בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ואתחנן, י"ג אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

דאס איז אן עכטע מופת, דאס איז א העלד; נאכן ווערן געפייניגט און דערנידערט פון די אייגענע מאמע, אלע קינדער יארן האט מען אייך אזוי צעדרוקט, דערווארגן און דערנידערט, און היינט נאכן מקורב ווערן צום הייליגן רבי'ן און גיין אין די וועג פון התבודדות ותפילה, אמונה ושמחה - רעדט איר שיין, מיט די גרעסטע מאס דרך ארץ צו איר. עס איז ארויס פון אייך די פארגאנגענהייט, (מען געדענקט עס נאך און עס טוט וויי, אבער עס איז נישטא מער די פיינטשאפט וכו') - דאס איז א מופת פון רבי'ן.

הונדערטער און טויזנטער ווייבלעך גייען צו טערעפי פאר דער זאך, עס פייניגט זיי וואס מען האט מיט זיי געטון, עס לאזט זיי נישט מנוחה, דאס לעבן גייט צוגרינד; מען פארברענגט רוב לעבן ביי טערעפי, סופאר"ט גרופ"ס וכדומה.

וואלט דאס נישט געווען א פריוואטע זאך - וואלט איר דאס געדארפט דערציילן ברבים פאר אלעמען, אלע זאלן וויסן אז עס איז דא א וועג זיך צו היילן, ארויסנעמען אלטע ווייטאג פון א מאמע, איינגעגעסענע פיין - דורך אמונה, דורך התבודדות ותפילה.

ווען מען נעמט אריין אמונה אין זיך - ווערט די לעבן אזוי זיס, מען ווייסט אז עס איז נישט דער און נישט יענער, אלעס איז דער אייבערשטער, אלעס איז ער אליינס; דומם, צומח, חי, מדבר - אלעס איז ער, אלעס איז א פארשטעלאכטס פונעם אייבערשטן. מיין טאטע, מיין מאמע, מיין שווער, מיין שוויגער, מיין מאן, מיינע קינדער - אלעס איז פונעם אייבערשטן. די לעבן ווערט גרינג, דער לעבן ווערט זיס.

דער אייבערשטער זאל אייך העלפן, אינעם זכות פון מצוות כיבוד אב ואם זאלט איר האבן נחת פון אייערע דורות, עס זאל זיך ציען ליכטיגע, ערליכע, אידישע דורות, קינדער און אייניקלעך וואס זענען געטריי דעם אייבערשטן. אויך זאל זיין ביי אייך אין שטוב א פלאץ פון שלום, פון שפירן דעם אייבערשטן.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת מטות מסעי, כ"ז תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן

...

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דיינע עלטערן האב שטילערהייט נחת פון דיר, זיי ווילן דאס נישט ארויסווייזן ווייל זיי שעמען זיך פון מענטשן, אבער שטילערהייט האבן זיי הויפענעס נחת.

זיי נישט דערשראקן, זאלסט זיי ווייטער מכבד זיין, און פון די אנדערע זייט זאלסטו ווייטער טון וואס דו האסט צו טון אן קיין שום פחד, אן קיין מורא.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת מטות מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

זייט מכבד אייער מאמע; ביים אייבערשטן איז זייער חשוב די מצוה פון כיבוד אב ואם. דער אייבערשטער זאגט (קידושין ל:): "בזמן שאדם מכבד את אביו ואת אמו, אמר הקדוש ברוך הוא, מעלה אני עליהם כאילו דרתי ביניהם וכבדוני", ווער עס איז מכבד טאטע מאמע איז אזוי ווי מען איז מיך מכבד; די מצוה פון כיבוד אב ואם איז אזוי גרויס, "הוקש כיבוד אב ואם לכבודו של מקום" (בבא מציעא לב.), עס איז די זעלבע זאך ווי מכבד זיין טאטע מאמע.

אז אייער מאמע הייסט אייך קוקן מאוויס - זאלט איר נישט טענה'ען מיט איר, דריידט זיך ארויס מיט חכמה, מאכט זיך ווי איר גייט דאס טון, אבער איר זאלט דאס נישט טון, ווייל עס איז א גרויסע סכנה; קוקן מאוויס איז זייער שעדליך, עס רייסט אפ דעם מענטש פונעם אייבערשטן און פון די תורה.

בזכות די מצוה פון כיבוד אב ואם וועט איר זוכה זיין צו לעבן א גוט לעבן, א לאנג לעבן - בזה ובבא.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת מטות מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

דער אייבערשטער זאל אויסהיילן אייער מאמע תחי', זי זאל האבן א רפואה שלמה. עפעס שלעכט האט פאסירט מיט איר; זי איז אריינגעפאלן אין א מרה שחורה, דער אייבערשטער זאל איר שיקן א שנעלע רפואה בתוך שאר חולי ישראל.

אייך וויל איך בעטן זייער א שטארקע טובה, קלאפט ארויס די שולד געפילן פון אייך, עס האט גארנישט צו טון מיט אייך און נישט מיט קיינעם. איך ווייס אז דער יצר הרע האט געטראפן א גרינגע וועג אייך צו צעברעכן מיט'ן זיך באשולדיגן, איר טראכט אז דאס האט מיט אייך וכו' וכו'; בעט איך אייך ברחמים ובתחנונים, קלאפט עס ארויס פון אייך, איר זענט גארנישט שולדיג, קיינער איז דא נישט שולדיג. איר זאלט רעדן שיין צו איר, רופט איר יעדן טאג און רעדט צו איר שיין, און בעטס דעם אייבערשטן פאר איר און פאר אלע אידן.

