בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#209 - נישטא קיין גרעסערע זאך ווי העלפן טאטע מאמע
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שמיני א', י"ב ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא קרית ברסלב


אייער טאטע שרייבט מיר אז איר העלפט זייער שיין אין שטוב אריינברענגען דעם פסח, און אז איר קריגט זיך נישט מיט די קינדער, איר מאכט יעדן איינעם פרייליך. יעצט זע איך אז איר זענט א ריכטיגע בית פיגא תלמידה, איר באניצט זיך מיט די שיינע לימודים וואס מען לערנט א גאנץ יאר אין בית פיגא, איר העלפט אייערע עלטערן, און איר זענט מיט יעדן בשלום.


נישטא קיין גרעסערע זאך ווי העלפן טאטע מאמע.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#208 - כל זמן איינער הערט אויס דיין שיעור, זאלסטו ווייטער פארלערנען
כיבוד אב ואם, חסידות ברסלב, דרשות, אומאן, בית המדרש, לימוד התורה, תכלית, דף גמרא, שיעור

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויקרא, כ"ט אדר, ערב ראש חודש ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע אויפהערן פארלערנען וכו'; דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון לערנען תורה מיט אנדערע. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוכה מט:) אויפן פסוק (משלי לא, כו): "וְ'תוֹרַת חֶסֶד' עַל לְשׁוֹנָהּ", וואס איז דאס תורת חסד? "תּוֹרָה לְלַמְּדָהּ, זוֹ הִיא תּוֹרָה שֶׁל חֶסֶד", ווען מען לערנט תורה מיט אנדערע, בפרט ווען מען לערנט פאר אנשי שלומינו, ובפרטי פרטיות אז מען לערנט פאר דעם דף גמרא - דאס איז זייער א חשוב'ע זאך; איז א שאד דו זאלסט דאס אפלאזן.


דאס אז דו האסט קוים מענטשן וואס קומען צום שיעור; וואס איז אן אונטערשייד וויפיל מענטשן עס קומען? כל זמן דו האסט אפילו איינער וואס קומט און הערט זיך צו צום שיעור - איז שוין אלעס כדאי. איך לערן פאר יעדן טאג דעם דף גמרא, דאס איז שוין דער צווייטער מחזור אין ש"ס וואס איך לערן פאר. מיר איז נישט קיין נפקא מינה וויפיל אידן זיצן ביים שיעור, דאס איז ביי מיר פון מיינע חשוב'סטע זאכן. אויך בין איך מחזק מיינע זון זיי זאלן אלע פארלערנען יעדן טאג דעם דף גמרא. אזוי האבן געטון אלע גדולי ישראל, איך מיין דו זאלסט דאס נישט אויפגעבן.


איך האב געהאט כמה וכמה תלמידים וואס איך האב זיי געבעטן פארצולערנען יעדן טאג דעם דף, למעשה - זע איך - איז דא אויף דעם א גרויסער נסיון. אזוי ווי מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט: "דער יצר הרע וועט אלעס לאזן טון, נאר נישט לערנען גמרא, ובפרט דעם בלאט גמרא פונעם טאג".


בפרט ווען איך באקום צוריק אזעלכע גוטע גרוסן פון די אינגעלייט, זיי זענען זיך מחי' מיטן שיעור. זאלסטו זיך מתבודד זיין אויב איז ריכטיג דאס אפצולאזן.


ובנוגע אז דו קוקסט זיך פאר, דו לייגסט אריין אזויפיל כח און עס נעמט דיר אוועק אסאך צייט פון לערנען דיינע שיעורים כסדרן בכל חלקי התורה; זאג איך דיר, עס איז כדאי וכדאי, ווייל לערנען מיט אנדערע - איז גאר חשוב ביים אייבערשטן, און זיכער ווען מען וויל אוועק שטעלן א בית המדרש על שם רבינו, מחזק זיין אינגעלייט און בחורים, און ווען איינער וועט דארפן גאר וויכטיג חיזוק - וועט ער האבן וואו צו גיין הערן אפאר גוטע ווערטער.


בנוגע תכלת; טו אן אויף דיין טלית קטן, דאס וועט נישט שטערן וכו'; מענטשן זעען נישט דעם טלית קטן.


