בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

דריי הנהגות צו טון אין די ימי השובבי"ם

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויחי, י"ז טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

מיר פאסטן נישט שובבי"ם, דער רבי האט אונז געזאגט נישט צו פאסטן.

מיר זענען עוסק אין די טעג אין זאגן תהלים, אויך איז דא ביי אנשי שלומינו וואס פירן זיך אין די שובבי"ם וואכן איין טאג אין וואך נישט צו עסן אן עסן פון א באשעפעניש נאר עסן וואס וואקסט; קאווע אן מילך, און גרינגצייג מיט פרוכט.

אויך איז דא א מנהג ביי אנשי שלומינו צו אויסלייזן די פ"ד תעניתים מיט צדקה. דער הייליגער אריז"ל זאגט מען דארף פאסטן אויף יעדע חטא פיר און אכציג תעניתים, אבער מיר קענען נישט פאסטן, דער רבי לאזט אונז נישט פאסטן, מיר פאסטן נאר די תעניתים וואס די תורה און די חכמים זאגן; יום כיפורים, און אויך די תעניתים מדרבנן: עשרה בטבת, י"ז תמוז, ט' באב, צום גדלי' און תענית אסתר; ממילא לייזט מען אויס די פ"ד תעניתים מיט פ"ד פרוטות לצדקה, מען געבט יעדן טאג - אין די וואכן פון שובבי"ם - פ"ד פרוטות לצדקה; עס זענען דא וואס געבן פ"ד שקל, פ"ד דאלער וכו' - אבער לא פחות פון פ"ד פרוטות.

די דריי הנהגות קענסטו טון; זאגן דעם יום תהילים יעדן טאג, געבן צדקה, און אויב איז גרינג איין טאג נישט צו עסן א דבר היוצא מן החי.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ג טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

... תחי', יבנאל

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

עס איז אזוי שיין צו הערן אז א זיבן יעריג מיידל זאל האבן א געפיל אין זאגן תהלים, און איר האט זוכה געווען צו ענדיגן די ערשטע מאל ספר תהלים.

דער הייליגער רבי זאגט (עיין לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ז) תהלים איז די אותיות "לי תהום", צו מיר וועט קומען וואונדער; ווען מען זאגט תהלים קומט ניסים.

אויך זאלט איר זאגן יעדן טאג די דרייצן אני מאמין'ס, מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט נאך פון צדיקים אז זיי האבן געזאגט כמה פעמים ביום די דרייצן אני מאמין'ס, ווייל דאס שטארקט זייער די אמונה.

געבט א גרוס פאר אייערע עלטערן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ג טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב ליבערטי

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

בנוגע די משפחה ... וואס האט זיך אריינגעצויגן אין שטעטל און אריינגעשיקט די קינדער אין חדר און בית פיגא; איך הער אז מען רופט זיי נישט ביי די נעמען, מען רופט זיי די גרים; בעט איך דיר זייער זאלסט אכטונג געבן מען זאל זיי רופן ביי זייערע נעמען, און חס ושלום נישט מאכן קיין צווישנשייד צווישן זיי און אנדערע.

בנוגע די קינדער וואס זאגן אז עס איז נישטא קיין עסן אין שטוב, נישטא קיין נאכטמאל; איז וויכטיג צו מאכן אן אסיפת הורים ומורים, און די מנהל זאל רעדן פאר אלע טאטעס, און אויך רעדן פריוואט מיט די וואס זענען נישט מסודר.

בנוגע די משפחה ... וואס דו זאגסט אז די קינדער קומען צעריסן און צעשליסן, איך הער אויך פון די מנהלת אז די מיידלעך זענען זייער נישט אין ארדענונג, עס זעט אויס ווי די עלטערן ווייסן נישט ווי צו פירן א שטוב; איז וויכטיג אז דער מנהל זאל כאפן א שמועס מיטן טאטן און די מנהלת זאל אראפרופן די מאמע, און רעדן שיין צו זיי איבער די זאכן וואס מען זעט וואס איז נישט מסודר און זיי העלפן; אזוי ווי דער רבי זכותו יגן עלינו פון סאטמער האט געטון נאכן קריג מיט די שארית הפליטה וואס האבן נישט געוואוסט די א' ב' ווי אזוי צו פירן א שטוב, איז די רעבעצין אריבער אין שטיבער ווייזן ווי מען באדט קינדער, ווי מען האלט א שטוב מסודר, ווי מען לייגט צאם וועש וכו'; דאס דארפן מיר טון, רעדן מיט די עלטערן, זען וואס מען קען בעסער מאכן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ג טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

יישר כח פאר דיין געטרייע ארבעט וואס דו העלפסט אונזער מוסדות, איך בין דיר זייער דאנקבאר.

איך וויל דערמאנען וואס מיר האבן שוין גערעדט, די אלע וואס ארבעטן אין די מוסד - קענען נישט נוצן די מוסד פאר אייגענע אינטערעסן, נקמה נעמען אין אנדערע, זיך אפרעכענען; צום ביישפיל, אויב ביסטו ברוגז אויף איינעם און יענער שיקט זיינע קינדער אין די מוסד - טארסטו נישט זיך אפרעכענען מיט די קינדער אדער מיט די ווייב מיט נישט געבן עסן וכו'.

