בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת כי תצא, ה' אלול, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... תחי', תלמידה בית פיגא וויליאמסבורג.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך האב זייער הנאה צו הערן די שיינע גרוסן פון קעמפ, ווי די מיידלעך פירן זיך באחדות, מען איז מקרב יעדע איינציגסטע מיידל.

אויף דיין פראגע וועגן אנטון א בעידינג סוט אונטערן שווים קלייד; איך וועל דיר זאגן דעם אמת, איך האב נישט געטראכט אז איך דארף נאך שרייבן אדער רעדן פון דעם נאכדעם וואס איך האב שוין געזאגט אלע יארן דאס וואס צדיקים האבן געזאגט אויף דעם קלייד, אז דאס איז א פריצות'דיגע קלייד.

ווען איך האב געליינט דיין בריוו האב איך מיך אנגעהויבן אינטערעסירן וואס עס גייט פאר; וואס איז די שאלה? וואס טוט זיך ביי די מיידלעך? ווי אזוי שווימט מען? האב איך געהערט אז נישט אלע טוען מיין ווילן, נאר געציילטע משפחות פירן זיך מיט צניעות און דיין משפחה - דו מיט דיינע שוועסטערס זענען פון די וואס טוען נישט אן די פריצות'דיגע קלייד.

דעריבער זאלסטו פאלגן דיינע עלטערן; דיינע עלטערן פארשטייען גאר גוט וואס צניעות איז, זיי פירן די משפחה זייער צניעות'דיג, זאלסט שווימען אזוי ווי דיין מאמע האט דיר געלערנט.

איך פריי זיך זייער אז מיר האבן זיך משדך געווען מיט דיין משפחה, דיין שוועסטער ווערט א שנור ביי אונז למזל טוב; דאס איז אונזער ציל, זיך פירן ערליך און אידיש.

בנוגע תהילים; זוך נישט צו ענדיגן, זאג לויט דיין וועג; זאג תהילים וויפיל דו קענסט. תהילים איז נישט קיין קאנטעסט - ווער עס קען ענדיגן מער מאל, תהילים איז געבעטן צום אייבערשטן, עס ברענגט נאנט צום אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת כי תצא, ג' אלול, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן די גוטע נייעס, אז דו האסט זוכה געווען צו לערנען און ענדיגן גאנץ ש"ס; דו לערנסט אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן און דו נוצט אויס דיינע שיינע יונגע יארן.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קנד.): "יַנְקוּתָא כְּלִילָא דְוַרְדָא", די שענסטע זמן פונעם מענטש זענען זיינע יונגע יארן; דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות תשובה, סימן עג): "הָעַבְדוּת שֶׁאָדָם עוֹבֵד אֶת הַשֵּׁם בְּבַחֲרוּתוֹ כָּל יוֹם, עֶרְכּוֹ יָקָר מִשָּׁנִים רַבּוֹת שֶׁל עֲבוֹדָה לְעֵת זִקְנָתוֹ", יעדן טאג עבודת השם אין די יונגע יארן איז חשוב'ער פון עטליכע יארן עבודת השם אויף דער עלטער.

יעצט זאלסטו נעמען איין מסכתא און דאס איבערגיין איינמאל און נאכאמאל און נאכאמאל, הונדערט און איין מאל, און ווען דו ענדיגסט דאס טון מיט איין מסכתא זאלסטו נעמען נאך א מסכתא, ביז דו וועסט לערנען און חזר'ן גאנץ ש"ס הונדערט און איין מאל.

וואס דו דארפסט און וואס דו ווילסט - דערצייל דעם אייבערשטן אויף דיין שפראך.

זיי מכבד דיינע עלטערן; העלף דיין טאטע מיט'ן מסדר זיין דעם בית המדרש. עס איז א גרויסע זכות צו זיין א געטרייער משמש פאר'ן רבינ'ס בית המדרש.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ראה, כ"א מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן מיט אלע דיינע כוחות; דו ביסט א טייער קינד, א וואויל קינד, איך הער זייער גוטע גריסן אויף דיר. נאך אביסל וועסטו טרעפן א גוטע שידוך, דו וועסט האבן דיין אייגענע לעבן.

דיין מאמע איז זייער א וואוילע פרוי; עס דארף דיר נישט באדערן אז זי גייט אנגעטון פשוט. זאלסט זיך נישט שעמען מיט דיין מאמע; אז דו וועסט זיך שעמען מיט דיין מאמע וועלן דיינע קינדער זיך שעמען מיט דיר, עס איז נישט דיין פראבלעם אז דיין מאמע גייט אנגעטון פשוט.

וואס דו דארפסט בעט דעם אייבערשטן - וועסטו זען גרויסע ניסים.

איך וועל דיר שיקן יעדע וואך דעם קונטרס עצתו אמונה, וועסטו זען ווי אזוי מען קען לעבן א זיס לעבן.

שרייב מיר נאך בריוו וועסטו מיר מחי' זיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת ראה, כ' מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד די טייערע בית פיגא תלמידות שתחיו.

איך בעט אייך זייער איר זאלט אכטונג געבן איינער אויפ'ן צווייטן, איר זאלט טראכטן פאר איר רעדט און ווי אזוי איר רעדט; איר זאלט קיינמאל נישט שטעכן א צווייטן.

נוצט אויס די וואכן וואס איר געפונט זיך צווישן די בערג און ביימער, איר וועט זיך בענקען א גאנץ יאר צו די צייט. דער זומער גייט פארביי, מען פארט שוין צוריק - יעדער צו זיין וואוינארט; איר וועט זיך בענקען צו דעם שיינעם זומער.

שפאצירט מיט'ן אייבערשטן; יעדע מיידל זאל זיך מאכן אביסל צייט צו שפאצירן אין קעמפ מיט'ן אייבערשטן. דער רבי האט אונז געגעבן א מתנה התבודדות, מען זאל שמועסן מיט'ן אייבערשטן אויף מאמע לשון, אים אלעס דערציילן, אזוי ווי מען רעדט צו א גוטע פריינט.

ווען מען געוואוינט זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן דארף מען שוין גארנישט אויף די וועלט; מען שפירט זיך מער נישט אליין, מען שפירט זיך ארום גענומען מיט'ן אייבערשטן, מען שפירט א זיסע טעם אין לעבן, מען איז פרייליך און צופרידן.

