בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#65 - זייט מקרב די מיידלעך וואס האבן נישט קיין חבר'טעס
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, קעמפ, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת פנחס, מברכים מנחם-אב, כ"ב תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אזעלכע שיינע גרוסן פון מחנה בית פיגא.


אויך האב איך הנאה צו הערן אז איר זאגט יעדן טאג תהלים, איר האט שוין מסיים געווען פינף און זעכציג מאל ספר תהלים.


זייט ממשיך מיט אייערע גוטע מעשים, רעדט שיין צו יעדן איינעם, זייט מקרב די מיידלעך וואס האבן נישט קיין חבר'טעס, געבט יעדן איינעם גוטע ווערטער.


ועל כולם, איר זאלט גיין אביסל שפאצירן אין פעלד, דאנקען און בעטן דעם אייבערשטן.


פון דער ראש ישיבה

#64 - די וואס נעמען א חלק אין אויפבויען די שטעטל - די טוען פאר זיך אליינס
שטעטל, מדות טובות, בין אדם לחבירו

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת במדבר, כ"ח אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, חבר הנהלת קהילת היכל הקודש ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן די רשימה פון די וואס ווילן נישט צאלן די צען טויזנט דאללער; פון היינט און ווייטער, ווער עס וויל קויפן א הויז אין שטעטל, זיין א חלק פון די קהילה - דארף אנהייבן מיט די צען טויזנט דאללער, אזוי וועסטו זיי נישט דארפן נאכלויפן.


בנוגע די פאר משפחות וואס דרייען זיך ארויס; דו בעט זיי שיינערהייט, מער פון דעם קענסטו נישט טון. וואס מיינסטו? וואס טו איך מיט די משפחות וואס צאלן נישט קיין שכר לימוד? זיי מיינען מען קען מיר בא'גנב'ענען, מיר קען קיינער נישט בא'גנב'ענען, ווייל איך האב גארנישט און איך דארף גארנישט. די וואס צאלן שכר לימוד, די וואס נעמען א חלק אין אויפבויען די שטעטל - די טוען פאר זיך אליינס, און די וואס שפילן אויס, זיי דרייען זיך ארויס - זיי טוען נאר פאר זיך.


זיי שטארק, ווער נישט אפגעשוואכט פון העלפן דעם רבי'ן און די מוסד, אויך זאלסטו יעדן טאג בעטן דעם אייבערשטן זאלסט ליב האבן יעדן איינעם, די אלע וואס דרייען זיך ארויס - זאלסטו ווייטער ליב האבן און קוקן גוט אויף אנשי שלומינו.


גיי אביסל שפאצירן אין פעלד ארום דיין שטוב, רעד זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן; דאס רעדן צום אייבערשטן קלעבט צו דעם מענטש צו אים.

#63 - א פרייליכע געשמאקע בית המדרש
מקוה, שמחה, הפצה, צדיקים, דרך ארץ, מחלוקת, מדות טובות, בית המדרש, סיפורי צדיקים, אמונת חכמים, חומש רש"י, מעביר סדרה, גבאי, אחדות, מנהיגים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בהר-בחקותי - מברכים סיון, כ"ה אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד טייערע אנשי שלומינו, תלמידי היכל הקודש ירושלים, ה' עליהם יחיו


חזק, חזק, ונתחזק! אשרינו שזכינו להתקרב לרבינו! חסדי השם יתברך מיר האבן מסיים געווען ספר ויקרא, דעם קומענדיגן זונטאג הייבן מיר אן ספר במדבר; יעצט איז א גוטע צייט פאר א פרישע התחלה, אנהייבן לערנען יעדן טאג אביסל חומש רש"י מיט'ן תרגום מידי יום ביומו; אז מען איז מעביר סדרה טאג טעגליך איז מען זוכה צו ענדיגן די פרשה יעדע וואך.


איך געדענק נישט א שיעור ביי מוהרא"ש וואס מוהרא"ש זאל נישט רעדן פון דאס גרויסקייט פון מעביר סדרה זיין. איבער צען יאר האב איך זוכה געווען צו זיין יעדע וואך ליל שישי ביים שיעור, איך האב כמעט נישט פארפעלט קיין איין שיעור, און יעדע וואך האט מוהרא"ש געשפירט פאר וויכטיג נאכאמאל צו רעדן פון די גרויסע מצוה פון מעביר סדרה זיין.


אינטערעסאנט פארוואס מוהרא"ש האט זיך פארלייגט דוקא אויף די מצוה, עס איז דא צענדליגער סימנים אין הלכות שבת, פארוואס פונקט פון די הלכה אין סימן רפ"ה, דאס האט מוהרא"ש אזויפיל גערעדט? מען קען פרעגן נאך אסאך מער, מען זעט ביי ערליכע אידן איז מען זייער מקפיד אויף געוויסע זאכן, צום ביישפיל מען איז זייער מקפיד אויף מקוה, מען איז זיך מוסר נפש אויף מקוה; אז די מקוה איז קאלט וועט מען אריינשפרינגען אין א קאלטע מקוה וכו'. אזוי אויך נעגל וואסער, דאס איז ביי ערליכע אידן ממש ווי פון די וויכטיגסטע זאכן, וואס איז די פשט אז צדיקים האבן גענומען געוויסע זאכן און פון דעם געמאכט א גרויסער עסק?


אלא מאי איז געדרונגען אז דער קשיא איז דער תירוץ, זעט אויס אז די זאכן זענען זייער וויכטיג פאר'ן מענטש; אפילו מיר פארשטייען נישט וואס עפעס די זאכן, דאס איז ווייל מיר זענען זייער ווייט, מיר ווייסן גארנישט, מיר פארשטייען צו עסן, צו טרינקען און צו געשמאקע זאכן. די צדיקים - זיי זעען וואס טוט זיך אין הימל, זיי זעען וואס טוט זיך מיט א נשמה, זיי זענען אונז מודיע אויף וואס מיר זאלן זיך מוסר נפש זיין.


נישט נאר מוהרא"ש האט געמאכט אן עסק פון מעביר סדרה זיין, אלע צדיקים האבן גערעדט פון דאס גרויסקייט פון לערנען חומש רש"י. דער הייליגער שר שלום פון בעלזא זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "ווער עס לערנט יעדע וואך חומש מיט רש"י, איז פארזיכערט אז ער וועט זיצן אויף יענע וועלט אין די היכל פון רש"י"; אויך זאגט מען נאך פון הייליגן רבי פנחס'ל קאריצער זכותו יגן עלינו אז לערנען חומש רש"י יעדע וואך איז מסוגל צו האבן אמונה. דער הייליגער בעל התניא זכותו יגן עלינו האט איינגעפירט א סדר פאר זיינע תלמידים אז זיי זאלן יעדן טאג לערנען חומש מיט רש"י איינגעטיילט אויפ'ן וואך, און אזוי האבן זיך געפירט אלע רבי'ס פון חב"ד, און אזוי פירן זיך היינט אויך חסידי חב"ד; יעדן טאג צו לערנען חומש רש"י איינגעטיילט אויפ'ן וואך, ווייל דאס ברענגט יראת שמים.


