בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#6336 - אויף מיין טאטנ'ס אקסל, האב איך נישט מורא
אמונה, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת מטות מסעי, כ"ה תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט ביתר שאת וביתר עוז, בפרט די קינדער ביכלעך; דארט זאלסטו אריינלייגן אסאך כוחות, ווייל דער רבי האט אונז געזאגט מיר זאלן לאזן וויסן פאר די קינדער וואס דא האט זיך געטון; מען דארף אסאך טון מיט די קינדער, אריינפרעגלען אמונה און קדושה אין זיי, דורכדעם שפארט מען איין אסאך עגמת נפש.


די וואך לייג די מעשה פון דעם צדיק רבי מענדל פוטערפאס זכרונו לברכה, ווי ער האט זיך מוסר נפש געווען פאר אידישקייט און פארטריבן געווארן אין גלות סיביר.


"גיי נישט! גיי נישט!" האבן אלע אויסגעשריגן... עס איז סכנת נפשות...!


די קליינע מיידל גייט, אלע שרייען: "וואס טוסטו? דו וועסט אראפפאלן!"


געווען איז דאס מיט יארן צוריק אין סיביר וואו מען האט פארטריבן די אידן אין גלות סיביר, די קאמוניסטן ימח שמם האבן געזוכט די ערליכע אידן.


רבי מענדל פוטערפאס איז דארט אויך פארטריבן געווארן, ער האט זיך מוסר נפש געווען פארן אייבערשטן און פאר די תורה. נאך לאנגע יארן איז ער אנגעקומען קיין אמעריקע, און ווען מען האט אים געפרעגט: "רבי מענדל, ווי אזוי האט איר זיך געקענט דערהאלטן? וואס האט אייך געגעבן שטארקקייט? פלעגט ער זאגן: "די קליין מיידל וואס איז ארויף אויפן שטריק, אריבער די צוויי בערג - דאס האט מיך געטראגן אלע שווערע יארן", און ער דערציילט:


דארט וואו מיר זענען געווען איז געווען אויסגעצויגן א שטריק צווישן צוויי בערג העכער א גרויסער טאל, ויהי היום איין טאג קומט איינער און רופט אויס: "ווער וויל זען ווי איך וועל אריבערשפאצירן אויפן שטריק העכער די טאל?" ער קריכט ארויף און גייט אריבער די שטריק, א טייל קוקן און שרייען פאר שרעק, א טייל קענען נישט קוקן, זיי ציטערן, אפשר וועט ער אראפפאלן, א טייל פאטשן, און ווען ער האט געענדיגט אריבערגיין צום צווייטן בארג, רופט ער אויס הויך:


"ווער וויל קומען אויף מיין אקסל און אריבערגיין די שטריק פון איין בארג צום צווייטן?" און פלוצלונג זעט מען א קליין מיידל הויבט אן גיין...


"גיי נישט, גיי נישט!" האבן אלע אויסגעשריגן... "סכנת נפשות...!"


די קליינע מיידל גייט, אלע שרייען: "וואס טוסטו? וועסט אראפפאלן!" זי קריכט ארויף אויף דעם גרויסן מענטש, דער מענטש גייט שטייטליך אריבער און ער איז אנגעקומען בשלום, אלע האבן געשריגן פאר פרייד אז די קליין קינד איז נישט געפאלן.


מען האט געפרעגט די מיידל: "וואס איז מיט דיר? דו האסט נישט מורא געהאט צו גיין?" זי לאכט און זי פרעגט: "מורא? דער מענטש איז מיין טאטע, אז מיין טאטע נעמט מיך אריבער - ווייסט ער וואס ער טוט, אויף מיין טאטע'ס אקסל האב איך נישט מורא".


רבי מענדל זאגט: "די ווערטער איז מיר אריין אין מיינע ביינער, אז אפילו איך בין אין סיביר - בין איך אויף מיין טאטע'ס אקסל, דער מענטש איז מיין טאטע, אז מיין טאטע נעמט מיך אריבער - ווייסט ער וואס ער טוט, אויף מיין טאטע'ס אקסל האב איך נישט מורא".


טייערע קינדער, לאמיר געדענקען וואו מיר זענען, און וואס עס גייט אריבער אויף אונז ווייסן מיר אז מיר זענען אינעם אייבערשטנ'ס הענט, מיר קענען נישט פאלן, עס קען נישט פאסירן שלעכטס מיט אונז.


בעט דעם מעלער זאל מאלן א בילד ווי עס לויפט א שטריק צווישן צוויי בערג העכער א טאל, ווי איינער גייט אויפן שטריק מיט די הענט אויסגעשפרייט אזוי ווי איינער וויל זיך באלאנצירן, מיט א קליין מיידל אויף די אקסל, און ווי מענטשן קוקן מיט וואונדער פון אונטן די בארג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6335 - נאר ביים אראפבייגן צום וואסער, וועט עס צוריק שפיגלען
שלום בית, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת דברים, ראש חודש מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בעט דיך זייער, שמייכל און רעד שיין אין שטוב, וועט דיין ווייב אויך צו דיר שמייכלען און רעדן שיין און ווייך. שלמה המלך זאגט (משלי כז, יט): "כַּמַּיִם הַפָּנִים לַפָּנִים", אזוי ווי ווען מען קוקט אין וואסער שפיגלט מען זיך דערין - ווען מען שמייכלט זעט מען א שמייכל און ווען מען איז זויער זעט מען א זויערע בילד, "כֵּן לֵב הָאָדָם לָאָדָם", אזוי אויך ווען מען שמייכלט צו א צווייטן וועט יענער צוריק שמייכלען, און ווען מען רעדט שיין - וועט יענער אויך שיין רעדן.


אבער אז מען טראכט אריין זעט מען אז נאר ווען מען וועט גיין צו א וואסער און מען וועט זיך אראפבייגן צום וואסער - נאר דעמאלט וועט די וואסער צוריק שפיגלען, דאס לערנט אונז שלמה המלך: "כַּמַּיִם הַפָּנִים לַפָּנִים, כֵּן לֵב הָאָדָם לָאָדָם", בייג זיך איין צו א צווייטן, ווייז הכנעה, זיי נישט אזוי בא'גדול'ט, דעמאלט וועט יענער צוריק שמייכלען; בייג זיך איין אין שטוב, בייג זיך אראפ, "גָּחִין וְתִּלְחוֹשׁ לָהּ", זאגן אונז די הייליגע חכמים (בבא מציעא נט:), בייג זיך אראפ צו איר - וועט זיין שלום אין שטוב.


ווען עס קומט 'במילי דעלמא', שטוב זאכן, וועלטליכע זאכן - זאלסטו איר אויסהערן, אזוי וועסטו קענען דינען דעם אייבערשטן – 'במילי דשמיא', והבן למעשה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6334 - א אינגערמאן וואס וויל שלום בית, דארף זיין א וותרן אין שטוב
חינוך הילדים, שלום בית, חמשה עשר באב

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וויפיל איך שרייב דיר וועגן רעדן שיין אין שטוב צו די ווייב, זע איך אז עס איז נישט גענוג, איך דארף דיר נאך שרייבן; ממש וואס רבי נתן האט געזאגט, ער וואלט ווען געדארפט מחבר זיין נאך א גאנצע סעט ליקוטי הלכות אויף שלום בית (עס איז דא א יש אומרים, נאך אכט מאל ווי די ליקוטי הלכות).


