בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת עקב, י"ג מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי', מאנטריאל.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן מיט אלע כוחות, איר זאלט ווייטער בויען אייער הערליכע שטוב. איך ווייס אז עס איז אייך ביטער שווער, איר שפירט ווי איר האלט פאר א בראך אדער גאר שוין נאכן בראך, איר שפירט ווי איר שוועבט וכו' - פון אלע שוועריקייטן וואס איר זענט אריבער אין אייער לעבן און פון אלעס וואס איר גייט נאך אלץ אריבער אין לעבן און איר קענט זיך נישט צאמנעמען אויף גארנישט, דאך זאלט איר זיך שטארקן מיט אלע אייערע כוחות.

איר וועט פרעגן: "ווי אזוי שטארקט מען זיך? ווי אזוי נעמט מען כח אנצוגיין אין לעבן?" דער ענטפער איז אז מען איז זיך מבטל צום אייבערשטן. דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן רעט): "ווען עס איז שוין גאר ביטער איז מען זיך אינגאנצן מבטל", האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן: "אֵיךְ מְבַטְּלִין עַצְמוֹ", ווי אזוי איז מען זיך מבטל? האט דער רבי געזאגט: "מען פארמאכט זיך דאס מויל און די אויגן - דאס איז ביטול", מען פרעגט נישט קיין שום קשיות: 'פארוואס? פארוואס מיר גייט שלעכט? פארוואס מיר איז ביטער?' אז מען פארמאכט נישט דאס מויל, מען רעדט און מען פרעגט קשיות - דעמאלט ווערט נאר מער ביטער, אבער אז מען איז זיך מבטל צום אייבערשטן, מען נעמט אריין דעם אייבערשטן אין זיך, מען ווייסט אז עס איז גארנישט דא אויף די וועלט אויסער דעם אייבערשטן און אלעס וואס גייט אריבער איז דער אייבערשטער אליין, דאס הייסט אז מען פארמאכט דאס מויל, מען פרעגט נישט: 'פארוואס? פארוואס איך? פארוואס דארף איך ליידן?' דורכדעם נעמט מען אראפ פון זיך אלע דינים.

אזוי אויך די אויגן; מען פארמאכט די אויגן, דאס מיינט 'איך וויל גארנישט פארשטיין, איך פארמאך די אויגן, איך פארמאך מיין שכל, איך בין זיך מבטל צום אייבערשטן, איך ווייס אז וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט, דער אייבערשטער וויל נאר גוטס טון מיט מיר', דעמאלט ווערט מען זייער שטארק און מען קען אסאך פארטראגן.

מרת ... תחי', איר שרייבט אז איר ווילט קומען צו פליען רעדן צו מיר; אז איר וועט קומען וועל איך מאכן צייט פאר אייך, איך וועל אייך מחזק זיין. איך שרייב אייך חיזוק ווערטער אז איר זאלט זיך קענען מחזק זיין וואו איר זענט, אין אייער פלאץ זאלט איר וויסן אז דער אייבערשטער איז מיט אייך, ביי אייך און נעבן אייך; וואס איר דארפט און וואס עס שטערט אייך זאלט איר אים בעטן, דורכדעם וועט אייך גרינגער ווערן, איר וועט זען פאר זיך אן אנדערע לעבן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ואתחנן, ח' מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

אייער מאן האט מיר געשריבן אז איר האט זיך אפגעשוירן די האר.

איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זיך שערן די האר; ווען א פרוי שערט זיך די האר נעמט זי אראפ פון זיך אלע דינים, זי ברענגט אויף זיך אלעס גוטס.

אין דעם זכות וועט איר זען הערליכע שיינע דורות.

איך בין יעצט זייער פארנומען, איך האף אייך צו שרייבן א לענגערע בריוו.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ואתחנן, ח' מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איר האט מיר געפרעגט אויב עס אמת אז א פרוי איז געקומען און זי רעדט איין אונזערע פרויען אז זי זעט זאכן, זי זעט זאכן אין דעם מענטשנ'ס אויגן וכו' וכו'.

איך בעט אייך זייער, הייבטס אן טרינקען פון די אונגארישע וויין, הייבטס אן לערנען דעם הייליגן רבינ'ס ספרים; לערנטס אשר בנחל, לערנטס עצתו אמונה - וועט מען אייך נישט קענען אפנארן.

דער הייליגער רבי האט דערציילט (חיי מוהר"ן, סימן רס): עס איז געווען אמאל א גרויסער סוחר, א וויין סוחר; ער האט געהאט די בעסטע וויין, די 'אונגארישע וויין'. איינמאל ווען ער איז געפארן אונטערוועגנס האט אים זיין משרת און דער בעל עגלה געבעטן אויב זיי קענען פארזוכן אביסל פון די גוטע וויין, די 'אונגארישע וויין'; דער בעל הבית האט זיי געגעבן אביסל און זיי האבן געהאט א געלעגנהייט צו פארזוכן פון די גוטע וויין.

אפאר טעג שפעטער האט זיך געמאכט אז דער משרת איז אנגעקומען אין א קליין שטעטעלע צו א פלאץ וואו מען האט געטרינקען וויין, די מענטשן האבן זייער אויסגעלויבט די וויין, זיי האבן געזאגט: "דאס איז דאך די גוטע וויין, די אונגארישע וויין", האט דער משרת זיי געבעטן אויב ער קען אויך טרינקען אביסל פון די גוטע וויין, די אונגארישע וויין; זיי האבן אים געגעבן אביסל פון די וויין, נאכדעם וואס ער האט געטרינקען דערפון האט ער זיך אנגערופן צו זיי און געזאגט: "איך ווייס אז די וויין איז נישט קיין גוטע וויין, עס איז בכלל נישט קיין אונגארישע וויין", אלע האבן אנגעהויבן שרייען אויף אים, מען האט אים געשלאגן, היתכן ער רעדט אויף די וויין, אבער ער האט זיך געהאלטן ביי זיינס און ווייטער געזאגט: "איך ווייס אז די וויין איז נישט קיין גוטע וויין, עס איז בכלל נישט קיין אונגערישע וויין", ער האט צוגעלייגט אז ער איז געווען ביי א גרויסער סוחר וואו ער האט שוין פארזוכט פון די גוטע וויין וכו'.

