בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#88 - די עצה פון המן ארבעט נישט
פורים, התבודדות, מגילה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת פקודי, ב' דראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


עס קומט יעצט דער הייליגער יום טוב פורים, מען קען זיך דערנענטערן צום אייבערשטן דורך מרדכי הצדיק וואס לערנט אונז מיר זאלן שטענדיג גיין צום אייבערשטן, די גאנצע מגילה דרייט זיך ארום מיט די ווערטער (אסתר ה, יג): "מָרְדֳּכַי הַיְּהוּדִי יוֹשֵׁב בְּשַׁעַר הַמֶּלֶךְ", מרדכי זיצט ביים טויער פון קעניג, מרדכי גייט אלץ צוריק צום אייבערשטן.


טייערער ברודער, פרוביר אויס די עצה פון מרדכי הצדיק, פון גיין צום אייבערשטן. די עצה פון המן ארבעט נישט, זיין טרויעריג, "אָבֵל וַחֲפוּי רֹאשׁ" (שם ו, יב), - דאס ארבעט נישט; די עצה פון צדיקים, זיך נישט מייאש זיין פון גיין צום אייבערשטן – די עצה העלפט.


פורים אינדערפרי זאלסטו גיין אין מקוה און גיין א שפאציר, התבודדות; זיך אויסבעטן זוכה זיין צו קדושת מרדכי ואסתר.

#87 - נעם צאם אנשי שלומינו אין שטעטל אום פורים
שטעטל, פורים, התבודדות, מגילה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת פקודי, ג' אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


עס קומט דער הייליגער יום טוב פורים, מען גייט ליינען די הייליגע מגילה. צדיקים זאגן עס לוינט אריבער צו גיין אלעס וואס מען גייט אריבער, אבי זוכה זיין צו הערן איין מאל די מגילה. בשעת'ן ליינען די מגילה קומט אראפ אזא הייליגקייט, מען קען זיך אזוי דערנענטערן צום אייבערשטן, מען איז זוכה צו תשובה מאהבה, אלע עבירות ווערן זכיות.


עס לוינט נישט זיך אריין צו שלעפן אין שטאט, גלייב מיר, פרייליך איז נישט די פלאץ, פרייליך איז אין הארץ. נעם צאם אנשי שלומינו אין שטעטל, דאווענט מנחה, מאכט א סעודה, טרינקט וויין און טאנצט "אשרינו שזכינו להתקרב לרבינו", וואו מען איז קען מען זיין פרייליך, און וואו מען רעדט פון רבי'ן – דארט איז דער רבי.


הויב אן דיין טאג מיט התבודדות, זיץ צווישן די ביימער און שריי צום אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר.

#86 - גארנישט טון איידער מען גייט התבודדות
התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויקהל, כ"ג אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


א גרויסן יישר כח פארן געבן צדקה, פארן העלפן צאלן רענט פאר די ישיבה און פאר אונזערע שולן, בזכות די גרויסע מצוה זאלסטו זוכה זיין צו אלע ברכות.


שטארק זיך מיט דיין עבודת השם, גיי יעדן טאג התבודדות, עס לוינט זיך אנצוהויבן דעם טאג מיט התבודדות, גארנישט טון איידער מען גייט התבודדות. הויב אן מיט פינף מינוט, און נאכדעם זאלסטו צולייגן נאך פינף מינוט און נאך פינף מינוט. גיי אין א שטילע פלאץ, לכתחילה אין פעלד, (אין שטעטל קען מען גרינג מקיים זיין דאס מאכן התבודדות אין פעלד, אלע וואוינען אין פעלדער, אלע שטיבער זענען צווישן פעלדער), שמועס זיך אויס דיין הארץ מיטן אייבערשטן, בעט אים ער זאל דיך מקרב זיין צו אים, דו זאלסט זוכה זיין צו פארברענגען דיין לעבן מיט תכלית, מיט תורה, תפילה, דביקות בה', בעט אים זאלסט זיך נישט לאזן נארן, די וועלט נארט. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): "אֶת זֶה תְּקַבְּלוּ מִמֶּנוּ", דאס זאלט איר מקבל זיין פון מיר, "שֶׁלא יַטְעֶה אֶתְכֶם הָעוֹלָם", די וועלט זאל דיך נישט לאזן נארן; נאר תורה און תפילה איז תכלית, נאר דאס בלייבט, נאר דאס נעמט מען מיט אויף אייביג.


די גאנצע טאג, די גאנצע לעבן – איז אנדערש אז מען איז זיך מתבודד.

#85 - אן התבודדות, קומט מען צו כפירה רחמנא ליצלן
אמונה, קשיות, פורים, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויקהל, כ"ה אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מאנסי


יעצט קומט די הייליגע יום טוב פורים, ווען מען קומט צו די הויכע מדריגה פון 'עד דלא ידע בין ארור המן לברוך מרדכי', וואס צדיקים זאגן אז דאס איז די מדריגה פון עולם הבא, וואס וועט זיין כולו הטוב והמטיב; פורים קומט אראפ אזא קדושה, מעין עולם הבא, מען מאכט נישט קיין חילוק פון טוב אדער רע, מען ווייסט און מען גלייבט אז אלעס איז דער אייבערשטער.


דאס ברענגט דער רבי אריין אין אונז, מיר זאלן א גאנץ יאר לעבן מיט דעם, א גאנץ יאר זאלן מיר לעבן מיט א קלארע שטארקע לויטערע אמונה, צו וויסן אז אלעס איז לטובה, אלעס איז מיט א חשבון.


