בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#35 - רעדן שיין צו יעדן איינעם
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זע צו רעדן שיין צו יעדן איינעם, סיי צו די וואס זענען אין דיין יארגאנג, סיי צו די עלטערע מיידלעך און אויך צו יונגערע מיידלעך, - וועסטו זיך מאכן א גוטע נאמען און אלע וועלן דיר ליב האבן.


מענטשן האבן ליב א פרייליכער מענטש, א פאזיטיווער מענטש, איינער וואס איז שטענדיג פרייליך, און מען ציט זיך אוועק פון א זויערער מענטש; דארפסטו שטענדיג ארום גיין מיט א שמייכל און רעדן שיין צו יעדן איינעם, שטענדיג זאלסטו טראכטן: 'וואס קען איך טון פאר מיין חבר'טע?' וועסטו זען ווי אלע וועלן זיך וועלן חבר'ן מיט דיר.


איך האף אז דו זאגסט נאך תהילים יעדן טאג; ווען דו ביסט מסיים תהילים זאלסטו מיר שרייבן די וויפלטע מאל דו האסט מסיים געווען.


בנוגע האבן א קעמרע; פרעג דיין טאטע מאמע וואס זיי זאגן, אויב דו דארפסט שוין האבן אן אייגענע קעמרע, און וואס זיי זאגן דאס זאלסטו טון.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.

#34 - עס איז נישט צום גלייבן אז עלטערן זאלן שלאגן די אייגענע קינדער מכות רצח
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת האזינו, ז' תשרי, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן מיט אלע דיינע כוחות זיך צו דערהאלטן, נאך אביסל וועסטו זוכה זיין צו טרעפן א גוטע שידוך און אויפשטעלן א בית נאמן בישראל.


איך האב נישט קיין מנוחה פון דאס אלעס וואס דו האסט מיר דערציילט, וואס דו גייסט אריבער אין שטוב וכו' וכו'; עס איז נישט צום גלייבן אז עלטערן זאלן שלאגן די אייגענע קינדער מכות רצח, איך האף צום אייבערשטן אז דאס וועט מער נישט פאסירן, אויב יא ווייסטו וואס דו האסט צו טון, זאלסט נעמען דיין טאשקע און אוועק גיין פון שטוב.


זייער גוט טוסטו אז דו דערציילסט קיינעם נישט וואס דו גייסט אריבער, נאר דו גייסט ארום מיט א שמייכל, אלע מיינען אז דו ביסט די גליקליכסטע וכו', קיינער קען נישט חלומ'ן ווי צעבראכן און צעבלוטיגט דיין הארץ איז אין דיר. זאלסט דערציילן פאר'ן אייבערשטן דיין צעבראכענע הארץ, רעדן צום אייבערשטן געבט א מורא'דיגע שטארקייט, מען קען אריבער טראגן שווערע ביטערע נסיונות און נישט צעפאלן ווערן.


איך האב באקומען ערב ראש השנה ביים רבינ'ס ציון אין אומאן א ליסטע פון אלע תלמידות בית פיגא פון ארץ ישראל, איך האב דיין נאמען, איך בעט פאר דיר דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


זיי ממשיך צו זאגן תהלים.


א גמר חתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#33 - די עלטערן זענען ברוגז אז דו גייסט קיין ברסלב
כיבוד אב ואם, שלום בית, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נצבים, כ"ה אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


איך שרייב דיר דעם בריוו אויפ'ן פליגער פארנדיג צום רבי'ן אויף ראש השנה.


עס טוט מיר אזוי וויי, ממש עס רייסט מיר ביים הארץ וואס דו גייסט אריבער מיט דיין משפחה; זיי ווילן נישט רעדן מיט דיר און זיי וויל נישט האבן מיט דיר, מיט דיין ווייב און קינדער. אלעס צוליב דעם גרויסן חטא אז דו ביסט א ברסלב'ער, דו פארסט קיין אומאן אויף ראש השנה און פאר'ן שיקן די קינדער אין די ברסלב'ע מוסדות.


וואס זאלן מיר טון אז דער רבי איז אזוי פארשעמט; מען רעדט אויף אונז כל דבר אסור, כאילו ביי אונז איז א פלאץ פון הפקרות און קלות ראש, ווען באמת איז דאס פונקט פארקערט. ווי יעדער פרישער מקורב דערציילט ווי אזוי דער הייליגער רבי האט אים געטוישט דאס לעבן צו א לעבן מיט אמונה, א לעבן מיט חשבון הנפש און א לעבן מיט תכלית פון תורה ותפלה, וכו', וכו'.


דער רבי האט שוין דאס געזאגט פאר איבער צוויי הונדערט יאר צוריק (שיחות הר"ן, סימן קפב): "עָלַי אֵין חוֹלְקִים כְּלָל, רַק הֵם חוֹלְקִים עַל מִי שֶׁעָשָׂה כָּךְ כְּמוֹ שֶׁבּוֹדִים הַחוֹלְקִים עָלָיו, וְעַל אִישׁ כָּזֶה בְּוַדַּאי רָאוּי לַחֲלֹק", אויף מיר קריגט מען נישט, "זֵייא הָאבִּין זִיךְ אוֹיס גִּישְׁנִיצְט אַה מֶענְטְשׁ, אוּן קְרִיגְן אוֹיף אִיהם", מען רעדט אויף דעם מענטש כל דבר אסור און אויף יענעם קריגט מען, זאגט דער רבי: "אויף יענעם קריג איך אויך".


איך בעט דיר זייער זאלסט נישט זיין צעבראכן; זיי מחזק דיין ווייב, קודם איז שוין אביסל גרינגער ווען אירע עלטערן רעדן שוין יא מיט ענק, נאך אביסל וועלן דיינע עלטערן רעדן מיט דיר און עס וועט זיך אלעס איבערדרייען לטוב.


א כתיבה וחתימה טובה.

#32 - נישט רעדן צו עלטערן מיט חוצפה
כיבוד אב ואם, שמחה, רפואה, עצבות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נצבים, כ"ב אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מען דארף זייער אכטונג געבן ווען מען רעדט צו עלטערן נישט צו רעדן מיט חוצפה. ווען עלטערן האבן טענות וכו'; זיי שרייען און פארפירן, דארף מען בלייבן שטיל, מען דארף שטיין מיט גרויס דרך ארץ און הכנעה, אויסהערן וואס זיי האבן צו זאגן און חס ושלום נישט ענטפערן, מען דארף וויסן אז אויב מען ענטפערט איז דאס חוצפה אפילו ווען מען איז גערעכט.


דארפאר בעט איך אייך זייער, פון היינט און ווייטער זאלט איר קיינמאל נישט ענטפערן אייער טאטע מאמע ווען זיי געבן אייך מוסר וכו'; איר זאלט אויסהערן מיט הכנעה און זיי מכבד זיין. עלטערן מעגן זאגן פאר די קינדער וואס זיי האבן צו זאגן, מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף ווען איר וועט חתונה האבן און האבן קינדער וועט איר אויך זאגן פאר אייערע קינדער מוסר וכו'; ווי אזוי וועט אייך שמעקן ווען אייער קינד וועט עפענען א מויל אויף אייך? ווי אזוי וועט איר דאס נעמען ווען אייער קינד וועט האלטן אנדערש פון וואס איר זאגט?


אז מען האט מצער געווען די עלטערן דארף מען זיי איבער בעטן; מען דארף נישט ווארטן אויף יום הכיפורים איבער צו בעטן עלטערן, אויב מען ווייסט ביי זיך אז מען האט זיך נישט אויפגעפירט מיט דרך ארץ צו די עלטערן דארף מען זיי גלייך איבער בעטן.


בנוגע וואס מען טוט פאר פימפלס וכו'; פימפלס קומט פון עצבות און מרה שחורה, אז איר ווילט פטור ווען פון די פימפלס זאלט איר זיך שטארקן צו זיין פרייליך, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כה): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִֹמְחָה תָּמִיד", עס איז א גרויסע מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך, "וּלְהִתְגַּבֵּר לְהַרְחִיק הָעַצְבוּת וְהַמָּרָה שְׁחֹרָה בְּכָל כֹּחוֹ", און זיך אנשטרענגען אוועק צו נעמען פון זיך די עצבות און מרה שחורה מיט אלע כוחות. "וְכָל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם, כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִֹֹּמְחָה", אלע מחלות און קרענק וואס קומען אויפן מענטש קומט פון עצבות און מרה שחורה. און דער רבי זאגט דארט ווייטער: "וְגַם חַכְמֵי הָרוֹפְאִים הֶאֱרִיכוּ בָּזֶה, שֶׁכָּל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם, כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִֹֹּמְחָה", אויך די דאקטורים זענען מודה אז אלע פראבלעמען און קרענק קומען פון נישט זיין פרייליך, און שמחה איז א רפואה פאר אלע קרענק; ווען א מענטש איז פרייליך נעמט ער אוועק פון זיך אלע צרות און יסורים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, און א גוט געבענטשט יאר.

