בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#14 - עלטערן זאלן הרג'נען אן אייגן קינד בלויז צוליב לערנען ברסלב'ע ספרים?!
קדושה, בחור, צרות, משפחה, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שמות, כ' טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה.


זייער גוט האסטו געטון אז דו ביסט מיט געגאנגען מיט אים אין געריכט, להציל עשוק מיד עושקו; זאג דעם בחור אז ער זאל נישט גיין שלאפן ביי די גוים, ער קען חס ושלום פארלירן זיין נשמה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עבודה זרה כב.; שלחן ערוך יורה דעה סימן קנג) אז מען טאר זיך נישט מייחד זיין מיט א נישט איד, ווייל זיי זענען חשוד אויף טון עבירות רחמנא לצלן, רחמנא לשיזבן. ענדערש זאל ער גיין שלאפן ביי זיין זיידע און אויב זיין זיידע וויל אים אויך נישט ארייננעמען צוליב די גרויסע עבירה אז ער איז א ברסלב'ער; זאל ער שלאפן אין א בית המדרש, ער זאל נישט מורא האבן פון קיינעם.


ווער קען גלייבן אזא זאך?! ווער קען זיך פארשטעלן אז היינט ווען קינדער פאלן אוועק פון דרך התורה, בחורים ווארפן אוועק זייער תפילין, מיידלעך פאלן אוועק פון אידישקייט - זאלן עלטערן זיין אזוי בלינד און הרג'נען זייער אייגן קינד צוליב די עבירה פון לערנען ברסלב'ע ספרים?! עלטערן זאלן לייגן זייער קינד צווישן היימלאזע טונקעלע גוים!


דאס איז דער גלות; אויף דעם דארפן מיר וויינען צום אייבערשטן ער זאל אונז שוין אויסלייזן פון דעם גלות, פון די שנאת חינם אז מען האט זיך פיינט איינער דעם צווייטן, מען קען זיך נישט דערליידן.


א גוט שבת.

#13 - מ'רודפ'ט און מ'רצח'ט א בחור בלויז ווייל ער וויל זיין אן ערליכער איד
בחור, צרות, מחלוקת, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שמות, כ' טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


זיי ווייטער מחזק דעם בחור ... נרו יאיר; דו קענסט אים דאס מערסטע מחזק זיין, ווייל מיט דיר האט מען געטון די זעלבע זאך און נאך אסאך מער - פאר צען יאר צוריק ווען מען האט דיר איינגעשפארט אין תפיסה, מען האט דיר גע'הרג'ט און געשלאגן צוליב דיין עבירה פאר'ן קומען לערנען אין ברסלב. קיינער האט דיר נישט געהאלפן, קיינער האט נישט געקענט רעדן מיט דיר, נאר איין צדיק, דער היינטיגער ... רבי; ער האט זיך מוסר נפש געווען פאר דיר, דיר צו ברענגען תפילין, ד' מינים, וכו' וכו'. דו קענסט שרייבן אפאר ביכער פון וואס דו ביסט אריבער ווען דו ביסט געקומען צום רבי'ן.


יעצט האט מען זיך גענומען אויף אן אומשולדיגער בחור; ער וויל גארנישט, ער וויל איין זאך, ער וויל זיין א איד און זיין מאמע הרג'עט אים און שלאגט אים מיט מכות אכזריות. זי האט אים ארויסגעווארפן פון שטוב און ער שלאפט מיט היימלאזע גוים, טונקעלע גוים וואס זענע חשוד אויף מעשה תועבה, ער קען דארט פארלירן זיין לעבן פון די וועלט און פון יענע וועלט.


בעט איך דיר, האב רחמנות אויף אים; רוף אן זיין גאנצע משפחה, דערצייל פאר אלע פעטער'ס און מומע'ס, זיידע'ס און באבע'ס, שכנים וכו' - וואס די עלטערן טוען מיט'ן בחור; אזוינס הערט מען נישט, עלטערן זאלן שיקן זייער קינד שלאפן מיט היימלאזע טונקעלע נישט אידן! דערצייל אז מען הרג'עט אים און מען רצח'ט אים, זיי זאלן רחמנות האבן אויף אים. מיר זאלן קענען זאגן (דברים כא, ז): "יָדֵינוּ לֹא שָׁפְכוּ אֶת הַדָּם הַזֶּה".

#12 - די בעסטע עצה און די בעסטע סגולה איז תפלה
תפילה והתבודדות, צרות, ישועות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


די בעסטע עצה און די בעסטע סגולה איז תפלה; עס איז א רחמנות אויף מענטשן וואס מיינען אז 'דער וועט מיר העלפן, יענער וועט מיר העלפן', ווען נאר דער אייבערשטער העלפט.


חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תוספתא נדה, פרק ה-ז): "מַעֲשֶׂה בְּתִינוֹק אֶחָד שֶּׁהָיוּ בָּאִין בַּסְּפִינָה", אמאל איז א קינד געפארן מיט נאך אסאך מענטשן אויף א שיף, "וְעָמַד עֲלֵיהֶן נַחְשׁוֹל", און עס האט אויסגעבראכן א שטורעם ווינט, "וְהָיוּ זוֹעַקִין לֵאלֹהֵיהֶם", האבן די מענטשן אנגעהויבן שרייען צו זייערע אפגעטער, "אָמַר לָהֶן אוֹתוֹ הַתִּינוֹק", האט זיך דאס קינד אנגערופן און געזאגט "עַד מָתַי אַתֶּם נְשַׁטִין?" ווי לאנג נאך וועט איר זיך נארן? "זָעֲקוּ לְמִי שֶּׁבָּרָא הַיָּם!" שרייט צום אייבערשטן וואס האט באשאפן דעם ים; זעט מען פון דעם אז עס איז נאריש צו גיין צו דעם אדער צו יענעם, נאר דער אייבערשטער קען העלפן.