איך בעט דיר זייער, געב נאך אין שטוב; וועסטו האבן א זיסע לעבן. הער א שיינע מעשה, אין שנת תשע"א, חמשה עשר באב, איז מוהרא"ש געקומען צו אונז אין קעמפ, (די קעמפ איז געווען יענע יאר אין עלענוויל). מיר האבן אנגעגרייט א סעודה, מוהרא"ש האט גערעדט, און בתוך הדברים האט מוהרא"ש געזאגט פאר די בחורים: "איך זאג צו אלע וואס וועלן לערנען און ענדיגן יעדן טאג גאנץ מסכת תענית; פערציג מאל, פון ט"ו באב ביז ראש השנה, זאג איך צו, זיי וועלן טרעפן זייער שידוך". איינער פון די אברכים איז דעמאלט צוגעגאנגען צו מוהרא"ש און געפרעגט, היות ער פלאגט זיך מיט שלום בית, וויל ער וויסן אויב ער וועט זאגן פערציג טעג מסכת תענית, צי עס וועט אים בעסער מאכן זיין שלום בית, האט אים מוהרא"ש געזאגט מיט א שמייכל: "א אינגערמאן וואס וויל שלום בית דארף זיין א וותרן אין שטוב".


געב גוטע ווערטער פאר דיינע קינדער און באזונדער פאר זייערע מלמדים. אויך זאלסטו זיך נאכפרעגן אויף זיי, און געבן די גוטע געפיל אז דו ביסט זיי מכיר טובה, און זאלסט זיי טאקע מכיר טובה זיין. מען האט נישט קיין אנונג וואס א מלמד און טיטשער גייען אריבער א שעה אין טאג, נאר אז דו וועסט איין טאג זיין א מלמד - וועסטו אנהויבן כאפן די חשיבות פון א מלמד און ווי מען דארף זיי מכיר טובה זיין.


איך האב נאך אסאך צו שרייבן אבער איך בין זייער פארנומען, ברוך ה' מיט גוטע זאכן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6333 - צושטעלן די קיאסק אז מען זאל נישט לויפן צום סמארטפאון
שטעטל, קיאסק

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת דברים, ראש חודש מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


יישר כח פארן זיך אזוי אוועק געבן פארן קיאסק, דו העלפסט מיר אז די קהילה זאל זיין ריין און אז די אינגעלייט און ווייבלעך זאלן קענען ערלעדיגן וואס מען דארף ערלעדיגן, און אויך זיך קענען אויסלופטערן וכו' - אן האבן א סמארטפאון וכו'.


זע זיך צוצושטעלן צו די אינגעלייט און זיי עפענען וואס זיי ווילן, אזוי וועלן זיי נישט לויפן צום סמארטפאון, שכוח.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6332 - נישט קיין סתירה צו פארלאנגען צניעות און געבן ליבשאפט
צניעות, קדושה, מוסדות, הדרכות, בית פיגא

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת דברים, ראש חודש מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', מנהלת בית פיגא, קרית ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישט קיין סתירה פארלאנגען צניעות און געבן ליבשאפט, מען דארף ביידע אינאיינעם; סיי געבן גוטע ווערטער און סיי פארלאנגען צו גיין אנגעטון איידל.


די צעבראכענע תלמידות וואס קומען ארבעטן אין סקול דארף מען פון איין זייט זאגן קלאר ווי אזוי א אידישע טאכטער גייט אנגעטון, און נאר אז מען איז איידל קען מען אריינקומען אין די פיר ווענט פון בית פיגא, חס וחלילה אז עס וועלן קומען אידישע טעכטער אויסגעשניטן אדער מיט דורכזיכטיגע שטרומפ, קורץ, אויסגעפאסט; וועט די שכינה אוועק גיין פון בית פיגא, מען דארף שטיין אויף דעם אן קיין אויסנאם, אבער אין די זעלבע צייט דארף מען זיי באגיסן מיט ווארעמע ליבליכע ווערטער, זיי אויפהייבן און אויסלויבן, און זיי זאגן אז דער אייבערשטער האט זיי יא ליב; ווייל נאר מיט ליבשאפט קען מען אויסהיילן נשמות ישראל.


בנוגע רעדן פון קדושה וכו'; ענדערש רעדן באזונדער אין יעדע קלאס ווי איידער רעדן פאר אלע קינדער אינאיינעם. די זאכן דארף מען רעדן לויט די יארגאנג; ביי די יונגערע רעדט מען לויט זייער פארשטאנד, און ביי די עלטערע דארף מען שוין רעדן מער קלארער וכו'.


נאך א זאך, עס איז וויכטיג צו רעדן פון קדושה וטהרה מפעם לפעם, מען קען נישט יוצא זיין מיט איין מאל רעדן, מען דארף כסדר רעדן צו זיי פון זיך אכטונג געבן פון נישט געזונטע פריינדשאפט, מען דארף רעדן פון נישט גיין איבערנעכטיגן מיט חבר'טעס, און אויב עס מאכט זיך אן אויסנאם, מען מוז יא גיין - דארף מען שלאפן מיט יראת שמים, יעדער שלאפט אין זייער בעט וכו' וכו'.


די וויכטיגסטע זאך פאר א מנהלת איז, האבן א פערזענליכע קשר מיט יעדע ארבעטער אין סקול; אנגעהויבן מיט די טיטשערס, סעקרעטעריס, העלפערס און באס טיטשערס; מען מוז יעדע וואך האבן גערעדט מיט יעדן איינעם באזונדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6331 - ס'דארף נישט וויי טון אז מ'האט נישט קיין בעסטע חבר'טע
חברים, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת דברים, ראש חודש מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי', תלמידת בית פיגא


עס זאל אייך נישט וויי טון אז איר האט נישט קיין בעסטע פרענד, עס איז נאר א מעלה אז מען האט נישט א חבר'טע וואס איז צו נאנט, אזוי וועט איר קענען נאנט ווערן מיט אייער מאן וכו'.


נעמט אייך דעם ספר תהלים פאר אייער בעסטע פריינד; זאגט יעדן טאג תהלים, און פלעכטס אריין אייערע אייגענע לויב ווערטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6330 - זייט אפגעהיטן, רעדט נישט מיט קיין פרעמדע מאן אדער בחור
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז איר גייט אין גאס און א בחור פרעגט אייך וויפיל אזייגער עס איז, זאלט איר זיך נישט וויסנדיג מאכן, נאר גייט ווייטער; זייט עקסטרעם אפגעהיטן, רעדט נישט מיט קיין שום פרעמדער מאן אדער בחור.


דרייט זיך נישט אין די גאס, דרייט זיך נישט וואו מענער גייען – וועט איר טרעפן א גוטע ערליכע שידוך, מיט הייליגע קינדער. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא וישלח, ו): "כְּשֶׁהָאִשָּׁה מַצְנַעַת אֶת עַצְמָהּ בְּתוֹךְ הַבַּיִת", א פרוי וואס פירט זיך איידל, זי גייט נישט אין גאס וואו מענער גייען, "רְאוּיָה לְהִנָּשֵׂא לְכֹהֵן גָּדוֹל", איז זי ווערד צו באקומען א מאן א צדיק, "וְתַעֲמִיד כֹּהֲנִים גְּדוֹלִים", און קינדער צדיקים.


