בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#90 - מיידלעך זאלן נישט שמועסן צווישן זיך וועגן שידוכים
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ראה, כ' מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך בעט דיר זייער זאלסט נישט רעדן צו מיידלעך פון בחורים; עס איז נישט קיין קלוגע זאך דאס וואס מען שמועסט צווישן זיך 'ווער איז דיין שידוך'; עס קען ארויסקומען פון דעם אסאך פראבלעמען.


ווייז דעם בריוו פאר אלע וואס פאררופן זיך תלמידות; זיי זאלן וויסן אז זיי מאכן מיר צער מיט דעם וואס זיי רעדן צווישן זיך וועגן בחורים.


אז עס פאלט ביי פאר א מיידל א שידוך דארף זי גיין רעדן צו די מנהלת אדער טיטשער, אדער קען זי דאס דורכרעדן מיט אירע עלטערן, אבער סתם פלוידערן צווישן זיך איז נישט גוט, עס מאכט מיר צער.


איך האב זיך מוסר נפש געווען צו עפענען די סקול, איך וויל זען ביי אייך דערוואקסנקייט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#89 - זייער אכטונג געבן אויף צניעות און קדושה
צניעות, קדושה, הכרת הטוב, הכנסת אורחים, עצות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ואתחנן, ח' מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


קודם כל א גרויסן יישר כח פאר'ן מאכן די מצוה פון הכנסת אורחים און העלפן די ישיבה מיט דעם וואס דו האסט זיך מתנדב געווען צו געבן דיין אונטערשטע שטאק פאר די בחורים, זיי זאלן האבן וואו צו זיין דעם זומער ווען מיר האבן נישט געפונען קיין קעמפ; דער אייבערשטער זאל דיר באצאלן פאר די גרויסע חסד.


איך בין נישט דיין בעל הבית און איך קען דיר נישט הייסן וואס צו טון, אבער א גוטע עצה קען איך דיר געבן.


אז דו האסט אריין גענומען בחורים ביי דיר אין בעיסמענט פאר'ן זומער זאלסטו נישט אריין נעמען קיין מיידלעך ביי דיר אין שטוב; עס איז נישט קיין צניעות אז עס זאלן זיך דרייען בחורים און מיידלעך אין איין חצר.


אויב דו וועסט האלטן מיידלעך ביי דיר אין שטוב וועל איך אהיים שיקן אלע בחורים; עס איז מיר נישט ווערד די גאנצע ישיבה אויב איז נישטא קיין קדושה. דער יסוד ביי אידישע קינדער איז קדושה - זיין הייליג; אויב עס איז נישטא קיין קדושה איז זייער ביטער.


איך האף דו וועסט אכטונג געבן, דו וועסט נישט לאזן דיין שטוב אויף הפקר.

#88 - געב אכטונג פון גוים, אפילו זיי רעדן שיין
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, קדושה, גוים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, ז' מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די ערשטע זאך זאלט איר טוישן אייער טעלעפאן נומער אז דער גוי דער מנוול זאל נישט קענען רעדן מיט אייך.


איך וועל נאך היינט אריבער שיקן די חברה שומרים צו דעם גראסערי, זיי וועלן רעדן צום בעל הבית פונעם גראסערי און איבער געבן דעם גוי פאר די פאליציי.


יעצט בעט איך אייך, געבטס אכטונג און טוטס מער נישט אזא זאך; איר זאלט קיינמאל נישט ענטפערן פאר קיין שום פרעמדע מענטש - נישט קיין אונטערשיד א איד אדער גוי. אויב איינער שרייבט אייך אדער רופט אייך - זאלט איר זיך נישט וואוסנדיג מאכן; געבטס א קוק אין וואס פאר א סכנה איר זענט שיער נישט אריין געפאלן השם ישמרינו, איר זאלט קיינמאל נישט ענטפערן קיין שום מענטש.


פאלטס נישט פאר שיינע רייד, ווערטס נישט פארקויפט ווען איינער רעדט שיין צו אייך; איך פארשטיי אז איר האט נאך קיינמאל נישט געהערט איינער זאל רעדן שיין צו אייך, איך פארשטיי אז איר קומט פון א שטוב וואס אייער טאטע רעדט צו די קינדער זייער נידריג, ער רופט אייך: בהמה, אקס, פערד, מיט אלע מיאוס'ע ווערטער און יעצט איז די ערשטע מאל וואס איר הערט שיינע ווערטער פון דעם גוי טמא, אבער זייטס געווארנט, דער גוי וועט אייך הרג'ענען ביים סוף! דאס איז זייער וועג; זיי ווילן כאפן אידישע מיידלעך, זיי הייבן אן מיט זייער שמייכל, נאכדעם הייבן זיי אן שיין רעדן, דערנאך פאלט מען אריין אין די ביטערע עבירה פון זיין מיט א גוי, ביז דער גוי וועט אייך צום סוף הרג'ענען.


ענטפערטס נישט דעם גוי; איר וועט נאר ערגער מאכן, איר וועט גארנישט האבן פון אים מסביר זיין אז איר זענט א איד, איר וועט נאר ווערן נענטער מיט אים. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניאוף, סימן י): "לֹא תִּכָּנֵס עִם פִּתּוּיֶיךָ בְּטוֹעֵן וְנִטְעָן", גיי נישט אריין אין קיין הסברים מיט'ן יצר הרע, "כִּי אֲרִיכַת הַרְגָּשַׁת הַחוֹשֵׁב אֲפִלּוּ לִבְחִינַת הַשּׁוֹלֵל תִּפְעַל הַגְבָּרַת הַחֵפֵץ וְתִתְהַפֵּךְ הָרָצוֹן אֵלָיו"; איר זאלט שוין טוישן אייער טעלעפאן נומער און איך וועל גיין צו די פאליציי.


שיינע ווערטער וועט איר באקומען נאך אביסל פון אייער חתן, פון אייער מאן - אויב איר וועט זיין שטארק, איר וועט זיך דערהאלטן.


איך ווארט צו הערן פון אייך אז איר האט געטוישט אייער נאמבער.

#87 - שטיין אויף די פרינציפן פון די מוסד
צניעות, סקול, חינוך הילדים, זומער

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת דברים, כ"ח תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע מרת ... תחי', מנהלת בית פיגא ברסלב.


געלויבט דעם אייבערשטן אז ער האט אונז נישט פארלאזט; מיר האבן געקענט פלאצירן די מיידלעך דא אין שטעטל צווישן די גראז און ביימער און אנגיין מיט די לימודים במשך די זומער וואכן.


עס איז נישט גרינג, אבער אז מען קוקט אויף די תוצאות וואס קומט ארויס פון די זומער וואכן זעט מען אז עס לוינט זיך די שווערע הארעוואניע.


איך האף אז מען שטייט אויף די פרינציפן פון די מוסד; די מיידלעך און ווייבלעך זאלן גיין שווימען בצניעות, אלע זאלן האבן א קלייד בשעת'ן שווימען.


איך באקום כסדר גוטע גריסן פון די עלטערן; אלע זענען זייער צופרידן, אלע זענען זייער פרייליך.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח ווייטער אנצוגיין מיט די הייליגע ארבעט.

