בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#203 - חובות איז א סכנה וואס צעשמעטערט דאס לעבן
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, צדקה, בזיונות, חובות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ב אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מאנסי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו פרעגסט, דו האסט נישט קיין געלט איינצוקויפן אויף שבת, בארגן טאר מען נישט, דו פרעגסט וואס צו זאגן פאר דיין ווייב.


טייערער ברודער, דו ביסט שוין דערטרונקען מיט אזויפיל חובות, פארוואס זאלסטו נישט טון וואס די תורה זאגט (שלחן ערוך יורה דעה, סימן רנג) אויב מען האט נישט קיין געלט - מעג מען בעטן צדקה; פארוואס בארגן און זיך נאך מער באגראבן? חובות איז א סכנה וואס צעשמעטערט דאס לעבן אין יעדע פרט, דעריבער האט אונז דער הייליגער רבי אנגעזאגט נישט צו בארגן געלט.


רוף דיינע חברים, שיק א טעקסט מעסעדזש ווער עס וויל העלפן לכבוד שבת; עס וועט טאקע זיין שווער, עס וועט זיין בזיונות, אבער אזוי וועסטו נישט מער דערטרונקען ווערן.


מוהרא"ש זאגט, ווער עס איז פושט יד - איז נישט פושט רגל; זאלסטו גיין נאך געלט, קענסט גיין נאך געלט אויף צוויי וועגן, אדער זאגן קלאר אז דו גייסט פאר דיר, אדער זאגן: "איך גיי פאר משפחות נצרכים", אבער חס ושלום נישט בארגן.


ברודער, גיי א שפאציר און וויין זיך אויס צום אייבערשטן, נאר ער וועט דיר העלפן, נאר דער אייבערשטער וועט דיך נישט אוועק ווארפן, וויין צו אים, זאג: "הייליגער באשעפער איך בין אזוי צעבראכן און פארשעמט, איך האב נישט קיין געלט פאר מיין ווייב און קינדער, איך ווייס נישט וואו צו גיין, איך ווייס נישט וואס צו טון, איך האב שוין אזויפיל חבות, וואס וועט דא זיין? מאך מיר א נס, מאך מיר א טובה, געב מיר שפע.


הייליגער באשעפער איך ווייס אז דאס קומט מיר צוליב מיינע זינד, איך האב געזינדיגט אין פגם הברית, איך האב פוגם געווען בטיפי המח, און דער זוהר זאגט (פנחס רמד:): "מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִירוּרִין דְּמוֹחָא, עֲנִיּוּתָא רָדִיף אֲבַּתְרֵיהּ", ווער עס איז מוציא זרע לבטלה ווערט פארארעמט; זיי מיר מוחל, נעם אן מיין תשובה.


אנא ה', נעם אן מיינע בושות, איך בין אזוי פארשעמט פון יעדן איינעם, איך בין שולדיג פאר אלעמען, און מיין ווייב און קינדער ווארטן ביים טיר איך זאל אהיימברענגען פרנסה, איך קום אהיים מיט ליידיגע הענט, איך בין אזוי צעבראכן, דאס זאל זיין א כפרה פאר מיר"; אזוי זאלסטו זיך אויסוויינען ביז דער אייבערשטער וועט דיר העלפן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#202 - וועסט נישט ווערן פארארעמט פון געבן מעשר
צדקה, מעשר

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך יעדעס מאל דו שרייבסט מיר. עס איז זייער וויכטיג צו בלייבן צוגעבינדן נאך די חתונה ווען מען ווערט פאריאגט מיט ברענגען פרנסה, און דורך שרייבן בריוו איז נאך א וועג ווי צו בלייבן נאנט.


דיין מעשר זאלסטו געבן פאר צדקה, וועסטו האבן שפע.


האב נישט מורא, דו וועסט נישט ווערן פארארעמט אז דו וועסט געבן מעשר, נעם אריין אין קאפ אז די מעשר איז נישט דיינס, אזוי וועט דיר זיין גרינגער דאס געבן מעשר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#201 - תיקון הכללי איז אזוי ווי אויסזאגן גאנץ ספר תהילים
תודה והודאה, צדקה, הכרת הטוב, תיקון הכללי, ספר תורה

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ג אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


א גרויסן דאנק פאר אלעס וואס אייער מאן נרו יאיר טוט פאר אונזער קהילה, ער העלפט מיר זייער געטריי, ער האט אראפגענומען פון מיר די עול פון צאלן רענט פאר אלע אונזערע שולן, תלמוד תורה'ס וכו' וכו'. אויך האט ער געהאלפן מיטן שרייבן א ספר תורה פאר די קהילה לזכרון פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, ער האט געמאכט די הכנסת ספר תורה אזוי שיין, מיט אזויפיל הארץ. אויך העלפט ער מיט די גבאות אין בית המדרש אין וויליאמסבורג, אלע האבן הנאה, אלע זענען צופרידן.


