בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#74 - רבונו של עולם, איך וויל חתונה האבן
תפילות אויף אידיש, בחור, שידוכים, התחזקות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מיין הארץ גייט מיר אויס דו זאלסט שוין טרעפן דיין שידוך, עס איז אזא רחמנות אויף בחורים און מיידלעך, קיינער פארשטייט נישט זייער צער און ווייטאג, קיינער קען זיי נישט פארשטיין.


איך בעט דיר זייער, דערהאלט זיך, ווארט אויס, לויף נישט אוועק, אז דו זוכסט וואו צו אנטלויפן – זאלסטו אנטלויפן צום אייבערשטן און צו די תורה. זיי זיך מתבודד, זאג פארן אייבערשטן און דיין שפראך: "רבונו של עולם איך בין אזוי צעבראכן, איך וויל נישט זיין אליין, איך דארף א ווייב, איך וויל חתונה האבן, איך וויל זיין הייליג, איך וויל נישט פאלן אין פגם הברית, הייליגער באשעפער ווען וועל איך שוין טרעפן מיין שידוך; ווען? ווילאנג נאך?"


טייערער ברודער, בלייב שטארק מיט דיין צלם אלקים, מיט דיין בארד און פאות, זיי שטארק מיט אנטון תפילין און מיט היטן שבת.


איך בעט פאר דיר.

#73 - ווען יענער מאכט אזוי נערוועז, אז די בלוט קאכט
תפילות אויף אידיש, סבלנות, בית המדרש, היכל הקודש, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין מעסעדזש.


אז דו ווערסט נערוועז פון ... עד כדי כך אז דו ווילסט אוועק גיין דאווענען, דו ווערסט אין א שלעכטע גוסטע, דיין בלוט הויבט אן קאכן, דיין בלוט זידט; זאלסטו אראפציען דיין טלית אויף דיין פנים און שרייען שטילערהייט צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, וואס איז מיט מיר? ווא ווער איך נערוועז פון א צווייטן? וואס גייט מיר אן אז דער גבאי מאכט אזוי צי אזוי?"


אויך זאלסטו רעדן צו זיך, זאג דיין נאמען און האלט זיך פאר, צום ביישפיל: "יואל'יש, וואס איז מיט דיר? וואס שטערט דיר? וואס טוט דיר באמת שטערן? יואל'יש, די וועלט איז נישט דיינס, נאך אביסל לייגן מען דיך אין קבר, וואס וועט בלייבן פון דיר..."


טייערער ליבער ברודער, בדוק ומנוסה אז עס העלפט, דאס טו איך ווען דער יצר הרע וויל מיך משוגע מאכן, די עצה זאגט דער רבי (ספר המדות אות הרהורים, סימן יד): "מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ מַחֲשָׁבוֹת רָעוֹת", ווער עס האט שלעכטע געדאנקען, "יְדַבֵּר לְעַצְמוֹ", זאל רעדן צו זיך אליינס, "דִּבְרֵי בִּזְיוֹנוֹת", זיך פארשעמען. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (נדרים ט:), שמעון הצדיק האט דערציילט א מעשה מיט א נזיר וואס האט געהאט שווערע נסיונות, ער האט געשפירט ווי אט אט ווארפט אים דער יצר הרע אראפ אין אן עבירה, האט ער גערעדט צו זיך אליינס און געזאגט: "רשע, למה אתה מתגאה בעולם שאינו שלך", וואס גרויסטו זיך מיט א וועלט וואס איז נישט דיינס? "במי שהוא עתיד להיות רמה ותולעה", נאך אביסל וועסטו זיין ווערעם; דעמאלט איז ער געראטעוועט געווארן.


טייערער ברודער, ווען נישט די עצה פון התבודדות – ווי קען מען לעבן? ווי אזוי וואלטן מיר אויסגעזען? א נס אז מיר זענען מקורב צום רבי'ן, א נס אז מיר זענען אנגעקומען צו מוהרא"ש אין היכל הקודש, קודש קדשים, וואס דערמאנט און מאנט צו גיין רעדן צום אייבערשטן, זיך מאכן א חשבון הנפש זיך נישט לאזן נארן, מוהרא"ש דערמאנט אונז מיר זאלן זיך נישט לאזן נארן, מיר זאלן גיין אויסשרייען אונזערע שמוציגע בלוט צום אייבערשטן און דורך לערנען די הייליגע תורה, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן עה), א מענטש האט בלוט, "שֶׁלֹּא עָבַד בָּהֶם אֶת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", וואס מען האט נישט געדינט דערמיט דעם אייבערשטן, און פון דעם ווערט מען נערוועז פון מענטשן, און מען קען נישט דערליידן קיין מענטשן, און נאר דורך תורה ותפילה איז מען זוכה צו שלום, עס זאל מער גארנישט שטערן.


