בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#8 - לאז נישט די שלעכטע מחשבות פונעם יצר הרע דיר צעברעכן
חיזוק פאר פרויען, התחזקות, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך בעט דיר זייער, קלאפ זיך נישט אראפ; לאז נישט די שלעכטע מחשבות פונעם יצר הרע דיר צעברעכן. דו ביסט זייער א וואוילע פרוי, דו ביסט א גרויסע צדיקת.


בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג די תפלה וואס איך האב דיר געשריבן; בעט אים יעדן טאג ער זאל דיר העלפן ארויסגיין פון די געוואוינהייט צו קוקן מאווי"ס וועסטו מיט די צייט פטור ווערן פון דעם.


דאנק דעם אייבערשטן אויף די מתנה וואס ער האט דיר געגעבן, א מתנה פון הימל, א טייערער מאן, רעד שיין צו אים און זיי אים מכבד. האלט טייער און חשוב דיין מאן, ווייל נישט יעדער איז זוכה צו אזא מאן, זאלסטו אים שעצן. און אין דעם זכות וועסטו זוכה זיין צו זען נחת ביי דיינע קינדער, דו וועסט זוכה זיין צו ליכטיגע דורות.


לייג אוועק אלע בריוון וואס איך שרייב דיר און פון צייט צו צייט זאלסטו דאס איבערגיין און זיך איבערפרישן דערמיט.

#7 - זאלסטו שטענדיג געדענקען די חסדי השם יתברך
תודה והודאה, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חיי שרה, כ' חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


יעצט איז דא א אינגערמאן וואס פארט קיין ארץ ישראל, שיק איך דיר א בריוו.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה לא.): "לְעוֹלָם אֲפִילוּ בַּעַל הַנֵּס אֵינוֹ מַכִּיר בְּנִסוֹ", דער וואס האט נסים אנערקענט גארנישט די נס וואס דער אייבערשטער טוט מיט אים; איך האף אז דו ביסט יא מכיר דעם נס וואס דער אייבערשטער האט געטון מיט דיר, ער האט דיר גענומען פון וואו דו ביסט געווען וכו', - להושיבי עם נדיבים, עם נדיבי עמו; דו האסט זוכה געווען חתונה צו האבן מיט אזא אשת חיל, נאך אביסל ביסטו שוין א טאטעלע, זאלסטו שטענדיג געדענקען די חסדי השם יתברך, דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן.


האסט מיר מחי' געווען מיט'ן שרייבן אז דו האסט ארויסגעטראגן פון שטוב אלע כלים וואס מען קען זען דערויף ווידיאו"ס און מאווי"ס; אז דו וועסט זיך ווייטער אזוי פירן וועסטו האבן זרע ברך ה'.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיר ליב.

#6 - דאס שעדליכקייט פון קוקן מאוויס
מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת לך לך, ט' חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע בייטאג וכו'; איז מותר.


אבער דיין צווייטע פראגע איז מיר א שטיקל וואונדער; דו האסט דאך געלערנט אזויפיל יארן אין ישיבה, וואלסטו אליינס געדארפט וויסן דאס שעדליכקייט פון קוקן מאוויס, אפילו פון בהמות און חיות וכו'.


דער הייליגער רבי אלימלך זכותו יגן עלינו זאגט אין צעטל קטן (סימן ז): "כְּשֶׁיָבֹא, חַס וְשָׁלוֹם, לְיָדוֹ בְּהִזְדַמְנוּת כְּנֶגְדוֹ הִסְתַּכְּלוּת רָעָה, חַס וְשָׁלוֹם", ווען עס קומט אונטער פאר'ן מענטש א שלעכטע מחשבה, "וּכְּגוֹן בְּהֵמָה וְחַיָה אוֹ עוֹף שֶׁנִזְקָקִין זֶה לָזֶה", ווי למשל בהמות און חיות וכדו', "... וְכַּיוֹצֵא בָּהֶן; יֹאמַר תֵּיכֶּף וּמִיַד הַפָּסוּק: וְלֹא תָתוּרוּ אַחֲרֵי לְבַבְכֶם, וְלֹא יְטַמֵא אֶת שִׂכְלוֹ חַס וְשָׁלוֹם", זאל מען גלייך חזר'ן דעם פסוק (במדבר טו, לט): "וְלֹא תָתֻרוּ אַחֲרֵי לְבַבְכֶם וְאַחֲרֵי עֵינֵיכֶם אֲשֶׁר אַתֶּם זֹנִים אַחֲרֵיהֶם", און מען זאל נישט מטמא זיין דעם שכל און מחשבה; חס ושלום צו קוקן מאוויס, און זיכער נישט מיט די ווייב. אז דו ווילסט אויפשטעלן ערליכע קינדער, ערליכע דורות, זאלסטו נישט אריין נעמען אין שטוב קיין שום כלי וואס מען קען זען אויף דעם מאוויס, נישט קיין חילוק פון חיות, בהמות אדער פון מענטשן.


