בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#144 - דער רבי וועט אונז מתקן זיין מיט די גרעסטע תיקונים
חסידות ברסלב, בית המדרש, היכל הקודש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך פריי זיך זייער צו הערן די גוטע גרוסן אויף אונזער בית המדרש היכל הקודש אין בראכפעלד, איך וועל איבערגעבן פאר די גבאים וואס ארבעטן אריין מיט מסירת נפש לטובת דעם בית המדרש - די שיינע גרוס וואס דו שרייבסט מיר.


שטארק זיך ברודער, מיר האבן א רבי וואס גייט פאר אונז, מיר האבן נישט וואס צו זארגן. דער רבי האט אונז געזאגט גלייך פארן הסתלקות (חיי מוהר"ן, סימן רכה): "מַה לָּכֶם לִדְאֹג", וואס האט איר צו זארגן, "מֵאַחַר שֶׁאֲנִי הוֹלֵךְ לִפְנֵיכֶם", אז איך גיי פאר אייך; דער רבי וועט אונז מתקן זיין מיט די גרעסטע תיקונים, מיר דארפן נאר ברענגען שטיינער און וואפנע, און דער רבי בויט פון דעם בנינים נוראים. (עיין חיי מוהר"ן, סימן רצג).


איך בין זיך זייער מחי' מיט דיינע בריוו; שרייב נאך, האלט זיך נישט צוריק פון שרייבן בריוו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#143 - געב דיין צדקה פאר'ן בית המדרש היכל הקודש אין דיין שטאט
צדקה, בית המדרש, היכל הקודש

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישלח, י"ב כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים תלמידי היכל הקודש לאנדאן, ה' עליהם יחיו


געלויבט דעם אייבערשטן אז מיר גרייטן זיך צו עפענען א "בית המדרש היכל הקודש" לאנדאן.


וויל איך אייך בעטן, געבט אייער צדקה, מעשר וחומש - פארן בית המדרש היכל הקודש אין לאנדאן. געבן צדקה פארן "בית המדרש היכל הקודש" - איז עולה על הכל. דאס מיין איך נישט נאר לאנדאן, נאר וואו מען דאווענט - דארף מען געבן די צדקה פארן בית המדרש וואו מען דאווענט.


איך באקום צדקה פון א טייל פון אייך, וויל איך אייך בעטן, ענדערש שיקט מיר נישט אייער געלט, געבט די געלט ביי אייך אין בית המדרש - וועט איר האבן גרויסע זכותים.


איך דארף מקצר זיין, איך וועל ענק נאך שרייבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#142 - ברענגט נישט א קאמפיוטער אין שול, אפילו פאר גוטע צוועקן
קאמפיוטער, בית המדרש, היכל הקודש, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ירושלים


איך וויל נישט דו זאלסט קומען ביי אונז אין שול מיט א קאמפיוטער, לעפטאפ וכדומה. א שול איז געמאכט צו לערנען און דאווענען, א שול איז געמאכט צו ווערן נענטער צום אייבערשטן, נישט צו קומען זיך אונטערהאלטן, קוקן נייעס וכו'; עס איז נישט קיין נפקא מינה וואס דו קוקסט, אפילו ברסלב'ער נייעס, אפילו די בריוו וכו'.


איך האלט אלעס מיט וואס טוט זיך אין אלע שול'ן היכל הקודש, די גבאים געבן מיר איבער יעדע פרט, און באזונדער אין די ירושלים'ער שול, דארט האלט איך מיט יעדע פינטל. איך בעט דיר זייער זאלסט מער נישט קומען אין שול מיט קיין שום כלי וואס מען קען זען אויף דעם, אנגעהויבן ביי א קאמפיוטער ביז די קליינע טעלעפאן. איך האב אויפגעשטעלט דעם שול מיט מסירת נפש, איך וויל נישט דו זאלסט מיר דאס צעווארפן.


איך האף דו וועסט מיר פאלגן.

#141 - אויסלערנען דרך ארץ פאר די קינדער
שכר לימוד, מקוה, חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות, דרך ארץ, שטעטל, פרנסה, בית המדרש, מוסר, ראש ישיבה, דאווענען, יראת שמים, פרויען צאמקום

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישלח, י"א כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


גיי אין מקוה און גיי אין שול, טו אן טלית ותפילין; דאס איז דיין פארמעגן, נאר דאס וועט דיר בלייבן, עפעס אנדערש איז נאר צייטווייליג. טו גארנישט איידער דו גייסט אין מקוה זיך טובל'ן, טו גארנישט איידער דו גייסט אין שול מיט טלית ותפילין. דאווען דוקא מיט מנין און מיט א סידור, שנייד נישט שטיקלעך פונעם דאווענען, זאג די ווערטער ווי א תם, פון אנהויב ביזן סוף.


שבת בין איך געווען אין קרית ברסלב, דארט איז א ריינע פלאץ, עס וואוינען דארט שוין איבער הונדערט משפחות; פשוט'ע מענטשן, פשוט'ע ארבעטארערס, אבער זיי פירן זיך ווי גרויסע צדיקים. יעדער איינער - מקטן ועד גדול - איז אנגעפילט מיט אמונה, יעדער האט שיחות פון רבי'ן, מען לעבט מיטן אייבערשטן, איך האב אזוי הנאה געהאט.


איך וואלט געבליבן דארט וואוינען, נאר לעת עתה איז די ישיבה אין שטאט, אין וויליאמסבורג - בין איך צוריקגעקומען; מיין ווייב תחי' וויל דארט בלייבן, מיינע קינדער וויינען יעדע מאל מען פארט אוועק אז זיי ווילן דארט בלייבן; איך בעט דעם אייבערשטן די ישיבה זאל שוין קענען אהין גיין.


א גאנץ שבת האבן מיר גערעדט נאר דיבורים פון רבי'ן. פרייטאג צו נאכטס האבן זיך צאמגעקליבן אנשי שלומינו, מיר האבן געשמוסט פון חינוך הבנים והבנות, אז דער עיקר איז אויסלערנען די קינדער דרך ארץ.


איך האב זיי דערציילט, א מלמד דערציילט מיר וואס ער האט געהאט די וואך. איינער פון די קינדער האבן זיך געשטעלט אין כיתה אונטער אים, אונטער זיין רוקן און געמאכט א פאקס מיט די האנט אויפ'ן נאז, אויפ'ן מלמד. דער מלמד האט זיך זייער דערשראקן צו האבן ביי זיך אין כיתה אזא קינד, ער ציטערט וואס גייט דא זיין מיט דעם קינד; וועט ער אויסוואקסן א איד אדער חס ושלום...