א איד טאר נישט טון נקמה, אויף דעם דארף מען אפגעבן דין וחשבון פארן אייבערשטן, אויסער דעם וועל איך שטיין זייער שטרענג נישט צו האבן ארבעטער וואס נוצן די מוסד פאר אייגענע חשבונות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ג טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, צפת

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו ביסט עוסק אין הפצה, דו ביסט מזכה אידישע קינדער מיט די ספרים און קונטרסים וואס מוהרא"ש האט געשריבן, תמצית פון רבינ'ס ספרים.

מוהרא"ש ברענגט אין די בריוו אן א שיעור מאל די ווערטער פון הייליגן זוהר הקדוש (תרומה קכח:) "תָּא חֲזֵי, כָּל מַאן דְּאָחִיד בְּיָדָא דְּחַיָּיבָא וְאִשְׁתָּדַּל בֵּיהּ, לְמִשְׁבַק אָרְחָא בִּישָׁא", קום און זע זאגט דער הייליגער זוהר, א מענטש וואס ברענגט צוריק זינדיגע מענטשן צום אייבערשטן, "אִיהוּ אִסְתַּלָּק בִּתְלַת סִלּוּקִין, מַה דְּלָא אִסְתַּלָּק הָכִי בַּר נָשׁ אַחֲרָא, גָּרִים לְאַכְפְּיָיא סִטְרָא אַחֲרָא, וְגָרִים דְּאִסְתָּלַּק קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא בִּיקָרֵיהּ, וְגָרִים לְקַיְּימָא כָּל עָלְמָא בְּקִיּוּמֵיהּ לְעֵילָּא וְתַתָּא", דער מענטש איז זוכה ארויף צו גיין אויף א פלאץ וואס קיין שום מענטש איז נישט זוכה; דער מענטש נעמט אוועק טומאה פון דער וועלט, און ער מאכט אז דעם אייבערשטנ'ס נאמען זאל ווערן געהייליגט אויף דער וועלט, און דער מענטש איז גורם אז אלע וועלטן שטייען אויף זיין זכות, "וְזָכֵי לְמֵחַמֵי בְּנִין לִבְנוֹי", ער איז זוכה צו זען קינדער און אייניקלעך, "וְזָכֵי בְּהַאי עָלְמָא, וְזָכֵי לְעָלְמָא דְּאָתֵי", און ער איז זוכה צו אלע גוטע זאכן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, "כָּל מָארֵי דִּינִין, לָא יַכְלִין לְמֵידָן לֵיהּ, בְּהַאי עָלְמָא וּבְעָלְמָא דְּאָתֵי", קיינער קען אים נישט שלעכטס טון, נישט אויף די וועלט און נישט אויף יענע וועלט, "עָאל בִּתְרֵיסַר תַּרְעֵי, וְלֵית מַאן דְּיִמְחֵי בִּידֵיהּ", ער גייט אריין אין דרייצן טויערן פון שערי רחמים, און קיינער קען אים נישט צוריק האלטן, עיין שם.

גיי ווייטער הפצה, גיי מיט א שטארקקייט, האב פון קיינעם נישט מורא, און זארג נישט וועגן קינדער; וועסט זוכה זיין צו קינדער, ליכטיגע אידישע דורות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ב טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך בענק זיך זייער צו דיר, איך ווארט זאלסט צוריק קומען אין ישיבה. יעדן טאג אין ישיבה איז אזוי ווי א יאר אין די שפעטערדיגע יארן, דער מגיד שיעור האט אזויפיל וואס צו משפיע זיין.

איך וויל וויסן אויב דיין נישט קומען אין ישיבה איז א זאך וואס האט מיט די ישיבה, מצד די בחורים, אדער מצד המגיד שיעור, אדער איז דאס נאר עצבות און עצלות? דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קנה): "וּמַה שֶּׁהָאָדָם אֵינוֹ נוֹסֵעַ לְהַצַּדִּיק, הוּא מֵחֲמַת עַצְבוּת וּכְבֵדוּת", דאס וואס א מענטש קומט נישט צום צדיק איז ווייל ער איז בעצבות; אבער אויב איז דאס מצד הישיבה וויל איך דאס פאררעכטן.

איך האף דו וועסט זיך צוריק באנייען און צוריק קומען אין ישיבה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ב טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

פארוואס קריגסטו זיך מיט דיין ווייב טאג און נאכט? וואס איז די שכל פון זיך קריגן?! דו פארטרייבסט די שכינה הקדושה פון שטוב און עס קומט עניות און אלע פראבלעמען.

דו פרעגסט פארוואס דו דארפסט אלץ זיין דער וואס איז מוותר, זאל זי מוותר זיין; טייערער ברודער, מוותר זיין איז נישט קיין עונש, מוותר זיין איז נישט קיין קנס, דער קלוגער איז מוותר; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית טז.): "עלוב ושאינו עלוב", ווען צוויי מענטשן קריגן זיך און איינער איז קלוג און קען דערהייבן ווען מען פארשעמט אים און דער אנדערערע נישט, "מי נדחה מפני מי", ווער דארף נאכגעבן? אודאי דער וואס קען מער פארנעמען; דערפאר זאגט דער הייליגער רבי (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רב) מען זאל שטענדיג מוותר זיין פאר די ווייב, דער רבי זאגט (שם) מען זאל זיך נישט טענה'ן, מען זאל זיי נאכגעבן; ווייס איך נישט פארוואס דו ביסט ברוגז אז דו דארפסט אלץ מוותר זיין.

