בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נח, כ"ח תשרי, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

טו וואס נח האט געטון, ווען די גאנצע וועלט איז געווען אזוי געפאלן, "כי השחית כל בשר את דרכו" וגו', ער האט געמאכט א תיבה; דאס מיינט מען תיבות התפילה, ער האט געניצט די זאך פון התבודדות ותפילה, "את האלקים התהלך נח", נח איז געגאנגען מיטן אייבערשטן, ער האט גערעדט צום אייבערשטן, זיך מתבודד געווען צום אייבערשטן; נאר אזוי איז ער געראטעוועט געווארן פון פגם הברית רחמנא לצלן.

איך בעט דיך זייער, מיר זענען יעצט ארויס פון די הייליגע טעג, בלייב ריין און הייליג, קוק נישט קיין מאוויס; וואלסטו געזען וואס איין ראי' אסורה טוט מיט די נפש, רוח ונשמה, ווי עס ווערט שווארץ און פארברענט - וואלסטו זיכער נישט געקוקט. איך בעט דיך, ראטעווע זיך, ראטעווע דיין נשמה, קוק נישט קיין קליפס, מאוויס, אויך נישט אידישע זאכן, ווייל אזוי ארבעט דער יצר הרע, ער ארבעט מיט א פלאן; קוק נאר דאס, און טו נאר דאס, "היום אומר לו עשה כך", היינט זאגט ער אים טו דאס "ומחר אומר לו עשה כך", און מארגן זאגט ער אים טו נאר דאס, "עד שאומר לו", ביז ער זאגט אים, "לך עבוד עבודה זרה", גיי דין עבודה זרה, רחמנא לצלן.

נעם נישט אריין אין שטוב דיין ארבעטס טעלעפאן, טייל אפ די ארבעט מיט די פרנסה, בוי דיין לעבן געזונט; ארבעט אין די שעות פון ארבעט און נאכן ארבעטן לייג אוועק דיינע כלים אין אפיס, און גיי אהיים און אין שול, זיי א איד, זיי א טאטע, זיי א מאן, זיי א מענטש מיט א קלארן פארשטאנד.

טו וואס נח האט געטון, ער האט געזען ווי דער וועלט ווערט חרוב, "כי השחת כל בשר את דרכו על הארץ", די דור המבול איז געווען איין שטיק ניאוף, אזוי ווי די היינטיגע דור, האט ער זיך געמאכט א תיבה, ער האט האט גערעדט ווערטער צום אייבערשטן, טו דו אויך אזוי, גיי התבודדות, גיי שריי צום אייבערשטן: "טאטע איך וויל זיין א איד, טאטע איך וויל נישט טון קיין עבירות, טאטע איך וויל נישט פוגם זיין בברית, איך וויל ריינע אויגן, ריינע מחשבות".

מארגן וועט זיין א שיעור, הלואי וועסטו קומען זיך אויפפרישן מיט דעם רבינ'ס עצות און התחזקות.

ווען דו גייסט איינקויפן פאר שבת, זאלסטו מער נישט קויפן קיין שום 'ליין מאטריאל', נעם נישט אריין אין שטוב 'ליין מאטריאל', האלט דיין שטוב ריין פון פרעמדע השקפות, זע דיין שטוב זאל זיין געבויט אויפן רבינ'ס ווערטער.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האף דו פירסט זיך מיט יראת שמים, דו קוקסט נישט קיין מאוויס. אלע צרות קומען ווען מען היט נישט די אויגן און מען איז פוגם בברית, מען ווערט א נערוועזער, א גערעגטער, מען פארלירט די פרנסה, די שכינה הקדושה גייט אוועק פונעם מענטש.

די תורה זאגט (דברים כג, טו): "כִּי ה' אֱלֹקֶיךָ מִתְהַלֵּךְ בְּקֶרֶב מַחֲנֶךָ" דער אייבערשטער איז מיט דיר, "לְהַצִּילְךָ" דיך צו ראטעווען, "וְלָתֵת אֹיְבֶיךָ לְפָנֶיךָ" צו איבערגעבן דיינע פיינט אין דיינע הענט, אבער מיט איין תנאי – "וְהָיָה מַחֲנֶיךָ קָדוֹשׁ" דו זאלסט זיין הייליג, "וְלֹא יִרְאֶה בְךָ עֶרְוַת דָּבָר" עס זאל נישט געזען ווערן ביי דיר קיין שמוץ, ווייל אויב עס וועט זיין ביי דיר שמוץ – "וְשָׁב מֵאַחֲרֶיךָ" וועט דער אייבערשטער אוועק גיין פון דיר; ווען מען קוקט עקלדיגע בילדער, קליפס, מאוויס און ווידיאוס פון עבירות - גייט די שכינה הקדושה אוועק פונעם מענטש, דאס מאכט מען זאל זיך פייניגן מיט שווערע געפילן א גאנץ לעבן, מען האט שלעכטע מחשבות, מען האט דמיונות און פחדים, מען האט נישט קיין מנוחה; מען לויפט פון איין טעראפיסט צום צווייטן, מען זוכט אן עצה, א רפואה - אבער גארנישט העלפט נישט ווי לאנג מען איז מפקיר די אויגן.

בעט דעם אייבערשן זאלסט בלייבן מיט די געפיל צום הייליגן רבי'ן און זיך דרייען מיט אנשי שלומינו, ערליכע אידן תמימים, אן ליצנות.

א כתיבה וחתימה טובה און א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ראה, כ"ג מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן

... תחי'

אייער מאן האט מיר נעכטן געשריבן א בריוו אז ענק לעבן נישט אינאיינעם וכו', און ווי שווער עס איז אים וכו' וכו'.

