בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#244 - מיט תפילה וסבלנות וועלן די עלטערן זיך איבערבעטן און קומען צו שמחות
כיבוד אב ואם, שלום, משפחה, סבלנות, לשון הרע

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיינע ליבע טייערע ... און ...


מזל טוב פאר ענקער נייע געבוירענע אינגל נחמן נתן נרו יאיר. דער רבי האט אמאל געזאגט (ימי מוהרנ"ת חלק ב', סימן לב): "נחמן נתן לאכט פון דער וועלט"; זאל דער אייבערשטער ענק העלפן ענק זאלן נישט אויפהערן לאכן, עס זאל זיין ביי ענק נאר גליק און פרייד, ענק זאלן לעבן מיט ליבשאפט און פרידן מיט אלע קינדער אינאיינעם.


איך האב גרויס ווייטאג פון דעם וואס ענק גייען אריבער, עס טוט זייער וויי, ווען די עלטערן וויל נישט מיטהאלטן די שמחות, און ווען די עלטערן ווילן נישט רעדן מיט ענק פאר די איין זינד, אז איר זענט ברסלב'ער חסידים, דאס איז אלעס פון די לשון הרע'ס וואס מען רעדט אויפן הייליגן רבי'ן און אויף זיינע תלמידים.


ענק זאלן נאכאלץ פרובירן רופן די עלטערן און חס ושלום נישט רעדן אין שטוב צווישן די קינדער קיין איין ווארט פון די גאנצע פרשה, נישט צעמישן די קינדער, און מיט תפילה וסבלנות וועלן די עלטערן איין טאג זיך איבערבעטן און קומען צו ענקערע שמחות און ווערן פאראייניגט.


דער אייבערשטער זאל שוין שיקן אליהו הנביא וואס וועט מאכן שלום אויף די וועלט, אזוי ווי עס שטייט (מלאכי ג, כד): "וְהֵשִׁיב לֵב אָבוֹת עַל בָּנִים".

#243 - דיין טאטע איז אלט און שוואך, גיי אריבער יעדן טאג אים צו באדינען
כיבוד אב ואם, מוסר, מורה דרך

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


זיי נישט בייז אז איך זאג דיר מוסר, איך וויל נאר דיין אייביגע גוטס.


האסט אן אלטן טאטן, אלט און שוואך, קיינער קוקט זיך נישט אום אויף אים; פארוואס זאלסטו נישט אריבערגיין יעדן טאג אים משמש זיין? עס איז דאך די גרעסטע מצוה אויף דער וועלט מכבד זיין א טאטע, משמש זיין א טאטע; איך וויל נישט זאגן פאר אנדערע וואס צו טון, הלוואי זאל איך אליינס זיין אן ערליכער איד, אבער דו זאגסט מיר שטענדיג: "דער ראש ישיבה זאל מיר זאגן ווי צו לעבן", "דער ראש ישיבה זאל מיך פאררעכטן אויב איך טו נישט גוט" – דערפאר זאג איך דיר.


דיינע אלע עבודות השם וואס דו דינסט דעם אייבערשטן איז זייער הייליג און חשוב, אבער די מצוה פון כיבוד אב ואם, אז מען האט אן אלטע שוואכע טאטע וואס ליגט אין בעט - ווי קען מען זיך פטר'ן מיט צושטעלן אן ערל? פארוואס זאלסטו נישט גיין יעדן טאג אים משמש זיין?


איך האב געלערנט כיבוד אב ואם פון מיינע עלטערן; מיין טאטע שליט"א, מיין מאמע תחי' – כל זמן זיי האבן געהאט זייערע עלטערן – האבן זיי טאג און נאכט באדינט די עלטערן. אויך מיין שווער שליט"א, כל זמן זיינע עלטערן האבן געלעבט – האט מען אים געזען טאג און נאכט משמש זיין די עלטערן.


איך שרייב דיר, איך וויל זאלסט אריינכאפן צו קענען טון די מצוה.

#242 - ווען א מאמע שרייט, בלייבט מען שטיל
כיבוד אב ואם, בזיונות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען א מאמע שרייט - בלייבט מען שטיל; אפילו מען האט וואס צו ענטפערן און מען האלט מען איז גערעכט - טאר מען נישט ענטפערן.


כיבוד אב ואם איז פון די הארבסטע מצוות וואס איז דא, עס איז אזוי גרויס אז די תורה גלייכט צו מכבד זיין עלטערן - צו מכבד זיין דעם אייבערשטן (מכילתא פרשת יתרו, פרשה ח); דער אייבערשטער זאגט: "מען דארף מורא האבן פון מיר און מיך מכבד זיין", אזוי אויך זאגט דער אייבערשטער, "דארף מען מורא האבן פון די עלטערן און זיי מכבד זיין".


נאך זאגן די הייליגע חכמים (תנא דבי אליהו רבא, פרק כו) "כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ שֶׁל הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, וְאֵין הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְבַקֵּשׁ מֵהָאָדָם רַק שֶׁיְכַבֵּד אָב וָאֵם", דער אייבערשטער זאגט: די גאנצע וועלט איז מיינ'ס - איך האב עס באשאפן, און איך בעט פון ענק נאר איין זאך, אז איר זאלט מכבד זיין ענקערע עלטערן".