געב נאך אין שטוב, זיי א וותרן; דער רבי זאגט (ספר המדות אות כעס, סימן ו): "הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אוֹהֵב לְמִי שֶׁאֵינוֹ כּוֹעֵס", דער אייבערשטער האט ליב דער וואס רעגט זיך נישט אויף, "וּלְמִי שֶׁאֵינוֹ מַעֲמִיד עַל מִדּוֹתָיו", און אויך האט דער אייבערשטער ליב דעם וואס געבט נאך; פארדעם אליין איז ווערד נאך צו געבן, צו ווערן באליבט ביים אייבערשטן.

אז דו וועסט נאכגעבן אין שטוב וועט דער אייבערשטער דיר נאכגעבן. דער רבי זאגט (שם אות תשובה, סימן צח): "מִי שֶׁמַּעֲבִיר עַל מִדּוֹתָיו, מַעֲבִירִין לוֹ עַל כָּל פְּשָׁעָיו", ווער עס געבט נאך איז דער אייבערשטער אים מוחל אויף אלע זיינע זינד; וויפיל דארפן מיר תשובה טון אויף אונזערע מעשים... און דא האבן מיר א וועג ווי מיר קענען אלעס אפווישן; עס איז ווערד צו שווייגן אין שטוב זוכה זיין צו תשובה.

בזכות דעם וואס דו וועסט סובל זיין אין שטוב, דו וועסט מוותר זיין אין שטוב - וועט דער אייבערשטער אננעמען דיינע תפילות. אזוי ווי דער רבי זאגט (שם אות תפילה, סימן כ): "מִי שֶׁמַּעֲבִיר עַל מִדּוֹתָיו, תְּפִלָּתוֹ נִשְׁמַעַת", ווער עס געבט נאך, ווערן זיינע תפילות אנגענומען.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ב טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד החתן ... נרו יאיר, בני ברק

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דאנק און לויב דעם אייבערשטן פאר די גרויסע חסדים וואס ער טוט מיט דיר, האסט זוכה געווען צו טרעפן א טייערע כלה פון א טייערע משפחה, דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט זוכה זיין צו אויפשטעלן א בית נאמן בישראל, א ליכטיגע שטוב מיט ליכטיגע דורות.

בנוגע וואו צו לערנען הדרכה פאר די חתונה; עס איז גוט זאלסט זיך ווענדן צו האברך משה שמואל נרו יאיר, דער מגיד שיעור אין אונזער ישיבה אין ירושלים, ער זאל דיך מדריך זיין מיט די הלכות צו דיין חתונה; ער וועט דיך מדריך זיין אזוי ווי מיר האבן מקבל געווען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו.

גיי הפצה, פארגין פאר נאך בחורים און נאך אברכים די חיים טובים וואס דער רבי געבט אונז.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויחי, י"ז טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

ווען שבת קומט דארפן מיר זיך זייער פרייען, שבת דארף מען זיין זייער פרייליך. דער רבי האט אונז אנגעזאגט אויף דעם, צו זיין גאנץ שבת פרייליך (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז), און חס ושלום זיך קריגן אדער זיין בכעס.

דער חיד"א זאגט (עבודת הקודש מורה באצבע סימן ד, אות קמ), ערב שבת קומט דער שטן אין יעדע שטוב און ער מאכט עס זאל ווערן א מחלוקה צווישן מאן און ווייב, ער האט זייער מורא ווען מאן און ווייב פארטראגן זיך, בעיקר שבת קודש; ווייל ווען די מאן און ווייב פארטראגן זיך און לעבן צוזאמען באהבה ושלום - דעמאלט האט ער נישט קיין שום שליטה אויף זיי.

בעט איבער דיין ווייב, זאג איר בפה מלא: "זיי מיר מוחל"; זאג עס מיט הארץ, נישט אונטער די נאז. זיי נישט קיין אויבער חכם, עס לוינט נישט צו ליידן א גאנץ לעבן וועגן אביסל גאווה, שוין גענוג געליטן פון די פארשטונקענע גאווה, פון נישט פּאסטן צו איבערבעטן, פון נישט פּאסטן צו רעדן שיין ווי אן ערליכער איד דארף רעדן, בעט איר איבער און געב איר גוטע ווערטער, פיר זיך ערליך און הייליג.

זיך אפשיידן וכו' - דאס איז נישט די תורה וועג, נישט אהיים קומען - דאס איז נישט די וועג, ביים רבי'ן הערן מיר הייליגע לימודים, מען זאל יא לעבן אינאיינעם וכו'.

בעט דעם אייבערשטן עס זאל דיר גארנישט אנגיין אין שטוב, זאלסט נישט מקפיד זיין אין שטוב, זאלסט זיין פרייליך, טאנצן און זינגען א גאנץ שבת.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א פרייליכן שבת.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"א טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, בני ברק

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

א שאד יעדן טאג וואס דו פארסט נישט קיין ירושלים זיין אין ישיבה, דו וועסט אזויפיל קונה זיין דארט; דער מגיד שיעור משה שמואל האט אזויפיל דיר צו געבן, א שאד יעדן טאג וואס דו גייסט נישט.

