בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#57 - היתכן עס זאל מיר אריבערגיין מיינע טעג און יארן מיט נארישקייטן
תפילות אויף אידיש, חסידות ברסלב, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, לעיקוואד


רבי נתן דערציילט (חיי מוהר"ן, סימן רלח), איינער איז געקומען צום רבי'ן בעטן דעם רבי'ן זאל אים אויסלערנען ווי אזוי זיך צו מתבודד זיין, האט אים דער רבי געזאגט, זאג פארן באשעפער די ווערטער: "רבונו של עולם, האב רחמנות אויף מיר, היתכן עס זאל מיר אריבערגיין מיינע טעג און יארן מיט נארישקייטן"; שפעטער – האט דער איד דערציילט – האט ער געהערט הינטערן טיר פון רבינ'ס צימער ווי דער רבי וויינט צום אייבערשטן מיט די ווערטער.


טייערער ברודער, דאס איז ברסלב'ער חסידות; קומען צום אייבערשטן יעדן טאג פונדאסניי און בעטן: "רבונו של עולם, איך וויל אנהויבן פון ניי, איך וויל זיין גוט, העלף מיר, זיי מיך מקרב צו דיר", וכו' וכו'.


ברודער, לאז נישט אריבערגיין די טעג, כאפ ארויס יעדן טאג אפאר ווערטער צום אייבערשטן.


 


 

#56 - די שמחה אין הימל ווען מען זאגט "טאטע"
חיזוק פאר פרויען, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער מעסעדזש.


איין זאך בעט איך אייך זייער, פארגעסט נישט אז דער אייבערשטער האט אייך ליב, דער אייבערשטער ווארט איר זאלט רעדן צו אים; אזוי שטארק ווי א מאמע פרייט זיך ווען דאס קינד זאגט א ווארט, ווען דאס קינד זאגט "מאמי" – אסאך אסאך מער ווערט א שמחה אין הימל ווען מען זאגט: "טאטע".


אינדערפרי נאך ברכת השחר זאלט איר פרובירן צו זאגן די דרייצן "אני מאמין".

#55 - עס טוט מיר וויי אז דו ביסט נישט געגאנגען שטימען
שטעטל, התבודדות, וואלן

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך וויל נישט זיין אחד בפה ואחד בלב, איך האב עפעס א זאך וואס באדערט מיך, איך וויל עס אויסשמועסן מיט דיר.


מען האט מיר געוויזן אז ביי די פאריגע וואלן אין שטעטל האסטו געזאגט אז דו האסט געשטימט, אבער למעשה ווייזן זיי אז דיין נאמען איז נישט דארט; פון די גאנצע שטעטל, פון הונדערט פופציג משפחות – האבן פיר מענטשן נישט געשטימט, דו מיט נאך א קאפל, מיט נאך א ווייבל.


קען זיין דו ווייסט נישט ווי וויכטיג דאס איז, איך בין דיך דן לכף זכות, אבער מיר טוט דאס וויי. איך ארבעט ביטער שווער צו באקומען טובות פון די רעגירונג'ס באאמטע, און די איינציגסטע שפראך וואס זיי פארשטייען – איז די וואלן, נאר דאס רעדט צו זיי; וואלסטו ווען געדארפט גיין אפגעבן דיין שטימע.


מיר ארבעטן אזוי שווער פאר די איינוואוינער, סיי צו מאכן ביליגער דאס צאלן שטייער, סיי צו קענען באקומען בענעפיטן, פראגראמען פאר משפחות וואס נויטיגן זיך אין הילף, סיי מיט באקומען ערלויבעניש צו קענען בויען הייזער, מוסדות, שולן, סיי אויב איינער פארהאנקערט זיך מיט די געזעץ, יענעם צו העלפן – זאל מען יענעם קענען העלפן. דעריבער נעם איך פערזענליך אז דו ביסט נישט געגאנגען שטימען, איך זאג דיר דאס ווייל איך וויל לעבן מיט דיר בשלום, איך קען נישט זיין אחד בפה ואחד בלב.


גיי התבודדות יעדן טאג, זוך אין שטעטל א שטילע וועלדל, גיי אהין און בעט: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל האבן שפע, איך זאל האבן שלום בית, נחת"; דורך התבודדות זעט מען ישועות.

#54 - אסאך מאל איז מיין התבודדות נאר איין ווארט; נאכאמאל "אייבערשטער"
התחזקות, שטעטל, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


דעם שבת חנוכה בין איך געווען אין שטעטל קרית ברסלב, א מחי' דארט. איך בין געגאנגען שבת נאכמיטאג שפאצירן, איך בין ארויף פון מיין שטוב ביז וואו די בחורים זענען געשלאפן זומער. איך האב אזוי געוואלט זיך אויסרעדן דאס הארץ צום אייבערשטן, אבער איך האב נישט געהאט קיין ווערטער, איך האב די גאנצע וועג געזאגט איין ווארט: "אייבערשטער, אייבערשטער, אייבערשטער", איך בין געווען זייער צופרידן אז די איין ווארט קען איך כאטשיג זאגן, אזוי ווי דער רבי זאגט (עיין ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן צו), אפילו מען קען נאר זאגן "רבונו של עולם" – איז אויך זייער גוט.


אזוי בין איך געגאנגען ארויף און אראפ, נאכדעם האב איך געטראכט 'איך גיי פרובירן נאכאמאל', איך בין צוריק ארויף דעם בארג, און ביים צווייטן מאל האב איך שוין געהאט גוטע שמועסן, איך האב זיך גוט אויסגעשמועסט, אויסגעדאנקט, ברוך ה'.


איך שרייב דיר דאס, ווייל דו מיינסט אז נאר דיר גייט נישט, זאלסטו וויסן אז אסאך טעג איז מיין התבודדות איין ווארט; נאכאמאל און נאכאמאל "אייבערשטער".

#53 - ווען א מאמע שרייט, בלייבט מען שטיל
כיבוד אב ואם, בזיונות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען א מאמע שרייט - בלייבט מען שטיל; אפילו מען האט וואס צו ענטפערן און מען האלט מען איז גערעכט - טאר מען נישט ענטפערן.


כיבוד אב ואם איז פון די הארבסטע מצוות וואס איז דא, עס איז אזוי גרויס אז די תורה גלייכט צו מכבד זיין עלטערן - צו מכבד זיין דעם אייבערשטן (מכילתא פרשת יתרו, פרשה ח); דער אייבערשטער זאגט: "מען דארף מורא האבן פון מיר און מיך מכבד זיין", אזוי אויך זאגט דער אייבערשטער, "דארף מען מורא האבן פון די עלטערן און זיי מכבד זיין".


נאך זאגן די הייליגע חכמים (תנא דבי אליהו רבא, פרק כו) "כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ שֶׁל הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, וְאֵין הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְבַקֵּשׁ מֵהָאָדָם רַק שֶׁיְכַבֵּד אָב וָאֵם", דער אייבערשטער זאגט: די גאנצע וועלט איז מיינ'ס - איך האב עס באשאפן, און איך בעט פון ענק נאר איין זאך, אז איר זאלט מכבד זיין ענקערע עלטערן".