זייט פרייליך, זוכט אויף גוטס אין אייער לעבן. אן עצה טובה, איר זאלט זיך אראפשרייבן גוטע זאכן וואס דער אייבערשטער טוט מיט אייך, און יעדן טאג זאלט איר זיך מאכן צייט אויף דעם; נעמט ארויס דעם צעטל און דאנקט אים אויף דאס גוטס, צום ביישפיל:

"רבונו של עולם, איך דאנק דיר אז 1) איך בין א איד, איך בין דיין קינד, איך בין א חלק פון עם ישראל. 2) איך בין געזונט ברמ"ח איברים ושס"ה גידים. 3) איך ווייס פון הייליגן רבי'ן וואס לערנט מיר אזעלכע שיינע עצות אין לעבן; מען זאל רעדן צו דיר, מען זאל זיך פרייען מיט די מצוות. 4) איך האב אזא שיינע משפחה; איך דאנק דיך פאר מיין מאן, פאר מיינע קינדער, פאר מיינע עלטערן, פאר מיין עסן, פאר מיינע קליידער, פאר מיין אטעמען"; אזוי זאלט איר אויסרעכענען די חסדים און טובות, וועט איר ווערן מער און מער פרייליך, מער און מער פאזעטיוו, מער און מער אריינגעשלעפט אין "גן עדן", נאכדעם זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אויף אלעס וואס איר דארפט און זיך צו אים אויסרעדן און אויסוויינען אויף יעדע פינטל וואס באדערט אייך.

עס איז גאר אנדערש ווען מען רעדט צום אייבערשטן, מען בעט אים - ווען מען איז פרייליך און דאנקבאר, ווי ווען מען בעט פון עצבות און מרה שחורה.

באשולדיגט זיך נישט, עס האט גארנישט מיט אייך.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת פנחס, כ' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי

מזל טוב פאר דיין נייע געבוירענע מיידעלע! זאלסט זוכה זיין איר צו מגדל זיין לבעל תורה ולחופה ולמעשים טובים בנקל ובנחת.

בנוגע די קידוש וכו'; גיי צו דיינע עלטערן, מאך דארט די קידוש; אזוי וועסטו פארמיידן פראבלעמען וכו'.

א גרויסן יישר כח פאר די צדקה פון צען טויזנט דאלער; די געלט גייט פאר זייער א וויכטיגע צוועק. בזכות די מצוה פון צדקה זאלסטו זיין אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס, און דו זאלסט האבן פרנסה בריווח און נחת ביי דיינע קינדער.

דאנק און לויב דעם אייבערשטן פאר אלעס וואס דו האסט, פאר אלעס וואס ער טוט מיט דיר. פאר דיין שיינע שטוב, פאר דיין ווייב, פאר דיינע קינדער.

גיי אביסל שפאצירן אין פעלד הינטער דיין שטוב - וועסטו שפירן טעם גן עדן.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת חקת, ו' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן אין סקול אזוי געטריי, דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח און מח צו זיין א געזונטע מאמע מיט שטארקע נערווען.

בנוגע זיך אריבערציען אין שטעטל; דאס ווענדט זיך אין אייך, איך וועל זיך נישט מישן וואו איר זאלט וואוינען, איר זאלט טון וואס עס איז גוט פאר אייך און אייער מאן. מען קען זיין אין שטעטל, מען קען זיין ערגעץ אנדערש; מען דארף איבעראל רחמי שמים צו זיין דבוק צום אייבערשטן.

בנוגע וכו'; וואס די עלטערן געבן אייך זאלט איר נעמען מיט שמחה, נאך אביסל וועט איר אויך שפירן די טעם פון געבן מתנות פאר קינדער; עלטערן האבן נישט קיין אינטערעסע, זיי ווילן נאר עס זאל זיין גוט פאר די קינדער.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת חקת, ו' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

פלאי פלאים! אלעס טוט מען, אלעס מאכט מען, אבער ווען דאס קינד בעט די עלטערן: "איך וויל חתונה האבן", "איך וויל א שידוך" - נעמט מען ארויס פון שאנק א שיינע העכערע סארט ווארט און מען הויבט אן זאגן: "עס איז באשערט", "עס איז נאכנישט באשערט", "עס וועט קומען די באשערטע מינוט".

אלעס ביז אהין טוט מען און מען מאכט, אלעס אין די וועלט גייט אן, מען רעדט נישט פון באשערט; אז מען מאכט א טעות, מען פארשפעטיגט די צייט -  שרייט מען, אז מען האט עפעס אויסגעגאסן - כאפט מען קולות; נישט קיין באשערט, נישט קיין אמונה, און ווי נאר דאס קינד בעט: "איך וויל חתונה האבן", "איך וויל זיין ריין", "איך וויל בויען מיין שטוב" - הויבט מען אן זינגען די ניגון פון באשערט.