ווען מען באקומט א בזיון און מען שווייגט אפ, מען ענפערט נישט - איז מען זוכה צו קומען צו די העכסטע מדריגה, צו 'כתר'; ענטפער נישט ווען דו באקומסט א בזיון, און אודאי און אודאי ווען דיינע עלטערן זאגן דיר אריין אדער שרייען דיך אן - זאלסטו פארמאכן די ליפן, פארמאכן די מויל; שטיין מיט דרך ארץ אויסהערן וואס זיי זאגן און נישט ענטפערן.


מיין ליבער ברודער, מיין הארציגער חבר, געוואוין זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן, דערצייל דעם אייבערשטן אלעס וואס גייט אריבער אויף דיר, דערצייל אים דיין ווייטאג, דערצייל אים די גאנצע פרשה דיינע, אז דיינע עלטערן האבן זיך גע'גט און אלעס וואס גייט אריבער; גלייב מיר, דו וועסט זיך אזוי גוט שפירן, א ליכטיגקייט וועט דיך ארומנעמען, דו וועסט שפירן אביסל פון די טעם וואס מען שפירט אין גן עדן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#241 - א טאטע מאמע טיילט מען נישט איין וואס צו טון
כיבוד אב ואם

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר, איך טראכט פון דיר און איך האף אז אלעס איז גוט ביי דיר.


א טאטע מאמע טיילט מען נישט איין וואס צו טון; אפילו די געשוויסטער זאגן מען מוז טון אזוי, און מען מוז זיי איינטיילן.


אז דיינע געשוויסטער זאגן דיר זאלסט נישט אריינלאזן די מאמע וכו' - זאלסטו זיי נישט אויסהערן, און ווען זי וויל קומען - זאלסטו איר אויפנעמען מיט שמחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#240 - בלייבט אין שטוב ביינאכט, גייט נישט צו חבר'טעס
כיבוד אב ואם, חברים, חיזוק פאר מיידלעך

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא קרית ברסלב ליבערטי


בלייבט אין שטוב ביינאכט, גייט נישט צו חבר'טעס; אפילו איר האט גאר גוטע חבר'טעס - איז בעסער איר זאלט בלייבן אין שטוב העלפן מיט די שטוב ארבעט.


איר האט נאך די מעגליכקייט צו העלפן אין שטוב בלויז א קורצע צייט, ווייל אט אט גייט איר א כלה ווערן און בויען אייער אייגענע שטוב; איז בעסער איר זאלט בלייבן אין שטוב העלפן מיט די שטוב ווירטשאפט.


געדענקט, נישטא גרעסערס ווי העלפן א מאמע, נישטא בעסערס ווי מאכן א פארגענוגן פאר די מאמע.


בזכות העלפן די מאמע אפילו ווען עס איז נישט גרינג - וועט איר האבן א גוטע און זיסע לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#239 - איך האב די שענסטע לעבן, די בעסטע וואס איז מעגליך
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, קנאה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא קרית ברסלב ליבערטי


איך הער גאר גוטע גריסן פון אייערע לערערינס אויף אייך, ווי שיין איר פירט זיך אויף, פון אייער דרך ארץ און מידות טובות. איך וועל איבערגעבן פאר אייערע עלטערן די גוטע גריס, זיי וועלן זיך זיכער פרייען, עס וועט זיי צוגעבן א שטיק געזונט.


בעטס אסאך דעם אייבערשטן אויף אן ערליכע שטוב, ערליכע שידוך, ערליכער מאן. די וואך האבן מיר אין די פרשה, לאה האט געבעטן אויף א ערליכע שידוך, זי האט געוואלט חתונה האבן מיט יעקב אבינו, און אפילו עס איז נישט געווען מעגליך פאר איר צו באקומען די שידוך האט דער אייבערשטער געמאכט זי זאל חתונה האבן מיט יעקב און אויפשטעלן אסאך שבטים, נאר ווייל זי האט אסאך געבעטן.


זייט קיינעם נישט מקנא, טראכטס 'איך האב די שענסטע לעבן, איך האב די בעסטע מאמע, איך האב די בעסטע וואס איז מעגליך'; דאנקט דעם אייבערשטן פאר אייערע עלטערן און פאר אלעס וואס ער געבט אייך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#238 - געבן א נאמען נאך די באבע
כיבוד אב ואם, נאמען

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תולדות, ג' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מזל טוב פאר דיין נייע געבוירענע מיידעלע, א מתנה באקומען פונעם אייבערשטן. דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט זוכה זיין איר מגדל זיין לתורה ולבעל תורה, ולחופה, ולמעשים טובים.


בנוגע וואס פאר א נאמען צו געבן, דיין שווער בעט דיר זאלסט געבן א נאמען נאך זיין מאמע און דיין ווייב האט נישט ליב די נאמען; זאג דיין ווייב אז מען טוט נישט אין לעבן וואס מען האט ליב, מען טוט וואס איז ריכטיג; ריכטיג איז צו געבן א נאמען נאך די באבע, זי איז געווען א צדיקת, זיך אוועקגעגעבן פאר תורה – איז גוט צו געבן א נאמען נאך איר.


כיבוד אב ואם איז אזוי גרויס, דער אייבערשטער זאגט: "עס איז אזוי ווי מען איז מיך מכבד" (קידושין ל:).


בעט דעם אייבערשטן זאלסט קענען אויפציען ערליכע דורות און זען אסאך נחת ביי דעם קינד און ביי אלע קינדער.