בנוגע דיין טאטע שליט"א וכו'; אוודאי וועט אים דער רבי מתקן זיין, ווייל ווער עס נעמט א חלק אין פארן קיין אומאן אויף ראש השנה - ווארט אים אפ א גרויסער שכר און האט א חלק אין די גאולה.


 

#207 - שווייג אפ אויף אלע וואס שפעטן און שרייען אויף דיר
כיבוד אב ואם, שלום בית, בזיונות, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת צו, ו' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעכטן ביים פסח'דיג מאכן מיינע ספרים טרעף איך א בריוו וואס מוהרא"ש האט מיר געשריבן ווינטער אין יאר תשס"ט (אשר בנחל חלק קעח, מכתב מ"ז אלף, רנו) ווען מען האט געווארפן פאשקעווילן אויף מיר אין וויליאמסבורג. מוהרא"ש ברענגט אינעם בריוו די ווערטער פון ספר נתיב מצוותיך וואס דער הייליגער קאמארנער זכותו יגן עלינו זאגט (נתיב מצוותיך שביל התורה שביל ב', אות ב'): "ווען איך וואלט ווען געווען אין די צייטן פון רבי יונתן אייבשיץ וואלט איך אים געזאגט, ברודער ברודער, שווייג אפ אויף אלע וואס שפעטן און שרייען אויף דיר"; מוהרא"ש פירט אויס: "איך בעט דיר אויך, שווייג אפ, מאך זיך נישט וויסנדיג, גיי ווייטער אן מיט דיין הייליגע ארבעט".


דאס זעלבע בעט איך דיר, שווייג אפ, ענטפער נישט ווען מען שרייט וכו', סיי דיינע עלטערן און סיי דיין ווייב; שווייג. דער רבי זאגט: "עִקַּר הַתְּשׁוּבָה", די עיקר תשובה איז, "יִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ", מען באקומט בזיונות, "יִדֹּם וְיִשְׁתֹּק", און מען ענטפערט נישט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו).


פסח נוצט מען נישט קיין בשמים נעגלעך מען ניצט הדסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#206 - לייג דיך אריין אין די צען זאכן, וועסטו פאררעכטן אלע דיינע הארבע עבירות
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, מקוה, שמחה, קדושה, בחור, שידוכים, הפצה, שבת קודש, תשובה, משניות, עבירות, סדר דרך הלימוד, לימוד התורה, גמרא, דאווענען, ברכת המזון, מעביר סדרה, מנין, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקהל-פקודי, כ"א אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ...


איך האב ערהאלטן דיינע צוויי בריוו.


דער צווייטער בריוו איז אן ענטפער אויפן ערשטן בריוו. דו פרעגסט אינעם ערשטן בריוו וואס דער אייבערשטער וויל פון דיר וכו' וכו', און אינעם צווייטן בריוו שרייבסטו אז דו האסט געטון עבירות מיט בחורים און אינגלעך, האסט פוגם געווען באות ברית קודש רחמנא לצלן, טמא געווארן און מטמא געווען אנדערע, דאס איז וואס האט יעצט פאסירט מיט דיר, אז דו פרעגסט קשיות אויפ'ן אייבערשטן און דער לעבן איז דיר נמאס; וויי און ביטער איז אז מען איז פוגם באות ברית קודש, מען ווערט פארשניטן, מען ווערט אפגעריסן פונעם אייבערשטן.


אז דו ווילסט תשובה טון און פאררעכטן וואס דו האסט געטון ביז אהער - זאלסטו זיין שטארק אין די פאר נקודות:


1)    גיי אין מקוה יעדן טאג.


2)    דאווען מיט מנין די דריי תפילות מיט א סידור.


3)    זאג די צען קאפיטלעך, די תיקון הכללי - יעדן טאג [קאפיטל טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ].


4)    נאך שחרית זיך וואשן אויף ברויט, עסן פת שחרית און בענטשן ברכת המזון בשמחה, מיט א בענטשער.


5)    לערן חומש מיטן תרגום איינגעטיילט אויפן וואך יעדן טאג אביסל, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער.