מהיום והלאה, אז דו קומסט שבת אין שול און דיין בלוט הויבט אן צו זידן, זאלסטו אראפציען דיין טלית און וויינען צום אייבערשטן אין זאגן די לשון פון רבי'ן (שם, סימן קח): "'אֵיךְ נָפַלְתִּי וְנִשְׁלַכְתִּי מִשָּׁמַיִם לָאָרֶץ', רבונו של עולם ווי קוק איך אויס, איך בין אזוי אראפגעפאלן, 'שֶׁהָיִיתִי בְּמָקוֹם גָּבוֹהַּ כָּזֶה, וְעַכְשָׁו נָפַלְתִּי וְהֶחֱזַרְתִּי פָּנַי מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ', רבונו של עולם איך בין אזא רחמנות, איך בין דאך די גרעסטע רחמנות, נישטא קיין גרעסערע רחמנות פון מיר".


למען השם, גיי נישט אוועק דאווענען פון היכל הקודש, אלעס איז נאר מניעות.

#72 - דאס וויכטיגסטע איז צו רעדן מיט'ן שותף אפענע דיבורים
מחלוקת, רעדן, פרנסה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת תרומה, שובבי"ם, ז' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס וויכטיגסטע איז - דו זאלסט רעדן מיט דיין שותף אפענע דיבורים; זאג אים וואס שטערט דיר, זאג אים דיינע געפילן. דערצייל אים אז דו ווייסט ער האט געעפנט נאך א ביזנעס, און זייט דעמאלט איז זיין קאפ נישט ביי די אלטע ביזנעס, און דו אלס געלט שותף - ביסטו זייער נישט רואיג, דו שפירסט אז ער טוט נישט פאר די ביזנעס.


עס איז זייער וויכטיג צו זיין אפן, ווייל אין איין רגע קען אויפפלאמען א פייער און ווערן א מחלוקת; קודם האט מען אין הארץ עפעס ווייטאג, און אז מען רעדט נישט הויבט מען אן בויען בנינים, ביז עס ווערט א מחלוקת און דעמאלט ליידן אלע.


ועל כולם זאלסטו גיין התבודדות, גיי אין א ווינקל וואו קיינער זעט נישט און קיינער הערט נישט, אדער אין דיין קאר אדער אין דיין אפיס, און וויין זיך אויס צום אייבערשטן, זאג: "הייליגער באשעפער העלף מיר, איך בין אריין אין א געשעפט און אינוועסטירט מיליאנען דאלער און איך בין נישט רואיג, העלף מיר איך זאל האבן הצלחה". דערצייל דעם אייבערשטן די שותפות וואס דו האסט געמאכט מיט אונזער מוסד, אז יעדע דאלער וואס מען איז מרוויח - גייט כך וכך פראצענט פאר די מוסד, דערצייל אלעס, דערצייל אז דו ביסט נישט רואיג און דו קענסט נישט שלאפן. איך זאג דיר צו, מיט התבודדות וועט אלעס זיין אזוי גוט און אזוי זיס, דו וועסט ארום גיין רואיג, דו וועסט קענען שלאפן און עס וועט זיין גרויס הצלחה.


איך אלס שותף - טו יא מיינע פליכטן, איך בעט פאר דיר און פאר דיין הצלחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#71 - ווער נישט צעבראכן פון וואס גייט אריבער
התחזקות, עבודת השם, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תרומה, שובבי"ם, ד' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערע ליבער ... נרו יאיר


שטארק זיך מיט דיין עבודת השם, ווער נישט צעבראכן פון וואס גייט אריבער וכו' וכו'. דער רבי האט אונז דערציילט אז אלע צדיקים האבן געשפירט די זאך, אז מען איז זיי מרחק, מען דארף זיי נישט, און אויב וואלטן זיי זיך נישט מחזק געווען מיט אלע כוחות – וואלטן זיי נישט זוכה געווען צו ווערן צדיקים. זאלסטו זיך זייער שטארקן מיט תורה ותפילה, גיי אין פעלד, שריי צום אייבערשטן ער זאל דיך מקרב זיין צו אים, וועסטו ווערן א גרויסער צדיק.


איך האב עפעס א וויכטיגע זאך צו רעדן מיט דיר, איך וויל זאלסט מיר העלפן אין שטעטל מיט עפעס גאר וויכטיג, איך וויל רעדן מיט דיר פנים בפנים.


איך האב דיך זייער ליב.

#70 - גרייט זיך אן עפעס פאר שפעטער
לימוד התורה, תכלית, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת בא, שובבי"ם, ח' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אשרינו מה טוב חלקינו ומה נעים גורלינו אז מיר ווייסן פון הייליגן רבי'ן וואס איז אונז מחי' און מחזק מיט די עצות פון משיח. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רסו), צווישן אים און משיח איז נישטא קיין חילוק, וואס איך זאג - וועט משיח זאגן, איין חילוק איז דא, אז ביי מיר איז נאך דא די בחירה און ביי משיח וועט שוין נישט זיין קיין בחירה; די עצה פון שמועסן מיטן אייבערשטן אזוי ווי מען שמועסט מיט א פריינד, משיח וועט אויסלערנען פאר די גאנצע וועלט מען זאל נישט גיין צו קיינעם, מען זאל זיך נישט פארלאזן אויף קיינעם - נאר אויפן אייבערשטן, דאס לערנט אונז דער רבי שוין יעצט.


גרייט זיך אן עפעס פאר שפעטער, עס קומט א צייט וואס מען וועט אונז אויסטון אונזערע קליידער און אריינלייגן אין קבר, דארט נעמט מען גארנישט מיט, דארט איז חשוב נאר תורה ומצוות ומעשים טובים, דארט איז ווערד א פרק משניות, א בלאט גמרא וכדומה.


