בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#147 - איר מאכט אזא געשמאק צו צניעות
צניעות, זיכוי הרבים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת פקודי, א' דראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אלע ווייבלעך זענען אייך מקנא, איר מאכט אזא געשמאק צו צניעות, נאך פרויען וויל זיך אנטון צניעות'דיג, די מיידלעך פון בית פיגא ווילן אלע זיין צניעות'דיג; מען קוקט אויף צניעות מיט שיינקייט, מיט שעצונג; מען דארף מער נישט קיין שכר אויף צניעות, מען וויל די איידלקייט, מען האט דאס ליב.


געב איבער פאר אלע חתונה געהאטע בית פיגא תלמידות זיי זאלן זיך אנטון שיין, זויבער און רייך, אז מען זאל זיי וועלן נאכמאכן.


אויך אייער מאן איז אזא טייערער אינגערמאן, ער איז פול מיט חיות און יראת שמים, ער ברענגט אריין חיות אין די אינגעלייט.

#146 - שלעפ נישט אראפ דיין ווייב פון איר צניעות
צניעות, קאמפלימענטס, חינוך הילדים, שלום בית, שאלות, ספיקות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת פקודי, כ"ו אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שלעפ נישט אראפ דיין ווייב פון איר צניעות, פריי זיך אז זי וויל גיין אנגעטון איידל; וויי און ביטער ווערט ווען די ווייב הויבט אן זאגן אז דאס פעלט נישט אויס, יענץ פעלט נישט אויס - דעמאלט איז נישטא וואס צו מאכן, ווייל ווען די ווייב פארלירט איר געפיל אין איידלקייט - קען מען איר נישט באצווינגען.


עס קומען צו מיר טייערע אינגעלייט זיי וויינען צו מיר וואס זיי זאלן טון, זייער ווייב הויבט אן זיך פירן נישט ווי אזוי מען דארף; אן שטרומפ, קורצע קליידער וכו' וכו', השם ירחם; אז דיין ווייב האט אן אפמאך נאר צו גיין מיט א געוויסע סארט שטרומפ - זאלסטו נישט לאכן פון איר.


דער מאן דארף שטענדיג זאגן גוטע ווערטער פאר די ווייב בנוגע איר צניעות. נישט נאר פאר די ווייב, מען דארף זאגן פאר די קינדער; די גוטע ווערטער געבט כח מען זאל בלייבן גוט, סיי מיט די אינגלעך, סיי מיט די מיידלעך. זוך צו געבן א גוט ווארט יעדן טאג פאר דיינע קינדער, צום ביישפיל, ווען דו זעסט דיין קינד גרייט אן נעגל וואסער, זאלסטו זאגן הויך: "מאמי, קוק ווי וואויל דער קינד איז, ער גרייט אן נעגל וואסער"; עס קען זיין אז די איין גוט ווארט וואס ער הערט יעצט וועט אים טראגן זיין גאנץ לעבן אנצוגרייטן נעגל וואסער. אז דו זעסט דיין טאכטער - זאלסטו איר געבן א גוט ווארט, זאג הויך: "מאמי קוק ווי שיין צניעות'דיג זי איז"; דאס וועט איר געבן א שטארקייט צו בלייבן גוט.


דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן קיט): "עס איז א גרויסע מדריגה אפילו א מענטש איז נאכנישט קיין צדיק ער זאל פארגינען א צווייטן צו זיין א צדיק"; אז דו ביסט נאכנישט ביי דעם, דו כאפסט נישט דאס גרויסקייט פון אזא שטרומפ אדער א צווייטע סארט שטרומפ, און דו זעסט דיין ווייב ווי זי איז שטארק צו גיין נאר אזוי וכו' - זאלסטו איר זאגן: "איך פריי זיך אז דו ביסט שטארק מיט איידלקייט".


בנוגע וכו'; איך קוק גוט אויף דיר, האב נישט מורא צו שרייבן דיינע ספיקות; זיי נישט פון די וואס האלטן זיך צוריק צו פרעגן ווייל אפשר וועט דער ראש ישיבה טראכטן אז מען איז צעדרייט; עס איז נישט אזוי, ווייל כל זמן מען פרעגט, ווי צעדרייט מען זאל זיין - ווערט מען אויסגעגראדט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#145 - וואויל איז דעם וואס פרעגט יעדע זאך, אזוי ווייסט מען ווי אזוי זיך צו פירן
קינדער, תפילה והתבודדות, צניעות, שלום בית, שאלות, ספיקות, אידישע שטוב, מורה דרך, טערעפי, חנופה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויקהל, כ' אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ...


ווען דו ביסט געווען ביי מיר זונטאג מיט דיין ווייב האט זי זיך זייער צואוויינט אז דו זאגסט איר זי זאל נישט קומען צום ראש ישיבה, ווייל זי שטערט וכו'.


וויל איך דיר בעטן דו זאלסט איר נאר מחזק זיין צו קומען, צו פרעגן און צו בעטן ברכות, שעם זיך נישט ווען זי זיצט מיט דיר און זי פרעגט אסאך שאלות. פריי זיך אז זי קומט דא, מען וועט איר נאר מחזק זיין צו גיין אויף די תורה וועג. וואס וועסטו טון אז זי וועט זיך שעמען צו קומען, וועט זי זיך טרעפן עפעס אן אלטע מיידל מיט גרויע האר וואס וועט איר זאגן זי זאל אנהויבן צו קוקן אויף זיך, זי זאל דיך אפלאזן, השם ישמרינו.