די שענסטע זאך ביי אידישע טעכטער איז - זיך פירן איידל, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה יח, ב): "וְעַל כָּל אֵבָר וְאֵבָר שֶׁהָיָה בוֹרֵא בָהּ", ווען דער אייבערשטער האט באשאפן חוה, "הָיָה אוֹמֵר לָהּ", האט ער גערעדט צו אירע אברים און געזאגט, "תְּהֵא אִשָּׁה צְנוּעָה, אִשָּׁה צְנוּעָה", זיי אן איידעלע פרוי, פיר זיך איידל, נאר אז דו וועסט זיין איידל - באשאף איך דיר.


בעטס דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, געב מיר א טעם אין איידלקייט, געב מיר ליבשאפט צו איידלקייט, איך זאל ארויפקוקן איידלקייט".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6329 - אויב האסטו אים ליב, זיי אים מחזק אויפצושטיין צייטליך
הדרכות, גבאי

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זארגן פאר א חבר ער זאל אויפשטיין אין צייט, גיין דאווענען און ברענגען פרנסה - דאס מיינט נישט זיך זארגן פאר יענעמ'ס רוחניות; דאס איז מען מחויב צו טון, דאס מיינט א געטרייער חבר, דאס איז די גרעסטע צדקה וחסד וואס מען קען טון מיט א חבר.


ווי קענסטו שטיין אין דער זייט און שווייגן ווען דיין נאנטער חבר שלאפט אריין אין טאג אריין, ברענגט נישט קיין פרנסה און לעבט מיט הפקירות וכו'? פארוואס רעדסטו נישט מיט אים? ווי קענסטו זאגן דו האסט אים ליב, דעריבער זאגסטו אים גארנישט? ווי קענסטו זאגן: "איך מיש זיך נישט אין יענעמ'ס רוחניות"?


מיש נישט קיין יוצרות, א גבאי איז נישט געמאכט אריינצוקוקן אין יענעמ'ס סידור זען צו יענער דאווענט אדער יענער דרימלט, א גבאי איז נישט געמאכט צו קוקן ווער עס שאקלט זיך ביים דאווענען און ווער עס קלאצט; אויף דעם איז געזאגט געווארן 'זארג נישט אויף יענעמ'ס רוחניות', אבער אז א מתפלל ביי דיר אין בית המדרש קומט טאג איין טאג אויס נאכמיטאג לייגן טלית און תפילין, די ווייב שטייט אויף אינדערפרי, לויפט ארבעטן, און דער אינגערמאן שלאפט אריין אין טאג אריין, טוט נישט גארנישט מיטן טאג; אויב האסטו אים ליב - דארפסטו רעדן מיט אים און אים מחזק זיין ער זאל אויפשטיין אין צייט, גיין אין שול דאווענען מיט מנין, און טון עפעס פאר פרנסה.


איך האף דו וועסט זיין א מבין דבר מתוך דבר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6328 - די קינדער זאלן נישט ארויסנעמען די גאנצע כח פון טאטע מאמע
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, שבת ליכט, הלכה, חלה

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מחנך זיין קינדער איז בכלל נישט קיין גרינגע זאך, עס איז די שווערסטע ארבעט וואס איז דא, מען דארף זאגן נאכאמאל און נאכאמאל, מען דארף זיין שטרענג און אויך הארציג.


ביי די שבת ליכט, און אויך ווען איר שיידט אפ חלה, און אזוי אויך ווען מען היט די הלכות וכו' - זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אויף אייער שפראך אז די קינדער זאלן זיין ערליך און זיי זאלן זיין געזונט און שטארק, און ווען מען ציט זיי אויף זאלן זיי נישט ארויסנעמען די גאנצע כוחות פון טאטע מאמע.


מען קען שטענדיג בעטן דעם אייבערשטן, דער אייבערשטער הערט אויס אונזערע תפילות, דאך איז דא מינוטן וואס איז אן 'עת רצון', וואס דעמאלט ווערן אנגענומען די תפילות שנעלער; ביי פרויען איז דאס ווען זיי טוען די מצוות פון נדה, חלה און הדלקת הנר, דעמאלט וועט נישט זיין (שבת לב.): "מתות יולדות" (לפי הגירסא מתות 'ילדות'), זיי וועלן האבן כח צו די קינדער; אז מען וועט זיין נזהר צו בעטן דעם אייבערשטן ביי די דריי מצוות עס זאל זיין גרינג דאס אויפברענגען די קינדער, און מען זאל זוכה זיין צו הייליגע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6327 - צינדט אן די שבת ליכט כאטשיג דריי מינוט פארן זמן
קינדער, תפילות אויף אידיש, שבת ליכט, קבלה טובה

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


 


מרת ... תחי'


איך בעט פאר ענק פאר קינדער, ענק זאלן זוכה זיין צו זרע של קיימא, און פאר ענקער הצלחה.


זייט זיך מקבל א גוטע קבלה צו צינדן די שבת ליכט אפאר מינוט פארן זמן הדלקה, צינדט אן די שבת ליכט כאטשיג דריי מינוט פארן זמן, און בעטס ביי די ליכט אפאר ווערטער, בעטס:


"הייליגער באשעפער העלף מיר, געב מיר געזונטע קינדער, ערליכע קינדער, הייליגער באשעפער איך ווייס אז די שליסל פון קינדער ליגט נאר אין דיינע הענט, נאר דו קענסט געבן קינדער, בעט איך דיר א מתנת חינם, געזונטע ערליכע קינדער".


די פאר ווערטער וועט מאכן א רעש און א טומל אין הימל, און איר וועט זוכה זיין צו קינדער.



 



דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6326 - פארוואס האבן מיר א נישט געזונט קינד?
קינדער, אמונה, התחזקות, רפואה, הלכה, קשיות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן א בריוו פון דיין ווייב תחי'.


זי האט געליינט אין א בריוו אין עצתו אמונה אז די סיבה פאר קראנקע קינדער איז, אז מען היט נישט טהרת המשפחה, מען איז מזלזל אין הלכות, זי זאגט עס טוט איר זייער וויי, ווייל לויט וויפיל זי ווייסט האלטן ענק די הלכות זייער ערליך, ביי ענק אין שטוב איז מען מקפיד אויף יעדע סעיף קטן אין שלחן ערוך, איז ווי קען זיין אז ענק האבן א קינד וואס איז נישט געזונט השם ירחם?!


אז מען זאגט פאר איינעם טשעפע נישט די הונט ווייל דו וועסט כאפן א ביס, מיינט עס נישט אז אויב איינער האט געכאפט א ביס איז דאס ווייל ער האט זיך געטשעפעט מיטן הונט. אזוי אויך, די תורה זאגט אז דער וואס היט נישט די הלכות וכו' - וועט האבן קינדער בעלי מומין בגוף ובנפש רחמנא לצלן, אבער דאס מיינט נישט צו זאגן אז דער וואס מוטשעט זיך מיט קינדער - היט נישט הלכות.