לערן יעדן טאג אביסל חומש, משניות, גמרא והלכה, נאר דאס בלייבט פונעם מענטש, נעבעך פאר איינעם וואס לערנט נישט יעדן טאג אביסל תורה, דער איז דאך דער גרעסטער ארעמאן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קכ.) אויפן פסוק (ישעיה ג, ז): "וּבְבֵיתִי אֵין לֶחֶם וְאֵין שִׂמְלָה, 'זֶה שֶׁאֵין בְּיָדִי לֹא מִקְרָא וְלֹא מִשְׁנָה וְלֹא תַּלְמוּד'", א מענטש וואס לערנט נישט יעדן טאג אביסל חומש, א פרק משניות און א דף גמרא, דער מענטש איז דער גרעסטער ארעמאן.


יעצט קען מען לאכן, ווער עס וויל לאכן זאל קומען און לאכן הויך אויפן קול, איך וועל ווייטער זאגן משניות און זאגן בלעטער גמרא, ווייל לאכט און לאכט, אבער געדענקט: לאכן לאכט דער וואס לאכט ביים סוף; ווען דער גרויסער שרעקעדיגער מלאך וועט קומען אויסגעצויגן פון דער ערד ביזן הימל מיט די שווערד אין זיין האנט און מיט די טויזנט אויגן, און ער וועט אוועקנעמען די נשמה - דעמאלט וועט מען זען ווער עס לאכט, דער וואס האט יעדן טאג געלערנט חומש, משניות, גמרא און דעם רבינ'ס ספרים - דער וועט נישט מורא האבן, דער וועט גיין אין גן עדן זיצן מיט די צדיקים, און דער וואס האט טאג און נאכט געלאכט פון די ערליכע אידן, פון די ברסלב'ע חסידים, פון תלמידי היכל הקודש, צדיקי הדור - די וועלן זיין לחרפה ולדראון עולם.


היינט וועט זיין די ליל שישי שיעור פריער ווי אלע וואכן, עס וועט זיין אכט אזייגער, לכבוד די שמחה, די שבע ברכות - ביי מיין זון החתן שמעון נרו יאיר. איך וויל זאלסט קומען זיך מחזק זיין און זיך אויפפרישן מיט די עצות פון רבי'ן.


די וואך שבת וועל איך זיין אין שטעטל פאר די שמחה פון מיין זון, החתן שמעון'ס שבת שבע ברכות, און די קומענדיגע וואך שבת יארצייט פון מוהרא"ש וועלן מיר זיך צוזאמנעמען אלע תלמידים אויף א שבת התוועדות, איש את רעהו יעזורו ולאחיו יאמר חזק, און מוצאי שבת וועט זיין די הכנסת ספר תורה מיט די יארצייט סעודה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#69 - געב אכטונג נישט צו זיין פריינטליך מיט די סעקרעטערי אין אפיס
פרנסה, שמירת עינים, יראת שמים, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ח טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


געב זיך אכטונג נישט צו זיין פריינדליך מיט די סעקריטערי ביי דיר אין אפיס. זאלסט איר נישט קוקן אין פנים, עס איז אסור צו קוקן א פרוי אין פנים (שלחן ערוך אבן העזר סימן כא, סעיף א), און זיכער נישט ווען מען זיצט אינאיינעם אין אפיס; עס קען זיין דו וועסט אלעס פארלירן רחמנא לצלן.


קוק נישט אין פנים, קוק אראפ, פיר זיך ערליך מיט יראת שמים; דער אייבערשטער איז אין אפיס און זעט אלעס וואס דו טוסט.


מאך זיך א חשבון אויב דו זאלסט ווייטער האבן די אפיס מיט די סעקריטערי און פארשווארצט ווערן בזה ובבא, אדער פארמאכן די געשעפט און האבן גן עדן בזה ובבא. גיי התבודדות און וויין צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער וואס איז געשען מיט מיר? איך בין היימיש מיט פרעמדע, הייליגער באשעפער ראטעווע מיך".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#68 - די פראבלעם איז פשוט פארפוילטע קנאה און פארפוילטע מידות
תפילות אויף אידיש, מחלוקת, קנאה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וארא, שובבי"ם, ראש חודש שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שריי צום אייבערשטן: "רבונו של עולם איך ווער אויפגעגעסן פון קנאה, איך קען נישט ליידן דעם און יענעם און דאס ברענגט פיינטשאפט, ביז איך קען שוין נישט רעדן מיט יענעם, הייליגער באשעפער דו ווייסט דעם ריינעם אמת אז דאס איז נאר קנאה, הייליגער באשעפער ראטעווע מיך פון קנאה, ראטעווע מיך איך זאל נישט פארלירן די וועלט און יענע וועלט צוליב אביסל קנאה", מוהרא"ש דערציילט, מען האט אמאל געהערט ביים רבינ'ס ציון ווי איינער וויינט: "רבונו של עולם וועגן אביסל קנאה, וועגן אביסל כבוד און אביסל תאוה - זאל איך פארלירן די וועלט און יענע וועלט?!"


