בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וארא, י"ט טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

שובבי"ם איז א צייט וואס מען קען אלעס פאררעכטן; נישט דורך פאסטן, נישט דורך סיגופים, נאר דורך ישמע בזיונו ידום וישתוק, דורך ליידן און שווייגן; בפרט אין שטוב, ווען די ווייב האט געזאגט א ווארט, אדער נישט געמאכט פינקט אזוי ווי דו האסט געוואלט; אז מען ליידט און מען שווייגט - קומט מען אפ אלע עבירות. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו), דאס איז תשובה, און דורך דעם קומט מען צו גרויסע מדריגות.

בעיקר אין שטוב, דארט איז א גוטע פלאץ פאר ישמע בזיונו ידום וישתוק; נישט צו ווערן בכעס ווען די ווייב האט עפעס געזאגט, אדער נישט געטון ווי מען וויל, און נישט אנהויבן בלאזן, טריצן אדער אריינגיין אין א קאלטע קריג וכו', נאר ווייטער ליב האבן און ווייטער לעבן בשלום; דאס איז די גרעסטע תיקון שובבי"ם, און דאס איז סאך א גרעסערע עבודה ווי די שווערסטע עבודה וואס איז דא.

אויך אין שול, אז איינער זאגט דיר עפעס - זאלסטו מאכן תיקון שובבי"ם און מקיים זיין דעם ישמע בזיונו ידום וישתוק. אין שול קומען אלע סארט מענטשן, מען ווייס נישט ווער האט יעצט געכאפט א פסק פון די ווייב, מען ווייסט נישט וואס גייט אריבער, און אז מען געבט דיר א פליק - בלייב שטיל.

אויך גיין נאך געלט פאר צדקה, און פארשפרייטן די ספרים, קונטרסים און גליונות - איז א תיקון הברית, אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רסד), ווייל אז מען האט משפיע געווען אין א נישט גוטע פלאץ - דארף מען משפיע זיין אויף א גוטע פלאץ, און אז די אלע ניצוצות און טיפות זענען פארשפרייט אין די וועלט השם ישמרינו, דארף מען גיין פארשפרייטן דעם רבינ'ס עצות, דאס איז תיקון הברית.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שמות, ט"ו טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב

איך פריי זיך צו הערן די גוטע גריסן פון דיר און אויף דיר, ווי דו דינסט דעם אייבערשטן בתורה ותפילה ובטחון, ווי דו שטארקסט זיך בעבודת השם, בפרט בשלום בית, ווי אלעס האט זיך געטוישט צום גוטן, עס איז דיר היינט א געשמאקע זאך צו זיצן אין שטוב מיט דיין ווייב, עס ברענט מער נישט ארויסצולויפן צו כלומר'ישע חברים, דיין לעבן איז גן עדן.

אנגעהויבן אינדערפרי ווי דו גייסט צום שול אן דיין קאר, דו נוצט אויס די צייט פאר התבודדות. (אגב, טו צוריק אן דיין קלאסישע איידעלע שיך, בלייב אנגעטון חסידי'ש, טראכט ווי אזוי דו ווילסט דיין זון נרו יאיר זאל אהיים קומען, מיט וואס פאר א קליידער... און אז דו קענסט נישט גיין אזא לאנגע וועג מיט איידעלע שיך – זאלסטו ענדערש מאכן התבודדות אין שטוב), און ווי דו ביסט קובע א חברותא; לערנען גמרא וספרי רבינו, און אז דו ביסט א משמש פארן רבי'ן, דו ביסט א בעל תפילה קבוע, דו פירסט א מנין, ביזט א מזכה את הרבים, און ווי דו דערהאלסט זיך, אפילו פרנסה איז מצומצם ביסטו ווייטער פרייליך, אה מחי' די שיינע גריסן, אה מחי'.

בזכות וואס דו דאווענסט פארן עמוד מיט א געשמאק – זאלסטו באקומען די ברכה פון רבי'ן, (ספר המדות אות בנים, סימן סג): "הַתְּפִלָּה שֶׁמִּתְפַּלְּלִין לִפְנֵי הָעַמּוּד בִּנְגִינָה הוּא סְגֻלָּה לְבָנִים", דאווענען פארן עמוד מיט געזאנג איז מסוגל לבנים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תולדות, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר

זע צו זאגן יעדן טאג תהילים, הלוואי אז דו קענסט צוריק אנהויבן זאגן יעדן טאג דעם יום תהילים. לייג תהילים אלס דיין ערשטע שיעור, אינדערפרי זאלסטו גלייך נאך ברכות התורה נעמען א תהילים און זינגען צום אייבערשטן, און פלעכט אריין דיינע אייגענע לויב און דיין אייגענע געבעט; דאס וועט דיר ברענגען א שידוך (ספר המידות אות חיתון, סימן ט).