איך האב אזוי רחמנות אויף אייער מאן נרו יאיר, איך האלט נישט אויס זיין צער. ער שרייבט אינעם בריוו אז איר זאגט אים "קענסט זיך גט'ן" וכו', ער איז אזוי צעבראכן.

איך וויל אייך בעטן איר זאלט יא צוריק לעבן מיט אייער מאן, איר האט אזא טייערער מאן, ער איז אזא גוטער מענטש, ער איז פול מיט חן, דער פראבלעם איז אז איר קוקט שמוציגע ווידיאס פון עבודה זרה, גילוי עריות און שפיכות דמים, דאס מאכט אייך בעצבות ומרה שחורה.

טייערע ..., איך ווייס אז איר זענט א גוטע און איר האט א הייליגע נשמה, און אז איר ווילט באמת זיין גוט און וואויל, עס איז נאר אז די קליפות האבן אייך געפאנגען אין זייער טומאה, איר זענט צוגעקלעבט צו אייער סמ' טעלעפאן, דאס מאכט איר זאלט נישט לעבן מיט אייער טייערער מאן. איך בעט אייך טייערע ..., ווארפט אוועק די געטשקע, ווארפט אוועק אייער סמ' טעלעפאן און גייט צוריק צו אייער מאן, איר האט א טייערע מאן; אנדערע פרויען וואלטן אויסגעגאנגען צו האבן אזא מאן, ערליך, איידל, קלוג און וואס נישט.

איך בין מתפלל פאר אייך, איר זאלט צוריק קומען צו די קדושה, אפלאזן די שעדליכע מאוויס און ווערן צוריק א מאמע פאר אייערע קינדער, און א ווייב פאר אייער מאן.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ראה, כ"ב מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן

... תחי'

עס טוט מיר זייער וויי אז איר קוקט ווידיאס, מאוויס, קליפס וכדומה, איך האב אזוי סאך צייט אוועקגעגעבן פאר אייך און פאר אייער מאן, איך האב אזויפיל זיך געפלאגט ענק זאלן האבן א גוטע לעבן, פארוואס זאלט איר דאס אלעס צעווארפן...

פרויען האבן א טעות, מען מיינט אז שמירת עיניים איז נאר פאר מענער, עס איז נישט אזוי, נאר שמירת עיניים איז פאר פרויען אויך, עס ברענגט נאר פראבלעמען.

ווערט צוריק א צדיקת, קוקט מער נישט קיין קליפס, ווידיאס, מאוויס וכדומה, אזוי וועט די שכינה הקדושה רוען ביי איך אין שטוב.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ראה, כ"ג מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

קוק נישט קיין מאוויס; אפילו די וואס איז נישט קיין פראבלעם אין דיינע אויגן - איז אויך אסור צו קוקן. איך בעט דיר זייער היט דיינע אויגן, היט דיין מח מחשבה, קוק נישט קיין עבירות, רייס זיך נישט אפ פונעם אייבערשטן.

אז מען היט נישט די אויגן - איז מען נאכדעם פוגם בברית רחמנא לצלן, און מען פארלירט אלעס. ווייל די עבירה פון הוצאת זרע לבטלה איז אזוי געפערליך, די הייליגע חכמים זאגן (נדה יג:): "כָּל הַמוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה חַיָיב מִיתָה", ווער עס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן איז חייב מיתה, רבי יצחק און רבי אמי זאגן: "כְּאִילוּ שׁוֹפֵךְ דָמִים", עס איז אזוי ווי איינער איז עובר אויף רציחה און שפיכות דמים, רב אסי זאגט: "כְּאִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדַת כּוֹכָבִים", עס איז אזוי ווי ער דינט עבודה זרה רחמנא לצלן; דאס אלעס קומט פון קוקן מאוויס רחמנא לצלן, פון גיין ליידיג, דאס ברענגט צו שלעכטס; גיין ליידיג ברענגט צו עבירות, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (כתובות נט:): "הַבַּטָּלָה מְבִיאָה לִידֵי זִמָּה וְלִידֵי שִׁעֲמוּם", ליידיג גיין ברענגט צו אלעס שלעכטס. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות אות ניאוף, סימן י): "אִישׁ בָּטֵל שֶׁאֵין עוֹסֵק בְּשׁוּם עֵסֶק, עַל יְדֵי זֶה תַּאֲוָתוֹ מְרֻבָּה וכו'", דער ליידיגייער וואס טוט גארנישט - דער האט אסאך נסיונות און פאלט אראפ אין עבירות, עיין שם.

נעם א קליינע משניות אנשטאט די סמ'-טעלעפאון, נעם א משניות אנשטאט מישן נייעס, מען פארט שוין כמעט צום רבי'ן קיין אומאן אויף ראש השנה צו באקומען טהרת המוחין, זאלסטו מער נישט קוקן קיין מאוויס וואס שעדיגט די מח.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת בהעלותך, י' סיון, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, בני ברק

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

חבר זיך מיט ערליכע בחורים, נאר ווער עס רעדט איידל. קוק נישט קיין מאוויס, מאוויס רייסט אויס די מח מחשבה, אז מען קוקט מאוויס ווערט מען א חולה נפש. די היינטיגע דור, כמעט אלע דארפן מעדעצין פארן נפש, מען זיצט אפ ימים ושנים ביי מטפלים; דאס קומט פון מפקיר זיין די אויגן, דאס צעטומלט דעם מענטש.

איך בעט דיר זייער זאלסט האבן נאר חברים וואס האבן נישט די כלים, און וואס זענען שטארק אין יראת שמים.