אן התבודדות ווייסט מען ניטאמאל וואס באדערט און וואס שטערט, אן התבודדות איז מען אין עולם הדמיון, מען מיינט דאס איז דער פראבלעם יענץ איז דער פראבלעם - ווען עס איז פשוט פארפוילטע קנאה, פארפוילטע מידות, און נאר דורך שרייען צום אייבערשטן: "ראטעווע!" - קען מען זיך ראטעווען.


דער אייבערשטער מאכט מיט מיר אזעלכע חסדים, דעם שבת וועל איך זיין אין בארא פארק ביי מיין טאטע שליט"א, איך מאך באווארפן פאר מיין זון החתן שמעון, איך מאך עס ביי מיין טאטע שליט"א. די חתונה וועט זיין בעזרת השם יתברך ובשעה טובה ומוצלחת זונטאג אין ישיבה, איך וועל זיך זייער פרייען אז דו וועסט קומען; פון קרית ברסלב דארף מען זיך נישט אריינשלעפן, עס וועט זיין שבע ברכות אין שטעטל, וועלן מיר זיך דארט קענען פרייען אויף די גרויסע חסדים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אונז אז מיר ווייסן פון רבי'ן, פון אזעלכע עצות.


היינט נאכט וועט זיין די וועכנטליכע ליל שישי שיעור אין ישיבה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גוטן חודש.

#67 - לאז דיך נישט פון קיינעם פארדרייען די קאפ, שטיי ווייט פון מחלוקת
תפילות אויף אידיש, חברים, מחלוקת, היכל הקודש, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ז טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


רעד נישט מיט קיין בעלי מחלוקות, אויך נישט מיט בעלי לשון הרע; נעם גוטע חברים וואס טוען חסד איינער מיטן צווייטן און זוכן ווי מען קען יענעם העלפן.


ווער האט כח פאר מחלוקות, ווער האט צייט פאר די זאכן; די אלע וואס זענען פארנומען דערציילן פון יענעמ'ס פריוואטע לעבן און פון יענעמ'ס דורכפעלער... ווי איז דא צייט? ערשט דארף מען זיך אליינס פאררעכטן, ווי איז דא צייט צו זיין פארנומען מיט יענעמ'ס זאכן...


קריג זיך נישט מיט קיינעם, זיכער נישט בים רבינ'ס חדר. רבי נתן פלעגט זאגן: "ווען איך זע צוויי אידן קריגן זיך - שפיר איך ווי איינער שטעכט מיר מיט א מעסער, איך קען עס נישט דערהייבן"; ביים רבינ'ס חדר אין היכל הקודש טאר נישט זיין קיין פיינטשאפט, זאלסט זיך נישט לאזן פון קיינעם פארדרייען די קאפ, שטיי ווייט פון מחלוקות.


גיי שרייען צום אייבערשטן: "רבונו של  עולם, העלף מיר, וואס טו איך מיט מיין הייסע בלוט וואס ציט צו נצחון, צו קנאה, צו שנאה, רציחה?! ראטעווע מיך".


גיי אין א ליידיגע פעלד אדער א ליידיגע צימער און שריי זיך אויס, עס זאל ארויס גיין די בלוט וואס ציט צו נישט גוטס, און זאלסט זוכה זיין צו ווערן א צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#66 - ווער נישט פארוואלוולט, דער אייבערשטער וועט דיר מאכן גרויסע ניסים
התחזקות, תהלים, ספיקות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ו טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


רעד צום אייבערשטן יעדן טאג אפאר מינוט, בעט אים אלעס וואס דו דארפסט און דערצייל אים דיינע ספיקות און בלבולים, אזוי וועט דיר אלעס קלאר ווערן און פארענטפערט ווערן.


זאג אביסל תהילים, מה טוב אז דו קענסט זאגן יעדן טאג דעם 'יום תהילים'; מענטשן זוכן וועגן ווי אזוי צו ווערן נאנט צום אייבערשטן, מען פרובירט דאס, מען פרובירט יענץ; זאגן תהלים ברענט נאנט צום אייבערשטן, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עג): "מִי שֶׁרוֹצֶה לִזְכּוֹת לִתְשׁוּבָה, יִהְיֶה רָגִיל בַּאֲמִירַת תְּהִלִּים, כִּי אֲמִירַת תְּהִלִּים מְסֻגָּל לִתְשׁוּבָה", זאגן תהילים ברענגט צו די העכסטע מדריגה.


איך האב אסאך צו שרייבן אבער איך בין טרוד מיט שמחות; פרייטאג בין איך געווען אין שטעטל ביי א שמחה, א ברית ביי מיין אייניקל, און יעצט דארף איך ענדיגן מיט די הכנות פאר די חתונה, איך דארף גיין איינקויפן מיט אים; איך וועל דיר נאך שרייבן, איך בעט דיר נאר איין זאך, דראפע זיך און דערהאלט זיך, לאז זיך נישט נאך, ווער נישט פארוואלוולט, דער אייבערשטער איז אזוי גרויס און ער וועט דיר מאכן גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#65 - מיט סבלנות און מיט איר אויפבויען וועט דאס אריבערגיין
שלום בית, סבלנות, שנה ראשונה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ב טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך מיט אלע דיינע כוחות, ווער נישט צעפאלן, עס נעמט צייט ביז זאכן זענען זיך מסדר, אזוי גייט עס ביי אסאך יונגע ווייבלעך, זיי וויינען גאנצע טעג און נעכט, דאס מיינט נישט אז מען איז אריינגעפאלן.