יהודית איז גאר א שיינע נאמען. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מגילה יג.) אויפן פסוק (דברי הימים א ד, יח): "'וְאִשְׁתּוֹ הַיְהֻדִיָּה יָלְדָה וְגוֹ', אמאי קרי לה יהודיה", פארוואס רופט מען בתי' בת פרעה מיט די נאמען יהודיה? "על שום שכפרה בעבודה זרה", ווייל זי האט געלייקנט אין פרעמדע געטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#237 - זאלסט שטענדיג זיין גרייט פאר דיינע עלטערן און פאר דיין ווייב'ס עלטערן
כיבוד אב ואם, שלום בית, דרך ארץ, שווער און שוויגער, נחת

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


דיין שווער און שוויגער הערן נישט אויף מיך רופן און אויך שיקן מעסעדזשעס ווי וואויל דו ביסט, ווי געטריי דו ביסט צו דיין ווייב און צו זיי, דו ביסט אזוי איבערגעגעבן, דו העלפסט ביי זיי אין שטוב, דו פאררעכסט זאכן וכו' וכו'.


דאס מאכט מיך טון נאך מיט בחורים, דאס געבט מיר כח צו מאכן נאך שידוכים. ווייל ווען אינגעלייט פירן זיך מיט יראת שמים און דרך ארץ באקום איך פרישע כוחות צו ווייטער ממשיך זיין.


גיי ווייטער אן מיט דיין דרך ארץ, זאלסט שטענדיג זיין גרייט פאר דיינע עלטערן און פאר דיין ווייב'ס עלטערן, און צו דיין ווייב זאלסטו רעדן אזוי ווי מען רעדט צום חשוב'סטן מענטש; ווייך, שיין און איידל.


שרייב מיר דיינע סיומים – וועסטו מיך מחי' זיין.

#236 - מכבד זיין שווער און שוויגער, אפילו ווען עס איז נישט אזוי בא'טעמ'ט
כיבוד אב ואם, שלום בית, שווער און שוויגער

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וירא, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דיין שווער און שוויגער זאלסטו מכבד זיין, אפילו עס איז דיר נישט אזוי בא'טעמ'ט. די הייליגע חכמים זאגן (מדרש שוחר טוב, שמואל-א, כד): "חַיָיב אָדָם בְּכָבוֹד חָמִיו כְּבִּכְבוֹד אָבִיו", א מענטש איז מחויב צו מכבד זיין זיין שווער פונקט אזוי ווי ער דארף מכבד זיין זיין טאטע.


בכלל זאלסטו וויסן דעם כלל אין לעבן: "מען טוט נישט וואס מען וויל און וואס מען האט ליב, מען טוט וואס איז ריכטיג"; אז דו האסט נישט ליב צו גיין צו דיין שווער און שוויגער - איז דאס דיין אייגענע פראבלעם, דאס טאר נישט צוריק האלטן דיין ווייב און דיך פון גיין.


וואס וועסטו טון אז דיינע קינדער וועלן זיך נישט באווייזן פאר דיר פון יאר צו יאר? און ווי אזוי וועסטו רעאגירן ווען דיין טאכטער וועט דיר זאגן שטילערהייט 'טאטי, מיין מאן לאזט מיך נישט קומען'? פינקט די זעלבע וואס דו האסט געזאגט פאר דיין ווייב.


דו ביסט נישט בעל הבית אויף דיין ווייב. ביי די אומות העולם איז דא די זאך אז א מאן געוועלטיגט אויף די ווייב, להבדיל ביי אידישע קינדער, די הייליגע פאלק - איז דער מאן נישט בעל הבית אויף די ווייב און נישט די ווייב בעלבאטעוועט אויפן מאן; ביידע האבן זיך ליב, ביידע שעצן זיך, און דער אייבערשטער ער איז דער בעל הבית, אים דארף מען פאלגן און זיין אונטערטעניגט אונטער אים.


היינט נאכט וועט זיין די ליל שישי שיעור אין אונזער נייער בית המדרש אין לינדען ניו דשערזי, אינאיינעם מיט א חנוכת הבית און א סיום אויף האלב ש"ס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#235 - איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין א שבת ביי מיינע עלטערן
כיבוד אב ואם, שמחה, שבת קודש, ספרי ברסלב, לשון הרע, אחדות, דף גמרא, שבועות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דעם פארגאנגענעם שבת פרשת נח בין איך געווען ביי מיינע עלטערן, איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין א שבת ביי זיי, איך האב זייער אסאך קונה געווען ווי צו פירן א שבת טיש מיט שמחה. מיין טאטע שליט"א מאכט הערליכע סעודות; מען זינגט, מען רעדט דברי תורה, אויך מאכט מען פרייליך פאר די קינדער, אלע זיצן פול מיט שמחה.


שבת נאכמיטאג בין איך געווען אין אונזער שטיבל, מען האט אפגעשמועסט אז עס וועט זיין א שיעור אום פינף דרייסיג. מיר האבן גערעדט פון די בלעטל וואס די פייגל האט צוריק געברענט אין איר מויל, און אזוי האט נח געוואוסט אז מען קען שוין ארויסגיין, עס איז מער נישט קיין סכנה. דאס מיינט מען די בלאט גמרא; אז מען לערנט יעדן טאג א בלאט גמרא, אפילו אן פארשטיין, מען זאגט די ווערטער - דעמאלט ווערט מען נישט פארשוועמט אינעם מבול, אזוי אויך די בלעטל פון רבינ'ס התחזקות און עצות.


