בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#119 - ווער נישט אויסער זיך ווען איינער האט דיר געזאגט א ווארט
כיבוד אב ואם, שידוכים, סענסיטיוו

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויצא, ד' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, האלט זיך שטארק, לאז זיך נישט צעברעכן פון קיין שום זאך אויף דער וועלט. א שידוך האט נישט מיט קיינעם, נאר מיט'ן אייבערשטן. אז דו ווילסט שוין דיין שידוך - האסטו איין ברירה, גיין נאכאמאל צום אייבערשטן און אים בעטן ברחמים ובתחנונים.


נאך א וויכטיגע זאך וויל איך דיר בעטן, ווער נישט אויסער זיך ווען איינער האט דיר געזאגט א ווארט, אדער אז איינער קוקט אויף דיר, מען קען נישט אזוי לעבן; אז מען האט דיר געזאגט א ווארט אדער געקוקט אויף דיר - זאלסטו דאס אראפשלינגען און גיין ווייטער, בפרט ווען דיינע עלטערן זאגן דיר א ווארט וואס שמעקט דיר נישט - זאלסטו נישט ווערן אויס מענטש; עס איז נישט עק וועלט ווען א טאטע זאגט עפעס וואס שמעקט נישט.


מוהרא"ש זאגט בשם צדיקים אויפ'ן פסוק (בראשית כה, יד): "וּמִשְׁמָע וְדוּמָה וּמַשָּׂא", 'וּמִשְׁמָע', מען דארף קענען הערן, 'וְדוּמָה', און שווייגן, 'וּמַשָּׂא', און דערהייבן.


פון דיין ראש ישיבה.

#118 - געב אכטונג דיינע קינדער זאלן בלייבן ערליכע אידן
קינדער, כיבוד אב ואם, שידוכים, מאוויס, בית דין, זיווג שני, גט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ז מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


בנוגע די מוסד וכו'; זאלסט פארלאנגען ביים בית דין אז דיינע קינדער זאלן גיין אין ערליכע מוסדות, זי זאל נישט לייגן די קינדער אין נישט פרומע מוסדות.


צווייטנס, זאלסט זען צו האבן די קינדער ביי דיר וואס מער; סתם אזוי ווען מען צעטיילט זיך השם ירחם גייען די קינדער צו די מאמע, אבער אז די מאמע וויל אוועק נעמען די קינדער פון די אידישע וועג - זאלסטו פרובירן מיט דיינע לויערס אויף אלע וועגן אז די קינדער זאלן זיין וואס מער ביי דיר.


בנוגע אויב דו מעגסט ווייזן פאר דיינע קינדער ווידיאוס פון שיעורים פון התחזקות; בדרך כלל איז נישט גוט צו ווייזן פאר קינדער קיין שום ווידיאו, אפילו פון גוטע זאכן; אבער ביי דיר איז א יוצא מן הכלל, אין דיין פאל ווען די מאמע ווייזט זיי נישט גוטע זאכן השם ירחם - זאלסטו זיי יא ווייזן שיעורי תורה, שיעורי חיזוק.


בנוגע וואס דו זאלסט זיי ענטפערן ווען די קינדער פרעגן דיר: "טאטי, פארוואס פירסטו זיך איין וועג און מאמי פירט זיך אן אנדערע וועג?" זאלסטו זיי זאגן: "מען דארף בעטן דעם אייבערשטן אז אלע אידן זאלן תשובה טון, אלע אידן זאלן גיין אין די וועג פון די תורה"; רעד נישט צו זיי קעגן זייער מאמע דירעקט, נאר: "מען דארף מתפלל זיין אז מאמי זאל תשובה טון".


בנוגע אויף וואס דו זאלסט קוקן ביי א שידוך, אויף וואס דו זאלסט זיך שטעלן, וואס קען מען פארקוקן וכו'; דאס איז נישט נוגע יעצט, כל זמן דו ביסט נאך חתונה געהאט איז נישטא אזא זאך רעדן פון א שידוך, נאך די גט וועט מען רעדן.


בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, אויף דיינע קינדער און אויף אלע אידן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#117 - ווער ס'איז טועם פון דעם רבינ'ס שכל, ווערט נישט פארנארט
כיבוד אב ואם, חסידות ברסלב, דרשות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת חיי שרה, י"ח מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אז דיין מאמע וויל דו זאלסט גיין אויסהערן א שיעור - זאלסטו גיין; האב נישט מורא, עס וועט דיר גארנישט שאטן. איינמאל מען איז טועם פון די אונגארישע וויין, מען הערט דעם הייליגן רבינ'ס ווערטער, דעם רבינ'ס שכל - קען מען שוין נישט ווערן פארנארט; אדרבה, דו וועסט ווערן מער שטערקער צוגעקניפט צום רבי'ן.


עס איז מעשים בכל יום, עלטערן ווען זיי זעען די קינדער ווערן מקורב צום רבי'ן, מיט א פלאם פייער, שיקט מען דאס קינד צו דעם און צו יענעם, דער זאל רעדן, יענער זאל אפרעדן, פארשטייט זיך מיט חכמה; וואס געשעהט? די קינדער קומען צוריק נאך שטערקער, ווייל נאכן הערן דעם רבי'ן - קען מען שוין נישט הערן די אלע נארישע דרשות וואס ביי די גאס הייסט דאס חכמות.


גיי צו די שיעורים, און ממה נפשך; וועסטו הערן שיינע זאכן - איז דאך גוט, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, א) "אֵיזֶהוּ חָכָם, הַלּוֹמֵד מִכָּל אָדָם, שֶׁנֶּאֱמַר (תהלים קיט, צט): מִכָּל מְלַמְּדַי הִשְׂכַּלְתִּי", איך לערן זיך שיינע זאכן פון אלעמען; און אז נישט - איז נאך בעסער, וועסטו זען ווי מען מאכט חוזק פון מענטשן, די רחמנות אויף מענטשן - וועסטו ווערן שטערקער אין הפצה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#116 - מען דארף גיין צו די עלטערן, אפילו עס איז נישט אזוי בא'טעמ'ט
כיבוד אב ואם, שלום בית, הפצה, צדיקים, מורה דרך, עלטערע יארן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


דאס וואס האט פאסירט ביי דיינע עלטערן, עס האט אויסגעבראכן א מחלוקת אויף דער עלטער און יעצט זאגט דיין ווייב אז זי וויל מער נישט אהינגיין, זי קען נישט אויסהאלטן די פאר'סמ'טע לופט פון מחלוקת; דו פרעגסט וואס דו זאלסט טון, אויב דו זאלסט רעדן צו דיין מאמע אדער מער נישט גיין.