ועל כולם לערנט ער און ער דאווענט, ווען ער האט איבריגע צייט זיצט ער מיט זיינע ספרים און לערנט שיעורים כסדרן.


בלייבט איבער איין זאך, נאר דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן פאר אלע ניסים וחסדים.


זאגט יעדן טאג די תיקון הכללי, אז מען זאגט די תיקון הכללי – איז דאס אזוי ווי מען זאגט אויס גאנץ ספר תהילים.

#200 - זיי קלוג און פארגין דיין ווייב דאס בעסטע און שענסטע
תודה והודאה, צדקה, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ג אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


דאנק און לויב דעם אייבערשטן פאר די שיינע מתנה וואס ער האט דיר געגעבן, אן 'אשת חיל', א וואוילע ערליכע פרוי; האלט חשוב און טייער די מתנה, געב כסדר גוטע ווערטער, קארג נישט אויף גוטע ווערטער, זיי קלוג און פארגין איר דאס בעסטע און שענסטע.


זיי שטארק נישט אריינצוברענגען אין דיין שטוב א טעלעפאן, טעבלעט, קאמפיוטער; האלט דיין שטוב ריין און הייליג.


זיי עוסק אין צדקה, גיי נאך געלט פאר די ישיבה, מעט גם כן טוב, אביסל איז אויך גוט, אבער דאס ביסל זאל זיין באופן קבוע, טאג נאך טאג.

#199 - שנייד נישט פון די מעשר געלט
צדקה, הדפסה, פרנסה, מעשר

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תרומה, שובבי"ם, ד' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מאנסי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מעשר געלט געבט מען פאר צדקה, נישטא אזא זאך נעמען מעשר פאר זיך; אז מען נעמט מעשר געלט פאר זיך - פארלירט מען פון די שפע.


אינטערעסאנט, דאס איז די ערשטע זאך וואס מען וויל שניידן; ווען מען שפירט א צמצום, טראכט מען די ערשטע זאך מען גייט שניידן פון די צדקה, מען גייט אויסארבעטן צו נעמען די מעשר פאר דאס און פאר יענץ... אז מען איז מצומצם אין די פרנסה - דארף מען די ערשטע זאך תשובה טון, קומען אין שול דאווענען דריי מאל א טאג מיט מנין, און זיך פירן מיט דרך ארץ ביים דאווענען, נישט רעדן מיט קיינעם ביים דאווענען, נישט נוצן דעם טעלעפאן ביים דאווענען.


אז דו קענסט זיך נישט דעקן - זאלסטו נישט אויפהערן געבן צדקה; געב דיין מעשר פאר צדקה, און א ברסלב'ער חסיד מיט שכל געבט זיין מעשר פאר אייביגע צדקות, פאר דרוקן דעם הייליגן רבינ'ס ספרים, פארשפרייטן די זיסע ליכטיגקייט פאר די וועלט. אז מען מאכט זיך א חשבון, ווי אזוי וואלטן מיר אויסגעקוקט אנעם רבי'ן און ווי אזוי זענען מיר מקורב געווארן, נאר דורך די הייליגע ספרים; דארפן מיר מקרב זיין די גאנצע וועלט צום אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#198 - מיט א שמייכל קען מען מחי' מתים זיין
צדקה, אומאן

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תרומה, שובבי"ם, ה' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


די גרעסטע צדקה איז געבן א שמייכל פאר א צווייטן, א גוט ווארט; "א גוט מארגן", "א גוטע נאכט", מיט א שמייכל קען מען מחי' מתים זיין; מענטשן גייען ארום דערביטערט, דערשלאגן, און ווען מען ווייזט א שמייכל, מען פארגינט א גוט ווארט - איז מען זיי ממש מחי'.


עס קאסט נישט קיין געלט, עס איז אומזיסט און עס איז די גרעסטע צדקה. מוהרא"ש זאגט, געבן א שמייכל, געבן א גוט ווארט פאר א צווייטן - איז ווערד טויזנט מאל מער ווי צדקה פון געלט, ווייל אז מען געבט געלט - נאך א טאג נוצט זיך אויס דאס געלט, אבער ווען מען בלאזט אריין א חיות אין א צווייטן - געבט מען יענעם לעבן.


החכם עיניו בראשו זיך גרייטן צו קענען זיין ביים הייליגן רבי'ן אין אומאן אינאיינעם מיט חבורת היכל הקודש. עס קומען צו פרישע מקורבים, פרישע תלמידים, און ווי עס זעט אויס וועלן מיר נישט קענען אוועקלייגן קיין פלעצער פאר די וואס האבן שוין א זכות פון די פריערדיגע יארן. איז גוט זאלסט שוין נעמען א פלאץ פאר דיר, און אויב דו ברענגסט דיינע קינדער - איז גאר וויכטיג צו זיין אין א ריינע אפגעהיטענע פלאץ; איז זיכער כדאי שוין צו נעמען פלעצער צו קענען זיין מיט דיינע קינדער אינאיינעם ביים הייליגן רבי'ן.