דער רבי האט אויסגעפירט די מעשה און געזאגט: "לֶעָתִיד כְּשֶׁיָּבוֹא מָשִׁיחַ", ווען משיח וועט קומען, "אָז יֵדְעוּ כְּשֶׁיִּתְּנוּ יַיִן הַמְשֻׁמָּר", דעמאלט וועט איר וויסן ווען מען וועט אייך געבן פונעם יין המשומר, "אֲזַי לַאֲחֵרִים יוּכְלוּ לְהַטְעוֹת וְיִתְּנוּ לָהֶם יַיִן וָואלִיחְשֶׁין סְטְרָאוִויצְטֶיר וְיֹאמְרוּ לָהֶם שֶׁהוּא יַיִן הַטּוֹב הַמְשֻׁמָּר", אנדערע מענטשן וועט מען קענען אויסנארן, מען וועט זיי געבן סתם וויין און מען וועט זיי זאגן אז דאס איז גוטע וויין, דאס איז דער יין המשומר, "אֲבָל לְאַנְשֵׁי שְׁלוֹמֵנוּ לא יוּכְלוּ לְהַטְעוֹת כִּי אֲנַחְנוּ טָעַמְנוּ הַיַּיִן הַטּוֹב", אבער אנשי שלומינו וועט מען נישט קענען פארנארן ווייל איר האט שוין טועם געווען פון די גוטע וויין.

עס איז מיר א וואונדער אז נאכן הערן אזויפיל דרשות און נאכן זען וואס מוהרא"ש געבט אונז - ווערט איר נאכאלץ פארלוירן פאר באבע מעשיות, יעדעס מאל עס קומט א פרוי און הייבט אן רעדן אירע זאכן, קויפט איר אפ אירע רייד. איר קענט דאך גלייך זען וואס זי רעדט, וואס זי פארקויפט און וואס אירע ווערטער זענען; זי רעדט פון אייבערשטן? זי רעדט פון צדיק? אויב זי רעדט פונעם אייבערשטן, פון פאלגן א צדיק, זי דערציילט וואס זי האט באקומען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו און זי איז מחזק אנדערע פרויען צו גיין אין די וועגן פונעם צדיק, דעמאלט קענט איר זי אויסהערן (נישט יעדע ווארט וואס זי זאגט מיינט אז דאס איז וואר), אבער אז זי רעדט אירע שיינע חלומות, אירע פאנטאזיעס (טשאדעלע באדעלע) - וואס קויפט איר דאס אפ?

עס איז נישט דאס ערשטע מאל וואס פרויען קומען דא און פרובירן צו מאכן פרנסה אויף אונזערע ווייבלעך און עס איז נישט דאס לעצטע מאל, און עס איז אלץ דא שוואכע וואס ווערן אריין גענארט; בפרט ווען מען הייבט אן רעדן פון געזונטע עסן און קעגן שאטס וכו' וכו', זאלט איר שטענדיג זיך אכטונג געבן פון זיי.

איך וועל אייך נאך שרייבן מער באריכות אן אנדערע מאל.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

אייער מאן נרו יאיר האט מיר דערציילט אז איר האט פארלוירן וכו', נאך אזויפיל צייט פון ווארטן און נאך אזויפיל מי און פלאג; מען האט שוין געמיינט אז עס קומט שוין אט אט א מזל טוב און יעצט האט איר פארלוירן און איר זענט זייער צעבראכן פון צעקלאפט פון דעם.

איך בעט אייך זייער מרת ... תחי', איר זאלט זיך שטארקן מיט אמונה אינעם בורא כל עולמים, איר זאלט גלייבן אז דאס איז געווען פאר אייער טובה, דער אייבערשטער האט אייך דא געמאכט א גרויסע נס, ער האט אייך אפגעהיטן פון א נישט געזונט קינד; דאס איז איין שטיק חסד פונעם אייבערשטן.

זארגטס נישט, איר וועט זוכה זיין צו שיינע הערליכע דורות; אנשטאט קלאגן אויף וואס איר האט פארלוירן זאלט איר זיך פרייען מיט וואס איר האט, מיט אייערע ליכטיגע קינדער. אז איר וועט דאנקען דעם אייבערשטן אויף אייערע קינדערלעך וועט איר זוכה זיין צו נאך קינדער, צו א גרויסע געבענטשטע משפחה.

ווען איר צינדט די שבת ליכט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אויף אייער שפראך (אידיש) פאר אייך, פאר אייער מאן, פאר אייערע קינדער און פאר אלע אידן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת פנחס, שבעה עשר בתמוז, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אז די שכנים האבן נישט קיין שכל, זיי לאזן די טעכטער זיך ארום דרייען נאקעט וכו' - זאלט איר מיט אייער חכמת נשים שיין רעדן צו זיי און זיי בעטן מיט א ווייכע שפראך אז איר האט קינדער - אינגלעך און מיידלעך און איר ווילט זיי אפהיטן זיי זאלן זיין ערליך; איך בין זיכער אז אויב איר וועט רעדן שיינערהייט צו זיי וועלן זיי אכטונג געבן און אנטון די קינדער.

אז מען קוקט מיט רחמנות איז גאר אנדערש; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן יח) דער וואס דרייט איבער פון כעס אויף רחמנות איז זוכה צו א גוט לעבן; יעדעס מאל מען האט צוטון מיט א צווייטן מענטש, אויב מען לייגט אריין אין די מעשה דאס ווארט "רחמנות", דאן טוישט זיך די גאנצע מעשה.

די גאנצע לעבן טוישט זיך אויב מען קוקט אויף א צווייטן מיט רחמנות; ווען מען האט צוטון מיט א שווערע מענטש און מען שפירט ווי מען קען עס מער נישט נעמען, דארף מען טראכטן: 'איין מינוט, ער איז דאך אזא רחמנות, ער ליידט דאך דאס מערסטע פון זיך אליין', דעמאלט פאלט אוועק די שנאה, מען דאנקט און מען לויבט דעם אייבערשטן אז מען האט נישט די שלעכטע נאטור וואס דער אנדערער האט.

הערטס נישט אויף צו דאנקען דעם אייבערשטן אויף די ניסים וואס ער טוט שטענדיג מיט אייך, מיט אייער מאן און מיט אייערע קינדער, וועט דער אייבערשטער מאכן נאך ניסים.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת מטות-מסעי, כ"ג תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

א פרוי פרעגט מוהרא"ש אייער שאלה; זי פרעגט אויב זי זאל נעמען עפידורעל, און מוהרא"ש ענטפערט איר (שו"ת ברסלב, מכתב ה'תקמח): "אם הרופא ממליץ על זה, צריכים לעשות את זה בלי שום שאלה כלל", אויב דער דאקטער האלט אז מען זאל דאס טון זאל מען דאס טון אן קיין שום שאלה, "ובדברים כאלו צריכים לציית את הרופא", מען זאל פאלגן דעם דאקטער.