דיין מעשר געב פאר לומדי תורה. העלף אינגעלייט וואס זיצן און לערנען תורה מתוך הדחק, אזוי ווי דער רבי זאגט (שם אות צדקה, סימן ט): "מִצְוָה לָזוּן אֵלּוּ שֶׁעוֹסְקִים בַּתּוֹרָה יוֹתֵר מֵאֵלּוּ שֶׁאֵין עוֹסְקִין", עס איז א מצוה צו געבן צדקה פאר די וואס לערנען תורה; דאס וועט זיין א זכות פאר דיין נשמה, עס וועט ווערן גערעכנט ווי דו אליין זיצט און לערנט א גאנצן טאג.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תולדות, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערע

א גרויסן דאנק פאר דיר און פאר דיין ווייב פאר אלעס וועס ענק טוען פאר אונזערע מוסדות, אונזער קהילה. וויסן זאלסטו, מוהרא"ש איז מיט אונז, מוהרא"ש זעט וואס ענק טוען, ענקערע גוטע מעשים, מוהרא"ש האט נחת, מוהרא"ש האט שמחה פון אונזער שיינע קהילה.

דו און דיין ווייב דארפן זיך זייער מחזק זיין, ווען דו ביסט בקטנות הדעת זאל דיין ווייב דיך מחזק זיין, און אויב דיין ווייב איז מבולבל וכו' – זאלסטו איר שטארקן. ווייל דער סמ"ך מ"ם וויל נאר מחליש דעת זיין דעם מענטש, און בפרט די וואס זענען משמש דעם צדיק, אויף זיי פארלייגט ער זיך נאך מער, אבער מען דארף נישט מורא האבן, מען דארף זיך מחזק זיין און אנטלויפן פון אלע צעדרייטע מחשבות, כאילו מען דארף דיך נישט וכו', כאילו מאכסט חרוב וכדומה, זע צו מאכן פון ש'ק'ר א ק'ש'ר.

אויך זאלסטו נישט בלייבן אין שטוב פארשפארט מיט די סארט מחשבות; ווי נאר עס קומען די שלעכטע מחשבות – שרייב מיר, אדער קום רעדן, נישט לאזן ווערן די מחשבות - חמץ.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תולדות, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר

מזל טוב פאר דיין נייע ביזנעס, דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט האבן גרויס הצלחה.

איך וויל דיר שרייבן אפאר וויכטיגע אנווייזונגען ווי אזוי צו פירן א ביזנעס און מצליח זיין.

הדבר הראשון, עס מוז געפירט ווערן מיט די תורה. יעדע שאלה; צי אין ריבית, צי אין השגת גבול, עני המהפך בחררה, גניבה, גזילה וכדומה – מוז מען פרעגן א רב, א דיין – און טון ווי אזוי מען פסק'נט. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רפ), וואס איז דאס אז מען רופט איינעם צו דין תורה? זאגט דער רבי, די תורה איז זיך נוקם אינעם מענטש פארן פירן די ביזנעס שלא על פי תורה, עיין שם.

שנית, גיי נישט אין אפיס נאר נאכן דאווענען שחרית, און שטעל אפ די געשעפט ביי מנחה מעריב.

שלישית, נעם אריין א שיתוף, כביכול דעם אייבערשטן; פון די פארדינסטן געב מעשר (אדער ווי אנשי שלומינו פירן זיך צו געבן א חומש).

פערטנס, רעד שיין צו יעדן איינעם. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, ג): "אַל תְּהִי בָז לְכָל אָדָם", זאלסט יעדן איינעם געבן גוטע באנעמונג. מיין שיטה איז, אנשטאט אריינלייגן קאפ, מח און געלט אין מארקעטינג – זאל מען אריינלייגן די נשמה אין קאסטעמער סערוויס, גוטע באנעמונג צו יעדן; צום קליינעם, צום גרויסן, צום רייכן און צום ארעמאן.

איך דארף מקצר זיין, אז דו וועסט טון די זאכן וועסטו האבן גרויס הצלחה.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תולדות, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב

זייער גוט אז דו ביסט אריינגעגאנגען אין די פייער דיפארטמענט אין שטעטל, אין ליבערטי. איך האף אריינצולייגן נאך ערליכע אינגעלייט אין די דיפארטמענט, צו קענען העלפן ראטעווען פון פייער.

פארגעס נישט, מיר אלע דארפן עצות צו לעשן די פייער, די שלעכטע פייער וואס ברענט אין הארץ השם ישמרינו. די עצה אויסצולעשן די פייער איז דורך גיסן וואסער, "אין מים אלא תורה" (בבא קמא פב.), וואסער מיינט תורה, "אין מים אלא תפילה" (עיין בעל הטורים בראשית טז, ז), וואסער מיינט תפילה, נאך זאגן די הייליגע חכמים זכרונם לברכה (בראשית רבה ב, ד): "אין מים אלא תשובה", וואסער מיינט תשובה טון מיט תורה און מיט תפילה, דאס איז תשובה, אזוי לעשט מען אויס די שלעכטע פייער וואס וויל פארברענען דעם מענטש.

אן אינטערעסאנטע זאך איז געווען ביי מוהרא"ש, ער האט אמאל שפאצירט מיט די בחורים און א פייער לעשער טראק איז אריבערגעפארן, און ער האט געפיפן און געליאמערט מיט קולי קולות, האט מוהרא"ש געזאגט פאר די בחורים: "ענק זעען, ווען מען לעשט א פייער, מען יאגט זיך צו לעשן א פייער – פארט מען מיט קולי קולות, דאס לערנט אונז אז ווען מען וויל פארלעשן די פייער פון די שלעכטע תאוות, דארף מען שרייען צום אייבערשטן מיט קולי קולות 'הייליגער באשעפער, האב אויף מיר רחמנות, לעש אויס מיין שלעכטע פייער, ראטעווע מיך פון שלעכטס, עס ברענט אין מיר די פייער פון שבעים אומות, שבעים לשונות'".

