בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת ויקרא, ז' אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי

איך האב זייער הנאה פון דיר, יעדעס מאל איך זע דיר האב איך עקסטער הנאה ווי דו ביסט שטארק מיט דיין אידישקייט, דו פירסט זיך אזוי ערליך, און אז דו לעבסט אזוי שיין מיט דיין ווייב.

איך וויל דיר בעטן א קלייניקייט, האברך ... נרו יאיר איז זייער וויי געטון פון דיר. ער האט צו מיר געוויינט אז דו האסט אים פארשעמט, חוזק געמאכט ווי ער בויט. ביסט איין טאג געקומען קוקן די מצה בעקעריי וואס ער בויט; האסט געשריגן אויף אים, חוזק געמאכט, ער זאגט מיר עס איז שוין אריבער אפאר וואכן און ער קען עס נישט אראפשלינגען.

איך וויל דיר זייער בעטן זאלסט אים איבערבעטן, דו ווייסט דאך אז ער טוט אזויפיל פאר היכל הקודש, ער וויל גארנישט פאר זיך, נאר העלפן בויען היכל הקודש - דארפסטו אים איבערבעטן. אז איינער מאכט א טעות - קען מען זיך דורכרעדן, מען טאר נישט רעדן אויף א צווייטן; ווילסט מען זאל רעדן אויף דיר? ניין, טאר מען נישט רעדן אויף א צווייטן.

געב איבער פאר אלע וואס ווילן מיר העלפן, איך האב זייער אסאך מאל אז תלמידים פרעגן מיר מיט וואס מען קען מיר העלפן; מיט רעדן שיין צו אנדערע, עס זאל זיין שלום אין היכל הקודש.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת צו, י"א אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי', ליבערטי

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אזוי איז אויך ביי אנדערע פרויען, אין די טעג וכו' - ווערט מען טרויעריג; עס זענען דא פרויען וואס אין די טעג פירן זיי זיך נישט אויף שיין צום מאן וכו'.

מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל רעדן שיין צום מאן, און אז מען איז אין א שלעכטע גוסטע - זאל מען דאס נישט ווארפן אויפ'ן מאן.

אייער מאן איז זייער א ווייכער, זייער א גוטער; געבט אכטונג, רעדט צו אים שיין; אז מען רעדט שיין, מען פארטראגט זיך - זעט מען גרויסע ישועות.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת פקודי, כ"ט אדר א', ערב ראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן

די חשוב'ע תלמידה ... תחי', תלמידה בית פיגא

איר פירט זיך אויף זייער וואויל; איך באקום אזעלכע גוטע גרוסן אויף אייער אויפפירונג, איר זענט ערליך און איידל. איך האב שוין גערעדט מיט אייערע חשוב'ע עלטערן פון א גוטע שידוך פאר אייך, א בחור א ירא שמים מיט גוטע מידות.

האלטס אייך שטארק, גייט אן מיט אייער גוטע וועג; געבט גוטע ווערטער פאר אנדערע מיידלעך און העלפט אייער מאמע - וועט איר שיין מצליח זיין אין לעבן.

טראכטס נישט קיין נארישקייטן, דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקנ) אמאל טראכט א מענטש א דמיון און נאכדעם מיינט ער שוין אז עס איז אזוי געווען; לאזט אפ די דמיונות, טראכטס פונעם אייבערשטן. אלעס וואס מען טראכט איז דמיון, נאר די מחשבות פון אמונה איז מציאות, רעאליטעט, שכל'דיג.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת פקודי, כ"ו אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

עס זעט מיר אויס פון אייערע ווערטער ווי איר האט שוין פארגעסן די שיינע זאכן וואס איר האט געלערנט אין בית פיגא. איינע פון די וויכטיגסטע זאכן וואס מוהרא"ש לערנט אונז - אז מיר זאלן נישט זיין אנגעהאנגען אין קיינעם, נאר אינעם אייבערשטן, מיר זאלן נישט מאכן פון קיינעם קיין מציאות; אלע מחלוקות און פראבלעמען פאסירן ווען מען פארגעסט פונעם אייבערשטן, מען הויבט אן מאכן א מציאות פון א בשר ודם.

אויב איינער וויל נישט רעדן מיט אייך, וואס דארף אייך דאס שטערן פאר אייער לעבן? אז א צווייטער וויל נישט האבן מיט אייך - וואס דארף אייך דאס אראפווארפן? די מיידל וואס רעדט צו אנדערע מיידלעך וועגן אייך - וועט אייך נישט שאטן, קיינער קען גארנישט צונעמען פון אייך; אז איר וועט זיך אויפפירן גוט, איר וועט העלפן אייער מאמע, איר וועט זיך פירן מיט גוטע מידות – וועט איר האבן א גוטע נאמען, איר וועט טרעפן א גוטע שידוך.

דאס איז דער לימוד וואס מוהרא"ש לערנט מיט אונז; מיר זאלן זיין אזוי פעסט מיט די אמונה אינעם אייבערשטן, מיר זאלן זיך נישט פארלאזן אויף קיינעם נאר אויף אים.

איך שרייב אייך דא א שטיקל פון די צוואה וואס מוהרא"ש האט אונז געשריבן (צוואת מוהרא"ש אות ח-ט), חזר'ט דאס יעדן טאג - וועט איר ווערן אזוי שטארק, קיין שום זאך אין די וועלט וועט אייך נישט קענען צעברעכן:

"מַיינֶע טֵייעֶרֶע קִינְדֶער אוּן תַּלְמִידִים, אִיךְ בֶּעט אַייךְ אִיר זָאלְט זִיךְ שְׁטַארְקְן מִיט דִי פָּשׁוּטֶע אֱמוּנָה צוּ גְלֵייבְּן אִינֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, שְׁטֶענְדִיג זָאלְט אִיר הַאלְטְן פַאר דִי אוֹיגְן אַז נָאר דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער פִירְט דִי וֶועלְט מִיט אַ גֶעוַואלְדִיגֶע הַשְׁגָחָה פְּרָטִית, אוּן אַז עֶס אִיז גָארְנִישְׁט דָא אוֹיסֶערְן אֵייבֶּערְשְׁטְן.

אִיר זָאלְט קֵיינְמָאל נִישְׁט קוּקְן אוֹיף אַ צְוֵוייטְן. דִי וֶועלְט אִיז נִישְׁט אֵייעֶרְס, נָאר דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער פִירְט דִי וֶועלְט, אוּן דֶערִיבֶּער דַארְפְט אִיר זִיךְ נִישְׁט זָארְגְן פַאר אַ וֶועלְט וָואס גֶעהֶערְט נִישְׁט צוּ אַייךְ. אִיר דַארְפְט אַייךְ קֵיינְמָאל נִישְׁט מְבַלְבֵּל זַיין פוּן אַנְדֶערֶע מֶענְטְשְׁן, נִישְׁט קוּקְן אוֹיף קַיין אַנְדֶערֶע מֶענְטְשְׁן. וָואס אִיר דַארְפְט הָאבְּן זָאלְט אִיר זִיךְ צוּגֶעוואוֹינֶען צוּ רֶעדְן אוּן צוּ בֶּעטְן נָאר פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אוֹיף אִידִישׁ, אָדֶער אוֹיף סֵיי וֶועלְכֶע שְׁפְּרַאךְ אִיר זֶענְט צוּגֶעוואוֹינְט צוּ רֶעדְן.