עס איז זייער וויכטיג איר זאלט זאגן יעדן טאג נעמען פון צדיקים; דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכ'ן דערמאנען די נעמען פון צדיקים קען מען טוישן די טבע, זאלט איר זאגן כסדר די נעמען פון צדיקים וואס איר געדענקט אויסנווייניג, צום ביישפיל: אברהם, יצחק, יעקב, משה, אהרן, יוסף, דוד און שלמה, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט, און נאכדעם זאלט איר זאגן די תפילה:

"יְהִי רָצוֹן מִלְּפָנֶיךָ אָבִי שֶׁבַּשָׁמַיִם, הֶעלְף מִיר הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אַז אִין דִי זְכוּת וָואס אִיךְ הָאבּ דֶערְמַאנְט דִי נֶעמֶען פוּן דִי צַדִּיקִים; בִּזְכוּת זֵייעֶר תּוֹרָה, זֵייעֶרֶע מַעֲשִׂים טוֹבִים אוּן זֵייעֶר מְסִירַת נֶפֶשׁ, וִוי זֵיי הָאבְּן זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען פַאר דַיינֶעט וֶועגְן, זָאלְסְטוּ מִיר הֶעלְפְן אִיךְ זָאל הָאבְּן אַ גְרִינְגֶע לֵידָה, אִיךְ זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְג אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים; הֶעלְף מִיר אֵייבֶּערְשְׁטֶער אִיךְ זָאל זִיךְ נִישְׁט מוּטְשֶׁען בַּיים הָאבְּן דָאס קִינְד, אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן אַלֶעס זָאל אַרִיבֶּער גֵיין גְרִינְג.

רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכָה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק מַיין גַאנְצֶע לֶעבְּן, אִיך זָאל אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ, יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת פנחס, שבעה עשר בתמוז, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

אז דיין ווייב זאגט דיר אז זי האט מורא וכו' און זי וויל האבן א פרוי וואס זאל שטיין מיט איר בשעת די לידה (דאולע), זאלסטו נישט חוזק מאכן פון איר; דו ביסט נישט גערעכט מיט דעם וואס דו זאגסט איר: "עס איז שטותים".

צווישן מיר און דיר איז דאס א פיינע שטות; עס איז א צעדרייטע זאך וואס געוויסע פרויען וואס זוכן גרינג פרנסה זענען אויפגעקומען דערמיט, זיי זענען מסביר ווי זיס, רואיג און געשמאק עס איז ווען זיי שטייען צו די האנט וכו' וכו'; נאטורליך כאפן זיך די פרויען צו צו דעם, ווען מען רעדט זיי איין אז מיט זיי וועט די לידה זיין גרינגער, ווען זיי אליינס קענען זיך נישט העלפן וכו'. אבער אז דיין ווייב בעט עס פון דיר דארפסטו וויסן אז זי האט שרעק, זי האט פחד, זי האט מורא - זאלסטו איר בארואיגן.

א מאן וועט קיינמאל נישט פארשטיין וואס מיינט א לידה; מענער ווייסן נישט און קענען נישט וויסן וואס א פרוי גייט אריבער במשך די אלע חדשים, זיי זענען איין שטיק שרעק, איין שטיק פחד: 'וואס גייט זיין?' 'ווי אזוי וועט עס זיין?' ממילא דארפסטו איר בארואיגן, נישט חוזק מאכן.

בעט דעם אייבערשטן אז דו זאלסט שטענדיג געדענקען די נס וואס ער האט מיט דיר געטון, אז ער האט דיר געגעבן אזא טייערע מתנה - א טייערע ווייב, אן אמת'ע אשת חיל; זאלסט איר נאר מחזק זיין און אויפבויען. מערסטנס קענסטו איר זאגן: "לאמיר נעמען דעם אייבערשטן - ער זאל העלפן, ער זאל מאכן די לידה זאל זיין גרינג און געזונט"; ווייל לידה איז נאר אין דעם אייבערשטנ'ס הענט, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית ב.): "מַפְתֵּחַ שֶׁל חַיָה", אז דער שליסל פון האבן קינדער ליגט אין די הענט פונעם אייבערשטן; נאר ער קען העלפן און נאר אויף אים דארף מען זיך פארלאזן.

שטארק זיך אין הפצה; ווען דו גייסט הפצה זאלסטו וויסן און געדענקען אז אין די מינוטן וואס מען איז עוסק אין הפצה איז מען ביים אייבערשטן זייער חשוב, מען קען דעמאלט פועל'ן גרויסע ישועות; ווער רעדט נאך ווען דו כאפסט אריין א בזיון, מען שרייט אויף דיר: "גיי דיר מיט די ברסלב'ע זאכן!" "גיי דיר מיט די שמות!" און נאך אנדערע זידלונגען וואס מפיצים כאפן אריין - זאלסטו זיך נישט דערשרעקן און דו זאלסט נישט ענטפערן, נאר בעטן דעם אייבערשטן פאר דיר און פאר אנדערע אידן.

ווען מען ווערט פארשעמט און מען ענטפערט נישט צוריק - איז מען דעמאלט זייער באליבט ביים אייבערשטן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת פח:): "הַנֶּעֱלָבִים וְאֵינָם עוֹלְבִים", די וואס ווערן פארשעמט און זיי טוען נישט צוריק פארשעמען, "שׁוֹמְעִים חֶרְפָּתָם וְאֵינָם מְשִׁיבִים", די וואס הערן ווי מען שענדט זיי און זיי ענטפערן נישט צוריק, "עוֹשִׂים מֵאַהֲבָה וּשְׂמֵחִים בְּיִסּוּרִים", די וואס דינען דעם אייבערשטן מיט ליבשאפט און פרייען זיך מיט'ן אייבערשטן - אפילו ווען עס איז זיי שווער, אויף זיי איז געזאגט געווארן דער פסוק וואס שטייט (שופטים ה, לא): "וְאֹהֲבָיו כְּצֵאת הַשֶּׁמֶשׁ בִּגְבֻרָתוֹ", זיי זענען באליבט ביים אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת פנחס, ט"ז תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

דארפסט פארשטיין אז דו דארפסט אכטונג געבן אויף דיין אנטון וכו' - מער ווי אנדערע פרויען; מיר געפונען זייער אסאך מאל, ווען על פי הלכה איז מותר עפעס צו טון, אבער אן אדם חשוב, א מענטש אויף וועמען אלע קוקן ארויף - האט אן אנדערע דין, ער דארף מער מחמיר זיין.

