בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#34 - די קינדער זאלן האבן א גוטע סביבה
חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, שבת קודש, תעניתים, הלכה, פורים

די קינדער זאלן האבן א גוטע סביבה


בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תרומה, ב' דראש חודש אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


אז איר זענט געווען אין שפיטאל שבת וכו' און איר האט נישט געקענט צינדן שבת ליכט - הייסט דאס אן אונס, וואס אין אזא פאל דארף מען נישט צולייגן א גאנץ לעבן נאך א ליכט; נאר ווען די פרוי פארגעסט דעמאלט קנס'ט מען איר אז זי דארף צולייגן (עיין משנה ברורה סימן רסג, סיעף קטן ז).


בנוגע זיך פארשטעלן וכו'; זייער אסאך קינדער ווילן זיך פארשטעלן מיט די סארט פארשטעלאכץ וכו', עס איז נישט געפערליך אז זיי זאלן זיך פארשטעלן מיט דעם.


מיידלעך קענען זיך אויך פארשטעלן אבער עס מוז זיין אן איידעלע פארשטעלאכץ בגדרי צניעות.


איך פריי זיך אז איר האט איינגעליידנט משפחת ... נרו יאיר אויף די סעודות פורים, דאס איז דאך דער עיקר מצוה פון פורים - צו פארמערן שלום און אחדות.


פרויען דארפן נישט פאסטן עשרה בטבת, תענית אסתר, שבעה עשר בתמוז און צום גדליה, אבער מענער - פון די בר מצוה דארפן אלע פאסטן אן קיין אויסנאם. דאס אז אייער מאן נרו יאיר פאסט נישט די אלע תעניתים, ער עסט א געהעריגע פרישטאג אין שטוב; איך וועל רעדן צו אים, מן הסתם מיינט ער אז מען דארף נישט פאסטן, ער ווייסט נישט אז דאס איז אן הלכה מפורשת.


בנוגע וואו צו וואוינען וכו'; ווייסט דען א מענטש וואו זיין פלאץ איז? דער עיקר דארף מען קוקן אויף חינוך הבנים והבנות. א איד קען נישט וואוינען וואו אימער, א איד דארף זען אז זיינע קינדער זאלן האבן א גוטע סביבה און א גוטע חינוך, מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל וואוינען אין א פלאץ וואו מען קען אויפציען ערליכע דורות.


מוהרא"ש האט דערציילט אז ער פלעגט זייער אסאך וויינען צום אייבערשטן, אים בעטן ער זאל אים ווייזן וואו זיין חלק איז אין ארץ ישראל, ביז דער אייבערשטער האט אים געברענגט קיין יבנאל.


שטארקטס אייך ווייטער אויפצוציען די קינדער אזוי ווי מיר האבן געלערנט ביי מוהרא"ש.

#33 - מ'דארף אסאך רעדן פון אמונה און פון צדיק
חיזוק פאר מיידלעך, אמונה, שלום בית, צדיקים, שבת קודש, אמונת חכמים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך אז זענט מחזק פרויען און מיידלעך.


לערנט מיט זיי בריוו פון "אשר בנחל" אדער "עצתו אמונה"; אז זיי פארשטייען נישט קיין אידיש קענט איר זיי פארלערנען די בריוו אין לשון הקודש, (מען איז מתרגם די אידישע בריוו אויף לשון הקודש).


בעיקר זאלט איר רעדן פון חיזוק אין אמונה, חיזוק אויף תפילה און אסאך פון אמונת חכמים, אמונה אינעם רבי'ן; אנשטאט רעדן פון פרטים אין לעבן וכו', וכו', דארף מען רעדן פון אמונה און פון צדיק. אזוי האט דער הייליגער רבי געזאגט פאר רבי נתן: "ווען דו שרייבסט חידושי תורה און דו קומסט אן צו שרייבן פון 'אמונה' אדער 'צדיק' - זאלסטו אויסשפרייטן דעם פענע"; דאס הייסט, ער זאל שרייבן אסאך איבער דעם נושא, ווייל: "דְדָּא בֵּיהּ כּוּלָא בֵּיהּ, דְּלֹא דָא בֵּיהּ מַּה בֵּיהּ (נדרים מא.)", אז מען האט אמונה האט מען אלעס, ווידעראום אן אמונה האט מען גארנישט; נאר אז מען האט אמונה האט מען א לעבן.


רעדטס צו זיי וואס מען באקומט ווען מען פאלגט דעם רבי'ן, ווי זיס און האניג'דיג דאס לעבן ווערט, פון דאס רואיגקייט וואס מען באקומט ווען מען גייט נאך דעם הייליגן רבי'ן. ביי אלע חסידים רעדט מען פון האבן א רבי, און אין ברסלב אליינס קען מען זיך אויך גוט אפנארן השם ישמרינו, בפרט ביי די וואס מען רעדט אין די קבלה שפראך און העכערע ווערטער - דארט איז זייער גרינג זיך צו נארן, ליידער אין ברסלב אליינס פארקויפט מען זאכן וואס איז נישט געשטויגן און נישט געפלויגן וכו', וכו', דערפאר דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זיך נישט לאזן נארן, מען זאל שטענדיג קוקן אויף זיך, מען זאל קוקן 'וואס האב איך אין די האנט?'


לייגטס אריין אין די מיידלעך זיי זאלן בעטן דעם אייבערשטן זיך נישט אפצונארן אין לעבן; מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן אז מען זאל זיך נישט לאזן נארן בזה העולם. דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): "אֶת זֶה תְּקַבְּלוּ מֵאִתִּי, שֶׁלֹּא לְהַנִּיחַ עַצְמוֹ לְהָעוֹלָם לְהַטְעוֹת", דאס זאלט איר מקבל זיין פון מיר, די וועלט נארט אייך, לאזט אייך נישט נארן; דאס הייסט אז א מענטש דארף שטענדיג קוקן אויף זיינע רווחים ברוחניות. פונקט אזוי ווי בגשמיות ווען א מענטש האט א ביזנעס דארף ער זיך שטענדיג נאכפרעגן ביים בוכהאלטער צי די ביזנעס פארדינט אדער דערלייגט, אזוי און נאך מער דארף מען זיך כסדר בודק זיין: 'וואס טו איך אויף די וועלט, אפשר נַאר איך זיך?' און זען זיך טאקע נישט צו לאזן נארן.


בנוגע אויב אייער מאן זאל אוועק פארן מיט ענקער קהילה אויף שבת, מען פארט אוועק אן די ווייבער וכו'; דאס ווענדט זיך אין ענק, אז אייער מאן וויל בלייבן אין שטוב אויף שבת מיט אייך און מיט די קינדער איז זייער חשוב, און אז ער דארף אוועק גיין מיט די קהלה ווייל דארט פארשטייט מען נישט די זאך פון זיין אין שטוב מיט די ווייב וכו', זאלט איר אים נישט מאכן קיין שוועריקייטן. איר דארפט אים פארשטיין, אז ער וועט נישט פארן וועט ער נישט שפירן באקוועם אין די קהלה ווען אלע פארן וכו', וכו'; דאס זאלט איר צווישן זיך אפמאכן.


