בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#7521 - אוועק ווארפן דעם ציגארעטל
בחור, התחזקות, משניות, רייכערן

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת היכל הקודש ירושלים


איך הער זייער גוטע גריסן פונעם מנהל און מגיד שיעור אויף דיר, אז דו פירסט זיך מיט דרך ארץ און מיט גוטע מידות.


איך וויל דיר בעטן זאלסט זיך קובע זיין צו לערנען משניות, זאג די ווערטער אפילו אן פארשטיין, זאג א פרק נאך א פרק, און הלואי אז דו וועסט זאגן יעדן טאג ח"י פרקים משניות; אכצן פרקים משניות איז מטהר ומזכך די נשמה פון אלע פלעקן. מוהרא"ש זאגט, משניות איז אזוי ווי סטי"ל ווא"ל וואס נעמט אראפ אלע שמוץ פון כלים, אזוי אויך משניות, עס נעמט אראפ אלע שמוץ פון די נשמה. אפילו ווער עס איז נעבעך געפאלן אין שאול תחתית, ער זינדיגט אין עבירות, אין פגם הברית, אין הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב וועט ער לערנען יעדן טאג משניות בעקשנות, ער וועט זאגן יעדן טאג כמה פרקים משניות - וועט ער אלעס מתקן זיין.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "שֶׁאֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד"; אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג 'כך וכך', וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס, אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


רייכער נישט, עס איז נישט גוט, די אלע וואס רייכערן וויינען אז זיי ווילן אויפהערן, נאר די רגילות פון דעם וואס זיי האבן אנגעהויבן יונגערהייט - איז אזוי שטארק אז זיי בלייבן מיט דעם; איז ממש א שאד דו זאלסט יעצט אנהויבן פאר גארנישט און פאר נישט.


איך האף דו וועסט פאלגן און אוועק ווארפן דעם ציגארעטל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7520 - נישט גיין נאך געלט פאר אייגענע זאכן
בחור, צדקה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת היכל הקודש ירושלים


איך הער גוטע גריסן אויף דיר, אז דו ביסט ערליך און מיט גוטע מידות, דו לערנסט און דאווענסט, דער מגיד שיעור מיט דער מנהל; ביידע רעדן זייער שיין פון דיר.


איך הער זאגן אז בחורים אין ישיבה גייען נאך געלט און נעמען די געלט צו קויפן עסן און נאך אנדערע זאכן. וויסן זאלן ענק, עס איז זייער הארב צו נעמען צדקה געלט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פאה ח, ט) זייער הארב, אויב מען נעמט פון צדקה, וועט מען ביים סוף ווערן א רחמנות, מען וועט דארפן צו קומען צו צדקה.


זאג פאר אלע בחורים, נישטא אזא זאך גיין נאך געלט פאר זיך, איך וויל אלע זאלן גיין נאך געלט פאר די ישיבה, עס איז א תקנת הישיבה אז אלע תלמידים דארפן עוסק זיין אין גיין נאך געלט פאר די די ישיבה, און נאר אזוי קען מען לערנען אין ישיבה.


זאג אלע בחורים אז איך בענק זיך זייער, איך צייל שוין די טעג ווען מיר וועלן זיך טרעפן אין אומאן ביים הייליגן רבי'ן ראש השנה.


הענג אויף א קאפי פונעם בריוו אין ישיבה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7519 - מחזק זיין בחורים
ישיבה, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, העלף מיר מחזק זיין בחורים, האלט אן די הייליגע זאך פון שטארקן בחורים, זיי זאלן זיך קענען דערהאלטן.


מוהרא"ש זכרונו לברכה האט שטענדיג געזאגט אז זיין זאך איז בחורים, מוהרא"ש האט געזאגט, אז זיין נשמה איז אראפגעקומען אויף די וועלט נאר פאר בחורים, זיי צו מחזק זיין; ווייל קיינער אין דער וועלט פארשטייט נישט דער צער פון א בחור, א בחור וויל זיין גוט, ער וויל זיין ערליך, אבער עס גייט אים נישט.


לאז נישט אפ די הייליגע זאך פון מחזק זיין בחורים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7518 - העלפן די מאמע איז די גרעסטע מצוה און גרעסטע סגולה
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא בני ברק


איך פריי זיך זייער צו הערן פון אייערע עלטערן אז איר זענט א גוט קינד, איר העלפט און איר פירט זיך איידל, און ווען איר האט איבריגע צייט – זאגט איר תהילים.


זעט צו העלפן אייער מאמע, עס איז א גרויסע מצוה צו העלפן א מאמע, דאס איז די גרעסטע מצוה, דאס איז די גרעסטע סגולה, און מען איז גורם א שמחה אין אלע עולמות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7517 - באניי זיך, פריש זיך אויף, ווער פריש מקורב
גמרא, הלכה, ניין טעג

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת מטות-מסעי, כ"ח תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט איז ערב ראש חודש מוקדם וועלן מיר היינט זאגן יום כיפור קטן, בעטן דעם אייבערשטן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו ווערן אויסגעלייזט בכלליות און בפרטיות.


דעם שבת איז ראש חודש אב, עס הויבט זיך אן די הלכות פון די ניין טעג. שבת גייט נישט אן די הלכות, אבער פון מוצאי שבת הויבט זיך אן די הלכות, מען עסט נישט קיין פלייש, מען טרינקט נישט קיין וויין און נישט קיין גרעיפ-דזשוס. מען שווימט נישט, מען גייט נישט אין שוויץ, מען באדט זיך נישט לשם תענוג (מען רעדט נישט פון זיך אביסל ארומוואשן מען זאל זיין זויבער), אלץ טוט מען צו טרויערן אויפן חורבן בית המקדש.


איידער דו גייסט אין ארבעט זאלסטו לערנען גמרא, און אז דו האסט נישט קיין צייט - זאלסטו לערנען ביי הפסקה אדער נאכן ארבעט, ווייל אז מען לערנט גמרא איז מען זוכה צו זיין ארום גענומען מיט די הייליגע מלאכים וואס זענען די מרכבה פאר די שכינה, גמר"א איז די ראשי תיבות מִ'יכָאֵל, גַ'בְרִיאֵל, רְ'פָאֵל, א'וֹרִיאֵל; ווען מען לערנט גמרא ווערט מען א מרכבה פאר די שכינה, מען ווערט פרייליך, מען שפירט שוין די גן עדן אויף די וועלט.


היינט איז די יארצייט פון הייליגן ישמח משה זכותו יגן עלינו, מוהרא"ש דערציילט אז דער הייליגער צדיק דער ישמח משה זכותו יגן עלינו האט אמאל געלערנט גמרא, און אינמיטן לערנען האט ער איינגעדרימלט. ער חלומ'ט זיך ווי ער זעט די הייליגע תנאים, געבט ער זיי א פרעג: "זאגט מיר, וואו איז דער גן עדן? איך וויל גיין צום גן עדן", ענטפערט אים א תנא: "דער גן עדן איז דא"; ווייל ווען מען לערנט תורה, מען לערנט די הייליגע גמרא - איז דאס די גרעסטע גן עדן.