דו רעד גארנישט צו דיין מאמע, חס ושלום זיך אריינמישן אדער וויי טון; זיי מסביר דיין ווייב שיינערהייט 'מיר דארפן גיין צו די עלטערן אפילו עס איז נישט אזוי בא'טעמ'ט', יעצט זענט איר יונג גייט מען מער צו די עלטערן, שפעטער ווען די קינדער וואקסן אונטער גייט מען אביסל ווייניגער, מען דארף טון וואס איז ריכטיג, אפילו עס איז נישט געשמאק.


דו שטארק זיך מיט'ן רבינ'ס עצות; גיי התבודדות, בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט זוכה זיין צו ווערן בטל ומבוטל פאר אים. קוק וואס פאסירט אויף דער עלטער ווען מען לעבט אן א צדיק, עס איז אזוי שרעקעדיג צו זען ווי מענטשן גייען צוגרינד, מען קריגט זיך, מען עסט זיך אויף לעבעדיגערהייט.


דאס דארף דיר געבן חיזוק פאר הפצה; וועסט קיינמאל נישט וויסן וואס איין קונטרס טוט ראטעווען א גאנצע משפחה.

#115 - די רחמנות זאל נישט חרוב מאכן אייער לעבן
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, שלום בית, מדות טובות, רחמנות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' האזינו, ז' תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער ווייטאגליכער בריוו.


אייער טאטע איז טאקע א גרויסער רחמנות, אייער מאמע מאכט אים שפירן ווי א שמאטע, זי שאפט אויף אים ווי א האר שאפט אויף א קנעכט, אבער דאס קען נישט אפשטעלן אייער לעבן. איר שרייבט אז איר קענט נישט עסן און נישט שלאפן, איר קענט גארנישט טון, איר הערט נישט אויף טראכטן פון אייער צעבראכענער צעשאסענער טאטע, איר שרייבט אז איר געדענקט נישט אפילו איין מאל אין אייער לעבן צו זען אייער טאטע מאמע זיצן אינאיינעם ביי איין טיש שמועסן און פארברענגען, איר געדענקט נישט זיי זאלן שמייכלען איינער צום צווייטן וכו' וכו'; איר זענט אריין אין א טרויעריגקייט, איר קענט גארנישט טראכטן אויסער פון די צער פון אייער טאטע.


אמת, אייער טאטע איז א גרויסער רחמנות, אבער דאס קען נישט חרוב מאכן אייער לעבן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים קיג:): "הָרַחֲמָנִין, חַיֵּיהֶם אֵינָם חַיִּים", די וואס האבן צופיל רחמנות - די האבן נישט קיין לעבן; האבן רחמנות אויף אנדערע איז פון די שענסטע מידות פון אידישע קינדער, די הייליגע חכמים זאגן (יבמות עט.): "שְׁלֹשָׁה סִימָנִים יֶשׁ בְּאוּמָה זוֹ", איינע פון די סימנים פון א איד איז "רַחֲמָנִים", אידישע קינדער האבן רחמנות; אבער אויב מען האט צופיל רחמנות שטערט עס פאר'ן לעבן, מען קען נישט לעבן.


אייער טאטע וועט גארנישט האבן פון דעם וואס איר וועט זיך פייניגן פאר אים, עס וועט נישט העלפן ער זאל האבן שלום בית; איר דארפט טון צו די זאך, איר דארפט אים העלפן.


די ערשטע זאך איז תפילה; בעטס יעדן טאג א קליינע תפילה פאר אייערע עלטערן זיי זאלן אנהייבן לעבן אזוי ווי ערליכע אידן, זיי זאלן לעבן אינאיינעם, זיך נישט גרויסן איינער אויפ'ן צווייטן. צווייטנס, איר זאלט יעדן טאג רופן אייער טאטע מאמע, רעדט צו זיי שיין, ווען איר רעדט צו אייער טאטע זאלט איר אים מאכן שפירן ווי א טאטע, דערציילט אים פון אייערע קינדער, דערציילט אים פון אייער מאן; זאגט אים ווי שטארק איר האט אים ליב, פרעגט אים עצות; אפילו איר וועט טון וואס אייער מאן זאגט, אבער מאכט אים שפירן ווי ער איז עפעס, און ווען איר רעדט מיט אייער מאמע זאלט איר רעדן מיט דרך ארץ און חכמה, זאגט איר: "איך האב פריער גערעדט מיט טאטי, טאטי איז אזוי קלוג, ער געבט מיר אזעלכע גוטע עצות", וועט זי זיך אויך רעכענען מיט אים; אזוי אויך ווען איר גייט צו זיי זאלט איר רעדן מיט גרויס דרך ארץ צו זיי.


איך בעט אייך זייער, האט רחמנות אויף אייער געזונט, נעמט ארויס פון קאפ די גאנצע פרשה פון אייער טאטע מאמע. איך זאג אייך, ווען איך האב געליינט אייער בריוו האב איך זיך זייער דערשראקן פאר אייער לעבן, מער ווי אייער טאטעס לעבן; איך ציטער עס זאל נישט גיין צו אייערע נערווען, עס זאל אייך נישט שאטן.


און די לעצטע זאך איז די זעלבע פון די ערשטע זאך - תפילה; תפילה איז די ערשטע עצה און די לעצטע עצה און אויך די מיטלסטע עצה. בעטס דעם אייבערשטן עס זאל זיין שלום ביי אידישע קינדער, ביי אייערע עלטערן און ביי אלע אידן.


