בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#156 - איך וויל שטיין אויף דעם אז מען זאל זיין צייטליך
סקול, מוסדות, היטן די צייט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


שמועסט אפ מיט די טיטשערס אז אלעס וואס זיי דארפן האבן פאר די קינדער אין סקול - דארף מען אריינגעבן כך וכך טעג פריער וכדומה, און נאר אזוי וועט מען דאס טון. און אז די טיטשערס זענען פארשלעפט און זיי קענען זיך נישט צאמנעמען - וועט די אפיס דאס נישט צושטעלן, זיי וועלן דאס אליינס דארפן צושטעלן.


בנוגע קומען צייטליך; שרייבט מיר די נעמען פון די טיטשערס ווער עס קומט נישט צייטליך, איך וויל שטיין אויף דעם אז מען זאל זיין צייטליך.


בנוגע מאכן א רעגנבויגן אין קלאס; עס איז נישט קיין פראבלעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#155 - א לערערין דארף זיין זייער שטארק ביי זיך
לערערין, סקול, חינוך הילדים, מוסדות, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי', לערערין בית פיגא ירושלים


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זיין א לערערין, לערנען מיט קינדער אמונה, צניעות, דאס שיינקייט פון לעבן די תורה לעבן; דאס איז די העכסטע זאך ביים אייבערשטן.


זייט נישט דערשראקן אז קינדער פאלגן נישט, אזוי קומען קינדער; קינדער פאלגן נישט, און די ארבעט ליגט אויף אונז זיי אויסלערנען יא צו פאלגן.


יעצט ביים אנהויב פונעם יאר זאלט איר זיך שטעלן אויף דרך ארץ, געבט אוועק אסאך צייט אויף דרך ארץ, אויסלערנען די קינדער אז ווען א לערערין רעדט - קען מען נישט רעדן, און אז די קינדער רעדן ווייטער - בלייבט שטיין און ווארטס מען זאל זיין שטיל, און אז מען רעדט ווייטער זאלט איר זאגן פאר דעם קינד: "מען קען נישט רעדן ווען א לערערין רעדט". אפילו עס וועט אוועקגיין אסאך צייט פאר דרך ארץ און עס וועט נישט בלייבן קיין צייט פאר'ן לימוד - איז אויך נישט געפערליך, ווייל דרך ארץ קדמה לתורה.


דאס וויכטיגסטע זאך פאר א לערערין, זי דארף האבן זעלבסטזיכערקייט; ביי זיך אין קאפ דארף זי וויסן און געדענקען: 'די קינדער דארפן מיך פאלגן און גייען מיך פאלגן, און אז מען פאלגט נישט די ערשטע מאל וועט מען מיך מוזן פאלגן ביים צווייטן מאל'; מען דארף זיין שטארק אינעווייניג אין זיך צו וויסן אז 'די קינדער דארפן מיך פאלגן און זיי וועלן מיך פאלגן', אויב די לערערין איז אליינס מסופק, זי טראכט 'די קינדער גייען מיך זיכער נישט פאלגן' - איז א שאד די צייט פאר איר און פאר די קינדער.


הלואי זאלט איר מיר שרייבן יעדן טאג אדער לכל הפחות יעדע וואך וואס טוט זיך אין סקול.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#154 - חיזוק פאר קראנקע אידן אין שפיטעלער
תפילה והתבודדות, סקול, הפצה, רפואה, זיכוי הרבים, תהלים, ביקור חולים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', יבנאל


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן פון אייך אז איר זאגט תהילים און אז איר האט יעצט געענדיגט די איין און פערציגסטע מאל ספר תהילים. איר פירט זיך אויף אזוי שיין און גוט, אזוי ווי איר האט זיך געפירט אין אונזער שולע אין אמעריקע. איר זענט א ביישפיל פון א בית פיגא תלמידה; אלע זעען וואס איז דאס בית פיגא.


וואויל איז אייך אז איר גייט אין שפיטעלער טיילן עסן פאר קראנקע מענטשן און איר רעדט מיט זיי דיבורי אמונה; דאס איז די גרעסטע זאך ביים אייבערשטן, אז מען רעדט צו זיינע קינדער, מען וועקט זיי אויף, מען ברענגט זיי צוריק. די אלע זענען נעבעך נישט שולדיג, מען האט גענומען זייערע זיידעס און באבעס און אויסגע'שמד'ט. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו שרייבט, זייט די וועלט שטייט - איז נישט געווען אזא מאסן שמד, אויס צו שמד'ן מיליאנען אידן, זיי זאלן נישט וויסן פון "שמע ישראל", זיי זאלן נישט וויסן פון "אנכי ה' אלוקיך"; איז דאך נישטא קיין גרעסערע מצוה פון צוריקברענגען אידישע קינדער צו די אמונה.


אויך זאלט איר זיך יעדן טאג מתבודד זיין, רעדט צום אייבערשטן אויף אייער שפראך; איך האף אז אייער שפראך איז נאך אידיש. זוכט אייך א ווינקל וואו קיינער איז נישט דארט, גייט דארט און רעדט זיך אויס אייער הארץ, שמועסט מיט'ן אייבערשטן אזוי ווי מען רעדט צו א נאנטער פריינט - וועט איר שפירן א זיסקייט אין לעבן, עס וועט אייך זיין גוט.


שרייבט מיר נאך וועט איר מיך מחי' זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#153 - א שיינע ספר תהילים פאר די תלמידות פון די נייע שולע אין ירושלים
תפילה והתבודדות, סקול, תהלים, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


... תחי', בית פיגא ירושלים


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר האט ליב די נייע שולע בית פיגא אין ירושלים, איר לערנט שיינע זאכן, און איר זאגט תהילים; איר האט שוין געזאגט צען מאל גאנץ ספר תהילים. איך וועל אם ירצה ה' שיקן א מתנה א שיינע ספר תהילים פאר אלע תלמידות פון אונזער נייע שולע בית פיגא ירושלים.


זעט זיך צו פירן מיט דרך ארץ. ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ זייער א וויכטיגע זאך, דער רבי האט זיך אויסגעדרוקט: "ווען די קסרין און קעניגן וואלטן געוויסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן מיט מיינע לייט, וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער צו מיר איך זאל זיי לערנען דרך ארץ".