זאג איך דעם מלמד, דער קינד איז נישט די פראבלעם, די עלטערן זענען; זיי זענען נישט מחנך זייערע קינדער. איך בין זייער שטרענג מיט מיינע קינדער אויף די איינע נקודה, אויף דרך ארץ. איך זאג שטענדיג מיינע קינדער: "קענסט אויסוואקסן א פשוט'ער וואסער טרעגער, אבער דרך ארץ מוז זיין, אז דו וועסט נישט מיטהאלטן דאס לערנען - וועל איך דיר גארנישט טון, אבער אז איך וועל הערן פון דיינע מלמדים אז דו פירסט זיך נישט מיט דרך ארץ - וועל איך דיר באשטראפן".


מוהרא"ש האט מיר אויסגעלערנט נישט צו זאגן מוסר אין פנים, נאר זאגן מוסר מיט חכמה, רעדן מוסר וואס יענער דארף הערן. און אזוי ווי דער טאטע און מאמע האבן זיך געפונען ביי די שמועס האב איך אריינגעדריידט די שמועס אויף דעם ריכטונג.


דארט זענען געווען געסט וואס וואוינען נישט אין שטעטל, זיי האבן זיך זייער געוואונדערט. שפעטער קומט צו מיר איינער און פרעגט מיר: "די שמועס איז אמת? דער ראש ישיבה איז טאקע מסכים צו האבן קינדער וואסער טרעגערס?" זאג איך אים: "איך וויל האבן קינדער תלמידי חכמים, איך וויל דאס בעסטע פון זיי, אבער איך שטעל זיך נאר אויף די איינע זאך".


איך דערצייל אים: "יעדן טאג הער איך גרוסן, עלטערן שרייבן מיר סיומים פון זייערע קינדער. איך וועל דיר זאגן דעם אמת, מיינע קינדער לערנען גארנישט, מיינע קינדער שפילן, מיינע קינדער זענען פארנומען מיט אלעס אויסער משניות און גמרא. איך טרייב זיי נישט צו לערנען, איך שטעל זיך אויף זייער יראת שמים און אויף זייער דרך ארץ. וועט ער נישט ענדיגן ש"ס, וועט ער נישט ענדיגן משניות - אבער א איד וועט ער זיין. איך שטעל זיך זיי זאלן זיך אנגרייטן נעגל וואסער, זיי זאלן ליינען קריאת שמע, זיי זאלן רעדן שיין צו עלטערע און בעיקר אין חדר, און אויף דעם געב איך פעטש".


דיר בעט איך זייער זאלסט רעדן צו דיינע קינדער פון דרך ארץ. יעדן טאג ווען די קינדער גייען אין חדר און אין סקול - זאלסטו זיי זאגן מיט אן ערנסטע פנים: "איך האף צום אייבערשטן אז דו ביסט פון די דרך ארץ'דיגע קינדער", רוף דיינע קינדער'ס מלמדים און פרעג זיי: "וואס מאכט מיין קינד?" און זאג אים: "זאג מיר דעם אמת, ער איז דרך ארץ'דיג?" און אז דיין קינד איז דרך ארץ'דיג - זאלסטו רעדן אין שטוב פון דעם, און מאכן אן עסק; אים אויסלויבן פאר אלע קינדער, און אז נישט - זאלסטו אים געבן א קנס, ווייל אן דרך ארץ איז גארנישט דא.


אויך זאלסטו וויסן אז נאר דער וואס צאלט שכר לימוד - דער וועט זען נחת ביי זיינע קינדער, און דער וואס לאכט זיך אויס פון צאלן שכר לימוד - דער וועט קיין נחת נישט זען ביי די קינדער. עס הערט זיך שרעקעדיג; נישט איך זאג דאס, מוהרא"ש זאגט דאס; מוהרא"ש שרייבט דאס בשם פריערדיגע צדיקים. עס איז א פשוט'ע שכל, ווייל אז חינוך הבנים איז א חוזק, מען מאכט זיך נישט וויסנדיג פון די מוסד, מען לאכט פון די מוסד, עס אינטערעסירט נישט די קינדער - איז נישטא קיין הצלחה.


היינט נאכט וועט זיין א פרויען צאמקום, זע אז דיין ווייב זאל קענען קומען. בלייב אין שטוב, בלייב דו מיט די קינדער דאס ביסל צייט אז זי זאל זיך קענען אביסל אנפילן מיט פרישע כוחות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#140 - דער רבי האט מיר אזויפיל געגעבן, איך בלייב געטריי צו אים
קינדער, תודה והודאה, שטעטל, בית המדרש, משמש דעם רבי'ן, ראש ישיבה, גבאי

בעזרת ה' יתברך


ליל שישי פרשת וירא, י"ז מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


שטארקט אייך און שטארקט אייער מאן ער זאל ווייטער זיין גבאי, אז מען געדענקט פאר וועם מען ארבעט און וועמענס גבאי מען איז - איז אלעס אנדערש. אז מען ווייסט 'איך בין א משמש פאר'ן רבי'ן, א גבאי אין רבינ'ס שול' - איז אלעס גרינגער.


און אז איר פלאגט זיך אזוי פאר'ן שול, און ווען איך קום אין שטעטל צעלויפן זיך די מתפללים, זיי לויפן מיך נאך, איר שפירט אז דאס איז נישט גערעכט; זאלט איר זיך געבן א דערמאן: 'וואס האט מיך דער רבי געגעבן? איך האב דאך באקומען לעבן'; דעמאלט איז גרינגער צו בלייבן געטריי.


וואס טראכט איר, מיר איז נישט שווער? איך בין עפעס א מלאך? אוי איז מיר שווער, אבער ווען איך געב א טראכט: 'וואס האב איך באקומען פון רבי'ן? וואס האט מוהרא"ש געטון מיט מיר? איך האב דאך באקומען לעבן' - ווערט מיר אזוי גוט, און איך זאג צו מיר: 'איך בלייב משמש זיין דעם רבי'ן און טון די שליחות וואס מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט מיר געגעבן'.


בנוגע וכו'; אנשטאט קרעכצן - דארף מען דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן, די משפחות וואס האבן נישט קיין קינדער אדער ווייניג קינדער - האבן אויך שווערע טעג, שווערע נעכט. אפהיטן זאל דער אייבערשטער וואס אידישע קינדער מאכן מיט; יעדער האט אזויפיל שוועריקייטן, דאס איז דער מענטש, "אָדָם לְעָמָל יוּלָד" (איוב ה, ז), דער מענטש איז באשאפן געווארן זיך צו פלאגן; וואויל איז דעם מענטש וואס די פלאג גייט אין קינדער, אויפציען קינדער, אויפהאדעווען קינדער; בלייבט איבער שיינע ליכטיגע דורות. עס גייען אריבער די יארן און מען דערקוויקט זיך מיט די נחת.


גייט ארויס אויפ'ן פארטש און קוקט אויפ'ן הימל, און זאגט: "שכוח אייבערשטער פאר מיינע קינדער, פאר מיין לעבן"; וועט איר האבן פרישע כוחות.