דָאס רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן בּוֹיעֶט אוֹיף דִי אֱמוּנָה פוּנֶעם מֶענְטְשׁ, מִיט דֶעם וָואס אַ מֶענְטְשׁ רֶעדְט צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, עֶר בֶּעט דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אַלֶעס וָואס עֶר דַארְף, מִיט דֶעם וַוייזְט עֶר אַז עֶר וֵוייסְט אוּן גְלֵייבְּט קְלָאר אַז עֶס אִיז גָארְנִישְׁט דָא אוֹיסֶערְן אֵייבֶּערְשְׁטְן, אוּן אַז נָאר דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער פִירְט דִי גַאנְצֶע וֶועלְט.

אֱמוּנָה אִיז דֶער יְסוֹד פוּן אִידִישְׁקַייט, אֱמוּנָה קְלֶעבְּט צוּ דֶעם מֶענְטְשׁ צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן. וֶוען אַ מֶענְטְשׁ נֶעמְט אַרַיין אִין זִיךְ דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, עֶר שְׁטֶעלְט זִיךְ פָאר אִין זַיין מֹחַ אַז דִי גַאנְצֶע וֶועלְט אִיז אֵיין שְׁטִיק אֵייבֶּערְשְׁטֶער אוּן עֶר שְׁטֵייט אִינְדֶערְמִיט, דָאס אִיז דִי גְרֶעסְטֶע הַנָאָה אוּן גֶעשְׁמַאק וָואס מֶען קֶען הָאבְּן אוֹיף דֶער וֶועלְט, מֶען שְׁפִּירְט שׁוֹין אוֹיף דִי וֶועלְט דִי גֶעוַואלְדִיגֶע גוּטֶע גֶעשְׁמַאק אוּן הַנָאָה פוּן גַן עֵדֶן. אוּן צוּ דֶעם קֶען מֶען נָאר זוֹכֶה זַיין וֶוען מֶען לֵייגְט זִיךְ אַרַיין אִין דִי פָּשׁוּטֶע אֱמוּנָה, צוּ גְלֵייבְּן אִינֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אוּן צוּ רֶעדְן צוּ אִים מִיט תְּמִימוּת וּפְּשִׁיטוֹת אַזוֹי וִוי אַ מֶענְטְשׁ רֶעדְט צוּ זַיין חַבֶר אוּן אַזוֹי וִוי אַ קִינְד רֶעדְט צוּ זַיין טַאטְן.

אִיךְ בֶּעט אַייךְ זֵייעֶר אִיר זָאלְט זִיךְ גוּט אַרַיין נֶעמֶען אִין קָאפּ אַז אִיר הָאט נִישְׁט קֵיינֶעם אוֹיף דֶער וֶועלְט. קַיין שׁוּם מֶענְטְשׁ אוֹיף דֶער וֶועלְט קֶען אַייךְ נִישְׁט הֶעלְפְן, אוּן זִיכֶער קֶען קֵיינֶער אַייךְ נִישְׁט שְׁלֶעכְטְס טוּן. דֶערִיבֶּער זָאלְט אִיר נִישְׁט מוֹרָא הָאבְּן פוּן קַיין שׁוּם מֶענְטְשׁ, אוּן אִיר זָאלְט זִיךְ נִישְׁט חַנְפְ'עֶנֶען צוּ קַיין שׁוּם מֶענְטְשׁ, וַוייל דָאס וֶועט אַייךְ גָארְנִישְׁט הֶעלְפְן.

פַארְקֶערְט, דָאס וֶועט אַייךְ נָאר שָׁאטְן צוּם גֶעזוּנְט, וַוייל וֶוען מֶען פַארְלָאזְט זִיךְ אוֹיף מֶענְטְשְׁן, אוּן דֶערְנָאךְ זֶעט מֶען אַז יֶענֶער הָאט גָארְנִישְׁט גֶעקֶענְט הֶעלְפְן, יֶענֶער אִיז בִּכְלַל נִישְׁט אִינְטֶערֶעסִירְט דִיר צוּ הֶעלְפְן, דַאן וֶוערְט מֶען זֵייעֶר אַנְטוֹישְׁט, מֶען וֶוערְט זֵייעֶר צוּבְּרָאכְן אוּן צוּקְלַאפְּט פוּן דֶעם. אַ אִיד וָואס גְלֵייבְּט אָבֶּער אִינֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, עֶר פַארְלָאזְט זִיךְ אִינְגַאנְצְן נָאר אוֹיפְן אֵייבֶּערְשְׁטְן, דַאן אִיז עֶר זֵייעֶר מַצְלִיחַ".

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת כי תשא, י"ד אדר א', פורים קטן, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי

בנוגע אייער אינפעקשן וואס האלט אין איין צוריקקומען; נעמט זיך פאר אכטונג צו געבן ווי אזוי איר רעדט צו אנדערע מענטשן, נישט וויי טון קיינעם.

ווי אזוי א מענטש פירט זיך מיט אנדערע - אזוי פירט מען זיך צו אים. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ח:): "בַּמִדָּה שֶׁאָדָם מוֹדֵד, בָּהּ מוֹדְדִין לוֹ", ווי אזוי א מענטש פירט זיך - פירט מען זיך מיט אים; אז איר וועט אכטונג געבן, איר וועט רעדן שיין צו אנדערע, נישט וויי טון אנדערע - וועלן אייערע אינפעקשנס אוועק גיין; איר וועט זיין געזונט און שטארק.

אויך צו אייערע עלטערן זאלט איר רעדן מיט גרויס דרך ארץ און יראת הכבוד, און פארשטייט זיך צו אייער טייערער מאן זאלט איר רעדן ווייך און שיין.

בעטס דעם אייבערשטן יעדן טאג די פאר ווערטער:

"הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל היינט קיינעם נישט וויי טון, און קיינער זאל נישט ווערן וויי געטון דורך מיר. איך זאל רעדן צו אנדערע בדרך הישר והרצוי לפניך, ואל יעלה שום שנאה - איך זאל קיינעם נישט פיינט האבן".

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת כי תשא, י"ג אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא

אז אייער ברודער אדער שוועגערין רעדן צו אייך פון בחורים, זיי מאכן אייך משוגע "דער בחור איז דיין חתן", "יענער בחור איז דיין חתן", - זאלט איר זיי זאגן: "דער ראש ישיבה וויל און בעט אז די תלמידות בית פיגא זאלן נישט רעדן פון בחורים".

איך וועל זיי שרייבן זיי זאלן דאס מער נישט טון.

איר זאלט זיך ווייטער פירן מיט גוטע מידות, אויך מיט דרך ארץ. אייערע טיטשערס רעדן זייער שיין פון אייך, איר מאכט א גוטע לופט אין קלאס, איר פאלגט, איר זענט איידל, און איך בעט אייך, פאלגט דעם ראש ישיבה, רעדט נישט פון בחורים; איך וועל מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף אנטראגן פאר אייערע עלטערן א גוטע שידוך, א בחור מיט יראת שמים.

געבט אכטונג אין סקול אויף די מיידלעך וואס האבן נישט קיין חבר'טעס, איר זאלט זיין זייער חבר'טע. טראכטס אלץ, וואס וואלט איר געטון ווען איר זיצט איינער אליין און קיינער שמועסט נישט מיט אייך; איר וואלט זיך מחי' געווען ווען איינער קומט רעדן צו אייך.