איך האב דיך ליב, און איך בענק זיך זייער צו דיר.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת במדבר, כ"ט אייר, מ"ד לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי', מנהלת בית פיגא, קרית ברסלב ליבערטי

בנוגע די מיידל וואס דערציילט ווי דער טאטע ווייזט איר יעדן אינדערפרי די נייעס פון מלחמות, פון באמבעס וכו' וכו'; ביטע אריבעררופן די טאטע, אים זאגן אז ער מאכט חרוב די ארבעט וואס מיר ארבעטן א גאנץ יאר מיטן קינד, און זיך אויסנעמען אז ער זאל נישט ווייזן קיין שום קליפס און ווידיאוס נייעס פאר די קינד, און נאר אזוי קענען מיר צוריק נעמען די קינד אויף קומענדיגע יאר הבא עלינו לטובה.

מיר זענען מחויב צו ארבעטן מיט די קינדער ווען די עלטערן ווילן מיט ארבעטן, רבי נתן האט אונז געלערנט וואס שטייט אין פסוק (שמות כג, ה): "עָזֹב תַּעֲזֹב עִמּוֹ", מען דארף יענעם העלפן, 'עמו' מיט יענעם; יענער דארף אויך זיך וועלן העלפן.

רעדט שיין, ווייך, אבער שטארק - אן קיין מורא.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שמיני, כ"ד אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך בין אזוי פארווייטאגט, אזויפיל יגיעות וטרחות וואס איך מוטשע זיך מיט דיר דו זאלסט האבן א חיים טובים, און מיט די קליינע טעלעפאן, פון קוקן ניאוף - פארלירסטו אלעס. אז מען קוקט עבירות - פארלירט מען אלעס, אז מען קוקט ניאוף - קומט א ביטערע סוף; איז פארוואס זאלסטו האבן ביי דיר אין טאש א שמוץ טעלעפאן וואס מען קען קוקן עבירות.

איך בעט דיר זייער, ווארף אוועק די שמוץ טעלעפאן, די שמוץ טעבלעט, קום צוריק צום אייבערשטן, קער זיך צוריק צו די הייליגע תורה. קוקן עבירות מאכט נישט פרייליך, עס מאכט נישט צופרידן; קוקן עבירות מאכט מער דיפרעסט, מער דערביטערט.

איך האב אזוי רחמנות אויף דיר, איך קוק זיך צו ווי צוביסליך פארלירסטו אלעס, די קליפות האבן דיך פארכאפט, זיי מאכן פון דיר ליצנות, זיי שלעפן דיך צו קוקן נאך א קליפ, נאך א מאווי פון שיקוץ, תיאוב און ניאוף, ליבער ברודער ווארף אוועק די זאכן, צעברעך די געטשקע, קום צוריק צום אייבערשטן.

דער אייבערשטער האט דיך ליב, ער ווארט זאלסט קומען צו אים, קום אין שול דאווענען די דריי תפילות, קום צוריק צו די תורה, באניי זיך מיט דיינע שיעורים אין מקרא, משנה, גמרא, הלכה ואגדה וכו'.

האסט א ווייב; קוק אויף איר, רעד מיט איר; פארוואס זאלסטו קוקן אויף פרעמדע, פארוואס זאלסטו זיך שרייבן מיט פרעמדע, וואס איז מיט דיר געשען?!

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת פקודי, ב' דראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב זייער רחמנות אויף אייך, איר קוקט עקלדיגע מאוויס, איר זענט פארכאפט ביי ושתי; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מגילה יב:): "היתה ושתי הרשעה מביאה בנות ישראל", ושתי האט גענומען טייערע אידישע טעכטער, "ומפשיטן ערומות", און זיי אויסגעטון, אוועקגענומען זייער איידלקייט און הייליגקייט.

פורים איז א הייליגע טאג, פורים קען מען אויסבעטן ביים אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו מרדכי הצדיק, זוכה זיין צו ווערן הייליג, אנטלויפן פון אחשורוש.

פורים זאלט איר בעטן אויף די איין זאך: "הייליגער באשעפער, 'כִּי נִמְכַּרְנוּ אֲנִי', איך בין פארכאפט ביי די טומאה, איך בין צוגעקלעבט צו מאוויס, הייליגער באשעפער געב מיר ריינקייט, געב מיר הייליגקייט".

דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף אייך.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ט טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אייער פראגע איז נישט פשוט; פון אייער זייט זענט איר גערעכט, איר געבט אן ערליכער חינוך פאר אייערע קינדער, זיי נישט צו ווייזן קיין שום מאווי, אפילו אידישע זאכן, כדי צו האלטן די קינדער ריין און הייליג, און יעצט ווען איר האט זיך דערוויסט אז ווען איר שיקט אייערע קינדער צו אייער שוויגער ווייזט זי זיי אידישע מאוויס; איר זענט זייער דערשראקן, איר פרעגט אויב איר זאלט איר זאגן נישט ווייזן מער פאר אייערע קינדער קיין מאוויס.

וואלט די מעשה פאסירט ביי א שכנ'טע, א חבר'טע - וואלט געווען די ריכטיגע וועג צו זאגן יענעם: "ביטע נישט ווייזן מיינע קינדער קיין שום זאך", אבער די פראגע איז 'ווי אזוי זאגט מען דאס פאר עלטערן?' פאר עלטערן טאר מען נישט זאגן אויב עס וועט זיין א פגם אין זייער כבוד, מען דארף זייער אכטונג געבן אויף די כבוד פון די עלטערן, עלטערן זענען הייליג און טייער און עס איז א גרויסע עבירה צו מזלזל זיין אין זיי, אויך איז דאס א סכנה, מען ליידט זייער אסאך אין לעבן אז מען גרויסט זיך אויף די עלטערן; איז ווי איז שייך צו זאגן אנווייזונגען פאר טאטע מאמע, שווער און שוויגער? עס איז א פגם אין כיבוד אב ואם.