#139 - ווי אזוי אוועק צו שטעלן דעם מנין שלש סעודות
חברים, שבת קודש, בית המדרש, שלש סעודות, אחדות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד די טייערע אינגעלייט, תלמידי היכל הקודש חיפה, ה' עליהם יחיו


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר שטארקט זיך אינאיינעם מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן אזוי ווי מיר האבן מקבל געווען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, איר נעמט זיך צוזאמען שבת ביי שלש סעודות.


אז איר ווילט מצליח זיין מיט ענקער חבורה אין חיפה - זאלט איר זיך פארלייגן אויף איין זאך, יעדער זאל בעטן דעם אייבערשטן זיך אויסצואיידלען די אויגן, האבן ריינע אויגן צו קענען זען ביים צווייטן נאר גוטס; אז מען האט ריינע אויגן, מען זעט גוטס ביי זיך און ביי אנדערע, מען האט זיך ליב - וועט איר מצליח זיין.


בנוגע ווי אזוי אוועק צו שטעלן דעם מנין שלש סעודות, איר ווילט וויסן וויפיל פון די זמירות מען דארף זינגען; דאס איז נישט דער עיקר, דאס קענט איר מאכן ווי אזוי עס קומט אויס גוט פאר אייך; מען קען זינגען אלע זמירות, מען קען זינגען אביסל, אדער קען מען זינגען אידישע ניגונים; דאס וועט איר אליינס מחליט זיין, דער עיקר זאלט איר זען עס זאל נישט זיין קיין ליצנות, מען זאל רעדן פון רבי'ן, מען זאל רעדן פון תפילה; ווער עס האט א מעשה צו דערציילן פון תפילה זאל דאס מיטטיילן מיט די חברים, און ווער עס האט א מעשה ווי אזוי ער האט זיך געשטארקט זאל ער דאס דערציילן.


בנוגע די זמן מוצאי שבת; מוהרא"ש האט זייער מקפיד געווען מיר זאלן האלטן די זמן רבינו תם, אבער דאווענען מעריב קען מען שוין יא פארן זמן; קענט איר אויסרעכענען ווען צו בענטשן און דאווענען מעריב אז סוף תפילת מעריב וועט אויסקומען ביים זמן רבינו תם.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#138 - איך וויל זיין חנוכה און שבועות מיט אנשי שלומינו אין קרית ברסלב
תפילה והתבודדות, חנוכה, חסידות ברסלב, שטעטל, אומאן, ראש השנה, בית המדרש, ישיבה, ראש ישיבה, שבועות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך וויל זייער שטארק קומען אין שטעטל אויף שבת חנוכה. ביים רבי'ן איז געווען דריי מאל א יאר וואס אלע זענען געקומען צום רבי'ן: "ראש השנה, שבת חנוכה און יום טוב שבועות".


עס זענען דא אין ברסלב וואס פארן קיין אומאן די דריי צייטן, אבער מיר האבן מקובל פון מוהרא"ש צו בלייבן שבועות און חנוכה אין שטוב, און מיר קומען דאווענען מיט אנשי שלומינו; דאס איז מסוגל צו געראטעוועט ווערן פון עולם התוהו, מיר פארן קיין אומאן אויף ראש השנה.


איך וויל זיין חנוכה און שבועות מיט אנשי שלומינו אין קרית ברסלב, איך וויל זייער שטארק קומען מיט די גאנצע ישיבה, איך ווייס אבער נישט וואו מען קען פלאצירן אזויפיל בחורים. אפשר קענסטו דאס דורכשמועסן מיט די גבאים, אפשר קען מען אויסארבעטן א פלאן וואו די בחורים זאלן שלאפן?


לאז מיך וויסן אויב עס איז דא א פלאן.


גיי אין שול צופיס, אזוי וועסטו האבן אפאר מינוט צו רעדן צום באשעפער. דו וואוינסט נישט ווייט פון שול, איז דאס גוט פאר דיר בגשמיות וברוחניות, סיי פארן געזונט און סיי פאר התבודדות.

#137 - נעמען א פלאץ פאר א שול אפילו ס'איז נאכנישט דא קיין מנין
הפצה, בית המדרש, היכל הקודש, חבורות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ח מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש לאנדאן


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז כדאי צו נעמען א פלאץ פאר א שול אפילו עס איז נאכנישט דא קיין מנין פאר אלע דריי תפילות.


ביי אונז אין וויליאמסבורג, ווען מיר האבן אנגעהויבן די מנין היכל הקודש - האבן מיר אויך נישט געהאט קיין מנין פאר אלע דריי תפילות. מיר האבן אנגעהויבן מיט שלש סעודות און מיט די צייט איז דאס אזוי שיין צואוואקסן, אזויפיל מענטשן זענען מקורב געווארן, און מיט די צייט איז געווארן א ישיבה, א תלמוד תורה, א בית פיגא וכו' וכו'.


אזוי אויך אין קרית יואל. ביים אנהויב האבן זיי זיך זייער געפלאגט מיט מנין, ביז עס איז שוין היינט דא אין קרית יואל דריי בתי מדרשים פון היכל הקודש. אזוי הויבט מען אן א שול, מען שפרינגט אריין, און מיט די צייט וועט ארויסגיין א שם אין לאנדאן אז עס איז דא א ווינקעלע וואס מען איז מחזק, וועלן אלע קומען.


מיר האבן יעצט געעפנט א שול היכל הקודש אין טברי'; צוביסלעך ווערט נתרבה די חבורה, הונגעריגע מענטשן קומען שטילערהייט אריין נעמען חיזוק, הערן אפאר ווערטער פון רבי'ן צו האבן כח צו דינען דעם אייבערשטן.


נעם ארויס די פלאץ, הויב אן מיט שלש סעודות, צוביסליך וועסטו זען אז עס וועט זיין א שיינע קיבוץ ברסלב'ער חסידים.


געב נאר אכטונג עס זאל נישט זיין ביי ענק קיין ליצנות און נישט קיין ברוינפן.


רעד ביי שלש סעודות פשוט'ע דיבורים; לערן פאר בריוו פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו אדער פון ספר עצתו אמונה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#136 - איך האב געעפנט א דזשים אין שטעטל
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, רפואה, שטעטל, בית המדרש, יענער, ספרי ברסלב, עקסערסייז

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, ערב ראש חודש כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד אנשי שלומינו תלמידי היכל הקודש, תושבי קרית ברסלב ליבערטי, ה' עליהם יחיו


בשורה טובה פאר אנשי שלומינו, איך האב געעפנט א דזשים אין שטעטל, א פלאץ וואו מען קען מאכן עקסערסייז פאר די נשמה.


די פלאץ איז אין שול; מען קען קומען יעדן אינדערפרי לערנען און דאווענען, זיך אויפבויען די נשמה; מען זאל האבן א געזונטע נשמה, א שטארקע נשמה.