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויחי, ה' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

זע מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך, אלע צרות, דחקות און מרירות, קומט צום מענטש פון עצבות ומרה שחורה, און אלע הצלחה און ברכות קומט אויב מען איז פרייליך. דער רבי זאגט (ספר המדות אות שמחה חלק ב', סימן א): "מִי שֶׁהוּא שָׂמֵחַ תָּמִיד, עַל יְדֵי זֶה הוּא מַצְלִיחַ", ווער עס איז שטענדיג פרייליך – איז מצליח.

די עיקר הצלחה איז – אז מען האט שלום בית; דורך שמחה איז דא שלום בית, ווען מען איז פרייליך באדערט גארנישט, מען זעט נאר די מעלות איינער אויפן צווייטן.

דו זאלסט נאר זינגען און טאנצן, און פרייליך מאכן דיין ווייב און קינדער; מיט שמחה פארברענט מען אלע קליפות ומשחיתים וואס מען האט באשאפן דורך פוגם זיין בברית רחמנא לצלן, מיט שמחה איז מען זוכה אז דער אייבערשטער איז מוחל אויף אלע עבירות.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויחי, ה' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

זייט ממשיך מיט אייערע גוטע קבלות פון זאגן יעדן טאג תהילים און ענדיגן יעדע וואך 'ספר תהילים', און אויך צו זאגן יעדן טאג די דרייצן 'אני מאמין.

לכבוד אייער געבורטסטאג זאלט איר זיך מקבל זיין צו ליינען קריאת שמע שעל המטה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ה.): "כָּל הַקּוֹרֵא קְרִיאַת שְׁמַע עַל מִטָּתוֹ", ווער עס ליינט קריאת שמע שעל המיטה, "מַזִיקִין בְּדֵילִין הֵימֶנּוּ", גייען אוועק אלע מזיקים פון אים. נאך זאגן זיי (שם): "כָּל הַקּוֹרֵא קְרִיאַת שְׁמַע עַל מִטָּתוֹ", ווער עס ליינט קריאת שמע פארן שלאפן גיין, "כְּאִילוּ אוֹחֵז חֶרֶב שֶׁל שְׁתֵּי פִּיּוֹת בְּיָדוֹ", איז אזוי ווי ער האלט א שארפע שווערד וואס האט צוויי שארפן, און מען דארף גארנישט מורא האבן.

דער הייליגער מוהרנ"ת זאגט, וואס איז די צוויי שארפן? דאס איז תודה והודאה און תפילה; ווען מען רעדט צום אייבערשטן דארף מען ביידע, סיי דאנקען און לויבן און סיי בעטן אויף ווייטער.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויחי, ה' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר

ווען דו ביסט זיך מתבודד, זאלסטו דער עיקר מתפלל זיין אויף שמחה; ווייל אין שמחה איז אלעס אנגעהאנגען, אלע ישועות, אלע רפואות – באקומט מען ווען מען איז בשמחה, און אויך פארקערט, אויב חס ושלום מען איז בעצבות ובמרה שחורה, פון דעם קומט די אנגעצויגענע נערווען, און אויך אלע פארדרייטע מחשבות, דמיונות, השם ישמרינו.

נָא, איך בעט דיר – טו אלע צו זיין פרייליך, און מאך זיך אפילו נאריש במילי דשטותא, אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כד): "צריך להכריח את עצמו בכח גדול להיות בשמחה תמיד, ואפילו במילי דשטותא", מען דארף אלעס טון, אבי זיין פרייליך.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ויחי, ח' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא

איר זענט א גוט קינד, איר זענט א טייער קינד, איך האף בקרוב וועט איר א כלה ווערן און אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב, וואו די שכינה וועט רוען, און ברענגען ערליכע דורות פארן אייבערשטן.

איך בעט אייך, האלטס אויס דאס ביסל אין סקול, פירט זיך מיט דרך ארץ, שטעלט זיך צו צו די סקול, ווען מען דאווענט - דאווענט מיט, און ווען מען לערנט - זאלט איר מיט האלטן, און אויך ווען מען נייט - זאלט איר מיט נייען, אפילו עס איז אייך גאר ווייניג אינטערעסאנט; דאס אליין איז די וויכטיגסטע זאך אין לעבן, זיך אויסלערנען אז מען טוט נישט נאר וואס מען וויל און וואס מען האט ליב, מען טוט וואס איז ריכטיג, מען טוט וואס מען דארף טון.

איך בעט אייך מיט מיין גאנצע הארץ, האלטס אויס ביז איר ווערט א כלה; א שאד דאס ביסל צייט וואס איר האט נאך - ארויס צו פאלן פון די ווארעמע היים "בית פיגא", אפילו עס איז אייך ביטער שווער. בעטס דעם אייבערטן א תפילה איידער איר גייט אריין אין קלאס: "רבונו של עולם, געב מיר די כוחות זיך איינצובייגן מיין רוקן ביין און מיין קאפ פאר די טיטשערס, רבונו של עולם געב מיר הכנעה, רבונו של עולם העלף איך זאל קענען פאלגן וואס שטייט דא אינעם בריוו".

מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועט איר באלד טרעפן אייער שידוך, אבער איך בעט אייך פאלגט מיר.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ויחי, ח' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

... תחי'

איך בעט נאכאמאל, סיי אייך און סיי אייערע חבר'טעס, מען זאל נישט רעדן קיין ניבול פה. איך הער אז מען רעדט ווייטער פון בחורים, מען רעדט ניבול פה; אויב מען וועט אזוי ווייטער ממשיך זיין - וועל איך פארמאכן ענקער קלאס, ענק וועלן מער גארנישט האבן מיט בית פיגא.

אויך איז די דרך ארץ זייער נישט גוט, ענק לאכן זיך אויס פון די געטרייע טיטשערס; עס טוט מיר זייער וויי.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויחי, ז' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ירושלים

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

יעצט קענסטו זען קלאר מיט דיינע אויגן אז דער סמ"ך מ"ם שטייט און זוכט ווי מען קען צעשטערן די שלום בית, בפרט ערב שבת קודש.

ווי קען זיין אז צוויי קלוגע מענטשן ווי דו און דיין ווייב זאלן זיך צעקריגן וועגן א פושקע באנדלעך? "א מעשה מיט ארבעס", מען האט יא געקויפט באנדלעך פאר שבת, מען האט נישט געקויפט באנדלעך פאר שבת, ארויף און אראפ, און מאן און ווייב רעדן שוין נישט, און עס שפריצט פייער איינער אויפן צווייטן, איז דאס נארמאל?

מוז זיין אז דאס איז דער סמ"ך מ"ם וואס שטייט און זוכט צו מאכן קריגערייען, אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסג): "זֶה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר, שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים, כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", דער יצר הרע זוכט צו מאכן א קריגעריי צווישן מאן און ווייב, ער וויל נאר מען זאל זיך צעטיילן, ווייל אזוי קען ער גרינגער אראפווארפן דעם מענטש אין עבירות, "כִּי הוּא אוֹרֵב עַל זֶה מְאֹד, לְתָפְסָם בִּנְעוּרֵיהֶם עַל יְדֵי קִלְקוּל הַשְּׁלוֹם בַּיִת חַס וְשָׁלוֹם, שֶׁגּוֹרֵם בְּעַרְמוּמִיּוּתוֹ לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁבֵּינֵיהֶם", דער יצר הרע לאקערט אויף יונגע פארפעלקער זיי צו צעטיילן, אזוי ווארפט ער זיי אראפ אין שמוציגע עבירות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

יעצט ווען מיר גייען אריין אינעם ערשטן שבת פון די ימי השובבי"ם, דארפן מיר געדענקען וואס מוהרא"ש האט מיט אונז געלערנט, אז מען איז פרייליך שבת און מען האט א פארגענוגן פון שבת - איז דאס מער ווי פאסטן טויזנט תעניתים. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא בראשית, ג): "עוֹנֶג שַׁבָּת כְּאֶלֶף תַּעֲנִיּוֹת", ווען א מענטש איז פרייליך שבת, ער האט הנאה פון דאס עסן און טרינקען - איז דאס אזוי ווי ער וואלט געפאסט טויזנט תעניתים; בפרט יעצט אין די שובבי"ם וואכן וואס מיר זענען מתקן פגמי הברית - דארפן מיר זיין זייער פרייליך שבת, ווייל צו פאסטן האבן מיר נישט קיין כח, אויף איין מאל פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן - דארף מען שוין פאסטן פ"ד תעניתים.

דער אריז"ל זאגט, ווען א מענטש זינדיגט איין מאל אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן - דארף ער פאסטן פ"ד תעניתים, און אז מען וויל מתקן זיין צען מאל די עבירה - דארף מען שוין פאסטן אכט הונדערט און פערציג טעג, און ווער רעדט נאך אויף מער - איז דאך נישט מעגליך, און אז דער רבי האט אונז געזאגט נישט פאסטן איז וואס איז אונזער תקנה? נאר מיט זיין פרייליך שבת; אז מיר וועלן זיך פרייען שבת, מיר וועלן טאנצן שבת, וואס דאס איז כאלף תעניתים - דאס וועט אראפנעמען אונזערע זינד.

א פרייליכן שבת.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויחי, ז' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש, קרית ברסלב ליבערטי

עס איז כדאי אכטונג צו געבן אז די נישט אידן וואס קומען ריין מאכן דעם בנין זאלן נישט קומען בשעת קינדער דרייען זיך אין עס זאל. א אינגערמאן דערציילט מיר פאריגע וואך, אז ווען ער איז געווען א קינד אין תלמוד תורה האט אים דער גוי וואס פלעגט רייניגן די חדר מטמא געמאכט, און פון דעמאלט ליידט ער רחמנא לצלן. ער קומט פון א חשוב'ע חדר, וואס אלע לויבן און אלע זאגן אז די חדר איז די בעסטע. ער זאגט מיר מיט בכיות אז ער האט נאך קיינעם נישט דערציילט די מעשה, ער האט שוין א משפחה, אבער דער מח איז אים נעבעך חרוב ונחרב.

איך בעט דיר זאלסט רעדן מיטן מענעדזשער, אז די גוים וואס קומען רייניגן זאלן קומען נאר נאכדעם וואס די קינדער גייען אהיים, און אויב עס איז נישט שייך, זיי מוזן יא קומען פריער - זאל מען זיכער מאכן אז קינדער קענען נישט אראפגיין אין עס זאל.