ווען די רבנים וואלטן געוויסט די סכנה וואס גייט פאר מיט טערעפי, ווי די גוי'אישע וועלט, די גוי'אישע טומאה ווערט געפיטערט פאר די הייליגע אידישע פאלק דורך די טערעפי - וואלטן זיי זיכער געטון פאר דעם עס אפצושטעלן.


ברוך השם ביי דיר איז גוט, דיין ווייב איז אן ערליכע, א צדיקת, איר הארץ איז אפן צום אייבערשטן; לאז איר קומען פרעגן אירע שאלות און ספיקות. קום מיט, זיץ מיט איר און שטארק איר זי זאל אלעס פרעגן; וואויל איז דעם וואס פרעגט יעדע זאך, אזוי ווייסט מען ווי אזוי זיך צו פירן.


נאך איין זאך. זאג דיין ווייב אז איך חנפ'ע נישט; דאס ווייסטו אויך גוט, אז וואס איך האלט - זאג איך. איך זאג איר זי איז צניעות'דיג - זאל זי מיר נישט זאגן אז איך זאג נישט דעם אמת, זי איז זייער איידל, און אז זי מאכט זיך די פנים וכו' - איז זי נאכאלץ צניעות'דיג. דאס וואס זי שפירט אז נישט - זאל זי בעטן דעם אייבערשטן אז זי זאל זיך אליינס ליב האבן, זי זאל ליב האבן איר לעבן. מיט אסאך תפילה טוישט זיך די טראכטן פונעם מענטש, ווי מער מען רעדט צום אייבערשטן - טוישט זיך די גאנצע הילוך המחשבה. זי איז א טייערע פרוי, איך ווייס נישט צי דו ווייסט און צי דו ביסט דאס גענוג מחשיב.


זיי איר מחזק זי זאל נישט אונטערברעכן מיט די שטוב ארבעט; זי מיינט אז נאר זי קען זיך נישט אן עצה געבן. איך געדענק ווען מיר האבן געהאלטן דארט ווי דו האלסט, מיר האבן געהאט צוויי קליינע קינדער - פלעגט מיין ווייב אויך וויינען, זי האט געמיינט אז נאר זי קען זיך נישט קיין עצה געבן, אזוי גייט עס ביי אלעמען. באלד ווערן די קינדער גרעסער, באלד וועט זיין נחת, באלד וועסטו זיצן באקוועם מיט דיין ווייב, דיינע קינדער וועלן דיר ברענגען, טראגן, מאכן, טון וכו'.


אוודאי איז אין אנהויב שווער, אבער דאס מאכט נישט מען זאל נישט וועלן חתונה האבן און האבן קינדער. דו ווייסט, עס זענען דא טערעפיסטן וואס זאגן מען זאל נישט מאכן די קליינע לעכל אין די אויער פאר א מיידל בעבי ווייל עס איז צער בעלי חיים, עס איז יסורים, עס איז געפערליך, נעבעך אויף די מענטשן. ביי אונז מאכט מען יא די קליינע לעכל, עס טוט וויי פאר איין סעקונדע און די מיידל טוט מען אן מיט א הערליכע אויעררינגל; גיי פרעג דיין ווייב צי זי וויינט נאך פון דעם, אזוי וועט זי באלד דארפן טראכטן 'אה טאקע אמאל... היינט איז א מחי' קינדער'.


על כל פנים, לאז איר קומען, שעם זיך נישט; עס איז נישט קיין בושה צו פרעגן, עס איז א בושה צו לעבן אליינס אן פרעגן.


גיי שפאצירן יעדן טאג מיט'ן אייבערשטן, הויב אן מיט דאנקען. פאר דו הויבסט אן קרעכצן, וויינען און בעטן - זאלסטו קודם דאנקען, דאס דאנקען וועט דיר עפענען דאס הארץ, עס וועט דיר שטעלן אויף די ריכטיגע שינעס.


דיין ראש ישיבה.


 


 

#144 - קיינער איז נישט אינטערעסירט אין אייער שלום בית
תפילות אויף אידיש, צניעות, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, מוהרא"ש, יענער, דמיונות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תשא, י"ד אדר א', פורים קטן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


דאס וואס איר שרייבט אז איר זוכט צו ווייזן ליבשאפט צווישן אייך און אייער מאן ווען מענטשן קוקן, ווען איר גייט שפאצירן אין גאס מאכט איר זיך בא'טעמ'ט וכו', ווען מענטשן קומען אייך אנטקעגן שמייכלט איר שטערקער צו אייער מאן און איר מאכט מיט די הענט, מיט די פיס אז מענטשן זאלן אויסגיין פאר קנאה וכו' וכו'.