ווען מען באקומט א בזיון און מען שווייגט אפ, מען ענפערט נישט - איז מען זוכה צו קומען צו די העכסטע מדריגה, צו 'כתר'; ענטפער נישט ווען דו באקומסט א בזיון, און אודאי און אודאי ווען דיינע עלטערן זאגן דיר אריין אדער שרייען דיך אן - זאלסטו פארמאכן די ליפן, פארמאכן די מויל; שטיין מיט דרך ארץ אויסהערן וואס זיי זאגן און נישט ענטפערן.


מיין ליבער ברודער, מיין הארציגער חבר, געוואוין זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן, דערצייל דעם אייבערשטן אלעס וואס גייט אריבער אויף דיר, דערצייל אים דיין ווייטאג, דערצייל אים די גאנצע פרשה דיינע, אז דיינע עלטערן האבן זיך גע'גט און אלעס וואס גייט אריבער; גלייב מיר, דו וועסט זיך אזוי גוט שפירן, א ליכטיגקייט וועט דיך ארומנעמען, דו וועסט שפירן אביסל פון די טעם וואס מען שפירט אין גן עדן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#52 - גיי נאך געלט און ברענג עס אין אפיס פון די מוסד צו צאלן מלמדים
חנוכה, אמונה, צדקה, מוסדות, קעמפ, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וישב, כ"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


גיי נאך געלט און ברענג עס אין אפיס פון די מוסד, עס איז מיר זייער שווער אז שוין אפאר וואכן צאלן מיר נישט די איינגעשטעלטע, די אפיס זאגט אז איך בין שולדיג פארן געבן כמעט בחינם קעמפ פאר די קינדער. דאס ווייס איך אז איך בין שולדיג, איך דארף תשובה טון, איך דארף צוריק גיין צום אייבערשטן און זיך נישט פארלאזן אויף קיינעם. אויב דו קענסט גיין נאך געלט און דאס ברענגען אין אפיס אז מען זאל קענען באצאלן די מלמדים - וועסטו האבן א גרויסע זכות.


מענטשן מיינען אז צדקה וואס מען געבט פריוואט איז א גרעסערע צדקה ווי געבן פאר די מוסד; איך מאך נישט אוועק קיין שום צדקה, אבער ווען מען געבט צדקה פריוואט איז דאס סך הכל פאר די מענטש, פאר זיין משפחה, אבער ווער עס האט די זכי' צו העלפן א חדר, א ישיבה, א סקול - העלפט א רבים, העלפט דעם אייבערשטן; עס איז נישט קיין קליינע מצוה געבן פאר א מוסד, עס איז פון די גרעסטע צדקה וואס איז נאר שייך.


איך וועל ווייטער טון וואס מוהרא"ש האט מיר געלערנט, די עצה פון רבי'ן, איך וועל גיין צום אייבערשטן און זיך גוט אויסוויינען ער זאל רחמנות האבן אויף מיר און אויף אלע אידן, אלע זאלן האבן שפע, מיר זאלן קענען ווייטער אנגיין מיט די חדר און בית פיגא.


גיי צינד די מנורה מיט שמחה; אלעס אנדערש איז זייער שיין, זייער חשוב, אבער דער עיקר איז שמחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה.

#51 - די גרויסקייט פון זאגן תהילים און רעדן צום אייבערשטן
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי', טברי'


אייער טאטע האט מיר געשריבן אז איר האט געענדיגט די זעכצנסטע מאל תהילים; עס איז א שיינע זאך צו הערן אז א קינד פון אכט יאר האט די פארשטאנד וואס עלטערע האבן נישט, פון דאס גרויסקייט פון זאגן תהילים.


זייט שטארק, זאגט יעדן טאג אביסל תהילים. אויך זאלט איר זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן אין אייער שפראך, אין אידיש; בעטס דעם אייבערשטן וואס איר דארפט, אויך זאלט איר בעטן פאר אמונה און פאר שמחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#50 - אז מען בא'גנב'ט א צווייטן, ווערט מען בא'גנב'ט
גניבה, מדות טובות, התבודדות, ספר המידות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, טברי'


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה אז דו האסט א שיעור אין ספר המידות, דער רבי האט געזאגט אז דער ספר האט אים געמאכט פאר א איד. ווען דו לערנסט די ספרים זאלסטו זיך מתבודד זיין; בעטן דעם אייבערשטן אויף יעדע מידה, ווי אזוי מען איז זוכה צוצוקומען צו דעם.


דו פרעגסט וואס איז פשט וואס דער רבי זאגט (ספר המדות אות גניבה וגזילה, סימן י): "מִי שֶׁמְּעָרֵב מַשְׁקָיו בְּמַיִם, גַּנָּבִים בָּאִים עָלָיו", ווער עס מישט אריין וואסער אין טרינקען - וועלן קומען צו אים גנבים.


דער רבי רעדט פון איינער וואס טוט גניבות, ער פארקויפט מילך אדער וויין און ער מישט אריין וואסער, ער טוט גנב'ענען פון אנדערע, איז מידה כנגד מידה - וועלן קומען צו אים אויך גנבים און גנב'נען פון אים, אבער פאר זיך מעג מען אויסמישן טרינקען מיט וואסער; דער רבי רעדט פון פארקויפן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#49 - א מלמד טראכט ביי זיך, ווער דארף מיך?
מלמדים, התבודדות, חיזוק פאר מלמדים, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער באליבטער ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי


האסט נישט קיין אנונג ווי חשוב א מלמד איז אין הימל, א מלמד טראכט ביי זיך 'וואס? ווער דארף מיך? ווער ווייסט ווי שווער איך ארבעט?' אבער ווען ער וואלט געוואוסט ווי אזוי מען קוקט אויף אים אין הימל – וואלט ער נישט געווען צעבראכן, נאר משונה פרייליך.


זיי ממשיך מיט דיין הייליגע ארבעט, גיי יעדן אינדערפרי שפאצירן מיטן אייבערשטן; הויב אן מיט תודה והודאה, דאנק פאר דיין לעבן, פאר דיין משפחה, פאר דיין הייליגע ארבעט און בעט פאר דיינע קינדער און דיינע תלמידים.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיך זייער ליב.

#48 - א פרייליכע אטמאספער ביים צינדען חנוכה ליכט מיט די קינדער
שמחה, חנוכה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער הארציגער ... נרו יאיר


עס קומט שוין דער הייליגער יום טוב חנוכה, מיר גייען אנצינדן די הייליגע ליכט. ביי אונז איז דער מנהג אז מיר טוען אן שטריימל און בעקיטשע, מען וואשט די הענט (אז מען איז זוכה צו כאפן א טבילה – איז גאר גוט), מען זאגט די לשם יחוד, און נאכן צינדן זיצט מען כאטשיג א האלבע שעה, מען זינגט זמירות און מען איז זיך מתבודד; מען בעט פאר זיך, מען בעט פאר די קינדער און פאר אלע אידן.


עס איז וויכטיג צו געדענקען אז בשעת די קינדער זיצן ביי די ליכט זאל זיין א פרייליכע אטמאספער, זינגען און טאנצן, פאטשן און קלאטשן, עס מוז צוגיין מיט גרויס שמחה. און שפעטער, ווען די קינדער לייגן זיך שלאפן – קען מען זיך אוועקזעצן מיט א לקוטי תפילות און בעטן און וויינען.


אז דו וועסט צינדן מיט שמחה – וועט שיינען אויף דיר די אור הגנוז וואס ווערט נתגלה ביים צינדן די הייליגע ליכט.

