בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#13 - וויפיל האר מעג מען איבערלאזן?
חיזוק פאר פרויען, שערן די האר, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת במדבר, ג' סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


הכלה ... תחי'.


קודם כל וויל איך אייך וואונטשן א מזל טוב פאר אייער שידוך; איר האט זוכה געווען צו באקומען א חתן איינס אויף דער וועלט. א בחור א בעל מידות און א גרויסער ירא שמים; דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט אויפשטעלן א שיינע שטוב, דורות ישרים ומבורכים.


אייער חתן נרו יאיר האט מיר געפרעגט אין אייער נאמען, אז ווען מען שערט זיך אפ נאך די חתונה אויב מען דארף זיך אינגאנצן אפשערן אדער מען קען איבערלאזן אביסל האר אין פארנט; וויל איך אייך זאגן אז ווען איר וואלט ווען געוויסט דאס גרויסקייט און די שכר פון א פרוי וואס שערט זיך אפ אינגאנצן איר האר נאך די חתונה וואלט איר נישט געהאט קיין שום ספק אין דעם, נאר אדרבה, איר וואלט געווארט אויף די מינוט ווען איר וועט קענען טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן.


דער הייליגער תנא רבי שמעון בר יוחאי זאגט (נשא קכה:): "'תּוּנְבָא לֵיתֵי', א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ', אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ', וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ', זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא', איז זי גורם אז עס זאל זיין ארימקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא', און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב. 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא', אזוי אויך איז זי גורם אז דער ס"מ און די נישט גוטע זאלן זיך געפונען אין איר שטוב. 'מַאן גָּרִים דָּא?' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר', די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס; און פארקערט אויך, אז א פרוי וואס שערט זיך אפ איר האר וועט זוכה זיין צו האבן ערליכע דורות און זוכה זיין אז אירע קינדער זאלן זיין חשוב'ע מענטשן; זי וועט זוכה זיין אז די שכינה הקדושה וועט רוען אין איר שטוב און צו ברכות אן א שיעור. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה יא.): "מִדָּה טוֹבָה מְרֻבָּה מִמִּדַּת פֻּרְעָנוּת", ווען עס קומט צו גוטס איז עס פיל מער ווי שלעכטס, איז דאך זיכער אז א פרוי וואס טוט דעם רצון פונעם אייבערשטן וועט זוכה זיין צו האבן אלעס גוטס אין איר לעבן.


איך שרייב אייך דעם בריוו בשעת אייער חתן נרו יאיר שטייט דא; ער זאגט מיר אז ער דארף 'דיר אליינס' ער דארף נישט אייער האר און ער וועט זיך זייער פרייען אז איר וועט זיך אפשערן. ער זאגט מיר אז ער האט אלע יארן מתפלל געווען צו באקומען א כלה וואס וועט זיך פירן ווי די צדיקים האבן אונז געזאגט צו טון; וואויל איז אייך אז איר האט זוכה געווען צו א חתן אן ערליכער איד וואס וויל פאלגן וואס צדיקים זאגן, ער וויל אויפשטעלן א שטוב אויף דעם וועג ווי אזוי אלע צדיקים האבן געהייסן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#12 - מסדר זיין די חתונות אין ישיבה על צד היותר טוב
שידוכים, סמארטפאון, אידיש געלט, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אמור, ז' אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, שמש בית מדרשינו.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


קומענדיגע וואך אום ל"ג בעומר וועלן מיר האבן נאך א חתונה אין ישיבה למזל טוב פון החתן ... נרו יאר.


בעט איך דיר זייער אויב דו קענסט מיר העלפן אויספירן רצונו של מוהרא"ש זכר צדיק לברכה וואס האט כל ימיו געשטרעבט חתונה צו מאכן בחורים און מיידלעך ווי יונגער. איינע פון די סיבות פארוואס מען פארשפעטיגט חתונה צו מאכן די קינדער איז ווייל עס קאסט אסאך געלט, דעריבער האט מוהרא"ש געבויט א זאל אין יבנאל אז חתונה מאכן זאל זיין בחנם פאר אנשי שלומינו. יעצט האבן מיר דאס נאכגעמאכט ביי אונז אין ישיבה, אז עס זאל נישט קאסטן קיין געלט חתונה צו האבן.


רוף אן די מחותנים זיי פרעגן וויפיל עסן מען זאל צושטעלן פאר די סעודה; די סעודה איז אויסדרוקליך נאר פאר די נאנטע משפחה. נישט אז מיר וועלן חס ושלום אוועק שיקן איינער וואס קומט צו די סעודה – כמעשה קמצא ובר קמצא (גיטין נה); חס ושלום אויפצוהייבן א גאסט פון א סעודה. אזוי אויך ווערט געברענגט אין ספר קב הישר (פרק כו; סד; ועוד) שרעקליכע סיפורים איבער אוועקשיקן מענטשן פון א סעודה, בפרט ביי א שמחה. - אבער מען איז נישט מחויב צו רופן די גאנצע שטאט וכו', אזוי ארום קען מען חתונה מאכן אן חובות.