עס איז א שאד צו ארבעטן אזוי שווער, פארוועם? פארוואס? פאר ווי? קיינער קוקט נישט אויף אייך, קיינער איז נישט אינטערעסירט אין אייער שלום בית. אסאך יונגע קאפלס האבן די קטנות הדעת וכו'; פארוואס זאלט איר ארבעטן אזוי שווער ווען קיינער איז נישט אינטערעסירט וכו'? ווער האט צייט צו טראכטן פון א צווייטן? מוהרא"ש האט מיר געזאגט נאכדעם וואס איך האב אים געברענגט א פאשקעוויל וואס מען האט געווארפן אויף מיר, מוהרא"ש שמייכלט צו מיר און זאגט מיר: "ווער קוקט אויף דעם? ווער האט צייט צו טראכטן פון א צווייטן?" דאס זעלבע זאג איך אייך, איר מיינט איר גייט אין גאס און אלע האבן נישט עפעס אנדערש וואס צו טון נאר צו קוקן אויף אייך ווי איר שמייכלט צו אייער מאן?


וואס מיינט איר, מענטשן האבן צייט צו טראכטן פון אייך? דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן כה): "צָרִיךְ כָּל אָדָם לְהוֹצִיא אֶת עַצְמוֹ מֵהַמְדַמֶּה", מען דארף ארויסגיין פון דמיונות, "וְלַעֲלוֹת אֶל הַשֵּׂכֶל", און צוקומען צו האבן שכל, "וְאִי אֶפְשָׁר לְהַכְנִיעַ הַדִּמְיוֹנוֹת וְהַמַּחֲשָׁבוֹת וְהַתַּאֲווֹת וְהַבִּלְבּוּלִים וְהַמְּנִיעוֹת, אֶלָּא עַל יְדֵי גְּדֻלּוֹת הַבּוֹרֵא", מען קען נישט אוועקנעמען די אלע דמיונות, שלעכטע מחשבות, תאוות און אזוי ווייטער - נאר אז מען טראכט פונעם אייבערשטן, ווי גרויס דער אייבערשטער איז; נאך זאגט דער הייליגער רבי (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קצד): "מִי שֶׁרוֹצֶה כָּבוֹד הוּא שׁוֹטֶה", ווער עס דארף כבוד איז א שוטה; ווייל דער אייבערשטער איז דא, אז דער אייבערשטער איז דא - איז נישטא די אלע קטנות הדעת.


בעטס דעם אייבערשטן די ווערטער יעדן טאג: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל ארויסגיין פון מיינע דמיונות און זוכה זיין צו באקומען שכל צו וויסן אז דו ביסט דא, אלעס ביסטו, אלעס אויסער טראכטן פון דיר - איז נאר דמיונות. העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל זיין צופרידן פון מיין לעבן, עס זאל מיר נישט אנגיין וואס אנדערע טראכטן פון מיר".

#143 - אונזער פלאץ זאל זיין ריין און הייליג, נישט רעדן וואס מ'דארף נישט
צניעות, סקול, שידוכים, רעדן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת כי תשא, י"ג אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך וויל אייך בעטן, אויב עס פאלט אייך איין א שידוך פאר אייער שוועגערין - זאלט איר דאס רעדן נאר מיט אייער מאן און מיט זיינע עלטערן, רעדט נישט צו איר.


איך וויל זייער שטארק אז די מיידלעך זאלן נישט רעדן פון בחורים; ווען עס וואלט געבליבן נאר צווישן די מיידלעך - איז איין זאך, אבער נאכדעם קומט די שמועסן אן צו די בחורים, דאס איז שוין זייער ביטער.


די תלמידות בית פיגא האבן א גוטע שדכן, די מנהלת תחי' מיט'ן ראש ישיבה פרובירן פאר זיי דאס בעסטע.


איך האף איר ווערט נישט באליידיגט אז איך שרייב אייך דאס, ביי מיר זענט איר ווייטער זייער חשוב, טאקע וועגן דעם שרייב איך אייך די בקשה. איך ארבעט זייער שווער מיט די בחורים, אינגלעך און מיידלעך, איך וויל אונזער פלאץ זאל זיין ריין און הייליג, עס איז נישט גוט דאס רעדן וכו'.


 

#142 - מיט גוטע מידות און אויסהערן די טיטשערס, וועט איר מצליח זיין
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, סקול, שבת קודש, מדות טובות, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת כי תשא, י"ב אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון אייך אז איר האט ליב סקול, איר האט ליב אייערע טיטשערס און איר הערט זיך צו אלעס וואס מען לערנט.


אז איר וועט זיך ווייטער פירן מיט אייערע גוטע מידות און אויסהערן אייערע טיטשערס - וועט איר זייער שיין מצליח זיין.


אויף אייער פראגע אויב מען מעג שפילן וכו'; שבת שפילט מען נישט מיט שניי, מען קען צוקומען צו חילול שבת.


אויף אייער פראגע וועגן הויזן וכו'; טוט נישט אן קיין הויזן, הויזן איז פאר אינגלעך, מיידלעך טראגן קליידער; הויזן איז פריצות פאר מיידלעך.


אויף די פראגע וכו'; טוט אן די קלייד וואס אייער מאמע זאגט אנצוטון.


וואס איר דארפט בעטס דעם אייבערשטן אויף אייער אייגענע שפראך.

