בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#174 - אין בית פיגא איז הלכה זייער א וויכטיגע שיעור
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, סקול, תהלים, שאלות, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויצא, ד' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ירושלים


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך האב זייער הנאה אז איר לערנט גוט הלכות שבת; אין בית פיגא איז הלכה זייער א וויכטיגע שיעור, ווייל דער רבי האט זייער מקפיד געווען אויף הלכה. דער רבי האט געוואלט מען זאל לערנען יעדן טאג הלכה (שיחות הר"ן, סימן כט); נאר אז מען לערנט הלכה - ווייסט מען ווי אזוי זיך צו פירן.


איר פרעגט זייער א גוטע פראגע, אויב מען האט אראפגעווארפן שבת א שטיקל פרוכט אדער שאלאכטס אינדרויסן אין חצר, דאס איז דאך א פראבלעם פון זורע, און אז מען הויבט אויף די שאלאכטס איז דאך א פראבלעם פון מוקצה, ווילט איר וויסן אויב מען זאל עובר זיין אויף מוקצה כדי נישט עובר צו זיין אויף זורע.


איך זע אז איר הערט זייער גוט אויס אייער לערערין און איר פארשטייט גוט די הלכות.


דער ענטפער איז, עס ווענדט זיך וואס פאר א סארט שאלאכטס מען רעדט און וואס פאר א סארט קערלעך, ווייל שאלאכטס און קערלעך וואס איז ראוי צו עסן פאר בעלי חיים - איז נישט מוקצה, דעמאלט איז נישט קיין פראבלעם דאס אויפצוהייבן, און אויב איז דאס שאלאכטס און קערלעך וואס איז נישט ראוי צו עסן פאר בעלי חיים - ווענדט זיך; אויב איז דאס א גרף של רעי, דאס מיינט עס מאכט שלעכט פאר'ן מענטש - מעג מען דאס ווייטער אויפהייבן, און אויב איז דאס נישט ראוי פאר בעלי חיים און אויך נישט קיין גרף של רעי - דעמאלט טאר מען דאס נישט אויפהייבן אלס מוקצה, און אלס זורע איז מען נישט עובר נאר אויב מען טוט דאס בכוונה.


זאגט תהילים, און פלעכט אריין אייגענע תפילות אין אייער שפראך - אידיש.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#173 - טרייבט ארויס אלע נעגאטיווע מחשבות
פחדים, קינדער, חיזוק פאר פרויען, רפואה, יבנאל, תהלים, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויצא, ד' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


מרת ... תחי', יבנאל


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זארגט נישט, איר וועט האבן א שיינע שטוב מיט קינדער, טרייבט ארויס אלע נעגעטיווע מחשבות. דאס איז א וועג פונעם יצר הרע צו דערשרעקן יונגע ווייבלעך אז זיי גייען נישט האבן קיין קינדער; אלע יונגע ווייבלעך האבן די זעלבע מחשבות, זיי פייניגן זיך אומזיסט. איך בעט אייך זייער, טרייבט ארויס די סארט מחשבות; איך זאג אייך איר וועט האבן א שיינע שטוב מיט קינדער.


זאגט דעם יום תהילים יעדן טאג, אזוי וועט איר ענדיגן יעדע וואך ספר תהילים, און יעדע מאל איר מאכט א סיום אויף תהילים שרייבט אריין ביים סוף ספר תהילים. ובנוגע אז ביז אהער האט איר נישט געהאלטן חשבון וכו'; קוקט נישט וואס איז געווען ביז אהער, הויבט אן פון יעצט א פרישע חשבון.


גייט ארויף צום ציון פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, בעטס דארט אלע אייערע בקשות. דארט איז א פלאץ וואס איז מסוגל פאר תשובה, דארט קען מען זיך גוט אויסגיסן דאס הארץ צום אייבערשטן, אויך בעט איך אייך, זייט מיך דארט מזכיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#172 - פארצייכענען אינעם תהילים די סיומים
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נח, א' דראש חודש חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


די חשוב'ע בית פיגא תלמידה ... תחי', ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייבער בריוו.


זייער שיין צו הערן די שיינע מעשה פון תפילה, יעצט זעט איר אז וואס מען בעט דעם אייבערשטן - באקומט מען, מען דארף נאר בעטן און בעטן, נישט מיד ווערן.


איך וועל זיך זייער פרייען אז איר זאלט מיר שרייבן ווען איר זאגט תהילים און איר מאכט א סיום, אויך זאלט איר זיך פארצייכענען אין אייער תהילים אייערע סיומים.


 

#171 - מען מעג רעדן צום אייבערשטן אינמיטן שמונה עשרה
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, דאווענען

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


... תחי', תלמידה בית פיגא ירושלים


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך צו הערן פון אייערע לערערינס אז איר פירט זיך מיט גרויס דרך ארץ און איר האלט מיט אלעס וואס מען לערנט.


איך פריי זיך צו הערן אז איר זאגט תהילים, און איר האט שוין געענדיגט ספר תהילים זעכצן מאל; ווי איז דא עפעס שענערס צו הערן? א קינד פון צוועלף יאר האט שוין די השגות פון זאגן תהילים. גייט ווייטער אויף די גוטע וועג; זאגט יעדן טאג אביסל תהילים און בעטס דעם אייבערשטן אין אייער שפראך אלעס וואס איר דארפט.


איך האב געשיקט קיין ארץ ישראל ספר תהילים'ס צום מנהל המוסד נרו יאיר, ער זאל אויסטיילן פאר אלע תלמידות וואס זאגן תהילים.


בנוגע די פראגע אויב מען מעג רעדן צום אייבערשטן אינמיטן שמונה עשרה; צום אייבערשטן קען מען אלץ רעדן. דוד המלך זאגט (תהלים מב, ט): "תְּפִלָּה לְאֵל חַיָּי" דאווענען צום אייבערשטן איז מיין לעבן, מיין אטעם; אזוי ווי אטעמען איז נישט קיין הפסק אזוי איז רעדן צום אייבערשטן, מען קען אלץ רעדן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#170 - זייער גוט אז איר האט אויפגעהערט הערן די נייעס
פחדים, חיזוק פאר מיידלעך, סקול, תהלים, נייעס

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייער גוט אז איר האט אויפגעהערט הערן די נייעס, אפילו די חסידי'שע נייעס, ווי קול מבשר און דאס גלייכן, ווייל נייעס דערשרעקט, נייעס ברענגט זארג; ענדערש הערט אויס שיינע שיעורים פון אמונה, חיזוק און יראת שמים.