מען דארף שטענדיג געדענקען וואס דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסט): "וואס מען טוט - טוט מען, אבי מען טוט נישט קיין שלעכטס".


זייטס ממשיך צו זאגן תהלים יעדן טאג; תהלים וועט אייך טראגן צום טיר וואס פירט אויפ'ן ריכטיגן וועג.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#32 - די חשיבות פון גיין שבת מיט ווייסע זאקן
שבת קודש, מנהגים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וארא, כ"ו טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


הכלה ... תחי'.


מזל טוב פאר דיין שידוך! דו האסט באקומען א טייערע זיסע ערליכער חתן ... נרו יאיר; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן איר זאלט צוזאמען אויפשטעלן א שיינע שטוב.


אויב איך מעג דיר מחזק זיין, דו זאלסט זאגן דיין חתן ער זאל גיין שבת מיט ווייסע זאקן, אזוי ווי זיין טאטע. מוהרא"ש האט זייער שטארק גערעדט פון די חשיבות דערפון, בפרט אז דיין טאטע גייט אויך אזוי, איז דאך פשוט אז די קינדער זאלן אנהאלטן די וועג ווי אזוי די עלטערן גייען, אזוי וועלן דיינע קינדער אויך גיין אין דיינע וועגן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#31 - "שבת לעכט" צינדט מען לכבוד שבת, נישט פאר נשמות
חיזוק פאר פרויען, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וארא, מברכים החודש, כ"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיש נישט צוזאם די יוצרות; "שבת לעכט" צינדט מען לכבוד שבת, נישט פאר נשמות - נישט פאר די רבי'ס נשמה און נישט פאר אנדערע.


ביי אונז פירט מען זיך צו צינדן צוויי לעכט פון אויל אנקעגן זכור און שמור און נאך פיר לעכט פון חלב אנקעגן די פיר אותיות פונעם אייבערשטנ'ס נאמען; דאס ברענגט אריין א ברכה אין שטוב, און ווען דער אייבערשטער העלפט עס ווערט געבוירן א קינד לייגט מען צו א לעכט פאר יעדע קינד.


וועגן צינדן א לעכט אין שטוב פאר'ן רבי'ן און פאר אנדערע צדיקים; מוהרא"ש איז געווען דערקעגן צינדן אין שטוב לעכט פאר נשמות, דעריבער איז נישט כדאי צו צינדן לעכט אין שטוב פאר נשמות.


דער עיקר זאלסטו זיך שטארקן מיט התבודדות ותפילה; וואס דו דארפסט זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן אויף דיין אייגענע שפראך - אויף אידיש, וועסטו זען גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#30 - ווער עס היט שבת איז אים דער אייבערשטער מוחל אויף אלע זיינע עבירות
שבת קודש, תשובה, קידוש ה'

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויחי, עשרה בטבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


אשריך ואשרי חלקך אז דו האסט תשובה געטון און דו היטסט שבת קודש, די הייליגע חכמים זאגן (שבת קיח:): "הַמְשַׁמֵּר שַׁבָּת כְּהִלְכָתָהּ אֲפִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדָה זָרָה כְּדוֹר אֱנוֹשׁ מוֹחֲלִין לוֹ", ווער עס היט שבת איז אים דער אייבערשטער מוחל אויף אלע זיינע עבירות, אפילו ער איז זייער זינדיג און ער האט געדינט עבודה זרה רחמנא לצלן; ווען א מענטש איז זוכה און ער היט אפ דעם הייליגן שבת ווארט אים זייער א גרויס שכר בזה ובבא.


בנוגע שטארבן אויף קידוש השם וכו'; עס איז דא נאך א גרויסע מדריגה, דאס איז צו לעבן אויף קידוש השם. ווען עס קומט דיר אריין אין קאפ מחשבות פון שטארבן אויף קידוש השם זאלסטו זיך פארנעמען אז דו גייסט פון היינט אן לעבן אויף קידוש השם, אלע דיינע מעשים זאלן זיין נאר צו הייליגן דעם אייבערשטן, אלע דיינע דיבורים זאלן זיין מיט'ן כוונה אריין צו ברענגען אין נאך מענטשן אמונה.


שטארק זיך, דער אייבערשטער איז מיט דיר; זיי פרייליך אז דו האסט תשובה געטון און דו פירסט זיך מיט די תורה. מיט שמחה וועסטו ארויס גיין פון אלע דיינע פראבלעמען; אז דו וועסט זיין פרייליך וועסטו זען ווי דו גייסט ארויס פון אלע שוועריקייטן, אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (ישעיהו נה, יב): "כִּי בְשִׂמְחָה תֵצֵאוּ", דורך שמחה גייט מען ארויס פון אלע פראבלעמען (עיין ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן כד).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#29 - פארוואס קאסט דער שבת אסאך געלט?
הכרת הטוב, שבת קודש, סיום הש"ס, קשיות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויגש, ב' טבת, זאת חנוכה, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


די אלע וואס טענה'ן אז דער שבת קאסט אסאך געלט, "היתכן דער ראש ישיבה רעדט אזויפיל מען זאל שפארן געלט, וואס גייט דא פאר וכו' וכו'?" איר דארפט אליינס פארשטיין אז דאס איז נישט וואס באדערט זיי באמת, עס באדערט עפעס אנדערש וכו', זיי קענען נישט זאגן אפן וואס באדערט זיי, אז זיי וועלן זאגן זייערע טענות וועט מען זיי נישט אויסהערן, עס איז דא אסאך צו רעדן דערוועגן וכו'.


בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט קיינמאל נישט פארגעסן די טובות וואס איר האט באקומען פון דעם הייליגן פלאץ און וואס איר באקומט נאך אלץ. אז איר האט באמת נישט קיין געלט צו קומען וועט קיינער נישט זיין ברוגז אז איר קומט נישט, איין זאך בעט איך אייך, נעמט נישט קיין טייל מיט די וכו'.


איר האט זוכה געווען צו טייערע זון און טייערע איידעמער פון דעם הייליגן ישיבה, אז איר וועט ווייטער שעצן דעם פלאץ און געדענקען וואס איר באקומט דא, וועט איר זוכה זיין צו חתונה מאכן אלע קינדער און האבן נחת פון זיי.

#28 - איך ווארט און קוק ארויס אויפ'ן "שבת התוועדות - שבת סיום הש"ס"
שבת קודש, סיום הש"ס

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


ברוך ה' איך בין אנגעקומען אהיים בשלום; א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר העלפן מיט די נסיעה, די וועגן זענען געווען זייער גוט.


אויך א גרויסן דאנק פאר'ן אהערשטעלן דעם "שבת התוועדות – שבת סיום הש"ס"; איך זע ווי שווער דו ארבעסט פאר'ן שבת, איך בין דיר זייער דאנקבאר, איך ווארט און קוק ארויס אויפ'ן שבת וואו אלע וועלן זיך צוזאמנעמען, זיך שטארקן מיט אונזער מתנה וואס דער אייבערשטער האט אונז געגעבן; א מתנה דעם רבי'ן, א מתנה רבי נתן, א מתנה מוהרא"ש, א מתנה התבודדות, א מתנה דעם סדר דרך הלימוד וכו', וכו'; מען וועט קיינמאל נישט קענען ענדיגן אויסרעכענען וואס דער רבי געבט אונז.