בעט דיינע עלטערן, זיי אפן מיט זיי; זיי טוען וואס איז גוט פאר זיי, דו זאלסט אויך טון וואס איז גוט פאר דיר אליינס, דו דארפסט חתונה האבן, אנהויבן דיין לעבן.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת חקת, ה' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אויב אייער מאן איז מסכים איר זאלט העלפן אייער טאטע מיט'ן ארייננעמען אייער ברודער אויף שבתים, און אז אייער טאטע וויל אייך צאלן - זאלט איר עס נעמען און אים דאנקען.

נישטא קיין גרעסערע מצוה ווי העלפן די אייגענע משפחה; אייער טאטע זוכט א ווארעמע שטוב וואו אייער ברודער זאל זיין שבת - איז דאס די גרעסטע מצוה! דאס איז כיבוד אב ואם, הכנסת אורחים, ומבשרך אל תתעלם, הפצה, פדיון שבויים און וואס נישט.

עס איז וויכטיג פאר קינדער צו וויסן אז ווען עלטערן געבן געלט אדער מתנות - זאגט מען נישט "איך דארף נישט", "עס פעלט נישט אויס", נאר מען זאגט איין ווארט: "שכוח". עלטערן ווילן געבן פאר קינדער; ווען איר וועט חתונה מאכן אייערע קינדער וועט איר אויך זוכן א וועג ווי אזוי צו געבן בדרך כבוד. אז זיי ווילן אייך העלפן – זאלט איר עס נעמען און זאגן: "שכוח", און אויב מען זאגט צו און עס לאזט זיך אויס א בוידעם - וועט דער אייבערשטער באצאלן בכפלי כפליים.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת קרח, כ"ז סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

בנוגע אייער פראגע, אייערע עלטערן זאגן אייך איר זאלט נאכנישט חתונה האבן, איר זאלט ענדערש זיך לערנען א פאך, אזוי וועט איר קענען העלפן נאך די חתונה, זיי ווילן איר זאלט ווארטן לכל הפחות ביז די צוואנציג יאר, איר ווילט וויסן וואס איז ריכטיג.

בעטס דעם אייבערשטן עס זאל אייך אונטערקומען א גוטע שידוך און אז אייערע עלטערן זאלן מסכים זיין, דער שידוך זאל צוגיין מיט שמחה. תפילה איז שטערקער פון אלעס, תפילה איז העכער פון די טבע; מיט תפילה זעט מען גרויסע ניסים.

איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך פירן צו אייערע עלטערן מיט דרך ארץ, אייערע עלטערן זענען זייער חשוב, זיי האבן מיר געשריבן א בריוו אז זיי ווילן וויסן וואס איז ריכטיג צו טון מיט אייך; פון איין זייט זעען זיי ווי איר לעבט, זייט איר זענט מקורב צום רבי'ן איז אייער לעבן א פרייליכע לעבן, פון די אנדערע זייט איז ביי זיי זייער מאדנע חתונה צו האבן יונג, זיי קענען נישט פארשטיין מען זאל חתונה האבן פאר די צוואנציג, איך האב נאכנישט געהאט קיין צייט זיי צו ענטפערן.

אייך בעט איך איר זאלט נישט טענה'ען מיט זיי; עלטערן דארף מען מכבד זיין. קינדער ווייסן נישט וואס עלטערן מיינען, ווי לאנג איר וועט נישט חתונה האבן און האבן קינדער - וועט איר נישט וויסן מעריך צו זיין עלטערן, מיט עלטערן טענה'עט מען נישט; אז איר ווילט שוין חתונה האבן - זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן נאכאמאל און נאכאמאל.

אויך זאלט איר אכטונג געבן אז אייערע תפילות זאלן נישט קומען פון מרה שחורה; אסאך מאל ווען מען וויל עפעס זייער שטארק - קען מען אריינפאלן אין א מרה שחורה, דאס איז נישט גוט, מרה שחורה און עצבות איז די סטרא אחרא; ווען מען בעט דעם אייבערשטן דארף מען בעטן מיט שמחה, מיט פרייד, עס איז גאר אנדערש תפילות וואס מען בעט מיט שמחה. דער רבי זאגט (ספר המדות אות תפלה, סימן פא): "תְּפִלָּה שֶׁהִיא בְּשִׂמְחָה", ווען מען בעט דעם אייבערשטן מיט פרייליכקייט, "הִיא עֲרֵבָה וּמְתוּקָה לַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", איז די תפילות זיס און איינגענעם פאר'ן אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

ענדערש זאלט איר זיך איינגעבן ביי אנדערע סקולס צו זיין א לערערין, מיר האבן גענוג לערערינס אין בית פיגא; ענדערש זאלט איר זיין א לערערין אין א צווייטע מוסד און דארט איינפלאנצן אמונה אין אידישע קינדער.

אמונה איז דער עיקר וואס מען דארף אריינלייגן אין קינדער, אמונה ווערט צעטיילט אין דריי חלקים:

די ערשטע און וויכטיגסטע - איז צו לערנען מיט די קינדער אז אלעס איז פונעם באשעפער, די וועלט האט א בעל הבית, איינער פירט אלעס; דער באשעפער מאכט אלעס און טוט אלעס, קיין שום זאך געשעט נישט און פאסירט נישט – נאר דורך אים.

אז עס קומט קאראנע – איז דאס פונעם באשעפער, אז די פרייזן הייבן זיך – איז דאס פונעם באשעפער, אז עס קומען הייסע טעג – איז דאס פונעם באשעפער, אז עס קומען שטורעם ווינטן, צונאמיס, מלחמות – אלעס אלעס איז פון באשעפער.