אויך בעט איך דיר זאלסט זען זיך צו האלפטן צו די זמנים, נישט אריין צו ציען שפעטער ווי עלף אזייגער.


אויך וועט אם ירצה ה' פארקומען אסרו חג שבועות די חתונה פון מיין זון שלמה נרו יאיר; איך דאנק און איך לויב דעם אייבערשטן אז מען האלט שוין דא. מיין הארץ איז פול מיט דאנקבארקייט פאר'ן הייליגן באשעפער אז מיר האבן א פלאץ וואו מען לאזט לעבן, מען קען חתונה מאכן די קינדער מיט שמחה – אן חובות, אן דאגות, און אן לחץ וכו', וכו'.


ביז דערווייל קומט ביז יעצט אויס די קאסטן וואס עס קאסט מיר די חתונה – הכל, בכל, מכל, כל – ווייניגער ווי די תפילין וואס עס האט מיר געקאסט ביים דעם חתנ'ס בר מצוה.


איך דאנק דיר פאר אלעס וואס דו העלפסט מיר; איך גיי אריבער יעצט אביסעלע שוועריקייטן וכו', וכו', אבער דער אייבערשטער וואס האט מיר ביז יעצט געהיטן פון אלעס שלעכטס וועט מיר ווייטער היטן פון אלעס שלעכטס. מיינע אויגן זענען געוואנדן נאר צום אייבערשטן און מיין האפענונג איז נאר צו אים.


בעט דעם אייבערשטן אז דו זאלסט נישט אריינפאלן אין די נעץ פון "סאושעל מידיע"; עס איז א גרויסע נפקא מינה פון הערן נייעס אויף "קול מבשר" ביז צו קוקן סטאטוס וכו'. בעט דעם אייבערשטן אז דו זאלסט זיך קענען דערהאלטן מיט די נסיונות הדור.


...

#11 - מזל טוב פאר דיין חתונה
שלום בית, חתונה, גמרא, שמחות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', אסרו חג, כ"ג ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


מזל טוב פאר דיין חתונה! איך האב געהאט בדעה צו קומען צו דיין חתונה, למעשה בין איך געווארן פארנומען און איך האב נישט געקענט ארויספארן צו די חתונה; וואונטש איך דיר יעצט אן אז דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט אויפשטעלן א בית נאמן בישראל, עס זאל זיין א בנין עדי עד און איר זאלט זוכה זיין אויפצושטעלן דורות נאמנים לה' ולתורתו, אמן.


זע צו לערנען יעדן טאג לכל הפחות א בלאט גמרא; אויב דו קענסט קובע זיין דעם שיעור אין שטוב – מה טוב ומה נעים, אזוי וועט דיין ווייב זען ווי דו לערנסט און זי וועט הנאה האבן, דורכדעם וועט זי דיר ארויף קוקן און שעצן.


אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט זאלסטו זיין שטארק מיט'ן לערנען א בלאט גמרא א טאג; גיי כסדרן א בלאט נאך א בלאט, און יעדעס מאל דו ביסט זוכה צו מסיים זיין א מסכתא זאלסטו דאס מיטטיילן מיט דיין ווייב, זי וועט דיר צוגרייטן א שיינע סאפער פאר א שיינעם סיום, אזוי וועסטו האבן א גוטע שלום בית. זי וועט דאס נאכדעם דערציילן פאר איר משפחה, אזוי וועלן אלע האבן נחת פון דיר.


געדענק טייערער ... צו זיין דער געבער אין שטוב; דו זאלסט געבן גוטע ווערטער פאר דיין ווייב, ווארט נישט אויף איר און מאך נישט חשבונות צי עס קומט אריין יעצט א ווארט פון ליבשאפט. אז דו וועסט ווארטן אז זי זאל אנהייבן און זי וועט ווארטן אז דו זאלסט אנהייבן – וועט איר נישט זיין צוזאמען וכו', נאר דו זאלסט שטענדיג זיין דער וואס הייבט אן געבן גוטע ווערטער וכו'.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה כ:): "רוֹצֶה אִשָׁה בְּקַב וְתִּפְלוּת, מִתִּשְׁעָה קַבִּין וּפְרִישׁוּת", א פרוי דארף גארנישט, נאר איין זאך: זיין צוזאמען מיט איר מאן. מער פון תִּשְׁעָה קַבִּין געלט און מתנות, וּפְרִישׁוּת, אבער נישט זיין צוזאמען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#10 - זיך נישט אן חובות'ן פאר נארישע כבוד און נארישע עטענשן
אידיש געלט, חובות, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', אסרו חג, כ"ג ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


 לכבוד מיין טייערער מחותן ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


איך שרייב דיר פון אונטערוועגנס קיין ארץ ישראל וואו איך פאר מיט אפאר תלמידים צו קברי צדיקים, אויך מיין זון דער חתן קומט מיט.