וואס איר דארפט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן. געוואוינט זיך צו צו בעטן דעם אייבערשטן אויף אייער שפראך, אויף אידיש; ווי מער מען רעדט און מען שמועסט מיט'ן אייבערשטן - ווערט מען מער זיכער מיט זיך, מען ווערט זייער א שטארקער מענטש.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#152 - עס איז נישט גרינג צו פירן א מוסד
סקול, חינוך הילדים, התחזקות, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שופטים, ד' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


מיר הערן ביז אמעריקע די גוטע נייעס וואס קומט אריין פון די נייע שולע בית פיגא אין ירושלים, מיר הערן זייער גוטע גרוסן, און אויך דערציילט מיר דער מנהל אז די ארבעט איז נישט גרינג.


עס דערמאנט מיר צוריק ווען מיר האבן געעפנט בית פיגא אין אמעריקע, או איז דאס געווען שווערע ארבעט; סיי מיט די קינדער און סיי מיט די עלטערן. אונזער מנהלת מרת ... תחי' האט אנגעהויבן מיט אפאר קינדער, די קינדער זענען געווען צאמגעשטעלט פון אלע יארגענג, עס איז נישט גרינג געווען די ארבעט מיט זיי, ועל כולם מיט די עלטערן. די עלטערן האבן נאר געהאט טענות, מען האט איר געביסן און געשטאכן; מיר האבן זיך זייער געשטארקט, ביז מיר זענען איבערגעקומען אלעס און מיר האלטן שוין ביי דריי בית פיגא שולעס אין אמעריקע.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן מיט אייער גאנצע כח, עס איז טאקע אין אנהויב שווער, אבער עס וועט נאר גרינגער ווערן.


איך שיק אייך א בריוו וואס איך האב געשריבן פאר אונזער מנהלת דריי חדשים נאכן עפענען בית פיגא, פון די חיזוק פון די בריוו וועט איר זען וואס איז אריבער אויף איר פון די קינדער און פון די עלטערן; דאס וועט פאר אייך זיין א שטארקע חיזוק.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.


 


פאלגנד איז דער בריוו:


בעזהשי"ת


אשריך מרת ... תחי' עמו"ש, וואס איר האט זוכה געווען זיך מוסר נפש זיין אריינצוברענגען די ליכט פונעם הייליגן רבי'ן אין אונזערע קינדער, אשריך בעולם הזה וטוב לך לעולם הבא ולנצח נצחים.


ארבעטן ביים רבי'ן איז נישט קיין גרינגע זאך, ווייל מען זעט נאר איין טריט, און ווייטער טאפט מען א וואנט, אבער ווער עס איז זוכה - איז זוכה.


דער הייליגער תנא זאגט (אבות ה, יח): "כָּל הַמְזַכֶּה אֶת הָרַבִּים, אֵין חֵטְא בָּא עַל יָדוֹ"; ווי איז נאך דא אזא מזכה את הרבים ווי צו ארבעטן און פירן א סקול וואו מען איז מחנך הייליגע טייערע יונגע נשמות וואס ווייסן נאכנישט פון קיין שלעכטס, און מען פילט זיי אן מיט אמונה, התבודדות און צניעות.


ווען מען איז עוסק מיט מענטשן דארף מען געדענקען אז נישט אלע מענטשן זענען פרייליך און צופרידן, זוכן זיי וועם צו בלעמען און אריין זאגן. א קלוגער מענטש נעמט עס נישט צום הארצן, מען לאכט זיך אויס, בפרט איינער וואס האט צוטון מיט א רבים, ווי א "מנהלת" - טאר זיך נישט נעמען צום הארצן פון יעדע צעבראכענע מאמע וואס איז אויסגעמוטשעט און זוכט וועם צו בלעמען.


מען דארף זיך אויסלערנען שווייגן און שאקלען מיט'ן קאפ, און מען טוט ווייטער די הייליגע ארבעט (חוץ אויב זאגט יענער א גוטע זאך, דעמאלט דארף מען עס טאקע פאררעכטן).


בנוגע וכו'; איך וויל אייך מפייס זיין, איך האף צו באצאלן צייטליך יעדע וואך, איך בעט יעדן טאג דעם אייבערשטן, נישט איינמאל, נישט צוויי מאל - אז איך זאל קענען באצאלן אלע איינגעשטעלטע.


ווער עס איז משמש דעם רבי'ן באצאלט אים דער רבי, דער הייליגער רבי זאגט (ספורי מעשיות, מעשה יג): "ביי וועם איך נעם געב איך", בפרט אויב איינער געבט אוועק זיין בלוט, מח, הארץ, מארעך - באקומט מען פון רבי'ן אזעלכע מתנות וואס מען קען זיך גארנישט פארשטעלן.


איר דארפט זיך זייער שטארקן און ווייטער אריינלייגן אין די מיידלעך אמונה, שמחה, צניעות און קדושה.


מרת ... מיר דארפן מיידלעך העלדן. וואס וועלן גארנישט דארפן, נאר וואס דער רבי זאגט. עס איז נאך קיינמאל נישט געווען א ברסלב'ע סקול. א סקול איז זייער וויכטיג, נאך וויכטיגער פון אלעס ווייל מען קען ארבעטן מיט אינגלעך, מיט בחורים און  אינגעלייט, אבער אז די ווייב איז פארביסן קעגן ברסלב - קען מען גארנישט טון, דעריבער אז מיר האבן געעפנט די בית פיגא סקול און איר געבט זיך אזוי אוועק, איז אין אנחנו יכולים להודות לך ... פשוט כמשמעו.


איך האב נישט געקענט טראכטן אז אין די דריי חדשים וואס די סקול שטייט זאל עס שטיין אזוי שיין, און איך זאג אייך מרת ... עס וועט נאך ווערן שענער און שענער, נאר איין זאך איז וויכטיג: שטארק! שטארק, מען דארף זיין שטארק און נישט טראכטן פון צוריק גיין.


מוהרא"ש האט מיר געזאגט (ווען איך האב אים געזאגט אז איך עפן א חדר): "איין זאך דארפסטו וויסן, אז מען הויבט אן קען מען נישט צוריק גיין".