די צווייטע חלק, רעדט צו די קינדער פון צדיקים; דערציילט זיי מעשיות פון הייליגע צדיקים, פונעם הייליגן רבי'ן רבי אלימלך פון ליזענסק זכותו יגן עלינו, פון הייליגן רבי זושא זכותו יגן עלינו און פון אלע צדיקים.

די דריטע חלק איז אמונה אין זיך; הייבט אויף די קינדער, בויט זיי אויף, נעמט די מיידלעך וואס זענען ביי זיך צעקלאפט און בויט זיי אויף. ווען קינדער זאגן: "איך קען נישט", זאלט איר זיי זאגן: "קוק, דו קענסט יא; לאמיר פרובירן"; דאס איז זייער וויכטיג פאר קינדער, זיי זאלן האבן א לערערין וואס בויט זיי אויף.

איך האף איר וועט אננעמען מיינע ווערטער, זיך נישט עקשנ'ען דוקא צו קומען לערנען פאר קינדער אין בית פיגא. מיר האבן גוטע לערערינס וואס לערנען מיט די קינדער אמונה, ענדערש גייט אין א צווייטע מוסד – דארטן פלאנצן אמונה, אויך וועט איר זיך נישט דארפן קריגן מיט אייערע טייערע עלטערן.

אויף די צווייטע פראגע וכו'; פרעגט אייערע עלטערן, איר האט זייער חשוב'ע עלטערן, זיי פירן זיך מיט די העכסטע סטאנדארט צניעות. אויב אייער מאמע זאגט איר קענט גיין מיט וכו', זאלט איר זי אויסהערן.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת שלח, מברכים החודש, כ"ה סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

זייט אפן מיט אייער מאמע; זאגט איר אז פאר אייער מאן איז מער באקוועם איינצושטיין אין א פריוואטע דירה, אזוי וועט זי נישט זיין ברוגז אויף אייך; עס איז א פארשטענדליכע זאך אז אן איידעם איז נישט אזוי באקוועם וכו', ער וויל זיין פריוואט.

בנוגע די עסן; עס פאסט נישט מיט צו ברענגען אייגענע עסן, זיי וועלן זיך באליידיגן. איר קענט האבן עסן ביי אייך אין די דירה, אזוי וועט איר האבן כשר'ע פלייש, און ביי די סעודות זאלט איר זייער אכטונג געבן נישט וויי צו טון אייערע עלטערן, אזוי וועט זיין שלום על ישראל.

געבט אכטונג, מעסט די ווערטער וואס איר זאגט, עס זאל זיין מיט די גרעסטע מאס דרך ארץ און מיט שכל. זאגט נישט: "מיין מאן וויל נישט קומען דא"; דאס וועט מאכן מחלוקות, זאגט די ווערטער וואס איז פריער געשריבן: "פאר מיין מאן איז באקוועמער איינצושטיין אין א פריוואטע דירה"; נישט מער און נישט ווייניגער.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת בהעלותך, ט"ו סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב ליבערטי

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אויף אייער פראגע אויב עס איז גוט פאר א מיידל צו פארן מיט א בייק מיט צוויי רעדלעך.

איר האט זייער וואוילע עלטערן, פרעגט זיי, און וואס זיי זאגן אייך - אזוי זאלט איר טון; איך וועל זיך נישט מישן, איך וועל לאזן אייערע חשוב'ע עלטערן אייך מחנך זיין.

(מיינע טעכטער, פון ווען זיי ווערן שוין אביסל גרעסער, זיי זענען שוין נישט קיין קליינע בעבילעך קויף איך זיי א סקוטער, דאס איז איידל פאר מיידלעך).

זעט צו זיין חבר'טעס מיט די קינדער וואס אנדערע קוקן זיך נישט אום אויף זיי, זעט צו האבן א לב בשר, אותיות ברסלב (חיי מוהר"ן, סימן שלט), א ווייכע הארץ פאר אנדערע. דער רבי זאגט (שם): "לֶעָתִיד לָבוֹא וֶועט דִיא גַאנְצֶע וֶועלְט זַיין בְּרֶסְלֶבֶיר חֲסִידִים", ווען משיח וועט קומען וועלן אלע אידן זיין ברסלב'ער חסידים, אזוי ווי עס שטייט (יחזקאל לו, כו): "וַהֲסִרֹתִי אֶת לֵב הָאֶבֶן מִבְּשַׂרְכֶם", איך וועל אוועקנעמען די פארשטיינערטע הערצער, "וְנָתַתִּי לָכֶם לֵב בָּשָׂר", איך וועל אייך געבן א לב בשר, יעדער וועט פארגינען א צווייטן.

געבט א גרוס פאר אייערע עלטערן.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת נשא, י"א סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך פריי זיך זייער צו הערן די גוטע נייעס אז איר ווארט וכו'.

איר ווילט הערן אין קורצן וואס צו טון אין די טעג.

הדבר הראשון, גלייך מודיע זיין די עלטערן; עלטערן זענען באזארגט, זיי ווילן הערן גוטע נייעס ביי זייערע קינדער, גייט אריבער פערזענליך דערציילן די גוטע נייעס.

צווייטנס, דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די גרויסע חסדים, און אין די זעלבע צייט בעטן אז אלעס זאל זיין גרינג, און אלעס זאל זיין מיט נחת און פרייד.

