בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#27 - בלייבט מיט די גוטע קבלה צו האלטן די שטוב ריין און זויבער
חינוך הילדים, קאמפיוטער, טעלעפאן, אידישע שטוב, קבלה טובה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי


אז איר האט צוגעזאגט דעם אייבערשטן אין שפיטאל ביים געבוירן וכו' אז איר גייט נישט אריינברענגען אין שטוב קיין טעבלעט, אייפאד וכו' - קענט איר נישט יעצט מיר קומען בעטן איך זאל אייך זאגן איר קענט דאס יא אריינברענגען אין שטוב.


אזוי איז ביי מענטשן, ווען מען איז ענג, מען איז אין א סכנה - זאגט מען צי, מען איז זיך מקבל קבלות טובות, אבער ווען דער אייבערשטער העלפט פארגעסט מען און מען האט צוריק די נסיון.


בלייבט מיט די גוטע קבלה נישט אריינצונעמען אין שטוב די אלע כלים, האלטס די שטוב ריין און זויבער. פארוואס זאלט איר שווער מאכן פאר אייערע קינדער? עס קומט יעצט נסיונות וואס איז נאך קיינמאל נישט געווען, אונזערע קינדער גייען זיך דארפן דראפען מיט אויסטערלישע נסיונות; דארפן מיר זיי העלפן גרינגער מאכן און נישט שווערער מאכן.


זאגט אביסל תהלים יעדן טאג.

#26 - צינדט אן אין שטוב ניגוני אמונה, ניגונים פון היכל הקודש
תפילה והתבודדות, אמונה, ניגונים, מוסדות, משיח, אידישע שטוב, מוזיק

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי א', י"א ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


שטארקט זיך באמונה פשוטה, צינדט אן אין שטוב נגוני אמונה, ניגונים פון היכל הקודש, ניגונים וואס משיח וועט זינגען: "ממלא כל עלמין וסובב כל עלמין, אין שום מציאות מבלעדיך יתברך כלל, ובכל תנועה ותנועה שם אלופו של עולם"; דער ניגון וועט משיח זינגען פאר די גאנצע וועלט, אריינברענגען אין די וועלט אז אלעס איז דער אייבערשטער, נישטא גארנישט אויסער אים. דער הייליגער רבי זאגט: "משיח וועט אייננעמען די וועלט אן קיין איין שאס פולווער"; ער וועט אייננעמען די וועלט מיט תפילה, מיט אמונה.


איך בין היינט אריבער מיט די מנהלת תחי' די פלענער פאר זומער און פאר'ן קומענדיגן זמן, מיר ווילן זייער איר זאלט ווייטער בלייבן אין סקול לערנען מיט די קינדער די עצות פון משיח, די עצות וואס משיח וועט אויסלערנען.


א כשר'ע און פרייליכע יום טוב.

#25 - גיי נישט אהיים נאר אויב דו ביסט אפגעהיטן
סכנה, אידישע שטוב, מנוולים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מצורע, ב' ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אויב דער מניוול איז דארט - זאלסטו נישט אהיים גיין. געב אכטונג אויף דיין לעבן, דו ביסט יונג, ער וועט דיר הרג'ענען דיין לעבן.


עס איז מיר א וואונדער אז דיינע עלטערן נעמען זיך נישט אן פאר דיר, זיי זענען ברוגז אויף דיר אז דו ביסט געגאנגען צו די פאליציי; ווי קען זיין אזא זאך, עלטערן זאלן לאזן זייער קינד גע'שחט'ן ווערן השם ישמרינו?!


גיי נישט אהיים נאר אויב דו ביסט אפגעהיטן.

#24 - האבן א שיינע הויז איז נישט קיין סתירה מיט ברסלב
תפילה והתבודדות, שלום, אידישע שטוב, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמיני, כ' אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער פראגע.


עס איז בכלל נישט קיין סתירה דאס האבן א שיינע הויז - מיט ברסלב. א שיינע הויז איז נישט קיין פראבלעם, עס ווענדט זיך וואס מען טוט אינעם שיינעם הויז; אז מען פירט זיך מיט שלום, מיט ליבשאפט, מען פירט זיך מיט די תורה - איז א מחי' א שיינע הויז, און אז מען פירט זיך מיט מחלוקות, מיט שנאה, מען גייט נישט מיט די תורה - איז ביטער אויך אין א פארקראכטע הויז.


אז איר חלומ'ט פון א שיינע פאלאץ זאלט איר דאס בעטן דעם אייבערשטן; בעטס דעם אייבערשטן פינקטליך וואס איר דארפט, וועט איר זען גרויסע ניסים.


איך וואונטש אייך א שיינע גרויסע הויז, מיט נחת פון אייערע קינדער, מיט פרנסה בשפע - בזכות וואס איר און אייער מאן העלפן אזוי געטריי דעם רבי'ן, איר זענט משמש דעם רבי'ן, וועט איר זען ניסים.