דיין ווייב איז א טייערע פרוי, זי וויינט טאקע אסאך, אבער זי איז א גוטע און א וואוילע, מיט סבלנות און מיט איר אויפבויען וועט דאס אריבערגיין.


די הייליגע חכמים זאגן (סנהדרין כב:): "אֵין הָאִשָׁה כּוֹרֶתֶת בְּרִית, אֶלָּא לְמִי שֶׁעֲשָׂאָהּ כְּלִי", א פרוי ווערט איינס מיטן מאן וואס מאכט איר פאר א כלי, וואס בויט איר אויף און האט אסאך סבלנות.


ברודער, גיי יעדן טאג התבודדות, שריי זיך אויס צום אייבערשטן, דערצייל אים דיין גאנצע הארץ, וועסטו זען ישועות.

#64 - דערצייל דעם אייבערשטן אלעס וואס גייט איבער אויף דיר
בחור, התחזקות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ו טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


שטארק זיך טייערער ברודער, לאז זיך נישט נאך, מוהרא"ש זאגט אויפן פסוק (בראשית א, ה): "וַיְהִי עֶרֶב וַיְהִי בֹקֶר", ערשט איז פינסטער, אבער נאכדעם ווערט טאג, עס ווערט ליכטיג.


אז עס איז דיר גאר ביטער – זאלטו זיך אויסגיסן דאס הארץ צום אייבערשטן, זאג פארן באשעפער, דערצייל אים ווי עלנד דו ביסט, דערצייל אים די פרטים פון דיין משפחה, וואס גייט איבער אויף דיר, און ווי שווער עס איז דיר צו זיין א בחור, וכל המרבה להתבודד – הרי זה משובח; ווי מער מען שמועסט מיטן באשעפער – ווערט אלעס גרינגער און לייכטער.

#63 - אמונה איז ווי א פייער וואס די נישט גוטע ווערן אויס
אמונה, חיזוק פאר פרויען, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ו טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


צעברעכט זיך נישט, צעקלאפט זיך נישט, עס איז נישט אמת די מחשבות וואס בוזשעוועט אין אייך אז איר זענט נישט גוט, עס איז ליגנט, איר זענט יא גוט, איר זענט א צדיקת, דער אייבערשטער האט אייך ליב, ער ווארט איר זאלט רעדן צו אים אפילו איין ווארט, געבט א זאג די איין ווארט: "טאטע", געבט א זאג: "טאטע איך האב דיך ליב" – וועט איר פארברענען אלע קליפות; אמונה איז ווי א פייער וואס די נישט גוטע ווערן אויס.


הלוואי זאלט איר מיר שרייבן אפאר שורות יעדע וואך.

#62 - געדענק וואס ברסלב איז, געדענק וואס היכל הקודש איז
חסידות ברסלב, היכל הקודש, ליצנות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ג טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מאך נישט פון טפל - עיקר און פון עיקר - טפל, געדענק וואס ברסלב איז, געדענק וואס היכל הקודש איז; ברסלב איז איין זאך: 'רעדן צום אייבערשטן'; דער רבי איז אונז מחזק נאכאמאל און נאכאמאל מיר זאלן רעדן צום אייבערשטן, מיר זאלן געדענקען אז נאר דער אייבערשטער קען העלפן, און אז עס איז נישטא קיין חברים, בעת צרה האט מען קיינעם נישט - נאר דעם אייבערשטן.


שטיי ווייט פון לצים, געב זיך אכטונג פון די וואס שפעטן פון דעם און פון יענעם, אפילו זיי דרייען זיך אין ברסלב; זוך דיר אויף צווישן אנשי שלומינו תמימות'דיגע ערליכע חברים און רעדט פון רבי'ן, פון די עצות וואס מיר באקומען.


הלואי זאלסטו גיין יעדן טאג בקביעות רעדן צום אייבערשטן פאר דריי מינוט; א מינוט דאנקען, א מינוט תשובה טון און א מינוט בעטן אויף ווייטער.


מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועט זיין היינט די ליל שישי שיעור אין שטעטל, איך האב א שמחה, מיין זון הרב שלמה מאכט א וואך נאכט און מארגן א ברית; מה אשיב לה' כל תגמולוהי עלי.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#61 - אז דו גייסט התבודדות, דו רעדסט צום אייבערשטן, בין איך דיך מקנא
קנאה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ויגש, ו' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


רבי נתן האט אמאל געזאגט פאר איינעם: "אז דו גייסט התבודדות, דו רעדסט צום אייבערשטן - בין איך דיך מקנא, און אז נישט - בין איך דיך בכלל נישט מקנא"; ווייל דער יצר הרע ברענט ביי יעדן איינעם און ער מאכט יעדן איינעם משוגע, און נאר מיט התבודדות קען מען זיך האלטן שטארק.