דריטנס, זיך אכטונג געבן פון עין הרע; מען דערציילט נישט פון דעם, מען רעדט נישט פון דעם, מען באהאלט עס פון מענטשן. אויך אין די שפעטערדיגע טעג, ווען מען קען שוין נישט באהאלטן - גייט מען אנגעטון איידל, נישט אויסשטעכן מענטשן'ס אויגן.

פערטנס, אין די צייט דארף מען רוען, זיך נישט איבערשטרענגען, זיכער נישט מאכן קיין איבערגעשטרענגטע איבונגען (עקסערסייז), עס קען זיין א סכנה.

פינפטנס, אין די צייט זאל מען נישט קוקן קיין טמא'נע חיות און בהמות; מען גייט נישט אין קיין טיער-גארטן (זו), מען קוקט נאר אויף הייליגע זאכן, זומער דארף מען זיך מער אבאכט געבן, ווייל וואס די מאמע קוקט און טראכט - קריצט זיך איין אינעם קינד, דאס העלפט אים זיין אן ערליכער איד.

זעקסטנס, מען עסט נישט קיין רויע קנאבל און רויע צוויבל, עס איז נישט גוט נישט פאר די מאמע און נישט פאר די קינד (ספר המדות אות הריון, סימן ד). צוויבל עס מיר נישט אין אלע צייטן, רויע צוויבל - זאגט דער רבי - איז סם (שיחות הר"ן, סימן רסה). אויך רעטעך איז נישט גוט צו עסן אין די טעג (ספר המדות אות קשוי לילד, סימן א).

זיבעטנס, עס איז דא א סגולה אין רבינ'ס ספרים (ספר המדות אות הריון, סימן ב), א פרוי זאל האבן מיט זיך א מאגינעט און א שטיקל האלץ פון די דאך פון א קבר פון א צדיק, אויך א זילבערנע ה (איך געב א מתנה א זילבערנע ה פאר אלע תלמידות פון בית פיגא וואס שערן זיך אפ די האר, איך מיין איך האב אייך דאס שוין געגעבן).

ועל כולם - תפילה, און נאכאמאל תפילה און א דריטע מאל תפילה.

מוהרא"ש זאגט, מען זאל זאגן די נעמען פון צדיקים, צום ביישפיל: אברהם, יצחק, יעקב, משה, אהרן, יוסף, דוד און שלמה, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב וכו' וכו', און נאכדעם בעטן בזכות די צדיקים זאל אלעס זיין בשלום; דא האט איר די תפילה:

"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְג אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים אוּן אִיךְ זָאל זוֹכָה זַיין אַרִיבֶּער צוּ גֵיין דִי אַלֶע טֶעג וָואס אִיךְ וַוארְט - גְרִינְגֶערְהֵייט. נֶעם אַוֶועק פוּן מִיר אַלֶע מִינֵי עַיִן הָרַע'ס אַז קֵיינֶער זָאל מִיר נִישְׁט קֶענֶען שֶׁעדִיגְן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן. רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק מַיין גַאנְצֶע לֶעבְּן, אִיךְ זָאל אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נֶעם אָן מַיין תְּפִלָה אוּן הֶעלְף מִיר אִין זְכוּת פוּן אַלֶע צַדִיקִים, וּבִּפְרַט אִין דִי זְכוּת פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן רַבֵּינוּ נַחְמָן בֶּן פֵיגָא זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ [אוּן אִין זְכוּת פוּן רַבֵּינוּ אֱלִיעֶזֶר שְׁלֹמֹה בֶּן מְנַחֶם זְאֵב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, וָואס הָאט גֶעמַאכְט דִי תְּפִלָה], יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ ה' צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת נשא, ט' סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך האב זייער הנאה צו הערן די אלע שיינע זאכן וואס איר דערציילט, וואס טוט זיך אין שטעטל, אין חדר און אין סקול, ווי שטארק איר זענט צופרידן מיט אייערע קינדער'ס חינוך.

בנוגע וכו'; איר דארפט זיין מיט אים אפען, זאגט אים אז עס טוט וויי וכו'; און אויב ער פארשטייט נאכאלץ נישט, אדער ער פארגעסט וכו' - זאלט איר אים נאכאמאל זאגן, שיינערהייט: "איך בעט דיר מיין טייערער מאן, עס טוט מיר וויי, דו מאכסט מיר צער"; איך בין זיכער ער וועט טון נאר זאכן וואס טוט נישט וויי, און אז ער פארגעסט ווייטער, אדער ער פארלירט זיך וכו' וכו', זאגט נאכאמאל שיינערהייט.

בנוגע וכו'; דאס איז בכלל נישט קיין פראבלעם, עס ווענדט זיך פון וואו מען קומט, פון וואו מען שטאמט; איר קענט זיך ווייטער פירן מיט אייער וועג.

בנוגע זיך שערן; וואויל איז אייך אז איר זענט מקריב א קרבן אייער האר פאר'ן אייבערשטן, איר שערט זיך די האר ארויסצונעמען די שכינה פון גלות, לאוקמא שכינתא מעפרא, אין גן עדן איז דא א באזונדערע היכל פאר אלע נשים צדקניות וואס האבן מקריב געווען א קרבן זייער האר פאר'ן אייבערשטן.

