בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#33 - אז מען טוט עבירות ווערט מען פארשעמט
שלום בית, סמארטפאון, תשובה, קאמפיוטער, משניות, בזיונות, מאוויס, עבירות

בעזרת ה' יתברך


א' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די מעשה וואס דו גייסט יעצט אריבער, דיין ווייב האט דיר געכאפט ביי די שלעכטע זאכן, זי האט דיר געטראפן קוקן עבירות ה' ישמרינו – דאס דארף דיר אויפוועקן פון דיין טיפע שלאף.


יעצט איז די צייט דו זאלסט זען וואס דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן דש): "אָדֶער אַ נִסָּיוֹן אָדֶער אַ בִּזָּיוֹן"; אז מען טוט עבירות, מען קוקט מיסט – ווערט אויס נסיון, עס ווערט א בזיון, מען ווערט פארשעמט. יעצט איז א צייט דו זאלסט אוועקווארפן דיין טעלעפאן, אייפאד, אייפעד; די אלע מאשינדלעך אויף וואס דו קוקסט די זאכן, צעברעך עס אויף פיצלעך און מאך זיך א קבלה אז דו נעמסט מער נישט אריין אין די הענט די זאכן. אין דעם זכות וועט דער אייבערשטער רחמנות האבן אויף דיר, עס וועט צוריק ווערן ליבשאפט צווישן ענק.


דו דארפסט וויסן, ווען די ווייב זעט איר מאן איז נישט ערליך קען די גאנצע שטוב ווערן אויס. דער רבי האט דאס שוין געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קח): "אַ מֶענְטְשׁ פוּן אֵיין תַּעֲנוּג'ל וֶועגְן פוּן אַ פֶערְטְל שָׁעָה, קָאן עֶר אָן וֶוערְן גָאר דֶעם עוֹלָם הַזֶּה מִיט דֶעם עוֹלָם הַבָּא", וועגן א תאוה'לע פון א פערטל שעה קען א מענטש פארלירן די וועלט און יענע וועלט; דעריבער, אז דאס האט יעצט פאסירט, דיין ווייב איז אזוי פארשעמט און דו ביסט פארשעמט – זאלסטו נישט טראכטן קיין צוויי, נאר גלייך צעברעכן אלע עבודה זרה'ס, מער נישט האבן ביי זיך קיין שום מאשין וואס מען קען קוקן דערויף עבירות.


איך זע מיט מיינע אויגן דאס וואס די הייליגע חכמים זאגן (סוטה ג.): "אֵין אָדָם עוֹבֵר עֲבֵירָה אֶלָּא אִם כֵּן נִכְנַס בּוֹ רוּחַ שְׁטוּת", א מענטש זינדיגט נישט נאר נאכדעם וואס ער ווערט משוגע; ווייל שכל'דיג האט דאס נישט קיין זין. דו האסט א טייערע ווייב, זי איז דיר אזוי געטריי, זי וויל נאר דיר, זי דארף נאר דיר, פארוואס אין דער וועלט זאל אפילו אינטערעסירן צו זוכן אין מיסט? וואס האט מען פון מיסט?! איין תירוץ איז דא, דער רוח שטות, דאס שטופט צו די זאכן.


דער רבי האט אן עצה ווי אזוי מען קען פטור ווערן פונעם רוח שטות, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן א): "הַתּוֹרָה הַקְּדוֹשָׁה הִיא מַכְנִיעַ אֶת הַיֵּצֶר הָרָע", די תורה אונטערטעניגט דעם יצר הרע, "שֶׁרוֹצֶה לַעֲשׂוֹת אֶת הָאָדָם מְשֻׁגָּע מַמָּשׁ, חַס וְשָׁלוֹם", - וואס וויל משוגע מאכן דעם מענטש חס ושלום, "כִּי בַּעַל עֲבֵרָה הוּא מְשֻׁגָּע", א בעל עבירה איז א משוגע'נער; זאלסטו זיך צוריק נעמען לערנען די הייליגע תורה. מאך זיך א שיעור אין משניות, זע צו לערנען יעדן איינציגסטן טאג אכצן פרקים משניות, כסדרן דיקא, על פי סדר דרך הלימוד שקבלנו מרבינו (עיין שיחות הר"ן, סימן עו); אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט – זאלסטו זאגן די ווערטער, דאס וועט דיר ארויס קלאפן די שגעון פון קוקן אויף עקלדיגע אויסגעלאסענע עבירות. אויך וועט דיר דאס צוריק ברענגען דיין חן; דו דארפסט דאך יעצט חן, דיין ווייב איז אזוי צעבראכן, זי ווייסט נישט וואס צו טון מיט זיך, זי האט דיר אזוי ארויפגעקוקט, און יעצט איז זי אזוי אויסער זיך.


איך וועל פרובירן רעדן צו דיין ווייב, אבער נאר אז דו ווארפסט אוועק די זאכן. דו ווייסט ווי שטארק מיך באדערט ווען איך זע ביי תלמידי הישיבה, בחורים, אינגעלייט – די זאכן; איך זאג נישט גארנישט צוליב מיינע פריוואטע טעמים, אבער עס טוט מיר אזוי וויי צו זען אז מען פאלגט נישט מוהרא"ש, מען האלט זיך קלוגער, מען גייט קעגן די רבנים וצדיקים וואס זאגן מען זאל נישט האבן קיין טעלעפאן וכדומה.


ווער ליידט ביים סוף? דער מענטש אליין! די שלום בית פלאצט, מען פארלירט די ווייב און די קינדער.


וואויל איז דעם מענטש וואס האט שכל אוועק צו ווארפן זיין שכל, ער ווייסט צו פאלגן צדיקים, ער איז פעלזן פעסט נישט צו האבן א טעלעפאן, קאמפיוטער, אייפאד וכדומה – וואס מען קען זען עקלדיגע זאכן, ער האלט זיין שטוב ריין – ווערט ער האבן די וועלט און יענע וועלט.


אז דו נעמסט זיך אונטער די צוויי זאכן, דו ווארפסט אוועק די זאכן און דו גייסט לערנען אכצן פרקים משניות – וועט זיך אלעס איבערדרייען לטובה; דיין שלום בית וועט נאר ווערן שטערקער און בעסער, דו וועסט צוריק באקומען דיין חן ביי איר און דו וועסט ווערן אן ערליכער איד.


ביינאכט זאלסטו אהיים גיין, בלייב נישט שמועסן מיט קיינעם; געדענק איינער ווארט דיר אין שטוב, דו האסט א ווייב, זי ווארט אין שטוב. שמועס מיט איר, פארברענג מיט איר, שפאציר מיט איר. נישט לאנג צוריק ביסטו געווען אליין, האסט געוויינט אז דו ווילסט חתונה האבן, האסט געטראכט 'איינמאל איך וועל חתונה האבן וועל איך נאר קוקן אויף מיין ווייב, איך וועל דעמאלט זיין ערליך'; זאלסטו זיך אויפפרישן, דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט א שטוב, האסט א ווייב מיט קינדער.


ביי מיר ביסטו גארנישט ווייניגער געווארן, איך האב דיר נאכאלץ זייער ליב; ביי מיר ביסטו זייער חשוב, איך וויל נאר דיין גוטס, איך וויל דיין טובה.

#32 - אפילו אידישע ווידיאס איז נישט גוט צו קוקן
תפילה והתבודדות, תודה והודאה, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וישלח, י' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר, אויך פריי איך זיך צו הערן אז דו געדענקסט נאך ביז יעצט די שיינע הקפות פון שמחת תורה; עס איז גוט אריין אין דיר די הקפות, די שמחה, די שיינע ניגונים און טענץ.