וואס זאל איך דיר זאגן, וויפיל איך וועל ענק שרייבן און שטארקן וועט נישט זיין גענוג, ווייל די צער און ווייטאג וואס עלטערן גייען אריבער ווען מען האט אין שטוב א קינד וואס איז נישט געזונט פיזיש אדער גייסטיש איז דאס שווערער ווי אלע צרות, קיין שום איד זאל נישט וויסן וואס די צרה איז, דאס איז די ביטערסטע צרה וואס קען זיין.


דאך וויל איך ענק בעטן, זייט אייך מחזק מיט אמונה פשוטה, מיר ווייסן גארנישט, מיר פארשטייען נישט דרכי המקום ברוך הוא. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ה.): "כל שהקדוש ברוך הוא חפץ בו", וועם דער אייבערשטער האט ליב, "מדכאו ביסורין", צעקלאפט מען אים מיט יסורים, "ואם קבלם" און אויב מען נעמט אן וואס דער אייבערשטער געבט, מען שווייגט און מען רעדט נישט קעגן די אמונה – "יראה זרע" וועט ער זוכה זיין צו קינדער, "יאריך ימים" און צו אריכות ימים.


דאס גרויסקייט פון א איד מעסט זיך נאר אין דעם, אז מען האט נישט קיין טענות אויפן אייבערשטן, מען רעדט זיך נישט אפ, מען גלייבט באמונה שלימה אז דער אייבערשטער מאכט דאס אלעס נאר מיך נענטער צו ברענגען צו אים, מיך אויסלייטער, און צוליב נאך סיבות וואס איז פארהוילן פון אונז; מיט דעם מעסט מען דאס גרויסקייט, אז מען האט נישט קיין טענות און תרעומות אויף די אמונה.


ענקערע יסורים זענען זייער גרויס, מוהרא"ש זאגט בשם דעם הייליגן חזון איש זכותו יגן עלינו, ווער עס האט א קינד אין שטוב, א זון אדער טאכטער וואס איז גייסטיש נישט מסודר, אדער פיזיש נישט געזונט, אן אינוואליד, השם ירחם - פאסט מען זאל זיך אויפשטעלן פאר די עלטערן אזוי ווי מען שטעלט זיך אויף פאר אן עלטערער איד אדער א תלמיד חכם, ווייל די צער און ווייטאג וואס די עלטערן גייען אריבער - איז נישט מעגליך מען זאל דאס פארשטיין.


ענק קומען אפ מיט דעם אלעס וואס מען דארף אפקומען. מוהרא"ש זאגט (שו"ת ברסלב, מכתב ג' שפו) ווער עס האט א נישט געזונט קינד אין שטוב, א דיסעיבלד אדער גייסטיש אומסטאביל - וועט נישט זען די פנים פון גיהנום, ווייל ער האט שוין געהאט אויף די וועלט די גיהנום, און אויב די עלטערן דערהאלטן זיך, זיי נעמען אן באהבה וואס דער אייבערשטער געבט זיי - דאס איז די העכסטע מדריגה, און דאס איז געווען די מדריגה פון די אבות הקדושים, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (ילקוט איוב, רמז תתק"ח), וואלט איוב נישט גערעדט קעגן דעם אייבערשטן ווען ער האט געליטן זיינע יסורים, אזוי ווי מען זאגט יעדן טאג ביים דאווענען אלקי אברהם, אלקי יצחק, ואלקי יעקב, "כך היו אומרים אלקי איוב", וואלט מען אויך געזאגט אלקי איוב, אבער איוב האט זיך נישט געקענט דערהאלטן, ער האט גערעדט קעגן די אמונה, זעט מען פון דעם אז דאס איז די גרויסקייט פון די אבות הקדושים אברהם, יצחק און יעקב, עס איז אריבער אויף זיי שווערע ביטערע יסורים און זיי האבן נישט געהאט קיין שום טענות אויפן אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6325 - מאך זיכער אז יעדער טאטע באצאלט שכר לימוד
שכר לימוד, מוסדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר, אדמיניסטראטאר מוסדות היכל הקודש


יישר כח פארן העלפן אונזער מוסד, מוסדות היכל הקודש, און פארן איינקאסירן שכר לימוד און פירן די חשבונות; בזכות די לערנען פון תינוקות של בית רבן זאלסטו זוכה זיין צו נחת ביי דיינע קינדער און הצלחה אין אלע ענינים.


איך וויל דיר בעטן, זאלסט איינמאנען פון יעדן שכר לימוד, נישטא אזא זאך מען צאלט נישט, נישטא אזא זאך מען האט נישט; דער וואס זאגט ער האט נישט - איז א ליגנער, ווייל לעקטער צאלט ער, דירה געלט צאלט ער, און אזוי ווייטער, דער וואס זאגט "איך האב נישט קיין געלט" איז אין אן אנדערע לשון: "עס אינטערעסירט מיך נישט", עס אינטערעסירט אים נישט די חינוך הבנים והבנות; איז אויב אים אינטערעסירט נישט זיינע קינדער וועלן זיי נישט מצליח זיין, איז וואס דארפסטו ליידן?


יעדער טאטע מוז באצאלן שכר לימוד, אויב מען צאלט נישט שכר לימוד איז גניבה וגזילה, חוץ מזה צאלט מען א טייערע פרייז במשך די לעבן השם ישמרינו.


געב אכטונג נישט זיך קריגן מיט קיינעם, געב אכטונג נישט וויי טון קיינעם, אבער לויף יענעם נאך ביז יענער וועט צאלן.


עס איז דא נאך זאכן, חילוקים פון דער וואס צאלט שכר לימוד און דער וואס צאלט נישט; דאס וועל איך רעדן מיט דיר, דאס איז נישט אויף צו שרייבן.דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6324 - א שיינע זאך וואס קען דיר העלפן פאר דיין שידוך
שידוכים, סגולות, חמשה עשר באב

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


דו ביסט שוין פון די נייע דור תלמידי ישיבה, וויל איך דיר דערציילן א שיינע זאך וואס קען דיר העלפן פאר דיין שידוך, א הבטחה וואס מוהרא"ש האט צוגעזאגט יארן צוריק, חמשה עשר באב זומער שנת תשע"א, די דריטע יאר פון ישיבה.


יענע צייט איז געווען שווער פאר די בחורים, עס זענען נישט געווען קיין חתנים אין ישיבה, מענטשן האבן מורא געהאט צו נעמען א בחור פון ישיבה פאר אן איידעם, מען האט ארויסגעלאזט א שלעכטע נאמען אויף מיר און אויף די ישיבה וכו', וואס דאס האט געברענגט אז עס זאל נישט זיין קיין שידוכים, יעדעס מאל מען האט אנגעטראגן א שידוך און מען האט געהערט אז דער בחור לערנט אין ברסלב, האט מען געזאגט ניין.


איך האב דעמאלט געשריבן א בריוו פאר מוהרא"ש זכרונו לברכה, איך האב איינגעלאדנט מוהרא"ש צו קומען אין קעמפ און געבן ברכות פאר שידוכים, מוהרא"ש האט צוריק געשריבן אז ער וועט קומען חמשה עשר באב, מען זאל אנגרייטן א סעודה און ער גייט ברענגען שידוכים.


