בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#132 - א מנוול קומט אן אין תפיסה, מ'דארף זיך ווייטער שטארקן אין לעבן
תפילה והתבודדות, קדושה, חיזוק פאר פרויען, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, י"ז אייר, ל"ב לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... תחי'


דאס איז דער סוף פון א מנוול, א מנוול קומט אן אין תפיסה; בפרט אז א מענטש זאל נעמען די אייגענע קינדער און טון מיט זיי עבירות רחמנא לצלן, קומט פאר דעם תפיסה.


איך פארשטיי אז עס איז אייך זייער שווער, איר גייט אריבער פון דעם שרעקליכע צער און בזיונות וכו', אבער איר דארפט יעצט טראכטן פון אייער אייגענע לעבן; דער אייבערשטער זאל אייך העלפן איר זאלט זוכה זיין אויפצושטעלן א שיינע שטוב.


זעט צו זאגן תהילים יעדן טאג און בעטס דעם אייבערשטן אויף אידיש אלעס וואס איר דארפט. בשעת איר זענט באשעפטיגט מיט די שטוב ארבעט, ווען איר וואשט די געשיר, איר זענט מסדר די וועש וכו', זאלט איר רעדן צום אייבערשטן, ווייל ביים אייבערשטן איז זייער חשוב תפילות פון פרויען.


מען האט אמאל געזאגט פארן רבי'ן אז דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "ווען משיח וועט קומען וועט מען מבטל זיין אלע ווייבער שול'ן", האט דער רבי געזאגט: "עס איז נישט אמת, עס קען נישט זיין אז דער בעל שם טוב האט דאס געזאגט, פונקט פארקערט! משיח וועט קומען בזכות די תפילות פון אידישע פרויען וואס זיי דאווענען און בעטן אז משיח זאל קומען"; זעט מען פון דעם אז דער רבי האט זייער שטארק געהאלטן פון תפילות פון פרויען.


דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף אידישע קינדער און שיקן דעם גואל צדק במהרה בימינו, אמן.


 

#131 - הכרת הטוב פאר'ן העלפן די מוסדות, וועסט אי"ה טרעפן דיין שידוך
שידוכים, מוסדות, הכרת הטוב, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אמור, ט"ז אייר, ל"א לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן ווי גרויס דיינע זכותים זענען מיט דעם וואס דו העלפסט מיר איך זאל קענען אנגיין מיט די ישיבה, תלמוד תורה, מיידל סקול, כולל און קעמפ.


הלואי זאלן אלע בחורים זיין אזוי געטריי פאר די פלאץ אזוי ווי דו; ווען איך זע ווי די תלמידים העלפן, ווייזט דאס אז די תלמידים זענען מכיר וואס דער רבי טוט מיט אונז. ווען מען שטעלט זיך ארויס צו העלפן אויפשטעלן א מוסד על שם רבינו, א מוסד וואו מען לערנט מיט די קינדער פון קינדווייז אן וואס דער רבי האט געוואלט, ווייזט עס אז דער מענטש אנערקענט וואס דא גייט פאר, אבער אז מען קומט צום רבי'ן, מען עסט א פיינע סעודה, מען האט הנאה פון דעם פלאץ און מען גייט אהיים אן צולייגן א האנט, דאס איז א סימן אז דער מענטש אנערקענט נישט וואס עס טוט זיך דא.


איך בעט דיר זייער דו זאלסט איבערנעמען פון ... נרו יאיר די גאנצע עול פון די עסן פראגראם וואס די שטאט געבט פארן מוסד; עס איז נישט דא קיין גרעסערע זאך ווי צו העלפן תינוקת של בית רבן זיי זאלן קענען לערנען די הייליגע תורה, ווייל די גאנצע וועלט שטייט אויף די תורה פון תינוקות של בית רבן. אויך זאגן חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שיר השירים רבה א, ד): ווען דער אייבערשטער האט געגעבן די תורה פאר די אידן, האט דער אייבערשטער געבעטן פון די אידן "הָבִיאוּ לִי עֲרֵבִים טוֹבִים שֶׁתִּשְׁמְרוּהָ", ברענגט מיר א גאראנטי אז איר וועט היטן די תורה, האבן די אידן פרובירט צו ברענגען אסאך ערבים, אבער דער אייבערשטער האט אויף אלעמען געענטפערט: "עֲרֵבְךָ צָרִיךְ עָרֵב", דער ערב אליינס דארף אויך א גאראנטי, ביז די אידן האבן געזאגט: "בָּנֵינוּ עוֹרְבִים אוֹתָנוּ", אונזערע קינדער זענען אונזערע גאראנטיס אז מיר וועלן האלטן די תורה, "אָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא הָא וַדַּאי עֲרֵבִים טוֹבִים, עַל יְדֵיהֶם אֶתְּנֶנָּהּ לָכֶם, הֲדָא הוּא דִכְתִיב (תהלים ח, ג): מִפִּי עוֹלְלִים וְיֹנְקִים יִסַּדְתָּ עֹז", דאס זענען גוטע גאראנטיס, בזכות די קינדער וועל איך ענק געבן די תורה; זעט מען פון דעם אז דער אייבערשטער האט גענומען אונזערע קינדער פאר א גאראנטי אז מיר וועלן האלטן די תורה.


בנוגע דיין שידוך; וויסן זאלסטו אז די גאנצע זאך פון שידוכים איז אין די הענט פונעם אייבערשטן און דאס איז א זאך וואס איז פארהוילן פון אלעמען, איין עצה איז דא: ווארטן מיט געדולד ביז דער אייבערשטער וועט העלפן און דו וועסט אם ירצה ה' טרעפן דיין זיווג.


זע צו זאגן יעדן טאג די קרבנות הנשיאים, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות, אות חיתון, סימן ו): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ, יַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ לִקְרוֹת בְּקָרְבְּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", וועם עס גייט שווער צו טרעפן א שידוך זאל זאגן די "קרבנות הנשיאים"; נאכדעם וואס דו זאגסט דאס זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג בזכות וואס איך האב געטון וואס דער הייליגער רבי זאגט, אז מען זאל זאגן די קרבנות הנשיאים; העלף מיר באשעפער איך זאל שוין זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג, עס איז מיר זייער שווער צו זיין אליינס, עס איז מיר זייער שווער צו זיין ערליך ווען איך בין אליינס, איך וויל חתונה האבן וכו' וכו'".


איך בעט דיר טייערער ..., שטארק דיר מיט אלע דיינע כוחות; דו וועסט זוכה זיין אויפצושטעלן א שיינע שטוב בזכות וואס דו העלפסט די ישיבה מיט דיין גאנצע הארץ.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


איך בעט דיר זייער זאלסט נעמען נאך בחורים מיט דיר צו העלפן די ישיבה, ווייל אליינס וועסטו אונטערברעכן.

#130 - חיזוק און הדרכה פאר א לערערין
חינוך הילדים, זיכוי הרבים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אמור, ט"ו אייר, ל' לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון דינען אלס א לערערין פאר אידישע קינדער, זיי מחנך זיין אז זיי זאלן אויסוואקסן ערליכע אידישע מאמעס.


איר דארפט זיך זייער פרייען אז איר האט אזא הייליגע ארבעט, ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא בתרא ח:): אויפן פסוק (דניאל יב, ג): "וּמַצְדִּיקֵי הָרַבִּים כַּכּוֹכָבִים לְעוֹלָם וָעֶד - אֵלוּ מְלַמְּדֵי תִּינוֹקוֹת", איינער וואס לערנט תורה מיט אידישע קינדער איז צוגעגליכן צו די שטערנס פון די הימל; ער האט אן א שיעור זכותים, אזוי סאך וויפיל שטערנס עס איז דא אין די גאנצע וועלט.


דער עיקר דארף מען אריין לייגן אין קינדער גוטע מידות. א מענטש ווערט געבוירן מיט שלעכטע מידות, אזוי ווי עס שטייט (איוב יא, יב): "וְעַיִר פֶּרֶא אָדָם יִוָּלֵד", א מענטש ווערט געבוירן ווי אן אייזל אן שכל, און ער דארף ארבעטן אויסצוארבעטן זיינע מידות.


דער הייליגער רבי אלימלך זכותו יגן עלינו שרייבט (צעטל קטן): "הָאָדָם לֹא נִבְרָא רַק לְשַׁבֵּר אֶת הַטֶבַע", א מענטש איז באשאפן געווארן ער זאל זיך אויסארבעטן זיינע מידות, און ער זאגט (שם) אז דאס איז גרינגער צו טון ווען מען איז נאך יונג.


דערפאר דארף א טיטשער העלפן די קינדער זיי זאלן ארבעטן אויף זיך צו האבן גוטע מידות; מען דארף אסאך רעדן צו די מיידלעך פון גוטע מידות, זיי פארציילן מעשיות פון מענטשן וואס האבן זיך איינגעהאלטן און געטון פארקערט פון זייער ווילן - צו וואס זיי האבן זוכה געווען.


חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תענית כד.): עס איז אמאל געווען א טרוקעניש - עס האט נישט גערעגנט פאר א לאנגע צייט, האט מען זיך צוזאמגענומען אין בית המדרש צו מתפלל זיין פאר רעגן, א פשוט'ער איד איז צוגעגאנגען צום עמוד און גלייך ווען ער האט געזאגט: "מַשִּׁיב הָרוּחַ, וּמוֹרִיד הַגֶּשֶׁם" האט אנגעפאנגען צו רעגענען, האט מען אים געפרעגט: "וואס זענען די גוטע מעשים וואס דו טוסט?" האט ער געזאגט: "איך בין א מלמד דרדקי - איך לערן מיט אידישע קינדער און איך מאך נישט קיין אונטערשייד פון א קינד וואס דער טאטע צאלט מיר געלט אז איך זאל לערנען מיט אים, אדער א קינד וואס דער טאטע צאלט מיר נישט; נאך א מנהג האב איך, אז ווען איך זע א קינד וואס וויל נישט לערנען, בין איך אים משחד; איך קויף אים אונטער, איך האב אין שטוב א פיש טאנק און איך בין אים משכנע אז אויב ער וועט לערנען וועל איך אים ווייזן די פישעלעך און דורכדעם הייבט ער אן לערנען"; זעט מען פון דעם אז אויב א מלמד, א טיטשער, געבן אכטונג אויף דעם אייבערשטנ'ס קינדער, האט מען א כח אין הימל און מען נעמט אן אלע תפילות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#129 - די געוואלדיגע זכות פון צושטעלן א קעמפ פאר די זומער טעג
מוסדות, זיכוי הרבים, קאנטרי, זומער

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אמור, י"ד אייר, פסח שני, כ"ט לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע הנהלה מיטגלידער פון קעמפ "מחנה תפארת התורה ברסלב" כל אחד בשמו הטוב יבורך.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן מיט אייער עבודת הקודש.