זייער שיין צו הערן אז א יונג קינד, א מיידל פון פופצן יאר - זאל זיך אזוי באפלייסן אין זאגן תהילים, אז איר גייט יעצט ענדיגן די זעכציגסטע מאל תהילים; זייט ממשיך מיט זאגן תהילים, תהילים וועט אייך נישט לאזן פאלן.


בנוגע וכו'; בלייבט אין שולע, עס איז נישט כדאי יעצט ארויסצוגיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#169 - אנטון א טיכל נאך די חתונה, און זוכה זיין צו קינדער צדיקים
קינדער, צניעות, סגולות, תהלים, סיפורי צדיקים, כלה, טיכל

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


הכלה ... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער אז איר זאגט תהילים און איר האט שוין געזאגט הונדערט מאל גאנץ ספר תהילים. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן צב) תהילים איז אזוי ווי א וואקער; ווען איינער קען נישט גיין חס ושלום, אדער מען איז עלטער און מען וויל נישט פאלן - כאפט מען זיך אן אין א וואקער, אויף א משענת; אזוי איז תהילים, אז מען זאגט תהילים פאלט מען נישט.


וואויל איז אייך כלה אז איר גייט אנטון א טיכל נאך די חתונה. די צדיקת אדל, דעם בעל שם טוב'ס טאכטער - איז געגאנגען מיט א טיכל. דער הייליגער רבי'ס מאמע, די צדיקת פיגא עליה השלום איז געגאנגען א טיכל. דער רבי'ס ווייב, די צדיקת סאשיא עליה השלום איז געגאנגען מיט א טיכל. אויך מוהרא"ש'ס מאמע, מלכה עליה השלום - איז געגאנגען מיט א טיכל; זיי האבן אלע זוכה געווען צו קינדער צדיקים.


איך וואונטש אייך א ברכה, דער אייבערשטער זאל אייך געבן ערליכע קינדער. מוהרא"ש דערציילט, ווען דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו איז געווען אויפ'ן וועג קיין ארץ ישראל איז ער געווען אין איסטאנבול אויף פסח, האט דער הייליגער בעל שם טוב געזאגט, ער האט געזען דארט אינגעלייט מיט זייער הייליגע נשמות, זיי האבן געהאט נשמות פון תנאים; אלס צוליב די צניעות פון זייערע מאמעס, די פרויען דארט זענען געווען זייער איידל; זעט מען וואס מען איז זוכה ווען מען גייט אנגעטון איידל.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#168 - אז מ'פארפאסט א שיעור, קען מען הערן די קומענדיגע שיעור
תהלים, דרשות, פרויען צאמקום

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די שיעורים וואס מען געבט ביי די פרויען צאמקום - קען מען נישט אפכאפן, אויב מען כאפט דאס אפ - איז דאס א גניבה, און אויב מען האט אין שטוב אפגעכאפטע שיעורים - דארף מען דאס פארמעקן, דאס איז גניבה.


עס איז געווען וואס האבן נישט געפאלגט, דאס האט געמאכט אז מען זאל אויפהערן מיט די שיעורים וכו'. שפעטער האט מען נאכאמאל אנגעהויבן מיט די שיעורים, אבער אז איך וועל צוריק הערן אז מען כאפט דאס אפ - וועט מען דאס אינגאנצן אפשטעלן.


בנוגע וואס איר בעט, איר האט פארפאסט די וואך די שיעור און איר פרעגט וואו איר קענט דאס הערן; מיר מאכן די שיעורים יעדע וואך, און אויב מען פארפאסט א שיעור - דארף מען נישט ווארטן ביז קומענדיגע חודש, נאר מען קען הערן א פרישע שיעור דעם קומענדיגן וואך; די שיעורים וואס מען פארפאסט קען מען נישט הערן.


איך בעט אייך איר זאלט איבערגעבן פאר אלעמען נישט אפצוכאפן, און אז מען פארפאסט א שיעור זאל מען ווארטן מיט געדולד פאר די קומענדיגע שיעור.


זאגט יעדן טאג דעם יום תהילים, וועט איר זען גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#167 - זאגן מיט סבלנות נאכאמאל און נאכאמאל פאר די קינדער
קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, תהלים, סבלנות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ"א מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די איינציגסטע וועג מצליח צו זיין מיט קינדער - איז זאגן נאכאמאל און נאכאמאל, נישט מיד ווערן פון זאגן. קינדער זענען נישט שלעכט; קינדער זענען גוט און וואויל, מען דארף זיי לערנען ווי אזוי זיך צו פירן.


בנוגע וכו'; דאס קען מען אויך אויסלערנען, מיט סבלנות קען מען דאס אויך פועל'ן, נאר זיך נישט פארלירן; יעדעס מאל מען זעט די קינדער לייגן די הענט וכו', זאגט מען נאכאמאל רואיג זיי זאלן נישט לייגן דארט די הענט.


נאך א וויכטיגע זאך צו מצליח זיין מיט די קינדער: די עלטערן דארפן גלייבן אין זיך, זיי דארפן וויסן אז די אלע ווערטער וואס זיי לערנען די קינדער - גייט אריין אין זיי, אסאך מאל פריער און אסאך מאל שפעטער, און אפילו מען זעט נישט גלייך ווי זיי פאלגן - דארף מען זיך האלטן רואיג און זיך נישט פארלירן, נאר לערנען די קינדער נאכאמאל און נאכאמאל וואס איז ריכטיג און וואס איז גוט.


זאגט יעדן טאג אביסל תהילים, כאטשיג איין קאפיטל, און ביים זאגן תהילים בעטס דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, געב מיר ערליכע געזונטע קינדער".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#166 - איך בין זייער צופרידן פון די גרוסן פון די מוסדות אין ירושלים עיה"ק
סקול, מוסדות, תהלים, סיום, ישיבה, ארץ ישראל, ירושלים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חיי שרה, כ' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש ירושלים


איך וויל דיר בעטן זאלסט מחזק זיין דעם מלמד אין טברי'; אויב דו קענסט אריבערגיין לכל הפחות איינמאל א וואך מחזק זיין די חדר, און מיר מודיע זיין אלע פרטים וואס טוט זיך דארט.