קום אין ישיבה און הער זיך צו צום מגיד שיעור, לערן דיינע שיעורים כסדרן און גיי התבודדות, וועסטו שנעל טרעפן דיין שידוך.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת שמות, י"ט טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

געדענקסט פאריאר ווינטער ווען מיר האבן זיך געטראפן אין ארץ ישראל אין לופט-פעלד, האבן מיר געמאכט א געשעפט; אז דו וועסט דאווענען יעדן טאג די דריי תפילות אין שול - וועסטו טרעפן א שידוך, יעצט האלסטו שוין נאך די חתונה און נאך אביסל ביסטו שוין א טאטע, וויל איך דו זאלסט אנהאלטן די געשעפט און ווייטער גיין אין שול דאווענען דריי מאל א טאג, און אז דו האסט נישט קיין מנין - זאלסטו נאכאלץ דאווענען דוקא אין שול, נישט אין אפיס און נישט אין שטוב.

אז מען וויל האבן א ברכה אין שטוב - מוז מען גיין אין שול. די הייליגע חכמים זאגן, הלל הזקן פלעגט זאגן (סוכה נג.) דער אייבערשטער זאגט: "אם תבא אל ביתי", אויב דו וועסט קומען אין מיין שטוב, אין שול, וואס איז אויך א בית המקדש – "אני אבא אל ביתך", וועל איך קומען צו דיר אין שטוב און דיך בענטשן מיט שלום בית, פרנסה און נחת, "אם אתה לא תבא אל ביתי", און אז דו וועסט נישט קומען צו מיר אין שטוב, אין שול – "אני לא אבא אל ביתך", וועל איך נישט קומען צו דיר אין שטוב; אז מען וויל א געבויטע שטוב מוז מען גיין יעדן טאג אין שול.

קום אין שול, זיי נישט מוותר אויף דעם, וועסטו זען ווי דער אייבערשטער וועט מאכן רוען די שכינה הקדושה ביי דיר אין שטוב.

א געשעפט איז א געשעפט.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת שמות, י"ט טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

עס זאל דיך נישט שטערן אז דיין ווייב וויל נישט גיין צו די ארבעט; א פרוי דארף נישט ארבעטן, זי מעג ארבעטן אבער זי דארף נישט ארבעטן; זאל דיר עס נישט אנגיין.

בלייב נישט אין שטוב אינדערפרי איר וועקן פאר שעות לאנג, גיי ארויס אינדערפרי דאווענען און לערנען און גיי ארבעטן, און אז זי בעט דיר הילף אויפצושטיין, זי בעט דו זאלסט איר וועקן - זאלסטו איר אויפוועקן, אבער נישט אויסדרייען דיין סדר היום.

דו זאלסט איר נאר פרייליך מאכן, זאלסט איר געבן אסאך גוטע ווערטער. גיי שפאצירן מיט איר, שפאצירן איז געזונט פארן גוף און נאך מער פארן נפש; ביים שפאצירן זאלסטו איר אויסלויבן, זאג איר שיינע ווערטער. אזוי ווי אדם הראשון האט געזאגט פאר חוה (בראשית ב, כג): "לְזֹאת יִקָּרֵא אִשָּׁה", זאגט דער זוהר הקדוש (בראשית מט:) אדם הראשון האט געזאגט פאר חוה: "דָּא הִיא דְּלָא יִשְׁתַּכַּח כַּוָּותָהּ, דָּא הִיא יְקָרָא דְּבֵיתָא, כֻּלְּהוֹן נָשִׁין גַּבָּהּ כְּקוֹפָא בִּפְנֵי בְּנֵי נָשָׁא", דו ביסט א ווייב, אלע אנדערע זענען בכלל נישט אינטערעסאנט, נאר דו ביסט שיין און טייער.

לערן יעדן טאג משניות און גמרא; דארפסט נישט פארשטיין וואס דו לערנסט, זאג די ווערטער, דאס וועט דיר געבן כוחות אנצוגיין אין לעבן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ג טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

אז דו וועסט קוקן אויף דעם און אויף יענעם - וועסטו האבן אסאך חלישות הדעת; ברסלב איז איין זאך - די הייליגע ספרים פון רבי'ן, די שכל פון רבי'ן.

הער די שיעורים, לערן די ספרים פון הייליגן רבי'ן, לערן די בריוו פון אשר בנחל, אויך זאלסטו לערנען די וועכנטליכע עצתו אמונה - וועסטו וויסן ווי אזוי זיך צו פירן, און בעט דעם אייבערשטן עס זאל דיך נישט שטערן נישט דער און נישט יענער.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ג טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

מאך נישט פון טפל - עיקר און פון עיקר - טפל, געדענק וואס ברסלב איז, געדענק וואס היכל הקודש איז; ברסלב איז איין זאך: 'רעדן צום אייבערשטן'; דער רבי איז אונז מחזק נאכאמאל און נאכאמאל מיר זאלן רעדן צום אייבערשטן, מיר זאלן געדענקען אז נאר דער אייבערשטער קען העלפן, און אז עס איז נישטא קיין חברים, בעת צרה האט מען קיינעם נישט - נאר דעם אייבערשטן.

שטיי ווייט פון לצים, געב זיך אכטונג פון די וואס שפעטן פון דעם און פון יענעם, אפילו זיי דרייען זיך אין ברסלב; זוך דיר אויף צווישן אנשי שלומינו תמימות'דיגע ערליכע חברים און רעדט פון רבי'ן, פון די עצות וואס מיר באקומען.