אייער זכות איז זייער גרויס, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, יח): "כָּל הַמְּזַכֶּה אֶת הָרַבִּים, אֵין חֵטְא בָּא עַל יָדוֹ", ווער עס איז מזכה א צווייטן איד וועט ער זוכה זיין נישט צו קומען צו עבירות; ווי איז דא נאך א גרעסער זיכוי הרבים ווי שאפן א פלאץ פאר די ישיבה מחוץ לעיר וואו מיר וועלן זיין אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס. זוממער אין שטאט ברענט א פייער, עס איז ביטער שווער צו האבן ריינע אויגן, הלואי וואלט מען ווען געקענט בלייבן א גאנץ יאר מיט די ישיבה חוץ לעיר.


אין שטאט איז ממש ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רמג): "דַּע שֶׁיֵּשׁ בְּחִינַת 'אֲרִיךְ אַנְפִּין בַּקְּלִפָּה' (עין "עץ חיים" שער הקליפות פרק ג): וּמִי שֶׁפּוֹגֵעַ בְּאִשָּׁה מִבְּחִינָה זוֹ, קָשֶׁה לוֹ לְהִנָּצֵל מֵהִרְהוּר, וְאַף אִם יַעֲצִים עֵינָיו, אַף עַל פִּי כֵן בְּכָל צַד שֶׁיִּפְנֶה תִּזְדַּמֵּן לוֹ, כִּי הִיא בְּחִינַת 'אֲרִיךְ אַנְפִּין שֶׁל הַקְּלִפָּה', שֶׁהֵם פָּנִים אֲרֻכִּים, וְעַל כֵּן בְּכָל צַד שֶׁיִּפְנֶה תִּזְדַּמֵּן לוֹ", עס איז דא אמאל וואס מען פאלט אריין אין א גרויסע קליפה וואס רופט זיך אֲרִיךְ אַנְפִּין, אז וואו מען גייט און וואו מען שטייט זעט מען נישט גוטס.


דעריבער איז ענקער זכות זייער גרויס אז איר שטעלט אהער א קעמפ פאר די ישיבה און חדר וכו'.


בזכות די מצוה זאלט איר זוכה זיין צו זען נחת פון אייערע קינדער.


 


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#128 - דערשרעק זיך נישט ווען מ'לאכט פון דיר
חברים, חיזוק פאר מיידלעך, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אמור, י"ד אייר, פסח שני, כ"ט לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... תחי'


זייט נישט צעקלאפט אז זיי לאכן פון אייך; דאנקט דעם אייבערשטן אז איר האט גוטע ערליכע נייע חבר'טעס ביי אונז אין שולע. מוהרא"ש פלעגט שטענדיג זאגן דעם כלל: "אויב איינער דארף דיר נישט, זאלסטו אים טויזנט מאל מער נישט דארפן"; אויב איר זעט א מיידל לאכט פון אייך וכו', דארפט איר נישט ווערן צעבראכן דערפון, איר דארפט זיין שטארק ביי זיך און זאגן: "דו דארפסט מיר נישט, איך דארף דיר טויזנט מאל מער נישט", ווייל אז זי האט נישט קיין שכל און זי שפעט פון אייך איז א סימן אז זי איז זייער נאריש, אפילו זי האט ארום זיך נאכשלעפערס.


בכלל זאלט איר וויסן אז ווען איינער לאכט אפ פון א צווייטן, ווייזט דאס אז יענער איז פארפוילט פון אינעווייניג; אן ערליכער איד וועט קיינמאל נישט אפשפעטן פון א צווייטן, און זיכער נישט אין פארענט פון א צווייטן. די סימנים פון א איד איז (יבמות עט.): "רַחֲמָנִים, בַּיְישָׁנִין, וְגוֹמְלֵי חֲסָדִים"; א איד טשעפעט נישט א צווייטן, א גוטע מיידל איז נישט דער וואס גייט אנגעטון טייער, אויסגעפיצט און סטייליש וכו', א גוטע מיידל איז דער וואס געבט א גוט ווארט פאר יעדן איינעם, דער וואס מאכט נישט אוועק א צווייטן.


ווען איר גייט ארום ביי די טירן צוזאמנעמען געלט פאר די סקול און איינער זאגט אייך: "מיר געבן נישט פאר ברסלב", דארף דאס אייך נישט באדערן; דאס ווייזט אז די מענטשן זענען נישט קלוג, דאס ווייזט אז זיי טראכטן נישט וואס זיי רעדן, ווייל אפילו דו ווילסט נישט געבן פאר ברסלב וואס דארפסטו וויי טון א צווייטן איד? בפרט א קינד וועם די עלטערן שיקן אין די מוסד; אנשטאט זאגן: "מיר געבן נישט פאר ברסלב", זאג: "מיר האבן נישט קיין געלט", אדער אן אנדערע תירוץ, פארוואס פארשעמען? פארוואס טשעפען? אלא מאי, דאס זענען מענטשן וואס טראכטן נישט וואס זיי רעדן, דארף מען פון זיי נישט ווערן צעקלאפט.


שטארקט זיך און זעט צו זאגן תהלים יעדן טאג, וועט איר האבן הצלחה.

#127 - די גרעסטע כיבוד אב ואם איז ווען מ'פירט זיך ערליך
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אמור, י"ד אייר, פסח שני, כ"ט לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז איר וועט זיך אויפפירן מיט דרך ארץ און גוטע מידות וועט איר זיך איינקויפן א גוטע נאמען ביי אלעמען; אזוי ווי שלמה המלך זאגט (קהלת ז, א): "טוֹב שֵׁם מִשֶּׁמֶן טוֹב", עס איז בעסער פארן מענטש א גוטע נאמען מער ווי די בעסטע שמעקעדיגע אויל, ווייל אפילו מען זאל לייגן אויף זיך גוטע שמעקעדיגע אויל וועלן נאר די מענטשן וואס שטייען ארום דעם מענטש שפירן דעם אויל וכו', אבער א גוטע נאמען גייט פון איין עק וועלט ביזן צווייטן; אויך וועט איר מאכן א נחת רוח פאר אייערע עלטערן מיט דעם וואס איר וועט זיך פירן מיט גוטע מידות.


דער גרעסטער כיבוד אב ואם איז ווען עלטערן זעען ווי די קינדער פירן זיך אויף ערליך, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו.) אויפן פסוק (דברים ו, ה): "וְאָהַבְתָּ אֵת ה' אֱלֹהֶיךָ" – זאלסט זען עס זאל ארויס קומען א קידוש השם דורך דיר און דער אייבערשטער זאל באליבט ווערן דורך דיר. ווייל ווען א מענטש איז איידל און צניעות'דיג און פירט זיך ווי עס דארף צו זיין, וואס זאגן מענטשן? "אַשְׁרֵי אָבִיו שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל זענען זיינע עלטערן וואס האבן אים געלערנט תורה; "אַשְׁרֵי רַבּוֹ שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל איז פאר זיין רבי וואס האט אים געלערנט תורה; "אוֹי לָהֶם לַבְּרִיוֹת שֶׁלֹא לָמְדוּ תּוֹרָה", וויי איז פאר די מענטשן וואס לערנען נישט קיין תורה. ווען איינער פירט זיך אויף ערליך זאגן די מענטשן: "קוקט אן דעם מענטש, וויבאלד ער לערנט תורה פירט ער זיך אויף אזוי ערליך". אויף אים זאגט דער פסוק (ישעיהו מט, ג): "וַיֹּאמֶר לִי עַבְדִּי אָתָּה, יִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר בְּךָ אֶתְפָּאָר", דער אייבערשטער בארימט זיך מיט אזא איינעם.


איך פריי זיך זייער אז איר זאגט יעדן טאג תהלים; דער הייליגער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תפה): "א גוט קאפיטל תהילים איז אזוי ווי א פאנטש", אזוי ווי ווען א מענטש האט א גוטע טרינק, כאפט ער יעדע מאל נאך א טרינק און נאך א טרינק, אזוי דארף א מענטש זיך צוגעוואוינען צו זאגן תהילים און שפירן ווי יעדע קאפיטל איז ווי א גוטע טרינק; אין תהילים ליגט באהאלטן אלע ישועות, ווען מענטשן וואלטן ווען געוואוסט אז אין תהילים ליגט באהאלטן אלע ישועות וואלט מען געזאגט אסאך תהילים יעדן טאג.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#126 - שטארק דיך אין כיבוד אב ואם, און זיי מקרב יעדן איינעם
כיבוד אב ואם, חברים, חיזוק פאר מיידלעך

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אמור, י"ד אייר, פסח שני, כ"ט לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערע טאכטער ... תחי'


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישט דא קיין גרעסערע זאך אויף דער וועלט ווי מכבד זיין טאטע מאמע; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבה, פרשה כו): "כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ שֶׁל הַקָדוֹשׁ בָּרוּך הוּא, וְאֵין הַקָּדוֹשׁ בָּרוּך הוּא מְבַקֵּשׁ מֵהָאָדָם רַק שֶׁיְכַבֵּד אָב וָאֵם", דער אייבערשטער זאגט: "די גאנצע וועלט איז מיינס - איך האב עס באשאפן, און איך בעט פון ענק נאר איין זאך, איר זאלט מכבד זיין ענקערע עלטערן"; וואויל איז דיר אז דו העלפסט אזוי שיין מאמי, אנשטאט ארויס צו לויפן צו די שכנים שפילן וכו' בלייבסטו אין שטוב העלפן, מיט דעם מאכסטו א נחת רוח פארן אייבערשטן.