איך בעט דיר זייער, זיי נישט מוותר אויף דיינע שיעורים, זיי שטארק מיט לימוד גמרא – א דף גמרא יעדן טאג, און אויך מיט לערנען הלכה יעדן טאג.


יעצט ווען מיר האלטן אין די טעג פון שובבי"ם הויב אן א פרישע שיעור אין תיקוני זוהר, דאס וועט אויסוואשן דיין נשמה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#11 - דו זאלסט מאכן טערעפי מיט'ן טערעפיסט
בחור, צרות, משפחה, תפלות אויף אידיש, טערעפי

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר.


איך האב דיר געזאגט נעכטן ביי די חתונה אין בני ברק אז איך וועל דיר שרייבן א בריוו גלייך ווען איך קום אהיים, וועל איך עס יעצט מקיים זיין.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן מיט אלע דיינע כוחות; נעם אריין אין דיר אז דער אייבערשטער פירט די וועלט, דו ביסט נישט אליין, דער אייבערשטער איז מיט דיר; ווי מער מען נעמט אריין אין זיך אמונה, ווי מער מען טראכט פונעם אייבערשטן ווערט מען מער זיכער ביי זיך, מען ווערט זייער א שטארקער מענטש.


איך האב זייער רחמנות אויף דיר, איך האב ממש מיט געוויינט מיט דיר נעכטן ביי די חתונה אז דו גייסט אריבער אזא שווערע צייט, דיינע עלטערן גייען זיך גט'ן השם ישמרינו. דו ביסט נאך אזוי יונג, דו קענסט עס נישט נעמען, דו ווערסט צעריסן פון דעם, דו שפירסט ווי עס איז דיר טונקל געווארן דיין שיינע לעבן.


אבער וויסן זאלסטו אז דער אייבערשטער איז מיט דיר, דו ביסט נישט אליין, דער אייבערשטער ווארט צו הערן ווי דו רעדסט מיט אים, ער וועט דיר ווייטער געבן כח אנצוגיין אין לעבן. דו דארפסט נישט גיין צו קיינעם, אז מען רעדט צום אייבערשטן איז מען א געהאלפענער.


אז דיינע מגידי שיעור און מחנכים עקשנ'ען זיך מיט דיר אז דו דארפסט גיין צו א מטפל רגשי וכו', זאלסטו זיי זאגן אז דו ביסט פיין, עס פעלט נישט אויס. אז מען צווינגט דיר ממש צו גיין רעדן מיט א טערעפיסט זאלסטו גיין און דו זאלסט מאכן טערעפי מיט'ן טערעפיסט, זאלסט זיך מטפל זיין מיט'ן מטפל. איך האב אן א שיעור מעשיות פון תלמידי הישיבה וואס מען האט זיי געצווינגען צו גיין רעדן מיט א מטפל און עס האט זיך אויסגעשטעלט "הרי זה ללמד", יענער האט געמיינט אז ער וועט אויסלערנען דעם בחור, אבער "ונמצא למד", דער מטפל האט זיך צוגעהערט צום בחור'ל און געשלינגען מיט דארשט יעדעס ווארט.


פאלג דעם הייליגן רבי'ן און נעם די עצה פון התבודדות, שמועס זיך אויס דיין הארץ מיט'ן אייבערשטן אויף אידיש. איך שרייב דיר דא א קליינע תפילה, איך ווייז דיר א וועג ווי אזוי דו זאלסט רעדן צום אייבערשטן; אז דו וועסט דאס זאגן יעדן טאג וועסטו מיט די צייט אנהייבן אליינס צו רעדן דיינע אייגענע תפילות צום אייבערשטן:


"רבונו של עולם! איך דאנק דיר פאר אלעס וואס דו טוסט מיט מיר, איך דאנק דיר פאר מיין לעבן, איך דאנק דיר אז איך בין א איד און איך דאנק דיר אז איך בין געזונט און שטארק.


רבונו של עולם! עס טוט מיר זייער וויי, איך קען עס נישט אריבער טראגן; מיינע עלטערן גיין זיך גט'ן, איך קען נישט אויפהערן טראכטן פון דעם, איך שפיר ווי מיין לעבן גייט זיך ענדיגן. איך וויל האבן עלטערן וואס לעבן צוזאמען, איך שפיר ווי עס רירט מיר אן מיינע נערוון, איך האלט עס נישט אויס; העלף מיר, נעם מיר ארויס פון מיין צרה.


הייליגער באשעפער! דו ביסט דער כל יכול, העלף מיר איך זאל זיך קענען דערהאלטן, איך זאל זיין שטארק ווי אייזן נישט צו ווערן צעפאלן פון דאס וואס גייט אריבער. אונזער גאנצע משפחה איז צעריסן און צעשניטן, העלף אונז באשעפער, העלף מיר, איך בין נאך יונג, מיין מח קען עס נישט דערהייבן.


רבונו של עולם! תפילה איז מיין איינציגסטע האפענונג, בעט איך דיר הייליגער באשעפער מאך מיך פרייליך, געב מיר שטארקייט איך זאל זיין שטארק און איך זאל קענען שטארקן אנדערע חברים וואס גייען אריבער אנדערע צרות, זיי שטארקן מיט אמונה. געב מיר כח איך זאל דיר דינען בשמחה, אויך בעט איך דיר טאטע אין הימל האב שוין רחמנות אויף אלע אידן; אידישע קינדער זענען זייער צעבראכן, מענטשן זענען פארלוירן, שיק אונז שוין משיח צדקינו במהרה אמן".