#141 - פארוואס גיין אנגעטון פראסט? איך האב דיר אנגעקוקט מער פארשטענדליך
צניעות, קדושה, שלום בית, שטעטל, שכל

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


עס טוט מיר וויי צו הערן אז דיין ווייב גייט אנגעטון פראסט; זייט די חתונה האט זי זיך אינגאנצן געטוישט, עס זעט מיר אויס ווי דו שלעפסט איר אראפ, דו מאכסט חוזק פון גיין אנגעטון איידל. אלס מיידל האט זי זיך אנגעטון זייער שיין, זי האט געהאט חן, יעצט זעט זי אויס חלשות, השם ישמרינו.


עס באדערט מיר; זי האט מיר שטענדיג געבעטן אז זי דארף אן ערליכער בחור וואס וועט זיך פירן ערליך, אלעס טון אזוי ווי מוהרא"ש האט אונז געלערנט. זי זעט אויס אינגאנצן אנדערש, זי זעט נישט אויס פרייליך, איך האב מורא דו געוועלטיגסט אויף איר, זי האט מורא פון דיר, דו מאכסט חוזק; זי וויל נישט זיין קיין חוזק אין דיינע אויגן.


איך האב געמיינט אז דו ביסט מער דערוואקסן, איך האב דיר אנגעקוקט מער פארשטענדליך, מען קען דאך האבן א זיס לעבן מיט'ן אייבערשטן; פארוואס נאכמאכן דעם גוי? פארוואס גיין אנגעטון פראסט? פארוואס גיין אנגעטון קורץ, אויסגעשניטן און געפאסט אויפ'ן קערפער?! עס איז דאך עקלדיג און גרויליג! עס איז אפילו נישט קיין נסיון צו קוקן אויף אזא איינעם, וואס האסטו פיינט איידלקייט און שיינקייט?! איידל און שיין - דאס האט חן.


אויך טוט מיר וויי אז דו מאכסט א צאמקום פון אפאר קאפלס, מען שפילט מענער און פרויען אינאיינעם. דאס איז שוין חוצפה! דו קומסט אין שטעטל וואס קאסט מיר בלוט און שווייס, פיר און צוואנציג שעה א טאג גייט מיר אוועק פאר'ן שטעטל, אויפצושטעלן א שטאט פאר אונזערע דורות, א פלאץ פון קדושה וטהרה, א פלאץ וואו מען לעבט מיט'ן אייבערשטן, א פלאץ פון איידלקייט - מאכסטו אזעלכע זאכן? פארוואס זאלסטו דאס טון צו מיר?!


איך בין געווען אין ארץ ישראל ווען איך האב דאס געהערט, איך בין אזוי צעבראכן געווארן פון דעם; דאס האסטו געלערנט ביי מיר? דיין ווייב איז דיר נישט אינטערעסאנט? נאר ווען די חברים מיט זייערע ווייבער זענען דארט?!


איך בעט דיר זייער, דריי אויס דעם רעדל און הייב אן פארן די גוטע וועג; פארברענג מיט דיין ווייב, מאך איר פרייליך. אלעס קענסטו טון מיט איר אליינס אן קיין חברים, אן קיין בילדער, אן קיין אינסטעגראם וכו', און מאך נישט קיין מסיבות פון קאפלס. עס איז עקלדיג, גרויליג, ברעכאכץ; ווילסט שפילן? שפיל מיט איר; ווילסט עסן, גרילן, טשילן, שיפלען, בייקן, הייקן - מיט איר אליינס, און דיין אזויגערופענער חבר - לאז אים פארברענגען מיט זיין ווייב, מיש נישט קיין יוצרות.


 

#140 - איר קענט דינגען א לעפטאפ פאר די חיזוק שיעור פאר פרויען
צניעות, חיזוק פאר פרויען, שאלות, קאמפיוטער

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איר קענט דינגען א לעפטאפ און זיך צאמנעמען פרויען צו הערן א שיעור פון חיזוק.


איר קענט זינגען אין שטוב.


א ליכטיגן חנוכה.

#139 - אייבערשטער היט מיך פון שלעכטס
פחדים, תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, חברים, צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, שלאפן, מזוזה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


די חשוב'ע תלמידה ... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב, ליבערטי


איך הער זייער גוטע גרוסן אויף אייך, אייערע טיטשערס זאגן אז איר פירט זיך מיט דרך ארץ, איר זענט צניעות'דיג און איידל; איר מאכט מיר אסאך נחת, אויך האבן אייערע עלטערן נחת פון אייך.


וואס איר דארפט – זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן, ווען מען בעט דעם אייבערשטן זען מען גרויסע ניסים.


אויך זאלט איר העלפן אייער מאמע, עס איז זייער א גרויסע מצוה צו העלפן א מאמע.


שפילט זיך מיט גוטע מיידלעך און חבר'ט זיך נאר מיט גוטע מיידלעך; איר זאלט זיין פון די מיידלעך וואס פאלגן וואס די טיטשער זאגט.


בעפאר איר גייט שלאפן זאלט איר קושן די מזוזה און בעטן ביי די מזוזה: "אייבערשטער היט מיך פון שלעכטס"; דעמאלט וועט איר נישט מורא האבן פון גארנישט.


פון דער ראש ישיבה.

#138 - געב אכטונג צו מאכן הפצה ווי מ'דארף, ס'זאל נישט ארויסקומען מכשולות
צניעות, הפצה, שם רע

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיי נישט קיין אויבער חכם; אז איך זאג דיר זאלסט אכטונג געבן נישט רעדן מיט מיידלעך - ווייס איך וואס איך זאג.