גיי התבודדות, אָן התבודדות קומט מען צו כפירה, מען קען גיין אנגעטון מיט די שמונה בגדים און האבן קשיות אויפן אייבערשטן רחמנא לצלן. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט: "פון די ברייטע ארבל רינט מינות וכפירה רחמנא לצלן", נאר אז מען גייט יעדן טאג התבודדות, מען שמועסט מיטן אייבערשטן, נאר אזוי קען מען זיין אן ערליכער איד מיט ריינע הייליגע מחשבות.


 

#84 - ווי אזוי לערנט מען זיך אויס צו געבן גוטע ווערטער
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, רעדן, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת כי תשא, י"ז אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז ענק לעבן א שיינע לעבן מיט שלום און ליבשאפט, א פארפאלק וואס לעבן מיט שלום און מיט ליבשאפט - רועט דער אייבערשטער צווישן זיי, און אלע ברכות, ישועות און רפואות זענען דא.


אויף די פראגע וואס טוט מען ווען מען קומט פון א שטוב וואס מען האט נישט געגעבן גוטע ווערטער מיט ליבשאפט, ווי אזוי קען מען נאך די חתונה זיך טוישן צו קענען געבן גוטע ווערטער און זיך קענען ארויסברענגען די געפילן צום מאן?


ביים רבי'ן איז געווען א מעשה, א איד איז געקומען צום רבי'ן, ער האט זייער געוואלט זיך אויסרעדן, זיך ארויסברענגען זיינע געפילן, זיין ווייטאג וכו' וכו', אבער ער האט נישט געהאט די שטארקקייט זיך צו קענען אנרופן זיינע זאכן, זיך ארויסגעבן זיינע געפילן. אמאל ערב שבת קודש איז ער געווען ביים רבי'ן, ער האט געטראכט 'יעצט גיי איך רעדן'; דער רבי איז דעמאלט געווען אויפן וועג אהיים פון מרחץ זיך באדן לכבוד שבת, דער רבי האט אים געבעטן ער זאל אים געבן די שיך אנצוטון, און דער רבי זעט און פארשטייט וואס דא גייט פאר, און ער זאגט דעם איד: "געוואוין זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן, וועסטו קענען רעדן מיט מיר".


דאס איז די עצה, צו בעטן יעדן טאג דעם אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך, אזוי ווי מען רעדט צו א גוטער פריינד, בעטן און בעטן ביז מען ארבעט אויס די נאטור.


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן פאר די מתנה וואס איר האט באקומען, א מאן א ירא שמים, אן ערליכער איד; זעט ער זאל בלייבן ערליך, ער זאל בלייבן מיט זיין ריינקייט, מיט זיין תמימות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#83 - האסט א געפיל אין יעדע זאך דא ביים רבי'ן
צדקה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ג אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


דיין זכות פון געבן צדקה פארן הייליגן רבינ'ס ספרים, בית המדרש, ישיבה, תלמוד תורה, כולל – איז זייער גרויס, איך זע דו האסט א געפיל אין יעדע זאך דא ביים רבי'ן; געווענליך איינער האט א געפיל פאר הדפסה, א צווייטער פאר די רענט, א דריטער פאר די מוסד, פארן בית התבשיל, כולל וכו'; ביי דיר איז אלעס וויכטיג, דו האסט שכל, דו ביסט קלוג, דו לייגסט זיך אוועק פאר יענע וועלט.


איך וויל דיר בעטן זאלסט יעדן טאג גיין פאר דריי מינוט התבודדות, נעם א זייגער און גיי אין א ווינקל, הויב אן מיט דאנקען; זאג פאר איין מינוט שכוח פארן אייבערשטן, רעכן אויס גוטס וואס דו האסט. צוויי, בעט איבער אויף זאכן וואס דו דארפסט תשובה טון. דריי, בעט פאר דיר, דיין ווייב און קינדער, אלע זאלן מצליח זיין, אלע זאלן זיין ערליך און פרייליך.


ברודער, מיט התבודדות איז דאס לעבן א שטיק גן עדן.

#82 - זיך אויסשמועסן, אויסקרעכצן, מתוודה זיין, צום אייבערשטן
כיבוד אב ואם, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת כי תשא, י"ח אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


עס איז אזוי שיין צו הערן די הערליכע גריסן אויף דיר, אז מען זעט דיך יעדן טאג אין בית המדרש, ביסט קובע עתים לתורה, דו לערנסט גמרא והלכה, און מיט וועם? מיט דיין טאטע נרו יאיר; וואס קען זיין שענער פון דעם, פון לערנען מיט א טאטע.


איך וויל דיר מחזק זיין זאלסט זיך מאכן א קביעות יעדן אינדערפרי זיך מתבודד זיין פאר פינף מינוט, ביז צען מינוט; זיך אויסשמועסן מיטן אייבערשטן, זיך אויסקרעכצן, זיך מתוודה זיין, תשובה טון, און בעטן פאר אביסל נאנטקייט צום אייבערשטן.


טייערער ליבער ברודער, מיר דארפן פאלגן דעם רבי'ן, מיר דארפן טון די עצות; וועלן מיר זוכה זיין צו קומען צו די גרויסע מדריגות צו וואס דער רבי וויל אונז צוברענגען.


שרייב מיר דיינע סיומים פון גמרא ומשניות.