#27 - מ'דארף רעדן צו מענטשן נאר פשוטע דיבורי אמונה
שבת קודש, בית המדרש, מוסר, חידושי תורה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א גרוס פון דיין איידעם ... נרו יאיר, ער לערנט זייער פלייסיג און פירט זיך מיט גרויס יראת שמים; איך זע זיין התנהגות ביים דאווענען און ביים לערנען, ממש צום באוואונדערן.


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך – סיי פאר דיר אליינס און שטארק זיך צו שטארקן אנדערע; איך הער אזויפיל גרוסן, מענטשן זענען זיך מחי' מיט דיינע חיזוקים.


זאלסט נישט מכבד זיין צו רעדן ביי דיר אין שול מענטשן וואס האבן נישט קיין דיבורים, זייערע דיבורים זענען פון די תורות וואס זענען מקבל פון שדין יהודאין (עיין ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן כח), וואס בויען בנינים וואס שטייט אין די לופט; מען קען נישט ארויסנעמען לימודים נישט פאר די וועלט און נישט פאר יענע וועלט, נאר שיינע דרשות וואס שטייט אין די לופט, אזוי ווי דער רבי איז דארט מסביר.


ביי שלש סעודות דארפסטו נישט מער פון זאגן: "ה' מֶלֶךְ, ה' מָלָךְ ה' יִמְלוֹךְ לְעוֹלָם וָעֶד"; ביי די וועלט זאגט מען דאס אין לשון הקודש וכו', אבער ביי אונז אין ברסלב זאגט מען עס אין אידיש: "דער אייבערשטער פירט די וועלט, דער אייבערשטער האט געפירט די וועלט און וועט דאס פירן ביז אייביג"; רעד פשוט'ע אמונה וועסטו מחי' זיין אידישע צעבראכענע הערצער, מען וועט קענען בויען מיט די ווערטער בנינים אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.

#26 - מאכן א פרייליכע אטמאספער אין שטוב
צניעות, שמחה, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וילך - תשובה, ה' תשרי, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'.


יעצט ווען מיר גייען אריין אינעם ערשטן שבת פון דעם נייעם יאר זאלט איר זען מיט אלע אייערע כוחות צו זיין פרייליך, ווייל די גאנצע שטוב איז אנגעהאנגען אין אייער מוט; אויב די מאמע איז פרייליך און רואיג זענען אלע קינדער פרייליך, און אז די מאמע איז אנגעצויגן וכו', זי שרייט וכו' - דעמאלט האבן אלע קינדער א צעשטערטן שבת, זאלט איר פרובירן מיט אלע כוחות זיין פרייליך.


פרייליך קען מען נאר זיין אויב מען וויל גארנישט, נאר מען איז איבערגעגעבן צום אייבערשטן, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן פב): "זֶה שֶׁאָנוּ רוֹאִים שֶׁלִּפְעָמִים הוֹלֵךְ לְהָאָדָם שֶׁלֹּא כְּסֵדֶר", דאס וואס מען זעט אמאל ביי זיך אז אלעס גייט פארקערט ווי מען וויל, "שֶׁאוֹמֵר: 'אֲנָּא אֶמְלֹךְ', בָּזֶה הוּא מְחַלֵּק וּמַפְרִיד אוֹתָהּ מֵהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", דאס קומט צוליב דעם וואס דער מענטש זאגט: 'איך וויל', וואס מיט דעם טיילט ער זיך אפ פונעם אייבערשטן, "וּכְשֶׁהוּא מְחַלֵּק אֶת מַלְכוּת לְעַצְמוֹ, אֲזַי הוֹלֵךְ לוֹ שֶׁלֹּא כְּסֵדֶר", און איינמאל א מענטש טיילט זיך אפ פונעם אייבערשטן גייט אלעס פארקערט ווי ער וויל; דערפאר, אז איר וועט אריין נעמען אין זיך דעם כלל: 'ווי אזוי דער אייבערשטער וויל - בין איך צופרידן', וועט אייך אלעס גיין ווי אזוי איר ווילט.


גייטס נישט אנגעטון מיט קורצע און שמאלע קליידער; לכבוד דעם נייעם יאר ווארפטס אוועק אלע נישט צניעות'דיגע קליידער, וועט דער אייבערשטער אייך געבן א געבענטשטע יאר. אויך זאלט איר זיך בארעכענען אז עס קומט יום כיפור ווען דער אייבערשטער איז אונז מוחל אלע עבירות, איז כדאי איר זאלט אראפ נעמען אייער האר, וועט איר זוכה זיין צו די ברכות פון רבי שמעון בר יוחאי וואס ער זאגט צו אלע ברכות פאר א פרוי וואס נעמט אראפ די האר (עיין זוהר הקדוש, פרשת נשא, דף קכה:).


א גאנץ שבת זאלט איר טאנצן מיט אייערע קינדער: "אה מחי' שבת, אה מחי' שבת, א מחי' אונז היטן שבת"; דורכדעם וועט איר ממשיך זיין אין שטוב די שכינה הקדושה און זוכה זיין צו אלע ברכות.


א גוט שבת.


א גמר חתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#25 - מיט סבלנות וועט איר זוכה זיין צו זען פון אים אסאך נחת
חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תצא, י"ג אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע ... נרו יאיר וזוגתו ... תחי'.


איך בעט אייך זייער שרעקט אייך נישט; דער אייבערשטער איז מיט ענק, ער היט ענק און בענטשט ענק.


בנוגע אייער זון נרו יאיר; איר זאלט אים נישט באצוואונגען וכו', מיט סבלנות וועט איר זוכה זיין צו זען פון אים אסאך נחת.


דאס מיינט נישט צו זאגן אז ער מעג רעדן און זיך פירן מיט חוצפה; אויף חוצפה דארף מען באשטראפן. א קינד טאר נישט שלאגן אדער שטויסן וכו' עלטערן, אויב ער שלאגט אדער שטויסט זאלט איר אים מחנך זיין, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן סד): "צָרִיךְ לְלַמֵּד אֶת הַתִּינוֹק דֶּרֶךְ אֶרֶץ מִנְּעוּרָיו", מען דארף לערנען קינדער דרך ארץ ווען זיי זענען נאך קליין.


מרת ... תחי', ווען איר צינדט אן די שבת ליכט זאלט איר זיך אוועק זעצן און וויינען צום אייבערשטן פאר אלעס וואס ליגט אייך אויפ'ן הארץ, ובעיקר פאר אייערע קינדער, אז זיי זאלן אויסוואקסן גרויסע צדיקים. ווען מען צינדט די שבת ליכט איז א גרויסע עת רצון צו פועל'ן ישועות.


נאכאמאל, איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך נישט שרעקן פון גארנישט, דער אייבערשטער איז מיט אייך און ער היט אייך.