בנוגע דיין פראגע, דו ווילסט וויסן אויב דו זאלסט קוקן אידישע ווידיאוס; עס איז בעסער נישט צו קוקן.


יעדע זאך וואס דו דארפסט - זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן; רעד צום אייבערשטן אין אידיש, אויף דיין אייגענע שפראך. דער רבי האט געזאגט אז ער איז צוגעקומען צו זיינע מדריגות נאר ווייל ער האט אסאך גערעדט און געשמועסט מיט'ן אייבערשטן (שיחות הר"ן, סימן קנד).


דאנק דעם אייבערשטן פאר דיינע עלטערן, דו האסט זייער טייערע עלטערן.

#31 - געב אכטונג דיינע קינדער זאלן בלייבן ערליכע אידן
קינדער, כיבוד אב ואם, שידוכים, מאוויס, בית דין, זיווג שני, גט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ז מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


בנוגע די מוסד וכו'; זאלסט פארלאנגען ביים בית דין אז דיינע קינדער זאלן גיין אין ערליכע מוסדות, זי זאל נישט לייגן די קינדער אין נישט פרומע מוסדות.


צווייטנס, זאלסט זען צו האבן די קינדער ביי דיר וואס מער; סתם אזוי ווען מען צעטיילט זיך השם ירחם גייען די קינדער צו די מאמע, אבער אז די מאמע וויל אוועק נעמען די קינדער פון די אידישע וועג - זאלסטו פרובירן מיט דיינע לויערס אויף אלע וועגן אז די קינדער זאלן זיין וואס מער ביי דיר.


בנוגע אויב דו מעגסט ווייזן פאר דיינע קינדער ווידיאוס פון שיעורים פון התחזקות; בדרך כלל איז נישט גוט צו ווייזן פאר קינדער קיין שום ווידיאו, אפילו פון גוטע זאכן; אבער ביי דיר איז א יוצא מן הכלל, אין דיין פאל ווען די מאמע ווייזט זיי נישט גוטע זאכן השם ירחם - זאלסטו זיי יא ווייזן שיעורי תורה, שיעורי חיזוק.


בנוגע וואס דו זאלסט זיי ענטפערן ווען די קינדער פרעגן דיר: "טאטי, פארוואס פירסטו זיך איין וועג און מאמי פירט זיך אן אנדערע וועג?" זאלסטו זיי זאגן: "מען דארף בעטן דעם אייבערשטן אז אלע אידן זאלן תשובה טון, אלע אידן זאלן גיין אין די וועג פון די תורה"; רעד נישט צו זיי קעגן זייער מאמע דירעקט, נאר: "מען דארף מתפלל זיין אז מאמי זאל תשובה טון".


בנוגע אויף וואס דו זאלסט קוקן ביי א שידוך, אויף וואס דו זאלסט זיך שטעלן, וואס קען מען פארקוקן וכו'; דאס איז נישט נוגע יעצט, כל זמן דו ביסט נאך חתונה געהאט איז נישטא אזא זאך רעדן פון א שידוך, נאך די גט וועט מען רעדן.


בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, אויף דיינע קינדער און אויף אלע אידן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#30 - ליינען קריאת שמע מיט קליינע קינדער
קדושה, חינוך הילדים, מאוויס, אידישע שטוב, קריאת שמע

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וירא, י"א מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך וועל פרובירן מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף דיר ענטפערן אויף אלע דיינע פראגעס.


אויף די פראגע: 'וואס זאגט מען מיט קינדער ביי קריאת שמע שעל המיטה?' דער ענטפער איז, מען גייט צוביסליך. גאר קליינע קינדער, פון צוויי יאר אלט - ליינט מען די ערשטע פרשה, ווען זיי זענען גאר יונג קענען זיי נאכנישט מיט זאגן, אבער זיי הערן דאס איינמאל און נאכאמאל, ביז עס גייט אריין אין זיי, און ווען זיי הייבן אן רעדן - קענען זיי שוין די חלק קריאת שמע, נאכדעם גייט מען נאך א שטיקל, ביז זיי קענען שוין אליינס ליינען, דעמאלט ליינען זיי די גאנצע קריאת שמע.


אויף די פראגע וועגן האבן א מאשינדל וואס מען קען אריינלייגן א קארטל און זען זאכן; דער ענטפער איז, נעם נישט אריין אין שטוב די זאכן; נישט קיין חילוק פארוואס מען דארף עס, נאר פאר מוזיק און נאר פאר דאס און יענץ, געב אכטונג אז דיין שטוב זאל זיין ריין, עס איז דא גענוג וועגן וויאזוי מען קען הערן מוזיק אויף א וועג וואס מען קען נישט זען קיין שום זאכן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#29 - בלייב נאאיוו, בלייב פאנאטיש און בלייב תמימות'דיג
מאוויס, טעלעפאן, שיעורים כסדרן, תמימות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' האזינו, ח' תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מיין טעלעפאן איז צעבראכן, מענטשן האלטן מיר אין איין רופן און שרייבן, און איך קען נישט ענטפערן און נישט ליינען וואס זיי שרייבן; אויב דו קענסט מיר העלפן מיט דעם, מיר ברענגען א נייע; איך וויל א טעלעפאן אזוי ווי ביז יעצט, נישט מער פארגעשריטן, נאר מען זאל קענען רעדן און טעקסטן, גארנישט מער פון דעם.


שרייב מיר דיינע שיעורים כסדרן; שרייב מיר וואו דו האלסט אין ש"ס און אין רבינ'ס ספרים.


טייערער ברודער, לאז זיך נישט נאך, לאז זיך נישט פאלן; בלייב שטארק מיט דיין אידישקייט.


זאג דיין ווייב אז די טשעפע איז די שענסטע קאמפלימענט אויף ענק; דאס וואס די משפחה לאכט פון ענק, ווען מען רעדט פון מאוויס, עקטערס און סעלעברעטיס און דו מיט דיין ווייב פרעגן ווער? וואס? ווען? און זיי לאכן און זאגן אויף ענק אז עטס זענטס אזוי נאאיוו און פאנאטיש וכו' – דאס איז די שענסטע זאך אויף ענק.


בלייב נאאיוו, בלייב פאנאטיש און בלייב תמימות'דיג.


חתימה טובה.

#28 - ס'איז צייט תשובה צו טון, זיין א מאמע און א ווייב
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, תשובה, מאוויס, חודש אלול

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת כי תצא, י"א אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אייער מאן האט זיך מיר אויסגערעדט זיין הארץ, ער זאגט מיר אז שוין צענדליגער וואכן וואס ער האט נישט וואס צו עסן; איר קאכט נישט קיין נאכטמאל קיין איין נאכט, אנשטאט זיין א מאמע מיט א ווייב זענט איר אריינגעפאלן אין די שרעקליכע נעץ פונעם סמ"ך מ"ם, איר קוקט מאוויס א גאנצע נאכט.


יעצט איז חודש אלול, עס איז א צייט וואס איר דארפט תשובה טון, איר דארפט אפלאזן אייערע חבר'טעס. עס טוט מיר זייער וויי, עס רייסט מיר דאס הארץ, ווייל איך בין געווען ענקער שדכן, איך האב אייך געגעבן מיין בעסטער תלמיד; ער זאגט ער האט נישט קיין ווייב, איר מאכט א שפיל פון אינדרויסן כאילו איר זענט חתונה געהאט, איר האט אים אין בוידעם.


איך ווארט צו הערן פון אייך וואס אייער פלאן איז.