איך געדענק ווען איך האב געהערט פון מוהרא"ש אז מען זאל שוין אנהייבן פון אנהייב וואך מעביר סדרה זיין, האב איך געטראכט אז דאס איז אפשר פאר אנדערע, דאס איז נישט פאר מיר; איך טו וואס דער אריז"ל זאגט (פרי עץ חיים, שער הנהגת הלימוד [עמוד שנז]) אז מען זאל מעביר סדרה זיין ערב שבת, אבער מוהרא"ש האט מיר אויפגעעפנט די אויגן און געוויזן זיך נישט צו נארן, 'קוק אויף זיך, אויב ביסטו טאקע מעביר סדרה וועכנטליך'; א מענטש טאר זיך נישט נארן, מען דארף קוקן צי מען טוט טאקע יעדע וואך אזוי ווי די הלכה פארלאנגט, ווי דער שולחן ערוך פסק'נט (אורח חיים סימן רפה, סעיף ג): "מִיּוֹם רִאשׁוֹן וְאֵילַך חָשׁוּב עִם הַצִּבּוּר", פון זונטאג קען מען שוין אנהייבן מעביר סדרה זיין. און דער משנה ברורה ברענגט אראפ (שם, סעיף קטן ח) פונעם הייליגן גר"א זכר צדיק לברכה, אז ער האט זיך אזוי געפירט, יעדן טאג האט ער מעביר סדרה געווען אביסל; זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי, דינסטאג ביז רביעי און אזוי ווייטער. אז מען גייט אויף דעם וועג, דעמאלט קען מען זיין זיכער אז מען וועט ענדיגן יעדע וואך די פרשה, און אזוי פיר איך זיך, בעט איך אייך איר זאלט זיך אויך אזוי פירן, איר זאלט אנהייבן פון זונטאג מעביר סדרה זיין.


טייערע חברים, ליבע ברידער, נעמט נישט קיין חלק אין קיין שום מחלוקות, ווי עס איז דא מחלוקות זאלט איר אנטלויפן; בפרט ווען עס רעדט זיך פון מחלוקת לשם שמים, די מחלוקת לשם שמים איז זייער ביטער; דארט קען מען איינזינקען אין די גרעסטע טומאה. ליידער אין ברסלב איז דא פלעצער וואס איז א פלאץ פון מחלוקות, אנשטאט מען זאל רעדן דיבורי אמונה, דיבורי תכלית - רעדט מען אויף דעם און אויף יענעם; דער איז א מפורסם של שקר, דעם דארף מען רודפ'ן, ער איז נישט די ריכטיגע ברסלב, ער איז נישט פון אונזערע לייט, איך ווייס נישט אויב יענער איז פון אונזער לייט אדער נישט, אבער דו וואס דו רעדסט קעגן דעם און יענעם - דו ביסט זיכער נישט פון אונזערע לייט. וואס וועסטו ענטפערן ווען דער מלאך מיט די טויזנט אויגן וועט קומען און דיר געבן א קנאק און אוועק נעמען דיין נשמה? וואס וועסטו אים זאגן, דו ביסט יא דער מלאך המות, דו ביסט נישט דער ריכטיגער מלאך המות, דער מלאך המות איז פון אונזער לייט, אדער איז ער נישט פון אנזערע לייט, וואס וועסטו דעמאלט טון? וועסט דאך נישט וויסן וואס צו טון פאר בושה, וועסט נישט וויסן וואס צו טון פון פחד!


בעט איך ענק טייערע ברידער, אז מיר האבן זוכה געווען צו נתקרב ווערן צום רבי'ן - טארן מיר נישט זיין פארנומען מיט אנדערע, אדער חס ושלום אונטער שרייבן א צעטל קעגן אנדערע. מוהרא"ש זאגט, דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין נח:): "המגביה ידו על חבירו [...] נקרא רשע", דער וואס הייבט אויף זיין האנט אויף זיין חבר - איז א רשע; וואס איז די זאך אז מען הייבט נאר אויף די האנט איז מען שוין א רשע? מען האט דאך נאכנישט געשלאגן? נאר דאס גייט ארויף אויף דער וואס הייבט אויף זיין האנט צו אונטער שרייבן א צעטל קעגן זיין חבר, ער הייבט אויף די האנט מיט א פענע צו חתמ'נען קעגן א צווייטן דער איז "נקרא רשע".


בעט איך מיינע טייערע ברידער פון ירושלים, איר האט א בית המדרש אין מאה שערים; דארט איז א פלאץ פון גאר ערליכע אידן, דארט וואוינען זייער חשוב'ע משפחות, אויך איז דארט פארהאנען זייער אסאך וואס זענען פארנומען מיט אנדערע, דארט איז דער פלאץ וואס מען איז דן ווער איז פון אונזערע און וועם דארף מען אויסשפייען; איר זאלט נישט האבן קיין שייכות מיט רודפ'ן א צווייטן, נאר האבן שייכות מיט מקרב זיין יעדן איינעם. אז איר וועט זיך אזוי פירן וועט איר נאך אביסל דארפן האבן גאר א גרויסער שול, ווייל מענטשן האבן נישט קיין כח צו מחלוקת, מענטשן זוכן א בית המדרש וואו מען לאזט דאווענען, א בית המדרש וואו מען קען הערן א גוט ווארט, א בית המדרש וואו מען זעט מענטשן שמייכלען. איר האט געזען וויפיל הונגעריגע מענטשן זענען געקומען צו גיין די וואך מאנטאג צום שיעור, וואס קומט מען? וואס וויל מען? מען וויל פשוט א גוט ווארט, א ווארט מיט וואס מען וועט קענען צוען נאך א טאג דינען דעם אייבערשטן.


ביי אונז אין אמעריקע איז דא אסאך פלעצער וואו עס איז פארבאטן צו שמייכלען, אויב איינער שמייכלט איז א סימן אז ער איז נישט קיין ערענסטער אינגערמאן; אין א סאך שולן לאזט מען נישט שמייכלען, מען מוז זיין זייער דערביטערט. איך ווייס נישט ווי אזוי עס איז ביי ענק, איך מיין אז אין ירושלים, בפרט אין מאה שערים - איז אויך דא געוויסע שולן וואס מען טאר נישט שמייכלען דארט, אויב מען שמייכלט איז מען שוין א קאליקער. בעט איך ענק, אויב איינער וויל זיין דערביטערט זאל ער גיין אין א צווייטע פלאץ, מיר דארפן טון וואס דער רבי האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד", עס איז א מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך.


ביים דאווענען זאלט איר נישט רעדן, איך בעט אייך, אלע זאלן אכטונג געבן נישט צו רעדן ביים דאווענען, נישט עסן און טרינקען ביים דאווענען; אויב דו שפירסט אז מען דאוונט צו שטייט פאר דיר - קענסטו זיך מתבודד זיין, קיינער זאל זיך נישט מישן ווי אזוי צו פירן דעם שול. איך האב ממנה געווען גבאים - זיי פירן דעם שול אזוי ווי מוהרא"ש האט געוואלט, אויב איינער האט עפעס וואס צו זאגן - קען ער מיר שרייבן, איך ליין אלע בריוו, איך ווארט אויף יעדן איינעם פון אנשי שלומינו זאל מיר שרייבן לכל הפחות איין מאל א וואך, אבער זיך נישט מישן אין שול, נישט רעדן ביים דאווענען און זיך פירן מיט גרויס דרך ארץ.