#23 - אז די בריוו מאכן אייך דעפרעסט, זאלט איר דאס נישט ליינען
שמחה, התחזקות, סמארטפאון, אידישע שטוב, עצבות, עצתו אמונה, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת פקודי, כ"ח אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז אינטערעסאנט וואס איר שרייבט אז איר ווערט דעפרעסט ווען איר ליינט די בריוו פון עצתו אמונה, די ערשטע מאל וואס איך הער אז די בריוו מאכן דעפרעסט; אנדערע זאגן עס מאכט זיי פרייליך, עס ברענגט זיי נאנט צום אייבערשטן.


קען זיין אז ווען איר ליינט אין די בריוו ווי אזוי צו פירן א שטוב, און ווען איר דערזעט זיך טון אנדערש מאכט דאס אייך דעפרעסט; צום ביישפיל, איר ליינט וואס מוהרא"ש זאגט וועגן האבן א סמארטפאון וכו', - דאס מאכט אייך דערביטערט; איז דאס נישט די בריוו, איז דאס אייך אליינס.


אז די בריוו מאכן אייך דעפרעסט - זאלט איר דאס נישט ליינען. דער רבי האט געזאגט מען זאל לערנען דעם הייליגן ספר ראשית חכמה (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז), דער רבי אליינס האט געלערנט דעם הייליגן ספר ראשית חכמה איבער פיר הונדערט מאל (עיין שבחי הר"ן, סימן ז), דאך ווייסן מיר, מוהרא"ש האט דערציילט, א איד האט געזאגט פאר רבי נתן אז ווען ער לערנט דעם ספר ראשית חכמה ווערט ער בעצבות ומרה שחורה, האט אים רבי נתן געזאגט: "פארמאך דעם ספר, לערן מער נישט דעם ספר"; אפילו דער רבי האט געזאגט מיר זאלן האבן א שיעור אין דעם ספר. דער מחבר פונעם ספר ראשית חכמה האט נישט געוואלט צעברעכן מענטשן, ער האט געוואלט ווייזן די וועג ווי אזוי צו לעבן, און אז דאס מאכט דעפרעסט זאל מען עס נישט לערנען.


איך בעט אייך זייער, שטארקט זיך, הויבט אן האלטן פון זיך. דער רבי דערציילט ביים סוף פון די מעשה פון די בן מלך ובן שפחה וואס האבן זיך פארביטן (ספורי מעשיות, מעשה יא), דער אמת'ער בן מלך האט געזאגט: "מען דארף נעמען דאס רויזעלע וואס ליגט אונטערן שטול און דאס אוועקשטעלן אויבן, אזוי וועט די שטול האבן דעם כח פון דעם קעסטל וכו'"; דער רבי איז אונז מרמז מיר זאלן נישט בלייבן ליגן אונטערן שטול, מיר זאלן האלטן פון זיך, מיר דארפן געדענקען 'דער אייבערשטער האט מיך יא ליב', 'איך בין גוט', 'מיין מאן איז גוט', 'מיינע קינדער זענען גוט'; כל זמן דאס רויזעלע ליגט אויף דער ערד אונטערן שטיל - איז אלעס טויט, אז מען האלט נישט פון זיך איז נישט גוט.


צינדט אן מוזיק און טאנצט מיט די קינדער; שמחה פארטרייבט די עצבות ומרה שחורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#22 - די שענסטע פלאץ וואו צו זיין יום טוב, איז אין שטוב
אידישע שטוב, פסח, יום טוב

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת פקודי, כ"ח אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס מיינסטו מיט דעם וואס דו שרייבסט אז דו האסט נישט וואו צו זיין פסח; ווי זענען אנדערע פסח אויב נישט אין שטוב? וואס איז אזוי שלעכט צו זיין אין שטוב פסח?! וואו בין איך פסח? די שענסטע פלאץ וואו צו זיין יום טוב - איז אין שטוב.


בלייב אין שטוב, מאך א שיינע יום טוב דו מיט דיין ווייב; פסח איז נישט א צייט פון אוועק פארן, פסח איז מען אדער אין שטוב אדער ביי די עלטערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#21 - נעם דיין ווייב און קינדער פאר חברים
קינדער, חברים, שלום בית, לימוד התורה, אידישע שטוב, וואקאציע

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויקהל, כ' אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


קען זיין ביי די וועלט איז עס א זאך וואס איז נארמאל, אבער אין היכל הקודש איז דאס נישט די וועג, אז מען פארט אוועק מיט חברים; אין היכל הקודש לערנט מען צו זיין מיט די ווייב, פארברענגען מיט די ווייב, זיך אויסלופטערן מיט די ווייב, זיך אפרוען מיט די ווייב; איז דאס ביי מיר א וואונדער צו הערן אז דו זוכסט זיך גליקן.


דו האסט שוין אמאל געהאט צוטון מיט א "חבר" וואס האט דיך שיעור אומגליקליך געמאכט, דאס דארף זיין גענוג פאר דיר. דו דארפסט נישט נייע חברים, נעם דיין ווייב פאר א חבר, דיינע קינדער פאר חברים, דיינע שיעורים כסדרן.


ביי מיר איז פארן מיט די ווייב די שענסטע זאך, און פארן מיט א חבר - א פארקערטע זאך.