מיר האבן זיך זייער מחזק געווען צו לערנען דעם רבינ'ס ספרים, אזוי ווי דער הייליגער רבי נתן האט געזאגט פאר זיין הסתלקות: "עזרא הסופר גייט אוועק פון די וועלט, (עזרא הסופר איז נסתלק געווארן עשרה בטבת, רבי נתן האט מרמז געווען אויף זיך אז ער האט געהאט נשמת עזרא הסופר) און טריף פסול איז זיך מתגבר, אזויפיל ווי עס איז היינט דא אלפים ורבבות טריף פסול; נאר איך האף, אז איין בלעטל פון רבינ'ס ספרים וועט זיין א תיקון אויף אלסדינג", דאס איז די בלעטל וואס די טויבעלע האט געברענגט פאר נח, אים ווייזן אז עס וועט קומען א רבי וואס וועט ראטעווען די וועלט פון ווערן פארשוועמט.


עס איז געווען זייער געשמאק צו זיצן מיט אנשי שלומינו. די בארא פארקער חבריא איז זייער א שיינע, מען האט זיך ליב, מען שפירט דאס גלייך ווי נאר מען קומט אריין אין שטיבל. מען דארף אבער אסאך תפילה נישט צו ווערן פארשלעפט פון די אלע לשון הרע'ס וואס מען רעדט אויפן רבי'ן, מען דארף געדענקען וואס איז אריבער אויף רבי נתן און וואס האט אים דערהאלטן ווען ער האט געהערט אלע לשון הרע'ס. ווען רבי נתן איז געקומען דעם ערשטן ראש השנה צום רבי'ן, האט דער רבי געזאגט די תורה פון ליקוטי מוהר"ן (חלק א', סימן ה'); פאר רבי נתן איז פארענטפערט געווארן א שטארקע קשיא, עס האט אים לאנגע יארן געשטערט 'וואס איז די זאך פון מחלוקות אויף צדיקים? וואס רעדט מען אויף צדיקים, וואס דארף מען הערן נישט גוטע זאכן?' און די ווערטער וואס דער רבי האט דעמאלט געזאגט "וְתַאֲמִין, כִּי כָּל מַצּוּתָא וּמְרִיבָה שֶׁיֵּשׁ בֵּין הַצַּדִּיקִים הַשְּׁלֵמִים אֵין זֶה אֶלָּא כְּדֵי שֶׁיְּגָרְשׁוּ סִטְרִין אָחֳרָנִין", דו דארפסט גלייבן אז די אלע מחלוקות וואס איז דא צווישן די צדיקים דאס איז נאר ווייל מען וויל דיך פארטרייבן פון זיי, "כְּשֶׁאַתָּה שׁוֹמֵעַ מְרִיבוֹת שֶׁבֵּין הַצַּדִּיקִים תֵּדַע, שֶׁזֶּה מַשְׁמִיעִין אוֹתְךָ תּוֹכָחָה עַל שֶׁפָּגַמְתָּ בְּטִפֵּי מֹחֲךָ", ווען דו הערסט רעדן אויף צדיקים זאלסטו וויסן אז דאס איז נאר ווייל מען וויל דו זאלסט תשובה טון אויף וואס דו האסט פוגם געווען; רבי נתן האט געזאגט: "ווען איך האב געהערט די תורה פון רבי'ן איז מיר גלייך פארענטפערט געווארן פארוואס מען רעדט אויף צדיקים און מען קריגט זיך השם ישמרינו, נאר מיך צו פארטרייבן, אז איך בין נישט ראוי צו זיין צווישן זיי".


איך בין צוריק געגאנגען צו מיין טאטע דאווענען, ווייל דאס איז מיין מצוה פון כיבוד אב ואם. אפילו אין די צייטן וואס איז א חשיבות צו דאווענען מיט אנשי שלומינו, ווי צום ביישפיל יום טוב שבועות; אויב בין איך איינגעשטאנען ביי מיינע עלטערן - בין איך געבליבן דאווענען ביי זיי צוליב כיבוד אב ואם. איין יאר האב איך זייער געוואלט דאווענען מיט מוהרא"ש יום טוב שבועות, איך האב געוואלט האבן די זכות פון ניצול ווערן פון עולם התוהו, וואס דער רבי האט געזאגט, ווער עס וועט קומען צו אים אין די דריי זמנים 'ראש השנה, שבת חנוכה און שבועות' - וועט געראטעוועט ווערן פון עולם התוהו, בין איך געגאנגען דאווענען ותיקין ביי מוהרא"ש, און נאך ותיקין בין איך געבליבן אויף און מיטגעדאווענט ביי מיין זיידע (נישט איבער געדאווענט, נאר זיך מתבודד געווען אפאר שעה אונטערן טלית). איך האב געוויסט אז אויב שטיי איך איין ביי מיינע עלטערן - דארף איך זיי זייער מכבד זיין, און אז זיי וועט שטערן אז איך גיי דאווענען ערגעץ אנדערש - בין איך געבליבן אויף וכו'.


שבת אינדערפרי בין איך אויך געגאנגען צו אונזער שטיבל, איך האב געוואלט אפילו פאר אפאר מינוט זיצן אין די פיר ווענט פון היכל הקודש, לערנען אביסל מיינע שיעורים, אבער עס איז געווען פארשפארט; בין איך צוריק געגאנגען, איך האב געלערנט מיינע שיעורים; ח"י פרקים משניות, יום תהילים, גמרא, זוהר, ועוד - ביי מיין טאטע אין שול.