איך וויל נישט אונזער שול זאל אויסקוקן ווי ביי די הפקר'דיגע ברסלב'ע שולן וואו קיינער טאר נישט זאגן, און אויב איינער וועט זאגן ווי אזוי זיך צו פירן קען מען חס ושלום נכשל ווערן און ווערן א בחינה פון א מפורסם של שקר השם ישמרינו, נאר אויב דו קענסט אונטער שרייבן קעגן א צווייטן - דאס איז מותר, דאס איז נישט פון די בחינה פון זיין א מפורסם של שקר, אויך אויב דו קענסט רעדן א דרשה קעגן א צווייטן - דאס איז כשר, אויב דו וועסט זאגן חיזוק, אדער ווי אזוי זיך צו פירן - דאס טאר מען נישט, דער שול אין ירושלים וועלן מיר פירן אזוי ווי מוהרא"ש האט דאס אוועקגעשטעלט, עס מוז זיין דרך ארץ; אלע מתפללים און בחורים זאלן זיך צושטעלן לויט ווי די גבאים פירן די שול, אויב איז דא וואס צו פאררעכטן, אויב איז דא וואס איז נישט גוט - קענט איר מיר שרייבן.


איך בעט אייך איבער אז איך בין נישט געקומען אין שול צו אייך, איינער א צעבראכענער איד מיט זיין צעבראכענע ווייב זענען געקומען דארט, זיי האבן געוואלט מאכן א טומל וכו' וכו', איך האב מקיים געווען וואס דער רבי זאגט (ספר המידות אות פחד, חלק ב', סימן ג): "מִי שֶׁבּוֹרֵחַ מִן הַצָּרָה, הוּא פִּקֵּחַ", דער וואס אנטלויפט פון א צרה - איז קלוג.


ווער עס וויל זיך אננעמען פאר מיר, ווער עס וויל מוחה זיין אויף די וואס טשעפען מיר - זאל נעמען נאך גליונות, נאך קונטרסים און דאס פארשפרייטן; מער פון דעם זאל קיינער זיך נישט קריגן פאר מיר, דער אייבערשטער העלפט מיר, ער קריגט פאר מיר.


א פרייליכן שבת.

#62 - מ'דארף רעדן צו קינדער פון אמונה און פון צדיקים
קדושה, חינוך הילדים, מלמדים, אמונה, מדות טובות, אמונת חכמים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהר-בחוקותי, כ"ד אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק אז דו ביסט א מלמד פאר קינדער, דו לערנסט מיט זיי, דו לייגסט אריין אין זיי תורה און יראת שמים.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא בתרא ח:): אויפ'ן פסוק (דניאל יב, ג): "וּמַצְדִּיקֵי הָרַבִּים כַּכּוֹכָבִים לְעוֹלָם וָעֶד - אֵלּוּ מְלַמְּדֵי תִּינוֹקוֹת". איינער וואס לערנט תורה מיט אידישע קינדער איז צוגעגליכן צו די שטערנס וואס באלייכטן און באשיינען די וועלט.


דער עיקר זאלסטו רעדן צו זיי פון גוטע מידות, פון בין אדם לחבירו; דערצייל זיי מעשיות פון דאס הארבקייט פון טשעפען א צווייטן און די שכר פון די וואס געבן אכטונג אויף אנדערע.


דערצייל זיי מעשיות בכלליות פון צדיקים, אלע מעשיות פון צדיקים איז סם החיים. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רמח): "דַּע שֶׁסִּפּוּרֵי מַעֲשִׂיּוֹת מִצַּדִּיקִים, הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", וויסן זאלסט אז דערציילן מעשיות פון צדיקים איז זייער א גרויסע זאך, "כִּי עַל יְדֵי סִפּוּרִים מִצַּדִּיקִים נִתְעוֹרֵר וְנִתְלַהֵב הַלֵּב בְּהִתְעוֹרְרוּת גָּדוֹל לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, בְּחֵשֶׁק נִמְרָץ מְאֹד", ווייל ווען מען הערט א מעשה פון א צדיק ווערט אויפגעפלאמט דאס הארץ, מען באקומט א מורא'דיגע בענקעניש צו ווערן אן ערליכער איד. ווען מען הערט ווי דער צדיק האט זוכה געווען און איז בייגעשטאנען אלע זיינע נסיונות וויל מען אויך זוכה זיין צו דעם און ווערן א צדיק.


אויך זאלסטו רעדן צו זיי פון יראת שמים, זיי זאלן זיך היטן די אויגן און זיך היטן בקדושת היסוד; אבער אלץ זאלסטו רעדן מער פון עשה טוב, מען דארף רעדן פון סור מרע, אבער די עיקר דארף מען רעדן פון אמונה און פון צדיקים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#61 - בעט דעם אייבערשטן זאלסט רעדן שיין און איידל צו יעדן
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, מדות טובות, בין אדם לחבירו

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אמור, י"ז אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


בעטסט מיר כסדר איך זאל דיר זאגן ווי אזוי זיך אויפצופירן, ווי אזוי צו ווערן בעסער; אלץ טראכט איך 'יא זאגן - נישט זאגן', 'יא שרייבן - נישט שרייבן'. איך וועל דיר שרייבן א קלייניקייט וואס וועט אסאך אויסמאכן.


דו ביסט א טייערער אינגערמאן, באמת א וואוילער, א לב טוב; ביסט א גוטער מענטש, דו לערנסט, דו דאווענסט, דו טוסט חסד וכו' וכו', עס בלייבט איבער א קלייניקייט וואס קען זיין דו ביסט נישט שולדיג, דו ביסט אזוי אויפגעוואקסן, אזוי האט מען צו דיר שטענדיג גערעדט, אזוי האסטו געהערט טאג און נאכט אז דאס איז די וועג פון רעדן צו אנדערע.


דער הייליגער רבי אלימלך זכותו יגן עלינו בעט אין די תפלה קודם התפלה: "וְשֶׁנְּדַבֵּר כָּל אֶחָד אֶת חֲבֵרוֹ בַּדֶּרֶךְ הַיָּשָׁר וְהָרָצוּי לְפָנֶיךָ", מיר זאלן רעדן צו אונזערע פריינט שיין און איידל; אז דו וועסט ארבעטן אויף די נקודה, דו וועסט בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך וויל רעדן שיין, נישט שטעכעדיג, נישט פליקעדיג, נישט שפיזיג; העלף מיר אייבערשטער אז מיינע רייד פון מויל זאלן זיין געוואויגן", דעמאלט וועסטו האבן חן אין יעדנס אויגן.


מיר זענען געקומען צום רבי'ן, דארפן מיר רעדן אזוי ווי דער רבי וויל מיר זאלן רעדן - מיט דרך ארץ. מוהרא"ש זאגט, אנשי שלומינו פלעגן זיך רופן 'רבי' איינער דעם צווייטן, ר' אייזיק, ר' שבתי, ר' ארי, ר' שלומי.


גיי התבודדות אויף די נקודה - וועסטו עס קענען טוישן.

#60 - זען ווי ערליכע אידן פירן א שבת
שידוכים, שבת קודש, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמיני, כ"ה ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


אפשר קענט איר איינלאדענען צו אייך דאס מיידל ... תחי', איך וויל מאכן א שידוך פאר איר; איר טאטע האט מיר געזאגט אז ער וויל איך זאל מאכן א שידוך, אבער זי דארף נאך אביסל תיקון המדות וכו'.