א גוט שבת.


א כתיבה וחתימה טובה.

#24 - קומען שבת אין שול מיט'ן שטריימל
שטעטל, שבת קודש, לבוש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תצא, י"ג אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך פריי זיך זייער אז דו האסט זיך ארויסגעצויגן אין שטעטל, אין קרית ברסלב; דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


איך וויל דיר בעטן זאלסט קומען שבת אין שול מיט'ן שטריימל. פאריגע וואך ווען איך בין געווען ביי אייך אויף שבת האב איך געזען אז דו קומסט שבת אינדערפרי אנעם שטריימל, וויל איך דיר בעטן אויב עס איז דיר נישט שווער אז דו זאלסט מקפיד זיין צו קומען אין שול – ביי אלע תפילות – מיט'ן שטריימל, בפרט אז דו האסט שוין גרויסע קינדער וואס כאפן אויף דירעקט און אומדירעקט יעדע ריר פון עלטערן, וועלן זיי שוין בכלל נישט גיין שבת מיט'ן שטריימל.


און אזוי מיט יעדע פרט ווי דו פירסט זיך, זאלסטו נישט אראפגיין א דרגה פון דיין התנהגות ביז אהער; איך האב נישט געמאכט דעם שטעטל אויף אראפ צו ווארפן פון זיך דאס חסידי'שקייט, נאר אויף צו ווערן מער חסידי'ש און אויפשטעלן ערליכע דורות.


דו קענסט ווייזן דעם בריוו פאר אלע חברים אין שטעטל.


פון דיין ראש ישיבה וואס ליבט דיר.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#23 - איך בין מקנא דיינע זכותים מיט'ן אויסטיילן עסן פאר אנשי שלומינו
חינוך הילדים, שלום בית, שבת קודש, חסד

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תצא, י"ג אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


שטארק זיך מיט דיינע גוטע מעשים וואס דו טוסט; איך בין מקנא דיינע זכותים מיט'ן אויסטיילן עסן פאר אנשי שלומינו. דער אייבערשטער זאל דיר באגליקן מיט אלעס גוטס בזכות די מצוה וואס דו טוסט.


איך האף אז דאס איז מיט'ן פולסטן הסכמה פון דיין ווייב תחי', ווייל חסד הייבט זיך אן אין שטוב. בעט איך דיר דו זאלסט העלפן דיין ווייב מיט די שטוב ווירטשאפט און זיך אפגעבן מיט די קינדער וויפיל דו קענסט, ובעיקר שבת זאלסטו זינגען און טאנצן א גאנץ שבת: "אה מחי' שבת, אה מחי' שבת, אה מחי' איך היט שבת!" – מיט'ן ניגון.


אויפ'ן וועג צום שול און פון שול אהיים – זאלסטו אריין לייגן אין דיינע קינדער אמונה, תפילה און התבודדות, וועסטו האבן שיינע ערליכע דורות.


יישר כח פאר אלעס וואס דו העלפסט דעם מוסד.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#22 - מאך שיינע שבת'דיגע סעודות
חינוך הילדים, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תצא, י"ג אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


איך בעט דיר זייער זאלסט מאכן שיינע שבת'דיגע סעודות. דיינע קינדער ווארטן א גאנצע וואך צו פארברענגען מיט דיר; שבת איז א צייט וואס קינדער זענען מקבל פון די עלטערן.


גרייט זיך אן שיינע מעשיות וואס צו דערציילן ביי די סעודות, אויך זאלסטו זינגען מיט זיי זמירות. חוץ די זמירות וואס מיר זינגען זאלסטו זינגען מיט זיי אידיש'ע לידער, קינדער האבן זייער ליב אידיש'ע ניגונים, בפרט ניגוני אמונה, ניגונים פון תשובה, דורכדעם וועסטו זען שיינע פירות פון זיי.


קום שבת אינדערפרי אין שול צום שיעור פאר'ן דאווענען זיך מחזק זיין מיט די חיזוק פון רבי'ן.


א גוט שבת פון דיין ראש ישיבה וואס ליבט דיר.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#21 - דן זיין לכף זכות דעם שכן
תודה והודאה, חינוך הילדים, שלום בית, שבת קודש, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תצא, י"ג אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


דיין ווייב האט מיר גערופן וכו', זי האט געוויינט און זיך אפגערעדט אויף וכו'.


איך בעט דיר זייער, זיי איר מחזק זי זאל נישט ווערן אויסער זיך פון וואס עס האט פאסירט, אז זי וועט קוקן מיט "רחמנות אויגן" אויף זיי וועט איר דאס נישט באדערן. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן יח) אז ווען מען איז מהפך כעס צו רחמנות איז מען זוכה אראפצונעמען פון זיך אלעס שלעכטס און דער אייבערשטער געבט פאר דעם אסאך גוטס; זאלסטו מחזק זיין דיין ווייב זי זאל נישט זיין בכעס אויף אייער שכן, זי זאל זיי דן זיין לכף זכות, קוקן אויף זיי מיט א גוטע אויג.


איך בעט דיר זייער דו זאלסט אויסהערן דיין ווייב און איר מחזק זיין; פארגעס נישט די נס וואס דער אייבערשטער האט מיט דיר געטון און ער טוט ווייטער, דו ביסט געווען א "היימלאזער בחור", "אפגעריסן" און "אפגעשליסן", האסט גארנישט געהאט אויף די וועלט און יעצט האסטו א שיינע משפחה כן ירבו.


אזוי אויך זאלסטו זיך שטארקן צו מאכן שיינע שבת'דיגע סעודות; זינג זמירות, דערצייל פאר דיינע קינדער שיינע מעשיות און זאלסט חס ושלום נישט שלאגן די קינדער שבת. שבת טאר מען נישט שרייען, שבת דארף מען זיין בשמחה – נאר טאנצן, נאר שפרינגען.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיר זייער ליב.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#20 - שבת זאלסטו זיצן און פארברענגען נאר מיט דיין פאמיליע
בחור, שטעטל, שבת קודש, הכנסת אורחים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ואתחנן, י"ד מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


איך בעט דיר זייער און איך ווארן דיר, פאר דיין טובה וועגן זאלסטו בשום אין אופן זאלסטו בשום אין אופן נישט ארייננעמען בחורים צו דיר אין שטוב. אז דו ווילסט רופן געסט – בחורים – פאר א סעודה איז איין זאך, און ביי דעם דארף מען אויך וויסן ווי איין און ווי אויס; עס זאל האבן א פנים פון א סעודה, מען זאל רעדן פון רבי'ן וכו', אזוי ווי דער הייליגער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן: "איך וויל דו זאלסט רופן אזעלכע געסט וואס דו וועסט קענען שמועסן מיט זיי דברי תורה"; אבער דו זאלסט נישט ארייננעמען בחורים אין שטוב.


געב איבער פאר אלע אינגעלייט וואס האבן זיך ארויס געצויגן אין שטעטל אז זיי זאלן בשום אין פנים ואופן נישט ארייננעמען בחורים אין שטוב; איך האף בקרוב צו פארטיגן מיין הויז אין שטעטל, וועל איך האבן א באזונדערע פלאץ נעבן דעם בית המדרש פאר בחורים צו שלאפן וכו'.