#31 - ביי א מיידל איז נישטא קיין משניות, ביי מיידל איז דא צניעות
כיבוד אב ואם, צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, משניות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ח אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר אז דו העלפסט אין שטוב דיינע עלטערן, אין דעם זכות וועסטו האבן שכר אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פאה א, א): "אֵלּוּ דְבָרִים שֶׁאָדָם אוֹכֵל פֵּרוֹתֵיהֶם בָּעוֹלָם הַזֶּה, וְהַקֶּרֶן קַיֶּמֶת לוֹ לָעוֹלָם הַבָּא, וְאֵלּוּ הֵן: כִּבּוּד אָב וָאֵם"; דער אייבערשטער באצאלט פאר כיבוד אב ואם שכר סיי אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.


אויף דיין פראגע, אז דו האסט געהערט וואס מען זאגט פאר די בחורים אז ווער עס לערנט משניות וועט ניצול ווערן פון חיבוט הקבר, איז דיין פראגע וואס קען א מיידל טון אז די ווערים און מייז זאלן נישט קומען צי איר אין קבר; ביי א מיידל איז נישטא קיין משניות, ביי מיידל איז דא צניעות; אויב מען געבט אכטונג זיך צו פירן בצניעות, מען טוט זיך אן איידל, מען רעדט איידל און מען פירט זיך איידל - דאס היט אפ פון אלע שלעכטס אין קבר.


ווידעראום אויב חס ושלום מען טוט זיך אן אויף א וועג צו צוען אויגן פון פרעמדע מענער און בחורים באקומט מען אין קבר א גרויסער עונש, אזוי ווי דער הייליגער רבי האט דערציילט (מעשיות בסוף סיפורי מעשיות): עס איז געווען א צדיק וואס האט זיך אינגאנצן אויסגעארבעט און ער איז ארויף אויבן אין הימל און געזען ווי עס שטייט א טאפ מיט שטיקער פלייש און ביינער, האט ער געפרעגט: "וואס איז דאס?" האט מען אים געענטפערט: "דאס איז פון א מיידל וואס פלעגט גיין אנגעטון נישט צניעות'דיג, זי פלעגט אנרייצן בחורים און אינגעלייט צו קוקן אויף איר, דאס איז איר שטראף, אז זי ווערט יעדן טאג אויפגעקאכט אין בריעדיגע וואסער".


זאלסט זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן און יעדע זאך וואס דו דארפסט זאלסטו אים בעטן. דער הייליגער רבי פלעגט זייער אויסלויבן די אידישע פרויען וואס האבן אין זיך תמימות ופשיטות און זיי רעדן צום אייבערשטן אויף זייער מאמע לשון, און וואס זיי דארפן בעטן זיי נאר פונעם אייבערשטן.


צום אייבערשטן קען מען רעדן שטענדיג, אפילו ווען מען טאר נישט אויסרעדן וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#30 - די גרעסטע כיבוד אב ואם איז ווען מ'פירט זיך ערליך
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, לימוד התורה, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ראה, כ"ח מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער תלמיד ... נרו יאיר, תלמוד ישיבת תפארת התורה.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו נוצט אויס דיינע יונגע יארן מיט'ן לערנען די הייליגע תורה; איך האב זיך זייער געפרייט צו זען דעם חשבון וויפיל דו האסט זוכה געווען צו לערנען דעם יאר, אזויפיל פרקים משניות און דפים גמרא, וכו', וכו'.


איך שיק דיר צוריק דעם בריוו וואס דו האסט מיר געשריבן, איך וויל דו זאלסט דאס ווייזן פאר דיין טאטע און מאמע; זאלן זיי זען נחת פון דיר. ווייז זיי דעם בריוו, דעם חשבון וואס דו האסט אפגעשריבן, וויפיל תורה דו האסט געלערנט דעם יאר – וועסטו זיי מחי' זיין.


דאס איז די גרעסטע כיבוד אב ואם, אז עלטערן זעען ווי זייער קינד לערנט און פירט זיך מיט גוטע מידות, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו.) אויפ'ן פסוק (דברים ו, ה): "וְאָהַבְתָּ אֵת ה' אֱלֹהֶיךָ" - "שֶׁיְּהֵא שֵּׁם שָׁמַיִם מִתְאַהֵב עַל יָדְךָ", א מענטש דארף זען אז דורך אים זאלן מענטשן ליב האבן דעם אייבערשטן; ווען א מענטש לערנט די הייליגע תורה און ער איז משמש תלמידי חכמים, אויב פירט ער זיך אויף מיט דרך ארץ, וואס זאגן מענטשן? "אַשְׁרֵי אָבִיו, אַשְׁרֵי רַבּוֹ, שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל זענען זיינע עלטערן און וואויל איז פאר זיינע רבי'ס וואס האבן אים געלערנט תורה. ווידער פארקערט, ווען מען זעט א מענטש וואס לערנט נישט, זאגט מען: "אוֹי לָהֶם לַבְּרִיוֹת שֶׁלא לָּמְדוּ תּוֹרָה", וויי איז פאר די מענטשן וואס לערנען נישט קיין תורה; קוק ווי שיין דער מענטש וואס לערנט תורה פירט זיך אויף, אויף אים איז געזאגט געווארן דער פסוק (ישעיהו מט, ג): "וַיֹּאמֶר לִי עַבְדִּי אָתָּה, יִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר בְּךָ אֶתְפָּאָר", דער אייבערשטער זאגט: "איך בארים זיך מיט דיר". אבער דער וואס פירט זיך נישט אויף מיט דרך ארץ, וואס זאגן מענטשן? "אוֹי לּוֹ לִפְלוֹנִי שֶׁלָּמַד תּוֹרָה, אוֹי לּוֹ לְאָבִיו וּלְרַבּוֹ שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וויי פאר אים און וויי פאר זיינע עלטערן און רבי'ס וואס האבן אים געלערנט וכו'; עיין שם.


בנוגע עסן פאר'ן דאווענען וכו', דו ווילסט וויסן וואס צו טון מחמת דיין רגילות צו עסן פאר'ן דאווענען; די בעסטע זאך איז דו זאלסט דאווענען גלייך ווען דו שטייסט אויף. גיי אין מקוה, זוך א מנין און שטעל זיך דאווענען, ווייל מען טאר נישט עסן פאר'ן דאווענען, דאס איז א בפירוש'ע הלכה (שלחן ערוך אורח חיים, סימן פט, סעיף ג).


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#29 - חיזוק פאר מיידלעך
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ואתחנן, י"א מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע מיידלעך תושבי ארץ ישראל שתחיו, וואס זענען מקורב צום הייליגן רבי'ן.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר נעמט זיך צוזאם - איינמאל א חודש - זיך מחזק זיין מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן מיט תפילה; וואס איר ווילט און וואס איר דארפט זאלט איר בעטן נאר פונעם אייבערשטן אויף אייער שפראך וואס איר זענט צוגעוואוינט צו רעדן. איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון יעדע איינציגע ווארט וואס מען רעדט צום אייבערשטן, יעדע ווארט גייט ארויף זייער הויך, עס קומט אן אויף א פלאץ וואס קיין שום מלאך און קיין שום ברענעדיגע מלאך קען דארט אנקומען, דער אייבערשטער אליינס נעמט יעדעס ווארט און געבט פאר'ן מענטש אלעס וואס ער דארף.


נאך א זאך וויל איך אייך זייער שטארק בעטן, איר זאלט מכבד זיין אייערע עלטערן ביז מסירות נפש. נישט קיין חילוק וואס פאר א מאמע מען האט, אפילו מען א מאמע וואס איז א שלאבערישע וכו'. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ירושלמי פאה ג.) מען האט געפרעגט רבי אליעזר: "עַד הֵיכָן הוּא כִּיבּוּד אָב וָאֵם?" ביז וויפיל איז א מענטש מחויב צו מכבד זיין זיינע עלטערן, האט רבי אליעזר געענטפערט: "וְלִי אַתֶּם שׁוֹאֲלִין?!" וואס פרעגט איר מיר, "לְכוּ שָׁאֲלוּ לְדָּמָה בֶּן נְתִינָה", גייטס פרעגן דמה בן נתינה. "רֹאשׁ פְּטַרְבּוֹלֵי הָיָה", ער איז געווען פון די גרעסטע גענעראלן אין די מיליטער, "פַּעַם אַחַת הָיְתָה אִמּוֹ מְסַטַרְתּוֹ", איינמאל האט אים זיין מאמע געשלאגן מיט א שיך, "בִּפְנֵי כָּל בּוּלֵי שֶׁלּוֹ", פאר אלע סאלדאטן וואס זענען געווען אונטער אים, "וְנָפַל קוֹרְדְקוֹן שֶׁלָּהּ מִיָדָהּ", און די שיך איז אראפ געפאלן פון אירע הענט, "וְהוֹשִׁיט לָהּ שֶּׁלֹּא תִּצְטַעֵר", האט ער זיך אראפ געבויגן אויפצוהויבן די שיך און דאס געגעבן פאר זיין מאמע אז זי זאל זיך נישט דארפן אראפבייגן און זיך מצער זיין.