געדענק, נישטא קיין חברים; געדענק, נישטא קיין עולם הזה; געדענק, נאר דיין ווייב וועט דיר בלייבן געטריי.


איך וואונטש דיר זאלסט שוין טרעפן דעם אוצר ביי דיר אין שטוב.

#20 - וואויל איז דעם וואס פרעגט יעדע זאך, אזוי ווייסט מען ווי אזוי זיך צו פירן
קינדער, תפילה והתבודדות, צניעות, שלום בית, שאלות, ספיקות, אידישע שטוב, מורה דרך, טערעפי, חנופה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויקהל, כ' אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ...


ווען דו ביסט געווען ביי מיר זונטאג מיט דיין ווייב האט זי זיך זייער צואוויינט אז דו זאגסט איר זי זאל נישט קומען צום ראש ישיבה, ווייל זי שטערט וכו'.


וויל איך דיר בעטן דו זאלסט איר נאר מחזק זיין צו קומען, צו פרעגן און צו בעטן ברכות, שעם זיך נישט ווען זי זיצט מיט דיר און זי פרעגט אסאך שאלות. פריי זיך אז זי קומט דא, מען וועט איר נאר מחזק זיין צו גיין אויף די תורה וועג. וואס וועסטו טון אז זי וועט זיך שעמען צו קומען, וועט זי זיך טרעפן עפעס אן אלטע מיידל מיט גרויע האר וואס וועט איר זאגן זי זאל אנהויבן צו קוקן אויף זיך, זי זאל דיך אפלאזן, השם ישמרינו.


ווען די רבנים וואלטן געוויסט די סכנה וואס גייט פאר מיט טערעפי, ווי די גוי'אישע וועלט, די גוי'אישע טומאה ווערט געפיטערט פאר די הייליגע אידישע פאלק דורך די טערעפי - וואלטן זיי זיכער געטון פאר דעם עס אפצושטעלן.


ברוך השם ביי דיר איז גוט, דיין ווייב איז אן ערליכע, א צדיקת, איר הארץ איז אפן צום אייבערשטן; לאז איר קומען פרעגן אירע שאלות און ספיקות. קום מיט, זיץ מיט איר און שטארק איר זי זאל אלעס פרעגן; וואויל איז דעם וואס פרעגט יעדע זאך, אזוי ווייסט מען ווי אזוי זיך צו פירן.


נאך איין זאך. זאג דיין ווייב אז איך חנפ'ע נישט; דאס ווייסטו אויך גוט, אז וואס איך האלט - זאג איך. איך זאג איר זי איז צניעות'דיג - זאל זי מיר נישט זאגן אז איך זאג נישט דעם אמת, זי איז זייער איידל, און אז זי מאכט זיך די פנים וכו' - איז זי נאכאלץ צניעות'דיג. דאס וואס זי שפירט אז נישט - זאל זי בעטן דעם אייבערשטן אז זי זאל זיך אליינס ליב האבן, זי זאל ליב האבן איר לעבן. מיט אסאך תפילה טוישט זיך די טראכטן פונעם מענטש, ווי מער מען רעדט צום אייבערשטן - טוישט זיך די גאנצע הילוך המחשבה. זי איז א טייערע פרוי, איך ווייס נישט צי דו ווייסט און צי דו ביסט דאס גענוג מחשיב.


זיי איר מחזק זי זאל נישט אונטערברעכן מיט די שטוב ארבעט; זי מיינט אז נאר זי קען זיך נישט אן עצה געבן. איך געדענק ווען מיר האבן געהאלטן דארט ווי דו האלסט, מיר האבן געהאט צוויי קליינע קינדער - פלעגט מיין ווייב אויך וויינען, זי האט געמיינט אז נאר זי קען זיך נישט קיין עצה געבן, אזוי גייט עס ביי אלעמען. באלד ווערן די קינדער גרעסער, באלד וועט זיין נחת, באלד וועסטו זיצן באקוועם מיט דיין ווייב, דיינע קינדער וועלן דיר ברענגען, טראגן, מאכן, טון וכו'.


אוודאי איז אין אנהויב שווער, אבער דאס מאכט נישט מען זאל נישט וועלן חתונה האבן און האבן קינדער. דו ווייסט, עס זענען דא טערעפיסטן וואס זאגן מען זאל נישט מאכן די קליינע לעכל אין די אויער פאר א מיידל בעבי ווייל עס איז צער בעלי חיים, עס איז יסורים, עס איז געפערליך, נעבעך אויף די מענטשן. ביי אונז מאכט מען יא די קליינע לעכל, עס טוט וויי פאר איין סעקונדע און די מיידל טוט מען אן מיט א הערליכע אויעררינגל; גיי פרעג דיין ווייב צי זי וויינט נאך פון דעם, אזוי וועט זי באלד דארפן טראכטן 'אה טאקע אמאל... היינט איז א מחי' קינדער'.


על כל פנים, לאז איר קומען, שעם זיך נישט; עס איז נישט קיין בושה צו פרעגן, עס איז א בושה צו לעבן אליינס אן פרעגן.