ברוך ה' מיר קומען שוין נענטער און נענטער צו די חתונה; מיר הערן נישט אויף דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די גרויסע נס וואס ער האט מיט אונז געטון, אז מיר האבן זוכה געווען צו טרעפן אזא חשוב'ע כלה פון אזא חשוב'ע שטוב.


וואו טרעפט מען היינט א כלה מיט מחותנים וואס זענען צופרידן מיט וואס מען האט, מען דארף נישט קיין שום נארישקייטן. מען איז פרייליך אפילו די חתונה איז אין ישיבה אן בלומען, אן א שפילער, זינגער, בדחן; אן פיקטשערס און אן סארווערס וכו', וכו'; חתן כלה זענען פרייליך מיט די שידוך אליינס, דאס אלעס קומט פון א גוטע חינוך וואס די קינדער באקומען אין שטוב.


בנוגע די טליתים; די שבת טלית, די וואכן טלית און די קיטל, דאס וועל איך באצאלן, דער מחותן דארף דאס נישט באצאלן. אויך דער שטריימל וועל איך אים קויפן, דער מחותן דארף נישט דאגה'נען דערפאר.


דער גאנצער חשבון וואס קאסט מיר פאר'ן צד החתן וועט לכאורה אויסקומען ווייניגער ווי עס האט מיר געקאסט די תפילין רש"י ור"ת פאר'ן חתן ביי זיין בר מצוה.


ווי גליקליך זענען מיר אז מיר האבן א צדיק מוהרא"ש וואס גראד אונז אויס אונזער קאפ, אונזער שכל אז מיר זאלן נישט פארשווארצט ווערן פאר אביסל כבוד המדומה. זיך נישט אן חובות'ן פאר נארישע כבוד, נארישע עטענשן. א רחמנות אויף אידישע קינדער וואס ווערן נעבעך בעלי חובות בעת שמחתם; אן שכל און אן קיין שום פשט פארשוועמט מען צענדליגער טויזנטער דאללער, אלץ מיט'ן תירוץ: "יענער טוט אזוי", "יענער וועט לאכן", יענער וועט זאגן", וכו', וכו'. פרעג איך דיר: איז נישט טויזנט מאל אשרינו?!


 א גריס פון דיין חתן; איך זיץ דא נעבן אים אויפ'ן פליגער, ער פירט זיך מיט יראת שמים.


דער אייבערשטער זאל העלפן אז די חתן כלה זאלן גיין צו די חתונה בשעה טובה ומוצלחת און אויפשטעלן שיינע ערליכע ליכטיגע דורות.


...

#9 - מאכט חתונה אייער זון באצייטנס
קינדער, חינוך הילדים, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בא, ראש חודש שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מו"ה ... הי"ו.


איך שרייב אייך דעם בריוו אויפן בקשה פון אייער זון, הבחור ... נרו יאיר.


ער וויינט צו מיר אז ער האלט עס מער נישט אויס און ער וויל חתונה האבן.


ער זאגט מיר אז זיין גאנצע אידישקייט הענגט אויף א האר וד"ל, און ער בעט מיר נאכאנאנד איך זאל רעדן מיט אייך, און אייך בעטן איר זאלט אים חתונה מאכן. ער זאגט אז מען טראגט אן שידוכים, גוטע שידוכים אבער מען וויל נישט אויסהערן, און ער שעמט זיך צו רעדן מיט אייך און מיט אייער ווייב.


ער איז פריער דא געווען און אזוי ביטערליך געוויינט אז די ווענט האבן מיט געוויינט; ער זאגט מיר: "מיין טאטע מאמע ווייסן נישט וואס פאר א ביטערע נסיונות איך מאך מיט, איך קען מער נישט!" – האט ער געכליפערט.


דעריבער בעט איך אייך: "האט'ס רחמנות אויף אייער בחור און לאזט אים חתונה האבן; זאגט'ס נישט אפ קיין שידוכים, ווייל אז איר וועט ווארטן וועט איר אלעס פארלירן".


קוקט'ס אייך אום וואס גייט היינט פאר, וויפיל בחורים און מיידלעך פאלן אוועק פון אידישקייט. מען האט נישט געוויסט פאר דעם אז זיי גייען אפלאזן אידישקייט און מען האט זיי נישט אויסגעהערט, מען האט זיי אויך געזאגט אז זיי מאכן זיך וכו'.


זייט'ס נישט ברוגז אויף מיר פארן שרייבן דעם בריוו, איך וויל נאר איר זאלט האבן נחת. איך האב נישט קיין שום נגיעה נאר צו ראטעווען אייער זון.