#81 - מיט תפילה און עקשנות, ברעכט מען דורך די וואלקענעס
חסידות ברסלב, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת כי תשא, י"ח אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, וויליאמסבורג


מאך זיך א קביעות יעדן טאג צו רעדן צום אייבערשטן אויף דיין אייגענע שפראך, גיי אין א שטילע פלאץ, אדער אין דיין קאר, אפיס, אדער שפאציר אין א שטילע פלאץ און שמועס מיטן אייבערשטן.


אין אנהויב וועט דאס זיין נישט גרינג, מען שפירט נישט, מען זעט נישט, און פון די פילע עבירות וואס מען האט געטון און פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן – ווערט א וואלקן וואס פארדעקט די אויגן פון זען און שפירן, אזוי ווי עס שטייט (איכה ג, מד): "סַכּוֹתָה בֶעָנָן לָךְ", אבער מיט אסאך תפילה, מיט עקשנות – ברעכט מען אלעס דורך און מען הויבט אן זען און שפירן.


מען קען זיך דרייען אין ברסלב, און אלע מיינען אז פלוני אלמוני איז א שטארקער ברסלב'ער, ער איז עכט ברסלב, און דער האט גארנישט מיט ברסלב, ווייל אן טון די עצות פון רבי'ן, אן לערנען די ספרים – איז אלעס דמיון.

#80 - רעדן מיט אן איידעלע שפראך
התחזקות, ניבול פה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת כי תשא, י"ז אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


גיי אן מיט דיינע שיעורים כסדרן, פארפעל נישט צו לערנען יעדן טאג מקרא, משנה, גמרא והלכה, און ספרי רבינו; די לימודים זענען מזכך ומטהר די נפש ונשמה.


זע צו האבן אן איידעלע שפראך. איך ווייס דו רעדסט נישט ניבול פה חס ושלום, אבער אויסער ניבול פה דארף מען בעטן דעם אייבערשטן צו האבן א שפראך ווי עס פאסט פאר א בן מלך, נישט א שפראך וואס דער בן השפחה רעדט.


גיי שרייען צום אייבערשטן יעדן טאג זאלסט באקומען אן איידלקייט, ווארף אוועק די גראבע פראסטע ווערטער, ווי למשל 'שטארב', 'פגר', 'כאפ אריין א מיתה משונה', וכו'; עס פארעקלט, עס מאכט ברעכן. שריי: "הייליגער באשעפער, געב מיר אן איידעלע שפראך, הייליגער באשעפער, געב מיר איידלקייט".


דורך התבודדות ווערט מען ניי געבוירן, מען באקומט א נייעם נפש.

#79 - דיין ווייב ווארט פאר דיין גוט ווארט
קאמפלימענטס, שלום בית, פרנסה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת כי תשא, י"ז אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך וויל דיר מחזק זיין זאלסט געדענקען צו געבן ליבשאפט אין שטוב, דיין ווייב ווארט פאר דיין גוט ווארט, זי לעבט אויף ווען דו קוקסט אויף איר און דו געבסט איר די געפיל מיט די גוט ווארט וכו'.


איך בין זיכער, אז דו וועסט געדענקען פון איר, דו וועסט איר געבן ליבשאפט – וועט דיר ווערן גרינגער מיט פרנסה. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן סט): "עִקַּר הַמָּמוֹן שֶׁל הָאָדָם בָּא לוֹ עַל יְדֵי בַּת זוּגוֹ", די פרנסה קומט בזכות די ווייב; אז דו וועסט געדענקען איר צו געבן ליבשאפט – וועסטו זען ווי עס וועט דיר גרינגער ווערן.


מיין טייערער ליבער ברודער, הויב אן דיין טאג מיט א קליינע שפאציר אויפן פעלד ארום דיין שטוב, מיט תפילות; הויב אן מיט דאנקען און לויבן, אויך זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן עס זאל זיין שלום אין שטוב, נחת פון די קינדער, און בעיקר אויף שמחה.

#78 - ווארעם און ווייך צו די קינדער
מלמדים, התבודדות, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת תצוה, שובבי"ם, י' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש ברסלב ליבערטי


וואלסטו געוואוסט וואס גייט אריבער אויף קינדער... עס זענען דא קינדער וואס קומען פון שטיבער וואס מען פייניגט און מען הרג'ט זיי; דער קינד ... נרו יאיר, די מאמע איז אזוי איבערגעשטרענגט, זי קען אים בייסן און אים שלאגן מכות אכזריות.


בעט איך דיר, זיי זיך זייער מחזק און זיי מחזק די מלמדים זיי זאלן זיך באנוצן מיט רחמנות, ווען מען נעמט אריין רחמנות - ווערט אלעס גוט; מען ווערט ווארעם און ווייך, און די קינדער שפירן דאס און זיי פאלגן.


געב זיך איבער צום אייבערשטן, גיי נישט אין חדר נאר נאכן גיין התבודדות; נאכן זיך אויסשמועסן, נאכן זיך אויסקרעכצן, נאכן זיך איבערגעבן - פארן אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#77 - וויין צום אייבערשטן צו וויסן די ריכטיגע פלאץ וואו צו גיין
היכל הקודש, חשבון הנפש, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת תצוה, שובבי"ם, י' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאגן נישט צו גיין - קען איך דיר נישט, אבער דאס יא, אויב גייסטו אהין אויף שבת - קום נישט צו מיר. אזוי האט רבי נתן געזאגט פאר איינעם וואס האט זיך געדרייט ביי עפעס א לץ: "זאגן זאלסט נישט גיין - קען איך נישט, אבער אז דו גייסט צו יענעם - קום נישט צו מיר".