די איינציגסטע עצה איז צו בעטן דעם אייבערשטן אז די קינדער זאלן אויפוואקסן ערליך און הייליג, און רעדן צו די קינדער זיך אכטונג געבן נישט קוקן אויף קיין טעלעפאן, טעבלעט וכדומה, און אז די קינדער פרעגן 'אבער זיידע האט א טעלעפאן!' 'אבער באבע קוקט מאוויס!' זאגט מען: "זיידע און באבע זענען זייער וואויל, זיי זענען זייער ערליך, מיר פירן זיך ווי די רבנים וואס זאגן נישט קוקן".

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ח טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

היט דיינע אויגן, קוק נישט קיין עבירות, קוק נישט קיין מאוויס, קוק נישט אויף פרעמדע. מוהרא"ש זאגט, דאס איז די בעסטע סגולה פאר פרנסה בשפע, מוהרא"ש טייטשט דעם פסוק (תהלים קמה, טו): "עֵינֵי כֹל אֵלֶיךָ יְשַׂבֵּרוּ, וְאַתָּה נוֹתֵן לָהֶם אֶת אָכְלָם בְּעִתּוֹ", 'יְשַׂבֵּרוּ' – קען מען ליינען מיט א שׁין: "עֵינֵי כֹל אֵלֶיךָ 'יְשַׁבֵּרוּ'", אז מען צעברעכט די אויגן, מען קוקט נישט קיין עבירות - "וְאַתָּה נוֹתֵן לָהֶם אֶת אָכְלָם בְּעִתּוֹ", וועט דער אייבערשטער געבן פרנסה אין צייט.

אז דו וועסט היטן די אויגן; נישט קוקן קיין עבירות, נישט קוקן מאוויס, קליפס און בילדער פון פרעמדע, אויך ביי די ארבעט מיט די סעקריטעריס פרויען וועסטו נישט קוקן - וועסטו זוכה זיין צו פרנסה בריווח; ווייל ווען מען היט נישט די אויגן - קומט מען נאכדעם צו פוגם זיין בברית, וואס דאס ברענגט אלע צרות אויפן מענטש; דאס ברענגט ארעמקייט. אזוי ווי דער הייליגער זוהר זאגט (פנחס, רמד:): "מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִרוּרִין דְּנַהֲמָא, עֲנִיּוּתָא רָדִיף אֲבַּתְרֵיהּ", ווער עס איז ווארפט אראפ ברעקלעך פון ברויט וועט זיין אן ארעמאן, "כָּל שֶׁכֵּן מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִירוּרִין דְּמוֹחָא", איז דאך זיכער אז אויב מען איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן - פארלירט מען דאס מזל און מען ווערט אן ארעמאן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת מקץ, ג' טבת, זאת חנוכה, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

היינט זאת חנוכה איז א גרויסער טאג, מען קען היינט אנהויבן דינען דעם אייבערשטן מיט שמחה.

בעט איך דיך זייער, הויב אן נאכאמאל, לאז נישט נאך דיין ווילן, געב נישט אויף; דער רבי האט געשריגן מיט א הויך קול (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עח): "גיוואלד! קיין יאוש איז גארנישט פארהאנען!"

טייערער ברודער מיינע, געענדיגט מיט די טומאה, היינט זאת חנוכה קענסטו זוכה זיין צו ווערן ריין פארן אייבערשטן, ווארף אוועק די טומאה, קוק נישט קיין מאוויס מער, קוק נישט קיין זוהמה; אז מען קוקט עבירות ווערט מען בעצבות, מען פארלירט אלעס.

פאלג מיך טייערער הארציגער חבר, אנשטאט זיך באהאלטן מיט א טעבלעט, אייפאד, סמארטפאון און קוקן שמוץ, קוקן ניאוף רחמנא לצלן - זאלסטו זיך באהאלטן מיטן אייבערשטן; זוך א ווינקל וואו קיינער איז נישט דארט און שמועס זיך אויס דאס הארץ, רעד זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן, וויין צו אים, זאג אים: "רבונו של עולם, ווען וועל איך שוין תשובה טון? איך ליג אין בלאטע, איך ליג אין עבירות, מיין גאנצע מח מחשבה איז נאר ניאוף; העלף מיר טאטע, ראטעווע מיך באשעפער".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א פרייליכן חנוכה און א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת חיי שרה, כ"ב מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אויף די פראגע, אויב איר זאלט ווייזן פאר אייער בעבי קליפס און ווידיאוס פון אים אליינס; דער ענטפער איז ניין, עס איז נישט גוט צו ווייזן פאר קינדער קליפס און ווידיאוס.

איר פרעגט נאר בנוגע דעם קינד, אויב מען זאל ווייזן קליפס וכו'; די פראגע דארף מען פרעגן אויך פאר די עלטערן, ווייל אויך פאר די טאטע מאמע איז נישט גוט צו ווייזן קליפס און ווידיאוס.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער ווייטאגליכער בריוו.