גיי אביסל שפאצירן און זאג אפאר ווערטער פארן אייבערשטן, בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, ער זאל דיך מקרב זיין צו אים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#60 - גבאי צדקה פאר'ן "ילד שעשועים"
צדקה, התבודדות, ילד שעשועים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


א גרויסן יישר כח פאר אלעס וואס דו און דיין ווייב טוען פאר אונזער קהילה, קהילת היכל הקודש; די חתונות אין ישיבה בחנם, און בפרט יעצט – דעם "ילד שעשועים", ווי ענק געבן זיך אזוי אוועק בלב ונפש אז די קימפעטארינס זאלן זיך קענען אפרוען, באקומען פרישע כוחות.


המתחיל במצוה אומרים לו גמור, האסט אנגעהויבן דעם ילד שעשועים, זאלסטו זיין דער גבאי צדקה פאר די זאך, גיי נאך געלט פאר די ילד שעשועים, מען זאל קענען העלפן אנשי שלומינו בעת שמחתם, עס זאל נישט קאסטן אזוי סאך.


איין מינוט א טאג זאלסטו גיין שפאצירן ביי דיר אין פעלד, הייב אויף דיינע אויגן צום הימל און זאג דעם אייבערשטן לויב ווערטער; וועט דיר ווערן ליכטיגער און ליכטיגער.

#59 - ווען וועל איך שוין אפלאזן אלע נארישקייטן?
התחזקות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער הארציגער ... נרו יאיר


ליבער ברודער, גיי יעדן טאג א שפאציר און גיס זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן, פלאקער אויף דיין הארץ.


א איד האט אמאל געהערט ווי רבי נתן רעדט פון זיך אויסגיסן דאס הארץ צום אייבערשטן, געבט ער א פרעג: "רבי נתן, ווי נעמט מען אזא הארץ? ווי אזוי באקומט מען אזא הארץ?" זאגט אים רבי נתן: "דו האסט אויך א הארץ, נאר דו באהארצט עס נישט"; ווייל יעדער מענטש האט די מעגליכקייט צו ערוועקן און אנצינדן זיין הארץ צום אייבערשטן.


גיין אין א ווינקל און וויין: "הייליגער באשעפער, ווען וועל איך שוין זוכה זיין צו דיך דינען, ווען וועל איך שוין אפלאזן אלע נארישקייטן? ראטעווע מיך, זיי מיך מקרב צו דיר".


געב נישט אויף, דיין שידוך איז זייער נאנט.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיך זייער ליב.

#58 - נאר אז מען לערנט תורה איז מען פרייליך און צופרידן
שמחה, לימוד התורה, שיעורים כסדרן, סיפוק, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב גאר גוטע זכרונות פון דיר אין ישיבה, ווי דו לערנסט דיינע שיעורים; חומש איינגעטיילט אויף די וואך, משניות און תהילים.


איך האף צום אייבערשטן אז דו האלסט אן דאס לערנען תורה; חומש, משניות און תהילים.


טייערער ברודער, נאר אז מען לערנט תורה – איז מען פרייליך, נאר אז מען לערנט תורה איז מען צופרידן מיט זיך אליינס, מיט די ווייב און קינדער.


אויך זאלסטו רעדן צום אייבערשטן יעדן טאג אפאר ווערטער אין דיין שפראך – אידיש; בעט פאר דיר און פאר דיין משפחה.


איך בענק נאך דיר.

#57 - היתכן עס זאל מיר אריבערגיין מיינע טעג און יארן מיט נארישקייטן
תפילות אויף אידיש, חסידות ברסלב, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, לעיקוואד


רבי נתן דערציילט (חיי מוהר"ן, סימן רלח), איינער איז געקומען צום רבי'ן בעטן דעם רבי'ן זאל אים אויסלערנען ווי אזוי זיך צו מתבודד זיין, האט אים דער רבי געזאגט, זאג פארן באשעפער די ווערטער: "רבונו של עולם, האב רחמנות אויף מיר, היתכן עס זאל מיר אריבערגיין מיינע טעג און יארן מיט נארישקייטן"; שפעטער – האט דער איד דערציילט – האט ער געהערט הינטערן טיר פון רבינ'ס צימער ווי דער רבי וויינט צום אייבערשטן מיט די ווערטער.


טייערער ברודער, דאס איז ברסלב'ער חסידות; קומען צום אייבערשטן יעדן טאג פונדאסניי און בעטן: "רבונו של עולם, איך וויל אנהויבן פון ניי, איך וויל זיין גוט, העלף מיר, זיי מיך מקרב צו דיר", וכו' וכו'.


ברודער, לאז נישט אריבערגיין די טעג, כאפ ארויס יעדן טאג אפאר ווערטער צום אייבערשטן.


 


 

#56 - די שמחה אין הימל ווען מען זאגט "טאטע"
חיזוק פאר פרויען, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער מעסעדזש.


איין זאך בעט איך אייך זייער, פארגעסט נישט אז דער אייבערשטער האט אייך ליב, דער אייבערשטער ווארט איר זאלט רעדן צו אים; אזוי שטארק ווי א מאמע פרייט זיך ווען דאס קינד זאגט א ווארט, ווען דאס קינד זאגט "מאמי" – אסאך אסאך מער ווערט א שמחה אין הימל ווען מען זאגט: "טאטע".


אינדערפרי נאך ברכת השחר זאלט איר פרובירן צו זאגן די דרייצן "אני מאמין".