אזוי ווי אייער טאטע מאמע לעבן - אזוי איז ביי רוב שטובער, מען מאכט אינדרויסן א גוטע שפיל, ווען מענטשן זעען און הערן זעט אויס כאילו עס איז דא א הויז, טאטע מאמע, אבער שטילערהייט איז עס חרוב ונחרב; ביי איינעם גרויסט זיך דער מאן אויף די ווייב, ביי א צווייטן גרויסט זיך די ווייב אויף דעם מאן און ביי א דריטן פליקן זיך ביידע, מען הרג'עט זיך, מען קען זיך נישט ליידן. נאר אז מען האט א צדיק וואס לערנט אויס וואס דער רצון השם איז, אז דער אייבערשטער וויל אז מאן און ווייב זאלן זיך אנשטרענגען איינער פאר'ן צווייטן, ארויסגיין פון וועג איינער פאר'ן צווייטן - די האבן א גוטע לעבן, די לעבן מיט ליבשאפט, די שפירן אויף די וועלט די זיסע טעם פון גן עדן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גמר חתימה טובה.

#114 - די זכות פון העלפן א מאמע וועט אייך צוניץ קומען ביים יום הדין
כיבוד אב ואם

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


פארגעסט נישט, נאך אביסל וועט איר אליינס זיין א מאמע, וועט איר דאך זיכער וועלן אז אייערע קינדער זאלן אייך העלפן און זיין געטריי; איר וועט דאך זיכער וועלן זיי זאלן זיך פירן ווי אייך און גיין אין אייערע וועגן, דארפט איר יעצט האבן סבלנות און העלפן אייער מאמע, און סובל זיין אלעס.


אז עס איז אייך ביטער, איר שפירט ווי אלעס גייט פלאצן - זאלט איר זיך איבערגעבן צום אייבערשטן, דערציילט דעם אייבערשטן ווי שטארק איר ווילט העלפן אייערע עלטערן און ווי שווער עס איז, אבער חס ושלום נישט ענטפערן מיט חוצפה פאר טאטע מאמע.


די זכות פון העלפן א מאמע וועט אייך צוניץ קומען ביים יום הדין.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#113 - דיינע שאלות זענען קלאר געשריבן אין שלחן ערוך
כיבוד אב ואם

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ראה, כ"ד מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די ענטפער אויף ביידע שאלות שטייט קלאר אין שלחן ערוך יורה דעה סימן רמ, סעיף כה:


"תַּלְמִיד שֶׁרוֹצֶה לָלֶכֶת לְמָקוֹם אַחֵר, שֶׁהוּא בּוֹטֵחַ שֶׁיִּרְאֶה סִימַן בְּרָכָה בְּתַלְמוּדוֹ לִפְנֵי הָרַב שֶׁשָּׁם, וְאָבִיו מוֹחֶה בּוֹ לְפִי שֶׁדּוֹאֵג שֶׁבְּאוֹתָהּ הָעִיר הָעוֹבְדֵי כּוֹכָבִים מַעֲלִילִים, אֵינוֹ צָרִיךְ לִשְׁמֹעַ לְאָבִיו בָּזֶה.


הגה, וְכֵן אִם הָאָב מוֹחֶה בַּבֵּן לִשָּׂא אֵיזוֹ אִשָּׁה שֶׁיַּחְפֹּץ בָּהּ הַבֵּן, אֵין צָרִיךְ לִשְׁמֹעַ אֶל הָאָב (מהרי"ק שֹׁרֶשׁ קסו)".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#112 - נישט יעדער איז זוכה אז די ווייב איז מסכים ער זאל פארן קיין אומאן
כיבוד אב ואם, שלום בית, שווער און שוויגער, אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מטות-מסעי, כ"ד תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, בני ברק


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דיין ווייב איז מסכים דו זאלסט פארן קיין אומאן אויף ראש השנה - וואס נאך דארפסטו?! אז דיין ווייב איז מיט דיר - ביסטו דאך א גליקליכער, מער פון דעם דארפסטו נישט.


פאר דיינע עלטערן און פאר דיין ווייב'ס עלטערן זאלסטו דערציילן ממש פאר ראש השנה; וועסט זיי זאגן שיינערהייט: "טאטע מאמע, איך פאר קיין אומאן אויף ראש השנה. איך וועל מתפלל זיין פאר ענק און פאר די גאנצע משפחה", יעצט פעלט נאכנישט אויס דאס איינצומעלדן.


פון יעצט ביז ראש השנה איז נאך דא אסאך צייט; דאנק דעם אייבערשטן אז דו גרייטסט זיך צו קומען צום רבי'ן און אז דיין ווייב איז מיט דיר, זי איז נישט קיין מתנגדת. בעט דעם אייבערשטן עס זאל נישט זיין קיין צער פאר דיינע עלטערן און פאר אירע עלטערן, בעט דעם אייבערשטן זיי זאלן אויך קומען צום רבי'ן, זיי זאלן אויך זוכה זיין צו זיין מקורב צום צדיק.


דאס אז דיין ווייב זאגט דיר זאלסט גיין צום רבי'ן אויף ראש השנה - איז בכלל נישט פשוט, דאס איז א גרויסע נס, נישט אלע זענען זוכה צו דעם; זייער אסאך פרישע מקורבים ווילן קומען צום רבי'ן און די ווייב שטעלט זיך אין די לענג און אין די ברייט נישט צו לאזן דעם מאן קומען. אז זי לאזט דיר גיין צום רבי'ן זאלסטו איר קויפן א שיינע מתנה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 


 

#111 - מיט'ן העלפן, העלפט מען זיך אליין
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, תודה והודאה, קעמפ

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מטות-מסעי, כ"ד תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


א גרויסן יישר כח פאר'ן שרייבן וואס טוט זיך אין קעמפ מחנה בית פיגא, ווי שטארק איר האט הנאה פון די קינדער, פון די לערערינס און קאונסלערס. זיי מאכן יעדן איינעם זיך אזוי גוט שפירן, אלץ געבן זיי אזויפיל גוטע ווערטער.


יישר כח פאר'ן העלפן אין קעמפ אנגרייטן די שבת'דיגע סעודות און אויך אראפ רוימען; די אלע וואס העלפן אין סקול און אין שטוב, די העלפן באמת זיך אליינס, די וועלן קענען פירן א שיינע ווירטשאפט נאך זייער חתונה.