דעריבער בעט איך אייך, אויב איר האט כח זאלט איר זי רופן אויף שבתים, זי זאל זען א אידישע היימישע שטוב; זי זאל זען ווי ערליכע אידן פירן א שבת, אן קיין קולות, אן קיין קללות און אן קיין מכות. זי מיינט אז אן ערליכער איד שלאגט, אן ערליכער איד שעלט; דאס האט זיך געזען אלע יארן אין שטוב.


בזכות וואס מען איז מחזק אידישע קינדער, האט מען א ברכה אין די אייגענע קינדער און אייניקלעך.

#59 - אז דו וועסט זיך נישט גרויסן אויף אנדערע, וועסטו א חתן ווערן בקרוב
בחור, שידוכים, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


מוצאי שבת קודש פרשת בא, י"א שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


אז דו וועסט לערנען פלייסיג און דאווענען מיט יראת שמים און אכטונג געבן אויף אנדערע, זיך נישט גרויסן אויף אנדערע - וועסטו א חתן ווערן ביז א חודש צוויי.

#58 - די שענסטע מדה איז הכרת הטוב
הכרת הטוב, מדות טובות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן די ישיבה; די שענסטע מדה איז הכרת הטוב, ווען מען געדענקט ווער עס האט געהאלפן ווען מען איז געווען א בחור, ווער האט מיר געעפנט די טיר, ווער האט מיר אריינגענומען אין ישיבה; שפעטער ווען מען איז שוין מסודר, מען האט חתונה געהאט און מען געדענקט און מען העלפט - איז דאס א הערליכע זאך.


שטארק זיך, זע צו לערנען יעדן טאג די הייליגע תורה; מאך זיך א קביעות מעביר סדרה זיין יעדע וואך פון זונטאג. הייב אן זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער.


נאכדעם מאך זיך א שיעור אין משניות, זאג די ווערטער אפילו אן פארשטיין.


ועל כולם גמרא; א דף גמרא - דאס דארף זיין א חלק פון לעבן.


יישר כח נאכאמאל פאר די שיינע נדבה.

#57 - בעט דעם אייבערשטן זאלסט נישט שטעכן און טשעפען א צווייטן
תפילה והתבודדות, בחור, שידוכים, מדות טובות, בין אדם לחבירו

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


אלע רעדן אויף דיר; אלע זאגן אז דיין צוגאנג צו בחורים און אברכים איז נישט שיין, נישט גוט.


איך שרייב דיר דאס ווייל דו ביסט יעצט אין די יארן פון שידוכים; איך האב שוין פרובירט עטליכע מאל אנצוטראגן א שידוך פאר דיר, אלץ קומט צוריק דעם זעלבן ענטפער; מענטשן האבן מורא פון דיר, פון דיין שארפקייט. דיין וועג איז צו שטעכעדיג.


איך האב שוין אפאר מאל גערעדט מיט דיר, וואס געשעט? פאר צוויי וואכן פרובירסטו, נאכדעם ווערסטו נאכמער ציפעדיג, שארף און שטעכעדיג.


אז דו ווילסט דיך אויסארבעטן, דארפסטו גיין יעדן טאג התבודדות; בעטן דעם אייבערשטן 'נאר' אויף דעם פרט, דו זאלסט אויפהערן רעדן שארף, אויפהערן טשעפען, פליקן, שטעכן, ציפן וכו'.


דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף דיר.

#56 - נעמט דעם רבי'ן פאר זיך פריוואט, נישט צו שטויסן די שולע
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, סקול, דרך ארץ, חסידות ברסלב, מדות טובות, התנגדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויצא, ט' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז איר וועט זיך פירן מיט דרך ארץ, איר וועט פאלגן וואס די מנהלת זאגט - וועט איר זיך מאכן א גוטע נאמען, איר וועט מאכן שיין דעם רבינ'ס נאמען.


דער רבי האט געזאגט: "ווען קיסרים און קעניגן וואלטן געוואוסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן פאר מיינע תלמידים, וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער צו מיר לערנען", דער רבי לערנט אויס דרך ארץ; ווען מען זיצט ביי יענעם איז מען שטיל, אז מען לערנט ביי יענעם אין מוסד דריידט מען נישט איבער יענעמס פלאץ.


קיין שום מנהלת גייט נישט אן ווער איז דער רבי פון די תלמידה, ווער איז דער דיין פון די תלמידה און ווער עס איז זייער מורה דרך, דער עיקר וואס די מנהלת ווילן איז - מען זאל פאלגן וואס די סקול זאגט; ווען מיידלעך הייבן אן זיך חוצפה'נען צו די לערערינס און צו די מנהלת - דעמאלט איז נישט גוט.


אויב די מיידל מארדעוועט, זי וויל נישט הערן וואס די מנהלת זאגט און וואס די לערערינס זאגן, זי פייפט זיך אן און זאגט: "איך בין ברסלב", דעמאלט פאסירן אלע התנגדות.


אלע התנגדות אויף ברסלב קומט פון עזות פנימ'ער און מחוצפים, ווייל אויף ברסלב איז נישטא וואס צו זאגן קיין איין ווארט שלעכט; מיר ליידן גענוג די אלע יארן פון דעם, מענטשן גלייכן נישט ברסלב - נאר צוליב די סיבה, קינדער חוצפה'נען זיך צו די עלטערן, תלמידות חוצפה'נען זיך קעגן זייער לערערין און בחורים פייפן אויף די מגידי שיעורים, נאכדעם מיינט מען אז דאס איז ברסלב.


איך בעט אייך זייער, רעדט נישט אין סקול מיט קיינעם פון רבי'ן, נעמט דעם רבי'ן פאר זיך פריוואט, נישט צו שטויסן די שולע.


אויך זאלט איר זען וואס מער צו העלפן אין שטוב; די שענסטע זאך איז העלפן די מאמע, זוכט נישט ארויס צו גיין טאג און נאכט אין גאס מיט חבר'טעס. בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט האבן א געפיל צו העלפן אין שטוב, וועט איר זוכה זיין אז אייערע קינדער וועלן אייך העלפן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#55 - זיי מקרב די וואס זיצן אין די זייט איינזאם
שידוכים, תהלים, מדות טובות, בין אדם לחבירו

בעזרת ה' יתברך


                                 יום ה' פרשת תולדות, ג' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער, דערהאלט זיך און זיי פרייליך, נאך אביסל וועסטו שוין ווערן א כלה; ביים אייבערשטן איז אלעס מעגליך, עס קען זיין אין איין אויגן בליק אז דיינע ברידערס וועלן ווערן חתנים און דו וועסט א כלה ווערן.


איך בעט דיר זייער, געב אכטונג אויף א צווייטע מיידל'ס געפילן; ווען דו זעסט א מיידל וואס איז איינזאם, קיינער רעדט נישט מיט איר, זי זיצט אליין, זי האט נישט קיין חבר'טעס - זאלסטו איר מקרב זיין. מען קען זיך איינקויפן עולם הבא מיט דעם וואס מען געבט אכטונג אויף א צווייטן.