בכלל - זאגט מוהרא"ש, די וועלט זאגט: "א קעלבל וואס זייגט פון צוויי מאמעס ווערט קרעציג, אזוי אויך דער וואס זייגט פון צוויי - ווערט גוט צעמישט".


יעצט זאלסטו זיך מאכן א חשבון, וואו באקומסטו מער, פון היכל הקודש אדער פון ...? און זאלסט זיך גוט אויסוויינען צום אייבערשטן זאלסט טרעפן א פלאץ וואס וועט דיך ברענגען צו א שטארקע אמונה, דיך פירן צו לעבן מיט תכלית און נישט נאכלויפן איינעם מיט א פארמאכטן האנט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#76 - באשעפער רייניג מיך פון קנאה און פיינטשאפט
תפילות אויף אידיש, הפצה, קנאה, עבירות, מדות טובות, התבודדות, ספר המידות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת תצוה, שובבי"ם, י' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ווען דו ביסט זיך מתבודד זאלסטו שרייען צום אייבערשטן ער זאל דיך רייניגן פון די פיינטשאפט און קנאה וואס איז איינגעגעסן אין דיר, ווייל ווער עס זינדיגט אין פגם הברית וכו' - קומט אים שטענדיג אריין מחשבות פון קנאה, שנאה, כעס רציחה וכו' - און אלע שלעכטע מידות.


דעריבער זאלסטו זיך אויסרעדן צום אייבערשטן און זאגן: "הייליגער באשעפער, רייניג מיך פון מיינע שלעכטע מידות, הייליגער באשעפער איך וויל זיין גוט, איך וויל זיין ריין, וואס טו איך דא מיט די פיינטשאפט, מיט די קנאה, מיט די כעס און רציחה, רייניג מיך".


אויך זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין לערנען ספר המידות, און ביי יעדע מידה זאלסטו נאס מאכן דעם ספר; זיך מתבודד זיין מיט הייסע טרערן אז די שלעכטע מידות זאלן ארויסגיין און די גוטע מידות זאלן אריינקומען.


איך האף אז דו ביסט עוסק אין הפצה. פארבינד זיך מיט אונזער בית הדפוס, פרעג וואס דו קענסט העלפן מיט פארשפרייטן די ספרים; מיר קענען נוצן הילף בגוף, בטירחא ובממון. אזוי ווי רבי נתן האט אונז געלאזט צוואה מיר זאלן עוסק זיין אין פארשפרייטן די ספרים וואס ברענגען די גאולה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#75 - טון אסאך חסד, נישט אויפ'ן חשבון פון ווייב און קינדער
שלום בית, חסד, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ג אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


ערשטנס וויל איך וויסן אויב דו באקומסט מיינע בריוו וואס איך שרייב דיר און צו דו האסט הנאה, איך האב דיר שוין אסאך געשריבן און גארנישט צוריק געהערט, איך האף די בריוו זענען דיר מחי' ומחזק, און עס ווייזט דיר א וועג צו קענען לעבן.


איך וויל דיר שרייבן וועגן שלום בית, איך ווייס דו האסט שלום בית, דאך וויל איך דיר שרייבן ווייל די מענטשן וואס זענען עוסק בעסקנות, עוסק אין העלפן מענטשן – דארפן ספעציעל חיזוק, עס זאל נישט גיין אויפן חשבון פון די ווייב און קינדער.


טייערער ברודער, טו ווייטער חסד מיט יעדן איינעם, זאלסט וויסן אז חסד איז פון די סימנים פון אידישע קינדער. די הייליגע חכמים זאגן (יבמות עט.): "שלשה סימנים יש באומה זו, הרחמנים והביישנין וגומלי חסדים", אבער אין די זעלבע צייט זאלסט זייער אכטונג געבן עס זאל נישט גיין אויפן חשבון פון דיין ווייב; חס ושלום אז מען פארגעסט צו העלפן אין שטוב, מען העלפט יעדן איינעם און מיט די ווייב שלאגט מען כפרות; קען מען אלעס פארלירן חס ושלום.


גיי התבודדות, שמועס אויס מיטן אייבערשטן ווען און וויפיל און ווי אזוי די חסד זאל צוגיין, און וויפיל און ווען זאלסט זיין אין שטוב, ווייל די גרעסטע צדקה איז זיין א טאטע פאר די קינדער און א מאן פאר די ווייב.


דורך התבודדות ווייסט מען פינקטליך ווי אזוי זיך צו פירן.

#74 - רבונו של עולם, איך וויל חתונה האבן
תפילות אויף אידיש, בחור, שידוכים, התחזקות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מיין הארץ גייט מיר אויס דו זאלסט שוין טרעפן דיין שידוך, עס איז אזא רחמנות אויף בחורים און מיידלעך, קיינער פארשטייט נישט זייער צער און ווייטאג, קיינער קען זיי נישט פארשטיין.


איך בעט דיר זייער, דערהאלט זיך, ווארט אויס, לויף נישט אוועק, אז דו זוכסט וואו צו אנטלויפן – זאלסטו אנטלויפן צום אייבערשטן און צו די תורה. זיי זיך מתבודד, זאג פארן אייבערשטן און דיין שפראך: "רבונו של עולם איך בין אזוי צעבראכן, איך וויל נישט זיין אליין, איך דארף א ווייב, איך וויל חתונה האבן, איך וויל זיין הייליג, איך וויל נישט פאלן אין פגם הברית, הייליגער באשעפער ווען וועל איך שוין טרעפן מיין שידוך; ווען? ווילאנג נאך?"


