בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#65 - גיי אנגעטון איידל וועסטו באקומען אן ערליכער בחור
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויחי, ט' טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער פאר דיין בריוו און איך פריי זיך אז דו האסט געענדיגט תהילים די ערשטע מאל אין דיין לעבן.


הייב אן נאכאמאל תהילים, זאג יעדן טאג תהילים; אין תהילים ליגן אלע ישועות און אלע ברכות.


וואס דו דארפסט זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן; רעד צום אייבערשטן אויף דיין אייגענע שפראך, וועסטו זען גרויסע ניסים.


זע צו גיין אנגעטון איידל וועסטו באקומען אן ערליכער בחור, א בחור מיט יראת שמים. אז דו וועסט אכטונג געבן צו גיין אנגעטון צניעות'דיג און צו רעדן צניעות'דיג  - וועט דער אייבערשטער מאכן מיט דיר גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#64 - לאז דיין ווייב גיין צניעות'דיג
צניעות, שלום בית, הדרכות, חומרות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר.


מיש נישט אויס די יוצרות; ווען איך רעד קעגן לעבן מיט חומרות ופרישות וכו', וכו', מיינט דאס נישט צו זאגן אז מען זאל אוועק ווארפן דאס צניעות. אך און וויי פאר דעם וואס מאכט אוועק צניעות און טוט אן זיין ווייב בגדי פריצות, אויסגעשניטן, קורץ און שמאל וכו', וכו'.


פארדריי נישט דעם רבינ'ס ווערטער; די מעשה פונעם בעל תפלה וואס דער רבי דערציילט (סיפורי מעשיות, מעשה יב), אז דער בעל תפלה האט געטראגן זיינע מענטשן חוץ לישוב, זיי האבן געהאט דארט א טייכל, ביימער און פירות, און "'אויף קליידער האט מען גארנישט געקוקט', ווייל ווי אזוי מען גייט גייט מען"; טייטש דאס נישט אויס אז דעם בעל תפילה'ס לייט האבן נישט געקוקט אויף צניעות, חס ושלום אזוי צו זאגן.


איך בעט דיר מיין טייערער ליבער תלמיד, דו האסט באקומען א טייערע ווייב, א "בית פיגא" תלמידה, זי איז אן איידעלע פרוי, זי הערט און לערנט פון אונזער מנהלת תחי' ווי אזוי צו לעבן א לעבן מיט'ן אייבערשטן; בעט איך דיר זאלסט איר נישט אונטער רייסן און אוועק מאכן איר צניעות.


רוב מענער ווייסן נישט פונקטליך וואו עס הייבט זיך אן צניעות און וואו עס ענדיגט זיך; לאז איר פאלגן איר מנהלת תחי' וואס לערנט מיט זיי אזוי שיין און אזוי ערליך וואו עס הייבט זיך אן צניעות ביי די האלז, ביי די ערמל און ביי די פיס וכו', וכו'.


דו וועסט נישט זיין פרייליכער ווען זי וועט זיך אויסשניידן ארום די האלז, עס וועט דיר נישט בעסער ווערן, עס איז בלויז א דמיון פאר א שטיק צייט.


איך שרייב דיר דעם בריוו אויפ'ן פליגער, אויפ'ן וועג אהיים פון ארץ ישראל; געב איבער פאר אלע פרישע אברכים וואס האבן יעצט חתונה געהאט, איך וויל רעדן מיט זיי זונטאג נאכט ביי מיר אין שטוב, זייער וויכטיג. איך וויל אייך מדריך זיין ווי אזוי מוהרא"ש האט אונז געלערנט – סיי דער חלק פון לעבן מיט די ווייב אן חומרות ופרישות וכו', וכו', און סיי די אנדערע חלק, פון נישט זוכן אוועק צו מאכן וואס מען לערנט אין בית פיגא, צו גיין אנגעטון שיין און איידל.


שטארק זיך און שטארק דיין ווייב תחי', זיי איר מחזק, רעד צו איר שיינע ווערטער אזוי ווי א ברסלב'ער חסיד רעדט, אזוי ווי ערליכע אידן רעדן; וועסטו מאכן א פלאץ ביי דיר אין שטוב פאר השראת השכינה און דו וועסט זוכה זיין צו אלע ברכות.


איך וועל דיר נאך שרייבן אויף דעם כלל וואו און וואס דער רבי מיינט אז מען זאל זיך אכטונג געבן פון חומרות און וואו מען דארף יא אכטונג געבן וכו'.


איך האב דיר ליב.

#63 - פרעג דיין מאמע זי זאל דיר זאגן וואס איז ריכטיג
כיבוד אב ואם, צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וישלח, ט"ו כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


גיי ווייטער צו דיין באבע און פיר זיך מיט דרך ארץ אזוי ווי דו לערנסט אין "בית פיגא"; ווען דיין באבע רעדט זאלסטו נישט איבער האקן נאר אויסהערן מיט כבוד, און פארשטייט זיך ווען דו ענטפערסט איר זאל עס זיין מיט גרויס דרך ארץ. אז דיינע קאזינס רעדן מיט שאנד און שפאט זאלסטו זיי נישט נאכמאכן, דו גיי דיר דיין וועג ווי אזוי דו לערנסט אין "בית פיגא".


בנוגע די קלייד וואס איז קורץ און דו ווילסט וויסן אויב מען קען גיין מיט דעם ביי א חתונה נאר צווישן פרויען; עס איז שווער צו ענטפערן ווען מען זעט עס נישט פון דער נאנט; פרעג דיין מאמע, זי זאל דיר זאגן אויב דאס איז צניעות'דיג, זי איז אן ערליכע פרוי, זי וועט דיר לערנען פונקטליך ווי אזוי צו גיין אנגעטון איידל.


ווען מען וואשט געשיר און מען באדט קינדער קען מען ארויף ציען די ערמל עס זאל נישט נאס ווערן.


דו קענסט אלעס דערציילן פאר דיין מאמע, דו דארפסט זיך נישט באהאלטן פון איר; זי איז זייער א קלוגע ערליכע פרוי, זי וועט דיר נאר העלפן אין לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#62 - ווי שעמט זיך נישט א איד צו רעדן צו אידן אנטקעגן די תורה
צניעות, צדיקים, שערן די האר, הדרכות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


ניסי ניסים אז דו ביסט פטור געווארן פונעם מניוול פון מאנסי וואס האט גערעדט צו דיר און דיין מאן אנטקעגן די תורה, ער האט חוזק געמאכט פון זיך אפשערן די האר; ווי שעמט זיך נישט א איד צו רעדן צו אינגעלייט און ווייבער אנטקעגן די תורה, אנטקעגן די הייליגע זוהר.


דער הייליגער זוהר זאגט (נשא קכה:): "'תּוּנְבָא לֵיתֵי' א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ' אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ' וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר' אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי; זאגט ווייטער דער הייליגער זוהר: 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר' און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ' זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא' איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא' און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב, 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא' און זי איז גורם אז די ס"מ און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב. 'מַאן גָּרִים דָּא?' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר' די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס".


ווארף אוועק אלע פריצות'דיגע קליידער, טראג עס ארויס פון דיין שטוב און פון די שטאט וואו דו וואוינסט, ווייל אויף די אלע קליידער רוען די שדים ורוחות רעות וואס מאכן צרות פאר מענטשן, אזוי וועסטו פטור ווערן פון אלעם שלעכטס.


אז דו פאררופסט זיך ברסלב'ע חסידים, איר פאררופט זיך תלמידי היכל הקודש, וואס דארפט איר גיין צו אנדערע נעמען השקפות? איר האט דאך א ברונעם פון מים חיים, פיינע פרישע קוואל וואסער פונעם נַ'חַל נֹ'בֵעַ מְ'קוֹר חָ'כְמָה (משלי יח, ד) – דער הייליגער רבי וואס איז מרומז אין די ראשי תיבות פון דעם פסוק; וואס קוועלט אזעלכע שיינע עצות און חיזוק פאר'ן לעבן, וואס דארפסט נעמען (ירמיהו ב, יג): "לַחְצֹב לָהֶם בֹּארוֹת בֹּארֹת נִשְׁבָּרִים", אזוי ווי דער נביא קלאגט שוין, "אֹתִי עָזְבוּ, מְקוֹר מַיִם חַיִּים", איר האט מיר איבער געלאזט, פיינע וואסער, און איר זענט געגאנגען טרינקען פון שמוציגע וואסער.