ביי אונז אין אמעריקע אין בית פיגא זאגן אלע מיידלעך יעדן טאג תהילים; אלע פרובירן צו זאגן יעדן טאג דעם 'יום תהילים', זאלט איר אויך פרובירן דאס צו טון. בפרט יעצט ווען מיר קומען שוין זייער נאנט צו די הייליגע טעג זאלט איר פרובירן צו זאגן תהילים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#28 - אין אייער שטוב דארף מען היטן שבת און זיך פירן בצניעות
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, משפחה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת פנחס, כ"ב תמוז, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז זי היט נישט קיין שבת, זי רייכערט אום שבת און זי גייט אויפגעדעקט קען זי נישט זיין ביי אייך אין שטוב, סיידן זי נעמט זיך אונטער זיך צו פירן בדרך התורה - לכל הפחות ווען זי קומט צו אייך.


ווען עס איז אן אייגן קינד השם ישמרינו איז איין זאך, דעמאלט קען מען נישט פארשיקן דעם קינד פון שטוב - זאל זיין וואס זאל זיין, דעמאלט דארף מען פרעגן פונקטליך דעת תורה וואס מען האט צו טון, אבער אז עס רעדט זיך פון אייער ברודער'ס ווייב וואס איז אנטלאפן פון אייער ברודער וכו' און איר ווילט פשוט העלפן אייער מאמע תחי' מיט די אייניקלעך - דארפט איר קודם אכטונג געבן אויף אייער שטוב.


דאס וואס מענטשן האלטן אייך פאר אז איר דארפט זיך אריין לייגן און עפעס טון וכו'; איין זאך קענט איר טון: זייטס מחזק אייער מאמע, הערט אויס אירע ווייטאגן און רעדטס מיט איר טרייסט ווערטער. דערציילט איר שיינע זאכן פון אייערע קינדער, דאס וועט איר ברענגען נחת.


איר זאלט ווייטער שטיין אין דער זייט און זיך גארנישט מישן אין דעם ענין; איר זאלט זיי מחזק זיין אויפן טעלעפאן וכו' און אז זי וועט פארשטיין צו קומען צו אייך מיט דרך ארץ אנגעטון און היטן שבת דעמאלט קענט איר זיי אריין נעמען צוליב די קינדער.


מיט תפילה קען מען פועל'ן זאכן וואס איז שלא על פי שכל, תפילה איז זייער גרויס און שטארק. אויב מען עקשנ'ט זיך מיט תפילה, מען בעט און מען בעט ברחמים ובתחנונים זעט מען וואונדערליכע ניסים.


דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף אונז און אונז שיקן משיח צדקינו וואס וועט צוריק ברענגען אלע אידישע קינדער צום אייבערשטן.

#27 - צום סוף וועלן דיינע עלטערן דיר מקרב זיין
קינדער, כיבוד אב ואם, התחזקות, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


שטארק זיך און שטארק דיין ווייב תחי'; אלעס וועט זיך נאך טוישן.


דער הייליגער רבי האט געזאגט: "יש ענין שנתהפך הכל לטובה"; ביים סוף וועט זיין ביי דיר אזוי ווי עס איז געווען ביי רבי נתן זכרונו לברכה, וואס אין אנהייב האבן אים אלע אויסגע'רודפ'ט, זיין טאטע מיט די גאנצע משפחה, אזוי ווייט אז זיין טאטע האט אויפגעהעצט זיין שווער אנטקעגן אים און האט געהעצט זיין ווייב זי זאל זיך גט'ן פון אים (דאס האסטו נישט ב"ה), אבער ביים סוף האבן אלע שלום געמאכט מיט אים און אים מכבד געווען, עד כדי כך אז זיין טאטע פלעגט אים רופן מיט טיטל: "רבי" נתן.


אזוי וועט זיין ביי דיר, אז דו וועסט זיך דערהאלטן און דו וועסט זיך ווייטער פירן מיט שיינע מידות. דו פון דיין זייט פרוביר צו רופן דיינע עלטערן און דיין ווייב'ס עלטערן; אז זיי ווילן נישט רעדן מיט דיר צוליב דעם גרויסן חטא פון פארן קיין אומאן און פאר'ן שיקן די קינדער אין ברסלב – זאלסטו זיי איבערלאזן א שיינע הודעה (מעסידזש), צום ביישפיל: "א גוט שבת טאטי", "א גוט שבת מאמי", "א גרוס פון די קינדער"; וועסטו זען אז צוביסליך וועט זיך אויפלאזן די הארטע אייז.


איך האב גערעדט צו ... ער זאל דיר פארדינגען אן אפיס אין די מיידל קעמפ.


דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל זיך נישט אויסלעשן די פייער פון רבי'ן ביי דיר, עס זאל נאר ווערן שטערקער און שטערקער.

#26 - נישט דא קיין גרעסערע מצוה ווי העלפן טאטע מאמע
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, י' אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס איז בכלל דיין שאלה וואס דו פרעגסט צי דו זאלסט זאגן תהילים אדער העלפן דיין מאמע? אודאי זאלסטו העלפן דיין מאמע! עס איז נישט דא קיין גרעסערע מצוה ווי העלפן טאטע מאמע. אז דיין מאמע בעט דיין הילף זאלסטו לויפן געשווינד איר העלפן, נישט בלייבן זאגן תהילים און זיך שפירן גוט אז מען טוט יעצט א גוטע זאך, ווייל גארנישט שטייט העכער פון העלפן א מאמע.

#25 - נישט מחנך זיין די עלטערן
כיבוד אב ואם, שווער און שוויגער

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אמור, ח' אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געב אכטונג נישט צו מחנך זיין דיינע עלטערן און אויך נישט דיין ווייב'ס עלטערן; אז דיין שוויגער שטייט איין ביי דיר אין שטוב זאלסטו איר מכבד זיין מיט די גרעסטע מאס דרך ארץ. זאג איר גארנישט קיין מוסר אויף דעם וואס זי גייט מיט אפענע האר השם ישמרינו.


דער עיקר זאלסטו לעבן בשלום מיט דיין ווייב תחי'; זאג איר גארנישט אנטקעגן איר מאמע, עס טוט איר אליינס וויי אז איר מאמע האט זיך אויסגעטון איר שייטל און דריידט זיך ארום מיט אפענע האר. דאנק דעם אייבערשטן אז דיין ווייב איז ערליך און אפגעהיטן, זי גייט מיט א שייטל און מען זעט נישט ארויס איר האר, דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו אלע ברכות וואס דער זוהר הקדוש זאגט (נשא קכה.) אז א פרוי וואס געבט אכטונג עס זאל זיך נישט ארויס זען איר האר איז זוכה צו ערליכע קינדער, צו פרנסה בשפע און צו אלעס גוטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#24 - מכבד זיין דעם טאטן אפילו ווען ער שרייט
כיבוד אב ואם, משניות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי א', י' ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער תלמיד, הבחור ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו האסט מסיים געווען דעם דריטן מאל 'ששה סדרי משנה'. דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון משניות; משניות נעמט ארויס דעם מענטש פון אלע צרות. ווען מענטשן וואלטן ווען געוואוסט די געוואלדיגע מעלות פון לימוד משניות וואלטן אלע געלערנט משניות.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ויקרא רבה, פרשה ו): "אֵין כָּל הַגָּלֻיּוֹת הַלָּלוּ מִתְכַּנְסוֹת אֶלָּא בִּזְכוּת מִשְׁנָיוֹת", די גאולה וועט קומען בזכות לימוד משניות; דאס איז בכלליות און אזוי אויך קען יעדער איינער זוכה זיין ארויס צו גיין פון זיין אייגענע פרטיות'דיגן גלות, בזכות וואס ער לערנט משניות.