איך ווארט דו זאלסט מיר צוריק שרייבן.


דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#10 - פארוואס גייט דיר אלעס שווער?
צרות, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ח חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך ווייס נישט ווער דו ביסט, אבער עס קומט דיר אסאך קרעדיט אז דו האסט זיך אזוי שיין דערהאלטן. מיט אלע דיינע שווערע מצבים וואס דו ביסט אריבער און וואס דו גייסט נאך אלץ אריבער טאג איין טאג אויס, מיט דעם אלעם האלסטו אזוי שיין דיין שטוב, דו בויסט דיין שטוב צוזאמען מיט דיין אשת חיל מיט דיינע זיבן קינדערלעך.


דאס וואס דו פארשטייסט נישט פארוואס אלעס גייט דיר אזוי שווער; דו שפירסט נישט ווי מען הערט אויס דיינע תפילות און געבעטן, דו שפירסט ווי מען שטופט דיר אוועק, דו טאפסט א וואנט וכו'; וויסן זאלסטו אז דער הייליגער רבי ענטפערט דיין פראגע, דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן מח): "כְּשֶׁאָדָם נִכְנָס בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם אֲזַי הַדֶּרֶךְ שֶׁמַּרְאִין לוֹ הִתְרַחֲקוּת, וְנִדְמֶה לוֹ שֶׁמַּרְחִיקִין אוֹתוֹ מִלְמַעְלָה וְאֵין מַנִּיחִין אוֹתוֹ כְּלָל לִכָּנֵס לַעֲבוֹדַת הַשֵּׁם", אזוי גייט עס ווען א מענטש וויל ווערן אן ערליכער איד, ער שפירט ווי קיינער דארף אים נישט, "וּבֶאֱמֶת כָּל הַהִתְרַחֲקוּת הוּא רַק כֻּלּוֹ הִתְקָרְבוּת", אבער דאס איז נאר א וועג ווי אזוי מען וויל דערנענטערן דעם מענטש צום אייבערשטן, און אויב דער מענטש איז שטארק ביי זיך און ער דערהאלט זיך, דעמאלט וועט ער אלעס אריבער גיין און ער וועט זוכה זיין צו אלע מדריגות וואס זענען נאר פארהאן.


דאס איז דיין שיינקייט און דאס האט דער אייבערשטער ליב; דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (חיי מוהר"ן, סימן תקנה): "דו ווייסט וועם דער אייבערשטער האט ליב? דער אייבערשטער האט ליב א געפרעגלטן איד"; א מענטש וואס גייט אריבער אויף אים ביטערע שווערע נסיונות און ער דערהאלט זיך, ער גייט נישט אוועק פון די אמונה אזא איינער איז באליבט אויבן אין הימל.


איך בעט דיר זייער, דערהאלט זיך מיט אלע דיינע כוחות, לאז נישט אפ התבודדות; זיי ממשיך מיט דיינע תפילות ובקשות ביז דער אייבערשטער וועט רחמנות האבן אויף דיר.

#9 - אויב ער וועט נישט תשובה טון וועט ער פון זיך אליינס אראפפאלן
צרות, מחלוקת

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ו' חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת לב.): "שַׁבְקֵיהּ לְרַוְיָא דְּמִנַּפְשֵׁיהּ נָפִיל", לאז אפ דעם שיכור, דו דארפסט אים נישט אראפווארפן ווייל ער וועט ממילא אליינס אראפפאלן; דאס זעלבע איז ביי דיין מעשה, דו דארפסט גארנישט טון מיט אים, אויב ער וועט נישט תשובה טון וועט ער פון זיך אליינס אראפפאלן; איינער וואס טשעפעט א צווייטן באקומט ביים סוף א גרויסער עונש.


דו זיי מחזק דיין מאמע תחי', דערצייל איר נאר שיינע זאכן; האב נישט צו טון מיט אים. שלמה המלך, דער חכם מכל אדם זאגט (משלי כו, ד): "אַל תַּעַן כְּסִיל כְּאִוַּלְתּוֹ פֶּן תִּשְׁוֶה לּוֹ גַם אָתָּה", האב נישט צו טון מיט א נאר א מניוול, ווייל ווער עס האט צו טון מיט א נאַר ווערט אליינס א נאַר.


דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל זיין שלום ביי אייך אין די משפחה.

#8 - נישט צום גלויבן וואס דו ליידסט אין שטוב
חיזוק פאר מיידלעך, צרות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ברכה, ערב חג הסוכות, י"ד תשרי, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב דיר שוין געשריבן פאריגע וואך אז עס גייט מיר נישט ארויס פון קאפ וואס דו האסט מיר דערציילט וואס דו ליידסט אין שטוב, ובעיקר אז קיינער ווייסט נישט וואס דו ליידסט, ווייל ווען איינער ליידט פון מענטשן, מען טשעפעט אים און מען רודפ'ט אים, אויב ווייסן מענטשן וואס ער ליידט איז דאס גרינגער פאר'ן מענטש, ווייל מען קען אים מחזק זיין וכו', אבער ווען א קינד גייט אריבער יסורים אין שטוב און קיינער ווייסט נישט וואס ער ליידט און קיינער גלייבט אים נישט, מען זאגט אים: "נע, דו טרייבסט איבער, עס קען נישט זיין", "דו ביסט שולדיג", וכדומה, דעמאלט איז כמעט אוממעגליך דורך צו טראגן די יסורים.


דעריבער ביסטו א חידוש ווי אזוי דו גייסט אן אין לעבן מיט אזויפיל יסורים ווען קיינער קען נישט חלומ'ן וואס מען טוט מיט דיר; דיינע נאנטע, דיינע חבר'טעס ווייסן גארנישט וואס דו ליידסט נעבעך צאם.