אזוי איז געווען, מוהרא"ש איז געקומען און מען האט געמאכט א סעודה לכבוד חמשה עשר באב, ביי די דרשה האט מוהרא"ש געזאגט: "יעדער בחור וואס וועט לערנען יעדן טאג גאנץ מסכת תענית פאר פערציג טעג אין איין צי, פון חמשה עשר באב ביז ראש השנה, זאג איך צו אז ער וועט טרעפן זיין שידוך", מען האט געבענטשט ברכת המזון, געדאווענט מעריב און מוהרא"ש איז אהיים געפארן, און וואס איז דא צו דערציילן? רוב בחורים האבן אלע אנגעהויבן לערנען בהתמדה גדולה מסכת תענית, טאג נאך טאג האט מען געלערנט זייער פלייסיג, עס האט זיך גלייך אנגעפאנגען שידוכים איינס נאכן צווייטן; אלע זענען חתנים געווארן און חתונה געהאט און זיי האבן א שיינע לעבן.


די סגולה גייט נאך אן; די יאר, ווער עס וועט לערנען יעדן טאג מסכת תענית פון חמשה עשר באב ביז ראש השנה - וועט זוכה זיין צו טרעפן זיין שידוך, איך בעט דיר, כאפ זיך מיט, גרייט זיך אן א גמרא און מאך זיך א קביעות צו לערנען יעדן טאג די גאנצע מסכתא, זאג ארויס די ווערטער אויפן קול, און ווי פריער אין טאג דו וועסט דאס טון וועט דיר דאס זיין גרינגער.


איך האף צום אייבערשטן דו וועסט דאס טון, וועסטו בקרוב שטיין אונטער די חופה און בויען א שיינעם שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6323 - לערנען מסכת תענית יעדן טאג, פון חמשה עשר באב ביז ראש השנה
שידוכים, חמשה עשר באב

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


יעצט קומט דער גרויסער טאג חמשה עשר באב, חכמינו זכרונם לברכה זאגן אויף דעם טאג (תענית כו:): "לֹא הָיוּ יָמִים טוֹבִים לְיִשְׂרָאֵל כַּחֲמִשָּׁה עָשָׂר בְּאָב וּכְיוֹם הַכִּפּוּרִים", עס איז נישט געווען אזעלכע שיינע טעג ביי אידן ווי יום כיפור און חמשה עשר באב, און חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שם לא.): "מִכַּאן וְאֵילָךְ דְּמוֹסִיף יוֹסִיף", דער וואס הויבט אן חמשה עשר באב לערנען מער פלייסיג די הייליגער תורה – וועט לעבן לאנג; וויל איך דיך מחזק זיין זאלט אנהויבן לערנען מסכת תענית פון ט"ו באב ביז ראש השנה, יעדן טאג אנהויבן און ענדיגן די גאנצע מסכתא, עס נעמט נישט לאנג, עס נעמט אפאר שעה, זאג ארויס די ווערטער אויפן קול מיט התמדה, וועסטו טרעפן זייער שנעל דיין שידוך.


מוהרא"ש האט מבטיח געווען פאר די בחורים אין אמעריקע מיט יארן צוריק שנת תשע"א, יעדער בחור וואס וועט לערנען יעדן טאג גאנץ מסכת תענית, אנגעהויבן פון חמשה עשר באב ביז ראש השנה - זאגט ער צו ער וועט טרעפן זיין שידוך, און אזוי טוען אלע בחורים תלמידי היכל הקודש, א הכנה פאר די הייליגע טעג, פארן רבינ'ס ראש השנה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6322 - עס זאל נישט ארויסקומען קיין מכשול פון אונזערע גליונות
הדרכות, גליון

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת דברים, ג' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים


איך וויל דיר בעטן זאלסט מגיה זיין אלע גליונות, בפרט די גליונות וואס מען געבט ארויס פון שמועסן וכו', עס זאל נישט זיין קיין שמועסן וואס קען וויי טון מענטשן, מען דארף זייער אכטונג געבן עס זאל נישט שטיין זאכן קעגן קהילות בישראל און אויך נישט אויף יחידים; זאלסט זייער זייער אכטונג געבן אויף דעם פרט.


די וועלט זאגט: "נישט אלעס וואס מען טראכט - זאגט מען, נישט אלעס וואס מען זאגט - שרייבט מען און נישט אלעס וואס מען שרייבט - דרוקט מען", און אפילו ביי מוהרא"ש וואס האט געזאגט: "איך טו אנדערש פון וואס די וועלט זאגט, וואס איך טראכט - זאג איך, וואס איך זאג - שרייב איך און וואס איך שרייב - דרוק איך און איך פארפלייץ עס" - איז געווען קלארע אנווייזונגען פון מוהרא"ש נישט אלעס צו דערציילן און נישט אלעס צו דרוקן; איך אליין האב באקומען פסקים פארן דרוקן געוויסע זאכן פון מוהרא"ש.


בעט דעם אייבערשטן עס זאל נישט ארויסקומען קיין מכשול פון אונזערע גליונות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6321 - ארויסשיקן די "חיזוק יומי המתורגם"
הפצה, חיזוק יומי, חיזוק למפיץ

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת דברים, ג' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מיין טייערע ליבער הארציגער ... נרו יאיר


שטארק זיך אין דיין הייליגע ארבעט פון ארויס שיקן די "חיזוק יומי המתורגם", "כל המזכה את הרבים אין חטא בא על ידו", ווער עס טוט פאר די רבים - היט מען אים פון הימל ער זאל נישט טון קיין שלעכטס.


אז דו האסט נישט קיין פרישע שיעורים וואס איז מתורגם - זאלסטו שיקן פון יארן צוריק; אודאי איז גוט צו שיקן נייע, אבער אז עס איז נישטא פרישע ברויט - עסט מען נעכטיגע ברויט, אזוי אויך ביי חיזוק, אז עס איז נישטא פרישע שיעורים מתורגם - טאר מען נישט לאזן מענטשן הונגערן; זאלסטו שיקן פון יארן צוריק.


עס גייט איבער אויף מענטשן ביטערע שווערע יסורים און אלע ווארטן אויף די חיזוק פון הייליגן רבי'ן.


שרייב מיר יעדע וואך א באריכט וויפיל טעג דו האסט ארויסגעשיקט די חיזוק און פון וועלכע שיעורים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6320 - די יאר זאלסטו זיך נישט ארויסדרייען פון העלפן צום קאמפיין
צדקה, היכל הקודש, קאמפיין

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ואתחנן, ז' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


קומענדיגע וואך פרשת עקב וועט זיין די יערליכע קאמפיין פאר אונזערע מוסדות. איך וויל דיר בעטן אז די יאר זאלסטו מיר העלפן, נישט זיך ארויסדרייען, נאר טאקע העלפן, דו ווייסט אליין וואס די מוסד האט געטון פאר דיר בעבר און וואס די מוסד טוט טאג טעגליך פאר דיין לעבן און פאר דיין משפחה; בעט איך דיר זאלסט זיך אנשליסן און צאמנעמען צדקה.