א גאנצע וואך ביסטו פאריאגט על המחי' ועל הכלכלה, שבת איז די איינציגסטע טאג וואס דו קענסט זיצן מיט דיין ווייב תחי' און מיט דיינע קינדער, זאלסטו א גאנץ שבת נאר עוסק זיין מיט דיין משפחה, וועסטו האבן נחת פון זיי.


בדרך כלל זאג איך נישט פאר קיינעם וואס צו טון - סיידן מען פרעגט מיר, איך האב דיר ליב און איך וויל נישט דו זאלסט האבן פראבלעמען וכו', דערפאר זאג איך דיר וואס צו טון אפילו אן פרעגן.

#19 - מאכן דעם עירוב ארום דעם נייעם מיידל קעמפ
שבת קודש, קאנטרי

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


איך וויל דיר בעטן אויב דו קענסט מיר העלפן מיט'ן מאכן די עירוב ארום דעם נייעם מיידל קעמפ.


פאריאר האסטו מתקן געווען דעם עירוב אינעם בחורים קעמפ וואס שטייט נאך יעצט נאכ'ן אריבערגיין א גאנץ יאר – ווינטן, שנייען און רעגן, דו האסט דאס געמאכט גוט שטארק אויף אן אופן אז עס זאל זיך גוט האלטן. בעט איך דיר דו זאלסט דאס מאכן אין מיידל קעמפ אויך אויף אן אופן עס זאל זיך גוט האלטן.


אין דעם זכות זאלסטו געהאלפן ווערן מיט בני חיי מזוני רויחי; עס איז מקובל פון צדיקים אז דער וואס מאכט אן עירוב איז זוכה צו גרויסע נסים, בפרט אין זרע של קיימא. אזוי ווי עס איז ידוע דער סיפור אז א איד וואס האט נישט געהאט קיין קינדער איז געקומען צום הייליגן ייטב לב זכותו יגן עלינו פאר א ברכה און דער ייטב לב האט אים געזאגט ער זאל מאכן דעם עירוב, אזוי האט ער געטון און ער האט זוכה געווען צו זרע של קיימא.


אויך בעט איך דיר אויב דו קענסט זען עס זאל זיין א וועג מיט צו האלטן דעם שיעור גמרא יעדן אינדערפרי פאר אלע תלמידים וואס זענען געבליבן אין שטאט; עס גייט מיר בנפשי אז אלע תלמידים זאלן לערנען יעדן טאג גמרא.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#18 - יישר כח פאר די שיינע שבת
חברים, התחזקות, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת במדבר, כ"ח אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


א גרויסן יישר כח פאר'ן צושטעלן אזא שיינע שבת; איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין ביי דיר אויף שבת.


די וועלט זאגט: "א גאסט אויף א ווייל זעט אויף א מייל"; איך מוז דיר זאגן אז דו אליינס ווייסט נישט די ניסים וואס דער אייבערשטער האט געטון מיט דיר, דו האסט זוכה געווען צו אן אשת חיל מיט ליכטיגע קינדער – קיין עין הרע; איך האף אז דו שעצט און ביסט מכבד דיין ווייב, דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו עשירות, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא נט.): "אוֹקִירוּ לִנְשַׁיְכוּ כִּי הֵיכִי דְּתִתְעַתְרוּ", זייטס מכבד ענקערע ווייבער וועט איר רייך ווערן.


איך בעט דיר זייער: "שטארק זיך", "דראפע זיך און דערהאלט זיך"; האב שייכות מיט די חברים פון בלומינג גראוו, זיי זענען טייערע אינגעלייט און איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין דארט שבת; עס הערשט א ריינע לופט אין בית המדרש נאר צוליב דאס ליבשאפט איינער צום צווייטן.


האלט פאר דיינע אויגן די ווערטער וואס מוהרא"ש האט דיר געזאגט ווען דו האסט געוואלט וכו': "אז דו וועסט נישט אנטלויפן וועסטו האבן שיינע זאכן"; קוק ווי עס ווערט נאר שענער און שענער.


דיין ראש ישיבה וואס האט דיר ליב.


...

#17 - מנהגים ביי שבת ליכט
שבת קודש, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בחוקותי, כ"ו אייר, מברכים החודש, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער מנהג ביי אונז איז צו צינדן צוויי אויל ליכט כנגד זכור און שמור, נאך פיר ליכט קעגן דעם שם הוי"ה און ביי יעדע קינד וואס ווערט געבוירן לייגט מען צי נאך א ליכט.


ווען מען וויילט שבת אין דער פרעמד צינדט מען צוויי ליכט.


דער הייליגער רבי נתן האט געבעטן זיינע טעכטער און שנירן, אז ווען זיי צינדן אן די שבת ליכט זאלן זיי בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, אזוי ווי איך צינד אן די ליכט און איך מאך ליכטיג די שטוב, זאלסטו אנצינדן דעם רבינ'ס ליכט אויף די גאנצע וועלט אז עס זאל ווערן פאר יעדן ליכטיג, און יעדער איינער זאל שפירן דעם אייבערשטן".


א גוט שבת.

#16 - זיך וואשן צו מלוה מלכה
קינדער, סגולות, רפואה, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בחוקותי, כ"ו אייר, מברכים החודש, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן א בריוו פון דיין ווייב.


איך פריי זיך זייער צו הערן די גוטע נייעס אז איר ווארט וכו', דער אייבערשטער זאל העלפן אז אלעס זאל גיין בנקל ובנחת.


מוצאי שבת זאלסטו זיך וואשן מלוה מלכה מיט דיין ווייב; מוהרא"ש זאגט נאך א סגולה פון צדיקים פאר א גרינגע לידה, מען זאל האבן גרינגערהייט די קינדער, אז מאן און ווייב זאל עסן מלוה מלכה, דאס איז בדוק ומנוסה.


זאג דיין ווייב אז זי קען עסן די עסן וואס זי וויל אזוי שטארק עסן.


א גוט שבת.

#15 - בעטן צו זיין פרייליך
תפילה והתבודדות, שמחה, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת צו, שושן פורים, ט"ו אדר ב', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


ווען פרויען וואלטן געוואוסט וואסערע כוחות זיי האבן מיט זייערע תפילות, בפרט ווען זיי צינדן אן די שבת ליכט; וואס זיי קענען דעמאלט פועל'ן, אלע הימלען זענען אפען פאר זייערע תפילות, אלע מלאכים שטייען און קוקן ווי זיי צינדן אן די הייליגע שבת ליכט - וואלטן זיי אויסגענוצט די צייט און געבעטן דעם אייבערשטן אויף אלעס וואס מען דארף. אויף געזונט, אויף קינדער און אויף נחת; א שאד אז פרויען ווייסן נישט ווי חשוב זייערע תפילות זענען, און ווי אזוי אויסצוניצן זייער צייט.