איך האב געהאט דא נעכטן האברך אברהם רוטמאן, איך האב מיט אים געשיקט תהילים'ס פאר די תלמידות פון בית פיגא. דו זאלסט דאס אויסטיילן פאר די מיידלעך, פארשטייט זיך נאר פאר די עלטערע תלמידות וואס זאגן שוין תהילים.


איך בין זייער צופרידן פון די גרוסן וואס איך באקום פון די חדר, סיי אין ירושלים און אין טבריה און פון בית פיגא ובעיקר פון די ישיבה קטנה, נעכטן איז געווען א סיום הש"ס א בחור'ל האט מסיים געווען די צווייטע מאל ש"ס, דער מגיד שיעור ווייסט גאר גוט וואס איך וויל, און ער טוט די ארבעט הונדערט פראצענט ממש ווי איך וואלט דאס אליינס געפירט.


איך האב נאך אסאך צו שרייבן, איך דארף אריינלויפן צו די בחורים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#165 - ווער קען חתונה מאכן אין ישיבה פאר אומזיסט?
כיבוד אב ואם, תהלים, משניות, אידיש געלט, ישיבה, חתונה, שמחות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בראשית, כ"ד תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער חתן ... נרו יאיר


מזל טוב פאר דיין שידוך, דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט אויפשטעלן א שיינע ערליכע שטוב, מיט ליכטיגע דורות.


בנוגע חתונה האבן אין ישיבה וכו'; איך פריי זיך זייער צו יעדע חתונה אין ישיבה פון א תלמיד הישיבה מיט א תלמידה פון בית פיגא, אבער דאס קען זיין נאר מיט צוויי תנאים.


ערשטנס, נאר אז די עלטערן פון ביידע צדדים זענען מסכים.


איך האב געמאכט מען זאל קענען חתונה האבן אין ישיבה - גרינגער צו מאכן פאר די עלטערן, זיי זאלן נישט דארפן ווערן בעלי חובות, נאר גרינגער צו מאכן; אבער אויב די עלטערן שעמען זיך חתונה צו מאכן אין א שול - וויל איך נישט דו זאלסט זיך מתחצף זיין צו זיי.


איך האב דאס אויך געזאגט פאר דיין כלה תחי'; זי פרעגט וואס זי קען טון חתונה צו האבן אין ישיבה, איך האב איר געזאגט אז זי האט איין עצה, בעטן דעם אייבערשטן און רעדן שיין צו אירע עלטערן, זי זאל זיי זאגן אז פאר איר מיינט עס זייער אסאך, פאר איר איז דאס איר לעבן.


דאס זעלבע זאג איך דיר, אז דו ווילסט חתונה האבן אין ישיבה, זאלסטו זיי בעטן שיין מיט דרך ארץ, זאג זיי אז דו ווילסט דיין ראש ישיבה זאל זיך באטייליגן ביי די חתונה, דיין ראש ישיבה גייט נישט צו קיין חתונות נאר אין ישיבה.


חס ושלום רעדן מיט חוצפה, חס ושלום זאגן איין שלעכט ווארט פאר טאטע מאמע, עס לוינט נישט חתונה צו האבן אין ישיבה - אויב מען רעדט צו די עלטערן מיט חוצפה; צו עלטערן דארף מען רעדן מיט די גרעסטע מאס דרך ארץ.


די צווייטע תנאי, נאר ווער עס מאכט א פשוט'ע באווארפן, מען עסט אין שטוב אזוי ווי א געהעריגע שבת, און אויך די שבת שבע ברכות איז פשוט אן קיין זאל, אן קיין קעטערינג און אן קיין אויסגעבן געלט; נאר דעמאלט קען מען חתונה האבן אין ישיבה, אויב מען מאכט א טייערע באווארפן, א טייערע שבת שבע ברכות - האט נישט קיין פשט צו חתונה האבן אין ישיבה.


ברוך ה' עס איז שוין געווען פערציג חתונות אין ישיבה אזוי ווי מען פלעגט חתונה מאכן אין אלע דורות ביי אידישע קינדער, און עס וועלן נאך זיין הונדערטער און טויזנטער אזעלכע חתונות, פשוט, מיט א אידישן טעם.


די חתונות אין ישיבה קאסט נישט קיין געלט, עס איז גענצליך בחנם, אנשי שלומינו קאכן די עסן. די סעודה איז אויסדרוקליך נאר פאר חתן כלה, פאר די מחותנים, זיידעס און באבעס, און נאר די חתן כלה'ס געשוויסטער. די איבריגע משפחה קענען עסן א פיינע מאלצייט אין שטוב, און אויב זיי ווילן זיך פרייען - קענען זיי קומען ביים טאנצן ווינטשן מזל טוב.


נאכאמאל בעט איך דיר טייערער חתן, האסט געלערנט די פאר יאר אין ישיבה, זאלסטו געדענקען וואס דו האסט געלערנט די אלע יארן. דאס גרויסקייט פון כיבוד אב ואם; רעד צו דיינע עלטערן מיט די גרעסטע מאס דרך ארץ, עס לוינט זיך נישט די צרות און ביטערניש וואס מען גייט אריבער אויב מען איז מזלזל אין די כבוד פון עלטערן.


לערן יעדן טאג משניות, פארלייג זיך אויף לערנען ח"י פרקים משניות יעדן טאג, און אויף זאגן תהילים; די צוויי שיעורים זאלסטו זאגן מיט מסירות נפש - וועסטו ווערן בטל צום אייבערשטן, עס וועט שיינען אויף דיר אור אין סוף ברוך הוא.

#164 - זייט מיר מזכיר ביים זאגן תהילים
תפילה והתבודדות, תהלים, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי'


אייער טאטע האט מיר געשריבן אז איר האט מסיים געווען נאכאמאל ספר תהילים; איך בין זייער פרייליך, איך האף איר וועט ווייטער זאגן תהילים. אויך בעט איך אייך איר זאלט מיר מזכיר זיין ביים זאגן תהילים, יואל בן רייצא רעכיל, איך זאל האבן כח צו קענען אויספירן אלס וואס מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט מיר באפוילן.