#8 - קוק אויף די פרייליכע זייט, און דאנק דעם אייבערשטן
חיזוק פאר פרויען, חתונה, שמחות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דער ס"מ איז דאך אזוי כיטערע, ער זוכט נאר ווי ער קען פארדרייען דעם מענטש מיט אלע סארט בלבולים, אבי אוועק צו נעמען די קאפ פון פלאץ, מען זאל פארגעסן אויף וואס צו בעטן און אויף וואס צו דאנקען.


אז איר ווארט יעצט א שמחה, אנשטאט איר זאלט דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די נס וואס דער אייבערשטער מאכט מיט אייך אז איר האט קינדער און איר גייט זוכה זיין צו ברענגען נאך קינדער אויף די וועלט, מאכט דער ס"מ אז איר זאלט וויינען אז איר וועט נישט קענען מיט האלטן א שמחה פון א ברודער וכו'.


אז מען קען נישט מיט האלטן א שמחה צוליב א אייגענע שמחה איז מען נישט קיין רחמנות; דער עיקר תפילות זאלט איר לייגן אויף אייערע קינדער, אז אייערע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן און אז איר זאלט האבן גרינג אין די ריכטיגע צייט, און אז די ריכטיגע צייט וועט זיין ביי אייער ברודער'ס חתונה זאלט איר זיך פרייען, און דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אז איר קענט נישט מיט האלטן די חתונה צוליב א שמחה.


איר דארפט פארשטיין אייערע עלטערן פארן זיך נישט רעכענען מיט אייך מיטן קובע זיין די זמן החתונה ווען איר דארפט האבן וכו'; עס איז נישט גרינג צו קובע זיין א טאג פאר א חתונה, קודם מיט די כלה, נאכדעם מיט די מחותנים פון ביידע זייטן; איז פארוואס זאלט איר זיין צעבראכן אז מען האט זיך נישט גערעכענט מיט אייך?! ענדערש זאלט איר זיין פרייליך אז עס איז דא שמחות אין די משפחה.


הערט'ס אויף וויינען און קרעכצן אז מען רעכנט זיך נישט מיט אייערע געפילן וכו', הייבט אן קוקן אויף די חסדים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אייך; איר האט א טייערע מאן נרו יאיר, ער ברענגט פרנסה, ער העלפט אייך מיט די שטוב ווירטשאפט, ער לערנט און דאוונט - וואס נאך דארפט איר? איין זאך פעלט אייך: "אביסל פרייליכקייט"; איר זאלט מכיר זיין די חסדים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אייך.


עס קומט מיר אויס צו הערן פון מענטשן וואס זיי ליידן נעבעך צאם אין זייער לעבן, ביטערע צרות רחמנא לצלן; דעריבער פארשטיי איך נישט פארוואס איר דארפט זיך זוכן אויף וואס צו קרעכצן. אז אייערע עלטערן ווילן נישט אז איר זאלט ארויס געבן די סידי וכו' זאלט איר אפלאזן אלעס און אריין לייגן אלע אייערע טאלאנטן אין אייער הויז און אין אייער שטוב; יעדע איבעריגע מינוט וואס איר האט זאלט איר בויען אייער גארטן.


דאס אז איר האט נישט קיין צייט צו זאגן תהילים און צו דאווענען; אזוי זענען אלע מאמעס מיט פיצלעך קינדער. זאלט איר אינמיטן די ארבעט רעדן צום אייבערשטן; בשעת איר מאכט די וועש זאלט איר זיך אונטער זינגען ניגונים פון לויב און דאנק צום אייבערשטן; בשעת איר קאכט און באקט פאר אייער מאן און קינדער זאלט איר רעדן צום אייבערשטן אויף אידיש, אזוי ווי דער רבי האט אונז געלערנט.


איך האף אז איר וועט אנעמען די חיזוק ווערטער און שוין אנהייבן קוקן אויף דאס גוטס וואס דער אייבערשטער טוט מיט אייך.

#7 - די שיינע חופה פאר די אומזיסטע חתונות
אידיש געלט, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


יישר כח פאר די שיינע חופה וואס דו האסט אויפגענייט פאר די חתונות וואס קומען פאר אין ישיבה; עס איז כדאי דו זאלסט מאכן א לעקטער ארום און ארום די חופה כדי אז יעצט ווינטער זאל נישט זיין טונקל בשעת די חופה.


מענטשן פרעגן מיר: "וואס איז פשט וואס דו האסט געשריבן אויף די חופה: 'איך האב אויסגעפירט און איך וועל אויספירן?'" מענטשן מיינען אז דאס איז עפעס א טשעפע ווארט. איינער איז געקומען צו מיר דערציילן אז איינער האט זיך באליידיגט, היתכן אזאנס צו שרייבן?!