רעד צו די קינדער פון קדושת הברית, קדושת היסוד, לייג אריין אין זיי יראת שמים. לערן זיי אויס אז מען טאר נישט אנרירן אות ברית קודש, און אויב א צווייטער וויל אנרירן דארט, א צווייטער שטעקט אריין די הענט אין זיין הויזן - זאל ער שרייען און דערציילן פאר אלעמען.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויחי, ז' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

אויב א קינד טשעפעט דיך, זאלסטו זיך נישט צוטון מאכן, איגנאריר אים. איגנארירן איז די בעסטע מעדעצין, דאס איז די בעסטע עצה אפצושטעלן מחלוקת. דער רבי האט דערציילט (ספורי מעשיות, מעשה יג), מיט איין שווייג פארענטפערט מען אלע קשיות.

געווענליך זוכן די קינדער וואס טשעפען אזעלכע קינדער וואס ווערן שנעל גערעגט, עס הויבט זיך אן א גאנצע מעשה, אויף דעם ווארטן זיי; אבער אז מען איגנארירט זיי, מען מאכט זיך נישט וויסנדיג, איז נאך אפאר מאל לאזן זיי אפ און זוכן א צווייטע קרבן.

טייערער ... נרו יאיר, מאך זיך נישט וויסנדיג. קוק נישט אויף אנדערע, קוק נאר אויף דיין מלמד, און קוק אין די הייליגע חומש, אין די הייליגע גמרא; וועסטו אויסוואקסן א גרויסער צדיק.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויחי, ז' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

ביסט נישט גערעכט אז דו דערציילסט מיר נישט וואס טוט זיך ביי ענק אין שול; אז עס איז דא מיין נאמען אויפן טיר - דארפסטו מיר דערציילן יעדע זאך, און אויך ביסטו נישט גערעכט אז דו ביסט אוועק געגאנגען פון היכל הקודש צוליב די התנהגות פון אנשי שלומינו וכו'; האסט געמיינט אז אלע זענען מלאכים און יעצט זעסטו אז מען טשעפעט, מען פארשעמט.

עס טוט מיר זייער וויי אז מען האט מבזה געווען דעם איד דעם כהן, ביים דוכנ'ען האט מען אים ארויסגעטראגן זיינע שיך, און ווען ער איז געגאנגען זוכן זיינע שיך האט מען אים געזאגט אז עס ליגט אינדרויסן און אים אויסגעשפארט; איך שעם זיך אז מיין נאמען בנשיאות - שטייט אויפן טיר.

איך וויל זאלסט צוריק גיין דאווענען און מיר דערציילן אויב חס ושלום מען איז מבזה אדער מען טוט וויי איינער דעם צווייטן, אויך זאלסטו נישט האבן קיין התפעלות פון דעם אדער יענעם, און אויך נישט קיין חלישות הדעת פון דעם און יענעם. היכל הקודש איז נישט דער און נישט יענער, היכל הקודש איז די שכל און עצות פון צדיק. מען דארף זיין גרייט אויף חלישות הדעת, מוהרא"ש האט מיר דערציילט אויף רבי שמשון שווארץ זכרונו לברכה, א ברסלב'ער חסיד וואס האט געפירט א ברסלב'ער שטיבל אין אמעריקע, אין קרית יואל. ווען ער איז געקומען קיין ארץ ישראל צו דאווענען אין שול אין מאה שערים, זיין ביים קיבוץ ראש השנה, נאכן ערשטן טאג ראש השנה, איז ער מער נישט צוריק געגאנגען קיין ברסלב, ער האט געהאט אזא חלישות הדעת פון די התנהגות וואס דארט האט זיך אפגעטון, פון די עזות פנימ'ער, פון די לצים וכו', ער איז געגאנגען דאווענען אין תולדות אהרן. נאר נאכדעם וואס מוהרא"ש האט גערעדט מיט אים לאנגע שעות, אים מחזק געווען ער זאל נישט קוקן אויף קיינעם, ברסלב איז נישט דער און נישט יענער, ברסלב איז די ספרים פון רבי'ן - איז ער צוריק געקומען און געבויט א שיינע ברסלב'ע קהלה.

דאס זאג איך דיר אויך, עס איז נישט כדאי זאלסט אוועק גיין פון רבי'ן, און אז מען נוצט נישט דיינע מזונות פאר ספורי מעשיות - איז נישט, דאס זאל דיך נישט אוועק טראגן פון הייליגן רבי'ן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויחי, ז' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב

א גרוס פון דיינע קינדער אין חדר, איך בין געווען חנוכה ביי זייערע כיתות; זיי לעבן און שיינען.

דיין זון אין כיתה ב האט א צעריסענע סידור, עס איז א שאד אז ווען עס קומט צו ספרים פאר דיינע קינדער - ווערסטו בקטנות הדעת; קויף אים א שיינע סידור, ווייז אים ווי חשוב עס איז פאר דיר אז ער דאווענט און לערנט. ווען איך בין געווען ביי זיי אין כיתה און געדאווענט מיט זיי - האב איך אים צוגעקלעבט די סידור, אבער עס איז בעסער אים צו קויפן א שיינע נייע סידור און אים ווייזן אז דאס איז די העכסטע זאך ביי ענק עלטערן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויחי, ז' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

וויינען דארפן די וואס האבן נישט קיין קינדער, נישט די וואס האבן נייעס אז מען ווארט שוין נאך א קינד וכו'; קינדער איז דאך די בעסטע זאך, קינדער איז א ברכה.