#47 - תפילה והתבודדות ברענגט שמחה
שמחה, התחזקות, נסיונות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תולדות, ראש חודש כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


"יֶעֱרַב עָלָיו שִׂיחִי אָנֹכִי אֶשְׂמַח בַּה'" (תהילים קד, לד), קען זיין פשט, 'עָלָיו' מיינט מען דעם מענטש, אז עס איז 'יֶעֱרַב עָלָיו שִׂיחִי' – עס איז זיס פארן מענטש זיך אויסצושמועסן מיטן אייבערשטן, וועט ער זוכה זיין צו 'אָנֹכִי אֶשְׂמַח בַּה'', זיך צו פרייען מיטן אייבערשטן.


ווייל תפילה והתבודדות ברענגט שמחה; ווען מען גיסט זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן, מען דערציילט אים אלעס וואס גייט אריבער, אויך אלעס וואס דער יצר הרע מוטשעט מיט נסיונות, מען בעט דעם אייבערשטן מען זאל זיין אפגעהיטן פון שלעכטס – דאס ברענגט שמחה, מען איז זיך צו 'אָנֹכִי אֶשְׂמַח בַּה'', והבן למעשה.


טייערער ברודער, הויב אן דעם טאג מיט זיך מתבודד זיין, גיי שפאצירן פינף, צען – מינוט, וועסטו זוכה זיין צו 'אָנֹכִי אֶשְׂמַח בַּה', יִתַּמּוּ חַטָּאִים מִן הָאָרֶץ', וועסט זיין אפגעהיטן פון שלעכטס.

#46 - ששה סדרי משנה, די צוויי הונדערט און צווייטע מאל
סיום, משניות, פרנסה, יחודים, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תולדות, כ"ח מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מאנסי


מזל טוב מזל טוב אז דו ענדיגסט היינט ששה סדרי משנה די צוויי הונדערט און צווייטע מאל! חכמינו זכרונם לברכה זאגן (חגיגה ט:): "אֵינוֹ דוֹמֶה", עס איז נישט גלייך, "שׁוֹנֶה פִרְקוֹ", דער וואס לערנט א פרק משניות, "מֵאָה פְעָמִים", הונדערט מאל, "לְשׁוֹנֶה פִרְקוֹ", צו דער וואס לערנט, "מֵאָה פְעָמִים וְאַחַת", הונדערט און איין מאל; איז דאך זיכער דער וואס האלט שוין די צווייטע מאל הונדערט און איין מאל, מען איז מסיים די צוויי הונדערט און צווייטע מאל - איז דאך זיכער די שכר זייער גרויס.


דער הייליגער זוהר זאגט (תיקונים, הקדמה יד:): "כָּל צַדִּיק וְצַדִּיק אִית לֵיהּ עוֹלָם בִּפְנֵי עַצְמוֹ", יעדער צדיק באקומט א באזונדערע וועלט, "וְכָל מָאן דְּזָכָה לַהֲלָכָה חַד יָרִית עָלְמָא חָד", ווער עס איז זוכה צו ענדיגן איין הלכה איז זוכה צו באקומען איין וועלט, "כָּל שֶׁכֵּן מָאן דְּזָכֵי לְמַסֶּכְתָּא חֲדָא", און זיכער דער וואס איז זוכה צו ענדיגן א מסכתא, "אוֹ לִתְרֵין", אדער צוויי מסכתות, "אוֹ לְשִׁתִּין", אדער צו ענדיגן גאנץ ששה סדרי משנה.


דאס האט מען אלץ געזען ביי אנשי שלומינו, אפילו די וואס האבן עוסק געווען אין ברענגען פרנסה - זענען שטענדיג געווען מיט א זעקל ספרים; א חומש, א משניות, א גמרא, און ווען זיי האבן געהאט איבריגע צייט האבן זיי עוסק געווען אין לערנען, ביז זיי זענען געווארן גרויסע תלמידי חכמים.


אויך פלעגן זיי זיך מתבודד זיין ביי די ארבעט, זיי זענען געווען דבוק אינעם אייבערשטן אן דעם וואס מענטשן זאלן וויסן פון זיי.


גיי אן מיט דיינע שיעורים כסדרן, און ביי די ארבעט זאלסטו מייחד זיין יחודים און זיך מתבודד זיין, וועסטו זוכה זיין צו א ריינע מח מחשבה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#45 - מען דארף אסאך שמייכלען, און געבן אסאך גוטע ווערטער
חינוך הילדים, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת חיי שרה, כ"ב מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך מוז דיר געבן א גרוס פון דיין בחור ... נרו יאיר, ער לערנט פלייסיג און ער פירט זיך מיט יראת שמים. איך האב אים זייער ליב, איך זע אין אים נאר גוטס, עס איז א מחי' אים זען לערנען און דאווענען.


ווייז אים דער בריוו, און ווען איך זאג דיר א גוט ווארט אויף אים – איז וויכטיג זאלסט אים דאס איבערזאגן. ווייל מוהרא"ש זאגט בשם צדיקים, אז היינטיגע טעג, פאר משיח קומט, גייט אן נאר דער ימין מקרבת, די שמאל דוחה איז נישט שייך היינט; מען דארף אסאך שמייכלען, אסאך גוטע ווערטער – צו קענען דערמינטערן די בת מלך און איר אויסהיילן.


הויב אן דיין טאג מיט התבודדות אינדרויסן אין פעלד, מיט תודה והודאה.

#44 - קענסט אלעס טון, אבער פרייליך און צופרידן ווערט מען פון תורה און מצוות
שמחה, שלום בית, סדר דרך הלימוד, הדרכות, חמרות ופרישות, סיפוק, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וירא, ט"ז מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ביסט גערעכט, מעגן מעג מען וכו'. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדרים כ:), א פרוי איז געקומען צו רבי, זי דערציילט אז איר מאן מאכט וואס ער וויל וכו', האט רבי געזאגט: "איך קען דיר נישט העלפן, די תורה לאזט אים וכו'"; אבער פרייליך און זאט ווערט מען נאר פון די הייליגע תורה און פון טון מצוות, עס העלפט נישט.


אז דו ווילסט זיין א צופרידענער, א פרייליכער - איז דאס נאר אז דו וועסט לערנען שיעורים אין משניות, גמרא, און אזוי ווייטער אויפן סדר דרך הלימוד (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), און אז דו וועסט זיך מתבודד זיין, דו וועסט דערציילן דעם אייבערשטן דיין יוגנט, וואס דו ביסט אריבער און וואס דו גייסט נאכאלץ אריבער, דו וועסט בעטן און בעטן, ביז דו וועסט רייניגן דיין מח מחשבה.


לויף נישט נאך דיין ווייב; ווי מער מען לויפט נאך די ווייב - פארלירט מען דאס חשיבות אין אירע אויגן, די סדר אין שטוב דרייט זיך אויס, ביז זי הויבט אן שאפן אויפן מאן וואס דאס איז נישט גוט; לויף נאך די תורה, לויף נאך טון מצוות, און אודאי זאלסטו העלפן אין שטוב מיט די קינדער, און חס ושלום נישט וויי טון די ווייב, אבער נישט נאכלויפן.