בעט איך אייך זייער מרת ..., אז איר דארפט א ישועה זאלט איר צינדן ליכט אפאר מינוט פארן זמן און איר זאלט זיצן ביי די ליכט און בעטן אייערע בקשות און זאגן אביסל תהילים וועט איר זען גרויסע ישועות וואס דער אייבערשטער וועט מאכן מיט אייך און אייער משפחה.


דער עיקר זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אז איר זאלט זיין רואיג און פרייליך און איר זאלט זיין אין א גוטע גיסטע, ווייל אז איר וועט זיין פרייליך וועט די גאנצע שטוב זיין פרייליך. אלעס ווענדט זיך אין די מאמע - ווען די מאמע איז פרייליך זענען די קינדער פרייליך, און ווען די מאמע איז אנגעצויגן, זעט מען עס גלייך אן אויף די קינדער. א מאמע האט אויף זיך א גרויסע אחריות, און אלעס ווענדט זיך אין איר. זאלט איר אסאך בעטן דעם אייבערשטן אויף שמחה.


מוצאי שבת וועט פארקומען אין ישיבה א מלוה מלכה לכבוד שושן פורים מיט א שיינע פארשטעלונג; די ווייבער שול וועט זיין צוגעגרייט פאר פרויען און קינדער.


א פרייליכן שבת.

#14 - באניי זיך און פריש זיך אויף
שבת קודש, התחדשות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקרא, ג' אדר ב', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג אז דו זאלסט בלייבן א פרישער מקורב; דיין התקרבות צום הייליגן רבי'ן זאל זיין פריש, אזוי ניי און געשמאק ווי ווען דו האסט זיך דערוויסט פון רבי'ן.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן סב): מען דארף אלץ אנהייבן מיט א פרישע התחלה; ווען מען קומט צום צדיק זאל מען טראכטן: 'איך בין יעצט א נייע מקורב כאילו איך בין נאך קיינמאל נישט דא געווען, יעצט איז מיין ערשטע מאל וואס איך קום צום צדיק'; אזוי ווערט מען נישט צוגעוואוינט און אפגעקילט.


פארוואס שרייב איך דיר דאס? ווייל איך געדענק ווען דו ביסט מקורב געווארן צום רבי'ן יארן צוריק איז ביי דיר געווען חשוב יעדע דיבור וואס דו האסט געהערט פון רבי'ן, דו פלעגסט זיצן ביי שלש סעודות צוזאמען מיט תלמידי היכל הקודש, געזינגען זמירות און געלערנט די שיחות פון רבי'ן. אבער היינט זע איך דיר זיצן ביי שלש סעודות פון אונטן פון בית המדרש וכו', זע איך אין דיר אז דו ביסט שוין נישט אזוי פריש וכו'.


איך שרייב דיר דאס ווייל איך האב דיר ליב, איך וויל דו זאלסט ווייטער דינען דעם אייבערשטן און נישט אלט ווערן; "אלט טאר מען נישט זיין" - האט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן סימן נא), אן אלטער חסיד איז נישט גוט צו זיין און אויך נישט אן אלטער צדיק; מען דארף זיך שטענדיג אויפפרישן און זיך באנייען.


באניי זיך און פריש זיך אויף; און ווען אידן זיצן צוזאמען ביי שלש סעודות וכדומה זאלסטו זיין א חלק פון זיי. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (חגיגה ט:) אויפן פסוק (קהלת א, טו): "וְחֶסְרוֹן לֹא־יוּכַל לְהִמָּנוֹת" זֶה שֶׁנִּמְּנוּ חֲבֵרָיו לִדְבַר מִצְוָה וְלֹא נִמְנָה עִמָּהֶם"; ווען אידן טוען א מצוה אינאיינעם און איינער טיילט זיך אפ - דאס איז א חסרון וואס מען קען נישט באצאלן; הער אויס די ווערטער וואס מען רעדט פון רבי'ן און זיי א חלק פון די וואס זינגען זמירות שבת, נישט פון די יושבי קרנות; זיי פון די מענטשן וואס דער רבי איז ביי זיי איינגעקריצט אין הארצן, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט: "איך האב דריי כיתות פון מענטשן וואס קומען צו מיר, איין כיתה וואס האבן ליב מיין תורה, איין כיתה וואס קומען עסן קויליטש און א דריטע כיתה וואס איך בין איינגעקריצט ביי זיי אין הארצן"; דארפסטו זען צו בלייבן פון די דריטע כיתה, פון די וואס קומען צום רבי'ן נעמען נאך שכל און נאך חיזוק פארן לעבן, נישט פון די וואס קומען עסן קויליטש שלש סעודות וכו'.


איך האף אז דו וועסט אננעמען מיינע ווערטער מיט א פאזעטיווע בליק, איך מיין נאר דיין גוטס.

#13 - געלט באקומט מען נאר מיט תפלה
תפילה והתבודדות, מוסדות, הכרת הטוב, שבת קודש, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת פקודי, ב' דראש חודש אדר ב', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


דו ביסט געקומען צו מיר ווי א שליח פון הימל; איך האב די וואך געהאט אן ארבעטער וואס האט געארבעט ביי מיר אין שטוב, איך האב נישט געוואלט עובר זיין אויף דעם לאו פון (ויקרא יט, יג): "לֹא תָלִין פְּעֻלַּת שָׂכִיר אִתְּךָ עַד בֹּקֶר", אבער איך האב נישט געהאט קיין איין פרוטה אים צו באצאלן. האב איך זייער אסאך געבעטן דעם אייבערשטן איך זאל קענען באצאלן דעם ארבעטער אויפן טאג, אפילו ער האט עס נישט געמאנט פון מיר. פלוצלינג ביסטו אנגעקומען ווי א שליח פון הימל און איך האב געקענט באצאלן אויפן טאג.


עס ווערט געברענגט פון צדיקים אז פאר יעדע מצוה צאלט מען שכר מדה כנגד מדה, און ווער עס איז נזהר צו באצאלן זיין ארבעטער און איז מקיים (דברים כד, טו): "בְּיוֹמוֹ תִתֵּן שְׂכָרוֹ" איז זוכה צו קדושת שבת. אזוי ווי מען זעט אז די ראשי תיבות פון בְּ'יוֹמוֹ תִ'תֵּן שְׂ'כָרוֹ איז "שבת"; ווייל דער ארבעטער האט אוועק געגעבן זיין נשמה בשעת ער האט געארבעט און אז מען באצאלט אים פאר'ן אוועק געבן זיין נשמה איז מען זוכה צו באקומען די נשמה יתירה וואס מען באקומט שבת; דאנק איך דיר פאר דעם.


מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון בעטן דעם אייבערשטן, ווי דער אייבערשטער הערט צו ווען מען בעט אים; מען זעט גלייך אפענע ישועות.


עס ליגט אויף מיר א שווערע לאסט פון צאלן די מלמדים און טיטשערס וכו' וכו' שוין איבער צען יאר, איך בעט יעדן טאג דעם אייבערשטן אז איך זאל קענען באצאלן אלע איינגעשטעלטע און מיר זאלן נישט האבן קיין חובות. און וואונדער איבער וואונדער ווי אונזער מוסד שטייט היינט, אן קיין עשירים און אן קיין נדבנים נאר אויף תפילה!