ווען איך בין געווען א מלמד אין ... און מאמעס פלעגן כסדר זיך אפרעדן אז מען דארף גיין פריער און אהיימקומען שפעטער, און מען פלעגט קומען זאגן ראיות פון אנדערע מוסדות: "די מוסד גייט אהיים שפעטער", "אין די מוסד קומט מען פריער אין חדר" - האט דער מנהל געזאגט אז מיט די צייט וועט מען שיקן די קינדער מיט פאדזשאמעס אין חדר און זיי אהיים שיקן שפעט ביינאכט, און די מלמדים וועלן זיי אנטון פאדזשאמעס, אזוי וועלן די מאמעס הנאה האבן; ווייל ליידער זענען די מאמעס אזוי צעבראכן, מען פארגעסט וואס איז דער עיקר, מען איז ווייט פונעם אייבערשטן; אנשטאט שמועסן מיט די קינדער און הנאה האבן פון די בא'חן'טע קינדער וואס דער אייבערשטער האט געשאנקען - ווערט מען נערוועז פון די קינדער, און אזוי וואקסן די קינדער אויף.


מרת ... מען מאכט זיך נישט וויסנדיג... אויב איינער האט טענות, אדער נישט טענות, נאר עפעס זאגן (איר פארשטייט וואס איך מיין, ווען איינער קומט און זאגט און שטעכט: איך האב נישט קיין טענות, אבער... ) קען מען איר שיקן צו די הנהלה, אדער צו מיר.


איך פערזענליך האלט אז קינדער, בפרט עלטערע, דארפן נישט האבן קיין היים ארבעט, די היים ארבעט זאל זיין העלפן אין שטוב, העלפן די מאמע אינדערהיים. איך האף אז איר האלט אויך אזוי און איר טוט אזוי.


אז מען איז שטארק איז מען מצליח. מענטשן האבן ליב א שטארקע מענטש, וואס ווייסט וואס ער וויל.


קיינער טוט נישט קיין טובה פאר אונז מיט דעם וואס ער שיקט זיין טאכטער אדער קינד אין די מוסד, פארקערט!! איך טו אים א טובה אז איך שטעל אים צו א פלאץ וואו מען לייגט אריין אמונה, אמונת צדיקים, צניעות; אמת'דיגע צניעות, נישט אויסגעטראכטע דמיונות וכו' וכו', רעדן צום אייבערשטן, מעשיות פון תפילה וכו'.


איך האף אז מיינע שורות וועלן טון די ריכטיגע פעולה, דאס וועט אייך מחזק זיין און שטארקן.


עס איז מיר שווער צו רעדן, עס איז גרינגער צו שרייבן.


דער אייבערשטער זאל אייך ווייטער געבן כח און שטארקייט אנצוגיין אין אייער עבודות הקודש, אריינברענגען אין טויזנטער טויזנטער מיידלעך עצות פון משיח.

#151 - די שפיל פונעם חכם און תם איז געווען אויסערגעווענליך שיין
סקול, פלעי

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ראה, כ"ז מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', מנהלת בית פיגא קרית ברסלב


וויפיל זענען מיר שולדיג צו לויבן און דאנקען דעם אייבערשטן אז מיר האלטן שוין דא, געענדיגט נאך א יאר בית פיגא; גאנצע עלף יאר פון לערנען מיט אידישע קינדער תורה ויראת שמים, און זיי ווייזן דאס שיינקייט פון תורה און אידישקייט.


די פלע"י פונעם חכם און תם איז געווען אויסערגעווענליך שיין, אזא שטארקע הפצה, אזא שטארקע חינוך; די תלמידות וועלן געדענקען די מעשה דורכאויס זייער לעבן, זיי וועלן לעבן מיט דעם.


מיינע שוועסטער און אויך פון מיין ווייב'ס געשוויסטער זענען געקומען קוקן די פארשטעלונג. זיי רעדן פון דעם, ווי שיין דאס איז געווען. די שכוח קומט אייך פאר אלעס וואס איר טוט.


(חסר)

#150 - חיזוק און עצות פאר בית פיגא ירושלים
סקול, מוסדות, ארץ ישראל

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אונזער מנהלת מרת ... תחי' פארט קיין ארץ ישראל פאר די הייליגע טעג, זי קען אסאך צוגעבן; סיי די טיטשערס פון בית פיגא קענען נעמען פון איר גאר אסאך, און סיי די תלמידות קענען נעמען פון איר גאר אסאך.


יעצט איז נאך אביסל פרי, דאך שרייב איך דיר, אז דו זאלסט מסדר זיין זי זאל איבערגעבן פאר די מיידלעך און ווייבלעך חיזוק, שכל און עצות.


ביטע איבערגעבן פאר מרת ... תחי' זי זאל פרעגן אלע אירע פראגעס בנוגע סקול פון מרת ... תחי'.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#149 - פארוואס, פארוועם, פאר וואו, ארבעט איך? איך ארבעט פאר'ן רבי'ן!
סקול, מוסדות, תהלים, מדות טובות, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ראה, כ"ד מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


וואויל איז אייך אז איר העלפט אונזער סקול "בית פיגא", איר באקוקט די האָר פון די מיידלעך אויב זיי האבן לייז וכו'.


עס איז זייער א חשוב'ע פאסטן. אפשר אז מען קוקט אויף דעם אליין קען מען פארלירן די חשק, אבער אז מען נוצט די שכל אין מח, מען טראכט: 'פארוואס, פארוועם, פאר וואו - ארבעט איך? איך ארבעט פאר'ן רבי'ן! איך העלף די סקול בית פיגא, איך העלף אונזער קהילה היכל הקודש', דעמאלט איז א קליינע חילוק וואס מען טוט, דעמאלט איז חשוב דאס באקוקן לייז פון קינדער - אזוי ווי זיין די מנהלת אדער היי סקול טיטשער.


עס איז כדאי אפצושמועסן מיט די אפיס איבער אלע קינדער וואס מען טרעפט ביי זיי לייז; ענדערש זאל די אפיס אנרופן די עלטערן ווי איידער איר זאלט דאס טון, ווייל נישט אלע עלטערן ווייסן אפצושאצן ווען מען וויל זיי העלפן. עס זענען דא וואס וועלן זיך באליידיגן אז מען זאגט אזא זאך אויף זייער'ס א קינד, אז דאס קינד האט לייז... אזא חוצפה! ווי ווייגט מען זיך צו זאגן אז מיין קינד האט לייז?! וועט פאסירן אז מען וועט אייך וויי טון. אבער אז די אפיס רופט - איז דאס נישט פערזענליך, וועט איר נישט ווערן פון קיינעם וויי געטון.


געבט אכטונג אז קיינער פון די קינדער, קיינער קיינער - זאל וויסן ווער עס האט לייז; דאס איז פריוואט, נאר פאר די עלטערן.