עס איז שווער ארויס צו שרייבן מפני הצניעות, איך האף דו פארשטייסט און דו וועסט פאלגן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#43 - געבן פאר יעדן קינד כסדר א גוט ווארט און א שמייכל
התבודדות, חיזוק פאר מלמדים, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש, קרית ברסלב


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט, און געדענק וואס איז דאס וויכטיגסטע זאך פונעם מנהל; דאס וויכטיגסטע איז - אריינבלאזן א חיות אין די מלמדים, געבן גוטע ווערטער פאר די מלמדים, זיי זאלן טון די ארבעט בנאמנות. אויך איז וויכטיג דו זאלסט האבן א ספעציעלער שייכות מיט יעדע איינציגסטער קינד, געבן פאר יעדן קינד כסדר א גוט ווארט, א שמייכל, און אודאי אויסלערנען דרך ארץ, און אזוי ווייטער.


בנוגע ברענגען א ספעציעלער מלמד פאר עברי, פאר די קינדער וואס האבן נישט אויפגעכאפט אזוי קלאר די עברי, דו פרעגסט ווי אזוי מיר זאלן עס אויסשטעלן; איך וויל עס זאל גיין דורך די מוסד, די מוסד וועט צאלן פארן מלמד און עס דארף גיין דורך די מנהל; פינקטליך די קינדער, און אודאי ווער דער מומחה זאל זיין וכו'.


ובנוגע ווי אזוי מען מאכט אז דער קינד זאל נישט ווערן פארשעמט; מען קען מאכן פאר א קונץ צו קענען ארויסגיין פון כיתה. נאר ווער עס איז וואויל - קען ארויסגיין פון כיתה צו דעם ספעציעלן מלמד.


בנוגע די קינדער וואס ווילן נישט עסן די עסן וואס מען געבט אין חדר, אויב מען קען צווינגען דאס קינד צו עסן; זאל דער מלמד שמועסן מיט די עלטערן, וועט דאס גיין גרינגער.


הויב אן דיין טאג מיט התבודדות; גיי אין א ווינקל, זוך א שטילע פלאץ און שמועס אויס דיין הארץ מיטן אייבערשטן, געב אים איבער דיין טאג, דיין משפחה, און אזוי אויך די גאנצע חדר, אלע תלמידים - וועט דיר אלעס גיין גרינגער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#42 - עס איז נישט געזונט צו זיין צוגעקלעבט צום טעלעפאן
חינוך הילדים, שלום בית, צדיקים, פרנסה, טעלעפאן, ישיבה, ליצנות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת לך לך, י' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מיין ליבער ברודער, מיין הארציגער חבר, וועק זיך אויף פון שלאף; עס איז נישט געזונט צו זיין צוגעקלעבט צום טעלעפאן, קוקן נייעס, קוקן די באל געים, קוקן סטעטוס וכו' וכו'; עס איז נישט גוט - נישט פאר שלום בית, נישט פאר חינוך הילדים, נישט פאר זיין ערליך, עס מאכט א חורבן אין יעדע פינטל פון לעבן.


ווען וועסטו זיך כאפן אז דו ביסט נישט אין ארדענונג מיטן זיין צוגעקלעבט צו די טעלעפאן פיר און צוואנציג שעה? ווען?! ווען דיינע קינדער וועלן אפלאזן אידישקייט? ווען דיינע קינדער וועלן אנטלויפן פון שטוב? ווען? זאג מיר, ווען וועסטו צוריק ווערן דיך?!


מילא דיין ווייב, זי איז דאך ביי דיר נישט ווערד אז דו זאלסט צוליב איר זיך טוישן, מילא אידישקייט איז אויך נישט אינטערעסאנט, שמירת עיניים איז אפגערעדט; ליבער ברודער - אבער פאר דיינע קינדער, פאר דיין שטוב...


זעכציג יאר צוריק האט דער הייליגער רבי פון סאטמער זכותות יגן עלינו אזוי געוויינט מען זאל נישט ארייננעמען אין שטוב טעלעוויזשן, די וואס האבן געפאלגט - די האבן איבערגעלאזט ערליכע אידישע דורות, און די אויבער חכמים האבן היינט אפשר אן אייניקל וואס גייט פאר איין שעה זונטאג אין א היברו דעי-סקול; אזוי איז היינט, די וואס הערן זיך צו בקול הצדיקים, מען טיילט אפ די שטוב פון די פרנסה; פרנסה איז איין זאך און די שטוב איז א צווייטע זאך, און אזוי אויך אין שול, מען טיילט אפ די פרנסה פון די שול, אין שול האט מען נישט די אפיס מיט די נייעס, וויצן וכו' וכו'; ווען מען דאווענט פארן אייבערשטן ברענגט מען נישט מיט זיך דעם טעלעפאן – די וועלן האבן ליכטיגע ערליכע דורות.


גיי שריי צום אייבערשטן ער זאל מאכן א נס דו זאלסט האבן די כוחות צו געבן א דריי דיין לעבן, דיין שטוב, דיינע חברים - אויף די גוטע זייט.


איך גיי אריבער גוטע ציפעדיגע טעג, אבער דאס שטעלט מיך נישט אפ פאר קיין איין רגע פון ווייטער טון וואס מוהרא"ש האט מיר געבעטן טון; סיי מיט די בחורים, סיי מיט די קינדער. די ישיבה איז אין א מצב וואס איז נאכנישט געווען, מיר זענען אריין אין די זיבעצנסטע יאר כמנין טו"ב, עס זענען אריינגעקומען פרישע בחורים, און אזוי אויך די בחורים פון פאריאר - אלע לערנען מיט אזא התמדה, אלע לערנען יעדן טאג חומש, משניות, גמרא, תהילים, דעם רבינ'ס ספרים. נישטא קיין בחורים וואס זענען איינגעטינקען אין פאליטיק, נישטא די וואס זענען פארנומען מיט לשון הרע און ליצנות. איך האב אסאך געבעטן ראש השנה אין אומאן אז היכל הקודש זאל זיך אויסרייניגן פון לצים, ברוך ה' צוביסליך ווערט עס צוריק שיין און ריין, די לצים אנטלויפן און די ערליכע בלייבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#41 - איינער מאכט מיט די הענט, און פון דעם האט מען חלישות הדעת
חברים, צדיקים, היכל הקודש, חלישות הדעת, לשון הרע, ליצנות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת נח, ה' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


האסט מיר דערציילט אז דיין ווייב איז זייער צעמישט, זי האט זיך צוגעהערט צו לשון הרע וכו'; יעצט איז זי אריינגעפאלן אין א מרה שחורה השם ישמרינו.


מיין ליבער ברודער, צו מיר האבן גערעדט גרויסע מענטשן קעגן היכל הקודש, גרויסע מענטשן, נישט נארישע פרויען, איך פלעג אזוי וויינען צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר אנקומען צום אמת, איך וויל זיך נישט נארן"; נישט איך פלעג וויינען, איך וויין נאכאלץ צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף איך זאל מיך נישט נארן".


קוק ווי גרויס די בחירה איז; קוק וואס היכל הקודש האט ענק געגעבן, מאך זיך א חשבון וואס מען באקומט ביים צדיק; וויפיל תורה, וויפיל תפילה, וויפיל שלום בית, און וועגן א דערביטערטע פרוי וואס שטייט און העצט אז היכל הקודש איז טומאה און קליפות - זאלט איר אלעס אפלאזן?