הלואי זאלסטו גיין יעדן טאג בקביעות רעדן צום אייבערשטן פאר דריי מינוט; א מינוט דאנקען, א מינוט תשובה טון און א מינוט בעטן אויף ווייטער.

מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועט זיין היינט די ליל שישי שיעור אין שטעטל, איך האב א שמחה, מיין זון הרב שלמה מאכט א וואך נאכט און מארגן א ברית; מה אשיב לה' כל תגמולוהי עלי.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמות, שובבי"ם, כ' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

שלום בית איז נישט דאס ארויסגיין עסן אין טייערע פלעצער וכו', שלום בית איז רעדן שיין, שלום בית איז זוכן דאס גוטס איינער ביים צווייטן. שלמה המלך זאגט (משלי טו, יז): "טוֹב אֲרֻחַת יָרָק וְאַהֲבָה שָׁם מִשּׁוֹר אָבוּס וְשִׂנְאָה בוֹ", עס איז בעסער צו עסן אביסל גרינצייג - אן ארעמע מאלצייט - ווען עס איז דא ליבשאפט דארט - ווי שטיקער פלייש און מען האט זיך פיינט.

דיין ווייב דארף נישט זאלסט איר ארויסנעמען וכדומה, א פרוי דארף איין זאך, אז איר מאן זאל רעדן שיין צו איר, און דו זאלסט איר אויסהערן און פארשטיין. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה כ:): "רוֹצֶה אִשָׁה בְּקַב וְתִּפְלוּת", א פרוי וויל ענדערש ווייניג עסן און זיין נאנט מיט איר מאן, "מִתִּשְׁעָה קַבִּין וּפְרִישׁוּת", ווי איידער אסאך עסן און זיין אפגעטיילט.

נעם אראפ פון דיין טעלעפאן אלע זאכן וואס זענען נישט פאר די ביזנעס; גיי אהיים נאכן ארבעטן און לעב מיט דיין ווייב, רעד שיין צו איר - וועסטו אריינברענגען די שכינה אין שטוב, עס וועט זיין אלע ברכות און אלע ישועות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמות, כ' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך בעט דיר נאכאמאל, באצאל שכר לימוד, עס איז נישט גערעכט נישט צו צאלן שכר לימוד, מען מוז צאלן שכר לימוד; גיי יעצט אריבער אין אפיס אדער טו עס דורך אנרופן אויפן טעלעפאן און צאל אפ דיין גאנצע באלאנס.

איך האב גערעדט מיט האברך יצחק נרו יאיר, דער מנהל פון אונזער מוסדות אין ארץ ישראל, ער זאגט מיר אין ארץ ישראל צאלן אלע עלטערן שכר לימוד, אין גם אחד וואס זאל נישט צאלן; איז פארוואס אין חוץ לארץ איז נישט אזוי? מען לאכט זיך אויס פון שכר לימוד! באשעפער אין הימל, ווי אזוי זאל איך באצאלן די איינגעשטעלטע?

עס איז נישט וואר אז מען האט נישט קיין געלט, זאג נישט פאר די סעקרעטערי 'איך האב נישט קיין געלט', זאג, איך לאך מיך אויס פון די מוסד, ווייל דאס איז דער אמת; והא ראי', אויף וואס מען מוז האבן, פאר וואס מען מוז צאלן - האט מען, נאר די מוסד איז א וויץ, די תורה פון די קינדער איז א ווערטל.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויגש, עשרה בטבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי', צפת

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

וואס דארפט איר רעדן פון היכל הקודש מיט אייער משפחה? וואס דארפט איר זיך אליינס מאכן א חוזק?! איז דען נישטא גענוג זאכן פון וואס צו רעדן מיט א מאמע און שוועסטערס? יעדע שמועס מוזט איר רעדן פון היכל הקודש און ווארטן מען זאל לאכן פון אייך?!

מיט א מאמע און שוועסטערס רעדט מען הוידל בוידל, מיט א מאמע און שוועסטערס רעדט מען פון די קינדער, און אז זיי בעטן חיזוק זאגט מען חיזוק וואס וועט זיי נישט קראצן אין זייער אויער, מען דערציילט מעשיות פון השגחה פרטית, מען זאגט עס אויף זייער שפראך. אויב די ווארט 'שכוח אייבערשטער' און די ווארט 'א מעשה פון תפילה' קראצט זיי אין אויער - זאגט מען 'א מעשה פון השגחה פרטית', 'א מעשה פון לויבן דעם אייבערשטן'; וואס פעלט אויס זיך מאכן צו שאנד און צו שפאט ביי די משפחה?!

אז מען האט א שוועסטער וואס האט אויך געטרינקען פון די אונגארישע וויין פון טאקיי, די רויטע טאקייער וויין - דעמאלט קען מען שמועסן אפן, אבער כל זמן די משפחה לאכט פון היכל הקודש - איז נאריש צו רעדן, מען טוט גארנישט אויף, מען ווערט א געשפעט.