איך בעט אייך זייער איר זאלט אייך זייער שטארקן מיט אייער זאך וואס איר העלפט בית פיגא, ווייל דאס וועט אייך בלייבן פאר א זכות בזה ובבא.


זאגט יעדן טאג אביסל תהילים.

#148 - קומען אין חדר מאכן חאלאקע
סקול, מוסדות, חדר, אחדות, חאלאקע

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ואתחנן, י"ד אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש ירושלים


איך פריי זיך אז דו האסט געטראפן א פלאץ פאר די מיידל שולע בית פיגא; נעם ארויס די דירה, הויב אן קליין; די רֵאשִׁית וועט זיין מִצְעָר, אבער וְאַחֲרִיתְךָ יִשְׂגֶּה מְאֹד (איוב ח, ז).


אויך ביטע לאזן מיין טייערער תלמיד ... פון ... קומען מאכן פאות פאר זיין זון. ער האט געלערנט ביי מיר, ער איז א טייערער אינגערמאן, ער האט נישט יעצט קיין חדר פאר אים, ווייל דארט וואו ער שיקט די קינדער איז יעצט בין הזמנים, ער וויל זייער שטארק קומען מיט זיין זון זאגן די א' ב' ביי אונז אין תלמוד תורה על טהרת הקודש. ביי אונז אין אמעריקע איז אויך דא אסאך מאל ווען מענטשן קומען מאכן חאלאקע, זאגן די א' ב' ביי אונז אין תלמוד תורה, אפילו דער קינד לערנט נישט ביי אונז.


אונזער זאך איז לקרב ולא לרחק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#147 - טון וואס עס איז ריכטיג צו טון, נישט לויט וואס יענער זאגט
קינדער, חיזוק פאר מיידלעך, סקול, יענער

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת דברים-חזון, ח' אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


אייער לערערין האט מיר איבערגעגעבן אז איר זענט די איינציגסטע קינד אין קלאס וואס מאכט זיך נישט נאריש ביים עסן מיטאג. נעבעך פאר די קינדער וואס זענען הונגעריג, זיי ווילן עכט עסן מיטאג, נאר זיי האבן נישט די שטארקייט צו גיין קעגן די ווינט; ווען איין מיידל דריידט מיט די נאז און מאכט א געשפעט פון די עסן.


מען זעט אז איר האט ספעציעלע עלטערן וואס לערנען אייך צו טון וואס איז ריכטיג און נישט נאכטאנצן די קינדער וואס לאזן נישט עסן און לאזן נישט האבן פארגענוגן אין סקול.


איך האף איר וועט אריינברענגען א גוטע לופט צווישן די קינדער, זיי זאלן אלע זיך צושטעלן צום סדר פון סקול.

#146 - די סקול זאל בלייבן היימיש און ווארעם, אפילו ווען ס'ווערט גרעסער
צניעות, סקול, חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בלק, י"ב תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אייער מאן העלפט מיר זייער געטריי, ער העלפט מיר אן קיין אייגענע חשבונות; ער איז דא צו העלפן די מוסד וואס האט אים געהאלפן.


אויך איר זענט זייער א גוטע טיטשער, מיר זענען זייער צופרידן פון אייער ארבעט.


ברענגט אריין אין די תלמידות - שמחה.


זעט אז די סקול זאל בלייבן היימיש, עס זאל בלייבן א סקול וואו יעדע מיידל איז א קינד - נישט א נומער. איך האף אז אפילו ווען מיר וועלן וואקסן, די מוסד ווערט גרעסער - וועט דאס בלייבן א ווארעמע פלאץ וואו מען ערציעט קינדער מיט א ליבשאפט צום אייבערשטן און צו די תורה.


גייט מיט איידעלע קליידער, זוכט נישט ארויסצושטארן פון אנדערע.


 

#145 - איינפלאנצן אין די קינדער די דריי חלקים פון אמונה
כיבוד אב ואם, צניעות, לערערין, סקול, חינוך הילדים, אמונה, אמונת חכמים, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ענדערש זאלט איר זיך איינגעבן ביי אנדערע סקולס צו זיין א לערערין, מיר האבן גענוג לערערינס אין בית פיגא; ענדערש זאלט איר זיין א לערערין אין א צווייטע מוסד און דארט איינפלאנצן אמונה אין אידישע קינדער.


אמונה איז דער עיקר וואס מען דארף אריינלייגן אין קינדער, אמונה ווערט צעטיילט אין דריי חלקים:


די ערשטע און וויכטיגסטע - איז צו לערנען מיט די קינדער אז אלעס איז פונעם באשעפער, די וועלט האט א בעל הבית, איינער פירט אלעס; דער באשעפער מאכט אלעס און טוט אלעס, קיין שום זאך געשעט נישט און פאסירט נישט – נאר דורך אים.


אז עס קומט קאראנע – איז דאס פונעם באשעפער, אז די פרייזן הייבן זיך – איז דאס פונעם באשעפער, אז עס קומען הייסע טעג – איז דאס פונעם באשעפער, אז עס קומען שטורעם ווינטן, צונאמיס, מלחמות – אלעס אלעס איז פון באשעפער.


די צווייטע חלק, רעדט צו די קינדער פון צדיקים; דערציילט זיי מעשיות פון הייליגע צדיקים, פונעם הייליגן רבי'ן רבי אלימלך פון ליזענסק זכותו יגן עלינו, פון הייליגן רבי זושא זכותו יגן עלינו און פון אלע צדיקים.


די דריטע חלק איז אמונה אין זיך; הייבט אויף די קינדער, בויט זיי אויף, נעמט די מיידלעך וואס זענען ביי זיך צעקלאפט און בויט זיי אויף. ווען קינדער זאגן: "איך קען נישט", זאלט איר זיי זאגן: "קוק, דו קענסט יא; לאמיר פרובירן"; דאס איז זייער וויכטיג פאר קינדער, זיי זאלן האבן א לערערין וואס בויט זיי אויף.


איך האף איר וועט אננעמען מיינע ווערטער, זיך נישט עקשנ'ען דוקא צו קומען לערנען פאר קינדער אין בית פיגא. מיר האבן גוטע לערערינס וואס לערנען מיט די קינדער אמונה, ענדערש גייט אין א צווייטע מוסד – דארטן פלאנצן אמונה, אויך וועט איר זיך נישט דארפן קריגן מיט אייערע טייערע עלטערן.