נאך אביסל וועסטו אליינס זיין א מאמע פון א שטוב מיט קינדער, דעמאלט וועסטו זען וואס א מאמע גייט אריבער, דעמאלט וועסטו אנהייבן כאפן וואס איז אריבער אויף דיין מאמע תחי', און דעמאלט וועסטו האבן נחת פון דיינע קינדער בזכות וואס דו האסט אזוי שיין געהאלפן דיינע עלטערן, דו וועסט דאנקען דעם אייבערשטן אז דו האסט געהאט שכל צו העלפן אלץ קינד.


וויסן זאלסטו אז נישט אלע קינדער זענען אזוי ווי דיר, ליידער זענען דא קינדער וואס כאפן נישט וואס עלטערן זענען, זיי לויפן ארויס צו שכנים שפילן און זיי לאזן איבער זייער אפגעמאטערטע מאמע אין שטוב וכו'; בדרך כלל כאפן נישט קינדער ווי חשוב עס איז צו העלפן די עלטערן, אבער דו העלפסט אזוי שיין אין שטוב ווי מאמי זאגט מיר אז זי וואלט זיך נישט געקענט אן עצה געבן אן דיר; וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק.


זע צו מקרב זיין אלע מיידלעך וואס זענען בטבע פארמאכט וכו'; זוך זיי אויף און מיט זיי זאלסטו שפילן. אסאך מאל מיינט מען אויף א מיידל אז זי איז פשוט שטיל, אבער קיינער טראכט נישט וואס ליגט אונטער איר שטילקייט, קיינער זעט נישט איר צעבראכענע הארץ, ווי זי שעמט זיך אז זי האט נישט מיט וועם צו שמועסן, דעריבער זאלסטו אייביג מקרב זיין מיידלעך וואס זיצן אין די זייט וועט דער אייבערשטער דיר אויך מקרב זיין, ווייל (סוטה ח:): "בְּמִדָּה שֶׁאָדָם מוֹדֵד, בָּהּ מוֹדְדִין לוֹ", ווי אזוי א מענטש פירט זיך אויף, אזוי פירט זיך דער אייבערשטער מיט אים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


פון דיין טאטע וואס האט דיר זייער ליב.

#125 - אז דו ווילסט אמת'דיג, קענסטו האבן שלום בית
שלום בית

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת פרשת אחרי-קדושים, י"ב אייר, כ"ז לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


נעכטן האב איך געגעבן א שיעור אין מאנסי אין בית המדרש היכל הקודש; פארן שיעור האב איך געזאגט פארן אייבערשטן: "רבונו של עולם, איך האב נישט קיין כח צו פארן קיין מאנסי, איך פאר נאר פאר דיינעט וועגן, מחזק צו זיין אידישע קינדער, בעט איך דיר אייבערשטער אז ... און זיין ווייב זאלן לעבן בשלום; איך געב אוועק די זכות פון די שיעור פאר זיי, אז זיי זאלן שוין זוכה זיין צו זיין באליבט איינער ביים צווייטן".


איך בעט דיר ליבער ברידער, געב שיינע ווערטער פאר דיין ווייב, נאר דו וועסט מרוויח זיין דערפון; איך ווייס אז דו ליידסט פון איר, איך ווייס אז זי דערקוטשעט דיר וכו'. אבער גלייב מיר, איך ווייס וואס איך רעד; דו קענסט אלעס מהפך זיין לטוב, רעד שיין צו איר אפילו עס קאסט דיר דיין געזונט, ווייל אז זי וועט דיר איבערלאזן וועט דיר זיין גאר ביטער, איך זע שוין וואס דא גייט זיין השם ירחם, דערפאר בעט איך דיר, שטארק זיך אויף דיין נאטור, כאטשיג איך ווייס אז זי רעדט נישט צו דיר ווי עס דארף צו זיין, אבער אויב דו וועסט רעדן שיין צו איר וועט זיך אלעס טוישן.


איך האב נישט קיין כח צו הערן ווי אינגעלייט קריגן זיך; עס נעמט מיר ארויס אלע מיינע כוחות.


איך האף אז דו וועסט עס קענען באווייזן וועסטו זיין א העלד.

#124 - נישט ארבעטן אין אן אפיס מיט א פרוי
צניעות, קדושה, אפיס

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת פרשת אחרי-קדושים, י"ב אייר, כ"ז לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


זאג פאר דיין בעל הבית אז אויב ער נעמט אריין א פרוי ביי דיר אין אפיס וועסטו נישט בלייבן ארבעטן ביי אים; איך זאג דיר שוין יעצט זאלסט זיך זוכן א נייע ארבעט, ווייל עס איז נישט ווערד דיין פרנסה צו דארפן זיצן מיט א פרעמדע פרוי. קודם כל איז דא אן איסור יחוד וואס דאס איז זייער א הארבע עבירה, לויט רוב פוסקים איז איסור יחוד גאר א דאורייתא, נאכדעם וועסטו פארשווארצט ווערן רחמנא לצלן בזה ובבא.


אחי היקר, איך האב אסאך אוועק געגעבן פאר דיר זאלסט האבן א גוט לעבן; דו האסט א טייערע ווייב תחי' מיט א ליכטיג קינד ברוך ה', יעצט דארפסטו אכטונג געבן דאס נישט צו פארלירן.


דו ווייסט דאך וואס מען זאגט פאר א נזיר (שבת יג.): "לֵך לֵך אָמְרִי נְזִירָא, סְחוֹר סְחוֹר לְכַרְמָא לֹא תִקְרָב", גיי נישט אריין אין א וויינגארטן ווייל דו וועסט נאכדעם צוקומען צו עסן פון די טרויבן; דאס זאג איך דיר מיין טייערער ... נרו יאיר, אויב ער ברענגט אריין א פרוי ביי דיר אין אפיס זוך דיר שוין א צווייטע פרנסה, וועסטו זוכה זיין צו האבן דער וועלט און יענער וועלט.


דער אייבערשטער זאל דיר אפהיטן פון אלעם שלעכטס און עס זאל דיר נישט פעלן קיין פרנסה.

#123 - הדרכה פאר א פרישער אינגערמאן
שלום בית, עבודת השם

  בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי-קדושים, ז' אייר, כ"ב לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בענק מיר זייער נאך דיר, איך האף אז אלעס איז בסדר ביי דיר.


זע זיך צו פירן אין שטוב וכו' אזוי ווי דו האסט געלערנט אין ישיבה; געדענק צו געבן גוטע ווערטער פאר דיין ווייב. זאל דיר קיינער נישט איינרעדן אז עבודת השם איז נאר אין שול און אין כולל; הער נישט צו צו די וואס זאגן אז די שטוב איז א שטער צו עבודת השם.


שלמה המלך זאגט (משלי יב, י): "יֹדֵעַ צַדִּיק נֶפֶשׁ בְּהֶמְתּוֹ", דער צדיק געבט אכטונג אויף זיין שטוב; ער לייגט צו קאפ זיי צוצושטעלן וואס זיי דארפן, אן ערליכער איד האט רחמנות אויף זיין שטוב.


עס נעמט צייט ווי לאנג א פארפאלק שטעלן זיך אויף די אייגענע פיס; עס איז א נארמאלע זאך אז אין אנהייב לויפט די פרוי צו אירע עלטערן און עס איז א פארשטענדליכע זאך אז זי שעמט זיך אין אנהייב וכו'. עס נעמט צייט ווי לאנג זי שעמט זיך נישט פון איר מאן וכו'; מען דארף אויסווארטן מיט געדולד ביז מען ווערט נאנט וכו'.


איך ווארט דו זאלסט מיר רופן וכו'; אז איך הייב נישט אויף מיינט נישט אז איך וויל נישט רעדן מיט דיר. זיי מיר דן לכף זכות, איך בין אזוי פארנומען מיט די תלמידי הישיבה און מיט די שיעורים וכו', אז אסאך מאל קען איך פשוט נישט אויפהייבן, אבער איך ווארט צו רעדן מיט דיר.


זיי געזונט און שטארק; זיי פרייליך ווייל גאט איז שטענדיג מיט דיר.

#122 - סגולות צו טרעפן א שידוך
בחור, שידוכים, תפלות אויף אידיש

 


  בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי-קדושים, ז' אייר, כ"ב לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האף צום אייבערשטן אז דו וועסט בקרוב א חתן ווערן.


זע צו זאגן יעדן טאג די "קָרְבָּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", ווייל דער רבי זאגט (ספר המידות, אות חיתון, סימן ו): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ, יַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ לִקְרוֹת בְּקָרְבְּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", וועם עס גייט שווער צו טרעפן א שידוך, זאל ער זאגן אסאך די 'קָרְבָּנוֹת הַנְּשִׂיאִים'; דאס איז די קריאה וואס מען ליינט חנוכה, פון (במדבר ז, א): "וַיְהִי בְּיוֹם כַּלּוֹת משֶׁה לְהָקִים אֶת הַמִּשְׁכָּן", ביזן סוף. דאס איז געדרוקט אין יעדע סידור ביי קריאת התורה - קריאה לחנוכה.


נאכדעם ווען מען ענדיגט זאגן די 'קָרְבָּנוֹת הַנְּשִׂיאִים', בעט מען דעם אייבערשטן - יעדער איינער אויף זיין שפראך:


"רבונו של עולם! העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג בזכות וואס איך האב געפאלגט וואס דער הייליגער רבי זאגט, אז מען זאל זאגן 'קָרְבָּנוֹת הַנְּשִׂיאִים'; העלף מיר באשעפער איך זאל שוין זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג. עס איז מיר אזוי שווער צו זיין א פלג גוף, עס איז מיר זייער שווער צו זיין ערליך ווען איך בין אליינס; אייבערשטער, איך וויל חתונה האבן וכו' וכו'".