#55 - עס טוט מיר וויי אז דו ביסט נישט געגאנגען שטימען
שטעטל, התבודדות, וואלן

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך וויל נישט זיין אחד בפה ואחד בלב, איך האב עפעס א זאך וואס באדערט מיך, איך וויל עס אויסשמועסן מיט דיר.


מען האט מיר געוויזן אז ביי די פאריגע וואלן אין שטעטל האסטו געזאגט אז דו האסט געשטימט, אבער למעשה ווייזן זיי אז דיין נאמען איז נישט דארט; פון די גאנצע שטעטל, פון הונדערט פופציג משפחות – האבן פיר מענטשן נישט געשטימט, דו מיט נאך א קאפל, מיט נאך א ווייבל.


קען זיין דו ווייסט נישט ווי וויכטיג דאס איז, איך בין דיך דן לכף זכות, אבער מיר טוט דאס וויי. איך ארבעט ביטער שווער צו באקומען טובות פון די רעגירונג'ס באאמטע, און די איינציגסטע שפראך וואס זיי פארשטייען – איז די וואלן, נאר דאס רעדט צו זיי; וואלסטו ווען געדארפט גיין אפגעבן דיין שטימע.


מיר ארבעטן אזוי שווער פאר די איינוואוינער, סיי צו מאכן ביליגער דאס צאלן שטייער, סיי צו קענען באקומען בענעפיטן, פראגראמען פאר משפחות וואס נויטיגן זיך אין הילף, סיי מיט באקומען ערלויבעניש צו קענען בויען הייזער, מוסדות, שולן, סיי אויב איינער פארהאנקערט זיך מיט די געזעץ, יענעם צו העלפן – זאל מען יענעם קענען העלפן. דעריבער נעם איך פערזענליך אז דו ביסט נישט געגאנגען שטימען, איך זאג דיר דאס ווייל איך וויל לעבן מיט דיר בשלום, איך קען נישט זיין אחד בפה ואחד בלב.


גיי התבודדות יעדן טאג, זוך אין שטעטל א שטילע וועלדל, גיי אהין און בעט: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל האבן שפע, איך זאל האבן שלום בית, נחת"; דורך התבודדות זעט מען ישועות.

#54 - אסאך מאל איז מיין התבודדות נאר איין ווארט; נאכאמאל "אייבערשטער"
התחזקות, שטעטל, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


דעם שבת חנוכה בין איך געווען אין שטעטל קרית ברסלב, א מחי' דארט. איך בין געגאנגען שבת נאכמיטאג שפאצירן, איך בין ארויף פון מיין שטוב ביז וואו די בחורים זענען געשלאפן זומער. איך האב אזוי געוואלט זיך אויסרעדן דאס הארץ צום אייבערשטן, אבער איך האב נישט געהאט קיין ווערטער, איך האב די גאנצע וועג געזאגט איין ווארט: "אייבערשטער, אייבערשטער, אייבערשטער", איך בין געווען זייער צופרידן אז די איין ווארט קען איך כאטשיג זאגן, אזוי ווי דער רבי זאגט (עיין ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן צו), אפילו מען קען נאר זאגן "רבונו של עולם" – איז אויך זייער גוט.


אזוי בין איך געגאנגען ארויף און אראפ, נאכדעם האב איך געטראכט 'איך גיי פרובירן נאכאמאל', איך בין צוריק ארויף דעם בארג, און ביים צווייטן מאל האב איך שוין געהאט גוטע שמועסן, איך האב זיך גוט אויסגעשמועסט, אויסגעדאנקט, ברוך ה'.


איך שרייב דיר דאס, ווייל דו מיינסט אז נאר דיר גייט נישט, זאלסטו וויסן אז אסאך טעג איז מיין התבודדות איין ווארט; נאכאמאל און נאכאמאל "אייבערשטער".

#53 - ווען א מאמע שרייט, בלייבט מען שטיל
כיבוד אב ואם, בזיונות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען א מאמע שרייט - בלייבט מען שטיל; אפילו מען האט וואס צו ענטפערן און מען האלט מען איז גערעכט - טאר מען נישט ענטפערן.


כיבוד אב ואם איז פון די הארבסטע מצוות וואס איז דא, עס איז אזוי גרויס אז די תורה גלייכט צו מכבד זיין עלטערן - צו מכבד זיין דעם אייבערשטן (מכילתא פרשת יתרו, פרשה ח); דער אייבערשטער זאגט: "מען דארף מורא האבן פון מיר און מיך מכבד זיין", אזוי אויך זאגט דער אייבערשטער, "דארף מען מורא האבן פון די עלטערן און זיי מכבד זיין".


נאך זאגן די הייליגע חכמים (תנא דבי אליהו רבא, פרק כו) "כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ שֶׁל הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, וְאֵין הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְבַקֵּשׁ מֵהָאָדָם רַק שֶׁיְכַבֵּד אָב וָאֵם", דער אייבערשטער זאגט: די גאנצע וועלט איז מיינ'ס - איך האב עס באשאפן, און איך בעט פון ענק נאר איין זאך, אז איר זאלט מכבד זיין ענקערע עלטערן".