איך בעט דיר זייער זאלסט אכטונג געבן נישט צו ענטפערן פאר דיין טאטע ווען ער שרייט אויף דיר; פון איין זייט ביסטו אזוי געטריי און איבערגעגעבן צו אים, שטילערהייט צאלסטו די רענט מיט די לעקטער וכו' און דו העלפסט מיט דיין גאנצע הארץ דיין מאמע זי זאל האבן כח ווייטער אויפצוציען די קינדער, דארפסטו אבער אכטונג געבן נישט צו זיין קיין מחוצף פאר דיין טאטע און אים נישט צוריק ענטפערן ווען ער שרייט אויף דיר. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי פאה פרק א, הלכה א): "יֵשׁ שֶׁהוּא מַאֲכִיל אֶת אָבִיו פַּטוּמוֹת, וְיוֹרֵשׁ גֵיהִנָם", עס איז דא אמאל א קינד וואס האלט אויס זיין טאטע, ער ברענגט אים צו עסן געשטאפטע גענז, אבער מיט דעם אלעם וועט ער גיין אין גיהנום, "וְיֵשׁ שֶּׁהוּא מַטְחִינוֹ בָּרֵחַיִים, וְיוֹרֵשׁ גַּן עֵדֶן", ווידעראום איז דא אמאל א קינד וואס מאכט זיין טאטע טון שווערע ארבעט און אין דעם זכות וועט ער האבן גן עדן; די גמרא פארציילט אז עס איז געווען א מעשה, "בְּאֶחָד שֶּׁהָיָה מַאֲכִיל לְאָבִיו תַּרְנְגּוֹלִים פְּטוּמִים", עס איז געווען איינער וואס האט אויסגעהאלטן זיין טאטע, דער טאטע איז שוין געווען אלט, ער האט נישט געקענט ארבעטן און דער זון פלעגט אים ברענגען יעדן טאג געשטאפטע גענז, איין טאג פרעגט אים זיין טאטע: "פון וואו האסטו אזעלכע געשמאקע גענז?" האט דער זון געענטפערט מיט געשפעט: 'אלטע טאטע וואס רעדסטו אזויפיל, שווייג און עס, אפילו הונט ווען זיי עסן בילן זיי נישט, פרעג נישט קיין קשיות, עס און שוין', "נִמְצָא מַאֲכִיל אֶת אָבִיו פַּטוּמוֹת, וְיוֹרֵשׁ גֵיהִנָם", קומט אויס אז אין הכי נמי, ער געבט טאקע צו עסן דעם טאטן, אבער ער וועט גיין ביים סוף אין גיהנום, ווייל ער רעדט מיט חוצפה.


נאכדעם איז דא איינער וואס נעמט דעם טאטן צו ארבעטן שווערע ארבעט און אין דעם זכות וועט ער גיין אין גן עדן, ווי אזוי איז דאס שייך? דערציילט דארט די גמרא: "מַעֲשֶׂה בְּאֶחָד שֶּׁהָיָה טוֹחֵן בָּרֵחַיִים", עס איז געווען איינער וואס האט געארבעט שווער ביי א מיל, איין טאג האט דעם איד'ס טאטע באקומען א באפעל פונעם קעניג ער זאל קומען ארבעטן ביי אים אין פאלאץ, האט דער זון געזאגט: טאטע, נעם איבער מיין ארבעט ביים מיל און איך וועל גיין אנשטאט דיר ארבעטן ביים קעניג, אז דו זאלסט נישט ווערן פארשעמט ביים קעניג, "נִמְצָא מַטְחִינוֹ בָּרֵחַיִים, וְיוֹרֵשׁ גַּן עֵדֶן", קומט אויס אז כאטשיג ער האט געמאכט זיין טאטע ארבעטן שווער באקומט ער אבער שכר אויף דעם.


דאס זעלבע איז ביי דיין פאל, אז דיין טאטע איז נישט געזונט און ער קען נישט ארבעטן, ער ברענגט נישט קיין פרנסה, ער זיצט און שטוב וכו' און ער מיינט אז די משפחה צאלט די רענט, ער ווייסט ניטאמאל אז דו מיט דיין ברודער ארבעטן ביטער שווער צו דעקן חודש'ליך די רענט און אנדערע הוצאות, דארפסטו אבער אכטונג געבן נישט צו ענטפערן ווען ער שרייט אויף דיר, ווייל אז מען ענטפערט מיט חוצפה פאר א טאטע און אז מען רעדט מיט עזות וועט מען באקומען א גרויסער עונש.


זע צו קומען יעדן טאג אין ישיבה צו די נאכמיטאג שיעור; איך פריי זיך יעדעס מאל ווען דו קומסט אין ישיבה.


דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט בקרוב טרעפן דיין זיווג און דו זאלסט האבן די זכיה צו וויסן אז עס איז א זכיה צו העלפן די טאטע מאמע.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


א פרייליכן יום טוב.

#23 - נישט אריינמישן אין מחלוקת צווישן עלטערן
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, מחלוקת, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי א', י' ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב געוויינט ווען איך האב געליינט דיין בריוו.


קיינער אין די וועלט וועט נישט פארשטיין וואס דו גייסט אריבער; דו ביסט א יונג קינד וואס האלט אינמיטן וואקסן און דיין לעבן איז דיר אזוי פארפלאנטערט... נאר דער אייבערשטער קען דיר העלפן, נאר ער פארשטייט דעם מענטש אין א צרה. דערפאר זאלסטו זיך צוגעוואוינען צו בעטן דעם אייבערשטן יעדע זאך וואס דו דארפסט און פארצייל אים אלעס וואס באדערט דיר, וועסטו זען גרויסע ניסים.


דאס וואס דו שרייבסט אז דיינע עלטערן שלאגן זיך הענט און פיס, עס גייט מכות אין שטוב און דיין מאמע פרעגט דיר אויב זי זאל זיך גט'ן וכו', דו פרעגסט מיר וואס דו זאלסט איר ענטפערן; דאס בעסטע זאך פאר דיר וואלט געווען ווען דו קענסט גיין שלאפן ביי דיין באבע אז דו זאלסט נישט דארפן ווערן אריינגעדרייט אין די מחלוקת. דו האסט א וואוילע באבע אין ..., זי פירט א וואוילע שטוב איז גוט פאר דו זאלסט איינשטיין ביי איר, דארט וועסטו זען א ביישפיל פון א אידישע מאמע.


איך וועל שרייבן פאר דיין מנהלת תחי' זי זאל דאס אויסארבעטן מיט דיר, אז דו זאלסט איינשטיין ביי דיין באבע.


איך שרייב דיר דא א תפילה וואס דו זאלסט בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג:


"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אִיךְ דַאנְק דִיר פַאר מַיין לֶעבְּן, אִיךְ דַאנְק דִיר אַז אִיךְ בִּין גֶעזוּנְט אוּן אִיךְ דַאנְק דִיר פַאר אַלֶעס וָואס דוּ גֶעבְּסְט מִיר. אִיךְ בֶּעט דִיר אֵייבֶּערְשְׁטֶער הֶעלְף אַז מַיינֶע עֶלְטֶערְן זָאלְן לֶעבְּן בְּשָׁלוֹם, זֵיי זָאלְן זִיךְ נִישְׁט קְרִיגְן אוּן זֵיי זָאלְן זִיךְ נִישְׁט שְׁלָאגְן. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אִיךְ קֶען נִישְׁט צוּקוּקְן דִי קְרִיגֶערַייעֶן צְוִוישְׁן מַיין טַאטֶע אוּן מַאמֶע; יֶעדֶע נַאכְט קוּמֶען פָאר טַעְנֶה'רֵייעֶן אוּן קְרִיגֶערַייעֶן צְוִוישְׁן זֵיי בִּיז זֵיי שְׁלָאגְן זִיךְ רַחְמָנָא לִצְּלָן, אִיךְ וֵוייס נִישְׁט וָואס צוּ טוּן וֶוען אִיךְ זֶע וִוי זֵיי קְרִיגְן זִיךְ, אִיךְ הָאבּ לִיבּ מַיין טַאטֶע אוּן אִיךְ הָאבּ לִיבּ מַיין מַאמֶע, אִיךְ וֶוער אַזוֹי דֶערְשְׁרָאקְן, אִיךְ וֶוער מַמָּשׁ צֶערִיסְן צְוִוישְׁן זֵיי; וֶוען מַיין מַאמֶע הֵייסְט מִיר עֶפֶּעס טוּן זָאגְט מִיר מַיין טַאטֶע אַז אוֹיבּ אִיךְ גֵיי עֶס טוּן גֵייט עֶר מִיר שְׁלָאגְן, אוּן וֶוען מַיין טַאטֶע הֵייסְט מִיר עֶפֶּעס טוּן שְׁרַייט מַיין מַאמֶע אִיךְ זָאל עֶס נִישְׁט טוּן; הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער רַאטֶעוֶוע מִיר, אִיךְ וֶוער צֶערִיסְן אִינְדֶערְמִיט, אִיךְ קֶען נִישְׁט מֶער, אִיךְ הַאלְט עֶס נִישְׁט אוֹיס".


אזוי זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג ביז דו וועסט זען דיין ישועה; ווען עס ווערט א קריגעריי אין שטוב זאלסטו נישט בלייבן שטיין דארט, נאר זע צו לויפן צום אייבערשטן וועסטו זען גרויסע נסים.


איך האב דיר געגעבן א מתנה א 'ספר תהילים'; זע צו זאגן תהילים ווייל אין דעם ליגט אלע ישועות. זאג אין א סדר יעדן טאג תהילים, אויב דו האסט צייט צו זאגן דעם 'יום תהילים' זאלסטו זאגן דעם 'יום תהלים' און אז דו האסט נישט קיין צייט זאלסטו זאגן וויפיל דו קענסט.