אז דו ביסט מחנך אונזערע מיידלעך, דו לערנסט מיט אונזערע מיידלעך מיט אזא איבערגעגעבנקייט - דארפסטו זיין מער פארזיכטיג צו גיין אנגעטון איידל און באשיידן ווייל אלע קוקן אויף דיר, דו ביסט פאר זיי א ביישפיל.

דערפאר האב איך דיר געזאגט ווען דו האסט מיר געפרעגט אויף א קלייד אויב דאס איז צניעות'דיג - אז דו זאלסט נישט גיין דערמיט, נאר ווייל דו ביסט א ביישפיל פאר די מיידלעך, אנדערש וואלט איך זיך ווען ארויסגעדרייט.

שטארק זיך און ווער נישט צעפאלן פון קיינעם; ווען דו ווייסט נישט ווי אזוי זיך צו פירן מיט די מיידלעך - קענסטו מיר רופן, איך בין גרייט א גאנצן צייט צו העלפן מיט וואס מען דארף אין חדר און אין סקול, דאס איז ביי מיר די חשוב'סטע זאך.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת חקת-בלק, ז' תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

אייער מאן נרו יאיר האט מיר געשריבן אז איר מוטשעט זיך זייער פון ווען איר האט אנגעהויבן ווארטן וכו' און איר ליגט אין בעט שוין פאר לאנגע וואכן מיט שטארקע יסורים; ער האט מיר געבעטן איך זאל אייך שרייבן אפאר ווערטער.

וויסן זאלט איר אז עס איז דא א וועג זיך גרינגער צו מאכן מען זאל נישט דארפן אזוי שטארק ליידן; אויב מען נעמט די עצה פון רבי'ן, די עצה פון (תהלים ד, ב): "בַּצָּר הִרְחַבְתָּ לִּי".

דער רבי געבט אונז א וועג פון טראכטן; מען זאל זיך צוגעוואוינען צו קוקן אויף די ניסים וואס דער אייבערשטער טוט, דעמאלט ווערט גרינגער און מען קען דערטראגן פיל מער. אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצה): דוד המלך איז אריבער זייער שווערע צרות אין לעבן; ער האט נישט געהאט קיין טראפ מנוחה אין זיין לעבן, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (ברכות נה:): "כָּל שְׁנוֹתָיו שֶׁל דָוִד לֹא רָאָה חֲלוֹם טוֹב", דוד המלך האט אפילו נישט געהאט איין גוטע חלום אין זיין לעבן; דאך האט ער שטענדיג געזוכט עפעס גוטס אויף וואס ער קען דאנקען דעם אייבערשטן. אפילו ווען דער אייבערשטער האט געברענגט אויף אים א צרה האט ער געזוכט אין די צרה עפעס גוטס. ער האט געזינגען צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, איך דאנק דיר אז 'בַּצָּר הִרְחַבְתָּ לִּי'; איך דאנק דיר אויף דעם וואס אין די צרה האסטו מיר ברייט געמאכט".

אזוי זאלט איר אויך טון, זוכטס אויף די גרויסע חסדים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אייך און דאנקטס אים אויף יעדן פרט ופרט; דאנקטס אים אז איר זענט חתונה געהאט און אז איר האט זוכה געווען צו א געטרייער מאן, א וואוילער מאן; דאנקטס אים אז איר ווארט א קינד, דאנקטס אים אז איר זענט געזונט קענענדיג זיין אין שטוב; נאכדעם זאלט איר בעטן שיינערהייט דעם אייבערשטן מיט רחמנות.

איך שרייב אייך א קליינע תפילה, פון דעם וועט איר שוין אליינס קענען צולייגן אייערע אייגענע ווערטער פון הארץ:

"הייליגער באשעפער, איך דאנק דיר פאר מיין לעבן און פאר מיין געטרייער מאן, איך דאנק דיר אז איך בין געזונט און מיין מאן איז געזונט; איך דאנק דיר אז איך ווארט למזל טוב, איך בעט דיר זייער, העלף מיר אז איך זאל זיין אינגאנצן געזונט, עס איז מיר שווער צו ליגן אין בעט און זיך נישט אזוי גוט שפירן; הייליגער באשעפער, איך גלייב אז אלעס איז פאר אונזער טובה, איך נעם אן אלעס וואס דו ברענגסט מיר, איך האב נישט קיין שום קשיות און שאלות. איך בעט דיר, העלף מיר אז איך זאל אריבער גיין די חדשים פון ווארטן גרינגערהייט, איך זאל האבן גרינגערהייט און איך זאל האבן געזונטע קינדער, ערליכע דורות".

פרובירטס מיט אלע כוחות זיך פרייליך צו מאכן וועט דאס אייך אינגאנצן אויסהיילן; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כה): "אלע פראבלעמען און קרענק קומען פון נישט זיין פרייליך, נאר שמחה איז די רפואה פאר אלע קרענק".

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי.

זייער גוט האסטו געטון אז דו ביסט נישט אריין געקומען אין וויליאמסבורג צו די פרויען פארטי; איינער וואס ארבעט מיט קינדער, א טיטשער אדער מנהלת - האט א גרויסע אחריות און מען דארף גיין שלאפן צייטליך. אזוי ווערט גע'פסקנט אין שלחן ערוך (יורה דעה סימן רמה, סעיף טז): "וְאֵין לַמְלַמֵּד לִנְעוֹר בַּלַּיְלָה יוֹתֵר מִדַּאי שֶׁלֹא יִּהְיֶה עָצֵל בַּיוֹם לִלְמֹד", א מלמד טאר נישט אויפזיין ביינאכט כדי ער זאל נישט זיין פויל בייטאג צו לערנען מיט די קינדער.

איך נעם זיך אויס מיט אלע מלמדים אז זיי טארן נישט אוועק פארן צו חתונות אדער א פארברענג וכדומה (אויסער אויב זיי נעמען א במקום, א שטעלפארטרעטער); דאס זעלבע איז מיט די טיטשערס, זיי דארפן זיין גוט אויסגערוט צו די קינדער.