דיר בעט איך זייער, רוף דיינע עלטערן יעדן טאג, און אז דו וואוינסט נעבן זיי - זאלסטו יעדן טאג זיי גיין באגריסן, אפילו פאר א מינוט, גיין זאגן "א גוט מארגן", אדער "א גוטן טאג", אדער "א גוטן אווענט", מחי' זיין עלטערן און ארויסהעלפן מיט וואס זיי דארפן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#234 - שלאג נישט דיינע קינדער
כיבוד אב ואם, שמחה, חינוך הילדים, שבת קודש, מנין, שבת תשובה

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת האזינו ב', שבת תשובה, ז' תשרי, שנת תשפ"ד לפ"ק


 


לכבוד ... נרו יאיר


די וואך שבת איז די ערשטע שבת פון שנת תשפ"ד, זאלסטו זיין זייער פרייליך, ווייל אלעס גייט לויט די אנהויב; אז די אנהויב איז פרייליך - וועט שוין זיין פרייליך אלע שבתים. דער רבי האט אונז זייער אנגעזאגט מיר זאלן זיין שבת זייער זייער פרייליך (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז).


די וואך שבת איז שבת תשובה, מיר ליינען די הפטורה פון שובה ישראל. דער נביא זאגט (הושע יד, ג) טוט תשובה, "קְחוּ עִמָּכֶם דְּבָרִים וְשׁוּבוּ אֶל ה'"; מיט תורה ותפילה קען מען תשובה טון, זאלסטו שוין אנהויבן לערנען יעדן טאג א בלאט גמרא און א פרק משניות און בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג: "הייליגער באשעפער איך וויל היינט עפענען די הייליגע גמרא און די משניות", און אפילו דו פארשטייסט נישט די ווערטער וואס דו לערנסט - זאלסטו זאגן די ווערטער; דאס וועט דיך מטהר זיין.


אויך זאלסטו זיך שטארקן אין גיין אין שול דאווענען די דריי תפילות מיט מנין, און אויך זאלסטו זיך מתבודד זיין יעדן טאג אפאר מינוט.


בעט זיך איבער מיט יעדן איינעם, און אז דו האסט וויי געטון דיינע עלטערן - זאלסטו זיי איבערבעטן, און אז דו טשעפעסט דיין ווייב - זאלסטו איר איבערבעטן, וועט דיר דער אייבערשטער מוחל זיין.


שבת זאלסטו זיין פרייליך. שלאג נישט דיינע קינדער, אוי ואבוי אויב מען שלאגט די קינדער; עס מאכט נאר ערגער דעם מצב, פראסקען איז בכלל נישט קיין חינוך, ענדערש זאלסטו רעדן צו זיי נאכאמאל און נאכאמאל.


א פרייליכן שבת.


א גמר חתימה טובה.

#233 - געבן די געפיל פאר די עלטערן אז מען זארגט זיך פאר זיי
קינדער, כיבוד אב ואם, קדושה, נעגל וואסער

בעזרת ה' יתברך - ג' פרשת האזינו ב', ה' תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן די טויזנט דאלער פאר פדיון נפש, דער אייבערשטער זאל דיר געבן א זיסע יאר מיט הצלחה אין אלע דיינע וועגן.


לכבוד די נייע יאר נעם זיך פאר צו רופן דיינע עלטערן יעדן טאג. די מצוה פון כיבוד אב ואם איז היינט אזוי גרינג צו מקיים זיין, מיט איין טעלעפאן רוף קען מען זיך איינקויפן עולם הבא; מיט אפאר גוטע ווערטער, מיט זיך אינטערעסירן וואס זיי מאכן און זיי געבן די געפיל אז מען זארגט זיך פאר זיי – איז מען זוכה צו די בעסטע ברכות.


זיי מחזק דיין ווייב זאל זיך אפגיסן "נעגל וואסער"; אז די מאמע גיסט זיך אפ נעגל וואסער ביים בעט – איז דא קדושה וטהרה אין שטוב און מען איז מצליח מיט די קינדער.


א גמרא חתימה טובה.

#232 - אביסל תהילים וועט אייך ברענגען נענטער צום אייבערשטן
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, תהלים

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי'


זאגט יעדן טאג אביסל תהילים, אזוי וועט איר ווערן נענטער און נענטער צום אייבערשטן.


אויך זאלט איר רעדן צום אייבערשטן; דאנקט אים פאר אייערע טייערע עלטערן און בעטס פאר אייך און פאר אייערע דורות.


אויך זאלט איר העלפן אייער מאמע, ווייל העלפן א מאמע איז זייער א גרויסע מצוה, דער אייבערשטער רוט ביי דעם וואס איז מכבד די עלטערן.


פון דער ראש ישיבה.

#231 - פון וואו נעמסטו די סארט הנהגות פון סטראשען די ווייב?
כיבוד אב ואם, שלום בית, שווער און שוויגער, היכל הקודש, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת כי תבא לאומאן, י' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וואס גייט פאר מיט דיר? ווער פארדרייט דיר דעם קאפ? פון וואו נעמסטו די סארט הנהגות פון סטראשען די ווייב?! דאס האסטו געלערנט אין היכל הקודש? אודאי זאלסטו גיין צו אירע עלטערן, און אז זי וויל נישט גיין צו דיינע עלטערן - זאלסטו חס ושלום איר נישט סטראשען מיט נישט גיין צו אירע עלטערן.


