בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#396 - פאלגן דעם טאטען אדער מאמען?
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, שידוכים, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת נח, ג' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז א קלארע הלכה, אויב טאטע און מאמע קריגן זיך, איינער זאגט פאר'ן קינד יא און דער צווייטער ניין - דארפן די קינדער פאלגן די טאטע. זיכער ווען עס רעדט זיך פון חתונה האבן, אז אייער טאטע וויל אויסהערן א שידוך פאר אייך, און אייער מאמע זאגט אז אויב מען וועט איבערהיפן דעם ברודער וועט עס שאטן פאר אייך - דארפט איר אויסהערן אייער טאטן, און שיינערהייט זאגן פאר די מאמע אז די פוסקים זאגן מען דארף נישט פרעגן רשות פון די עלטערע געשוויסטער חתונה צו האבן.


מיט תפילה וועט איר פועל'ן א שידוך סיי פאר אייך און סיי פאר אייער ברודער.


העיקר זיך נישט פארלירן; געדענקען וואס דער רבי זאגט: "גאט איז גרויס, מען ווייסט גארנישט וואס טוט זיך אויף די וועלט"; מען דארף זיך שטארקן מיט תפילה והתבודדות, אזוי זעט מען גרויסע ישועות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#395 - אז דו וועסט נישט היטן די אויגן, וועסטו אלעס פארלירן
תפילה והתבודדות, שמחה, קדושה, אמונה, משפחה, בזיונות, מאוויס, עבירות, חסד, תכלית, ישיבה, מנהגים, ראש ישיבה, שמירת עינים, דאווענען, קשיות, פרויען צאמקום, ניחום אבלים, הצלה, סיפוק, יום כיפור קטן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעכטן האב איך זיך זייער נישט גוט געשפירט, עס האט געהייסן איך וועל אויפנעמען אינגעלייט, אזוי ווי געווענליך יעדע זונטאג נעם איך אויף די חתונה געהאטע תלמידי הישיבה, אבער איך האב נישט געקענט, איך האב שווער געאטעמט, איך בין פארקילט.


דיר בעט איך זייער, היט דיינע אויגן; קוק נישט קיין שמוציגע בילדער, עקעלדיגע ווידיאוס. אויב מען איז מפקיר די אויגן - פאלט מען אראפ אין די שרעקליכע עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן. די עבירה הרג'עט דעם מענטש, מען פארלירט אלעס; מען פארלירט די פרנסה, מען פארלירט די ווייב מיט די קינדער, מען פארלירט די טעם פון דאווענען און לערנען, ועל כולם פארלירט מען די הייליגע אמונה; מען ווערט אנגעפילט מיט קשיות אויפ'ן הייליגן באשעפער, אלץ דורך די עבירה פון פגם הברית.


דו ווייסט דאס אז יעדער גנב לאזט נאך פיס טריט אונטער זיך, נישטא אזא זאך איינער זאל זיך קענען ארויסדרייען, ביים סוף קומט מען אן אין תפיסה. אזוי אויך, ווער עס באהאלט זיך מיט אן עבירה מיינט אז ער קען זיך באהאלטן, אבער ביים סוף קומט ארויס די סוד, דעמאלט איז גאר ביטער, מען ווערט פארשעמט פאר אלעמען; די ווייב אנטלויפט, און אפילו מען וועט איר זאגן נישט אנטלויפן האט דאס שוין יענע טעם, יענץ פנים; זי קען נישט לעבן מער אינאיינעם וכו' וכו', די קינדער שעמען זיך פון אזא טאטע, און אזוי ווייטער, דעריבער זאלסטו שוין באצייטנס אפלאזן אלע דיינע קשרים וכו'.


זוך דיר נישט קיין צרות. אפילו ווען דו ווילסט טון א חסד וכו' - זאלסטו טון חסד מיט מענער, און דיין ווייב זאלסטו לאזן טון חסד מיט פרויען, דו געב אכטונג פאר דיין לעבן. דערפאר האב איך גרויס חשק אין שטעטל אז פרויען זאלן זיך אויסלערנען צו קענען ראטעווען לעבנס, ווייל די שטעטל איז קליין, אלע קענען זיך, איז וואס פעלט אויס אינגעלייט זאלן זיך באשעפטיגן מיט זיי; ענדערש זאלן פרויען טון חסד מיט פרויען און מענער מיט מענער.


איך בין נעכטן געווען מנחם אבל זיין מיין מחותן, דער שווער פון אונזער מנהל ר' מרדכי אינדיג נרו יאיר, הרב ..., ער זיצט שבעה נאך א ברודער זיינע, טאטע פונעם מלמד ...; וואס זאל איך דיר זאגן, מען זעט ממש וואס מוהרא"ש פלעגט זאגן, מען גייט מנחם אבל זיין, דארט הערט מען נאר רעדן פון תורה, תפילה און תמימות; קיינער רעדט נישט פון קיין געלט, מען רעדט נישט פון הייזער, מען רעדט נאר דבורי תכלית.


ביינאכט האב איך זיך שוין בעסער געשפירט, בין איך צוריק אין ישיבה פארלערנען דעם בלאט גמרא. אם ירצה ה' מיטוואך זענען מיר מסיים מסכת כתובות און מען הויבט אן מסכת נדרים.


זאג דיינע בחורים זאלן קומען אין ישיבה מיט א מסכת נדרים, און אויב דיין בחור האלט מיט די הלכה שיעור - זאל ער ברענגען א הלכות שבת, מען גייט לערנען סימן שי"ח - הלכות בישול. און דיינע יונגערע בחורים זאלן אויך ברענגען מסכת סוכה.


היינט זאגט מען נישט יום כיפור קטן, וסימנך מלבד ח'ט'א'ת הכיפורים, יעדע ערב ראש חודש זאגט מען יום כיפור קטן, אויסער די פיר חדשים וואס איז ראשי תיבות חטא"ת: ח'שון ט'בת א'ייר און ת'שרי - זאגט מען נישט יום כיפור קטן.


היינט נאכט וועט זיין די פרויען צאמקום, מען האט צעטיילט די צאמקום, מען קען מיטהאלטן די שיעורים סיי אין בית המדרש עצתו אמונה און סיי אין בית המדרש אשר בנחל; זע צו בלייבן אין שטוב אז דיין ווייב זאל קענען גיין שעפן פרישע כוחות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#394 - אשרינו אז מיר האבן א שיינע חינוך פאר אונזערע קינדער
תפילה והתבודדות, מקוה, חינוך הילדים, מוסדות, שטעטל, דרשות, ראש ישיבה, כעס, מנין

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נח, א' דראש חודש חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


גיי יעדן טאג אביסל זיך מתבודד זיין, אזוי וועסטו ווערן א רואיגער מענטש, דו וועסט זיך נישט אויפרעגן אויף יעדע זאך; רעדן צום אייבערשטן בארואיגט, עס ברענגט נאנט צום הייליגן באשעפער.


עס שטייט אין הייליגן זוהר (זוהר חדש, נח) דער הייליגער רבי שמעון בר יוחאי זאגט: "מִדַּת הַצַּדִּיק, קָשֶׁה לִכְעוֹס" א צדיק רעגט זיך נישט אויף אזוי שנעל, "וְנֹחַ לִרְצוֹת" און אויך איז זייער גרינג אים איבערצובעטן, "וְזוֹ הַמִּדָּה גְּדוֹלָה מִכּוּלָּם" און די מידה איז די גרעסטע און שענסטע מידה. "וּבָא הַכָּתוּב לְהוֹרוֹת" דאס קומט אונז די הייליגע תורה זאגן: "אֵלֶּה תּוֹלְדוֹת נֹחַ" זע צו לעבן מיט א רואיגקייט, "נֹחַ בְּדַעְתּוֹ" טראכט רואיג, "נֹחַ בְּדִיבּוּרוֹ" רעד רואיג, "נֹחַ בְּמַהֲלָכוֹ" גיי רואיג, "וּמִי עוֹשֶׂה זֶה" און ווער עס פירט זיך אזוי אויף - "אִישׁ צַדִּיק" איז א צדיק.


אשרינו אז מיר האבן א חינוך פאר אונזערע קינדער, א ברסלב'ער חדר און א ברסלב'ער מיידל שולע וואו אונזערע קינדער באקומען א חינוך פון אמונה און פון אלע זיסע עצות פון רבי'ן. נעכטן בין איך געווען אין שטעטל קרית ברסלב, דארט אין חדר און אין סקול שפירסטו גן עדן, די קינדער לעבן מיט אמונה און מיט תפילה. איך האב געגעבן א שמועס פאר די מלמדים און איינגעשטעלטע, וואס און ווי אזוי מען זאל לערנען און מחנך זיין די קינדער; איך בין געווען רוב טאג מיט די קינדער און מיט די מלמדים.


היינט הויב איך אן ישיבה, מיר גייען אריין אין די פופצנטע יאר, מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועט זיין יעדן טאג שיעורים, איך וויל פארלערנען גמרא און אויך א שיעור משניות, און נאכמיטאג, פינף אזייגער - א שיעור אין רבינ'ס ספרים.


איך וויל דו זאלסט זיך אויך באנייען, זאלסט גיין אין שול דאווענען די דריי תפילות יעדן טאג מיט מנין און מיט א סידור. מוהרא"ש האט אונז געזאגט מיר זאלן דאווענען דוקא פון א סידור, נישט אויסנווייניג, אזוי קען מען מער אינזין האבן דאס דאווענען.