איך האב זייער רחמנות אויף אייך און אויף אייער מאן און קינדער. איך געדענק אייך אלס תלמידה בית פיגא, ווי שיין אייער לעבן איז אייך געווען, און יעצט, פון ווען איר זענט פארקנעכטעט צום סמארטפאון, איר קוקט טאג און נאכט מאוויס - גייט איר צוגרינד; איר, אייער מאן און קינדער.

דאס הארץ רייסט מיר, וואס האט פאסירט מיט אייך און אייער מאן? איך האב זיך אזוי אוועק געגעבן פאר ענק, סיי פאר אייער מאן ווען ער האט געלערנט אין ישיבה, און סיי פאר אייך אין בית פיגא, און יעצט ווען ביידע פון ענק זענען פארקנעכטעטע פאר די טעלעפאן; איר ווערט נערוועז פון די קינדער, די הויז פליט, עס איז שמוציג און נאכגעלאזט, און אייער מאן מיט זיין טעלעפאן ווערט נערוועז פון אייך - דאס הארץ רייסט מיר.

מיינע תפילות צום אייבערשטן זענען: "למען לא ניגע לריק, ולא נלד לבהלה", די תלמידים און תלמידות פון אונזער מוסד זאלן בלייבן מיט יראת שמים און אויפשטעלן געזונטע ערליכע שטובער, מיין ארבעט זאל נישט זיין אומזיסט.

איך האף צום אייבערשטן ענק וועלן זיך איין טאג אויפוועקן און אנטלויפן פון תפיסה, אפלאזן די מאוויס, ארויסווארפן די עקלדיגע זאכן פון שטוב און לעבן אן ערליכע זיסע לעבן; איר וועט זיין א מאמע פאר די קינדער און א ווייב פאר אייער מאן, און אייער מאן וועט צוריק באקומען זיינע אויערן, ער וועט הערן ווען איר רעדט צו אים.

אין בין זיך נישט מייאש.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת במדבר, כ"ג אייר, ל"ח לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב

א אינגערמאן זאגט מיר, זיין ווייב זיצט גאנצע נעכט אין אונזער קיאסק און קוקט מאוויס, און פארשטייט זיך אז מען איז אויף ביינאכט קוקן מאוויס - איז נישטא קיין מאמע, נישטא קיין ווייב, השם ישמרינו.

וואס קען מען טון אז אונזער קיאסק זאל זיין אפגעהיטן מיט א גוטע פילטער, מען זאל נישט קענען קוקן קיין עבירות? איך וויל אזוי שטארק אונזערע ווייבער, אונזערע קינדער - זאלן זיין הייליג און ריין.

איך בעט דיר זייער, שטיי על המשמר, געב אכט אויף אונזער פלאץ מען זאל נישט קענען קוקן קיין מאוויס.

אויך זאלסטו מאכן די קיאסק זייער באקוועם אז די אינגעלייט און ווייבער זאלן קענען אלעס באשטעלן און אלעס ערלעדיגן דארט, אזוי וועט מען נישט אריינברענגען אין שטוב דעם מלאך המוות; די קינדער, די לופט - וועט בלייבן ריין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת צו, ד' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן

... תחי', בית שמש

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

ווען עס קומען אריין אין אייך די מחשבות אז ביים אייבערשטן זענט איר שוין סיי ווי סוג ב' און איר זענט שוין סיי ווי פארפאלן - זאלט איר זיך זאגן: "ליגנט!" זאגט זיך אליינס: "נישט אמת!" "איך בין ביים אייבערשטן א בת יחידה", "איך בין זייער גוט און זייער חשוב".

די אלע מחשבות וואס איר טראכט 'איך בין נישט גוט' - דאס איז פונעם שטן, פונעם מלאך המות וואס וויל הרג'ענען דעם מענטש און אים צונעמען אלעס פון זיין לעבן. בעט איך אייך זייער איר זאלט אים נישט צו הערן, נאר גלייבן אז איר זענט זייער זייער חשוב ביים אייבערשטן.

בנוגע קוקן מאוויס, פלעיס וכו' וכו'; עס לוינט זיך נישט צו קוקן, עס לוינט זיך צו היטן פון די זאכן. ווייל אז מען האט הייליגע אויגן און א ריינעם מח - איז מען זוכה צו ערליכע קינדער, דאס לעבן איז זיס און געשמאק.

ובנוגע וואס איר זאגט, עס איז אייך שווער צו מכבד זיין די עלטערן אין הארץ, עס איז שווער צו טראכטן שיין פון זיי; וויסן זאלט איר, מיט תפילה והתבודדות קען מען צו דעם אויך זוכה זיין.

בעטס דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל ליב האבן מיינע עלטערן, איך זאל זיי מכבד זיין, איך זאל טראכטן נאר גוטס אויף זיי. רבונו של עולם, עס איז מיר גרינג צו טראכטן אויף אנדערע גוט, איך קען דן זיין לזכות פרעמדע, אבער מיינע אייגענע עלטערן, מיינע נאנטע - אויף זיי איז שווער צו טראכטן גוטס; העלף מיר איך זאל זיי מכבד זיין און אויך אין הארץ זאל איך זיי מכבד זיין. העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל דיך שפירן".

מיט תפילה וועט איר זוכה זיין צו קענען טון די מצוה ווי מען באדארף.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת משפטים, ל"ח שובבי"ם, כ"ד שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן

... תחי', בית שמש

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך בין זייער איבערגענומען פון וואו איר נעמט אזא שטארקייט צו שטיין קעגן די שווערע נסיונות; עס איז אזוי שיין צו הערן ווי איר שטארקט זיך.