מיטן אייבערשטנ'ס הילף, דעם שבת וועל איך זיין אין וויליאמסבורג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#197 - איך ארבעט זייער שווער אז קיינער אין די קהלה זאל נישט האבן חובות
צדקה, היכל הקודש, חובות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בשלח, שובבי"ם, י"ג שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך האב גערעדט מיט ר' ... נרו יאיר, ער זאגט מיר ער האט פושט רגל געווען, יעצט האט ער נישט קיין געלט צו באצאלן; מיר איז ער אויך שולדיג טויזנטער דאלער, און ער האט נישט קיין געלט אראפצולייגן ברויט אויפן טיש.


אבער ער זאגט אז ער ארבעט שווער זיך צו שטעלן אויף די פוס מיט א פרנסה, און ער זאגט אז ער גייט באצאלן יעדע פרוטה פאר אלע וועם ער איז שולדיג. איך רעד אים זייער צו ער זאל גיין נאך געלט, ווייל איך ווייס פון עטליכע מענטשן וואס האבן געהאט מער חובות פון אים, איך ווייס פעלער פון מענטשן וואס האבן געהאט חובות פון איבער א האלב מיליאן דאלער, און דורך גיין נאך געלט טאג נאך טאג האבן זיי באוויזן יעדן איינעם צו באצאלן, ער זאגט מיר ער קען נישט פועל'ן ביי זיך צו גיין נאך געלט, אבער ער ארבעט שווער זיך צו קענען שטעלן אויף די פוס צו קענען יעדן איינעם באצאלן.


איך ארבעט זייער שווער מיט אלע מעמבערס פון אונזער קהילה - קהילת היכל הקודש - אז קיינער זאל נישט האבן קיין חובות, מיר איז א גרויסע בושה צו האבן מענטשן וואס זענען שולדיג געלט, איך טו זייער אסאך אז עס זאל זיי זיין גרינג מיט מאכן שמחות, און בכלל די וועג פון לעבן זאל זיין אויף א נישט טייערע סטאנדארד, אויך רעד איך זייער אסאך צו זיי ביי די שיעורים פון דאס שעדליכקייט פון בארגן געלט, איך האף צו הערן בקרוב אז ער האט אייך באצאלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#196 - דריי הנהגות צו טון אין די ימי השובבי"ם
צדקה, תהלים, מנהגים, תעניתים, שובבי"ם

דריי הנהגות צו טון אין די ימי השובבי"ם


בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויחי, י"ז טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מיר פאסטן נישט שובבי"ם, דער רבי האט אונז געזאגט נישט צו פאסטן.


מיר זענען עוסק אין די טעג אין זאגן תהלים, אויך איז דא ביי אנשי שלומינו וואס פירן זיך אין די שובבי"ם וואכן איין טאג אין וואך נישט צו עסן אן עסן פון א באשעפעניש נאר עסן וואס וואקסט; קאווע אן מילך, און גרינגצייג מיט פרוכט.


אויך איז דא א מנהג ביי אנשי שלומינו צו אויסלייזן די פ"ד תעניתים מיט צדקה. דער הייליגער אריז"ל זאגט מען דארף פאסטן אויף יעדע חטא פיר און אכציג תעניתים, אבער מיר קענען נישט פאסטן, דער רבי לאזט אונז נישט פאסטן, מיר פאסטן נאר די תעניתים וואס די תורה און די חכמים זאגן; יום כיפורים, און אויך די תעניתים מדרבנן: עשרה בטבת, י"ז תמוז, ט' באב, צום גדלי' און תענית אסתר; ממילא לייזט מען אויס די פ"ד תעניתים מיט פ"ד פרוטות לצדקה, מען געבט יעדן טאג - אין די וואכן פון שובבי"ם - פ"ד פרוטות לצדקה; עס זענען דא וואס געבן פ"ד שקל, פ"ד דאלער וכו' - אבער לא פחות פון פ"ד פרוטות.


די דריי הנהגות קענסטו טון; זאגן דעם יום תהילים יעדן טאג, געבן צדקה, און אויב איז גרינג איין טאג נישט צו עסן א דבר היוצא מן החי.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#195 - געבן צדקה איידער מען גייט צום דאקטער
צדקה, רפואה, פדיון נפש, דאקטורים

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ויחי, ט"ו טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


עס איז כדאי איר זאלט גיין צום דאקטער און הערן וואס ער האט צו זאגן, אמאל קען מען מיט א קלייניקייט פאררעכטן און זיך איינשפארן צער און עגמת נפש, עס איז נישט קיין חסרון אין אמונה צו גיין צום דאקטער; דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ג) אז מען מאכט א פדיון נפש – קען דער דאקטער אויסהיילן, ווייל די ווערטער "ורפא ירפא" באטרעפט "פדיון נפש".