דער צווייטער שיעור זאל זיין משניות, זאג משניות כסדרן בלי הבנה. מה טוב ומה נעים אז דו קענסט זאגן ח"י פרקים בכל יום און ענדיגן יעדן חודש ששה סדרי משנה, דאס הרג'עט דעם יצר. הונדערטער און טויזנטער בחורים און אינגעלייט האבן זיך אפגעוואוינט פון די ביטערע עבירה דורך די סגולה פון זאגן אכצן פרקים משניות בכל יום.


נאכדעם מאך זיך א שיעור אין גמרא. לערן ש"ס כסדרן, זאג די הייליגע גמרא. דאס פארברענט אלע שדים, קליפות, משחיתים און מזיקין - וואס דו האסט באשאפן פון אלע טיפות לבטלה רחמנא לצלן.


6)    זיי מכבד דיינע עלטערן. אז דו קענסט זיי באזוכן - גיי זיי באזוכן, און אז נישט - זאלסטו זיי רופן אויפן טעלעפאן, רעד מיט זיי מיט דרך ארץ.


7)    היט שבת און זיי פרייליך שבת.


8)    גיי הפצה, ברענג צוריק נשמות צום אייבערשטן. דאס וועט מכפר זיין אויף די אלע וואס דו האסט מטמא געווען.


9)    ועל כולם זאלסטו זיך אויסרעדן דיין הארץ צום אייבערשטן. וויין צו אים, רעד צו אים אין דיין שפראך. בעט אים ער זאל דיר מוחל זיין און דיר שוין געבן דיין שידוך, דער אייבערשטער איז מוחל פאר דער וואס איז זיך מתודה צו אים, בעט אים און טענה'ט מיט אים.


מוהרא"ש זאגט, עס איז דא א ספעציעלע הייליגער מלאך וואס איז ממונה אויף די תפילות פון בחורים און מיידלעך וואס פאלן אין עבירות ווען זיי האבן נישט זייער שידוך און זיי ווילן זיין גוט, נאר זיי פאלן און פאלן. ווען זיי קומען צום אייבערשטן מיט א געבעט, מיט טרערן, זיי וויינען: "רבונו של עולם, וואס בין איך שולדיג? וואס קען איך טון נישט צו פאלן? וואס קען איך טון צו זיין הייליג? רבונו של עולם, איך קען זיך נישט מתגבר זיין, איך פארליר מיין בחירה, איך ווער פארברענט פונעם יצר הרע, עס ברענט אין מיר ניאוף, טאטע גיוואלד, עס ברענט א פייער פון ניאוף אין מיר, ראטעווע מיך!" דאן קומט דער מלאך און נעמט ארויף די תפילות און מאכט א שיינעם קרוין פארן אייבערשטן.


טייערער ברודער, אז דו וועסט זיך שטארקן מיט די ניין נקודות און דו וועסט צולייגן די צענטע זאך, דו וועסט ארבעטן מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך - וועסטו אלעס מתקן זיין.


ברודער באניי זיך, פארגעס וואס איז געווען. נאר איין מאל א טאג זאלסטו זיך מתבודד זיין אויף דיין עבר, זיך מתודה זיין און זיך אויסוויינען, אבער א גאנצע טאג פארגעס; פארגעס וואס איז געווען, לייג אריין דיין קאפ אין די צען זאכן: מקוה; תפילה; תיקון הכללי; פת שחרית; לימוד התורה, שיעורים כסדרן בכל חלקי התורה על פי סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו); כיבוד אב ואם; שבת; הפצה; התבודדות; שמחה - וועסטו אלעס פאררעכטן.


 

#205 - אלע בחורים זאלן אהיימגיין אויף פסח, אום פסח עסט מען נישט ביי אנדערע
כיבוד אב ואם, בחור, ישיבה, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת צו, ו' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה ברסלב


איך וויל בעטן אלע בחורים זאלן אהיימגיין אויף יום טוב פסח, אויך די בחורים וואס האבן זיך איינגעוואוינט צו עסן ביי אנשי שלומינו - זאלן אלע אהיימגיין פאר פסח; פסח איז א צייט וואס די עלטערן געבן איבער די אמונה פאר די קינדער, פסח גייט מען נישט עסן ביי אנדערע, מען מישט זיך נישט פסח מיט קיינעם; איך נעם אויך נישט קיין געסט.