#86 - אז מען קוקט מיט רחמנות איז גאר אנדערש
צניעות, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, בין אדם לחבירו, שכנים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת פנחס, שבעה עשר בתמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז די שכנים האבן נישט קיין שכל, זיי לאזן די טעכטער זיך ארום דרייען נאקעט וכו' - זאלט איר מיט אייער חכמת נשים שיין רעדן צו זיי און זיי בעטן מיט א ווייכע שפראך אז איר האט קינדער - אינגלעך און מיידלעך און איר ווילט זיי אפהיטן זיי זאלן זיין ערליך; איך בין זיכער אז אויב איר וועט רעדן שיינערהייט צו זיי וועלן זיי אכטונג געבן און אנטון די קינדער.


אז מען קוקט מיט רחמנות איז גאר אנדערש; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן יח) דער וואס דרייט איבער פון כעס אויף רחמנות איז זוכה צו א גוט לעבן; יעדעס מאל מען האט צוטון מיט א צווייטן מענטש, אויב מען לייגט אריין אין די מעשה דאס ווארט "רחמנות", דאן טוישט זיך די גאנצע מעשה.


די גאנצע לעבן טוישט זיך אויב מען קוקט אויף א צווייטן מיט רחמנות; ווען מען האט צוטון מיט א שווערע מענטש און מען שפירט ווי מען קען עס מער נישט נעמען, דארף מען טראכטן: 'איין מינוט, ער איז דאך אזא רחמנות, ער ליידט דאך דאס מערסטע פון זיך אליין', דעמאלט פאלט אוועק די שנאה, מען דאנקט און מען לויבט דעם אייבערשטן אז מען האט נישט די שלעכטע נאטור וואס דער אנדערער האט.


הערטס נישט אויף צו דאנקען דעם אייבערשטן אויף די ניסים וואס ער טוט שטענדיג מיט אייך, מיט אייער מאן און מיט אייערע קינדער, וועט דער אייבערשטער מאכן נאך ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#85 - גיין שווימען מיט צניעות
צניעות, ספיקות, מורה דרך, תפלות אויף אידיש, זומער, שווימען

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת פנחס, שבעה עשר בתמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


דו שעמסט זיך נישט? דו גייסט שווימען מיט דיינע ברידער און שוואגערס ווען די ווייבער זענען דארט?! ווער איז דיין וועג ווייזער - דיין שוואגער...? ער איז דיין וועג ווייזער? וואס ער איז מחליט דאס איז ריכטיג?! דו האסט שוין פארלוירן דיין גאנצע שכל? עס גייט מיר נישט אריין אין קאפ אז תלמידי הישיבה זאלן דאס נישט וויסן! אפילו זיי שווימען נישט, זיי זיצן נאר דארט ביי די טרעפ וכו' - איז דאס פריצות, אפילו דאס זאל זיין דיינע אייגענע שוועסטערס איז דאס נישט קיין צניעות, אפגערעדט ווען דאס איז שוועגערינס, דאס איז אן עקל און א גרויל.


וואס נאך ווייסטו נישט? עס איז נישט קיין תירוץ צו זאגן: "איך האב נישט געוואוסט אז דאס איז א פראבלעם", וויי פאר דעם וואס ווייסט נישט די א' ב' פון צניעות; אז דו ווייסט גארנישט, אפילו אזא זאך - פארוואס זאלסטו נישט פרעגן דיין ראש ישיבה, דיין מורה דרך, פאר דו גייסט צו אזא פארוויילונג, פאר דו טוסט עפעס אין לעבן?


וויפיל פלעגט דער הייליגער סאטמאר רבי זכותו יגן עלינו וויינען אויף די וואס פארן אוועק אין קאנטרי, מען זאלן וויסן אז דער אייבערשטער איז אויך דארט און מען דארף זיך אויפפירן מיט יראת שמים; מען פארט אוועק פון שטאט אבער מען פארט נישט אוועק פונעם אייבערשטן.


זע צו לערנען אסאך משניות, אויך זאלסטו לערנען אסאך דעם הייליגן רבינ'ס ספרים, דאס וועט דיר געבן א בירור המדמה, דו וועסט וויסן ווי אזוי זיך צו פירן.


זיי זיך מתבודד יעדן טאג; נעם אראפ אפאר מינוט וואס דעמאלט איז אלעס געשטארבן און רעד זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תענית כג:) דער הייליגער אמורא רבי יונה, די טאטע פונעם הייליגן אמורא רבי מנא, ווען ער האט געוואלט גיין התבודדות פלעגט ער בעטן זיינע קינדער: "הָבוּ לִי גוּאַלְקִי", ברענגט מיר מיין טאשקע, ער האט זיי איינגערעדט אז ער גייט מאכן ביזנעס, "קָאֵי בְּדוּכְתָּא צְנִיעָא", ביז דערווייל האט ער זיך באהאלטן און דארט פלעגט ער בעטן דעם אייבערשטן אויף וואס ער דארף; אזוי זאלסטו טון, זאג אין שטוב: "איך גיי מאכן ביזנעס" און גיי ערגעץ אין א שטילע גאס, אין א שטילע פלאץ - און וויין זיך אויס צום אייבערשטן אז דו זאלסט זוכה זיין צו לעבן מיט אים; בעט אים: "הייליגער באשעפער, איך וויל זיין אן ערליכער איד, איך וויל לעבן מיט דיר, איך וויל לערנען און דאווענען; אייבערשטער העלף מיר איך זאל געדענקען פון תכלית".


איך שרייב דיר וואס צו טון נאר ווייל איך האב דיר ליב; דו ביסט מיר אינגעקריצט אין הארץ, וויל איך דיר פירן אויף א וועג דו זאלסט זיין ערליך און האבן ערליכע דורות; נעם אן די מוסר מיט ליבשאפט.

#84 - אז דו ביסט מחנך מיידלעך, דארפסטו זיין מער פארזיכטיג אין צניעות
צניעות, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פנחס, ט"ז תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


דארפסט פארשטיין אז דו דארפסט אכטונג געבן אויף דיין אנטון וכו' - מער ווי אנדערע פרויען; מיר געפונען זייער אסאך מאל, ווען על פי הלכה איז מותר עפעס צו טון, אבער אן אדם חשוב, א מענטש אויף וועמען אלע קוקן ארויף - האט אן אנדערע דין, ער דארף מער מחמיר זיין.


אז דו ביסט מחנך אונזערע מיידלעך, דו לערנסט מיט אונזערע מיידלעך מיט אזא איבערגעגעבנקייט - דארפסטו זיין מער פארזיכטיג צו גיין אנגעטון איידל און באשיידן ווייל אלע קוקן אויף דיר, דו ביסט פאר זיי א ביישפיל.


דערפאר האב איך דיר געזאגט ווען דו האסט מיר געפרעגט אויף א קלייד אויב דאס איז צניעות'דיג - אז דו זאלסט נישט גיין דערמיט, נאר ווייל דו ביסט א ביישפיל פאר די מיידלעך, אנדערש וואלט איך זיך ווען ארויסגעדרייט.