אייער טאטע שליט"א האט מיר דערציילט אז איר זענט זייער א גוט קינד און איר שטארקט זיך זייער.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן כח ווייטער צו דינען דעם אייבערשטן און נישט קוקן קיין שלעכטע זאכן. אז איר וועט זיין שטארק - וועט איר באקומען א גוטער חתן, איר וועט האבן אמת'ע ליבשאפט, עס וועט אייך זיין גוט א גאנץ לעבן.

איך שיק אייך מיט א מתנה, א ספר תהילים, מיט אייער טאטע שליט"א. זאגט יעדן טאג אביסל תהילים, און ווען איר ענדיגט תהילים זאלט איר אריינשרייבן די וויפילטע מאל דאס איז, אזוי וועט איר מאכן א נחת רוח דעם אייבערשטן.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ב.): "אֵין מְזַוְּגִין לוֹ לְאָדָם אִשָּׁה אֶלָּא לְפִי מַעֲשָׂיו", קומט אויס, אזוי ווי דער חתן פירט זיך - אזוי פירט זיך די כלה, און אזוי ווי די כלה פירט זיך - אזוי דער חתן; אז איר וועט נישט האבן און נישט קוקן אין קיין נישט גוטע טעלעפאן - וועט אייער חתן - אייער מאן - אויך האבן ריינע אויגעלעך, ער וועט נאר קוקן אויף אייך, און נאר טראכטן פון אייך; איך בין זיכער איז דאס ווילט איר.

זייט שטארק, דער אייבערשטער איז מיט אייך.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת יתרו, ל' שובבי"ם, ט"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו און דיין ווייב'ס בריוו.

איך פריי זיך צו הערן אז דו שטארקסט זיך מיט דיינע שיעורים כסדרן, דו לערנסט יעדן טאג א בלאט בבלי, א בלאט ירושלמי און א פרק תוספתא - ראשי תיבות בי"ת נצחי. מוהרא"ש זאגט, דאס איז מסוגל פאר א בית בזה ובבא. דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט קענען קויפן א הויז אין שטעטל - קרית ברסלב ליבערטי, אינעם נייעם געגנט בארדיטשוב, אויף די גאס רעדקליף.

בנוגע קוקן ווידיאו; מיר קוקן נישט קיין ווידיאו, אבער פון אונזערע רבי'ס - קוקן מיר, און פון צדיקים קען מען קוקן. מיין גרויסער זיידע, קארלסבורגער רב זכר צדיק לברכה, וואס איז געווען א גרויסער קנאי קעגן ווידיאוס און בילדער - איז אבער געגאנגען קוקן א ווידיאו פון הרב הקדוש דער הייליגער מנחת אלעזר זכותו יגן עלינו, ווי ער שרייט קיין אמעריקע, צו די אמעריקאנער אידן: "האלט שבת!" אבער חס ושלום קוקן ווידיאו.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת בשלח, כ"א שובבי"ם, ז' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי', מאנסי

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

עס איז א גרויסע זאך וואס איר טוט, אז איר מאכט ביי אייך אין שטוב די וועכנטליכע פרויען צאמקום. איר האט נישט קיין השגה וואס פאר א זכות דאס איז; די פרויען גייען אהיים מיט פרישע כוחות, פרישע לופט צו אטעמען; מען פילט זיך אן מיט אמונה, מיט חיזוק צו דינען דעם אייבערשטן מיט די קינדער, מאן און אזוי ווייטער.

איר קענט אויפשפילן ביי די פרויען צאמקום זאכן פון בית פיגא אדער פון ישיבה, דאס איז נישט אין די גדר פון נישט קוקן ווידיא"ס.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת שמות, ט"ז טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך וויל דיר נאכאמאל בעטן: קוק נישט קיין מאוויס; אז מען קוקט מאוויס - ווערט מען אפגעריסן פונעם אייבערשטן.

מען איז יעצט אריין אין די טעג פון שובבי"ם, יעצט איז א צייט צו פאררעכטן אלע פגמי הברית; זאלסטו אוועקווארפן דיינע עבירות. קוק נישט קיין קליפס פון גוים און גויות. קוק נישט גארנישט, אפילו נייעס; א שאד די מח זאל דיר ווערן פארברענט, קוק אין די חומש, קוק אין די משניות און אין די הייליגע גמרא.

אויך דיין ווייב וועט זיין אסאך מער פרייליך ווען זי וועט דיך זען מיט אן ערליכע טעלעפאן וואס מען קען נישט זען אין דעם עבירות.

נעם אן מיינע ווערטער, איך מיין נאר דיין גוטס; נאר דו וועסט מרוויח זיין אז דו וועסט פאלגן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, יבנאל

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי זיך זייער אז דו האסט ארויסגענומען דעם קאמפיוטער פון דיין שטוב, עס איז נישט גוט צו ווייזן פאר קינדער קיין שום קליפס, אפילו אידישע זאכן.

ווען מיר האבן געעפנט די חדר אין אמעריקע - האבן מיר נישט געהאט קיין פלאץ וואו צו זיין, מיר האבן געוואנדערט פון איין פלאץ צום צווייטן פלאץ. על הטוב יזכר הרב רבי יצחק לעזער שליט"א וואס האט אונז דעמאלט אוועק געגעבן א דירה, זיין בעיסמענט - מיר זאלן דאס נוצן פאר די חדר.