אויך זאלסטו זיך באנייען צו גיין אין מקוה; דאס וואס דו גייסט נישט אין מקוה דאס קומט פון עצבות ועצלות. שטעל זיך פאר א מענטש גייט זיך נישט באדן פאר א לאנגע צייט, וואס פאסירט? מען קען נישט שטיין נעבן אים. און וואס איז מיט די נשמה? זי איז אזוי פארשמירט, זי דארף מען זאל איר אפבאדן; זאלסטו זיך באנייען מיט'ן גיין אין מקוה.


ברוך השם איך שפיר זיך שוין בעסער, איך היס נאך, אבער עס איז שוין נישט דער זעלבער היס פון זונטאג, עס איז מיט גרויסע חסדים.


איך דארף אריינלויפן צו די בחורים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#393 - א בחור האט געענדיגט די צווייטע מאל ש"ס, א שיינע התחלה פאר'ן זמן
כולל, תפילה והתבודדות, חברים, שלום בית, סיום, משניות, לימוד התורה, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נח, ב' דראש חודש חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וואו דו גייסט און וואו דו שטייסט זאלסטו רעדן צום אייבערשטן. אויפ'ן וועג צום בית המדרש, אויפ'ן וועג אהיים פון בית המדרש און אין בית המדרש - זאלסטו זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן; ווייל יעדע ווארט וואס א איד רעדט צום אייבערשטן - דאס בלייבט פאר אייביג, דאס איז א נצחיות; וואויל איז דעם וואס כאפט ארויס ווערטער צום אייבערשטן.


מאך זיך א שיעור אין משניות. משניות רייניגט דעם מענטש פון אלע טומאות און אלע זוהמות. משנה איז ראשי תיבות די ווערטער פון ה'עלית מ'ן ש'אול נ'פשי; משנה נעמט ארויס דעם מענטש פון אלע בלאטעס. אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט - זאלסטו זאגן די ווערטער, אין א רייע, גיי כסדרן דיקא; הויב אן סדר זרעים, מסכת ברכות, זאג א פרק נאך א פרק, עס וועט אראפפאלן פון דיר שטיקער בלאטע; ווער עס איז שטארק אין דעם - איז זוכה צו ווערן א גרויסער צדיק.


ביינאכט נאך א טאג פון שווער ארבעטן און פון אזויפיל איבערגייאכץ וכו' - זאלסטו זיך נישט פארלירן וכו'; לויף צו די תורה. אז דו וועסט לויפן צו די משניות - וועט דיין ווייב דיר אנטקעגן קומען, זי וועט דיר זיין פאר אן עזר, און אז מען לויפט נאך - ווערט מען דערנידערט און זי ווערט א כנגדו וד"ל.


געלויבט דעם אייבערשטן, נעכטן איז אריבער א שיינע טאג אין ישיבה. עס האט זיך אנגעהויבן מיט זייער א פרייליכע זאך, א בחור האט מסיים געווען די צווייטע מאל גאנץ ש"ס! דאס איז אזא שיינע התחלה; עס האט געגעבן א וועק אויף יעדן איינעם, אלע זאלן זיך מאכן א שיעור, אנהויבן ש"ס.


נעכטן נאכט איז געווען ביי מיר אין שטוב א סעודת ראש חודש מיט אפאר פון אנשי שלומינו וואס העלפן די כולל. עס איז געווען זייער געשמאק צו זיצן מיט אנשי שלומינו און רעדן פון רבי'ן, מען האט גערעדט פון וואס מען האט געהאט נעכטן אינעם בלאט גמרא, דאס גרויסקייט פון העלפן תלמידי חכמים; מיט'ן העלפן תלמידי חכמים זאלן קענען לערנען - מיט דעם איז מען מקיים "ולדבקה בו", מען ווערט איינס מיט'ן הייליגן באשעפער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#392 - האב נישט קיין חלישות הדעת אז מ'האט ארויסגענומען א קינד פון חדר
תפילה והתבודדות, צרות, הפצה, מוסדות, הכרת הטוב, הדפסה, נסיונות, ישיבה, חלישות הדעת, ראש ישיבה, חדר

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נח, א' דראש חודש חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


האב נישט חלישות הדעת פון די מעשה פון די משפחה וואס האט ארויסגענומען דעם קינד פון אונזער תלמוד תורה, ביי אונז אין אמעריקא האט דאס פאסירט אן א שיעור מאל.


ווען מיר האבן אריינגענומען א קינד אין אונזער מוסד נאכדעם וואס קיינער האט נישט געוואלט ארייננעמען דעם קינד, און נאך א שטיק צייט, נאכן זיך פארען מיט'ן קינד וכו' וכו' - זענען געקומען די עסקנים, זיי האבן געראטעוועט און ארויסגענומען דעם קינד און מסדר געווען אין אן אנדערע תלמוד תורה.


איך קען נישט פארגעסן די מעשה וואס מיר האבן געהאט, מיר האבן אריינגענומען א קינד פון א צעטיילטע משפחה, קיין איין מוסד האט נישט געוואלט צורירן צו דעם קינד, ווייל דער טאטע האט קודם געהאט בעלות אויפ'ן קינד און ער האט געלייגט דעם קינד אין א גאר מאדערנע מוסד אין ..., און נאכדעם וואס די מאמע האט באקומען בעלות אויפ'ן קינד - זי וואוינט אין ..., האט זי געזוכט א חסידיש'ע חדר, און קיינער האט נישט געוואלט קוקן אויפ'ן קינד; האב איך אריינגענומען דעם קינד.


פרעג נישט וואס איך האב געהאט צו הערן און זינגען פון דעם קינד; דער קינד פלעגט גיין יעדע צווייטע שבת צו זיין טאטע, און דארט איז נישט אזוי אפגעהיטן, פלעגט דער קינד דערציילן פאר די קינדער וואס עס טוט זיך דארט, די מאוויס וואס ער קוקט, און ער פלעגט רעדן פון נישט גוטע זאכן; זענען עלטערן געלאפן צו מוהרא"ש מיט טענות, האט מוהרא"ש מיך פארגעהאלטן היתכן איך נעם אריין קינדער וכו'. איך בין געווען אזוי פארלוירן, וואס טו איך דא ווייטער, זאל איך ארויסשטעלן דעם קינד אדער נישט... ביז אפאר משפחות פון אנשי שלומינו האבן ארויסגענומען זייערע קינדער, מיט די טענה 'מיר ווילן נישט אונזערע קינדער זאלן לערנען מיט דעם קינד'; איך האב ברוך השם נישט ארויסגענומען מיינע קינדער.


למעשה, עסקנים האבן זיך אריינגעמישט, מען מוז ראטעווען דעם קינד פון ברסלב... מען האט אים אריינגעלייגט אין אן אנדערע מוסד. היינט איז ער שוין עלטער געווארן, אים פאסט שוין נישט צו רעדן צו מיר, ער ווייסט ניטאמאל ווער איך בין, אדער מאכט ער זיך ווי ער ווייסט נישט.


מיר איז גוט די סארט מעשיות, ווייל די מעשיות שטופן מיך צוריק צום איבערשטן. איך הויב אן נאכמאל פון אלף, איך בעט דעם אייבערשטן: "פיר מיך אויף די אמת'ע וועג, איך זאל זיך נישט אפנארן מיין גאנצע לעבן"; אוי ווי מען קען זיך אפנארן אויף די וועלט, אוי ווי מען קען זיך טועה זיין; נאר דורך התבודדות איז מען אפגעהיטן.


טייערער ברודער, איך האב אסאך מעשיות דיר צו דערציילן, ווי שווער איך האב געארבעט מיט'ן אויפשטעלן די מוסדות; די חדר, די סקול און די ישיבה אין אמעריקע, בפרט די חדר; ווי איך האב זיך געמוטשעט מיט אנשי שלומינו, אלע האבן געלאכט פון מיר. מיר האט דאס זייער געשטערט; דאס אז מען לאכט און מען שפעט פון די גאס - דאס האט מיר קיינמאל נישט געשטערט, אבער אז אין היכל הקודש לאכט מען פון מיר, דאס האט מיר יא געשטערט, ווייל מיר זיצן ביי איין טיש, ביי איין רבי און דו שפעטסט פון מיר? דאס האט מיר זייער געשטערט. ברוך השם איך האב געהאט שכל צו האלטן מיינע קינדער אין די מוסדות, און היינט שעפ איך גרויס נחת פון זיי; מיינע זין און טעכטער, אלע זענען ערליכע אידן, זיי לעבן מיט אמונה און יראת שמים.


ליבער ברודער, שטארק זיך, שטארק אנשי שלומינו און שטארק די בחורים אין ירושלים, זיי זאלן עוסק זיין אין הפצה; זיי זאלן פארשפרייטן די גליונות און קונטרסים, די בריוו פון עצתו אמונה. איך מיין אז דאס איז די סיבה פארוואס דעם פארגאנגענעם וואך האט מען נישט מתרגם געווען די בריוו, ווייל עס איז נישטא קיין מפיצים. משפחת ... מאכט זיך א חשבון 'פארוואס זאלן מיר אוועקגעבן דרייסיג פערציג שעה א וואך פאר איבערטייטשן די בריוו - אז מען פארשפרייט דאס מער נישט'; דערפאר בעט איך דיר זאלסט מחזק זיין די בחורים און אינגעלייט זיי זאלן אנהויבן גיין פארשפרייטן די גליונות און בריוו; די עצות, די חיזוק פון הייליגן רבי'ן.