#27 - ברענג אריין דעם אייבערשטן מיט ווידיאס
הפצה, מאוויס, שמירת עינים, עראפלאן

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אמור, י"ז אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


אזא שאד אז דו גייסט נישט ווייטער מיט די ווידיאו"ס; דער אייבערשטער האט דיר געגעבן א טאלאנט, דארפסטו מיט דעם אריינברענגען די אמונה אין די וועלט. פארגעס נישט, דו אליינס ביסט מקורב געווארן פון א ווידיאו קליפ פון ישיבה.


איך בין יעצט אויפ'ן פליגער קיין ארץ ישראל, דו קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס טוט זיך מיט מענטשן; זיצן מענטשן אנגעטון מיט די שמונה בגדים און קוקן עקלדיגע אויסגעלאסענע ווידיאו"ס פון גוים, ערלים וערילות, די מאוויס זענען פון אלע דריי ערגסטע עבירות - עבודה זרה, גלוי עריות און שפיכות דמים רחמנא לצלן, דארף מען קומען צו זיי מיט'ן זעלבן שטריק וואס רחב האט אריינגעשלעפט מענטשן אין שטוב טון עבירות, מיט'ן זעלבן חבל אריינברענגען די אידן קיין ארץ ישראל, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עיין רש"י יהושע ב, טו): "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם בְּאֵלּוּ חָטָאתִי, בְּאֵלּוּ תִּמְחוֹל לִי", זי האט געזאגט פאר'ן אייבערשטן, "רבונו של עולם, מיט דעם זעלבן שטריק וואס איך האב געזינדיגט, מיט דעם זעלבן שטריק טו איך תשובה".


יעצט אויפ'ן וועג זע איך א פינטל וואס טוט זיך ביי די וועלט, קיינער זאל נישט קומען זאגן היתכן מיר געבן ארויס קליפס - ווען די שענסטע און בעסטע ליגן אין בלאטעס.


העלף מיר זיי ארויסשלעפן.

#26 - מאוויס ברענגט אריין אין שטוב שדים, שידות און רוחות רעות
קדושה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ז אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך וויל אייך זייער בעטן, רעדט נישט צו אייער שוועסטער ... תחי' פון זאכן וואס איז פאר חתונה געהאטע ווייבלעך. אפילו מיט חתונה געהאטע ווייבלעך דארף מען נישט רעדן פון די זאכן, זיכער נישט מיט יונגע מיידלעך; דאס צעמישט זיי און עס קומט נישט ארויס קיין גוטס פון דעם.


איך בעט אייך פון מיין הארץ, פון היינט און ווייטער זאלט איר נאר רעדן מיט שכל; איך פרוביר אזוי שווער אריינצולייגן אין די בית פיגא תלמידות ריינקייט, זויבערקייט און הייליגקייט; וואס דארפט איר רעדן מיט זיי פון זאכן וואס זיי דארפן נישט וויסן? אייער שוועסטער שרייבט מיר אז די זאכן מאכן איר טראכטן נישט גוטע מחשבות.


נאך א זאך בעט איך אייך זייער, קוקט נישט קיין מאוויס; א אידישע מאמע, א אידישע פרוי - טאר נישט קוקן די זאכן, אז מען קוקט מאוויס ברענגט מען אריין אין שטוב די שדים, שידות און רוחות רעות; וואס ווילט איר? איר ווילט די בייזע זאכן אין שטוב? אדער א לויטערע שטוב - א הייליגקייט?


איר האט דאך א טייערער מאן, איר האט דאך מיט וועם צו רעדן, איר האט דאך מיט וועם צו לעבן; איז דאך ענדערש איר זאלט נעמען גוטס אנשטאט שלעכטס, זיס אנשטאט ביטער, ליכטיגקייט אנשטאט טונקלקייט.


איך שרייב אייך נאר ווייל איר זענט זייער טייער, איך זע אין אייך א הייליגע נשמה.

#25 - מיט התבודדות קען יעדער מענטש זוכה זיין צו הייליגע אויגן
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, מאוויס, שמירת עינים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת יתרו, כ"א שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך געדענק אז נישט לאנג צוריק האסטו מיר געזאגט אז דו האסט אוועקגעווארפן אלע מאוויס, דו קוקסט מער נישט די זאכן; האסט מיר אזוי דערפריידט, איך האב אזוי שטארק הנאה צו הערן אז די שיעורים ברענגט יראת שמים, עס ברענגט טהרה.


מיט די עצה פון התבודדות קען יעדער איינציגסטער מענטש זוכה זיין צו הייליגע אויגן, אז מען שרייט אסאך צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, היט מיר מיינע אויגן; איך וויל זוכה זיין צו קדושת עיניים" - קען מען זוכה זיין צו דעם.

#24 - א שאד איר זוכט פרעמדע גליק; די גליק ליגט ביי אייך אין שטוב
קדושה, שלום בית, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בשלח, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


א שאד אז איר קוקט קליפס, א שאד איר זוכט פרעמדע גליק; די גליק ליגט ביי אייך אין שטוב.


פארוואס זאלט איר קוקן די געמאכטע פאלשע חתונה קליפס ווי דער חתן שמייכלט צו די כלה און די כלה צום חתן? עס איז עקלדיג, גרויליג - וואס די היינטיגע חתנים און כלות טוען; נעבעך אויף די וואס קוקן דאס, זיי קענען נישט האבן שלום בית. נאכן קוקן די עקלדיגע חתונה קליפס קען מען נישט ווערן איינס מיט'ן מאן, די מח לויפט אלץ צו די קליפס; מען טראכט פון פרעמדע, נאר נישט פון די אייגענע לעבן.


איר האט מיר צוגעזאגט אז איר גייט אוועקווארפן די מלאך המות פון אייער הויז, יעצט זע איך אז איר זענט צוריק געפאלן; א שאד אז איר פאלגט נישט, וואלט איר געפאלגט - וואלט איר שוין לאנג געהאט אמת'ע ליבשאפט מיט אייער מאן, איר וואלט זיך נישט אזוי סאך ארויסגעדרייט מיט תירוצים וכו' וכו'.

#23 - קוק נישט קיין חתן כלה בילדער
קדושה, שלום בית, מאוויס, חתן, בילדער

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בשלח, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


קוק נישט קיין חתן כלה בילדער, עס איז עקלדיג ווי אזוי מענטשן פירן זיך; מען שיקט בילדער פון זיך מיט די כלה. דער אייבערשטער האט דיר געגעבן א ווייב זאלסטו קוקן אויף איר, אז מען היט זיך די אויגן האט מען שלום בית.


איך בעט דיר, קוק נישט קיין חתונה קליפס פון חתן כלה; אז מען קוקט די קליפס הייבט זיך אן בויען א דמיון אין מח: 'יענער האט א בעסערע לעבן', 'יענער האט ליבשאפט', עס מאכט קאליע די שלום בית.


אזוי אויך טארן פרויען אויך נישט קוקן די קליפס, עס מאכט חרוב די לעבן.


איך שרייב דיר ווייל איך האב דיר ליב, איך וויל דו זאלסט האבן גוטע שלום בית.

#22 - חבר'ט אייך מיט פרייליכע חבר'טעס, וועט איר נישט זיין אזוי דערשראקן
תפילה והתבודדות, חברים, חיזוק פאר מיידלעך, שמחה, מאוויס, וואקסינען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויגש, ו' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב וויליאמסבורג


אייער מאמע האט מיר גערופן איך זאל אייך בארואיגן; איר זענט דערשראקן צום טויט פון די נייע וואקסין, איר רופט אהיים אגאנצן צייט זיכער מאכן אז מען גייט נישט נעמען די נייע וואקסין קעגן קאראנע. אייער מאמע דערציילט מיר אז אייער חבר'טע ... רעדט אייך איין די שרעקעדיגע חלומות.