שטענדיג זאלסטו האלטן קאפ אויף די מיידלעך וואס זיצן אייביג שטיל פאר זיך - זיי צו מקרב זיין, וועט דער אייבערשטער דיר מקרב זיין, ווייל ווי אזוי א מענטש פירט זיך מיט א צווייטן אזוי פירט מען זיך צו אים פון הימל; ווען א מענטש געבט נאך אויף זיינע מידות, ער איז מוותר אויף זאכן וואס שטערט אים - איז אים דער אייבערשטער מוחל אויף אלע זיינע עבירות. אזוי ווי די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (ראש השנה יז.): "כָּל הַמַּעֲבִיר עַל מִידוֹתָיו, מַעֲבִירִין לוֹ עַל כָּל פְּשָׁעָיו".


שרייב מיר יעדעס מאל דו ענדיגסט נאכאמאל תהילים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#54 - געב זייער אכטונג איידער דו זאגסט אפ א שידוך
שידוכים, חסידות ברסלב, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וירא, ט"ז מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאג נישט אפ קיין שידוך, נאר אויב די מיידל איז לא עלינו נישט געזונט אדער נישט ערליך השם ישמרינו; אז ביי זיי גייט מען מיט א טיכל און ביי אייך גייט מען נישט אזוי - זאל דיר דאס נישט שטערן און נישט אנגיין, דער זוהר הקדוש זאגט (בהעלותך קנב.) אז נאראנים און שוטים קוקן אויף די קלייד, ווידעראום חכמים קוקן וואס איז אונטער די קלייד; מען קוקט אויף די זאך אליינס.


דער עיקר ביי א מיידל איז גוטע מדות; אז מען טראגט דיר אן א שידוך א וואוילע, ערליכע און געזונטע - זאלסטו זיכער אויסהערן, זיך טרעפן און וואס שנעלער ענדיגן.


אז איר משפחה זענען קנאים איז דאס נישט קיין חסרון, אפילו זיי זענען מתנגדים אויף מוהרא"ש זאלסטו גיין ווייטער; מיר האבן אזעלכע לימודים פון רבי'ן, מיר קענען יעדן איינעם בייקומען מיט חכמה. די בת קיסר האט געזאגט פאר'ן עלצטן גזלן (סיפורי מעשיות, מעשה ב - ממלך וקיסר): "מיר זענען אויך גזלנים; נאר איר זענט גזלנים מיט אייער גבורה און מיר זענען גזלנים מיט חכמה"; מיט'ן רבינ'ס שכל קען מען זיך אויסקומען מיט יעדן איינעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#53 - זיי מיר דן לכף זכות, איך בין זייער פארנומען
מוסדות, מדות טובות, בריוו, היטן די צייט

בעזרת ה' יתברך


יום ה' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ד אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך רעד נישט אחד בפה ואחד בלב; ווען איך שרייב אייך "איך האב ליב צו רעדן מיט אייך" - איז דאס אמת, ווען איך שרייב אייך "מיין טייערער חבר" - איז דאס אמת און ווען איר רופט מיר און איר קענט נישט צוקומען צו מיר - איז דאס אויך אמת, ווייל איך בין זייער פארנומען.


איר וועט עס נישט גלייבן ביז איר וועט זען מיט די אויגן וואס ליגט אלץ אויף מיר, אלעס אליינס צו טון; אנגעהויבן מיט די ישיבה, איך האב נישט קיין שטאב, איך אליינס זיץ מיט די בחורים און געב זיי כמה שיעורים אין איין טאג, אין בבלי, ירושלמי, רמב"ם און אין רבינ'ס ספרים. נאכדעם ליגט אויף מיר דריי תלמוד תורה'ס, אין וויליאמסבורג, אין קרית ברסלב ליבערטי און יעצט האבן מיר געעפנט א דריטע אין קרית יואל. נאכדעם די מיידל סקול; אין וויליאמסבורג און אין שטעטל, יעדע זאך פון גרויס ביז קליין ליגט אויף מיר. נאכדעם די צוויי כוללים און שיעורים פאר אברכים און מאכן שלום בית צווישן פארפעלקער און דרוקן דעם רבינ'ס ספרים און מוהרא"ש'ס ספרים, און נאך אסאך.


איך ווייס נישט פארוואס איר זענט ברוגז אויף מיר; איך בין זייער פארנומען, איר דארפט מיר דן זיין לכף זכות.


בנוגע די וואס ווילן מער נישט אריין לאזן דעם ספר עצתו אמונה וכו', (חסר).


זייט מיר מוחל אז איך האב נישט געענטפערט אויף די בריוו ווען איר האט געבעטן וועגן א שידוך; געלויבט דעם אייבערשטן אז זי האט געטראפן א גוטע שידוך.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן קענען קומען קיין אומאן אויף ראש השנה און זוכה זיין צו א גוט געבענטשט יאר.


כתיבה וחתימה טובה.

#52 - ווי אזוי זיך אפצוגעבן מיט די קינדער שבת אין שול
חינוך הילדים, שבת קודש, מדות טובות, בית המדרש, היכל הקודש, גבאי

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שופטים, כ"ח מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


קודם כל זאלסטו זיך זייער שטארקן מיט דיין הייליגע ארבעט; זיין א גבאי איז זייער א חשוב'ער אמט און אויך אן אחריות'דיגע. פון איין זייט דארף מען זיין זייער צוגעלאזן צו יעדן איינעם, מען דארף שיין רעדן צו יעדן איינעם און פון די אנדערע זייט דארף זיין סדר, מען דארף אכטונג געבן עס זאל נישט ווערן א מושב לצים אדער א בית משוגעים; א גבאי דארף קענען גיין צווישן די טראפן, זיין בייגעדיג ווען מען דארף און אין די זעלבע צייט זיין אייזן שטארק כדי עס זאל זיין סדר.


דעריבער בעט איך דיר זייער זאלסט זיין צוגעלאזן צו יעדן איינעם; רעד שיין צו יעדן איינעם. בעט דעם אייבערשטן זאלסט מצליח זיין, די שול זאל זיין א ליכטיגער ווינקל פאר גאנץ ירושלים און פאר די גאנצע וועלט און אין די זעלבע צייט זאלסטו זען עס זאל נישט זיין קיין הפקרות, דער שול זאל זיין אפן דורכאויס די שעות וואס מען לערנט און מען דאווענט און אין די אנדערע צייטן זאל עס זיין פארשלאסן.


בנוגע ווי אזוי מען זאל מסדר זיין די קינדער ביים דאווענען; עס פעלט נישט אויס די קינדער זאלן זיצן אינאיינעם ביים דאווענען. לאז די עלטערן טון די ארבעט, די עלטערן וואס ביי זיי איז חשוב חינוך הבנים וועלן האלטן די קינדער נעבן זיך ביים דאווענען לויט די עלטער; קליינע קינדער האלט מען ביז נאך שחרית, נאכן קושן די ספר תורה, און אביסל עלטערע רופט מען אריין צו כתר, און נאך עלטערע דארפן שוין דאווענען אויך מוסף.


ביי אונז אין ישיבה האבן מיר א אינגערמאן וואס גייט ארום ביים דאווענען, ער געבט פאר די קינדער וואס זיצן נעבן די עלטערן טיקעטס און יעדע מוצאי שבת מברכים מאכט מען גורלות אויף פרסים, דאס מאכט אז די קינדער זאלן וועלן זיצן אין שול און דאווענען.