איך בעט אייך נאכאמאל רעדט נישט צווישן זיך פון בחורים, מאכט אייך נישט קיין אייגענע שידוכים; איך ווייס אז איר ווילט שוין זייער חתונה האבן, איר ווילט אנהייבן לעבן, איר זענט קלוג און שארף צו וויסן אז לעבן איז נישט חבר'טעס, איר שפירט ווי איר קענט מער נישט; דאך בעט איך אייך איר זאלט זיך פירן איידל און נישט רעדן צווישן זיך פון שידוכים. אז עס פאלט אייך איין א שידוך קענט איר דאס דורך רעדן מיט אייערע עלטערן אדער מיט אייער חשוב'ע מנהלת; צווישן זיך זאלט איר רעדן נאר קלוגע זאכן און שיינע איידעלע רייד.

נישט אלעס וואס מען זעט פון אינדרויסן איז אזוי ווי עס זעט אויס, א זאך קען אמאל אויסזען גלאנציג און בליטשקעדיג פון אינדרויסן אבער אינעווייניג איז עס נישט געזונט, עס איז פארפוילט. איך געדענק ווי מוהרא"ש האט אמאל גערעדט מיט א מיידל וועגן א שידוך אבער די מיידל האט נישט געוואלט דעם שידוך, זי האט געוואלט עפעס שענערס וכו', האט מוהרא"ש איר געזאגט: "איך בעט דיר, געב אכטונג זאלסט נישט ווערן אריינגענארט מיט א מאן וואס וועט דיר נישט פארגינען דאס לעבן, ער וועט דיר נישט פארגינען א באטל סאודע..." שפעטער האט זיך דאס ווייבל גע'גט ווייל זי האט גענומען וואס איז שיין פון אינדרויסן, אבער באמת איז דאס געווען א באטל ווערעם, ער האט איר געפייניגט און געשלאגן.

נאך איין זאך בעט איך אייך, איר דארפט אהיים רופן יעדן טאג. כיבוד אב ואם איז נישט קיין קליינע מצוה, כיבוד אב ואם איז זייער א גרויסע מצוה און ווען מען איז נאך קינדעריש כאפט מען נישט דאס גרויסקייט פון די מצוה.

איך האף אז איר שעמט זיך נישט מיט אייערע עלטערן; בעט דעם אייבערשטן איר זאלט ליב האבן אייער מאמע, נישט קוקן אויף איר ווי זי איז אלטמאדיש. וואס וועט איר טון ווען אייערע קינדער וועלן קוקן אויף אייך ווי אלטמאדישע מענטשן, זיי וועלן נישט וועלן רעדן מיט אייך, זיי וועלן נישט וועלן גיין צו שמחות וואו איר זענט, זיי וועלן זיך שעמען מיט אייך? וואס וועט איר טון? דעמאלט וועט איר טראכטן: 'א שאד איך האב דאס געטון צו מיין מאמע'.

איר דארפט יעדן טאג אהיים רופן, און די מיידלעך וואס וואוינען דא אין שטעטל דארפן בעטן רשות יעדן טאג אהיים צו גיין העלפן די עלטערן מיט די שטוב ארבעט; דאס איז אונזער קעמפ, דאס איז אונזער פארגעניגן - צו העלפן די עלטערן.

איך וועל זיך פרייען אז איר וועט מיר שרייבן בריוו.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ואתחנן, ז' מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך וואונדער זיך פארוואס דו דערציילסט נישט די גוטע נייעס פאר דיינע עלטערן, אז עס איז דא נייעס ביי ענק; וויפיל וויינען דיינע עלטערן צאם פאר דיר דו זאלסט געהאלפן ווערן מיט קינדער און יעצט ווען עס איז דא נייעס זאגסטו זיי נישט? דו ביסט נישט גערעכט.

בזכות וואס דו וועסט מכבד זיין דיינע עלטערן וועסטו ארויסגיין פון אלע דיינע חובות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת פנחס, ט"ז תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

כיבוד אב ואם איז זייער הארב; א שאד מען לערנט נישט מיט קינדער איבער די הארבקייט פון כיבוד אב ואם, אז זיי זאלן זיין געווארנט צו מכבד זיין טאטע און מאמע.

מענטשן זענען זייער צעמישט, מען ווייסט נישט וואס איז יא כיבוד אב ואם און וואס איז נישט כיבוד אב ואם; פון איין זייט דארף מען זיי מכבד זיין, רעדן שיין און חס ושלום נישט ענטפערן מיט חוצפה. זאל זיין וואס זאל זיין, אפילו די עלטערן זענען נישט געזונט און נישט נארמאל - דארף מען רעדן צו זיי מיט דרך ארץ, אבער פון די אנדערע זייט דארף מען נישט און מען טאר נישט לאזן אז נישט געזונטע עלטערן זאלן צעברעכן די שטוב.

איר זאלט רופן אייער מאמע, רעדן שיין צו איר און איר דערציילן פון די אייניקלעך; אויך זאלט איר זארגן פאר איר זי זאל האבן עסן און אלע לעבנס געברויכן.

אפילו זי האט אייך וויי געטון אין אייערע יונגע יארן, און איך פארשטיי אז די ווייטאג איז זייער גרויס ווען מען דערמאנט זיך וואס מען איז אריבער; די בזיונות און דרוק וכו' - מיט דעם אלעם דארפט איר וויסן אז דער אייבערשטער פירט די וועלט און דאס וואס איז אריבער אויף אייך איז נאר געווען לטובה, אז איר זאלט היינט שטיין דארט וואו איר שטייט.

אז איר וועט גוט קוקן וועט איר זען אז דיקא די אלע איבערגייעכצער - דאס האט געברענגט דערצו אז איר זאלט וויסן פון הייליגן רבי'ן; ווען איר וואלט ווען נישט אריבער אלע אייערע שוועריקייטן וואלט איר נישט גענומען דעם רבי'ן פאר אייער לעבן, קומט אויס אז נאר ווייל עס איז אריבער אויף אייך א שווערע לעבן האט דאס אייך געברענגט צום גן עדן, דארפט איר נאר דאנקען דעם אייבערשטן אויף אלעס ביז אהער.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת פנחס, ט"ז תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן

... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

פאלגטס אייער מאמע; זי פארשטייט וואס איז יא צניעות און וואס איז נישט צניעות, עס איז נישט איידל פאר א מיידל צו פארן מיט וויליס אדער ראלער בלעידס.