וואס איר דארפט און וואס איר ווילט - זאלט איר בעטן פונעם אייבערשטן. דער אייבערשטער פארשטייט אלע שפראכן, ער האט געמאכט אלע שפראכן. דער אייבערשטער איז אלעס און אלעס איז ער, מען דארף אים נאר בעטן, און וואס מען בעט באקומט מען.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#163 - חיזוק פאר קראנקע אידן אין שפיטעלער
תפילה והתבודדות, סקול, הפצה, רפואה, זיכוי הרבים, תהלים, ביקור חולים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', יבנאל


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן פון אייך אז איר זאגט תהילים און אז איר האט יעצט געענדיגט די איין און פערציגסטע מאל ספר תהילים. איר פירט זיך אויף אזוי שיין און גוט, אזוי ווי איר האט זיך געפירט אין אונזער שולע אין אמעריקע. איר זענט א ביישפיל פון א בית פיגא תלמידה; אלע זעען וואס איז דאס בית פיגא.


וואויל איז אייך אז איר גייט אין שפיטעלער טיילן עסן פאר קראנקע מענטשן און איר רעדט מיט זיי דיבורי אמונה; דאס איז די גרעסטע זאך ביים אייבערשטן, אז מען רעדט צו זיינע קינדער, מען וועקט זיי אויף, מען ברענגט זיי צוריק. די אלע זענען נעבעך נישט שולדיג, מען האט גענומען זייערע זיידעס און באבעס און אויסגע'שמד'ט. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו שרייבט, זייט די וועלט שטייט - איז נישט געווען אזא מאסן שמד, אויס צו שמד'ן מיליאנען אידן, זיי זאלן נישט וויסן פון "שמע ישראל", זיי זאלן נישט וויסן פון "אנכי ה' אלוקיך"; איז דאך נישטא קיין גרעסערע מצוה פון צוריקברענגען אידישע קינדער צו די אמונה.


אויך זאלט איר זיך יעדן טאג מתבודד זיין, רעדט צום אייבערשטן אויף אייער שפראך; איך האף אז אייער שפראך איז נאך אידיש. זוכט אייך א ווינקל וואו קיינער איז נישט דארט, גייט דארט און רעדט זיך אויס אייער הארץ, שמועסט מיט'ן אייבערשטן אזוי ווי מען רעדט צו א נאנטער פריינט - וועט איר שפירן א זיסקייט אין לעבן, עס וועט אייך זיין גוט.


שרייבט מיר נאך וועט איר מיך מחי' זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#162 - דאנקען דעם אייבערשטן יעדן טאג מיט'ן ספר תהלים
חיזוק פאר מיידלעך, תודה והודאה, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי'


איך בין אזוי פרייליך צו הערן פון אייער טאטע אז איר האט מסיים געווען נאכאמאל ספר תהילים, דאס ווייזט אז איר זענט א קלוגע מיידל; אז איר נעמט אראפ אפאר מינוט א טאג צו דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן און אים בעטן אויף ווייטער.


זאגט יעדן טאג אביסל תהילים; תהילים ברענגט נאנט צום אייבערשטן. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן פג) אז תהילים ברענגט נאנט צום אייבערשטן, תהילים היט אפ פון אלעם שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#161 - די הרגשה פון א שבת צווישן אנשי שלומינו
שידוכים, התחזקות, הפצה, רפואה, תהלים, עבודת השם, סיום, שבת קודש, תכלית, ראש ישיבה, פירושים, קידוש לבנה, אבות ובנים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת לך לך, ה' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שבת אין ישיבה איז געווען הערליך שיין, קענסט זיך נישט פארשטעלן די הרגשה וואס מען שפירט ווען מען איז א שבת צווישן אנשי שלומינו; די תמימות, די שמחה פון שבת קודש - איז אזוי שטארק. איך וועל דיר שרייבן אויפ'ן שפיץ גאפל אפאר שיינע זאכן וואס איז געווען ביי אונז.


פרייטאג צו נאכטס נאך די סעודת ליל שבת זענען זיך צאמגעקומען בחורים ביי מיר אין שטוב, מען האט געזינגען זמירות שבת און גערעדט התחזקות. עס איז געווען זייער פרייליך, די וואך איז געווען נאך א שידוך אין ישיבה, דער חתן איז ארויפגעקומען צו די באטע. איינער פון די בחורים האט זיך אנגערופן: "דער ראש ישיבה זאל געבן חיזוק פאר די בחורים וואס דארפן שידוכים", האבן מיר גערעדט אז דאס איז דאך די גרעסטע חיזוק, אז מען זעט א צווייטן א חתן ווערן. ווען מען זעט א צווייטן מאכן א שמחה; א שידוך, אדער קינדער - איז דאס די גרעסטע חיזוק צו זען ווי דער אייבערשטער מאכט ניסים, דאס געבט חיזוק אז איך וועל אויך האבן א ישועה.


שבת אינדערפרי פאר'ן דאווענען האב איך נישט פארגעלערנט, איך בין געווען זייער פארקילט. איך בין נאכאלץ פארקילט, איך היס זייער שטארק, עס איז מיר שווער דאס רעדן. נאכן דאווענען ביי די קידוש האב איך יא פארגעלערנט ספורי מעשיות, איך האב זיך זייער אנגעשטרענגט, איך האב אסאך געהיסט, אבער ברוך ה' עס איז געווען שיינע התחזקות.


מיר האלטן ביי די מעשה פון די זיבן בעטלערס (ספורי מעשיות, מעשה יג), דער רבי דערציילט, אמאל איז געווען א גרויסע יריד אין א גרויסע שטאט, זענען אהינגעגאנגען אלע בעטלערס און די קינדער זענען אויך אהינגעגאנגען. האבן די בעטלערס געטראכט 'אפשר קען מען מאכן א שידוך צווישן די צוויי קינדער?' האבן מיר גערעדט, דער רבי ווייזט אונז דא אז מען קען זיין אינמיטן מארק, אינמיטן מאכן געשעפטן - און עוסק זיין אין די העכסטע זאכן. מענטשן טראכטן 'א איד קען מען זיין נאר אין בית המדרש, אין ישיבה, אין כולל, אבער אז מען דריידט זיך אין מארק, מען דריידט זיך צווישן אומות העולם, מען האנדלט - קען מען נישט זיין אן עובד השם'; דא זעען מיר אז דיקא אין מארק איז געווארן די שידוך פון די הייליגע קינדער.