וויסן זאלסטו אז נאר סגולות וואס צדיקים האבן אונז געגעבן דאס האט א קראפט; מה שאין כן די אלע סגולות וואס מענטשן פארקויפן וכו' וכו' האט נישט קיין שום האפט, עס איז סתם א קאפ פארדרייעניש. נאר די סגולות וואס צדיקים האבן אונז געגעבן, דאס העלפט; מען דארף גלייבן אין דעם און אויסווארטן ביז מען איז זוכה צו קריגן די ישועה.


דער רבי געבט נאך סגולות פאר איינעם וואס עס איז אים שווער צו טרעפן זיין שידוך (ספר המידות, אות חיתון, סימן ב): "קִדּוּשׁ לְבָנָה סְגֻלָּה שֶׁיִּמְצָא אָדָם אֶת זִוּוּגוֹ"; דערפאר דארף מען מקפיד זיין צו מאכן קידוש לבנה יעדן חודש, און ווען מען ענדיגט קידוש לבנה בעט מען דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו טרעפן די ריכטיגע שידוך בזכות וואס מען האט געמאכט קידוש לבנה.


דער עיקר בעט איך דיר זייער זאלסט זיך שטארקן ווייטער בלימוד התורה; לערן דיינע שיעורים כסדרן. איך האב זייער הנאה פון דיר ווי אזוי דו פירסט זיך אין ישיבה, געב אכטונג נישט צו שניידן דיין בארד און פיאות און בלייב מיט דיין צלם אלקים; זיי שטאלץ מיט דיין צלם אלקים וועסטו טרעפן א ערליכע וואוילע מיידל וואס וועט מיט דיר אויפשטעלן א ווארעמע אידישע שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#121 - די בריוו זענען מקרב אזויפיל אידן צום אייבערשטן
הפצה, בריוו

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת טהרה, ה' אייר, כ' לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב גלייך אזוי געטראכט; וואס פעלט דיר אויס וכו' ווען דו האסט שוין גענומען אויף דיר ארויס צו געבן די בריוו פון עצתו אמונה. איך האב דיר גארנישט געוואלט זאגן ווייל מוהרא"ש האט מיר אויסגעלערנט איך זאל נישט זאגן פאר קיינעם וואס צו טון - סיידן ווען יענער פרעגט וכו', דעריבער האב איך דיר גארנישט געזאגט, אבער יעצט אז דו פרעגסט מיר וואס צו טון אויף ווייטער זאג איך דיר מיין מיינונג.


מיין מיינונג איז דו זאלסט זיך אריין לייגן אין מסדר זיין די בריוו; סיי די שאלות ותשובות "עצתו אמונה" און סיי די פריוואטע בריוו פון "איש אמונות". עס איז דא אין די בריוו התחזקות און עצות ווי אזוי אנצוגיין אין לעבן פאר יעדן מענטש אין יעדע מצב, אלעס וואס איך שרייב איז נאר וואס איך האב געלערנט פון מוהרא"ש וואס האט אונז איבער געגעבן דעם רבינ'ס ווערטער, די אינהאלט פון די בריוו איז די זעלבע דיבורים פון אשר בנחל. מענטשן שרייבן מיר אז די בריוו איז זייער לעבן, די מפיצים זאגן אז מענטשן דארפן דאס און זוכן דאס, איז זיכער כדאי דו זאלסט זיך נישט זוכן קיין פרישע ארבעט וכו'.


דו ווייסט דאך אודאי וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מדרש תנחומא עקב, סימן ו; הובא ברש"י דברים ח, א): "אִם הִתְחַלְתָּ בְּמִצְוָה, גְמוֹר אוֹתָהּ", ווער עס הייבט אן א מצוה דארף דאס ענדיגן, "שֶׁאֵינָהּ נִקְרֵאת הַמִּצְוָה אֶלָּא עַל שֵׁם הַגּוֹמְרָהּ", און א מצוה ווערט אנגערופן אויף דעם וואס ענדיגט דאס, ווייל מיר וויסן דאך אז משה רבינו האט עוסק געווען אין די מצוה פון ארויפברענגען יוסף הצדיק פון מצרים, דען פארוואס שטייט: "וְאֶת עַצְמוֹת יוֹסֵף אֲשֶׁר הֶעֱלוּ בְּנֵי יִשְׂרָאֵל מִמִּצְרַיִם קָבְרוּ בִּשְׁכֶם? אֶלָּא לְפִי שֶׁלֹא הִסְפִּיק לְגּוֹמְרָה וְגָמְרוּהָ יִשְׂרָאֵל - נִקְרֵאת עַל שְׁמָם", נאר וויבאלד משה רבינו האט דאס נישט צוגעענדיגט הייסט עס כאילו די אידן האבן דאס געטון; זעט מען אז דער וואס הייבט אן א מצוה דארף דאס ענדיגן.


מגלגלין זכות על ידי זכאי, דורך דיר האט זיך אנגעהויבן אלע בריוו; דו האסט מיר געבעטן פאר דריי יאר צוריק איך זאל שרייבן יעדן טאג א בריוו פאר אלע תלמידים און פון דעם איז געווארן די אלע בריוו. דו האסט געהאט א גרויסע ישועה דורך די בריוו וכו', זאלסטו עס נישט אפלאזן און דאס וועט דיר זיין א זכות אויף ווייטער.


בזכות דעם וואס דו וועסט מקרב זיין אידישע קינדער לאביהם שבשמים וועסטו זען וואונדער וואס דער אייבערשטער וועט מאכן מיט דיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#120 - מ'דארף ארבעטן אויך אן באקומען א גלעט. ווי אזוי מען פארט אויף אומאן
מוסדות, אומאן, היכל הקודש, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת טהרה, ה' אייר, כ' לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיינע בריוו.


זיי מיר מוחל אז איך שרייב דיר נישט צוריק; זיי מיר דן לכף זכות, איך קום פשוט נישט אן צו ענטפערן נאר א קליין חלק.


בעזר השם וועלן מיר שוין זיין דאס יאר אינעם בנין החדש אין אומאן וואו מיר וועלן האבן אן אפגעהיטענעם פלאץ פאר אונזערע קינדער.


די פלאץ פונעם נייעם בנין איז אינדרויסן פונעם גאנצן הָא הַא; איך בין געווען פאריאר ערב ראש השנה ביים גיסן דעם פאדאמענט, בשעת מיר זענען דארט געווען האבן מיר געדארפט טראכטן צי מיר זענען אין אומאן, ווייל מען האט נישט געהערט און געזען קיין שום רעש וכו', דארט וועט מען קענען האלטן די קינדער ריין און הייליג.


היות אין היכל הקודש פאלגט מען דעם רבי'ן אן קיין דריידלעך, און אז דער רבי האט געהייסן קומען קיין אומאן אויף ראש השנה, קומען מיר מיט אונזערע קינדער; אזוי ווי משה רבינו האט געזאגט (שמות י, ט): "בִּנְעָרֵינוּ וּבִזְקֵנֵינוּ נֵלֵךְ, בְּבָנֵינוּ וגו'". איז די פאר טעג פאר ראש השנה וועט זיין געהעריג חדר פאר אלע קינדער, אונזערע קינדער וועלן נישט וויסן וואס "פושקענע" מיינט; מיר וועלן אויפברענגען אונזערע קינדער ריין און הייליג.


זייער גוט אז דו האסט געמאכט דיין טיקעט צוויי טעג פריער אז דו זאלסט קענען מסדר זיין די בעטן וכו' מיט די עסן וכו' אז אלעס זאל זיין על צד היותר טוב; איך האב געבעטן מיין זון ... נרו יאיר ער זאל מיט גיין מיט דיר. נעם מיט נאך אפאר בחורים וואס זאלן דיר העלפן אנגרייטן.


בנוגע וואס דו טראכסט צי איך דארף דיר יא צי נישט וכו'; איך טראכט זייער אסאך מאל צו מיר: ווי אזוי האט דער ליובאוויטשער רבי זכותו יגן עלינו מצליח געווען אויפצושטעלן גענעראלן שלוחים וואס זענען אזוי זעלבסטשטענדיג? זיי האבן נישט געדארפט יעדן טאג דעם בת קול וואס אבא אומנא האט באקומען (עיין מסכת תענית כא:); זיי איז גענוג געווען איינמאל א יאר צו הערן פון זייער רבי איין ווארט: "זאלסט ממשיך זיין ביתר שאת וביתר עוז"; דאס האט זיי געגעבן כח צו קענען זיצן א גאנץ יאר מיט א ווייב און קינדער פארווארפן אין א שטאט וואו עס געפונען זיך נישט קיין אידן, צומאל אן קיין כשר'ע עסן און זיי האבן זיך אליינס געדארפט באזארגן מיט אלעס. אין אזעלכע אומשטענדן האבן זיי געהאט די אויפגאבע צו זוכן ווי מען קען מזכה זיין א איד מיט מצות תפילין, מזכה זיין א איד מיט שמירת שבת און נאך.


טראכט איך שטענדיג צו מיר: "ווי אזוי קען איך דאס פועל'ן אז מיר תלמידי היכל הקודש זאלן זיין ביי זיך אייזן פעסט, פעלזן פעסט, צו טון אונזער שליחות וואס מיר האבן צו טון; פארשפרייטן די אמונה אויף די גאנצע וועלט אן דעם וואס מען וועט באקומען א גלעט יעדן טאג", ביז דערווייל זע איך אז אויב איך פארגעס איין טאג צו געבן א שמייכל פאר א תלמיד איז ער שוין צעבראכן ביי זיך אויף פיצלעך; ער האט שוין ספיקות צי ער זאל ממשיך זיין מיט זיין עבודת הקודש.


געלויבט דעם אייבערשטן אז ער האט מיר געגעבן אייזערנע כוחות צו טון מיין ארבעט אן דעם וואס איך זאל באקומען דעם בת קול: "שָׁלוֹם עָלֶיךָ אַבָּא אוּמְנָא"; איך האב געעפענט דעם חדר אסרו חג פסח שנת תש"ע, קיינער האט מיר נישט געזאגט "שָׁלוֹם עָלֶיךָ אַבָּא אוּמְנָא", ניטאמאל איין מאל א וואך האב איך באקומען א בת קול ווי אביי וואס פלעגט כאטש באקומען יעדן ערב שבת דעם באגריסונג: "שָׁלוֹם עָלֶיךָ אַבַּיֵי"; אפשר אויב עס איז געווען א גוטע יאר האב איך זוכה געווען צו באקומען פון מוהרא"ש א בת קול ווי רבא וואס האט באקומען איין מאל א יאר: "שָׁלוֹם עָלֶיךָ רָבָא".