איך בעט אייך זייער איר זאלט נישט רעדן מיט דערביטערטע מענטשן; די חבר'טע איז א צעבראכענע מיידל, זי ליגט אין בעט אגאנצן טאג, זי טוט גארנישט מיט'ן טאג, פון דעם איז זי נעבעך אריין אין א דעפרעסיע, יעצט וויל זי אייך אויך אריינלייגן אין א דעפרעסיע, פון פוסטע חלומות.


די דערביטערטע מענטשן - די האבן חיות פון שרעק און דמיונות, זייער גאנצע חיות איז פון זיך פייניגן און טראכטן: 'נאך אביסל גייט די וועלט אונטערגיין', 'נאך אביסל גייען אלע מענטשן שטארבן', 'נאך אביסל גייט מען אלעמען פאר'סמ'ען', 'נאך אביסל גייען די רייכע מענטשן שולט זיין אויף די באפעלקערונג', 'די וואקסין איז צו פאר'סמ'ען די וועלט' - און נאך אזעלכע נארישקייטן.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך חבר'ן מיט פרייליכע מיידלעך; א מיידל וואס ליגט אגאנצן טאג אין בעט און טוט גארנישט, איין זאך טוט זי, קוקט און קוקט מאוויס - די זענען זייער דערביטערט און דערשלאגן, אז איר וועט ווערן זייער נאנט מיט אזא חבר'טע וועט איר אויך ווערן דערביטערט און דערשלאגן.


נעמט זיך חבר'טעס פון בית פיגא, חבר'ט זיך מיט פרייליכע מיידלעך, מיט מיידלעך וואס זייערע דיבורים זענען אייבערשטער - וועט מען אייך נישט קענען איינרעדן די נארישקייטן. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (פרקי דרבי אליעזר, פרק יג) ווען דער שלאנג האט געוואלט איינרעדן אדם הראשון ער זאל טון די עבירה - עסן פונעם עץ הדעת, האט ער געטראכט: 'אדם הראשון וועט מיר דאך זיכער נישט אויסהערן, עס איז שווער איבערצורעדן א מאן; איך וועל גיין צו חוה, איך וועל איר איינרעדן און זי וועט מיר זיכער אויסהערן, 'שֶׁהַנָּשִׁים נִשְׁמָעוֹת לְכָל הַבְּרִיּוֹת'', ווייל פרויען הערן אויס אלעמען; פרויען קען מען גרינג פארדרייען דעם קאפ, אזוי ווי מען זעט, די פרויען כאפן זיך צו צו די אלע פאנטאזיעס וכו'.


זאגט פאר אייער חבר'טע אז ליגן אין בעט טאג און נאכט און גארנישט טון - דאס איז א סכנה, דאס מאכט מען זאל שטארבן, קוקן טאג און נאכט מאוויס - דאס איז שעדליך, דאס מאכט מען זאל נישט האבן קיין קינדער השם ישמרינו.


 געוואוינט זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן, וואס איר דארפט זאלט איר נאר בעטן פונעם אייבערשטן. דער אייבערשטער פארשטייט אלע שפראכן און הערט אויס יעדן איינעם; חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (מדרש דברים רבה ב, טז): עס איז געווען אמאל א שטורעם ווינט אויפ'ן וואסער, און א שיף איז פארבלאנדזשעט געווארן און אנגעקומען צו א ווייטע שטאט, אויפ'ן שיף האבן זיך געפונען איין איד מיט אסאך גוים, ווען דער שיף איז אנגעקומען צו די פרעמדע מדינה זענען אלע גוים צוגעקומען בעטן פון דעם איד ער זאל זיי גיין קויפן עסן, האט דער איד זיי צוריק געפרעגט מיט וואונדער: "איך בין דען באקאנט דא, אז איר אלע קומט מיר בעטן איך זאל קויפן עסן?" האבן אלע גוים אויסגעשריגן צו דעם איד און געזאגט: "א איד איז קיינמאל נישט אליין, א איד האט אייביג דעם אייבערשטן מיט זיך".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#21 - בוי ארויס דיין הויז, און מאך זיכער צו האבן א פלאץ פאר א סוכה
שלאפן, חינוך הילדים, מאוויס, דירה, סוכות, סדר היום

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן א בריוו פון דיין ווייב.


בנוגע ארויס בויען וכו'; אודאי זאלט איר ארויסבויען אייער דירה. איך ווייס אויך אז דער עיקר איז א בית נצחי, דאס בלייבט פונעם מענטש; אבער אז איר האט יעצט די מעגליכקייט ארויסצובויען און אויב איר וועט ווארטן וועט איר נישט קענען דארט בויען, די שכנים וועלן אלעס פארשטעלן וכו' - זאלט איר זיך שוין נעמען דערצו. אז איר האט נישט קיין געלט זאלט איר בארגן און דער אייבערשטער וועט מאכן גרויסע ניסים, איר וועט עס קענען שנעל באצאלן.


בנוגע די פארטש פאר די סוכה; אויף דעם זאלט איר אויך בארגן געלט און שוין מאכן א פארטש אז איר זאלט קענען האבן א סוכה. א איד דארף האבן א פלאץ פאר א סוכה; ווען מען גייט קוקן א דירה, אנשטאט קוקן אויף נישט וויכטיגע זאכן דארף א איד גלייך טראכטן פון די מצוות, פון די ימים טובים, צי ער וועט קענען האבן א סוכה פאר די משפחה, דעריבער זאלט איר אודאי מאכן די פארטש. דער אייבערשטער זאגט אויף דעם (ביצה טו:): "לִוּוּ עָלַי וַאֲנִי פּוֹרֵעַ"; ביי דעם איז אויך געזאגט געווארן: "חוּץ מֵהוֹצָאַת שַׁבָּתוֹת, וְהוֹצָאַת יָמִים טוֹבִים, שֶׁאִם פָּחַת פּוֹחֲתִין לוֹ, וְאִם הוֹסִיף מוֹסִיפִין לוֹ" - אויב מען געבט אויס געלט פאר שבת און יום טוב געבט דער אייבערשטער נאך מער שפע.


בנוגע אז דו און דיין ווייב גייען שלאפן שפעט און דער גאנצער סדר איז צעפארן; אלע משפחות מוטשען זיך מיט דעם, ווייל ווילאנג מען לייגט שלאפן די קינדער און מען איז מסדר די שטוב - ווערט שפעט, און מען דארף דאך אויך אביסל שמועסן מאן און ווייב, קומט אויס אז מען גייט שלאפן שפעט און מען שטייט אויף שפעט, נעמט אייך נישט צום הארצן פון דעם.


בנוגע אייער קינד וכו'; מען מעג ארויסלייגן א קינד אינדרויסן פון שטוב ער זאל שטיין ביי די טרעפ ביז ער בארואיגט זיך, ביז ער הערט אויף ווילדעווען. אזוי טו איך אויך; ווען איך זע ביי די גאר קליינע קינדער אז זיי פאלגן נישט, לייגט מען זיי שטיין אינדרויסן ביז זיי נעמען זיך פאר צו פאלגן.


געבט אכטונג דאס צו טון ווען זיי זענען נאך יונג, א שאד קינדער זאלן אויפוואקסן נישט פאלגעדיג; שפעטער איז שווער דאס צו פועל'ן, מען דארף דאס פועל'ן ווען זיי זענען נאך יונג. יונגע קינדער פון דריי יאר דארפן וויסן אז א ווארט פון מאמע איז א ווארט און א ווארט פון טאטע איז א ווארט - אן קיין פשרות.