איך ווארט איר זאלט מיר שרייבן אויב איר זאגט נאך תהילים.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תש"פ לפרט קטן

... תחי', פתח תקוה.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

געבטס אכטונג אויף די מצוה פון כיבוד אב ואם; איר זאלט קיינמאל נישט טענה'ן מיט אייערע עלטערן. מען גייט נישט אין קיין וויכוחים מיט קיינעם אויף דער וועלט און זיכער נישט מיט עלטערן.

דאס וואס זיי ווילן אייך נעמען צו א דריטן מענטש אז יענער זאל פסק'נען אויב איר מעגט הערן די שיעורים און חיזוקים פון הייליגן רבי'ן; האטס נישט מורא צו גיין, און אז יענער וועט אייך זאגן אז איר טארט זיך נישט מחזק זיין און איר טארט נישט לערנען דעם הייליגן רבינ'ס ווערטער - זאלט איר זיך נישט טענה'ן און זיך נישט דערשרעקן.

מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט דערציילט, אז ווען זיין טאטע זכרונו לברכה האט זיך דערוואוסט אז ער - מוהרא"ש לערנט ברסלב'ע ספרים, האט ער אים געטראגן צו איינעם פון די גרויסע צדיקים אז דער צדיק זאל אים אפרעדן און באפעלן זיך צו דערווייטערן פון די ספרים. ווען דער צדיק זכותו יגן עלינו האט געזאגט פאר מוהרא"ש אז ער זאל נישט לערנען די ברסלב'ע ספרים האט מוהרא"ש אים געענטפערט מיט עזות דקדושה און געזאגט: "אפילו דער רבי וועט מיר אראפ ברענגען פון הימל שטיקער פייער, מלאכים און שרפים, און זיי וועלן מיר זאגן אז איך זאל נישט לערנען די ספרים וועל איך זיי אויך נישט אויסהערן; ווייל אז איך האב געטראפן ספרים וואס ברענגען מיר נענטער צום אייבערשטן וועל איך קיינעם נישט אויסהערן"; ווען דער צדיק האט דאס געהערט האט ער געזאגט פאר טאקיי רב זכרונו לברכה - מוהרא"ש'ס טאטע: "לאז אפ דיין זון, ער מיינט עס ערנסט".

מוהרא"ש פלעגט אסאך חזר'ן די מעשה מיט אונז כדי מיר זאלן נישט ווערן דערשראקן ווען מען האט מניעות פון אנדערע אפצולאזן דעם רבי'ן; מוהרא"ש פלעגט זאגן: "מיר האט מען גענומען צו איינעם פון די גרעסטע אינעם דור, צו א מלאך אלוקים (מיר ווייסן ווער דער צדיק איז געווען) און ווען יענער האט מיר אפגערעדט פון רבי'ן, ער האט מיר געזאגט אז איך זאל אפלאזן דעם רבי'ן - האב איך יענעם נישט צוגעהערט; איך האב געוואוסט ביי מיר אז א רבי וואס ברענגט מיר צום אייבערשטן וועל איך קיינמאל נישט אפלאזן".

ווער עס פרעגט אייך: 'וואס האסטו געטראפן אין ברסלב?' זאלט איר זאגן דעם אמת, אז די חיזוק פון רבי'ן ברענגט אייך נענטער צום אייבערשטן. און אז יענער הייבט אן מאכן ליצנות דארפט איר נישט ענטפערן און זיכער זיך נישט טענה'ן.

אויף אייער פראגע צי מען מעג טון מוקצה זאכן נאכן זמן פון שבת; אז אייערע עלטערן צינדן לעכט אביסל נאכן זמן הדלקת הנירות קענט איר נאך אוועקלייגן מוקצה זאכן ביז זיי צינדן די לעכט.

בנוגע וואס צו טון אין די ליידיגע צייט וכו'; איך בעט אייך זייער, קוקטס נישט קיין מאווי"ס, עס איז דא גענוג זאכן מיט וואס זיך צו האלטן פארנומען, אבער מאווי"ס איז א זאך וואס איז נישט גוט פאר'ן מענטש.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תש"פ לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אזא שיינע בריוו האב איך שוין לאנג נישט באקומען; איך בין זייער איבערגענומען פון איין שטיקל אינעם בריוו וואו דו שרייבסט ווי פרייליך דו ביסט און אז דו טראכסט מער נישט וואס אנדערע טראכטן אויף דיר; עס גייט דיר מער נישט אן וואס אנדערע זאגן, ווייל דו דארפסט קיינעם נישט נאר דעם אייבערשטן און א שידוך - א מאן מיט וועם צו לעבן. און דו שרייבסט ווייטער אזא שטארקע זאך: "ווען איך טרעף זיך איינער אליין, זינג איך מיר די ניגון מי לי בשמים..."

איך ווייס נישט אויב מען קען הערן אזא שכל און אזא שטארקייט ביי עלטער עלטער עלטער באבעס, דא ביסטו א יונגע מיידל און דו האסט שוין מער שכל ווי עלטערע מענטשן; קוק צו וואס דער רבי ברענגט אונז צו, ער בויט אונז אויף, מיר זאלן זיין אזוי שטארק מיט די אמונה אז עס זאל אונז מער נישט אנגיין קיין שום זאך.

דער ניגון מי לי בשמים וואס מיר זינגען אין ישיבה, די ווערטער האט פארפאסט דער הייליגער צדיק - דער בעל התניא זכותו יגן עלינו. מען האט אים געהערט ווי ער זאגט דעם פסוק (תהלים עג, כה): "מִי לִי בַשָּׁמָיִם, וְעִמְּךָ - לֹא חָפַצְתִּי בָאָרֶץ", האט ער אזוי געזאגט: "מִי לִי בַשָּׁמָיִם" וועם האב איך אין הימל? - אלע זענען קעגן מיר, "וְעִמְּךָ", און אז איך האב דיר אייבערשטער, "לֹא חָפַצְתִּי בָאָרֶץ", דארף איך שוין נישט קיינעם; האט ער געזינגען מיט א בענקשאפט: "רבונו של עולם, איך דארף נישט דיין עולם הזה, איך דארף נישט דיין עולם הבא, איך דארף נישט קיינעם - נאר דיר הייליגער באשעפער אליין".