זעט צו גיין יעדן טאג אביסל שפאצירן אין פעלד דאנקען דעם אייבערשטן, דאנקט אים אויף יעדע זאך וואס ער געבט אייך, וועט איר שפירן עפעס אזא זיסע טעם וואס מען קען נישט מסביר זיין פאר ווער עס טוט דאס נישט.


ווען מען דאנקט דעם אייבערשטן ווערט מען זייער פרייליך, מען ווערט אין א גוטע גוסטע, מען ווערט פאזעטיוו.


זייט מקרב די מיידלעך וואס שטייען אין די זייט.

#110 - נישטא קיין גרעסערע מצוה פאר א מיידל ווי העלפן די מאמע
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מטות-מסעי, כ"ד תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ווען איר וואלט געזען וואס טוט זיך אויבן אין הימל, ווי פרייליך איר מאכט דעם הייליגן באשעפער מיט'ן העלפן אייער מאמע – וואלט איר נישט געקרעכצט, איר וואלט געהאלפן מיט א שמחה און מיט זריזות.


נישטא קיין גרעסערע מצוה פאר א מיידל – ווי כיבוד אב ואם; העלפן די מאמע מיט וואס זי דארף.


פון דער ראש ישיבה.

#109 - אז איר וועט באדינען די מאמע, וועט מען אייך נישט דארפן באדינען
כיבוד אב ואם

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נשא, ח' סיון, אסרו חג שבועות, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


באדן א מאמע איז זייער א גרויסע מצוה, דאס איז ריכטיג מקיים געווען די מצוה פון כיבוד אב ואם; ווארטס נישט אייער מאמע זאל אייך בעטן און מוטשען, איר זאלט איר פרעגן אויב איר קענט איר העלפן באדן, טוט דאס מיט שמחה, מיט פרייד.


אין דעם זכות וואס איר זענט אזוי געטריי פאר אייער מאמע; אנשטאט פארברענגען די יארן מיט חבר'טעס טוט איר די מצוה פון כיבוד אב ואם - זאלט איר קיינמאל נישט דארפן צוקומען מען זאל אייך דארפן באדינען, איר זאלט זיין געזונט אייער גאנץ לעבן, ווען איר וועט זיין אן אלטע אידענע זאלט איר זיך אליינס קענען באדינען.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#108 - יעצט איז א צייט וואס דו קענסט ווערן א גרויסער צדיק
כיבוד אב ואם, יונגע יארן, חדר, שמירת עינים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהר-בחוקותי, כ"ד אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמוד תורה היכל הקודש וויליאמסבורג


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו האסט זייער חשוב'ע עלטערן, זיי מכבד דיינע עלטערן. דער אייבערשטער זאגט (קידושין ל:): "בִּזְמַן שֶׁאָדָם מְכַבֵּד אֶת אָבִיו וְאֶת אִמּוֹ, אֹמֵר הַקָדוֹשׁ בָּרוּ הוּא, מַעֲלֶה אֲנִי עֲלֵיהֶם כְּאִילוּ דַרְתִּי בֵּינֵיהֶם וְכִבְּדוּנִי", ווען א מענטש איז מכבד טאטע מאמע איז אזוי ווי ער איז מיר מכבד און ער מאכט איך זאל רוען צווישן ענק.


בנוגע צעטיילן די קלאס; איך הער דיין געבעט, קען זיין אויף זומער אין קעמפ וועל איך צעטיילן די עלטערע זאלן לערנען באזונדער, איך קען נאכנישט זאגן אז אזוי גייט זיין; נאכן זומער וועט מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף שוין צעטיילט ווערן די כתה.


יעצט איז א צייט וואס דו קענסט ווערן א גרויסער צדיק; דו ביסט צען יאר אלט, קענסטו יעצט זוכה זיין צו גיין אויף די וועג פון צדיקים. געוואוין זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן, רעד אויף דיין שפראך, אין אידיש; בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט זיין א גרויסער צדיק.


אויך זאלסטו היטן דיינע אויגן; ווען דו גייסט אין גאס זאלסטו פרובירן קוקן אויף די ערד, פרוביר ווי ווייניגער אויפהייבן די אויגן. אז מען היט די אויגן קען מען נאכדעם לערנען און דאווענען בקדושה ובטהרה.


פון דיין ראש ישיבה.


 

#107 - פון די מצוה פון כיבוד אב ואם פארדינט מען נאר
כיבוד אב ואם, ישועות, נסים, מירון

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהר-בחוקותי, כ"ד אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


ברוך ה' איך בין צוריק געקומען פון ארץ ישראל געזונטערהייט.


איך בין געווען ל"ג בעומר אין מירון, איך האב אסאך מתפלל געווען פאר דיר. איך האב אלעמען אינזין, איך בעט פאר אלעמען בכלליות, אבער דיין נאמען איז עפעס אנדערש, איך בעט פאר דיר בפרטיות. גלייב מיר, איך ווארט אויף דיין ישועה נאך מער ווי דו אליינס ווארטסט, אדער על כל פנים פונקט ווי דו ווארטסט דערויף; עס שטעכט מיר אין הארץ ווען איך טראכט פון דיר, איך גלייב אז דו וועסט בקרוב אויפגעראכטן ווערן.


איך האב געהאט א נס אין מירון. איך בין געווען ביי מיין טאטע'ס הדלקה - אין חדר פון זיין בית המדרש מראה יחזקאל קארלסבורג, נאכן הדלקה, נאך די טענץ האב איך געטראכט אז איך לויף שוין ארויף צו די מערה, איך וויל מיטהאלטן די הדלקה, די פייערדיגע טענץ. נאכדעם טראכט איך אז מיין טאטע גייט יעצט מאכן די סעודה, וועל איך בלייבן, איך וויל טון כיבוד אב ואם, זיצן ביי זיין טיש, איך וועל שוין גיין שפעטער.


נאך די סעודה האט מען געהערט די שרעקליכע נייעס; איך ווייס נישט אויב איך וואלט געווען ביי יענעם פלאץ, קען זיין יא, קען זיין נישט - על כל פנים פון די מצוה פון כיבוד אב ואם פארדינט מען נאר, בזה ובבא.