שטארק זיך און ווער נישט צעפאלן פון קיינעם; ווען דו ווייסט נישט ווי אזוי זיך צו פירן מיט די מיידלעך - קענסטו מיר רופן, איך בין גרייט א גאנצן צייט צו העלפן מיט וואס מען דארף אין חדר און אין סקול, דאס איז ביי מיר די חשוב'סטע זאך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#83 - פאלגטס אייער מאמע, זי פארשטייט וואס איז צניעות
כיבוד אב ואם, צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פנחס, ט"ז תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


פאלגטס אייער מאמע; זי פארשטייט וואס איז יא צניעות און וואס איז נישט צניעות, עס איז נישט איידל פאר א מיידל צו פארן מיט וויליס אדער ראלער בלעידס.


איך ווארט איר זאלט מיר שרייבן אויב איר זאגט נאך תהילים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#82 - מ'קען נישט ענטפערן אלע שאלות אין צניעות
צניעות, חיזוק פאר פרויען, דרשות, בריוו

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה אז דו האסט באקומען ענטפערס אויף דיינע פראגעס הערנדיג די שיעורים און ליינענדיג די בריוון.


דעם שיעור וואס דו האסט געהערט האב איך אינזין געהאט דערמיט דיר אויסצוקלארן; איך האב דערציילט ביי די שיעור וואס דיר באדערט און וואס עס איז די ריכטיגע וועג און צוגאנג דערצו. איך האב הנאה אז דו ביסט שוין קלאר, און נאך מער האב איך הנאה אז דו האסט פארשטאנען פון די בריוו ווי אזוי זיך צו פירן.


זיי נישט ברוגז אז איך האב דיר נישט געענטפערט ווען דו האסט מיר געפרעגט; דו דארפסט פארשטיין אז עס זענען דא שאלות וואס מען קען נישט ענטפערן, בפרט שאלות אין צניעות, ווי אזוי צו גיין אנגעטון; דאס איז א זאך וואס יעדער מענטש דארף באזונדער בעטן דעם אייבערשטן מען זאל וויסן ווי אזוי זיך צו פירן, מען זאל האבן א געפיל צו צניעות און מען זאל דאס ליב האבן, ווייל ליידער וואוינען מיר צווישן גוים און מיר זענען אזוי פארזינקען אין גלות אז מען לערנט זיך אפ פון זיי, אזוי ווי עס שטייט (תהלים קו, לה): "וַיִּתְעָרְבוּ בַגּוֹיִם, וַיִּלְמְדוּ מַעֲשֵׂיהֶם"; מען ווייסט שוין נישט וואס מיינט שיין און וואס איז זיס, מען פארגעסט ווי אזוי א איד דארף גיין אנגעטון. אנשטאט צו קוקן אויף איידעלע קליידער, איידעלע אנטואכץ - גלוסט מען צו ברעכאכץ.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#81 - ליב האבן אידישקייט
תפילה והתבודדות, צניעות, שידוכים, עבודת השם, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נשא א', ב' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע צוזאמקום פון די מיידלעך אין ירושלים.


שטארקט אייך מיט די עצה פון התבודדות ותפילה; איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון רעדן צום אייבערשטן, נישט דא קיין שטערקערע זאך פון דעם. תפילה טוישט די טבע, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רנ): "הַטֶּבַע מְחַיֵיב כָּךְ וְהַתְּפִלָּה מְשַׁנֶּה אֶת הַטֶּבַע", אפילו די טבע זאגט איין זאך, קומט תפילה און דריידט אלעס איבער; פרובירט דאס אויס וועט איר נישט דארפן קיין חיזוק פון קיינעם, איר וועט זיך אליינס איבערצייגן און זען גרויסע ניסים.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך פירן איידל און זיך אנטון איידל; איר אלע ווילט דאך חתונה האבן און איר אלע ווילט זוכה זיין צו קינדער, איר ווילט און איר וועט מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף אויפשטעלן שיינע שטובער; דעריבער נעמט די ברכה און הבטחה פון הייליגן רבי'ן, דער רבי זאגט (ספר המדות, אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", א פרוי וואס געבט אכטונג אויף צניעות וועט זוכה זיין צו גוטע קינדער; מען זעט מענטשן מוטשען זיך היינט מיט קינדער, מען זוכט עצות פאר גוטע קינדער, קינדער פאלן אוועק פון אידישקייט השם ישמרינו, מען וויינט, מען שרייט און מען מאכט אסופות - וואס טוט מען מיט די קינדער? אז מען פירט זיך איידל זאגט דער רבי צו אז מען וועט האבן ערליכע קינדער; פרעג איך אייך, ווער פון אייך וויל נישט זוכה זיין צו די ברכה פון רבי'ן.


בעט דעם אייבערשטן איר זאלט ליב האבן אידישקייט, איר זאלט זען דאס שיינקייט פון זיין א איד, איר זאלט ליב האבן די איידעלע וועג; עס איז אזוי גוט צו זיין א איד, מיינט נישט אז דער נישט איד און דער וואס פירט זיך נישט ווי א איד - דער האט א לעבן, דער האט הנאה; פארקערט, די וואס טוען זיך אן שיין, רייך און איידל - די האבן א לעבן. אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (מדרש רות רבה ד, ט): פארוואס האט בועז געוואלט חתונה האבן מיט רות? ווייל ער האט געזען אויף איר אז זי איז אנדערש פון אלע מיידלעך; אלע מיידלעך וואס זענען געקומען צו אים אין פעלד קלויבן לקט שכחה און פאה פון די זאנגען האבן זיך אראפגעבויגן אויפצוהייבן פון די אראפגעפאלענע תבואה און ווען מען בייגט זיך אראפ הייבט זיך אויף די קלייד און דאס איז נישט צניעות'דיג, אבער רות האט זיך נישט אראפגעבויגן נאר זי האט זיך אראפגעזעצט אויף אן אופן אז איר קלייד זאל זיך נישט אויפהייבן. נאך זאגן חז"ל (שם) אז ער האט געזען ווי די מיידלעך לאכן ארום מיט די בחורים וואס האבן דארט געארבעט, אבער רות האט נישט גערעדט מיט פרעמדע מענער און נישט געלאכט פון זייערע ווערטלעך, דאס האט אים באאיינדרוקט אז די מיידל איז א גרויסע צדקת, און פון דעם פארפאלק איז ארויס געקומען דוד המלך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט אלע זוכה זיין אויפצושטעלן שיינע אידישע שטובער.

#80 - מאך פרייליך דיין טאכטער, וועט זי וועלן זיין צניעות'דיג
צניעות, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נשא א', ראש חודש סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער, טשעפע נישט דיין טאכטער צוליב דעם וואס זי וויל נישט גיין מיט א צאפ; פריי זיך אז זי גייט מיט צאמגענומען האר, אז די האר איז צאמגענומען (פאני) איז דאס נישט א חסרון אין צניעות; כל זמן די האר איז שיין צאמגענומען איז עס צניעות'דיג.


הייב דיין טאכטער, מאך איר פרייליך; אז זי וועט זיין פרייליך וועט זי נישט אפלאזן צניעות. אלע וואס לאזן אפ צניעות און טוען זיך אן נישט ווי מען דארף זענען דערביטערטע מיידלעך, זיי זענען ביי זיך זייער צעקלאפט, זיי זוכן וואס זאל זיי פרייליך מאכן; זיי מיינען נעבעך אז זיין נישט צניעות'דיג מאכט פרייליך.