קום היינט נאכט צום שיעור, איך וויל זיך מחזק זיין מיט דיר מיט די עצות פון רבי'ן; באניי זיך, פריש זיך אויף, ווער פריש מקורב; דער רבי מיט זיינע עצות, זיינע התחזקות - וועט דיך ברענגען צו די העכסטע מדריגה. אזוי ווי דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנד): "עַל שְׁנֵי כִּתּוֹת אֲנָשִׁים יֵשׁ לִי רַחֲמָנוּת גָּדוֹל עֲלֵיהֶם", אויף צוויי גרופעס מענטשן האב איך גרויס רחמנות, "עַל אֵלּוּ אֲנָשִׁים שֶׁהָיוּ יְכוֹלִים לְהִתְקָרֵב אֵלַי וְאֵינָם מִתְקָרְבִים", אויף די מענטשן וואס האבן געקענט מקורב ווערן צו מיר און זענען נישט מקורב געווארן, "וְעַל אֵלּוּ הַמְקֹרָבִים אֵלַי וְאֵינָם מְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי", און אויף די וואס זענען מקורב צו מיר און פאלגן מיך נישט; "כִּי אֲנִי יוֹדֵעַ, שֶׁיִּהְיֶה עֵת, בְּעֵת שֶׁיִּהְיֶה הָאָדָם מֻנָּח עַל הָאָרֶץ עִם רַגְלָיו אֶל הַדֶּלֶת, אָז יִסְתַּכֵּל עַל עַצְמוֹ הֵיטֵב, וְיִתְחָרֵט מְאֹד מְאֹד עַל שֶׁלּא זָכָה לְהִתְקָרֵב אֵלַי, אוֹ שֶׁלֹּא קִיֵּם אֶת דְּבָרַי. כִּי אָז יֵדְעוּ שֶׁאִם הָיוּ מְקֹרָבִים אֵלַי וּמְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי, לֹא הָיָה שׁוּם דַּרְגָּא בָּעוֹלָם שֶׁלֹּא הָיִיתִי מְבִיאָם לְאוֹתָהּ הַמַּדְרֵגָה, אֲבָל לֹא יוֹעִיל אָז", ווייל עס וועט קומען א צייט ווען דער מענטש וועט ליגן מיט די פיס צום טיר (דאס מיינט ווען מען וועט שטארבן - וואס דעמאלט לייגט מען אראפ דעם מענטש אויף דער ערד מיט די פוס אויסגעדרייט צום טיר), דעמאלט וועט זיך דער מענטש באטראכטן ווי אזוי ער זעט אויס און ער וועט חרטה האבן: 'פארוואס האב איך נישט געפאלגט דעם רבי'ן? ווען איך וואלט ווען געפאלגט דעם רבי'ן וואלט איך זוכה געווען צוצוקומען צו די גרעסטע מדריגות אויף די וועלט', אבער דעמאלט וועט שוין זיין צו שפעט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7516 - קוק נישט קיין קליפס, מאוויס, ווידיאוס וכדומה
משניות, מאוויס, לימוד התורה, דאווענען, קאמפיין

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת דברים, ו' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


קוק נישט קיין מאוויס, קליפס וכדומה לזה. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן נ): "כִּי כָּל הַפּוֹגֵם בַּבְּרִית", ווער עס איז פוגם אין פגם הברית, "אֵין יָכוֹל לְהִתְפַּלֵּל", דער קען נישט דאווענען, "מַיִּין מְרִירִין" דאס דאווענען האט ביי אים א ביטערע טעם, ווי ביטערע וואסער; מען האט נישט קיין געפיל צו קומען אין שול דאווענען, און ווען מען קומט שוין אין שול - האט מען נישט קיין געדולד צו עפענען דעם סידור, און ווען מען עפנט שוין דעם סידור קומט אים אן אזוי שווער דאס דאווענען, מען שמועסט, מען איז פארנומען מיט אנדערע זאכן; דאס קומט פון די עבירה פון פגם הברית.


קוק נישט קיין קליפס, מאוויס, ווידיאוס וכדומה. דער רבי זאגט (שם): "וְזֶה בְּחִינַת חוֹלַאַת שֶׁקּוֹרִין בְּרֶעכֶנִישׁ, רַחֲמָנָא לִצְלָן, שֶׁשּׁוֹבֵר עֲצָמוֹת שֶׁל אָדָם", די עבירה ברענגט א קרענק וואס רופט זיך 'ברעכעניש' - דער מענטש ווערט צעבראכן אויף שטיק שטיקלעך און האט נישט קיין געדולד צו דאווענען.


אז דו האסט ליידער שוין אזויפיל געקוקט, האסט מטמא געווען דיינע מוחין - זאלסטו לערנען תורה, אז מען לערנט תורה - באקומט מען צוריק די מוחין. די זאך איז נאר אז דער וואס האט פוגם געווען אין פגם הברית פארלירט די מוחין, מען פארשטייט נישט, מען קען זיך נישט קאנצעטרירן, מען האט נישט קיין מח צו לערנען בעיון, דערפאר זאלסטו זאגן יעדן טאג משניות; אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט, ווייל דיין מח איז אויסגעריסן פון אזויפיל זינדיגן, דאך זאלסטו זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה, זאלסט זאגן פרקים משניות, ווייל משניות רייניגט דעם מענטש. "מִשְׁנָה" איז די אותיות "מְשַׁנֶה"; ווי מער א מענטש זאגט משניות איז ער זיך מְשַׁנֶה אינגאנצן, און ער ווערט ריין.


משניות האט א סגולה אז עס שלעפט ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע בלאטע, אזוי ווי מען זעט אז מִשְׁנָה איז די ראשי תיבות (תהילים ל, ד): "הֶ'עֱלִיתָ מִ'ן שְׁ'אוֹל נַ'פְשִׁי"; דורכדעם וואס מען זאגט משניות, נעמט עס ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע שמוציגסטע פלעצער וואו דער מענטש איז רחמנא לצלן אריינגעפאלן.


אויב דו קענסט זאגן אכצן פרקים משניות - איז דאס א מורא'דיגע זאך; ח"י פרקים משניות יעדן טאג מאכט אז דער מענטש זאל ווערן לויטער, עס געבט צוריק דעם מח פארן מענטש, ווייל ווען א מענטש זינדיגט אין דער עקלדיגע עבירה פון פגם הברית הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, ווערט אים אויסגעריסן זיין מח מחשבה. ווייל די זרע קומט פונעם מח, און אז מען זינדיגט ווערט דער מח אויסגעטריקנט וכו', און ווען מען זאגט אסאך פרקים משניות באקומט מען צוריק א קלארע מח.


קום היינט צום ליל שישי שיעור, לאמיר זיך אינאיינעם שטארקן מיט די מתנות, מיט די אוצרות וואס דער רבי האט אונז געגעבן.


איך וויל דיר בעטן דו זאלסט מיר די יאר אויך העלפן מיט די יערליכע קאמפיין, אויך וויל איך דיר געבן א קליינע געשאנק, ממש א קלייניקייט, איך וויל דיר עס געבן פערזענליך (אז דו קענסט קומען צו מיר אין שטוב פון די קומענדיגע וואך זונטאג א וואך, זונטאג פרשת עקב).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7515 - נישט שטערן דעם רבי'ן פון אריינקומען אין די וועלט
חסידות ברסלב, מחלוקת, שלום

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת מטות-מסעי, כ"ז תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דעם שבת איז געווען ביי אונז א איד פון ארץ ישראל, א ברסלב'ער חסיד, ער דרייט זיך אין א צווייטע כיתה אין ברסלב, אבער ער האט א שטארקע געפיל צו חבורת היכל הקודש, ער האט מיר געפרעגט וואס איז פשט אז מען זעט אין די בריוו פון מוהרא"ש אזעלכע שארפע אויסדרוקן אויף די מתנגדים וואס האבן אים מבזה געווען אלע יארן, שארפע לשונות, ווי למשל ס"מ וכדומה, און ביי אנדערע ברסלב'ע חסידים, אין אנדערע כיתות - הערט מען נישט די שארפע לשונות, זיי האבן אלעס אנגענומען מיט ליבשאפט.