בנוגע קוקן אין שטוב קליפס וכו'; דאס איז נישט כדאי. ברענגט נישט אריין קיין שום כלי וואס מען קען קוקן אויף דעם קליפס - אפילו ערליכע קליפס, ווייל דאס קען זיך ענדיגן נישט גוט.


שטארק זיך, גיי ווייטער אן מיט דיינע שיעורים כסדרן און זיי זיך מתבודד; גיי שפאצירן מיט'ן אייבערשטן, וואס עס ליגט דיר אויפ'ן הארץ זאלסטו אים בעטן.


זייט מתפלל פאר מיר, ווייל מען שלאגט מיר און מען האקט מיר; איך דארף רחמי שמים איך זאל האבן כח ווייטער אנצוגיין.

#20 - מאוויס איז נישט גוט פאר א מענטש
תפילה והתבודדות, צרות, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ד מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


קוק נישט קיין שמוציגע מאוויס; דאס איז נישט גוט פאר'ן מענטש און דאס שאדט שפעטער פאר'ן לעבן. אז מען קוקט שמוציגע קליפס און עקעלדיגע מאוויס ווערט מען דעפרעסט; אין אנהייב זעט אויס כאילו מען גייט אריין אין א ליכטיגע וועלט אבער נאכדעם שפירט מען ווי דאס לעבן ווערט אויס.


פאלג מיר, קוק נישט קיין מאוויס; עס איז א שאד פאר דיין לעבן. דו ביסט א יונגע מיידל און עס ווארט דיר א שיינעם עתיד, נאך אביסל וועסטו טרעפן א גוטע שידוך און אויפשטעלן א שיינע שטוב, פארוואס זאלסטו זיך אליינס חרוב מאכן דיין שיינעם עתיד? שמירת עיניים איז נישט נאר פאר מענער, שמירת עיניים איז פאר פרויען אויך א מצוה.


בנוגע דיינע ווייטאגן וואס דו גייסט אריבער; דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן א מתנה וואס רופט זיך 'התבודדות'; א מענטש זאל זיך אויסרעדן זיין הארץ צום אייבערשטן אויף זיין אייגענע שפראך, אויף זיין מאמע לשון; מען זאל גיין אויף א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט און זיך אויסשמועסן דאס הארץ, מען זאל דערציילן פאר'ן אייבערשטן אלעס וואס גייט אריבער ברוחניות ובגשמיות, וואו דער יצר הרע ווארפט אלץ אראפ און אז וויפיל מאל מען וויל שוין זיין גוט פאלט מען נאכאמאל צוריק אריין אין בלאטע.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#19 - אנשטאט א גלאנציגע טעלעפאן, האסטו א גלאנציגע לויטערע שטוב
שלום בית, מאוויס, טעלעפאן

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב באקומען א הערליכע גרוס אויף דיר, דיין ווייב האט מיר געשריבן א בריוו; זי שרייבט אז זייט דו האסט פארמאכט וואט"ס עפ"פ איז אלעס אנדערש, זי שפירט אז זי האט א מאן, זי האט מיט וועם צו שמועסן, דיין מח איז אינדערהיים.


בעפאר דעם פלעגט זי זייער אסאך וויינען שטילערהייט צום אייבערשטן זי זאל האבן א מאן וואס די מח איז אין שטוב, וואס לויפט נישט יעדע מינוט צום טעלעפאן.


איך האב זייער הנאה אז דו האסט געהאט די שטארקייט אפצולאזן די גלאנציגע בליטשקעדיגע טעלעפאן, אנשטאט דעם האסטו א גלאנציגע בליטשקעדיגע לויטערע שטוב.


 

#18 - ס'זאל נישט אריינקומען אין די דירה קיין אינטערנעט און מאוויס
קדושה, בחור, מאוויס, אינטערנעט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נח, ג' מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה ברסלב.


געבענטשט זאלסטו זיין פאר'ן מיר העלפן מסדר זיין פאר די בחורים א פלאץ וואו צו שלאפן.


אבער איך בעט דיר און איך ווארן דיר, דו דארפסט אכטונג געבן אז אין דיין דירה זאל נישט אריין קומען קיין שום כלי וואס מען קען זיך מחבר זיין מיט אינטערנעט און קיין שום כלי וואס מען קען זען דערויף מאווי"ס רחמנא לצלן.


אויב וועט נישט זיין אין דירה בחורים מיט מאווי"ס, קליפ"ס וכדומה, וועט עס זיין אפגעהיטן פון א שמירה עליונה; אלע וועלן חתונה האבן, אלע וועלן אויפשטעלן ערליכע שטובער, ווידער אויב וועט זיין אין דיין דירה עבירות וועט די שכינה הקדושה אוועקגיין. די תורה זאגט (דברים כג, טו): "וְלֹא יִרְאֶה בְךָ עֶרְוַת דָּבָר, וְשָׁב מֵאַחֲרֶיךָ", עס וועט זיין זייער ביטער.


א דירה קען זיין זייער מסוכנ'דיג אויב עס איז נישטא קיין אחריות.


דו ביסט אחראי אויף אלע בחורים וואס שלאפן מיט דיר.

#17 - נישט צוגעוואוינען קינדער צו קוקן מאוויס
חינוך הילדים, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נח, א' דראש חודש מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


וואס מאכסטו עפעס? וואס הערט זיך? אמאל פלעגסטו מיר שרייבן דיינע סיומים, איך פלעג זיך זייער מחי' זיין.


א גרוס פון דיינע קינדער, זיי זענען זייער ליכטיג און טייער; עס איז א שאד זיי זאלן זיך צוגעוואוינען צו קוקן מאווי"ס, זיי דערציילן אין סקול אז זיי קוקן אויף זייער טעבלעט וכו'. זיי זענען אזוי נשמה'דיג און הארציג, יונגע שעפעלעך; יעצט איז אפשר גרינגער זיי שטיל צו מאכן מיט דעם, זיי זאלן נישט מוטשען, אבער וואס וועט זיין ווען זיי וועלן עלטער ווערן? דעמאלט וועט מען עס נישט קענען אוועקנעמען פון זיי.


איך שרייב דיר נאר ווייל איך וויל דיין טובה.


 

#16 - מאך פרייליך דיין ווייב, זיי נישט פארנומען מיט דיין טעלעפאן
שלום בית, מאוויס, טעלעפאן, נייעס

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וזאת הברכה, מחרת יום הכיפורים, י"א תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


מיט דעם וואס מיר האבן שוין גערעדט, שפיר איך אז איך דארף דיר שרייבן.


דיין ווייב איז געווען ביי מיר ערב יום הכיפורים, זי האט זייער געוויינט אז זי וויל אן ערליכע ריינע שטוב; עס טוט איר זייער וויי אז דו קוקסט מאווי"ס, נייעס. זי זאגט אז זי האט דיר זייער ליב, עס שטערט איר אז דו ביסט מפקיר דיינע אויגן.


דעריבער בעט איך דיר פון די טיפעניש פון מיין הארץ דו זאלסט אוועקווארפן דיין טעלעפאון וכדומה, דו זאלסט נישט קוקן די אלע זאכן; גלייב מיר, עס איז נישטא וואס צו קוקן, אלעס איז דמיונות, אלעס איז אן אויג פארבלענדעניש; דו וועסט זיין אסאך מער פרייליך אז דו וועסט נישט קוקן קיין שום זאך, נישט קיין ספארט"ס, נישט קיין מאווי"ס, נייעס.