געבט געלט פאר דרוקן דעם רבינ'ס ספרים, דאס איז די ריכטיגע פדיון נפש, און גייט צום דאקטער, און מיט א קלייניקייט וועט איר זוכה זיין צו קענען אויסווארטן גאנצע חדשים מיט א געזונט קינד.


פארלירט זיך נישט, געבט נישט אויף. ווען איר ווערט צעבראכן פון די מצב וכו' – זאלט איר אויסדרייען די מחשבות און טראכטן 'וואס האב איך יא?' און נישט טראכטן טאג און נאכט 'וויפיל האב איך פארלוירן...' נאר 'וואס האב איך יא? וויפיל האב איך יא?'


איך ווארט צו הערן א גוטע בשורה.

#194 - הכנסת כלה
שידוכים, צדקה, חסד, חתן

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ויחי, ט"ו טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


בזכות די מצוה פון הכנסת כלה וואס דו ביסט עוסק די לעצטע האלבע יאר, דו האסט זיך מתנדב געווען צו העלפן די חתנים פון ישיבה גיין צו זייער חתונה אן קיין איין דאלער חובות; זאל דער אייבערשטער דיר געבן שנעל און גרינג דיין שידוך, זאלסט אויפשטעלן א שיינע ערליכע שטוב לשם ולתפארת.


א באזונדערע יישר כח פארן מיר העלפן חתונה מאכן מיין זון החתן שמעון נרו יאיר.


איך און מיין ווייב זענען דיר זייער מכיר טובה, איך בעט פאר דיין הצלחה.

#193 - איך מוז באצאלן די איינגעשטעלטע
צדקה, מוסדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ויחי, י"ג טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך דארף יעצט א גרויסע נס, די מוסד האט נישט קיין געלט צו באצאלן די איינגעשטעלטע, איך ווייס נישט וואס צו טון; איז אפשר זאלסטו יא גיין ווייטער מיט דיין פלאן פון מאכן א שבת פאר אפאר משפחות וואס ווילן העלפן די מוסד.


איך וועל דיר זאגן דעם אמת, מיר איז נישט גרינג אוועק צו גיין פון שטוב, מיר איז דאס פרייליכסטע צו זיין אין שטוב מיט מיין משפחה, אבער ההכרח לא יגונה, איך מוז באצאלן די איינגעשטעלטע.


לערן יעדן טאג חומש מיטן תרגום, אכצן פרקים משניות, מיט אסאך גמרא – וועסטו טרעפן בקרוב דיין שידוך.

#192 - אונזערע מוסדות אין ארץ ישראל
צדקה, מוסדות, שבת ליכט, ארץ ישראל

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ויחי, י"ג טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


טייל אויס פאר יעדן פון אנשי שלומינו א פושקע פאר אונזערע מוסדות אין ארץ ישראל "קופת רבי מאיר בעל הנס", און ווען די פרויען גייען צינדן די שבת ליכט – זאלן זיי לייגן צדקה פאר די ארץ ישראל'דיגע מוסדות.


אזוי אויך ווען מען וויל פועל'ן א ישועה – וועט מען לייגן צדקה אין די פושקע פון רבי מאיר בעל הנס, פאר די ארץ ישראל'דיגע מוסדות, און מען וועט זען א ישועה.


אלע זענען זייער ווארעם צו העלפן די מוסדות אין ארץ ישראל על טהרת הקודש, מיר נעמען נישט קיין געלט פון די ערב רב, און מיר לערנען נישט און רעדן נישט זייער טריפה'נעם שפראך.


האב נישט מורא, אלע וועלן דיר העלפן, אלע ווילן האבן א חלק אין תורת ארץ ישראל.

#191 - די גרעסטע צדקה איז העלפן די מוסד
צדקה, מוסדות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


א גרויסן יישר כח פאר מאכן די מסיבה פאריגע וואך צו קענען העלפן צאלן די מלמדים אין צייט, איך האב זייער הנאה געהאט צו זען ווי די אינגעלייט זענען אלע ווארעם, אלע ווילן העלפן די מוסד מיר זאלן קענען אנגיין און קענען באצאלן די מלמדים.


געב איבער א יישר כח פאר דיין ווייב, די עסן איז געווען זייער גוט, און א יישר כח פארן אוועק געבן די שטוב וכו'.