איך האב געשמועסט מיט אים, איך קלער אז דו דארפסט דאס אויך וויסן. מוהרא"ש האט אונז כמה פעמים געזאגט אז אים גייט נישט אן וואס מען רעדט אויף אים, אים גייט נישט אן די בזינות, ער פאר זיך וואלט מקרב געווען און מכבד געווען זיינע פיינט, ער וואלט זיי געגעבן מתנות, ער וואלט זיי געגעבן געלט און געשטיצט, נאר וואס דען, מוהרא"ש האט געזען און געוואוסט אז ער האט די כוחות צוריק צו ברענגען צום אייבערשטן מיליאנען אידישע פארבלאנזשעטע נשמות, די ספרים האט א כח אז ווער עס קוקט אריין אין דעם, אן הערן ליצנות אדער לשון הרע - ווערט צוגעכאפט צו דעם, און ווערט אן ערליכע איד און א גרויסער צדיק, און עס זענען געקומען בעלי מחלוקת, אזוי גערופענע ברסלב'ע, און ארויס קעגן די ספרים, האט מוהרא"ש געשריבן קעגן זיי, מגלה געווען ווער זיי זענען, זייער יחוס השם ישמרינו, און זייער עבר השם יצילנו, אז מענטשן זאלן זיי נישט אויסהערן נאר זיך ציען ווייטער צום אמת.


מוהרא"ש האט גאר אסאך געליטן צרות און יסורים אין זיין לעבן, קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס מוהרא"ש איז אריבער, קוק די לשון וואס ער האט זיך פארגעשריבן, די נוסח וואס מיר זאלן שרייבן אויף זיין מציבה: "פה נטמן החסיד האמיתי עובד ה' בתמימות ובפשיטות, מסר נפשו אליו יתברך בכל יום ויום, מיום עמדו על דעתו, וסבל יסורים קשים ומרים כל ימי חייו, רבים השיב מעוון וקירבם אליו יתברך וכו'", אין אידיש: "דָא לִיגְט אַן אֱמֶת'עֶר עֶרְלִיכֶער אִיד וָואס הָאט גֶעדִינְט דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן בִּתְּמִימוּת וּפְשִׁיטוּת, עֶר הָאט זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען פַארְן אֵייבֶּערְשְׁטְן יֶעדְן טָאג פוּן וֶוען עֶר אִיז גְרוֹיס גֶעוָוארְן, עֶר הָאט גֶעלִיטְן שְׁוֶוערֶע אוּן בִּיטֶערֶע יִסוּרִים זַיין גַאנְץ לֶעבְּן, אַסַאךְ מֶענְטְשְׁן הָאט עֶר מַחְזִיר בִּתְשׁוּבָה גֶעוֶוען אוּן זֵיי דֶערְנֶענְטֶערְט צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, עֶר הָאט אוֹיפְגֶעשְׁטֶעלְט פִילֶע תַּלְמִידִים עֶרְלִיכֶע אִידְן אוּן יִרְאֵי ה'".


מוהרא"ש האט דאס אלעס מקבל געווען מיט ליבשאפט, מוהרא"ש האט נישט געהאט קיין ברעקל טענות אדער קשיות חלילה וחלילה, נאר דער וואס שטערט אנדערע מענטשן פון מקורב ווערן, די בעלי מחלוקת - דאס איז וואס מוהרא"ש האט נישט געוואלט אפשווייגן.


ווען מוהרא"ש איז געזיצן שבעה נאך זיין ברודער דער טאקיי רב, בין איך געגאנגען מנחם אבל זיין מוהרא"ש. דעמאלט האט מוהרא"ש גערעדט פון די זאך, מוהרא"ש ווייזט מיר אויפן קליינעם פינגער און זאגט מיר: "אלעס וואס מען רעדט אויף מיר, אלע בזיונות וואס איז דא אויף מיר - שטערט מיר נישט, עס רירט נישט מיין קליין פינגערל; וואלט עס געווען נוגע מיר אליין - וואלט איך זיך בכלל נישט וויסנדיג געמאכט, אבער איך שפיר ווי איך זיץ ביים ים און מענטשן שווימען און איך זע ווי קעפ דערטרינקען זיך און איך האב שטריק וואס איך קען זיי ראטעווען, ארויסשלעפן פון ים, און ווען איך ווארף זיי א שטריק קומט איינער און שניידט אפ די שטריק, וואס וואלטן אלע געטון? וואלטן אלע אים פארשריגן! אזוי שפיר איך זיך מיט מיינע קונטרסים און ספרים, ווי איך קען ראטעווען אידישע קינדער מיט די עצות פון רבי'ן", מוהרא"ש זאגט אן אויסדרוק: "די לעצטע שטרוי אין וואס מען קען זיך אנכאפן נישט צו דערטראנקען ווערן, קומט איינער א זקן און לאכט אפ, דערפאר דארף איך זיי פארשרייען".


איך האב געזאגט דעם איד: "וואלט מוהרא"ש נישט גערעדט די סארט שפראך אויף די וואס לאכן - וואלט איך מן הסתם מער נישט דא געווען", ווען בתחילת התקרבותי האט מען מיר געזאגט פון די זקנים אז מען האט נישט געהאלטן וכו' וכו', וואלט איך נישט געהערט די הקדמות פון מוהרא"ש אז די וואס רעדן זענען בעלי עבירות, פגום'דיגע מענטשן - ווער ווייסט אויב איך וואלט זיך געקענט דערהאטלן.


איך האב מיטגעהאלטן אמאל, איינער פון ארץ ישראל וואס האט געלערנט די חכמה ווי מען קען זען און פארשטיין א מענטש און איז געקומען קיין אמעריקע מאכן געלט וכו' וכו', מענטשן זענען ממש געפאלן חלשות פאר אים. מוהרא"ש האט אים שיין אויפגענומען, פארוואס נישט, ביז מוהרא"ש האט געהערט ווי דער דאזיגער רעדט אפ מענטשן פון קומען קיין אומאן, ער זאגט פריוואט פאר מענטשן לויט דיין שורש נשמה פאר יא, לויט דיין שורש נשמה פאר נישט; האט מוהרא"ש מיר געזאגט: "אויב וועט ער קומען נאכאמאל צו מיר וועל איך אים אפ'מל'ען" (יענער איז געווען א מוהל), און וכך הוה, יענער איז נאכאמאל געקומען צו מוהרא"ש און עס איז געגאנגען פייער וכו', און שפעטער האב אים אלע אפגעלאזט, עס איז דא אין דעם אן אריכות הדברים צו דערציילן.