דאס האט מיר דערמאנט א מעשה, אז איינער איז אמאל געקומען צום רב פון שטאט זאגן אז ער וויל א דין תורה מיט פלוני וועלכער האט אים מבזה געווען; בשעת די דין תורה פרעגט אים דער רב: "וואס האט ער דיר פארשעמט?" האט דער תובע געענטפערט: "דער איד איז אריין געקומען אין בית המדרש און אויס געשריגן הויך: 'דער נַאר זאל ארויס גיין פון שול! איך צייל ביז דריי און ווען איך זאג דריי וויל איך אים שוין זען אינדרויסן'", איך בין פארשטייט זיך גלייך ארויס געלאפן - דערציילט דער איד - יעצט וויל איך אז ער זאל מיר באצאלן פארן מיר אזוי פארשעמען ברבים. האט אים דער רב געזאגט: "יענער האט דיר נישט פארשעמט, דו האסט זיך אליינס פארשעמט, ווער האט דיר געהייסן ארויס לויפן פון שול?"


רבי נתן זכרונו לברכה ברענגט (חיי מוהר"ן, סימן רכט): "איך האב געפרעגט דעם רבי'ן 'וואס וועט זיין מיט אלע דיבורים וואס מיר האבן געהערט פון רבי'ן וכו'?' ווייל עס האט אויסגעזען פון רבינ'ס ווערטער אז ער וועט בלייבן לעבן און אויס פירן אלעס וואס ער האט געוואלט בחייו וכו', האט זיך דער רבי אנגערופן צום עולם וואס זענען געשטאנען דארט: 'עטץ הערסט וואס ער פרעגט?' און דער רבי האט זיך אנגערופן: 'האב איך דען נישט אויסגעפירט? איך האב אויסגעפירט און וועל אויספירן'.


דאס זעט מען ממש בחוש - ווי דער רבי פירט אויס. צוביסלעך גייט אריין זיינע הייליגע דיבורים אין די וועלט; איבעראל רעדט מען שוין פון די עצה פון התבודדות און יעצט הייבט אן אריין גיין אין די וועלט דעם רבינ'ס 'סדר דרך הלימוד'; מען זעט שוין אין אלע מקומות ביי אלע חסידות'ן ווי בחורים און יונגעלייט זאגן משניות און דפים גמרא; דאס איז וואס דער רבי וויל - אז אלע אידן זאלן לערנען און דאווענען.


האסט דאך מיט געהאלטן די חתונה אין ישיבה, דא קען מען ממש זען ווי דער רבי פירט אויס, מען מאכט חתונה די קינדער יונג ווען זיי זענען נאך ריין און הייליג; איז דאך ממש וואס דער רבי האט געזאגט: "נִצַּחְתִּי וָאֲנַצֵּחַ".


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו קענען מגדל זיין אונזערע קינדער געזונטערהייט און זיי חתונה מאכן יונג און ביליג, און נישט זוכן קיין זייטיגע חשבונות פון כבוד המדומה נאר שטענדיג זוכן די טובה פון די קינדער.

#6 - ווי נאריש איז אויסצוגעבן טויזנטער דאללער פאר אפאר שעה
הכרת הטוב, אידיש געלט, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך דאנק אייך פארן העלפן אהער שטעלן אזא שיינע חתונה; פארן זארגן פאר די 'כלה בענקל' ביים קבלת פנים און פאר די 'שיינע בלומען' פאר די כלה. באטייליגטע ביי די שמחה האבן געפרעגט צי דאס איז עכטע בלומען, האבן מיר געזאגט אז דאס איז: 'עכטע פאלטשע בלומען'...


עס איז ממש א הארץ ווייטאג צו זען ווי די וואס רייניגן ביי חתונה ווארפן אוועק טייערע עכטע בלומען וואס מען האט געצאלט פאר דעם שווערע געלטער - אין מיסט אריין; בשעת מען ווייסט נאך נישט פון וואו מען גייט באצאלן די חובות וואס מען האט גענומען פאר די בלומען. דעריבער דאנק איך אייך פארן זארגן אז עס זאל זיין שיינע עכטע פאלטשע בלומען, וואס דאס לייגט מען אוועק פון איין חתונה פארן צווייטן.


איר האט אודאי מיט געהאלטן די חתונה און געזען ווי פרייליך עס איז געווען; מענטשן הערן נישט אויף רעדן פון די חתונה - ווי שיין עס איז און ווי נאריש עס איז אויס צו געבן טויזנטער דאללער פאר אפאר שעה ווען מען האט נישט דאס געלט און מען ווערט א בליטיגער ארימאן. מענטשן זענען צוגעקומען צו מיר ביי די חתונה פרעגן: "וואס פעלט פאר די חתנה? עס איז דאך אזוי שיין", האב איך זיי געענטפערט: "איין זאך פעלט – 'חובות'", על כל פנים חובות פון די חתונה נאכט איז נישט דא; האבן זיי אלע צוגעשטומט.