מוהרא"ש פלעגט זאגן: "ווען ווערט א קעלבל קרעציג? ווען זי זייגט פון צוויי קוען"; אז איר זענט תלמידים פון מוהרא"ש, וואס גייט איר צו א טיפוש, א משוגע'נעם אין מאנסי וואס פארנארט מענטשן און רעדט אנטקעגן די תורה און אנטקעגן צדיקים.


 


 

#61 - דו עקלסט דיך פונעם ווארט "צניעות"
צניעות, שלום בית

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וירא, י"ז חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך פארשטיי דיר אז דו האסט נישט ליב "צניעות" און דו עקלסט זיך דערפון, היות דו ביסט אויפגעוואקסן אין א שטוב וואו מען האט געפייניגט פאר צניעות, געשלאגן פאר צניעות און גע'רודפ'ט פאר צניעות, אז עס איז דיר פשוט נמאס געווארן דאס ווארט "צניעות"; עס קלינגט דיר אין קאפ די שרעקעדיגע ווארט: "צניעות, צניעות, צניעות..."


אבער וויסן זאלסטו אז "צניעות" איז זייער א שיינע זאך, גיין אנגעטון איידל און שיין איז די שענסטע זאך; בעט איך דיר זייער זאלסט מקפיד זיין אויף דעם, זאלסט שעצן דיין ווייב מיט איר צניעות און איר געבן גוטע ווערטער.


איך זאג דיר אז דו וועסט נאך לאכן פון דיר אליינס; ווען עס וועט אריבערגיין אפאר יאר, מען ווערט אביסל עלטער, דעמאלט וועסטו איינזען וואס איך שרייב דיר און וואס איך זאג דיר שטענדיג, דעמאלט וועסטו אפשאצן דאס ווערד פון א ערליכע פרוי וואס טוט זיך אן איידל און שיין און בויט א ווארימע שטוב פאר אירע קינדער.


טייערער ... נרו יאיר, וויפיל אינגעלייט וויינען צו מיר אז זייער ווייב טוט זיך אן נישט צניעות'דיג; זיי זענען זיך מודה אז עס איז זייער שולד, ווייל זיי פלעגן לאכן און שפעטן נאך די חתונה פון צניעות, צוביסלעך איז עס אריין אין איר און היינט האט זי נישט קיין געפיל צו גארנישט.


איך בעט דיר זייער, שטארק דיין ווייב זי זאל נישט אויסטון איר לבוש ווי איר מאמע גייט און זי זאל אנטון די קינדער ווי אזוי די הלכה איז; פון די דריי יאר זאלסטו זיי אנטון נאר טייץ סיי אין שטוב און סיי אין סקול, טו אן דיינע טעכטער מיט שיינע לאנגע קליידער, זינג זיי און זאג זיי: "אה מחי' צניעות, אה מחי' צניעות, אה מחי' – לייג אריין איר נאמען – איז צניעות'דיג"; זינג זיי דעם ניגון וואס מען זינגט אין סקול יעדן טאג – וועסטו זען נחת.


מען געבט זיך איין דריי, די קינדער וואקסן אונטער און זיי שפירן וואס די עלטערן ווילן; אז די עלטערן לאכן זיך אויס, מען טוט אן לויט די תקנות המוסד אבער מען לאכט דערפון, ווען עס איז נישט דא קיין סקול, זונטאג וכדומה – איז מען נישט מקפיד ווי אזוי זיי גייען אנגעטון, דעמאלט פארשטייען די קינדער אז אידישקייט איז א שפיל, צניעות איז א שפיל, וכו', וועלן זיי זיך אנטון פריצות'דיג, וואס וועסטו דעמאלט טון?!


איך בעט דיר, דו האסט א טייערע ווייב, באמת אן אשת חיל, און דו ביסט א טייערער אינגערמאן, ביסט פשוט פארעקלט פון צניעות, פון דיין משפחה וכו'. זאלסטו זיך אויסליידיגן דיין קאפ; טו וואס רבי נתן האט געטון, ווען ער איז מקורב געווארן צום רבי'ן האט ער געזאגט: "איך האב אויסגעלערט מיין קאפ, און יעדעס ווארט וואס דער רבי האט געזאגט איז מיר געווען נאך א שטיק שכל".


בעט איך דיר מיין ליבער טייערער תלמיד ..., פון היינט קוק אויף צניעות ווי שיין דאס איז, וועסטו זוכה זיין צו די ברכה וואס די הייליגע חכמים זאגן (מגילה יג:) אז ווען א פרוי איז צניעות'דיג, זי גייט אנגעטון איידל, רייך און שיין, וועט זי זוכה זיין אז עס וועלן ארויסקומען פון איר מלכים, קעניגן; און צו די ברכה וואס דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן ט): "הַצְּנִיעוּת שֶׁבְּאִשָּׁה מְזַכֶּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", א פרוי וואס פירט זיך בצניעות וועט זוכה זיין צו גוטע קינדער.


איך האף אז דו וועסט אננעמען מיינע ווערטער; איך האב דאך קיין אינטערעסע אין דעם, איין אינטערעסע האב איך, צו זען אין יארן ארום נחת פון דיינע קינדער און אייניקלעך.


דו מעגסט ווייזן דעם בריוו פאר אלע תלמידים; איך בין זיכער אז עס זענען דא נאך וואס האבן דעם פראבלעם, זיי עקלען זיך פון דער ווארט "צניעות", ווען באמת איז דאס שיין און דער יסוד פון א אידישע פרוי.

#60 - א מיידל דארף שטיין ווייט פון בחורים
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, ט"ז חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געב אכטונג אויף דיין לעבן נישט צו רעדן מיט קיין בחורים; אז דיינע עלטערן ליידענען בחורים צו די סעודות, זאלסטו שטיין ווייט פון זיי ווי מען היט זיך פון פייער. און אז עס העלפט נישט, זיי זוכן צו רעדן און פרעגן שאלות וכו', זיי מוטשענען דיר וכו' - זאלסטו זיך איינשפארן אין שטוב ווי לאנג זיי גייען ארויס פון שטוב.


דער אייבערשטער זאל דיר היטן פון אלעם שלעכטס.

#59 - אכטונג געבן וועמען מ'נעמט אריין אין שטוב
צניעות, הכנסת אורחים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, ט"ז חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


קודם כל א גרוס פון אייערע ליכטיגע קינדער, סיי די אינגלעך און סיי די מיידלעך; ברוך השם זיי זענען זייער וואויל, זיי פירן זיך מיט דרך ארץ און האלטן מיט די לימודים.


אייער טאכטער תחי' זאגט אז די בחורים וואס קומען צו אייך פאר געסט צו די סעודות רעדן צו איר און קוקן אויף איר השם ישמרינו.


איך וויל זיך נישט אריין מישן אין אייער הנהגת הבית, איר ווייסט זיכער ווי אזוי זיך צי פירן; אבער איך וויל אייך אויפמערקזאם מאכן אז ווען מען נעמט אריין בחורים (חסר, זיי זענען נאך ווייט פון האבן יראת שמים, זיי האבן נאך א לאנגע וועג צו קומען צו יראת שמים און צו קומען צו ווערן אנגערופן בגדר אנושי) און מען האט מיידלעך דארף מען אכטונג געבן עס זאל נישט ארויס קומען קיין עבירה הבאה מן המצוה.


איך מאך אויך הכנסת אורחים, ביי מיר איז דא ביי יעדע סעודה בחורים, אבער עס גייט מיט א שטארקע שמירה. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (במדבר רבה יא, ה): "וְיִשְׁמְרֶךָ בְּבָנוֹת", א מיידל דארף מער שמירה ווי א אינגל; עס איז נישט דא קיין מגע משא און קיין קוקן, מען זיצט אפגעזונדערט. אז מען האט גרויסע טעכטער איז נישט כדאי צו האלטן פריי די שטוב, ווייל וואס וועט איר קענען טון אויב זי וועט זיך פארליבן אין דעם משוגענעם חס ושלום.


זייטס נישט ברוגז אז איך שרייב אייך; איך זוך נישט זיך צו מישן ביי יענעם, אבער איך וויל ראטעווען אייער טאכטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#58 - נישט ליינען קריאת שמע אין א טעלעפאן
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, סמארטפאון, קריאת שמע

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת לך לך, ט' חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ב, ה): הלל הזקן פלעגט זאגן: "וְלֹא הַבַּיְשָׁן לָמֵד", דער וואס שעמט זיך וועט נישט וויסן ווי אזוי זיך צו פירן אין לעבן, "וְלֹא הַקַּפְּדָן מְלַמֵּד", און א רבי וואס רעגט זיך ווען מען פרעגט אים צו סאך שאלות קען נישט זיין קיין רבי; דעריבער זאלסטו זיך נישט שעמען צו פרעגן און איך וועל דיר ענטפערן מיט אייבערשטנ'ס הילף אויף אלע דיינע פראגעס.