דאס דערצייל איך דיר דיר צו ווייזן אז מוהרא"ש איז נישט אנגעגאנגען נאר די איין זאך, מען זאל נישט שטערן דעם רבי'ן פון אריינקומען אין די וועלט, און צוליב דעם האט מוהרא"ש געשריבן אזוי שארף אויף די מתנגדים, ווייל זיי זענען שולדיג אינעם מצב הדור, ווי די דור זעט אויס.


בעט דעם אייבערשטן זאלסט בלייבן מיט די געפיל צום צדיק וואס האט דיך אזוי שיין אנגעטון מיט קליידער פון תורה, קליידער פון דביקות אינעם אייבערשטן, קליידער פון משיח, פון התבודדות ותפילה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7514 - פרעג נישט קיינעם, קום ראש השנה צום רבי'ן
אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת מטות-מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מאך שוין דיינע פלענער אויף ראש השנה צו קומען צום הייליגן רבי'ן, פרעג נישט קיינעם, הער נישט קיינעם אויס, הער אויס נאר דעם רבי'ן וואס האט געהייסן קומען צו אים; אלע שאלות זאלסטו פרעגן דעת תורה, אבער ביי דעם איז נישטא קיינעם וועם צו פרעגן, און אפילו דיין משפחה שלעפט דיר צו דעת תורה וכו' - זאלסטו זיצן מיט דרך ארץ. טענה נישט וכו', און טו וואס דו האסט צו טון, אויב דו ווייסט וואס איז גוט פאר דיר און פאר דיין נשמה, ווייל דער רבי האט קלאר געזאגט (שיחות הר"ן, סימן יד) אלעס זאל מען פאלגן א צדיק אויסער ווען ער זאגט נישט קומען ראש השנה צו אים, דאס פאלגט מען אים נישט.


ביים רבי'ן איז געווען, ווען רבי אהרן דער רב פון ברסלב איז געקומען צום רבי'ן ערב דעם לעצטן ראש השנה פון רבי'ן - שנת תקע"א - פרעגן וואס ער זאל טון וועגן זיין אין אומאן אויף ראש השנה, ער האט געזאגט פארן רבי'ן אז די ראשי קהילה זאגן אים אז ער קען נישט אוועקפארן, ער טאר זיי נישט איבערלאזן וכו', און אויב ער וועט אוועק פארן אויף ראש השנה - וועט ער פארלירן זיין פרנסה וכו'. האט אים דער רבי געזאגט ער זאל נישט קומען, און אזוי האט ער געטון, ער איז נישט געקומען. ווען רבי נתן האט געהערט דערפון, אז ער איז נישט געקומען ווייל דער רבי האט אים געזאגט: "קום נישט", האט אים רבי נתן געזאגט: "אפילו דער רבי זאל נעמען א דראנג (א דיקע האלץ) און מיך אוועק טרייבן - וואלט איך אויך נישט אוועק געגאנגען".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7513 - רעד מיט זיי, שמועס מיט זיי, טרייב זיי נישט אוועק
חברים, קדושה, חינוך הילדים, תיקונים

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת דברים, ה' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט איז א גרויסע יארצייט, די יארצייט פון הייליגן אריז"ל. א איד איז געקומען צום הייליגן אריז"ל בעטן א תיקון אויף זיינע גראבע עבירות רחמנא לצלן, האט אים דער אריז"ל געזאגט ער זאל לערנען יעדן טאג פינף בלעטער תיקוני זוהר, דאס וועט זיין א תיקון פאר אים; זאלסטו זיך צוכאפן צו דעם, נעם דעם תיקון פאר דיר, מאך זיך א שיעור אין ספר תיקונים; דאס זאגן די ווערטער פון תיקונים איז מקדש ומטהר דעם נפש רוח ונשמה.


וואס ביסטו פארנומען מיט אלעס אויסער מיט וואס מען דארף זיין פארנומען? דאס וויכטיגסטע איז די קינדער, געב אוועק דיין צייט פאר דיינע קינדער; רעד מיט זיי, שמועס מיט זיי, טרייב זיי נישט אוועק פון דיר; ווען זיי ווילן זיין מיט דיר שיקסטו זיי אוועק... דיינע חברים זענען ביי דיר מער ווי זיי... די קינדער פרעגן מיר דאס, פארוואס ווען איך רוף מיין טאטע זאגט ער מיר איך האב א בי"פ, איך מוז אראפלייגן ווייל א צווייטער רופט; פארוואס זענען זיי וויכטיגער ווי מיך? זיי פרעגן גוט, זיי זענען גערעכט!


רעד צו דיינע קינדער פון זיך אכטונג געבן פון מניוולים. שיק זיי נישט וואו אימער, איידער דו ווילסט אוועק פארן, בפרט אויף א שבת - זאלסטו טראכטן פון דיינע קינדער, אויב עס לוינט זיי צו צוטיילן, אויב עס לוינט זיי מפקיר זיין. רעד צו זיי אז קיינער קען זיי נישט אנרירן, און ווען דו רעדסט צו זיי זאלסטו נישט רעדן מיט שרעק, אז זיי זאלן נישט באקומען א פחד פון קומען דיר דערציילן; איך האף דו פארשטייסט וואס איך זאג דיר.


אויך זאלסטו געדענקען פון דיינע קינדער - זייערע מלמדים און טיטשערס; זיך באדאנקען און געבן אפאר דאלער. ווייז הכרת הטוב, ווייז זיי ווי דו ביסט זיי מחשיב, און אזוי אויך זאלסטו האבן הכרת הטוב פאר די מוסד, פאר די מנהל, אדמיניסטראטער, מענידזשער, באס דרייווער, קעכער, העלפערס; אזויפיל מענטשן ארבעטן פאר דיר פריוואט, אזויפיל מענטשן לייגן אריין הארץ, קאפ און מח - פאר דיינע קינדער, מען מוז האבן הכרת הטוב, מוהרא"ש זאגט הכרת הטוב ווייזט אויף אלע מידות, און כפיות טובה איז אזוי געפערליך, אזוי געמיין.


איך האב נאך אסאך צו שרייבן, איך דארף לויפן צו די בחורים, זיי ווארטן אויף מיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7512 - דער וואס וויל נישט ליידן אביסל, ליידט אסאך
אמונה, סבלנות, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, ד' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אויף די וועלט דארף מען האבן אסאך סבלנות, יעדער איינער גייט אריבער וואס ער גייט אריבער, מען דארף אייזערנע געדולד נישט אויפצוגעבן, נישט ווערן אויפגערעגט וכו' וכו'. דער רבי דערציילט, ווען ער איז געווען א קליין קינד און זיין מאמע די צדיקת פיגא האט געקעמט זיינע האר, עס האט אים וויי געטון, ער האט געוואלט שרייען אזוי ווי די סדר ביי קינדער וואס שרייען און וויינען ווען מען קעמט זיי די האר, דער רבי האט אבער נישט געשריגן, דער רבי האט געזאגט: "איך האב שוין דעמאלט פארשטאנען אז אויף די וועלט דארף מען ליידן".