אויף די צווייטע פראגע וכו'; פרעגט אייערע עלטערן, איר האט זייער חשוב'ע עלטערן, זיי פירן זיך מיט די העכסטע סטאנדארט צניעות. אויב אייער מאמע זאגט איר קענט גיין מיט וכו', זאלט איר זי אויסהערן.

#144 - אויסצייכענונג פאר דרך ארץ
סקול, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


דאס איז א קליינע אויסצייכענונג פאר די חשוב'ע בית פיגא תלמידה


...


פאר'ן זיך אויפפירן מיט גרויס דרך ארץ.


איך בין זייער דאנקבאר פאר אייך און אויך פאר אלע תלמידות וואס שטעלן זיך צו, וואס זענען איידל און דרך ארץ'דיג.


איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.


 

#143 - נישט רעדן אין שטותים צו די קינדער, פון חלומות, דמיונות און חזיונות
סקול, חינוך הילדים, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


ג' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך דאנק אייך פאר אלעס וואס איר טוט פאר אונזער סקול בית פיגא, עס איז נישטא קיין גרעסערע זאך ווי מחנך זיין אידישע טעכטער מיט אמונה, יראת שמים און ליבשאפט צום אייבערשטן.


ווען מען רעדט צו קינדער קען מען רעדן וויכטיגע זאכן, און מען קען רעדן נארישקייטן, און צומאל מאכן שאדן. דעריבער דארף מען זייער אכטונג געבן נאר צו רעדן פון אמונה, יראת שמים און מדות טובות, אזוי ווייסט מען אז מען רעדט ערליך און גוט, בפרט ווען מען רעדט פון אמונת חכמים דארף מען זייער אכטונג געבן עס זאל זיין מיט שכל.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רנה): "כְּשֶׁהָאָדָם הוּא מַאֲמִין בְּהַצַּדִּיק בְּלִי שׁוּם דַּעַת", ווען מען גלייבט אינעם צדיק אן שכל, "אֶפְשָׁר לוֹ לִפֹּל מֵהָאֱמוּנָה, כִּי מֵאֱמוּנָה לְבַד אֶפְשָׁר לִפֹּל", קען מען אראפפאלן פון דעם, "אֲבָל אִם יֵשׁ לוֹ גַּם דַּעַת, שֶׁמֵּבִין גַּם בְּהַדַּעַת", אבער אויב גייט עס מיט שכל, דעמאלט "אֲזַי אִי אֶפְשָׁר לוֹ לִפֹּל", קען מען נישט פאלן.


מען זאל נישט רעדן אין סקול שטותים צו די קינדער, פון חלומות, דמיונות און חזיונות; אין סקול זאל מען רעדן פונעם באשעפער און פון גוטע מידות.


עפעס א נייע צעדרייטע ווינט האט זיך אריינגעכאפט אין אונזער קהילה און עס בלאזט אין די ריכטונג פון די סקול. אין חדר און אין ישיבה בלאזט נישט די ווינט, נאר אין סקול; העלפט מיר ארויסטרייבן די ווינט.


 

#142 - די ערשטע מאל געענדיגט תהלים איז די גרעסטע זאך
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, חיזוק פאר פרויען, תהלים, ריינקייט, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


ד' פרשת בחוקותי, כ"ה אייר, מ' לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב ליבערטי


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר האט יעצט געענדיגט די ערשטע מאל ספר תהלים, עס איז אזא גרויסע שמחה פאר מיר. ווען איך הער א סיום פון די ערשטע אדער די צווייטע מאל - איז דאס נאך מער פרייליך, ווייל ווי מער מען זאגט תהלים - איז דאס שוין א חלק פונעם לעבן, מען וויל שוין זאגן נאך און נאך, נאר אנהויב איז עס שווער, און ווען איך הער פון תלמידות אז זיי שטארקן זיך און זאגן תהלים - מאכט דאס זייער פרייליך.


זעט צו גיין שיין צאמגענומען; ערליכע מיידלעך האבן א גרויסע אחריות, אלע קוקן אויף זיי, און אז זיי צייגן גוט - איז דאס א קידוש השם, מענטשן ווילן אויך זיין אזוי. אנדערש איז ווען מען גייט אנגעטון צעפלויגן, די האר פליט און הענגט פון אלע זייטן, און אז די קליידער זענען נישט ריין, די שיך, די שטרומפ זענען פארדרייט און פארשמירט - ווערן מענטשן דערווייטערט פון אייבערשטן. דעריבער זענען די הייליגע חכמים זייער שטרענג, און זאגן (שבת קיד.): "כָּל תַּלְמִיד חָכָם שֶׁנִּמְצָא רְבָב עַל בִּגְדוֹ חַיָּב מִיתָה", א תלמוד חכם וואס האט פארפלעקטע קליידער איז חייב מיתה, ווייל ער דערווייטערט מענטשן פונעם אייבערשטן.


איז דאך זיכער א ברסלב'ע מיידל, א תלמידה פון בית פיגא - דארף זיך שיין צאמנעמען, גיין אנגעטון שיין, ריין און איידל; אלע זאלן איר וועלן נאכמאכן.


ווייזט דעם בריוו פאר אלע אייערע חבר'טעס, אלע זאלן זיך אזוי פירן.

#141 - איר זאלט ווייטער זיין דרך ארץ'דיג
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, תהלים, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


ד' פרשת אמור, י"א אייר, כ"ו לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר האט ליב סקול, איר האט ליב אייערע טיטשערס. אויך פריי איך זיך זייער צו הערן פון אייך אז איר זאגט תהילים, איר האט שוין געזאגט צוויי און צוואנציג מאל תהילים.


אייערע טיטשערס זאגן אויף אייך נאר גוטע גרוסן; ווען איך פרעג א נאמען פון א דרך ארץ'דיגע מיידל, זאגן אלע אייער נאמען צווישן די דרך ארץ'דיגע מיידלעך. דערפאר שרייב איך אייך צוריק, איך וויל אייך שטארקן איר זאלט ווייטער זיין דרך ארץ'דיג.


איר מאכט נחת פאר אייערע עלטערן.

#140 - ווער אין היכל הקודש איז באמת היכל הקודש?
סקול, חיזוק פאר פרויען, התחזקות, צדיקים, מדות טובות, היכל הקודש, בין אדם לחבירו, עצתו אמונה, ראש ישיבה, זעלבס זיכערקייט, תלמיד

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי ב', כ"ז ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער הודעה.