בנוגע אייערע עלטערן; דאס איז זייער א סענסעטיווע פראגע. ווען עלטערן קומען אין שטוב דארף מען זיי געבן די הרגשה אז זיי זענען די עלטערן, און אז עס איז שווער - שלינגט מען אראפ די שוועריקייטן, מען פרובירט מיט אלע כוחות צו קוקן גוט, זען און הערן נאר דאס גוטס. געדענקט; נאך אביסל זענען מיר די זיידעס און באבעס וואס די קינדער וועלן דארפן ליידן און שווייגן.

איך בעט אייך זייער, לייגט אריין אייערע כוחות נאר פאר איין זאך: "זיין פרייליך"; ווער עס איז פרייליך - האט אלעס.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת במדבר, כ"ט אייר, מ"ד לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, בני ברק

איך האב ערהאלטן דיין בקשה.

דו ווילסט איך זאל שרייבן פאר די גבאים ביי אונז אין שול אז מען זאל דאווענען פריער, כדי דיין שווער זאל נישט דארפן ווארטן אויף דיר; ריכטיג איז אז דו זאלסט זיך טרעפן א מנין וואו מען ענדיגט פריער.

וויסן זאלסטו, אז מען עסט די שבת סעודות ביי עלטערן, טאטע אדער שווער - איז נישט גערעכט צו קומען שפעט און לאזן די עלטערן ווארטן. אז מען עסט ביי די עלטערן דארף מען דאווענען וואו זיי דאווענען, אדער אין א שול וואו מען ענדיגט דאווענען אין די צייט ווען זיי ענדיגן דאווענען; עס איז נישט גערעכט אנצוקומען שפעט ווי א שיינער איד נאכדעם וואס אלע שטייען און ווארטן, בפרט, וואס דו שרייבסט אז דיין ווייב וויינט אויף דעם.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת קדושים, ד' אייר, י"ט לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי

איך באקום צוריק פון דיר זייער שיינע גרוסן; דיין שווער און שוויגער הערן מיר נישט אויף צו דאנקען, זיי האבן אזויפיל נחת פון ענק.

ווען דו טרעפסט דיין שווער און שוויגער זאלסטו זיי מכבד זיין, א שווער און שוויגער דארף מען מכבד זיין אזוי ווי טאטע און מאמע. ווען דיין שווער רעדט – זאלסטו זיין שטיל, ווען זיי געבן דיר עסן – זאלסטו זיך באדאנקען פאר זיי; דאס וועט מאכן ענקער קשר שטערקער און שטערקער, דיין ווייב וועט ווערן נענטער צו דיר ווען זי וועט זען ווי דו ביסט מכבד אירע עלטערן.

איך וויל דו זאלסט מיר שרייבן יעדע וואך א בריוו וויפיל דו לערנסט; וויפיל פרקים משניות, וויפיל בלעטער גמרא און וויפיל פון רבינ'ס ספרים – וועסטו מיך זייער דערפרייען.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת אחרי ב', כ"ז ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך בעט אייך זייער, געבט אכטונג נישט צו ווערן אריינגעמישט אין קיין שום זאך וואס איז קעגן אייערע עלטערן; לאזט די אלע מצוות פאר אנדערע, איר האט טייערע עלטערן, געבט אכטונג זיי נאר מכבד זיין.

אויך זאלט איר נישט אויפהערן דאנקען דעם אייבערשטן אז איר האט א מאן אן ערליכער, א גוטער; זאלט איר זיין געטריי פאר אים און אים אויפבויען. לאזט אפ אלע עסקנות, לאזט עס פאר עלטערע, בפרט ווען עס קען פוגע זיין אין אייער מצוה פון כיבוד אב ואם.

וואלט איך ווען געקענט שרייבן ווי אזוי מען האט צו מיר גערעדט, וואס פאר א לשונות פון זלזול, און ווי אזוי איך האב אפגעשוויגן... מען האט גערעדט צו מיר קעגן מוהרא"ש, נישט סתם גערופן ביים נאמען, נאר מיט די גרעסטע מאס זלזול; איך האב געשוויגן, ווייל די תורה זאגט מען טאר נישט ענטפערן פאר עלטערן.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת אחרי ב', כ"ד ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן

הכלה ... תחי', תלמידה בית פיגא

אויף אייער פראגע ווען צו קובע זיין די חתונה; דאס האט מיט אייערע חשוב'ע עלטערן און מיט די חתן'ס עלטערן, דאס האט נישט מיט אייך.

דאנקט דעם אייבערשטן אויף אייערע חשוב'ע עלטערן און אויך פאר אייער חתן מיט זיינע חשוב'ע עלטערן. איר קענט מיר פרעגן פראגעס וואס האט מיט אייך; אם ירצה ה', יארן ארום ווען אייערע קינדער וועלן האלטן ביים חתונה האבן, דעמאלט וועט איר מיר פרעגן ווען עס איז גוט צו קובע זיין דעם יום החתונה.

בנוגע ארבעטן אין בית פיגא; דאס ווייסט איר אוודאי, אז וואס די מנהלת תחי' טוט – איז געווארן דורכגערעדט מיט מיר, אז זי בעט אייך צו קומען ארבעטן פאר בית פיגא – איז דאס אזוי ווי איך בעט אייך דאס, עס פעלט נישט אויס צו איבערפרעגן פריוואט אדער ווארטן אויף אויפמערקזאמקייט; תלמידות בית פיגא דארפן זיין אזוי געטריי פאר בית פיגא, העלפן בית פיגא - אפילו אן באקומען א באזונדערע פארציע אטענשן.