האסט מיר ממש מחי' געווען מיט דיין בריוו; זאג ווייטער תהילים, גיי ווייטער איידל אנגעטון און העלף דיין מאמע, דו האסט זייער חשוב'ע עלטערן; וועסטו בקרוב טרעפן א גוטע שידוך.

שרייב מיר נאך בריוו.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

האטס נישט מורא און זייטס נישט באזארגט; איר וועט מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף האבן א שיינע משפחה, קינדער און אייניקלעך. איר האט ערשט יעצט חתונה געהאט, דארפט איר נישט זארגן; נאך אביסל וועט איר שוין האבן גוטע נייעס.

זאגטס אביסל תהלים יעדן טאג; פרובירטס צו זאגן דעם יום תהילים אז איר זאלט ענדיגן יעדע וואך דעם ספר תהילים.

זעטס צו רעדן מיט אייערע עלטערן יעדן טאג; היינט איז גרינג צו מקיים זיין כיבוד אב ואם, מען קען זיין אין איין זייט וועלט און די עלטערן אין די אנדערע זייט וועלט - און מען קען רעדן יעדן טאג אויפ'ן טעלעפאן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת נשא א', ד' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד הבחור החשוב ... נרו יאיר.

דיין טאטע שרייבט מיר זייער שיינע זאכן אויף דיר, אז דו ביסט א קלוג קינד, א פרייליך קינד, נישט קיין פארשלאפענער; איך האב הנאה צו הערן אז דו פארשטייסט אן עסק, דו ביסט ווייט פון זיין א בטלן, דאס איז א סימן פון א געזונט קינד, אז מען האט ליב צו מאכן א לעבן.

יעדע זאך וואס דו דארפסט אין לעבן זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן, וואס מען בעט דעם אייבערשטן באקומט מען; אמאל באקומט מען דאס נאך איין מאל בעטן, אמאל נאך צוויי מאל און אמאל דארף מען אביסל ווארטן, אבער ביים סוף זעט מען גרויסע ניסים, מען באקומט וואס מען בעט.

איך ווייס מעשיות פון אינגעלייט וואס האבן נישט געהאט קיין געלט, זיי האבן זיך זייער געפלאגט; זיי פלעגן יעדן טאג בעטן דעם אייבערשטן אויף זייער שפראך, אייגענע תפילות - אז דער אייבערשטער זאל זיי העלפן, ביז זיי זענען געווארן גרויסע עשירים, זיי האבן אלעס וואס זיי ווילן. אזוי אויך ווייס איך מעשיות פון ברסלב'ע חסידים וואס זיי האבן געוואלט האבן שיינע קארס, זיי האבן געבעטן דעם אייבערשטן און וואונדער איז געשען, זיי האבן שיינע באקוועמע קארס. אזוי זענען דא טויזנטער מעשיות פון אלע סארט בקשות ווי מען ווערט געהאלפן דורכ'ן בעטן דעם אייבערשטן.

זאלסט זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן ביי יעדע זאך; צום ביישפיל, ווען דו שפילסט א שפיל מיט דיינע חברים און דו ווילסט זייער שטארק אז דיין צד זאל געוואונען דעם שפיל, זאלסטו אינמיטן שפילן דעם שפיל בעטן א שטילע געבעט: "הייליגער באשעפער איך וויל געוואונען דעם שפיל, העלף מיר, העלף אונזער זייט מיר זאלן געוואונען", וועסטו זען עס וועט געשען וואונדער און דיין צד וועט געוואונען דעם שפיל. נאך א ביישפיל, אז דו ווילסט גיין אין א פלאץ שפילן און דו האסט נישט קיין וועג אהין צו גיין, אדער דיינע עלטערן ווילן נישט דו זאלסט גיין אהין, זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן: "אייבערשטער מאך א נס אז איך זאל האבן א וועג צו קענען גיין שפילן; העלף מיר אז מיינע עלטערן זאלן מיר לאזן גיין", וועסטו זען אז עס וועט געשען ניסים, דו וועסט האבן א וועג; דיינע עלטערן וועלן דיר העלפן, זיי וועלן מיט גיין מיט דיר.

אזוי אויך בעט דעם אייבערשטן אויף דיינע שוועריקייטן; דער רבי האט דערציילט (שבחי הר"ן, סימן כב) אז אין די יונגע יארן פלעגט ער זיך זייער שנעל אויפרעגן און ער פלעגט בעטן זייער אסאך דעם אייבערשטן אז ער זאל נישט האבן די מדה פון כעס, ער זאל זיך נישט אויפרעגן, ביז דער אייבערשטער האט אים געהאלפן אז ער האט אויסגעריסן זיינע שלעכטע נאטורן.

זיי מכבד דיין טאטע מאמע, אזוי ווי די תורה זאגט (שמות כ, יא): "כַּבֵּד אֶת אָבִיךָ וְאֶת אִמֶּךָ, לְמַעַן יַאֲרִכוּן יָמֶיךָ", ווער עס איז מכבד זיינע עלטערן וועט עסן פון די שכר אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת נשא א', ד' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

בלייב יום טוב שבועות מיט דיין טאטע אז ער זאל נישט זיין עלנד, איינער אליין.

דאס וואס דו שרייבסט אז דו האסט נישט קיין כח צו זיין מיט אים, ווייל ער דאווענט אין א פלאץ וואו מען ענדיגט דאווענען פינף אזייגער נאכמיטאג; דאס איז נישט פאר דיינע נערווען, דו האסט נישט קיין כח צו דעם וכו'; זאלסטו אין די צייט אהיים גיין קידוש מאכן און זיך אביסל אויסלופטערן, נאכדעם זאלסטו לערנען דיינע שיעורים כסדרן און ווען ער ענדיגט דאווענען זאלסטו אים באגלייטן פון שול אהיים און מאכן א שיינע סעודה מיט אים.

געדענק, נאך אביסל וועסטו חתונה האבן, דו וועסט האבן קינדער און דו וועסט אויך וועלן זיין מיט דיינע קינדער, און ווי אזוי דו וועסט אכטונג געבן אויף דיין טאטע אזוי וועלן דיינע קינדער דיר מכבד זיין.

זיי מכבד סיי דיין טאטע און סיי דיין מאמע, נעם נישט קיין חלק אין קריגערייען, דו זיי מיט ביידע; און אז דיינע שוועסטערס גייען שבועות צו דיין מאמע זאלסטו זיין מיט דיין טאטע, אים צו מאכן א שמחת יום טוב.