בפרט יעצט ווען דיין ווייב ווארט למזל טוב פירן זיך ערליכע אידן נישט צו גיין אין א טיער גארטן (זו) אז דו פרוי זאל נישט קוקן אויף דברים טמאים כדי דאס קינד זאל זיין ריין און הייליג, איז דאך זיכער אז מען זאל נישט קוקן קיין מאוויס.


וואויל איז דיר אז דו פרעגסט יעדע זאך, דו שעמסט זיך נישט צו פרעגן אלע דיינע ספיקות; דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו בנים צדיקים, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן סו): "מִי שֶׁהוּא מַקְטִין אֶת עַצְמוֹ בִּפְנֵי רַבּוֹ וְשׁוֹאֵל מִמֶּנּוּ כָּל הַסְּפֵקוֹת, אַף עַל פִּי שֶׁרַבּוֹ מְבַיֵּשׁ אוֹתוֹ, עַל יְדֵי זֶה זוֹכֶה, שֶׁיּוֹצֵא מִמֶּנּוּ בֵּן שֶׁהוּא גָּדוֹל בַּתּוֹרָה יוֹתֵר מֵרַבּוֹ", ווער עס פרעגט אלע זיינע ספיקות פון זיין רבי און אפילו דער רבי פארשעמט אים פרעגט ער ווייטער אלע זיינע ספיקות, דער וועט זוכה זיין צו האבן קינדער וואס וועלן זיין גרעסערע תלמידי חכמים ווי זיין רבי; אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ד.): דוד המלך פלעגט פרעגן זיין רבי מפיבושת: "מְפִיבֹשֶׁת רַבִּי, יָפֶה דַּנְתִּי? יָפֶה חִיַּבְתִּי? יָפֶה זִכִּיתִי? יָפֶה טִהַרְתִּי? יָפֶה טִמֵּאתִי?"; דערפאר האט ער זוכה געווען צו האבן א זון וואס איז געווען גרעסער אין לערנען פון זיין רבי.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5 - ווייזן שיעורים פאר פרויען
חיזוק פאר פרויען, דרשות, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וילך, ג' תשרי, צום גדלי', שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון מחזק זיין אידישע פרויען, אז איר נעמט צוזאם פרויען אין ארץ ישראל - אין עיר הקודש צפת תבנה ותכונן במהרה בימינו, זיך מחזק זיין מיט'ן רבינ'ס עצות. עס גייט דורך אויף יעדן איינעם שוועריקייטן וכו' און מיט דעם רבינ'ס עצות קען מען זיך דערהאלטן און אריבער גיין אפילו די שווערסטע זמנים וכו'.


אויף אייער פראגע צי מען זאל ווייזן פאר די פרויען א דרשה וכו'; וויסן זאלט איר אז די רבנים שליט"א האבן גע'אסר'ט וידיאו אלץ מושב לצים, ווייל אז מען זיצט צוזאמען און מען קוקט דברים של מה בכך איז דאס א מושב לצים, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ג, ג): "שְׁנַיִם שֶׁיּוֹשְׁבִין וְאֵין בֵּינֵיהֶם דִּבְרֵי תוֹרָה, הֲרֵי זֶה מוֹשַׁב לֵצִים", אז מען קומט זיך צוזאם און מען רעדט נישט דיבורי אמונה והתחזקות איז דאס א מושב לצים, אבער אז מען קומט זיך צוזאם זיך מחזק זיין אין יראת שמים, אין צניעות און אין חיזוק ועידוד - איז דער אייבערשטער דארט, אזוי ווי חז"ל זאגן (שם): "שְׁכִינָה שְׁרוּיָה בֵינֵיהֶם", דעמאלט איז דער אייבערשטער דארט צווישן זיי; ממילא איז דאס בכלל נישט קיין שאלה, פארקערט, דאס וועט ברענגען אז אלע וואס קוקן די דרשה און הערן זיך צו צו די ווערטער זאלן אויסהערן די רבנים אין אלע הינזיכטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן בזכות די מצוה פון זיך מחזק זיין איינער דעם אנדער'ן מיטן רבינ'ס עצות, זאלט איר זוכה זיין צו שעפן נחת פון אייערע קינדער און צו א שנה טובה ומבורכת.