אויך ווערט די גוף אויפגעבויט און געזונט, עס ווערט זייער שטארק. אזוי זאגט די תורה (משלי א, ג): "כִּי לִוְיַת חֵן הֵם לְרֹאשֶׁךָ", אז מען לערנט תורה  - ווערט די קאפ געזונט און בא'חן'ט, "וַעֲנָקִים לְגַרְגְּרֹתֶךָ", אז מען לערנט תורה - ווערט די האלז געזונט און באצירט. נאך שטייט (שם ג, ח): "רִפְאוּת תְּהִי לְשָׁרֶךָ", אז מען לערנט תורה ווערט די בויך אויסגעהיילט, "וְשִׁקּוּי לְעַצְמוֹתֶיךָ", און אז מען לערנט תורה ווערן די מארך פון די ביינער געשטארקט (עירובין נד).


איך בעט דיר זייער, נישט וואס יעדער איינער טוט - דארפסטו נאכטון. ענדערש קום מאכן עקסערסייז אויף דיין נשמה, בוי אויף דיין נשמה. קום אין שול לערנען, מאך נאך די אינגעלייט וואס קומען אין שול, וואס זענען זיך קובע עתים לתורה. דער גוי האט נישט קיין תורה, האט נישט קיין מקוה און נישט קיין דאווענען - גייט ער אינדערפרי אויפבויען זיין קערפער, דער גוי האט נישט קיין עתיד, ביי אים איז דער גוף די גאנצע לעבן, לויפט ער אינדערפרי טון דאס. דו ביסט א איד, דו האסט א נשמה - קום אין שול, זיי זיך קובע עתים לתורה.


מאך זיך א שיעור אין רבינ'ס ספרים - וועט מען דיר נישט קענען פארנארן. דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן רס) דער וואס האט געטרינקען פון די אונגארישע וויין - אים קען מען נישט פארנארן.


גיי אביסל התבודדות, גיי שפאצירן הינטער דיין שטוב, רעד זיך אויס צום אייבערשטן, בעט אים: "הייליגער באשעפער, געב מיר אביסל שכל, איך זאל געדענקען וואס איז תכלית, וואס וועט בלייבן פון מיר".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#135 - אז אנשי שלומינו האלטן זיך אינאיינעם, איז דער רבי דארט
חברים, הפצה, בית המדרש, אחדות, ליצנות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חיי שרה, כ' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, בית שמש


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו די גוטע גרוסן וואס דו דערציילסט מיר פון בית שמש, פון אנשי שלומינו.


געדענק וואס דער רבי האט געזאגט ווען ער איז אוועקגעפארן פון ברסלב קיין אומאן: "תִּרְאוּ לְהִתְקַבֵּץ יַחַד, וּלְהִתְפַּלֵּל יַחַד" איר זאלט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען צוזאמען, "כִּי אִם תִּתְפַּלְּלוּ בְּכַוָּנָה, אוּלַי תּוּכְלוּ לְהַמְשִׁיךְ אוֹתִי לְכָאן עוֹד הַפַּעַם", אויב איר וועט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען צוזאמען - וועט איר מיר קענען ממשיך זיין צו אייך (חיי מוהר"ן קפז); אז אנשי שלומינו נעמען זיך צוזאם, מען דאווענט אינאיינעם, מען רעדט נישט ביים דאווענען, מען האט זיך ליב אינאיינעם, אן קיין ליצנות - איז דער רבי דארט.


שרייב מיר פון די הפצה אין בית שמש; ווער עס גייט הפצה און וויפיל ספרים און קונטרסים גייט א וואך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#134 - די ארבעט פון א גבאי אין בית המדרש היכל הקודש
התחזקות, בית המדרש, היכל הקודש, בין אדם לחבירו, גבאי

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חיי שרה, כ' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש עצתו אמונה קרית ברסלב


בנוגע מאכן א פארברענג מפעם לפעם פאר אינגעלייט וואס ווילן זיך מחזק זיין מיט עצות און חיזוק פון רבי'ן - אדרבה ואדרבה; אויף מחזק זיין אינגעלייט דארפסטו נישט פרעגן קיין רשות, אויף זאגן מוסר דארפסטו פרעגן רשות - אויב דו ביסט כדאי און אויב עס וועט ארויסקומען פון דעם גוטס, אבער צו געבן חיזוק - כל הקודם זכה! ווי פריער מען קען יענעם געבן א גוט ווארט - איז דאס די גרעסטע זכות.


א גבאי אין בית המדרש היכל הקודש איז נישט נאר גבאי ביים דאווענען, מען איז גבאי זיבן טעג א וואך, פיר און צוואנציג שעה א טאג. מען דארף טראכטן פון אלע מתפללים, און טראכטן פון אלע מקורבים, און אז מען זעט א אינגערמאן קומט נישט, אדער ער קומט יא אבער ער איז נישט אזוי פרייליך - דארף מען כאפן א שמועס מיט אים און אים מחזק זיין, און אז דעם אינגערמאן דרוקט חובות - איז מען אים מחזק ער זאל זיך נישט פארלירן, מען דערציילט אים מעשיות וואס מען איז אליינס אריבער און מען האט זיך דערהאלטן, און אז עס דרוקט דעם אינגערמאן עפעס אין שלום בית איז מען זיך מחזק.


א גבאי אין היכל הקודש איז נישט א טיטל און שוין, אויסרופן עליות קען יעדער און אויסקערן א שול קען אויך יעדער, ווער קען דען נישט האלטן א בעזעם אין די האנט? וואשן האנטוכער קען אויך יעדער, אבער זארגן פאר א צווייטן, טראכטן פון א צווייטן, קענען אפלערנען א פנים פון א צווייטן, וויסן אויב איינער פון די מתפללים, פון די חברים - מוטשען זיך מיט עפעס און אים פרובירן צו העלפן - דאס איז א גבאי היכל הקודש.


שטארק זיך מיט דיין גבאות, ווייז דעם בריוו פאר אלע גבאים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#133 - גרייט זיך אן א שיינע מעשה צו דערציילן ביים שבת טיש
כיבוד אב ואם, חברים, חינוך הילדים, שווער און שוויגער, הדפסה, שטעטל, קאמפיוטער, בית המדרש, לימוד התורה, סיפורי צדיקים, אידישע שטוב, ראש ישיבה, ניחום אבלים, שבת טיש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בראשית, מברכים החודש, כ"ו תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מאך שיינע שבת סעודות. עס דארף נישט זיין קיין לאנגע סעודות; דער עיקר, עס זאל זיין סעודות מיט זמירות און שיינע דיבורים פון אמונה, פון תפילה; גרייט זיך אן א שיינע מעשה - אדער פון תפילה אדער פון א צדיק.