עס איז אינטערעסאנט צו הערן וואס איר שרייבט וועגן מרת ..., איר שפירט געקלאפט נאכן רעדן מיט איר. לויט וויפיל איך ווייס זוכט זי נישט יענעם אראפצוקלאפן, זי זוכט נאר צו העלפן אנדערע. זי איז זייער קליין ביי זיך; וואלט זי געהאט אפילו א ספק אז מענטשן שפירן זיך צווייט-קלאסיג נאכן רעדן מיט איר - וואלט זי אלעס געטון דאס זאל נישט פאסירן.


די צווייטע חלק וואס איר שרייבט - דאס איז וואר; דאס איז זייער וויכטיג און הלוואי זאלן דאס אלע וויסן. אלע זאלן טראכטן און וויסן אז היכל הקודש איז נישט א מענטש, מען קען נישט קוקן אויף איינעם און טראכטן 'דער איז היכל הקודש' און וועלן זיין אזוי ווי יענעם. היכל הקודש איז שכל פון צדיק, עצות פון צדיק, חיזוק פון צדיק.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן נט) דער צדיק בויט אן היכל הקודש מיט'ן מקרב זיין מענטשן צום אייבערשטן. עס שטייט אין פסוק (ישעיה ד, ג): "וְהַנּוֹתָר בִּירוּשָׁלַיִם קָדוֹשׁ יֵאָמֶר לוֹ", די אלע וואס דערהאלטן זיך ביים צדיק, אויף זיי זאגט דער פסוק קָדוֹשׁ יֵאָמֶר לוֹ, "אַף עַל פִּי שֶׁיֵּשׁ כַּמָּה וְכַמָּה שֶׁנָּפְלוּ מִקְּדֻשָּׁתָם", אפילו עס זענען טאקע דא זייער אסאך וואס פאלן אוועק, זיי דערהאלטן זיך נישט, "אַף עַל פִּי כֵן, מֵאֵלּוּ שֶׁנִּשְׁאֲרוּ בְּיִרְאָה שָׁלֵם", מיט דעם, די אלע וואס האלטן זיך, "עַל יְדֵי זֶה, קָדוֹשׁ יֵאָמֵר לוֹ".


איך געדענק ביי מיר איז געווען די זעלבע מעשה. אנהויב ביי מיין התקרבות, איך האב נאכנישט געהאט די שכל פון קוקן אויף זיך, האב איך געמיינט אז דער איז היכל הקודש, יענער איז היכל הקודש, איך האב געהאט אסאך חלישות הדעת. אבער נאכן הערן פיל דרשות, שיעורים און ליינען די בריוו פון מוהרא"ש וואס איז דאס היכל הקודש - האב איך זיך צוביסליך אנגעהויבן אויסגראדן מיין קאפ, נישט צו ווערן איבערגענומען פון אנדערע.


זייער גוט אז איר לאזט זיך נישט צעברעכן פון קיינעם, איר שרייבט זייער אמת'דיג, איר שרייבט אז די מענטשן וואס האבן א כח אין היכל הקודש, די טוערס, די מאכערס - דארפן זיין זייער געווארענט זייער אכטונג צו געבן אויף אנדערע; איך געב זייער אכטונג אז די אלע וואס ארבעטן פאר די מוסד זאלן זיין צוגעלאזענע מענטשן, זיי זאלן נישט טרעטן אויף אנדערע, און איך בעט פון אלע אנשי שלומינו, סיי די מענער און סיי די ווייבער - זיי זאלן מיר זאגן אויב זיי ווערן בא'עולה'ט, אויך אויב מען ווערט פון מיר בא'עולה'ט זאל מען מיר זאגן. איך בעט יעדן טאג דעם באשעפער: "יהי רצון מלפניך ה' אלקינו, עס זאל נישט ארויסקומען פון מיר קיין שלעכטס, קיינער זאל נישט ווערן וויי געטון פון מיר, קיינער זאל נישט האבן חלישות הדעת פון מיר", און מיט דעם זענען דא מענטשן וואס שרייבן מיר כסדר אז עס באדערט זיי זאכן.


צום ביישפיל, איר האט מיר געשריבן אזויפיל מאל אז אייער עונג שבת איז צו ליינען די קונטרסים פון עצתו אמונה, איש אמונות; איר פלעגט ליינען אלע סארט מאגעזינען, היינט צו טאגס קענט איר נישט קוקן אין די זאכן, איר ווארט א גאנצע וואך פאר די עצתו אמונה. אזויפיל מענטשן שרייבן מיר אז דאס איז זייער לעבן, מיט דעם שרייבט מיר א פרוי, א טייערע פרוי פון שטעטל, אז זי ווערט אזוי צעבראכן פון די בריוו. איר מאן זאגט איר: "ליין עס נישט", איך האב איר אויך געשריבן זי זאל עס נישט ליינען; פרעג איך אייך, זאל איך מער נישט שרייבן? איך זוך צו צעברעכן מענטשן? איך האב נישט וואס צו טון?!


דאס איז די גרויסקייט פונעם אייבערשטן, ער האט באשאפן א וועלט, אזויפיל מענטשן, יעדער טראכט אנדערש, יעדער רעדט אנדערש און אז מען ווייסט דאס איז נישט אזוי שווער צו לעבן מיט אנדערע.


דאס וואס איר שרייבט אז מענטשן שפירן זיך געטשעפעט פון די יונגע ווייבלעך, די "בית פיגא תלמידות", ווי זיי ברענגען א געפיל ביי אנדערע אנשי שלומינו אז זיי זענען נישט קיין תלמידות; זיי פאלגן דעם ראש ישיבה, נאר זיי, אנדערע נישט - וואס זאל איך זאגן, מיין ווייב תחי' זאגט מיר די זעלבע זאך, זי זאגט מיר: "פארוואס בין איך אנדערש? פארוואס האב איך נישט באקומען די זיסע בית פיגא יארן?" מיר קוקן אויף אונזערע טעכטער, מיר שעפן אזויפיל נחת, מען זעט אויף זיי וויפיל כוחות מען לייגט אריין אין זיי, מען שטאפט זיי אן מיט אמת, מען פילט זיי אן מיט קדושה וטהרה, מען פארברענט נישט קיין צייט; עס באדערט פארוואס מיר האבן אפגעפיסטעוועט די יארן, די שענסטע יארן מיט נארישע לימודים, מיט חבר'טעס, די קאפ איז געווען אזוי ווייט פון אמת, אבער אז מיר קוקן אויף די קינדער - דאס איז דער נצחון, אז די קינדער פירן זיך ערליך און אזוי זויבער.