אז דו וועסט אריינעמען אמונה אין דיר וועט דיר אלעס גיין גרינגער. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קצד): "אַחַר כָּל הַיִּסּוּרִים, אַף עַל פִּי כֵן הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ מֵטִיב עִמָּנוּ", נאך אלע יסורים וואס גייט אריבער אויפן מענטש געבט דער אייבערשטער אויך אסאך גוטע זאכן, "רַק שֶׁאֵין אָנוּ רוֹצִים לְהַקְטִין אֶת הַיִּסּוּרִים", נאר דער מענטש אליין וויל זיך נישט גרינגער מאכן מיטן אויפזוכן דאס גוטס וואס דער אייבערשטער טוט מיט אים. אפילו מען גייט אריבער באמת שווערע ביטערע יסורים, "אֲבָל נֶגֶד דְּבֵקוּת אֶחָד לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ מַה שֶּׁזּוֹכִין לְאֵיזֶה בְּחִינָה שֶׁל דְּבֵקוּת בְּמַחֲשָׁבָה אוֹ בִּבְחִינָה אַחֶרֶת", אבער ווען דער מענטש ווערט נענטער דורכדעם צום אייבערשטן, ער הויבט אן לעבן מיטן אייבערשטן, "כָּל הַיִּסּוּרִים אֵינָם כְּלוּם נֶגֶד זֶה", איז אלע יסורים גארנישט אנטקעגן דעם, "וְעַל יָדָם בְּעַצְמָם מִתְקָרְבִים וּמִתְדַּבְּקִים אֵלָיו יִתְבָּרַךְ", ווייל דורכדעם ווערט א מענטש נענטער צום אייבערשטן. "כִּי נוֹטְלִין מִמֶּנִּי הַבְּרִיאוּת גּוּפִי, מִי נוֹטֵל מִמֶּנִּי הַבְּרִיאוּת, הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, אִם כֵּן אֲנִי נִדְבָּק בּוֹ יִתְבָּרַךְ", מען הויבט אן פארשטיין 'ווער מאכט מיר די אלע ווייטאג? ווער נעמט מיר אוועק מיין געזונט? דער אייבערשטער אליין ברענגט מיר דאך די יסורים, אויב אזוי ווער איך נענטער צו אים'. "וְכֵן כְּשֶׁלּוֹקֵחַ חַס וְשָׁלוֹם, אֵיזֶה בֵּן, מִי לוֹקֵחַ, הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, אִם כֵּן אַדְּרַבָּא עַתָּה הוּא סָמוּךְ יוֹתֵר אֵלָיו יִתְבָּרַךְ, כִּי בָּעוֹלָם הַבָּא סְמוּכִין יוֹתֵר לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", אויב חס ושלום מען פארלירט א קינד און מען הויבט אן פארשטיין 'ווער האט דאס מיר אוועק גענומען? דער אייבערשטער, אויב אזוי ווער איך דאך נענעטער צו אים', עיין שם.


מוהרא"ש זאגט, דער וואס וויל נישט ליידן אביסל - ליידט אסאך, און דער וואס בייגט איין דעם קאפ פארן אייבערשטן, ער איז גרייט צו ליידן דאס ביסל, און אז מען פארשעמט אים איז ער דאס מקבל באהבה - ליידט מען נישט.


איך וויל דיך נאכאמאל מחזק זיין זאלסט יעדן טאג לערנען גמרא. לערן א בלאט גמרא, אז דו קענסט גיין מיטן טעגליכן בלאט - איז גוט, און אז דו פאלסט ארויס און דו שפירסט ווי דו קענסט נישט גיין די וועג מיט גיין יעדן טאג א בלאט - זאלסטו זיך מאכן דיין אייגענע סדר אין ש"ס; הויב אן מסכת ברכות, לערן א בלאט נאך א בלאט יעדן טאג, דאס וועט מכפר זיין אויף אלע דיינע חטאים.


היינט איז די יארצייט פון הרב הקדוש רבי בנציון פון באבוב זכותו יגן עלינו. מוהרא"ש דערציילט, ער פלעגט זאגן פאר זיינע תלמידים: "אויב וועל איך ענק זאגן צו פאסטן און צו מאכן סיגופים, עבודות קשות - וואלט איר מיך געגלייבט אז דאס איז מתקן דעם מענטש פון אלע חטאים, און אז איך זאג ענק איר זאלט לערנען א בלאט גמרא - דאס גלייבט איר נישט אז דאס איז מתקן דעם מענטש, עס זעט אויס צו פשוט"; ער האט זיי געזאגט אז דאס איז נאך מער מתקן פון אלע סיגופים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7511 - ארויסהעלפן מיט'ן יערליכן קאמפיין
התחזקות, חלישות הדעת, קאמפיין

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת דברים, ג' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


גיי נישט אוועק פון רבי'ן, אפילו וכו'; און אפילו מען וועט דיר האקן אין קאפ מיט א דראנג, זאלסטו שרייען קולי קולות: "איך גיי נישט אוועק פון רבי'ן!"


אזוי ווי רבי נתן האט געזאגט פאר ר' ליפא; די מעשה גייט אזוי, ר' ליפא איז געווען א גרויסער סוחר און אן ערליכער איד, איינמאל איז ער געפארן צום יריד מאכן זיינע געשעפטן, און ער האט געטראכט אז ערשט וועט ער גיין צום רבי'ן נעמען א ברכה. מוצאי שבת נאכן זמן ביי שלש סעודות האט אים שוין די הויט געברענט אז דער רבי זאל שוין ענדיגן די תורה, כדי ער זאל שוין קענען פארן צום יריד פארדינען געלט, און אזוי ווי דער הייליגער רבי האט דאך אלעס געזען, האט ער אים מרמז געווען אינמיטן די תורה אז עס שטייט אין תיקוני זוהר (תיקון ג' מהתיקונים האחרונים): "חייכת בהון בעותרא בהאי עלמא, ולבתר קטילת בהון", געלט לאכט צום מענטש אין די יונגע יארן און שפעטער הרג'עט עס דעם מענטש; דער רבי האט געוואלט מיט דעם מרמז זיין פאר ר' ליפא ער זאל נישט נאכלויפן די געלט וואס וועט אים ביים סוף הרג'נען, ר' ליפא האט זיך פון דעם באליידיגט און איז אוועק פון רבי'ן, ער איז מער נישט געקומען.


יארן שפעטער האט אים רבי נתן געטראפן, און אים געפרעגט: "ליפא, וואו ביסטו, עמנו הייתם? פארוואס ביסטו אוועק געגעגאנגען פון רבי'ן" האט אים ר' ליפא געזאגט: "דער רבי האט מיך פארשעמט", מיינענדיג די תורה וואס דער רבי האט דעמאלט געזאגט און אים מרמז געווען אין די תורה, זאגט אים רבי נתן: "ליפא! פון אזא רבי'ן גייט מען אוועק? זאל דער רבי נעמען א 'דראנג' (א דיקע האלץ) און מיר האקן און שלאגן וועל איך אויך נישט אוועק גיין"; פון דעם זעט מען אז א מענטש דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן ער זאל נישט אוועק גיין פונעם הייליגן רבי'ן וועגן א חלישות הדעת וכדומה.


איך וויל זייער די יאר זאלסטו מיר אויך העלפן מיט די קאמפיין, איך האב פאר דיר א קליינע מתנה פאר הכרת הטוב פארן העלפן פאריאר, איך וויל דיר עס איבער געבן פערזענליך זונטאג פרשת עקב, אז דו קענסט ארויפקומען צו מיר אין שטוב. איך קוק ארויס די איין מאל א יאר וואס אנשי שלומינו גייען נאך געלט און בעטן נדבות פון באקאנטע, אזוי קען איך ווייטער בויען אונזערע שיינע מוסדות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7510 - די הלכות פון די ניין טעג
הלכה, מעביר סדרה, ניין טעג

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


די וואך הויבן מיר אן ספר דברים, משנה תורה. וויל איך דיר בעטן זאלסט לערנען יעדן טאג אביסל פון די פרשת השבוע, חומש רש"י מיט תרגום איינגעטיילט לויט די וואך.