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קלג): "שָׁמַעְתִּי בְּשֵׁם הַבַּעַל שֵׁם טוֹב", איך האב געהערט נאכזאגן פון הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, "שֶׁאָמַר", וואס ער האט געזאגט: "אוֹי וַאֲבוֹי, כִּי הָעוֹלָם מָלֵא מְאוֹרוֹת וְסוֹדוֹת נִפְלָאִים וְנוֹרָאִים, וְהַיָּד הַקְּטַנָּה עוֹמֶדֶת בִּפְנֵי הָעֵינַיִם, וּמְעַכֶּבֶת מִלִּרְאוֹת אוֹרוֹת גְּדוֹלִים", גיוואלד! די וועלט איז פול מיט ליכט און וואונדערליכע פארכטיגע סודות, און דאס קליין הענטעלע פארשטעלט אלעס.


מוהרא"ש זאגט, דאס גייט ארויף ווען איינער קומט צום צדיק, ער באקומט עצות און התחזקות ווי אזוי מען קען לעבן א שיינע לעבן און ווי אזוי מען קען זיך דערהאלטן - סיי מיט זיך אליין; סיי מיט פרנסה; סיי מיט א ווייב און קינדער, און מיט וואס נישט וכו' וכו'; ווייל דער רבי האט עצות אויף טריט און שריט, אבער – "אוֹי וַאֲבוֹי, הַיָּד הַקְּטַנָּה עוֹמֶדֶת וּמְעַכֶּבֶת מִלִּרְאוֹת אוֹרוֹת גְּדוֹלִים", דאס קליינע הענטעלע פארשטעלט אלעס. דאס הייסט אז איינער פרעגט אים: "וואו דרייסטו זיך?" און ווען מען ענטפערט ביים הייליגן רבינ'ס לייט, מאכט יענער מיט די הענט א תנועה פון ביטול, און פון דעם האט מען חלישות הדעת וכו'. אויף דעם האט דער הייליגער בעל שם טוב געשריגן: "גיוואלד"; און אויף דעם דארף מען טאקע שרייען: "גיוואלד, גיוואלד!"


נאר דורך התבודדות וועט איר זיך קענען האלטן ביים אמת.


טראג דעם בריוו שבת ביי ענק אין שול, ווייל אלע דארפן גרויס חיזוק.


א גוט שבת.

#40 - נאר אז מען האט א צדיק וואס חזר'ט אמונה, קען מען זיך ראטעווען
אמונה, צדיקים, חסידות ברסלב, לימוד התורה, תכלית, חשבון הנפש, לשון הרע, ליצנות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת נח, ה' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיינע ליבע ברידער פון ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


פרשת נח איז א לימוד פאר אונז ווי אזוי מען קען זיך ראטעווען פון די מבול אין יעדן דור, דער מבול איז נישט נאר געווען אין נח'ס צייט, דער מבול איז אין יעדע דור בכלליות און ביי יעדע מענטש בפרטיות, און נאר אז מען האט א צדיק וואס חזר'ט מיטן מענטש אמונה - קען מען זיך ראטעווען.


מיינע טייערע ברידער, עס איז א גרויסע נס יעדן טאג וואס מיר זענען נאך אלץ מקורב און מיר האבן די תמימות, מיר לערנען און פאלגן וואס דער רבי לערנט אונז. מען דארף יעדן טאג דאנקען דעם אייבערשטן אז מיר זענען מקורב צום הייליגן רבי'ן, מען דארף יעדן טאג טאנצן: "אשרינו שזכינו להתקרב לרבינו", און ווען מיר זעען א חבר זיך אפקילן פון רבי'ן, מיר זעען ווי דער האט מער נישט די געפיל, און דער איז שוין ביי די לצים, און מען וואונדערט זיך 'ווי קען זיין אזא זאך? ווי קען זיין זיך אפקילן?' דארף מען זיך ענדערש וואונדערן 'ווי קען זיין אז איך האב נאך יא די זכי' צו זיין ביים צדיק? ווי קען זען אז איך וואס איך דארף נאך אזויפיל תשובה טון - האב די זכי' צו וויסן פון אזא רבי?' אזוי פלעגט רבי נתן זיך אלץ פארוואונדערן, "ואני – איך ווי אזוי איך בין און ווער איך בין, וואס עפעס לאזט מען מיר קומען צו אזא רבי? דאס איז ברוב חסדך אבוא ביתך – דאס איז חסדים פונעם אייבערשטן".


טייערע חברים, טייערע ברידער, אז איר הערט לשון הרע אויף צדיקים זאלט איר זיך גוט אויסוויינען צום אייבערשטן. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן ה) דאס וואס מען הערט רעדן אויף צדיקים לשון הרע, אויף צדיקים וואס זענען מגלה ומפרסם די הייליגע אמונה - דאס איז נאר ווייל מען וויל דעם מענטש צוריק האלטן פון קענען תשובה טון צוליב זיינע פיל זינד. אזוי ווי מוהרא"ש דערציילט (פעלת הצדיק, סימן תכא), דער שווער פון הייליגן רבי נתן זכר צדיק וקדוש לברכה, הרב הגאון המפורסם רבי דוד צבי אויערבאך זכר צדיק לברכה פלעגט פארן צו צדיקים, קודם איז ער געווען ביים הייליגן צדיק רבי פנחס קאריצער זכותו יגן עלינו, עס איז אים זייער געפאלן די הנהגה פון דעם צדיק, אבער עס האט אים געשטערט פארוואס די חסידים דארט רעדן קעגן דעם צדיק רבי מיכל זלאטשובער זכותו יגן עלינו, עס האט אים זייער געשטערט. האט ער געטראכט אז ער וויל גיין צום צדיק רבי מיכל זלאטשובער זכותו יגן עלינו, ער וויל זען וואס דארט טוט זיך. ווען ער איז אנגעקומען צו רבי מיכל זלאטשובער זכותו יגן עלינו און צוגעזען זיין עבודה איז אים זייער געפאלן זיין התנהגות, אבער עס האט אים זייער געשטערט צו הערן פון זיינע חסידים לצנות אויף רבי פנחס קאריצער זכותו יגן עלינו; ער האט געזען אז דער איז אפגע'פסק'נט מיט זיינע מענטשן וכו' און דער איז אפגע'פסק'נט מיט זיינע מענטשן, האט ער אויפגעהערט צו גיין צו צדיקים און ער האט אנגעהויבן רעדן קעגן אלע צדיקים. ער פלעגט יעדן טאג מאכן א סעודה מיט זיינע קינדער און זיי אנווארענען זיי זאלן נישט האבן צוטון מיט צדיקים, און ווען רבי נתן האט חתונה געהאט פלעגט ער אויך מיטהאלטן די סעודות און הערן פעך און שוועבל אויף צדיקים.


עס האט זייער געשטערט פאר רבי נתן, פארוואס רעדט מען אויף צדיקים? וואס איז די מחלוקות, וואס פעלט דאס אויס? און ווען ער איז געקומען דעם ערשטן ראש השנה צום רבי'ן, האט ער געהערט די תורה וואס דער רבי האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ה), דעמאלט איז אים פארענטפערט געווארן די שטארקע קשיא וואס האט אים לאנגע יארן געשטערט, דער רבי זאגט דארט: "וְתַאֲמִין, כִּי כָּל מַצּוּתָא וּמְרִיבָה שֶׁיֵּשׁ בֵּין הַצַּדִּיקִים הַשְּׁלֵמִים אֵין זֶה אֶלָּא כְּדֵי שֶׁיְּגָרְשׁוּ סִטְרִין אָחֳרָנִין", דו דארפסט גלייבן אז אלע מחלוקות וואס איז דא צווישן די צדיקים איז נאר ווייל מען וויל דיך פארטרייבן פון זיי, "כְּשֶׁאַתָּה שׁוֹמֵעַ מְרִיבוֹת שֶׁבֵּין הַצַּדִּיקִים תֵּדַע, שֶׁזֶּה מַשְׁמִיעִין אוֹתְךָ תּוֹכָחָה עַל שֶׁפָּגַמְתָּ בְּטִפֵּי מֹחֲךָ", ווען דו הערסט רעדן אויף צדיקים זאלסטו וויסן אז דאס איז נאר ווייל מען וויל דו זאלסט תשובה טון אויף וואס דו האסט פוגם געווען; רבי נתן האט געזאגט: "ווען איך האב געהערט די תורה פון רבי'ן איז מיר גלייך פארענטפערט געווארן פארוואס מען רעדט אויף צדיקים און מען קריגט זיך השם ישמרינו, נאר מיך צו פארטרייבן, אז איך בין נישט ראוי צו זיין צווישן זיי".