בנוגע ליינען קריאת שמע וכו'; ענדערש זאלסטו זיך צוגעוואוינען צו ליינען קריאת שמע פון א סידור ווי איידער צו ליינען קריאת שמע אויף א טעלעפאן; עס איז נישט כדאי צו לעבן פיר און צוואנציג שעה מיט'ן טעלעפאן, נוץ דעם טעלעפאן נאר צו רעדן וכו', אבער פאר אלע אנדערע זאכן, ווי ליינען קריאת שמע, בענטשן ברכת המזון - זאלסטו נעמען א סידור. און פארשטייט זיך אז דאווענען טאר מען אודאי נישט מיט א טעלעפאן, אזוי ווי עס ווערט גע'פסק'נט אין שלחן ערוך (אורח חיים סימן צו, סעיף א; משנה ברורה סעיף קטן ה) אז מען טאר נישט האלטן אין די האנט בשעת מען דאוונט קיין שום זאך וואס מען האט מורא אז עס וועט אראפ פאלן.


בנוגע דיין פראגע וועגן זינגען זמירות שבת ווען עס זענען דא פרעמדע מענטשן; א מיידל און א פרוי טארן נישט זינגען ווען עס זענען דא פרעמדע מענטשן, עס וואונדערט מיר ווי עס קען זיין אזאנס אז א טאטע זאל פארלאנגען פון א גרויסע מיידל אזא זאך, קען זיין אז איך האב נישט גוט פארשטאנען די פראגע. מען טאר נישט מיט זינגען אפילו שטילערהייט, און אפילו דער טאטע הייסט דארף מען זיך ארויסדרייען מיט דרך ארץ, און חס ושלום נישט מיט זינגען.


בנוגע שלאפן מיט הויזן; א מיידל טאר נישט גיין מיט הויזן, נישט קיין חילוק בייטאג אדער ביינאכט, אדער ביי עקסערסייז (איבונגען); הויזן פאר א מיידל איז פריצות. אז דו האסט זיך אזוי צוגעוואוינט און עס איז דיר שווער זיך צו אפגעוואוינען דערפון וועסטו באקומען מער שכר, אזוי ווי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, כג): "לְפוּם צַעֲרָא אַגְרָא", ווי שווערער עס קומט אן צו מקיים זיין א מצוה אלץ מער שכר באקומט מען.


בעט דעם אייבערשטן זאלסט טרעפן א גוטע שידוך; דורך תפילה קען מען זוכה זיין צו אלעס גוטס; דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות רחמנות, סימן יא): "עַל יְדֵי בַּקָּשַׁת רַחֲמִים, זוֹכֶה לַעֲשוֹת שִׁידוּכִים טוֹבִים וְהַגוּנִים", דורך תפילה איז מען זוכה צו טון גוטע שידוכים; דאס איז די איינציגסטע עצה סיי פאר א בחור און סיי פאר א מיידל וואס ווארטן אויף זייער שידוך, מען זאל בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל טרעפן מיין ריכטיגער שידוך שנעל און גרינג".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#57 - אויף צניעות דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן
תפילה והתבודדות, צניעות, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת לך לך, ט' חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישט נאר דיין מעשה פון תפלה, עס איז אויך מיין מעשה פון תפלה; פיל טרערן האב איך פארגאסן פאר ענק, הונדערטער פתיחת הארון קודש פלעג איך וויינען צום אייבערשטן פאר דיין טייערער מאן און פאר דיר, אסאך נאסע קישענעס ביינאכט איז נאס געווארן פון טרערן פאר ענק, און ברוך ה' תפילה העלפט, תפילה איז אזוי שטארק, עס קען אפילו טוישן דעם מח מחשבה פונעם מענטש.


בנוגע דיינע פראגעס וועגן צניעות; עס איז נישט גרינג צו ענטפערן אויף צניעות פראגעס, דער עיקר דארף מען בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם העלף מיר, איך וויל האבן א געפיל אין איידלקייט, איך וויל האבן א געפיל אין ערליכקייט", דעמאלט באקומט מען א קלארקייט און א זיסקייט, מען ווייסט פונקטליך וואס מען דארף טון.


זיי מיר מוחל אז איך דריי זיך ארויס פון ענטפערן די פראגעס; איך געב דיר א גוטע עצה דו זאלסט וויסן יעדע זאך יא צי ניין, שטיי ביי די שבת ליכט מיט די הענט אויפ'ן פנים און בעט דעם אייבערשטן; קודם זאלסטו אנהויבן מיט דאנק און לויב, נאכדעם זאלסטו אים בעטן: "ותקננו בעצה טובה מלפניך", וויין און וויין ביז דו וועסט וויסן פונקטליך ווי אזוי זיך צו פירן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#56 - מעורר זיין אויף צניעות
צניעות, חיזוק פאר פרויען, מוסר

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בראשית, כ"ה תשרי, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך בעט דיר זייער דו זאלסט זיך שטארקן מיט אלע דיינע כחות צו זיין פרייליך און רואיג.


קוק די ניסים וואס דער אייבערשטער האט דיר געמאכט, ער האט דיר צוריק געגעבן דיין נשמה, דו לעבסט און ביסט געזונט און שטארק.


בזכות וואס דו וועסט אכטונג געבן אויף צניעות און דו וועסט רעדן מיט אנדערע פון צניעות וועסטו האבן לאנגע שיינע יארן מיט נחת פון דיינע קינדער צוזאמען מיט דיין מאן.


בנוגע דערציילן די מעשה פאר אנדערע; איך וואלט דיר געראטן דו זאלסט דאס נאר דערציילן פאר באקאנטע וכדומה, פרעמדע - וואס קענען דיר נישט - וועלן מיינען אז עפעס איז געשען מיט דיר. דער זוהר הקדוש זאגט (פרשת תצוה, דף קפו:): "זַכָּאָה מַאן דְּמַלִּיל עַל אוּדְנִין דְּשָׁמְעִין", וואויל איז דעם וואס רעדט צו אויערן וואס הערן; ער רעדט צו מענטשן וואס הערן אויס וואס ער רעדט.


לייג יעדן טאג אין פושקע אפאר פרוטות לצדקה.

#55 - ביי א ספק אין צניעות זאלסטו גיין לחומרא
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו זאגסט יעדן טאג דעם 'יום תהילים' און דו האסט יעצט געענדיגט די ...'סטע מאל ספר תהילים; מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זאגן תהילים, בפרט מיידלעך וואס דארפן גרויסע ניסים צו טרעפן אן ערליכער שידוך, אן ערליכער בחור מיט יראת שמים - איז זייער א גרויסע זאך פאר זיי צו זאגן תהילים.


שטארק זיך מיט צניעות; ווען דו האסט א ספק ביי צניעות, דו ווייסט נישט אויב א זאך איז צניעות'דיג אדער נישט זאלסטו שטענדיג גיין לחומרא, צו גיין אנגעטון איידל און שיין, דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו טרעפן אן ערליכער בחור א ירא השם, און אינאיינעם אויפשטעלן ערליכע דורות וואס וועלן באלייכטן די וועלט.


איך וויל אז דו זאלסט זיין א ביישפיל (סעמפל) פון א בית פיגא תלמידה; אלע זאלן וויסן ווי אזוי א בית פיגא תלמידה פירט זיך ווען מען וועט זען ווי אזוי דו פירסט זיך אויף.


וואס דו דארפסט זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן אויף פראסט אידיש; רעד צום אייבערשטן אזוי ווי דו רעדסט צו א חבר'טע, זאלסט אים אלעס דערציילן, אלעס וואס גייט אריבער אויף דיר וכו' וכו', וועסטו זען גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.

#54 - מאכן א פרייליכע אטמאספער אין שטוב
צניעות, שמחה, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וילך - תשובה, ה' תשרי, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'.


יעצט ווען מיר גייען אריין אינעם ערשטן שבת פון דעם נייעם יאר זאלט איר זען מיט אלע אייערע כוחות צו זיין פרייליך, ווייל די גאנצע שטוב איז אנגעהאנגען אין אייער מוט; אויב די מאמע איז פרייליך און רואיג זענען אלע קינדער פרייליך, און אז די מאמע איז אנגעצויגן וכו', זי שרייט וכו' - דעמאלט האבן אלע קינדער א צעשטערטן שבת, זאלט איר פרובירן מיט אלע כוחות זיין פרייליך.