בכלל, פארוואס דערציילסטו דיין טאטן פריוואטע זאכן פון שטוב? וואס דארף ער וויסן פריוואטע זאכן, דאס וועט מאכן א גט חס ושלום, רוב גיטין קומט פון די עלטערן וואס מישן זיך אריין אין די לעבן פון די קינדער, דו זאלסט בשום אין אופן אריינמישן דיינע עלטערן; קוק וואס האט יעצט פאסירט, דיין טאטע האט גערופן שרייען אויף איר טאטע, און יעצט ברענט א פייער.


אז זי וויל נישט קומען צו דיינע עלטערן און זי ווייסט נישט ווי זיך צו פירן וכו' וכו' - זאלסטו איר נאכמער ליב האבן, נאכמער מחזק זיין און נאכמער דן זיין לכף זכות; זי האט נישט די לימודים פון רבי'ן. דו זאלסט מכבד זיין דיין שווער, דו זאלסט מכבד זיין דיין שוויגער, און דיין ווייב זאלסטו נאר אויפבויען.


רעד צום גבאי פון בית המדרש ... נרו יאיר, ער וועט דיך מחזק זיין און ווייזן די וועג פון רבי'ן, די רחמנות פון רבי'ן - ווי אזוי צו האלטן א שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#230 - זוכט ווי מער צו העלפן אייער מאמע
כיבוד אב ואם, תהלים

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שופטים, ערב ראש חודש אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


... תחי', תלמידה בית פיגא קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר האט געענדיגט פאריגע וואך שבת די ערשטע מאל ספר תהילים.


נאך מער פריי איך זיך אז איר שרייבט איר האט קוים צייט ווען צו זאגן תהילים, ווייל א גאנצן צייט העלפט איר אייער מאמע; וויסן זאלט איר, נישטא קיין גרעסערע זאך ווי העלפן א מאמע, איר זאלט א גאנצן צייט העלפן אייער מאמע, און איר זאלט זוכן וואס מער איר צו העלפן, ווייל דער אייבערשטער וויל מיר זאלן טון די מצוה פון כיבוד אב ואם.


דער הייליגער חזון איש זכותו יגן עלינו איז געווען זייער גרויס, אמאל האט אים איינער געפרעגט: "ווי אזוי וואקסט מען אויף א חזון איש?" האט ער געזאגט: "דורך די מצוה פון כיבוד אב ואם"; ער האט זיך מוסר נפש געווען פאר די מצוה און ער איז געווארן זיייער זייער גרויס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#229 - געב דיין שווער סנדקאות, וועסטו זוכה זיין צו ערליכע דורות
כיבוד אב ואם, שלום, ברית, סנדקאות

בעזרת ה' יתברך - ום ב' פרשת ואתחנן, ו' מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געב דיין שווער סנדקאות, ובזכות די מצוה פון כיבוד אב - וועסטו זוכה זיין צו ערליכע דורות.


עס איז טאקע א גרויסע זאך צו געבן סנדקאות פאר א צדיק, אבער כיבוד אב איז זייער א גרויסע מצוה. אזוי אויך מכבד זיין א שווער איז זייער א גרויסע זאך, עס ברענגט שלום און שלום ברענגט אלע ברכות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#228 - מוטשעט נישט אייערע עלטערן פאר א שידוך
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, כ"ט תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


טשעפעט נישט אייערע עלטערן; וואס קענען זיי טון? וואס זענען זיי שולדיג אז זיי האבן א זון וואס עס גייט אים נאכנישט קיין שידוך? וואס ווילט איר פון זיי? איר מיינט אז זיי ווילן אייך נישט א כלה מאכן? זיי ווארטן מען זאל זיי אנטראגן א שידוך פאר אייער ברודער, זיי ווילן אים נישט וויי טון, איז פארוואס זאלט איר זיי מוטשען? ענדערש מוטשעט דעם אייבערשטן, בעטס דעם אייבערשטן: "הייליגער באשפער, העלף מיין ברודער זאל טרעפן א שידוך בקרוב, און אויך איך".


מוטשעט נישט אייערע עלטערן; איר האט טייערע עלטערן, זיי זענען אייך גרייט א כלה צו מאכן היינט, זיי ווילן אבער נישט וויי טון אייער ברודער; וואלט אייער ברודער געווען עלטער - וואלט מען דעמאלט געדארפט זען וואס צו טון, אייער ברודער איז יעצט געווארן אכצן יאר און איר זענט זיבעצן יאר; איז וואס זאלט איר זיי וויי טון...


זייט נישט בייז אויף מיר, איך ווייס אז עס איז אייך ביטער שווער, איר ווילט שוין חתונה האבן, איר ווילט שוין האבן אייער לעבן מיט אייער מאן, איר ווילט שוין זיין פרייליך; איך ווייס זייער גוט וואס איר גייט אריבער, דאך זאלט איר רחמנות האבן אויף אייערע עלטערן און זיי נישט מוטשען.


נאכאמאל, מוטשעט דעם אייבערשטן, בעטס אים מיט רחמנות, נישט מיט עצבות און מרה שחורה; בעטס אים: "הייליגער באשעפער איך וויל שוין חתונה האבן, איך וויל שוין האבן מיין לעבן, מיין געצעלט, מיין ליבשאפט, העלף מיר איך זאל טרעפן א גוטע שידוך, און העלף מיין ברודער זאל שוין טרעפן זיין שידוך".


תפילה מיט אסאך סבלנות.