אפילו עס איז נישט אזוי געשמאק צו זיין אין שטוב ביי די עלטערן - דארף מען גיין. טראכט פון דיר און פון דיינע קינדער, זיי וועט אויך נישט זיין געשמאק צו קומען צו דיר, ווי אזוי וועסטו זיך שפירן?


יעצט איז די ישיבה פארמאכט, אלע דארפן אהיימגיין העלפן. ישיבה הויבט זיך אן אם ירצה ה' זונטאג פרשת אחרי קדושים.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#204 - ווער עס זאגט תהילים וועט נישט זיין דורשטיג אין הימל
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, דרייוון

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקהל-פקודי, כ"א אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


 ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר זאגט תהילים; איר זאגט יעדן טאג דעם יום תהילים און אויך זאגט איר תיקון הכללי. דער הייליגער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תפה) תהילים איז א גוטע טרונק פאר די נשמה, און ווער עס זאגט תהילים וועט נישט זיין דורשטיג אין הימל נאכן אוועקגיין פון די וועלט (שיחות הר"ן, סימן כג).


בנוגע וכו'; יעצט ביי די זעכצן יאר איז נישט כדאי צו מאכן לייסענס צו דרייוון, איר האט צייט שפעטער, נאך אייער חתונה זאלט איר פרעגן, איך וועל אייך דעמאלט ענטפערן.


שטארקט זיך מיט כיבוד אב ואם, איר האט טייערע עלטערן, זיי זענען זייער וואוילע מענטשן. איר זאלט זיי העלפן און זיי נאר ברענגען נחת.


 

#203 - אסאך תפילות אז יום טוב זאל זיין שיין אן קיין קריגערייען
פחדים, תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, שמחה, קדושה, חינוך הילדים, אמונה, צדיקים, שווער און שוויגער, שלום, פסח, יום טוב

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקהל-פקודי, כ"א אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


האט נישט מורא פון קיינעם. דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "א סגולה קעגן רשעים - שלא לפחוד, נישט מורא האבן"; קיינער קען אייך גארנישט טון, האט נישט מורא. דער רבי דערציילט (ספורי מעשיות מעשה יא, מבן מלך ובן שפחה שנתחלפו) ער האט געפרעגט אויב מען שלאגט אדער מען שעדיגט, האט מען אים געענטפערט ניין, מען שלאגט נישט און מען שעדיגט נישט, מען דערשרעקט נאר, האט ער געגעבן אן עצה זיך שטעלן נעבן צדיק, האט מען מער קיין מורא נישט.


דער רבי לערנט אונז מיר זאלן רעדן צום אייבערשטן ביז דער מח מחשבה טראכט נאר פון אייבערשטן, ביז מען האט פון קיינעם נישט קיין מורא.


בנוגע וואו צו זיין יום טוב; גייט צו אייערע עלטערן און אייער מאן'ס עלטערן, יעצט ווען איר האט גאר קליינע קינדער איז גוט צו גיין צו די עלטערן.


בנוגע אז ביי אייער טאטע איז דער סדר צומאל א גיהנום, מען שרייט און מען קריגט זיך, און אויב עס גיסט זיך אויס אביסל פון די כוסות ווערט א כעס מיט א געשריי; אויף דעם איז דא איין עצה, בעטס דעם אייבערשטן פון יעצט אסאך תפילות אז יום טוב זאל זיין שיין אן קיין קריגערייען.


בנוגע די פרוי וואס קומט רייניגן די שטוב און אייער קינד לויפט איר נאך וכו'; מאכט נישט קיין עסק פון דעם.


שטארקט זיך מיט שמחה, שמחה איז א רפואה פאר אלעס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#202 - מכבד זיין טאטע מאמע אזוי ווי דער אייבערשטער האט געהייסן
קינדער, כיבוד אב ואם, הפצה, הדפסה, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן מיט דיין הייליגע ארבעט. דו ביסט מחי' די וועלט, אלע האבן חיזוק פון דיר, אלע זענען זיך מחי' מיט די בריוו פון עצתו אמונה. ווען דו וואלסט ווען געוויסט וואס פאר א זכות דו האסט, וויפיל מענטשן טוען תשובה בזכות דיר, וויפיל מענטשן הייבן אן לעבן מיט יראת שמים, מיט שלום בית, מיט לערנען און דאווענען וכו' וכו' - וואלסטו געטאנצן און נישט אויפגעהערט דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן.