דעריבער בעט איך דיר זייער שטארק, לאז אפ דיין טאכטער; זי איז שוין א גרויס מיידל און דו דארפסט אכטונג געבן אז זי זאל ליב האבן צו זיין איידל, דו זאלסט איר נאר פרייליך מאכן, נאר רעדן שיין און מיט ליבשאפט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#79 - א געפיל אין איידלקייט
צניעות, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


מרת ... תחי'.


א גריס פון דיין מאן, ער לערנט אזוי פלייסיג אין כולל, ער דאווענט אזוי שיין און ער פירט זיך מיט יראת שמים; איך האב אזויפיל נחת פון אים.


אויך וויל איך דיר געבן א קאמפלימענט אויף דיין איידלקייט און באשיידנקייט, איך שטאלציר מיט אזעלכע תלמידות ווי דיר; א מחי' צו טרעפן יונגע ווייבלעך וואס האבן א געפיל אין איידלקייט, איך האב אזויפיל נחת פון דיר.


אין דעם זכות וועסטו האבן ערליכע קינדער.

#78 - מ'דארף אויפבויען די קינדער
צניעות, חינוך הילדים, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


... תחי', לערערין בית פיגא ברסלב.


יישר כח פאר דיין איבערגעגעבענע ארבעט.


טאנץ מיט די קינדער: "אה מחי' צניעות, אה מחי' צניעות!"


געב גוטע ווערטער פאר אלע מיידלעך, בפרט פאר די וואס די נאז רינט זיי און פאר די וואס גייען אנגעטון פשוט; זיי דארף מען אויפבויען.


איך האף אז דו זאגסט נאך תהלים, פרוביר צו זאגן יעדן טאג דעם "יום תהלים".


זארג נישט, נאך אביסל ביסטו א כלה.

#77 - אריינלייגן אין די קינדער א געפיל צו א צווייטן
צניעות, סקול, מדות טובות, אחדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


... תחי', לערערין בית פיגא ברלסב.


יישר כח פאר די איבערגעגעבענע ארבעט אין סקול מיט די מיידלעך.


לערן מיט די קינדער גוטע מידות, זיי זאלן האבן א געפיל צו אנדערע מיידלעך; זיי זאלן יעדן טאג טראכטן פון אנדערע, זיי זאלן רעדן צו די קינדער וואס האבן נישט קיין חבר'טעס.


איך וויל זייער שטארק אז אלע תלמידות פון בית פיגא זאלן זיין באחדות, יעדער זאל זיך ליב האבן און זיך שיין פארטראגן.

#76 - א געפיל צו צניעות
צניעות, חיזוק פאר פרויען, תהלים, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


מרת ... תחי'.


שטארק זיך און שטארק אלעמען מיט גוטע ווערטער; עס איז א גרויסע מצוה צו מחזק זיין אנדערע און עס איז אויך א גוטע עצה צו ווערן אליינס מחוזק.


רעד מיט דיינע חבר'טעס; אלע קוקן דיר ארויף, אלע ווילן גיין אנגעטון איידל. עס איז דא א שטארקע נסיון ביי יונגע ווייבלעך צו גיין אנגעטון ציענדיג, שרייעדיג און אויפפאלנד; דער נסיון איז בעיקר ביי די יונגע ווייבלעך און אז מען האט א גוטע חבר'טע וואס איז שטארק מיט איר איידלקייט העלפט דאס פאר אנדערע אויך צו זיין שטארק.


דערפאר בעט איך דיר זייער, געב פאר יעדן איינעם גוטע ווערטער, רעד שיין צו אלעמען, וועלן אלע דיר נאכמאכן, אלע וועלן ליב האבן צניעות.


עס גייט מיר ממש אין לעבן אז די תלמידות בית פיגא און אלע יונגע ווייבלעך וואס ווערן מקורב צו אונזער קהלה זאלן ליב האבן צניעות; זיי זאלן דאס וועלן, נישט טון די אלע זאכן וואס דער אייבערשטער הייסט – געצוואונגענערהייט. איך בעט דער אייבערשטן פאר אלע תלמידים ותלמידות זיי זאלן ליב האבן אידישקייט און זיך עקלען פון עבירות, זיי זאלן ברעכן פון פריצות און ווערן איבלדיג פון אויסגעלאסענע קליידער.


איך האף אז דו וועסט מיר העלפן, דורכדעם וואס דו וועסט רעדן שיין צו יעדן און שמייכלען צו יעדן און פאר אלעמען געבן גוטע ווערטער, וועלן אלע באקומען א געפיל צו איידלקייט.


איך האף אז דו זאגסט נאך תהלים; הלוואי זאלסטו זאגן יעדן טאג דעם יום תהלים, אזוי וועסטו ענדיגן יעדע וואך דעם ספר תהלים.

#75 - תלמידות בית פיגא זאלן זיין א לעבעדיגע ביישפיל
צניעות, סקול

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


מרת ... תחי'.


איך קוק זייער ארויס אז די יונגע ווייבלעך – תלמידות בית פיגא זאלן זיין א לעבעדיגע ביישפיל פאר אלע מיידלעך, פאר אלע תלמידות מיט זייער איידלקייט און באשיידנקייט.


איך האף אז דו וועסט זיין א ביישפיל פאר אלע תלמידות, זיי זאלן זען וואס איז א בית פיגא תלמידה, מיט דיין צניעות און מיט דיין שכל וכו', וכו'.

#74 - ליב האבן צניעות
צניעות, סקול

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


... תחי', לערערין בית פיגא ברסלב.


יישר כח פאר'ן העלפן אזוי געטריי אין סקול.


ברענג אריין צווישן די מיידלעך זיי זאלן ליב האבן צניעות, זיי זאלן דאס ארויפקוקן, נישט קוקן אויף דעם ווי דאס איז א געצווינגענע זאך.


ווען איך זע מיידלעך וואס גייען אויסגעשניטן ביים האלז אדער קורץ אנגעטון, טראכט איך צו מיר: 'די מיידל איז אזא רחמנות, וואס פעלט איר? וואס וויל זי? פארוואס איז זי נישט צופרידן?'


דעריבער בעט איך דיר זייער, זע מיט חכמה אריין צו ברענגען צווישן די מיידלעך עס זאל זיין א שיינע זאך דאס גיין אנגעטון איידל, וועסטו מיר טון מיט דעם א גרויסע טובה.


ווייל דאס איז מיין גאנצע ציל מיט'ן אויפשטעלן די סקול "בית פיגא", אויפצושטעלן א נייע דור, א דור פון מיידלעך און ווייבלעך וואס זענען שטאלץ און האבן ליב אידישקייט, האבן ליב דעם אייבערשטן און האבן ליב ווי אזוי דער אייבערשטער וויל מען זאל לעבן.

#73 - ווי אזוי מיידלעך זאלן זיך פירן אום יום טוב פורים
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד די תלמידות פון בית פיגא ברסלב, שתחיו.


מיר שטייען יעצט פאר דעם הייליגן יום טוב פורים, וויל איך אייך שרייבן אפאר וויכטיגע זאכן איר זאלט וויסן ווי אזוי צו מקבל זיין אזא הייליגע טאג.