מענטשן מיינען עס איז א גרעסערע ענין צו העלפן יחידים ווי העלפן מוסדות, עס איז פינקט פארקערט; ווען מען העלפט א יחיד – העלפט מען נאר יענעם, אבער ווען מען העלפט א מוסד – העלפט מען די גאנצע קהילה, די מצוה איז גאר גרויס.


 

#190 - מחנך זיין קינדער צו גיין נאך צדקה, ווי ערליכע אידן
חינוך הילדים, חנוכה, צדקה, שטעטל

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויגש, ט' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב ליבערטי


בנוגע די פושקעס אין שטעטל, ווי די קינדער האקן אין שול און מענטשן ווערן נערוועז; לעת עתה איז נישטא פאר די קינדער נאך א פלאץ וואו זיי זאלן צוזאמנעמען צדקה, נאר אין שול; זאלסטו מחזק זיין אלע קינדער זאלן גיין מיט די פושקעס אין שול, און אז מענטשן ווערן נערוועז און האבן טענות - זאלסטו זיך נישט וויסנדיג מאכן.


איך וויל אונזערע קינדער זאלן אויסוואקסן ערליכע אידן, און איינע פון די זאכן וואס אן ערליכער איד טוט - איז צוזאמנעמען געלט פאר צדקה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#189 - ריר נישט אן יענעמ'ס געלט, באצאל יעדן וועם דו ביסט שולדיג
צדקה, גניבה, חובות, געלט

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


געב אכטונג, ריר נישט אן יענעמ'ס געלט, באצאל יעדן וועם דו ביסט שולדיג. עס איז זעלטן צו געפינען ערליכע בעלי בתים וואס פארדינען אן קיין גניבה, אן אנרירן יענעמ'ס געלט. אויב חס ושלום מען נעמט אוועק פון א צווייטן א פרוטה, מען גנב'עט אדער מען בארגט און מען באצאלט נישט - וועט מען דארפן מגולגל ווערן, עס וועט גארנישט נוצן; געב זיך אכטונג פון גניבה.


מוהרא"ש זאגט, אפילו פשוט'ע מענטשן וואס זענען רוב טאג באשעפטיגט מיט משא ומתן קענען אויך זוכה זיין צו זיין דבוק צום אייבערשטן, בתנאי אז מען רירט נישט אן א צווייטנ'ס געלט. מוהרא"ש זאגט בשם דעם צדיק רבי מאיר פון פרימישלאן זכותו יגן עלינו, ער טייטשט דעם פסוק (שמות כב, ז): "וְנִקְרַב בַּעַל הַבַּיִת אֶל הָאֱלֹקִים", אפילו א פשוט'ער בעל בית קען אויך ווערן נאנט צום אייבערשטן, נאר בתנאי – "אִם לֹא שָׁלַח יָדוֹ בִּמְלֶאכֶת רֵעֵהוּ", נאר אויב ער גנב'עט נישט, ער פאפט נישט.


איידער דו טיילסט צדקה זאלסטו קודם באצאלן די וועם דו קומסט געלט, שפיל נישט שיינער איד ווען דו קומסט געלט; מאך זיך א חשבון וועם דו קומסט געלט און באצאל יעדן איינעם, וואש אפ די הענט, זאלסט נישט האבן קיין בלוט, קיין שום גניבות.


מאך זיך א שיעור אין רבינ'ס ספרים וועסטו זוכה זיין צו תשובה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#188 - גבאי צדקה פאר'ן "ילד שעשועים"
צדקה, התבודדות, ילד שעשועים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


א גרויסן יישר כח פאר אלעס וואס דו און דיין ווייב טוען פאר אונזער קהילה, קהילת היכל הקודש; די חתונות אין ישיבה בחנם, און בפרט יעצט – דעם "ילד שעשועים", ווי ענק געבן זיך אזוי אוועק בלב ונפש אז די קימפעטארינס זאלן זיך קענען אפרוען, באקומען פרישע כוחות.


המתחיל במצוה אומרים לו גמור, האסט אנגעהויבן דעם ילד שעשועים, זאלסטו זיין דער גבאי צדקה פאר די זאך, גיי נאך געלט פאר די ילד שעשועים, מען זאל קענען העלפן אנשי שלומינו בעת שמחתם, עס זאל נישט קאסטן אזוי סאך.


איין מינוט א טאג זאלסטו גיין שפאצירן ביי דיר אין פעלד, הייב אויף דיינע אויגן צום הימל און זאג דעם אייבערשטן לויב ווערטער; וועט דיר ווערן ליכטיגער און ליכטיגער.

#187 - ווען די לערערין רעדט פון אנדערע גלויבנס
תפילות אויף אידיש, סקול, אמונה, צדקה, אמונת חכמים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס וואס מען לערנט ביי אייך אין שולע וכו'; די ריכטיגע וועג איז, מיר דארפן בעטן דעם אייבערשטן אז אלע אידן זאלן תשובה טון, אלע זאלן זיך צוריק קערן צו די תורה און צו די אמונה.