בעזרת ה' יתברך

א' פרשת כי תשא, י"ג אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך בעט דיר זייער, אז דו האסט זיך אונטערגענומען צו זיין אחראי אויף די דארמעטארי - דארפסטו אכטונג געבן עס זאל נישט פארקומען קיין געשלעג.

פרייטאג פארטאגס האט א בחור צעשלאגן א צווייטער בחור, ער האט אים אויפגעוועקט פיר אזייגער פארטאגס ער זאל אויפרוימען די שטוב. איך האב נאך אזוינס נישט געהערט! ווער האט אים געפרעגט? ווער האט אים געשטעלט איינצוטיילן וואס, ווען און ווי?! און אפילו ער איז ממונה, וואס איז דאס אויפוועקן א צווייטער בחור?! עס איז נישט דאס ערשטע מאל וואס בחורים קומען זיך אפרעדן אויף אים. ער האט יענעם געשלאגן אזעלכע מכות, ביז מען האט אים אריינגעפירט אין שפיטאל, הצלה איז געקומען מיך אויפוועקן; פרעג נישט וואס איך האב געהאט.

בעט איך דיר זייער, אויב א בחור הייבט הענט - זאלסטו פטור ווערן פון אים וואס שנעלער. איינער וואס שלאגט - איז א ש"ד, א מזיק; א איד שלאגט נישט, א איד האט רחמנות.

די הייליגע חכמים זאגן (יבמות עט.) די סימנים פון א איד זענען: "רַחֲמָנִים, בַּיְישָׁנִין, וְגוֹמְלֵי חֲסָדִים"; אזוי ווערט גע'פסק'נט אין שלחן ערוך (אבן העזר סימן ב, סעיף ב), ווען מען זוכט א שידוך, מען וויל וויסן מיט וועמען זיך משדך צו זיין, אויב איינער איז א שלעגער - זאל מען שטיין ווייט פון אים, דאס איז א סימן אז אין זיין בלוט איז אויסגעמישט גוי'אישע בלוט, א משפחה וואס קריגט זיך נישט - דער איז א מיוחס.

איך האף דו וועסט אכטונג געבן עס זאל נישט זיין ביי אונז אזעלכע זאכן.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת כי תשא, י"ב אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא קרית ברסלב

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך פריי זיך זייער יעדעס מאל איר שרייבט מיר א בריוו.

זאגט יעדן טאג אביסל תהלים און העלפט אייער מאמע.

אויב מען טשעפעט אייך אין סקול זאלט איר זאגן פאר אייערע טיטשערס; איך וויל נישט מען זאל זיך טשעפען אין בית פיגא.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת כי תשא, י"ב אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא קרית ברסלב

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן פון אייך אז איר האט ליב סקול, איר האט ליב אייערע טיטשערס און איר הערט זיך צו אלעס וואס מען לערנט.

אז איר וועט זיך ווייטער פירן מיט אייערע גוטע מידות און אויסהערן אייערע טיטשערס - וועט איר זייער שיין מצליח זיין.

אויף אייער פראגע אויב מען מעג שפילן וכו'; שבת שפילט מען נישט מיט שניי, מען קען צוקומען צו חילול שבת.

אויף אייער פראגע וועגן הויזן וכו'; טוט נישט אן קיין הויזן, הויזן איז פאר אינגלעך, מיידלעך טראגן קליידער; הויזן איז פריצות פאר מיידלעך.

אויף די פראגע וכו'; טוט אן די קלייד וואס אייער מאמע זאגט אנצוטון.

וואס איר דארפט בעטס דעם אייבערשטן אויף אייער אייגענע שפראך.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מלמד קרית ברסלב

עפעס א האלבע מעשה האב איך געהערט, איינער פון די קינדער אין דיין כתה טשעפעט א צווייטע קינד פון א יונגערע כתה, ער טשעפעט אים מיט זיין אפשטאם, ער לאכט פון אים: "דו ספרדי'שער!"

איך האב דאס געהערט פון די מאמע פונעם קינד; איך בין זייער פארשעמט אז אזא זאך קען פאסירן ביי אונז אין חדר. ביז דערווייל ווייס איך נישט ווער דער אינגל איז, איך ציטער אויב איך וועל וויסן ווער דאס איז וועל איך אפשר פארשיקן דעם קינד. ווי קען זיין אזא זאך ביי אידישע קינדער, מען זאל זיך שטעכן מיט די אפשטאם, "ספרדי", "רוסקי", "אשכנזי"?! דאס איז דער גלות, אז מען מאכט פירודים צווישן אידישע קינדער; מיר האבן אלע איין אפשטאם, מיר זענען בני אברהם יצחק און יעקב.

איך בעט דיר זייער, רעד צו די קינדער פון גוטע מידות. רעד צו די קינדער פון אידישע מידות, רחמנים, בישנים און גומלי חסדים; לאז נישט קינדער מיט שלעכטע מידות. נישטא אזא זאך ווי זיך טשעפען, לייג אריין אין זיי ווארעמקייט פאר א צווייטער איד.

דאס איז מיין תפלה טאג איין טאג אויס: "הייליגער באשעפער, העלף מיר זאלן זיך ליב האבן, מיר זאלן זיך ליידן איינער דעם צווייטן, אלע אידן זאלן זיין ווי איין משפחה".

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת תרומה, ב' אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי

איך וויל אייך פרעגן א שאלה, וואס איז מרת ... שולדיג אז איר מאן האט אייך געבויט א הויז מיט טויזנט פראבלעמען?! וואס איז זי שולדיג אז איר מאן איז א גנב? וואס איז זי שולדיג אז זי האט א מאן א פארברעכער?!

איך פארשטיי נישט ווי אזוי מען קען זיין אזוי נאריש, אז איר זענט נאכאלץ נישט צופרידן פון אייער מקח – האט איר צוויי ברירות; אדער רופט אים צו דין תורה, און וואס בית דין וועט פסק'ענען וועט מען מקיים זיין, אדער קענט איר פארקויפן די הויז און קויפן פון א גוי, אדער זיך אוועקציען און עס וועט זיין שלום על ישראל; אבער פארהאלטן די פרוי איז א זאך וואס מען טאר נישט טון.

איך לייד פון דעם זייער אסאך, צענדליגער מאל האבן פרויען מיר וויי געטון מיט'ן גיין צו מיין ווייב און איר פארהאלטן: "פארוואס טוט דער ראש ישיבה אזוי?" "פארוואס זאגט דער ראש ישיבה אזוי?" ווען איך קום אהיים און איך זע מיין ווייב וויינען – ווייס איך שוין מיט וועם זי האט היינט גערעדט...

מיין ווייב איז בכלל נישט קיין שוואכע, זי האט מיר אלץ נאר מחזק געווען. זי איז אריבער שווערע בזיונות; ווען מיר האבן געעפנט די ישיבה האט מען ארום געשיקט בריוו פאר אלע שכנים מען זאל אפהאקן קשר מיט מיין ווייב און קינדער, מען האט געשיקט אויף די פאסט פאר די גאנצע גאס בריוו אין אידיש און אין ענגליש (מיר האבן אוועקגעלייגט פון אלע בריוו און פאשקעווילן). אויך האט מען געמאכט הפגנות קעגן מיין ווייב, מען האט איר זייער געטשעפעט, עד היום ווען מיין ווייב דערמאנט זיך פון די טעג – וויינט זי, אבער גארנישט האט איר שוואך געמאכט, עס האט וויי געטון אבער נישט אפגעשוואכט; אבער ווען נאנטע חבר'טעס, נשות אנשי שלומינו האבן נישט קיין שכל, זיי רופן און הויבן אן רעדן צו איר קעגן איר מאן – דאס קען זי נישט נעמען. זי פרעגט מיך אסאך מאל: "זאל איך צוריק פרעגן שאלות פון זייער מאן וכו'?" מיר טוען דאס נישט, מיר טשעפען נישט אנדערע.