טייערע בית פיגא תלמידות שתחי', גייט אנגעטון איידל און שיין און פירט אייך איידל און באשיידן; קוקט צו וואס מען איז זוכה ווען מען פירט זיך איידל, די נס פון פורים איז געקומען דורך 'אסתר המלכה' ווייל זי האט זיך געפירט זייער איידל. די הייליגע חכמים זכרונם לברכה דערציילן אונז (תרגום אסתר ב, ז): "אֶסְתֵּר הֲווּ קָרִין לָהּ", פארוואס האט מען גערופן אסתר המלכה מיט'ן נאמען 'אסתר', איר ריכטיגע נאמען איז נישט 'אסתר' זי האט געהייסן 'הדסה'? "עַל דִי הֲוַת צְנִיעָא בְּבֵיתָא דְּמָרְדְּכַי, שַׁבְעִין וַחֲמֵשׁ שְׁנִין", ווייל זי איז געווען זייער צניעות'דיג אין שטוב פון מרדכי הצדיק, "וְלָא חֲזָת אַפֵּי גְבַר אֱלָהֵן אַפֵּי מָרְדְּכַי", דורכאויס פינף און זיבעציג יאר האט זי נישט געקוקט אויף קיין שום פרעמדע מאן, זי האט נאר געקוקט אויף מרדכי הצדיק - דערפאר האט זי זוכה געווען אז זי האט געראטעוועט גאנץ כלל ישראל; זעט מען צו וואס מען קען זוכה זיין ווען מען פירט זיך איידל און באשיידן.


איך בעט אייך טייערע תלמידות פון בית פיגא, פורים איז זייער א הייליגע צייט, פורים קען פועל'ן זייער גרויסע זאכן, דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עד): פורים איז א צייט פון זיך באנייען; ווייל ווען מען איז פרייליך קען מען זוכה זיין צו פועל'ן זייער גרויסע ישועות, זאלט איר פון יעצט זיין נאר פרייליך; יעדע זאך וואס שטערט אייך, יעדע זאך וואס באדערט אייך - זאלט איר דאס אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן. איר קענט זיך נישט פארשטעלן וואס מען קען פועל'ן דורך תפילה, תפילה איז אזוי שטארק, עס דריידט איבער די טבע.


בנוגע זיך פארשטעלן וכו'; מען דארף אכטונג געבן זיך צו פארשטעלן נאר מיט איידעלע און שיינע קליידער, פורים דארף מען ווייטער זיין צניעות'דיג, פורים איז דא דער זעלבער אייבערשטער, די זעלבע תורה.


פורים דארף מען מכבד זיין טאטע מאמע אזוי ווי א גאנץ יאר.


איך וואונטש אייך א פרייליכן ליסטיגן תמיד.

#72 - לערן זיך ביי א מאן, נישט ביי א פרוי
צניעות, קדושה, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תרומה, כ"ח שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זוך א מאן ביי וועם זיך צו לערנען, גיי נישט צו א פרוי; עס לוינט נישט די גאנצע ביזנעס צו פארשווארצט ווערן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט. אפגערעדט פונעם איסור יחוד וואס דאס איז זייער א הארבע עבירה, לויט רוב פוסקים איז איסור יחוד גאר א דאורייתא. נאכדעם וועסטו פארשווארצט ווערן רחמנא לצלן בזה ובבא, ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא כט:): "הִרְהוּרֵי עֲבֵירָה קָשִׁים מֵעֲבֵירָה", טראכטן פון עבירות איז נאך ערגער פון טון עבירות; מען הויבט אן רעדן איינער מיט'ן צווייטן פריינטליך ביז מען פאלט אראפ אין שאול תחתית רחמנא לצלן.


בוי אויף דיין בעיסמענט ווייל זוממער וועלן אסאך משפחות זיין אין שטעטל וועסטו דאס קענען פארדינגען, אויך וועסטו דאס קענען ארויסדינגען פאר שבתים און ימים טובים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#71 - נעמט אן ערליכער איד וואס זאל אייך מדריך זיין
צניעות, שלום בית, צדיקים, הדרכות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תרומה, כ"ח שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס בעסטע וואלט געווען אז דו מיט דיין ווייב תחי' זאלן האבן א מורה דרך אין לעבן; נעמט א דיין, א רב, אדער סתם אן ערליכער איד וואס זאל אייך מדריך זיין און ווייזן דעם גלייכן וועג אין לעבן.


א מענטש אליינס קען זייער ווייט פארקריכן; נעם צניעות פאר א ביישפיל, א מענטש אליינס קען מיינען אז מען דארף זיך אנטון אזוי ווי די כת השאלים צו זיין צניעות'דיג, אבער אז מען הערט וואס צדיקים זאגן, וואס זיי גייען שטענדיג מיט די תורה זעט מען אז דאס איז נישט קיין צניעות, דאס איז פריצות רחמנא לצלן. מוהרא"ש שרייבט (שו"ת ברסלב חלק כה, ג' אלפים קע"ט) אז דאס איז נישט קיין צניעות, עס איז פארקערט פון צניעות.


פרעג דיין ווייב תחי' אויב זי איז גרייט צו הערן מיין דעה אין אלע קאנפליקטן וואס גייט פאר צווישן אייך; איך בין גרייט אייך צו פירן אויף די תורה'דיגע וועג אזוי ווי מוהרא"ש האט אונז געלערנט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#70 - מיט'ן הייליגן רבי'ן קען מען זיך אן עצה געבן
פחדים, צניעות, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, חסידות ברסלב, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בשלח, י"א שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן; דער אייבערשטער וועט אייך העלפן, איר וועט זיין א גוטע מאמע פאר אייערע קינדער, איר וועט זיי שיין ערציען.


טראכטס נישט אז איר וועט זיין אזוי ווי וכו'; איר וועט יא זיין א גוטע מאמע, איר האט א צדיק, איר זענט מקורב צום הייליגן רבי'ן וואס לערנט אונז די וועג ווי אזוי מען ברענגט אויף קינדער, ווי אזוי מען ערציט קינדער, וועט איר זיכער זיין א גוטע מאמע. אן א צדיק איז זייער שרעקעדיג, אן א צדיק ווייסט מען נישט ווי אזוי צו זיין א געטרייע מאמע, מען ווייסט גארנישט אליינס, אנדערש איז דער וואס לעבט מיט'ן הייליגן רבי'ן, דער ווייסט גענוי ווי אזוי זיך אן עצה צו געבן, מען ווערט נישט פארלוירן.


בנוגע די שרעקליכע מעשה וכו'; איר זאלט זיך נישט באשולדיגן, עס איז נישט אייער שולד. דער אייבערשטער וועט יענעם באצאלן, ער וועט האבן א מיאוס'ע ענדע, דאס וואס אלע מניוולים האבן, עס וועט נישט נעמען לאנג ביז ער וועט אנקומען אין תפיסה פאר די רעשט פון זיין לעבן.