א פרייליכן יום טוב.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת נשא א', ג' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אויף דיין פראגע וואס טוט מען ווען די טאטע זאגט יא און די מאמע זאגט ניין; וועם פאלגט מען?

ווען די טאטע זאגט איין זאך און די מאמע זאגט פארקערט דעמאלט דארף מען טון וואס דער טאטע הייסט, אין דיין פאל זעט אויס ווי זיי ווייסן נישט וואס דער צווייטער זאגט; וואלט דיין טאטע געוואוסט אז דיין מאמע וויל אנדערש אדער דיין מאמע וואלט געוואוסט אז דיין טאטע זאגט פארקערט - וואלטן זיי צוגעשטימט אויף איין וועג. די ריכטיגע וועג איז אז מען זאגט פאר'ן טאטע'ן: "מאמי זאגט יא, וואס טו איך?" אדער מען זאגט פאר'ן מאמע'ן: "טאטי זאגט ניין וואס טו איך?" דעמאלט וועט ארויסקומען אז ביידע וועלן זאגן די זעלבע.

דו ביסט א טייערער תלמידה; דיינע טיטשערס דערציילן מיר נאר גוטס אויף דיר, אויך דיין מנהלת תחי' רעדט פון דיר זייער שיין, דו מאכסט מיר אסאך נחת.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת נשא א', ב' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן

... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייערע דריי בריוון.

אייערע עלטערן זענען זייער וואוילע מענטשן, זיי וועלן זיכער טון וואס איז גוט פאר אייך; אז איר וועט שיין רעדן צו זיי, איר וועט זיי זאגן אז איר ווילט חתונה האבן וועלן זיי אייך נישט אפזאגן, זיי וועלן אייך העלפן האבן א גוט לעבן.

עס קען זיין אז זיי וועלן אין אנהויב זאגן אז איר זענט יונג אדער אז איר דארפט קודם ענדיגן שולע וכו', וכו'; אבער אויב איר וועט אכטונג געבן זיך נישט צו חוצפה'נען צו זיי, איר וועט שיין רעדן צו זיי איין מאל און נאכאמאל און נאכאמאל וועלן זיי מיט גיין מיט אייך.

קינדער ווייסן נישט וואס עלטערן מיינען, קינדער קענען נישט און וועלן נישט פארשטיין וואס דאס מיינט טאטע מאמע ביז זיי אליינס וועלן אריבערגיין מיט זייערע קינדער וכו'; מען דארף זייער אכטונג געבן נישט וויי צו טון די עלטערן, נישט טענה'נען מיט עלטערן און זיכער דארף מען זייער אכטונג געבן נישט צו שרייען און רעדן מיט שפעט ווערטער. אפילו קינדער וואס האבן שווערע עלטערן און נישט נארמאלע עלטערן זענען אויך מחויב מיט כיבוד אב ואם, איז דאך זיכער אז איר וואס איר האט אזעלכע טייערע עלטערן דארפט איר אכטונג געבן אויף זייער כבוד.

שטארקטס אייך מיט אייער תהילים'ל; איך האב געדארפט קוקן אפאר מאל אינעם בריוו צי איך זע גוט, אז איר האט שוין געזאגט הונדערט און אכצן מאל ספר תהילים. נישט דא קיין סאך מיידלעך אין אייער יארגאנג וואס זאלן בכלל האבן איין מאל מסיים געווען דעם ספר תהילים; זאלט איר ווייטער זאגן תהלים און אינמיטן זאגן די הייליגע ווערטער זאלט איר בעטן פאר אייך און פאר אייער עתיד, וועט איר טרעפן א גוטע שידוך. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות רחמנות, סימן יא): "עַל יְדֵי בַּקָּשַׁת רַחֲמִים, זוֹכֶה לַעֲשוֹת שִׁידוּכִים טוֹבִים וְהַגוּנִים", דורך תפילה איז מען זוכה צו טון גוטע שידוכים; דאס איז די איינציגסטע עצה סיי פאר א בחור און סיי פאר א מיידל וואס ווארטן אויף זייער שידוך, מען זאל בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל טרעפן מיין ריכטיגער שידוך שנעל און גרינג".

בלייבטס א העלד, קוקטס נישט אין אייער חבר'טעס טעלעפאן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת במדבר, כ"ז אייר, שנת תש"פ לפרט קטן

... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן פון אייך אז איר לעבט מיט אמונה און אז איר זאגט יעדן טאג אביסל תהלים.

ווען איר זאגט תהלים זאלט איר בעטן שטילערהייט דעם אייבערשטן פאר אייער טאטע און מאמע זיי זאלן מצליח זיין אין זייערע וועגן, זיי זאלן האבן פרנסה און קענען גרינג מגדל זיין די קינדער.

ווען מען זאגט תהלים רעדט מען נישט אויס ביז מען ענדיגט דעם קאפיטל, אבער צום אייבערשטן מעג מען רעדן אינמיטן דעם קאפיטל; נישט נאר מען מעג רעדן נאר עס איז זייער געשמאק ווען מען זאגט תהלים און מען רעדט צום אייבערשטן צווישן די ווערטער אויף אידיש.

איך וועל זיך זייער פרייען אז איר וועט אמאל קומען באזוכן אונזער סקול בית פיגא און זיך מאכן נייע חבר'טעס מיט אונזערע תלמידות.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אז עס איז דיר זייער שווער איינצוהאלטן די מצוה פון כיבוד אב ואם וועסטו באקומען מער שכר דערויף, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (אבות ה, כג): "לְפוּם צַעֲרָא אַגְרָא", ווי מער מען מוטשעט זיך צו טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן אלץ מער שכר באקומט מען.