געב אכטונג ווי אזוי דו רעדסט צו דיינע עלטערן; רעד מיט דרך ארץ און עהרע. עס איז גארנישט ווערד וואס מען טוט צו העלפן די עלטערן אויב מען רעדט מיט חוצפה, אפילו דו געבסט געלט פאר דיינע עלטערן, אויב טיילסטו זיי איין וואס צו טון - איז דאס גארנישט ווערד. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי פאה א, א): "יֵשׁ שֶׁהוּא מַאֲכִיל אֶת אָבִיו פַּטוּמוֹת" עס איז דא אמאל איינער וואס געבט צו עסן פאר זיינע עלטערן געשטאפטע גענז, "וְיוֹרֵשׁ גֵיהִנָם" און ער גייט אין גיהנום, אויב ער רעדט צו זיי מיט זלזול.


דאס זעלבע זאלסטו אכטונג געבן נישט צו רעדן אויף דיין שווער און שוויגער; כל שכן אז דו זאלסט נישט טשעפען דיין ווייב מיט אירע עלטערן. געב אכטונג אויף איר כבוד, און געב אכטונג אויף דיינע קינדער'ס געזונט; אז קינדער הערן ליצנות אויף זיידע און באבע - וואקסן זיי קרום.


דאס בעסטע איז אז דו זאלסט נעמען דעם רבינ'ס סדר דרך הלימוד (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), לערנען די הייליגע תורה אפילו אן פארשטיין - וועסטו ווערן אן ערליכער איד און א גרויסער צדיק. נעם א משניות, א גמרא - און הויב אן זאגן די ווערטער אפילו אן פארשטיין, לערן א פרק נאך א פרק, א בלאט נאך א בלאט; אלעס וועט זיך ביי דיר טוישן, דו וועסט ווערן אן ערליכער איד און א גרויסער צדיק; ווען מען לערנט די תורה ווערט מען צוגעקלעבט צום אייבערשטן.


נעכטן בין איך געווען א גאנצן טאג אין שטעטל. אויפ'ן וועג האב איך זיך אפגעשטעלט אין קרית יואל מנחם אבל זיין אונזער טייערער חבר, דער חשוב'ער מלמד ... וואס זיצט שבעה נאך זיין טאטע. עס איז געווען אזוי אינטערעסאנט, "בא לחזק" איך בין געקומען מחזק זיין, "ונמצא מחוזק" און איך בין ארויס מחוזק; ווען מען טרעפט זיך מיט אנשי שלומינו הויבט אן גיין פייער, מען פארגעסט וואס טוט זיך ארום זיך, מען רעדט פון אמונה מיט אזא פייער.


פון דארט בין איך געפארן קלאפן א מזוזה אינעם נייעם בנין וואס מיר גייען יעצט נוצן פאר א פלאץ וואו מען וועט קענען נוצן קאמפיוטערס צו קויפן זאכן און ערלעדיגן זאכן אן דארפן ארייננעמען א קאמפיוטער אין שטוב, אן דארפן ארייננעמען א טעלעפאן אין שטוב. דארט וועט אויך זיין א געשעפט פאר קליידער פאר יונג און אלט - פאר ממש בחינם; דאס איז ביי מיר זייער א חשוב'ע זאך, צו קענען צושטעלן פאר אנשי שלומינו א וועג צו לעבן אן קיין חובות.


פון דארט בין איך געגאנגען צום בנין הדפסה מחזק זיין די מדפיסים. ווען מען קומט אריין אין בנין הדפסה זעט דאס אויס ווי א חלום, עס שטייען אינגעלייט און דרוקן ספרים, קונטרסים; הונדערטער טויזנטער ספרים און קונטרסים וואס רעדן און פארשפרייטן אמונה, חיזוק און עצות פאר'ן לעבן.


פון דארט בין איך געפארן צום בנין התלמוד תורה. איך האב געדאווענט מנחה מיט די קינדער, נאכדעם בין איך געווען אין די כיתות, איך האב גערעדט מיט די קינדער. וואס זאל איך דיר זאגן, די קינדער זענען אזוי ליכטיג, אזוי טייער, אזוי ריין; אנגעפילט מיט אמונה, מיט תפילה. יעדער האט מעשיות פון תפילה, ווי נאר איך קום אריין אין חדר לויפן מיר די קינדער נאך מיט מעשיות פון תפילה.


איך בין געגאנגען קוקן דעם נייעם בנין התלמוד תורה; עס זעט שוין אויס כמעט פערטיג, איך האף צום אייבערשטן מען וועט אריינגיין אינעם נייעם בנין בקרוב.


פון דארט בין איך געגאנגען קוקן די נייע הייזער וואס מען בויט יעצט אין שטעטל, און געגאנגען קלאפן מזוזות ביי נייע הייזער; ביי מיין זון, און ביים גבאי פון דעם נייעם בית המדרש פעולת הצדיק אויף די גאס רע"ד קלי"ף. אויך בין איך געגאנגען קוקן דעם נייעם בית המדרש פעולת הצדיק; עס איז א שיינע ווארעמע ווינקל.


מיר זוכן צו בארגן א ספר תורה, (אויב דו ווייסט ווער עס קען מיר פארבארגן א ספר תורה פאר א שטיק צייט - לאז מיר וויסן, נאך אביסל ענדיגן מיר שרייבן פרישע דריי ספרי תורה).


פון דארט בין איך אהיימגעקומען און גלייך געגעבן די שיעור.


איך דארף דיר נאך שרייבן פון אונזער שיינע יום טוב וואס מיר האבן געהאט, ועוד חזון למועד.


דעם שבת וועל איך אם ירצה ה' זיין אין וויליאמסבורג.


א פרייליכן שבת.

#132 - אין א בית המדרש היכל הקודש קען נישט זיין קיין ברוינפן
הפצה, דרשות, בית המדרש, היכל הקודש, שכרות, משקה המשכר, שלש סעודות, גבאי

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בראשית, כ"ד תשרי, אסרו חג, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש סטעטן איילענד


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אויף דיין פראגע, איינער פון די מתפללים זאגן דיר אז מען מוז געבן שבת אינדערפרי ברוינפן; נאר אזוי וועלן מקורב ווערן נאך מענטשן, דו ווילסט וויסן וואס איז ריכטיג צו טון.


אין א בית המדרש היכל הקודש קען נישט זיין קיין ברוינפן. אין ישיבה זענען מיר זייער שטרענג אויף דעם, נישטא קיין ברוינפן.


ביי אונז אין ישיבה איז אויך דא וואס זאגן מיר אז אויב מען וועט געבן א רייכע קידוש וועלן מקורב ווערן אסאך מענטשן; דאס איז ליצנות, ווייל א קידוש צו פרעסן איז נישט קיין הפצה.