טייערער ברודער, בלייב שטארק מיט דיין צלם אלקים, מיט דיין בארד און פאות, זיי שטארק מיט אנטון תפילין און מיט היטן שבת.


איך בעט פאר דיר.

#73 - ווען יענער מאכט אזוי נערוועז, אז די בלוט קאכט
תפילות אויף אידיש, סבלנות, בית המדרש, היכל הקודש, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין מעסעדזש.


אז דו ווערסט נערוועז פון ... עד כדי כך אז דו ווילסט אוועק גיין דאווענען, דו ווערסט אין א שלעכטע גוסטע, דיין בלוט הויבט אן קאכן, דיין בלוט זידט; זאלסטו אראפציען דיין טלית אויף דיין פנים און שרייען שטילערהייט צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, וואס איז מיט מיר? ווא ווער איך נערוועז פון א צווייטן? וואס גייט מיר אן אז דער גבאי מאכט אזוי צי אזוי?"


אויך זאלסטו רעדן צו זיך, זאג דיין נאמען און האלט זיך פאר, צום ביישפיל: "יואל'יש, וואס איז מיט דיר? וואס שטערט דיר? וואס טוט דיר באמת שטערן? יואל'יש, די וועלט איז נישט דיינס, נאך אביסל לייגן מען דיך אין קבר, וואס וועט בלייבן פון דיר..."


טייערער ליבער ברודער, בדוק ומנוסה אז עס העלפט, דאס טו איך ווען דער יצר הרע וויל מיך משוגע מאכן, די עצה זאגט דער רבי (ספר המדות אות הרהורים, סימן יד): "מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ מַחֲשָׁבוֹת רָעוֹת", ווער עס האט שלעכטע געדאנקען, "יְדַבֵּר לְעַצְמוֹ", זאל רעדן צו זיך אליינס, "דִּבְרֵי בִּזְיוֹנוֹת", זיך פארשעמען. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (נדרים ט:), שמעון הצדיק האט דערציילט א מעשה מיט א נזיר וואס האט געהאט שווערע נסיונות, ער האט געשפירט ווי אט אט ווארפט אים דער יצר הרע אראפ אין אן עבירה, האט ער גערעדט צו זיך אליינס און געזאגט: "רשע, למה אתה מתגאה בעולם שאינו שלך", וואס גרויסטו זיך מיט א וועלט וואס איז נישט דיינס? "במי שהוא עתיד להיות רמה ותולעה", נאך אביסל וועסטו זיין ווערעם; דעמאלט איז ער געראטעוועט געווארן.


טייערער ברודער, ווען נישט די עצה פון התבודדות – ווי קען מען לעבן? ווי אזוי וואלטן מיר אויסגעזען? א נס אז מיר זענען מקורב צום רבי'ן, א נס אז מיר זענען אנגעקומען צו מוהרא"ש אין היכל הקודש, קודש קדשים, וואס דערמאנט און מאנט צו גיין רעדן צום אייבערשטן, זיך מאכן א חשבון הנפש זיך נישט לאזן נארן, מוהרא"ש דערמאנט אונז מיר זאלן זיך נישט לאזן נארן, מיר זאלן גיין אויסשרייען אונזערע שמוציגע בלוט צום אייבערשטן און דורך לערנען די הייליגע תורה, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן עה), א מענטש האט בלוט, "שֶׁלֹּא עָבַד בָּהֶם אֶת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", וואס מען האט נישט געדינט דערמיט דעם אייבערשטן, און פון דעם ווערט מען נערוועז פון מענטשן, און מען קען נישט דערליידן קיין מענטשן, און נאר דורך תורה ותפילה איז מען זוכה צו שלום, עס זאל מער גארנישט שטערן.


מהיום והלאה, אז דו קומסט שבת אין שול און דיין בלוט הויבט אן צו זידן, זאלסטו אראפציען דיין טלית און וויינען צום אייבערשטן אין זאגן די לשון פון רבי'ן (שם, סימן קח): "'אֵיךְ נָפַלְתִּי וְנִשְׁלַכְתִּי מִשָּׁמַיִם לָאָרֶץ', רבונו של עולם ווי קוק איך אויס, איך בין אזוי אראפגעפאלן, 'שֶׁהָיִיתִי בְּמָקוֹם גָּבוֹהַּ כָּזֶה, וְעַכְשָׁו נָפַלְתִּי וְהֶחֱזַרְתִּי פָּנַי מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ', רבונו של עולם איך בין אזא רחמנות, איך בין דאך די גרעסטע רחמנות, נישטא קיין גרעסערע רחמנות פון מיר".


למען השם, גיי נישט אוועק דאווענען פון היכל הקודש, אלעס איז נאר מניעות.

#72 - דאס וויכטיגסטע איז צו רעדן מיט'ן שותף אפענע דיבורים
מחלוקת, רעדן, פרנסה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת תרומה, שובבי"ם, ז' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס וויכטיגסטע איז - דו זאלסט רעדן מיט דיין שותף אפענע דיבורים; זאג אים וואס שטערט דיר, זאג אים דיינע געפילן. דערצייל אים אז דו ווייסט ער האט געעפנט נאך א ביזנעס, און זייט דעמאלט איז זיין קאפ נישט ביי די אלטע ביזנעס, און דו אלס געלט שותף - ביסטו זייער נישט רואיג, דו שפירסט אז ער טוט נישט פאר די ביזנעס.