דער רבי לערנט אונז מיר זאלן בענקען און גליסטן צום אייבערשטן סיי וואו מיר זענען; סיי אין שול, סיי אין מארק; מיר זאלן רעדן צום אייבערשטן וואו מיר געפונען זיך, סיי אין שול און סיי אין גאס צי אין מארק.


ביי שלש סעודות איז געווען זייער פייערדיגע דיבורים. מיר האבן גערעדט, עס שטייט אין פסוק (בראשית ו, ט): "אֶת הָאֱלֹקִים הִתְהַלֶּךְ נֹחַ", נח איז געגאנגען מיט'ן אייבערשטן; וואס מיינט דאס ער איז געגאנגען מיט'ן אייבערשטן? ווי אזוי גייט מען מיט'ן אייבערשטן? נאר מיט'ן רבינ'ס ווערטער קען מען דאס פארשטיין. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן א): "כִּי אִישׁ הַיִּשְׂרְאֵלִי צָרִיךְ תָּמִיד לְהִסְתַּכֵּל בְּהַשֵּׂכֶל שֶׁל כָּל דָּבָר, וּלְקַשֵּׁר עַצְמוֹ אֶל הַחָכְמָה וְהַשֵּׂכֶל שֶׁיֵּשׁ בְּכָל דָּבָר, כְּדֵי שֶׁיָּאִיר לוֹ הַשֵּׂכֶל שֶׁיֵּשׁ בְּכָל דָּבָר לְהִתְקָרֵב לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ עַל־יְדֵי אוֹתוֹ הַדָּבָר", א איד דארף שטענדיג אויפזוכן דעם אייבערשטן אין יעדע זאך, דאס הייסט, וואס ער טוט זאל ער טראכטן צי איז דאס די ווילן פונעם אייבערשטן; אויב איז דאס רצונו יתברך  - זאל ער דאס טון און אז נישט - נישט. אזוי אויך, וואס ער זעט און וואס ער הערט זאל ער טראכטן אז דאס איז פאר אים א רמז ווי אזוי זיך צו פירן. דער רבי זאגט (שם) דאס ווערט אנגערופן אות ח', מען לעבט, חיות; מען זעט אין יעדע זאך דעם אייבערשטן. אבער די מדריגה, צו זען אין יעדע זאך דעם אייבערשטן - איז זייער א גרויסע מדריגה, מען דארף האבן א לייטער צו קענען צוקומען צו דעם; אז מען בעט דעם אייבערשטן און מען גלייבט אז אין יעדע זאך איז דא חיות אלוקותו יתברך - דעמאלט קומט מען אן צו שפירן דעם אייבערשטן אין יעדע זאך, דאס איז די אות נ', ביידע אינאיינעם איז די אותיות נח; דאס זאגט די תורה, נח איז געגאנגען מיט'ן אייבערשטן, ער האט אין יעדע זאך געקוקט וואס איז די ווילן פונעם אייבערשטן.


דער רבי ברענגט אונז הויכע מדריגות, זאכן וואס איז געמאכט פאר גרויסע צדיקים - ברענגט דער רבי פאר אונז קליינע מענטשעלעך, מיר זאלן אויך ארומגיין בענקען און גליסטן צום אייבערשטן און אויפזוכן דעם אייבערשטן אין יעדע זאך.


מוצאי שבת האבן מיר געמאכט קידוש לבנה, דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תפג) מען דארף נישט ווארטן קיין ז' שלמים, מען קען שוין מאכן נאך דריי טעג.


נאכדעם איז געווען אבות ובנים. דער מלמד ר' יחזקאל סאמעט נרו יאיר מאכט זייער שיין די אבות ובנים, מען טיילט אויס פאר די קינדער וואס לערנען מיט די טאטעס - טיקעטס, נאש מיט פרסים. איך האב געלערנט מיט מיינע קינדער, אויך האב איך פארגעלערנט דעם בלאט גמרא.


מלוה מלכה האב איך נישט געגעסן מיט די בחורים, עס איז מיר שווער צו זיצן מיט מענטשן און היסן אין זייער פנים. אבער מיין זון הרב אלחנן חיים שליט"א איז אריבערגעקומען מיר ברענגען נחת, ער האט געמאכט א סיום משניות, די זעקס און פופציגסטע מאל. ביים סוף האב איך שוין זייער געהיסט, האבן מיר געבענטשט.


 אזוי אויך וועל איך נישט אויפנעמען היינט קיין קאפלס, ווייל איך היס זייער שטארק, איך קען נישט זיצן און היסן פאר מענטשן אין זייער פנים; בעט פאר מיר איך זאל האבן א גאנצע רפואה.


איך טו וואס מוהרא"ש האט מיר געזאגט צו טון, טרינקען טיי און זאגן תהילים; איך טרינק טיי און איך זאג כי טוב ה' לעולם חסדו, קאפיטל ק' - מזמור לתודה.


איך וויל ענדיגן מיט א קליינע שיינע זאך וואס מוהרא"ש פלעגט דערציילן. איינער האט דערציילט פאר א צווייטן, די יאר ראש השנה האב איך זייער שטארק געוויינט ביי די ווערטער: "אדם יסודו מעפר" א מענטש קומט פון ערד, "וסופו לעפר" און ער גייט צוריק צו ערד; פרעגט אים זיין חבר: "וואס איז דא צו וויינען ביי די ווערטער? מילא ווען דו וואלסט באשאפן געווארן פון גאלד און ביים סוף גייט מען דיר לייגן אין ערד - איז דא וואס צו וויינען, אבער א זאך וואס קומט פון ערד און עס גייט צוריק צו ערד און דו האסט נאך אריינגעכאפט אינדערמיט בלעטער גמרא, אנגעטון טלית און תפילין און זיך מתבודד געווען צום הייליגן באשעפער - וואס איז דא צו וויינען...?"


דאס איז ממש אין קורצן וואס מוהרא"ש האט אלע יארן אונז געלערנט, מיר קומען פון ערד און מיר גייען באלד צוריק צו די ערד; און וואויל איז דעם וואס כאפט אריין, נישט א גלעזל וואדקא, נאר א פרק משניות און א בלאט גמרא און הפצה - אשרי לו!