שרייב מיר כאטש איין מאל א וואך א בריוו.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#22 - דיין שווער מיינט נישט קיין שלעכטס
כיבוד אב ואם, פסח, מעביר סדרה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי א', י' ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


היי יאר אז פרשת אחרי גייט צוויי וואכן קען מען שוין די וואך מעביר סדרה זיין פרשת אחרי; מען קען איינטיילן די פרשה דאס צו לערנען במשך ביידע וואכן כדי מען זאל לערנען יעדן טאג אביסל חומש רש"י.


אז דו גייסט אהיים גיין שלאפן חול המועד ביי דיר אין שטוב, זאלסטו צודעקן די חמצ'דיגע קאונטערס מיט א טישטוך אדער מיט זילבער פאפיר וכדומה - נישט צו זען די חמצ'דיגע קאונטערס, אויך די טיש זאלסטו צודעקן מיט א טישטוך.


עס דארף דיר נישט שטערן ווען דיין שווער פרעגט דיר וואו דו דאוונסט וכו' און דו דארפסט זיך נישט שעמען צו ענטפערן: "אין ברסלב"; ער מיינט דיר נישט צו טשעפען, ער פרעגט פשוט ווייל אים האט מען אויך געפרעגט ווען ער איז געווען א יונגערמאן וואו ער האט געדאוונט וכו', ער מיינט נישט גארנישט.


אויב עס שטערט דיר יא די פראגע און עס איז דיר נישט געשמאק ווען דו עסט ביי דיין שווער די סעודות און ער פרעגט ביי יעדע סעודה פון דיין ווייב: "וואו דאוונט דיין מאן?" זאלסטו טון ווי אזוי עס איז גרינגער פאר דיר און דיין ווייב, מאך נישט פון טפל עיקר. דער עיקר זאלסטו אריין כאפן יעדן טאג אביסל לערנען און יעדע זאך וואס דו דארפסט זאלסטו נאר בעטן דעם אייבערשטן.


דער רבי שרייבט פאר זיין איידעם (מכתבי רבינו ז"ל, בריש ספר עלים לתרופה): "בַּקָּשָׁתִי מֵאֲהוּבִי חֲתָנִי, שֶׁתִּלְמוֹד בְּכָל יוֹם שִׁיעוּר גְמָרָא וּפוֹסֵק, שֶׁלא תַּעֲשֶׂה חַס וְשָׁלוֹם מִטָּפֵל עִיקָר, רַק אֶת הָאֱלֹקִים יְרֵא וְכוּ', כִּי זֶה כָּל הָאָדָם", מיין ליבער איידעם, איך בעט דיר זייער, זאלסט לערנען יעדן טאג גמרא און שלחן ערוך. זאלסט חס ושלום נישט מאכן פונעם טפל אן עיקר און פון עיקר א טפל; זעט מען וואס דער רבי האט געוואלט און וואס עס איז געווען ביים רבי'ן אן עיקר - נאר תורה, תפילה ויראת שמים.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


א פרייליכן יום טוב.

#21 - שטארק דיך אין אמונה און אין כיבוד אב ואם
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת פקודי, א' דראש חודש אדר ב', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


שטארקט אייך ווייטער מיט אמונה אינעם אייבערשטן; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן לג): "אֵצֶל הָעוֹלָם אֱמוּנָה הוּא דָּבָר קָטָן, וְאֶצְלִי אֱמוּנָה הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", ביי די וועלט איז אמונה א קלייניקייט, אבער ביי מיר איז דער עיקר אמונה, "וְעִקַּר הָאֱמוּנָה הִיא בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת וַחֲקִירוֹת כְּלָל, רַק בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר כְּמוֹ שֶׁהַנָּשִׁים וְהַהֲמוֹן עַם הַכְּשֵׁרִים מַאֲמִינִים", אן קיין חקירות און אן קיין חכמות, נאר פשוט אזוי ווי פרויען און פשוט'ע מענטשן גלייבן; ווי אזוי איז מען זוכה צו א קלארע אמונה? דורך דעם וואס מען רעדט פון אמונה, אזוי זאגט דער רבי (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן מד): "הָאֱמוּנָה תּוֹלָה בְּפֶה שֶׁל אָדָם", אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (תהלים פט, ב): "אוֹדִיעַ אֱמוּנָתְךָ בְּפִי"; ווי מער א מענטש געוואוינט זיך צו צו רעדן פונעם אייבערשטן, אלץ שטערקער ווערט אין אים איינגעבאקן די אמונה.


וואס איר דארפט זאלט איר נאר בעטן פונעם אייבערשטן וועט איר זען ניסים און וואונדער וואס דער אייבערשטער וועט טון מיט אייך.


בנוגע אייערע עלטערן וכו'; חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ירושלמי, פאה א, א) אז דער הייליגער תנא רבי טרפון, ווען ער פלעגט זען ווי זיין מאמע גייט שבת שפאצירן אין איר חצר פלעגט ער זיך אראפ לייגן אויף דער ערד און לייגן זיינע הענט אונטער אירע פיס און איר זאגן: "מאמע, טרעט אויף מיר", און אזוי איז ער געגאנגען מיט איר ביז זי איז אנגעקומען צו איר בעט. איינמאל איז רבי טרפון נישט געזונט געווארן, ווען די חכמים זענען געקומען אים מבקר חולה זיין האט זיין מאמע זיי געזאגט: "זייטס מתפלל פאר מיין זון ער זאל געזונט ווערן, ווייל ער איז מיר מכבד מער וויפיל מען דארף", האבן זיי איר געפרעגט וואס ער טוט, האט זי זיי דערציילט אז ער לייגט אונטער זיינע הענט אז זי זאל קענען גיין וכו', האבן די חכמים געזאגט: "אפילו ער זאל דיר טון טויזנט מאל טויזנט מער ווי ער טוט דיר יעצט, האט ער נאך נישט מקיים געווען די מצוה אזוי ווי עס דארף צו זיין"; זעט מען פון דעם ווי שטארק מען דארף זיין נזהר אין די מצוה.


דעריבער זאלט איר אכטונג געבן נישט צוריק צו ענטפערן פאר זיי; אפילו מען שרייט אויף אייך, אפילו מען אנערקענט אייך נישט און מען קריטיקירט אייך שטענדיג – דאך זאלט איר חס ושלום נישט ענטפערן פאר אייערע עלטערן. אין דעם זכות וואס איר וועט מכבד זיין אייערע עלטערן וועט אייער ברודער א חתן ווערן און אייער שוועסטער א כלה ווערן, און נאכדעם וועט איר אויך טרעפן א גוטע שידוך און אויפשטעלן א שיינע שטוב.


זעט צו זאגן יעדן טאג תהילים ווייל אין תהילים ליגן אלע ישועות.


זייט ממשיך מיט פארשפרייטן די עצות פון רבי'ן פאר מיידלעך און פרויען.

#20 - נישט מוטשען די מאמע
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פקודי, כ"ט אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


דו האסט מיר מחי' געווען מיט דיינע צוויי בריוו; איך פריי זיך צו הערן אז דו זאגסט תהילים יעדן טאג און דו גייסט שוין מסיים זיין די דריטע מאל תהלים.


דער הייליגער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תפה): "א גוט קאפיטל תהילים איז אזוי ווי א פאנטש", אזוי ווי ווען א מענטש האט א גוטע טרינק, כאפט ער יעדע מאל נאך א טרינק און נאך א טרינק, אזוי דארף זיך א מענטש צוגעוואוינען צו זאגן תהילים און שפירן ווי יעדע קאפיטל איז ווי א געשמאקע טרינק; אין תהילים ליגט באהאלטן אלע ישועות, ווען מענטשן וואלטן ווען געוואוסט אז אין תהילים ליגן באהאלטן אלע ישועות וואלט מען געזאגט אסאך תהילים יעדן טאג.


זייער גוט טוסטו אז דו מוטשעסט נישט דיינע עלטערן זיי זאלן אויסגעבן געלט פאר נארישקייטן; יעדע שטיק צייט איז דא ביי מיידלעך אן אנדערע סארט שפיל. איין טאג גיפט קארד'ס, איין טאג פרעשעס פרינצעס, היינט איז דאס טייערע נעפקינ'ס; מען געבט אויס געלט פאר נארישקייטן, דעריבער טוסטו זייער גוט אז דו נעמסט נישט קיין געלט פון דיינע עלטערן פאר דעם.