ווען איך פלעג אריין גיין צו מוהרא"ש יעדן דאנערשטאג נאכט נאכן שיעור האט מוהרא"ש מיר נישט געגלעט וכו'; איך האב געקוקט אויף מוהרא"ש און דאס איז מיר געווען גענוג. איך בין נישט געקומען צו מוהרא"ש ער זאל שמייכלען צו מיר, איך האב נישט געזוכט א רבי וואס זאל מיר ווייזן זיינע ווייסע ציין; איך האב געזוכט א רבי וואס קען מיר העלפן אז איך זאל לעבן מיטן אייבערשטן, און ווען איך האב דאס געטראפן האב איך פארשטאנען אז דאס איז עס, (תהלים קלב, יד): "פֹּה אֵשֵׁב כִּי אִוִּתִיהָ; מיר האבן גלייך געעפענט די ישיבה, חדר, מיידל שולע וכו' וכו' און די וואך האבן מיר געעפענט א כולל - אן דעם וואס איינער זאל מיר ווייזן זיינע ציינער. דאס איז חוץ דעם וואס איך האב באקומען אנדערע קולות, נישט קיין בת קול נאר (שמות לב, יח): "קוֹל עַנּוֹת אָנֹכִי שֹׁמֵעַ", אזוי ווי רש"י זאגט דארט: "קוֹל חֵרוּפִין וְגִדוּפִין וְכוּ'"; דאס האב איך געהאט זיך אנצוהערן אלע יארן מבית ומחוץ.


די אלע וואס זענען מחזק אידישע קינדער זענען פול מיט בלבולים צי מען דארף זיי יא אדער מען דארף זיי נישט; די אלע וואס רעדן דרשות פון אמונה אדער שרייבן ספרים פון אמונה, חיזוק, יראת שמים, זיי ברענגען אריין ריינקייט אין אידישע קינדער, די זענען פול מיט ספיקות: 'ווער דארף מיר?', 'וואס פעלט עס אויס?' 'יעדער ווייסט שוין'; אינטערסאנט איז אבער אז עס קומען ארויס יעדן טאג אלפים טריף פסול און קיינער פון זיי האט נישט קיין שום ספק צי עס פעלט אויס ארויס צו געבן נאך א שמוץ מאגאזין, נאך א מאווי, זיי טראכטן נישט: 'ווער דארף עס?' 'וואס בין איך מחדש?' זעט מען גלייך אז די אלע ספיקות און בלבולים זענען עצת היצר וואס ער וויל מחליש דעת זיין די אלע וואס האבן א כח אויפצוטון און מחזק זיין אידישע קינדער.


שטארק דיר אין מלמדות און אין אלעס וואס דו העלפסט מיר וכו', און שטארק דיין ווייב תחי' זי זאל ווייטער ממשיך זיין מיט די מיידלעך; אז מען טוט פארן רבי'ן באקומט מען צוריק זעק מיט ישועות. ובזכות וואס ענק ביידע העלפן מיר מיט חינוך הבנים והבנות וועט איר זוכה זיין צו (תהילים קכח, ג): "אֶשְׁתְּךָ כְּגֶפֶן פֹּרִיָּה בְּיַרְכְּתֵי בֵיתֶךָ, בָּנֶיךָ כִּשְׁתִלֵי זֵיתִים סָבִיב לְשֻׁלְחָנֶךָ".


היינט פארטאגס בין איך געווען ביים אוהל אין קווינס ביים ציון פון די ליובאוויטשע רבי'ס זכרונם לברכה וואו איך האב מתפלל געווען פאר דיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#119 - רעד נישט אויף קיינעם, און זיכער נישט אויף ווער ס'איז מקרב אידן צום אייבערשטן
תשובה, לשון הרע

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת טהרה, ה' אייר, כ' לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו בעטסט מיר איך זאל דיר מוחל זיין אויף דעם וואס דו פלעגסט רעדן שלעכטס אויף מיר; וויסן זאלסטו אז מיר קען מען נישט טשעפען און זיכער נישט איבערבעטן, ווייל ווען דו רעדסט אויף מיר האסטו אוועק גענומען מענטשן פונעם אייבערשטן, ווייל נישט יעדער איינער האט די שפראך צו רעדן צו בני הנעורים וכו'.


ווען דער אייבערשטער געבט פאר איינעם א שפראך צו רעדן, אזוי ווי ישעיהו הנביא זאגט (ישעיהו נ, ד): "ה' נָתַן לִי לְשׁוֹן לִמּוּדִים", דער אייבערשטער האט מיר געגעבן א קלארע שפראך, "לָדַעַת לָעוּת אֶת יָעֵף דָּבָר", צו וויסן ווען צו רעדן און ווי אזוי צו רעדן פאר די דארשטיגע אפגעמאטערטע אידישע קינדער; ממילא, ווען איינער קומט און רעדט שלעכטס אויף איינער וואס קען ראטעווען אידישע קינדער פון עבירות, האט ער נישט וויי געטון דעם מענטש, נאר ער האט גורם געווען אז אנדערע זאלן נישט אויסהערן דעם מענטש וכו', ער האט גורם געווען אוועק צו נעמען אידישע קינדער פונעם אייבערשטן. נו, פרעג איך דיר: "ווי אזוי קען איך דיר מוחל זיין אויף דעם וואס דו האסט גערעדט אויף מיר כל דבר אסור, בשעת דו קענסט מיר ניטאמאל און דו האסט גורם געווען שאדן פאר אידישע קינדער?!"


דו האסט איין ברירה ווי אזוי דו קענסט תשובה טון; פון היינט אן זאלסטו פארציילן פאר אלעמען אז עס איז דא א פלאץ וואו מען איז מחזק אידישע קינדער, עס איז דא א ישיבה וואו מען ברענגט אריין אין די תלמידים א ליבשאפט צו זיין א איד, א ליבשאפט צו היטן די תורה, א ליבשאפט צו טון וואס דער אייבערשטער הייסט; עס איז דא א ישיבה וואו מען לערנט אויס עצות ווי אזוי צו לעבן דא אויף דער וועלט מיטן אייבערשטן; אפשר אז דו וועסט אזוי טון וועסטו קענען פאררעכטן וואס דו האסט געטון.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ביצה כט.): "גָּזַל וְאֵינוֹ יוֹדֵעַ לְמִי גָּזַל, יַעֲשֶׂה בָּהֶם צָרְכֵי רַבִּים", אויב מען האט גע'גנב'ט און מען ווייסט נישט פון וועם מען האט גע'גנב'ט זאל מען טון צרכי רבים, אזוי וועט מען פאררעכטן וואס מען דארף פאררעכטן; ר' נתן זאגט (ליקוטי הלכות גזילה, הלכה ה') אז די גרעסטע צרכי רבים איז דרוקן די הייליגע ספרים פון רבי'ן, ווייל דורך די ספרים ווערן מקורב צום אייבערשטן מענטשן וואס זענען זייער ווייט פונעם אייבערשטן; דעריבער, אז דו ווילסט פאררעכטן וכו' זאלסטו העלפן דרוקן ספרים פון הייליגן רבי'ן, אדער אליינס גיין הפצה – דורכדעם וועסטו קענען פאררעכטן וואס דו האסט אלץ חרוב געמאכט.


איך געב דיר אן עצה טובה פאר דיין לעבן: "דו זאלסט קיינמאל נישט רעדן שלעכטס אויף א צווייטן, זיכער נישט ווען דו קענסט יענעם ניטאמאל, קל וחומר אויף איינער וואס העלפט אידישע קינדער און קל וחומר בן בנו של קל וחומר אויב איינער האט דיר א טובה געטון"; ווייל אז מען רעדט אויף אן ערליכער איד באצאלט מען נאכדעם זייער א טייערער פרייז, און א מענטש ווייסט קיינמאל נישט ווער דער ערליכער איד איז. קוק וואס שלמה המלך - דער חכם מכל אדם - זאגט (משלי כא, כג): "שֹׁמֵר פִּיו וּלְשׁוֹנוֹ, שֹׁמֵר מִצָּרוֹת נַפְשׁוֹ", דער וואס היט זיין מויל דער היט זיך פון שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט קענען פארעכטן אין דיין לעבן וואס דו האסט שאדן געמאכט.

#118 - לויבט אויס דאס זיך אפלאזן פון 'סאשעל מידיע'
שידוכים, סמארטפאון, משניות, אינטערנעט

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי-קדושים, ז' אייר, כ"ב לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך פריי מיר זייער שטארק אז דו האסט גענומען די שטארקייט צו פארמאכן דיין סאשעל מידיע אקאונט. עס איז אסאך שטערקער ווען מען מאכט אפ אפצולאזן און פארמאכן די סאשעל מידיע פון זיך אליינס ווי ווען מען מאכט דאס צו געצווינגענערהייט פון א משגיח אדער א מנהל וכו'.


ווען א מענטש מאכט צו זיין סאשעל מידיע ווייזט ער ווער ער איז; ער ווייזט אז ער וויל תכלית. איך האף צום אייבערשטען אז דו וועסט טרעפן א גוטע שידוך, א וואוילע מיידל וואס איז ריין פון די זאכן, און זי וועט דיר זיין געטריי א גאנץ לעבן.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ב.): "אֵין מְזַוְּגִין לוֹ לְאָדָם אִשָׁה אֶלָּא לְפִי מַעֲשָׂיו", דער אייבערשטער געבט פאר א מענטש א ווייב לויט זיינע מעשים; אז דער מענטש איז איינגעטינקען ראשו ורבו אין זיין טעלעפאן וכו' וועט ער באקומען א פרוי וואס זי וועט אויך זיין איינגעטינקען אין איר טעלעפוין; זי וועט זיין פארנומען מיט אירע חבר'טעס און זי וועט נישט זיין געטריי צום מאן וכו'. אבער אז דער מענטש לאזט אפ זיינע נארישקייטן, ער זוכט תכלית, ער וויל אויפשטעלן א שיינע שטוב, ער וויל א ווארעמע שטוב, וועט ער זוכה זיין צו טרעפן א ריינע מיידל וואס וועט זיין געטריי פאר אים.