אז דער אייבערשטער נעמט אייך נאכאמאל אין א שותפות, ווי איז שייך צו זאגן 'איך וויל נישט גיין בשותפות מיטן אייבערשטן'? חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה לא.): תָּנוּ רַבָּנָן, שְׁלׂשָׁה שׁוּתְּפִין יֵשׁ בָּאָדָם", דריי שותפים איז דא אינעם מענטש, "הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, וְאָבִיו, וְאִמוׂ", דער אייבערשטער, טאטע און מאמע וכו'; אז דער אייבערשטער האט אייך געגעבן א מתנה א קינד, און שוין וויל ער אייך נעמען אין נאך א שותפות - אויף דעם וויינט מען נישט, אויף דעם שרייט מען נישט, און חס ושלום טראכטן פון טון פעולות פון זיך ארויסציען חס ושלום, ווייל דער זוהר זאגט אז דאס איז די ערגסטע עבירה אויף די וועלט, און צוליב די עבירה ליידט מען צרות, און אפילו מען דאווענט העלפט עס נישט (פרשת שמות, דף ג:).

די לינקע וועלט קומען מיט זייערע שיטות כאילו מען קען געבן מער ליבשאפט פאר איין קינד ווי פאר צוויי, מען דארף האבן צייט פארן קינד און צייט פאר זיך וכו' וכו'; ווי קלוג זיי זענען - קענען זיי נישט זיין קליגער פונעם גרויסן באשעפער; איר דארפט דאנקען דעם אייבערשטן, און חס ושלום וויינען אויף גוטס; וויינען איז שוין דא נעבעך אזויפיל פרויען וואס וויינען און ווארטן אויף קינדער.

אז איר ווילט כח זאלט איר נעמען די עצה פון רבי'ן, דאנקען דעם אייבערשטן און אים לויבן; דאס ברענגט כח און מח, "וְאַתָּה אָמַרְתָּ הֵיטֵב", אויב דו זאגסט 'עס איז מיר גוט' - "אֵיטִיב" ווערט נאך מער גוט (בראשית לב, יג).

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שמות, ט"ז טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

דער רבי זאגט (ספר המדות אות אמונה, סימן לג): "עַל יְדֵי אֱמוּנָה, הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יִסְלַח לְךָ עַל כָּל עֲווֹנוֹתֶיךָ", דורך אמונה איז דער אייבערשטער מוחל אויף אלע עבירות; זאלסטו זיך אריינטון אין די אמונה, חזר אמונה, און לעב מיט אמונה, אז עס איז גארנישט דא אויסער דעם אייבערשטן, אלעס פירט דער אייבערשטער. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (חולין ז:): "אין אדם נוקף אצבעו מלמטה אלא אם כן מכריזין עליו מלמעלה", א מענטש צוקלעמט זיך נישט זיין פינגער אן דעם וואס מען זאל אויסרופן אין הימל פון פאראויס אז דער מענטש זאל זיך צעקלאפן זיין פינגער; פרנסה, קינדער, געזונט - אלעס מאכט דער אייבערשטער.

וואס זאל איך דיר זאגן מיין ליבער ברודער, מיין הארציגער חבר; די לעבן וועט דיר ווערן זיס, מיט אמונה איז אזוי שיין אלעס, ווען א מענטש נעמט אריין אין זיך די אמונה - גייט אים אלעס גאר אנדערש; מען ווייסט אז קיינער קען גארנישט טון, קיינער קען נישט שלעכטס טון און קיינער קען נישט גוטס טון, אלעס וואס פאסירט איז פונעם אייבערשטן.

דאס איז אונזער עבודה אין די שובבי"ם טעג; חזר'ן אמונה, לעבן מיט אמונה. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן לג): "אֵצֶל הָעוֹלָם אֱמוּנָה הוּא דָּבָר קָטָן", ביי די וועלט איז אמונה א קלייניקייט, "וְאֶצְלִי אֱמוּנָה הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", אבער ביי מיר איז דער עיקר אמונה, "וְעִקַּר הָאֱמוּנָה הִיא בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת וַחֲקִירוֹת כְּלָל", אן קיין חקירות און אן קיין חכמות, "רַק בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר כְּמוֹ שֶׁהַנָּשִׁים וְהַהֲמוֹן עַם הַכְּשֵׁרִים מַאֲמִינִים", נאר אזוי ווי פרויען און פשוט'ע מענטשן גלייבן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שמות, ט"ו טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

מיר זענען יעצט אין די שובבי"ם טעג, די טעג איז מסוגל צו פאררעכטן וואס מען האט פוגם געווען בברית רחמנא לצלן. דער רבי זאגט אונז מיר זאלן נישט פאסטן, דער רבי זאגט אונז מיר זאלן זאגן תהלים; דאס איז דאך נישט קיין שווערע זאך, און דאך קומט עס אן אזוי שווער.