איך בעט דיר זייער, ווארט נאך אביסל; דו ביסט שוין אין די יארן פון ווערן א כלה, נאך אביסל וועסטו האבן דיין אייגענע לעבן מיט מזל און הצלחה.


געב זיך איבער צום אייבערשטן; איך האב געהערט פון א ברסלב'ער חסיד וואס האט א שווערע לעבן, אז יעדעס מאל ווען ער קען מער נישט נעמען די יסורים טראכט ער צו זיך: 'איך בין א נפטר און די מלאכי חבלה זענען מיר מטהר ומנקה פון מיינע עבירות'; דעמאלט ווערט אים גרינגער.


א גוט יום טוב.

#7 - תורה ברענגט געלט
שמחה, צרות, פרנסה, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נצבים, כ"ג אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן און ווייטער אנגיין מיט דיינע גוטע מעשים; זיי שטארק אין דאווענען די דריי תפילות און אויך זאלסטו ווייטער ממשיך זיין מיט דיינע שיעורים אין חומש, משניות און גמרא. ובזכות וואס דו לערנסט וועסטו האבן גרויס שפע, אזוי ווי דער רבי האט דערציילט (שיחות הר"ן, סימן קלז): עס זענען געווען צוויי אינגעלייט זייער נאנטע חברים, איינמאל האט איינער געזען אויף זיין חבר אז ער האט געטון נישט קיין שיינע זאך, נאכדעם האט ער געזען ווי דער חבר האט געטון א גרויסע עבירה, האט ער זיך אפגעטיילט פון אים. נאך א שטיק צייט זעט ער ווי דער חבר הייבט אן מצליח צו זיין, אבער ער איז געווארן א גרויסער ארעמאן, האט ער אנגעפאנגען האבן קשיות אויפ'ן אייבערשטן: 'איך ווייס דאך אז יענער האט געטון א גרויסע עבירה, פארוואס גייט אים אזוי גוט? ער איז מצליח, ער איז א גרויסער עושר', איינמאל האט ער געזען ווי עס שטייט א קופקע און עס הערט זיך ארויס פון דארט א גרידער ווי מען ציילט געלט, איז ער אהין געגאנגען און איז צוגעגאנגען צו די געלט, ווען ער האט געוואלט קומען נאנט האט מען אים אפגעשטעלט, מען האט אים געזאגט: "ריר נישט צו צו די געלט, די געלט באלאנגט פאר דיין אלטער חבר", האט ער זיי געפרעגט: "איך פארשטיי נישט, פארוואס קומט אים אזויפיל געלט, איך האב דאך געזען מיט מיינע אויגן ווי ער טוט אן עבירה?" האט מען אים געענטפערט אזוי: "דיין חבר האט זיך קובע געווען צו לערנען יעדן טאג תורה, ער האט זיך פארגענומען חק ולא יעבור אז ער גייט לערנען יעדן טאג, אבער דו לערנסט גארנישט, דערפאר געבט מען פאר דיין חבר געלט אפילו ער האט געטון אן עבירה ווייל מעות' איז נוטריקון די ראשי תיבות וְ'אֵין עֲ'בֵירָה מְ'כַבֶּה תּ'וֹרָה (סוטה כא.), עבירה לעשט נישט אויס די תורה", קוק נאך די מעשה דארט.


אפילו דו גייסט אריבער שווערע צייטן זאלסטו ווייטער זיין פרייליך; גלייב באמונה שלימה אז אלעס איז לטובה און עס וועט דיר בעסער ווערן. עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד רבי אהרן קובליטשער זכרונו לברכה, ער איז געווען זייער א פרייליכער איד'ל און שטענדיג איז ער ארום געגאנגען מיט א שמייכל, ער איז געווען א עני ואביון; ווען זיין ווייב פלעגט אים פרעגן: "אהרן, פארוואס ביסטו אזוי פרייליך, האסט דאך גארנישט?!" האט ער איר געענטפערט: "דו גלייבסט דאך אז ס'וועט נאך זיין איין טאג גוט און דעמאלט וועלן מיר זיין זייער פרייליך, איך בארג אויס שמחה פון דעמאלט אויף יעצט"; זעט מען פון דעם דאס גרויסקייט פון איינער וואס גייט שטענדיג ארום מיט א שמייכל און ער דערהאלט זיך.


איך פריי זיך זייער יעדעס מאל דו קומסט ארויף אין ישיבה, איך האב דיר זייער ליב; דו ביסט מיר איינגעקריצט אין מיין הארץ.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.


 

#6 - עס איז מיט גרויס חסדים
שמחה, תודה והודאה, צרות, רפואה, אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נצבים, כ"ד אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


אם ירצה ה' מארגן פאר איך מיט אלע תלמידים קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ראש השנה; איך וועל בעטן פאר אייך און פאר אייערע קינדער בפרטיות.


שטארקטס אייך מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד, וּלְהִתְגַּבֵּר לְהַרְחִיק הָעַצְבוּת וְהַמָּרָה שְׁחֹרָה בְּכָל כֹּחוֹ, וְכָל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם - כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִּׂמְחָה", עס איז א גרויסע מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך און זיך שטארקן מיט אלע כחות נישט צו זיין דעפרעסט, ווייל אלע מחלות און אלע קרענק קומען ווייל מען איז דעפרעסט און נישט פרייליך. און דער רבי זאגט דארט ווייטער: "גַם חַכְמֵי הָרוֹפְאִים אָמְרוּ, שֶׁכָּל הַמַּחֲלוֹת וְהַחֳלָאִים רָעִים בָּאִים רַק מַחֲמַת חִסָּרוֹן הַשִּׂמְחָה", אפילו די דאקטורים זאגן אז אלע מחלות קומען פון דיפרעסיע און ווייל מען איז נישט פרייליך.