דאס וואס דו פרעגסט אז אסאך מאל דארפסטו ענדיגן דיינע שיעורים אין תהילים, דאווענען וכו' און דיין מאמע זאגט דיר דו זאלסט שוין גיין שלאפן, וואס דו זאלסט טון; אודאי זאלסטו פאלגן דיין מאמע, ווייל כיבוד אב ואם איז פון די חמורות שבחמורות; דאס איז פון די הארבסטע מצוות וואס איז דא.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי קידושין פרק א, הלכה ז): "רַבִּי שִׁמְעוֹן בֶּן יוֹחָאִי אוֹמֵר, גָדוֹל הִיא כִּיבּוּד אָב וָאֵם שֶׁהֶעֱדִיפוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יוֹתֵר מִכְּבוֹדוֹ", רבי שמעון בן יוחאי זאגט, דער אייבערשטער האט אונז באפוילן מען זאל מער מכבד זיין טאטע מאמע ווי מען זאל מכבד זיין אים אליינס; דעריבער זאלסטו זייער אכטונג געבן צו פאלגן וואס דיינע עלטערן זאגן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#19 - רעדלעך אויף די שיך איז נישט צניעות פאר א גרויסע מיידל
כיבוד אב ואם, צניעות, חיזוק פאר מיידלעך

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תרומה, א' דר"ח אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיינע טיטשערס אז דו פירסט זיך אויף ערליך און דו האלסט מיט אלעס וואס מען לערנט אין בית פיגא; מיט דיין גוטע התנהגות מאכסטו א נחת רוח פאר דיינע עלטערן. עלטערן ווארטן צו זען און צו הערן אז זייערע קינדער פירן זיך ערליך מיט דרך ארץ, אין דעם זכות וועסטו אויך זוכה זיין אז דיינע קינדער וועלן זיך פירן ערליך און דיר מאכן א נחת רוח.


שטארק זיך ווייטער מיט דיין צניעות; יעצט אז דו ביסט שוין א בת מצוה מיידל זאלסטו נישט פארן אין גאס מיט רעדלעך אויף די שיך (Jets), דו ביסט שוין א גרויסע מיידל דארפסטו אכטונג געבן זיך צו פירן איידל.


זע ארויס צו העלפן דיין מאמע מיט די שטוב ווירטשאפט; כיבוד אב ואם איז זייער א גרויסע מצוה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פאה א, א): "אֵלּוּ דְּבָרִים שֶׁאָדָם אוֹכֵל פֵּירוֹתֵיהֶן בָּעוֹלָם הַזֶּה, וְהַקֶּרֶן קַיֶּמֶת לּוֹ לָעוֹלָם הַבָּא: כִּיבּוּד אָב וָאֵם וְכוּ'", דער אייבערשטער באצאלט שכר פאר די מצוה פון כיבוד אב ואם סיי אויף די וועלט און סיי אויף יענע וועלט; און דאס וועט דיר צוריקומען ביי דיינע קינדער, ווייל אזוי ווי א מענטש פירט זיך מיט זיינע עלטערן אזוי וועלן זיינע קינדער זיך פירן מיט אים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#18 - א שידוך האט נישט צו טון צי מען האט א געהעריגע משפחה אדער נישט
כיבוד אב ואם, שידוכים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל העלפן אז אין דעם זכות זאלסטו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


א שידוך האט נישט צו טון צי מען האט א געהעריגע משפחה אדער נישט, אויך האט עס נישט צו טון צי די עלטערן האבן געלט אדער נישט, א שידוך האט נאר מיטן אייבערשטן.


דעריבער זאלסטו זיך שטארקן מיט דיין אמונה אינעם אייבערשטן, זאלסט גלייבן באמונה שלימה אז דער אייבערשטער פירט די וועלט און האט פאר דיר א גוטע שידוך אויב דו וועסט זיך דערהאלטן און ווייטער לערנען און דאווענען.


זיי מחזק דיין מאמע תחי'; זי איז א וואוילע פרוי און איז אסאך אריבער אין איר לעבן צרות יגון ואנחה, יעצט דארפסטו איר ברענגען נאר נחת און איר שטארקן. וויפיל דו זארגסט זיך פאר דיין שידוך – נאך אסאך מער וויינט זי פאר דיר; זאלסט איר שטארקן און פרייליך מאכן, אין דעם זכות וועסטו האבן א שיין לעבן.


...

#17 - ווי מער מניעות, אלץ מער איז מען מקבל פון צדיק
כיבוד אב ואם, משפחה, מניעות, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר.


יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל העלפן אז אין די זכות פון די מצוה פון צדקה זאלסטו האבן הצלחה אין אלע ענינים.


נעם זיך נישט צום הארצן די גאנצע פרשה וואס דו גייסט אריבער מיט דיין טאטע וכו'; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קפה): "כָּל מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ יְגִיעוֹת וְטִרְחוֹת יוֹתֵר בִּתְחִלַּת הַהִתְקָרְבוּת לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, דְּהַיְנוּ שֶׁיֵּשׁ לוֹ מְנִיעוֹת רַבּוֹת וּגְדוֹלוֹת, כְּגוֹן מֵאָבִיו וְאִשְׁתּוֹ וְחוֹתְנוֹ אוֹ מִשְּׁאָר בְּנֵי אָדָם שֶׁמּוֹנְעִים וּמְעַכְּבִים אוֹתוֹ מְאֹד וְכוּ', וְהוּא צָרִיךְ לְהִתְיַגֵּעַ וְלִטְרֹחַ מְאֹד לְשַׁבְּרָם, כָּל אֵלּוּ הַיְגִיעוֹת וְהַטְּרָחוֹת שֶׁיֵּשׁ לוֹ בִּתְחִלַּת הַהִתְקָרְבוּת, הֵם טוֹבָה גְּדוֹלָה לְהָאָדָם, כִּי עַל יְדֵי זֶה זוֹכֶה אַחַר כָּךְ לְקַבֵּל הַרְבֵּה קְדֻשָּׁה וְטָהֳרָה, כִּי עַל יְדֵי הַיְגִיעוֹת שֶׁבַּתְּחִלָּה נַעֲשֶׂה הַכְּלִי וְכָל מַה שֶּׁיֵּשׁ לוֹ יוֹתֵר יְגִיעוֹת וְטִרְחוֹת וְכוּ' יֵשׁ לוֹ כְּלִי גָּדוֹל בְּיוֹתֵר לְקַבֵּל אַחַר כָּךְ בְּתוֹכוֹ שֶׁפַע קְדֻשָּׁה וְטָהֳרָה לְהִתְקָרֵב לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", ווי מער מניעות מען האט ווען מען ווערט מקורב, אלץ מער איז מען זוכה צו מקבל זיין פונעם צדיק; די מניעות זענען כלים לקבל השפע של הצדיק.


פון היינט אן זאלסטו וויסן אז דו האסט א נייע משפחה, דיין משפחה באשטייט פון: "דו, דיין ווייב און קינדער"; אוודאי דארפסטו פרובירן ווייטער צו מכבד זיין דיין טאטע און מאמע, אבער אז דיין טאטע וויל נישט רעדן צו דיר האט דאס גארנישט צו טון מיט דיר. דו פראביר אים צו רופן, און אז ער וויל נישט רעדן צו דיר זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן אז ער זאל שוין שיקן אליהו הנביא זאל ברענגען שלום אויף דער וועלט, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (משנה עדיות ח, ז): "אֵלִיָּהוּ בָא ... לַעֲשׂוֹת שָׁלוֹם בָּעוֹלָם".


יעצט קומט דער הייליגער יום טוב חנוכה; ווען דו צינדסט די מנורה זאלסטו זיך מאכן א חשבון הנפש ווי פאר נישט לאנג צוריק ביסטו געווען אן אפגעריסענער בחור א מצפה לשלחן חבירו וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ביצה לב:) אז "עוֹלָם חָשַׁךְ בַּעֲדוֹ". און יעצט האסטו ברוך ה' אן אשת חיל מיט ליכטיגע קינדער, דו האסט וואו אהיימצוגיין, דו האסט מיט וועם צו שמועסן און דו האסט א ווארימע הויז, דעריבער זאלסטו זינגען און טאנצן "להודות ולהלל לשמך הגדול על נסיך ועל נפלאותיך ועל ישועתיך".


...

#16 - לערנען פלייסיג איז כיבוד אב ואם
כיבוד אב ואם, אומאן, ישיבה, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין דעם זכות זאלסטו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


ווי אויך וויל איך דיר דאנקען פארן מיר העלפן צוזאמשטעלן געלט איך זאל קענען ארויסגיין פון די חובות וואס איך האב פונעם בנין אין אומאן; איך וואונטש דיר דו זאלסט טרעפן דיין זיווג בקרוב בזכות די מצוות צדקה.


... היקר והנחמד, איך האב זייער הנאה אז דו האסט געביטן דיין סדר היום, דו קומסט אינדערפרי און מען זעט דיר מער און בית המדרש, ווי אויך אז דו לערנסט גמרא מיט משניות. אין דעם זכות וועסטו טרעפן א גוטע שידוך.


זיי מכבד דיין טאטע, אבער פון דער אנדערער זייט זאלסטו געדענקען וואס "כבד את אביך" מיינט; "כבד את אביך" מיינט אז דו וועסט לערנען פלייסיג, דאווענען, האבן יראת שמים און גוטע מידות.


א פרייליכן חנוכה.


פון דיין ראש ישיבה.


...

#15 - מ'דארף נישט גיין צו יעדע חנוכה מסיבה
כיבוד אב ואם, חנוכה, משפחה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו האסט הנאה געהאט פון די דיבורים וואס מיר האבן גערעדט נעכטן נאכט כ"א כסליו אין קרית יואל, אזוי אויך אז דיין ווייב תחי' איז ארויס קלאר וואס ענק האבן צו טון בענין די חנוכה מסיבות.