די וואך וויל איך שרייבן פאר די קינדער די מעשה פונעם בן איש חי, פון כיבוד אב ואם. די מעשה ווערט געברענגט אין ספר בן יהוידע (על מסכת בבא מציעא דף לג).


קִינְדֶער יֶעצְט זֶענְט עֶטְץ דִי קִינְדֶער, אוּן נָאךְ אַבִּיסְל וֶועט אִיר זַיין דִי עֶלְטֶערְן. וִויל אִיךְ אַייךְ דֶערְצֵיילְן אַ מַעֲשֶׂה וָואס אִיר וֶועט זִיךְ לֶערְנֶען דֶערְפוּן אַז וִוי אַזוֹי מֶען פִירְט זִיךְ מִיט דִי עֶלְטֶערְן - אַזוֹי וֶועלְן דִי קִינְדֶער זִיךְ פִירְן מִיט עֶנְק.


עֶס אִיז גֶעוֶוען אַ גְרוֹיסֶער גְבִיר וָואס הָאט גֶעהַאט אַן אַלְטְן טַאטְן אַן אָרֶעמַאן, דֶער גְבִיר הָאט נִישְׁט אַכְטוּנְג גֶעגֶעבְּן אוֹיף זַיין טַאטֶע, עֶר הָאט אִים אַרוֹיסְגֶעוָוארְפְן פוּן שְׁטוּבּ אוּן עֶר הָאט גֶעדַארְפְט שְׁלָאפְן אִין גַאס מִיט אַנְדֶערֶע אָרֶעמֶעלַייט.


וַיְהִי הַיוֹם, עֶס אִיז גֶעוֶוען אִינְמִיטְן וִוינְטֶער, זֵייעֶר אַ קַאלְטֶע טָאג, וֶוען דֶער אַלְטֶער טַאטֶע אִיז גֶעזִיצְן אִין גַאס פְרִירְנְדִיג פַאר קֶעלְט, אִיז דָארְט אַרִיבֶּער זַיין אֵיינִיקְל - אַ זוּן פוּן דֶעם גְבִיר, הָאט דֶער זֵיידֶע גֶעבֶּעטְן זַיין אֵיינִיקְל: "אִיךְ בֶּעט דִיר, גֵיי בֶּעט דַיין טַאטֶע זָאל אוֹיף מִיר רַחְמָנוּת הָאבְּן אוּן מִיר שִׁיקְן אַ וַוארֶעמֶע מַלְבּוּשׁ אַז אִיךְ זָאל נִישְׁט אוֹיסְגֵיין פַאר קֶעלְט דָא אִין גַאס". דֶער אֵיינִיקְל אִיז אַהֵיים גֶעקוּמֶען אוּן גֶעבֶּעטְן: "טַאטֶע, הָאבּ רַחְמָנוּת אוֹיף זֵיידִי; זֵיידִי בֶּעט אַ וַוארֶעמֶע קְלֵייד", הָאט דֶער גְבִיר גֶעזָאגְט פַאר זַיין זוּן: "גֵיי אַרוֹיף אוֹיבְן אִין בּוֹידֶעם, דָארְט הָאבּ אִיךְ אַן אַלְטֶע קְלֵייד וָואס אִיךְ דַארְף סֵיי וִוי נִישְׁט, דָאס קֶענְסְטוּ טְרָאגְן פַארְן זֵיידְן".