וואס מיינט איר, ווער רעדט אויף צדיקים? ווער זענען די וואס רעדן אויף צדיקים וואס זענען זיך מוסר נפש צו ברענגען אידישע קינדער צום אייבערשטן, זיי זענען גרייט אלעס צו פארלירן, אבי נאך א איד זאל לעבן א זיסע לעבן, לערנען די הייליגע תורה, זיך מתבודד זיין און פירן א שטוב מיט קדושה וטהרה? ווער רעדט? נאר בעלי עבירה. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן סא) ווער עס רעדט אויף צדיקים וואס זענען מגלה ומפרסם דעם אייבערשטן אויף די וועלט - איז א סימן אז דער מענטש איז א בעל עבירה. דער רבי זאגט, דאס איז פשט וואס די הייליגע חכמים זאגן (עירובין כא:): "הלועג על דברי חכמים", ווער עס שפעט אויף צדיקים, "נידון בצואה רותחת", וועט באשטראפט ווערן מיט די סארט גיהנום; זאגט דער רבי פשט, "הלועג על דברי חכמים", ווער עס שפעט אויף צדיקים - "נידון בצואה רותחת" איז א סימן אז דער מענטש איז ווייט פונעם אייבערשטן, זיין מח איז פול מיט שלעכטע זאכן.


מיינע ליבע ברידער, איך בענק זיך זייער צו ענק, איך וויל שוין קומען אייך באזוכן, איך האף צום אייבערשטן איך וועל אייך נאך טרעפן, איר וועט אכטונג געבן פון לצים וואס רעדן קעגן הייליגע צדיקים. טענה'ט נישט מיט קיינעם, מאכט אייך א חשבון 'ווער ברענגט מיך צו די תורה, ווער שלעפט מיך צום חומש, צום משניות, צו די הייליגע גמרא? ווער שלעפט מיך אין שול דאווענען? ווער איז מיך מחזק ווי צו רעדן אין שטוב? ווער לערנט מיך חכמת החיים ווי זיך אכטונג געבן פון מענטשן? זיך אכטונג געבן פון חובות, וויסן ווי צו לעבן, און נאך טויזנטער טויזנטער זאכן? זאל איך גיין אויסהערן לצים וואס ווילן באמת רעדן קעגן דעם אייבערשטן?' דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן לח) אויפן פסוק (תהלים עג, ט): "שַׁתּוּ בַשָּׁמַיִם פִּיהֶם", זיי לייגן זייער מויל אין הימל, "וּלְשׁוֹנָם תִּהֲלַךְ בָּאָרֶץ", און זייער צינג גייט אויף דער ערד, די וואס רעדן אויף צדיקים - זיי ווילן רעדן אויפן אייבערשטן, אבער זיי שעמען זיך צו רעדן קעגן דעם באשעפער, רעדן זיי אויף צדיקים. דאס איז פשט אין פסוק "שַׁתּוּ בַשָּׁמַיִם פִּיהֶם", דאס וואס זיי רעדן מיטן מויל - ווילן זיי רעדן אויפן אייבערשטן, נאר זיי שעמען זיך צו רעדן אויפן אייבערשטן - "לְשׁוֹנָם תִּהֲלַךְ בָּאָרֶץ", רעדן זיי אויף צדיקים, אבער באמת "שַׁתּוּ בַשָּׁמַיִם פִּיהֶם".


מיינע הארציגע ברידער, שטארקט אייך מיט די עצות פון רבי'ן, גייט יעדן טאג אביסל שפאצירן און זייט אייך מתבודד, רעדט צום אייבערשטן אויף אייער שפראך. בעט אים אלעס וואס שטערט, אלעס וואס באדערט, דערצייל אלעס, און אנטלויפט צו די הייליגע תורה. מאכט אייך שיעורים אין חומש, משניות, גמרא וכו' וכו', און רעדט נישט מיט די אפגעקילטע חסידים, וועט אייך גוט זיין בזה ובבא, און אז נישט איז א גרויסע רחמנות. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנד): "עַל שְׁנֵי כִּתּוֹת אֲנָשִׁים יֵשׁ לִי רַחֲמָנוּת גָּדוֹל עֲלֵיהֶם", אויף צוויי גרופעס מענטשן האב איך גרויס רחמנות, "עַל אֵלּוּ אֲנָשִׁים שֶׁהָיוּ יְכוֹלִים לְהִתְקָרֵב אֵלַי וְאֵינָם מִתְקָרְבִים", אויף די וואס האבן געקענט מקורב ווערן צו מיר און ווערן נישט מקורב, "וְעַל אֵלּוּ הַמְקֹרָבִים אֵלַי וְאֵינָם מְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי", און אויף די וואס זענען מקורב צו מיר און פאלגן מיך נישט; "כִּי אֲנִי יוֹדֵעַ, שֶׁיִּהְיֶה עֵת, בְּעֵת שֶׁיִּהְיֶה הָאָדָם מֻנָּח עַל הָאָרֶץ עִם רַגְלָיו אֶל הַדֶּלֶת, אָז יִסְתַּכֵּל עַל עַצְמוֹ הֵיטֵב, וְיִתְחָרֵט מְאֹד מְאֹד עַל שֶׁלּא זָכָה לְהִתְקָרֵב אֵלַי, אוֹ שֶׁלֹּא קִיֵּם אֶת דְּבָרַי. כִּי אָז יֵדְעוּ שֶׁאִם הָיוּ מְקֹרָבִים אֵלַי וּמְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי, לֹא הָיָה שׁוּם דַּרְגָּא בָּעוֹלָם שֶׁלֹּא הָיִיתִי מְבִיאָם לְאוֹתָהּ הַמַּדְרֵגָה, אֲבָל לֹא יוֹעִיל אָז", ווייל עס וועט קומען א צייט ווען דער מענטש וועט ליגן מיט די פיס צום טיר, דאס מיינט ווען מען וועט שטארבן – (וואס דעמאלט לייגט מען אראפ דעם מענטש אויף דער ערד מיט די פיס אויסגעדרייט צום טיר), און דער מענטש וועט זיך דעמאלט אנקוקן ווי אזוי ער זעט אויס, און ער וועט חרטה האבן: 'פארוואס האב איך נישט געפאלגט דעם רבי'ן? ווען איך וואלט ווען געפאלגט דעם רבי'ן וואלט איך זוכה געווען צו צוקומען צו די גרעסטע מדריגות אויף דער וועלט', אבער עס וועט שוין זיין צו שפעט.