אויף די צווייטע פראגע וכו'; געבט יעדן טאג צדקה און בעטס דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, געב מיר א שטארקע, קלארע און לויטערע אמונה". דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות אמונה, סימן ל): "אֱמוּנָה בָּא עַל יְדֵי צְדָקָה", דורך צדקה באקומט מען אמונה.


אויך זאלט איר קוקן אויפן הימל ווען די הימל איז שיין לויטער. דער הייליגער רבי זאגט (שם, סימן יד): "כְּשֶׁתִּסְתַּכֵּל בַּשָּׁמַיִם כְּשֶׁהֵם זַכִּים וּבְהִירִים", ווען דו וועסט קוקן אויפן הימל ווען זי איז לויטער און קלאר, "תִּזְכֶּה לֶאֱמוּנַת חֲכָמִים", וועסטו זוכה זיין צו אמונת חכמים; גייט צום פענסטער, קוקט ארויף צום הימל און זאגט: "הייליגער באשעפער געב מיר א קלארע לויטערע אמונה, איך וויל דיך זען, איך וויל דיך שפירן, איך זאל נישט מורא האבן פון קיין שום זאך און זיך נישט צעמישן פון קיין שום זאך, אייבערשטער העלף מיר אז איך און מיינע דורות זאלן אלע האבן א שטארקע אמונה אין דיר, אמונה אין די הייליגע צדיקים, אמן".


(אז אייער לערערין וועט נאכאמאל רעדן פון אנדערע גלויבנס – זאלט איר נעמען א בליי און שרייבן אנדערע זאכן, אז אייער מח זאל זיך נישט צוהערן צו די זאכן וואס צעמישט.


הערט זיך צו אין כתה נאר צו די לערערינס וואס צעמישן נישט, נאר דארט הערט זיך צו, ווען מען רעדט פון אנדערע גלויבנס, פון עשיו און ישמעאל – זאלט איר זיך אריינטון אין אנדערע זאכן, און נישט צוהערן).

#186 - האסט קוים חתונה געהאט, וואס ביסטו אזוי פארזארגט וועגן קינדער?
קינדער, צדקה, סגולות, רפואה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


האסט קוים חתונה געהאט, איז וואס ביסטו אזוי פארזארגט וועגן קינדער, דער אייבערשטער וועט דיר העלפן, וועסט זוכה זיין צו בנים ובני בנים, נאר איין זאך, זארג נישט.


בנוגע גיין מאכן בדיקות ביים דאקטער; דיין ווייב האט מען אונטערזוכט און אלעס זעט אויס ברוך השם גוט, יעצט ווילסטו גיין, דו פרעגסט אויב דו זאלסט דאס טון.


ברודער, עס פעלט נישט אויס די אלע זאכן, דער דאקטער קען נישט העלפן און אויך נישט די וכו', דו זאלסט טון די עצות פון רבי'ן. דער רבי זאגט (ספר המידות אות בנים, סימן כב): "מַה יַּעֲשֶׂה אָדָם וְיִהְיֶה לוֹ בָּנִים", וואס זאל מען טון צו האבן קינדער? "יְפַזֵּר מְעוֹתָיו לַעֲנִיִּים", מען זאל געבן געלט פאר ארעמעלייט, (מען דארף בעטן דעם אייבערשטן צו וויסן וואו צו געבן), "וִישַׂמַּח אֶת אִשְׁתּוֹ וכו'", און פרייליך מאכן די ווייב, עיין שם.


טו די סגולה, ווייל נאר סגולות פון די צדיקים העלפט, אלעס אנדערש איז גארנישט, אויך דאקטוירים איז גארנישט, זיי קענען נישט העלפן, נאר דער אייבערשטער געבט קינדער, און נאר די סגולות פון צדיקים דארף מען טון.

#185 - גיי נאך געלט און ברענג עס אין אפיס פון די מוסד צו צאלן מלמדים
חנוכה, אמונה, צדקה, מוסדות, קעמפ, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וישב, כ"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


גיי נאך געלט און ברענג עס אין אפיס פון די מוסד, עס איז מיר זייער שווער אז שוין אפאר וואכן צאלן מיר נישט די איינגעשטעלטע, די אפיס זאגט אז איך בין שולדיג פארן געבן כמעט בחינם קעמפ פאר די קינדער. דאס ווייס איך אז איך בין שולדיג, איך דארף תשובה טון, איך דארף צוריק גיין צום אייבערשטן און זיך נישט פארלאזן אויף קיינעם. אויב דו קענסט גיין נאך געלט און דאס ברענגען אין אפיס אז מען זאל קענען באצאלן די מלמדים - וועסטו האבן א גרויסע זכות.