דעריבער דאנק איך אייך און איך דאנק אלע פרויען פון אנשי שלומינו וואס האבן געהאלפן עס זאל זיין אזא שיינע שמחה; אזוי אידיש, אזוי היימיש, אזוי בא'טעמ'ט, מיט אזויפיל חן.


איך האב געשריבן א בריוו פאר מרת ... תחי' איר צו דאנקען פארן זיך מתנדב זיין צו כאפן בילדער; אפשר זאלט איר מיר שיקן א ליסט פון אלע וואס האבן געמאכט די עסן וועל איך זיי אויך שרייבן.


מיין ווייב תחי' האט געקאכט די פיש און א פאטעטע קוגעל; מרת ... תחי' האט געמאכט די טאמעטא דיפ, די איבעריגע וואס האבן געהאלפן זאלט איר מיר מודיע זיין אלע זייערע נעמען וועל איך שרייבן פאר יעדן איינעם באזונדער א יישר כח. ווייל עס גייט מיר בנפשי אריין צו ברענגען ביי אנשי שלומינו וואס מוהרא"ש האט געוואלט.


א גריס פון אייער זון, הבחור ... נרו יאיר, ער פירט זיך מיט יראת שמים. איך האב אים געזאגט ער זאל נישט רעדן מיט ...; ער איז נישט קיין געזונטער אינגערמאן און ער טשעפעט בחורים רחמנא לצלן. איך וויל אז ער זאל עס הערן אויך פון אייך; ער זאל נישט האבן מיט אים צו טון, און פון די אנדערע זייט זאל ער אויך נישט יעצט ארום לויפן דערציילן פאר יעדן איינעם וכו', נאר ער זאל וויסן אז אויב איינער וויל אים טשעפען זאל ער יענעם נישט אפשוינען, אבער אז ער הערט א מעשה זאל ער פאר זיך שטיין ווייט, לֹא מִדֻּבְשְׁךָ וְלֹא מֵעֻקְצְךָ - איך בין נישט דיין חבר און אויך נישט דיין בר פלוגתא.

#5 - יישר כח פאר'ן ארויסהעלפן ביי די אומזיסטע חתונה
הכרת הטוב, אידיש געלט, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך דאנק אייך פארן מיר העלפן אוועק שטעלן ביי אונז אין די קהילה א וועג ווי אזוי מען זאל קענען חתונה מאכן די קינדער אן דעם וואס עס זאל קאסטן פאר די מחותנים אפילו איין דאללער! געלויבט דעם אייבערשטן אז די וואך איז געווען די פערטע חתונה אין בית המדרש פון ישיבה אן דעם וואס עס זאל קאסטן פאר ביידע מחותנים קיין איין פרוטה.


איר פארשטייט אליינס אז איך אליינס וואלט דאס נישט געקענט דורך ברעכן, נאר מיט די הילף פון אנשי שלומינו און מיינע געטרייע תלמידים וואס ארבעטן צוזאמען באחדות, קען מען אויפטון גאר אסאך.


דערפאר דאנק איך אייך פארן זיך אוועק געבן אין אייערע פארנומענע שעות; נאכמיטאג איז דאך די צייט וואס אלע מאמעס זענען פארנומען מיט די קינדער, זיי אפווארטן ביים אהיימקומען פון חדר און סקול - אין די שעות האט איר אוועק געגעבן פון אייער טייערע צייט צו קומען כאפן פיקטשערס פון די כלה און די משפחה.


זאל אייך דער אייבערשטער באצאלן איר זאלט זען נחת ביי אייערע קינדער און נאך אביסל וועט איר שוין זען מיטן אייבערשטנס הילף נחת ביי אייערע אייניקלעך; אויך זאל אייך דער אייבערשטער העלפן איר זאלט טרעפן א גוטע שידוך פאר אייער טאכטער ... תחי' און איר חתונה מאכן אין ישיבה בחינם.


א גריס פון אייערע קינדער - סיי ... נרו יאיר און סיי ... ; זיי זענען ליכטיגע קינדער. זיי לערנען און דאווענען ובעיקר פירן זיי זיך מיט דרך ארץ.


די הייליגע חכמים זאגן זאגן (שבת י:): "הַנּוֹתֵן מַתָּנָה לַחֲבֵירוֹ צָרִיךְ לְהוֹדִיעוֹ", ווען איינער געבט פאר איינעם א מתנה זאל ער אים מודיע זיין אז ער האט אים געגעבן א מתנה, זאגט רש"י (דבור המתחיל 'צריך להודיעו'): "שֶׁמִּתּוֹךְ כַּךְ יְהֵא אוֹהֲבוֹ", ווייל אזוי וועט ער מרבה זיין ליבשאפט; אויף דעם זאגן חז"ל (שם) אז ווען איינער געבט א עסן פאר א קינד זאל ער אנשמירן דעם קינד אביסל פון די עסן וואס ער געבט אים, כדי אז ווען דאס קינד וועט אהיים קומען זאל אים זיין מאמע פרעגן: "ווער האט דיר שמוציג געמאכט?" וועט דאס קינד דערציילן אז דער און דער האט אים געגעבן עסן, און דאס וועט ברענגען הכרת הטוב.