דֶער זוּן אִיז אַרוֹיף אִין בּוֹידֶעם אוּן גֶעטְרָאפְן אַן אַלְטֶע קְלֵייד, פוּל מִיט רִיסְן אוּן גְרוֹיסֶע לֶעכֶער, עֶר אִיז גֶעוָוארְן זֵייעֶר אוֹיפְגֶערֶעגְט, עֶר הָאט גֶענוּמֶען אַ שֶׁערְל, אַיינְגֶעקְנֵייטְשְׁט דֶעם קְלֵייד אוּן דָאס צֶעשְׁנִיטְן אִין הַאלְבּ. וֶוען זַיין טַאטֶע - דֶער גְבִיר הָאט גֶעזֶען אַז דֶער זוּן קוּמְט נָאכְנִישְׁט אַרָאפּ, הָאט עֶר אַרוֹיפְגֶעשְׁרִיגְן צוּם בּוֹידֶעם: "וָואס טוּסְטוּ אַזוֹי לַאנְג אִין בּוֹידֶעם? גֵיי שׁוֹין מִיט דֶעם קְלֵייד צוּ מַיין טַאטֶע!" דֶער זוּן הָאט זִיךְ אָבֶּער וַוייטֶער פַארְזוֹימְט, עֶר הָאט גֶעעֶנְדִיגְט שְׁנַיידְן דֶעם קְלֵייד אוֹיף צְוֵויי שְׁטִיקְלֶעךְ אוּן אַרָאפְּגֶעקוּמֶען צוּ זַיין טַאטֶע מִיט אֵיין שְׁטִיקְל קְלֵייד, הָאט אִים דֶער טַאטֶע גֶעפְרֶעגְט: "פַארְוָואס הָאסְטוּ צֶעשְׁנִיטְן דֶעם קְלֵייד אוֹיף צְוֵויי שְׁטִיקְלֶעךְ?" הָאט עֶר גֶעזָאגְט פַאר זַיין טַאטֶע: "אֵיין שְׁטִיקְל לֵייג אִיךְ אַוֶועק פַאר דִיר, וֶוען דוּ וֶועסְט וֶוערְן אַן אַלְטֶער מֶענְטְשׁ וֶועל אִיךְ דִיךְ אַרוֹיסְוַוארְפְן פוּן שְׁטוּבּ, אוּן וֶוען עֶס וֶועט קוּמֶען וִוינְטֶער אוּן דוּ וֶועסְט זַיין קַאלְט - וֶועל אִיךְ דִיר שִׁיקְן דֶעם צְוֵוייטְן חֵלֶק פוּנֶעם קְלֵייד".


הָאט דֶער טַאטֶע זִיךְ גֶעכַאפְּט בַּיים קָאפּ וָואס עֶר הָאט גֶעטוּן אוּן עֶר הָאט אַהֵיים גֶערוּפְן זַיין אַלְטְן טַאטְן, עֶר הָאט אִים אַרַיינְגֶענוּמֶען אִין שְׁטוּבּ אוּן אִים אִיבֶּערְגֶעבֶּעטְן.


טֵייעֶרֶע קִינְדֶער, מִיר גֵייעֶן מְכַבֵּד זַיין טַאטֶע מַאמֶע אַזוֹי וִוי דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער הָאט גֶעהֵייסְן, אוּן וֶוען מִיר וֶועלְן חֲתוּנָה הָאבְּן וֶועט דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער אוּנְז בַּאצָאלְן מִיט נַחַת, מִיר וֶועלְן אוֹיךְ הָאבְּן קִינְדֶער וָואס וֶועלְן אַכְטוּנְג גֶעבְּן אוֹיף אוּנְז.


לָאמִיר זִינְגֶען: "שְׁכֹּחַ אֵייבֶּערְשְׁטֶער אַז דוּ הָאסְט מִיר גֶעגֶעבְּן אַזַא גוּטֶע טַאטֶע אוּן מַאמֶע".


בעט דעם מעלער ער זאל מאכן א בילד פון אן אלטער איד מיט צעריסענע קליידער, נעבן אים שטייט איינער אנגעטון ווי א גביר. דער אלטער איד שטרעקט אויס זיין האנט, ער בעט צדקה, און דער איד שטייט קאלטערהייט מיט די הענט אויף די לענדן, און אין די זייט א אינגל מיט א גרויסע שערל, שניידט א סחורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#201 - מען מעג זאגן ליגנט כדי עס זאל זיין שלום
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, שווער און שוויגער, שלום, שייטל, טיכל

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקהל-פקודי, י"ט אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאג דיין ווייב זאל גיין צו דיינע עלטערן אזוי ווי זי גייט אין שטוב. אפילו די וואס גייען מיט א שייטל - גייען אין שטוב מיט א טיכל; זאל זי אזוי גיין, אזוי וועלן זיי איר אויפנעמען שיין.