וויסן זאלסטו אז כיבוד אב ואם איז זייער א הארבע מצוה, דער הייליגער תנא רבי שמעון בן יוחאי זאגט (ירושלמי קידושין פרק א, הלכה ז): "גָדוֹל הִיא כִּיבּוּד אָב וָאֵם שֶׁהֶעֱדִיפוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יוֹתֵר מִכְּבוֹדוֹ", דער אייבערשטער האט אונז באפוילן מען זאל מער מכבד זיין טאטע מאמע ווי מען זאל מכבד זיין דעם אייבערשטן אליין; ווער עס שפעט פון זיינע עלטערן באקומט א ביטערע שטראף, אזוי ווי עס שטייט (משלי ל, יז): "עַיִן תִּלְעַג לְאָב", אן אויג וואס שפעט אפ פון זיין טאטע, "וְתָבוּז לִיקֲּהַת אֵם", און דער וואס שפעט אפ פון די קנייטשן פון זיין מאמע (ווען א מענטש ווערט עלטער ווערט דער פנים פול מיט קנייטשן), "יִקְּרוּהָ עֹרְבֵי נַחַל", זאלן קומען די רויב פויגל וואס זענען גרויסע אכזרים און אים אויסשטעכן די אויגן, "וְיֹאכְלוּהָ בְנֵי נָשֶׁר", און די אָדלער זאלן אים אויפעסן.

בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל מכבד זיין מיינע עלטערן, איך זאל זיי ליב האבן", דורכדעם וועסטו באקומען א חשק און א ווילן זיי צו מכבד זיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת אחרי-קדושים, ג' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

שרייב זיך ארויס פון אלע מעסעדזש גרופס, אפילו פון די גרופ וואס רופט זיך: "ברסלב גרופ" אדער "ברסלב'ע פרויען" וכדומה; אויב איז דאס סתם בויך וויי פון יעדן איינעם זאלסטו זיך אראפשרייבן פון דעם, א שאד אוועק צו געבן טייערע צייט, קאפ און מח פאר נארישקייטן.

דער אמת איז אז ווען מיר האבן געעפנט די גרופ פאר ברסלב'ע פרויען האט מען דאס געעפנט נאר פאר חסד - זיך העלפן איינער דעם צווייטן; איינער פרעגט אן עצה פונעם צווייטן, איינער פרעגט ווי אזוי מען קאכט און באקט, אדער צו מודיע זיין ווען עס איז דא שיעורים, חדר און סקול, אבער אז עס ווערט א גרופ פון אויסגעבן בויך ווייטאג איז זיכער כדאי דו זאלסט אראפגיין פונעם גראפ.

עס איז גוט צו האבן א גרופ צווישן די פרויען וואו מען שרייבט און מען פרעגט נאר פאר חסד זאכן וכדומה, אבער סתם אויסשווענדן צייט איז ממש אן עבירה; די טעקסט מעסידזשעס לאזט נישט עסן, לאזט נישט שלאפן און לאזט נישט האבן צייט פאר די מאן און קינדער.

בנוגע צי מען מעג עסן פרייטאג צו נאכטס נאך ליכט צינדן; ווען א פרוי מאכט די ברכה "להדליק נר של שבת" - איז זי מקבל שבת, דעריבער דארף די פרוי קודם אנצינדן די ליכט און נאכדעם מאכן די ברכה, ווייל ווי נאר זי מאכט די ברכה ווערט ביי איר שבת, דערפאר טאר זי נישט צינדן די ליכט נאך די ברכה; און אז מען האט מקבל שבת געווען און מען וויל עסן דארף מען קודם מאכן קידוש, מען טאר נישט עסן פאר מען הערט קידוש, דעריבער אויב איז מען הונגעריג און מען קומט נישט אן צו עסן פאר ליכט צינדן זאל מען טראכטן בשעת מען צינדט די ליכט אז מען איז נישט מקבל שבת, אזוי קען מען עסן נאך ליכט צינדן, און שפעטער בשעת מען דאווענט דעמאלט איז מען מקבל שבת.

בנוגע יום טוב, איז נישט קיין שאלה צי מען מעג עסן ווייל מען צינדט אן די ליכט ביי די סעודה.

בנוגע די קאפ צודעק; אפילו מען שערט זיך אפ דארף מען נאך אלץ אכטונג געבן אז די קאפ זאל זיין צוגעדעקט, און די שכר פאר דעם איז קינדער צדיקים.

בנוגע פאלגן עלטערן; פריוואט ביי דיר קענסטו זיך פירן אויף דיין וועג, און אין געגנווארט פון זיי זאלסטו פרובירן פאלגן און טון ווי אזוי זיי בעטן דיר.

בנוגע לאזן דעם שבת טישטוך ביז זונטאג אינדערפרי; עס איז דא אזא מנהג צו לאזן דער ווייסן טישטוך ביז זונטאג אינדערפרי, דאס איז מסוגל לפרנסה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט זוכה זיין צו בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצוות, זיי וועלן זיין ברסלב'ע חסידים, ערליכע אידן.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' לסדר טהרה, כ"ז ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר,

איך ווייס נישט צי דו ווייסט וואס פאר א גרויסע נס דער אייבערשטער האט געטון מיט דיר, דו האסט באקומען א מתנה, אן אשת חיל פון הימל; דארפסטו זען צו האלטן טייער די מתנה און נישט אויפהערן דאנקען דעם אייבערשטן אויף דעם.

בנוגע די גורל ראפעל וכו'; איך וויל זייער שטארק מען זאל מאכן דעם גורל, אז מען מאכט א ראפעל דארף מען מאכן דעם גורל, מען קען נישט סתם אפשטופן, מען דארף מקיים זיין וואס מען האט צוגעזאגט און ווער עס וועט ארויסקומען דער געווינער דער וועט באקומען דאס געלט.

בעט איך דיר, מאך א פלאן ווען דער גורל וועט פארקומען, ווייל איך בין נישט רואיג ווילאנג מיר וועלן דאס מקיים זיין.

קוק זיך אום אויף דיינע עלטערן, בפרט יעצט ווען אלע זענען איינגעשפארט אין שטוב דארף מען זיין מער פארזיכטיג מיט עלטערן, צו מאכן זיכער אז זיי האבן אלעס און אלעס איז גוט מיט זיי.

איך האב דיר ליב.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' לסדר טהרה, כ"ו ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו נוצט אויס די צייט, אפילו עס איז נישט דא קיין חדר, אלע חדרים זענען פארשלאסן און פארשפארט - דאך לערנסטו אסאך גמרא אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן וואס האט אונז געגעבן אזא זיסע וועג צו לערנען (שיחות הר"ן, סימן עו), אפילו מען האט נישט קיין חברותא מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט - דאך לערנט מען, מען זאגט די הייליגע ווערטער פון די גמרא.