מענטשן מיינען אז צדקה וואס מען געבט פריוואט איז א גרעסערע צדקה ווי געבן פאר די מוסד; איך מאך נישט אוועק קיין שום צדקה, אבער ווען מען געבט צדקה פריוואט איז דאס סך הכל פאר די מענטש, פאר זיין משפחה, אבער ווער עס האט די זכי' צו העלפן א חדר, א ישיבה, א סקול - העלפט א רבים, העלפט דעם אייבערשטן; עס איז נישט קיין קליינע מצוה געבן פאר א מוסד, עס איז פון די גרעסטע צדקה וואס איז נאר שייך.


איך וועל ווייטער טון וואס מוהרא"ש האט מיר געלערנט, די עצה פון רבי'ן, איך וועל גיין צום אייבערשטן און זיך גוט אויסוויינען ער זאל רחמנות האבן אויף מיר און אויף אלע אידן, אלע זאלן האבן שפע, מיר זאלן קענען ווייטער אנגיין מיט די חדר און בית פיגא.


גיי צינד די מנורה מיט שמחה; אלעס אנדערש איז זייער שיין, זייער חשוב, אבער דער עיקר איז שמחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה.

#184 - פושקעס און ראפעלס פאר די קינדער צו גיין נאך געלט חנוכה
חנוכה, צדקה, מנהגים

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וישלח, ט"ז כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב ליבערטי


יעצט ווען עס קומט די הייליגע חנוכה טעג זאלסטו אויסטיילן פושקעס און ראפעלס פאר די קינדער זיי זאלן גיין נאך געלט פאר די חדר, חנוכה איז א מנהג אז קינדער גייען צוזאמנעמען צדקה (עיין מגן אברהם ריש סימן תרע); מען דארף מאכן א פראגראם אז אלע קינדער וואס ברענגען אריין כך וכך - וועלן באקומען א באלוינונג.


לערן אויס די קינדער זיי זאלן גיין נאך צדקה, און לערן זיי ווי אזוי מען בעט צדקה, ווי מען באדאנקט זיך און אזוי ווייטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.





 


 





 

#183 - געב דיין מעשר און דיין צדקה געלט פאר די ישיבה
צדקה, ישיבה, מעשר

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ויצא, ט' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך וויל בעטן פון דיר זאלסט געבן דיין מעשר און דיין צדקה געלט פאר די ישיבה. דו ביסט דאך א תלמיד פון די ישיבה, דארפסטו העלפן די ישיבה. דער רבי שרייבט אין א בריוו פאר אנשי שלומינו (הובא בתחילת ספר עלים לתרופה): "דערמאנט אייך איטליכער ווי איך האב אייך געפינען", דער רבי בעט אונז מיר זאלן נישט פארגעסן ווי אזוי מיר האבן אויסגעזען ווען מיר האבן געטראפן דעם רבי'ן, און העלפן די פלאץ וואס העלפט דיר.


נעם א פושקע פון די מוסד אין שטוב, אין אפיס און אין קאר; און ווען עס ווערט פול זאלסטו מיר עס ברענגען, די פרוטה'לעך העלפט מיר צאלן די איינגעשטעלטע.


מארגן וועט זיין די ליל שישי שיעור אין ישיבה, אויך שבת וועל איך זיין אין וויליאמסבורג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#182 - אייער זכות איז גרויס מיט'ן העלפן אין שטעטל אינעם באזאר
צדקה, שטעטל, קליידער

בעזרת ה' יתברך - מוצאי שבת קודש פרשת תולדות, ו' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


אייער זכות איז זייער גרויס מיטן זיך מתנדב זיין צו העלפן אין שטעטל אינעם באזאר, אז אנשי שלומינו זאלן האבן קליידער פאר די גאנצע משפחה פאר כמעט בחינם.


בזכות די גרויסע מצוה פון צושטעלן קליידער פאר די גאנצע שטעטל – זאלט איר האבן נחת פון אייערע קינדער, זיי זאלן זיין ערליכע אידן, תלמידי חכמים ויראי השם.

#181 - גיין נאך געלט צו קויפן נארישקייטן, איז ריכטיג גניבה
חברים, שידוכים, צדקה, גניבה, ישיבה, קיאסק

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תולדות, ג' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


עס איז א גרויסע גניבה דאס וואס דו טוסט, גיין נאך געלט צו קויפן א מאטער סייקל, מאטער סקוטער, ביבי גאן וכו'; דאס איז ריכטיג גניבה, און אז דו וועסט נישט באצאלן די אלע געלטער פאר עכטע צדקה – וועסטו דארפן מגולגל ווערן.


עס איז א פרעכע זאך גיין קלאפן אין הייזער 'צדקה פאר אן ארעמע משפחה' און נעמען דאס געלט פאר זיך; ווי שעמסטו זיך נישט צו טון אזא זאך?!