אינטערעסאנט, דער בויער האט מיר אויך געבויט א הויז אין שטעטל, איך און מיין ווייב זענען אים זייער דאנקבאר, מיר האבן נאר הכרת הטוב פאר'ן אונז בויען אזא געשמאקע הויז. ברוך ה' ביי אונז איז אויך דא זאכן וואס מען דארף פאררעכטן, און זאכן וואס מען קען נישט פאררעכטן, וואס האט דאס מיט יענעם? דאס האט מיר מיר אליינס; מיר בעטן דעם אייבערשטן מיר זאלן האבן אלעס וואס מיר דארפן.

דער אינגערמאן וואס בויט די הייזער אין שטעטל איז נישט קיין גנב, נישט קיין פארברעכער, ער איז זייער ערליך אין געלט. עס איז אינטערעסאנט צו זען וואס פאסירט נאכן קויפן, ווי אזוי מען פירט זיך אויף; אבער דאס צו טון מיט זיין ווייב, איר וויי טון, איר טשעפען - איז א שרעקליכע עולה! טראכטס ווי אזוי איר וואלט געשפירט ווען מען זאל אייך אנהויבן זאגן זאכן אויף אייער מאן; נישטא קיין שום תירוץ דאס צו טון!

איך בעט אייך און איך בעט אלע פרויען, העלפט מיר בויען דעם שטעטל, שטעלט מיר נישט אונטער קיין פיסלעך, לייגט מיר נישט אונטער שטיינדלעך; איך ארבעט אזוי שווער אהערצושטעלן א שטאט על שם רבינו, א פלאץ פון ליבשאפט און אחדות; פארוואס זאל מען זיך בייסן.

ווען מיר האבן אנגעהויבן די שטעטל האב איך ענק געזאגט און געשריבן: "אויב וועט זיין אחדות צווישן אייך – וועלן אלע גוים פארקויפן פאר ביליג"; אנהויב איז אזוי געווען, מען האט געקויפט הייזער ממש בחנם, יעצט גייען די פרייזן ארויף העכער און העכער, די שכנים ווילן נישט פארקויפן; ווער איז שולדיג אין דעם? מיר אליינס, מיר בייסן זיך, מיר קענען זיך נישט ליידן.

איך ענדיג מיט א תפלה: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל קענען אריין ברענגען שלום צווישן אנשי שלומינו".

א צעבראכענע הארץ.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת בשלח, י"א שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה ברסלב

די שענסטע מדה איז הכרת הטוב, געדענקען און ארויסווייזן ווען איינער האט דיר גוטס געטון.

איך ווייס אז דער בחור ... נרו יאיר האט דיר געטון אסאך גוטס; ווען דו האסט נישט געהאט וואו צו שלאפן - האט ער דיר פארשאפט וואו צו שלאפן, ווען דו האסט נישט געהאט קיין עסן - האט ער דיר געשאפט עסן, און שיך וכו'.

יעצט האסטו אים וויי געטון ווען דו מיט אים זוכן א דירה מיט נאך צוויי בחורים, און דו ביסטו געגאנגען אונטערן רוקן אים אויסגעשפילט.

יעצט זע איך נאכאמאל וואס מוהרא"ש האט גע'חזר'ט מיט אונז טויזנטער מאל: "נישטא קיין חברים!" אפילו ווען איינער שמייכל צו מיר דארף איך חושש זיין אז ער גייט אונטער מיין רוקן.

בעט אים איבער, און בעט דעם אייבערשטן זאלסט שטענדיג האבן די גוטע מדה פון הכרת הטוב, געדענקען שטענדיג און ארויסווייזן דאנקבארקייט פאר ווער עס האט געטון א טובה.

לערן אסאך משניות; משניות לויטערט אויס דעם מענטש, מען ווערט א גרויסער צדיק.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא קרית ברסלב

ווען מיידלעך מאכן חוזק פון אנדערע - זאלט איר פארדרייען די שמועס.

עס איז נישט שיין חוזק צו מאכן פון אנדערע, בפרט פון די וואס ארבעטן פאר די מוסד; מען דארף שעצן די וואס ארבעטן פאר די מוסד, מען דארף העלפן די מוסד, נישט זוכן ווי מען קען לאכן אדער חוזק מאכן.

וויסן זאלט איר, די וואס מאכן חוזק פון דעם און יענעם, די מאכן חוזק פון דיר אויך; אונטער אייער רוקן, ווען איר וועט נישט הערן - וועלן זיי חוזק מאכן פון אייך. דעריבער זאלט איר אכטונג געבן נישט צו נעמען א טייל ווען מען מאכט חוזק פון אנדערע.

הלואי זאלן די תלמידות זיין א חלק פון די מוסד, זוכן צו העלפן מיט וואס מען קען און זיך באדאנקען פאר אלע וואס ארבעטן אזוי שווער; פאר די דרייווערס, פאר דעם מענידזשער, פאר יעדן איינעם.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן אלעס וואס דו שרייבסט.

די לעצטע פאר שורות שרייבסטו: "איך וויל בעטן דעם ראש ישיבה אויב מ'קען העלפן מיר און מיין ווייב; איך ווייס נישט פארוואס איך האב נישט געשריבן ביז יעצט, אבער מיר זענען שוין חתונה געהאט איבער א יאר, מיר האבן שוין ברוך ה' א קינד, אבער עס איז נאכאלץ נישט גלאטיג".

טייערע ליבער ... נרו יאיר, אויב דו ווילסט די שכינה הקדושה זאל רוען ביי דיר אין שטוב, דו ווילסט האבן אן אמת'ע שלום בית - איז דאס נאר מעגליך אז דו וועסט זיך איינבייגן דיין קאפ פאר'ן אייבערשטן, דו וועסט זיך מבטל זיין פאר אים; גארנישט וועלן - נאר טון רצון השם יתברך.

ווען מיר לערנען די הייליגע תורה זעען מיר ווי אזוי גרויסע צדיקים זענען געווען בטל ומבוטל צום אייבערשטן, אפילו די ווייב האט מצער געווען האבן זיי נאכאלץ געזוכט גוטס פאר זיי. די הייליגע חכמים דערציילן (יבמות סג.): "רַב, הַוָה קָא מְצַעֲרָא לֵיהּ דְבִיתְהוּ", דער הייליגער אמורא רב, זיין ווייב האט אים אלץ מצער געווען, ווען רב האט געבעטן עפעס עסן האט זי אלץ געמאכט פארקערט, ביז דער זון האט דאס נישט געקענט אויסהאלטן, האט ער זיך אריינגעמישט און אויסגעשפילט די מאמע אז עס זאל זיין גוט פאר'ן טאט'ן, האט רב געזאגט ער זאל דאס נישט טון.