גיי שפאצירן יעדן טאג מיט'ן אייבערשטן, הויב אן מיט דאנקען. פאר דו הויבסט אן קרעכצן, וויינען און בעטן - זאלסטו קודם דאנקען, דאס דאנקען וועט דיר עפענען דאס הארץ, עס וועט דיר שטעלן אויף די ריכטיגע שינעס.


דיין ראש ישיבה.


 


 

#19 - מען דארף חזר'ן די הלכות
קינדער, אידישע שטוב, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת כי תשא, ט"ו אדר א', שושן פורים קטן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


א מתנה פאר משפחת ...


מען דארף חזר'ן די הלכות, ווייל נאר אז מען לערנט די הלכות - קען מען פירן א אידישע שטוב, נאר אז מען היט טהרת המשפחה - האט מען געזונטע קינדער.


מאכט זיך א שיעור אינאיינעם מאן און ווייב צו לערנען דעם ספר.

#18 - אכטונג געבן די קאמפיוטערס זאלן זיין געפילטערט ווי עס דארף צו זיין
תפילה והתבודדות, שטעטל, קאמפיוטער, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת משפטים, כ"א שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


איך בין זייער דערשראקן, איך הער פון משפחות אז די קאמפיוטערס אין קיאסק איז נישט אזוי גוט געפילטערט, מען קען זען נישט גוטע זאכן דארט. איך וויל זייער אז די שטעטל זאל זיין א ריינע פלאץ, מען זאל האבן שמירת עיניים.


איך בעט דיר זייער, געב אכטונג עס זאל זיין געפילטערט אזוי ווי עס דארף צו זיין.


אויך זאגט מיר ... נרו יאיר, אז עס איז נאכגעלאזט, נישט זויבער וכו'; איך וויל זייער די קיאסק זאל זיין אהערגעשטעלט באקוועם און געשמאק, אלע זאלן הנאה האבן דערפון, אזוי וועט מען נישט אריינברענגען די כלים אין שטוב.


אז דו ביסט מער נישט דערביי, דו האסט שוין נישט די געפיל – לאז מיר וויסן; איך וועל דארפן זוכן א צווייטער זאל מיר העלפן.


גיי אביסל שפאצירן אין די וועלדער און פעלדער; עס איז גאר אנדערש די גאנצע לעבן ווען מען איז זיך מתבודד, מען לעבט מיט'ן באשעפער.

#17 - הייליגער באשעפער, מאך רוען די שכינה הקדושה צווישן אונז
תפילות אויף אידיש, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, אידישע שטוב, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת משפטים, כ"א שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך האב געליינט אייער בריוו; איך פארשטיי פון די ווערטער אז די ליבשאפט צווישן אייך איז גאר שוואך.


איר פרעגט נאכאמאל וואס איר האט שוין געשריבן א יאר צוריק, איך האב אייך דעמאלט שוין געשריבן; איך וועל נאכאמאל ענטפערן כדי צו ראטעווען ענקער שלום בית.


איר פרעגט, היות אייער מאן איז אן עם הארץ, ער קען נישט קיין הלכות ברכות, ער קען נישט פשוט'ע הלכות שבת, - ווי אזוי איז מעגליך אויפצושטעלן אן ערליכע אידישע שטוב?


וויסן זאלט איר, אז איר ווילט אויפשטעלן א אידישע שטוב מיט ערליכע קינדער - האט דאס מיט אייך; ווארפט עס נישט אויף אייער מאן. אייער מאן מעג זיין דער גרעסטער עם הארץ - ווי איר לייגט אים אראפ אינעם בריוו, דאך קענט איר האבן א אידישע שטוב מיט ערליכע קינדער; דאס ווענדט זיך נאר אין אייך, ווען מאן און ווייב האבן זיך ליב, מען לעבט בשלום, מיט ליבשאפט - וואקסן די קינדער געזונט און ערליך.


דאס וואס איר שרייבט, איר שפירט אז איר האט חתונה געהאט מיט א נעבעך; איך זע דא קלאר אז דער שטן האט אייך פארכאפט, איך קען אייער מאן, ער איז גארנישט קיין נעבעך, ער איז גארנישט אזא קלאץ ווי איר מאכט אים, ער איז נאך אזוי קלוג ווי אייך, עפעס א שווארצע קאץ איז אריינגעלאפן צווישן אייך און אייער מאן, און דאס מאכט אלעס חרוב.


בעטס דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל קוקן גוט אויף מיין מאן, איך זאל זען דאס גוטס אין אים; העלף מיר, מאך רוען די שכינה הקדושה צווישן אונז. עפעס האט פאסירט מיט מיר, איך ווער נערוועז פון מיין מאן, איך זע נאר שלעכטס אין אים, איך קען אים נישט ליידן, איך ווייס אז עס איז מיינע אייגענע שווערע נאטורן, איך דארף זיך אליינס פאררעכטן; דעריבער בעט איך דיר, אב הרחמן, העלף מיר איך זאל זען נאר דאס גוטס אין מיין מאן, איך זאל אים ליב האבן, איך זאל נישט זען קיין שלעכטס"; אזוי זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן ביז עס וועט צוריקקומען די געפיל פון אייך צו אים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#16 - בעטס דעם אייבערשטן פאר א גוטע שידוך
חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, תהלים, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שמות, ט"ז טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי'


זארגט נישט פאר אייער שידוך, א שידוך האט מיט'ן אייבערשטן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה סח, ג): "אֵין זִוּוּגוֹ שֶׁל אִישׁ אֶלָּא מִן הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", א שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן.