פרייליך קען מען נאר זיין אויב מען וויל גארנישט, נאר מען איז איבערגעגעבן צום אייבערשטן, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן פב): "זֶה שֶׁאָנוּ רוֹאִים שֶׁלִּפְעָמִים הוֹלֵךְ לְהָאָדָם שֶׁלֹּא כְּסֵדֶר", דאס וואס מען זעט אמאל ביי זיך אז אלעס גייט פארקערט ווי מען וויל, "שֶׁאוֹמֵר: 'אֲנָּא אֶמְלֹךְ', בָּזֶה הוּא מְחַלֵּק וּמַפְרִיד אוֹתָהּ מֵהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", דאס קומט צוליב דעם וואס דער מענטש זאגט: 'איך וויל', וואס מיט דעם טיילט ער זיך אפ פונעם אייבערשטן, "וּכְשֶׁהוּא מְחַלֵּק אֶת מַלְכוּת לְעַצְמוֹ, אֲזַי הוֹלֵךְ לוֹ שֶׁלֹּא כְּסֵדֶר", און איינמאל א מענטש טיילט זיך אפ פונעם אייבערשטן גייט אלעס פארקערט ווי ער וויל; דערפאר, אז איר וועט אריין נעמען אין זיך דעם כלל: 'ווי אזוי דער אייבערשטער וויל - בין איך צופרידן', וועט אייך אלעס גיין ווי אזוי איר ווילט.


גייטס נישט אנגעטון מיט קורצע און שמאלע קליידער; לכבוד דעם נייעם יאר ווארפטס אוועק אלע נישט צניעות'דיגע קליידער, וועט דער אייבערשטער אייך געבן א געבענטשטע יאר. אויך זאלט איר זיך בארעכענען אז עס קומט יום כיפור ווען דער אייבערשטער איז אונז מוחל אלע עבירות, איז כדאי איר זאלט אראפ נעמען אייער האר, וועט איר זוכה זיין צו די ברכות פון רבי שמעון בר יוחאי וואס ער זאגט צו אלע ברכות פאר א פרוי וואס נעמט אראפ די האר (עיין זוהר הקדוש, פרשת נשא, דף קכה:).


א גאנץ שבת זאלט איר טאנצן מיט אייערע קינדער: "אה מחי' שבת, אה מחי' שבת, א מחי' אונז היטן שבת"; דורכדעם וועט איר ממשיך זיין אין שטוב די שכינה הקדושה און זוכה זיין צו אלע ברכות.


א גוט שבת.


א גמר חתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#53 - חיזוק פאר א תלמידה אין בית פיגא
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, צדקה, תהלים, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נצבים, כ"ג אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב, ליבערטי ניו יארק יצ"ו.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


1) וואויל איז דיר אז דו זאגסט תהלים יעדן טאג; אין תהלים ליגן אלע ישועות און רפואות.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן צח): "אֲמִירַת תְּהִלִּים מַעֲלָה גְּדוֹלָה, כְּאִלּוּ אֲמָרָם דָּוִד הַמֶּלֶךְ בְּעַצְמוֹ. כִּי הוּא אֲמָרָם בְּרוּחַ הַקֹּדֶשׁ, וְהָרוּחַ הַקֹּדֶשׁ מֻנָּח בְּתוֹךְ הַתֵּבוֹת, וּכְשֶׁאוֹמְרָם הוּא מְעוֹרֵר בְּרוּחַ פִּיו אֶת הָרוּחַ הַקֹּדֶשׁ, עַד שֶׁנֶּחֱשָׁב כְּאִלּוּ אֲמָרָם דָּוִד הַמֶּלֶךְ עָלָיו הַשָּׁלוֹם בְּעַצְמוֹ", דוד המלך האט געשריבן דעם ספר תהלים מיט אזא רוח הקודש אז יעדער מענטש וואס זאגט תהלים שפירט ווי דער קאפיטל מיינט אים.


דערפאר ווען דו האסט איבעריג צייט זאלסטו די ערשטע זאך נעמען דעם ספר תהלים און זאגן דעם "יום", נאכדעם אז דו האסט נאך צייט קענסטו זאגן דעם "תיקון הכללי".


2) דאס וואס דו שפירסט זיך מחוץ למחנה וכו'; וויסן זאלסטו אז מען קען זיצן אין בית פיגא סקול אבער מען איז נישט דארט, ווידעראום קען מען זיין טויזנט מייל אוועק פון בית פיגא אבער מען איז "אין" בית פיגא.


איך זאג שטענדיג פאר די בחורים און אינגעלייט וואס ווילן קומען אין ישיבה און זיי האבן מניעות: "איר זענט מער 'אין' ישיבה ווי אסאך וואס דרייען זיך צווישן די פוס"; דער עיקר איז די מח מחשבה, אז מען טראכט פונעם אייבערשטן, מען טראכט פון רבי'ן, פון רבינ'ס עצות און פון רבינ'ס מענטשן – דעמאלט געפונט מען זיך צווישן זיי.


היינט צו טאגס קען מען הערן אלע שיעורים פון ישיבה און פון סקול אויפ'ן טעלעפאן און זיין מער צוגעבינדן און באהאפטן ווי וכו'.


3) שיק אריין דיין פושקע, מיט די געלט וועל איך דרוקן אשר בנחל און איך וועל דיר צוריק שיקן א ליידיגע פושקע.


 4) בנוגע אז דו ווילסט אזוי שטארק חתונה האבן; דאס איז א סימן פון א געזונטע מיידל, אלע געזונטע מיידלעך ווילן חתונה האבן. נאך אביסל וועסטו טרעפן דיין באשערטע זיווג.


5) אויף דיין פראגע וואס דו זאלסט זיך פארנעמען פאר די נייע יאר וכו'; נעם זיך פאר אז דו וועסט קיינמאל נישט ארומגיין אין שטוב אן שטרומפ אדער טייץ, אפילו ווען קיינער איז נישט דארט.


6) די בעסטע עצה אנצוהייבן דעם טאג מיט שמחה, אז מען זאל בעטן דעם אייבערשטן אינדערפרי: "אייבערשטער מאך מיך פרייליך, מאך מיר אין א גוטע גוסטע; העלף מיר איך זאל זיין אזוי פרייליך אז איך זאל האבן כח פרייליך צו מאכן אלע אנדערע".


7) איך האף צום אייבערשטן צו טרעפן נאך א טיטשער, אזוי וועט דיר זיין גרינגער מיט די קינדער. א האלבע טאג וועסטו לערנען מיט זיי אידיש און די צווייטע טיטשער וועט לערנען סוף טאג ענגליש.


איך פאר יעצט צום רבי'ן, דארט וועל איך מזכיר זיין אלע דיינע בקשות און אלע דיינע גוטע מעשים וואס דו טוסט.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#52 - מיט תפלה וועט זיין שפע אויף יום טוב
צניעות, חיזוק פאר פרויען, קברי צדיקים, פרנסה, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נצבים, כ"ג אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאנקטס און לויבטס דעם אייבערשטן אויף די נס אז איר האט באקומען אזא טייערער חשוב'ער מאן נרו יאיר. דער הייליגער רבי אלימלך זכותו יגן עלינו זאגט אז ווען א מענטש דאנקט דעם אייבערשטן אויף די חסדים, ער דערציילט פאר יעדן איינעם די ניסים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אים וועט אים דער אייבערשטער מאכן נאך ניסים; אז איר וועט דאנקען דעם אייבערשטן אויף די גרויסע ניסים, אויף דער וואוילער מאן וואס איר האט, וועט דער אייבערשטער אייך געבן פרנסה בריווח.


איר וואוינט דאך נישט ווייט פון קבר רחל, כאפטס אייך אריבער צו מאמע רחל, דארט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אייך איר זאלט האבן געלט אויף צום לעבן און געלט אריין צו ברענגען דעם יום טוב.