אזוי אויך דערציילן חכמינו זכרונם לברכה (שם): "רֶבִּי חִיָיא הַוָה קָא מְצַעֲרָא לֵיהּ דְבִיתְהוּ", רב חייא'ס ווייב האט אים מצער געווען, "כִּי הַוָה מְשַׁכַּח מִידִי, צִיֵּיר לֵיהּ בְּסוּדְרֵיהּ וּמַיְיתֵי נִיהֲלֵהּ", מיט דעם אלעם האט ער געזוכט איר גוטס, ווען ער האט געטראפן א גוטע זאך פאר איר האט ער דאס שיין איינגעפאקט און אהיים געברענגט פאר איר, האט אים רב געפרעגט, פארוואס ברענגסטו איר? פארוואס זארגסטו פאר איר? זי איז דיר דאך שטענדיג מצער! האט רב חייא געענטפערט: "דַּיֵּינוּ שֶׁמְגַדְלוֹת בָּנֵינוּ", אפילו זי אז מיך מצער וועל איך זוכן נאר איר גוטס, ווייל זי העלפט מיר מגדל זיין די קינדער, "וּמַצִּילוֹת אוֹתָנוּ מִן הַחֵטְא", און זי ראטעוועט מיך פון עבירות.

מוהרא"ש פלעגט זיך שטענדיג פארוואונדערן ביי די גמרא, מען רעדט דאך דא פון רבי חייא, פון די גרעסטע צדיקים! מיר האבן נישט קיין השגה ווער רבי חייא איז געווען, די הייליגע חכמים זאגן (כתובות קג:): "כַּמָּה גְּדוֹלִים מַעֲשֵׂה חִיָיא וכו'", אפילו די צדיקים אויבן אין הימל זענען נישט זוכה צו זען זיין גרויסקייט וכו'; מיט דעם אלעם האט ער זיך אזוי אראפגעלאזט אין שטוב, געברענגט מתנות און אכטונג געגעבן אויף איר כבוד.

אז דו ווילסט זאכן זאלן ווערן מער גלאטיג - זאלסטו רעדן שיין צו דיין ווייב; געב איר גוטע ווערטער, זיסע ווערטער. קוק די זיסע ווערטער וואס די תורה דערציילט, ווי אזוי אדם הראשון האט גערעדט צו זיין ווייב. דער הייליגער זוהר זאגט (בראשית דף מט:): "הָא בְּסִימוּ דְּמִלִּין", דאס זענען די ווערטער וואס אדם הראשון האט גערעדט צו חוה, "לְאַמְשְׁכָא עִמָּהּ חֲבִיבוּתָא", כדי צו ציען צו איר ליבשאפט, "וּלְאַמְשָׁכָא לָהּ לִרְעוּתֵיהּ", זי זאל וועלן טון זיין ווילן, "לְאַתְעָרָא עִמָּהּ רְחִימוּתָא", און אויפצואוועקן די ליבשאפט; "חָמֵי כַּמָּה בְּסִימִין אִנּוּן מִלִּין", קום און זע די זיסע ווערטער וואס אדם הראשון האט גערעדט צו חוה, "כַּמָּה מִלֵּי דִרְחִימוּתָא אִנּוּן", אזויפיל ליבשאפט ליגט אין די ווערטער וואס ער האט איר געזאגט, "עֶצֶם מֵעֲצָמַי וּבָשָׂר מִבְּשָׂרִי, בְּגִין לְאַחֲזָאָה לָהּ דְּאִנּוּן חַד וְלָא אִית פִּירוּדָא בֵּינַיְיהוּ בְּכֹלָּא", מיר זענען איינס, מיר קענען זיך נישט צעטיילן, דו ביסט א חלק פון מיר.

עס איז כדאי דו זאלסט אריינקוקן וואס דער זוהר הקדוש זאגט (שם): "הַשְׁתָּא שָׁרֵי לְשַׁבָּחָא לָהּ", נאכדעם וואס אדם הראשון האט געזאגט די זיסע ווערטער פאר חוה, "עֶצֶם מֵעֲצָמַי וּבָשָׂר מִבְּשָׂרִי", - האט ער איר אנגעהויבן אויסלויבן, ער האט איר געזאגט: "לְזֹאת יִקָּרֵא אִשָּׁה", דאס מיינט, "דָּא הִיא דְּלָא יִשְׁתַּכַּח כַּוָּותָהּ", נישטא נאך אזא ווייב ווי דיר, "דָּא הִיא יְקָרָא דְּבֵיתָא", דו ביסט די גאנצע כבוד פון אונזער שטוב, "כֻּלְּהוֹן נָשִׁין גַּבָּהּ כְּקוֹפָא בִּפְנֵי בְּנִי נָשָׁא", אלע אנדערע פרויען זענען ווי מאלפעס אנטקעגן דיר, "אֲבָל לְזֹאת יִקָּרֵא אִשָּׁה שְׁלִימוּ דְּכֹלָּא לְזֹאת וְלָא לְאַחֲרָא", דו האסט אלע מעלות, דו ביסט די בעסטע ווייב, "כֹּלָּא הוּא מָלֵי רְחִימוּתָא", אזעלכע שיינע ליבשאפט ווערטער האט אדם הראשון גערעדט צו זיין ווייב, "כְּמָא דְאַתְּ אָמֵר (משלי לא, כט) רַבּוֹת בָּנוֹת עָשׂוּ חָיִל וְאַתְּ עָלִית עַל כֻּלָּנָה".

איך האף דו וועסט ארייננעמען די ווערטער אין דיר, דו וועסט טון וואס דא שטייט - וועט אלעס ווערן גלאטיג, דער לעבן וועט דיר ווערן זיס און שיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת בשלח, י' שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איין עצה איז דא אויסצוארבעטן די שלעכטע מידות: "התבודדות ותפילה"; נישטא קיין אנדערע עצה. ווער עס האט אין זיך די מדה פון טשעפען, פליקן, שטעכן מיט ווערטער, - דארף בעטן דעם אייבערשטן טאג נאך טאג, וואך נאך וואך, חודש נאך חודש - ביז דער אייבערשטער וועט אים העלפן.

דער הייליגער רבי האט געהאט א תלמיד שמואל אייזיק, ער איז געווען א גרויסער צדיק, איינמאל האט אים דער רבי אנגעכאפט ביים הארץ און געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תמא): "שמואל אייזיק, שמואל אייזיק, וועגן אביסל בלוט זאלסטו פארלירן די וועלט און יענע וועלט? קרעכץ עס אויס!" ווייל יעדער מענטש ווערט געבוירן מיט שלעכטע מידות, אז אלעס קומט זיך אים און ער איז אייביג גערעכט, דאס מאכט ער זאל גרינגשעצן אין אנדערע, ער רעדט שטעכעדיג און פליקעדיג; דאס אלעס קומט פון די הייסע בלוט פונעם מענטש.

די עצה איז, מען זאל נעמען די הייסע שלעכטע בלוט און דאס אויסלייטערן דורך זיך אויסקרעכצן צום אייבערשטן. דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן א מתנה "התבודדות", א מענטש זאל אויסשמועסן זיין הארץ פאר'ן אייבערשטן און אים דערציילן אלע שלעכטע מידות, אלע שלעכטע תאוות; דאס זויבערט דעם מענטש.