פרעגט מיר אלע אייערע פראגעס, איך וועל אם ירצה ה' ענטפערן אלעס וואס איז נוגע פאר אייך.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב

דו ווייסט אז ביים רבי'ן איז געווען שלום בית א וויכטיגע יסוד, מען האט נישט געהאט קיין פלאץ ביים רבי'ן אויב מען האט נישט געהאט קיין שלום בית, דעריבער שרייב איך דיר אז איך הער דו רעדסט נישט שיין אין שטוב, דו טוסט וויי אין שטוב; עס טוט מיר וויי, איך האב זיך זייער געפארעט פאר דיר פאר דיין שידוך, און אז דו רעדסט נישט שיין, דו פליקסט דיין ווייב, דו שטעכסט איר - זע איך נישט קיין עתיד פאר דיר.

אז עס איז דיר ביטער האסטו איין ברירה, גיין צווישן די פעלדער און שרייען צום אייבערשטן, נאר דאס איז די עצה. אז דו ווילסט בלייבן וואוינען אין שטעטל און בלייבן ארבעטן פאר מיר - דארפסטו טוישן די וועג ווי אזוי דו רעדסט אין שטוב, אז נישט וועסטו נישט האבן קיין פלאץ דא.

אויך מיט דיינע עלטערן און מיט אירע עלטערן דארפסטו רעדן מיט דרך ארץ, איך ציטער ווי אזוי דיינע קינדער וועלן רעדן מיט דיר.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת אחרי ב', כ"ה ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן

צו די טייערע בית פיגא תלמידות ... שתחיו

איך האב ערהאלטן ענקער בריוו.

איך האב זייער הנאה צו הערן אז ענק שפילן באחדות און ענק העלפן ענקערע מאמעס, די צוויי מצוות זענען פון די העכסטע מצוות; שלום איז די העכסטע זאך ביי אידישע קינדער און כיבוד אב ואם איז די הארבסטע מצוה.

בנוגע ענקער פראגע, אויב איר קענט מאכן זונטאג א כמו סקול און בעטן געלט; דאס זאלט איר פרעגן ענקערע מאמעס, איך מיש זיך נישט אריין אין דעם, איך וועל לאזן ענקערע מאמעס זאלן ענטפערן אויף דעם.

איך וויל ענק בעטן איר זאלט זיך קיינמאל נישט קריגן מיט אנדערע; אידישע קינדער זענען איין גרויסע געשטאלט, די רעכטע הענט וועט קיינמאל נישט וויי טון די לינקע הענט אדער א צווייטע חלק פונעם קערפער, אזוי טארן זיך אידישע קינדער נישט קריגן.

איך בעט אייך און איך בעט אלע תלמידות בית פיגא, איך ארבעט אזוי שווער פאר ענק פאר די סקול; געבט מיר צוריק די טובה, קריגט זיך נישט מיט אנדערע; אויב איז דא א מיידל א פירער וואס טשעפעט קינדער - זאלט איר אהיים גיין און נישט שפילן און חס ושלום וויי טון א אידיש קינד.

אויך זאלט איר נישט זוכן ארויס צו לויפן פון שטוב; אויב די מאמע דארף אייער הילף זאלט איר בלייבן העלפן אייער מאמע.

גייט אביסל שפאצירן מיט'ן באשעפער, רעדט צום אייבערשטן, בעטס דעם אייבערשטן אלעס וואס איר דארפט.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת אחרי א', י"א ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

געב דעם נאמען וואס דיין טאטע שליט"א וויל, אזוי וועלן אלע זיין צופרידן; סיי דיין טאטע שליט"א און סיי דיין ווייב תחי'.

דער אייבערשטער זאל העלפן ער זאל אויסוואקסן א גרויסער צדיק, א גדול בתורה; דו און דיין ווייב זאלן זען אסאך נחת פון אים און פון אלע קינדער.

איין זאך פארשטיי איך נישט, ווען דו ענדיגסט דעם בריוו שרייבסטו זיך אונטער: "א הארץ וואס וויינט" - מיט דיין נאמען; איך וויל פארשטיין, פארוואס 'א הארץ וואס וויינט'? וויינט פון וואס? שרייב זיך אונטער: "א הארץ וואס איז פול מיט דאנק און לויב צום אייבערשטן", דו ביסט געבענטשט געווארן מיט נאך א ליכטיג קינד, "א הארץ וואס דאנקט דעם אייבערשטן פאר די מתנה פון א געזונטע קינד"; שוין גענוג געוויינט, יעצט הויב אן דאנקען דעם אייבערשטן.

א כשר'ן פרייליכן יום טוב.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת אחרי א', י"ב ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערע טאכטער ... תחי'

יישר כח ... תחי' פאר דיין געטרייע ארבעט מיט די קינדער אין בית פיגא, אלע זענען זייער צופרידן.

אויך א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן מאמי תחי'; דו האסט נישט קיין אנונג ווי דו ביסט מחי' מאמי ווען דו קומסט אריבער העלפן.