מוהרא"ש זכרונו לברכה האט דערציילט, אין ירושלים איז געווען א באוויסטער מגיד רבי בנציון יאדלער זכרונו לברכה וואס ער פלעגט ארום גיין אין שול'ן האלטן דרשות; איינמאל איז צו אים געקומען א איד און אנגעהויבן וויינען: "איך האב נישט קיין פרנסה, מיינע קינדער גייען אויס פאר הונגער, זיי וויינען פאר ברויט וכו' וכו'", זאגט אים רבי בנציון ז"ל: "וָואס וִוילְסְטוּ פוּן מִיר? דוּ הָאסְט דָאךְ אַ רַייכֶער טַאטֶע, בֶּעט אִים עֶר זָאל רַחְמָנוּת הָאבְּן אוֹיף דִיר אוּן דִיר הֶעלְפְן", דער איד קוקט אן דעם רבי בנציון מיט וואונדער און זאגט: "מיין טאטע וואס וואוינט אין צפת? וואס קען ער מיר שוין העלפן? ער האט קוים פאר זיך צו לעבן?" און ער הייבט אן וויינען: "פארוואס מאכט איר חוזק פון מיר?!" זאגט אים רבי בנציון: "איך מיין נישט דיין טאטע פון צפת, איך מיין דיין טאטע אין הימל - דער גרויסער באשעפער - ער קען דיר העלפן! בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר".


דאס זאלט איר טון, בעטס דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, עס קומט יום טוב און מיר האבן גארנישט אין שטוב; נישט דא קיין איין שקל אויף יום טוב, מיר דארפן געלט פאר דיינע מצוות אייבערשטער, מיר דארפן א סוכה, ד' מינים, קליידער וכו'".


בעט אייער מאן יעצט ווען ער פארט קיין אומאן, אז ער זאל נישט אפלאזן דעם ציון; ער זאל גיין צום ציון נאכאמאל און נאכאמאל, דארט זאל ער בעטן פאר ישועות, רפואות און פרנסה בריווח.


איך וויל אייך אנמערקן אויף א זאך וואס איר האט מן הסתם נישט אינאכט גענומען, ווען איר שיקט אן אימעיל קומט ארויף א בילד פון אייך מיט אייער מאן, וויל איך אייך בעטן איר זאלט דאס אראפנעמען. איר זאלט קיינמאל נישט ארויסשטעלן בילדער פון אייך און זיכער נישט א בילד פון זיך מיט אייער מאן וכו'; עס איז נישט קיין צניעות אז פרעמדע מענטשן זאלן זען פריוואטע בילדער, איך האף אז איר וועט אננעמען וואס איך בעט אייך.


א כתיבה וחתימה טובה.

#51 - דאנקען דעם אייבערשטן אויף יעדע פרט אין לעבן
צניעות, תודה והודאה, הכנסת אורחים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש לסדר כי תבוא לאומאן, כ' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערער תלמידים ... נרו יאיר וזוגתך תחי'.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז אלעס איז אין ארדענונג ביי אייך.


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס ער טוט מיט אייך, די וואך האבן מיר אין די סדרה די פרשה פון ביכורים, די מצוה פון "הכרת הטוב", צו דאנקען דעם אייבערשטן און אים זאגן אויף יעדע פרט אין לעבן: "יישר כח!" "יישר כח אייבערשטער! איך בין נישט קיין כפוי טובה".


וְ'אָמַרְתָּ לִ'פְנֵי י' אֱ'לֹהֶיךָ (דברים כו, יג); איך זאג פאר'ן אייבערשטן מיין גאנצע עבר פון וואו איך קום, וואס בין איך דען פאר מיר אליינס אן דעם צדיק? אלעס וואס איך האב איז נאר חסדים פונעם אייבערשטן, אז ער האט אונז געגעבן די הייליגע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר אונז און פאר אונזערע דורות.


בנוגע אייער ניכטע וכו'; עס איז דא א וועג פון זיך אנטון "נישט צניעות'דיג", נאכדעם איז דא אן ערגערע וועג, וואס דאס איז "פריצות'דיג"; אויב גייט זי אנגעטון "פריצות'דיג", דאן קען זי נישט איינשטיין ביי ענק, אבער אז זי גייט "נישט אזוי צניעות'דיג" דעמאלט איז כדאי איר צו מקרב זיין, דורכדעם וועט זי צוביסלעך שטייטעלעך צוריק קומען צו די וועג פונעם אייבערשטן.


א גוט שבת.


א כתיבה וחתימה טובה.

#50 - ביי א מיידל איז נישטא קיין משניות, ביי מיידל איז דא צניעות
כיבוד אב ואם, צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, משניות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ח אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר אז דו העלפסט אין שטוב דיינע עלטערן, אין דעם זכות וועסטו האבן שכר אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פאה א, א): "אֵלּוּ דְבָרִים שֶׁאָדָם אוֹכֵל פֵּרוֹתֵיהֶם בָּעוֹלָם הַזֶּה, וְהַקֶּרֶן קַיֶּמֶת לוֹ לָעוֹלָם הַבָּא, וְאֵלּוּ הֵן: כִּבּוּד אָב וָאֵם"; דער אייבערשטער באצאלט פאר כיבוד אב ואם שכר סיי אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.


אויף דיין פראגע, אז דו האסט געהערט וואס מען זאגט פאר די בחורים אז ווער עס לערנט משניות וועט ניצול ווערן פון חיבוט הקבר, איז דיין פראגע וואס קען א מיידל טון אז די ווערים און מייז זאלן נישט קומען צי איר אין קבר; ביי א מיידל איז נישטא קיין משניות, ביי מיידל איז דא צניעות; אויב מען געבט אכטונג זיך צו פירן בצניעות, מען טוט זיך אן איידל, מען רעדט איידל און מען פירט זיך איידל - דאס היט אפ פון אלע שלעכטס אין קבר.


ווידעראום אויב חס ושלום מען טוט זיך אן אויף א וועג צו צוען אויגן פון פרעמדע מענער און בחורים באקומט מען אין קבר א גרויסער עונש, אזוי ווי דער הייליגער רבי האט דערציילט (מעשיות בסוף סיפורי מעשיות): עס איז געווען א צדיק וואס האט זיך אינגאנצן אויסגעארבעט און ער איז ארויף אויבן אין הימל און געזען ווי עס שטייט א טאפ מיט שטיקער פלייש און ביינער, האט ער געפרעגט: "וואס איז דאס?" האט מען אים געענטפערט: "דאס איז פון א מיידל וואס פלעגט גיין אנגעטון נישט צניעות'דיג, זי פלעגט אנרייצן בחורים און אינגעלייט צו קוקן אויף איר, דאס איז איר שטראף, אז זי ווערט יעדן טאג אויפגעקאכט אין בריעדיגע וואסער".


זאלסט זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן און יעדע זאך וואס דו דארפסט זאלסטו אים בעטן. דער הייליגער רבי פלעגט זייער אויסלויבן די אידישע פרויען וואס האבן אין זיך תמימות ופשיטות און זיי רעדן צום אייבערשטן אויף זייער מאמע לשון, און וואס זיי דארפן בעטן זיי נאר פונעם אייבערשטן.


צום אייבערשטן קען מען רעדן שטענדיג, אפילו ווען מען טאר נישט אויסרעדן וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#49 - א סנוד אדער שניעל איז נישט א חסרון אין צניעות
צניעות, חיזוק פאר פרויען, שערן די האר, דרשות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ראה, כ"ח מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


אפילו איך האב שוין גערעדט מיט אייך און קלאר געזאגט מיין מיינונג, וועל איך אייך שרייבן אז אנדערע זאלן דאס אויך וויסן.


בנוגע וואס איר זאגט אז א סנוד אדער שניעל איז א חסרון אין צניעות, לדעתי איז דאס נישט א חסרון אין צניעות, עס איז גארנישט ווייניגער ווי דעם טורבאן וואס די פרויען טראגן.


דאס וואס איר זאגט אז אז מען קען מיינען אויף די פרויען וואס טראגן דאס אז מען שערט נישט די האר – דאס איז נישט ריכטיג, א פרוי וואס שערט די האר זעט מען דאס אן מיט'ן סנוד און א פרוי וואס שערט נישט די האר זעט מען דאס אן מיט'ן טורבאן.


ליידער ליידער זענען פארהאן הונדערטער היימישע פרויען מיט טורבאנ'ס וואס שערן זיך נישט די האר; אנשטאט צו רעדן פון דאס גרויסקייט פון זיך שערן די האר נאך די חתונה און פון די הארבקייט פון אייגענע האר מאכט מען תקנות נישט צו גיין מיט א בענדענע, סנוד און שניעל וכו'.