שטארק דיר בלימוד משניות און לאז נישט אפ די משניות; זיי שטארק אין ח"י פרקים יעדן טאג. (ישעיהו לח, יט): "חַי חַי הוּא יוֹדֶךָ" - אז מען זאגט ח"י פרקים משניות יעדן טאג איז מען זוכה נאנט צו ווערן צום אייבערשטן.


משניות וואשט אויס די נשמה פון אלעם שלעכטס; ווער עס לערנט משניות ווערט א ריינער מענטש. משניות איז ווי סטילוואל פאר די נשמה. דערפאר זיי ממשיך מיט אכצן פרקים משניות יעדן טאג; קוק נישט אויף קיינעם און הער נישט צו קיינעם, דו פאלג נאר דעם הייליגן רבי'ן.


איך האב דיר זייער ליב און איך בעט פאר דיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#117 - באדאנקט זיך פאר'ן ארויסהעלפן דעם כולל
מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי-קדושים, ז' אייר, כ"ב לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן די געלט פארן כולל פאר פרשת טהרה.


עס איז אריבער די ערשטע וואך פון אונזער נייע כולל און די אינגעלייט לערנען ברוך ה' זייער פלייסיג מיט אן אויסטערלישער התמדה.


ביי מיר איז דער כולל ווי א מתנה פונעם אייבערשטן אויף די צען יאר וואס מיר האבן די ישיבה און מיר האבן זיך דערהאלטן טראץ אלע שוועריקייטן וואס מיר זענען אריבער.


מיר האבן אינגעלייט וואס לערנען מיט התמדה רבה; מען האט אנגעהויבן הלכות שבת, פארמיטאג לערנט מען הלכות שכירות וקבלנות, און נאכמיטאג לערנט מען די לייכטערע סימנים פון הלכות שבת, צעם האט אנגעהויבן מיט סימן רע"א הלכות קידוש וכו'.


אויך לערנט מען אנהייב טאג דעם דף גמרא, אזוי ווי מוהרא"ש האט איינגעפירט אין די כולל פאר אברכים אין יבניאל.


איך דאנק דיר אז דו האסט זיך אונטערגענומען צוזאמשטעלן געלט פאר די כולל אינגעלייט; דאס וועט דיר זיין פאר א זכות צו האבן ערליכע קינדער, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת כג:): רבא זאגט: "דְּרָחִים רַבָּנָן הֲוֵי לֵהּ בְּנִין רַבָּנָן", ווער עס האט ליב תלמידי חכמים וועט זוכה זיין צו קינדער תלמידי חכמים, "דְּמוֹקִיר רַבָּנָן הֲוֵי לֵהּ חַתְנוּתָא רַבָּנָן", און ווער עס איז מכבד תלמידי חכמים וועט זוכה זיין צו האבן איידעמער תלמידי חכמים; אזוי זאגט אויך דער רבי אין ספר המידות (אות בנים, סימן נה).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#116 - אנטלויפן נאר צו די תורה, דריי זיך צווישן ערליכע אידן
צדיקים, היכל הקודש, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי-קדושים, ז' אייר, כ"ב לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב מיר זייער געפריידט צו הערן פון דיר; בפרט די גוטע בשורה וואס דו שרייבסט מיר אז דו האסט מסיים געווען אפאר מסכתות פון ש"ס. זה חלקי מכל עמלי, צו הערן פון מיינע תלמידים ווי מען שטארקט זיך ווייטער בלימוד התורה.


גלייב מיר, עס איז נישט דא קיין בעסערע פלאץ וואו צו אנטלויפן ווען מען האט א צרה ווי צו די הייליגע תורה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו, פרק ו): "אִם רָאִיתָ שֶׁהַיִּסּוּרִין מְמַשְׁמְשִׁין וּבָאוֹת עָלֶיךָ, רוּץ לְחַדְרֵי דִּבְרֵי תּוֹרָה, וּמִיָּד הַיִּסּוּרִין בּוֹרְחִין מִמְךָ", אויב דו זעסט אז עס קומען אויף דיר צרות און יסורים, אנטלויף צו די הייליגע תורה, וועסטו ווערן געראטעוועט.


זע צו האבן שייכות מיט תלמידי היכל הקודש, ווייל אז מען דרייט זיך מיט ערליכע אידן ווערט מען אן ערליכע איד. אזוי ווי שלמה המלך זאגט (משלי יג, כ): "הוֹלֵךְ אֶת חֲכָמִים יֶחְכָּם, וְרֹעֶה כְסִילִים יֵרוֹעַ", ווער עס גייט צו א חכם ווערט אליינס א חכם, און ווער עס דריידט זיך מיט נארישע מענטשן ווערט א נאר. חכמינו זכרונם לברכה זאגן אויף דעם א משל (ילקוט משלי, רמז תתקנ): דאס איז אזוי ווי א מענטש גייט אריין אין א געשעפט פון גוטע בשמים (פערפיום), אפילו ער קויפט גארנישט גייט אריין אין זיינע קליידער א גוטע גערוך, דאס זאגט שלמה המלך: "הוֹלֵךְ אֶת חֲכָמִים יֶחְכָּם", דער וואס דריידט זיך מיט קלוגע ווערט אליינס קלוג, און אזוי אויך ווען א מענטש גייט אריין אין א בורסקי, א פלאץ וואו מען ארבעט אויס לעדער, וואו עס איז דא א געפערליכע שלעכטע גערוך, אפילו ער קויפט גארנישט גייט אריין אין אים א שלעכטע גערוך, דאס הייסט: "וְרֹעֶה כְסִילִים יֵרוֹעַ". אז מען דריידט זיך צווישן נאראנים ווערט מען אליינס א נאר.


איך בין היינט פארטאגס געווען ביים אוהל אין קווינס וואו איך האב אסאך געבעטן פאר דיר; איך האף אז דו וועסט זען א ישועה בקרוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#115 - מחנך זיין די קינדער מיט רואיגקייט, נישט מיט רציחה
חינוך הילדים, סבלנות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' לסדר טהרה, ג' אייר, י"ח לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דיין זון האט מיר היינט פארציילט וואס דו האסט מיט אים געטון די וואך, ער ווייזט מיר צייכענעס אויף זיין ריקן, שווארצע און בלויע צייכענעס ווי דו האסט אים געשלאגן מכת רצח. איך קען עס נישט גלייבן אויף קיין שום איד, איך קען נישט גלייבן אז א איד איז אומשטאנד צו שלאגן א צווייטן איד - בפרט א אייגן קינד - מיט אזעלכע מכות, כל שכן דו וואס דו זעסט אויס ווי א שיינער איד. ווען דו דאווענסט שבת פארן עמוד קען זיך דאכטן אז דו ביסט א דערהויבענער איד, און דא פירסטו זיך אויף אזוי נידריג און געמיין.


איך האב געזאגט פאר דיין זון ער זאל מער נישט אהיים גיין, ער זאל זיך זוכן א פלאץ וואו צו שלאפן כדאי ער זאל געראטעוועט ווערן פון דיר.


קודם כל זאלסטו וויסן אז דאס איז א לאו אין די תורה  (ויקרא יט, יד): "וְלִפְנֵי עִוֵּר לֹא תִתֵּן מִכְשֹׁל", זאגן חכמינו זכרונם לברכה (מועד קטן יז.): "בְּמַכֶּה לִבְנוֹ גָדוֹל הַכָּתוּב מְדַבֵּר", מען טאר נישט שלאגן א קינד ווען ער איז גרויס; דאס איז ביי קליינע פעטש, אבער מכות רצח טאר מען נישט שלאגן קיינעם - כל שכן א בחור פון פופצן יאר.


איך וויל דיר פרעגן: "דו ביסט נאך קיינמאל נישט פארשלאפן אין לעבן?! "ווען דו ביסט געווען א פופצן יעריגער בחור ביסטו אליינס אויפגעשטאנען יעדן אינדערפרי?!" "עס האט קיינמאל פאסירט אז דו זאלסט אויפשטיין שפעט?!" לאמיר זאגן אז דו ביסט יא א מאשין און דו שטייסט אויף פארטאגס, קומט זיך פאר דיין זון מכות רצח מיט א שטעקן ווייל ער שטייט אויף שפעט?! פארוואס זאל ער בכלל וועלן אויפשטיין ווען ער האט א טאטע א רוצח?!


יעצט פארשטיי איך שוין פארוואס צוויי פון דיינע קינדער זענען דיר ארויס לתרבות רעה רחמנא לצלן; ווייל אז דער טאטע איז אזא רוצח צו שלאגן אן איידעלער בחור פון פופצן יאר מכות רצח מיט א שטעקן, איז פארשטענדליך אז די קינדער ווילן נישט זיין אידן.


זיי נישט ברוגז אז איך שרייב דיר אזוי וכו', ווייל אז איך וועל דיר נישט זאגן אויפצוהערן וועסטו אויך אים חס ושלום פארלירן; שלאגן איז נישט קיין חינוך זאך, שלאגן איז ארויס צו געבן די אייגענע נערוון. אז דו ווילסט דיין זון זאל אויפשטיין לערנען די הייליגע תורה זאלסטו אים שיין אויפוועקן; וועק אים מיט ליבשאפט, וועק אים ווי מען וועקט א דערוואקסענער מענטש.