איך ענטפער אויך נישט פאר קיין מיידלעך און איך נעם נישט אויף קיין מיידלעך, איך רעד נאר מיט תלמידות מיט די הסכמה פון זייערע עלטערן, און אויפ'ן טעלעפאן רעד איך בכלל נישט.


מוהרא"ש האט מיר דאס געזאגט מיט יארן צוריק ווען מען האט באשמוצט א ברסלב'ער משפיע, מען האט ארויסגעלאזט אויף אים א שם רע (אגב, מוהרא"ש האט מיר דעמאלט געזאגט אז אלעס איז שקר, עס איז א בלבול, עס איז נישט אמת, עס איז אלעס וועגן געלט), אז איך זאל זייער אכטונג געבן נישט צו רעדן אויפ'ן טעלעפאן מיט מיידלעך און פרויען, און נישט אויפנעמען. מוהרא"ש האט מיר געזאגט אז ער געבט זייער אכטונג ווען ער נעמט אויף פרויען אז עס זאל זיין א גבאי אין צימער.


אז מען רופט דיר בעטן ספרים - זאלסטו בעטן אן אדרעסס און ברענגען צום טיר; חס ושלום זיך אפשמועסן צו טרעפן ערגעץ שטילערהייט. אז דו וועסט מיר נישט פאלגן וועסטו מער חרוב מאכן ווי אויפטון, איך ווייס וואס איך זאג.


דאס וואס מען האט דיר גערופן פון די פאליציי וכו' - דאס איז אן אויסנאם פאל; דער בחור איז אנטלאפן, זיי זוכן דעם בחור, א גאנצע סיפור באריכות. דאס מיינט נישט צו זאגן דו זאלסט נישט ענטפערן מער דעם טעלעפאן פאר בחורים; אז א בחור רופט דיר, ער וויל ספרים, ער וויל חיזוק - זאלסטו אים געבן, אבער מיידלעך זאלסטו נישט ענטפערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#137 - לערנט די כלות מיט די ווייבלעך די שיינקייט פון צניעות
צניעות, סקול, חיזוק פאר פרויען, מוסדות, הדרכות, קליידער

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד אונזער חשוב'ע מנהלת תחי' ברסלב, ליבערטי


איך בין יעצט אין הימל העכער די וואלקענעס, אויפ'ן וועג צו מקומות הקדושים. איך וועל מתפלל זיין פאר אייך און פאר אלע טיטשערס און תלמידות.


איך וויל אייך בעטן, ווערן איר געבט שיעורים פאר כלות און ווייבלעך, זאלט איר זיי זאגן וואס מוהרא"ש האט געהאלטן וועגן נעי"ל פאלי"ש, מוהרא"ש איז געווען זייער דערקעגן. מוהרא"ש האט קיינעם נישט געשוינט, ווען פרויען האבן געפרעגט מוהרא"ש אויב זיי מעגן לייגן נעי"ל פאלי"ש איז מוהרא"ש געווארן זייער צוקאכט און געזאגט א שטארקע ניין.


אפילו די פרויען וואס מען קען זיי נאכנישט זאגן אלעס, מען דארף גיין מיט זיי שטייטלעך, בהדרגה; די פרויען וואס מוהרא"ש פלעגט זיי נישט זאגן אין אנהייב ווי אזוי זיך צו פירן - אויך זיי האט מוהרא"ש שטרענג געזאגט אז מען טאר דאס נישט לייגן. אפילו די קלעי"ר (די דורכזיכטיגע) איז אסור, אויך איז דאס א חציצה, עס ברענגט צו גרויסע מכשולות.


לערנט די כלות מיט די ווייבלעך די שיינקייט פון צניעות, דאס זיסקייט פון אידישע קליידער. אפילו זיי מאכן זיך שיין פאר'ן מאן וכו' זאלן זיי זיך שיין מאכן אויף די אידישע וועג. די וואס לערנען מיט כלות זיך אהערצושטעלן מיט פריצות'דיגע בגדים - איז דמיונות; עס העלפט נישט, עס מאכט נישט פרייליך און עס מאכט נישט זאט.


בנוגע דער גוי אין סקול; איך זאג נאכאמאל קלאר און הויך, איך האף מען וועט מיר הערן פון פאלגן: "איך וויל נישט עס זאל זיין א גוי אין סקול אין די שעות וואס די קינדער זענען דארט!" ענדערש זאל זיין שמוציג, ענדערש זאל מען זיך נישט קיין עצה געבן, ווי איידער א גוי טמא זאל זיך דרייען צווישן די מיידלעך.


 

#136 - פרעגט אייערע עלטערן ווי אזוי זיך צו פירן
כיבוד אב ואם, צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וישלח, י' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון אייערע טיטשערס אז איר פירט זיך מיט דרך ארץ, ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ פון די וויכטיגסטע זאכן. דער רבי האט זיך אמאל אויסגעדרוקט: "ווען קסרים און קעניגן וואלטן געוויסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן מיט מיינע תלמידים, וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער לערנען ביי מיר"; אזוי שטארק איז געווען ביים רבי'ן דער זאך פון דרך ארץ.