דו האסט דאך א טייערע ווייב, זי וויל לעבן מיט דיר, זי וויל זיין מיט דיר; אנדערע וואלטן זיך געוואונטשן צו האבן אזא געטרייע ווייב וואס דו האסט.


זיי נישט ברוגז אז איך זאג דיר; איך זאג דיר נאר ווייל איך האב דיר ליב, איך וויל זען אביסל נחת ביי מיינע תלמידים.


שרייב מיר דיינע שיעורים, וויפיל דו לערנסט און וואס דו לערנסט.

#15 - ארויסגעבן קליפס פון אמונה
הפצה, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וזאת הברכה, מחרת יום הכיפורים, י"א תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך ווארט צו הערן פון דיר ווען דו גייסט שוין ארויסגעבן נאך קליפס פון ניגוני אמונה.


היינט זענען מענטשן אזוי פאר'תמ'ט, מען האט נישט קיין געדולד צו לערנען, צו ליינען און צו הערן דרשות, נאך איין זאך איז געבליבן וואס זאל אינטערעסירן מענטשן, קוקן קליפס און וואטשן ווידיאוס, דארף מען צעברעכן די קליפות מיט די קליפיס, מיט קליפיס פון אמונה.


הלואי זאלסטו ארויסגעבן כאטשיג איין מאל א וואך א קליפ; דערמאן זיך ווי אזוי דו אליינס ביסט מקורב געווארן, נאר פון א קליפ, קוק זיך אן היינט וואס דער רבי האט געמאכט פון דיר.

#14 - זייט קלוג, און האלט אייך וואויל און ערליך
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, קעמפ, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת כי תצא, ז' אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', מאנטשעסטער.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן ווי שטארק איר זענט זיך מחזק מיט'ן הייליגן רבינ'ס וועג און פון אייער שטארקייט נישט צו ווערן צעפאלן פון אלע וואס שפעטן וכו'.


איר זענט א גרויסע צדקת און א קלוגע מיידל אז איר זענט געשטאנען ווייט אין קעמפ פון די מיידלעך וואס האבן זיך אויפגעפירט ווי די גוים מיט זייערע עקלדיגע מעשים השם ישמרינו; נאך אביסל וועט איר טרעפן א גוטע שידוך, איר וועט אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב און מאכן א נחת רוח פאר'ן אייבערשטן.


בנוגע אייער טאטע וכו'; מיר דארפן טון וואס דער אייבערשטער זאגט, דער אייבערשטער זאגט מען דארף מכבד זיין א טאטע אן קיין תנאים, אפילו דער טאטע זאל זיין צעבראכן און צעקלאפט, ער איז אזוי אראפגעפאלן ביי זיך אז זיין אויפפירונג איז נישט ווי עס דארף צו זיין - דארף מען אים אויך מכבד זיין.


דאנקטס דעם אייבערשטן אז אייער מאמע איז א צדקת, זי פירט זיך מיט יראת שמים; האלט זיך שטארק מיט איר, גייטס אין אירע וועגן און אין די זעלבע צייט זאלט איר מכבד זיין אייער טאטע ווייל דער אייבערשטער האט געהייסן, אפילו איר האט אים נישט ליב.


בנוגע די מאווי"ס וואס איר האט אוועק געווארפן; איר ווייסט נישט וואס פאר א גוטע זאך איר האט געטון פאר זיך, איר ווייסט נישט ווי שיין און גוט אייער לעבן וועט אייך זיין. ווען מיידלעך זאלן וויסן ווי שלעכט עס איז פאר זיי דאס קוקן מאווי"ס - וואלטן זיי קיינמאל נישט אנגעהויבן דאס צו קוקן, עס הרג'עט דאס לעבן. איך האף אז איר וועט פארגעסן פון אלע מאווי"ס און איר וועט מער נישט ליב האבן די עקטערס.


זאגטס ווייטער תהילים, פרובירטס צו ענדיגן יעדע וואך תהילים, דאס וועט אויסוואשן אייער נשמה איר זאלט זיין ריין און לויטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#13 - בחורים זאלן נישט האבן טעלעפאונס וואס מען קען קוקן דערויף מאוויס
קדושה, מאוויס, עבירות, טעלעפאן, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ואתחנן, ט' באב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך וויל נישט בחורים זאלן האבן אין ישיבה טעלעפאונס וואס מען קען קוקן דערויף מאווי"ס, קליפ"ס וכדומה לזה.


דו העלפסט מיר מיט די בחורים, זאלסטו זיי זאגן אז מען קען נישט זיין אין ישיבה און אין קעמפ מיט א טעלעפאן וואס מען קען זען דערויף עבירות.


איך בוי די פלאץ מיט מסירות נפש, עס קומט מיר נישט אן גרינג; איך שפיר יעדן טאג ווי דאס איז עס. בעט איך דיר זאלסט מיר העלפן מיט דעם, ווען דו זעסט א בחור מיט א טעלעפאן וואס מען קען זען אויף דעם עבירות זאלסטו אים שיינערהייט זאגן אז מען קען נישט זיין אין ישיבה מיט עבירות.


איך האב דיר געבעטן אינמיטן די קינות זאלסט גיין אין די דירה וואו די בחורים שלאפן, איך האב געדארפט ענדיגן די שיעור ווייל איך האב נישט געהאט קיין מנוחה דערפון.

#12 - ענטפער נישט א טעלעפאן רוף פון א פרעמדע נומער
חיזוק פאר מיידלעך, חינוך הילדים, שערן די האר, קאמפיוטער, מאוויס, פרנסה, טעלעפאן

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת קרח, ב' תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', ברוקלין.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס ווייזט זיך אויס פון אייערע ווערטער אז איר זענט א גרויסע יראת שמים, איר זענט א קלוגע מיידל; איר זענט זעכצן יאר און איר ווילט שוין חיזוק אויף שפעטער ווען איר וועט בעזר השם טרעפן אייער באשערטע זיווג - אז איר זאלט קענען טון וואס אייער מאמע תחי' טוט, זיך אפשערן די האר און נישט נאכגיין אייערע שוועסטערס וואס זיי האבן יא געלאזט זייער האר.


איך בין זייער פארנומען, דאך מוז איך זיך מאכן צייט צו ענטפערן אויף אייער בריוו, ווייל איך זע ווי שטארק די הייליגע צדיקים האבן זיך מוסר נפש געווען אריין צו ברענגען ריינקייט ביי אידישע קינדער; זיי האבן געבלוטיגט פאר אידישע קינדער אז זיי זאלן זיך פירן הייליג, זיי האבן אזויפיל געטון צו פועל'ן ביי אידישע טעכטער זיי זאלן זיך אפשערן די האר, וועל איך אייך שרייבן אביסל חיזוק.


די בעסטע חיזוק וועט זיין פאר אייך אז איר זאלט יעדן טאג איבער חזר'ן דעם שטיקל זוהר וואס דער הייליגער תנא רבי שמעון בן יוחאי זאגט, דאס וועט אייך געבן שטארקייט איר זאלט נאכגיין אייער מאמע תחי' און נישט זוכן נייע וועגן.


דער הייליגער זוהר זאגט (נשא קכה:): "'תּוּנְבָא לֵיתֵי', א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ', אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ', וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ', זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא', איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא', און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב. 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא', אזוי אויך איז זי גורם אז דער סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב. 'מַאן גָּרִים דָּא?' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר', די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס"; און פארשטייט זיך אז פארקערט איז נאך מער; א פרוי וואס געבט אכטונג אז אירע האר זאל זיך נישט ארויסזען וועט האבן אלע ברכות, און זי וועט האבן נחת פון אירע קינדער.