דאס זעלבע וויל איך אייך זאגן, איך ווייס נישט צי אייער בחור דערציילט אייך ווי שיין איך פיר זיך מיט אים און ווי איך געב אכטונג אים מחנך צו זיין מיט אהבה און סבלנות; דעריבער זאג איך אייך, איר זאלט וויסן אז איך געב זייער אכטונג אויף אים; ער וועט אם ירצה ה' אויסוואקסן אן ערליכער איד און טרעפן א גוטע שידוך.


נאכאמאל א גרויסן יישר כח.

#4 - הלואי זאל מען אריינברענגען אין מענטשן חתונה צו מאכן ביליג
הכרת הטוב, אידיש געלט, ישיבה, חתונה, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער חתן ... נרו יאיר.


דיין שוואגער האט מיר געבעטן איך זאל העלפן צוזאמשטעלן געלט פאר דיין טאטע יעצט ווען ער מאכט חתונה.


איך וועל דיר זאגן דעם אמת, אז איך אליינס דערטרענק זיך אין חובות פון די ישיבה, מוסד וכו' וכו', אבער איך האב א גרויסע הכרת הטוב פאר דיין טאטע שליט"א.


יארן צוריק, ראש חודש ניסן שנת תש"ע ווען די רבנים האבן זיך צוזאמגעזעצט דן זיין איבער דעם עקזיסטענץ פון די ישיבה איז דיין טאטע געקומען און געהאקט אויפן טיש ווען ער האט דערביי געשריגן צו די רבנים וכו' און דאס האט אסאך צוגעגעבן אז זיי זאלן נישט ארויסקומען מיט א "קול קורא" אנטקעגן די ישיבה.


איך האב געמאכט א ווינט ביי די תלמידים פון ישיבה אז זיי זאלן חתונה האבן אין ישיבה, אזוי האט מען נישט קיין חובות. מען מאכט די חתונה מיט א אידישן טעם מלא חן; הלוואי זאל איך דאס קענען אריינברענגען ביי אלעמען, אז מען זאל פראווען א שמחה בשעת מען פריידט זיך "באמת".


יעצט אז דו ביסט אין וויליאמסבורג וויל איך דיר מחזק זיין צו קומען אינדערפרי צו די שיעור אין גמרא, ווייל אויב מען הייבט אן דעם טאג מיט א בלאט גמרא איז דער גאנצער טאג אן אנדערע טאג.


א גרויסן יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין דעם זכות זאלסטו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


...

#3 - איבער טאנצן "מצוה טאנץ"
חתונה, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר וזוגתו ... תחי'.


מזל טוב! מזל טוב! דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זוכה זיין אויפצושטעלן א בית נאמן בישראל און די שכינה זאל שטענדיג רוען ביי אייך אין שטוב.


איך האף אז איר זענט נישט באליידיגט אז איך האב נישט געטאנצט "מצוה טאנץ"; איר האט מיר זייער אסאך געבעטן און למעשה האב איך מיך ארויסגעדרייט. וויל איך איר זאלט וויסן אז איך ווייס נישט די סודות פון "מצוה טאנץ", איך בין ווייט פון די זאכן; הלוואי זאל איך זיין א פשוט'ער איד, טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן.


עס איז כדאי איר זאלט קוקן וואס מוהרא"ש שרייבט (קונטרס יום הנשואין, סימן יז) וועגן די מנהג בורות און קלים ורקים צו טאנצן "מצוה טאנץ"; ליידער מאכט מען ליצנות און מען געבט דאס פאר משפחה וכו', זאגט מוהרא"ש אז "מצוה טאנץ" איז נאר פאר די עלטערן, פאר די זיידעס, פאר חתן כלה און פאר צדיקי אמת, אבער חוץ מזה איז דאס סתם הפקירות וכו'.


וואס יא? איך וועל טאנצן פאר אייך דורכאויס אייער גאנץ לעבן; איך וועל אייך משמח זיין, מעודד זיין און משמח זיין. יעדע וואך ליל שישי איז דא א שיעור פאר די אברכים פון ישיבה, דעמאלט טאנץ איך מצוה טאנץ; איך געב איבער ביים שיעור אלע עצות און חיזוק ועידוד וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט. אזוי אויך קומט פאר יעדן ערב ראש חודש א שיעור פאר אלע פרויען, איך האף אז איר וועט זיך קומען משתתף זיין.