שעם זיך נישט צו בעטן צדקה פאר ברסלב פון קיינעם, שעם זיך נישט מיט היכל הקודש, מיר האבן זיך נישט פון וועם צו שעמען, מוהרא"ש האט מיר געזאגט כמה פעמים: "מיר האבן זיך נישט וואס צו שעמען מיט אונזער ישיבה, מיט אונזער חדר - פון אנדערע מוסדות"; זאלסטו זיך אנשליסן די פאר טעג צו ארבעטן אינאיינעם העלפן שאפן צדקה פאר די מוסדות.


וואס איז דא זיך צו שעמען? וואס רעדן מיר? וואס טוען מיר? וואס איז די דיבורים וואס מען רעדט אין חדר, אין בית פיגא, אין ישיבה, אין כולל? און צווישן בעלי בתים? אייבערשטער, און נאכאמאל אייבערשטער, און פון די עצות פון רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6319 - דיין רפואה איז משניות
משניות, עבירות, קאמפיין

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ואתחנן, ח' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האף דו וועסט מיר העלפן די יאר מיט די קאמפיין, מיר האבן נישט קיין שטיצע פון די גאס, מיר זענען אנגעוואנדן אויף יעדן איינעם פון אנשי שלומינו זאל צאמנעמען צדקה און ארויסהעלפן.


אז דו ביסט נעבעך אראפגעפאלן אין עבירות רחמנא לצלן, דו ביסט אין גיהנום, אין שאול תחתית - זאלסטו אנהויבן לערנען משניות, דאס וועט דיך ארויסנעמען פון גיהנום. עס ווערט געברענגט (מדרש תלפיות אות אל"ף, סוף ענף "אפוד") אז אשר בן יעקב זיצט ביים טויער פונעם גיהנום און לאזט נישט אריין די אלע וואס האבן געלערנט אסאך משניות; אזוי אויך די וואס זענען שוין אנגעקומען אין גיהנום, בזכות לימוד משניות גייט מען ארויס פון גיהנום.


מוהרא"ש זאגט, דאס וואס דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן א), מען קען נישט מכניע זיין דעם יצר הרע וואס מאכט משוגע דעם מענטש צו טון עבירות, נאר דורך לערנען תורה, דער רבי זאגט אז די תורה איז ווי א שטעקן, די תורה איז ווי די אות ו'; זאגט מוהרא"ש, דאס מיינט מען ו' סדרי משנה; מיט די משניות שלאגט מען די רוח שטות און מען ווערט נארמאל, מען ווערט אויסגעהיילט פון אלע תאוות.


דיין רפואה איז משניות; אז דו וועסט זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג משניות - וועסטו ווערן אויסגעהיילט פון אלע גייסטישע פראבלעמען, וועסט זען וואונדער, אויך וועסטו באקומען סבלנות, וועסט זיך נישט כעס'ן אויף יעדע זאך.


איך בעט דיר נאכאמאל, יעצט ביי די קאמפיין - די פאר טעג - זאלסטו רופן דיינע פריינד, דיין משפחה, דיינע שכנים, דיינע באקאנטע - בעטן צדקה, אויך קענסטו גיין ביי די הייזער, ביי די קאנטריס - בעטן צדקה פאר ברסלב; שעם זיך נישט מיט היכל הקודש. דער רבי האט געזאגט פאר זיין תלמיד רבי נפתלי (חיי מוהר"ן, סימן רטו), בשעת ער איז געזיצן ביי א שלום זכר און אים געבעטן ער זאל זינגען א ניגון, אבער רבי נפתלי האט זיך געשעמט און איז געבליבן שטיל, האט אים דער רבי געזאגט: "ר' נפתלי וואס שעמסטו זיך? בשבילנו נברא העולם, די גאנצע וועלט איז באשאפן געווארן פאר אונז", אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ו:) אויפן פסוק (קהלת יב, יג): "'כִּי זֶה כָּל הָאָדָם', כָּל הָעוֹלָם נִבְרָא אֶלָּא בִּשְׁבִיל זֶה", די גאנצע וועלט איז באשאפן געווארן נאר פאר דעם צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6318 - גרייט זיך צו אומאן ראש השנה מיט תפילה, מיט בענקען, מיט שמחה
אומאן, ראש השנה, חמשה עשר באב

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ואתחנן, י' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


קומענדיגע וואך איז חמשה עשר באב, דער הייליגער מנחת אלעזר זאגט, (שער יששכר חודש אב, מאמר יום תבר מגל, אות ב), א טעם פארוואס מען הויבט אן ווינטשן "כתיבה וחתימה טובה" פון חמשה עשר באב, ווייל חמש"ה עש"ר בא"ב באטרעפט אזוי ווי כתיב"ה וחתימ"ה טוב"ה, עס הויבט זיך אן די הכנות צום הדין.


מיר גרייטן זיך צו פארן צום הייליגן רבי'ן קיין אומאן אויף ראש השנה, דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תו): "מָה אֹמַר לָכֶם" וואס זאל איך אייך זאגן, "אֵין דָּבָר גָּדוֹל מִזֶּה" נישטא קיין גרעסערע זאך פון דעם, "הַיְנוּ לִהְיוֹת אֶצְלִי עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה" פון זיין ביי אים ראש השנה; קוק נישט אויף די גרויסע הוצאות, דער רבי האט געזאגט: "איך זארג פאר די שפעזן פון די וועגן".


גרייט זיך אן מיט תפילה, מיט בענקען, מיט שמחה – צו קומען צום רבי'ן; הלואי וועסטו זיין אין אומאן מיט אונזער חבורה, עס איז גאר אנדערש ווען מען איז מיט חברים וואס אלעס דרייט זיך ארום דעם רבינ'ס עצות, אבער נישט דאס זאל זיין יעצט די אפהאלט, קום אויף אומאן אפילו דו וועסט זיין וואו דו וועסט זיין; אבי קומען צום רבי'ן אויף ראש השנה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6317 - אז מ'הערט די שיעורים און מ'לערנט די בריוו, איז מען פארזיכערט
חברים, ראש השנה, חמשה עשר באב

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ואתחנן, י"א מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס הויבט שוין אן בלאזן די ווינטל פון ראש השנה, די הייליגע חכמים זאגן (תענית לא.): "מחמשה עשר באב ואילך תשש כחה של חמה" פון פופצן טאג אין אב ווערט אפגעשוואכט די הייסקייט פון די זון; דער הייליגער מנחת אלעזר זכותו יגן עלינו זאגט (שער יששכר חודש אב, מאמר יום תבר מגל, אות ד), די הייסקייט פון די זון איז מרמז אויף די קליפות קטב ומרירי, וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן מען זאל נישט גיין שפאצירן אין די דריי וואכן ווייל דעמאלט זענען שולט די קליפות, ער זאגט אן אינטערסאנטע זאך, מען זעט אז די פליגן קומען דארט וואו די זון ברענט, אבער ווען עס ווערט קיל אדער אונטער א שאטן - קומען נישט די פליגן, ווייל זבוב איז מרמז אויף קליפות עמלק און עשיו, דאס איז די ראשי תיבות פון ז'כרון ב'ספר ו'שום ב'אזני, און פון ט"ו אב הויבט זיך אן די ימי הרחמים והרצון.