אז עס קומט ענק אן שווער צו גיין צו מסיבות ווייל ענק האבן קליינע קינדער אין שטוב, און די מסיבה שלעפט זיך אריין ביז שפעט אויף דער נאכט וואס דאס איז גורם אז די קינדער גייען ארויס פון זייער געווענליכן סדר היום וכו', און דאס קלאפט אויס שווער אויף ענק – דארפן ענק נישט גיין.


ווער נישט דערשראקן ווען מען זאגט דיר: "דו צעברעכסט די משפחה", מיט דעם וואס דו קומסט נישט צו די מסיבות וכו', מאך זיך נישט צו טון פון דיינע געשוויסטער וואס טיידלען מיט די פינגער אויף ענק אז ענק מאכן צער פאר טאטע און מאמע מיטן זיך נישט באטייליגן ביים "משפחה שבת"; ווייל אויב איינער פון די משפחה מאכט אפ אז מען מוז אוועקפארן אויף שבת וכו', מיינט דאס נאכנישט "כיבוד אב ואם".


דיין כיבוד אב ואם זאל זיין אז דו זאלסט יעדן טאג גיין אין בית המדרש דאווענען שחרית, מנחה און מעריב מיט מנין; דאס איז אונזער כיבוד אב ואם! אז דו העלפסט ארויס דיין ווייב זיך פארען מיט די קינדער – דאס איז כיבוד אב ואם.


א גוט שבת.

#14 - וואס קען א מיידל טון לכבוד איר ווערן "בת מצוה"?
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן אז דו ביסט צופרידן פון די סקול - 'בית פיגא'.


דער סקול הייסט אויפן נאמען פונעם הייליגן רבינ'ס מאמע - די הייליגע צדיקת פיגא. זי איז געווען א טאכטער פון די גרויסע צדיקת אדל וואס איז געווען א טאכטער פון הייליגן צדיק דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו.


דער רבי האט געוואלט מען זאל אים רופן אויף זיין מאמע'ס נאמען - "רבינו נחמן בן פיגא", אנדערש ווי מען פירט זיך געווענליך אז נאכן פטירה רופט מען ביי דעם טאטענ'ס נאמען. ווייל זיין מאמע האט אריין געלייגט אין אים אסאך יראת שמים; זי פלעגט גיין יעדן טאג מיטן רבי'ן צום ציון פון איר זיידע דער הייליגער בעל שם טוב זי"ע, דארט האט זי געבעטן דעם אייבערשטן אז דער רבי זאל אויסוואקסן אן ערליכער איד.


דו פרעגסט וואס דו קענסט מקבל זיין יעצט ווען דו ווערסט צוועלף יאר, דו ווערסט א בת מצוה; מוהרא"ש פלעגט זאגן פאר אלע אינגלעך בעפאר זייער 'בר מצוה' אז זייער ערשטע מצוה וואס זיי זאלן טון איז די מצוה פון "כיבוד אב ואם". בשעת די סעודת בר מצוה פלעגט מוהרא"ש זאגן פארן בר מצוה בחור'ל ער זאל אנגיסן א גלעזל טרינקען פאר זיין טאטע, כדי צו מקיים זיין די מצות עשה פון (שמות כ, יא): "כַּבֵּד אֶת אָבִיךָ וְאֶת אִמֶּךָ"; דאס זעלבע איז ביי א מיידל, אז דו ווערסט יעצט מחויב במצות זאלסטו זיך פארנעמען אכטונג געבן צו מכבד זיין דיינע עלטערן און מורא האבן פון זיי, זאלסט שטענדיג זיין גרייט צו העלפן דיין טאטע מאמע מיט אלעס וואס זיי דארפן.


געווענליך זוכן זיך קינדער ארויס צו דרייען פון זיין אין שטוב, מען לויפט שטענדיג שפילן מיט די שכנים אדער אינדרויסן פון שטוב; מען דארף טאקע שפילן און מען דארף פארברענגען מיט חבר'טעס, עס איז זייער געזונט זיך אויס צו געבן מיט שפילן וכדומה, אבער מען דארף געדענקען אז אויב די מאמע בעט מען זאל בלייבן אין שטוב העלפן דארף מען אלעס לייגן אין די זייט און בלייבן אין שטוב.


ביי אונז אין סקול שיקט מען נישט אהיים קיין 'היים ארבעט' נאר ווייל מיר ווילן אז די קינדער זאלן העלפן די מאמע מיט איר ארבעט; אונזער 'היים ארבעט' איז העלפן די מאמע אין שטוב.


איך פריי מיר זייער אז דו האסט שוין מסיים געווען צוויי מאל תהילים און דו גייסט שוין ענדיגן נאכאמאל תהילים, אלע ישועות ליגן אין ספר תהילים; אבער אויב די מאמע בעט מען זאל איר העלפן דארף מען צומאכן דעם תהילים און העלפן די מאמע.

#13 - מכבד זיין די עלטערן אפילו ווען מ'האט פון זיי בזיונות
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ו' מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו ביסט שטארק נזהר אין די מצוה פון כיבוד אב ואם אפילו דו האסט גרויסע בזיונות פון זיי השם ירחם.


חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ירושלמי פאה ג.) אז מען האט געפרעגט ר' אליעזר: "עַד הֵיכָן הוּא כִּיבּוּד אָב וָאֵם?" ביז וויפיל איז א מענטש מחויב צו מכבד זיין זיינע עלטערן, האט רבי אליעזר געענטפערט: "וְלִי אַתֶּם שׁוֹאֲלִין?!" וואס פרעגט איר מיר, "לְכוּ שָׁאֲלוּ לְדָּמָה בֶּן נְתִינָה", גייטס פרעגן דמה בן נתינה. "רֹאשׁ פְּטַרְבּוֹלֵי הָיָה", ער איז געווען פון די גרעסטע גענעראלן אין די מיליטער, "פַּעַם אַחַת הָיְתָה אִמּוֹ מְסֲטַרְתּוֹ", איינמאל האט אים זיין מאמע געשלאגן מיט א שיך "בִּפְנֵי כָּל בּוּלֵי שֶׁלּוֹ", פאר אלע סאלדאטן וואס זענען געווען אונטער אים, "וְנָפַל קוֹרְדְקוֹן שֶׁלָּהּ מִיָדָהּ", און די שיך איז אראפ געפאלן פון אירע הענט, "וְהוֹשִׁיט לָהּ שֶּׁלֹּא תִּצְטַעֵר", האט ער זיך אראפ געבויגן אויפצוהויבן די שיך און דאס געגעבן פאר זיין מאמע אז זי זאל זיך נישט דארפן אראפ בייגן און זיך מצער זיין.


בזכות דעם וואס דו ביסט מכבד דיינע עלטערן וועסטו זוכה זיין בקרוב צו א גוטע שידוך; ביז דו טרעפסט דיין שידוך זאלסטו זיך מחזק זיין מיט אלע כוחות, טראכט נישט אז א צווייטער האט א בעסערע לעבן פון דיר ווייל יעדער איינער האט זיינע שווערקייטן. איינער האט בזיונות פון די עלטערן, ביים צווייטן זעט אויס פון אינדרויסן ווי אלעס קלאפט, אלע מיינען דאס זענען שיינע עלטערן אבער שטילערהייט ליידן די קינדער נעבעך וכו'; דעריבער קוק נישט אויף א צווייטן נאר דאנק דעם אייבערשטן אויף אלעס גוטס וואס ער טוט מיט דיר. נאך אביסל וועסטו טרעפן א גוטע שידוך.


זאג יעדן טאג דעם 'יום תהילים'; אינעם ספר תהילים ליגן אלע ישועות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#12 - ווי אזוי צו האנדלען מיט עלטערן וועלכע האבן א סמארט פאון
כיבוד אב ואם, חינוך הילדים, סמארטפאון, אינטערנעט

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת האזינו, ז' תשרי, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן א בריוו פון דיין ווייב.


זי פרעגט וואס זי זאל טון אז איר זענט זייער מקפיד אויפצוציען אייער שטוב על פי תורה און איר ברענגט נישט אריין אין שטוב קיין סמארט-פאון, טעבלעט, קאמפיוטער וכדומה, אבער וואס זאל מען טון ווען די עלטערן קומען אין שטוב מיט זייער סמארט-פאון און ווייזן פאר די קינדער בילדער וכו', צי מען מעג זאגן פאר די עלטערן זיי זאלן נישט ארויס נעמען זייער סמארט-פאון בשעת די קינדער זענען דארט, און פארלאנגען פון זיי אז זיי זאלן נישט ווייזן פאר די קינדער אויף די סמארט-פאון בילדער פון משפחה וכדומה לזה.