זע צו רעדן שיין צו דיין טאטע מאמע; כיבוד אב ואם איז זייער א גרויסע מצוה, עס איז אזוי גרויס אז די תורה גלייכט צו מכבד זיין עלטערן צו מכבד זיין דעם אייבערשטן, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (מכילתא פרשת יתרו, פרשה ח): דער אייבערשטער זאגט: "מען דארף מורא האבן פון מיר און מיר מכבד זיין", אזוי אויך זאגט דער אייבערשטער אז מען דארף מורא האבן פון די עלטערן און זיי מכבד זיין.

שרייב מיר נאך, איך האב ליב ווען דו שרייבסט מיר.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

הַמָּקוֹם יְנַחֵם אוֹתָךְ בְּתוֹךְ שְׁאָר אֲבֵלֵי צִיּוֹן וִירוּשָׁלָיִם, איר זאלט נישט וויסן מער פון קיין צער.

איר פרעגט וואס איר זאלט טון פאר אייער טאטע'ס נשמה, איר זענט זייער באזארגט וואס עס טוט זיך מיט זיין נשמה; ווען רבי נתן האט געפרעגט דעם רבי'ן וואס ער זאל טון פאר זיין מאמע'ס נשמה אז זי זאל האבן עליה, האט אים דער רבי געזאגט: "זאג די ברכה פון אשר יצר מיט כוונה"; זעט מען פון דעם אז אויבן אין הימל איז זייער חשוב און זייער הייליג יעדע ברכה וואס מען מאכט מיט כוונה, יעדע מצוה איז זייער חשוב, בפרט א אידישע פרוי וואס איר גאנצע לעבן באשעפטיגט זי זיך נאר מיט מצוות, טאג און נאכט איז זי פארנומען מיט די קינדער, זיי אויפציען צו זיין ערליכע אידן - דאס איז די גרעסטע זאך פאר די נשמה פון די עלטערן.

יעדע גוטע זאך וואס קינדער טוען האבן די עלטערן'ס נשמה אן עליה פון דעם; דעריבער זאלט איר ווייטער ממשיך זיין מיט אייער עבודת השם, איר זאלט אויפברענגען אייערע קינדער מיט ליבשאפט און ווארעמקייט צום אייבערשטן און צו די תורה, וועט אייער טאטע רוען אין גן עדן.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איר האט א טייערער מאן נרו יאיר, ער איז געזונט און שטארק, זארגטס נישט וכו'; עס איז דא איין פראבלעם, ער האט א שרעקליכע פחד פון זיין טאטע. עס איז נישט זיין פראבלעם, עס איז זיין טאטע וואס ווארפט א שרעקליכע פחד השם ישמרינו.

איך וועל רעדן צו אים, איך וועל אים מדריך זיין ווי אזוי ער זאל זיך אויפפירן; עס איז אן הייקעלער ענין, פון איין זייט דארף ער אכטונג געבן אויף די כבוד פון זיין טאטע'ן, פון די אנדערע זייט קענט איר נישט ליידן דערפון, און אז זיין טאטע הערט נישט אויף רעדן צו אים אנטקעגן אייך דארף מען זען מיט חכמה וואס מען טוט דא.

דערפאר בעט איך אייך איר זאלט אים נאר שטארקן; איר האט באקומען אן אויסנאם מאן, ער איז טייער און ליכטיג, ער איז פשוט דערשראקן, ער ווייסט נישט ווי אזוי מען עסט דאס וכו'; ער האט געהערט זייער אסאך שיעורים אין ישיבה פון כיבוד אב ואם, ער ווייסט נישט וואס צו טון, ער שפירט ממש פארלוירן וכו'; איך וועל אים לערנען פריוואט ווי אזוי זיך אן עצה צו געבן.

איר זאלט אים נאר הייבן און געבן גוטע ווערטער; רעדטס נישט צו אים אנטקעגן זיין טאטע, ווי נישט ווי דארפט איר פארשטיין אז א טאטע איז א טאטע, עס איז נישט גוט איר זאלט רעדן דירעקט אנטקעגן זיין טאטע, עס וועט אים וויי טון; אפילו ער האט אייך מער ליב און ער וויל נאר אייך וכו', דאך איז א טאטע א טאטע.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת משפטים, כ"ה שבט, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אודאי זאלט איר בלייבן שבת אין שטוב; קומטס נישט אין שטעטל, בלייבטס מיט אייער שווער און שוויגער אז אייער מאן זאל קענען העלפן זיין טאטע.

איך קען אייך שוין זאגן וואס איך גיי רעדן שבת אין שטעטל, איך גיי רעדן פון "כיבוד אב ואם", פון דאס גרויסקייט פון העלפן טאטע מאמע, שווער און שוויגער.

אז עס קומט אייך אונטער די מצוה פון כיבוד אב ואם, זאלט איר דאס נישט אוועק געבן פאר קיינעם נישט; ביי מצוות און מעשים טובים טאר מען נישט זיין קיין מסתפק במיעוט, מען דארף וועלן נאך און נאך. כאפטס די מצוה פאר אייך און אייער מאן וועט איר זוכה זיין צו די האבן די וועלט און יענע וועלט.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת יתרו, י"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך הער זייער גוטע גריסן אויף דיר פון דיינע טיטשערס און פון די מנהלת תחי', שטארק זיך ווייטער מיט דיינע גוטע וועגן.

בנוגע זיך פארשטעלן פורים; אז דו ווערסט צוועלף יאר אום תענית אסתר דארפסטו זיך שוין נישט פארשטעלן, דאס קענסטו איבערלאזן פאר דיינע קליינע ברידערס און שוועסטערס.

אויפ'ן וועג אהיים פון סקול, אויפ'ן באס - זאלסטו זיך אפרוען פון דיין טאג, אזוי וועסטו האבן כח צו העלפן דיין מאמע מיט וואס זי דארף. אז אנדערע מיידלעך רעדן זייערע זאכן וכו', דארף עס דיר נישט אנגיין, דו רו זיך אפ זאלסט האבן כח צו העלפן דיין מאמע.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט עלטערן וואס געבן זיך אוועק פאר אידישע קינדער, זיי העלפן טאג און נאכט אנדערע מענטשן זיי זאלן האבן א שיינע לעבן; עס איז נישט אזוי ווי דו מיינסט אז מענטשן נעמען אוועק דיינע עלטערן פון דיר, און ווען נישט די מענטשן וואלסטו מער געקענט פארברענגען און שמועסן מיט זיי, דאס איז נישט אמת, נאר ווען זיי וואלטן נישט געהאלפן מענטשן וואלטן זיי געווען באשעפטיגט מיט הבלי עולם הזה.