געלויבט דעם אייבערשטן אז אלע תלמידות פון אונזער סקול "בית פיגא" גייען אפגעשוירן; נישט סתם אפגעשוירן – בכפי', געצווינגענערהייט, נאר זיי פרייען זיך מיט דעם, זיי פרייען זיך צו טון דעם רצון פונעם אייבערשטן. אלע זענען צניעות'דיג, זיי האבן ליב "צניעות" און גרויסן זיך מיט דעם; ווייל מען לייגט זיי דאס אריין פון די יוגנט מיט ליבשאפט, זיי קוקן אויף דעם ווי א שיינע זאך, נישט ווי א קנס, ווי א יאנטשי זאך וכו'.


דא אין קעמפ איז א ריינע פלאץ, אלע פרויען גייען בצניעות; מען רעדט פון דעם און מען שטייט אויף דעם אז אונזערע קינדער זאל אויפוואקסן מיט צניעות.


עס איז כדאי איר זאלט צו הערן דעם שיעור אויף "קול ברסלב" – פרויען אפטיילונג, פון ערב ראש חודש אלול, וועט איר אביסל הערן וואס מען פארלאנגט ביי אונז אין די קהילה און וואס א "בית פיגא" תלמידה איז, עד כדי כך אז היינט האב איך באקומען א בריוו פון א פרוי וואו זי פרעגט אויב זי קען זיין א חלק פון אונזער קהלה ווייל זי איז אויפגעוואקסן נישט מיט דעם חינוך אז מען דארף זיך שערן נאך די חתונה. זי איז געקומען די וואך אין קעמפ און זי רעדט זיך אפ אז פרויען האבן איר פארגעהאלטן וועגן איר האר און וועגן איר צניעות... זעט איר דאך וואס דער פלאץ איז.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זען נחת ביי אלע קינדער און אייניקלעך.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#48 - צניעות איז א חשיבות
צניעות, קעמפ, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ואתחנן, ט"ו מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע תלמידים, משפחת ... שיחיו.


איך האב ערהאלטן די נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


איך האב זייער הנאה געהאט אז איר זענט געקומען זוממער אין קעמפ "מחנה תפארת התורה ברסלב, מאנטיסעלאו" - זיין צוזאמען מיט אנשי שלומינו, זיך מחזק זיין מיט די ליכטיגע עצות פון הייליגן רבי'ן.


איך הער אז איר הייבט אן בקרוב בויען אייער הויז אין שטעטל קרית ברסלב; דאס איז פאר מיר א גרויסע שמחה, איך פריי זיך צו האבן אזעלכע חשוב'ע משפחות ביי אונז אין קרי'. משפחות וואס צניעות איז ביי זיי א חשיבות, אן ארויפגעקוקטע זאך. דאס וועט העלפן אונזערע קינדער און קינד'ס קינדער זאלן זיך האלטן ערליך און הייליג.


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן אויף די ניסים וואס ער טוט מיט ענק, וועט איר זוכה זיין צו נאך ניסים ונפלאות.

#47 - זיך פירן בצניעות אין שטעטל
צניעות, חיזוק פאר פרויען, מוסדות, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מטות-מסעי, כ"ה תמוז, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


איך דאנק דיר פאר'ן מיר העלפן אזוי געטריי מיט יעדע פרט און פרט.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ז:): "גְּדוֹלָה שִׁמּוּשָׁהּ יוֹתֵר מִלִּמּוּדָהּ", משמש זיין א רבי איז גרעסער פון לערנען פון א רבי; דארפסטו זיך זייער פרייען אז עס איז דיר אונטערגעקומען אזא זכי', צו משמש זיין דעם רבי'ן מיט'ן אויפשטעלן מוסדות וואו מען לערנט זיינע הייליגע לימודים.


אשריך ואשרי חלקיך אז דו פירסט דיין שטוב איידל על פי דרך התורה; יעצט אז דו האסט זיך ארויסגעצויגן אין שטעטל זאלסטו זען ווייטער צו גיין אויף דעם וועג וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט, נישט נאכצולאזן פון די צניעות.


זאג פאר דיין ווייב תחי' זי זאל נישט גיין אין גאס מיט לאנגע קליידער וכו'; זי דארף נישט אויפקערן די גאסן אין שטעטל. אין שטוב איז איין זאך און אין גאס איז א צווייטע זאך; אין גאס זאל זי גיין מיט געהעריגע קליידער וכו'.


איך האף אז איר וועט זיין א ביישפיל פאר די גאנצע וועלט, מען זאל זען וואס איז א ברסלב'ע שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#46 - די ווארעמקייט פון די מאמע באגלייט די קינדער זייער גאנץ לעבן
צניעות, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת פנחס, י"ט תמוז, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך אז איר געבט זיך אפ מיט די קינדער און איר ליינט קריאת שמע מיט זיי יעדע נאכט, איר זינגט קריאת שמע מיט א ניגון עס זאל אריין גיין אין זייערע הערצער מיט א זיסקייט.


רבי נתן זכרונו לברכה האט געזאגט: "עס איז ביי מיר חשוב מחנך צו זיין מיינע קינדער, פונקט ווי אויפשטיין זאגן 'תיקון חצות'"; רבי נתן האט נישט געוואלט גיין שלאפן פאר זיינע קינדער קומען אהיים פון חדר ווייל ער האט זיי געוואלט מחנך זיין; ער האט זיי געוואלט מחנך זיין צו מאכן ברכות און ליינען קריאת שמע, איז אויסגעקומען אז האט ער נישט געקענט גיין שלאפן פרי צו קענען אויפשטיין ביי חצות, אבער דאס איז אים געווען פונקט אזוי חשוב ווי די עבודה פון חצות.


אויף אייער פראגע פון קול באשה, איר פרעגט צי איר זאלט זינגען קריאת שמע אין באנגעלאו אדער ענדערש נישט זינגען ווייל מען קען ארויס הערן; ביי אייך אין שטוב קענט איר זינגען מיט די קינדער און איר דארפט נישט חושש זיין אויף קול באשה אויב מען קען ארויסהערן, חוץ אויב עס איז דא געסט ביי אייך אין שטוב דעמאלט זאלט איר אכטונג געבן נישט צו זינגען אויפן קול, אבער ווען איר זענט אליינס אין שטוב מיט אייער מאן און קינדער זאלט איר ווייטער זינגען פאר אייערע קינדער קריאת שמע און נאך ניגונים.


דורכאויס אלע דורות האבן זיך די אידישע מאמעס געפירט צו איינוויגן די קינדער מיט שיינע ווארעמע ניגונים, ניגונים וואס א קינד הערט פון די מאמע האט אזא שטארקע כח אויפ'ן קינד אז דאס באגלייט זיי א גאנץ לעבן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן אויף רבי חנינא (חולין כד:) אז ביי די אכציג יאר האט ער נאך געהאט כח צו שטיין אויף איין פוס און אנטון די שיך און אויסטון די שיך פון די אנדערע פוס, ער האט געזאגט: "חַמִּין וְשֶׁמֶן שֶׁסָּכַתָּנִי אִמִי בְּיַלְדּוּתִי הֵן עָמְדוּ לִי בְּעֵת זִקְנוּתִי", די ווארעמע וואסער און די אויל וואס מיין מאמע האט מיר געשמירט און געוואשן אין מיינע יונגע יארן דאס העלפט מיר אין די עלטערע יארן; זאגט אויף דעם דער הייליגער מנחת אליעזר (דברי תורה חלק ט, סימן נג) אז דאס מיינט נישט בפשטות ווארעמע וואסער מיט אויל, נאר דאס מיינט מען די ווארעמקייט פון זיין מאמע, און די אויל - דאס איז די חכמה פון זיין מאמע - דאס האט אים געהאלפן; אז א מאמע לייגט אריין ווארעמקייט אין מצות ומעשים טובים העלפט דאס מען זאל א גאנץ לעבן זיין אן ערליכער איד.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#45 - בית פיגא יארבוך
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, סקול, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת נשא, י' סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד אלע טייערע 'בית פיגא' תלמידות שתחיו.


איך שרייב אייך אפאר ווערטער וואס איר זאלט אריין לייגן אין אייער יארבוך, עס זאל בלייבן פאר אייך פאר די קומענדיגע יארן.


יעצט ווען מיר ענדיגן דעם יאר וואס איז די אכטע יאר פון אונזער מוסד, טו איך די ערשטע זאך דאנקען דעם אייבערשטן אויף דעם וואס מיר האבן זוכה געווען צו האבן אזא סקול וואו מען איז מחנך די קינדער מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן.