מוהרא"ש זאגט בשם דעם הייליגן צדיק רבי יששכר דוב מבעלזא זכותו יגן עלינו: "א טאג וואס מען לערנט חומש מיט רש"י, איז מען פארזיכערט אז אין דעם טאג וועט מען נישט זינדיגן"; אז מען לערנט חומש רש"י איז מען צוגעבינדן צום אייבערשטן.


וויפיל האט מוהרא"ש גערעדט צו אונז פון לערנען יעדן טאג חומש רש"י מיטן תרגום פון די פרשה, מוהרא"ש פלעגט אסאך דערציילן אז דער קדושת יום טוב זכותו יגן עלינו האט אמאל געשיקט זיינע צוויי קינדער דער הייליגער עצי חיים און דעם הייליגן סאטמער רבי זכותם יגן עלינו ווען זיי זענען נאך געווען גאר קליין, זיי זאלן גיין נעמען א ברכה פון דעם הייליגן צדיק רבי מרדכי'לע מנאדבורנא זכותו יגן עלינו. רבי מרדכי'לע האט זיי געבענטשט און זיי געזאגט די ווערטער: "קינדערלעך, פילעוועט זיך אין חומש רש"י (לערנט אסאך חומש רש"י), ווייל איך האב געקענט גרויסע גאונים וואס האבן נישט געוואוסט וואו דער אייבערשטער וואוינט ווייל זיי האבן נישט געלערנט חומש רש"י".


היט די הלכות פון די ניין טעג, נישטא קיין פלייש די וואך; מיר פירן זיך אז אפילו מיט א סיום עסן מיר נישט קיין פלייש, מוהרא"ש זאגט מען זאל זען צו מאכן יעדן טאג סיומים, וואס מער לערנען און ענדיגן מסכתות, אבער פלייש זאל מען נישט עסן אין די ניין טעג, "כדאי הוא בית אלקינו - עס איז ווערד דער חורבן בית המקדש - אז מען זאל טרויערן און נישט עסן פלייש", נישטא קיין טרינקען וויין (א גאנץ יאר טרינקען מיר נישט קיין וויין, א ברסלב'ער חסיד טרינקט נישט, א ברסלב'ער חסיד טרינקט נאר אונגארישע וויין, דאס מיינט מען די יין המשומר לצדיקים, די תורות און התחזקות פון הייליגן רבי'ן).


די וואך טאר מען זיך נישט באדן לשם תענוג, דאס מיינט זיך באדן פאר הנאה, שווימען, זיצן אין א ווארעמע וואנע, גיין אין שוויץ; ווייל די טעג טרויערן מיר אויפן חורבן בית המקדש, (די אינגעלייט וואס ארבעטן אין די היצן, זיי שוויצן און עס גייט א גערוך פון זיי, און אזוי אויך בחורים וואס שפרינגען און טאנצן, זיי שוויצן און עס גייט א גערוך וכו' - אין אזא פאל מעג מען זיך אביסל ארום וואשן און אראפנעמען די גערוך און שווייס. אזוי אויך פרויען און מיידלעך מוזן זיך וואשן).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7509 - קומען העלפן ביי די מוסד
מוסדות, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מטות-מסעי, כ"ה תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך וויל אייך בעטן, אפשר ווילט איר קומען העלפן ביי די מוסד, מיר דארפן האבן א פרוי וואס זאל אנפירן די פראגראם פאר די קליינע קינדער, אז אלעס זאל זיין לויט ווי די געזעץ פארלאנגט און זיך פירן לויט די אנווייזונגען פון די מנהלת תחי', מיר טראכטן אז איר וואלט געווען זייער פאסיג פאר דעם.


פארגעס נישט, דאס איז נישט סתם אבי אן ארבעט, דאס איז דעם רבינ'ס מוסדות, מוסדות וואס זענען געבויט אויף מחנך זיין דורות פארן אייבערשטן, מחנך זיין די קינדער זאלן לעבן מיט א ליבשאפט צום אייבערשטן.


איך וועל אייך זייער מכיר טובה זיין אז איר וועט אננעמען דעם אמט, אזוי וועט עס זיין גוט אוועק געשטעלט, און די מוסד וועט מרוויח זיין, און קענען באצאלן די איינגעשטעלטע אין צייט.


א גרויסן יישר כח.

#7508 - זיך פירן בצניעות, וועלן די קינדער שלאפן רואיג
צניעות, מאוויס, אידישע שטוב, חלומות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


דאס וואס אייערע קינדער גייען אריבער שרעקעדיגע חלומות וכו'; דאס ווייזט מען אייך פון הימל אז מען דארף זיך פירן בצניעות אין שטוב. ווייל דער רבי זאגט (ספר המדות אות חלום, סימן ג): "הַצָּנוּעַ בְּבֵית הַכִּסֵּא", דער וואס פירט זיך איידל, אפילו אין בית הכסא, "חֲלוֹמוֹתָיו מְיֻשָּׁבִין עָלָיו", האט ער רואיגע חלומות; ווייל דער וואס פירט זיך איידל, דער איז אפגעהיטן פון די שדים וואס קומען אין חלום דערשרעקן.


מאכט זיך א חשבון הנפש, מען זאל זיך פירן איידל אין שטוב, גיין אנגעטון איידל, און ווארפט ארויס די עקלדיגע מאוויס, די מאוויס פילן אן די שטוב מיט שדים, קליפות און רוחות רעות; וועלן אלע קינדער שלאפן רואיג, קיינער וועט נישט ליידן פון די מזיקים.

#7507 - פעלזן פעסט צו דאווענען מיט מנין
בחור, שידוכים, התחזקות, מנין

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


איך ארבעט זייער פלייסיג פאר דיין שידוך, איך פרוביר זייער, איך האף צום אייבערשטן אויסצופירן פאר דיר א גוטע שידוך.


דיר בעט איך זאלסט זיין פעלזן פעסט אין דאווענען די דריי תפילות שחרית מנחה מעריב – מיט מנין, האלט אן די זאך מיט מסירות נפש, (נישט צו זאגן אז ווען דו פארסט אויף א פליגער זאלסטו מיט נעמען א מנין), דאווענען מיט מנין ברענגט אז דער אייבערשטער כביכול זאל זיך אינטערעסירן און זיך נאכפרעגן אויפן מענטש, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן  (ברכות ו:): "כָּל הָרָגִיל לָבֹא לְבֵית הַכְּנֶסֶת וְלֹא בָּא יוֹם אֶחָד הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְשָׁאֵיל בּוֹ", ווען א מענטש דאווענט יעדן טאג מיט מנין און איין טאג פארפעלט ער צו קומען אין שול - פרעגט דער אייבערשטער אויף דעם מענטש פארוואס ער איז נישט געקומען אין שול; מיט דעם וואס א מענטש איז מקפיד צו דאווענען מיט מנין דיקא, און ווען ער קען נישט קומען אין שול, עס גייט אריבער אויף אים וכו' - פרעגט דער אייבערשטער אויף אים פארוואס ער איז נישט געקומען, און דער אייבערשטער העלפט אים ער זאל ווייטער קענען קומען, ער נעמט אוועק פון דעם מענטש דער פראבלעם; זעט מען אז דאווענען מיט מנין ברענגט השגחה, דער אייבערשטער קערט זיך צום מענטש און טוט זיין ווילן.