קינדער פון אנדערע משפחות האבן גארנישט מיט זייערע עלטערן, די עלטערן זענען פאריאגט און פארפלאגט צו ברענגען געלט, די גאנצע קאפ ליגט אין געלט; מען טראכט וואו מען קען מאכן נאך א דאללער, וואו מען קען זיך בויען א נאמען וכו', און אנדערע שטותים; ווידער דיינע עלטערן געבן זיך אוועק זייער לייב און לעבן פאר אנדערע מענטשן זיי זאלן וויסן ווי אזוי צו לעבן, זיי ברענגען דורכדעם נענטער און נענטער משיח צדקינו.

איך האף אז דו וועסט גיין אין די וועגן פון דיינע חשוב'ע עלטערן; דו וועסט זיין א גרויסע מפיצה, דו וועסט זיין א ביישפיל פון א תלמידה פון אונזער סקול "בית פיגא". דו וועסט גיין אין די וועגן פון די ערליכע פרויען, די גרויסע העלדן פון כלל ישראל וואס האבן אוועק געגעבן זייער לעבן פאר'ן אייבערשטן, צו מקרב זיין אידישע קינדער.

דו ווייסט וואס דער הייליגער רבי האט געזאגט, די סיבה פארוואס דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט אזוי ליב געהאט זיין טאכטער אדל (דעם רבינ'ס באבע) און איר שטענדיג אויסגערימט, ווייל די הייליגע צדקת איז שטענדיג ארום געגאנגען מיט א בענקעניש צום אייבערשטן און געטראכט: 'וואס קען איך טון צו מאכן א נחת רוח פאר'ן אייבערשטן?' דאס זאל זיין דיין גאנצע ווילן און שטרעבן, צו העלפן נאך אידן זיי זאלן קענען לעבן די זיסע לעבן וואס מיר לעבן.

איך קוק ארויס און איך ווארט מיט געדולד צו זען וואס גייט אויסוואקסן פון דיר.

שרייב מיר נאך, שרייב מיר לכל הפחות יעדע וואך; מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך דיר ענטפערן אלע דיינע שאלות.

אויך זאלסטו ליינען די בריוו פון עצתו אמונה; אלע בריוו זענען געשריבן פאר דיר.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת בשלח, ח' שבט, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אז פאר דיין טאטע שטערט ברסלב איז דאס נישט דיין פראבלעם; דו זיי מכבד דיין טאטע און מאמע, און אז עס שטערט זיי אז דו פארסט קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ציון איז דאס נישט קיין חסרון אין כיבוד אב ואם. אז מען וויל נישט רעדן מיט דיר קענסטו מתפלל זיין אז עס זאל ווערן שלום, און אז זיי רעדן יא צו דיר, נאר עס איז נישט מיט ווארעמקייט וכו', מען רעדט צו דיר אן א שמייכל, דארפסטו ווייטער רעדן מיט זיי און גיין צו זיי אויף שבתים און שמחות.

מיר קענען גארנישט טון אז מענטשן רעדן כל דבר אסור אויפ'ן הייליגן רבי'ן; אזוי מוז זיין און אזוי וועט זיין ביז משיח וועט קומען. ווייל דער רבי האט דערציילט (סיפורי מעשיות, מעשה ז', מזבוב ועכביש) אז פאר זיין נשמה איז אראפ געקומען אויף די וועלט האט דער ס"מ געשריגן: "רבונו של עולם, אויב דער נשמה קומט אראפ אויף די וועלט, פארוואס האסטו מיר באשאפן?" האט מען אים געענטפערט: "דער נשמה מוז אראפ קומען אויף די וועלט, דו גיי און זוך דיר אן עצה", איז ער אוועקגעגאנגען און שפעטער איז ער צוריק געקומען מיט אן אלטיטשקן אן איינגעבויגענעם, און זיי האבן געלאכט און געזאגט: "דער נשמה קען שוין אראפ גיין, מיר האבן שוין אן עצה".

מוהרא"ש זכרונו לברכה שרייבט (בספר נהרי אפרסמון, שם): "וואס איז זייער עצה, וואס זיי האבן זיך געטראפן? לאכן - מען לאכט פונעם רבי'ן, און מען שפעט אפ פון א ברסלב'ער חסיד"; מען שפעט פון רבי'ן, מען רעדט כל דבר. דאס איז די סיבה פארוואס עלטערן ווערן דערשראקן ווען זיי הערן אז זייער קינד דריידט זיך אין ברסלב און פארט קיין אומאן וכדומה.

דער גרעסטער כיבוד אב ואם איז ווען עלטערן זעען ווי די קינדער פירן זיך אויף ערליך, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו.) אויפ'ן פסוק (דברים ו, ה): "וְאָהַבְתָּ אֵת ה' אֱלֹהֶיךָ" – זאלסט זען עס זאל ארויס קומען א קידוש השם דורך דיר און דער אייבערשטער זאל באליבט ווערן דורך דיר. ווייל ווען א מענטש איז איידל און צניעות'דיג און פירט זיך ווי עס דארף צו זיין, וואס זאגן מענטשן? "אַשְׁרֵי אָבִיו שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל זענען זיינע עלטערן וואס האבן אים געלערנט תורה; "אַשְׁרֵי רַבּוֹ שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל איז פאר זיין רבי וואס האט אים געלערנט תורה; "אוֹי לָהֶם לַבְּרִיוֹת שֶׁלֹא לָמְדוּ תּוֹרָה", וויי איז פאר די מענטשן וואס לערנען נישט קיין תורה. ווען איינער פירט זיך אויף ערליך זאגן די מענטשן: "קוקט אן דעם מענטש, וויבאלד ער לערנט תורה פירט ער זיך אויף אזוי ערליך". אויף אים זאגט דער פסוק (ישעיהו מט, ג): "וַיֹּאמֶר לִי עַבְדִּי אָתָּה, יִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר בְּךָ אֶתְפָּאָר", דער אייבערשטער בארימט זיך מיט אזא איינעם.

איך האף דו וועסט ארויסנעמען פונעם בריוו א וועג ווי אזוי זיך צו פירן מיט דיינע עלטערן.