#106 - די שענסטע זאך איז צו זען ווי א קינד איז מכבד די עלטערן
כיבוד אב ואם, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אמור, י"ד אייר, פסח שני, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב געהערט זייער שיינע זאכן אויף אייך; מיין ווייב תחי' זאגט מיר זי האט געזען ביי די פרויען צאמקום ווי שיין איר נעמט אויף אייער מאמע. אייער מאמע איז אנגעקומען אינמיטן די שיעור, איר האט זיך אויפגעשטעלט און איר געגעבן א גוטע פלאץ, מיט אזויפיל דרך ארץ.


דאס איז די שענסטע זאך וואס קען נאר זיין, צו זען ווי א קינד איז מכבד די עלטערן. ליידער זעט מען דאס נישט ביי אנדערע, נאך די חתונה פארגעסן די קינדער פון די עלטערן, אדער מאכט מען זיך ווי מען פארגעסט.


בזכות כיבוד אב ואם זאלט איר זוכה זיין צו אלע ברכות פון די תורה, "לְמַעַן יַאֲרִכוּן יָמֶיךָ (שמות כ, יא)".

#105 - אפילו ווען מ'ליידט פון עלטערן, דארפן מען זיי ווייטער מכבד זיין
כיבוד אב ואם

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי קדושים, ו' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מאנסי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך ווייס וואס דו ביסט אריבער אלע יארן מיט דיינע עלטערן, איך געדענק ווי זיי האבן דיר נאר דערקוטשעט און סעקירט אויף יעדע זאך, זיי האבן אלץ געקוקט שלעכט אויף דיר; איך געדענק ווען דו ביסט געווען א יונגער בחור ווי זיי האבן דיר גע'רודפ'ט פאר גארנישט און פאר נישט, וואס דו האסט געטון האט מען נאר געהאט טענות.


מיט דעם אלעם דארפסטו וויסן אז א טאטע און א מאמע דארף מען מכבד זיין; מען דארף זייער אכטונג געבן ווי אזוי מען רעדט צו זיי און ווי אזוי מען באגייט זיך מיט זיי, עס האט נישט צו טון אויב מען איז אריבער שוועריקייטן פון זיי אדער מען קומט זיך אויס מיט זיי, טאטע מאמע דארף מען מכבד זיין ווייל אזוי זאגט דער אייבערשטער; עס שטייט אין די תורה (שמות כ, יב): "כַּבֵּד אֶת אָבִיךָ וְאֶת אִמֶּךָ"; אן קיין תנאים, אפילו מען ליידט פון זיי דארף מען זיי ווייטער מכבד זיין.


די הייליגע חכמים דערציילן אונז (ירושלמי פאה ג.) מען האט געפרעגט דעם הייליגן תנא רבי אליעזר: "עַד הֵיכָן הוּא כִּיבּוּד אָב וָאֵם", ביז וויפיל איז א מענטש מחויב צו מכבד זיין זיינע עלטערן? האט רבי אליעזר געענטפערט: "וְלִי אַתֶּם שׁוֹאֲלִין?!" וואס פרעגט איר מיר, "לְכוּ שָׁאֲלוּ לְדָּמָה בֶּן נְתִינָה", גייטס פרעגטס דמה בן נתינה, "רֹאשׁ פְּטַרְבּוֹלֵי הָיָה", ער איז געווען א גרויסער גענעראל, "פַּעַם אַחַת הָיְתָה אִמּוֹ מְסֲטַרְתּוֹ", איינמאל האט אים זיין מאמע געשלאגן מיט א שיך, "בִּפְנֵי כָּל בּוּלֵי שֶׁלּוֹ", פארנט פון די סאלדאטן, "וְנָפַל קוֹרְדְקוֹן שֶׁלָּהּ מִיָדָהּ", אינמיטן שלאגן איז אראפגעפאלן די שיך פון אירע הענט, "וְהוֹשִׁיט לָהּ שֶּׁלֹּא תִּצְטַעֵר", האט ער זיך אראפגעבויגן אויפצוהייבן די שיך און דאס געגעבן פאר זיין מאמע אז זי זאל זיך נישט דארפן אראפבייגן און זיך מצער זיין; זעט מען אז אפילו מען כאפט פון א טאטע מאמע דארף מען זיי ווייטער מכבד זיין.


יעצט אז דו האסט שוין חתונה געהאט, דו וואוינסט מער נישט ביי זיי - איז דיר גרינגער צו מכבד זיין דיינע עלטערן. דו האסט חתונה געהאט, דו האסט אן אשת חיל, זי איז מיט דיר, זי קוקט שיין אויף דיר; וועט דיר זיין אסאך גרינגער צו קענען נעמען און שלינגען ווען זיי זאגן דיר אריין.


מיין נישט אז איך פארשטיי דיר נישט, איך ווייס זייער גוט וואס דו ביסט אריבער און וואס דו גייסט נאך אלץ אריבער; יעדעס מאל דו גייסט צו זיי שפירסטו ווי א גארנישט, זיי זוכן נאר קריטיק און טראכטן נאר שלעכטס אויף דיר און דיין ווייב; מיט דעם זאלסטו זיי מכבד זיין, זאלסט גיין צו זיי. זיי דן לכף זכות דיינע עלטערן, זיי האבן זייער וועג ווי אזוי זיי זענען אויפגעוואקסן; ביי זיי איז א פארמאכטע סוועטער ביז די האלז א געפערליכע זאך, זיי מיינען נישט קיין שלעכטס, זיי ווייסן נישט אנדערש.


אין דעם זכות וואס דו וועסט זיי מכבד זיין וועסטו זוכה זיין צו קינדער און קינד'ס קינדער וואס וועלן דיר ברענגען נאר נחת.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#104 - תהילים איז אן אונטערליינער
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון אייך אז איר זאגט תהילים, איר האט מסיים געווען פאריגע וואך שבת די ניין און זיבעציגסטע מאל תהילים; דאס וועט מיט גיין מיט אייך א גאנץ לעבן, דאס וועט אייך אונטערליינען; דער רבי זאגט אז תהילים איז אן אונטערליינער אויף וואס מען קען זיך גוט אנליינען.