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#160 - מאכט א גוטע התחלה צו זאגן יעדן טאג אביסל תהלים
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, קבלה טובה, יום הולדת

בעזרת ה' יתברך


ג' פרשת בראשית, כ"ד תשרי, מוצאי יום טוב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', יבנאל


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ניצט אויס אייער יום הולדת מיט זאגן תהלים, מאכט א גוטע התחלה צו זאגן יעדן טאג אביסל תהלים; אויב איר קענט זיך צוגעוואוינען גלייך צו זאגן דעם יום תהלים - זאלט איר אזוי טון, זונטאג יום ראשון, מאנטאג יום שני, און אזוי ווייטער, אזוי וועט איר ענדיגן ספר תהלים יעדע וואך אייער גאנץ לעבן. אויב איז אייך שווער אנצוהויבן גלייך צו זאגן דעם גאנצן יום תהלים - זאלט איר זאגן יעדן טאג כאטש פינף קאפיטלעך תהלים, אזוי וועט איר מסיים זיין יעדע חודש דעם ספר תהלים.


יעדע זאך וואס איר דארפט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#159 - עס לוינט זיך צו ווארטן מיט געדולד דאס ביסל צייט ביז'ן שידוך
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, תהלים, סבלנות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תצא, י' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ווארטס מיט געדולד, עס לוינט זיך צו ווארטן דאס ביסל צייט ביז דער אייבערשטער וועט אייך שיקן אייער שידוך; איך ווייס אז עס איז אייך זייער שווער, איר שפירט ווי איר קענט נישט זיין אליין, איר קענט פשוט נישט מער; דאך בעט איך אייך, ווארטס מיט געדולד.


גייט נישט צווישן בחורים און געבט אכטונג נישט צו רעדן מיט בחורים און אפילו נישט קוקן אויף זיי, זוכט זיך נישט קיין צרות, עס נעמט איין רגע און מען קען פארלירן די וועלט און יענע וועלט; איין בלינק מיט די אויגן און מען פארלירט אלעס. ליידער אסאך מיידלעך ווערן אזוי פארפאלן, ווען זיי באקומען א שמייכל אדער א שיינע ווארט וכו'.


בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט זיין פרייליך, בעטס אים איר זאלט קענען היטן שבת, בעטס אים איר זאלט האבן כח אויס צו ווארטן ביז אייער שידוך קומט. איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון רעדן צום אייבערשטן, ווען א מענטש גיסט זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן, בפרט א בחור אדער א מיידל וואס קומען צום אייבערשטן און בעטן אים ער זאל רחמנות האבן - ווערט אלעס אפגעשטעלט אין הימל, דער אייבערשטער אליינס קומט און הערט אויס די געבעט, און מען באקומט א ישועה.


זאגט יעדן טאג דעם יום תהילים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#158 - א שיינע ספר תהילים פאר די תלמידות פון די נייע שולע אין ירושלים
תפילה והתבודדות, סקול, תהלים, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


... תחי', בית פיגא ירושלים


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר האט ליב די נייע שולע בית פיגא אין ירושלים, איר לערנט שיינע זאכן, און איר זאגט תהילים; איר האט שוין געזאגט צען מאל גאנץ ספר תהילים. איך וועל אם ירצה ה' שיקן א מתנה א שיינע ספר תהילים פאר אלע תלמידות פון אונזער נייע שולע בית פיגא ירושלים.


זעט זיך צו פירן מיט דרך ארץ. ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ זייער א וויכטיגע זאך, דער רבי האט זיך אויסגעדרוקט: "ווען די קסרין און קעניגן וואלטן געוויסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן מיט מיינע לייט, וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער צו מיר איך זאל זיי לערנען דרך ארץ".


וואס איר דארפט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן. געוואוינט זיך צו צו בעטן דעם אייבערשטן אויף אייער שפראך, אויף אידיש; ווי מער מען רעדט און מען שמועסט מיט'ן אייבערשטן - ווערט מען מער זיכער מיט זיך, מען ווערט זייער א שטארקער מענטש.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#157 - וואויל איז אייך אז איר זענט מכבד אייערע עלטערן
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי', בית פיגא ירושלים


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך אז איר זענט מכבד אייערע עלטערן, כיבוד אב ואם איז זייער א גרויסע מצוה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבה, פרשה כו): "כָּל הָעוֹלָם כּוּלוּ שֶׁל הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", די גאנצע וועלט איז דעם אייבערשטנ'ס, "וְאֵין הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְבַקֵּשׁ מֵהָאָדָם, רַק שֶׁיְכַבֵּד אָב וָאֵם", און דער אייבערשטער בעט נישט פונעם מענטש נאר די איינע זאך, ער זאל מכבד זיין טאטע מאמע.


איך פריי זיך זייער אז איר זאגט תהילים און אז איר האט שוין געזאגט צען מאל גאנץ ספר תהילים.


איך וועל ענק אלע שיקן א מתנה א שיינע גרויסע ספר תהילים, פאר אלע תלמידות פון אונזער נייע שולע בית פיגא ירושלים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#156 - בעטן און בעטן, אבער נישט ווערן צעדרוקט
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שידוכים, תהלים, סבלנות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תצא, י' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זארגט נישט, איר וועט האבן בקרוב א גוטע שידוך. נאר איין זאך בעט איך אייך איר זאלט אכטונג געבן, נישט אריינגיין אין קיין לחץ. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות סד.): "כָּל הַדּוֹחַק אֶת הַשָּׁעָה", ווער עס ווערט צעדרוקט פון די צייט, ער זאגט 'יעצט מוז איך האבן וואס איך בעט', 'יעצט מוז געשען וואס איך דארף', "הַשָּׁעָה דוֹחַקְתּוֹ", וועט ער צעדרוקט ווערן, ער וועט אלעס פארלירן.


נעמט די עצה פון רבי'ן, דער רבי זאגט (ספר המדות אות רחמנות, סימן יא): "עַל יְדֵי בַּקָּשַׁת רַחֲמִים, זוֹכֶה לַעֲשוֹת שִׁידוּכִים טוֹבִים וְהַגוּנִים", דורך תפילה איז מען זוכה צו טון גוטע שידוכים; דאס איז די עצה סיי פאר א בחור, סיי פאר א מיידל וואס ווארטן אויף זייער שידוך, מען זאל בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל טרעפן מיין ריכטיגע שידוך שנעל און גרינג"; מיט תפילה פועל'ט מען א שידוך.