#227 - ביינאכט איז די צייט פון די נישט גוטע
כיבוד אב ואם, שלאפן, שידוכים, ישיבה, ראש ישיבה, היטן די צייט

בעזרת ה' יתברך - א' פרשת קרח, ראש חודש תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


קום אין ישיבה, א שאד יעדן טאג וואס דו קומסט נישט; איך האף צום אייבערשטן צו זיין דער גוטער שליח צו זיין דיין שדכן, און ווען דו וועסט חתונה האבן - וועסטו זיך אזוי בענקען צו די יארן וואס דו האסט געקענט זיצן אין ישיבה, לערנען און הערן שיעורים פון דער ראש ישיבה.


טייערער ... גיי שלאפן צייטליך. עס שטייט (בראשית א, ה): "וַיְהִי עֶרֶב וַיְהִי בֹקֶר", ווי אזוי דער נאכט איז - אזוי איז דער טאג; דריי זיך נישט ביינאכט אין גאס מיט בחורים וואס רייכערן און קוקן קליפס און ווידיאוס וכו', ביינאכט איז די צייט פון די נישט גוטע; גיי שלאפן און שטיי אויף אין צייט, קום אין ישיבה. איך ווארט אויף דיר, איך האב דיך ליב און איך האב ליב דיין טאטע, איך וויל נאר דאס גוטס ביי דיר.


זיי מכבד דיין טאטע שליט"א; דיין טאטע איז אן ערליכער איד, א צדיק, מן הסתם דו מיט דיינע געשוויסטער כאפן נישט וואס איר האט. געב אכט, זיי אים מכבד - וועסטו זוכה זיין צו אריכות ימים ושנים.

#226 - שפעט נישט פון אנדערע
כיבוד אב ואם, שידוכים, משניות, לצנות

בעזרת ה' יתברך - א' פרשת קרח, ראש חודש תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


טייערער ליבער ... נרו יאיר


לערן יעדן טאג אכצן פרקים משניות און אז דו פארשטייסט נישט - זאלסטו זאגן די ווערטער, משניות האט א כח עס טוישט דעם מענטש, מִשְׁנָה איז די אותיות מְשַׁנֶּה; עס טוט ענדערן דעם מענטש צום גוטן.


אויך זאלסטו מכבד זיין דיינע עלטערן, רעד צו זיי מיט דרך ארץ און הכנעה; פיר זיך אויף ווי א תלמיד היכל הקודש. איך האף צו זיין דיין שדכן, איך בין געווען שדכן ביי דיינע געשוויסטער, וויל איך דיר אויך מאכן א גוטע שידוך, איך וויל דיר מאכן א שידוך מיט א "בית פיגא תלמידה", אבער דאס קען זיין נאר אז דו וועסט רעדן מיט דרך ארץ און הכנעה צו אלעמען, בפרט צו דיינע טייערע עלטערן.


חבר זיך נישט מיט לצים, חבר זיך מיט בחורים תמימים, נעם בחורים מיט יראת שמים, מיט זיי זאלסטו רעדן און פארברענגען. קענסט גיין מיט א שיינע העמד און מיט א שיינע הויזן וכו' וכו', מעגסט אויסקוקן גוט, אבער דיין מויל זאלן רעדן נאר מיט הכנעה, שפעט נישט פון אנדערע, שפעט נישט פון דיינע געשוויסטער.


ליבער ..., איך וויל נאר דיין גוטס, איך האב דיך זייער ליב, איך ווארט זאלסט קומען אין ישיבה הערן יראת שמים פון רבי'ן.


 

#225 - זעט צו העלפן אייער מאמע אין שטוב
כיבוד אב ואם, תהלים, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן אז איר זאגט תהילים און איר רעדט צום אייבערשטן; וואס קען זיין שענער און בעסער פון זינגען תהילים און רעדן צום אייבערשטן...


זעט צו העלפן אייער מאמע אין שטוב, נישטא קיין גרעסערע מצוה ווי העלפן די מאמע; אז איר וועט העלפן אייער מאמע מיט שמחה - וועט איר מאכן א גרויסע נחת רוח פארן אייבערשטן.


געבט א גרוס פאר אייערע עלטערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#224 - שטאלצירט מיט אייערע עלטערן, אפילו זיי געהערן נישט אין היכל הקודש
כיבוד אב ואם, שידוכים, שלום בית, היכל הקודש

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ירושלים


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר האט זייער טייערע עלטערן, אייער טאטע איז א גרויסער עובד ה', און אייער מאמע איז אן ערליכע פרוי, פון די נשים צדקניות אין אונזער דור. שטאלצירט מיט אייערע עלטערן, אפילו זיי געהערן נישט אין היכל הקודש; דאנקט דעם אייבערשטן יעדן טאג פאר אזעלכע עלטערן און זייט ביידע מכבד מיט גרויס פרייד.


בנוגע א שידוך וכו'; בעטס פאר א גוטן מאן, א מאן א ירא שמים מיט הייליגע דורות, בעטס נישט אויף א בחור פון ישיבה, בעטס פאר השראת השכינה, אז ביי אייך אין שטוב זאל רוען די שכינה, ביי אייך אין שטוב זאל מען לעבן מיט שלום און מיט ליבשאפט.


היכל הקודש איז עצות, שכל און חיזוק ווי אזוי צו לעבן מיטן אייבערשטן, גארנישט מער און גארנישט ווייניגער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#223 - כיבוד אם איז נישט 'אנטון די קינדער אלע אייניג ביי שמחות'
כיבוד אב ואם, משפחה, שמחות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת נשא ב', י"ג סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז איין שוועסטער מאכט אפ ווי אזוי אלע אייניקלעך זאלן קומען צו א חתונה און איר מיט אייער מאן פארשטייען אנדערש - מיינט נישט אז איר זענט וואס מאכן מחלוקות; ווי אזוי אנצוטון די קינדער ביי שמחות האט נישט מיט קיינעם פון די משפחה - דאס האט מיט אייך און אייער מאן.