אייער מאמע שרייבט מיר אז זי איז זייער איבערגענומען פון די חינוך וואס איר האט געלערנט א גאנצע זמן אין בית פיגא; איר העלפט, איר זענט פרייליך, איר מאכט אלעמען פרייליך.


בנוגע א שידוך; אייערע עלטערן שרייבן מיר כסדר אז זיי ווילן שוין זייער איר זאלט א כלה ווערן, בעטס דעם אייבערשטן עס זאל שוין אונטערקומען אייער שידוך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#103 - גיי אהיים צו דיינע עלטערן אויף פסח
כיבוד אב ואם, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האלט דו זאלסט יא אהיים גיין צו דיינע עלטערן אויף פסח; דו האסט טייערע עלטערן, דיין טאטע מאמע זענען זייער אויסנאם וואוילע מענטשן – דארפסטו זיין ביי זיי אויף יום טוב.


איך נעם נישט קיין געסט אויף פסח, אויסער די בחורים וואס האבן נישט קיין עלטערן, זיי האבן נישט קיין שטוב.


איך זוך זיך נישט ארויסצודרייען פון דיר, דו ביסט ביי מיר זייער חשוב; איך זאג דיר וואס איז ריכטיג, דו וועסט מיר שפעטער אין לעבן באדאנקען.


 

#102 - נעם דעם רבי'ן פאר דיר, מאך נישט קיין רעש און קיין טומל
כיבוד אב ואם, יבנאל, חסידות ברסלב, אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ד אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס דארפסטו מצער זיין דיין טאטע מאמע, וואס דארפן זיי וויסן בכלל אז דו שעפסט חיות פון רבי'ן? לדעתי קענסטו דאס באהאלטן פון זיי, בפרט ווען זיי זאגן קלאר עס שטערט זיי נישט אז דו הערסט שיעורים און אז דו האסט חיות פון די הייליגע ספרים; זיי בעטן דיר נאר אז דו זאלסט נישט מאכן קיין רעש און א טומל, קענסטו דאס באהאלטן פון זיי.


נעם דעם רבי'ן פאר דיר, מאך נישט קיין רעש און קיין טומל. אז דו ווילסט פארן קיין יבנאל - זאלסטו פארן געזונטערהייט, וואס דארפן דיינע עלטערן מיטהאלטן אז דו פארסט? אז דו ווילסט גיין צו די חבורות זיך מחזק זיין - זאלסטו גיין געזונטערהייט, אבער וואס דארפסטו יעדן איינעם מודיע זיין וואו דו גייסט? דאנק דעם אייבערשטן אז דיין ווייב איז דיר נישט קיין מונע, זי האלט דיר נישט אפ, קענסטו דאך דינען דעם אייבערשטן אזוי שיין, אזוי זיס, אן מחלוקות.


איי וועסטו פרעגן, וואס וועסטו טון ראש השנה? ראש השנה דארפן דאך אלע קומען קיין אומאן; ביז ראש השנה איז דא אסאך צייט, קענסט נאך אסאך מתפלל זיין דו זאלסט זוכה זיין צו קומען צום רבינ'ס ראש השנה, אלע דארפן מתפלל זיין אויף דעם, מען האט דאך געזען וואס האט פאסירט פאריאר תשפ"א ווען די גרעניצן זענען געווארן פלוצלונג פארשלאסן, ווער ווייסט וואס גייט זיין די יאר ראש השנה תשפ"ב הבא עלינו לטובה? קיינער ווייסט נישט וואס גייט זיין, קיינער איז נישט פארזיכערט, אלע דארפן מיר אנקומען צו תפילה; אבער ביז ראש השנה איז דאך ממש א שאד זיך צו קריגן.


ליין איבער דעם בריוו אפאר מאל, ליין עס נישט שנעל; וועסטו זען א וועג ווי אזוי דו זאלסט קענען דינען דעם אייבערשטן, שפירן די זיסע געשמאקע איינגענעמע ליכטיגקייט פונעם אייבערשטן - אן קיין מחלוקות, אן קריגערייען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#101 - עס זאל דיר גארנישט אנגיין
תפילות אויף אידיש, כיבוד אב ואם, שידוכים, סבלנות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת כי תשא, כ' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה


בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט זוכה זיין צו זיין פרייליך, עס זאל דיר גארנישט אנגיין; בעט די ווערטער:


"רבונו של עולם העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, עס זאל מיר גארנישט אנגיין, איך זאל נישט ווערן נערוועז.


הייליגער באשעפער העלף מיר, איך ווייס נישט וואס צו טון; איך ווער אזוי נערוועז פון יעדע קלייניקייט, איך ווער אויס פרייליך ביז איך גיי אריין אין כעס און עצבות, העלף מיר איך זאל זיך קענען שטארקן און אלץ בלייבן פרייליך".


איך האף דו וועסט בקרוב טרעפן דיין שידוך. אויב דו וועסט זיך ווייטער פירן ווי עס דארף צו זיין וועסטו זיך מאכן א גוטע נאמען און מאכן א נחת רוח פאר דיינע עלטערן.

#100 - טענה זיך נישט מיט דיין ווייב
כיבוד אב ואם, שלום בית, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת תרומה-זכור, ז' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער שטארק, טענה זיך נישט מיט דיין ווייב תחי'; זיי נישט ברוגז אויף איר, זי איז נישט שולדיג; זי ווערט צעריסן צווישן דיר און אירע עלטערן. פון איין זייט וויל זי זיין א געטרייע ווייב, זי וויל גיין מיט דיר, פון די צווייטע זייט רעדט איר טאטע און מאמע צו איר כל דבר אסור אויף ברסלב, זי קען עס נישט נעמען; עס איז איר גרינגער צו שרייען אויף דיר ווי זי זאל זיך קריגן מיט אירע עלטערן, זיי שרעקן איר אן זייער שטארק.


זאג איר די ווערטער איין מאל און נאכאמאל: "מיין לעבן, מיין חיות - איז פון די רבי; אויב דו ווילסט נישט, דו שעמסט זיך - וועל איך פרובירן אז קיינער זאל נישט וויסן, קיינער זאל נישט זען; איך וועל אלעס טון פאר דיר דו זאלסט זיין פרייליך", און אז זי שרייט ווייטער זאלסטו נישט ווערן ברוגז אויף איר. זי איז נעבעך א רחמנות, זי איז נישט שולדיג. זאג איבער נאכאמאל: "איך באקום לעבן פון די רבי, אז דו האסט מורא פון דיינע עלטערן וועל איך מער אכטונג געבן; איך וועל אלעס טון פאר דיר דו זאלסט זיין פרייליך".