איך האב געהאט א באבע א גרויסע צדיקת, רחל לאה טייטלבוים עליה השלום, וואס איז געווען אין אוישוויץ ביי די דייטשע רוצחים און האט איבערגעלעבט די קריג מיט ניסי ניסים. איר מעלה איז געווען, אויסער איר ערליכקייט איז זי געווען גאר א קלוגע; זעלטן צו געפינען א פרוי מיט אזויפיל חכמת נשים. זי פלעגט אונז שטענדיג דערציילן אז נאכן קריג האט זי גערעדט טאג און נאכט פון אמונה, נאר דאס האט איר געקענט האלטן ביים זינען; שטעלט זיך פאר א יונג ווייבל וואס האט קוים אנגעהויבן איר לעבן, האט פארלוירן אירע קינדער מיט איר מאן און געבליבן אליין, נאר אמונה, דאס האט איר געהאלטן. איין טאג הערט זי ווי אירע חבר'טעס רעדן שטילערהייט און זאגן: "רחל לאה איז נעבעך בארירט געווארן, זי רעדט טאג און נאכט פון משיח און פון באשעפער". מיין באבע האט דערציילט: "איך האב פון דעמאלט פארמאכט מיין מויל און גערעדט מיט אלעמען הוידל בוידל, אויב רעדן פון אמונה מיינט בארירט געווארן - רעד איך נישט"; מיט אונז האט זי גערעדט טאג און נאכט פון אמונה, אבער זי איז געווען אזוי קלוג צו קענען דערשמעקן וואס צו רעדן מיט יעדן איינעם, אזוי ווי דער הייליגער זוהר זאגט (תצוה, דף קפו:): "זַכָּאָה מַאן דְּמַלִּיל עַל אוּדְנִין דְּשָׁמְעִין", וואויל איז דער מענטש וואס רעדט צו אויערן וואס הערן אויס.

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויגש, עשרה בטבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי', קרית ברסלב

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

ווען מען פרעגט פראגעס אין צניעות - איז נישט שייך צו ענטפערן; מען קען נאר מחזק זיין דעם מענטש צו בעטן דעם אייבערשטן צו באקומען א ליבשאפט און א געפיל צו איידלקייט.

בעטס דעם אייבערשטן יעדן טאג די פאר ווערטער: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל וויסן ווי אזוי צו גיין אנגעטון, ווי אזוי צוצודעקן מיין קאפ, איך זאל ליב האבן צו זיין שיין און איידל, איך זאל נישט וועלן גיין אנגעטון ווי די גוים, איך זאל ליב האבן שיין און איידל".

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויגש, עשרה בטבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא קרית ברסלב ליבערטי

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

די בעסטע עצה נישט מורא צו האבן ביינאכט - איז חזר'ן אמונה; זינגט זיך אונטער: "דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער איז איבעראל, ער היט מיך, ער איז מיט מיר, קיינער קען מיר גארנישט טון, עס קען גארנישט פאסירן"; חזר'ן אמונה איז די איינציגסטע עצה די שרעק זאל אוועק גיין.

ווען איר גרייט זיך צו גיין שלאפן - זאלט איר קישן די מזוזה און בעטן ביי די מזוזה: "הייליגער באשעפער היט מיך, און נעם אוועק פון מיר די שרעק".

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויגש, עשרה בטבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

דיין ווייב זאגט אז דו ביסט זייער היימיש מיט איר שוועסטער, דו רעדסט מיט איר שעות אויף שעות. זיי נישט נאריש, טו נישט אזעלכע זאכן, רעד נישט מיט דיין שוועגערין, האסט א ווייב - רעד מיט איר. עס איז עקלדיג און גרויליג צו רעדן מיט פרעמדע; האסט א ווייב, רעד מיט איר; זי וויל אזוי שטארק האבן א ווארעמע שטוב, הייליג און ריין, דו טראכסט פון איר זי טראכט פון דיר, און ביידע טראכטן פונעם אייבערשטן.

עס איז א גרויסע מצוה צו גיין צו עלטערן אויף שבתים, ימים טובים וכו', אבער אויב עס ווערט א מצב פון חמור-אייזל פוטער-אייזל השם ישמרינו - בלייבט מען אין שטוב אפגעהיטן.

זאג נישט 'מען קען מיינען, וואס איז דער פראבלעם? מען שמועסט נאר, מען טוט גארנישט שלעכט, מען לאכט נאר, מען שמייכלט נאר'; שלמה המלך זאגט (משלי ו, כז): "הֲיַחְתֶּה אִישׁ אֵשׁ בְּחֵיקוֹ וּבְגָדָיו לֹא תִשָּׂרַפְנָה", קען דען א מענטש האלטן פייער אויפן שויס און זיינע קליידער וועלן נישט פארברענט ווערן? "אִם יְהַלֵּךְ אִישׁ עַל הַגֶּחָלִים וְרַגְלָיו לֹא תִכָּוֶינָה", קען דען א מענטש שפאצירן אויף ברענעדיגע קוילן און זיינע פיס זאלן נישט פארברענט ווערן? "כֵּן הַבָּא אֶל אֵשֶׁת רֵעֵהוּ, לֹא יִנָּקֶה כָּל הַנֹּגֵעַ בָּהּ", דאס זעלבע סוף וועט זיין מיט א מענטש וואס זאגט 'איך שמועס נאר, איך פארברענג נאר'; רחמנא לצלן.

גיי יעדן טאג התבודדות, שריי צום אייבערשטן: "רבונו של עולם איך בין אין א סכנה, איך רעד מיט פרעמדע, איך טראכט פון פרעמדע, ראטעווע מיך איך זאל שוין אפלאזן פרעמדע".