בנוגע די פרויען פארברענג וואס איר מאכט אין שטעטל יעדע דינסטאג נאכט; מען דארף טראכטן א גוטע צייט ווען דאס צו מאכן, ווייל עס קען נישט זיין צו שפעט. אויב מאכט מען דאס אזוי ווי ווינטער צייט, בערך ניין אזייגער - קען מען דאס ווייטער מאכן, אבער אויב הייבט מען דאס אן שפעטער - איז דאס א פראבלעם, ווייל עס פארציט זיך צו שפעט וואס דעמאלט גייט דאס אויפ'ן חשבון פון די קינדער. א מאמע וואס לייגט זיך טויזנט אזייגער האט נישט קיין כח אינדערפרי צו אירע קינדער, די קינדער קומען אין חדר און אין סקול מיט קולות און פסקים; אנדערש איז ווען מען לייגט זיך פרי און מען איז אויסגערוט - דאן האט מען כח אויפצואוועקן די קינדער און זיי גרייט מאכן מיט שמחה צו גיין אין חדר און אין סקול.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת שלח, כ"ה סיון, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך בעט אייך זייער איר זאלט נישט מיד ווערן פון בעטן דעם אייבערשטן, דאס איז די עצה פאר אייך און פאר אלע אידישע טאטעס און מאמעס וואס ווילן האבן נחת פון די קינדער; בעטן דעם אייבערשטער מיט הייסע טרערן ער זאל רחמנות האבן אויף אידישע קינדער, זיי צוריק ברענגען צו די וועג פון די תורה.

יעדע טרער וואס עלטערן וויינען צום אייבערשטן פאר זייערע דורות גייט ארויף זייער הויעך, ביז'ן אייבערשטן אליין, און ביים סוף זעט מען גרויסע ניסים. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות תפילה, סימן נא): "תְּפִילָה שֶׁהִיא בִּדְמָעוֹת  - הִיא מִתְקַבֶּלֶת", תפילה וואס קומט מיט טרערן - ווערט אנגענומען.

מוהרא"ש זכותו יגן עלינו דערציילט אז ווען ער איז מקורב געווארן צום הייליגן רבי'ן און ער האט געלערנט די זאך פון התבודדות ותפילה, האט ער זייער שטארק געוואלט זיך קענען אויסוויינען צום אייבערשטן; ווען ער פלעגט הערן קליינע קינדער וויינען פלעגט ער בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, איך וויל אויך אזוי וויינען צו דיר; דאס מיינט וויינען, איך וויל וויינען צו דיר אזוי ווי קליינע קינדער וויינען".

קוקטס גוט אויף זיי וועט איר זיי אלע מאכן פאר ערליכע אידן.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

יעצט אז איר האט שוין א קינד דארפט איר נישט זוכן צו ארבעטן; יעצט דארפט איר זיין א מאמע מיט פרישע כוחות פאר אייערע קינדער און א געטרייע ווייב פאר אייער מאן.

אז איר האט די מעגליכקייט צו טרעפן א גרינגע ארבעט נעבן שטוב איז גוט, אבער פארן קיין ירושלים יעדן טאג א וועג פון א שעה און צוריק קומען א שעה וועג - לוינט נישט און עס איז נישט כדאי.

זייטס מחזק אייער מאן ער זאל עוסק זיין אין הפצה, ווייל די אלע וואס זענען עוסק אין הפצה האבן גרויס שפע.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

זייטס ווייטער מחזק ... תחי'; זי איז א וואוילע מיידל, זי דארף א גוטע פריינד זאל איר העלפן זיין גוט.

געדענקטס וואס דער הייליגער זוהר זאגט (וירא, קד.): "בְּשַׁעֲתָא דְּקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא רָחִים לֵיהּ לְבַּר נָשׁ", ווען דער אייבערשטער האט ליב א מענטש, "מְשַׁדֵּר לֵיהּ דּוֹרוֹנָא", שיקט ער אים א מתנה, "וּמַאן אִיהוּ" און וואס פאר א מתנה שיקט אים דער אייבערשטער? "מִסְּכֵּנָא" - אן ארעמאן, "בְּגִין דְּיִזְכֵּי בֵּיהּ", אז ער זאל טון מיט אים צדקה, וואס דורכדעם וועט ער זוכה זיין צו אלע גרויסע זאכן; עס איז נישט דא נאך אזא ארעמאן ווי א בחור אדער א מיידל וואס האט נישט צו וועם צו רעדן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדרים מא.): "אֵין עֳנִי אֶלָּא מִן הַדַּעַת", ווער איז אן ארעמאן? דער וואס האט נישט קיין שכל.

אז א מיידל קומט קלאפן אויף אייער טיר, אדער א מיידל רופט אייך אויפ'ן טעלעפאן אז זי וויל חיזוק - דארף דאס זיין פאר אייך א שמחה אז דער אייבערשטער האט אייך געשיקט א מעסעדזש פון הימל אז ער האט אייך ליב, ער האט אייך געברענגט א צעבראכענעם מענטש וועם צו מחזק זיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

א שאד זיך אויפצועסן, א שאד צו מסביר זיין, עס וועט נישט העלפן קיין הסברים וכו'; אייער שווער איז נישט קיין געזונטער מענטש, א נארמאלער מענטש טוט נישט מיט א חתונה געהאט'ע זון דאס וואס ער האט געטון מיט אייער מאן; מיט רעדן און מסביר זיין וועט איר אין ערגעץ נישט אנקומען.

איר דארפט מכבד זיין אייער שווער ווייל אזוי זאגט דער אייבערשטער; פון צייט צו צייט, ווען עס קומט אויס זיך צו טרעפן ביי א שמחה וכדומה זאלט איר גיין און מיט האלטן די שמחה.

יעצט ווערט פארענטפערט אלע קשיות וואס איר האט אויף אייער מאן נרו יאיר, פארוואס ער ציטערט אזוי שטארק פון זיין אייגענעם שאטן; אז מען האט אזא משוגענעם טאטע'ן וואס פירט זיך צו די קינדער מיט טעראר, פון דעם פארלירט מען דאס זיכערקייט.