וואס זאלן מיר טון אז דער רבי איז אזוי פארשעמט? וואס קען מען טון אז מען רעדט אויפ'ן רבי'ן אזעלכע לשון הרע'ס, מען באשמוצט אונז אז מיר האלטן נישט די תורה חס ושלום; דאס אלעס איז לשון הרע און הוצאת שם רע. די אלע וואס האבן א חלק אין די הוצאת שם רע - די האבן נישט קיין מחילה, ווייל זיי זענען גורם אז בחורים און אינגעלייט וואס דארפן התחזקות זיך צו דערהאלטן, מיט'ן רבינ'ס חיזוק וואלטן זיי געווען ערליכע אידן, אבער נאכן הערן אזויפיל לשון הרע וויל מען נישט האבן צוטון מיט ברסלב, מען וויל נישט די קינדער זאלן האבן צוטון מיט ברסלב.


שטארק זיך, באלד וועלן ווערן פון אלע מניעות - נעימות; עס וועט דיר זיס ווערן, דיין ווייב וועט דיר העלפן, זי וועט דיר זיין אן עזר פאר עבודת השם.


א פרייליכן שבת.

#99 - בעטסט דעם אייבערשטן צו פאלגן טאטע מאמע מיט שמחה
תפילות אויף אידיש, כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תרומה, ד' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר האט ספעציעלע עלטערן, אייערע עלטערן זענען זייער חשוב און טייער.


עס איז זייער א גרויסע מצוה ווען מען פאלגט די מאמע מיט די שטוב ארבעט, מען העלפט ארויס מיט אלעס וואס זי דארף; אז עס איז אייך שווער זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן איר זאלט זיך קענען שטארקן און טון די ארבעט אין שטוב מיט שמחה.


דא האט איר א תפילה אויף וואס צו בעטן:


"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, אִיךְ דַאנְק דִיר פַאר מַיינֶע טֵייעֶרֶע עֶלְטֶערְן, אִיךְ הָאבּ דִי בֶּעסְטֶע טַאטֶע אוּן דִי בֶּעסְטֶע מַאמֶע; שְׁכּוֹחַ אֵייבֶּערְשְׁטֶער פַאר אַלֶעס וָואס דוּ גֶעבְּסְט מִיר.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זִי קֶענֶען שְׁטַארְקְן אוּן טוּן דַיין וִוילְן, אִיךְ זָאל פוּן הַיינְט אוּן וַוייטֶער לִיבּ הָאבְּן צוּ הֶעלְפְן מַיינֶע עֶלְטֶערְן; וֶוען מַיין מַאמֶע בֶּעט מִיר עֶפֶּעס זָאל אִיךְ דָאס טוּן מִיט אַ שִׂמְחָה, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל פָאלְגְן מַיינֶע עֶלְטֶערְן אוּן זֵיי בְּרֶענְגֶען נָאר נַחַת".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#98 - ווען מ'רעדט פון אייך, איז דאס א גרויסע הפצה
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, הפצה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תרומה, ד' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר מיינט איר טוט נישט קיין הפצה? נישטא נאך א תלמידה וואס זאל אזוי פארשפרייטן דעם הייליגן רבי'ן ווי אייך; ווייל ווען מען פירט זיך שיין, מען גייט אנגעטון איידל, מען רעדט איידל, מען איז גוט צו אנדערע און מען פירט זיך מיט דרך ארץ צו עלטערע - דאס איז די גרעסטע הפצה. אלע פרעגן: 'ווער איז די איידעלע מיידל? ווער איז זי? וואו לערנט זי? זי איז אזא איידעלע, אזא טייערע'; ווען מען הערט אז די מיידל האט מיט ברסלב, הייבן אלע אן טראכטן: 'מיר וועלן אויך אריינקוקן אין די ספרים, זען וואס ברסלב לערנט; מיר וועלן אויך אויסהערן שיעורים און נעמען די קונטרסים, מיר זעען אז עס איז דא עפעס אין ברסלב, ברסלב פארקויפט איידלקייט, ריינקייט און פרייליכקייט'.


אייער עלטערן ווילן נישט איר זאלט גיין הפצה, זי ווילן נישט איר זאלט אויסטיילן וכו' - זאלט איר זיי אויסהערן, ווייל איר זענט סיי ווי א גרויסע מפיצה; איר ווייסט נישט וויפיל אויגן קוקן אויף אייך, איר ווייסט נישט ווי אלע אייערע חבר'טעס, שכנים און משפחה וכו' - קוקן אויף אייך.


ווען מען רעדט א שמועס און עס קומט אויס מען זאל רעדן פון אייך, הייבן אלע אן רעדן פון ברסלב; אזוי איז מיט אלע תלמידות פון בית פיגא און אלע חתונה געהאטע ווייבלעך וואס געהערן אין קהילות ברסלב. ווען מען שמועסט פון זיי קומט אריין אטאמאטיש א שמועס פון ברסלב; א טייל הייבן אן שפעטן, אנדערע מאכן חוזק און אנדערע טראכטן שטילערהייט 'מיר דארפן אריין קוקן אין די זאך, זען וואס ברסלב געבט פאר מענטשן אז מענטשן ווערן אזוי צוגעקלעבט צו דעם'.


פאלגט אייער עלטערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#97 - אז דיין ווייב וויינט, זאלסטו איר אויסהערן און בארואיגן
כיבוד אב ואם, שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תרומה, ב' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווער נישט פארלוירן ווען דיין ווייב וויינט, געב נאר אכטונג זי זאל נישט וויינען פון דיר, דו זאלסט איר נישט וויי טון.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא נט.): "לְעוֹלָם יְהֵא אָדָם זָהִיר בְּאוֹנָאַת אִשְׁתּוֹ", מען דארף אכטונג געבן נישט וויי טון די ווייב, "שֶׁדִּמְעָתָהּ מְצוּיָה", ווייל די נאטור ביי פרויען איז אז זיי זענען זייער געפיליש, זיי וויינען שנעלער; זאלסט אכטונג געבן איר נישט וויי צו טון.