איך באקום יעדן טאג ווארעמע הארציגע מוסר רייד פון מיין טייערע מאמע תחי' אז איך טו נישט גענוג פאר מיינע תלמידים פאר שידוכים, יעצט אין די ניין טעג זאגט זי מיר: "טו עפעס אויפצובויען דעם בית המקדש, מאך שידוכים, נאר שידוכים בויט די בית המקדש", אויך פרעגט זי מיר די לעצטע שטיק צייט וועגן דיר, איך זאל דיר העלפן מיט א שידוך.

#7506 - א קינד האט אנגעהויבן רעדן מיט א 'ליספ'
חינוך הילדים, רעדן, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיינע טייערע, משפחת ... שיחיו


בנוגע דיין קליין טאכטער וואס האט אנגעהויבן רעדן מיט א ליס"פ, פון דעם וואס זי מאכט נאך א קינד פון איר כיתה; ענק ווילן וויסן וואס צו טון.


פון מוהרא"ש האב איך געלערנט אז די זאכן און אויך אלע אזעלכע ביי קינדער וכו', ווי מער מען מאכט פון דעם אן עסק – ווערט עס נאר מער פראבלאמאטיש, די עצה איז – זיך נישט צוטון מאכן, (מען קען אמאל זאגן עס איז שענער די וועג ווי דו רעדסט, מאך נישט נאך, אבער נישט מאכן קיין עסק, קיין אנגעצויגנקייט).


בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג פאר אלע קינדער, תפילות פון עלטערן זענען די שטערקסטע זאך, עס איז משפיע אויף די קינדער הייליגקייט.

#7505 - נישט ווערן פארקנעכטעט פאר די ארבעט
פרנסה, תכלית, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


די הייליגע חכמים זאגן (ספרי דברים טו, קנח) אויפן פסוק (דברים טו, יח): "'וּבֵרַכְתִּיךָ בְּכָל אֲשֶׁר תַּעֲשֶׂה', יָכוֹל יְהִי יוֹשֵׁב וּבָטֵל, תַּלְמוּד לוֹמַר בְּכָל אֲשֶׁר תַּעֲשֶׂה", אז מען זאל טון פאר פרנסה, מען זאל נעמען אן ארבעט, אבער אויך האבן חכמינו זכרונם לברכה מתקן געווען מען זאל זאגן יעדן טאג די ברכה "שלא עשני עבד", איך דאנק דיך אייבערשטער אז איך בין נישט קיין קנעכט, מען דארף זיך היטן פון ווערן פארקנעכטעט.


איך שרייב דיר דאס ווייל שוין אריבער א האלבע זומער און פאריאר פלעג איך דיך זען אין שול לערנען און דאווענען, פלעגסט מיט האלטן די שיעורים, און די יאר, זייט דו האסט די נייע ארבעט – ביסטו ממש פארקנעכטעט; זאלסטו זיך מאכן א חשבון אויב עס לוינט דיר, און וואס און וויפיל געבט ער דיר דען... (עס זענען דא מענטשן אויסניצערס, זיי קענען איינרעדן גרויסע גליקן און טוען אויסקוועטשן די ארבעטערס געפערליך), געב אכטונג מען זאל דיך נישט אויסניצן.

#7504 - מ'שלאפט אסאך און מ'ווערט נישט אויסגערועט
תפילות אויף אידיש, שלאפן, סגולות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דו דארפסט א סגולה פאר דיין ווייב'ס שלאפן, דו זאגסט אז די מצב איז אזוי געפערליך, זי שלאפט און שלאפט, וויפיל זי זאל נאר שלאפן, אפילו צוואנציג שעה – איז זי ווייטער מיד; נעם די סגולה פון רבי'ן (ספר המדות אות שנה חלק ב', סימן ג): "חֲמִשָּׁה עָשָׂר שִׁיר הַמַּעֲלוֹת שֶׁבַּתְּהִלִּים", די פופצן קאפיטלעך פון שיר המעלות, "מְסֻגָּלִים לְבַטֵּל הַשֵּׁנָה", האט א כח אוועק צו נעמען די שלאף און מידקייט.


געב פאר דיין ווייב די סגולה, זי זאל זאגן יעדן טאג די פופצן שיר המעלות, און אויב עס איז צו סאך פאר איר – זאל זי זאגן יעדן טאג וויפיל זי קען, און ווען זי ענדיגט זאגן די קאפיטל זאל זי זאגן די תפילה: "הייליגער באשעפער, בזכות וואס איך זאג די פופצן קאפיטלעך שיר המעלות, זאלסטו מיר העלפן איך זאל נישט זיין אזוי מיד, און נישט דארפן אזויפיל שלאפן, איך זאל האבן כח צו זיין א מאמע פאר מיינע קינדער, איך זאל האבן כח צו מאכן די שטוב ארבעט, רייניגן, קאכן, באקן, וועש וכדומה, בזכות רבינו נחמן בין פיגא זכותו יגן עלינו זאלסטו מיר העלפן איך זאל זיין פרייליך, אמן".

#7503 - נישט אויפגעבן
התחזקות, יאוש

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קכ): "אֵין רָעָה גְּדוֹלָה מִנְּפִילָה", נישטא קיין שלעכטערע זאך ווי אויפגעבן, אזוי ווי מיר געפינען, די הייליגע חכמים זאגן (סוטה מד:) "תחילת ניסה מפלה", "תחילת מפלה ניסה", דאס אויפגעבן, דאס אנטלויפן אינמיטן א מלחמה – דאס איז די גרעסטע דורכפאל, און דערפאר האט דער הייליגער רבי אונז אזויפיל מחזק געווען מיר זאלן נישט אויפגעבן, אפילו ווען מען זעט ווי מען טאפט אין די טונקלקייט א וואנט, מען שפירט זיך ווי דער ארגסטער מאן, און מען האט כל מיני ראיות אז מען איז א דורכפאל, זאל מען ווייטער בענקען צו זיין א צדיק, און ווייטער וועלן זיין גוט, און קיינמאל נישט אוועק גיין פונעם אייבערשטן.


א שווערע יאר איז אריבער בכלליות אויף די וועלט, ובפרטיות אויף יעדן איינעם, אבער ווען מען דערמאנט זיך אז מען פארט שוין כמעט צום רבי'ן, מען פארט קיין אומאן און דארט וועט מען איבערלאזן די פעקלעך צרות – ווערט פרייליך אין הארץ.


יישר כח פארן העלפן צאלן די רענט פאר די ישיבה.

#7502 - אריינלייגן אמונה און יראת שמים ביים שפילן
קעמפ, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


איך דאנק דיר פארן זיין דער ראש המדריכים פאר אונזערע קינדער דעם זומער, שנת תשפ"ה. איך זע מיינע קינדער ווי פרייליך זיי קומען יעדע נאכט אהיים, נישט נאר מען האט געהאט פארגענוגן, די פארגענוגן איז תוכן'דיג, עס איז נישט אן אויפגעבלאזענע לופט באלאן, עס איז געקניפט און געבינדן מיט אמונה, אמונת חכמים, יראת שמים; איך הער דאס פון אלע עלטערן, אלע זענען זייער צופרידן און פרייליך.