פון איין זייט האט איר זייער א גרויסע צרה וכו', אבער ווען איר וועט קוקן און זוכן מיט א ברסלב'ע אויג וועט איר זען: "עס איז מיט גרויס חסדים"; איר ווייסט וואס פאר א שווער לעבן רבי נתן האט געהאט, מען האט אים גע'רודפ'ט זיין גאנץ לעבן - אפילו אין ברסלב האט מען אים גע'רודפ'ט, אויך האט ער געהאט צרות מיט אלע זיינע קינדער, מיט דעם אלעם פלעגט ער אלץ זאגן: "עס איז מיט גרויס חסדים", ער האט נאר געדאנקט און געלויבט דעם אייבערשטן; נאר געזוכט צו מחזק זיין נאך א איד.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#5 - ס'איז זיכער געווען פאר אייער טובה
קינדער, צרות, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר וזוגתו תחי'.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איר דארפט זיך זייער שטארקן אז דער אייבערשטער האט אייך אפגעהיטן פון שלעכטס וכו'. דאס איז א סימן פון א נישט געזונט קינד לא עלינו; זאלט איר נישט זיין בעצבות נאר זיך פרייען אויף די גרויסע ניסים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אייך.


בדרך כלל נאך די חתונה האט מען מחשבות צי מען וועט האבן קינדער אדער נישט, דארף דאס ענק געבן חיזוק צו זען אז איר קענט האבן קינדער און איר וועט זוכה זיין מיטן אייבערשטנ'ס הילף צו זרע ברך ה'.


שרייב מיר דיינע סיומים; מיין גאנצע חשק איז צו זען און הערן פון מיינע תלמידים אז זיי לערנען און דאווענען נאך די חתונה, און פירן זיך מיט די לימודים וואס איך האב מיט זיי געלערנט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#4 - הער אויף וויינען, הייב אן קוקן אויף די גוטס וואס דו האסט
חיזוק פאר מיידלעך, תודה והודאה, צרות, תפלות אויף אידיש

 


בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בא, ג' שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך פארשטיי נישט פארוואס דו וויינסט אזוי, פארוואס זאלסטו נישט קוקן אויף די חסדים וואס דער אייבערשטער טוט מיט דיר?! דו האסט אזוי געוויינט צו מיר אז עס האט זיך געקענט דאכטן אז דו האסט עפעס א גרויסע צרה; געלויבט דעם אייבערשטן אז דו ביסט געזונט און שטארק, דו האסט אלע רמ"ח אברים ושס"ה גידים, דו קומסט פון א גוטע שטוב, דו האסט טייערע עלטערן, דו ביסט באליבט ביי דיינע חבר'טעס - איז פארוואס זאלסטו אזוי וויינען?!


דו דארפסט אנהייבן דאנקען דעם אייבערשטן אויף אלע חסדים וואס ער טוט מיט דיר; אנשטאט וויינען און קרעכצן א גאנצן טאג זאלסטו אים דאנקען. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ב) אז תפילה איז אזוי ווי א שווערד, דאס איז דער געווער פון א איד. זאגט דער רבי: "וּמִי שֶׁזָּכָה לַחֶרֶב הַזֶּה", ווער עס איז זוכה צו האבן דעם געווער, "צָרִיךְ לֵידַע אֵיךְ לִלְחֹם עִם הַחֶרֶב", דארף וויסן ווי אזוי צו נוצן דעם געווער, "שֶׁלּא יַטֶּה אוֹתָהּ לְיָמִין אוֹ לִשְׂמאֹל", ער זאל נישט בייגן דעם שווערד נישט רעכטס און נישט לינקס נאר דאס האלטן גראד אינמיטן; מוהרא"ש איז דאס מסביר, אז פונקט אזוי ווי בגשמיות ווען איינער האלט א געווער אין זיין האנט דארף ער וויסן ווי אז צו מלחמה האלטן מיט דעם, אזוי אויך ווען עס קומט צו תפילה דארף מען וויסן ווי אזוי דאס צו נוצן, עס דארף גיין פון ביידע זייטן; קודם דארף מען דאנקען דעם אייבערשטן, וואס דאס ברענגט אריין א שטארקע שמחה אינעם מענטש. א מענטש דארף שטענדיג קוקן אויף אראפ, אז עס זענען דא מענטשן וואס זענען מיליאן מאל ערגער פון אים און דאך זענען זיי זיך מחזק, אזוי וועט ער האבן כח צו בעטן דעם אייבערשטן אויף וואס ער דארף. זאג נישט: "וואס גייט מיר אן אז פאר א צווייטן איז ערגער פון מיר? וועט דאס מיר דען העלפן?" זאג נישט אזוי, ווייל אז דו וועסט אזוי זאגן וועסטו נישט האבן קיין כח צו האלטן די געווער צו בעטן אויף מער; האלט די געווער פון ביידע זייטן, שטענדיג דאנק און לויב דעם אייבערשטן אויף די ניסים וואס ער טוט מיט דיר אזוי וועסטו האבן כח צו בעטן אויף נאך מער.


דערפאר בעט איך דיר זייער: "הער אויף צו וויינען, און הייב אן קוקן אויף די גוט'ס וואס דו האסט"; עס פעלט דיר גארנישט, עס פעלט דיר נאר איין זאך: "דו זאלסט מכיר זיין אז דער אייבערשטער איז דער בעל הבית, און מיר קענען זיך נישט געבן קיין ריר נאר אז ער הייסט".