ווען זי וויינט פון איר מאמע וכו' זאלסטו איר אויסהערן און בארואיגן, און חס ושלום אפלאכן פון די עלטערן. עס וועט נישט לאנג נעמען ביז איר וועט האבן קינדער און איר וועט אויך זאגן פאר די קינדער ווי אזוי זיך צו פירן; עלטערן מעגן זאגן פאר קינדער ווי אזוי זיך צו פירן, נישט נאר זיי מעגן זאגן - נאר מען דארף זאגן, נישט נאר פאר די חתונה דארף מען זאגן פאר די קינדער ווי זיך צו פירן נאר נאך די חתונה דארף מען אויך זאגן; עס איז נישט עק וועלט אז די עלטערן זאגן ווי אזוי זיך צו פירן.


זיי קלוג, בוי איר אויף; רעד צו איר שיין, רעד צו איר ווייך, זי זאל שפירן זיכער מיט דיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#96 - ווי אזוי אויסצופוצן פאלשע ציין אום שבת
כיבוד אב ואם, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תרומה, ד' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך אז איר זענט אזוי שיין מכבד אייערע עלטערן, איר געבט אכטונג אויף אייער מאמע, איר טוט אלעס פאר איר; אין דעם זכות זאלט איר זוכה זיין צו ערליכע אידישע דורות, בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצוות.


בנוגע די שאלה אויב מען מעג אויספוצן שבת פאלשע ציין; איר טוט דאס א גאנצע וואך פאר אייער מאמע, איר ווילט וויסן אויב שבת מעג מען דאס טון.


עס איז דא א וועג ווי אזוי מען זאל מעגן אויספיצן די ציין שבת, אבער מען דארף וויסן דאס צו טון זייער פארזיכטיג לויט די הלכות. די ערשטע תנאי דארף זיין, עס מוז זיין א באזונדערע בארשט פאר שבת, מען קען נישט נוצן סתם א בערשטל, עס דארף זיין א ספעציעלע בארשט פאר שבת, אויך זאל די בארשט זיין פון ווייכע האר, פון פלאסטיק. לייגט אריין די ציין אין וואסער, ווען עס ליגט אין די וואסער קען מען דאס אויספיצן און ווען מען ענדיגט דאס אויסצופיצן זאל מען נישט אויסקוועטשן און נישט אויסרייניגן דעם בערשטל.


נישטא קיין ווערטער ארויסצוברענגען דאס גרויסקייט פון קינדער וואס העלפן זייערע עלטערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#95 - לאזט אייער מאמע ארויסגעבן אירע ווייטאגן
כיבוד אב ואם, שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת משפטים, כ"ו שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויף אייער פראגע וואס צו טון מיט אייער מאמע תחי', זי רעדט זיך זייער אסאך אויס צו אייך און אסאך מאל הייבט זי אן וויינען פון וואס עס גייט אריבער אויף איר; זי רעדט אסאך קעגן אייער טאטע און עס שטערט אייך זייער, איר ווייסט נישט וואס צו טון, איר ווערט זייער צעבראכן ווען איר טראכט דערפון, איר פרעגט אויב איר זאלט ווייטער רעדן מיט איר.


איר זענט נישט די ערשטע מיט דעם פראבלעם און נישט די לעצטע, יעדע צווייטע מענטש האט די פראגע. ווייל ווען מען פארעלטערט זיך הייבט זיך אן א נייע פרשה, ווען מען מאכט חתונה די קינדער דעמאלט קומט ארויס דעם אמת פון לעבן; אויב האט מען געלעבט אין די יונגע יארן שיין און זיס ווערט דעמאלט נאך שענער און נאך זיסער. אויב אבער אין די יונגע יארן האט מען נישט געהאט אמת'ע שלום בית, מען האט געלעבט פאר אנדערע, מען איז געקומען, געגאנגען און געפארן וכו' וכו', דעמאלט ווען מען פארעלטערט זיך, ווען עס גייט זיך שוין נישט, עס קומט זיך שוין נישט און עס פארט זיך שוין נישט - דעמאלט הייבן זיך דאס פארפאלק אן צו קריגן השם ישמרינו.


אוודאי זאלט איר רעדן מיט איר, ערשט יעצט ווען זי גייט אזויפיל אריבער, זאלט איר אויפהייבן דעם טעלעפאן ווען זי רופט און איר מחזק זיין.


די גרעסטע מצוה איז העלפן א מאמע; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פאה א, א): "אֵלּוּ דְּבָרִים שֶׁאָדָם אוֹכֵל פֵּירוֹתֵיהֶן בָּעוֹלָם הַזֶּה, וְהַקֶּרֶן קַיֶּמֶת לּוֹ לָעוֹלָם הַבָּא: כִּיבּוּד אָב וָאֵם וְכוּ'", דער אייבערשטער באצאלט שכר פאר די מצוה פון כיבוד אב ואם, סיי אויף די וועלט און סיי אויף יענע וועלט; עס וועט אייך צוריקקומען ביי אייערע קינדער. אייערע קינדער וועלן רעדן מיט אייך, זיי וועלן אייך מחזק זיין; ווייל אזוי ווי א מענטש פירט זיך מיט זיינע עלטערן, אזוי וועלן זיינע קינדער זיך פירן מיט אים.


לאזט איר רעדן, לאזט איר ארויסגעבן אירע ווייטאגן און נאכדעם זאלט איר איבערנעמען דאס ווארט, איר זאלט אנהייבן דערציילן פון די אייניקלעך, דערציילט איר זיסע זאכן פון אייערע קינדער; דאס וועט איר מחי' זיין. דערציילט איר פון אייער לעבן, ווי גליקליך איר זענט, ווי שיין איר לעבט; דאס וועט איר געבן פרישע כוחות.


פון צייט צו צייט זאלט איר זי גיין באזוכן און איר זאלט איר רופן צו אייך אין שטוב; וועט איר זוכה זיין צו די ברכות וואס דער אייבערשטער בענטשט.