#4 - בעט דעם אייבערשטן אויפצוהערן קוקן מאוויס
תפילה והתבודדות, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, מאוויס, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו לעבסט אפן מיט דיין מאן נרו יאיר און דו האסט אראפגענומען פון זיך דעם טאפלט'ן לעבן וכו'; יעצט וועט דיר זיין גרינגער דאס לעבן בכלל און בפרט צו קענען בייקומען אלע שווערע נסיונות. יעצט וועט ענקער שלום בית ווערן בעסער און בעסער ווען דו וועסט נישט לעבן א טאפלטע לעבן.


בנוגע דיין עדיקשן וואס דו ביסט צוגעקלעבט צו קוקן מאווי"ס השם ישמרינו; אויף דעם איז נאר דא איין עצה - די עצה פון התבודדות, צו בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג ער זאל דיר ארויס נעמען פון די תאוה.


אפילו דו ווילסט נישט בעטן אויף דעם, אזוי ווי דו שרייבסט אינעם בריוו אז דו ווילסט אפילו נישט בעטן אויפצוהערן קוקן מאוויס; דאס איז נישט אמת, ווייל באמת ווילסטו טון וואס דער אייבערשטער זאגט און וואס די תורה זאגט, נאר וויבאלד דו האסט זיך צוגעוואוינט צו קוקן אין דיינע יונגע יארן וכו' איז דיר זייער שווער דאס אפצולאזן, אבער באמת ווילסטו א גוט לעבן, א זיס לעבן און ערליכע קינדער, וואס דאס קומט בזכות דעם וואס מען פירט זיך ערליך. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדרים כ.) אז אויב מען קוקט אויף עבירות: "הַוְיָין לוֹ בָּנִים שֶׁאֵינָן מְהוּגָנִין", וועט מען האבן קינדער וואס זענען נישט ערליך; דערפאר זאלסטו בעטן יעדן טאג דעם אייבערשטן אז דו זאלסט האבן כח דאס אפצולאזן.


איך שרייב דיר דא א קליינע תפילה וואס דו זאלסט זאגן יעדן טאג:


"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אִיךְ דַאנְק דִיר פַאר מַיין שֵׁיינֶע לֶעבְּן וָואס דוּ הָאסְט מִיר גֶעגֶעבְּן; הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין פְרֵיילִיךְ אוּן שְׁפִּירְן שְׁטֶענְדִיג וִוי דוּ בִּיסְט מִיט מִיר, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ זֶען עֶרְלִיכֶע דוֹרוֹת, קִינְדֶער וָואס וֶועלְן דִיר דִינֶען.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל קֶענֶען פְרֵיילִיךְ מַאכְן מַיין מַאן, עֶס זָאל זַיין נָאר לִיבְּשַׁאפְט צְוִוישְׁן מִיר אוּן מַיין מַאן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל אוֹיפְהֶערְן קוּקְן מָאוִויס, עֶס צִיעֶט מִיר שְׁטֶענְדִיג צוּ קוּקְן נָאךְ אוּן נָאךְ, אִיךְ בִּין זֵייעֶר צוּגֶעקְלֶעבְּט צוּ דֶעם, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל דָאס אָפְּלָאזְן אוּן אַיינְזֶען דִי נַארִישְׁקַייט פוּן קוּקְן מָאוִויס.


אֵייבֶּערְשְׁטֶער זַיי מִיר מוֹחֵל אוֹיף אַלֶעס וָואס אִיךְ הָאבּ גֶעקוּקְט בִּיז אַהֶער, אִיךְ בִּין נִישְׁט שׁוּלְדִיג, קֵיינֶער הָאט מִיר נִישְׁט גֶעזָאגְט אִין מַיינֶע יוּנְגֶע יָארְן וִוי שֶׁעדְלִיךְ דָאס אִיז, אִיךְ הָאבּ זִיךְ צוּגֶעוואוֹינְט אַלְץ יוּנְגֶע מֵיידְל צוּ קוּקְן אוּן יֶעצְט אִיז מִיר זֵייעֶר שְׁוֶוער זִיךְ אָפְּצוּלָאזְן פוּן דֶעם, בֶּעט אִיךְ דִיר אֵייבֶּערְשְׁטֶער זַיי נִישְׁט בְּרוֹגֶז אוֹיף מִיר, אִיךְ גֵיי פְּרוּבִּירְן דָאס בֶּעסְטֶע וָואס אִיךְ קֶען אוּן הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל אָנְהֵייבְּן לֶעבְּן אַ פְרֵיילִיכֶע לֶעבְּן".