לייג אריין אין טאש א קליינע תהלים, און ווען דו האסט אפאר מינוט - זאלסטו זאגן אביסל תהלים. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן צח), ווען מען זאגט תהילים איז דאס אזוי ווי דוד המלך זאגט דאס יעצט, עס ליגט אין די ווערטער רוח הקודש, און ווען מען זאגט די ווערטער וועקט זיך אויף די רוח הקודש כאילו דוד המלך אליין זאגט די ווערטער.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שמות, ט"ו טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

רבי נתן האט געזאגט ביי די שרעקליכע מחלוקת אויף אים, מען האט אים געפרעגט ווי אזוי ער קען זיך דערהאלטן, האט ער געזאגט: "דער רבי האט מיר געגעבן אסאך שיעורים צו לערנען, איך האב נישט קיין צייט צו טראכטן פון די רדיפות".

דאס איז זייער א טיפע שכל; אז מען לייגט די קאפ אין תורה, תפילה, עבודת השם - איז נישטא קיין צייט צו זוכן און טראכטן אויף וואס זאל שטערן.

מאך זיך א ציל צו ענדיגן די יאר ש"ס, און אויך צו ענדיגן בכל חודש משניות און תיקוני זוהר, וועסטו נישט האבן קיין צייט אז זאכן זאלן דיר באדערן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת שמות, י"ד טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

מיר זענען אין די שובבי"ם טעג, דארפן מיר לערנען דעם רבינ'ס ספרים וואס איז מחזק און מעודד צוריק צו קומען צום אייבערשטן. ברסלב'ע חסידות איז נאר די ספרים; נאר אז מען לערנט דעם רבינ'ס ספרים און מען בעט דעם אייבערשטן צו קענען טון וואס דער רבי לערנט אונז - דאס איז ברסלב'ע חסידות.

מאך זיך א שיעור אין לקוטי מוהר"ן. דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן שמט): "שֶׁיְּכוֹלִין לִהְיוֹת נַעֲשֶׂה בַּעַל תְּשׁוּבָה גָּמוּר עַל יְדֵי לִמּוּד הַסֵּפֶר שֶׁלּוֹ", מען קען ווערן אן אמת'ער בעל תשובה אז מען לערנט לקוטי מוהר"ן, "וְאָמַר, שֶׁמִּי שֶׁיֵּשֵׁב וְיַעֲסֹק בִּסְפָרָיו רַק בְּלִי קִנְטוּר וְנִצָּחוֹן, וְיִסְתַּכֵּל בּוֹ בֶּאֱמֶת, אָז בְּוַדַּאי יִהְיוּ נִבְקָעִין אֶצְלוֹ כָּל גִּידֵי קַשְׁיוּת לְבָבוֹ", ואמר בזו הלשון: "סע וועט אים אלע אדערן טרענען", און ווער עס וועט לערנען זיין ספר מיט אן אמת, וועט זיך אים עפענען אלע פארשטאפטע אדערן און ער וועט ווערן אן ערליכער איד; דערפאר זאלסטו זיך מאכן א שיעור צו לערנען לקוטי מוהר"ן, אין אנהויב וועסטו אפשר נישט פארשטיין יעדע זאך, אבער עס דארף דיר נישט שטערן, דו זאג די ווערטער, און ביים סוף, נאך אפאר מאל - וועסטו אנהויבן צו פארשטיין.

דאס איז אונזער תיקון פאר שובבי"ם, לערנען דעם רבינ'ס ספרים. דער רבי לאזט אונז נישט פאסטן, דער רבי געבט אונז עצות און התחזקות ווי אזוי אלעס צו פאררעכטן. מאך זיך אויך א שיעור אין חיי מוהר"ן און אין שיחות הר"ן; רבי נתן האט געזאגט: "איך האב מער ארויס געהאט דעם רבי'ן פון זיינע שיחות און שמועסן"; דאס וועט דיר זיין גרינגער צו פארשטיין. אז דו וועסט לערנען די שיחות פון רבי'ן וועסטו ווערן אן ערליכער איד, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנח): "מיט יעדע שיחה וואס איך שמועס מיט ענק קענט איר זוכה זיין צו זיין אן ערליכער איד, נישט סתם אן ערליכער איד נאר אן ערליכער איד אזוי ווי איך מיין אן ערליכער איד".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמות, י"ג טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

עס איז זייער גרינג צו זאגן: "מיין ווייב איז א קאנטראל פריק"; ווער האט דיר אויסגעלערנט די ווארט? וועלכער טיפוש הערסטו אויס?! אז די ווייב בעט מען זאל אהיים קומען, נישט גיין מיט חברים פארברענען צייט - מיינט שוין אז זי איז א קאנטראל פריק?! אז די ווייב וויל נישט ארויסגיין מיט פרעמדע קאפלס מיינט אז זי קאנטראלירט?! דיין ווייב וויל א שיינע ערליכע שטוב, זי וויל אויפשטעלן א שטוב בקדושה ובטהרה.

דאנק דעם אייבערשטן פאר דיין איידעלע ווייב, דאס איז נאר א מעלה, און אז זי איז אזוי שטארק תמימות'דיג - איז דאס נאר א מעלה, און אז זי איז אזוי מקפיד אויף מנהגים - איז דאס נאר א מעלה, און אז זי וויל נישט ארייננעמען אין האנט א טעלעפאן וואס מען קען זען אויף דעם עבירות - איז דאס נאר א מעלה, און אז זי וויל נישט גיין עסן מיט פרעמדע קאפלס וכו' וכו' - איז דאס נאר א מעלה.