האטס נישט מורא צו גיין אין גאס, זייטס נישט דערשראקן צו פארן מיט די שטאטישע באסעס; האטס נישט מורא פון קיינעם אויף די וועלט, דער אייבערשטער איז מיט אייך, ביי אייך און נעבן אייך; חזר'טס זיך אמונה, זינגטס צו זיך שטילערהייט: "דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער איז דארט, דער אייבערשטער געפינט זיך אין א יעדע ארט; דומם, צומח, חי, מדבר, אלעס איז ער, אלעס איז דער אייבערשטער, אלעס לעבט פון אים, אלעס קומט פון אים, קיינער קען מיר גארנישט טון"; דורכדעם וועט איר באקומען א שטארקייט, איר וועט זיין רואיג און פרייליך.


זעטס צו הערן אסאך מוזיק, בעיקר פרייליכע ניגונים; ניגונים וואס ברענגט שמחה.

#69 - געב קארטלעך נאר פאר מיידלעך און פרויען
כיבוד אב ואם, חברים, צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, קדושה, שידוכים, אמונה, הפצה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בא, ראש חודש שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך פרובירן צו ענטפערן אויף אלע פראגעס.


צום ערשט בעט איך דיר זייער זאלסט זיך שטארקן מיט אלע דיינע כוחות, חזר'ט דיך די אמונה ווייל אמונה מאכט שטארק; ווי מער מען האט אמונה אלץ מער שטערקער איז מען.


דער הייליגער רבי איז דאס מסביר מיט א שיינע משל (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קנה) אזוי ווי ווען מען פלאנצט איין א ווייצל אין ערד, אויב מען פלאנצט עס אין א גוטע ערד דעמאלט וואקסט עס זייער שיין, עס ווערט נישט געשטערט פון קיין שום ווינט, דינערן און בליצן, "מֵחֲמַת שֶׁיֵּשׁ כֹּחַ הַצּוֹמֵחַ וְכֹחַ הַגּוֹדֵל, עַל כֵּן אֵינוֹ מַזִּיק לוֹ שׁוּם דָּבָר", ווייל עס האט א כח וואס מאכט איר וואקסן, קיין שום זאך קען דאס נישט אפשטעלן, אבער אז מען לייגט דאס ווייצל אין ערד וואס איז נישט גוט צו וואקסן, ווערט דאס קערענדל פארפוילט. "וֶאֱמוּנָה הִיא בְּחִינַת כֹּחַ הַגּוֹדֵל וְכֹחַ הַצּוֹמֵחַ", אזוי איז מיט אמונה, אמונה איז א זאך וואס געבט כח פאר'ן מענטש אנצוגיין אין לעבן, עס מאכט דעם מענטש זאל וועלן וואקסן. אזוי ווי עס שטייט (אסתר ב, ז): "וַיְהִי אוֹמֵן אֶת הֲדַסָּה", זאגן חכמינו זכרונם לברכה (מדרש תהלים כב, כג): מרדכי האט אויפגעצויגן אסתר המלכה; דער פסוק באציט זיך מיט דאס ווארט 'אמונה' פאר די ווארט 'אויפברענגען'.


נאך זאגן חז"ל (שבת לא.): "אֱמוּנָה זֶה סֵדֶר זְרָעִים", זאגט דער רבי, ווען א מענטש האט אמונה האט ער א כח פון וואקסן און ווערן גרעסער, "אֲזַי אֵין מַזִּיק לוֹ שׁוּם דָּבָר", קיין שום זאך קען אים נישט שטערן, "וְאֵינוֹ יָרֵא מִשּׁוּם אָדָם", ער האט נישט קיין שרעק פון קיין שום מענטש, "וְשׁוּם דָּבָר", און פון קיין שום זאך. "וּמִתְפַּלֵּל בַּחִיּוּת", אז מען האט אמונה דאווענט מען מיט א געשמאק, "כָּרָאוּי", אזוי ווי מען דארף דאווענען. "וְנוֹסֵעַ לְהַצַּדִּיק", מיט אמונה פארט מען צום צדיק, "כִּי אֵינוֹ מִתְיָרֵא וּמִתְפַּחֵד מִשּׁוּם עִנְיָן שֶׁבָּעוֹלָם", ווייל מען האט נישט מורא פון קיין שום זאך און קיין שום מענטש אויף די וועלט, "אֲבָל כְּשֶׁיֵּשׁ חִסָּרוֹן בָּאֱמוּנָה אֲזַי אֵין לוֹ כֹּחַ הַגּוֹדֵל וְכֹחַ הַצּוֹמֵחַ וַאֲזַי הוּא נִרְקָב מַמָּשׁ, כְּמוֹ הַחִטָּה הַנַּ"ל", אבער ווען מען האט נישט קיין אמונה דעמאלט האט מען נישט קיין כוח אנצוגיין, מען וואקסט נישט, מען ווערט פארפוילט ממש אזוי ווי א קערענדל וואס פוילט אין נישט גוטע ערד.


זאלסטו זיך חזר'ן אמונה, זינג זיך דעם ניגון: "מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין, וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַך כְּלָל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם, - דער אייבערשטער איז איבעראל און אלעס איז דער אייבערשטער, עס איז נישט דא קיין שום מציאות אויסער דעם אייבערשטן, אין יעדע איינציגסטע תנועה געפונט זיך דער אלופו של עולם"; דורכדעם וועסטו זיין שטארק און מצליח זיין אין לעבן.


בנוגע הפצה וכו', זיי ממשיך צו געבן קארטלעך פאר אלעמען; פארשטייט זיך נאר פאר מיידלעך און פרויען. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן אונז (בראשית רבה פד, ד): "אַבְרָהָם הָיָה מְגַיֵּר אֶת הָאֲנָשִׁים וְשָׂרָה מְגַיֶּרֶת אֶת הַנָּשִׁים", אברהם אבינו האט מגייר געווען מענער און שרה אמינו האט מגייר געווען פרויען.


בנוגע בלייבן שבת אין שטוב וכו'; בלייב אין שטוב העלפן דיין מאמע, אין דעם זכות וועלן דיינע קינדער דיך מכבד זיין. טראכט אריין אביסל טיפער, ווילסטו דען נישט אז אין יארן ארום ווען דו וועסט האבן גרויסע קינדער אז זיי זאלן בלייבן מיט דיר אין שטוב דיר העלפן? איז דאך זיכער אז דו זאלסט זיין אין שטוב העלפן דיין מאמע, אפילו עס איז דיר שווער.


בנוגע רעדן מיט מרת ... תחי'; עס איז זייער גוט זאלסט זיך מחזק זיין מיט איר, א גוטע חבר איז פון די זאכן וואס חז"ל זאגן אז מען דארף דאס האבן אין לעבן צו קענען זיין א איד. די הייליגע חכמים זאגן (אבות ב, ט): "אֵיזוֹהִי דֶרֶךְ יְשָׁרָה שֶׁיִּדְבַּק בָּהּ הָאָדָם?" וואס איז די ריכטיגע וועג ווי אזוי א מענטש זאל זיך פירן, "רַבִּי יְהוֹשֻׁעַ אוֹמֵר, חָבֵר טוֹב", רבי יהושע זאגט ער זאל זיך נעמען א גוטער חבר; ווייל אז מען האט א גוטער חבר קען מען זיך מחזק זיין איינער דעם צווייטן, דו דארפסט נישט מורא האבן אז זי וועט דערציילן פאר אנדערע דיינע מיטמאכענישן, זי איז א וואוילע פרוי.