דארט איז געווען נאר פלאץ צו לערנען, די קינדער האבן נישט געהאט קיין פלאץ צו שפילן, ביי הפסקה האבן מיר ארויסגענומען די קינדער אין פארק צו שפילן, און ווען עס האט גערעגנט איז נישט געווען וואס צו טון, עס איז געווען זייער צעקוועטשט. איין טאג איז געווען זייער שווער מיט די קינדער, האט איינער פון די איינגעשטעלטע געטראכט אז ער וועט ווייזן פאר די קינדער אויפן קאמפיוטער עפעס אידישע קליפס וכו', און מוהרא"ש האט מיך גערופן און געזאגט זייער שארף, אויב מען וועט נאכאמאל ווייזן פאר די קינדער קליפס - זאל מען אראפנעמען זיין נאמען פון די מוסד.

מוהרא"ש האט אונז געגעבן צו פארשטיין די חומר הדברים פון ווייזן פאר קינדער קליפס און ווידיאוס, אפילו אידישע זאכן; פון חתונות, זינגערס וכדומה.

וואויל איז דעם וואס גייט בתמימות, ער איז נישט קיין אויבער חכם, ער פאלגט, ער ברענגט נישט אריין אין שטוב די זאכן.

א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

משניות צעברעכט תאוות ניאוף. אז דו וועסט זאגן משניות טאג נאך טאג, דו וועסט דאס טון מיט אן עקשנות; דו וועסט נישט קוקן אויף דעם וואס דו האלסט אין איין אראפפאלן אין פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה - רחמנא לצלן, דו וועסט זיין שטארק מיט לימוד התורה הקדושה - וועסטו ארויסגיין פון דיין פלאנטער, דו וועסט ווערן אן ערליכער איד.

הויב אן זאגן משניות אין א רייע דוקא, זאג א פרק נאך א פרק; דאס וועט דיך מאכן פאר א גרויסער צדיק, קוק נישט אויף דעם אז דו פארשטייסט נישט דאס לערנען. דער הייליגער רבי האט אונז מגלה געווען א וועג צו לערנען, עיין שיחות הר"ן (סימן עו) וואו דער רבי זאגט: "אֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד", מען דארף נישט ביים לערנען, "רַק הָאֲמִירָה לְבַד", נאר זאגן די ווערטער. "לוֹמַר הַדְּבָרִים כְּסֵדֶר", זאגן די ווערטער אין א רייע, "וּמִמֵּילָא יָבִין", און מען וועט שוין פון זיך אליינס פארשטיין, "וְאִם לֹא יָבִין תֵּכֶף" און אויב מען וועט נישט פארשטיין - "יָבִין אַחַר כָּךְ", וועט מען שפעטער, מיט די צייט - פארשטיין, עיין שם.

טענה נישט מיט קיין לצים, טענה נישט מיט קיין מחוצפים; בעיקר געב זיך אכטונג פון די צבועים. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה כב:): "הִזָּהֲרוּ מִן הַצְּבוּעִים" געבט זיך אכטונג פון די וואס זעען אויס ווי פנחס און טוען מעשה זמרי; די אלע וואס שפעטן פון לערנען, און שפעטן פון צדיקים וואס זענען מגלה דעם אייבערשטן אויף די וועלט - די אלע זענען בעלי עבירה, גרויסע נואפים. אפילו פון אינדרויסן שטעלן זיי א פנים ווי פנחס - זענען זיי עושה מעשה זמרי.

איך זאג דיר איך האב דאס געזען ביי צענדליגער בחורים און צענדליגער אינגעלייט; די אלע וואס האבן געזאגט משניות מיט א שטארקייט - זענען היינט גרויסע ערליכע אידן. אפילו די וואס זענען געלעגן אין עקלדיגע מעשים רחמנא לצלן וואס מען קען אפילו נישט אראפשרייבן, אלע זענען זיי ארויסגעקראכן פון דעם דורך פאלגן דעם רבי'ן, נאכגיין מוהרא"ש מיט תמימות ופשיטות; הלואי זאלסטו שוין אויך אנהייבן פאלגן דעם רבי'ן.

צאל שכר לימוד, איך קען נישט אנגיין מער נאר אז אלע עלטערן הויבן אן צאלן שכר לימוד. איך ווייס אז דו פלאגסט זיך, דו האסט נישט, אבער פאר עפעס האסטו יא; לעקטער צאלסטו, און נאך זאכן צאלסטו, בעט איך דיר לייג שכר לימוד די ערשטע אויף די ליסטע.

אפהיטן זאל דער אייבערשטער אז איך וועל צאמברעכן און נישט קענען מער אנגיין מיט די מוסד, וואס וועסטו דעמאלט טון?

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת לך לך, ה' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

עס איז ממש אזוי ווי דו זאגסט, דער רבי האט דיך ארויסגעצויגן פון בלאטע - יעצט ציסטו ארויס אנדערע פון בלאטע. אז דו פלעגסט קוקן מאוויס און דער רבי האט דיר געגעבן די שכל דאס אוועק צו ווארפן און האבן א ריינע מח מחשבה - זאלסטו אריינלייגן אין דיינע תלמידים יראת שמים, זיי זאלן נישט קוקן קיין מאוויס און האבן ריינע אויגן, א ריינע מח מחשבה.

דאס איז די גרעסטע תיקון דיינע, אז דו לערנסט מיט קינדער די ריינע אמונה און דו לייגסט אריין אין זיי יראת שמים - מיט דעם וועסטו אלעס פאררעכטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

נעכטן האב איך זיך זייער נישט גוט געשפירט, עס האט געהייסן איך וועל אויפנעמען אינגעלייט, אזוי ווי געווענליך יעדע זונטאג נעם איך אויף די חתונה געהאטע תלמידי הישיבה, אבער איך האב נישט געקענט, איך האב שווער געאטעמט, איך בין פארקילט.