עס איז זייער וויכטיג צו זיין אפן, ווייל אין איין רגע קען אויפפלאמען א פייער און ווערן א מחלוקת; קודם האט מען אין הארץ עפעס ווייטאג, און אז מען רעדט נישט הויבט מען אן בויען בנינים, ביז עס ווערט א מחלוקת און דעמאלט ליידן אלע.


ועל כולם זאלסטו גיין התבודדות, גיי אין א ווינקל וואו קיינער זעט נישט און קיינער הערט נישט, אדער אין דיין קאר אדער אין דיין אפיס, און וויין זיך אויס צום אייבערשטן, זאג: "הייליגער באשעפער העלף מיר, איך בין אריין אין א געשעפט און אינוועסטירט מיליאנען דאלער און איך בין נישט רואיג, העלף מיר איך זאל האבן הצלחה". דערצייל דעם אייבערשטן די שותפות וואס דו האסט געמאכט מיט אונזער מוסד, אז יעדע דאלער וואס מען איז מרוויח - גייט כך וכך פראצענט פאר די מוסד, דערצייל אלעס, דערצייל אז דו ביסט נישט רואיג און דו קענסט נישט שלאפן. איך זאג דיר צו, מיט התבודדות וועט אלעס זיין אזוי גוט און אזוי זיס, דו וועסט ארום גיין רואיג, דו וועסט קענען שלאפן און עס וועט זיין גרויס הצלחה.


איך אלס שותף - טו יא מיינע פליכטן, איך בעט פאר דיר און פאר דיין הצלחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#71 - ווער נישט צעבראכן פון וואס גייט אריבער
התחזקות, עבודת השם, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תרומה, שובבי"ם, ד' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערע ליבער ... נרו יאיר


שטארק זיך מיט דיין עבודת השם, ווער נישט צעבראכן פון וואס גייט אריבער וכו' וכו'. דער רבי האט אונז דערציילט אז אלע צדיקים האבן געשפירט די זאך, אז מען איז זיי מרחק, מען דארף זיי נישט, און אויב וואלטן זיי זיך נישט מחזק געווען מיט אלע כוחות – וואלטן זיי נישט זוכה געווען צו ווערן צדיקים. זאלסטו זיך זייער שטארקן מיט תורה ותפילה, גיי אין פעלד, שריי צום אייבערשטן ער זאל דיך מקרב זיין צו אים, וועסטו ווערן א גרויסער צדיק.


איך האב עפעס א וויכטיגע זאך צו רעדן מיט דיר, איך וויל זאלסט מיר העלפן אין שטעטל מיט עפעס גאר וויכטיג, איך וויל רעדן מיט דיר פנים בפנים.


איך האב דיך זייער ליב.

#70 - גרייט זיך אן עפעס פאר שפעטער
לימוד התורה, תכלית, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת בא, שובבי"ם, ח' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אשרינו מה טוב חלקינו ומה נעים גורלינו אז מיר ווייסן פון הייליגן רבי'ן וואס איז אונז מחי' און מחזק מיט די עצות פון משיח. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רסו), צווישן אים און משיח איז נישטא קיין חילוק, וואס איך זאג - וועט משיח זאגן, איין חילוק איז דא, אז ביי מיר איז נאך דא די בחירה און ביי משיח וועט שוין נישט זיין קיין בחירה; די עצה פון שמועסן מיטן אייבערשטן אזוי ווי מען שמועסט מיט א פריינד, משיח וועט אויסלערנען פאר די גאנצע וועלט מען זאל נישט גיין צו קיינעם, מען זאל זיך נישט פארלאזן אויף קיינעם - נאר אויפן אייבערשטן, דאס לערנט אונז דער רבי שוין יעצט.


גרייט זיך אן עפעס פאר שפעטער, עס קומט א צייט וואס מען וועט אונז אויסטון אונזערע קליידער און אריינלייגן אין קבר, דארט נעמט מען גארנישט מיט, דארט איז חשוב נאר תורה ומצוות ומעשים טובים, דארט איז ווערד א פרק משניות, א בלאט גמרא וכדומה.


לערן יעדן טאג אביסל חומש, משניות, גמרא והלכה, נאר דאס בלייבט פונעם מענטש, נעבעך פאר איינעם וואס לערנט נישט יעדן טאג אביסל תורה, דער איז דאך דער גרעסטער ארעמאן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קכ.) אויפן פסוק (ישעיה ג, ז): "וּבְבֵיתִי אֵין לֶחֶם וְאֵין שִׂמְלָה, 'זֶה שֶׁאֵין בְּיָדִי לֹא מִקְרָא וְלֹא מִשְׁנָה וְלֹא תַּלְמוּד'", א מענטש וואס לערנט נישט יעדן טאג אביסל חומש, א פרק משניות און א דף גמרא, דער מענטש איז דער גרעסטער ארעמאן.


יעצט קען מען לאכן, ווער עס וויל לאכן זאל קומען און לאכן הויך אויפן קול, איך וועל ווייטער זאגן משניות און זאגן בלעטער גמרא, ווייל לאכט און לאכט, אבער געדענקט: לאכן לאכט דער וואס לאכט ביים סוף; ווען דער גרויסער שרעקעדיגער מלאך וועט קומען אויסגעצויגן פון דער ערד ביזן הימל מיט די שווערד אין זיין האנט און מיט די טויזנט אויגן, און ער וועט אוועקנעמען די נשמה - דעמאלט וועט מען זען ווער עס לאכט, דער וואס האט יעדן טאג געלערנט חומש, משניות, גמרא און דעם רבינ'ס ספרים - דער וועט נישט מורא האבן, דער וועט גיין אין גן עדן זיצן מיט די צדיקים, און דער וואס האט טאג און נאכט געלאכט פון די ערליכע אידן, פון די ברסלב'ע חסידים, פון תלמידי היכל הקודש, צדיקי הדור - די וועלן זיין לחרפה ולדראון עולם.