דעם שטיקל זוהר זאלט איר איבער'חזר'ן יעדן טאג ביז אייער חתונה; זאגטס ארויס די הייליגע ווערטער, אויך די טייטש; וועט דאס אייך געבן כח צו טון דאס ריכטיגע.


אויף אייער פראגע וועגן א טעלעפאן; אז אייער מאמע און אייער שולע לאזן אייך האבן א טעלעפאן קענט איר דאס האבן, אבער געבט זיך אכטונג איר זאלט קיינמאל נישט ענטפערן א טעלעפאן רוף ווען איר ווייסט נישט ווער דער רופער איז, און אויך נישט צוריק שרייבן פאר א פרעמדע נומער. ליידער זענען דא קראנקע מענטשן וואס זוכן אומשולדיגע מיידלעך זיי אריין צו כאפן אין זייער נעץ, זיי פרובירן צו שרייבן און רופן, און נעבעך - אומשולדיגע קינדער ווען מען לערנט זיי נישט פון וואס זיך אכטונג צו געבן, פאלן קרבנות.


איר מעגט האבן א טעלעפאן אויב דאס איז מיט רשות פון די עלטערן און די שולע, אבער געבטס אכטונג אז איר זאלט דאס נוצן נאר פאר גוטע זאכן.


אויף אייער פראגע אז איר ווילט זיך לערנען וכו' און אייער טאטע וויל נישט האלטן א קאמפיוטער אין שטוב; איך פארשטיי אז אייער פראגע איז נישט בעצם צי איר זאלט זיך בכלל לערנען די פאך, וואלט איר ווען געפרעגט צי איר זאלט זיך בכלל לערנען די פאך וואלט איך אייך געזאגט וואס פעלט אייך דאס אויס, איר זענט דאך שוין באלד גרייט אנצוהייבן בויען א שטוב, איז וואס איז אייער פלאן אין לעבן? איר ווילט זיין א געטרייע מאמע, אויפציען א שטוב מיט קינדער און איבערלאזן נאך זיך ליכטיגע אידישע דורות - אדער ווילט איר זיין פארנומען מיט די ארבעט? איז וואס פעלט אייך אויס זיך צו לערנען א פאך?


אויף אייער פראגע אז איר ווייסט נישט וואס צו טון, איר זעט מיט אייערע אויגן ווי די שטוב פאלט איין; איר זענט געווען א שיינע שטוב, א חסידי'שע שטוב און יעצט זעט איר ווי אייערע געשוויסטער רוקן זיך אוועק וכו' וכו', זיי האבן סמארטפאונס, זיי לאזן די קליינע קינדער קוקן מאווי"ס השם ישמרינו; דאס איז זייער א ווייטאגליכע זאך, ליידער איז דאס איינגעבראכן ביי אסאך משפחות, מענטשן מיינען אז זיי טוען א טובה פאר די רבנים און דיינים וואס בעטן זיך, זיי וויינען און שרייען: "רבותי, עס ברענט א פייער, עס איז נישט קיין קינדער שפיל, מענטשן פארלירן זייער לעבן; שטיבער פאלן צאם, נעמט נישט קיין טעלעפאן אין שטוב, ברענגט נישט אריין קיין קאמפיוטער, טעבלעט וכו' וכו'".


דאס דארף אייך געבן שטארקייט אז איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן איר זאלט באקומען א ריינע בחור וואס האט נישט קיין סמארטפאון, און איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן אז איר, אייער מאן און אייערע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן.


אויף אייער פראגע וועגן זומער, צי איר זאלט נעמען אן אפיס ארבעט אדער ארבעטן אין סקול; זיכער זאלט איר זוכן אן ארבעט אין א סקול ווי צו גיין אין אן אפיס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#11 - איר זאלט קיינמאל נישט טענה'ן מיט אייערע עלטערן
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, חסידות ברסלב, שבת קודש, מאוויס, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', פתח תקוה.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


געבטס אכטונג אויף די מצוה פון כיבוד אב ואם; איר זאלט קיינמאל נישט טענה'ן מיט אייערע עלטערן. מען גייט נישט אין קיין וויכוחים מיט קיינעם אויף דער וועלט און זיכער נישט מיט עלטערן.


דאס וואס זיי ווילן אייך נעמען צו א דריטן מענטש אז יענער זאל פסק'נען אויב איר מעגט הערן די שיעורים און חיזוקים פון הייליגן רבי'ן; האטס נישט מורא צו גיין, און אז יענער וועט אייך זאגן אז איר טארט זיך נישט מחזק זיין און איר טארט נישט לערנען דעם הייליגן רבינ'ס ווערטער - זאלט איר זיך נישט טענה'ן און זיך נישט דערשרעקן.


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט דערציילט, אז ווען זיין טאטע זכרונו לברכה האט זיך דערוואוסט אז ער - מוהרא"ש לערנט ברסלב'ע ספרים, האט ער אים געטראגן צו איינעם פון די גרויסע צדיקים אז דער צדיק זאל אים אפרעדן און באפעלן זיך צו דערווייטערן פון די ספרים. ווען דער צדיק זכותו יגן עלינו האט געזאגט פאר מוהרא"ש אז ער זאל נישט לערנען די ברסלב'ע ספרים האט מוהרא"ש אים געענטפערט מיט עזות דקדושה און געזאגט: "אפילו דער רבי וועט מיר אראפ ברענגען פון הימל שטיקער פייער, מלאכים און שרפים, און זיי וועלן מיר זאגן אז איך זאל נישט לערנען די ספרים וועל איך זיי אויך נישט אויסהערן; ווייל אז איך האב געטראפן ספרים וואס ברענגען מיר נענטער צום אייבערשטן וועל איך קיינעם נישט אויסהערן"; ווען דער צדיק האט דאס געהערט האט ער געזאגט פאר טאקיי רב זכרונו לברכה - מוהרא"ש'ס טאטע: "לאז אפ דיין זון, ער מיינט עס ערנסט".


מוהרא"ש פלעגט אסאך חזר'ן די מעשה מיט אונז כדי מיר זאלן נישט ווערן דערשראקן ווען מען האט מניעות פון אנדערע אפצולאזן דעם רבי'ן; מוהרא"ש פלעגט זאגן: "מיר האט מען גענומען צו איינעם פון די גרעסטע אינעם דור, צו א מלאך אלוקים (מיר ווייסן ווער דער צדיק איז געווען) און ווען יענער האט מיר אפגערעדט פון רבי'ן, ער האט מיר געזאגט אז איך זאל אפלאזן דעם רבי'ן - האב איך יענעם נישט צוגעהערט; איך האב געוואוסט ביי מיר אז א רבי וואס ברענגט מיר צום אייבערשטן וועל איך קיינמאל נישט אפלאזן".


ווער עס פרעגט אייך: 'וואס האסטו געטראפן אין ברסלב?' זאלט איר זאגן דעם אמת, אז די חיזוק פון רבי'ן ברענגט אייך נענטער צום אייבערשטן. און אז יענער הייבט אן מאכן ליצנות דארפט איר נישט ענטפערן און זיכער זיך נישט טענה'ן.


אויף אייער פראגע צי מען מעג טון מוקצה זאכן נאכן זמן פון שבת; אז אייערע עלטערן צינדן לעכט אביסל נאכן זמן הדלקת הנירות קענט איר נאך אוועקלייגן מוקצה זאכן ביז זיי צינדן די לעכט.