פאריגע וואך האב איך געהאט א גרויסע נס, מיר זענען געווען שולדיג איבער פופציג טויזנט דאללער פאר די מלמדים און טיטשערס, איך האב געבעטן דעם אייבערשטן אזוי אויך האבן אלע קינדער געבעטן דעם אייבערשטן און דער אייבערשטער האט געמאכט א נס. די שטאט האט באצאצלט אן אלטע חוב פון פינף יאר צוריק אזוי ארום האט מען געקענט באצאלן אלע מלמדים און טיטשערס.


דער אייבערשטער זאל דיר געבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.


 

#12 - די גרויסקייט פון צוזאמנעמען די קינדער ביי שלש סעודות
חינוך הילדים, שבת קודש, סיפורי צדיקים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך וואלט דיר באמת געדארפט שרייבן יעדן טאג א בריוו אויף די גרויסע זכות וואס דו האסט מיט דעם וואס דו נעמסט צוזאם די קינדער יעדע וואך ביי שלש סעודות און דו זינגסט מיט זיי זמירות, אזוי אויך אויף די 'אבות ובנים' פראגראם וואס דו שטעלסט פאר יעדע מוצאי שבת פאר די קינדער אין ישיבה; וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק.


מיט דעם בין איך דיר מקנא; גלייב מיר, ווען איך דארף ווען נישט פארלערנען וכו' וואלט איך גענומען די קינדער און מיט זיי געזינגען, ווייל עס איז נישט דא קיין גרעסערע זאך פון מחנך זיין קינדער צו זיין ערליכע אידן, אבער יעצט אז מוהרא"ש האט מיר געהייסן פארלערנען דארף איך דאס טון; דעריבער שרייב איך דיר דאס אז דו זאלסט וויסן דאס חשיבות פון זיצן מיט די קינדער וואך נאך וואך און זיי מחנך זיין זיי זאלן זיין ערליכע אידן.


עלטערן כאפן זיך נישט אז אפילו די קינדער זענען נאך קליין זעען זיי אלעס און פארשטייען אלעס; קינדער וואס זעען ווי די עלטערן קומען אין שול צו שמועסן, ניטאמאל וואשט מען זיך אויף שלש סעודות ווערט ביי זיי ביליג די גאנצע זאך פון עסן דריי סעודות שבת, וואס דאס איז מעשה שטן אז מען זאל נישט עסן דריי סעודות שבת, ווייל ווען א מענטש איז זוכה צו עסן דריי סעודות שבת - זאגט דער הייליגער זוהר (פרשת יתרו, פח:): "תָּא חֲזֵי, בִּסְעוּדָתֵי אִלֵּין, אִשְׁתְּמוֹדְעוּן יִשְׂרָאֵל, דְּאִינּוּן בְּנֵי מַלְכָּא. דְּאִינּוּן מֵהֵיכָלָא דְּמַלְכָּא, דְּאִינּוּן בְּנִי מְהֵימָנוּתָא", קום און זע, ווער עס עסט דריי סעודות שבת ווייזט מיט דעם אז ער איז א קינד פונעם אייבערשטן און אז ער האט אמונה, "וּמַאן דְּפָגִים חַד סְעוּדָתָא מִנַּיְיהוּ, אַחְזֵי פְּגִימוּתָא לְעֵילָּא, וְאַחְזֵי גַּרְמֵיהּ דְּלָאו מִבְּנֵי מַלְכָּא עִלָּאָה הוּא, דְּלָאו מִבְּנֵי הֵיכָלָא דְּמַלְכָּא הוּא דְּלָאו מִזַּרְעָא קַדִּישָׁא דְּיִשְׂרָאֵל הוּא", און אויב מען עסט נישט דריי סעודות שבת ווייזט מען אז מען איז נישט קיין קינד פונעם אייבערשטן חס ושלום. נאך זאגט דער זוהר: "רַבִּי שִׁמְעוֹן אָמַר, הָאי מָאן דְּאַשְׁלִים תְּלַת סְעוּדָתֵי בְּשַׁבְּתָא, קָלָא נָפִיק וּמַכְרְזָא עֲלֵיהּ (ישעיהו נח, יד): אָז תִּתְעַנַּג עַל יְיָ", ווען א מענטש איז זוכה צו עסן דריי סעודות שבת גייט ארויס א בת קול אין הימל אז דער מענטש האט אמונה.


ווער עס וואשט זיך צו די דריי סעודות איז זייער חשוב עד כדי כך אז דער הייליגער תנא רבי יוסי זאגט (שבת קיח:): "יְהֵא חֶלְקִי מֵאוֹכְלֵי שָׁלֹשׁ סְעוּדוֹת בְּשַׁבָּת", איך וויל האבן א חלק אין גן עדן מיט די וואס עסן דריי סעודות שבת; דעריבער זעט מען אז ווען עס קומט צו עסן שלש סעודות פאלט ארויף אויפ'ן מענטש א כבידות, מען ווערט בעצלות און מען וואשט זיך נישט צו די סעודה. און אז קינדער קומען אין שול וואך נאך וואך און זעען ווי דער טאטע זיצט אין דער זייט און נעמט נישט קיין חלק מיט די אידן וואס זיצן אינאיינעם, זינגען און געזעגענען זיך פונעם שבת וועלן זיי אויך אזוי טון.


דערפאר דאנק איך דיר און איך איך בעט דיר זאלסט זיך שטארקן מיט די הייליגע ארבעט; זיי זיך מחי' און מחזק מיט די מצוה אז דאס איז אנגעקומען צו דיר און דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט האבן נחת ביי דיינע קינדער.


איך בעט דיר אויב דו קענסט צוזאמנעמען אפאר קינדער מיט בחורים און זיי אויסלערנען א פארשטעלונג אויף די מוצאי שבת שושן פורים סעודה; נעם א מעשה פון רבינ'ס מעשיות, דאס זאלט איר שיין אויסשפילן געפלאכטן און געבויעט אויף די דיבורים וואס מען רעדט אין היכל הקודש.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#11 - פאר נאר אויף פלאץ וואו ס'איז דא מנין און מקוה
בחור, שבת קודש, וואקאציע

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תרומה, כ"ח שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה.


עס טוט מיר זייער וויי צו הערן אז דו ביסט אוועק געפארן אויף שבת מיט נאך אפאר בחורים אויף א פלאץ וואו עס איז נישט דא קיין מנין און נישט קיין מקוה; איך קען דאס נישט פארשטיין, עס איז דאך דא אזויפיל פלעצער וואו צו זיין שבת מיט'ן אייבערשטן, פארוואס זאלסטו פארן צו א פלאץ וואו מען דאווענט נישט און מען הערט נישט קיין קריאת התורה?! איך בין דיר דן לכף זכות אז דו טראכסט נישט וואס דו טוסט, נאר דו שלעפסט זיך נאך ווי א וויידל וכו', וואו מען רופט דיר גייסטו מיט אן נוצן דיין שכל, אן טראכטן צי דאס איז א אויסגעהאלטענע זאך אדער נישט.