זע צו האבן א שיעור אין רבינ'ס ספרים; מאך זיך א שיעור אין ספר אשר בנחל אין אידיש, אדער אין ספר עצתו אמונה וואס איז צוזאמגענומען פון רבינ'ס ספרים עצות און חיזוק זיך צו שטארקן צו זיין א איד. דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן שמט): "שֶׁיְּכוֹלִין לִהְיוֹת נַעֲשֶׂה בַּעַל תְּשׁוּבָה גָּמוּר עַל יְדֵי לִמּוּד הַסֵּפֶר שֶׁלּוֹ", מען קען ווערן א גרויסער בעל תשובה אז מען לערנט זיין ספר, "וְאָמַר, שֶׁמִּי שֶׁיֵּשֵׁב וְיַעֲסֹק בִּסְפָרָיו, רַק בְּלִי קִנְטוּר וְנִצָּחוֹן, וְיִסְתַּכֵּל בּוֹ בֶּאֱמֶת, אָז בְּוַדַּאי יִהְיוּ נִבְקָעִין אֶצְלוֹ כָּל גִּידֵי קַשְׁיוּת לְבָבוֹ", נאך האט דער רבי געזאגט, אז ווער עס וועט לערנען זיין ספר מיט אן אמת וועט זיך אים עפענען אלע זיינע פארשטאפטע אדערן.

#3 - מיט סבלנות וועט דיין ווייב אויפהערן קוקן מאוויס
שלום בית, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


                                                יום א' פרשת אמור, ז' אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


איך וויל דיר מחזק זיין דו זאלסט נישט אראפקוקן אויף דיין ווייב אז זי קוקט מאוויס וכו', זי איז נישט שולדיג, שולדיג זענען די סקול'ס וואו מען רעדט נישט צו די מיידלעך פון תכלית. רוב רובם פון די מיידלעך קוקן מאוויס און קיינער רעדט נישט צו זיי פון דאס שעדליכקייט וואס דאס ברענגט אין לעבן.


איך האב גערעדט מיט דיין ווייב תחי', זי האט זייער געוויינט אז זי לעבט באהאלטן וכו'; איך האב איר געזאגט אז זי זאל זיין אפן מיט דיר. דעריבער בעט איך דיר דו זאלסט קוקן אויף איר מיט א גוט אויג, זי איז א טייערע פרוי א צדיקת, זי וועט אויפהערן קוקן וכו'. דו דארפסט פארשטיין אז דאס איז א קלעבעדיגע נסיון, אזוי ווי מען כאפט אן א שטארקע קלעב (גלָ"א) נעמט צייט ביז מען קען פטור ווערן פון די קלעב, ווער רעדט נאך אז מען ווערט צוגעקלעבט מיט קרעיז"י גל"א, דאן איז זייער שווער דאס אראפצונעמען – דאס זעלבע איז מאווי"ס; אך און וויי איז פאר דעם וואס פאלט אריין אין דעם, דאס פאר'תמ'ט דעם קאפ, מען קען נישט לעבן, און דאס שאדט פאר אלעס.


איך בעט דיר זייער דו זאלסט איר נישט זאגן קיין מוסר, אזוי אויך זאלסטו נישט גיין יעצט אויף די פארקערטע וועג – אויך צו קוקן חס ושלום.


אז דו וועסט האבן סבלנות וועט זיך אלעס טוישן לטובה.


...

#2 - זיין ערליך, מיט ערליכע חברים
חברים, קאמפיוטער, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בשלח, י' שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן פון דיר אז דו חבר'סט זיך נאר מיט מיידלעך וואס רעדן איידל, ווען דו הערסט ווי א מיידל רעדט ניבול פה אדער טעקסט אויפן סעלפאון מיאוס'ע ווערטער הערסטו אויף רעדן מיט איר און דו שרייבסט איר צוריק אז דו ווילסט נישט רעדן מער מיט איר. איך האב איבערגעליינט דיין בריוו אפאר מאל, און איך האב זיך זייער געפריידט צו הערן אז מיר האבן ביי אונז אין 'בית פיגא' הייליגע מיידלעך.