בנוגע וואס צו טון אין די ליידיגע צייט וכו'; איך בעט אייך זייער, קוקטס נישט קיין מאווי"ס, עס איז דא גענוג זאכן מיט וואס זיך צו האלטן פארנומען, אבער מאווי"ס איז א זאך וואס איז נישט גוט פאר'ן מענטש.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#10 - עפן נישט אויף דיין מאן'ס אויגן צו די גוי'אישע וועלט
חברים, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויחי, י"א טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


דאנקטס דעם אייבערשטן אז איר האט אן ערליכער מאן; איר האט באקומען א ריינער מאן וואס ווייסט נישט פון עבירות, ער האט געלערנט ביי מיר אין ישיבה און איז געווען זויבער אלע יארן, זאלט איר אים שעצן און ארויף קוקן.


איר זענט צוויי טייערע יונגע ביימעלעך; אז איר וועט זיך פירן מיט די תורה, איר וועט אכטונג געבן נישט צו קוקן קיין שום מאווי"ס וועט איר זוכה זיין אז די שכינה וועט רוען ביי אייך אין שטוב, איר וועט זוכה זיין צו געזונטע ערליכע קינדער, בנים צדיקים.


הערטס נישט אויס אייער שוועסטער וואס וויל אייך איבער רעדן צו קוקן מאווי"ס השם ישמרינו; אייער שוועסטער איז אייך מקנא מיט אייער שיינע לעבן, זי האלט נישט אויס צי זען ווי שיין איר לעבט, איר האט א מאן א תלמיד היכל הקודש, א מאן וואס לעבט א לעבן, דער לעבן איז אים לעבעדיג, דער לעבן איז אים אנגעפולט מיט טעם; הערטס נישט אויס די אלע חבר'טעס וואס רעדן אייך צו איר זאלט קוקן מאווי"ס מיט אייער מאן. נעבעך, זייער לעבן איז אן א טעם, דערפאר דארפן זיי זוכן מיטלען ווי אזוי אנצופולן זייער צייט, זיי פרובירן זיך פרייליך צו מאכן מיט זאכן וואס מאכט נאר מער דעפרעסט; איר דארפט דאס נישט, איר האט אן ערליכער מאן, א פרייליכער מאן.


וואס וועט איר טון ווען אייער מאן וועט חס ושלום זיך צוכאפן צו דעם, איר וועט אים עפענען די אויגן און ער וועט זען די גוי'שע וועלט, די פרייע וועלט און ער וועט מער נישט גיין אין כולל לערנען, ער וועט מער נישט גיין אין שול דאווענען, ער וועט מער נישט אהיים קומען, ער וועט זיצן ערגעץ באהאלטן מיט א לעפטאפ אזוי ווי די "יושבי חושך וצלמות" וואס זיצן אין די פינסטערניש, אין די שאטן פון טויט; וואס וועט איר דעמאלט זאגן? ווער וועט אייך דעמאלט קענען העלפן?


מרת ... תחי', וויפיל פרויען וויינען און שרייען אז זיי האבן נישט קיין שטוב, זיי האבן נישט קיין לעבן, זיי האבן נישט קיין טאטע פאר זייערע קינדער, זיי האבן נישט קיין לייב און לעבן - ווייל זייערע מענער זענען צוגעקלעבט צי מאווי"ס! אז איר האט א טייערע מאן וואס וויל נאר אייך, ער וויל נאר קוקן אויף אייך, ער וויל נאר טראכטן פון אייך, פארוואס זאלט איר אים שלעפן צו קוקן די סעריע מאווי"ס פון ... וואס איז איין שטיק שמוץ, איין שטיק ניאוף?!


איך בעט אייך, זייטס נישט ברוגז אויף מיר; נעמטס אן די ווערטער אויף א פאזעטיווער וועג, קוקטס נישט אויף דעם בריוו ווי א מוסר בריוו, ווי א שארפע בריוו; דאס איז בכלל נישט קיין מוסר, דאס איז פשוט אייך צו העלפן מיט אייער לעבן.


איך האף אז די ווערטער וואס גייען ארויס פון מיין הארץ וועט אריין גיין אין אייער הארץ און איר וועט זיך פרייען מיט אייער טייערער וואוילער מאן און אים נאר שלעפן צום אייבערשטן.

#9 - קוק נישט קיין מאוויס בשום אין אופן
שלום בית, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויחי, י"א טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד תלמידי היקר ... נרו יאיר.


איך בעט דיר זייער זאלסט נישט קוקן די שמוציגע מאווי"ס פון ...; עס איז איין שטיק ניאוף, איין שטיק שמוץ. פרייע מענטשן מאכן דאס, זיי פארשטעלן זיך ווי היימישע אידן וכו' כדי אריין צו נארן תמימות'דיגע מענטשן ווי דיר, און ליידער מעשה שטן הצליח, זייער אסאך פרומע אידן קוקן דאס און ווערן אזוי אריין געשלעפט אין עבירות רחמנא לצלן.


איך בעט דיר זייער זאלסט נישט קוקן די מאווי"ס; אפילו דיין ווייב וויינט און שרייט פארוואס דו ווילסט נישט קוקן צוזאמען מיט איר וכו', זאלסטו איר נישט צוהערן; ביי דעם איז געזאגט געווארן וואס דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות אות עצה, סימן ט): "הַהוֹלֵךְ אַחַר עֲצַת אִשְׁתּוֹ, נוֹפֵל בְּגֵיהִנֹּם", ווער עס גייט נאך די עצה פון זיין ווייב וועט ביים סוף אנקומען אין גיהנום; זאג פאר דיין ווייב: "איך קען מער נישט קוקן די מאווי"ס", אפילו זי זאגט דיר אז איר שוועסטער קוקט די מאווי"ס מיט איר מאן, די חבר'טע קוקט מיט איר מאן מאווי"ס, און אפילו זי זאגט דיר בשם דיין שווער אז מען מעג דאס קוקן זאלסטו בשום פנים ואופן נישט קוקן די מאווי"ס.


איך בעט דיר זייער, זיי שטארק ווי אייזן נישט צו קוקן קיין מאווי"ס, אפילו דיין ווייב מוטשעט דיר; נישט דאס מיינט שלום בית, נישט מיט דעם דארף מען נאכגעבן די ווייב. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא, נט:): "אִתְּתָךְ גּוּצָא, גְחִין וְתִלְחוֹשׁ לָהּ", אז דיין ווייב איז קליין (קליינקעפיג), בייג דיך אראפ צו איר און הער איר אויס, דאס איז ווען עס קומט צי "מִילֵי דְעָלְמָא" און צו "מִילֵי דְבֵיתָא", ווען עס קומט צו וועלט זאכן און צו שטוב זאכן וכדומה, דארט דארף מען מקיים זיין דעם "אִתְּתָךְ גּוּצָא, גְחִין וְתִלְחוֹשׁ לָהּ", בייג אראפ דיין גאוה און הער אויס וואס זי זאגט, אבער ווען עס קומט צי "מִילֵי דִשְׁמַיָּא" - ווען עס קומט צו תורה, תפילה און שמירת המצות וכדומה, דארט טאר מען נישט נאכגעבן קיין ריר; א מאן דארף האבן שטארקע פרינציפן וואס ער בייגט זיך נישט דערביי פאר קיינעם, בפרט ווען עס קומט צו קדושה, צו זיין הייליג; אפילו זי וויינט און שרייט טאר מען נישט נאכגעבן.


זיי איר מכבד און רעד שיין צו איר, וועט זי נישט דארפן די עקלדיגע מאווי"ס, זיץ מיט איר און פארברענג מיט איר וועט זי אפלאזן די שמוץ.


איך וועל איר שרייבן אפאר ווערטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.