שלמה המלך זאגט (משלי ט, ח): "אַל תּוֹכַח לֵץ פֶּן יִשְׂנָאֶך, הוֹכַח לְחָכָם וְיֶאֱהָבֶך", שטראף נישט קיין לץ ווייל דו וועסט גארנישט אויפטון, ער וועט דיר פיינט האבן, אבער ווען דו וועסט זאגן מוסר פאר א חכם וועט ער דיר ליב האבן; זאגט מוהרא"ש א מורא'דיגער פשט: "אַל תּוֹכַח לֵץ" – ווען דו זאגסט מוסר פאר איינעם זאג אים נישט: דו "לֵץ" וואס דו ביסט, דו שגץ וואס דו ביסט – "פֶּן יִשְׂנָאֶך", ווייל ער וועט דיר פיינט האבן; אז דו וועסט רעדן מיאוסע ווערטער צו איינעם וועט ער נישט אננעמען די מוסר וואס דו זאגסט אים, נאר דער וועג איז "הוֹכַח לְחָכָם" – זאג אים: דו ביסט דאך א חכם, עס פאסט נישט פאר דיר דו זאלסט זיך אזוי פירן; אז דו וועסט רעדן צו אים שיינערהייט, "ְויֶאֱהָבֶך", וועט ער דיר ליב האבן.


דער אייבערשטער זאל דיר געבן שכל זאלסט זיין א גוטע טאטע פאר דיינע קינדער; נישט נאר זיך אהער שטעלן ווי א גוטער מענטש פאר די גאס. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן צו): "מִי שֶׁאֵין לוֹ רַחֲמָנוּת עַל בָּנָיו, בְּיָדוּעַ שֶׁאֵין לוֹ חֵלֶק בֶּשֵׂכֶל דִּקְדֻשָּׁה", ווער עס האט נישט קיין רחמנות אויף זיינע קינדער איז א סימן אז ער האט נישט קיין שכל.


דער אייבערשטער זאל דיר געבן שכל זאלסט רחמנות האבן אויף דיינע קינדער.

#114 - דרך ארץ איז די וויכטיגסטע זאך, דאנקען דעם אייבערשטן פאר די עסן
תודה והודאה, מדות טובות

  בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי-קדושים, ז' אייר, כ"ב לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי מיר זייער צו הערן גוטע גריסן אויף אייך פון אייערע לערערינס, זיי געבן מיר איבער אז איר פירט זיך אויף מיט דרך ארץ.


וויסן זאלט איר אז דרך ארץ איז דער וויכטיגסטער זאך ביי אידישע קינדער, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבה, א): "דֶּרֶך אֶרֶץ קָדְמָה לַתּוֹרָה", די ערשטע זאך איז דרך ארץ און מידות טובות, בפרט ביי דעם הייליגן רבי איז דרך ארץ געווען די ערשטע זאך. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט: "ווען קעניגן וואלטן געוואוסט וואסערע דרך ארץ איך לערן אויס פאר מיינע תלמידים, וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער צו מיר איך זאל זיי אויסלערנען דרך ארץ".


דעריבער בעט איך אייך זייער איר זאלט זיך ווייטער אויפפירן מיט דרך ארץ און איר זאלט פאלגן אייערע לערערינס, אזוי וועט איר זיך איינקויפן א גוטע נאמען און איר וועט זיין באליבט ביי אלעמען.


ווען איר עסט זאלט איר זען צו מאכן א פאר ברכה און א נאך ברכה, אויך זאלט איר דאנקען אויף אידיש אויף יעדע עסן וואס איר האט געגעסן; זאגט "שכוח אייבערשטער פאר די און די עסן".


דער רבי האט דערציילט (חיי מוהר"ן, סימן רלז): "ווען איך בין געווען א קליין קינד פלעג איך דאנקען דעם אייבערשטן אויף יעדע זאך וואס איך האב געגעסן, איך האב מיר נישט באגנוגט מיט ברכת המזון"; אזוי זאלט איר טון יעדעס מאל איר עסט אדער טרינקט, געדענקט צו מאכן א פאר ברכה און א נאך ברכה און נאכדעם זאגט אין אידיש: "שכוח אייבערשטער פאר ..."


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#113 - הערן מוזיק אום ספירה ביים מאכן עקסערסייז
רפואה, ספירה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי-קדושים, ז' אייר, כ"ב לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי מיר זייער צו הערן אז איר זענט צופרידן אין "בית פיגא" און נאך מער פריי איך מיר צו די גוטע בשורה וואס איר שרייבט אז: "קיינער טשעפעט נישט קיין אנדערע מיידל"; ווייל דאס איז דער עיקר שיינקייט, אז מען לעבט צוזאמען מיט ליבשאפט, און קיינער גרויסט זיך נישט אויפן צווייטן.


דאס וואס איר פרעגט וועגן הערן מוזיק אין די ספירה טעג בשעת מען מאכט עקסערסייז וכו'; אויב מען דארף די מוזיק צו קענען מאכן עקסערסייז איז דאס מותר, אבער סתם הערן מוזיק אין די טעג פון ספירה טאר מען נישט.


די ספירה טעג איז א צייט ווען מיר טרויערן אויף די פיר און צוואנציג טויזענט תלמידים פון דעם תנא רבי עקיבא וואס זענען אויסגעשטארבן וויבאלד זיי האבן זיך נישט פארגינען איינער דעם צווייטן; אונזער ארבעט איז מתקן צו זיין דאס וואס זיי האבן פארדארבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין פטור ווערן פון דעם יצר הרע וואס זוכט נאר צו מאכן מחלוקת, און מיר זאלן שוין זוכה זיין אז משיח זאל קומען און אונז אויסלייזן פון גלות.

#112 - חיזוק און הדרכה פאר א פרוי וואס ווארט
חיזוק פאר פרויען, רפואה, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ה' לסדר טהרה, ד' אייר, י"ט לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי מיר זייער צו הערן די גוטע בשורה וכו'; דער אייבערשטער זאל העלפן אלעס זאל אריבער גיין גרינג און געזונט.


דאס וואס איר פרעגט ווי אזוי מען זאל זיך פירן ווען מען באדט קליינע קינדער וכו'; עס איז נישט קיין פראבלעם ארומצואוואשן וכו', מען דארף וויסן דעם מאמר החכם: "מִן הַזְּהִירוּת - שֶׁלֹא לְהִזָּהֵר"; מען דארף אכטונג געבן אז מען זאל נישט צו פיל אכטונג געבן, ודע למבין.


בנוגע צי איר זאלט אראפ נעמען די ווארצלען פון אייער קינד (Molluscum); עס פעלט נישט אויס אראפ צו נעמען ווייל מיט די צייט גייט עס אליינס אוועק. אויב דאס איז אויפן פנים וכו' און עס שטערט וכו' איז נישט קיין פראבלעם אז דער דאקטער זאל דאס אראפנעמען.


זעט צו עוסק זיין אין פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס עצות און שכל פאר נאך אידן; עס איז נישט דא אויף דעם קיין שום תירוץ, כאילו דאס איז נאר שייך ביי מענער און נישט ביי פרויען.


מיר געפונען זיך היינטיגע צייטן אין א תקופה וואס עס פאלן אוועק אידישע קינדער רעכטס און לינקס, בחורים און מיידלעך, אינגעלייט און ווייבלעך; עס איז דא נאר איין עצה: "עוסק זיין אין הפצה; פארשפרייטן אויף אלע וועגן די חיזוקים און עצות פון הייליגן רבי'ן".


דער עיקר זאלט איר זיך שטארקן מיט תפילה; בפרט יעצט אז איר ווארט וכו'. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", אז מען דערמאנט די נעמען פון צדיקים קען מען טוישן אפילו די טבע; דערפאר זאלט איר זיך צוגעוואוינען צו דערמאנען די נעמען פון צדיקים, זאגט די נעמען וואס איר קענט פון אויסענווייניג: "אברהם, יצחק, יעקב, משה, אהרן, יוסף, דוד, שלמה; רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פייגא מברסלב, רבי נתן מברסלב וכו' וכו'" און נאך נעמען וואס איר קענט. נאכדעם זאלט איר זאגן די תפילה: "הייליגער באשעפער, העלף מיר בזכות די צדיקים וואס איך האב דערמאנט זייערע נעמען אז איך זאל האבן א געזונט קינד; דאס קינד זאל זיין געזונט ברמ"ח אברים און שס"ה גידים. העלף מיר איך זאל האבן דאס קינד גרינגערהייט אן קיין שום ווייטאג. הייליגער באשעפער! נעם אוועק פון מיר אלע שלעכטס; איך זאל נישט האבן קיין שלעכטע אויג, קיינער זאל נישט מאכן קיין עין הרע אויף מיר און אויפן קינד. העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו ערליכע קינדער, הייליגע קינדער; קינדער וואס וועלן דיר דינען זייער גאנץ לעבן און וועלן נאר טון דיין ווילן. יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיך ה' צוּרִי וְגוֹאֲלִי אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#111 - יישר כח פאר'ן ארויסהעלפן מסדר זיין די בריוו
הפצה, בריוו

בעזרת ה' יתברך


יום ה' לסדר טהרה, ד' אייר, י"ט לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'


איך פריי מיר זייער צו הערן פון אייער מאן אז איר ווילט העלפן מסדר זיין די בריוו פון "עצתו אמונה", אז דאס זאל קענען ארויס קומען הערליך שיין.


דער הייליגער בעל התניא זכותו יגן עלינו שרייבט (אגרות בעל התניא זי"ע) א סגולה זוכה זיין צו קינדער, אז מען זאל עוסק זיין אין א לימוד וואס ברענגט צו אהבת השם יתברך און צו יראת השם יתברך; די בריוו וואס דער אייבערשטער האט מיר מזכה געווען צו שרייבן זענען געבויט אויף די ווערטער פון די הייליגע חכמים זכרונם לברכה, און אויף די ווערטער פון הייליגן רבי'ן און זיין תלמיד ר' נתן, לויט ווי מוהרא"ש זכרונו לברכה האט אונז געלערנט; איז אז איר מיט אייער מאן וועלן עוסק זיין ארויס צו געבן די בריוו שיין מסודר, וואס דאס איז א לימוד וואס ברענגט סיי אהבת השם יתברך און סיי יראת ה', וועט איר זוכה זיין אויפצושטעלן א שיינע שטוב מיט קינדער און איינקלעך בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצוות.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן וויפיל אידישע קינדער זענען זיך מחי' און מחזק מיט די בריוו; דעריבער פריידט מיר זייער אז איר וועט אריין לייגן אייער צייט, קאפ און מח אז די בריוו זאלן זיין שיין מסודר אן קיין גרייזן. איך האב שוין געשריבן פאר אייער מאן נרו יאיר אז ער זאל אריין לייגן מראה מקומות; וויבאלד איך דארף ענטפערן פאר אסאך מענטשן קומט נישט אויס איך זאל אנצייכענען גענוי דעם מראה מקום, זאלט איר זען עס זאל זיין מראה מקומות. אויך זאלט איר זען עס זאל נישט זיין קיין טעותים.