בנוגע גיין צו די פאליציי וכו'; איך האב דיר שוין פון לאנג געשריבן וואס צו טון, פון דעסטוועגן וועל איך נאכאמאל ענטפערן אז אנדערע זאלן אויך וויסן ווי אזוי זיך צי פירן אין אזא פאל השם ישמרינו. אויב מען ווערט באצוואונגען פון א מניוול רחמנא לצלן דארף מען גיין צו די פאליציי דאס דערציילן און יענעם איינשפארן אין תפיסה אן קיין רחמנות; אפילו אלע שרייען אז מען טאר נישט דארף מען דאס טון. אין אייער פאל, ווי איר שרייבט אז דאס איז נאר א חשש בעלמא וכו', יענער האט אייך בחסדי השם נישט געטשעפעט, ער האט זיך טאקע אויפגעפירט נישט שיין וכו' אבער בחמלת השם האט ער נישט אויסגעפירט זיינע שלעכטע מחשבות, זאלט איר אפלאזן די מעשה.


זאג פאר די פרוי וואס לויפט דיך נאך וכו' אז זי זאל זיך אפטשעפען פון דיר; זי האט מיר אויך געשריבן א גאנצע מגילה, סך הכל וויל זי אייך נוצן פאר איר אייגענע אינטערעסע, זי וויל אים איינשפארן וכו'; דאס האט נישט מיט אייך.


בנוגע וואס נאך דו קענסט טון צו צואיילן דיין שידוך; העלף דיין מאמע, האב רחמנות אויף איר; העלף איר מיט שמחה, העלף איר מיט חיות, וועסטו צוריק באקומען שכר אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, אזוי ווי חז"ל זאגן (פאה א, א): "אֵלּוּ דְבָרִים שֶׁאָדָם אוֹכֵל פֵּרוֹתֵיהֶם בָּעוֹלָם הַזֶּה, וְהַקֶּרֶן קַיֶּמֶת לוֹ לָעוֹלָם הַבָּא; כִּבּוּד אָב וָאֵם", אויף כיבוד אב ואם באצאלט דער אייבערשטער שכר נישט נאר אויף יענע וועלט, נאר אויך אויף דער וועלט.


זיי ממשיך מיט'ן זאגן תהילים; יעדע קאפיטל תהילים וואס דו זאגסט געבט צו פאר דיין שידוך.


נאכאמאל בעט איך דיר, שטארק זיך מיט אמונה וועט דיר אלעס גיין גרינגער.

#68 - מיט תפלה וועסטו ארויסגיין פון די נישט געזונטע ליבשאפט
תפילה והתבודדות, צניעות, קדושה, חיזוק פאר פרויען, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שמות, י"ט טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וויסן זאלט איר אז פון יעדע צרה און יעדע פלאנטער איז דא א וועג ארויסצוגיין, דער פראבלעם איז אז מען ווייסט נישט די וועג ארויס פון די צרה, מען זעט נישט די טיר ארויס; אויף דעם קומט דער הייליגער רבי, דער ברסלב'ער רבי זכותו יגן עלינו און אנטפלעקט אונז די טיר אז מיר זאלן קענען ארויסגיין פון אלע פראבלעמען.


דער הייליגער רבי זאגט אז די טיר ארויס צו גיין פון א צרה איז תפילה, בעטן דעם אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך. מיר רעדן אידיש, דארפן מיר רעדן צום אייבערשטן אויף אידיש, אים בעטן ער זאל אונז העלפן מיט אלעס וואס מיר דארפן. נישט קיין חילוק וואו מען איז, פון איבעראל קען מען רעדן צום אייבערשטן, דער אייבערשטער הערט אויס יעדן איינעם אין יעדן מצב.


דעריבער אז איר האט די צרה, עס איז אריין אין אייך א נישט געזונטע ליבשאפט צו א חבר'טע, א נישט געזונטע חברותא, א קראנקע שייכות רחמנא לצלן; די חבר'טע נעמט איבער אייער מח-מחשבה, איר קענט נישט טראכטן פון עפעס אנדערש נאר פון די כלה, איר קענט גארנישט טון אן טראכטן פון איר, אייער מחשבה טראכט נאר איין זאך, פון די חבר'טע, דאס איז גורם אז איר קענט נישט אויפציען אייערע קינדער, איר קענט נישט זיין מיט אייער מאן וכו', איר קענט גארנישט טון נאר טראכטן פון איר השם ירחם; זאלט איר נעמען די עצה פונעם רבי'ן, איר זאלט אנהויבן בעטן דעם אייבערשטן אן א שיעור מאל יעדן טאג, ביז דער אייבערשטער וועט אייך העלפן איר וועט פטור ווערן פון די צרה.


איך שטעל זיך פאר אז איר ווייסט נישט צופיל איבער די זאך פון התבודדות ותפילה, איר ווייסט נישט ווי אזוי מען רעדט צום אייבערשטן. וועל איך אייך שרייבן א קליינע תפילה אייך צו העלפן און ווייזן ווי אזוי מען רעדט צום אייבערשטן, נאכדעם ווען איר וועט שוין זיין צוגעוואוינט מיט די תפילה וועט איר שוין אליינס קענען בעטן דעם אייבערשטן און זיך בעסער ארויסברענגען מיט אייערע געפילן, איר וועט קענען דערציילן פאר'ן אייבערשטן וואס איר שפירט און וואס איר טראכט ביז איר וועט פטור ווערן פון דעם:


"הייליגער באשעפער, יישר כח פאר מיין שיינע לעבן וואס איך האב, האסט מיר געגעבן ליכטיגע קינדער; געזונטע, זיסע און צוקער'דיגע קינדערלעך, איך דאנק דיר אייבערשטער פאר אלעס וואס דו טוסט מיט מיר.


הייליגער באשעפער העלף מיר, איך ווייס נישט וואס צו טון, עס איז מיר אריין א שלעכטע רוח, איך האב באקומען א שטארקע געפיל צו מיין חבר'טע ..., איך קען נישט אויפהערן טראכטן פון איר. אנשטאט איך זאל אנגיין מיט מיין אידישע לעבן, זיין א געטרייע מאמע פאר מיינע קינדער און א וואוילע ווייב פאר מיין טייערער מאן נרו יאיר, קען איך גארנישט טון, נאר זיין פארנומען מיט ....


אייבערשטער ראטעווע מיך, קוק מיין צעבראכענע הארץ, איך אליינס וויל נישט די סארט לעבן, איך וויל נישט באקומען שטארקייט און ליבשאפט פון איר, איך וויל באקומען מיין שטארקייט און ליבשאפט פון מיין טייערע וואוילער מאן, אבער וואס זאל איך טון? איך שפיר אז איך בין נישט בעל הבית אויף מיר, העלף מיר, איך וויל זיין גוט, איך וויל זיין ערליך, איך וויל זיין א געזונטע מאמע, א געזונטע פרוי, איך ווייס נישט וואס צו טון. זי האט זיך אריין געזעצט אין מיין מח און דארט האט זיך אלעס געענדיגט; פון איר נעם איך מיין שטארקייט און ליבשאפט, איך ווייס אז עס איז אן עקלדיגע זאך און עס איז נישט געזונט, אבער איך קען זיך נישט העלפן.