יעצט ווען דער זמן האט זיך אנגעהויבן דארפן אלע אזויפיל חיזוק אויף תורה און תפלה, חיזוק און הדרכה צו ווייזן פאר יעדן איינעם א וועג צו לערנען און דאווענען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#391 - מיט סבלנות און תפלה, וועט די שטוב נישט צעפאלן
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, רפואה, סבלנות, גט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נצבים, כ"ד אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


ווערט נישט פארלוירן, בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט האבן א געפיל צו אייער מאן, איר זאלט שפירן זיכער מיט אים; איר האט זוכה געווען צו א טייערער מאן, אן ערליכער איד מיט גאלדענע מידות.


דאס וואס איר שפירט נישט קיין טעם, איר האט נישט קיין געפיל צו לעבן כדרך כל הארץ; אזוי גייט עס ביי אסאך יונגע ווייבלעך, און אויב מען האט נישט קיין צדיק וואס איז מחזק אויף תפילה און אויף סבלנות – צעפאלט די פארפאלק. ליידער, אזוי סאך יונגע חתונה געהאט'ע פארפעלקער גט'ן זיך, השם ישמרינו.


איך בעט אייך זייער, פארלירט זיך נישט; שטארקט זיך מיט תפילה און זייט גרייט פאר אייער מאן אפילו אן טעם און אן געפיל. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבא, פרק ט): "אֵיזוֹהִי אִשָׁה כְּשֵׁרָה", וואס איז אן ערליכע פרוי? "כָּל שֶׁעוֹשֶׂה רְצוֹן בַּעֲלָהּ", א פרוי וואס איז גרייט פאר'ן מאן וכו'.


דאס פארשטייט מען אליינס, אז מען רעדט דא דירעקט צו פרויען וואס האבן נישט קיין טעם און געפיל, ווייל אז עס איז דא א געפיל – דארף מען נישט חיזוק צו טון רצון בעלה, דאס איז די אייגענע ווילן, נאר דירעקט די פרויען וואס האבן נישט קיין רצון אבער זיי טוען די ווילן פונעם מאן, וואס איז די ווילן פונעם אייבערשטן - פאר זיי ווארט א גרויסע שכר.


עס נעמט צייט ביז מען שפירט זיכער מיט'ן אייגענעם מאן. אסאך מאל מאכט זיך ביי יונגע ווייבלעך, עס וועקט זיך אויף אינערליכע געפילן פון וועלן צוריק לויפן אהיים; עס נעמט אביסל צייט ביז מען שפירט זיכער מיט זיך אליין און מיט'ן מאן.


מיט די עצות פונעם צדיק, דער הייליגער רבי, פון זוכן דאס גוטס אין זיך אליין און זוכן גוטס אינעם מאן – ווערט מען מער און מער זיכער מיט'ן נייעם לעבן, ובפרט מיט די עצה פון וויסן און גלייבן אז אלעס וואס גייט אריבער אויפ'ן מענטש איז נאר פאר זיין טובה, דעמאלט ווערט אזוי ליכטיג די לעבן, עס ווערט א גן עדן; מען שפירט יעדע מינוט די זיסקייט פון גן עדן.


מאכט זיך א שיעור אין די הייליגע ספרים פון רבי'ן. אמת, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה כא:): "כָּל הַמְלַמֵּד אֶת בִּתּוֹ תוֹרָה, כְּאִלּוּ מְלַמְּדָהּ תִּפְלוּת", לימוד התורה איז נישט פאר פרויען; אבער דעם רבינ'ס ספרים איז אויך פאר פרויען, דאס איז אמונה און יראת שמים. יעצט איז ארויסגעקומען א שיינע גרינגע ספר אויף דעם הייליגן לקוטי מוהר"ן – ספר שפתי תפתח אין אידיש, א ספר וואס פרויען און קליינע קינדער קענען אויך פארשטיין. מען קען שוין לערנען דעם הייליגן לקוטי מוהר"ן וואס דער רבי האט געזאגט דערויף (חיי מוהר"ן, סימן מו): "דער ספר איז אתחלתא דגאולה", דאס איז דער אנהויב פון די גאולה.


ווער עס פארזוכט פון רבינ'ס ספר – הויבט אן ווערן אויסגעלייזט, מען הויבט אן שפירן די ליכט פון אמונה, זאכן הערן אויף באדערן, זאכן הערן אויף צו נערווירן, מען ווערט זייער פרייליך.


זאלט איר זיך מאכן א שיעור אין רבינ'ס ספרים; לערנט דעם ספר אשר בנחל אין אידיש, אויך די ספרים וואס דער אייבערשטער האט מיר געשאנקען, ספר איש אמונות, ספר עצתו אמונה; חיזוק, שכל און עצות פון הייליגן רבי'ן וואס איך האב געלערנט פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו; וועט אייך צוביסלעך ווערן די לעבן גרינג, עס וועט זיס ווערן.


דא האט איר א קליינע תפילה צו בעטן דעם אייבערשטן:


"רבונו של עולם, איך דאנק דיר און איך לויב דיר פאר דיינע חסדים, דו ביסט אזוי גוט צו מיר, דו מאכסט מיר נאר גוטס, דו מאכסט מיט מיר אזויפיל ניסים; וויפיל איך וועל דיר דאנקען - וועל איך נישט אנקומען צו קענען דאנקען אפילו נאר אויף איינע פון דיינע טויזנטער גוטס וואס דו טוסט מיט מיר.


איך דאנק דיר פאר מיין לעבן, איך דאנק דיר אז איך האב חתונה געהאט; האסט מיר געגעבן א טייערער מאן, אן ערליכער מאן, א מאן מיט גאלדענע מידות, אזא ווייכע הארץ, ער איז אזוי גוט צו מיר.


רבונו של עולם, איך האב א פראבלעם, איך ווייס נישט וואס צו טון, איך שעם זיך צו רעדן פון דעם מיט אנדערע, איך ווייס נישט פון וועם צו בעטן אן עצה אויף דעם. רבונו של עולם, פון דיר שעם איך זיך נישט צו בעטן ווייל דו ביסט מיין טאטע, דו ביסט דער אב הרחמן, א רחמנות'דיגער טאטע.


איך האב א פראבלעם מיט די חתונה געהאטע לעבן, איך האב נישט קיין טעם, קיין שום געפיל - צו לעבן מיט מיין מאן, אזוי ווי דו האסט באשאפן די וועלט און אזוי ווי דו האסט אויסגעשטעלט די וועלט; ווי אזוי אידישע קינדער דארפן זיך פירן.


עס איז מיר אזוי שווער, עס איז מיר געפערליך; יעדע מאל עס קומט צו דעם - ווערט מיר שלעכט, איך שפיר ווי איך דערשטיק זיך, איך שפיר ווי איך פארליר מיין אטעם.


הייליגער באשעפער, וואס קען דאס זיין? פארוואס האב איך נישט די טעם אין לעבן אזוי ווי א געזונטער מענטש? באשעפער זיסער, דאס מאכט חרוב אונזער שלום בית; ווייל יעדע מאל עס קומט די צייט פון לעבן מיט'ן מאן - הויב איך אן שפירן ווי איך וויל אנטלויפן פון אים, און פון מיר; איך שפיר ווי איך האב נישט קיין פלאץ אין די וועלט, איך זוך אלץ תירוצים, איך מאך אויף מעשיות; היינט שפיר איך נישט גוט, נעכטן בין איך געווען מיד, אייער נעכטן איז נישט געווען קיין צייט; איך האב שוין נישט קיין תירוצים, איך ווייס נישט וואס צו טון; מיין מאן איז אזא רחמנות, ער ווייסט בכלל נישט וואס דא גייט פאר.


אנא ה', איך בעט דיר אייבערשטער, הייל מיך אויס. מאך א נס, מאך מיך געזונט, מאך מיר א טעם אין לעבן, מאך מיר א  געפיל צו לעבן אזוי ווי די וועלט פירט זיך.


אינדרויסן זע איך אויס געזונט, אינדרויסן זענען מיך מענטשן מקנא, אינדרויסן מיינען מענטשן אז איך האב די עכטע שלום בית, אבער איך בין א טויטע, איך בין נישט חתונה געהאט.


אנא ה', העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל זיין זיכער מיט זיך, איך זאל זיין סעקיור"ד מיט מיין מאן.


הייליגער באשעפער, בזכות וואס איך לעב מיט אים אן געפיל, אן טעם - זאל איך ווערן געזונט פיזיש און גייסטיש, אמן".


זאגט די תפילה, און לייגט צו אייגענע ווערטער, מער פערזענליך, און ברענגט זיך בעסער ארויס – וועט איר זען גרויסע ניסים; איר וועט האבן אן אמת'ע אהבה, אחוה, שלום ורעות.


א כתיבה וחתימה טובה.

#390 - איך וויל זיין א איד
קינדער, תפילה והתבודדות, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת האזינו, י"א תשרי, [גאט'ס נאמען], שנת תשפ"ג לפ"ק


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך מוז דיר זאגן, עס איז אזוי שיין די מעשה'לעך פאר קינדערלעך; די מפיצים זאגן נישטא נאך א זאך וואס מענטשן זאלן אזוי כאפן! אפילו די וואס נעמען נישט די ספרים - אבער דאס נעמט יעדער איינער. איך קען שוין קוים ווארטן עס זאל ארויסקומען נאך חלקים.