איר זאלט אויפבויען אייער מאן; איר זאלט אים שטענדיג אויפהייבן. געבט אים גוטע ווערטער; זאל ער הערן כאטש א צענטל גוטע ווערטער פון וויפיל ער האט געהערט נישט גוטע ווערטער; געדענקטס, א פרוי האט כוחות וואס קיינער אין די וועלט האט נישט, א פרוי איז בכח אויפצוהייבן איר מאן און אים ברענגען צו די שענסטע זאכן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (בראשית רבה יז, ז): "מַעֲשֶׂה בְּחָסִיד אֶחָד שֶׁהָיָה נָשׂוּי לַחֲסִידָה אַחַת", עס איז געווען א מעשה מיט אן ערליכער איד וואס איז געווען חתונה געהאט צו אן ערליכע פרוי, "וְלֹא הֶעֱמִידוּ בָּנִים זֶה מִזֶּה, אָמְרוּ: אֵין אָנוּ מוֹעִילִים לְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא כְּלוּם, עָמְדוּ וְגֵרְשׁוּ זֶה אֶת זֶה", עס איז אריבער לאנגע יארן וואס זיי האבן נישט געהאט קיין קינדער און זיי האבן זיך גע'גט. "הָלַךְ זֶה וְנָשָׂא רְשָׁעָה אַחַת, וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ רָשָׁע", דער ערליכער איד איז געגאנגען און האט חתונה געהאט מיט א שלעכטע פרוי און זי האט געמאכט אז איר מאן דער צדיק זאל אויך ווערן א רשע, "הָלְכָה זֹאת וְנִשֵּׂאת לְרָשָׁע אֶחָד וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ צַדִּיק", און די ערליכע פרוי האט חתונה געהאט מיט א רשע און זי האט אים געמאכט פאר א גרויסער צדיק, "הֱוֵי שֶׁהַכֹּל מִן הָאִשָּׁה", זעט מען פון דעם אז אלעס איז געוואנדן אין די פרוי.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת שלח, כ"ב סיון, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי', צפת.

איך האב באקומען א גריס פון אייער הפצה; איך שרייב אייך די ווערטער וואס א מיידל האט געשריבן, ווי זי ברענגט א גריס פון אייער הפצה:

"היינט בין איך געווען אין מירון ביים הייליגן תנא רבי שמעון בר יוחאי צו מתפלל זיין; איך האב געזען א שיינע מחזה, איך זע ווי א זיסע איידעלע פרוי גייט פון פרוי צו מיידל מיט א שמייכל, זי רעדט עפעס און געבט עפעס וכו', עס איז מיר געווען זייער אינטערעסאנט, ביז זי איז צוגעקומען צו מיר... איך האב שוין אלעס פונקטליך פארשטאנען.

די פרוי איז געווען מרת ... תחי' פון צפת וואס האט מפיץ געווען פאר שעות אונזערע אלע טייערע מתנות וואס מיר באקומען פונעם ראש ישיבה. זי קומט צו מיר מיט א שמייכל און זאגט מיר: "היינט האב איך געהאט א האלבע ארבעט, צו וועם איך בין צוגעגאנגען געבן א קונטרס, א קארטל וכו' זאגט מיר אויסנווייניג די נומער פון די ברסלב'ע האטליין".

שטארקטס אייך און גייטס ווייטער אן מיט די הייליגע ארבעט פון פארשפרייטן די זיסע עצות פון רבי'ן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך האב זייער הנאה אז דו האסט באקומען ענטפערס אויף דיינע פראגעס הערנדיג די שיעורים און ליינענדיג די בריוון.

דעם שיעור וואס דו האסט געהערט האב איך אינזין געהאט דערמיט דיר אויסצוקלארן; איך האב דערציילט ביי די שיעור וואס דיר באדערט און וואס עס איז די ריכטיגע וועג און צוגאנג דערצו. איך האב הנאה אז דו ביסט שוין קלאר, און נאך מער האב איך הנאה אז דו האסט פארשטאנען פון די בריוו ווי אזוי זיך צו פירן.

זיי נישט ברוגז אז איך האב דיר נישט געענטפערט ווען דו האסט מיר געפרעגט; דו דארפסט פארשטיין אז עס זענען דא שאלות וואס מען קען נישט ענטפערן, בפרט שאלות אין צניעות, ווי אזוי צו גיין אנגעטון; דאס איז א זאך וואס יעדער מענטש דארף באזונדער בעטן דעם אייבערשטן מען זאל וויסן ווי אזוי זיך צו פירן, מען זאל האבן א געפיל צו צניעות און מען זאל דאס ליב האבן, ווייל ליידער וואוינען מיר צווישן גוים און מיר זענען אזוי פארזינקען אין גלות אז מען לערנט זיך אפ פון זיי, אזוי ווי עס שטייט (תהלים קו, לה): "וַיִּתְעָרְבוּ בַגּוֹיִם, וַיִּלְמְדוּ מַעֲשֵׂיהֶם"; מען ווייסט שוין נישט וואס מיינט שיין און וואס איז זיס, מען פארגעסט ווי אזוי א איד דארף גיין אנגעטון. אנשטאט צו קוקן אויף איידעלע קליידער, איידעלע אנטואכץ - גלוסט מען צו ברעכאכץ.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

האטס נישט מורא און זייטס נישט באזארגט; איר וועט מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף האבן א שיינע משפחה, קינדער און אייניקלעך. איר האט ערשט יעצט חתונה געהאט, דארפט איר נישט זארגן; נאך אביסל וועט איר שוין האבן גוטע נייעס.

זאגטס אביסל תהלים יעדן טאג; פרובירטס צו זאגן דעם יום תהילים אז איר זאלט ענדיגן יעדע וואך דעם ספר תהילים.

זעטס צו רעדן מיט אייערע עלטערן יעדן טאג; היינט איז גרינג צו מקיים זיין כיבוד אב ואם, מען קען זיין אין איין זייט וועלט און די עלטערן אין די אנדערע זייט וועלט - און מען קען רעדן יעדן טאג אויפ'ן טעלעפאן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת נשא ב', י' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד הצדיקת ... תחי'.

"בְּרוּכָה אַתְּ לַה' בִּתִּי (רות ג, י)", געבענטשט זאלסטו זיין פונעם אייבערשטן – מיין טאכטער, מיט דעם וואס דו האסט גענומען די קוראזש און זיך אפגעשוירן דיינע האר; כאטשיג וואס פון דיין גאנצע משפחה ביסטו איינער אליין, אלע גייען מיט די אייגענע האר; זאלסטו זיין געבענטשט מיט אלע ברכות פונעם אייבערשטן.