טו תשובה, מאך זיך א חשבון וויפיל געלט דו האסט גע'גנב'עט פון מענטשן און באצאל אלעס פאר צדקה.


איך ארבעט אזוי שווער פאר דיר, איך וויל דו זאלסט האבן א גוט לעבן, איך וויל דיר ברענגען א גוטע שידוך, אבער מיט גניבה איז זייער שרעקעדיג. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות גניבה וגזילה, סימן א): "מִי שֶׁנִּפְתָּה לִבּוֹ לִגְזֹל", ווער עס גזל'ט, "וְכֵיוָן שֶׁהִתִּיר לְעַצְמוֹ גְּזֵלַת חֲבֵרוֹ, הֲרֵי הוּא מוּכָן לְכָל חֵטְא וְעָוֹן", איז א סימן אז ער וועט טון אלע עבירות רחמנא לצלן, "וְאֵין תַּקָּנָה לַהֲסִירוֹ מִדַּרְכּוֹ הָרָעָה", און עס איז זייער שווער זיך אפצוגעוואוינען פון דעם.


זוך גוטע חברים, חברים וואס גייען טון חסד מיט אידישע קינדער, חברים וואס נעמען נישט קיין איין פרוטה פון צדקה. אויך זאלסטו נישט גיין אין קיאסק, וואס דארפסטו פראבלעמען? נוץ אויס דיינע יארן אין ישיבה.א


איך וויל דיך זייער העלפן מיט א שידוך, אבער נאר בתנאי אז עס ענדיגט זיך מיט די גניבה וגזילה.


איך ווארט אויף אן ענטפער.

#180 - די גרעסטע צדקה איז צו באצאלן די ארבייטער אין צייט
צדקה, פרנסה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תולדות, ב' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האף דו באצאלסט דיינע ארבעטערס אין צייט, די גרעסטע צדקה איז באצאלן ארבעטער אין צייט, און אויב מען האט געלט און מען צאלט נישט אין צייט - איז מען עובר אויף א לא תעשה און אן עשה. עס שטייט אין די תורה (ויקרא יט, יג): "לֹא תָלִין פְּעֻלַּת שָׂכִיר אִתְּךָ עַד בֹּקֶר", דאס איז די לא תעשה, און אויך איז דא א מצות עשה פון (דברים כד, טו): "בְּיוֹמוֹ תִתֵּן שְׂכָרוֹ וְלֹא תָבוֹא עָלָיו הַשֶּׁמֶשׁ".


עס איז אזוי נישט אויסגעהאלטן צו שפילן שיינער איד אין שול, מנדב זיין קאווע, מנדב זיין ארון הקודש, בנינים - ווען מען איז שולדיג פאר ארבעטערס; אז מען וויל טון צדקה דארף מען קוקן אין הלכות צדקה, זען וואס איז די גרעסטע צדקה; דער רמב"ם (פרק י' מהלכות מתנות עניים, הלכה ז) רעכנט אויס אכט מדריגות אין צדקה, און די גרעסטע צדקה איז צאלן ארבעטער, אזוי ווי עס שטייט (ויקרא כה, לה): "וְהֶחֱזַקְתָּ בּוֹ וְגוֹ', וָחַי עִמָּךְ".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#179 - אפשר ווילסטו ווערן א גבאי צדקה פאר אונזער מוסד?
שכר לימוד, צדקה, מוסדות, סדר דרך הלימוד, בטחון

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תולדות, ראש חודש כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך וויל דיך פרעגן, אפשר קענסטו זיין דער גוטער שליח צו העלפן אונזערע מוסדות? ווי דו ווייסט - מוטשען מיר זיך זייער, מיר קענען נישט צאלן די איינגעשטעלטע אין צייט. אנשי שלומינו לעבן בדחקות און צאלן נישט קיין שכר לימוד, עס טוט מיר זייער וויי אז איך קען נישט צאלן מיינע איינגעשטעלטע.


בכן וויל איך דיך פרעגן, אפשר וואלסטו געוואלט ווערן א גבאי צדקה פאר די מוסד? גיין נאך געלט פאר די מוסד, און פארשטייט זיך דו וועסט אראפנעמען פראצענט פאר דיר.


מיינע אויגן זענען געוואנדן צום אייבערשטן, איך פארלאז זיך נאר אויפן אייבערשטן, נאר דער אייבערשטער וועט מיר העלפן; איך פרוביר צו טון וואס איך קען.


ביטע לאז מיר וויסן אויב דו ביסט גרייט צו זיין א גבאי צדקה פאר אונזער מוסד.


גיי נישט שלאפן אן לערנען אביסל מקרא, משנה, גמרא און הלכה; זאל זיין וואס זאל זיין - זאלסטו נישט מוותר זיין אויף דיינע שיעורים כסדרן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.