בנוגע דער שכן וואס איר פלעגט שפילן מיט אים ווען איר זענט געווען יונג און יעצט איז ער שוין עלטער און ער זוכט צו רעדן מיט אייך, ער פרעגט אייך שאלות; מאכט זיך נישט וויסנדיג פון אים ווען ער פרעגט אייך שאלות, געבט אכטונג, יעצט זענט איר שוין עלטער קענט איר מער נישט רעדן מיט פרעמדע בחורים אדער אינגעלייט.


בנוגע אויב איר זאלט גיין מיט א הארץ קייטל וכו'; פרעגט אייערע עלטערן, זיי זענען זייער ערליך און איידל, ווי אזוי זיי זאגן אייך - אזוי זאלט איר זיך פירן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#135 - הכנסת אורחים ראטעוועט פון שלעכטס
קינדער, צניעות, חינוך הילדים, שטעטל, הכנסת אורחים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר וזוגתו תחי' ברסלב, ליבערטי


אוודאי און אוודאי זאלט איר ארייננעמען געסט אויף סעודות שבת, עס זענען דא יונגע משפחות אין שטעטל וואס האבן נישט זייערע עלטערן דארט, זיי זוכן וואו צו עסן סעודות שבת; איז א גרויסע מצוה אריין צו נעמען געסט.


געב נאר אכטונג עס זאל זיין מיט יראת שמים; די מענער זיצן אויבן אן נעבן דיר און די ווייבער פון אונטן ביי די אנדערע זייט, אויך זאלסטו זען מען זאל רעדן פון מעשיות פון תפילה, מעשיות פון הפצה, מעשיות פון צדיקים וכדומה.


הכנסת אורחים ראטעוועט פון שלעכטס. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות הכנסת אורחים, חלק א', סימן ב): "עִיר שֶׁאֵין בָּהּ הַכְנָסַת אוֹרְחִים", א שטאט וואו עס איז נישטא קיין הכנסת אורחים, "בָּאִים לִידֵי גִּלּוּי עֲרָיוֹת", ברענגט דאס צו עבירות, "וְעַל יְדֵי גִּלּוּי עֲרָיוֹת בָּא עֲלֵיהֶם הֲרִיגָה", השם ישמרינו.


קינדער וואס וואקסן אויף מיט הכנסת אורחים – ווערן בעלי חסד. ביי מיינע עלטערן זעען שטענדיג געווען געסט, מען פלעגט איינקויפן ספעציעלע נאש און טרינקען ווען מיר האבן געהאט געסט; עס איז געווען אזא שמחה אין שטוב צו קענען מקיים זיין די מצוה פון הכנסת אורחים.

#134 - בעטן דעם אייבערשטן ליב צו האבן איידלקייט, אידישקייט, און ערליכקייט
צניעות, חיזוק פאר פרויען, קליידער

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויצא, ד' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


צניעות איז א געפיל; עס איז שווער צו זאגן אזוי און אזוי מוז מען גיין, און ווער עס גייט נישט אזוי איז שלעכט.


עס איז דא זייער אסאך ערליכע משפחות וואס גייען נישט מיט די זאך וכו', קען מען נישט זאגן אז מען מוז גיין מיט דעם און אז נישט איז עס פריצות, דעריבער קען איך אייך נישט זאגן אז איר מוזט גיין מיט די זאך, איך קען אייך אבער מחזק זיין איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן איר זאלט ליב האבן איידלקייט, איר זאלט ליב האבן אידישקייט, ערליכקייט. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה, מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", א פרוי וואס פירט זיך איידל - וועט האבן ערליכע דורות.


הרב הקדוש מסאטמאר זכותו יגן עלינו האט איינגעפירט די זאך מען זאל גיין מיט א פארנייטע בענדל פון אונטער די פיס, מען זאל זען אז דאס איז שטרומפ.

#133 - די מיידלעך זאלן זען א ריכטיגע ביישפיל ווי אזוי זיך צו פירן
צניעות, לערערין, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תולדות, כו מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', תלמידה בית פיגא


איך בעט זייער אסאך דעם אייבערשטן פאר אלע בית פיגא תלמידות, זיי זאלן אויסוואקסן ערליך און איידל, און געלויבט דעם אייבערשטן אז מען זעט אויף די תלמידות אז זיי פירן זיך ערליך.


איך בין זייער איבערגענומען פון אייער צניעות, פון אייער איידלקייט; עס איז גוט פאר אונזער סקול צו האבן אזא ביישפיל ווי איר זענט, די מיידלעך זאלן זען און ארייננעמען אין זיך ווי אזוי א אידישע פרוי דארף זיך פירן, סיי מיט'ן אנטון און סיי מיט די אויפפירונג.


אויך אייער מאן איז זייער איידל און ערליך, פול מיט יראת שמים.


 


 

#132 - אז דער טאטע דאווענט מיט מנין, וועלן די קינדער נישט ליידן צרות
קינדער, צניעות, סגולות, דאווענען, מנין

בעזרת ה' יתברך


ליל שישי פרשת וירא, ט"ז מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב זייער הנאה אז דו האסט זיך מקבל געווען צו דאווענען די דריי תפילות מיט מנין, דו ביסט זייער מקפיד צו גיין אין שול אלע דריי תפילות.