אז דיין ווייב וויל אן ערליכע שטוב - זאלסטו טאנצן פאר שמחה, אז דיין ווייב בעט דיר נישט אהיים צו ברענגען דיין טעלעפאן - זאלסטו איר נישט מסביר זיין אז עכט מעג מען יא וכו'... איך ווייס משפחות וואס די ווייבער זענען געווען אזוי וואויל, אזוי ערליך, און די מענער מיט זייער טפשות האבן מסביר געווען אז עכט מעג מען יא, און עכט איז עס נאר א מנהג, און עכט איז עס נאר א דרבנן, און היינט קומען די אינגעלייט און שרייען: "הצלינו, ראטעווע! די שטוב צעפאלט!" ווייל דאס איז די נאטור פון א פרוי, אדער תמימות'דיג, ערליך און הייליג, אדער רחמנא לצלן - פארקערט.

אויך וויל איך דיר בעטן זאלסט אכטונג געבן דיינע קליידער זאלן זיין ריין און מסודר, דער רבי האט מקפיד געווען אויף דעם, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קכז), די קליידער איז א שמירה פארן מענטש. אויך זאלסטו טוישן יעדן טאג דיינע קליידער, נישט גיין מיט די נעכטיגע קליידער, נקיות איז די יסוד צו קדושה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת שמות, י"ב טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

מיר הויבן יעצט אן די טעג פון שובבי"ם, דער הייליגער אריז"ל האט אונז אנטפלעקט אז מען קען אין די טעג אלעס פאררעכטן. זאלסטו שוין היינט אנהויבן מיט מעביר סדרה זיין די פרשת השבוע, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן יט) אז דאס איז תיקון הברית. געב א קוק, שוין אריבער א גאנצע ספר בראשית, און מיט דיינע פוילע תירוצים - וואו האלסטו אויף דער וועלט...?

נעם יעצט א חומש און הויב אן מעביר סדרה זיין יעדן טאג חומש רש"י מיטן תרגום פון די פרשה פון די וואך, דאס איז מסוגל פאר אריכות ימים ושנים. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ח.): "לעולם ישלים אדם פרשיותיו עם הציבור שנים מקרא ואחד תרגום, שכל המשלים פרשיותיו עם הציבור מאריכין לו ימיו ושנותיו", דער וואס לערנט יעדע וואך די פרשה, צוויי מאל יעדע פסוק חומש און איין מאל יעדע פסוק תרגום - וועט האבן אריכות ימים ושנים, און עס ווערט געברענגט אין שולחן ערוך (אורח חיים סימן רפה, סעיף ג): "מיום ראשון ואילך חשוב עם הצבור", פון זונטאג קען מען שוין טון די מצוה, און דער משנה ברורה זאגט (שם, סעיף קטן ח), אז דער גר"א האט זיך אזוי געפירט, ער האט יעדן טאג געלערנט שנים מקרא ואחד תרגום און דאס געענדיגט ערב שבת; זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער. אויך קען מען לערנען פון פאראויס, זונטאג ביז שלישי, מאנטאג ביז רביעי, און אזוי ווייטער.

נעם יעצט א חומש און הויב אן מעביר סדרה זיין, דאס איז די גרעסטע תיקון שובבי"ם. מוהרא"ש זאגט נאך פונעם הייליגן צדיק רבי יששכר דוב מבעלזא זכותו יגן עלינו: "א טאג וואס מען לערנט חומש מיט רש"י איז מען פארזיכערט אז אין דעם טאג וועט מען נישט זינדיגן".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויגש, ב' טבת, זאת חנוכה, שנת תשפ"ה לפרט קטן

מרת ... תחי'

עס איז כדאי אז די גבאי'טעס, די אלע פרויען וואס מאכן די 'פרויען צאמקום' אין שטעטל - זאלן ארבעטן אינאיינעם, זען ווי אזוי מען קען מחזק זיין אז אלע פרויען זאלן קומען צו די פארברענג. אין אנהויב, ווען די שטעטל איז געווען קליין, עס איז געווען איין פארברענג - האט מען געקענט זען ווער עס פעלט, ווער עס קומט נישט, ווער עס דארף חיזוק אויף קומען צו די 'פרויען פארברענג', ארויסגיין פון שטוב זיך טרעפן איינמאל א וואך מיט אנדערע פרויען און אנשעפן פרישע כוחות צו קענען זיין א מאמע, אבער יעצט ווען די שטעטל איז גרויס, און מען קומט זיך צוזאם אין אפאר פלעצער, ווייסט מען נישט ווער עס פעלט, וועם מען זאל מחזק זיין און באזונדער איינלאדענען וכו'; וואלט גוט געווען אז איר זאלט טראכטן א פלאן ווי אזוי מען קען ארבעטן אינאיינעם, לטובת הכלל.

אויך קען מען נעמען עצות איינער פון צווייטן ווי אזוי מען קען מאכן א גוטע אטמאספער נאכן שיעור; מען זאל אינאיינעם פארברענגען און אנגרייטן א גוטע פראגראם אז אלע זאלן הנאה האבן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א פרייליכן חנוכה.