הייב אן קוקן ווי רייך דו ביסט; מוהרא"ש ברענגט פון ספר מדרש שמואל אז עָ'שִׁ'י'ר' איז די ראשי תיבות: "עֵ'ינַיִם שִׁ'נַּיִם יָ'דַיִם רַ'גְלַיִם"; ווען א מענטש האט אויגן - ער קען זען, ציינער - צו עסן, הענט און פיס - דער איז דער גרעסטער עושר אויף דער וועלט! וויפיל אידישע קינדער גייען נעבעך אריבער ביטערע שווערע צרות; עס זענען דא בלינדע, טויבע, הינקעדיגע און פארלאזירטע רחמנא לצלן.


איז די ערשטע זאך ווען דו שטייסט אויף אינדערפרי זאלסטו אנהייבן דאנקען דעם אייבערשטן, זאג: "איך דאנק דיר באשעפער אז איך האב אויגן און איך קען זען, איך דאנק דיר אייבערשטער אז איך האב אויערן און איך קען הערן, א נאז צו שמעקן, א מויל צו רעדן; יישר כח אייבערשטער אז איך האב הענט און פיס, איך דאנק דיר אז איך קען זיך באוועגן".


הייב אן אריין טראכטן אין די גרויסע ניסים וואס דער אייבערשטער טוט מיט דיר וועסטו שוין נישט וויינען מער, אדרבה, דו וועסט ווערן אזוי פרייליך אז דו וועסט נאך פרייליך מאכן דיינע עלטערן און דיינע חבר'טעס.


איך האף אז דו וועסט אננעמען מיינע ווערטער, וועט דיר זיין גוט אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.


ליין איבער דעם בריוו יעדן טאג.


 

#3 - אויב נעמט מען די צרה מיט שמחה, ווערט עס גרינגער
שמחה, צרות, הפצה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וארא, כ"ג טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א גרויסן דאנק פארן העלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; בזכות די מצוה פון צדקה זאלסטו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


שטארק זיך אין בורא כל עולמים וועט דיר גוט זיין; אלעס וואס גייט איבער אויפן מענטש, אויב נעמט ער דאס אויף מיט שמחה און ליבשאפט ווערט אים דאס גרינגער, ווידעראום ווי מער מען וויינט ווען מען האט א צרה – אלץ שווערער איז עס אויפן מענטש.


איך ווייס אז דו גייסט יעצט אריבער א ביטערע צרה, בעט איך דיר טייערער ... נרו יאיר, דאנק און לויב דעם אייבערשטן פאר אלע חסדים וואס ער טוט מיט דיר; אז דיין ווייב איז געזונט און פאר דיינע זיסע קינדערלעך, וועט דער אייבערשטער דיר מאכן נאך ניסים.


אויך בעט איך דיר מיין ליבער תלמיד ..., "דיין זאך זאל זיין 'הפצה'"; יעדן טאג זאלסטו טראכטן צו זיך: 'וואס קען איך היינט טון פאר נאך א איד?' מיר דארפן עוסק זיין אין קירוב 'קרובים', מקרב זיין די ערליכע אידן צום באשעפער.

#2 - ווי אזוי מצליח צו זיין אין געריכט
צרות, סגולות, עצות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ב מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב גרויס צער פון די גאנצע פרשה וואס דו גייסט אריבער ה"י; מען האט דיר צוגענומען דיינע קינדער דורך אן עלילת שוא אז דו און דיין ווייב פייניגן די קינדער. דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל נמתק ווערן פון דיר אלע דינים און אלעס זאל נתהפך ווערן לטובה, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (ליקוטי עצות, התחזקות, סימן לו): "וְיֵשׁ עִנְיָן שֶׁמִּתְהַפֵּךְ הַכֹּל לְטוֹבָה", דו זאלסט בקרוב צוריק באקומען דיינע קינדער און זיי מגדל זיין צוזאמען מיט דיין אשת חיל תחי' לתורה לחופה ולמעשים טובים.


אז דו דארפסט זיך שטעלן פרייטאג אין געריכט און מען גייט דיר אויספרעגן און דיר חוקר ודורש זיין אויף די מסירות וכו', וועל איך דיר דערציילן א מעשה וואס האט זיך אפגעשפילט ביים הייליגן רבי'ן.


א איד אין רבינ'ס צייטן האט געמאכט א געשעפט מיט די פריצים פון וויניצע, ער האט זיך אונטערגענומען צוצושטעלן מעל פאר די מיליטער, למעשה איז דאס זיי נישט געפאלן, ער האט זיך פאראמפערט מיט די רעגירונג און עס האט אים געווארט א משפט פון דיני נפשות; חוץ די געלט וואס זיי האבן פארלאנגט פון אים האבן זיי אים פערזענליך געוואלט שעדיגן.


דאס איז געווען פאר דעם יום טוב שבועות האט דער איד געטראכט אז ער וועט פארן צום רבי'ן אויף שבועות וועט ער זיך קענען דורך שמועסן מיטן רבי'ן וואס צו טון; יענעם יאר, שנת תקס"ו האט דער רבי געזאגט די תורה: "הַאי גַּבְרָא דְּאָזֵל בָּעֵי אִתְּתָא וְלָא קָיָהֲבִי לֵהּ (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן כט)", דער איד האט זיך גוט צוגעהערט צו די תורה, און ער האט געהערט ווי דער רבי זאגט: "לֹא כָּל דִּבּוּר נִקְרָא דִּבּוּר, כִּי דִּבּוּר שֶׁאֵינוֹ נִשְׁמָע וְנִתְקַבֵּל אֵינוֹ נִקְרָא דִּבּוּר", ווען מען רעדט און קיינער הערט נישט אויס וואס מען רעדט, הייסט עס כאילו מען האט נישט גערעדט. נאר ווען מען הערט אויס וואס מען רעדט דעמאלט איז א סימן אז דער מענטש רעדט, אזוי ווי עס שטייט (תהלים יט, ד): "אֵין אֹמֶר וְאֵין דְּבָרִים - בְּלִי נִשְׁמָע קוֹלָם".