זאגט יעדן טאג תהלים און בעטס דעם אייבערשטן פאר א גוטע ערליכער מאן. בעטס דעם אייבערשטן אייער שטוב זאל זיין געשטעלט אויף אמונת חכמים, די שטוב זאל זיין אנגעפולט מיט'ן רבינ'ס עצות און חיזוקים.


פון דער ראש ישיבה.

#15 - אז איר ווילט א ווארעמע ערליכע שטוב, וועט איר דאס באווייזן
חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר זענט זיך מחי' ומחזק מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן, דעם רבינ'ס חיזוק און עצות איז ממש אייער לעבן; איר גייט מיט די עצה פון התבודדות, איר רעדט צום אייבערשטן, איר זאגט תהלים מיט תמימות ופשיטות, עס איז אייך אזוי גוט.


בנוגע אייער פראגע אויב איז מעגליך איר זאלט באקומען אן ערליכער ברסלב'ער בחור ווען אייער שטוב איז מער מאדערן, נישט פרום; וואס איז בכלל די שאלה? אוודאי איז דאס מעגליך! זייט נישט דערשראקן, זייט נישט אין ספיקות, ווייל ווי אזוי איר ווילט אויסשטעלן אייער שטוב - אזוי וועט זיין; אז איר ווילט א ווארעמע ערליכע שטוב - וועט איר דאס באווייזן, אלעס ווענדט זיך אינעם מענטש. עס איז דא הונדערטער משפחות, ערליכע ווארעמע משפחות - וואס די עלטערן זענען מער מאדערן, מיט דעם האבן די קינדער אויפגעשטעלט שיינע אידישע שטובער.


זייט ממשיך מיט אייער עבודות השם; זייט זיך מתבודד און זאגט תהלים. בעטס דעם אייבערשטן יעדן טאג אויף אייער אייגענע שפראך איר זאלט טרעפן אייער זיווג און זוכה זיין אינאיינעם אויפצושטעלן אן ערליכע ווארעמע ברסלב'ער שטוב.


א ליכטיגן חנוכה.

#14 - לייגן די משפחה פאר די ביזנעס
חיזוק פאר פרויען, משפחה, בזיונות, פרנסה, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וירא, י"א מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת .. תחי'


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר האט געלייגט אייער ביזנעס אין דער זייט, יעצט זענט איר פארנומען מיט אייער משפחה.


א אידישע פרוי דארף נישט ארבעטן, א אידישע פרוי דארף זיין א ווייב פאר'ן מאן און א מאמע פאר די קינדער; אויב מען וויל זיין געטריי פאר'ן מאן, אים העלפן ברענגען פרנסה - איז דאס זייער חשוב, אבער בתנאי עס זאל נישט שטערן די משפחה. קינדער וואס באקומען די הרגשה פון די עלטערן אז געלט איז דער עיקר - וועלן אריינווארפן די עלטערן אויף די עלטער אין א מושב זקנים, זיי וועלן אויך זיין פארנומען מיט די געלט.


דעריבער בין איך זייער פרייליך מיט דעם וואס איר שרייבט אז איר לייגט די משפחה דאס ערשטע ביי אייער לעבן.


דאנקט דעם אייבערשטן פאר די חסדים וואס ער טוט מיט אייך; אזא טייערע מאן האט איר, מיט ליכטיגע קינדער; הערט נישט אויף צו דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן.


די בזיונות וואס איר זענט אריבער וועט אייך נאר צוניץ קומען; מוהרא"ש זאגט, ווען מענטשן וואלטן געוויסט וואס מען קומט אפ מיט בזיונות, וואס פאר א דינים און גזירות מען נעמט אוועק - וואלט מען געזוכט נאך אביסל בזיונות.

#13 - ליינען קריאת שמע מיט קליינע קינדער
קדושה, חינוך הילדים, מאוויס, אידישע שטוב, קריאת שמע

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וירא, י"א מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך וועל פרובירן מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף דיר ענטפערן אויף אלע דיינע פראגעס.


אויף די פראגע: 'וואס זאגט מען מיט קינדער ביי קריאת שמע שעל המיטה?' דער ענטפער איז, מען גייט צוביסליך. גאר קליינע קינדער, פון צוויי יאר אלט - ליינט מען די ערשטע פרשה, ווען זיי זענען גאר יונג קענען זיי נאכנישט מיט זאגן, אבער זיי הערן דאס איינמאל און נאכאמאל, ביז עס גייט אריין אין זיי, און ווען זיי הייבן אן רעדן - קענען זיי שוין די חלק קריאת שמע, נאכדעם גייט מען נאך א שטיקל, ביז זיי קענען שוין אליינס ליינען, דעמאלט ליינען זיי די גאנצע קריאת שמע.