עס איז א גרויס רחמנות אויף די מיידל וואס קוקט מאוויס אונטער די רוקן פון אירע עלטערן; זי מיינט אז זי שפילט אויס אירע עלטערן, דערווייל ווערט זי אליינס אויסגעשפילט און זי וועט זיך מוטשענען אין איר לעבן. ווייל ווען מען קוקט גוי'שע מאוויס שאדט דאס פארן לעבן; דאס ציט נאכדעם צו שמוציגע זאכן וואס זענען א גרויסע סכנה אינעם גשמיות'דיגן לעבן רחמנא לצלן.


איך וואלט דיר פארגעשלאגן זאלסט ווייזן דעם בריוו פאר די מיידל וואס האט דיר דערציילט אז זי האט א לעפטאפ שטילערהייט און זי קוקט דארט מאוויס גאנצעטע נעכט, כדי זי זאל וויסן אז זי טוט זיך אליינס שלעכטס מיט דעם וואס זי קוקט באהאלטענערהייט מאוויס; זי מיינט אז דאס וועט איר פרייליך מאכן אבער עס איז פונקט פארקערט, דאס וועט איר מאכן מער דעפרעסט.


על כל פנים דו שטארק זיך ווייטער צו זיין ערליך און נאר האבן ערליכע חבר'טעס; ברוך השם אז דיין גאנצע קלאס זענען ערליכע מיידלעך, מיט זיי זאלסטו זיך חבר'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1 - קוק נישט קיין מאוויס, דאס הרג'ט דיין לעבן
משניות, מאוויס, שמירת עינים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בלק, י"ב תמוז, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


הגם איך האב שוין גערעדט מיט דיר וועל איך דיר אויך שרייבן כדאי דיר מחזק זיין דו זאלסט אויפהערן צו קוקן מאווי"ס, ווייל דאס מאכט דיר מרה שחורה'דיג און דעפרעסט.


דו כאפסט נישט אין וואספארא פלאנטער דו ליגסט; דו דרייסט זיך ארום אזוי מרה שחורה'דיג, דו האסט א טינקעלע פנים - ממש ווי א טויטער מענטש; דאס אלעס קומט פון קוקן מאווי"ס.


איך בעט דיר זייער טייערער ברודער, מאך א פרישע התחלה; ווארף אוועק די נארישקייטן, ווארף אוועק דיינע מאווי"ס. דו וועסט ווערן א נייע מענטש אז דו וועסט נישט קוקן קיין מאווי"ס, דו וועסט ווערן פרייליך און צופרידן.


יעדע מאוו"י איז כלול פון די דריי הארבע עבירות – עבודה זרה, גילוי עריות און שפיכות דמים; אז מען היט זיך נישט די אויגן קומט מען צו ביטערע עבירות, מען פאלט אריין אין די הארבע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, רחמנא לשיזבן, און אלעס הייבט זיך אן פון די אויגן.


איך בעט דיר טייערער הארציגער ברודער: קום צוריק צום אייבערשטן; עס איז נישט גענוג אז מען טוט זיך אן א שטריימל מיט ווייסע זאקן וכו', מען דארף אויך זיין פון אינעווייניג ערליך. אנשטאט קוקן מאווי"ס וכו' נעם א משניות און הייב אן זאגן פרקים משניות, דאס וועט דיר אויסרייניגן דיין מח. אנשטאט גיין ביינאכט מיט חברים אויף שלעכטע פלעצער רחמנא לצלן בלייב אין שטוב מיט דיין ווייב און קינדער.


דער רבי קען יעדן איינעם פארעכטן; אז מען פאלגט דעם רבי'ן קען מען ארויס גיין פון די גרעסטע זומפ וואו מען איז פארזינקען. נעם א משניות און הייב אן גורס זיין א פרק נאך א פרק; אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט - ווייל דיין מח איז דיר אויסגעריסן פון אזויפיל זינדיגן - דאך זאלסטו זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה. קוק נישט אויף קיינעם און הער נישט אויס קיינעם, עס זאל דיר נישט אנגיין די אלע וואס וועלן לאכן פון דיר פון דעם וואס דו דאווענסט משניות, דו קוק נאר אויף דיר וועט דיר גוט זיין.


איך ווארט צו הערן פון דיר.