איך בעט אייך זייער טייערע תלמידות פון 'בית פיגא', געוואוינט אייך צו צו רעדן צום אייבערשטן אויף אייער אייגענע שפראך וואס איר זענט געוואוינט צו רעדן, דורכדעם וועט איר זוכה זיין צו אלעס גוטס. דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רנ): "הַטֶּבַע מְחַיֵּב כָּךְ, וּתְפִלָּה מְשַׁנָּה הַטֶּבַע", תפילה איז משנה די טבע; דורך תפילה וועט איר זוכה זיין צו ניסים למעלה מדרך הטבע.


שטארקט אייך אלע צו גיין אנגעטון צניעות'דיג; צניעות איז די שענסטע זאך פאר א אידישע פרוי. דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט דערציילט אז ווען ער איז געווען אויפן וועג קיין ארץ ישראל איז ער געווען אינעם שטאט איסטאנבול וואו ער האט געזען יונגעלייט וואס האבן אזעלכע הייליגע נשמות - ממש ווי די הייליגע תנאים, ווייל די פרויען דארט זענען געווען זייער צניעות'דיג און דערפאר האבן זיי זוכה געווען צו קינדער מיט אזעלכע הייליגע נשמות.


נאך איין זאך בעט איך אייך אלע - טייערע תלמידות שתחיו, איר זאלט אכטונג געבן זיך אויפצופירן מיט דרך ארץ. די הייליגע חכמים זאגן (תנא דבי אליהו רבא, א): "דֶּרֶךְ אֶרֶץ קָדְמָה לַתּוֹרָה", די ערשטע זאך איז דרך ארץ און מידות טובות; בפרט ביים הייליגן רבי'ן איז דרך ארץ געווען די ערשטע זאך. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט: "ווען קעניגן וואלטן געוואוסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן אויס פאר מיינע תלמידים, וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער צו מיר איך זאל זיי אויסלערנען דרך ארץ".


אז איר וועט זיך פירן אויף דעם וועג וועט איר גורם זיין א נחת רוח פאר'ן אייבערשטן, פאר אלע צדיקים און פאר אייערע עלטערן.

#44 - די ברכות פון רבי שמעון בר יוחאי
צניעות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהר, י"ח אייר, ל"ג בעומר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


היינט איז א טאג וואס מען קען זוכה זיין צו גרויסע ישועות, וויל איך דיר בעטן דו זאלסט זיך מקבל זיין צו נעמען די ברכות וואס רבי שמעון בר יוחאי איז מבטיח פאר אלע פרויען וואס געבן אכטונג אויף זייער האר.


דער הייליגער תנא רבי שמעון בן יוחאי זאגט (נשא קכה:): "'תּוּנְבָא לֵיתֵי' א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ' אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ' וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר' אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר' און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ' זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא' איז זי גורם אז עס זאל זיין ארימקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא' און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב, 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא' און זי איז גורם אז די סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב. 'מַאן גָּרִים דָּא?' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר' די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס". און פארשטייט זיך אז פארקערט איז נאך מער; א פרוי וואס געבט אכטונג אז אירע האר זאל זיך נישט ארויסזען וועט האבן אלע ברכות און זי וועט האבן נחת פון אירע קינדער.


נעם זיך פאר צו גיין אנגעטון איידל וועסטו מאכן א נחת רוח פאר'ן אייבערשטן און פאר אלע צדיקים; דו וועסט זוכה זיין צו אלע ברכות וואס די תורה זאגט צו פאר א פרוי וואס גייט אנגעטון איידל און פירט זיך איידל.

#43 - מען קען אלעס פועל'ן שטייטלעך מיט סבלנות
צניעות, שלום בית, סבלנות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בהר, ט"ז אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


א פרוי דארף זען זי זאל האבן חן אין די אויגן פון איר מאן. מ'זעט אין די גמרא ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (מועד קטן ט:): "רַב בֵּיבָי הֲוָה לֵיהּ בְּרַתָּא, טְפַלָהּ אֵבֶר אֵבֶר", רב ביבי האט אנגעשמירט זיין טאכטער מיט א זאלב וואס נעמט אראפ די האר פונעם קערפער. ער האט דאס געמאכט צוביסלעך, נישט אויף איין מאל, ווייל ווען מען מאכט דאס איז דאס א צער פאר'ן מענטש, "שְׁקַל בָּהּ אַרְבַּע מְאָה זוּזֵי", ער האט געבעטן פון איר און פון איר מאן פיר הונדערט זוז פאר'ן איר אזוי שיין מאכן. "הַוָה הַהוּא כּוּתִּי בִּשְׁבָבוּתֵיהּ דַּהֲוָה לֵיהּ בְּרַתָּא, טְפַלָּהּ בְּחַד זִמְנָא, וּמֵתָה", רב ביבי האט געהאט א שכן א גוי וואס האט אים נאכגעמאכט, און דאס אויך געטון פאר זיין טאכטער, אבער ער האט דאס נישט געמאכט שטייטלעך, נאר ער האט געמאכט אויף איינמאל דעם גאנצן קערפער און זי איז דערפון געשטארבן, "אֲמַר: קְטַלָא בֵּיבָי לִבְרַתִּי", האט זיך דער גוי באקלאגט פאר רב ביבי: "דו האסט גע'הרג'ט מיין טאכטער, ווייל איך האב דיר נאכגעמאכט און ביי מיר האט עס נישט געארבעט". אבער באמת איז געווען דא א גרויסער חילוק. רב ביבי האט דאס געמאכט צוביסלעך, ווייל עס איז א גרויסע ווייטאג ווען מען שמירט דעם זאלב אראפצונעמען די האר דעריבער דארף מען דאס טון צוביסלעך, ווידער דער גוי האט נישט געהאט קיין סבלנות, ער האט דאס געמאכט אויף איינמאל, און פון גרויס ווייטאג איז זיין טאכטער געשטארבן.


מען זעט פון די מעשה צוויי זאכן, איינס ווי ווייט די הייליגע אמוראים האבן אכטונג געגעבן אויף זייערע קינדער זיי זאלן האבן חן אין די אויגן פון זייערע מענער וכו', צווייטנס אז מען קען אלעס פועל'ן שטייטלעך, אבער אז מען גייט ווילד און שנעל פארלירט מען אלעס.


א שאד אז מענטשן האבן נישט קיין סבלנות, ווען מענטשן וואלטן זיך געפירט מיט סבלנות וואלט מען געקענט לעבן א חיים טובים.

#42 - מיטנעמען אויף יענע וועלט - הפצה פאר פרויען - שאלות אין חינוך
צניעות, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, משניות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תזריע, כ"ז אדר ב', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו האסט מסיים געווען ליקוטי מוהר"ן און אויך אז דו האסט נאכאמאל מסיים געווען ששה סדרי משנה; דאס וועט דיר אפהיטן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.


מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט שטענדיג אראפלייגן ווי אזוי א לוי' זעט אויס; די ווייב שרייט און וויינט: "מיין מאן, אויף וועם האסטו מיך איבערגעלאזט", די קינדער וויינען: "טאטע, ווער וועט אונז געבן געלט? ווער וועט אונז חתונה מאכן?" פלעגט מוהרא"ש שטענדיג זאגן: "אבער קיינער האט נישט רחמנות אויפן נפטר אליינס". מען נעמט דעם מענטש און מען לייגט אים אריין אין דער ערד; די חברה קדישא קומען און דעקן אים צו מיט ערד און אלע גייען אהיים, קיינער טראכט נישט 'וואס טוט זיך יעצט אפ אינעם קבר?' עס קומען צו גיין פעלד-מייזן מיט אנדערע חי'לעך, ווערעם און שלענג און זיי עסן אויף דעם מענטש, וואס דאס איז שרעקליכע יסורים פאר'ן נפטר.


אבער אז דער מענטש האט געהאט שכל און זיך אנגעגרייט אין לעבן ער זאל האבן מיט וואס צוריק צו גיין צום אייבערשטן, ער האט געלערנט משניות און ליקוטי מוהר"ן – דורכדעם וועט ער ניצול ווערן פון חיבוט הקבר. אזוי ווי רבי נתן האט געזאגט: "צו א גוף וואס האט געלערנט ליקוטי מוהר"ן וועלן די ווערעם אין קבר נישט צוקומען", און מוהרא"ש זאגט: "צו א גוף וואס האט געזאגט משניות וועלן די ווערעם אין קבר נישט צוקומען".