אייבערשטער הער צו מיין געבעט און מיין געוויין; העלף מיר בזכות אלע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיינעט וועגן בפרט דער הייליגער רבי - רבינו נחמן בן פיגא זכותו יגן עלינו און רבינו אליעזר שלמה בן מלכה זכותו יגן עלינו, אמן".


זאגטס די תפילה נישט איינמאל א טאג און נישט צוויי מאל, נאר יעדעס מאל איר שפירט ווי איר קענט נישט ווייטער טראכטן, אייערע געפילן וואס איר האט צו איר נעמען איבער אייער מח, זאלט איר נאכאמאל זאגן: "אייבערשטער העלף מיר, אייבערשטער וואס טו איך דא ווייטער?" לייגטס אריין אייערע אייגענע תפילות, וועט איר ווערן צוריק געזונט און שטארק.


נאכדעם זאלט איר זאגן קאפיטל כט פון תהילים; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות קליפה, סימן י): "הַשִּׁבְעָה קוֹלוֹת שֶׁאָמַר דָּוִד עַל הַמַּיִם, בְּדִבּוּרָן מַכְנִיעִין הָרוּחַ רָעָה", אז מען זאגט קאפיטל כט נעמט מען אוועק דעם רוח רעה וואס כאפט זיך אריין אינעם מענטש.


"מִזְמוֹר לְדָוִד הָבוּ לַה' בְּנֵי אֵלִים הָבוּ לַה' כָּבוֹד וָעֹז, הָבוּ לַה' כְּבוֹד שְׁמוֹ הִשְׁתַּחֲווּ לַה' בְּהַדְרַת קֹדֶשׁ. קוֹל ה' עַל הַמָּיִם אֵל הַכָּבוֹד הִרְעִים ה' עַל מַיִם רַבִּים. קוֹל ה' בַּכֹּחַ קוֹל ה' בֶּהָדָר. קוֹל ה' שֹׁבֵר אֲרָזִים וַיְשַׁבֵּר ה' אֶת אַרְזֵי הַלְּבָנוֹן. וַיַּרְקִידֵם כְּמוֹ עֵגֶל לְבָנוֹן וְשִׂרְיֹן כְּמוֹ בֶן רְאֵמִים. קוֹל ה' חֹצֵב לַהֲבוֹת אֵשׁ. קוֹל ה' יָחִיל מִדְבָּר יָחִיל ה' מִדְבַּר קָדֵשׁ, קוֹל ה' יְחוֹלֵל אַיָּלוֹת וַיֶּחֱשֹׂף יְעָרוֹת וּבְהֵיכָלוֹ כֻּלּוֹ אֹמֵר כָּבוֹד, ה' לַמַּבּוּל יָשָׁב וַיֵּשֶׁב ה' מֶלֶךְ לְעוֹלָם, ה' עֹז לְעַמּוֹ יִתֵּן ה' יְבָרֵךְ אֶת עַמּוֹ בַשָּׁלוֹם".


דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף אייך און אייך העלפן; איר וועט מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף צוריק ווערן א געזונטע מאמע צו אייערע קינדער און א געטרייע ווייב צו אייער מאן, איר וועט לעבן מיט אים מיט ליבשאפט, און די כלה – אייער חבר'טע וועט קענען חתונה האבן מיט איר צוקונפטיגער חתן, איר וועט לעבן מיט אייער מאן און זי וועט לעבן מיט איר מאן אזוי ווי די תורה זאגט אונז.

#67 - מחזק זיין דעם מאן
צניעות, שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שמות, כ' טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


שטארקטס אייך און זייטס פרייליך; איר האט באקומען א טייערער מאן, ער איז זייער אן ערליכער און א וואוילער, זייטס אים מחזק ער זאל ווייטער לערנען און דאווענען.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות יז.): "גְּדוֹלָה הַבְטָחָה שֶׁהִבְטִיחָן הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא לַנָּשִׁים יוֹתֵר מִן הָאֲנָשִׁים", דער אייבערשטער האט צוגעזאגט שכר פאר די פרויען מער ווי פאר די מענער, ווייל אין זייער זכות איז דא תורה ביי כלל ישראל.


די בילדער פון אייך מיט אייער מאן דאס איז פאר אייך פריוואט נישט ארויס צו לייגן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#66 - בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט וועלן זיין צניעות'דיג
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


יישר כח פאר אלע שיינע לויב ווערטער; איך פריי זיך זייער צו הערן אלעס וואס דו שרייבסט פון סקול, אז אלע מיידלעך פירן זיך אויף שיין איינער מיט'ן צווייטן, מען טשעפעט זיך נישט און מען איז פרייליך.


איך וויל דיר בעטן שיינערהייט אז דו זאלסט גיין אנגעטון איידל; עס פאסט נישט פאר א תלמידה פון 'בית פיגא' צו גיין אנגעטון וכו'. א 'בית פיגא' תלמידה דארף זיין זייער איידל, רעדן איידל, גיין אנגעטון איידל און זיך אויפפירן איידל. ווייל אלע קוקן אויף די 'בית פיגא' תלמידות, אלע ווילן זען וואס איז דאס 'בית פיגא', וואס איז דאס ברסלב.


איך פארשטיי אז דו האסט נישט ליב די איידעלע וועג, דו האסט ענדערש ליב צו גיין אנגעטון פראסט, אבער מיט תפילה וועסטו באקומען א נייע ווילן, א נייע גייסט. בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג די קליינע תפילה:


"הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל גיין אנגעטון אזוי ווי דו ווילסט; איך וויל טון דיין ווילן, איך וויל האבן די ברכה פון גוטע קינדער, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות, אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", ווער עס גייט אנגעטון איידל וועט האבן ערליכע קינדער.


הייליגער באשעפער, איך פאר מיר האב ליב צו גיין אנגעטון מער פראסט, איך האב ליב קורץ, אויסגעשניטן, קלעבעדיג און שרייעדיג וכו' וכו', איך האב נישט ליב איידל, איך וויל אבער זיין גוט, איך וויל טון דיין ווילן, איך וויל זיין הייליג; לייג אריין אין מיר א הייליגקייט, א ריינקייט איך זאל ציען צו גוטס, איך זאל וועלן זיין ערליך".


אז דו וועסט יעדן טאג בעטן די תפילה וועט דער אייבערשטער דיר העלפן עס וועט אריין גיין אין דיר א גוטער מלאך, "כי מלאכיו יצוה לך", דער מלאך וועט דיר שלעפן צו גוטע קליידער געשעפטן, "לשמרך בכל דרכך", דער מלאך וועט דיר באגלייטן און דיר היטן.


לייג אוועק די בריוו; זאג די תפילה יעדן טאג ביז דו וועסט שפירן אז די תפילה איז שוין נישט פאר דיר, דו וועסט שוין נישט קענען זאגן די ווערטער: "איך האב ליב קורץ, אויסגעשניטן, קלעבעדיג און שרייעדיג וכו' וכו'".