א דאנק אייך זייער פארן ארויס העלפן די ישיבה מיטן צושטייער געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל העלפן אז אין זכות פון די מצוה פון צדקה זאלט איר האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א ליכטיגן חנוכה.


...

#2 - א דאנק פאר'ן אזויפיל ארויסהעלפן אין קעמפ און ביי די חתונה
הכרת הטוב, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' לסדר "כי תבוא לאומאן", י"ט אלול, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך דאנק דיר פארן אהער שטעלן אזא שיינע זוממער. יעדע זוממער ווערט דער קעמפ שענער און שענער און עס ווערט מיר גרינגער – אלעס נאר בזכות די געטרייע תלמידי הישיבה וואס מאכן מיר גרינגער דורך אראפ נעמען פון מיר אלע זאכן וואס דארפן ווערן ערלעדיגט.


דאס וואס דו האסט געטון די יאר אין קעמפ האב איך אליינס געטון די ערשטע יארן ווען איך האבן געעפענט די ישיבה, איך פלעג דעמאלט אליינס רייניגן דעם קעמפ. פרעג די תלמידים וואס האבן געלערנט די ערשטע יארן אין ישיבה ווער עס פלעגט אויפקערן די ישיבה יעדע נאכט, ווער עס פלעגט וואשן די בית כסא יעדן טאג - אלעס האב איך אליינס געטון, דעריבער דאנק איך דיר פאר אלעס וואס דו טוסט מיר גרינגער צו מאכן.


איך דאנק דיר פארן העלפן אהער שטעלן די חתונה אין ישיבה דעם פארלאפענעם מאנטאג נאכט; ברוך השם אז צעביסלעך גייען אריין די אלע דרשות און בריוון וואס מהורא"ש האט יארן גערעדט און געשריבן פאר אנשי שלומינו אז א שמחה דארף נישט קאסטן קיין געלט. מוהרא"ש האט געבויט א זאל אין יבניאל און מוהרא"ש שרייבט: "איך האב געבויט די זאל אז א חתונה זאל נישט קאסטן קיין געלט פאר די מחותנים, מען זאל קענען חתונה מאכן בחינם"; למעשה זעט מען היינט ווי אנשי שלומינו הייבן אן מקיים זיין וואס מוהרא"ש האט אלע יארן גערעדט.


דעם ווינטער וועט אם ירצה ה' פארקומען נאך עטליכע חתונות אין ישיבה; איך זאג צו פאר אלע מיינע תלמידים וואס וועלן חתונה האבן אין ישיבה אויף א פשוט'ע אויפן אז זיי וועלן זוכה זיין צו האבן ערליכע קינדער.


זארג נישט פאר דיין שידוך; דו וועסט זוכה זיין צו א גוטע שידוך. דערווייל דארפסטו זיך דערהאלטן מיט אלע דיינע כוחות.


זיי געזונט און שטארק.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#1 - שטופ נישט אפ די חתונה
שידוכים, חתונה

בעזהשי"ת - מוצאי שבת קודש פרשת וישלח, שנת תשע"ה לפ"ק


לכבוד ... נ"י


איך בעט דיר, האב רחמנות אויף דיין טאכטער און איידעם און מאך זיי חתונה; פארוואס זאלן זיי זיך פרעגלען אין יסורים?! ווען דו גייסט ווען געפעלן פאר איינעם מיטן שטופן די חתונה אויף ... איז איין צרה, אבער מען לאכט דאך סיי ווי פון דיר, דו ביסט סיי ווי אפגעפרעגט ביי די וועלט, נו פארוואס זאלסטו נישט גיין מיט א שמוץ אריבער, אדער ווי מען זאגט אין חב"ד "לכתּחילה אריבער"; פייף דיך אן אויף די וועלט און האב רחמנות אויף דיין טאכטער.


ווען איך וואלט געקענט רעדן וואלט גוט געווען, אבער איך קען נישט, און איך טאר נישט; איך בעט דיר, פאלג מיך. ווען דיין ווייב זאל וויסן, און ווען דו זאלסט וויסן, אז איך האב געראטעוועט דיין טאכטער וכו' וואלסטו מיר געקושט דּי פיס, די פראבלעם איז נאר אז איך קען נישט רעדן, דערפאר ביסטו און דיין ווייב טיף אין מח ברוגז אויף מיר פארוואס איך יאג וכו'; שוין כפרת עוונות, אבער פרוביר צוריק צו רוקן דער זמן החתונה וועט מקוים ווערן דעם פסוק (איוב ה, ד): "וידעתּ כי שלום אהלי", וואס חז"ל זאגן אויף דעם (יבמות ס"ב:): "זה המשּׂיא בניו ובנותיו סמוך לפרקן".