ביי שלש סעודות איז יא כדאי צו מאכן א טיש פאר די קינדער און זינגען צוזאמען מיט זיי די זמירות; מען דארף נעמען א טויגליכער אינגערמאן, איינער וואס פארשטייט צו קינדער, איינער וואס קען מאכן די קינדער זינגען און מיט האלטן. נישט געצווינגענערהייט, נאר מיט א טעם און א געשמאק אז זיי זאלן ווארטן אויף דעם, זיי זאלן וועלן קומען אין שול.


אויך קען מען מאכן מיט זיי א חברת תהילים.


אז מען ארבעט מיט די קינדער יונגערהייט איז די ארבעט גרינגער אין די שפעטערע יארן.


נאך איין זאך איז וויכטיג עס זאל זיין, איינער פון די גבאים זאלן האלטן אן אויג ביים דאווענען וואס טוט זיך אין חצר און וואס טוט זיך אין ווייבער שול (ווען די ווייבער זענען נישט דארט) מיט די קינדער וואס די עלטערן לאזן זיי שפילן אינדרויסן, אז זיי זאלן זיין אפגעהיטן פון שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#51 - איך דארף תלמידים מיט גוטע מדות
מדות טובות, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ראה, כ"ג מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר.


געבענטשט זאלסטו זיין מיט דיין גוטע נאטור ווי דו געבסט אכטונג אויף אנדערע בחורים, דו האסט גענומען דעם נייעם בחור שלאפן נעבן דיר; איך בין זייער איבערגענומען פון דיינע גוטע מידות.


אזעלכע תלמידים ווי דיר דארף איך; אזעלכע תלמידים וויל איך האבן אין ישיבה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#50 - אז דו פארשעמסט א צווייטן, קענסטו נישט זיין אין ישיבה
מדות טובות, ישיבה, בושה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ראה, כ"ג מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר.


עס טוט מיר זייער וויי אז איך דארף דיר שרייבן דו זאלסט אהיים פארן פון קעמפ, איך וויל נישט דו זאלסט בלייבן לערנען ביי מיר אין ישיבה.


יעצט זע איך ווער דו ביסט; איך האב נעכטן געבעטן איינער פון די בחורים זאל אנגרייטן א בעט פאר א נייער בחור וואס איז געקומען אין ישיבה לערנען; א צעבראכענער בחור, א בחור וועם מען האט אסאך געפייניגט. אנשטאט דו זאלסט רחמנות האבן און אכטונג געבן נישט וויי צו טון א צווייטן, האסטו געשריגן אויף יענעם בחור: "ברענג מיר נישט דעם משוגענעם נעבן מיר", דו האסט פארשעמט א בחור ברבים; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא נט.): "הַמַּלְבִּין פְּנֵי חֲבֵרוֹ בָּרַבִּים אֵין לוֹ חֵלֶק לָעוֹלָם הַבָּא", ווער עס פארשעמט א צווייטן ברבים האט נישט קיין חלק אין עולם הבא.


דער דארמעטארי איז נישט דיין שטוב, דאס איז מיינס; אויב דו ווילסט נישט שלאפן נעבן איינעם קענסטו אהיים פארן.


איך זע אז דו האסט נאך אסאך צו ארבעטן אויף דיר, דו ביסט נאכנישט גרייט חתונה צו האבן.


פאק דיינע פעק און זוך דיר א צווייטע ישיבה.

#49 - זייטס ממשיך מיט'ן זיך לערנען גרעפיקס
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, שבת קודש, פרנסה, מדות טובות, סדר דרך הלימוד

בעזרת ה' יתברך


מוצאי שבת קודש פרשת בהעלותך, כ"א סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', ירושלים.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר זענט זיך מחזק מיט'ן הייליגן רבינ'ס עצות; איר האלט מיט די שיעורים וואס מען לערנט אין בית פיגא און אלע אנדערע שיעורים.


זייער גוט טוט איר אז איר זענט מחזק אייער ברודער ער זאל לערנען אויפ'ן סדר דרך הלימוד (שיחות הר"ן, סימן עו); זאגטס אים ער זאל יעדן טאג לערנען אביסל חומש, ער זאל עס איינטיילן לויט די טעג פון די וואך, זונטאג זאל ער מעביר סדרה זיין ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער, אזוי וועט ער ענדיגן יעדע וואך די פרשת השבוע שנים מקרא ואחד תרגום. עס איז גוט ער זאל שוין אנהייבן אזוי צו טון יעצט פאר די בר מצוה כדי עס זאל ווערן ביי אים א געוואוינהייט, א חלק פון זיין לעבן.


זייטס אים מחזק ער זאל ענדיגן ש"ס צו זיין בר מצוה; יעצט זאל ער אוועק לייגן די אנדערע שיעורים, ער זאל פרובירן צו ענדיגן ש"ס, אזוי וועט ער ממשיך זיין אויף זיך א צלם אלוקים.


זייטס ממשיך מיט'ן זיך לערנען גרעפיקס; א קאמפיוטער אויב עס איז גוט, עס איז כשר - איז נישט דא אין דעם קיין פראבלעם. אזוי אויך אימעיל איז א כשר'ע זאך, עס איז אזוי ווי פאסט.


בנוגע וויינען שבת, אז עס קומט אייך אויס אסאך מאל שבת צו וויינען פאר א שידוך און איר האלט זיך צוריק, איר ווילט וויסן אויב מען מעג; עס ווערט גע'פסק'נט אין שלחן ערוך (אורח חיים סימן רפ"ח, סעיף ב): "מִי שְׁיֵשׁ לוֹ עוֹנֶג אִם יִבְכֶּה כְּדֵי שֶׁיֵּלֵךְ הַצַּעַר מִלִּבּוֹ, מוּתָּר לִבְכּוֹת בְּשַׁבָּת", אויב א מענטש האט א תענוג פון וויינען, ער שפירט זיך גוט ווען ער וויינט זיך אויס פאר'ן אייבערשטן און עס ווערט אים גרינגער - מעג ער וויינען אום שבת, און דער טורי זהב זאגט (שם, סעיף קטן ב): "מיר געפונען ביים הייליגן תנא רבי עקיבא, ער פלעגט זאגן שיר השירים שבת און עס האט אים גערינען טרערן פון גרויס בענקשאפט צום אייבערשטן"; זאלט איר זיך נישט צוריק האלטן פון וויינען שבת, בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט טרעפן א גוטע שידוך און אויפשטעלן ערליכע דורות.


בנוגע וכו'; זייער גוט אז איר עקלט זיך פון קריכעדיגע שרצים, עס איז א גוטע זאך, איר דארפט נישט זוכן עצות אויף דעם, בלייבטס מיט דעם געפיל זיך צו עקלען פון קריכעדיגע באשעפענישן.


זאגטס ווייטער תהילים; זינגטס די קאפיטלעך און פלעכטס אריין אין די פסוקי תהילים אייערע אייגענע לויב, געזאנג און געבעט צום אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#48 - אריינלייגן אין די קינדער א געפיל צו א צווייטן
צניעות, סקול, מדות טובות, אחדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


... תחי', לערערין בית פיגא ברלסב.


יישר כח פאר די איבערגעגעבענע ארבעט אין סקול מיט די מיידלעך.


לערן מיט די קינדער גוטע מידות, זיי זאלן האבן א געפיל צו אנדערע מיידלעך; זיי זאלן יעדן טאג טראכטן פון אנדערע, זיי זאלן רעדן צו די קינדער וואס האבן נישט קיין חבר'טעס.