איך ווארט צו הערן פון די מצב המלחמה, אויב עס איז א צייט איך זאל קומען.


א גוט שבת.

#39 - ווען עס פליען ראקעטן, לויפט מען אריין אין א פארמאכטע שטוב
חינוך הילדים, טעלעפאן, מאגאזינען, נייעס, מלחמה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נח, ג' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


וואס טוען די אידן אין ארץ ישראל ווען עס פייפט די פייף אז עס פליט א ראקעט? מען לויפט אריין אין א פארמאכטע שטוב, אזוי ראטעוועט מען זיך; עס איז נישט גענוג צו אריינגיין אין שטוב, עס מוז זיין א פארמאכטע שטוב, מען זיצט דארט ביז עס ווערט רואיג.


דאס איז די וועג זיך צו ראטעווען, פארמאכן די שטוב; נישט אריינלאזן אין שטוב נייעס, צייטונגען און ווידיאו; פארמאכן די שטוב אז די מבול זאל נישט אריין רינען.


ליבער ברודער פארמאך דיין שטוב, ווארף ארויס די געטשקעס, די טעלעפאן, טעבלעט - וואס מען קען זען נייעס און עבירות, בוי זיך א תיבת נח - וועסטו ניצול ווערן פון אלעם שלעכטס.


א שטוב וואס טאטע מאמע האבן נישט קיין טעלעפאן איז גאר אנדערש פון א שטוב וואס מען האט טעלעפאנס; מען זעט דאס אויף די קינדער, אויף די יראת שמים; עס איז קיין פארגלייך.


כאפ א שפאציר, רעד אפאר ווערטער צום אייבערשטן - וועט דיר גוט זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#38 - יום בשורה היא לנו, מיר האבן געעפנט א ישיבה אין שטעטל
מוסדות, שטעטל, ישיבה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת נח, ב' דראש חודש מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


חסדי השם יתברך, די זמן אין ישיבה האט זיך אנגעהויבן נאך שטערקער ווי די ערשטע יאר; מיר זענען אריין אין די זיבעצנסטע יאר, שנת טוב - פון ווען די ישיבה האט זיך געעפנט.


יום בשורה היא לנו, מיר האבן געעפנט א ישיבה אין שטעטל, דאס איז א גרויסע שמחה; איך בין זייער פרייליך אז דאס האט פאסירט, נאך אזויפיל תפילות און התבודדות - האט דאס געקענט פאסירן. מיר האבן גאר גוטע מגידי שיעורים, נאך דאס האט געפעלט פארן עתיד פונעם שטעטל.


גיי אביסל שפאצירן און רעד זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן. קוק אויפן הימל, "שְׂאוּ מָרוֹם עֵינֵיכֶם וּרְאוּ מִי בָרָא אֵלֶּה" (ישעיה מ, כו), הייב אויף דיינע אויגן צום הימל און טראכט איין סעקונדע 'דער אייבערשטער האט אלעס באשאפן, ער טוט אלעס, ער מאכט אלעס', און בעט אים פאר דיינע באדערפענישן, בעט אים פאר פרנסה, בעט אים פאר קינדער.


איך בין זייער פארנומען אין די טעג אוועק שטעלן אלעס פארן יאר, די תלמודי תורה'ס אין אלע שטעט, די סקולס, די ישיבות; איך וועל דיר נאך שרייבן מער באריכות.


 היינט נאכט וועט זיין פאר די פרויען א וויכטיגע צוזאמקום, מען גייט רעדן זייער וויכטיגע זאכן; זאלסט בלייבן אין שטוב אז דיין ווייב זאל קענען גיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גוטן חודש.

#37 - ווילסט שפירן טעם גן עדן? גיי פארטאגס שפאצירן מיט'ן אייבערשטן
עבודת השם, היטן די צייט, התבודדות, גן עדן

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נח, ג' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


לייג זיך שלאפן פרי, אזוי וועסטו קענען אויפשטיין פארטאגס. אז מען לייגט זיך צען אזייגער שטייט מען שוין אויף פיר אזייגער, וועסט קענען גיין התבודדות און לערנען דיינע שיעורים; חומש, משניות, תיקונים.


ברודער טייערער, ווילסט שפירן טעם גן עדן? טעם עולם הבא? גיי פארטאגס שפאצירן, זיי זיך מתבודד, שעפשע תפילות צום אייבערשטן, זינג צום אייבערשטן. דער זוהר הקדוש זאגט (תיקונים תיקון ה, דף כ.): "וְאִיהוּ צִפְצוּף עוֹפִין קַדִּישִׁין", ווען א מענטש גייט התבודדות, ער רעדט צום אייבערשטן – איז ער גורם א גרויסע נחת רוח אויבן, אזוי ווי עס שטייט (בראשית כד, סג): "וַיֵּצֵא יִצְחָק לָשׂוּחַ בַּשָּׂדֶה" וכו', "זַכָּאָה אִיהוּ מָאן דְּפָגַע בָּהּ", עיין שם.


דריי אויס דיין סדר היום, דאווען מיט די ערשטע מנין. אין אנהויב וועט עס זיין אביסל שווער, אבער אז מען געוואוינט צו דעם גוף צו גיין שלאפן אין צייט און מען שטייט אויף פארטאגס, מען לערנט און מען איז זיך מתבודד – איז דער טאג א גן עדן, מען שפירט טעם עולם הבא.

#36 - דער אייבערשטער וועט העלפן, מיר וועלן קענען זיך דעקן
התחזקות, מוסדות, ישיבה, חדר, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - ב' פרשת נח, ב' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, אדמיניסטראטאר מוסדות היכל הקודש, ליבערטי


איך האב געהערט די מעסעדזש.


איך בעט דיר זייער, דראפע זיך און דערהאלט זיך, עס וועט נאר ווערן גרינגער. איך קען דיר דערציילן וואס איך בין אריבער די ערשטע יארן ווען מיר האבן געעפנט די ישיבה און די חדר, ווי מיר האבן זיך געמוטשעט; איך פלעג זיך אראפווארפן ביינאכט אין שטוב אויף דער ערד און ווייינען צום אייבערשטן מיר זאלן קענען אנגיין נאך א טאג, מיר זאלן קענען באצאלן די איינגעשטעלטע. נישט איין וואך זענען מיר געווען שולדיג, מיר האבן איין וואך א יאר באצאלט... פרעג די מלמדים וואס האבן געארבעט די יארן וואס די חדר האט זיך געעפנט, עס איז נישט געווען קיין פרוטה לפורטה, נישט געווען גארנישט, און מיט די חיזוק פון מוהרא"ש און מיט די עצות פון רבי'ן - האבן מיר זיך דערהאלטן, און קוק ווי מיר שטייען יעצט, ווי שיין די מוסד איז, און ווי עס פארשפרייט זיך יעדע מינוט אין נאך א שטאט אין נאך א לאנד; איך בעט דיר זייער, פארליר זיך נישט, דער אייבערשטער וועט העלפן מיר וועלן קענען זיך דעקן.