דיין מאן נרו יאיר מאכט מיר אזויפיל נחת, ער לערנט און דאווענט מיט א שטארקע התמדה.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת מצורע, ג' ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב

איך האב ערהאלטן א בריוו פון דיין מאמע תחי', זי שרייבט אז דו ביסט זייער וואויל, דו העלפסט איר; דו העלפסט יעדן איינעם אין שטעטל, אלע זענען זיך מחי' מיט דיר; דו האסט גאלדענע מידות.

זי שרייבט אז איינער פון דיינע געשוויסטער האבן דיך אנגעגאסן מיט זייפיגע וואסער און דו האסט גארנישט צוריק געטון, דו ביסט ווייטער געווען פרייליך; איך פריי זיך זייער צו הערן די שיינע זאכן אויף דיר.

איך ווארט דו זאלסט מיר מודיע זיין ווען דו ווילסט מאכן די סיום הש"ס; איך וויל ארויסקומען אין שטעטל צו זיין ביי דיין סיום הש"ס.

איך בעט דיר זייער זאלסט יעדן טאג אביסל גיין אין פעלד רעדן צום אייבערשטן. יעצט ווען דו ביסט יונג, אז דו וועסט דאס טון יעדן טאג - וועט דאס ווערן א חלק פון דיין לעבן, עס וועט דיר זיין גרינגער צו טון דיין גאנץ לעבן; א לעבן מיט רעדן צום אייבערשטן - איז אן אנדערע לעבן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת מצורע, ב' ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

מוהרא"ש זאגט מען זאל נישט פרעגן וואס עס גייט זיין וכו', וועגן עין הרע.

אז איר האט יא געפרעגט און איר ווייסט וואס עס גייט זיין וכו' – זאלט איר נישט רעדן פון דעם מיט קיינעם; דאס רעדט מען נישט אפילו מיט עלטערן.

נעמט א תהלים און בעטס דעם אייבערשטן יעדן טאג אז אלעס זאל זיין גוט און גרינג.

מישט נישט אריין קיינעם אין אייער לעבן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת מצורע, ג' ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

קריג זיך נישט מיט דיינע עלטערן, ביי זיי אין שטוב זאלסטו זיך פירן אזוי ווי זיי ווילן. דו קענסט גיין אין ישיבה מיט א הוט און רעקל, און אויך ווען דו וועסט חתונה האבן וועסטו גיין מיט א הוט אין רעקל; יעצט ווען דו ביסט ביי זיי אין שטוב זאלסטו זיך נישט קריגן מיט זיי.

אויך אז עס שטערט דיינע עלטערן ווען דו ברענגסט אהיים אזויפיל ספרים - זאלסטו נישט אהיים ברענגען אזויפיל ספרים, האלט דיינע ספרים אין ישיבה און נאך דיין חתונה וועסטו האבן א שיינע ספרים שטוב אנגעפולט מיט ספרים.

אז דו וועסט זיך פירן מיט דרך ארץ צו דיינע עלטערן, דו וועסט רעדן צו זיי אזוי ווי מען רעדט צו א רבי, מיט גרויס דרך ארץ; דו וועסט זיך נישט טענה'ען מיט זיי - וועלן זיי אויך מקורב ווערן צום הייליגן רבי'ן.

דער עיקר זאלסטו זיך שטארקן מיט'ן לערנען אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (כמובא בשיחות הר"ן, סימן עו), דער רבי זאגט דארט: "שֶׁאֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד רַק הָאֲמִירָה לְבַד, לוֹמַר הַדְּבָרִים כְּסֵדֶר, וּמִמֵּילָא יָבִין", מען דארף נישט פארשטיין ווען מען לערנט, מען דארף נאר זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה און צום סוף וועט מען פארשטיין, "וְלֹא יְבַלְבֵּל דַּעְתּוֹ בִּתְחִלַּת לִמּוּדוֹ שֶׁיִּרְצֶה לְהָבִין תֵּכֶף, וּמֵחֲמַת זֶה יִקְשֶׁה לוֹ הַרְבֵּה תֵּכֶף וְלֹא יָבִין כְּלָל, רַק יַכְנִיס מֹחוֹ בְּהַלִּמּוּד, וְיֹאמַר כְּסֵדֶר בִּזְרִיזוּת וּמִמֵּילָא יָבִין", מען זאל נישט ווערן צעבראכן ווען מען זעט אז מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט, וואס דאס אליין - אז מען וויל גלייך פארשטיין - מאכט אז עס זאל זיין שווער צו פארשטיין דאס לערנען, נאר מען זאל בלויז זאגן די ווערטער כסדרן, און מען וועט פון זיך אליינס פארשטיין, "וְאִם לֹא יָבִין תֵּכֶף, יָבִין אַחַר כָּךְ, וְאִם יִשָּׁאֲרוּ אֵיזֶה דְּבָרִים, שֶׁאַף עַל פִּי כֵן לֹא יוּכַל לַעֲמֹד עַל כַּוָּנָתוֹ, מַה בְּכָךְ", און אויב מען פארשטייט נישט דעם ערשטן מאל, וועט מען עס פארשטיין ביים צווייטן מאל, און אויב מען וועט נישט פארשטיין דעם צווייטן מאל, איז אויך גארנישט, "כִּי מַעֲלַת רִבּוּי הַלִּמּוּד עוֹלָה עַל הַכֹּל", עיין שם.

אויך זאלסטו זיך מתבודד זיין. זוך א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט און רעד זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן אויף דיין שפראך, אזוי ווי מען רעדט צו א גוטער פריינט.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.