עס ליגט אויף דיר א גרעסערע אחריות ווי אויף א מלמד, ווייל דער מלמד קען נישט – בדרך כלל – כאפן אלע הערצער פון די קינדער, עס זענען דא קינדער וואס האלטן טאקע אלעס מיט וואס מען פארלאנגט אין א חדר, אבער עס איז בכפוי', געצווינגענערהייט; עכט, שטילערהייט, אינעווייניג – וויל ער אלעס אפלאזן, עס רעדט נישט צו אים מוסר וכו', אבער דער מדריך וואס שפילט און לייגט אריין ביים שפילן אמונה, אמונת חכמים, מידות ויראה, דעמאלט קען מען טרעפן אלע הערצער פון אלע קינדער און זיי אנפילן, אנשטאפן – מיט יראת שמים; זאלסטו אריינפלעכטן די פא"ן, די פארגענוגן מיט אמונה ויראה.

#7501 - די ווארט "לעמאנעיד" דערמאנט פון היכל הקודש
הפצה, שטעטל

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


עפעס א גוטע זאך האסטו געטון, אז דו האסט מפרסם געווען דעם רבינ'ס שטעטל אזוי שטארק ביים היימישן עולם; וואו מען גייט און וואו מען שטייט רעדט מען פון דיין גראסערי "לעמאנעיד", און ווער עס הערט די ווארט "לעמאנעיד" – דערמאנט זיך פון שטעטל, פון היכל הקודש, עס ווערט א שמועס וכו' וכו'. עד כדי כך אז מענטשן זאגן מיר כסדר: "איך בין געווען ביי דיר אין שטעטל", פרעג איך: "וואו?" איז די ענטפער: "לעמאנעיד".


יעצט וויל איך דיר זייער בעטן זאלסט זיך קובע זיין שיעורים כסדרן אין חומש, תרגום מיט רש"י בכל יום ויום. אויך משנה וגמרא, דאס זאל זיין חוק ולא יעבור. טראכט נישט וואס דו האסט נעכטן געטראכט, אז מארגן (היינט) וועסטו לערנען, און היינט (מארגן) זאגן – מארגן וועל איך לערנען, ווייל אויב דו וועסט אזוי טראכטן וועט די לעבן אריבערגיין אן תורה, און דו וועסט גארנישט האבן, לאז נישט אויס א טאג פון לערנען, זיי שטארק מיט אלעס וואס דו האסט גענומען פון רבי'ן, באניי זיך פון פריש.


...


שכוח פארן אנטון די גוי'אישע ארבעטער מיט צניעות'דיגע קליידער, הלוואי זאל אויך זיין פאר די אידישע פרויען ארבעטערס א דרע"ס קאו"ד, וד"ל.

#7500 - גיין צו א דאקטער מיט הארץ און געפיל
שלום בית, חסידות ברסלב, שטעטל, דאקטורים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


זאג דיין ווייב זאל מער נישט איבערטרעטן דעם שוועל פונעם דאקטער וואס זי פלעגט ביז אהער ניצן, נאכדעם וואס ער האט איר אזוי אנגעשראקן אן רחמנות אז ענק וועלן האבן השם ישמרינו... זי זאל גיין צו א דאקטער וואס האט הארץ און געפיל, א דאקטער וואס קוקט אויף איר אלס א מענטש, נישט ווי א נומער.


בנוגע זיך אריבערציען אין שטעטל; איך וועל מיך זייער פרייען, מיר האבן פאר דיר א פרנסה, א מלמדות פאסטן, אבער אז דיין ווייב תחי' איז נאכנישט גרייט צו קומען – זאלסטו איר נישט דרוקן, נעם נישט די גאולה פאר די צייט, ענדערש ווארט אביסל און ווען זי וועט וועלן קומען וואוינען אין שטעטל וועסטו קומען.


מאך זיך א קביעות אפאר מינוט וואס דו דאנקסט דעם אייבערשטן און דו בעטסט אים, דאס – און נאר דאס – איז ברסלב'ע חסידות.

#7499 - א געשפעט פון בארד און פיאות
משניות, בארד און פאות, ליצנות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


שטארק זיך מיט דיין בארד און פיאות, און אז דיין בעל הבית מיט די אנדערע ארבעטער שערן די בארד און פיאות און זיי מאכן א געשפעט, זיי ציען דיין בארד מיט חוזק און זאגן: "ווען שניידסטו דאס?" זאלסטו זיך נישט טענה'ען, דריי אוועק די שמועס און טראכט פון רבי'ן, טראכט פון די צדיקים וואס זיי זענען שוין נסתלק געווארן הונדערטער יארן צוריק און זיי זענען נאך אזוי ווי לעבעדיג, נאר זיי און כל הנלווים אליהם, בלייבן, און די משכילים, די לצים וואס מאכן חוזק – פון זיי בלייבט גארנישט, מען ווייסט נישט פון זיי.


למען השם פלאג און ריר נישט אן דיין בארד און פיאות, דיין בארד וועט דיך מזכה זיין פאר עשירות, און דיינע פיאות וועט דיר מזכה זיין פאר א תיקון פון רבי'ן, וואס וועט אונז ארויסשלעפן פון אלעם שלעכטס, פון שאול תחתית ומתחתיו.


הויב נאכאמאל אן דיין שיעור משניות, אנשטאט די טעלעפאן וואס גנב'עט דיר אוועק דיינע שענסטע טעג, אנשטאט דעם האלט א משניות און זאג א פרק נאך א פרק.

#7498 - גיין שלאפן גלייך נאך מעריב
עבודת השם, הדרכות, היטן די צייט, סדר היום

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


מוהרא"ש האט א וואונדערליכע סגולה אויף אויפשטיין פארטאגס, בדוק ומנוסה, מען זאל גיין שלאפן פרי; אז מען לייגט זיך פרי שטייט מען אויף פרי.


על כן בעט איך דיר, און איך זאג דיר, נאך מעריב זאלסטו מיט קיינעם נישט רעדן, נאך עלינו לשבח גיי אהיים. מיט דיין ווייב קענסטו רעדן, בלייב נישט אין שול, גיי נישט צו קיינעם, גיי שלאפן פרי.


(אויך ווינטער ווען די זמן מעריב איז פרי, זאלסטו נאך מעריב אהיים גיין און גיין שלאפן פרי, אזוי וועסטו אויפשטיין פרי, וועסט קענען לערנען, וועסט קענען זוכה זיין צו התבודדות, "הניעור בלילה", ווי דער רבי טייטשט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן נב), "הֲרֵי זֶה מִתְחַיֵּב בְנַפְשׁוֹ", וועסט ווערן נכלל אינעם אייבערשטן.


מאך פרייליך דיין ווייב, האסט א וואוילע פרוי, מאך איר פרייליך, געב איר גוטע ווערטער.

#7497 - אזוי שיין איבערגעטייטשט די בריוו אויף ענגליש
הפצה, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך - זומער, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך זע אייער ארבעט ווי איר טייטשט איבער די בריוו פון עצתו אמונה אויף ענגליש, אזוי שיין מיט א רייכע פענע.


בזכות די גרויסע מצוה זאלט איר האבן א ישועה און נחת פון אלע קינדער.