ווען מען באקומט א בזיון און מען שווייגט אפ, מען ענפערט נישט - איז מען זוכה צו קומען צו די העכסטע מדריגה, צו 'כתר'; ענטפער נישט ווען דו באקומסט א בזיון, און אודאי און אודאי ווען דיינע עלטערן זאגן דיר אריין אדער שרייען דיך אן - זאלסטו פארמאכן די ליפן, פארמאכן די מויל; שטיין מיט דרך ארץ אויסהערן וואס זיי זאגן און נישט ענטפערן.


מיין ליבער ברודער, מיין הארציגער חבר, געוואוין זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן, דערצייל דעם אייבערשטן אלעס וואס גייט אריבער אויף דיר, דערצייל אים דיין ווייטאג, דערצייל אים די גאנצע פרשה דיינע, אז דיינע עלטערן האבן זיך גע'גט און אלעס וואס גייט אריבער; גלייב מיר, דו וועסט זיך אזוי גוט שפירן, א ליכטיגקייט וועט דיך ארומנעמען, דו וועסט שפירן אביסל פון די טעם וואס מען שפירט אין גן עדן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#52 - גיי נאך געלט און ברענג עס אין אפיס פון די מוסד צו צאלן מלמדים
חנוכה, אמונה, צדקה, מוסדות, קעמפ, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וישב, כ"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


גיי נאך געלט און ברענג עס אין אפיס פון די מוסד, עס איז מיר זייער שווער אז שוין אפאר וואכן צאלן מיר נישט די איינגעשטעלטע, די אפיס זאגט אז איך בין שולדיג פארן געבן כמעט בחינם קעמפ פאר די קינדער. דאס ווייס איך אז איך בין שולדיג, איך דארף תשובה טון, איך דארף צוריק גיין צום אייבערשטן און זיך נישט פארלאזן אויף קיינעם. אויב דו קענסט גיין נאך געלט און דאס ברענגען אין אפיס אז מען זאל קענען באצאלן די מלמדים - וועסטו האבן א גרויסע זכות.


מענטשן מיינען אז צדקה וואס מען געבט פריוואט איז א גרעסערע צדקה ווי געבן פאר די מוסד; איך מאך נישט אוועק קיין שום צדקה, אבער ווען מען געבט צדקה פריוואט איז דאס סך הכל פאר די מענטש, פאר זיין משפחה, אבער ווער עס האט די זכי' צו העלפן א חדר, א ישיבה, א סקול - העלפט א רבים, העלפט דעם אייבערשטן; עס איז נישט קיין קליינע מצוה געבן פאר א מוסד, עס איז פון די גרעסטע צדקה וואס איז נאר שייך.


איך וועל ווייטער טון וואס מוהרא"ש האט מיר געלערנט, די עצה פון רבי'ן, איך וועל גיין צום אייבערשטן און זיך גוט אויסוויינען ער זאל רחמנות האבן אויף מיר און אויף אלע אידן, אלע זאלן האבן שפע, מיר זאלן קענען ווייטער אנגיין מיט די חדר און בית פיגא.


גיי צינד די מנורה מיט שמחה; אלעס אנדערש איז זייער שיין, זייער חשוב, אבער דער עיקר איז שמחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה.

#51 - די גרויסקייט פון זאגן תהילים און רעדן צום אייבערשטן
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי', טברי'


אייער טאטע האט מיר געשריבן אז איר האט געענדיגט די זעכצנסטע מאל תהילים; עס איז א שיינע זאך צו הערן אז א קינד פון אכט יאר האט די פארשטאנד וואס עלטערע האבן נישט, פון דאס גרויסקייט פון זאגן תהילים.


זייט שטארק, זאגט יעדן טאג אביסל תהילים. אויך זאלט איר זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן אין אייער שפראך, אין אידיש; בעטס דעם אייבערשטן וואס איר דארפט, אויך זאלט איר בעטן פאר אמונה און פאר שמחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#50 - אז מען בא'גנב'ט א צווייטן, ווערט מען בא'גנב'ט
גניבה, מדות טובות, התבודדות, ספר המידות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, טברי'


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה אז דו האסט א שיעור אין ספר המידות, דער רבי האט געזאגט אז דער ספר האט אים געמאכט פאר א איד. ווען דו לערנסט די ספרים זאלסטו זיך מתבודד זיין; בעטן דעם אייבערשטן אויף יעדע מידה, ווי אזוי מען איז זוכה צוצוקומען צו דעם.


דו פרעגסט וואס איז פשט וואס דער רבי זאגט (ספר המדות אות גניבה וגזילה, סימן י): "מִי שֶׁמְּעָרֵב מַשְׁקָיו בְּמַיִם, גַּנָּבִים בָּאִים עָלָיו", ווער עס מישט אריין וואסער אין טרינקען - וועלן קומען צו אים גנבים.


דער רבי רעדט פון איינער וואס טוט גניבות, ער פארקויפט מילך אדער וויין און ער מישט אריין וואסער, ער טוט גנב'ענען פון אנדערע, איז מידה כנגד מידה - וועלן קומען צו אים אויך גנבים און גנב'נען פון אים, אבער פאר זיך מעג מען אויסמישן טרינקען מיט וואסער; דער רבי רעדט פון פארקויפן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.