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויגש, עשרה בטבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד האברך ... נרו יאיר

איך הער צוריק אז דו האסט טענות אויף די מוסד אז מען לערנט נישט וכו' וכו'; איך וויל נישט אריינגיין בטוען ונטען מיט דיר אויב די מוסד איז יא גוט אדער נישט גוט, נאר איין זאך וויל איך דיר בעטן, אויב ביסט נישט צופרידן פון די מוסד - זאלסטו וואס שנעלער טוישן מוסדות, ווייל עס איז נישט געזונט פאר דיר און נישט פאר דיינע קינדער; איך מיין דאס מיטן גאנצן אמת, לייג דיינע קינדער אין א מוסד וואס דו ביסט צופרידן, ווייל קינדער שפירן אויב די עלטערן זענען נישט צופרידן און עס צעמישט זיי.

א שאד צו ווערן אנגעגעסן אויף היכל הקודש וועגן די מוסד, מען קען זיין א ברסלב'ער חסיד אן שיקן די קינדער אין אונזער חדר.

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויגש, עשרה בטבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אויף אייער פראגע, אויב איר קענט זיך נאך יעצט אויסבעטן ביים אייבערשטן אויף אלטע בושות; מען האט אייך פארשעמט אין אייער אלטע סקול, און דעמאלט האט איר נישט געוואוסט אז מען קען רעדן צום אייבערשטן און מען קען זיך אויסבעסטן ווען מען האט א בושה; ווילט איר וויסן אויב יעצט ווען איר דערמאנט זיך ווי מען האט אייך אויסגעצאפט דאס בלוט – צי איר קענט יעצט אויסבעטן?

אודאי קענט איר זיך נאך יעצט אויסבעטן; יעדעס מאל איר דערמאנט זיך פון אן אלטע בושה - זאלט איר זאגן דעם פסוק (תהלים כה, יח): "'רְאֵה עָנְיִי וַעֲמָלִי וְשָׂא לְכָל חַטֹּאותָי', הייליגער באשעפער זע מיין ארעמקייט און מיין פלאג, און פארגיב מיר אלע מיינע זינד"; און בעטס זיך אויס א ישועה, בעטס אויף זיין פרייליך, דאס איז די גרעסטע ישועה וואס מען קען באקומען.

זייט פרייליך, זינגט און טאנצט, און שמועסט מיטן אייבערשטן; ווי מער מען רעדט צום אייבערשטן - אלץ מער שפירט מען טעם גן עדן.

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויגש, עשרה בטבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

דיין ווייב דערציילט אז איר לעבן איז איר געווארן א גן עדן לעבן זייט דו האסט אויפגעגעבן דיין סמארט טעלעפאן; זי זאגט זי האט שיין געלעבט מיט דיר ביז אהער אויך, אבער יעצט איז איר ממש געשמאק אין שטוב.

אויך דערציילט זי פון דיין עבודות השם; ווי דו שטייסט אויף יעדע נאכט זאגן תיקון חצות און ווי פלייסיג דו לערנסט, זי רעדט פון דיר זייער שיין. עס דערמאנט מיר וואס איך האב געהערט פון מוהרא"ש, איך בין געווען אין צימער ביי מוהרא"ש מיט נאך איינעם, יענער האט דערציילט פאר מוהרא"ש אז זיין ווייב זאגט פאר אלעמען אז איר מאן איז גוט און ערליך, זאגט אים מוהרא"ש: "חכמינו זכרונם לברכה זאגן דאך (מדרש משלי ה, יח) 'אשרי אדם שאשתו מעידתו', וואויל איז דעם וואס די ווייב זאגט עדות, 'מיין מאן איז אן ערליכער איד'"; די ווייב זעט דאך דעם מענטש אין אלע צייטן.

שטארק זיך מיט דיין עבודות השם, לייג צו נאך א וויכטיגע זאך אין דיין עבודות השם, לייג צו יעדן טאג טאנצן, קענסט דאס מאכן פריוואט ביי דיר אין שטוב; צינד אן הויך מוזיק און טאנץ: 'שכוח באשעפער אז איך בין א איד'.

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וישלח, י"ז כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר

וואויל איז דיר אז דו ביסט עוסק אין אזא הייליגע ארבעט, דו האסט נישט קיין אנונג וויפיל טויזנטער אידן זענען זיך מחי' וועכנטליך מיט די עצתו אמונה; אזויפיל זאגן אז עצתו אמונה איז זייער וועג ווייזער, זיי נעמען זייער שכל, זייער וועג פון טראכטן פון די בריוו פון עצתו אמונה, דארפסט טאנצן פאר שמחה אז דאס איז דיין חלק.

יעצט וויל איך צוריק אנהויבן מיט די עצתו אמונה פאר קינדער, איך וויל דו זאלסט דאס לייגן פאר די ערשטע און וויכטיגסטע זאך, קינדער איז וויכטיגער פון אלע פירושים, ווייל אז א קינד הערט אמונה - גייט די גאנצע לעבן גרינגער.