דער הייליגער רבי האט דערציילט (ספורי מעשיות, מעשה יב, מבעל תפילה): "די לייט פונעם קעניג האבן זיך געטראפן, האבן זיי געבעטן דעם פרומען בעל תפילה זאל אריינגיין אין די מדינות זיי אויסרייניגן פון זייער שמוץ", דער רבי דערציילט דארט איבער אלע כיתות וואס האבן גענומען תאוות רעות און עבירות, און געמאכט דערפון אן אמונה, נישט נאר זיי זענען אריינגעפאלן אין די תאוות, נאר עס איז געווארן ביי זיי ווי א שיטה, זיי האבן געגלייבט אז אזוי דארף מען זיך פירן און דאס איז דער תכלית, דאך האט דער בעל תפילה זיי אלע אויסגערייניגט; ווייל תפילה איז אזא שטארקע זאך, ווער עס בעט דעם אייבערשטן ברחמים ובתחנונים ער זאל אים העלפן - איז זוכה צו ווערן אויסגערייניגט, דאס איז וואס דער רבי האט געזאגט פאר זיין תלמיד: "שמואל אייזיק, שמואל אייזיק, וועגן אביסל בלוט זאלסטו פארלירן די וועלט און יענע וועלט? קרעכץ עס אויס!"

דאס זאגט דער רבי פאר יעדן פון אונז, קענסט עס זאגן פאר דיר מיט דיין נאמען: "... ... וועגן אביסל בלוט זאלסטו פארלירן די וועלט און יענע וועלט? קרעכץ עס אויס"; רעד זיך אויס צום אייבערשטן, בעט דעם אייבערשטן:

"רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זיין א גוטער מענטש, העלף מיר איך זאל נישט רעדן שטעכעדיג, איך זאל נישט וויי טון אנדערע; העלף מיר איך זאל האבן גוטע מידות, איך זאל קענען ליידן יעדן איינעם, הייליגער באשעפער האב רחמנות אויף מיר, איך וויל אזוי שטארק זיין אן ערליכער איד"; אזוי זאלסטו רעדן צום אייבערשטן - וועסטו קענען אויסארבעטן די מידות.

קענסט ליינען שבת קריאת שמע של אריז"ל.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויחי, י"א טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר

עס האט מיר זייער וויי געטון די מעשה וואס האט פאסירט, דו האסט געכאפט פעטש פון וכו'; דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף דיר און אננעמען די בזיונות און דיר געבן א גוטע שידוך.

ביי מיר ביסטו זייער חשוב, איך האב דיר זייער ליב; זיי זיך נישט מבלבל פון קיינעם, בלייב שטארק מיט דיין עבודת הקודש; סיי מיט דיינע שיעורים כסדרן און סיי מיט העלפן די ישיבה.

מאך זיך א צייט צו רעדן מיט די בחורים וואס האבן נישט קיין חברים, דאס איז די גרעסטע מצוה. איך האב באמערקט אז דו האסט א גוטע ווייכע הארץ, דו ביסט גוט פארדעם. די הייליגע חכמים זאגן (מגילה ג:) מת מצוה קומט פאר אלע מצוות, עס איז די גרעסטע זאך אויף די וועלט.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויחי, י"א טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש אשר בנחל ברסלב ליבערטי

איך פריי זיך צו הערן די גוטע נייעס אז דער בית המדרש איז שוין צוריק אפן צום באנוץ, אויך איז די מקוה אפן.

איך האף דער דיין שליט"א וועט דאווענען דארט, וועט עס זיין א שטארקע חיזוק פאר'ן בית המדרש און פאר די מתפללים. די תפילות זאל מען ווארטן אויפ'ן דיין שליט"א, אויך זאל ער רעדן ביי סיפורי מעשיות און שלש סעודות.

איך וועל אויפנעמען נאך א גבאי אז די עול פונעם בית המדרש זאל נישט פאלן אויף דיר אליין.

זע עס זאל זיין ריין; ברענג נישט עסן עס זאל גיין אין מיסט, ברענג נאר וויפיל מען דארף; שבת אינדערפרי אביסל מזונות, און ביי שלש סעודות - אביסל מצה מיט אביסל פיש, און טרינקען.

זע עס זאל זיין קאווע און טיי; מען קומט א לאנגע וועג, א קאלטע וועג; מען זאל זיך קענען אנווארעמען.

והעיקר (אבות א, טו): "הֱוֵי מְקַבֵּל אֶת כָּל הָאָדָם בְּסֵבֶר פָּנִים יָפוֹת", נעם אויף יעדן איינעם מיט א שמייכל, יעדער זאל זיך שפירן גוט; מען זאל שפירן אין בית המדרש אשר בנחל וואס מען שפירט ביים לערנען אשר בנחל.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת ויגש, ו' טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי

איך בין יעצט אין ירושלים עיר הקודש, איך בין געקומען אויף א שבת זיין צוזאמען מיט אנשי שלומינו, תלמידי היכל הקודש, זיך מחזק זיין אינאיינעם.

איך האב נישט די ווערטער דיר צו דערציילן פון די געשמאקע לופט וואס איז דא צווישן זיי, אזעלכע טייערע אינגעלייט, אזעלכע גוטע מענטשן; ממש א מחי' צו זיין דא.

זאג דיין ווייב, זי דארף פארשטיין אז מען דארף אכטונג געבן אויף יעדן איינעמ'ס געפילן; ווען די פרויען קומען זיך צאם איינמאל א וואך, מען טאנצט אינאיינעם - קען מען נישט אנצינדן ניגונים פון זינגערס וואס נישט יעדער הערט. עס זענען פארהאן משפחות וואס זענען זייער מקפיד נישט צו הערן און טאנצן מיט זינגערס וואס זינגען נישט חסידי'ש, דערפאר האב איך געבעטן איינע פון די פרויען זאל אנגרייטן ניגונים וואס אלע קענען הערן; עס איז שוין געווען משפחות וואס זענען נתרחק געווארן פון היכל הקודש נאר צוליב דעם.

שטארק זיך און שטארק דיין ווייב תחי'; ביי דיר אין שטוב קענט איר טאנצן און זינגען אויף וואס עס מאכט ענק פרייליך.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי

איך בין יעצט אויפ'ן פליגער, אויפ'ן וועג קיין ארץ ישראל, איך וועל בעטן פאר אייך און פאר אייער משפחה ביי מוהרא"ש.

איך וועל דערציילן פאר מוהרא"ש אלעס וואס אייער מאן טוט פאר אונזער קהילה; עס איז נישט צו באגרייפן וואס איין מענטש טוט אלץ, פיר און צוואנציג שעה, אנגעהויבן מיט'ן בית התבשיל, תומכי שבת פאר משפחות נצרכים, מיט אלעס, ובפרט מיט'ן זויבערן דעם בית המדרש.

נעמט אייך נישט צום הארצן ווען פרויען רופן זיך אן נאכן פרויען צאמקום, ווען אייער מאן קומט ארויסשיקן די פרויען צו קענען אויפרוימען די שול - ווערטער פון חוזק אויף אים; נעמט עס נישט צום הארצן, זיי מיינען גארנישט, אייער מאן העלפט מיר, ער איז דער איינציגסטער וועם עס גייט אן אז די שול זאל זיין גרייט און זויבער אינדערפרי.

שטארקט זיך און שטארקט אייער מאן ער זאל בלייבן משמש זיין דעם רבי'ן, עס זאל אייך זיין א זכי' צו האבן א מאן א משמש ביים רבי'ן, און זייט דן יעדן איינעם לכף זכות; קיינער מיינט נישט גארנישט שלעכטס, עס איז אזא אויסדרוק פון מענטשן זיך אנצורופן, נישט טראכטנדיג אז אפשר ווערט איינער וויי געטון.

דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן פאר אלע חסדים, פאר אייער שיינע משפחה, פאר אייערע ליכטיגע קינדער - וועט זיך עפענען די הימלען און עס וועט קומען נאך חסדים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי

אזוי ווי איר האט אייזערנע געדולד צו די קינדער אין סקול, איר זענט א געטרייע מחנכת, איר האט סבלנות צו די מיידלעך, איר ווערט נישט פארלוירן ווען א מיידל לאכט, שמייכלט, שטעקט ארויס די צונג וכדומה; נאך מער סבלנות און ווארעמקייט דארף מען האבן צו דערוואקסענע.

פארוואס זאג איך אייך דאס?

איך ווייס אז איר פרובירט מיט אלע כחות צו מאכן די וועכנטליכע צאמקום פאר די טייערע פרויען, נשות אנשי שלומינו. אין אנהייב ווען די שטעטעל איז געווען קליין, געציילטע משפחות - איז געווען ממש א מחי', אזוי ווי די שפריך ווארט גייט: "ווי קלענער דער עולם - אלץ גרעסער די שמחה"; מען איז געזיצן אינאיינעם די פאר פרויען, מען האט געשמועסט, מען האט גערעדט פון תפלה, פון צדיקים. יעצט איז די שטעטל זיך אביסל צואוואקסן איז אייך שווער צו האלטן שטיל די פרויען און הערן מעשיות פון תפילה, אזוי אויך ווען איר נעמט די מייק און איר בעט מען זאל זיין שטיל.

זאלט איר נישט נעמען גארנישט פערזענליך, קיינער מיינט נישט קיין שלעכטס; יעדער איז גוט, יעדער איז וואויל; מען דארף האבן סבלנות און שכל צו דערוואקסענע מענטשן אזוי ווי צו קינדער.

שטארקט זיך, זייט יעדן איינעם מחזק; אלע דארפן א גוט ווארט, אלע דארפן א שמייכל. דער וואס געדענקט צו שמייכלען צו יעדן איינעם, מאכט יעדן גוט שפירן - באקומט א שמייכל פונעם אייבערשטן אליינס; מען הייבט אן שפירן א נאנטקייט צום אייבערשטן, וואס אן אנדערער שפירט נישט.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

מען זאגט מיר פון אפיס אז דו ביסט שולדיג קרוב צו צען טויזנט דאלער פאר שכר לימוד; קען זיין דו ביסט געדרוקט, דו האסט נישט קיין געלט צו צאלן, אבער דאס איז נישט קיין תירוץ אויף דעם וואס דו הייבסט נישט אויף דעם טעלעפאן ווען מען רופט דיר פון אפיס.

עס איז זייער נישט שיין פון עלטערן דאס צו טון פאר די מוסד וואו די קינדער לערנען. די גאנצע מוסד; די מלמדים, די טיטשערס - ארבעטן ביטער שווער, זיי טוען אזויפול פאר די קינדער, קומט אונז דאס צוריק צו טון? זיך נישט וויסנדיג מאכן? צו שפייען אין פנים?!

שכר לימוד איז א נדבה? ווען מען צאלט שכר לימוד טוט מען איינעם א טובה? דאס איז א נדבה?! דאס איז פאר די אייגענע קינדער! דאס איז פאר מענטשן וואס זיצן פון אינדערפרי ביז ביינאכט מיט דיינע קינדער, מיט די גרעסטע מאס סבלנות, דאס טוסטו צוריק?!

איך זאג דיר קלאר דו זאלסט וויסן, אויב דו וועסט זיך נישט וויסנדיג מאכן, דו וועסט איגנארירן די מוסד - וועלן מיר ווייטער לערנען מיט דיינע קינדער, איך גיי זיי נישט פארשעמען, איך גיי זיי נישט אהיים שיקן; אבער וואס איז מיט דיר? וואס בעט איך פון דיר? איך בעט סך-הכל הייב אויף דעם טעלעפאן ווען מען רופט דיר, הער וואס מען בעט; ווער זאגט מיר דארפן די גאנצע צען טויזנט דאלער וואס דו ביסט שולדיג? מיר וועלן זיין צופרידן מיט א צוואנציגער, מיט א צענער; וואס הייסט מען מאכט זיך נישט וויסנדיג?!

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער הארציגער ... נרו יאיר

שטארק זיך אין דיין הייליגע ארבעט, דו לערנסט און דאווענסט זייער שיין, דיין התנהגות איז אויסנאם, דו מאכסט נאר נחת פאר אלעמען.

זיי ממשיך אין הפצה, גיי ווייטער מיט א שטארקייט און א שטורעם פארפלייצן די ספרים, קונטרסים, גליונות, קארטלעך, סידיס וכדומה לזה; דאס ברענגט צוריק אידישע קינדער צום אייבערשטן.

איך וויל דיר אבער בעטן, קריג זיך נישט מיט קיינעם; אז איינער איז אן עזות פנים, איינער צערייסט די ספרים - זאלסטו זיך נישט וויסנדיג מאכן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, כ): "עַז פָּנִים לְגֵיהִנֹּם"; דאס וועט סיי ווי מקוים ווערן, דו קריג זיך נישט.

איך האב נישט ליב צו הערן דיינע מעשיות ווי דו האסט דעם אויסגעבויגן דעם האנט און יענעם צובלוטיגט, אפילו דו זאלסט זיין הונדערט פראצענט גערעכט; דאס איז נישט אונזער וועג, אונזער וועג איז ישמע בזיונו ידום וישתוק.

דער אייבערשטער נעמט זיך אן פאר די כבוד פון צדיקים; עס איז דא אזויפיל שרעקעדיגע מעשיות פון מענטשן וואס האבן באקומען א שרעקליכער עונש פון פארשעמען א איד, פארשעמען א מפיץ. איך ווייס א מעשה, איינער האט צעריסן אין בית המדרש בפני קהל ועדה ספרים פון מוהרא"ש מיט א מורא'דיגער בזיון און גלייך נאכדעם האט ער זיך בטעות אפגעזויגן מיט אן עלעקטערישער זעג זיינע פינגערס השם ישמרינו; אזוי זענען דא כמה מעשיות פון שווערע עונשים לא עלינו.

דו גיי ווייטער הפצה, זיי מחזק אידישע קינדער, גיי מיט א שטאלץ מיט'ן גאנצן שטורעם, אבער אז דו טרעפסט א שיכור, א מנוול - זאלסטו נישט זוכן צו מנצח זיין, נאר מקיים זיין וואס דער רבי זאגט (ספר המידות אות פחד, חלק ב', סימן ג): "מִי שֶׁבּוֹרֵחַ מִן הַצָּרָה, הוּא פִּקֵּחַ", ווער עס אנטלויפט פון א צרה איז קלוג.

איך האף דו וועסט מיר דערציילן פון היינט און ווייטער שיינע מעשיות ווי מענטשן האבן זיך באדאנקט, און שיינע מעשיות ווי מענטשן האבן דיר פארשעמט און דו האסט נישט געענטפערט.

רבי נתן האט געהאט די מעגליכקייט צו פארשיקן זיינע מתנגדים קיין סיביר, דאך האט ער געזאגט: "איך וויל נישט, איך וויל ענדערש זיין פון די גע'רודפ'טע ווי איידער זיין פון די וואס רודפ'ן יענעם".