איך האב אביסל פארלענגערט דעם בריוו, איך האף איר וועט זיין שטארק נישט צו ווערן צעפאלן פון קיינעם, זיך פון קיינעם נישט לאזן צעברעכן.

#139 - איך וועל אם ירצה ה' ענטפערן אלעס וואס איז נוגע פאר אייך
כיבוד אב ואם, סקול, בריוו, חתונה, כלה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי ב', כ"ד ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


הכלה ... תחי', תלמידה בית פיגא


אויף אייער פראגע ווען צו קובע זיין די חתונה; דאס האט מיט אייערע חשוב'ע עלטערן און מיט די חתן'ס עלטערן, דאס האט נישט מיט אייך.


דאנקט דעם אייבערשטן אויף אייערע חשוב'ע עלטערן און אויך פאר אייער חתן מיט זיינע חשוב'ע עלטערן. איר קענט מיר פרעגן פראגעס וואס האט מיט אייך; אם ירצה ה', יארן ארום ווען אייערע קינדער וועלן האלטן ביים חתונה האבן, דעמאלט וועט איר מיר פרעגן ווען עס איז גוט צו קובע זיין דעם יום החתונה.


בנוגע ארבעטן אין בית פיגא; דאס ווייסט איר אוודאי, אז וואס די מנהלת תחי' טוט – איז געווארן דורכגערעדט מיט מיר, אז זי בעט אייך צו קומען ארבעטן פאר בית פיגא – איז דאס אזוי ווי איך בעט אייך דאס, עס פעלט נישט אויס צו איבערפרעגן פריוואט אדער ווארטן אויף אויפמערקזאמקייט; תלמידות בית פיגא דארפן זיין אזוי געטריי פאר בית פיגא, העלפן בית פיגא - אפילו אן באקומען א באזונדערע פארציע אטענשן.


פרעגט מיר אלע אייערע פראגעס, איך וועל אם ירצה ה' ענטפערן אלעס וואס איז נוגע פאר אייך.

#138 - קען מען מאכן זונטאג א כמו-סקול און בעטן געלט דערפאר?
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, סקול, שלום, אחדות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי ב', כ"ה ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


צו די טייערע בית פיגא תלמידות ... שתחיו


איך האב ערהאלטן ענקער בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן אז ענק שפילן באחדות און ענק העלפן ענקערע מאמעס, די צוויי מצוות זענען פון די העכסטע מצוות; שלום איז די העכסטע זאך ביי אידישע קינדער און כיבוד אב ואם איז די הארבסטע מצוה.


בנוגע ענקער פראגע, אויב איר קענט מאכן זונטאג א כמו סקול און בעטן געלט; דאס זאלט איר פרעגן ענקערע מאמעס, איך מיש זיך נישט אריין אין דעם, איך וועל לאזן ענקערע מאמעס זאלן ענטפערן אויף דעם.


איך וויל ענק בעטן איר זאלט זיך קיינמאל נישט קריגן מיט אנדערע; אידישע קינדער זענען איין גרויסע געשטאלט, די רעכטע הענט וועט קיינמאל נישט וויי טון די לינקע הענט אדער א צווייטע חלק פונעם קערפער, אזוי טארן זיך אידישע קינדער נישט קריגן.


איך בעט אייך און איך בעט אלע תלמידות בית פיגא, איך ארבעט אזוי שווער פאר ענק פאר די סקול; געבט מיר צוריק די טובה, קריגט זיך נישט מיט אנדערע; אויב איז דא א מיידל א פירער וואס טשעפעט קינדער - זאלט איר אהיים גיין און נישט שפילן און חס ושלום וויי טון א אידיש קינד.


אויך זאלט איר נישט זוכן ארויס צו לויפן פון שטוב; אויב די מאמע דארף אייער הילף זאלט איר בלייבן העלפן אייער מאמע.


גייט אביסל שפאצירן מיט'ן באשעפער, רעדט צום אייבערשטן, בעטס דעם אייבערשטן אלעס וואס איר דארפט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#137 - יישר כח פאר דיין געטרייע ארבעט
כיבוד אב ואם, לערערין, סקול, חינוך הילדים, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי א', י"ב ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערע טאכטער ... תחי'


יישר כח ... תחי' פאר דיין געטרייע ארבעט מיט די קינדער אין בית פיגא, אלע זענען זייער צופרידן.


אויך א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן מאמי תחי'; דו האסט נישט קיין אנונג ווי דו ביסט מחי' מאמי ווען דו קומסט אריבער העלפן.


דיין מאן נרו יאיר מאכט מיר אזויפיל נחת, ער לערנט און דאווענט מיט א שטארקע התמדה.


 

#136 - אין זכות פון טון אין חינוך הבנות, וועט מען זען אסאך נחת
סקול, חינוך הילדים, הכרת הטוב, משמש דעם רבי'ן, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי א', י"ב ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


יישר כח פאר'ן העלפן אויפבויען בית פיגא אין קרית יואל.


די מנהלת תחי' דערציילט מיר אז איר זענט דארט מיט די גאנצע הארץ, מיט מסירת נפש. די אנדערע ווייבלעך זענען מיר אנטלאפן וכו', נאר איר זענט געבליבן.


נאך פסח וועלן מיר האבן נאך א טיטשער, א תלמידה; הכלה ... תחי'. זי איז א גוטע טיטשער, איך האף זי וועט מצליח זיין, און נישט אוועקלויפן.


בזכות וואס מען טוט פאר'ן רבי'ן, בפרט בחינוך הבנות – דאס איז זייער חשוב; מען זעט נחת ביי די קינדער און אייניקלעך.


א כשר'ן פרייליכן יום טוב פסח.