בנוגע וואס דו פרעגסט אז דיין ווייב וויל וויסן ווי אזוי מען גייט הפצה; מען שטרעקט אויס א ספר, א קונטרס און מען זאגט: "דא האסטו א שיינע מתנה!" ווען מען זעט ווי יענער נעמט דאס פרעגט מען יענעם: "איר האט עפעס פאר צדקה?" אז יענער ענטפערט: "איך האב נישט: זאל מען פרעגן: "איר האט אפשר עפעס? אפאר פרוטות?" ווייל אסאך מאל זאגן מענטשן אז זיי האבן נישט קיין צדקה ווען זיי האבן יא ווייל זיי מיינען אז מען ערווארט פון זיי א גרויסע סכום, אויב יענער זאגט: "עס איז גוט, איך דארף נישט", פרעגט מען יענעם סיי וויי: "איר האט עפעס פאר צדקה?"


זאג פאר דיין ווייב אז אויב זי וויל ספרים און קונטרסים קענען מיר דאס שיקן פון אמעריקע, מיר האבן א בית הדפוס וואו מיר דרוקן די קונטסרים פון מוהרא"ש אויף אלע שפראכן; יעדער מפיץ קען באשטעלן וואס פאר א קונטרסים ער וויל; מיר וועלן איר דאס שיקן.


זיי איר מחזק זי זאל זיך נישט שעמען צו צוגיין צו פרויען; עס קומען יעדן טאג מענטשן פון די גאנצע וועלט צום רבינ'ס ציון, היינט קומען שוין מענטשן פון אלע קרייזן; מען איז אזוי צעבראכן און געשלאגן אז אלע זענען מודה אז מען דארף אנקומען צום רבינ'ס חיזוק. איז זייער גוט אז זי זאל שטיין ביים ציון און געבן פאר די אלע געסט וואס קומען במשך די יאר זיי זאלן אויך וויסן פון די זיסע און געשמאקע לויטערע וואסער וואס קוועלט פונעם נחל נובע מקור חכמה.


אז דער אייבערשטער האט אייך געשיקט קיין אומאן, איר וואוינט דארט, זאלט איר דארט אריין שיינען אין אלעמען די זיסע עצות פון רבי'ן.


בנוגע וואס דו פרעגסט וויאזוי מען לערנט אויס פאר קינדער וועגן נישט קוקן אויף פריצות וכו'; וואס איז אזוי שווער צו פארשטיין? פשוט, מען זאגט פאר די קינדער נישט צו קוקן אויף קיין גוים און גוי'טעס ווייל דער אייבערשטער לאזט נישט; "די תורה זאגט אז אויב מען היט זיך נישט די אויגן פארלירט מען נאכדעם אלע גוטע זאכן". מען איז נישט יוצא די מצוה פון חינוך דורך איין מאל זאגן, און מען קען נישט ערווארטן אז קינדער זאלן זיך טוישן צום גוטן פון איין מאל הערן; מען דארף שיינערהייט זאגן נאכאמאל און נאכאמאל און נאכאמאל ביז דער אייבערשטער העלפט און עס איז עושה רושם.


בנוגע צי קינדער זאלן זען ווי די מאמע זייגט וכו' און ווי אזוי מען ענטפערט ווען ער פרעגט שאלות וכו'; עס איז נישט קיין פראבלעם זיי זאלן זען ווי די מאמע זייגט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות י.) אז אויף דעם האט אויך דוד המלך געדאנקט דעם אייבערשטן, "בָּרֲכִי נַפְשִׁי אֶת ה' וְאַל תִּשְׁכְּחִי כָּל גְּמוּלָיו (תהלים קג, ב)"; דוד המלך האט געדאנקט דעם אייבערשטן אז דער אייבערשטער האט געמאכט די מילך – די עסן וואס א קינד עסט - נעבן די הארץ וואס דארט איז א ריינע פלאץ, אנדערש ווי ביי אנדערע בעלי חיים. עס איז גוט אז מען וואקסט אויף מיט דעם.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן א): "אִם הַתִּינוֹק יוֹנֵק מֵחֲלֵב אִשָּׁה חֲצוּפָה, אֲזַי מִתְגַּבֵּר בּוֹ תַּאֲוָה זוֹ", אויב דער קינד זייגט מילך פון אן אשה חצופה וועט זיך אויף אים מתגבר זיין די תאווה פון ניאוף, "וְכֵן לְהֵפֶךְ, כְּשֶׁיּוֹנֵק חֲלֵב אִשָּׁה כְּשֵׁרָה", און אזוי אויך פארקערט - זאגט דער רבי - אויב דאס קינד זייגט מילך פון אן ערליכע פרוי, "אֲזַי לִבּוֹ חָלָל בְּקִרְבּוֹ, וְאֵין לוֹ חֲמִימוּת", וועט ער זיין אן ערליכער איד און זיין אפגעהיטן אין קדושה. נאך זאגט דער רבי (ספר המידות, אות בנים, חלק ב', סימן יב): "הֶחָלָב שֶׁל צַדֶּקֶת הוּא טוֹב לַתִּינוֹק לְיִרְאַת שָׁמַיִם, וְגַם נוֹתְנוֹת לוֹ מֶמְשָׁלָה בָּעוֹלָם הַזֶּה", מילך פון אן ערליכע פרוי ברענגט יראת שמים פאר'ן קינד.


דער עיקר דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין אויפצוברענגען קינדער וואס וועלן ליב האבן די תורה און מצוות; קינדער וואס וועלן עוסק זיין אין אויפבויען די וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#41 - לערן אויס די מיידלעך צו גיין בצניעות
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, לערערין, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, י"א אדר ב', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


הכלה ... תחי'.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאנק און לויב דעם אייבערשטן פאר די גרויסע נס וואס ער האט געטון מיט דיר אז דו האסט געטראפן א טייערער חתן א תלמיד פון ישיבה; א חתן וואס האט אויסגענוצט זיינע יארן מיט תורה און גוטע זאכן. בעט אויך אויף ווייטער אז דו זאלסט אויפשטעלן א שיינע ערליכע אידישע שטוב מיט ליכטיגע קינדער וואס וועלן באלייכטן די וועלט.


איך פריי זיך צו הערן אז דו האסט מסיים געווען די 31'סטע מאל ספר תהילים; קוק צו וואס דו האסט זוכה געווען דורך די קאפיטלעך תהילים - צו טרעפן אזא שידוך. יעצט זאלסטו ווייטער זאגן תהילים, זאג יעדן טאג דעם 'יום תהילים' - אזוי וועסטו מסיים זיין יעדע וואך ספר תהילים און זוכה זיין צו אלע ברכות.


לייג אריין אין די מיידלעך זיי זאלן זיך פירן מיט צניעות; דערצייל זיי דאס שיינקייט פון צניעות און זאג זיי די שכר פון צניעות. דער עיקר זאלסטו עס איבער געבן אויף א וועג אז זיי זאלן נישט אנקוקן צניעות ווי א 'אלט מאדישע זאך', ווי א 'יאנטשי זאך'.


שמועס מיט זיי צו וואס מען איז זוכה אז מען פירט זיך באשיידן, מען קען ראטעווען די גאנצע וועלט פון שווערע צרות דורך זיך פירן בצניעות. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן אונז (מגילה י"ג:): "בִּשְׂכַר צְנִיעוּת שֶׁהָיְתָה בָּהּ בְּרָחֵל, זָכְתָה וְיָצָא מִמֶּנָּה שָׁאוּל", רחל אמינו האט זוכה געווען פון איר איז ארויס געקומען דער גרויסער צדיק שאול המלך וויבאלד זי האט זיך געפירט בצניעות, "וּבִשְׂכַר צְנִיעוּת שֶׁהָיָה בּוֹ בְּשָׁאוּל, זָכָה וְיָצָאת מִמֶּנּוּ אֶסְתֵּר", און שאול המלך האט זוכה געווען דורכדעם וואס ער האט זיך געפירט בצניעות אז פון אים איז ארויס געקומען די גרויסע צדיקת אסתר המלכה וואס האט געראטעוועט גאנץ כלל ישראל פון די שרעקליכע גזירה וואס המן האט געוואלט אויספירן אויף זיי און זיי אומברענגען חס ושלום.


זעט מען פון דעם דאס גרויסקייט פון זיך פירן בצניעות; אויב א מיידל פירט זיך איידל קען זי ראטעווען גאנץ כלל ישראל פון ביטערע גזירות. זאג פאר אלע מיידלעך אז יעדער זאל טראכטן ביי זיך: 'אפשר בין איך די אידישע טאכטער וואס אין מיין זכות וואס איך גיי צניעות'דיג וועל איך ראטעווען גאנץ כלל ישראל?'


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.