איך וויל זייער שטארק אז אלע תלמידות פון בית פיגא זאלן זיין באחדות, יעדער זאל זיך ליב האבן און זיך שיין פארטראגן.

#47 - א געפיל צו צניעות
צניעות, חיזוק פאר פרויען, תהלים, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


מרת ... תחי'.


שטארק זיך און שטארק אלעמען מיט גוטע ווערטער; עס איז א גרויסע מצוה צו מחזק זיין אנדערע און עס איז אויך א גוטע עצה צו ווערן אליינס מחוזק.


רעד מיט דיינע חבר'טעס; אלע קוקן דיר ארויף, אלע ווילן גיין אנגעטון איידל. עס איז דא א שטארקע נסיון ביי יונגע ווייבלעך צו גיין אנגעטון ציענדיג, שרייעדיג און אויפפאלנד; דער נסיון איז בעיקר ביי די יונגע ווייבלעך און אז מען האט א גוטע חבר'טע וואס איז שטארק מיט איר איידלקייט העלפט דאס פאר אנדערע אויך צו זיין שטארק.


דערפאר בעט איך דיר זייער, געב פאר יעדן איינעם גוטע ווערטער, רעד שיין צו אלעמען, וועלן אלע דיר נאכמאכן, אלע וועלן ליב האבן צניעות.


עס גייט מיר ממש אין לעבן אז די תלמידות בית פיגא און אלע יונגע ווייבלעך וואס ווערן מקורב צו אונזער קהלה זאלן ליב האבן צניעות; זיי זאלן דאס וועלן, נישט טון די אלע זאכן וואס דער אייבערשטער הייסט – געצוואונגענערהייט. איך בעט דער אייבערשטן פאר אלע תלמידים ותלמידות זיי זאלן ליב האבן אידישקייט און זיך עקלען פון עבירות, זיי זאלן ברעכן פון פריצות און ווערן איבלדיג פון אויסגעלאסענע קליידער.


איך האף אז דו וועסט מיר העלפן, דורכדעם וואס דו וועסט רעדן שיין צו יעדן און שמייכלען צו יעדן און פאר אלעמען געבן גוטע ווערטער, וועלן אלע באקומען א געפיל צו איידלקייט.


איך האף אז דו זאגסט נאך תהלים; הלוואי זאלסטו זאגן יעדן טאג דעם יום תהלים, אזוי וועסטו ענדיגן יעדע וואך דעם ספר תהלים.

#46 - נעם זיך נישט צום הארצן אז מען רעדט אויף דיר
שטעטל, בזיונות, מדות טובות, לשון הרע

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי-קדושים, ה' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


איך האב נישט קיין ווערטער דיר צו דאנקען פאר'ן מיר העלפן בויען דעם שטעטל אויפ'ן רבינ'ס נאמען, "קרית ברסלב".


דו האסט מיר געהאלפן אלע יארן מיט מסירות נפש; אלע קעמפ'ס, כמעט אלע האסטו געבויט און אהער געשטעלט מיט מסירות נפש און יעצט האסטו די זכיה צו בויען דעם שטעטל.


נעם זיך נישט צום הארצן אז מען רעדט אויף דיר, מען זאגט אויף דיר אז דו מאכסט געלט, דו בויסט נישט גוט וכו', וכו'; אויף מיר רעדט מען אויך און אויף אלע טייערע אנשי שלומינו וואס טוען מיט מסירות נפש רעדט מען.


ווער עס וויל קויפן אליין און בויען אליין קען טון וואס זיין הארץ באגערט און איך וואונטש זיי הצלחה אין אלעס וואס זיי וועלן טון, אבער אין די מוסדות אין שטעטל וועל איך נאר ארייננעמען די וואס קויפן און בויען דורך די הנהלה פון שטעטל.


דיר בעט איך: שווייג און שלינג; ענטפער נישט, טענה זיך נישט און פארענטפער זיך נישט; מיט דעם וועסטו אלעס אפקומען, דאס וועט זיין א תשובה אויף אלעס וואס מען דארף פאררעכטן.


וואס יא? רעד שיין צו אלע אנשי שלומינו; קיינער מיינט נישט קיין שלעכטס, אלע זענען טייער און וואויל. מיט רעדן שיין וועסטו יעדעם בארואיגן, אזוי ווי דער חכם מכל אדם זאגט (משלי טו, א): "מַעֲנֶה רַּךְ", דער וואס רעדט ווייכע רייד, "יָשִׁיב חֵמָה", קערט צוריק און נעמט אוועק די צארן.


 

#45 - אכטונג געבן אויף יענעמס געפילן
בחור, שידוכים, מדות טובות, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי-קדושים, ה' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה ברסלב.


דו ביסט א קלוגער בחור מיט גוטע מידות אבער איין זאך וואס דו דארפסט פאררעכטן, ווייל בחורים ווערן זייער באליידיגט און אנגעווייטאגט פון דיר.


ווען דו דערשמעקסט אז עס רעדט זיך וועגן א שידוך פון א בחור אין ישיבה, אנשטאט דו זאלסט אכטונג געבן אויף יענעמס געפילן און פארמאכן דיין מויל, אז יענער זאל נישט ווערן פארווייטאגט, טראכסטו נאר פון דיין כבוד; אלע זאלן וויסן אז דו האסט געוואוסט, אז דו ווייסט; דו און נאכאמאל דו און נאכאמאל דו.


קודם כל זאלסטו טראכטן אז אפשר הויבט זיך דאס בכלל נישט אן, צווייטנס, וואס טוסטו אז דער שידוך גייט נישט ווייטער? ווערט דאך דער בחור פארשעמט און פארווייטאגט. און אפילו די שידוך ווערט יא, וואס וועסטו האבן אז אלע וועלן וויסן אז דו האסט געוואוסט פאר יעדן איינעם? דאס איז א קטנות.


איך שרייב דיר דאס ווייל איך האב דיר ליב; איך בין זיכער אז דו וועסט אננעמען וואס איך מוסר דיר, און נישט נאר דו וועסט נישט ארומלויפן ווי א ציג דערציילן וכו', נאר ווען דו וועסט הערן ווי אנדערע אומוואוסנדע בחורים רעדן פון שידוכים וועסטו נישט אנטייל נעמען, נאר זיצן מיט א פארמאכטע מויל נישט צו גורם זיין צער.


גיי בעט איבער דעם בחור ... וואס דו האסט מצער געווען.


 

#44 - נישט בייסן די נעגל
פחדים, חיזוק פאר מיידלעך, שלום, מדות טובות, קריאת שמע

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך וועל ענטפערן מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף אויף אלע פראגעס.


אויף דיין פראגע אויב א מיידל פון צען יאר דארף ליינען קריאת שמע; אודאי דארפסטו ליינען קריאת שמע ביינאכט פאר'ן גיין שלאפן.


אן עלטערע שוועסטער דארף מען מכבד זיין; דיין שוועסטער איז זייער א וואוילע מיידל, זי טשעפעט דיר נישט אומזיסט. עס קען זיין אז דו רייצט זיך מיט איר, דו מאכסט חוזק פון איר דעמאלט טשעפעט זי צוריק. אז דו וועסט איר מכבד זיין אזוי ווי די הלכה איז (שלחן ערוך יורה דעה סימן רמ, סעיף כב; עיין שאלות ותשובות תשובה מאהבה חלק ג', סימן רמ; בן איש חי פרשת שופטים, סעיף כט) אז מען דארף מכבד זיין עלטערע געשוויסטער, וועט זי דיר מער נישט טשעפען.