דא האסטו נאך א מעשה פאר די קינדער עצתו אמונה:

מיין שוך איז צעריסן, איך וועל גיין צום שוסטער ער זאל מיר פאררעכטן מיינע שיך... אינטערעסאנט, יעדעס מאל איך גיי צום שוסטער זע איך אז זיינע ליפן שאקלען זיך, עס איז אזוי אינטערעסאנט, צו וועם רעדט ער? ער רעדט צו זיך אליינס?! נא, ער איז דאך א נארמאלער מענטש; ווייסט וואס, יעצט ווען איך גיי פאררעכטן מיינע שיך וועל איך אים פרעגן פארוואס זיינע ליפן שאקלען זיך.

"הייליגער באשעפער 'חשבתי דרכי, ואשיבה רגלי אל עדתיך', הייליגער באשעפער העלף מיר מיינע פיס זאלן נאר טון מצוות, העלף אז דער וואס וועט גיין מיט די שיך זאל נאר גיין צו גוטע פלעצער".

איך פארשטיי שוין, דער שוסטער איז א ברסלב'ער חסיד, ער רעדט צום אייבערשטן; די ברסלב'ער חסידים זעען אויס אזוי פשוט, אבער זיי האבן עפעס א זיסע חן, זיי לעבן מיטן אייבערשטן; דער שוסטער איז אזוי אריינגעטון אין רעדן צום אייבערשטן, ער כאפט נישט אז מענטשן שטייען נעבן אים און האלטן אלעס מיט, לאמיר שטיין שטיל דא אין דער זייט און הערן זיינע זיסע תפילות...

"הייליגער באשעפער איך וויל זיין א איד, איך וויל גיין אין שול יעדן טאג דריי מאל דאווענען מיט מנין, הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל יעדן טאג לערנען חומש, משניות, גמרא מיט הלכה, הייליגער באשעפער..." אוי וויי וואס גייט פאר... "אמממ איך האב א פראגע, ווען איך פאררעכט שיך וויל איך זייער שטארק רעדן צום אייבערשטן, עס בענקט מיר מיין הארץ צום אייבערשטן, אבער אז איך כאפ אן די שוך ווער איך דאך טמא; מעג איך רעדן אזוי צום אייבערשטן אדער איך דארף זיך קודם וואשן די הענט?"

דער איד שטייט געפרוירן... 'וואס זאל איך אים ענטפערן? ווי קען זיין אזא זאך, א פשוט'ער שוסטער, אזוי פראסט, און ער האט נישט קיין אנדערע זארג, נאר אויב ער קען רעדן צום אייבערשטן ביים פארעכטן די שיך...'

קינדער, דער הייליגער רבי ברענגט אריין אין זיינע תלמידים אזא בענקשאפט און גליסטעניש צום אייבערשטן, אז אפילו פראסטע מענטשן, אינמיטן זייער ארבעט - בענקען זיך צום אייבערשטן און רעדן צו אים אן אויפהער.

לאמיר זינגען אינאיינעם: "טאטע איך בענק צו דיר, טאטע איך וויל נכלל ווערן אין דיר".

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ויחי, ט"ו טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

וואס איז מיט דיר? וואס איז די שאלה בכלל?! אז דער אייבערשטער געבט דיר א מתנה - דארפסטו טאנצן פאר שמחה, אז דו ביסט געוואויר געווארן אז דיין ווייב ווארט למזל טוב און עס איז נישט געווען מיט ענקער הסכמה - דארפט איר טאנצן פאר שמחה; דאס ווייסטו וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה לא.): "שלשה שותפין יש באדם, הקדוש ברוך הוא ואביו ואמו", קומט אויס אז די חדשים וואס מען ווארט איז מען אין א שותפות מיטן אייבערשטן, און אז ענק האבן נישט געוואלט גיין מיט א שותפות מיטן אייבערשטן און דער אייבערשטער האט ענק בעל כרחך אריינגעשלעפט אין א שותפות - דארפן ענק טאנצן פאר שמחה און נישט אויפהערן דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן.

דאס ווייסטו אודאי וואס דער הייליגער זוהר זאגט (פרשות שמות, דף ג): "תְּלָתָא אִינּוּן דְּדַחְיָין שְׁכִינְתָּא מֵעָלְמָא, וְגַרְמִין, דְּדִיוּרֵיהּ דְּקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא לָא הֲוֵי בְּעָלְמָא, וּבְנִי נָשָׁא צַוְוחִין וְלָא אִשְׁתְּמַע קַלֵּיהוֹן", עס איז דא א זינד וואס דאס מאכט אלע צרות אויף די וועלט און עס האלט צוריק אלע תפילות, און אפילו מען שרייט און מען וויינט, מען פאסט און מען מאכט אלע סגולות - איז דער זינד אזוי הארב אז דאס ברענגט אלע צרות און מען קען נישט מבטל זיין די צרות; אויב חס ושלום מען ציט זיך ארויס פון די שותפות אינמיטן די חדשים השם ישמרינו. ליידער ביי די אומות העולם, ביי די ליבעראלע, זיי זענען אזוי געמיין אז רצח'ענען און הרג'ענען רחמנא לצלן איז ביי זיי מותר, און זיי זענען גאר וואס שטעלן זיך ארויס צו זיין די העפליכע, השם ישמרינו, זאלסטו חס ושלום נישט טראכטן פאר איין רגע עפעס צו טון.

דאנק און לויב דעם אייבערשטן אז דו און דיין ווייב זענען כביכול שותפים מיטן אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.