איך וואונטש אייך אן איר זאלט זוכה זיין צו לעכטיגע דורות.

#110 - מחזק א בחור וואס האט געדארפט אוועקמופן
בחור, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' לסדר טהרה, ב' אייר, י"ז לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן פון דיר, איך בענק מיר שוין זייער נאך דיר; איך האף אז דו וועסט פטור ווערן פון די מדינה של גיהנום און קענען צוריק קומען קיין אמעריקע.


מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט שטענדיג זאגן ביי די שיעורים, אז זיי דארפן נישט קיין בחורים אין זייער טריפה'נע מיליטער (צה"ל), זיי האבן גענוג און נאך רוסן אין זייער מיליטער, זיי ווילן פשוט אויסרייסן אידישקייט (היה לא תהיה) דורך מטמא זיין בחורים און מיידלעך אין זייער שמד מיליטער; געדענק אז מיט תפילה קען מען אלעס פועל'ן.


בנוגע דיין דירה צי דו זאלסט עס אויפגעבן אדער ווייטער צאלן רענט ביז דו קומסט צוריק; געב עס אויף. עס איז נישט כדאי צו צאלן געלט יעדע חודש אויפן חשבון אז דו וועסט צוריק קומען, און אפילו דו וועסט בקרוב צוריק קומען וועסטו טרעפן נאך בעסערס און ביליגער. בנוגע דיינע חפצים וואס ליגן דארט; בעט א חבר זאל דיר טון א טובה און צוזאמנעמען דיינע חפצים און עס דיר אפשיקן קיין ארץ ישראל, אדער אוועק לייגן ביז דו וועסט דאס קומען אפנעמען.


זע צו נעמען די ערשטע ארבעט וואס קומט דיר אונטער; דו זאלסט נישט גיין ליידיג חס ושלום, וואס דאס איז די ערגסטע זאך, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עיין כתובות נט:): "הַבַּטָּלָה מְבִיאָה לִידֵי זִמָּה, וְלִידֵי שִׁגָּעוֹן", גיין ליידיג ברענגט צו נישט גוטע זאכן און עס ברענגט צו דעפרעסיע; קוק אין די מעשה פון די בן מלך און בן שפחה וואס זענען פארביטן געווארן (ספורי מעשיות, מעשה יא) ווי מען האט געזאגט פארן אמת'ן בן מלך אין חלום: "אויב דו ווילסט קומען צו דיין זאך זאלסטו נעמען די ערשטע ארבעט וואס מען טראגט דיר אן", און אזוי האט ער טאקע געטון, ער האט גענומען די ערשטע ארבעט און ער איז טאקע צו געקומען צו זיין זאך.


זיי מחזק האברך ... נרו יאיר, ער זאל ווייטער ממשיך זיין בהפצה. און דו זאלסט אויך ווייטער ממשיך זיין מיט אלע דיינע עבודות הקודש וואס דו טוסט, אז די דרשות פון ישיבה זאלן גיין אויף אלע שפראכן וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט זוכה זיין צו טרעפן בקרוב דיין זיווג און אויפשטעלן שיינע ערליכע אידישע דורות לה' ולתורתו.

#109 - באדאנקט זיך פאר'ן אהערשטעלן די פרויען פארטי
מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' לסדר טהרה, ב' דראש חודש אייר, ט"ז לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'.


וואויל איז אייער חלק אז איר האט אהער געשטעלט אזא שיינע פארטי פאר די ישיבה, איר האט אוועק געגעבן טעג און וואכן אז דאס זאל זיין מיט הצלחה; געלויבט דעם אייבערשטן אז עס איז געווען מיט הצלחה.


יעצט ווען מיר ציילן די טעג פון ספירה פאר קבלת התורה, איז די פאסיגע צייט צו מאכן די פארטי פארן מוסד, ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שיר השירים רבה א, ד): ווען דער אייבערשטער האט געגעבן די תורה פאר די אידן, האט דער אייבערשטער געבעטן פון די אידן "הָבִיאוּ לִי עֲרֵבִים טוֹבִים שֶׁתִּשְׁמְרוּהָ", ברענגט מיר א גאראנטי אז איר וועט היטן די תורה, האבן די אידן פרובירט צו ברענגען אסאך ערבים, אבער דער אייבערשטער האט אויף אלעמען געענטפערט: "עֲרֵבְךָ צָרִיךְ עָרֵב", דער ערב אליינס דארף א גאראנטי, ביז די אידן האבן געזאגט: "בָּנֵינוּ עוֹרְבִים אוֹתָנוּ", אונזערע קינדער זענען אונזערע גאראנטיס אז מיר וועלן האלטן די תורה, "אָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא הָא וַדַּאי עֲרֵבִים טוֹבִים, עַל יְדֵיהֶם אֶתְּנֶנָּהּ לָכֶם, הֲדָא הוּא דִכְתִיב (תהלים ח, ג): מִפִּי עוֹלְלִים וְיֹנְקִים יִסַּדְתָּ עֹז", דאס זענען גוטע גאראנטיס, בזכות די קינדער וועל איך ענק געבן די תורה; זעט מען פון דעם אז דער אייבערשטער האט גענומען אונזערע קינדער פאר א גאראנטי אז מיר וועלן האלטן די תורה, דערפאר איז א גרויסע זאך אז איר האט געמאכט א פארטי פארן מוסד מיר זאלן קענען אנגיין מיט די חדר און מיידל סקול.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח איר זאלט זוכה זיין אויפצוציען אייערע קינדער געזונטערהייט, צוזאמען מיט אייער חשוב'ער מאן ... נרו יאיר.


זיכער ווייסט איר וואסערע טייערער מאן איר האט; ער פירט זיך אויף מיט יראת שמים און מיט מידות טובות, ער איז געבענטשט מיט (משלי ג, ד): "חֵן וְשֵׂכֶל טוֹב בְּעֵינֵי אֱלֹקִים וְאָדָם", אין בית המדרש זעט מען אים נאר דאווענען און לערנען.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#108 - באדאנקט זיך פאר'ן אהערשטעלן די פארטי
חיזוק פאר פרויען, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' לסדר טהרה, ב' דראש חודש אייר, ט"ז לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'.


וואויל איז אייער חלק אז איר האט אהער געשטעלט אזא שיינע פארטי פאר די ישיבה, איר האט אוועק געגעבן טעג און וואכן אז דאס זאל זיין מיט הצלחה; געלויבט דעם אייבערשטן אז עס איז געווען מיט הצלחה.


יעצט ווען מיר ציילן די טעג פון ספירה פאר קבלת התורה, איז די פאסיגע צייט צו מאכן די פארטי פארן מוסד, ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שיר השירים רבה א, ד): ווען דער אייבערשטער האט געגעבן די תורה פאר די אידן, האט דער אייבערשטער געבעטן פון די אידן "הָבִיאוּ לִי עֲרֵבִים טוֹבִים שֶׁתִּשְׁמְרוּהָ", ברענגט מיר א גאראנטי אז איר וועט היטן די תורה, האבן די אידן פרובירט צו ברענגען אסאך ערבים, אבער דער אייבערשטער האט אויף אלעמען געענטפערט: "עֲרֵבְךָ צָרִיךְ עָרֵב", דער ערב אליינס דארף א גאראנטי, ביז די אידן האבן געזאגט: "בָּנֵינוּ עוֹרְבִים אוֹתָנוּ", אונזערע קינדער זענען אונזערע גאראנטיס אז מיר וועלן האלטן די תורה, "אָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא הָא וַדַּאי עֲרֵבִים טוֹבִים, עַל יְדֵיהֶם אֶתְּנֶנָּהּ לָכֶם, הֲדָא הוּא דִכְתִיב (תהלים ח, ג): מִפִּי עוֹלְלִים וְיֹנְקִים יִסַּדְתָּ עֹז", דאס זענען גוטע גאראנטיס, בזכות די קינדער וועל איך ענק געבן די תורה; זעט מען פון דעם אז דער אייבערשטער האט גענומען אונזערע קינדער פאר א גאראנטי אז מיר וועלן האלטן די תורה, דערפאר איז א גרויסע זאך אז איר האט געמאכט א פארטי פארן מוסד מיר זאלן קענען אנגיין מיט די חדר און מיידל סקול.


בזכות וואס איר העלפט די מוסדות זאלט איר האבן נחת פון אייערע קינדער; איר זאלט זוכה זיין זיי צו מגדל זיין לתורה ולמצות ולמעשים טובים.


דער אייבערשטער זאל העלפן אייער בר מצוה בחור זאל אויסוואקסן לשם ולתפארת; איך בין אים מחזק יעדן אינדערפרי. איך האב זייער הנאה אז ער קומט צו דעם דף גמרא שיעור און איך האף אז ווען ער וועט ווערן א בחור וועט ער ווייטער קומען, ווייל זייער אסאך מאל ווען די קינדער וואקסן אויף קומען זיי שפעטער אין ישיבה, דאס קומט ווייל עלטערן האבן א טעות, זיי מיינען אז מען טאר נישט וועקן א בחור.


וויסן זאלט איר מרת ... תחי', דאס וואס איך האב געלערנט אלס בחור איז אלעס בזכות מיין טייערע מאמע תחי'; זי פלעגט זיצן אויף מיין בעט און זינגען פאר מיר ניגונים איך זאל אויפשטיין, דאס איז געווען ווען איך בין שוין געווען א בחור פון זעכצן יאר, אין איר זכות בין איך אויפגעשטאנען. ווען זי זאל מיר לאזן שלאפן וואלט איך נאך אלץ געשלאפן, דעריבער וויל איך אייך מחזק זיין איר זאלט העלפן אייערע קינדער אויפשטיין אינדערפרי זיי זאלן קומען אין ישיבה לערנען און דאווענען.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.