#135 - איך פריי זיך אז ביי אונזער קהילה איז צניעות אן ארויפגעקוקטע זאך
חברים, צניעות, סקול, חיזוק פאר פרויען, חסידות ברסלב, היכל הקודש, סיפורי צדיקים, יונגע יארן

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי א', י"ב ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב געליינט פון דעם הייליגן סאטמערער רבי זכותו יגן עלינו, ער האט זייער שטארק געוואלט אריינברענגען עפעס א חשוב'ע לבוש צווישן זיינע תלמידות, א העכערע שטאפל אין צניעות. ער האט געבעטן איינעם: "ברענג מיר א ליסטע פון צען ווייבלעך וואס וועלן זיך אנטון דעם לבוש" וכו', אויף צומארגנס האט יענער געהאט צען נעמען. ער קומט אריין צום רבי'ן, דער רבי פרעגט אים: "אזוי שנעל, אין איין טאג האסטו געפונען צען משפחות וואס זענען מסכים זיך אנצוטון דעם לבוש?" דער רבי קוקט די נעמען, דער רבי שמייכלט און זאגט: "איך דארף צען יונגע ווייבלעך, נישט צען עלטערע פרויען", דער רבי געבט אים צו פארשטיין: "אז מען וויל דורכברעכן, אריינברענגען א לבוש – קען דאס נאר גיין מיט יונגע, זיי מוחל ברענג מיר צען משפחות יונגע ווייבלעך"; דאס האט יענער נישט געקענט אין איין טאג.


ביז יעצט האב איך פארשטאנען אז א צדיק, א מנהיג ישראל זאגט אזוי – איז דאס אזוי, יעצט זע איך דאס מיט די אויגן. פון ווען איר מיט נאך אפאר בית פיגא תלמידות האבן זיך אנגעטון שפיצלעך – איז געווארן ממש א רודעריי, נאך און נאך ווייבלעך ווילן זיך אנטון דעם לבוש, עס שלאגט ווארצלען, עס איז עושה פירות.


איך פריי זיך זייער אז ביי אונזער קהילה ביי די ווייבער – איז צניעות א שיינע זאך, אן ארויפגעקוקטע זאך. עס איז נישט בכפי', נישט געצווינגען; מען וויל גיין אזוי, מען האט דאס ליב.


געבט איבער פאר אלע בית פיגא תלמידות זיי זאלן אכטונג געבן נישט צו גיין אנגעטון צעפלויגן, שלעפעריש און שלאבעריש, נאר שיין, איידל און צוזאמגענומען, זיי זאלן גיין אנגעטון רייך; אזוי וועלן אלע יונגע מיידלעך, די פרישע דור – דאס וועלן נאכמאכן, זיי וועלן אויך וועלן אויסקוקן גוט.

#134 - מען דארף האבן דרך ארץ פאר עלטערע
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת צו, י"ג אדר ב', תענית אסתר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי


איך בין זייער פארשעמט פון אפאר מיידלעך פון בית פיגא, נעכטן האבן זיך ארויפגעשטופט אפאר מיידלעך אויפ'ן באס וואס איז ספעציעל צוגעשטעלט פאר די סעקרעטעריס און טיטשערס, זיי האבן צוגעכאפט די פלעצער פון די עלטערע פרויען. קומט ארויף א פרוי מיט פיצלעך קינדער נאכן ארבעטן שווער א גאנצן טאג פאר'ן מוסד, זי ווארט, אפשר וועט זיך איינער אויפשטעלן, אבער קיינער שטעלט זיך נישט אויף, ביז אינמיטן וועג איז זי אראפגעפאלן און גע'חלש'ט, און קיינער האט זיך נאכאלץ נישט אויפגעשטעלט; איך האב נישט וואס צו זאגן, איך האב נישט וואס צוצולייגן.


איין זאך קען איך אייך זאגן, דרך ארץ קומט פאר לערנען תורה, דאס איז די ערשטע זאך וואס מען דארף אויסלערנען קינדער, זיי זאלן האבן דרך ארץ פאר עלטערע, האבן א געפיל און רחמנות פאר מאמעס מיט פיצלעך קינדער.

#133 - אכטונג געבן עס זאל זיין דרך ארץ אויפ'ן באס
סקול, מוסדות, דרך ארץ, דרייוון

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת צו, י"ג אדר ב', תענית אסתר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


איך וויל דיר זייער בעטן, נעכטן איז געווען א שרעקליכע מעשה, בשעת דו האסט אהיים געטראגן די טיטשערס מיט די לערערינס איז א פרוי אראפגעפאלן מיט איר פיצל קינד.


אז עס זענען דא מיידלעך וואס האבן נישט קיין שכל און נישט קיין דרך ארץ, אנשטאט קוקן אויב עס איז דא גענוג פלאץ פאר אלע ערוואקסענע - כאפן זיי א פלאץ פאר זיך, בכלל איז די באס נישט צוגעשטעלט פאר זיי, מען האט דאס צוגעשטעלט פאר די טיטשערס און סעקרעטעריס; זאלסטו אכטונג געבן אז עס זאל זיין דרך ארץ אויפ'ן באס, זאלסט זאגן אז די באס פארט נישט ארויס נאר ווען די מאמעס מיט די פיצלעך קינדער האבן וואו צו זיצן; האב נישט מורא זיך אנרופן צו זיי און זיי הייסן זיך אויפשטעלן און געבן זייער פלאץ פאר מאמעס מיט קינדער.


נעכטן ביים שיעור פאר די גאנצע סטעף האבן מיר גערעדט פון דעם אז יעדער איינער וואס ארבעט אין מוסד איז א מחנך, אפילו מען איז נאר א מענידזשער אדער א באס דרייווער - דארף מען אויפבויען די קינדער, זיי מחנך זיין מיט גוטע מידות.


איך וועל באזונדער שרייבן פאר די טיטשערס זיי זאלן רעדן צו די קינדער זיי זאלן זיין דרך ארץ'דיג.

#132 - דאווענען מיט הכנעה און דרך ארץ ווי פאר א קעניג
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, סקול, דרך ארץ, דאווענען

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת פקודי, ב' דראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


די חשוב'ע תלמידה ... תחי', תלמידה בית פיגא ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די מנהלת תחי' האט מיר געזאגט אז איר זענט אן אויסנאם וואוילע מיידל, איר פירט זיך מיט "דרך ארץ", איר בענטשט אויפ'ן קול און איר דאווענט מיט הכנעה; דאס מאכט מיך זייער פרייליך, איך וויל אזוי שטארק הערן נאר גוטע גרוסן אויף אלע תלמידות.


זאגט פאר אייערע חבר'טעס זיי זאלן זיך נישט נאריש מאכן ביים דאווענען; ווען מען דאווענט דארף מען זיין מיט הכנעה אזוי ווי מען בעט להבדיל פון א קעניג, מיט'ן פולסטן דרך ארץ, איז דאך זיכער ווען מיר קומען צום אייבערשטן דארף דאס זיין מיט הכנעה.


זייט מכבד אייערע עלטערן; איר האט גאר טייערע עלטערן, געבט א גרוס אייערע עלטערן.