א צווייטע זאך, דער מענידזשער, האברך אליעזר נרו יאיר זאגט מען האט אים געבינדן די הענט, ער קען זיך נישט רירן, מען לאזט נישט גארנישט מאכן, פאררעכטן וכו' וכו'; דארפסט פארשטיין אז ער דארף זיך קענען רירן, ער דארף באקומען געלט צו קענען פאררעכטן, בויען, מאכן וכו' וכו'; הלואי ווען מען קען ווען האבן אינגעלייט זאלן קומען העלפן אזוי ווי אין אנהויב ווען אלע האבן געהאלפן, אלע האבן געבויט; יעצט ווערט די מוסד גרעסער, ווערט עס אנדערש, אזוי גייט עס; זאלסטו אים געבן וואס עס פעלט אויס צו בויען וכו' וכו'.


בנוגע אריינקומען וכו'; עס איז גוט אז דו זאלסט קומען מזמן לזמן אין ישיבה אין וויליאמסבורג איבערגיין מיט מיר פנים בפנים אלע איינצעלהייטן פון די מוסד.


שטיי אויף פארטאגס און גיי אין פעלד, שריי צום אייבערשטן דו זאלסט קענען טון די ארבעט בנאמנות, מיר זאלן קענען באצאלן די איינגעשטעלטע און מצליח זיין מיט יעדן קינד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים

#35 - קיינער איז נישט פארזיכערט ביים צדיק
צדיקים, מחלוקת, היכל הקודש, חשבון הנפש, לשון הרע, ליצנות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וזאת הברכה, גאט'ס נאמען, י"א תשרי, שנת תשפ"ד לפרטן קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די פרוי וואס רעדט צו אייך קעגן היכל הקודש, זי זאגט עס איז נישט אזוי פשוט וואס דא טוט זיך; געבט זיך זייער אכטונג פון איר, הויבט נישט אויף די טעלעפאן ווען זי רופט, און אז איר זעט איר ווי זי קומט אייך אנטקעגן אין גאס - זאלט איר זיך אוועקדרייען פון איר, ווייל מיט איין קליינע שמועס וועט זי אייך אוועקנעמען פון צדיק און איר וועט בלייבן פארוואגלט השם ישמרינו.


דאס וואס איר זאגט אז זי האט שוין אריינגערעדט אין אייך און איר זענט צעמישט געווארן וכו' וכו', די עצה איז התבודדות ותפילה, בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט וויסן וואו דער אמת איז; דערציילט דעם אייבערשטן וואס איר האט דא באקומען און וואס איר באקומט דא, און פון די אנדערע זייט וואס די פרוי רעדט צו אייך, אלע לשון הרע און הוצאת שם רע וואס זי זאגט; בעטס דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אייך.


וויסן זאלט איר, קיינער איז נישט פארזיכערט ביים צדיק. אדם הראשון, יציר כפיו של הקדוש ברוך הוא, דער אייבערשטער האט אים באשאפן און אים אריינגעלייגט אין גן עדן, דארט אין גן עדן איז געקומען צו אים די שלאנג און גערעדט לשון הרע אויפן אייבערשטן. דער שלאנג האט געזאגט די זעלבע ווערטער וואס מען זאגט אייך אויפן צדיק: "עס איז נישט אזוי פשוט ווי מען מיינט, מען דארף וויסן אז עס איז א סכנה", און אזוי האט ער גורם געווען אז אדם הראשון האט געזינדיגט און מען האט אים פארטריבן פון גן עדן; זעט מען אז מען קען זיצן אין גן עדן, און אז דער שלאנג קומט איז קיינער נישט פארזיכערט.


איין עצה איז דא, תפילה והתבודדות; זיך משפט'ן, זיך מאכן שטענדיג א חשבון: 'וואס האב איך באקומען אין היכל הקודש? וואס האט מיך דער הייליגער רבי געגעבן?' אזוי פאלט אוועק אלע ליצנות און אלע קליפות.


זי רעדט נישט נאר צו אייך, זי רעדט צו אסאך; זי כאפט די שוואכע מוחות, די פרישע מקורבים, אויך גייט זי צו פרעמדע, זי רעדט וכו'; מען קען גארנישט טון, אזוי גייט דעם רבינ'ס זאך. יעדע שטיק צייט איז זיך דער סמ"ך מ"ם מתלבש אין דעם און אין יענעם, עס ווערט א פרישע מחלוקות, עס פאלן פרישע קרבנות, און נאר מיט תפילה והתבודדות און מיט חשבון הנפש - איז מען פארזיכערט.


וואס האב איך געטון ווען מען איז געקומען צו מיר רעדן קעגן מוהרא"ש? איך האב געוויינט צום אייבערשטן עס זאל ארויסגיין פון מיין קאפ די שלעכטע זאכן וואס מען האט גערעדט צו מיר, איך האב זיך נאכאמאל געמאכט א חשבון און נאכאמאל געמאכט א חשבון: 'ווער ברענגט מיך צום אייבערשטן? ווער ברענגט מיר צו טראכטן פון תכלית? ווער געבט מיר חיזוק צו לערנען און דאווענען? ווער ברענגט אין מיר אריין א חיות אין יעדע מצוה? ווער ברענגט מיך צו זיין פרייליך שבת און יום טוב? און אז מען רעדט אויף דעם צדיק זאל איך אנעמען די לשון הרע'ס? ניין ניין ניין!'


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.





 


 





 

#34 - מיר זענען צוריק מיט פרישע כחות צו דינען דעם אייבערשטן
אומאן, ראש השנה, סדר דרך הלימוד, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת האזינו ב', ד' תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


חסדי השם יתברך מיר זענען נעכטן נאכט צוריק געקומען פון זיין ביים הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה, מיר זענען צוריק מיט פרישע כוחות צו דינען דעם אייבערשטן און צו מזכה זיין אלע אידן מיט די עצות פון רבי'ן.


חזק ואמץ, שטארק זיך מיט גיין אין שול דאווענען מיט מנין, און לערנען יעדן טאג אביסל מקרא, משנה, גמרא און אביסל פון רבינ'ס ספרים.


געדענק, יעדע ווארט וואס מען רעדט צום אייבערשטן איז א נצחיות, דאס נעמט מען מיט זיך מיט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גמר חתימה טובה.

#33 - אין היכל הקודש רעדט מען פשוט'ע דיבורים, דיבורי אמונה, דיבורי התחזקות
אמונה, אומאן, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - ג' פרשת האזינו ב', ה' תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר לינדען, ניו דזשערסי


וואויל איז דיר אז דו האסט זוכה געווען צו קומען צום הייליגן רבי'ן אויף אומאן אויף ראש השנה, דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת אֶצְלוֹ עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד", ווער עס איז געווען ביי אים ראש השנה – דארף זיך זייער זייער פרייען א גאנץ יאר.


א איד האט זיך אויסגערעדט צו רבי נתן אז ער האט נישט קיין דיבורים ביי התבודדות, האט אים רבי נתן אזוי ווי אנגעשריגן און געזאגט: "קענסט נישט זאגן טויזנט מאל 'רבונו של עולם ראטעווע מיך'? זאג דעמאלט טויזנט מאל 'רבונו של עולם'"; רבי נתן האט דאס נישט גענומען פאר א תירוץ נישט צו מאכן התבודדות, ווייל מען דארף מאכן התבודדות אפילו מען האט נישט וואס צו רעדן.


נעם צוזאמען די אינגעלייט אין לינדן און רעד צו זיי די דיבורים וואס מען רעדט אין היכל הקודש, פשוט'ע דיבורים. תשפ"ד איז ראשי תיבות: ת'הא ש'נת פ'שוט'ע ד'יבורים; נאר דיבורי אמונה, דיבורי התחזקות.


גמר חתימה טובה.