מיר גייט נישט אן אז בחורים פארן אוועק אויף שבתים (הגם עס איז נישט א זאך וואס איך וואלט פארגעלייגט איר זאלט טון, פארט וועל איך זיך נישט אנטקעגן שטעלן); עס איז שוין אסאך מאל געווען בחורים וואס פלעגן אוועק פארן צו אנדערע שטעט אויף שבתים וואו עס געפונט זיך א בית חב"ד, א מנין מיט א רב, א מקוה וכו' דאס לייגט זיך נאך אויפן שכל, אבער דאס וואס איך האב געהערט אויף דיר און אויף נאך אפאר תלמידים פון ישיבה אז מען איז אוועק געפארן וכו' אן קיין מנין, דאס טוט מיר זייער וויי.


וויל איך דיר בעטן, אז דו ביסט געקומען לערנען אין היכל הקודש זאלסטו גוט אריין נעמען אין דיר אז דו זאלסט נישט נאך לויפן קיינעם; דו שלעפסט זיך נאך ווי א וויידל וכו', דאס איז נישט וואס מען לערנט ביי אונז אין היכל הקודש.


איך האב אסאך צו רעדן אין דעם ענין אבער יעצט קען איך נישט שרייבן פון דעם מער מחמת די גרויס ווייטאג וואס איך האב דאס צו הערן אויף תלמידים פון ישיבה.

#10 - א שאד זיך צו קריגן
שמחה, שלום בית, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת יתרו, י"ט שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


מרת ... תחי'.


איך האב געשריבן א בריוו פאר אייער מאן נרו יאיר וואו איך האב אים געבעטן ער זאל שוין אפלאזן אלע טענה'רייען וכו'; וויל איך אייך בעטן איר זאלט אים העלפן שלום מאכן, ווייל ער וויל און ווארט צו זיין מיט אייך וכו' נאר עס פאסט אים נישט אנצוהייבן, ער ווייסט נישט ווי אזוי זיך ארויס צו זען פון זיין מיינונג. בעט איך אייך איר זאלט אים ווייזן א שמייכל אזוי וועט זיך אלעס טוישן. אפילו ער איז נישט גערעכט זאלט איר נישט קוקן אויף דעם, נאר איר זאלט זיין קלוג; יעצט איז נישט קיין צייט פון וועלן ווייזן ווער עס איז גערעכט, יעצט איז א צייט צו זיין קלוג און זיכער מאכן אז די שטוב צעפאלט נישט. ווייזט אים א שמייכל וועט איר זען ווי ער וועט זיך פרייען צו דעם, ער וועט צוריק שמייכלען און אנהייבן צו רעדן שיין.


ווי לאנג איז דען די גאנצע לעבן אז עס זאל זיין ווערד זיך צו קריגן... חכמינו זכרונם לברכה זאגן (חולין נט.) אז עס איז דא א פליג וואס הייסט "בַּקָא" וואס לעבט אינגאנצן איין טאג און אנשטאט זיך צו פרייען מיט'ן פאר - קריגן זיי זיך און בלאזן איינער אויפן צווייטן, די נקיבה זאגט פאר'ן זכר: "חֲזִיתֵיהּ לְבַר מְחוֹזָא דִּסְחָא בְּמַיָּא וּסְלִיק וְאִיכָּרַךְ בִּסְדִינִין, וְאוֹתִיבַת עֲלֵיהּ וּמְצַת מִינֵיהּ וְלָא הוֹדַעַת לִי", איך האב געזען ווי דו האסט געביסן א מענטש וואס איז געשווימען אין וואסער און דו האסט מיר נישט גערופן איך זאל אויך האבן בלוט צו עסן, דערפאר גיי איך נישט רעדן מיט דיר פאר זיבן יאר! זיי לעבן קוים איין טאג און זיי קריגן זיך פאר זיבן יאר... אזא פנים האבן נעבעך מענטשן וואס קריגן זיך, מען מיינט אז מען בלייבט דא אויף דער וועלט פאר אייביג בשעת דאס גאנצע לעבן איז אזוי קורץ. שוין יוצא געווען אלע שיטות זיך צו קריגן, יעצט דארף מען זען צו בויען די שטוב; זוכט נישט צו זיין גערעכט, נאר זעט צו זיין קלוג און זיין דער וואס בעט ערשט איבער און רעדט שיין.


איך בעט אייך מרת ... תחי', ווייזט א שמייכל פאר אייער מאן און זאגט אים שיינע ווערטער, זאגט אים: "איך האב דיר ליב", וועט איר זען אז ער וועט אייך צוריק געבן גוטע ווערטער; דאס לעבן איז אזוי ווי א שפיגל, אז מען 'שמייכלט צו א שפיגל זעט מען ווי איינער שמייכלט צוריק און אז מען ווייזט א זויערע פנים צום שפיגל זעט מען צוריק א זויערע פנים. זייט'ס פרייליך און ברענגט'ס אריין א פרייליכע אטמאספער אין אייער שטוב; אז די מאמע איז פרייליך איז יעדער פרייליך - די קינדער, דער מאן, אלע זענען פרייליך.


איך ווייס אז עס קומט נישט אן גרינג צו זיין פרייליך, בפרט פאר א אידישע מאמע וואס איז באפארעט מיט די שטוב ארבעט וכו' וכו', דאך זאלט איר פרובירן מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך, בעט'ס דעם אייבערשטן אז איר זאלט זיין אין א גוטע גוסטע און אייביג זיין גוט אויפגעלייגט. בעט'ס: "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם הֶעלְף מִיר אִיך זָאל זַיין אִין אַ גוּטֶע מָאד אוּן גוּט אוֹיפְגֶעלֵייגְט; רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל זַיין פְרֵיילִיךְ אוּן נִישְׁט זַיין אַזוֹי דֶעפְּרֶעסְט, וַוייל אַלֶעס וֶוענְדְט זִיךְ אִין מִיר; וֶוען אִיךְ בִּין נִישְׁט גוּט אוֹיפְגֶעלֵייגְט גֵייט אַלֶעס פַארְקֶערְט וִוי אִיךְ וִויל, מַיין מַאן אוּן מַיינֶע קִינְדֶער וֶוערְן אַזוֹי צֶעבְּרָאכְן אוּן פַארְקְלַאפְּט צוּלִיבּ מִיר. הֶעלְף מִיר אֵייבֶּערְשְׁטֶער, אִיךְ וִויל תְּשׁוּבָה טוּן, אִיךְ וִויל מֶער נִישְׁט שְׁרֵייעֶן אוּן בְּלָאזְן וְכוּ' וְכוּ'".


ווען איר צינדט אן די שבת ליכט זאלט איר שטיין ביי די שבת ליכט מיט די הענט ארויפגעלייגט אויף אייער פנים און בעט'ס און וויינט'ס צום אייבערשטן, ווייל יעדע תפילה וואס איר בעט פאר אייך, פאר אייער מאן און קינדער וכו' הערט דער אייבערשטער.


איך וואונטש אייך איר זאלט האבן א פרייליכן שבת.