היינט וועט זיין די ליל שישי שיעור פריער ווי אלע וואכן, עס וועט זיין אכט אזייגער, לכבוד די שמחה, די שבע ברכות - ביי מיין זון החתן שמעון נרו יאיר. איך וויל זאלסט קומען זיך מחזק זיין און זיך אויפפרישן מיט די עצות פון רבי'ן.


די וואך שבת וועל איך זיין אין שטעטל פאר די שמחה פון מיין זון, החתן שמעון'ס שבת שבע ברכות, און די קומענדיגע וואך שבת יארצייט פון מוהרא"ש וועלן מיר זיך צוזאמנעמען אלע תלמידים אויף א שבת התוועדות, איש את רעהו יעזורו ולאחיו יאמר חזק, און מוצאי שבת וועט זיין די הכנסת ספר תורה מיט די יארצייט סעודה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#69 - געב אכטונג נישט צו זיין פריינטליך מיט די סעקרעטערי אין אפיס
פרנסה, שמירת עינים, יראת שמים, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ח טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


געב זיך אכטונג נישט צו זיין פריינדליך מיט די סעקריטערי ביי דיר אין אפיס. זאלסט איר נישט קוקן אין פנים, עס איז אסור צו קוקן א פרוי אין פנים (שלחן ערוך אבן העזר סימן כא, סעיף א), און זיכער נישט ווען מען זיצט אינאיינעם אין אפיס; עס קען זיין דו וועסט אלעס פארלירן רחמנא לצלן.


קוק נישט אין פנים, קוק אראפ, פיר זיך ערליך מיט יראת שמים; דער אייבערשטער איז אין אפיס און זעט אלעס וואס דו טוסט.


מאך זיך א חשבון אויב דו זאלסט ווייטער האבן די אפיס מיט די סעקריטערי און פארשווארצט ווערן בזה ובבא, אדער פארמאכן די געשעפט און האבן גן עדן בזה ובבא. גיי התבודדות און וויין צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער וואס איז געשען מיט מיר? איך בין היימיש מיט פרעמדע, הייליגער באשעפער ראטעווע מיך".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#68 - די פראבלעם איז פשוט פארפוילטע קנאה און פארפוילטע מידות
תפילות אויף אידיש, מחלוקת, קנאה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וארא, שובבי"ם, ראש חודש שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שריי צום אייבערשטן: "רבונו של עולם איך ווער אויפגעגעסן פון קנאה, איך קען נישט ליידן דעם און יענעם און דאס ברענגט פיינטשאפט, ביז איך קען שוין נישט רעדן מיט יענעם, הייליגער באשעפער דו ווייסט דעם ריינעם אמת אז דאס איז נאר קנאה, הייליגער באשעפער ראטעווע מיך פון קנאה, ראטעווע מיך איך זאל נישט פארלירן די וועלט און יענע וועלט צוליב אביסל קנאה", מוהרא"ש דערציילט, מען האט אמאל געהערט ביים רבינ'ס ציון ווי איינער וויינט: "רבונו של עולם וועגן אביסל קנאה, וועגן אביסל כבוד און אביסל תאוה - זאל איך פארלירן די וועלט און יענע וועלט?!"


אן התבודדות ווייסט מען ניטאמאל וואס באדערט און וואס שטערט, אן התבודדות איז מען אין עולם הדמיון, מען מיינט דאס איז דער פראבלעם יענץ איז דער פראבלעם - ווען עס איז פשוט פארפוילטע קנאה, פארפוילטע מידות, און נאר דורך שרייען צום אייבערשטן: "ראטעווע!" - קען מען זיך ראטעווען.


דער אייבערשטער מאכט מיט מיר אזעלכע חסדים, דעם שבת וועל איך זיין אין בארא פארק ביי מיין טאטע שליט"א, איך מאך באווארפן פאר מיין זון החתן שמעון, איך מאך עס ביי מיין טאטע שליט"א. די חתונה וועט זיין בעזרת השם יתברך ובשעה טובה ומוצלחת זונטאג אין ישיבה, איך וועל זיך זייער פרייען אז דו וועסט קומען; פון קרית ברסלב דארף מען זיך נישט אריינשלעפן, עס וועט זיין שבע ברכות אין שטעטל, וועלן מיר זיך דארט קענען פרייען אויף די גרויסע חסדים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אונז אז מיר ווייסן פון רבי'ן, פון אזעלכע עצות.


היינט נאכט וועט זיין די וועכנטליכע ליל שישי שיעור אין ישיבה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גוטן חודש.

#67 - לאז דיך נישט פון קיינעם פארדרייען די קאפ, שטיי ווייט פון מחלוקת
תפילות אויף אידיש, חברים, מחלוקת, היכל הקודש, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ז טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


רעד נישט מיט קיין בעלי מחלוקות, אויך נישט מיט בעלי לשון הרע; נעם גוטע חברים וואס טוען חסד איינער מיטן צווייטן און זוכן ווי מען קען יענעם העלפן.