בשעת דו גייסט הפצה זאלסטו רעדן צום אייבערשטן, זינג, ברום, מורמל ארויס שטילערהייט ווערטער - וועסטו נישט ווערן גערעגט אויב מען נעמט נישט.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי

וואס גייט דיר אן אז דיין ווייב האט געקויפט א קלייד פאר הונדערט דאלער? פארוואס דארפסטו איר אלץ פרעגן: "נישטא ביליגער?" פארוואס פארגונסטו איר נישט? וואלסט זיך געדארפט פרייען אז זי האט געטראפן א קלייד וואס זי האט ליב.

הער שוין אויף צו זיין קארג, אז דו ווילסט זיין קארג קענסטו דאס טון פאר דיר אליינס; קומענדיגע מאל דו וועסט ארויסנעמען א קאר, ווען דער דילער וועט דיר פארשלאגן נאך א פיטשעווקע פאר נאך אפאר דאלער יעדן חודש, זאלסטו זיך זאגן 'נישטא ביליגער?' 'פעלט דאס אויס?'

דיין ווייב זאלסטו אויסלויבן און אויסרומען, אזוי ווי דער רבי האט אונז געלערנט; דאס ברענגט שפע, דאס ברענגט אלעס גוטס. פרוביר דאס אויס וועסטו זען ווי עס וועט דיר נתרחב ווערן די פרנסה; ווי מער דו וועסט איר פרייליך מאכן, דו וועסט רעדן שיין צו איר, זי וועט נישט מורא האבן פון דיר - וועט זיך עפענען די שפע פון פרנסה.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי

איך הער זייער גוטע גרוסן פון דיין מלמד נרו יאיר אויף דיר, ער זאגט אז דו פירסט זיך אויף מיט דרך ארץ און דו לערנסט פלייסיג.

איך פריי זיך זייער צו הערן די גוטע גרוסן, איך האף צום אייבערשטן אז דו ביסט מקרב אלע קינדער, דו לעבסט בשלום מיט זיי אלע.

איינער פון די עלטערן האבן מיר געזאגט אז זיין קינד וויינט אינדערהיים אז מען טשעפעט אים אין חדר; איך האף אז עס איז נישט אמת, איך האף אז עס איז נישט דו, איך וועל רעדן צו יענער קינד, אפשר איז עס נאר אן איינרעדעניש.

על כל פנים, דיר בעט איך דו זאלסט יעדן ליב האבן, יעדן געבן גוטע ווערטער. דו ביסט א טייער קינד, איך האב דיר זייער ליב, איך האף דו וועסט אויסוואקסן א גרויסער צדיק.

מוהרא"ש זאגט, א צדיק ווערט מען ווען מען בייגט זיך איין פאר א צווייטן איד. די אות צדיק איז אזוי ווי אן איינגעבויגענע מענטש וואס טראגט א יוד אויף די פלייצע 'צ'.

אויך בעט איך דיר זייער זאלסט מיר שרייבן בריוו, אמאל פלעגסטו מיר שרייבן איין מאל א וואך; איך ווארט אויף דיינע בריוו.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויצא, ו' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

עס איז אמת אז מאן און ווייב דארפן זיין אפן איינער צום צווייטן און איר האט זייער גוט געטון אז איר האט זיך אויסגעשמועסט מיט אים וואס עס שטערט אייך, פארוואס ער זאגט פאר זיין מאמע פריוואטע זאכן. יעצט אז ער האט אייך איבערגעבעטן, ער האט חרטה אויף וואס ער האט געטון; ער האט נישט געכאפט וואס ער טוט, ער איז נאך צוגעוואוינט פון אלס קינד מיט אזא טעראר צו דערציילן יעדע אטעם פון לעבן - דארפט איר גיין ווייטער, איר דארפט אים מוחל זיין און אים מער נישט פארהאלטן.

איר מעגט אים מיטטיילן אייערע געפילן אז איר זענט פארשעמט פון זיין מאמע, זי קוקט יעצט אויף אייך וכו'; אבער האלטס אים מער נישט פאָר, ער איז נישט שולדיג, ער איז אויפגעוואקסן מיט א מורא'דיגע טעראר, ער ווערט יעצט צוביסליך צוגעוואוינט צו שטיין אויף די אייגענע פיס.

פארלייגט זיך אויף איין זאך, אויף שלום בית; לאזט נישט דעם שטן אריינקומען ביי אייך אין שטוב, נעמט אים נישט אריין ביי אייך אין הארץ, וועט איר זוכה זיין צו בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצוות. אזוי ווי די הייליגע חכמים דערציילן פונעם תנא רבי שמעון בר יוחאי (שיר השירים רבה א, לא): א פארפאלק זענען געקומען צום הייליגן תנא רבי שמעון בר יוחאי אז זיי ווילן זיך גט'ן, היות עס איז שוין איבער צען יאר וואס זיי האבן חתונה געהאט און זיי זענען נאכנישט נפקד געווארן מיט קינדער, האט זיי רבי שמעון בר יוחאי געזאגט זיי זאלן מאכן א סעודה פאר זיי גט'ן זיך. בשעת די סעודה, ווען דער מאן איז שוין געווען גוט בגילופין פון אפאר גלעזלעך וויין, האט ער צוגערופן זיין ווייב און איר געזאגט: "היות מיר האבן געהאט שיינע יארן צוזאמען און יעצט גייען מיר זיך גט'ן, וויל איך דיר געבן עפעס א טייערע זאך פון מיין פארמעגן, קלויב זיך אויס א טייערע חפץ פאר דיר און אזוי וועלן מיר זיך צעשיידן", האט זי אים געבעטן ער זאל איר געבן אביסל צייט צו טראכטן.

דער מאן האט ווייטער געטרינקען וויין, ביז ער איז אראפגעפאלן אויף דער ערד טויט שיכור און איז איינגעשלאפן. האט די פרוי געבעטן די משרתים זיי זאלן אים אריינלייגן אין בעט און אים ברענגען צו אירע עלטערן אין שטוב, צו מארגנס ווען ער האט זיך אויפגעוועקט און זיך ארומגעקוקט וואו ער איז - האט ער נישט פארשטאנען וואס דא גייט פאר, האט זי אים געגעבן צו פארשטיין און אים געזאגט די ווערטער: "בשעת מיר האבן געמאכט די סעודה האסטו מיר געזאגט אז איך קען זיך אויסוועלן א גוטע חפץ פון דיין פארמעגן; איך האב נישט קיין בעסערע זאך אויף די וועלט ווי דיר, דו ביסט מיין בעסטע זאך!" זענען זיי געגאנגען צו רבי שמעון בר יוחאי און אים דערציילט די גאנצע מעשה האט רבי שמעון בר יוחאי זיי געזאגט: "אויב זי האט דיר אזוי ליב און זי וויל זיך נישט צעטיילן פון דיר, זאג איך אייך צו אז איבער א יאר וועט איר האבן א קינד", און אזוי איז טאקע געווען, זיי האבן זוכה געווען צו קינדער, אלעס נאר צוליב דאס ליבשאפט און שלום וואס איז געווען צווישן זיי.

אז איר וועט לייגן א געוויכט אויף שלום בית, איר וועט נעמען אייער מאן פאר די בעסטע זאך פון לעבן - וועט איר האבן קינדער דורות ישרים.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.