אין דעם זכות וואס דו האסט זיך אפגעשוירן זאלסטו זוכה זיין צו ערליכע קינדער, געזונטע קינדער, בא'חנ'טע קינדער, ערליכע ליכטיגע דורות.

שעם זיך נישט מיט וואס דו האסט געטון; זיי א העלד מיט דיינע גוטע מעשים, זיי שטאלץ מיט דעם - וועסטו ברענגען דערצו אז אנדערע ווייבלעך זאלן דיר נאכטון און אויך טון די הייליגע זאך פון זיך אפשערן.

א גריס פון דיין טייערער מאן נרו יאיר; איך האב אסאך נחת פון אים און פון דיר, איך האב ענק זייער ליב.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת נשא ב', ט' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך וויל אייך בעטן אויב איר וועט קענען ארויסהעלפן היי יאר מיט די פרויען פארטי; צאמנעמען אלע עלטערן פון די מוסד און אלע וואס האבן הנאה פונעם מוסד אז זיי זאלן העלפן די מוסד, כדי מיר זאלן קענען באצאלן די איינגעשטעלטע.

די פריערדיגע יארן האבן מיר מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף געהאט גרויס הצלחה מיט די פרויען פארטי; אלע עלטערן און אלע וואס האבן שייכות מיט די מוסד האבן געהאט אן אינטערעסע אז עס זאל זיין דערין הצלחה, איך האף צום אייבערשטן אז היי יאר וועט עס אויך זיין מיט הצלחה.

ווען איר רעדט צו די פרויען געבט זיי צו פארשטיין אז די צדקה וואס מען נעמט צאם פון באקאנטע און משפחה, די גאנצע געלט גייט פאר זיך אליין; מען טוט א טובה נאר פאר זיך, אז די קינדער זאלן האבן מלמדים און טיטשערס וואס ווערן באצאלט, זיי זאלן קענען לערנען מיט די קינדער אן קיין דרוק.

נאך איין זאך בעט איך אייך, אויב איר באקומט א בזיון, איינער עפנט א מויל אויף אייך - זאלט איר דאס האלטן פאר זיך און נישט מאכן פון דעם א געראטשקע, נאר אויף דעם אופן קענט איר ארבעטן פאר אונזער מוסד; אז איר רופט אן איינע פון די עלטערן און ביי יענעם איז יעצט פונקט א שלעכטע מינוט און יענער קען זיך נישט איינהאלטן און הייבט אן שרייען וכו', זאלט איר דאס אראפשלינגען און דאס קיינעם נישט דערציילן; נאר אזוי קען מען מצליח זיין מיט'ן בויען דעם מוסד.

מיין מאמע תחי' זאגט שטענדיג: "אויב דו האסט עפעס גוטס צו זאגן אויף א צווייטן זאלסטו דאס זאגן, און אויב איז דאס עפעס שלעכטס זאלסטו דאס אראפשלינגען - אפילו עס האט א ביין".

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת נשא א', ראש חודש סיון, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

עס איז זייער א שיינע זאך פון אייער זייט אז איר ווילט העלפן אייער מאן דעקן די חובות, אבער דאס קען נאר זיין אויב איר האט די כוחות דאס צו טון.

עס איז נישט אייער פליכט צו ארבעטן און ברענגען פרנסה; אייער פליכט איז צו זיין א געטרייע מאמע פאר די קינדער און א געטרייע ווייב, זיין גרייט פאר אייער מאן וכו'. אז איר ווילט העלפן אייער מאן באצאלן די חובות דארפט איר אכטונג געבן עס זאל נישט קומען אויפ'ן חשבון פון די שטוב.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת במדבר, כ"ז אייר, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

אייער מאן האט מיר געבעטן איך זאל אייך שרייבן און ענטפערן אויף אייערע פראגעס.

ווען א קינד טשעפעט די יונגערע געשוויסטער איז דאס געווענליך פון קנאה; דאס איז נישט נאר אייער פראבלעם, אין אלע אידישע שטובער איז דא דער פראבלעם אז קינדער זענען מקנא די יונגערע פון זיי און זיי טשעפען זיי. אנשטאט אנשרייען וכו' דארף מען זיי געבן מער ליבשאפט, מאכן אן עסק פון זיי און זיי אויפהייבן, ווי למשל זיי כסדר זאגן: "דו ביסט שוין עלטער, דו גייסט העלפן די מאמע, דו גייסט קענען בלייבן אויף און העלפן קאכן, העלפן באקן; דו קענסט שוין מיט קומען וכו' וכו'", און אין די זעלבע צייט זיי זאגן נישט צו טשעפען די יונגערע, דאס וועט זיי אויפהייבן זיי זאלן שפירן חשוב און צופרידן.

פארשטייט זיך אז מיט אלע עצות איז נאר דא איין עצה: "תפילה, תפילה און נאכמאל תפילה"; בעטן דעם אייבערשטן אויף די קינדער זיי זאלן אויסוואקסן געזונט און ערליך. בפרט ווען א מאמע בעט דעם אייבערשטן פאר אירע קינדער מיט איר צעבראכן הארץ גייט נישט פארלוירן אירע תפילות, דער אייבערשטער נעמט אן די תפילות און מען זעט גרויסע וואונדער.

בעט איך אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן, איר זאלט ווייטער בעטן דעם אייבערשטן; בעיקר ווען איר צינדט די לעכט פרייטאג צו נאכטס זאלט איר זיצן ביי די לעכט מיט די הענט אויפ'ן פנים און רעדן צום אייבערשטן אין אידיש, אים בעטן ער זאל אייך העלפן מיט די קינדער, איר זאלט זוכה זיין צו ערליכע קינדער, בנים צדיקים.

בנוגע וכו'; אז דער דאקטער זאגט אז דאס האט נישט צו טון מיט וכו', זאלט איר נאך ווארטן און דאס נישט ארויסנעמען. ווען איר וועט קומען צו די כוחות, איר וועט זיין גרייט צו קינדער וועט איר דעמאלט פרעגן.

שטארקטס אייך מיט אמונה; צינדטס אן אין שטוב ניגוני אמונה. אמונה מאכט רואיג, אמונה מאכט פרייליך, אמונה געבט כח.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת במדבר, כ"ז אייר, שנת תש"פ לפרט קטן

... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן אז זייט איר האט זיך דערוואוסט פון הייליגן רבינ'ס וועג האט זיך אייער לעבן געטוישט; איר לעבט מיט'ן אייבערשטן און איר שפירט זיך נענטער צו אים.