ביי אונז אין ישיבה געבט מען מזונות און מען לערנט פאר ספורי מעשיות, און מען איז זיך אזוי מחי'; עס זענען דא וואס ווארטן א גאנצע וואך ספעציעל פאר שבת אינדערפרי ווען מען לערנט פאר ספורי מעשיות, מען רעדט פון די עצות פון רבי'ן בתמימות ובפשיטות; דאס איז די רייכסטע קידוש, מען ווערט אזוי זאט.


ביי שלש סעודות זאלסטו פארלערנען לייכטע זאכן, צום ביישפיל א שאלה און תשובה פון עצתו אמונה אדער פון שאלות ותשובות ברסלב. מען קומט אין שול צו הערן חיזוק, נישט יעדער האט די מח צו הערן א טיפע תורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#131 - איך וויל דיר מחזק זיין זאלסט צולייגן נאך שיעורים
שטעטל, בית המדרש, לימוד התורה, גמרא, שיעורים כסדרן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


א שיינעם דאנק פאר די הערליכע גרוסן פון בית המדרש מקור השמחה, קרית ברסלב, ליבערטי; איך האב אזא נחת צו הערן פון א גאסט ווי שיין דער בית המדרש פירט זיך, און גוטע גרוסן אויף די צוויי געטרייע גבאים, ווי שיין זיי פירן די שול.


נאך מער פריי איך זיך אז דו האלסט שוין אן דאס לערנען דעם בלאט גמרא און מעביר סדרה זיין בכל יום שוין זעקס יאר, חק ולא יעבור; פון ווען דו האסט אנגעהויבן הערן די שיעורים אין ישיבה, דאס איז פאר מיר א גרויסע פרייד.


איך וויל דיר מחזק זיין זאלסט צולייגן נאך שיעורים; א שיעור משניות בכל יום, און א שיעור אין זאגן תהילים בכל יום. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כג): "וואויל איז דער מענטש וואס עסט יעדן טאג פרקים משניות און טרינקט יעדן טאג קאפיטלעך תהילים".


א שאד איך האב נישט געוויסט; ווען איך ווייס ווען אז דו ביסט שבת אין שטעטל - וואלט איך זיכער געמאכט דיך צו זען.


א כתיבה וחתימה טובה.

#130 - די יסוד פון א שטוב איז דאווענען שחרית מנחה מעריב אין שול מיט מנין
שלום בית, בית המדרש, אידישע שטוב, דאווענען, מנין

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ראה, כ"ה מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


יעצט ווען דו בויסט דיין שטוב, זאלסטו אוועקשטעלן א פעסטע פונדאמענט; נאר אז מען לייגט גוטע יסודות - קען די שטוב האבן א קיום.


די יסוד זאל זיין די דריי תפילות, זיי נישט מוותר אויף דעם; גיי אין שול דאווענען שחרית, מנחה וערבית מיט מנין דיקא, מיט א סידור פון אינעווייניג; אזוי וועסטו בויען א שיינע שטוב.


זאג נישט: "מארגן וועל איך אנהויבן", זאג נישט קומענדיגע וואך, חודש, יאר - וועל איך אנהויבן, הויב היינט אן דאווענען די דריי תפילות מיט מנין.


עס וועט דיר נאר בעסער ווערן דיין שלום בית; דיין ווייב וועט דיך מער ארויפקוקן, זי וועט זיך בארומען פאר אלע אירע פריינט אז זי האט א מאן וואס איז גוט צו איר, און איז שטארק מיט דאווענען די דריי תפילות.


א כתיבה וחתימה טובה.

#129 - אז מען זאגט שיינערהייט, גייען אריין די ווערטער און מען איז מקבל
דרך ארץ, שטעטל, בית המדרש, מוסר, בעל תפלה, גבאי, יום כיפור קטן, ימים נוראים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ראה, כ"ו מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש, קרית ברסלב ליבערטי


זיי מודיע פאר אנשי שלומינו אז דאנערשטאג וועלן מיר זאגן יום כיפור קטן אינאיינעם אום 8:15 אונטן אין ישיבה, אינאיינעם מיט די בחורים; זיך אויסבעטן ביים אייבערשטן מיר זאלן קענען אנקומען קיין אומאן אויף ראש השנה.


איך מוז דיר זאגן, איך בין זייער איבערגענומען פונעם שטעטל; עס איז מיר געווען אזא פארגענוגן דא צו זיין במשך דעם זומער, איך און מיין משפחה האבן זייער הנאה געהאט.


זיי נישט דערשראקן ווען איך זאג מוסר, אדער ווען דו זעסט אין די בריוון מוסר; דאס איז נאר בעסער צו מאכן. אזוי ווי מוהרא"ש ברענגט פונעם צדיק רבי מיכל'ע זלאטשובער זכותו יגן עלינו, איידער ער פלעגט זאגן א דרשה מיט מוסר, איז ער צוגעגאנגען צום ארון הקודש און געזאגט: "רבונו של עולם, דו האסט א טייער פאלק; אידישע קינדער זענען זייער וואויל, איך וויל זיי מאכן נאך בעסער, נאך וואוילער".


איך בעט דיר זייער זאלסט אכטונג געבן אויפ'ן בית המדרש עס זאל זיך פירן מיט כבוד, מיט דרך ארץ. מען זאל דאווענען צייטליך, מען זאל נישט שמועסן ביים דאווענען. א גבאי טראגט די אחריות אז דער בית המדרש זאל זיך פירן אזוי ווי עס דארף זיך פירן, האב נישט מורא צו זאגן ווען מען דארף איינעם זאגן; אז מען זאגט שיינערהייט - גייען אריין די ווערטער און מען איז מקבל.


ביי רבי נתן האט איינעם אנגעכאפט א שווייגעניש, ער האט געוואלט ווערן ערליך; האט רבי נתן געזאגט: "שווייגן איז נישט קיין עסק, מען דארף וויסן ווי אזוי צו רעדן"; אז מען רעדט מיט דעת - איז דאס בעסער פון שווייגן.


בנוגע די ימים טובים; ביז דערווייל זעט אויס אז תשרי וועל איך זיין אין שטאט, זאלסטו זען אנצוגרייטן בעלי תפילות פאר יום כיפור.


זיץ מיט די גבאים פון די אנדערע שולן, האברך ... גבאי אשר בנחל, האברך ... גבאי מקור השמחה, האברך ... גבאי עצתו אמונה - אויב מען זאל דאווענען יום כיפור אין אלע שולן באזונדער וכו', און בנוגע די בעלי תפילות.


מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך זיין מיט ענק נאך צוויי שבתים, ראה און שופטים, און נאך צוויי שבתים - כי תצא און כי תבא - אין וויליאמסבורג, און נצבים וועלן מיר זיין אין אומאן ביים הייליגן רבי'ן.


קוק זיך פאר מערבית פאר ראש השנה.


א כתיבה וחתימה טובה.

#128 - יישר כח פאר די בילדער ווי מען לערנט אין שול אין ירושלים
בית המדרש, נחת, ירושלים, בילדער

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת עקב, כ"א מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


יישר כח פאר'ן מיר שיקן בילדער ווי מען לערנט אין שול אין ירושלים.