אויף די פראגע וועגן האבן א מאשינדל וואס מען קען אריינלייגן א קארטל און זען זאכן; דער ענטפער איז, נעם נישט אריין אין שטוב די זאכן; נישט קיין חילוק פארוואס מען דארף עס, נאר פאר מוזיק און נאר פאר דאס און יענץ, געב אכטונג אז דיין שטוב זאל זיין ריין, עס איז דא גענוג וועגן וויאזוי מען קען הערן מוזיק אויף א וועג וואס מען קען נישט זען קיין שום זאכן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#12 - בויען א שטוב אויף תורה און יראת שמים
שאלות, אידישע שטוב, שמחות, מורה דרך, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר וזוגתו ... תחי'


מזל טוב פאר ענקער שמחה, דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זוכה זיין אויפצושטעלן א בית נאמן בישראל מיט ליכטיגע ערליכע דורות.


זייט מיר מוחל, איך בין נישט אנגעקומען צו ענקער שמחה; איך וועל דאס נאך משלים זיין בלי נדר.


זעט צו בויען ענקער שטוב אויף תורה און יראת שמים. אז איר ווילט אייער שטוב זאל זיין געבויט אויף שטארקע יסודות זאלט איר יעדע זאך פרעגן, גארנישט טון מיט די אייגענע שכל; יעדע שאלה זאלט איר פרעגן א דיין און אזוי אויך יעדע זאך זאלט איר אויסשמועסן מיט אן ערליכן רב, אזוי וועט דער שטוב האבן א קיום.


 


 

#11 - מ'דארף פארשטיין די ריכטיגע וועג ווי אזוי זיך צו פירן לויט די תורה
אידישע שטוב, הדרכות, הלכה, חומרות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' האזינו, ח' תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ברודער טייערער, עס איז מיר זייער שווער צו שרייבן אין דעם נושא; איך קען דיר זאגן אביסל און דו וועסט אליינס דארפן אריינטראכטן און פארשטיין, אזוי ווי דער חכם מכל אדם זאגט (משלי ט, ט): "תֵּן לְחָכָם וְיֶחְכַּם עוֹד", לערן מיט'ן חכם וועט ער ווערן נאך מער קלוגער.


מוהרא"ש האט אונז דערציילט, אנשי שלומינו פלעגן פרעגן דעם הייליגן צדיק רבי אברהם א זון פון רבי נחמן טולטשינער זכותו יגן עלינו הנהגות צווישן מאן און ווייב, פלעגט ער זאגן די ווערטער: "קינדערלעך היט אייך פון כריתות"; דאס הייסט די טעג וואס די תורה זאגט זיין אפגעשיידט דעמאלט היט מען די הלכות, און אין די אנדערע טעג איז אלעס מותר.


ליידער פארדריידט מען די הייליגע תורה, מען לערנט מיט חתנים און כלות א פאלשע תורה, מען לערנט פרישות אזוי ווי להבדיל די גלחים לערנען, ביי זיי איז מען מער שמייליג ווען מען איז אפגעזונדערט און אפגעטיילט; דאס לערנט מען פאר אידישע קינדער השם ישמרינו.


בכתב קען איך נישט שרייבן מער, פנים בפנים קען איך דיר לערנען וויאזוי זיך צו פירן צו זיין אן ערליכער איד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גמר חתימה טובה.

#10 - אז מען היט די הלכות האט מען געזונטע קינדער
קינדער, אידישע שטוב, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת פנחס, י"ח תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אין די טעג וכו' דארף מען זייער אכטונג געבן צו היטן די הרחקות; אז מען היט די הרחקות האט מען געזונטע קינדער און אויב חס ושלום מען היט נישט די הרחקות האט מען שרעקליכע צרות, נאך אויף די וועלט.


בנוגע זינגען אין די טעג; אין די טעג דארף מען אכטונג געבן נישט צו זינגען ווען דער מאן הערט. אויב איז עס אן עת הצורך, מען דארף איינשלעפן דאס קינד און דער מאן האט נישט וואו צו גיין - דעמאלט קען מען מקיל זיין, אבער סתם אזוי - טאר מען נישט זינגען אין זיין געגנווארט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#9 - ברענגט ארויס דאס גרויסקייט פון אידישע מאמעס
חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, התחזקות, דרשות, מוסר, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת במדבר, כ"ח אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז מען בעט אייך איר זאלט רעדן פאר עלטערן, זאלט איר דער עיקר רעדן דיבורי חיזוק; מוסר איז דא גענוג וואס געבן, מיר דארפן געבן חיזוק, חיזוק טוט אסאך מער אויף ווי מוסר און התעוררות. רבי נתן פלעגט זאגן: "ווען מען ווערט נתעורר פון מוסר האלט דאס נישט אן פאר צו לאנג, אבער ווען מען ווערט נתעורר פון חיזוק דעמאלט האלט אן די התעוררות פאר גאר לאנג".