דיר בעט איך זייער, היט דיינע אויגן; קוק נישט קיין שמוציגע בילדער, עקעלדיגע ווידיאוס. אויב מען איז מפקיר די אויגן - פאלט מען אראפ אין די שרעקליכע עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן. די עבירה הרג'עט דעם מענטש, מען פארלירט אלעס; מען פארלירט די פרנסה, מען פארלירט די ווייב מיט די קינדער, מען פארלירט די טעם פון דאווענען און לערנען, ועל כולם פארלירט מען די הייליגע אמונה; מען ווערט אנגעפילט מיט קשיות אויפ'ן הייליגן באשעפער, אלץ דורך די עבירה פון פגם הברית.

דו ווייסט דאס אז יעדער גנב לאזט נאך פיס טריט אונטער זיך, נישטא אזא זאך איינער זאל זיך קענען ארויסדרייען, ביים סוף קומט מען אן אין תפיסה. אזוי אויך, ווער עס באהאלט זיך מיט אן עבירה מיינט אז ער קען זיך באהאלטן, אבער ביים סוף קומט ארויס די סוד, דעמאלט איז גאר ביטער, מען ווערט פארשעמט פאר אלעמען; די ווייב אנטלויפט, און אפילו מען וועט איר זאגן נישט אנטלויפן האט דאס שוין יענע טעם, יענץ פנים; זי קען נישט לעבן מער אינאיינעם וכו' וכו', די קינדער שעמען זיך פון אזא טאטע, און אזוי ווייטער, דעריבער זאלסטו שוין באצייטנס אפלאזן אלע דיינע קשרים וכו'.

זוך דיר נישט קיין צרות. אפילו ווען דו ווילסט טון א חסד וכו' - זאלסטו טון חסד מיט מענער, און דיין ווייב זאלסטו לאזן טון חסד מיט פרויען, דו געב אכטונג פאר דיין לעבן. דערפאר האב איך גרויס חשק אין שטעטל אז פרויען זאלן זיך אויסלערנען צו קענען ראטעווען לעבנס, ווייל די שטעטל איז קליין, אלע קענען זיך, איז וואס פעלט אויס אינגעלייט זאלן זיך באשעפטיגן מיט זיי; ענדערש זאלן פרויען טון חסד מיט פרויען און מענער מיט מענער.

איך בין נעכטן געווען מנחם אבל זיין מיין מחותן, דער שווער פון אונזער מנהל ר' מרדכי אינדיג נרו יאיר, הרב ..., ער זיצט שבעה נאך א ברודער זיינע, טאטע פונעם מלמד ...; וואס זאל איך דיר זאגן, מען זעט ממש וואס מוהרא"ש פלעגט זאגן, מען גייט מנחם אבל זיין, דארט הערט מען נאר רעדן פון תורה, תפילה און תמימות; קיינער רעדט נישט פון קיין געלט, מען רעדט נישט פון הייזער, מען רעדט נאר דבורי תכלית.

ביינאכט האב איך זיך שוין בעסער געשפירט, בין איך צוריק אין ישיבה פארלערנען דעם בלאט גמרא. אם ירצה ה' מיטוואך זענען מיר מסיים מסכת כתובות און מען הויבט אן מסכת נדרים.

זאג דיינע בחורים זאלן קומען אין ישיבה מיט א מסכת נדרים, און אויב דיין בחור האלט מיט די הלכה שיעור - זאל ער ברענגען א הלכות שבת, מען גייט לערנען סימן שי"ח - הלכות בישול. און דיינע יונגערע בחורים זאלן אויך ברענגען מסכת סוכה.

היינט זאגט מען נישט יום כיפור קטן, וסימנך מלבד ח'ט'א'ת הכיפורים, יעדע ערב ראש חודש זאגט מען יום כיפור קטן, אויסער די פיר חדשים וואס איז ראשי תיבות חטא"ת: ח'שון ט'בת א'ייר און ת'שרי - זאגט מען נישט יום כיפור קטן.

היינט נאכט וועט זיין די פרויען צאמקום, מען האט צעטיילט די צאמקום, מען קען מיטהאלטן די שיעורים סיי אין בית המדרש עצתו אמונה און סיי אין בית המדרש אשר בנחל; זע צו בלייבן אין שטוב אז דיין ווייב זאל קענען גיין שעפן פרישע כוחות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת מטות מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

זייט מכבד אייער מאמע; ביים אייבערשטן איז זייער חשוב די מצוה פון כיבוד אב ואם. דער אייבערשטער זאגט (קידושין ל:): "בזמן שאדם מכבד את אביו ואת אמו, אמר הקדוש ברוך הוא, מעלה אני עליהם כאילו דרתי ביניהם וכבדוני", ווער עס איז מכבד טאטע מאמע איז אזוי ווי מען איז מיך מכבד; די מצוה פון כיבוד אב ואם איז אזוי גרויס, "הוקש כיבוד אב ואם לכבודו של מקום" (בבא מציעא לב.), עס איז די זעלבע זאך ווי מכבד זיין טאטע מאמע.

אז אייער מאמע הייסט אייך קוקן מאוויס - זאלט איר נישט טענה'ען מיט איר, דריידט זיך ארויס מיט חכמה, מאכט זיך ווי איר גייט דאס טון, אבער איר זאלט דאס נישט טון, ווייל עס איז א גרויסע סכנה; קוקן מאוויס איז זייער שעדליך, עס רייסט אפ דעם מענטש פונעם אייבערשטן און פון די תורה.

בזכות די מצוה פון כיבוד אב ואם וועט איר זוכה זיין צו לעבן א גוט לעבן, א לאנג לעבן - בזה ובבא.