אויך ווי אזוי און אויף וועלכע וועג מען זאל מחנך זיין די קינדער, וואס מען זאל זיי יא לאזן טון און וואס נישט - דאס האט נישט מיט געשוויסטער; דאס האט מיט אייך, אייער מאן און ענקער ערליכער איד, ענקער מורה דרך וואס ברענגט ענק נאנט צום אייבערשטן.


מענטשן מאכן א טעות, כיבוד אם איז נישט 'אנטון די קינדער אלע אייניג ביי שמחות', כיבוד אם איז זיין געטריי צו די מאמע, רעדן שיין צו איר, און זיך נישט טענה'ן מיט א מאמע, זיך אויפשטעלן פאר א מאמע, און נישט איבערהאקן אירע רייד, און אזוי ווייטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#222 - עטליכע הדרכות און שאלות אין צניעות
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, צניעות, שלום בית, רפואה, משפחה, טעלעפאן, זינגער

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נשא א', ג' סיון, מ"ז לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויב אייער מאמע זאגט מען זאל צוריק גיין צום דאקטער - איז נישט געפערליך צוריק צו גיין, ווייל פון פאלגן א מאמע - באקומט מען נאר ברכות פון אריכות ימים ושנים.


בנוגע וכו'; אין שטוב קענט איר זיך אויספוצן, בפרט נאך די חתונה, פאר'ן מאן - איז דאס א גרויסע מצוה.


בנוגע ארומנעמען, האלזן - א ברודער; עס שטייט קלאר אין רמב"ם (ספר המצוות, לא תעשה שנג; פרק כא מהלכות איסורי ביאה, הלכה ו) אז עס איז אן עקלדיגע זאך און מען זאל דאס נישט טון.


בנוגע זינגען; נוצט אייער טאלאנט צו זינגען פאר סקולס, זינגט ניגוני אמונה, ניגוני צניעות, וכדומה.


בנוגע שמועסן מיט בחורים, פעטערס; טוט דאס נישט.


בנוגע טעקסט און ווידיאו; אויב מען נוצט עס נאר מיט חבר'טעס וואס זענען איידל - איז דאס נישט קיין פראבלעם.


בנוגע א שפיצל, שייטל; איר דארפט נישט רעדן פון דעם מיט אייער זיידע, האט נישט מורא, ער וועט קומען צו אייערע שמחות.


דער עיקר זאלט איר זיך שטארקן מיט תפילה און התבודדות; בעטס דעם אייבערשטן, שמועסט מיט אים; דער אייבערשטער האט אייך ליב און ווארט איר זאלט קומען צו אים, שמועסן מיט אים.


 

#221 - מיט שמחה וועט זיך עפענען די הימל און איר וועט זען ניסים
קינדער, כיבוד אב ואם, שמחה, קברי צדיקים, רפואה, ראש ישיבה, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, מ"א לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זארגט נישט, איר וועט האבן קינדער. איין זאך זאלט איר טון, זיין נאר פרייליך, מיט שמחה וועט זיך עפענען די הימל און איר וועט זען ניסים.


איך האב אסאך געבעטן פאר אייך אין מירון ביים הייליגן רבי שמעון און ביי אלע צדיקים.


ווערט נישט נערוועז ווען אייער מאמע זאגט אייך איר זאלט עסן דאס, און דאס נישט; מייערן יא און איגערקעס נישט, מילך נישט, נאר דאס און נאר יענץ. איר דארפסט וויסן אז אייערע עלטערן זענען זייער באזארגט פאר אייך, זיי ווילן שוין הערן גוטע נייעס. זיי מעגן זאגן און איר זאלט מכבד זיין מיט די גרעסטע מאס דרך ארץ.


נאר שמחה; טאנצט, פאטשט, זינגט און נאך זאכן וואס מאכט פרייליך.


 

#220 - העלפן א מאמע שטערט נישט די שלום בית
כיבוד אב ואם, שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, מ"א לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


צו מיין טייערער ... נרו יאיר


זיי מחזק דיין ווייב זי זאל גיין וואס מער העלפן איר מאמע תחי', און טראכט נישט פאר איין מינוט אז העלפן א מאמע שטערט פאר שלום בית און אז עס שטערט פון די שטוב ארבעט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן אונז (מסכת פאה א, א) בזכות כיבוד אב ואם אדם אוכל פירותיהן בעולם הזה והקרן קיימת לעולם הבא; מען פארלירט גארנישט, מען באקומט נאר.


שטארק דיין ווייב, מאך איר נישט שוואך, זאג איר ווי גרויס איר זכות איז, ווי חשוב און טייער זי איז אז זי פארט צו איר מאמע דריי מאל א וואך און זי העלפט איר מיט די שטוב ארבעט. איך זאג דיר איך בין מקנא איר זכות און דיין זכות פארן איר מחזק זיין און איר העלפן מיט א וועג, און אזוי ווייטער.


מיר - אין אפאר יאר ארום - וועלן זיין פון די עלטערע וואס וועלן ווארטן 'ווען וועט א קינד קומען זיך באווייזן...?' 'ווען וועט אן אייניקל קומען זיך אראפבייגן מיר אנטון די שטרומפ...?'