ברענגט ארויס דאס גרויסקייט פון אידישע מאמעס, ווי חשוב אידישע פרויען זענען ביים אייבערשטן און אז די גאנצע וועלט שטייט אויף זיי; מיט דעם וואס זיי שיקן די אינגלעך אין חדר לערנען די הייליגע תורה און די מיידלעך אין סקול לערנען ווי אזוי צו זיין איידל און הייליג - אויף דעם שטייט די וועלט.


זייט מחזק די עלטערן זיי זאלן זיין פרייליך; אז די מאמע איז פרייליך ווערט די גאנצע שטוב פרייליך, און אז די מאמע וויינט - וויינען אלע. די קינדער וואס האבן א דערביטערטע מאמע - וואקסן אויף דערביטערט.


מיין מאמע תחי' האט מיר דערציילט, עס איז געווען א פרוי וואס ווען עס האט גערעגנט פלעגט זי זייער שטארק וויינען, קיינער האט נישט געוויסט פארוואס זי וויינט, די פרוי אליינס האט אויך נישט געוויסט פארוואס זי וויינט; זי פלעגט זיין אין א פרייליכע גוסטע און ווי נאר עס האט אנגעהויבן רעגענען פלעגט זי זייער וויינען, ביז מען האט אויסגעפונען דעם סוד, איר מאמע פלעגט האבן פרנסה פון וואשן וועש, ווען עס האט גערעגנט האט זי נישט געקענט אויסטרונקענען די וועש, זי האט פארלוירן פרנסה אין די טעג, זי פלעגט אזוי וויינען ווען עס האט גערעגנט; יארן איז אריבער, די פרוי איז שוין לאנג געשטארבן און די קינדער און אייניקלעך וויינען נאך עד היום הזה.


רעדט צו די עלטערן זיי זאלן נישט האבן אין שטוב קיין טעלעפאן; א רחמנות אויף די קינדער וואס די מאמע האט א טעלעפאן, זיי זענען נעבעך לעבעדיגע יתומים. זיי קומען אהיים, זיי האבן נישט ווער עס זאל שפילן מיט זיי, די מאמע איז פארנומען מיט די טעלעפאן איינקויפן, די מאמע איז פארנומען שפילן געימס, די קינדער וואקסן אויף נישט גוט.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן די ריכטיגע ווערטער וואס צו רעדן פאר די עלטערן, עס זאל זיין דברים היוצאים מן הלב, וועט עס אריינגיין אין אלע הערצער.

#8 - א אידישע פרוי דארף זיין פרייליך
תפילה והתבודדות, שמחה, חיזוק פאר פרויען, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אמור, י"ד אייר, פסח שני, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דער עיקר אויף וואס איר זאלסט זיך פארלייגן - איז אויף שמחה; שמחה היט אפ דעם מענטש פון אלעם שלעכטס, שמחה איז א פאנצער, שמחה פארברענט אלע קליפות.


אמת טאקע, דער רבי האט אונז געלערנט די הייליגע עבודה פון התבודדות און וידוי דברים; זיך מתודה זיין פאר'ן אייבערשטן, דערציילן אלעס וואס מען האט געטון, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ד) אז דאס איז די וועג ווי אזוי מען קען ארויסנעמען די עבירות פון די ביינער, אבער דאס קען מען נישט טון טאג און נאכט, דאס דארף מען טון איינמאל א טאג, אבער דורכאויס דעם גאנצן טאג דארף מען זיין פרייליך (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כה).


איך האף אז איר וועט פון היינט אנהייבן לעבן מיט שמחה, דער עיקר שמחה איז אז מיר זענען אידן, מיר היטן די תורה; דורכדעם וועט איר מאכן א פלאץ ביי אייך אין שטוב פאר השראת השכינה.


געדענקט, א אידישע מאמע, א אידישע פרוי – מוז זיין פרייליך.

#7 - די שכינה הקדושה רועט אין אן ערליכע שטוב
אידישע שטוב, הלכה

בעזרת ה' יתברך


אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


א מתנה פאר מרת ... תחי'


זעט צו לערנען אסאך דעם ספר אז איר זאלט זיין קלאר מיט די הלכות, אזוי וועט איר קענען בויען אן ערליכע שטוב; די שכינה הקדושה וועט רוען ביי אייך.


פון דער ראש ישיבה


 

#6 - דער גליון פון שטעטל לעבט אויף דעם שבת טיש
חינוך הילדים, אידישע שטוב, עצתו אמונה, גליון, שבת טיש

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת משפטים, כ"ז שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דער גליון פון שטעטל איז זייער שיין, איך האב זייער ליב צו ליינען מעשיות פון תפילה; יעדע וואך ווערט עס שענער און שענער.