וואס איז די עצה מען זאל וועלן אויסהערן דעם מענטש ווען ער רעדט? זאגט דער רבי: "וְעִקַּר מַה שֶּׁנִּתְקַבֵּל הַדִּבּוּר, הוּא מֵחֲמַת הַטּוֹב שֶׁיֵּשׁ בּוֹ, כִּי טוֹב הַכֹּל חֲפֵצִים", אלע האבן ליב צו הערן גוטע ווערטער, ווען מען רעדט גוטע ווערטער הערט מען צו וואס מען רעדט, "וְעַל כֵּן כְּשֶׁיֵּשׁ טוֹב בְּהַדִּבּוּר, אֲזַי הַדִּבּוּר נִשְׁמָע וְנִתְקַבֵּל", דעריבער, ווען מען רעדט גוטע ווערטער וועלן אלע צוהערן וואס מען רעדט, "אֲבָל כְּשֶׁאֵין טוֹב בְּהַדִּבּוּר אֵינוֹ נִתְקַבֵּל", אבער אויב רעדט מען נישט קיין שיינע ווערטער וועט מען דאס נישט אננעמען, "וְאֵיךְ עוֹשִֹין הַטּוֹב בְּהַדִּבּוּר?" ווי אזוי קען א מענטש זוכה זיין צו רעדן פאזעטיוו, צו רעדן איינגענעמע ווערטער, אז מענטשן זאלן אים אויסהערן און אננעמען וואס ער זאגט? "הוּא עַל יְדֵי שֶׁלּוֹקְחִין הַדִּבּוּר מֵהַדַּעַת, אֲזַי יֵשׁ בּוֹ טוֹב, אֲבָל כְּשֶׁהַדִּבּוּר בְּלֹא דַּעַת, אֲזַי אֵין בּוֹ טוֹב", אז מען רעדט מיט שכל; ווען מען רעדט שכל'דיגע ווערטער דעמאלט איז דא גוטס אין די ווערטער און אלע נעמען אן וואס ער זאגט, אבער אז נישט זענען די ווערטער נישט גוט, "וּלְהָקִים וּלְרוֹמֵם אֶת הַדַּעַת, הוּא עַל יְדֵי שֶׁבַח הַצַּדִּיקִים, כְּשֶׁמְּשַׁבְּחִין וּמְפָאֲרִין אֶת הַצַּדִּיקִים, עַל יְדֵי זֶה נִתְרוֹמֵם הַדַּעַת", און דער רבי ענדיגט: ווי אזוי קומט מען צו האבן שכל? אז מען רעדט פון דאס גרויסקייט פון צדיקים.


הערנדיג די תורה האט דער איד געטראכט צו זיך: איין מינוט, דער רבי רעדט דאך צו מיר, דער רבי זאגט דאך: "עַל יְדֵי שְׁבַח הַצַּדִּיקִים, הַדִּבּוּר נִשְׁמַע וְנִתְקַבֵּל", אז מען לויבט די צדיקים ווערט אנגענומען וואס מען זאגט; איז ער זייער נתעורר געווארן און ער האט געטראכט צו זיך: 'דאס דארף איך דאך יעצט, אז מיינע רייד זאלן ווערן אנגענומען ביי די פריצים, אזוי וועל איך געראטעוועט ווערן פון אלע צרות און נאך ארויס גיין מיט א גרויסע ריווח'.


ער האט ביי זיך אפ געמאכט אז דאס גייט ער טון; תיכף מוצאי יום טוב האט ער זיך ארויס געלאזט אויפן וועג קיין וויניצע צו די פריצים, און א גאנצע וועג האט ער נאר גערעדט בשבח הצדיקים, סיי פארן בעל עגלה האט ער במשך די גאנצע וועג דערציילט פון הייליגן רבי'ן ז"ל און סיי ווען מען איז אנגעקומען קיין וויניצע האט ער פאר יעדן איינעם פארציילט פון רבי'ן, אזוי אויך דארט וואו ער איז איינגעשטאנען האט ער גערעדט בשבח הצדיקים. און פלאי פלאים, ווען ער איז אנגעקומען צו די פריצים און פארגעלייגט זיינע טענות האט מען אים אויסגעהערט און אים געגעבן גרויס כבוד, ער איז געראטעוועט געווארן פון די סכנה און איז אהיים מיט א גרויסן ריווח (קוק נאך די מעשה אין ספר פעולת הצדיק אות תקצד, די גאנצע מעשה באריכות).


דער איד איז געקומען צו פארן צום רבי'ן אויף שבועות כדי צו רעדן פריוואט מיטן רבי'ן אויף זיין צרה, למעשה איז ער אהיים געפארן אן רעדן מיטן רבי'ן ווייל ער האט פארשטאנען אז דער רבי מיינט אים ביי די תורה.


דאס זעלבע זאלסטו טון; רעד נאר פון שבח הצדיקים מיט יעדן איינעם, וועלן דיינע דיבורים האבן חן און מען וועט דיר צוריק געבן דיינע קינדער.

#1 - מיט א שטארקע אמונה וועסטו ארויסקריכן פון דיין צרה
תפילה והתבודדות, צרות, אמונה, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, י"ז אייר, ל"ב לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס גייט נישט אריבער א טאג וואס איך בעט נישט פאר דיר, דיין ווייב און קינדער.