איך וויל דיר בעטן זאלסט אנהויבן מאכן א חשבון הנפש ווי די יאר איז אריבער. בעט דעם אייבערשטן אויף גוטע חברים, זאג נישט דיר וועט עס נישט שאטן, ביסט נישט קלוגער פון שלמה המלך וואס זאגט אונז (משלי יז, יב): "פָּגוֹשׁ דֹּב שַׁכּוּל בְּאִישׁ" עס איז בעסער זיך צו באגעגענען מיט א פארציקנדע בער, "וְאַל כְּסִיל" ווי צו באגעגענען א נאר, "בְּאִוַּלְתּוֹ" וואס שפעט און מאכט חוזק; מען קען אלעס פארלירן.


אויך זאלסטו זען דיין ווייב זאל האבן ערליכע און גוטע חבר'טעס; אז דו זעסט אז נאכן רעדן מיט די און די חבר'טעס לעשט זיך אויס די געפיל צו יראת שמים - זאלסטו שיין רעדן מיט איר און איר געבן צו פארשטיין זי זאל נישט האבן מיט די חבר'טעס.


דו זע צו קומען יעדע וואך צום ליל שישי שיעור און אויך זאלסטו אלעס טון אז דיין ווייב זאל הערן די וועכנטליכע פרויען שיעורים, און אז מען דארף האבן ווער עס זאל אכטונג געבן אויף די קינדער - זאלסטו בלייבן אין שטוב זי זאל קענען גיין זיך אנזאפן מיט יראת שמים, מיט חיזוק; קיינער איז נישט נאנט אין היכל הקודש, קיינער איז נישט פארזיכערט, נאר דער וואס לעבט מיט די עצות פון רבי'ן, דער וואס הערט די שיעורים און לערנט די בריוו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6316 - האב נישט מורא צו בעטן געלט פאר'ן קאמפיין
בין המצרים, צדקה, שבת קודש, קאמפיין, חמשה עשר באב

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ואתחנן - נחמו, י"ב מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


די וואך שבת נחמו איז א פרייליכע שבת, מוהרא"ש זאגט, שטענדיג קומט אויס 'שבת נחמו' אין 'פרשת ואתחנן'; אונז צו לערנען, ווי אזוי קען מען זיך טרייסטן? דורך 'ואתחנן אל ה', דורך בעטן דעם אייבערשטן; אז מען בעט יעדע זאך דעם אייבערשטן - קומט מען צו 'נחמו נחמו עמי', מען קען זיך טרייסן אין יעדע שווערע צייט.


מאך פרייליכע סעודות, זיי נישט אנגעצויגן ביי די סעודות, שריי נישט, און אודאי נישט שלאגן; שרייען און שלאגן העלפט נישט, עס איז נאר א וועג פון אויסגעבן די נערוון, שרייען און שלאגן איז נישט קיין חינוך; וואס איז די עצה? רעדן און רעדן און נאכאמאל רעדן.


זינג זמירות און רעד נאר שיינע זאכן, רעד נישט קיין פאליטיק, רעד נישט קיין לשון הרע, טו עס פאר דיינע דורות, דיינע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן.


יעצט קומט די יערליכע קאמפיין פאר אונזערע מוסדות היכל הקודש, איך וויל דיר בעטן זאלסט זיך אנשליסן און זיין א גבאי צדקה, זאלסט רופן דיין משפחה, דיינע שכנים, דיינע קרובים; מאך נישט קיין חשבונות 'אים רוף איך יא', 'אים רוף איך נישט', 'ער וועט זיכער יא געבן', 'ער וועט זיכער נישט געבן'; דו טו וואס דו האסט צו טון, מיט א שטארקע רצון.


טראכט נישט 'וואס האט יענער מיט ברסלב?' און 'וואס האלט יענער פון ברסלב?' יעדער איינער ווייסט דעם אמת פון רבי'ן, איינער זאגט עס ארויס און איינער האלט עס פאר א סוד, אלע ווייסן אז דער רבי ברענגט צוריק נשמות ישראל צום אייבערשטן. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שלה): "הַאִם לֹא הָיִיתִי יָכוֹל לִהְיוֹת מְפֻרְסָם וּמַנְהִיג שֶׁקּוֹרִין (גוּטֶער יוּד) כְּמוֹ כָּל הַמַּנְהִיגִים שֶׁנּוֹסְעִים הַחֲסִידִים אֲלֵיהֶם וְאֵינָם יוֹדְעִים עַל מָה נוֹסְעִים, וְחוֹזְרִים וְשָׁבִים וּבָאִים וְאֵינָם יוֹדְעִים מַה בָּאִים", וואלט איך נישט געקענט זיין אזוי ווי אנדערע רבי'ס וואס די חסידים קומען צו זיי און ווייסן נישט פארוואס זיי קומען און ווען זיי גייען, גייען זיי אהיים מיט ליידיגע הענט, נאכדעם קומען זיי נאכאמאל צוריק און זיי ווייסן זיי נאכאמאל נישט פארוואס זיי זענען געקומען?! "אֲבָל אֲנִי לֹא רָצִיתִי בְּכָל זֶה, רַק לָקַחְתִּי עַצְמִי לַעֲסֹק בָּזֶה לְהַחֲזִיר אֶתְכֶם לְמוּטָב", איך האב דאס נישט געוואלט, נאר איך האב אלעס אוועק געגעבן אבי איר זאלט זיין גוטע אידן.


לייג די חשבונות אין דער זייט, הויב אן טון, וועסטו זען ווי אלע האבן א שטארקע געפיל צו העלפן אונזער מוסד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6315 - נישטא אזא זאך ווי בלאזן און איגנארירן די ווייב
תפילות אויף אידיש, שלום בית, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת מטות מסעי, כ"ה תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


לדעתי זאלסטו רעדן צו איר רב, ער איז אן ערליכער רב, ער וועט ענק העלפן; ער קען דיין ווייב, ער האט זיך געפארעט מיט איר ערשטע מאן און מיט די גט, וועט ער ענק ווייטער העלפן.


שטארק זיך, גלייב באמונה שלימה, אז דער אייבערשטער האט דיר געגעבן די ווייב מיט די קינדער - איז דאס פאר דיין טובה, און אז עס קומט אן שווער - וועט דאס דיר ברענגען נענטער צום אייבערשטן, דו וועסט ווערן אויסגעלייטערט און זוכה זיין צו עולם הבא.


דראפע זיך און דערהאלט זיך, גיי נישט אריין אין א קטנות המוחין פון נישט רעדן מיט דיין ווייב און נישט רעאגירן; נישטא אזא זאך ווי בלאזן, עס העלפט נישט, עס מאכט נאר ערגער די מצב. אז עפעס שטערט דיר - זאלסטו דאס אויסשמועסן מיטן אייבערשטן; בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, ווי לאנג נאך וועט מיר באדערן זאכן? ווי לאנג נאך וועל איך ווערן באליידיגט? העלף מיר אז זאכן זאלן מיר נישט שטערן און נישט אנגיין, העלף מיר איך זאל זיך נישט באליידיגן ווען מיין ווייב זאגט מיר אריין, העלף מיר איך זאל זיך מבטל זיין צו דיר, איך זאל זען נאר דאס גוטס וואס דו טוסט מיט מיר"; אזוי זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן.