אויך די חידות פאר קינדער איז זייער שיין, איינער פון אנשי שלומינו זאגט מיר אז זייט דער בלעטל פון שטעטל האט אנגעהויבן די חידות האט זיין שבת טיש באקומען אן אנדערע פנים. ער הייבט אן אין שול, ער ווייזט פאר די קינדער די חידות, די קינדער ווערן זייער נייגעריג, אבער ער זאגט ערשט די ענטפערס ביי די סעודה. אלע הערן אויס, אלע פרובירן צו זאגן ענטפערס; צום ביישפיל, פאריגע וואך איז געווען א חידה 'וואס האט רבי נתן געטון בשעת מען האט אים געבינדן מיט קייטן?' איין קינד זאגט: "ער האט געזאגט גם זו לטובה", איינער זאגט: "ער האט געזאגט אלעס איז דער אייבערשטער"; ווען אלע ענדיגן זאגן די ענטפערס קומט דער טאטע מיט זיין ענטפער.


ער טוט דאס אויך מיט עצתו אמונה; ער פרעגט א שאלה ביי די סעודה און יעדע קינד פרובירט צו ענטפערן, ער דערציילט מיר אז פאריגע וואך האט ער געפרעגט די שאלה וואס א אינגערמאן פרעגט 'וואס קען איך טון אז מיין ווייב האט א טריפה'נעם טעלעפאן?' איין קינד זאגט ער זאל זיך גט'ן און חתונה האבן מיט א צווייטן; ווען אלע ענדיגן זאגט ער: "יעצט וועט מען הערן וואס דער ראש ישיבה זאגט, דער ראש ישיבה זאגט ער זאל זיך חס ושלום גט'ן, גט'ן איז נישט די עצה".


מיט קינדער דארף מען האבן גרויס חכמה ווי אזוי זיך צו פירן זיי זאלן אויסהערן און מיטהאלטן.

#5 - נישט ווערן צעבראכן אז טייל געבן זיך אן עצה אליין
שמחה, פרנסה, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


מוצאי שבת קודש פרשת בשלח, י"ח שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר דארפט נישט ווערן צעבראכן אז אנדערע משפחות שאפן זיך אליינס גוי'טעס; העכסטנס וועט איר ארבעטן ווייניגער.


איר זאלט ווייטער ממשיך זיין מיט אייער זאך, איר מעגט בעטן עקסטער געלט פאר'ן זיך פארען מיט דעם; ווער עס וויל נעמען דורך אייך וועט גיין דורך אייך און ווער עס וויל זיך אליינס פארען מיט דעם - זאל גיין אליינס, ווערט נישט געטשעפעט פון דעם אז משפחות געבן זיך אן עצה אן אייך.


דער עיקר זאלט איר זען עס זאל זיין אין שטוב א פרייליכע אטמאספער; אז די מאמע איז פרייליך - זענען אלע קינדער פרייליך, און אז די קינדער זענען פרייליך באקומט די מאמע כח ווייטער אנצוגיין מיט די ארבעט, קינדער וואס האבן א פרייליכע מאמע זענען עפעס אנדערש, זיי זענען געזונט און שטארק.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4 - זיי אינדערהיים און פארברענג מיט דיינע קינדער
חינוך הילדים, שלום בית, פרנסה, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן, אמסטערדאם, אויפ'ן וועג קיין אומאן


 


טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו האסט באקומען א מתנה פונעם אייבערשטן, אן ערליכע פרוי, אן אשת חיל מיט טייערע ליכטיגע קינדער - דארפסטו דאס האלטן טייער; זיין אין שטוב, העלפן אין שטוב; בפרט שבתים, וואס דעמאלט איז זייער וויכטיג צו זיין אין שטוב מיט די משפחה.


זוך דיר נישט אוועק צו גיין אין די צייטן וואס מען דארף זיין אין שטוב; א גאנצן טאג ביסטו ביי די ארבעט, די פאר שעה ווען די קינדער גייען שלאפן זאלסטו זיין אין שטוב. ליין מיט זיי קריאת שמע, הער אויס זייערע מעשה'לעך און דערצייל זיי מעשיות פון צדיקים.


איך האף אז דו ווייסט און דו ביסט מכיר די מתנה וואס דער אייבערשטער האט דיר געגעבן.


 

#3 - הלכות שבת מוז מען לערנען און גוט קענען
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, שבת קודש, אידישע שטוב, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישב, כ"ג כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די תלמידות פון די עלצטע קלאס, בית פיגא ברסלב וויליאמסבורג.


איך האב באקומען פון אייער לערערין תחי' אייערע בחינות אויף הלכות שבת - הלכות מוקצה; איך האב זייער הנאה צו זען אז איר לערנט און קענט גוט די הלכות.


הלכות שבת מוז מען לערנען און גוט קענען; אויב מען לערנט נישט ווייסט מען נישט ווי אזוי זיך צו פירן, מען קען צוקומען צו חילול שבת רחמנא לצלן. דער הייליגער צדיק רבי יונתן אייבשיץ זכר צדיק לברכה שרייבט (יערות דבש חלק ב', ב): "ווער עס האט נישט דורכגעלערנט הלכות שבת אפאר מאל איז נישט מעגליך ער זאל נישט עובר זיין אויף הלכות שבת", עיין שם.


איך האב באקומען די שאלות וואס איר פרעגט, איך וועל אריין שיקן פאר אייער לערערין די ענטפערס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.