דא האסטו א מעשה פאר קינדער. בעט דעם מעלער ער זאל מאלן ווי א איד ליגט מיט'ן פנים צו דער ערד און וויינט, און פון די זייט עפנט זיך די טיר און איינער קוקט אריין מיט א שרעק.


דא האסטו די מעשה:


דֶער רֶבִּי לִיגְט אוֹיף דֶער עֶרְד אוּן וֵויינְט... "אִיךְ וִויל זַיין אַ אִיד, אִיךְ וִויל זַיין אַ אִיד!"


דֶער גֶעטְרֵייעֶר תַּלְמִיד רֶבִּי נָתָן עֶפְנְט דִי טִיר פוּנֶעם צִימֶער, עֶר וִויל זֶען דֶעם רֶבִּי'ן, עֶר וִויל שְׁמוּעֶסְן מִיט'ן רֶבִּי'ן, אוּן עֶר בְּלַייבְּט שְׁטֵיין! עֶר זֶעט עֶפֶּעס שְׁרֶעקְלִיךְ; דֶער רֶבִּי לִיגְט אוֹיף דֶער עֶרְד אוּן וֵויינְט צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן.


רֶבִּי נָתָן הֶערְט זִיךְ צוּ, עֶר וִויל הֶערְן, וָואס וֵויינְט דֶער רֶבִּי? וָואס גֵייט פָאר? "אִיךְ וִויל זַיין אַ אִיד", "אִיךְ וִויל זַיין אַ אִיד!" רֶבִּי נָתָן פַארְשְׁטֵייט נִישְׁט וָואס גֵייט פָאר, וָואס וֵויינְט דֶער רֶבִּי...? רֶבִּי נָתָן וַוארְט.


דֶער רֶבִּי הוֹיבְּט זִיךְ אוֹיף אוּן זֶעט רֶבִּי נָתָן שְׁטֵיין דָארְט. רֶבִּי נָתָן פְרֶעגְט דֶעם רֶבִּי'ן: "רֶבִּי, וָואס וֵויינְט דֶער רֶבִּי 'אִיךְ וִויל זַיין אַ אִיד'? דֶער רֶבִּי אִיז דָאךְ אַזוֹי גְרוֹיס, אַזוֹי הֵיילִיג! אָט נִישְׁט לַאנְג צוּרִיק הָאט דֶער רֶבִּי אוּנְז מְגַלֶה גֶעוֶוען אַזֶעלְכֶע הֵיילִיגֶע תּוֹרוֹת, וָואס וֵויינְט יֶעצְט דֶער רֶבִּי 'אִיךְ וִויל זַיין אַ אִיד'"?!


עֶנְטְפֶערְט אִים דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי: "מֶען דַארְף אַלְץ בֶּעטְן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אַז מֶען זָאל זַיין אַ אִיד, וַוייל וִויפִיל מֶען אִיז זוֹכֶה צוּ וִויסְן אוּן צוּ פַארְשְׁטֵיין - אִיז דָאס נָאךְ גָארְנִישְׁט פוּנֶעם גְרוֹיסְקֵייט פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן".


אַלֶע קִינְדֶער, לָאמִיר אִינְאֵיינֶעם זִינְגֶען: "הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אִיךְ וִויל זַיין אַ אִיד, הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אִיךְ וִויל זַיין אַ אִיד!"


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#389 - רבונו של עולם, איך בעט דיר געב מיר מיין שידוך
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, בחור, שידוכים, התחזקות, סגולות, אמונת חכמים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שופטים, ו' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר, בארא פארק


איך ווייס עס איז דיר אזוי שווער, דו ביסט אזוי צעבראכן; דו האסט שוין געמיינט אפאר יאר צוריק אז דו וועסט האבן דיין שידוך, דו ביסט געווען זיכער אז מען וועט דיך צוכאפן יונגערהייט, און עס גייט אריבער נאך א יאר און נאך א יאר און גארנישט; עס גייט גארנישט, עס רירט זיך גארנישט, עס זעט אויס פארקלאפט, פארהאקט, פארמאכט אלע טירן.


דאך בעט איך דיר ליבער ברודער, הארציגער חבר, געב נישט אויף; דערהאלט זיך, דראפע זיך, בלייב מיט דיין אמונה, בלייב מיט אמונת חכמים, בלייב מיט אלע סגולות וואס דו טוסט. איך בעט דיר, האב נישט קיין קשיות אויפ'ן אייבערשטן, האב נישט קיין תרעומות, עס וועט דיר אויך ליכטיג ווערן, עס וועט קומען דיין ישועה, דו וועסט האבן דיין שידוך.


דו זיי ממשיך מיט התבודדות ותפילה; בעט דעם אייבערשטן, וויין צו אים, זאג אים:


"רבונו של עולם, איך גלייב אין דיר, איך גיי נישט אוועק פון דיר; איך בעט דיר געב מיר מיין שידוך, איך וויל שוין אזוי שטארק חתונה האבן, איך וויל זיין ריין, איך וויל נישט פוגם זיין בברית. איך וויל אזוי שטארק זיין גוט, העלף מיר, אנה ה' הושיעה נא, בזכות די צדיקים וואס האבן זיך פאר דיר מוסר נפש געווען".


ברודער שטארק זיך.


א כתיבה וחתימה טובה.

#388 - עס איז נישט אויסגעהאלטן איבערלאזן די משפחה אויף שמחת תורה
תפילה והתבודדות, שלום בית, משפחה, אומאן, ראש השנה, שמחת תורה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת האזינו, ז' תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בלייב מיט דיין משפחה אין ארץ ישראל, עס איז נישט אויסגעהאלטן דאס צו טון - איבערלאזן די ווייב מיט די קינדער אויף שמחת תורה; נאר ראש השנה ווען מיר פארן צום רבי'ן קיין אומאן טוען מיר איבערלאזן די ווייב, אויך נאר אויף אפאר טעג, פון אפאר טעג פאר ראש השנה און גלייך גייען מיר צוריק. (די לעצטע פאר יאר ביי קאראנע און אויך די יאר ביי די מלחמה - זענען געווען וואס זענען געפארן פריער, איבערגעלאזט די משפחה אויף הפקר; די רבי רופט זיי אן פליטעס [שיחות הר"ן, סימן רכח], מענטשן אן קיין ישוב הדעת, מענטשן אן התבודדות).


בלייב אין שטוב, נישטא וואס צו זוכן אין אמעריקע; עס איז דא בחורים וואס קומען אין ישיבה לערנען וואס קומען שוין אויף יום טוב, אבער איבערלאזן די ווייב און קינדער - האט נישט קיין זין.


איך האף צום אייבערשטן צו קומען קיין ארץ ישראל נאך יום טוב.


א גמר חתימה טובה.

#387 - ליין איבער די פילע בריוון וואס איך האב דיר שוין געשריבן
תפילה והתבודדות, חברים, זיכוי הרבים, בריוו

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


עס וואלט געווען א גוטע זאך ווען דו נעמסט צאם אלע בריוון וואס איך האב דיר געשריבן פערזענליך, און דו חזר'סט עס איבער מזמן לזמן.


אזוי סאך שיינע זאכן האב איך דיר געשריבן; עס איז א שאד עס זאל ליגן פארשטויבט אין שאפע, און א שאד פאר מיר איך זאל דיר דארפן איבערשרייבן, די זעלבע נקודות, איבערשרייבן נאכאמאל און נאכאמאל.


מאך דיר א פאלדער פון אלע בריוון וואס איך האב דיר געשריבן; אזויפיל שיינע זאכן פאר דיין פריוואטע לעבן און איבער ווי אזוי זיך צו פירן מיט אנדערע.


גיי זיך מתבודד זיין, דו האסט א שיינע פעלד ארום דיין שטוב, גיי שפאצירן מיט'ן אייבערשטן. קוק ארויף צום הימל, דאנק און לויב דעם אייבערשטן און בעט אים אלעס וואס דו דארפסט.


זיי מחזק אנשי שלומינו, עס איז א גרויסע מצוה צו מחזק זיין אנשי שלומינו. הפצה איז זייער א גרויסע מצוה, און מחזק זיין אנשי שלומינו איז נאך א גרעסערע מצוה.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#386 - ווען מען איז אויסגעלאשן, אראפגעפאלן, נידריג, ווייט, און א דורכפאל
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, התחזקות, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שופטים, ו' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מאנסי


גלייך אינדערפרי ווען דו שטייסט אויף, נאכן אפגיסן נעגל וואסער, נאכן זאגן מודה אני - זאלסטו זיך איבערגעבן צום אייבערשטן.


זאג אין דיין שפראך, אין אידיש: "רבונו של עולם, איך געב זיך איבער צו דיר; מיך, מיין ווייב, מיינע קינדער און אלעס וואס איז תלוי אין מיר. איך זאל נאר טון דיין ווילן, איך זאל חס ושלום נישט טון עפעס קעגן דיין ווילן, איך זאל נישט פוגם זיין - נישט מיט די אויגן, אויערן, נאז און מויל, און איך זאל טון היינט נאר גוטס".


קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון די פאר ווערטער, דאס טוט אויף סיי אין הימל און סיי אויפ'ן מענטש; אלעס איז אנדערש, מען ווערט צוגעקלעבט צום אייבערשטן. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן עח), רעדן צום אייבערשטן גייט מיט מיט'ן מענטש - אזוי ווי א מאמע גייט מיט'ן קינד, אפילו דאס קינד איז פארשמירט און עס האט א גערוך - וועט זי נישט אפלאזן דאס קינד, אזוי אויך, דאס רעדן צום אייבערשטן גייט מיט'ן מענטש, אפילו מען איז אויסגעלאשן, אראפגעפאלן, נידריג, ווייט, א דורכפאל - קען מען נאכאלץ רעדן צום אייבערשטן און אים בעטן:


"רבונו של עולם, קרבינו לעבודתיך, ברענג מיך צו דיר, דערנענטער מיך צו דיר".


איך האף דיר צו זען אין אומאן ביים רבי'ן ראש השנה.


א כתיבה וחתימה טובה.

#385 - כל זמן מען געבט נישט אויף, מען האלט אן די מלחמה, איז גוט
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חברים, שלום בית, התחזקות, מוסדות, עבודת השם, אומאן, ראש השנה, סיפורי צדיקים, אחדות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תצא, י"ג אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, אנשי שלומינו תלמידי היכל הקודש בארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


טייערע ברידער, טייערע חברים, אנשי ארץ ישראל, איך בענק זיך זייער צו ענק, איך האף זיך צו זען מיט ענק אין אומאן ביים הייליגן רבי'ן. די יאר איז נישט לייכט די נסיעה און אויך נישט ביליג; עס איז א שווערערע נסיעה, א טלטול הדרך, און עס איז טייער; איך האף איר שפרינגט אריבער אויף די אלע שוועריקייטן און איר שלעפט אייער גוף צום רבי'ן.


נעכטן ביים ליל שישי שיעור האבן מיר זיך מחזק געווען מיט'ן פסוק וואס די תורה זאגט: "כִּי תֵצֵא לַמִּלְחָמָה עַל אֹיְבֶיךָ, וּנְתָנוֹ ה' אֱלֹקֶיךָ בְּיָדֶךָ, וְשָׁבִיתָ שִׁבְיוֹ", אז מען גייט ארויס אין א מלחמה מיט'ן יצר הרע, מען שלאגט זיך - וועט מען ביים סוף מנצח זיין. כל זמן מען געבט נישט אויף, מען האלט אן די מלחמה - איז גוט, מען טאר נישט ווערן צעבראכן ווען מען פאלט אראפ חס ושלום, מען טאר נישט אויפגעבן ווען מען זעט ווי עס גייט אריבער אזא לאנגע צייט און מען האלט נאך ווייט פון עפעס א פינטעלע קדושה, מען דארף ווייטער מלחמה האלטן ביז מען איז מנצח.


ווי אזוי האלט מען מלחמה? אונזער געווער איז די מויל; יעדע מאל א איד זאגט ארויס די ווערטער: "רבונו של עולם איך וויל זיין אן ערליכער איד, איך וויל זיין אפגעהיטן, איך וויל נישט טון שלעכטס" - איז מען אין א גוטע וועג און מען וועט מנצח זיין, אפילו מען זעט נישט מיט די אויגן ווי וואס ווען ווי - מנצח זיין; אפילו עס איז לאכעדיג, אזויפיל מאל זאגן 'איך וויל זיין גוט' און גארנישט רוקט זיך נישט - דאך וועט מען מנצח זיין, מען וועט אלעס פאררעכטן.


טייערע חברים האלט אייך אינאיינעם. דער רבי האט געזאגט: "תִּרְאוּ לְהִתְקַבֵּץ יַחַד, וּלְהִתְפַּלֵּל יַחַד" איר זאלט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען צוזאמען, "כִּי אִם תִּתְפַּלְּלוּ בְּכַוָּנָה, אוּלַי תּוּכְלוּ לְהַמְשִׁיךְ אוֹתִי לְכָאן עוֹד הַפָּעַם", אויב איר וועט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען צוזאמען - וועט איר מיר קענען ממשיך זיין צו אייך (חיי מוהר"ן, סימן קפז), דארט וואו מען האלט זיך אינאיינעם און מען האט זיך ליב - איז דער רבי דארט.


מוהרא"ש האט אונז אלע יארן געזאגט: "ווען אנשי שלומינו וואלטן זיך שטארק ליב געהאט - וואלט מען געקענט די גאנצע וועלט צוריקברענגען צום אייבערשטן"; קוקט ווי שיין איר זענט מצליח, איר האט אנגעהויבן מיט א שול אין ירושלים, און פאריאר געעפנט א חדר, און יעצט א שולע, און מען רעדט שוין יעצט פון עפענען מוסדות אין גליל; דאס איז נאר אז מען האלט זיך באחדות.


אויך אין שטוב דארף מען זייער אכטונג געבן עס זאל זיין א שטארקע ליבשאפט. דער רבי האט זייער מקפיד געווען אויף שלום בית, מען האט נישט געקענט קומען צום רבי'ן נאר אז מען איז חתונה געהאט און מען לעבט מיט ליבשאפט; ווייל נאר אז מען איז חתונה געהאט און מען קריגט זיך נישט - קען מען האבן א ריינע מח מחשבה.


אמאל איז דער רבי געזיצן ביים טיש מיט זיינע תלמידים, אינמיטן האט זיך דער רבי אנגערופן: "וִוי וַואגְט זִיך צוּ קוּמֶען צוּ מַיין טִישׁ אֵיינֶער וָואס הָאט נִישְׁט קַיין רֵיינֶע מַחְשָׁבוֹת?!" דער רבי האט זיך אויפגעשטעלט, איבערגעלאזט דעם טיש מיט'ן עולם, אריין אין זיין צימער און מער נישט געוואלט זיצן ביים טיש. ווען דער אינגערמאן - אויף וועם דער רבי האט זיך באצויגן - האט געזען ווי דער רבי גייט אריין אין צימער, האט ער זיך אויפגעשטעלט, ער איז צוגעגאנגען צום רבינ'ס צימער און אנגעהויבן זייער צו וויינען און זיך איינגעבעטן ביים רבי'ן אז דאס גייט מער נישט פאסירן, ביז דער רבי איז צוריק ארויסגעקומען און ווייטער ממשיך געווען מיט'ן זאגן תורה.


וואס איז געווען די מעשה? דער אינגערמאן האט זיך געקריגט אין שטוב מיט די ווייב; זעט מען ווי שטארק דער רבי האט מקפיד געווען מען זאל האבן שלום בית, ווייל אז מען קריגט זיך אין שטוב האט מען נישט קיין מח, און אז מען האט נישט קיין מח איז מען נישט קיין מענטש, וואס דאס ברענגט אז מען זאל אראפפאלן אין א טיפע גרוב רחמנא לצלן.


איך קען נישט מער מאריך זיין, איך דארף אנגרייטן דעם שבת.


א פרייליכן שבת.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#384 - א שיינע ספר תהילים פאר די תלמידות פון די נייע שולע אין ירושלים
תפילה והתבודדות, סקול, תהלים, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


... תחי', בית פיגא ירושלים


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר האט ליב די נייע שולע בית פיגא אין ירושלים, איר לערנט שיינע זאכן, און איר זאגט תהילים; איר האט שוין געזאגט צען מאל גאנץ ספר תהילים. איך וועל אם ירצה ה' שיקן א מתנה א שיינע ספר תהילים פאר אלע תלמידות פון אונזער נייע שולע בית פיגא ירושלים.


זעט זיך צו פירן מיט דרך ארץ. ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ זייער א וויכטיגע זאך, דער רבי האט זיך אויסגעדרוקט: "ווען די קסרין און קעניגן וואלטן געוויסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן מיט מיינע לייט, וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער צו מיר איך זאל זיי לערנען דרך ארץ".


וואס איר דארפט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן. געוואוינט זיך צו צו בעטן דעם אייבערשטן אויף אייער שפראך, אויף אידיש; ווי מער מען רעדט און מען שמועסט מיט'ן אייבערשטן - ווערט מען מער זיכער מיט זיך, מען ווערט זייער א שטארקער מענטש.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#383 - בעטן און בעטן, אבער נישט ווערן צעדרוקט
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שידוכים, תהלים, סבלנות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תצא, י' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זארגט נישט, איר וועט האבן בקרוב א גוטע שידוך. נאר איין זאך בעט איך אייך איר זאלט אכטונג געבן, נישט אריינגיין אין קיין לחץ. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות סד.): "כָּל הַדּוֹחַק אֶת הַשָּׁעָה", ווער עס ווערט צעדרוקט פון די צייט, ער זאגט 'יעצט מוז איך האבן וואס איך בעט', 'יעצט מוז געשען וואס איך דארף', "הַשָּׁעָה דוֹחַקְתּוֹ", וועט ער צעדרוקט ווערן, ער וועט אלעס פארלירן.


נעמט די עצה פון רבי'ן, דער רבי זאגט (ספר המדות אות רחמנות, סימן יא): "עַל יְדֵי בַּקָּשַׁת רַחֲמִים, זוֹכֶה לַעֲשוֹת שִׁידוּכִים טוֹבִים וְהַגוּנִים", דורך תפילה איז מען זוכה צו טון גוטע שידוכים; דאס איז די עצה סיי פאר א בחור, סיי פאר א מיידל וואס ווארטן אויף זייער שידוך, מען זאל בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל טרעפן מיין ריכטיגע שידוך שנעל און גרינג"; מיט תפילה פועל'ט מען א שידוך.


זאגט יעדן טאג דעם יום תהילים, און שרייבט מיר אייערע סיומים.


א גוט געבענטשט יאר.