גיי יעדן טאג התבודדות; וועסט שפירן א זיסע איינגענעמע טעם אין לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6314 - די מחשבות וואס פייניגן, נאך די פטירה פון עלטערן
כיבוד אב ואם, אמונה, שולד געפילן, שכחה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת מטות מסעי, כ"ה תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


הרב ... שליט"א


איך וויל דיך מחזק זיין אויף וואס מיר האבן גערעדט ביי די שבעה פון דיין טאטן עליו השלום; נישט האבן קיין שולד געפילן וכו' וכו'.


איך בעט דיר זייער, זאלסט זיך נישט יעצט באשולדיגן און זיך אויפעסן מיט די מחשבות כאילו דו האסט גע'הרג'עט דיין טאטע חס ושלום, און אז דו האסט נישט גענוג געטון פאר אים וכו' וכו'; חס ושלום זיך אויפעסן און זיך באשולדיגן אז דו האסט אים גע'הרג'ט וכו', די סארט מחשבות גרעניצט זיך מיט כפירה.


באשולדיג זיך נישט מיטן עבר, מען קען נישט צוריק ברענגען דעם עבר, טו וואס דו קענסט יעצט טון פאר אים. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין לא:): "מכבדו בחייו מכבדו במותו", מען דארף מכבד זיין עלטערן סיי ביים לעבן און סיי נאכן שטארבן, און די ראשונים זאגן (ספר יראים סימן רכא אות ה, בספר תועפת ראם; תניא רבתי, סימן ק; ועוד) אז דאס איז א מצוה מדאורייתא; זאלסט יעדן טאג געבן צדקה פאר די נשמה פון דיין טאטע, און לערן יעדן טאג משניות פאר זיין נשמה; אזוי וועסטו ארויפטראגן די נשמה פון דיין טאטע העכער און העכער.


על פי רוב ליידן מענטשן ווען עלטערן גייען אוועק פון דער וועלט, מען פייניגט זיך מיט די מחשבות, מען רייסט זיך די האר פון קאפ, מען באשולדיגט זיך מיטן עבר; דאס לאזט נישט לעבן. דער הייליגער רבי האט אונז געווארענט נישט צוריק צו קוקן, דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, אבער ביי מיר איז שכחה א מעלה", מענטשן רעדן זיך אפ אז זיי האבן נישט קיין גוטע זכרון און זיי פארגעסן וואס איז געווען, מען מיינט אז דאס איז א חסרון, אבער עס איז פארקערט, עס איז נאר א מעלה, ווייל ווען עס וואלט ווען נישט געווען שכחה וואלט מען נישט געקענט דינען דעם אייבערשטן, מען וואלט נישט אויפגעהערט צו טראכטן פונעם פארגאנגענהייט, פון אלע דורכפעלער און אלע פראבלעמען וואס מען איז דורך, דאס וואלט גורם געווען אז דער מענטש זאל נישט וועלן נאכאמאל פרובירן צו זיין אן ערליכער איד, אבער יעצט אז עס איז דא שכחה, קען מען זיך באנייען און אנהויבן פונדאסניי.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6313 - מען קען נישט קומען ביי אונז אנגעטון בפריצות
צניעות, פרויען צאמקום

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת מטות מסעי, כ"ה תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז מען האט געזאגט פאר א פרוי זי זאל קומען בצניעות וכו' און זי האט זיך באליידיגט וכו' - זאל אייך עס נישט באדערן.


מען קען נישט קומען ביי אונז אנגעטון בפריצות; אז א פרוי קומט מיט קורצע ערמל דארף מען איר שיין זאגן: "דו דארפסט מכבד זיין אונזער פלאץ, קומען צו אונז מיט דרך ארץ".


אזוי אויך אז א פרוי קומט אין שול אנגעטון קורץ - דארף מען איר זאגן זי זאל אונז רעספעקטירן און קומען אנגעטון איידל. איך האב מיטגעהאלטן ווי מוהרא"ש זאגט פאר א אינגערמאן ער זאל זאגן פאר זיין ווייב זי זאל אהיים גיין פון שול, (עס איז געווען יום כיפורים אינמיטן תפילת שחרית), זיך אנטון א קלייד ביז נאך די קני; למעשה האט זיך דער אינגערמאן באליידיגט און אוועק געשלעפט זיין ווייב פון היכל הקודש; יעצט איז גארנישט געבליבן פון די משפחה, זיי האבן זיך גע'גט.


אז מען זאגט פאר פרויען שיינערהייט אז ביי אונז אין שול און ביי די צאמקום דארף מען קומען אנגעטון איידל - דאס מיינט נישט מרחק זיין, פארקערט; אויב מען זאגט גארנישט - וועט צעפאלן די שול, עס וועט צעפאלן די חבורה. ווייל נאר וואו עס איז דא צניעות - דארט איז דא די שכינה הקדושה, און אויב מען גייט אנגעטון (אויסגעטון) בפריצות - שטייט (דברים כג, טו) "כִּי ה' אֱלֹקֶיךָ מִתְהַלֵּךְ בְּקֶרֶב מַחֲנֶךָ, לְהַצִּילְךָ וְלָתֵת אֹיְבֶיךָ לְפָנֶיךָ, וְהָיָה מַחֲנֶיךָ קָדוֹשׁ, וְלֹא יִרְאֶה בְךָ עֶרְוַת דָּבָר, וְשָׁב מֵאַחֲרֶיךָ", דער אייבערשטער זאגט: איר זאלט זיך פירן הייליג, ווייל אויב איר וועט זיך פירן נישט צניעות'דיג - וועל איך אוועקגיין פון צווישן אייך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6312 - דארף מען אנטון די מיידלעך ווייסע טייץ לכבוד שבת?
חינוך הילדים, מנהגים, ליצנות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת מטות מסעי, כ"ה תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


דיין שטוב זאל נישט זיין געבויעט אויף שכנים און געשוויסטער, דיין שטוב זאלסטו בויען אויף דעת תורה, פרעג יעדע זאך דיין מורה דרך.


בנוגע אנטון די מיידלעך ווייסע טייץ לכבוד שבת; ביי א טייל משפחות גייען די קליינע מיידלעך אנגעטון שבת מיט ווייסע טייץ, ביי אנדערע איז דאס נישט איינגעפירט, אבער לאכן פון א משפחה וואס טוט אן ווייסע טייץ וכו' - דאס איז ליצנות, וואס ענדיגט זיך גאר ביטער. דער רבי זאגט (ספר המדות אות ליצנות, סימן ד): עַל יְדֵי לֵיצָנוּת בָּאִים יִסּוּרִים", דורך אפשפעטן פון ערליכע זאכן, אפשפעטן פון אידישע מנהגים - באקומט מען יסורים רחמנא לצלן.


אז דיינע שוועסטער לאכן דיך אויס אז דיין ווייב טוט אן ווייסע טייץ פאר דיינע טעכטער שבת - איז דאס פונקט ווי די משכילים וואס לאכן פון די וואס גייען אין די וועג פון די תורה, דיינע געשוויסטער זאלן גיין מיט זייער וועג און דו זאלסט נישט משנה זיין פון דיין וועג, און זיך גוט אויסלאכן פון די וואס לאכן פון אידישע זאכן.דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.