ווער איז מיר אזוי נאנט צום הארצן ווי דו און דיין משפחה, דו ביסט דאך ביי מיר ווי א קינד; איך גלייב אז דער אייבערשטער וועט דיר העלפן און דו גייסט איין טאג ארויס קריכן פון דיין צרה. און אויב דו און דיין ווייב וואלטן געגלייבט אז די ישועה איז שוין גאר נאנט, וואלט איר שוין לאנג ארויס פון דעם פלאנטער.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצג): "דַּע שֶׁהַמַּחֲשָׁבָה יֵשׁ לָהּ תֹּקֶף גָּדוֹל, וְאִם יְחַזֵּק וִיגַבֵּר מַחֲשַׁבְתּוֹ עַל אֵיזֶה דָּבָר שֶׁבָּעוֹלָם, יוּכַל לִפְעֹל שֶׁיִּהְיֶה כַּך", די מחשבה איז זייער א שטארקע זאך, און אויב א מענטש לייגט אריין זיין מחשבה אין א געוויסע זאך, וועט ער ברענגען די זאך צו זיך, סיי לטוב און סיי פארקערט חס ושלום, "וַאֲפִילּוּ אִם יְחַזֵּק מַחֲשַׁבְתּוֹ מְאֹד שֶׁיִּהְיֶה לוֹ מָמוֹן, בְּוַדַּאי יִהְיֶה לוֹ, וְכֵן בְּכָל דָּבָר", און אפילו אויב דער מענטש וועט אריין לייגן זיין מח מחשבה אין געלט וועט ער האבן געלט, און אזוי איז ביי יעדע זאך, אויב א מענטש טראכט א גאנצן צייט א געוויסע מחשבה וועט ער אנקומען צו דעם.


דערפאר האט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן ח): "כְּשֶׁלּוֹמְדִין מִלֵּי דְּפוּרְעָנוּתָא (כְּגוֹן כְּשֶׁלּוֹמְדִין הִלְכוֹת אֲבֵלוּת וְכַיּוֹצֵא) אֵין לְעַיֵּן שָׁם הַרְבֵּה", ווען מען לערנט הלכות אבילות זאל מען זיך נישט אריין טון צו שטארק דערין, "כִּי אֵין צְרִיכִין לְהַעֲמִיק הַמַּחֲשָׁבָה בִּמְקוֹמוֹת כָּאֵלּוּ. כִּי הַמַּחֲשָׁבָה יֵשׁ לָהּ תֹּקֶף גָּדוֹל", עס איז נישט גוט מען זאל טראכטן שלעכטס, ווייל די מחשבה האט א שטארקע קראפט אויפן מענטש, "וְעַל־כֵּן צְרִיכִין לַעֲבֹר בִּמְהִירוּת מְקוֹמוֹת כָּאֵלּוּ", דעריבער זאגט דער רבי איז נישט גוט צו טראכטן שלעכטע מחשבות, ווייל דאס קען ברענגען שלעכטס.


ווען מען לעבט מיט בטחון, מען פארלאזט זיך אויפן אייבערשטן דעמאלט האט מען נישט קיין שום פחדים, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות בטחון, סימן א'): "מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ בִּטָּחוֹן, אֵין לוֹ שׁוּם פַּחַד", ווער עס האט בטחון האט נישט קיין פחדים פון קיינעם; ווייל ער ווייסט אז דער אייבערשטער איז מיט אים, ביי אים און נעבן אים און ער ליגט אין זיינע הענט, אזוי ווי דוד המלך זאגט (תהלים קלא, ב): "כְּגָמֻל עֲלֵי אִמּוֹ כַּגָּמֻל עָלַי נַפְשִׁי", איך בין ווי א קינד וואס פארלאזט זיך אויף די מאמע אן קיין שום דאגות און אן קיין שום פחדים.


איי וועסטו פרעגן וואס וועט זיין ביז דער אייבערשטער וועט העלפן? ביז דער אייבערשטער וועט העלפן וועט אויך דער אייבערשטער העלפן; דער אייבערשטער שיקט נישט א צרה פאר א מענטש נאר אז דער מענטש קען עס דערהייבן.


שטארק דיך מיט אלע דיינע כוחות און שטארק דיין ווייב; מיין נישט אז איך פארשטיי דיר נישט, איך ווייס זייער גוט וואס דו גייסט אריבער. מיין הארץ איז צעריסן פאר דיר, עס שטעכט מיר אין הארץ דיין צרה, אבער אויפגעבן איז נישט קיין עצה; אז דו וועסט זיך דערהאלטן וועסטו ארויסקריכן פון דעם.


איך האף אז דו לערנסט דיינע שיעורים יעדן טאג; אביסל חומש רש"י, אביסל משניות און לכל הפחות א דף גמרא. ווען מענטשן וואלטן געוואוסט ווי גוט עס איז זיך צו באהאלטן אין די תורה וואלטן אלע געלערנט תורה, בפרט אז מען האט דעם סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו) איז דאך נישט דא קיין בעסערע זאך אויף דער וועלט.


וואס האט דער הייליגער תנא רבי שמעון בר יוחאי געטון ווען עס איז ארויס אויף אים א גזירה און מען האט אים געוואלט הרג'נען? דערציילט די גמרא (שבת לג:): "אֲזַל הוּא וּבְרֵיהּ טָשׁוּ בֵּי מִדְרָשָׁא", ער האט זיך באהאלטן אין שול מיט זיין זון רבי אלעזר; זעט מען פון דעם אז אויב מען וויל זיך באהאלטן ווען מען האט א צרה קען מען זיך נאר באהאלטן ביים אייבערשטן און ביי די תורה.


נאכאמאל, איך בין זיכער אן קיין שום ספק אז דו וועסט ארויס קריכן פון דיין צרה בקרוב ממש.