#382 - ווער נישט דערשראקן פון דאקטורים, דאנק און בעט וועט אלעס זיין גוט
קינדער, תפילה והתבודדות, שמחה, תודה והודאה, סגולות, רפואה, שמות הצדיקים, וויינען, דאקטורים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שופטים, ב' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


זיי נישט דערשראקן פון וואס די דאקטורים זאגן פאראויס, אז עס פעלט א שטיק מח פונעם קינד, זיי דערשרעקן דיר אז דאס קינד וועט זיין געלעמט חס ושלום; זיי מחזק דיין ווייב און זי זאל דיך צוריק מחזק זיין, נעם די סגולה פון בעטן דעם אייבערשטן און אים דאנקען פאר אלע חסדים.


ווי מער מען דאנקט דעם אייבערשטן - עפענען זיך אויף ריזיגע טויערן אין הימל און עס גיסט אראפ ניסים ונפלאות; בדוק ומנוסה, מענטשן דערציילן אותות ומופתים, זאכן שלא כדרך הטבע פון די סגולה פון תודה והודאה.


דאס וואס דו זאגסט אז דיין ווייב וויינט וכו'; מען מעג וויינען, מען דארף וויינען; עס איז נישט נישט קיין חסרון אין אמונה ובטחון אז מען וויינט, מען דארף אבער אין די זעלבע צייט זיין פרייליך, מען דארף וויינען מיט שמחה און תקוה, נאר נישט זיין בעצבות ובמרה שחורה. דער הייליגער רבי האט זייער אסאך געוויינט, אבער עס איז געווען מיט שמחה, מיט האפענונג. אז מען פריידט זיך מיט אמונה, מען פריידט זיך מיט'ן אייבערשטן - זענען די טרערן זיסע טרערן, נישט זאלציג און ביטער.


ווער נישט דערשראקן פון דאקטורים, דער רבי זאגט שוין מיט איבער צוויי הונדערט יאר צוריק ווער און וואס דאקטורים זענען, זיי ארבעטן האנט ביי האנט מיט'ן מלאך המות.


מוהרא"ש זאגט בשם צדיקים, די תורה זאגט (שמות כא, יט): "וְרַפֹּא יְרַפֵּא", זאגן די הייליגע חכמים (ברכות ס.): "מכאן שניתנה רשות לרופא לרפאות", אז מען האט געגעבן רשות פאר דאקטורים נאר צו היילן, נישט צו דערשרעקן.


אז דו און דיין ווייב וועלן יעדן טאג דאנקען דעם אייבערשטן פאר אלעס גוטס, און אויך בעטן פאר'ן קינד זאל געבוירן ווערן געזונט ברמ"ח איברים ושס"ה גידים, און זאגן שמות הצדיקים - וועט דער אייבערשטער מאכן גרויסע ניסים.


א כתיבה וחתימה טובה.

#381 - בעיקר דארף מען בעטן אלעס זאל זיין בנקל ובנחת געזונטערהייט
קינדער, תפילה והתבודדות, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שופטים, ה' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאנקט דעם אייבערשטן אויף אלע חסדים וואס ער טוט מיט אייך, און בעטס יעדן טאג אז איר זאלט אריבערגיין אלעס בנקל ובנחת.


אויף אייער פראגע אויב איר מעגט בעטן עס זאל זיין א אינגל; מען קען אלעס בעטן, מען דארף אבער בעיקר בעטן אלעס זאל זיין בנקל ובנחת, איר זאלט זיין געזונט, דאס קינד זאל זיין געזונט, מען דארף בעטן אויף ליכטיגע דורות - דאס איז דער עיקר, און וואס דער אייבערשטער געבט - איז דאס בעסטע און עס קען נישט זיין בעסער.


בנוגע אז אייער מאן ווערט אנגעצויגן ווען ער קומט אהיים און די שטוב איז נישט מסודר, ער קען ווערן אין א נישט גוטע גוסטע; איך וועל אים שרייבן ער זאל מער זיין אין שטוב אין די טעג און מער העלפן.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#380 - וואוינסט אין שטעטל, דארפסטו זיך פירן מיט די עצות פון רבי'ן
תפילה והתבודדות, שטעטל, סדר דרך הלימוד, לימוד התורה, אינוועסטמענט

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ראה, כ"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


שטארק זיך ברודער, שטארק זיך מיט אלע דיינע כוחות. נעם די חיזוק פון רבי'ן, באנוץ זיך מיט די שכל, מיט די עצות. זיי זיך קובע נאך שיעורים, ווייל יעצט איז די צייט פון אינוועסטירן, אוועקלייגן פאר שפעטער.


דער רבי האט אונז געגעבן א גרינגע זיסע וועג צו לערנען און אנקומען צו כל התורה כולה; דורך זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו). אפילו מען פארשטייט נישט, אפילו מען קען נישט די עברי - דאך איז דאס זייער חשוב אויבן ביים אייבערשטן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שיר השירים רבה ב, טו) אויפ'ן פסוק (שיר השירים ב, ד): "וְדִלּוּגוֹ עָלַי אַהֲבָה", וְלִיגְלוּגוֹ, די גרייזן, עָלַי אַהֲבָה, איז ביי מיר זייער באליבט.


וואוינסט אין שטעטל, דארפסטו זיך פירן מיט די עצות פון רבי'ן. ביים רבי'ן איז געווען דאס ערשטע, לעצטע און וויכטיגסטע זאך - התבודדות; רעדן, שמועסן און דערציילן אלעס פאר'ן אייבערשטן. דו האסט א שיינע פעלד ארום דיין שטוב, זאלסטו גיין אביסל שפאצירן, דאנקען דעם אייבערשטן און בעטן פאר אלעס וואס דו דארפסט, ובעיקר אויף זיין אן ערליכער איד, און די קינדער און אייניקלעך זאלן זיין ערליכע אידן.


בנוגע וכו'; דאנק דעם אייבערשטן יעדן טאג דריי מינוט אין איין צו, וועסטו האבן א גרויסע ישועה.


א כתיבה וחתימה טובה.

#379 - העלפן דעם רבי'ן וועט נישט שאטן פאר א שידוך
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שידוכים, סגולות, יבנאל, מוסדות, משמש דעם רבי'ן, מוהרא"ש, סיפורי צדיקים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיינע בריוו.


איך וועל דיר דערציילן וואס איך האב בייגעוואוינט ביי מוהרא"ש זכותו יגן עלינו. מיר האבן געעפנט די חדר היכל הקודש אין אמעריקע אין יאר תש"ע, אין אמעריקע טראגט מען די קינדער מיט באסעס אין חדר. איך האב דעמאלט נישט געקענט נעמען אינגעלייט זאלן ארבעטן פאר די מוסד און זיי באצאלן, ווייל מיר האבן געהאט צען צוואנציג קינדער, וואס קען ניטאמאל דעקן די קאסט פון די רענט פון די דירה וואו מיר האבן אנגעהויבן די חדר, און זיכער נישט די מלמדים; האבן מיר גענומען בחורים צו העלפן די חדר און דרייווען די באסעס, און אזוי ווייטער.


מיר האבן געהאט זייער געטרייע בחורים וואס האבן געטראגן די קינדער און געברענגט די קינדער מיט זייער גאנצע הארץ; מיר האבן קיינמאל נישט געגעבן קיין געהאלט פאר בחורים, זיי האבן דאס געטון מיט די גרעסטע שמחה צו העלפן בויען די מוסדות. דעמאלט האבן מיר נישט געהאט די פאר דאלער צו קענען אנפילן די באסעס און די ווענס מיט געז, איינער פון די בחורים איז געווען אזוי געטריי, ער האט געלייגט זיין אייגענע געלט פאר געז.


ויהי היום, זיין טאטע איז געקומען צו מוהרא"ש זאגן אז דאס וואס עס מאכט זיך נישט קיין שידוך פאר אים - איז ווייל ער דרייווט די באס פאר ברסלב, דעריבער גייט אים נישט קיין שידוך. מוהרא"ש האט נישט גע'טענה'ט מיט עלטערן, מוהרא"ש האט אים געגעבן גערעכט. שפעטער האט מיר מוהרא"ש געזאגט: "דער טאטע מיינט אז ברסלב איז די אפהאלט פאר זיין שידוך, וואס וועט זיין יעצט ווען ער וועט אים אוועקנעמען פון ברסלב, וועט ער דען יא האבן א שידוך?!" למעשה איז זיין שידוך אנגעקומען נאר פון ברסלב.


ווען מוהרא"ש איז נסתלק געווארן איז דער בחור געפארן צו די לוי' און ווען מען האט געעפנט מוהרא"ש'ס דירה אין יבנאל איז שוין געלעגן די צוואה אנגעגרייט אויפ'ן טיש, מען האט גלייך געמאכט קאפיס פאר אלעמען. דער בחור האט געזען אין די צוואה ווי מוהרא"ש איז מבטיח, ווער עס וועט קומען צו זיין ציון און אויסזאגן תהילים זאגט ער צו מיט א הבטחה חזקה אז ער וועט נישט רוען ביז ער באקומט זיין שידוך; אומר ועושה, ער האט אויסגעזאגט תהילים און אויפ'ן וועג אהיים, אויפ'ן פליגער, איז געווען א פארפאלק וואס זענען געפארן צו די לוי', זיי וואוינען היינט אין שטעטל; די פרוי זאגט פאר'ן מאן: "מיר געפעלט דער בחור, איך טראכט א שידוך", און אפאר טעג שפעטער איז געווארן די שידוך.