בנוגע וואס איר זאלט ענדערש טון, זאגן תהילים אדער דאווענען שחרית און מנחה; קודם קומט דאווענען. אינדערפרי זאלט איר דאווענען שחרית, נאכדעם זאלט איר זאגן תהלים; אז איר האט צייט פרובירט צו זאגן דעם יום תהלים און אז איר האט נישט קיין צייט זאלט איר זאגן וויפיל איר קענט.

אלע ישועות ליגן אין ספר תהלים; דער הייליגער צמח צדק זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "ווען מענטשן וואלטן געוואוסט דאס גרויסקייט פון זאגן תהלים וואלט מען שטענדיג עוסק געווען אין תהלים".

דעם רבינ'ס ספרים איז אויך פאר פרויען און מיידלעך.

בנוגע א שידוך; בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט זוכה זיין אויפצושטעלן אן ערליכע שטוב, ערליכע דורות; מיט תפילה וועט איר אלעס באקומען.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

א גריס פון דיין מאן, ער לערנט אזוי פלייסיג אין כולל, ער דאווענט אזוי שיין און ער פירט זיך מיט יראת שמים; איך האב אזויפיל נחת פון אים.

אויך וויל איך דיר געבן א קאמפלימענט אויף דיין איידלקייט און באשיידנקייט, איך שטאלציר מיט אזעלכע תלמידות ווי דיר; א מחי' צו טרעפן יונגע ווייבלעך וואס האבן א געפיל אין איידלקייט, איך האב אזויפיל נחת פון דיר.

אין דעם זכות וועסטו האבן ערליכע קינדער.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

שטארק זיך און שטארק אלעמען מיט גוטע ווערטער; עס איז א גרויסע מצוה צו מחזק זיין אנדערע און עס איז אויך א גוטע עצה צו ווערן אליינס מחוזק.

רעד מיט דיינע חבר'טעס; אלע קוקן דיר ארויף, אלע ווילן גיין אנגעטון איידל. עס איז דא א שטארקע נסיון ביי יונגע ווייבלעך צו גיין אנגעטון ציענדיג, שרייעדיג און אויפפאלנד; דער נסיון איז בעיקר ביי די יונגע ווייבלעך און אז מען האט א גוטע חבר'טע וואס איז שטארק מיט איר איידלקייט העלפט דאס פאר אנדערע אויך צו זיין שטארק.

דערפאר בעט איך דיר זייער, געב פאר יעדן איינעם גוטע ווערטער, רעד שיין צו אלעמען, וועלן אלע דיר נאכמאכן, אלע וועלן ליב האבן צניעות.

עס גייט מיר ממש אין לעבן אז די תלמידות בית פיגא און אלע יונגע ווייבלעך וואס ווערן מקורב צו אונזער קהלה זאלן ליב האבן צניעות; זיי זאלן דאס וועלן, נישט טון די אלע זאכן וואס דער אייבערשטער הייסט – געצוואונגענערהייט. איך בעט דער אייבערשטן פאר אלע תלמידים ותלמידות זיי זאלן ליב האבן אידישקייט און זיך עקלען פון עבירות, זיי זאלן ברעכן פון פריצות און ווערן איבלדיג פון אויסגעלאסענע קליידער.

איך האף אז דו וועסט מיר העלפן, דורכדעם וואס דו וועסט רעדן שיין צו יעדן און שמייכלען צו יעדן און פאר אלעמען געבן גוטע ווערטער, וועלן אלע באקומען א געפיל צו איידלקייט.

איך האף אז דו זאגסט נאך תהלים; הלוואי זאלסטו זאגן יעדן טאג דעם יום תהלים, אזוי וועסטו ענדיגן יעדע וואך דעם ספר תהלים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי זיך זייער אויף די גוטע נייעס אז איר ווארט למזל טוב, דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל זיין בנקל ובנחת.

ברסלב'ע פרויען זענען מקפיד נישט צו עסן אין די טעג רעטעך, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות אות קשוי לילד, סימן א): "אִשָּׁה שֶׁאוֹכֶלֶת צְנוֹן בְּעִבּוּרָה, תֵּלֵד בְּקִשּׁוּי", א פרוי וואס עסט רעטעך ווען זי ווארט וועט האבן א שווערע געבורט; אויך זענען ברסלב'ע פרויען מקפיד נישט צו עסן קיין רויע קנאבל און צוויבל ווען מען ווארט און ווען מען זייגט, ווייל דער רבי זאגט (שם אות הריון, סימן ד): "עֻבָּרוֹת וּמֵינִיקוֹת לֹא יֹאכְלוּ שׁוּמִין וּבְצָלִים", פרויען וואס טראגן און זייגן זאלן נישט עסן נישט קיין קנאבל און נישט קיין צוויבל; אזוי ווי מיר געפונען (רש"י במדבר יא, ה) אז אין מדבר ווען דער אייבערשטער האט געגעבן צו עסן די הייליגע מן פון הימל, האט מען געקענט שפירן דערין אלע טעמים, וואס פאר א טעם מען האט געוואלט שפירן אינעם מן האט מען געקענט שפירן, אויסער די זאכן וואס שאדט פאר פרויען וואס טראגן און זייגן, צווישן זיי צוויבל און קנאבל.

אויך פירן זיך ברסלב'ע חסידים אין די טעג וואס מען ווארט א שמחה צו זאגן שמות הצדיקים, ווייל דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכ'ן דערמאנען די נעמען פון צדיקים קען מען טוישן די טבע; מען זאגט נעמען פון צדיקים וואס מען קען פון אויסעווייניג: אברהם, יצחק, יעקב, משה, אהרן, יוסף, דוד און שלמה, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב, מוהרא"ש וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט. נאכדעם בעט מען דעם אייבערשטן די תפילה אז בזכות די הייליגע צדיקים זאלן מיר זוכה זיין צו האבן א געזונט קינד, אלעס זאל גיין גרינג און אין די ריכטיגע צייט.

בנוגע מאכן לייסענס וכו'; אודאי זאלסטו מאכן לייסענס, אזוי וועסטו נישט זיין א נצרך לבריות.

זיי ווייטער מקפיד צו גיין אין מקוה יעדן טאג, און זיכער זאלסטו מקפיד זיין צו גיין אין מקוה פאר דו שרייבסט ספרי תורה, תפילין ומזוזות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.