ווער האט כח פאר מחלוקות, ווער האט צייט פאר די זאכן; די אלע וואס זענען פארנומען דערציילן פון יענעמ'ס פריוואטע לעבן און פון יענעמ'ס דורכפעלער... ווי איז דא צייט? ערשט דארף מען זיך אליינס פאררעכטן, ווי איז דא צייט צו זיין פארנומען מיט יענעמ'ס זאכן...


קריג זיך נישט מיט קיינעם, זיכער נישט בים רבינ'ס חדר. רבי נתן פלעגט זאגן: "ווען איך זע צוויי אידן קריגן זיך - שפיר איך ווי איינער שטעכט מיר מיט א מעסער, איך קען עס נישט דערהייבן"; ביים רבינ'ס חדר אין היכל הקודש טאר נישט זיין קיין פיינטשאפט, זאלסט זיך נישט לאזן פון קיינעם פארדרייען די קאפ, שטיי ווייט פון מחלוקות.


גיי שרייען צום אייבערשטן: "רבונו של  עולם, העלף מיר, וואס טו איך מיט מיין הייסע בלוט וואס ציט צו נצחון, צו קנאה, צו שנאה, רציחה?! ראטעווע מיך".


גיי אין א ליידיגע פעלד אדער א ליידיגע צימער און שריי זיך אויס, עס זאל ארויס גיין די בלוט וואס ציט צו נישט גוטס, און זאלסט זוכה זיין צו ווערן א צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#66 - ווער נישט פארוואלוולט, דער אייבערשטער וועט דיר מאכן גרויסע ניסים
התחזקות, תהלים, ספיקות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ו טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


רעד צום אייבערשטן יעדן טאג אפאר מינוט, בעט אים אלעס וואס דו דארפסט און דערצייל אים דיינע ספיקות און בלבולים, אזוי וועט דיר אלעס קלאר ווערן און פארענטפערט ווערן.


זאג אביסל תהילים, מה טוב אז דו קענסט זאגן יעדן טאג דעם 'יום תהילים'; מענטשן זוכן וועגן ווי אזוי צו ווערן נאנט צום אייבערשטן, מען פרובירט דאס, מען פרובירט יענץ; זאגן תהלים ברענט נאנט צום אייבערשטן, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עג): "מִי שֶׁרוֹצֶה לִזְכּוֹת לִתְשׁוּבָה, יִהְיֶה רָגִיל בַּאֲמִירַת תְּהִלִּים, כִּי אֲמִירַת תְּהִלִּים מְסֻגָּל לִתְשׁוּבָה", זאגן תהילים ברענגט צו די העכסטע מדריגה.


איך האב אסאך צו שרייבן אבער איך בין טרוד מיט שמחות; פרייטאג בין איך געווען אין שטעטל ביי א שמחה, א ברית ביי מיין אייניקל, און יעצט דארף איך ענדיגן מיט די הכנות פאר די חתונה, איך דארף גיין איינקויפן מיט אים; איך וועל דיר נאך שרייבן, איך בעט דיר נאר איין זאך, דראפע זיך און דערהאלט זיך, לאז זיך נישט נאך, ווער נישט פארוואלוולט, דער אייבערשטער איז אזוי גרויס און ער וועט דיר מאכן גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#65 - מיט סבלנות און מיט איר אויפבויען וועט דאס אריבערגיין
שלום בית, סבלנות, שנה ראשונה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ב טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך מיט אלע דיינע כוחות, ווער נישט צעפאלן, עס נעמט צייט ביז זאכן זענען זיך מסדר, אזוי גייט עס ביי אסאך יונגע ווייבלעך, זיי וויינען גאנצע טעג און נעכט, דאס מיינט נישט אז מען איז אריינגעפאלן.


דיין ווייב איז א טייערע פרוי, זי וויינט טאקע אסאך, אבער זי איז א גוטע און א וואוילע, מיט סבלנות און מיט איר אויפבויען וועט דאס אריבערגיין.


די הייליגע חכמים זאגן (סנהדרין כב:): "אֵין הָאִשָׁה כּוֹרֶתֶת בְּרִית, אֶלָּא לְמִי שֶׁעֲשָׂאָהּ כְּלִי", א פרוי ווערט איינס מיטן מאן וואס מאכט איר פאר א כלי, וואס בויט איר אויף און האט אסאך סבלנות.


ברודער, גיי יעדן טאג התבודדות, שריי זיך אויס צום אייבערשטן, דערצייל אים דיין גאנצע הארץ, וועסטו זען ישועות.

#64 - דערצייל דעם אייבערשטן אלעס וואס גייט איבער אויף דיר
בחור, התחזקות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ו טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


שטארק זיך טייערער ברודער, לאז זיך נישט נאך, מוהרא"ש זאגט אויפן פסוק (בראשית א, ה): "וַיְהִי עֶרֶב וַיְהִי בֹקֶר", ערשט איז פינסטער, אבער נאכדעם ווערט טאג, עס ווערט ליכטיג.


אז עס איז דיר גאר ביטער – זאלטו זיך אויסגיסן דאס הארץ צום אייבערשטן, זאג פארן באשעפער, דערצייל אים ווי עלנד דו ביסט, דערצייל אים די פרטים פון דיין משפחה, וואס גייט איבער אויף דיר, און ווי שווער עס איז דיר צו זיין א בחור, וכל המרבה להתבודד – הרי זה משובח; ווי מער מען שמועסט מיטן באשעפער – ווערט אלעס גרינגער און לייכטער.