ווען א איד גייט אין שול דריי מאל א טאג דאווענען שחרית, מנחה און מעריב - היט אים דער אייבערשטער. אויך איז דאס א סגולה פאר קינדער, די קינדער ליידן נישט קיין צרות בזכות וואס דער טאטע דאווענט מיט מנין, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן נב): "יַקְדִּים וְיַחְשִׁיךְ לְבֵית הַכְּנֶסֶת, עַל יְדֵי זֶה יַאֲרִיךְ יְמֵי בָנָיו", אז מען גייט אין שול צופרי און ביינאכט - לעבן די קינדער; און פארקערט חס ושלום, אויב מען גייט נישט אין שול, זאגט דער רבי (שם אות תפלה, סימן לו): "גּוֹרֵם גָּלוּת לְבָנָיו", ווערן די קינדער פארטריבן.


איך וויל דיר בעטן א טובה, זאג מיר נישט אפ; זיי מחזק דיין ווייב זי זאל גיין אנגעטון איידל, זי דארף אביסל חיזוק, זי איז זייער וואויל אבער זי ווערט נאכגעשלעפט. דו דארפסט איר געבן גוטע ווערטער ווען זי טוט זיך אן איידל, זי איז געווען אלץ מיידל זייער איידל, יעצט ווערט זי צעפאלן פון די משפחה וכו'.


דו ווילסט דאך גוטע קינדער; נעם די עצה וואס דער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", א פרוי וואס פירט זיך איידל און צניעות'דיג וועט זוכה זיין צו גוטע קינדער.

#131 - זיכער מאכן אז די קיאסק איז מסודר מיט מחיצות בצניעות
צניעות, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת לך לך, ד' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב געזען די בילדער פון די נייע קיאסק; איך וויל דיר זאגן אז איך וועל נישט לאזן מען זאל נוצן די קיאסק נאר אויב עס איז אפגעטיילט מיט מחיצות.


איך ווייס נישט וואס דו טראכסט; ווי אזוי קען מען זיצן דארט מענער מיט פרויען אינאיינעם? דו גאנצע געדאנק פונעם קיאסק איז דאך נאר העלפן די משפחות אין שטעטל זאלן זיין ריין אן קיין ראיות אסורות, מען זאל נישט האבן קיין טעלעפאן, טעבלעט, קאמפיוטער אין שטוב; יעצט אז דו מאכסט די טישן איינס נעבן צווייטן אן קיין מחיצות איז דאס נאך ערגער.


איך בעט דיר זייער, טראכט וואס דו קענסט טון עס זאל זיין אפגעטיילט מענער מיט פרויען, עס זאל נישט ארויסקומען קיין שלעכטס פון די זאך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#130 - צניעות ביים ארבעטס פלאץ
צניעות, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז די ארבעט איז אפגעטיילט, מענער באזונדער און פרויען באזונדער איז נישט קיין פראבלעם; זי קען נעמען די ארבעט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#129 - די קינדער קומען אהיים מיט א ליבשאפט צו צניעות
צניעות, סקול, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך פריי זיך זייער אז איר נעמט אן נאך א יאר צו לערנען מיט אונזערע קינדער אין "בית פיגא", איך האף איר האט פארשטאנען וואס מיר האבן גערעדט נעכטן ביי די אסיפה מיט אלע טיטשערס.


איינע פון די עיקרים וואס איך פארלאנג פון די טיטשערס, אז מען זאל אריינלייגן אין די קינדער א ליבשאפט צו איידלקייט, א ליבשאפט צו צניעות; וויפיל איך הער צוריק פון די עלטערן זאגן זיי אלע אז די קינדער קומען אהיים מיט אזא ליבשאפט צו צניעות.


א טייל עלטערן זאגן מיר אז זיי ווילן אנטון די קינדער נישט אזוי ווי מען דארף (די עלטערן האבן א פארקערטע געפיל, זיי האט מען אריינגעלייגט א פיינטשאפט צו צניעות וכו'), אבער די טעכטער וויינען, זיי בעטן: "מאמי, איך וויל מער איידעלער, איך האב ליב צניעות".


דאס איז – ווי איך פארשטיי – אייער ארבעט; ווי איר מאכט עס מיט א שטארקע חכמה, נישט געצווינגען, איר מאכט עס פרייליך, איר מאכט מען זאל דאס וועלן.


אין דעם זכות זאלט איר האבן א גוט געבענטשט יאר.

#128 - אייער צניעות איז א ביישפיל פאר די תלמידות
צניעות, סקול, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת עקב, ט"ז מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


יישר כח פאר'ן העלפן די סקול אזוי געטריי.


איך בין אייך זייער דאנקבאר פאר אלעס וואס איר טוט פאר אונזערע קינדער, איך האף איר וועט בלייבן ארבעטן קומענדיגע יאר ביי אונז אין בית פיגא.


אייער צניעות איז א ביישפיל פאר די תלמידות, די קינדער שמועסן צווישן זיך אז זיי ווילן גיין אנגעטון אזוי שיין צניעות'דיג ווי אייך נאך די חתונה.