זאגט יעדן טאג דעם יום תהילים, און שרייבט מיר אייערע סיומים.


א גוט געבענטשט יאר.

#155 - אפילו א קליינע זאך מאכט אין הימל א גרויסע רעש
תהלים, סיפורי צדיקים, קבלה טובה, מוהרנ"ת ז"ל, יום הולדת

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תצא, י' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי'


נעמט זיך פאר א גוטע זאך לכבוד אייער יום הולדת, עס דארף נישט זיין א גרויסע זאך. רבי נתן האט געפרעגט דעם רבי'ן נאך זיין מאמע'ס פטירה וואס ער זאל טון לטובת איר נשמה, האט אים דער רבי געזאגט: "פון היינט און ווייטער זאג די ברכה פון אשר יצר מיט כוונה לטובת איר נשמה"; אפילו א קליינע זאך מאכט אין הימל א גרויסע רעש.


זאגט יעדן טאג תהילים, מה טוב ומה נעים אויב איר קענט זאגן יעדן טאג דעם יום תהילים; זונטאג יום ראשון, מאנטאג יום שני און אזוי ווייטער, און אז איר קענט זאגן נאר אביסל - זאגט אביסל.


א גוט געבענטשט יאר.


 

#154 - פארוואס, פארוועם, פאר וואו, ארבעט איך? איך ארבעט פאר'ן רבי'ן!
סקול, מוסדות, תהלים, מדות טובות, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ראה, כ"ד מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


וואויל איז אייך אז איר העלפט אונזער סקול "בית פיגא", איר באקוקט די האָר פון די מיידלעך אויב זיי האבן לייז וכו'.


עס איז זייער א חשוב'ע פאסטן. אפשר אז מען קוקט אויף דעם אליין קען מען פארלירן די חשק, אבער אז מען נוצט די שכל אין מח, מען טראכט: 'פארוואס, פארוועם, פאר וואו - ארבעט איך? איך ארבעט פאר'ן רבי'ן! איך העלף די סקול בית פיגא, איך העלף אונזער קהילה היכל הקודש', דעמאלט איז א קליינע חילוק וואס מען טוט, דעמאלט איז חשוב דאס באקוקן לייז פון קינדער - אזוי ווי זיין די מנהלת אדער היי סקול טיטשער.


עס איז כדאי אפצושמועסן מיט די אפיס איבער אלע קינדער וואס מען טרעפט ביי זיי לייז; ענדערש זאל די אפיס אנרופן די עלטערן ווי איידער איר זאלט דאס טון, ווייל נישט אלע עלטערן ווייסן אפצושאצן ווען מען וויל זיי העלפן. עס זענען דא וואס וועלן זיך באליידיגן אז מען זאגט אזא זאך אויף זייער'ס א קינד, אז דאס קינד האט לייז... אזא חוצפה! ווי ווייגט מען זיך צו זאגן אז מיין קינד האט לייז?! וועט פאסירן אז מען וועט אייך וויי טון. אבער אז די אפיס רופט - איז דאס נישט פערזענליך, וועט איר נישט ווערן פון קיינעם וויי געטון.


געבט אכטונג אז קיינער פון די קינדער, קיינער קיינער - זאל וויסן ווער עס האט לייז; דאס איז פריוואט, נאר פאר די עלטערן.


איך בעט אייך זייער איר זאלט אייך זייער שטארקן מיט אייער זאך וואס איר העלפט בית פיגא, ווייל דאס וועט אייך בלייבן פאר א זכות בזה ובבא.


זאגט יעדן טאג אביסל תהילים.

#153 - איך פריי זיך צו הערן פון עלטערן וואס מען קען פאררעכטן
צניעות, מוסדות, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת עקב, כ' מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין ווייב'ס בריוו.


איך נעם אן וואס עס שטייט אינעם בריוו, איך גיי רעדן צו די מנהל און מנהלת מען זאל אכטונג געבן אז די קינדער - די אינגלעך און מיידלעך - זאלן זיין אפגעהיטן ביים פארן, מיט גרויס קדושה.


איך פריי זיך צו הערן פון די עלטערן וואס מען קען פאררעכטן און וואס מען קען בעסער מאכן.


נאך אביסל וועלן מיר האבן באזונדערע באסעס פאר די אינגלעך און מיידלעך, און אויך באזונדערע בניינים.


זאג יעדן טאג אפאר קאפיטלעך תהלים און בעט פאר דיינע קינדער, אויך דיין ווייב זאל זאגן אביסל תהלים פאר ערליכע דורות.

#152 - הייליגער באשעפער, פארוואס ציט מיר צו נישט גוטע זאכן?
תפילות אויף אידיש, צניעות, תודה והודאה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, תהלים, שטעטל, שערן די האר, שבת ליכט, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ואתחנן, חמשה עשר באב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


געבט א קוק די ניסים וואס דער אייבערשטער האט געטון מיט אייך, וויפיל דארפט איר אים דאנקען און לויבן. זאגט אביסל תהילים יעדן טאג און אינצווישן די קאפיטלעך זאלט איר דאנקען און לויבן פאר אלעס וואס דער באשעפער טוט מיט אייך.


אייער מאן נרו יאיר באדאנקט זיך שטענדיג, ער זאגט מיר אלץ יישר כח פאר'ן זיין שדכן ביי ענק, ער איז אזוי צופרידן מיט די מתנה וואס דער אייבערשטער האט אים געגעבן - אייך פאר א ווייב.


ווען איר צינדט די שבת ליכט זאלט איר זיך אויסשמועסן דאס הארץ מיט'ן אייבערשטן. קודם הויבט אן דאנקען פאר אייער לעבן, אזוי וועט זיך עפענען אייער הארץ, ביז איר וועט זיך קענען גוט אויסבעטן, ווייל ווען א פרוי צינדט אן די שבת ליכט ווערט ארום איר א גרויסע קדושה, די שטוב ווערט זייער הייליג און ליכטיג, עס קומען הייליגע מלאכים און מען קען דעמאלט פועל'ן גרויסע זאכן.


זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן:


"הייליגער באשעפער, וואס איז מיט מיר געשען? איך וויל אזוי שטארק זיין ערליך און וואויל, איך וויל אויפשטעלן א ווארעמע ערליכע שטוב, אבער פון די אנדערע זייט ציט מיר נישט גוטע זאכן; באשעפער, וואס טו איך? איך ווער צעריסן, איין רגע וויל איך זיין גוט, א צווייטע רגע וויל איך נארישקייטן, הייליגער באשעפער, געב מיר א ריינע הארץ, געב מיר א ריינע מח מחשבה, הייליגער באשעפער, דו ווייסט דעם אמת וואס איך וויל טאקע, איך וויל זיין נאנט צו דיר, איך וויל טון דיין ווילן".


בעטס אויך פאר שלום בית, בעטס איר זאלט האבן חן ביי אייער מאן, און ער זאל האבן חן ביי אייך; עס זאל זיין ליבשאפט צווישן ענק.


מרת ... תחי', העלפט מיר אויפבויען די ברסלב'ע שטעטל. איך דארף אז יונגע ווייבלעך אזוי ווי אייך זאלן מיר העלפן בויען, און חס ושלום נישט שטערן; אז די יונגע ווייבלעך זאלן טון די ווילן פון מוהרא"ש, זיך נישט אנשמירן די נעגל מיט נעי"ל פאלי"ש, סיי מיט א קאליר, סיי דורכזיכטיג, און אז מען וועט זיך שערן די האר. ווייל איך האב אזוי מורא פון די צוויי שרעקעדיגע הונט; עס איז דא ביי די שדים, ביי די נישט גוטע - צוויי שרעקעדיגע קליפות, איינס איז נעגל און איינס איז האר, זיי ברענגען קרענק, זיי ברענגען צרות, ארעמקייט; אוי וויי ווי שרעקעדיג זיי זענען. דער הייליגער זוהר זאגט (פרשת קדושים דף עט ע"א; פנחס רמח:) אז די נעגל און האר וואס וואקסט אין די אומריינע טעג דארף מען אפשניידן און אוועקווארפן, ווייל עס ליגט אויף זיי א שטארקע טומאה, סיי פון די הענט און סיי פון די פיס.


איך בעט דעם אייבערשטן ער זאל שוין רחמנות האבן אויף אידישע קינדער, זיי זאלן נישט וועלן נאכטון די אומות העולם.


דער אייבערשטער זאל אויף מיר אויך רחמנות האבן, איך בין אזוי צעבראכן, איך האב שוין נישט קיין כח, איך ארבעט אזוי שווער בכלליות, ובפרטיות מיט די שטעטל; קיינער ווייסט נישט וואס איך גיי אריבער מיט'ן בויען דעם שטעטל, נאר כדי עס זאל זיין א פלאץ פון קדושה וטהרה, א פלאץ וואו מען לעבט מיט'ן אייבערשטן, און ווען איך הער אז עס זענען דא משפחות וואס גייען נישט אויף די וועג פון מוהרא"ש - גייט מיר דאס ביזן הארץ, נעכטן האט מיר אזוי געדרוקט ביים הארץ ווען צוויי משפחות ווילן זיך צוריק לאזן וואקסן די האר.


איך בעט אייך זייער, בעטס פאר מיר; איך האף צום אייבערשטן איר וועט זיין שטארק.


 


 

#151 - זומער דארף מען מער טרינקען, נישט צו ווערן אויסגעטרוקנט
מוסדות, הכרת הטוב, תהלים, נסיונות, נחת, זומער

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בלק, י"ב תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מיין טייערע טאכטער ... תחי'


איך באקום זייער גוטע גרוסן פון סקול אז דו טוסט זייער א גוטע ארבעט, די קינדער זענען צופרידן.


איך האב נחת פון דיין מאן נרו יאיר. יעצט זומער זיצט ער מער אין ישיבה, איך האלט מיט פון דער נאנט זיין התמדת התורה, זיין יראת שמים און זיין גוטע הארץ. ער העלפט מיר זייער מיט די בחורים אין ישיבה, ער זארגט פאר זייער וואוילזיין.


שרייב מיר יעדע וואך וויפיל תהילים דו זאגסט. תהילים איז א טרינק, דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תפה): "א קאפיטל תהילים אז מען זאגט, איז אזוי ווי א פאנטש"; יעצט זומער ווען עס איז הייס, די נסיונות זענען גרויס - דארף מען מער טרינקען נישט צו ווערן דיהיידרעיטעד, אויסגעטרוקנט.


פון דיין טאטע.


 

#150 - מעג מען זאגן תהלים אין סווימינג פול?
תהלים, הלכה, דאווענען, שווימען

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בלק, י"א תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


...


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע דיין פראגע, אויב מען מעג זאגן תהלים אין די סווימינג פול; איך געדענק ווען מיר זענען געווען אינגעלייט אין כולל האבן מיר געפרעגט מיין זיידע, הגאון הצדיק קארלסבורגער רב זכרונו לברכה - אויב מיר קענען לערנען אינעווייניג פון די מחיצה בשעת מיר טראגן אונזערע קינדער שווימען; האט ער גע'פסק'נט אז מען קען לערנען און זאגן תהלים זייענדיג אין די מחיצה פונעם שווימען, עס האט נישט קיין דין פון א מרחץ. און אזוי פלעג איך טון בשעת'ן אכטונג געבן אויף מיינע קינדער; פארשטייט זיך אז מען דארף זיין אנגעטון, מיט ריינע הענט.


ווען מען זאגט עלינו לשבח דארף מען שטיין (רמ"א אורח חיים סימן קלב, סעיף ב), אויך איז דא אן הלכה אז אלע וואס געפונען זיך אין שול ווען מען זאגט עלינו - דארפן מיט זאגן שטייענדיג (עיין משנה ברורה סימן סה, סעיף קטן ט; עוד יוסף חי כי תשא, אות כב), ווייל די תפילה איז זייער א חשוב'ע תפילה; יהושע בן נון האט דאס מתקן געווען ווען ער האט איינגענומען די שטאט יריחו (מחזיק ברכה סימן קלב, סעיף קטן ב' מתשובת רב האי גאון).