צוריק צום מעשה, דעמאלט בין איך געגאנגען מיט א צווייטע בחור צו מוהרא"ש, דער בחור האט געוואלט א ברכה פאר א שידוך. איך האב געזאגט פאר מוהרא"ש אז דער בחור נעמט איבער דעם אנדערן בחור, האט מוהרא"ש אים געזאגט: "אז דו וועסט דרייווען פאר די רבי'ס מוסדות וועט דאס דיר גארנישט שאטן פאר דיין שידוך", עס איז געווען א שווערע נסיון פאר'ן בחור; זיינע חברים, נאנטע חברים - האבן אים אפגערעדט, מען רעדט פון חברים פון ישיבה; זיי האבן אים געזאגט: "עד כאן, מען דארף טאקע העלפן דעם רבי'ן, אבער זיך ארויפזעצן אויף א גרויסע געלע באס און ארום פארן אין שטאט, וואס יעדער קוקט ווי אזוי א יונגער וואוילער בחור, א בחור א ירא שמים, א בחור א מתמיד מיט א הוט און רעקל - דרייווט א באס, דאס וועט מאכן א שלעכטע רושם".


למעשה דער בחור האט געהאט די שטארקייט און דאס גענומען מיט'ן גאנצן הארץ. דאס איז בכלל נישט קיין גרינגע ארבעט, ווייל ווען מען פארשלאפט איז אויס חדר; ווען דער מלמד פארשלאפט - קען מען זיך אן עצה געבן, מען קען נעמען א במקום. ווען דער ראש ישיבה פארשלאפט גייט אויך אלעס אן, אבער ווען מאמעס רייסן זיך ארויס אינדערפרי טראגן די קינדער אויפ'ן באס און די באס קומט נישט צייטליך - איז געפערליך! משפחות וועלן אפילו ארויסנעמען די קינדער פון איין מוסד און לייגן ביי א צווייטע מוסד - אויב די באס איז נישט צייטליך.


וואס איז די סוף פון די מעשה? דער בחור האט געטראפן א גוטע שידוך, מוהרא"ש איז געווען זיין שדכן. מוהרא"ש האט די לעצטע חנוכה צוגערופן א אינגערמאן וואס האט געלערנט אין ישיבה און אים געזאגט: "איך האב א גוטע שידוך פאר דיין שוועסטער", און די חברים וואס האבן אים אפגערעדט האבן געדארפט אסאך ווארטן צו טרעפן זייער שידוך.


איך שרייב דיר דאס אז דו זאלסט האבן חיזוק ווען דיינע עלטערן שרייען אויף דיר אז דו האסט נישט קיין שידוך וועגן דאס, וועגן יענץ; א קינד טאר נישט ענטפערן פאר עלטערן, אבער איך מעג דיר מחזק זיין און דיר זאגן אז העלפן דעם רבי'ן וועט דיר נישט שאטן פאר דיין שידוך, עס וועט דיר העלפן בזה ובבא.


איך זאג דאס פאר אלע בחורים: "וואס דו טוסט פאר'ן רבי'ן, פון רייניגן - ביז דרייווען א גרויסער טראק - וועט דיר דאס גארנישט שאטן פאר דיין שידוך, און פאר גארנישט, עס וועט דיר נאר העלפן; וואס דו טוסט פאר געלט - דאס ווענדט זיך שוין וואס, ווען און וואו".


נעם די זיסע עצה פון רבי'ן, גיי אין א ליידיגע פלאץ און וויין זיך אויס, בעט: "רבונו של עולם איך דארף מיין שידוך, איך קען נישט מער, רבונו של עולם, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן פז): 'חֹדֶשׁ אֱלוּל שֶׁאָז יְכוֹלִין לְתַקֵּן זֶה, אֲזַי מוֹצֵא זִוּוּגוֹ', אלול איז מסוגל פאר א שידוך, דער רבי זאגט אז מען איז פוגם בברית פארלירט מען די שידוך, און דער זעלבער רבי זאגט אז אן א שידוך איז מען פוגם בברית, אין הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אן א ווייב פאלט מען אראפ; איז דאס א רעדל וואס דריידט זיך אויף נישט די גוטע וועג, אויף צוריק; ווייל פגם הברית רחמנא לצלן שטופט אוועק מיין שידוך, און אז מען האט נישט קיין שידוך איז מען פוגם בברית; טאטע זיסער, ווי אזוי קען מען אפשטעלן די רעדל וואס דריידט זיך אויף צוריק? איינס שלעפט דאך די צווייטע! רבונו של עולם, נאר דו קענסט אפשטעלן די רעדל פון זיך דרייען אויף די נישט ריכטיגע וועג, דו קענסט מיר געבן א שידוך אז דער רעדל זאל זיך אנהויבן דרייען אויף די גוטע וועג, דו וועסט מיר געבן מיין שידוך, אזוי וועל איך מער נישט פוגם זיין - אזוי וועל איך נישט פארלירן מיין שידוך, איך וועל האבן שלום בית, און אז איך וועל האבן מיין שידוך און שלום בית - וועל איך נישט פוגם זיין.


רבונו של עולם קוק מיין הארץ, אַתָּה חוֹפֵשׂ כָּל חַדְרֵי בָטֶן וּבוֹחֵן כְּלָיוֹת וָלֵב, אֵין דָּבָר נֶעְלָם מִמֶּךָּ וְאֵין נִסְתָּר מִנֶּגֶד עֵינֶיךָ, דו ווייסט מיין הארץ ווי שטארק איך וויל זיין גוט, אבער דער יצר הרע ווארפט מיך אראפ, בעט איך דיר, געב מיר מיין שידוך און וְטַהֵר לִבֵּנוּ לְעָבְדְּךָ בֶּאֱמֶת, אמן.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#378 - מיט תפלה ווייסט מען ווי איין און ווי אויס
תפילה והתבודדות, שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ראה, כ"ד מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער פראגע.


איך פארשטיי נישט די פראגע; עס איז זייער חשוב צו העלפן אין סקול, און עס איז זייער חשוב צו העלפן די פלעי, אבער דאס קען נישט גיין אויפ'ן חשבון וכו'; נישטא אזא זאך אפשטופן וכו'.


בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט וויסן ווי איין און ווי אויס, ווען צו העלפן און וויפיל צו העלפן; מיט תפילה ווייסט מען ווי אזוי זיך צו פירן.

#377 - די דריי חלקים פון התבודדות; דאנקען, איבערבעטן, בעטן
תפילה והתבודדות, שמחות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ראה, כ"ה מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


מזל טוב פאר דיין נייע געבוירענע מיידל, דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט איר מגדל זיין לתורה ולחופה ולמעשים טובים, געזונטערהייט, אינאיינעם מיט דיין ווייב.


גיי אביסל התבודדות, מאך זיך א קביעות אביסל צו שפאצירן ארום דיין שטוב. דו האסט דאך א שיינע פעלד ארום דיין הויז, זאלסטו גיין שפאצירן, זיך מתבודד זיין.


טייל איין די התבודדות אין דריי:


די ערשטע זאך איז תודה והודאה, הויב אן מיט דאנקען; דאנק דעם אייבערשטן פאר אלע חסדים וואס ער טוט מיט דיר און מיט דיין משפחה, דאנק אים פאר'ן דיך מקרב זיין צום הייליגן רבי'ן, און אזוי ווייטער.


צווייטנס, תשובה; בעט איבער דעם באשעפער, טו תשובה אויף אלעס וואס דו האסט געטון, דערצייל אים אלעס וואס דו האסט געטון און וואס דו טוסט און האב חרטה, זאג פאר'ן באשעפער אז דו גייסט מער נישט טון די זאכן.


דריטנ'ס, בקשה; בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, ער זאל דיך מקרב זיין צו אים, דו זאלסט זיך פירן אזוי ווי דער אייבערשטער וויל.


די פאר מינוט וואס דו שפאצירסט אזוי ארום דיין שטוב - זאלסטו אפלאזן דעם טעלעפאן און אלעס ארום; יעצט איז א צייט וואס איך שטעל אלעס אפ.


מיר פארן שוין כמעט צום רבי'ן זיך אויסבעטן א גוטע יאר, לנו ולכל ישראל, אמן.


א כתיבה וחתימה טובה.

#376 - רעדן שמוציג שטופט אוועק די שידוך
תפילה והתבודדות, חברים, בחור, שידוכים, ישיבה, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, אז דו הערסט א בחור רעדן ניבול פה - זאלסטו אים פארמאכן זיין פיסק, האב נישט מורא פון קיינעם.


נעם נישט קיין בחורים ביי דיר אין קאר וואס רעדן ניבול פה. דו ווילסט דאך א חתן ווערן, זאלסטו זיך זייער אכטונג געבן נישט צו רעדן קיין ניבול פה און נישט צוהערן ניבול פה, ווייל דאס רעדן שמוציג שטופט אוועק די שידוך, און אפילו דו וועסט זען אז א שידוך ווערט - וועט דאס פלאצן פריער אדער שפעטער.


דו זעסט דאך ווי עס האט אנגעהויבן גיין שידוכים, יעדע פאר טעג איז דא נאך א שידוך, דו ווילסט דאך שוין אויך דיין שידוך - זאלסטו אכטונג געבן זיך צו היטן פון חברים לצים און מנוולים.