#127 - טיטשערס וואס האבן ליב אידישקייט
צניעות, לערערין, סקול, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ואתחנן-נחמו, י"ד מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


נעכטן זאגט מיר די מנהלת מרת ... תחי' אז זי האפט איר וועט בלייבן טיטשער פאר די קליינע קינדער, ווייל איר זענט זייער א גוטע טיטשער, איר לייגט אריין אין די קינדער יראת שמים, א ליבשאפט צו צניעות, א ליבשאפט צו זיין א איד.


איך דארף אזעלכע טיטשערס וואס האבן ליב אידישקייט, איך דארף טיטשערס אין סקול וואס וועלן איבערגעבן פאר די קינדער א ליבשאפט צו צניעות; די עלטערן זאגן מיר אז זיי וואלטן נישט אזוי מקפיד געווען אויף צניעות ביי די קליינע קינדער, אבער די קינדער ווילן צניעות, די קינדער וויינען און זאגן: "מאמי, די קלייד איז נישט צניעות'דיג".


יישר כח פאר אייער איבערגעגעבענע ארבעט.

#126 - א בעדינג סוט פאר א פרוי איז א פריצות'דיגע זאך
צניעות, בין המצרים, חיזוק פאר פרויען, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת דברים, ג' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


בנוגע אויב מען מעג גיין מיט א בעדינג סוט אונטער די שווים קלייד; א בעדינג סוט פאר א פרוי איז א פריצות'דיגע זאך. ליידער מיינט מען אז דאס איז א חומרא, מען איז אויסגעמישט צווישן גוים, מיר זענען איינגעזינקען אין גלות, הייבט מען אן זיך אפצולערנען פון זיי, ביז מען מיינט אז עס איז א חסידי'שע פרומע זאך צו שווימען מיט א שווים קלייד, ווען דאס איז נישט קיין חומרא, דאס איז נישט קיין פרומע זאך; דאס איז א אידישע זאך.


אויב זענט איר נאך ווייט פון דעם, איר קוקט אויף דעם ווי א יאנטשי זאך וכו'; זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן ער זאל אייך העלפן איר זאלט זוכה זיין צו באקומען א געפיל פאר צניעות. צניעות איז אן איידעלע זאך, נישט יעדער האט אין דעם א געפיל, מען דארף זיין איידל צו וועלן זיין איידל, מען דארף זיין ריין צו האבן א געפיל אין זיין ריין, אפילו ווער עס איז ווייט פון איידל, ווייט פון זיין ריין - קען צוקומען צו דעם דורך תפילה והתבודדות.


בנוגע זיך וואשן אין די ניין טעג; די פוסקים זאגן אז אויב מען איז פארשוויצט מעג מען זיך וואשן ביי די פלעצער וואו מען איז פארקלעבט און פארשוויצט, דער איסור איז זיך באדן פאר תענוג.


בנוגע וכו'; מען קען זיין אין ברסלב און נישט זיין קיין ברסלב'ער, און מען קען זיין אינדרויסן פון ברסלב און זיין א ברסלב'ער חסיד; עס איז נישט געוואנדן וואו מען איז.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#125 - תלמידות בית פיגא וועלן גיין אנגעטון איידל און שיין
צניעות, סקול, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


יישר כח; איך האף איר וועט מיר העלפן קומענדיגע יאר אין סקול.


א גרוס פון אייער מאן; ער לערנט זייער פלייסיג און ער פירט זיך מיט יראת שמים.


אייער אנטון איז זייער איידל און זייער שיין; איך בין זיכער אז אלע קינדער פון סקול קוקן אנדערש אויף צניעות ווען מען זעט אייך, מען קוקט אויף א טיכל ווי א שיינע זאך, נישט ווי א יאנטשי זאך.


דאס איז מיין חלום, אז תלמידות בית פיגא וועלן גיין אנגעטון איידל און שיין.

#124 - צניעות איז נישט יאנטשי; עס איז שיין, רייך און הערליך
צניעות, סקול, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


יישר כח פאר אייער געטרייע ארבעט אין סקול.


א גרוס פון אייער מאן ... נרו יאיר; ער איז א טייערער אינגערמאן, ער לערנט זייער פלייסיג און פירט זיך מיט גרויס יראת שמים.


איר מאכט א קידוש השם מיט אייער שיינע אנטון; אלע וועלן אייך נאכמאכן, ווייל איר ווייזט אז צניעות איז נישט יאנטשי, עס איז שיין, רייך און הערליך.

#123 - הויזן פאר א פרוי איז פריצות
צניעות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת קרח, כ"ו סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, בני ברק


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס איז אזוי שווער צו פארשטיין?! הויזן פאר א פרוי איז פריצות! נישט קיין חילוק ביים אויפזיין, ביים שלאפן צי ביים מאכן עקסערסייז - הויזן פאר פרויען איז פארקערט פון צניעות.


דאס איז די וועג ווי אזוי מען לעבט, ביים שלאפן דעקט זיך אויף די פיס; אנטון הויזן אז די פיס זאל זיין שטענדיג צוגעדעקט - איז נישט קיין צניעות, דאס איז פארקערט פון צניעות.


אינטערעסאנט אז מען פארשטייט דאס נישט אליינס און עלטערן זענען נישט מקפיד אויף דעם.


וואויל איז די פרויען וואס געבן אכטונג אויף צניעות, וועלן זיי זיין אפגעהיטן פון שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.