ברענג מיר נאך בילדער פון אנשי שלומינו אין ארץ ישראל, ווי מען קומט זיך צוזאם און ווי מען לערנט, בפרט פון אונזער שול אין ירושלים - וועסטו מיר מחי' זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#127 - דער גבאי דארף אכטונג געבן מען זאל נישט שמועסן אין שול
מקוה, דרך ארץ, שבת קודש, בית המדרש, הלכה, דאווענען, שלש סעודות, גבאי

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת עקב, כ"א מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש עצתו אמונה


איך וויל דיר מחזק זיין און אויך די אנדערע גבאים, איר זאלט אכטונג געבן אויף כבוד בית המדרש, מען זאל נישט שמועסן ביים דאווענען, מען זאל זיך אויפפירן מיט דרך ארץ.


נעכטן האב איך געהערט אז ביי ענק אין שול איז דא א גרופע וואס שמועסן און לאכן אויפ'ן קול ביים דאווענען; איך קען נישט פארשטיין פארוואס די גבאים לאזן דאס צו, אז מען איז גבאי דארף מען האבן די אחריות פון כבוד בית המדרש, מען זאל נישט שמועסן, מען זאל נישט שטערן די מתפללים.


נאך א זאך וויל איך דיר בעטן, איך הער אז ביי ענק איז אפן די מקוה שבת נאכמיטאג, און בשעת מנחה ושלש סעודות זיצט מען אין מקוה, מען ווייקט זיך, מען שמועסט; איך פארשטיי נישט וואס דו דארפסט מאכן נייע זאכן, קודם כל, זיך ווייקן שבת אין מקוה איז אסור, צווייטנס, אפילו אינדערוואכן איז דאס נישט גוט, מקוה איז נישט געמאכט צו שמועסן.


פארוואס געבסטו נישט אכטונג עס זאל זיין ביי ענק ביי שלש סעודות א צייט פון תשובה, א צייט פון זיך מחזק זיין? שלש סעודות איז רעוא דרעוין, רצון שברצונות, א צייט וואס אידישע קינדער זיצן אינאיינעם, מען זינגט זמירות, מען בענקט צום אייבערשטן, מען איז זיך מקבל גוטע קבלות אויף די קומענדיגע וואך.


אדער נעמסטו די גבאות אין די הענט אריין, אדער געב איך דאס איבער פאר א צווייטן.

#126 - רוף ארויס די שמועסערס אינדרויסן פון שול
ישועות, דרך ארץ, בית המדרש, חובות, דאווענען

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת עקב, כ"א מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך בעט דיר זייער זאלסט נישט שמועסן ביים דאווענען, איך הער אז ביי ענק אין שול אין עצתו אמונה איז דא א גרופע שמועסערס, מען רעדט אויפ'ן קול און מען לאכט ביים דאווענען.


דו דארפסט דאך א נס ארויסצוגיין פון דיינע חובות; אז דו וועסט זיך מקבל זיין נישט צו רעדן ביים דאווענען - וועסטו ארויסגיין פון דיינע חובות.


אויב דו האסט א שווערע נסיון מיט רעדן, דו האסט עפעס גאר א וויכטיגע וויץ צו זאגן - זאלסטו ארויסרופן די וואס שמועסן און לאכן אינדרויסן פון שול און דארט דערציילן די וויכטיגע זאכן, אבער נישט אין שול; שטער נישט די מתפללים פון דאווענען.

#125 - נישט רעדן פון אנהויב דאווענען ביז'ן סוף, וועסטו האבן א ישועה
ישועות, סגולות, בית המדרש, דאווענען, גבאי, עונשים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת עקב, כ"א מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


די מתפללים אין בית המדרש עצתו אמונה רעדן זיך אפ אז מען קען נישט דאווענען, דו שטערסט דאס דאווענען, דו שמועסט און לאכסט אויפ'ן קול מיט קלות ראש.


איך בין גרייט צו מאכן מיט דיר א געשעפט, דו דארפסט דאך א גרויסע ישועה; אויב דו ביסט מקבל אויף זיך נישט צו רעדן פון אנהויב דאווענען ביזן סוף - וועסטו האבן א ישועה, און אויב חס ושלום דו וועסט ווייטער זיך אויפפירן מיט קלות ראש אין בית המדרש - וועל איך זאגן די גבאים זאלן דיר ארויסטרייבן.


די אלע וואס שטערן דאס דאווענען - וואלט ענדערש געווען זיי זאלן בלייבן אין שטוב, נישט קומען.


איך האב היינט אינדערפרי פארגעהאלטן די גבאים פאר'ן גארנישט טון און פאר'ן מיר גארנישט זאגן. איך האב זיי געזאגט: "סתם צו האבן דעם טיטל 'גבאי' און לאזן שמועסן, לאכן וכו' - דאס איז נישט גבאים", איך האב זיי געזאגט, אויב דו וועסט ווייטער שמועסן און לאכן ביים דאווענען, זאלן זיי דיר אנכאפן ביים קארג און ארויסטראגן פון שול.


אז דו וועסט אויפהערן פארשעמען דעם אייבערשטנ'ס הויז - וועסטו האבן א גרויסע נס, און אז נישט - ציטער איך וואס וועט זיין.

#124 - מסדר זיין א פלאץ פאר א סוכה נעבן די שול
שמחה, בית המדרש, סוכות, אריז''ל

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת דברים, ה' מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


היינט איז די יארצייט פון הייליגן אריז"ל זכותו יגן עלינו, מיר קענען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון דעם צדיק, ווי גרויס ער איז געווען, און ער האט מגלה געווען אז ער האט זוכה געווען צו אלע זיינע מדריגות נאר ווייל ער האט זיך געפריידט ביים טון די מצוות אזוי ווי מען פריידט זיך ווען מען פארדינט כל הון דעלמא.


דער הייליגער רבי איז געקומען צו אונז קליינע מענטשן מיר זאלן אויך זוכה זיין צו קומען צו די מדריגות הצדיקים.


יישר כח פאר אלעס וואס דו העלפסט מיר אין די תלמוד תורה און מיט אלעס, יעצט דארף איך פון דיר זאלסט מיר העלפן מיט א סוכה. מען האט צוגענומען דעם פלאץ אנטקעגן איבער די ישיבה, די פלאץ וואו מיר פלעגן מאכן יערליך די סוכה. איך דארף שוין וויסן אויב מיר וועלן האבן א סוכה פאר אנשי שלומינו, איך וויל יעצט מסדר זיין וואו די סעודת הילולא פון רבי'ן זאל זיין, צי אין שטעטל אדער אין וויליאמסבורג.


לאז מיר וויסן.