וועגן פחדים ביינאכט וכו'; אז דו וועסט ליינען קריאת שמע וועלן אוועק גיין אלע פחדים. אזוי ווי מיר געפונען, דער הייליגער אמורא רבי יהושע בן לוי האט מורא געהאט ביינאכט (ירושלמי שבת, סוף פרק כל כתבי) פלעגט ער זאגן די פסוקים וואס מיר זאגן ביי קריאת שמע: "יֹשֵׁב בְּסֵתֶר עֶלְיוֹן, בְּצֵל שַׁדַּי יִתְלוֹנָן, אֹמַר לַה' מַחְסִי וּמְצוּדָתִי, אֱלֹהַי אֶבְטַח בּוֹ", דאס האט אוועק גענומען די פחדים פון אים.


בייסן די נעגל איז נישט קיין שיינע זאך, בפרט פאר א מיידל; עס איז נישט גוט צו בייסן די נעגל. נעם נישט דיינע פינגערס אין מויל, עס פארעקלט מענטשן וכו', א מיידל דארף אכטונג געבן צו צייגן גוט.


יעדע זאך וואס דו דארפסט בעט דעם אייבערשטן אויף אידיש; רעד צו אים יעדע זאך וועסטו אויסוואקסן א גרויסע צדקת.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#43 - עלטער איז א מעלה בלויז ווען מען פירט זיך מיט גוטע מעשים
חיזוק פאר מיידלעך, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת יתרו, י"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך הער פון דיינע טיטשערס און פון די מנהלת תחי' זייער גוטע גריסן אויף דיר.


בנוגע אז עס לערנען עלטערע מיט יונגערע אין איין כתה וכו'; ביי תלמידות פון "בית פיגא" מאכט נישט אויס די יארגאנג ווי אלט אדער ווי יונג מען איז, מען ווערט נישט קלענער אז מען זיצט מיט יונגערע מיידלעך און מען ווערט נישט עלטער ווען מען זיצט מיט עלטערע מיידלעך, מען מעסט נישט דעם מענטש לויט זיינע יארן, עלטער איז א מעלה בלויז ווען מען פירט זיך מיט גוטע מעשים. די הייליגע חכמים זאגן (קנים ג, ו) ווען מען ווערט עלטער ווערט מען נישט קלוגער און חשוב'ער, נאר אויב מען לעבט מיט'ן אייבערשטן און מיט די תורה; די אלע ערליכע אידן וואס לערנען תורה אין די יונגע יארן, "כָּל זְמַן שֶׁמַּזְקִינִין", ווי מער זיי עלטערן זיך, "דַּעְתָּן מִתְיַשֶּׁבֶת עֲלֵיהֶן", ווערן זיי מער באזעסן און קלוג, אבער די אלע וואס לערנען נישט - און לעבן נישט - מיט די תורה, ביי זיי איז פארקערט, "כָּל זְמַן שֶׁמַּזְקִינִין", ווי עלטער זיי ווערן, "דַּעְתָּן מִטָּרֶפֶת עֲלֵיהֶן", אלץ מער נאריש ווערן זיי.


איך האף אז דו וועסט אריין נעמען די ווערטער אין דיר, עס וועט דיר מער נישט שטערן צו זיצן אין איין כתה מיט יונגערע מיידלעך; דא ביים רבי'ן איז נישט קיין מעלה אז מען איז עלטער, דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רו): ווי יונגער מען איז הערט מען בעסער די קול פונעם אייבערשטן וואס בעט זיך ביים מענטש: "קום צוריק", "טו תשובה"; אזוי ווי א שעפעלע וואס הויבט אן אוועק גיין פונעם פאסטוך, געבט דער פאסטוך א פייף מיט זיין פייפער אז די שעפעלע זאל צוריק קומען, ווי מער דאס שעפעלע גייט, וואו מער זי דערווייטערט זיך פונעם פאסטוך הערט זי ווייניגער דאס קול פונעם פאסטוך; אזוי אויך א מענטש, ווי עלטער מען ווערט הערט מען ווייניגער דעם קול וואס בעט דעם מענטש: "זיי וואויל", "זיי ערליך", "זיי איידל".


שרייב מיר נאך בריוו, איך ווארט צו זען אין דיינע בריוו אז עס איז דיר שוין נישט קיין חילוק מיט וועם דו זיצט – מיט יונגערע צי מיט עלטערע.

#42 - די מיידלעך זאלן אריינקומען צו די פלעי
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, דרך ארץ, שטעטל, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב, קרית ברסלב ליבערטי.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך הער זייער גוטע גריסן אויף דיר פון דיינע טיטשערס; זיי זאגן מיר ווי שיין דו פירסט זיך מיט דרך ארץ, דו זיצט אין כתה מיט כבוד, דו רעדסט נישט ווען דיינע טיטשערס רעדן און אזוי ווייטער.


... תחי', שפיל זיך שיין מיט דיינע חבר'טעס, שפיל מיט יעדע מיידל, מאך נישט קיין אויסנאם, דו זיי יעדן איינעם'ס חבר'טע, וועסטו מיר מאכן א נחת רוח.


איך וויל זייער שטארק אז די עלטסטע קלאס פון בית פיגא ליבערטי זאלן אריין קומען זונטאג אין שטאט צו די פלעי וואס די מיידלעך פון בית פיגא וויליאמסבורג שטעלן פאר, די מעשה פונעם בערגער מיט'ן ארעמאן, די מעשה וואס דער הייליגער רבי האט דערציילט. איך וועל זארגן פאר ענק איר זאלט האבן פלעצער און א וועג אהין און צוריק אהיים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#41 - זיי מקרב די שטילע פארמאכטע מיידלעך
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, מדות טובות, חסד

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן אז דו זאגסט יעדן טאג תהלים און יעצט האסטו מסיים געווען די זיבעטע מאל 'ספר תהילים'; דער הייליגער צמח צדק זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "ווען מענטשן וואלטן געוואוסט דאס גרויסקייט פון זאגן תהלים וואלט מען שטענדיג עוסק געווען אין תהלים".


איך בעט דיר זייער זאלסט מקרב זיין אלע מיידלעך וואס זענען בטבע פארמאכט וכו'; זוך זיי אויף און מיט זיי זאלסטו שפילן. אסאך מאל מיינט מען אויף א מיידל אז זי איז שטיל און זי וויל נישט שמועסען וכו', קיינער טראכט נישט וואס ליגט אונטער איר שטילקייט, קיינער זעט נישט איר צעבראכענע הארץ ווי זי שעמט זיך אז זי האט נישט מיט וועם צו שמועסן, בעט איך דיר דו זאלסט אייביג מקרב זיין מיידלעך וואס זיצן אין די זייט וועט דער אייבערשטער דיר אויך מקרב זיין, דער אייבערשטער וועט דיר געבן ליבשאפט און ווארעמקייט, ווייל (סוטה ח:): "בְּמִדָּה שֶׁאָדָם מוֹדֵד, בָּהּ מוֹדְדִין לוֹ", ווי אזוי א מענטש פירט זיך אויף, אזוי פירט זיך דער אייבערשטער מיט אים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.