גיי אביסל שפאצירן מיט'ן אייבערשטן, בעט אים פאר א שידוך, בעט אים פאר גוטע חברים, בעט אים צו בלייבן פארבינדן ביים רבי'ן אין זאק.

#375 - ווען וועט דער מענטש זאגן "טאטע"?
תפילה והתבודדות, התחדשות, סדר דרך הלימוד, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת עקב, כ"א מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית יואל


דער אייבערשטער שטייט און ווארט 'ווען וועט דער מענטש רעדן צו מיר? ווען וועט ער זאגן "טאטע"?' אזוי ווי א טאטע ווארט זיינע קינדער זאלן רעדן צו אים; עס ווערט א רעש אין הימל ווען א מענטש עפנט די מויל און זאגט א ווארט, "טאטע העלף מיר", "טאטע איך וויל זיך צוריקקערן צו דיר", "טאטע איך הויב אן פון יעצט, איך גיי שוין זיין וואויל, איך גיי שוין זיין גוט".


טייערער ברודער, באניי זיך מיט לערנען יעדן טאג חומש, משניות און גמרא. מען קען נאר לעבן אויב מען לערנט תורה, דער וואס עפנט יעדן טאג די הייליגע גמרא - דער לעבט א חיים טובים, מען איז צוגעקלעבט צום אייבערשטן. אפילו אן פארשטיין זאלסטו לערנען, דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו) מען דארף לערנען אפילו מען פארשטייט נישט.

#374 - ענדערש זיי א מלמד
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, מלמדים, אמונה, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת עקב, י"ט מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ענדערש זיי א מלמד, אזוי וועסטו קענען אריינלייגן אין די קינדער די ריינע אמונה, דו וועסט זיי אויסלערנען די פינפטע אני מאמין, "אֲנִי מַאֲמִין בֶּאֱמוּנָה שְׁלֵמָה שֶׁהַבּוֹרֵא יִתְבָּרַךְ שְׁמוֹ לוֹ לְבַדּוֹ רָאוּי לְהִתְפַּלֵּל", נאר צום אייבערשטן דארף מען זיך ווענדן בעת צרה, נישטא עפעס אנדערש צו טון; מען דארף בעטן דעם אייבערשטן, רעדן צו אים, "וְאֵין רָאוּי לְהִתְפַּלֵּל לְזוּלָתוֹ", נישט בעטן אנדערע.


מוהרא"ש דערציילט, ער האט געהאט א מלמד א ברסלב'ער חסיד, ער פלעגט אריינלייגן אין די קינדער זייער שטארקע אמונה. די חדר איז געווען אין א שול, און ווען א קינד האט עפעס געדארפט - פלעגט דער מלמד נעמען דעם קינד און אים שטעלן ביים ארון הקודש, ער האט געהייסן דעם קינד קישן די פרוכת, ער האט אים פארגעזאגט א תפילה און אים געהייסן נאכזאגן ווארט ביי ווארט; אזוי האט ער אריינגעברענגט אין די קינדער די זאך פון תפילה, אז ווען מען דארף עפעס - זאל מען צוגיין צום ארון הקודש, געבן א קיש דעם פרוכת און בעטן פונעם אייבערשטן וואס מען דארף.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#373 - א טאג אן לערנען און דאווענען, איז נישט קיין טאג
תפילה והתבודדות, עבודת השם, סדר דרך הלימוד, לימוד התורה, תכלית, לצנות, חמשה עשר באב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


זע עס זאל נישט אריבערגיין קיין איין טאג אן לערנען אביסל מקרא, משנה, גמרא און מדרש. א טאג אן לערנען און אן דאווענען - איז קיין טאג, ווייל נאר תורה ותפילה - דאס בלייבט.


מיר שטייען יעצט נאך חמשה עשר באב, וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית לא.) "דמוסיף", ווער עס פארמערט צו לערנען, "יוסיף", לייגט מען אים צו טעג צו זיין לעבן; תורה געבט לעבן, תורה געבט אלעס.


קוק נישט אויף לצים וואס שפעטן פונעם סדר דרך הלימוד (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו). מוהרא"ש זאגט אין די צוואה (צוואת מוהרא"ש, אות יג): וֶוען אִיר וֶועט אָנְקוּמֶען אוֹיפְ'ן עוֹלָם הָאֱמֶת דַאן וֶועט אִיר זִיךְ אַלֵיין אִיבֶּערְצַייגְן אִין דִי רִיכְטִיגְקֵייט פוּן דֶעם "סֵדֶר דֶרֶךְ הַלִימוּד" וָואס דֶער רֶבִּי הָאט אוּנְז גֶעגֶעבְּן. עֶס אִיז אַ שָׁאד דִי צַייט זִיךְ צוּ טַעֲנָה'עֶן מִיט מֶענְטְשְׁן אִיבֶּערְ'ן "סֵדֶר דֶרֶךְ הַלִימוּד", "טַעֲמוּ וּרְאוּ כִּי טוֹב ה'" - פְּרוּבִּירְט עֶס אַלֵיין אוֹיס, וֶועט אִיר זֶען וִוי גֶעשְׁמַאק אוּן זִיס דָאס אִיז; עס איז נישט גוט זיך צו טענה'ען מיט קיינעם, אויבן אין הימל וועט מען זען דאס שיינקייט, דאס ווארהייט פונעם סדר דרך הלימוד.


טו צו דער זאך, זאג די ווערטער פון משניות און גמרא - אפילו אן פארשטיין, אפילו מיט גרייזן, אפילו מיט אלע אפילו'ס; זאג די ווערטער פון תורה - וועסטו ווערן א גרויסער צדיק, דו וועסט אלעס מתקן זיין.

#372 - מען מוז האבן א קיאסק אין שטעטל
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שטעטל, טעלעפאן, אידישע שטוב, אינטערנעט

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ואתחנן, חמשה עשר באב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


אפשר דאך קענסטו מיר העלפן? איך וויל אזוי שטארק אז דא אין שטעטל זאלן די אינגעלייט זיין ריין און זויבער, זיי זאלן נישט האבן אין שטוב קיין שום כלים. גלייך ווען מיר האבן אנגעהויבן רעדן פון בויען די שטעטל, פון די ערשטע זאכן האב איך געבעטן די הנהלה אז איך דארף א קיאסק, איך וויל נישט אינגעלייט זאלן אריינברענגען אין שטוב קיינע כלים.


מיר האלטן יעצט דריי יאר פונעם שטעטל און עס איז גארנישט דא. איך בעט דיר, העלף מיר, וואס האב איך פון די שטעטל, וואס דארף איך א שטעטל? איך וויל דאך נאר דאס, אז מען זאל לעבן דא בקדושה ובטהרה.


יעדן צווייטן טאג הער איך אז נאך און נאך קויפן זיך טעלעפאונס, טעבלעט, ווייל זיי האבן נישט קיין וועג ווי אזוי צו לעבן; זיי זענען גערעכט, מען דארף קענען זען אימעילס, מען דארף קענען זען די באנק וכו' וכו'; אפשר דאך קענסטו זיין דער גוטער שליח.


די קיאסק וואס איז יעצט דא איז סתם חוזק געמאכט פון מענטשן און פון מיר; וואו קיאסק, וואס קיאסק... אפשר ווילסטו נעמען מיין דירה העכער דעם בית המדרש? איך וועל פרעגן מיין ווייב אויב עס איז אינטערעסאנט, אויב זי איז מסכים. עס האט געהייסן אז איך וועל מאכן די כולל ביי מיר אין די דירה, למעשה, דער דיין שליט"א, דער ראש הכולל - וויל ענדערש עס זאל בלייבן אונטן אין שול.


געדענק וואס איך זאג דיר, די אלע וואס פירן זיך בתמימות, זיי פאלגן צדיקים, פאלגן ערליכע אידן, נעמען נישט אריין אין שטוב קיין שום כלי וואס האט אינטערנעט - די וועלן בלייבן מיט ערליכע דורות, און די אויבער חכמים וואס מאכן חוזק פון די ווערטער פון צדיקים און האלטן זיך קלוגער, ווער ווייסט וואס וועט זיין מיט די דורות הבאים...


אזוי איז געווען מיט זעכציג יאר צוריק, די הייליגע צדיקים האבן געשטורעמט א וועלט מען זאל נישט האבן אין שטוב קיין טעלעוויזשן מיט ראדיא, די וואס האבן געפאלגט - די האבן אייניקלעך און איר אייניקלעך נאמנים לה', און די אידן וואס האבן געלאכט, זייערע אייניקלעך נעבעך זענען אויסגעמישט, השם ישמרינו.


אויך בעט איך דיר זייער, גיי אביסל שפאצירן, זיי זיך מתבודד; האסט דאך ארום דיין שטוב א שיינעם פעלד, קענסט ארומגיין אין דיין פעלד צווישן די גראז און זינגען צום אייבערשטן:


"טאטע, איך וויל זיין אן ערליכער איד, דער יצר הרע ברענט און בריט, ער לאזט מיר נישט אפ, ער ווארפט מיר כסדר אראפ; טאטע, וויפיל איך פרוביר, עס געבט זיך גארנישט קיין ריר, איך ווער נאר אלץ ווייטער און ווייטער פון דיר, טאטע זיסער, העלף מיר".


אוי ווי זיס, אוי ווי געשמאק - ווען מען רעדט זיך אויס דאס הארץ מיט'ן באשעפער, די לעבן ווערט א גוטע זאך, מען האט א וועג ארויס פון יעדע פראבלעם.


א גוט שבת.