 

#123 - מיטנעמען די לימודים פון ישיבה, אויף נאך די חתונה אין ארץ ישראל
תפילה והתבודדות, תיקוני זוהר, שלום בית, בית המדרש, לימוד התורה, ישיבה, חתונה, חבורות, חתן

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת דברים, ה' מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער חתן ה"ה ... נרו יאיר


איך פריי זיך זייער אז דו לערנסט פלייסיג, דו נוצט אויס דיינע יונגע יארן מיט לימוד התורה, באזונדער האב איך הנאה אז דו לערנסט יעדן טאג תיקוני זוהר.


היינט איז די יארצייט פונעם הייליגן אריז"ל זכותו יגן עלינו. מוהרא"ש ברענגט בשם האריז"ל, ער האט געגעבן א תיקון פאר א בעל תשובה צו לערנען יעדן טאג פינף דפים ספר תיקוני זוהר, עס איז א מורא'דיגע תיקון פאר'ן מענטש צו לערנען ספר תיקונים (עיין אשר בנחל חלק צד, מכתב כא רכג; ועוד).


איך בעט דיר זייער טייערער חתן, יעצט ווען דו גרייטסט זיך אויף דיין חתונה, דו פארסט קיין ארץ ישראל, זאלסטו מיטנעמען אין ארץ ישראל אלע שיינע לימודים וואס דו האסט דא געלערנט אין ישיבה. דער סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו) צו לערנען שיעורים בכל התורה כולה, און סיי עבודת התפילה, "התבודדות"; געוואוין זיך צו צו שמועסן מיט'ן אייבערשטן אויף דיין אייגענע שפראך. אויך זאלסטו שטענדיג רעדן אין שטוב מיט דיין ווייב און מיט יעדן שיין און ווייך - וועסטו מאכן רוען די שכינה הקדושה ביי דיר אין שטוב.


איך האף דו וועסט צוגעבן צו די חבורה אין בית שמש, דו וועסט אריינברענגען א חיות אין זיי; ווי נישט ווי האסטו אסאך קונה געווען דא, בפרט די שבתים, ובפרטי פרטיות סעודת שבת, און בעיקר שבת פארטאגס ווען מיר האבן געלערנט בחברותא דעם הייליגן זוהר מידי שבוע בשבוע.


איך האף דו וועסט צוהעלפן בויען היכל הקודש און מקרב זיין אידישע קינדער צום אייבערשטן.


איך וואונטש דיר זאלסט אויפבויען א פלאץ פאר די שכינה הקדושה, עס זאל אייביג זיין שלום צווישן ענק.


 

#122 - נאר אז מען האט שלום בית, קען מען זיין ערליך און הייליג
שלום בית, שטעטל, בית המדרש, דאווענען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מטות מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


די פאר וואכן וואס איך בין דא אין שטעטל זע איך אביסל דיין געטריישאפט און דיין איבערגעגעבנקייט, ווי דו רוסט נישט, דו שלאפסט נישט; דו ביסט אזוי איבערגעגעבן פאר די קהילה, אלעס זאל זיך פירן על צד היותר טוב.


איך האף דו ביסט אויך געטריי ביי דיר אין שטוב, דו העלפסט דיין ווייב תחי' מיט די קינדער. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט אונז געלערנט פון הייליגן רבי'ן (שיחות הר"ן, סימן רסד) מען זאל מכבד זיין די ווייב, מען זאל איר האלטן טייער; דאס איז עבודת השם, דאס איז דעם אייבערשטנ'ס ווילן.


ליידער לערנט מען דאס נישט מיט אינגעלייט, מענטשן ווייסן נישט אז שלום בית איז זייער וויכטיג; נאר אז מען האט שלום בית, מען רעדט שיין צו די ווייב, מען העלפט איר - קען מען זיין ערליך און הייליג.


זע צו דאווענען די דריי תפילות מיט דרך ארץ, מיט א הוט און רעקל. אז מען קומט אין שול דאווענען - דארף מען קומען מיט דרך ארץ, מיט יראת הכבוד.

#121 - קום שבת אין שול מיט'ן שטריימל
חינוך הילדים, הפצה, שבת קודש, בית המדרש, בגדי שבת

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בלק, י"ד תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


קום שבת אין שול מיט'ן שטריימל, אויך ביים אהיימגיין זאלסטו גיין אנגעטון מיט'ן שטריימל, און אויב עס איז דיר שווער צו גיין א לאנגע וועג - קענסטו דאווענען נעבן דיין שטוב. מיר האבן שוין היינט פינף בתי מדרשים אין שטעטל, ענדערש דאווען נעבן דיין שטוב און גיי אנגעטון מיט'ן שטריימל, ווי איידער זיך שלעפן די לאנגע וועג צו קומען הערן ספורי מעשיות און אויסטון די שבת'דיגע קליידער.


דורות רוקן זיך אוועק, אויב מען כאפט זיך אן, מען איז נישט משנה - וועלן די קינדער אויך בלייבן ערליך.


גיי הפצה, יעצט זומער זענען דא ארום די שטעטל צענדליגער טויזנטער משפחות וואס ווארטן איינער זאל זיי מדריך זיין, איינער זאל זיי אויפווייזן אז זיי קענען נאך תשובה טון און אז דער אייבערשטער האט ליב זייערע מצוות.

#120 - מען דארף דאווענען מיט הכנעה און דרך ארץ
תודה והודאה, ישועות, בית המדרש, בריוו, דאווענען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


דאנק און לויב דעם אייבערשטן אז דיין קינד איז געזונט, פארגעס נישט די ניסים וואס דער אייבערשטער האט געטון מיט דיר; פארגעס נישט ווי פארלוירן דו און דיין ווייב זענען געווען, ווי שטארק איר האט זיך געמוטשעט און ווי דער אייבערשטער האט דיר געהאלפן.


איך וויל דיר בעטן זאלסט קומען דאווענען די דריי תפילות, שחרית, מנחה און מעריב מיט דרך ארץ; ווען מען קומט אין שול דארף מען קומען מיט דרך ארץ, אנגעטון מיט א הוט און רעקל, אביסל רעספעקט פאר'ן אייבערשטנ'ס הויז. ביי די ארבעט און ווען דו ביסט באשעפטיגט אין דיינע זאכן, דעמאלט קענסטו גיין ווי אזוי דו גייסט, אבער ווען מען קומט אין שול, דארף מען קומען מיט דרך ארץ.


אויך זאלסטו זיך מקבל זיין נישט צו רעדן ביים דאווענען; מען דארף דאך אזויפיל רחמי שמים אויף טריט און שריט, מען ווייסט דען וואס גייט זיין די קומענדיגע סעקונדע מיט זיך, מיט די ווייב און קינדער? דארף מען דאווענען מיט הכנעה, מיט דרך ארץ.


איך האף דו וועסט דאס אלעס מקיים זיין.


ליין איבער דעם בריוו יעדע וואך.