וויסן זאלט איר אז כיבוד אב ואם איז זייער א הארבע מצוה און מען דארף זייער אכטונג געבן אויף די כבוד פון די עלטערן. דער רמב"ם שרייבט (פרק ה' מהלכות ממרים, סימן טו): "כָּל הַמְבַזֶּה אָבִיו אוֹ אִמּוֹ אֲפִילוּ בִּדְבָרִים וַאֲפִלּוּ בִּרְמִיזָה הֲרֵי זֶה אָרוּר מִפִּי הַגְּבוּרָה, שֶׁנֶּאֱמַר (דברים כז, טז): 'אָרוּר מַקְלֶה אָבִיו וְאִמּוֹ'", אויב מען פארשעמט עלטערן אפילו נאר מיט ווערטער, אדער אפילו נאר ברמיזה - איז מען שוין פארשאלטן פונעם אייבערשטן; נאך מער ווערט געברענגט (ספר חרדים פרק ט, סימן לה): "שֶׁאֲפִלּוּ אִם מְבַזֶּה אוֹתָם בְּלִבּוֹ בִּלְבָד, הֲרֵי הוּא בִּכְלָל אָרוּר זֶה", אפילו מען לאכט זיך אויס פון עלטערן בלויז במחשבה, איז מען שוין אויך פארשאלטן פונעם אייבערשטן, עיין שם; דעריבער דארף מען זייער אכטונג געבן ווען מען רעדט מיט עלטערן צו רעדן צו זיי בדרך כבוד, מיט דרך ארץ און הכנעה.


וואויל איז אייך אז איר נעמט נישט אריין אין אייער שטוב קיין שום כלי וואס ערליכע אידן נעמען נישט אריין אין שטוב, איר ווילט אויפצוען ערליכע אידישע דורות, אבער פון די אנדערע זייט דארפט איר וויסן אז דער שטערקסטער חינוך פאר די קינדער איז זיי ווייזן ווי מען שעצט די עלטערן; קינדער קען מען נישט אויסשפילן, קינדער ווייסן אלעס און כאפן אלעס אויף. אפילו ווען מען פירט זיך מער אפגעהיטן פון די עלטערן וכו' טאר מען נישט רעדן צו זיי מיט חוצפה און זלזול, מען טאר נישט אוועק מאכן די עלטערן ווי אזוי זיי פירן זיך, מען דארף בעטן דעם אייבערשטן פאר זיי און פאר אלע אידן אז אלע זאלן תשובה טון און זיך פירן על דרך התורה.


אז איר וועט מכבד זיין אייערע עלטערן און פון די אנדערע זייט וועט איר ווייטער זיין שטארק מיט אייער וועג פון חינוך וכו' וועלן אייערע עלטערן אליינס האבן שכל נישט צו קומען צו אייך מיט דעם וכו', זיי וועלן אייך שעצן און אפילו במשך די צייט אייך נאכמאכן.


איך האף אז איר וועט זיין א מבין דבר מתוך דבר צו וויסן ווי אזוי זיך צו פירן.


א גמר חתימה טובה.

#11 - געב אכטונג אויף כיבוד אב, אפילו ווען דיין טאטע שרייט אויף דיר
כיבוד אב ואם, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בלק, י"ג תמוז, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיי מכבד דיין טאטע און ווער נישט באליידיגט אז ער שרייט אויף דיר; עס איז נישט געפערליך ווען א טאטע זאגט פאר א קינד וואס צו טון. דו זיי אים ווייטער מכבד אפילו ער שרייט אויף דיר אז דו ביסט געווארן א ברסלב'ער וכו', און אז דו וועסט אים ווייטער מכבד זיין וועט זיך ביים סוף אלעס איבערדרייען לטובה.


וואס דארפסטו מער פון ר' נתנ'ס טאטע, ווי ער האט גע'רודפ'ט ר' נתן עד לחרמה; ער האט אים נישט אריין געלאזט ביי זיך אין שטוב און ער האט נאר געוואלט אז זיין שניר - ר' נתנ'ס ווייב - זאל זיך גט'ן פון אים... און שפעטער האט זיך אלעס איבערגעדרייט, אזוי ווייט אז ער פלעגט אים רופן מיט א 'ר'' רבי נתן, און ר' נתן פלעגט אים זאגן: "טאטע, רוף מיר נישט 'ר'", האט ער אים געזאגט: "פון דיר האב איך דאס מערסטע נחת".


עס זענען דא צענדליגע מעשיות ביי ברסלב'ע חסידים וואס אין אנהייב האבן זיי געהאט שרעקליכע רדיפות פון זייערע עלטערן און משפחה, מען האט זיי ארויס געווארפן פון שטוב, מען האט זיי נישט גערופן צו קיין שמחות און נישט געגאנגען צו זייערע שמחות, אבער ביים סוף האט זיך אלעס איבערגעדרייט לטובה, ווען זיי האבן געזען די דרך ארץ ווי זיי זענען זיי מכבד און די נחת וואס זיי האבן פון זיי.


בפרט אז דו האסט שוין גרויסע קינדער דארפסטו זייער אכטונג געבן אויף כיבוד אב ואם, ווייל קינדער פירן זיך אזוי ווי זיי זעען ביי די עלטערן; ווען קינדער וואקסן אויף אין א שטוב וואו מען איז מכבד די עלטערן, מען רעדט שיין אויף די עלטערן, מען רעדט שיין צו די עלטערן - וועלן זיי אויך מכבד זיין זייערע עלטערן, אבער אז זיי זעען ווי מען לאכט זיך אויס אונטערן ריקן פון זיידי און באבי, מען מאכט ליצנות און מען שפעט אפ אונטערן ריקן, דאן וועלן זיי אויך אהיים גיין און חוזק מאכן פון דיר.


האב נישט מורא אז דיינע עלטערן רעדן צו דיינע קינדער אנטקעגן דיר, דאס איז סתם דמיונות; ממה נפשך - איז דא וואס צו רעדן אויף דיר, אז דו דאווענסט נישט, דו לערנסט נישט, דארף מען זיי דאס נישט דערציילן ווייל זעע זעען דאס אליינס, איז נישט דא וואס צו רעדן אויף דיר, דאס הייסט אז דו פירסט זיך מיט יראת שמים, דו לערנסט, דו דאווענסט און דו ביסט מכבד דיין ווייב, איז וואס דארפסטו מורא האבן אז מען רעדט אויף דיר, וואס איז דא צו רעדן אויף דיר?! און אפילו מען וועט רעדן אויף דיר וועלן דיינע קינדער וויסן ביי זיך אז זיי האבן א טאטע וואס איז אן ערליכער איד.


איך געדענק ווען מיר האבן געעפנט די ישיבה פלעגט מען סטראשען אז מען וועט מיר מסר'ן פאר די פאליציי; יעדן שני וחמישי פלעגן קומען פאליציי אין ישיבה. זענען געווען חברים וואס האבן מורא געהאט און געלאפן צו מוהרא"ש דערציילן וואס טוט זיך אין ישיבה און אלעס וואס די עסקנים ווארפן א פחד און א מורא, האט מוהרא"ש געזאגט מיט א שמייכל: "וואס וועט מען אריין שרייבן אינעם פאליס ריפארט, אז יואל הייסט זאגן משניות?!" דאס הייסט ממה נפשך, האט איינער פוטער אויפן קאפ, ער פירט זיך נישט ווי עס דארף צו זיין, וועט דער אמת ארויס קומען פריער אדער שפעטער, און אז נישט - וואס איז שייך צו רעדן?


דאס וואס דו גייסט אריבער אז דיינע עלטערן רודפ'ן דיר אז דו ביסט מקורב געווארן צום רבי'ן - דאס גייט אריבער אויף יעדן מקורב. דאס האט נישט צו טון מיט דיר און נישט מיט זיי, זיי זענען וואוילע מענטשן און זיי ווילן נאר דאס גוטס ביי דיר, דאס איז פשוט מעשה בעל דבר; דער ס"מ האט פיינט דעם רבי'ן און נאכמער האט ער פיינט מוהרא"ש און זיינע תלמידים, מאכט ער א שלעכטע נאמען און פארשפרייט לשון הרע'ס וכו', וואס אז עלטערן הערן דאס ווילן זיי נישט אז זייערס א קינד זאל אנקומען צו א פלאץ וואס מען הערט אזעלכע לשון הרע'ס.


דעריבער זאלסט זיך נישט נעמען צום הארצן אז מען רודפ'ט דיר און עס זאל דיר נישט אנגיין דאס וואס דו ביסט אראפגעקוקט ביי די משפחה; דו זאלסט זיי מכבד זיין מיט דיין גאנצע כח - ביז מסירת נפש, וועסטו זען אז נאך א שטיק צייט וועט אלעס אריבערגיין און דו וועסט פאראייניגט ווערן מיט דיינע עלטערן.


זיי ממשיך מיט לימוד משניות; ווען דו האסט אן איבעריגע מינוט זאלסטו אריין כאפן נאך א פרק און נאך א פרק, דאס וועט דיר אריינברענגען א שטארקע ישוב הדעת אז דו וועסט נישט ווערן צעפאלן פון יעדע קלייניקייט וואס גייט אריבער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.