עס איז וויכטיג זאלסט וויסן וואס דער רבי זאגט (ספר המידות אות אמת, סימן ב): "מֻתָּר לְשַׁנּוֹת בִּדְבַר הַשָּׁלוֹם", מען מעג זאגן ליגנט כדי עס זאל זיין שלום; זאג פאר דיינע עלטערן ווי שטארק דיין ווייב האט זיי ליב, און פאר דיין ווייב זאלסטו זאגן אז דיין מאמע האט איר ליב און זי בענקט זיך צו איר, אזוי וועט ווערן שלום.


גיי התבודדות, בעט דעם אייבערשטן עס זאל זיין שלום צווישן דיר און דיינע עלטערן; מיט תפילה וועסטו פועל'ן ניסים גלויים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#200 - עס איז נישט קיין שום פראבלעם צו דרייוון
כיבוד אב ואם, הפצה, צדקה, דרייוון, מעשר

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקהל-פקודי, י"ט אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו קענסט מאכן לייסענס צו דרייוון א קאר, עס איז נישט קיין שום פראבלעם צו דרייוון. דער הייליגער רבי זאגט עס איז גוט צו דרייוון (עיין חיי מוהר"ן, די ערשטע שיחה אין די צווייטע חלק).


געב אכטונג זיך נישט צו רייצן מיט דיינע עלטערן. זיי מכבד דיינע עלטערן, רעד נישט פון די זאך פון האבן לייסענס, ווייל עס לוינט נישט די גאנצע לעבן אויב מען מאכט צער פאר די עלטערן. אז זיי קוקן דאס אן ווי מען פארט אפ פון אידישן וועג - זאלסטו זיך נישט רייצן און זאגן מען מעג יא; מען טאר נישט טענה'ען מיט עלטערן.


קענסט נעמען געלט פון הפצה פאר אלע דיינע געברויכן; יעדן ענדע טאג זאלסטו זיך מאכן א חשבון וויפיל געלט דו האסט געמאכט, נעם אראפ מעשר אזוי ווי מען נעמט אראפ פון א געהאלט; די מעשר געב פאר צדקה און די איבריגע געלט איז דיינס.


זיי ממשיך מיט הפצה, וועסטו אלעס מתקן זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#199 - זיך פארנעמען לכבוד די געבורטסטאג צו מכבד זיין די עלטערן
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, קבלה טובה, יום הולדת

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת כי תשא, ט"ז אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


לכבוד אייער געבורטסטאג זאלט איר זיך פארנעמען צו מכבד זיין אייערע עלטערן, די מצוה פון כיבוד אב ואם איז פון די חשוב'סטע מצוות. חכמינו זכרונם לברכה רופן אן די מצוה (ירושלמי פאה פרק א', הלכה א'): "חמורה שבחמורות"; דאס זאלט איר זיך פארנעמען.


דער אייבערשטער זאל העלפן, בזכות אייער כיבוד אב ואם זאלט איר טרעפן וואס גיכער א גוטע שידוך און אויפשטעלן ערליכע דורות לשם ולתורתו.


 

#198 - גיין צו די עלטערן אויף פסח צו די סדרים, איז גוט פאר די קינדער
כיבוד אב ואם, חינוך הילדים, אמונה, פסח, יום טוב, חומרות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


יעצט ווען די קינדער זענען נאך גאר קליין - איז ריכטיג צו גיין צו די עלטערן פאר פסח, צו די סדרים. איר וועט נאך מאכן שיינע סדרים ביי אייך אין שטוב, ווען די קינדער וועלן עלטער ווערן וועט איר מאכן די סדרים אין שטוב, יעצט איז כדאי צו גיין זען סדרים - איין יאר ביי אייערע עלטערן און איין יאר ביי אייער מאן'ס עלטערן, זיך גוט צוקוקן ווי אזוי די עלטערן מאכן סדרים און ווי זיי געבן איבער די אמונה פון זייערע עלטערן.


בנוגע חומרות אום פסח; מוהרא"ש זאגט מען זאל נישט ארייננעמען פסח אלעס וואס האט א הכשר. עס איז וויכטיג פאר זיך און פאר די חינוך פון די קינדער נישט צו עסן אלע נאשערייען און אלע קעיקס, סיריעל וכדומה.


מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו מקבל זיין די ימים טובים מיט שמחה און מקבל זיין די קדושה פון פסח.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#197 - געוואוין זיך צו נישט צו טון קיין שום זאך אן פרעגן
כיבוד אב ואם, בחור, לימוד התורה, יונגע יארן, מורה דרך, הלכה, היטן די צייט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בשלח, כ"ב שובבי"ם, ח' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, גיי יעדן טאג צום שיעור הלכה. דער הייליגער רבי האט געוואלט מען זאל לערנען יעדן טאג הלכה (שיחות הר"ן, סימן כט).


זיי קלוג, נוץ אויס דיינע יונגע יארן מיט לערנען. איך באצווינג טאקע נישט אלע בחורים צו גיין צום שיעור הלכה וואס מיין זון הרב אלחנן חיים שליט"א לערנט פאָר, אבער דו זיי קלוג און גיי צום שיעור, א שאד צו פארברענגען אזויפיל צייט און גארנישט טון.


אז דו וועסט לערנען פלייסיג - וועסטו מאכן א נחת פאר דיינע עלטערן. דו האסט דאך אזעלכע טייערע עלטערן, וועסטו האבן א גרויסע מצוה און דו וועסט טרעפן אן ערליכער שידוך.


איך האף דו וועסט מיך פאלגן, איך וויל דאך נאר דיין גוטס. אזוי אויך טו נישט קיין שום זאך אן פרעגן. געוואוין זיך צו, פרעג יעדע זאך אין דיין לעבן, ווייל ווער עס גייט נאך דעם אייגענעם שכל - קען זיך זייער פארפלאנטערן אין לעבן, און נאר דער וואס גייט אין די וועג פון צדיקים - איז אים גוט.


פון דיין ראש ישיבה וואס ליבט דיך.

#196 - זיך קיינמאל אריינמישן אין יענעמ'ס געשעפטן
כיבוד אב ואם, תודה והודאה, משפחה, מוסר

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת יתרו, כ"ט שובבי"ם, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ג לפ"ק


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


נעמט דעם כלל אין לעבן: זיך קיינמאל אריינמישן אין יענעמ'ס געשעפטן, נישט ביי ברידערס און נישט ביי שוועסטערס; אז אייער ברודער גרייט זיך צו מאכן א שידוך מיט א נישט געזונטע - האט דאס נישט מיט אייך, שטייט פון דער זייט, מישט זיך נישט אריין, ווייל מען וועט נאר האבן טענות אויף אייך און עס וועט ווערן א ריס אין די פאמיליע.


סיידן אויב מען פרעגט אייך אייער מיינונג, דעמאלט קענט איר זאגן אייער מיינונג, אבער ווי לאנג מען פרעגט אייך נישט - זאלט איר שטיין פון דער זייט.


אז אייערע עלטערן האבן צער - זאלט איר זיי אויסהערן און חס ושלום נישט מישן קיין קאשע. העצט נישט די עלטערן אויף די ברידער, הערט אויס אייער מאמע און זייט איר מחזק מיט אמונה, זייט אייך מחזק מיט תפילה, בעטן דעם אייבערשטן אלעס זאל זיין גוט פאר יעדן איינעם.


פארגעסט נישט צו דאנקען דעם אייבערשטן טאג און נאכט פאר אייער משפחה. דער קאפ ווערט פארדריידט מיט דאס און יענץ, און מען פארגעסט צו זאגן "שכוח אייבערשטער" פאר וואס מען האט; טאג און נאכט זאלט איר דאנקען דעם אייבערשטן פאר וואס איר האט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#195 - העלפט אייער מאמע און קריגט זיך נישט מיט די געשוויסטער
כיבוד אב ואם, צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, משפחה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בשלח, כ"ה שובבי"ם, י"א שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ירושלים


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייער גוט אז איר האט אויפגעהערט שלאפן מיט הויזן. הויזן איז פאר אינגלעך, מיידלעך גייען נישט קיין הויזן; אויך נישט ביים שלאפן און אויך נישט ביים מאכן איבונגען, הויזן פאר א מיידל איז נישט שיין און נישט איידל.


העלפט אייער מאמע און קריגט זיך נישט מיט די געשוויסטער, וועט איר מאכן א נחת רוח דעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#194 - איר זאלט ווייטער מאכן א נחת רוח פאר אייער מאמע'ס נשמה
כיבוד אב ואם, צניעות, תהלים, נשמה, שולד געפילן, ניחום אבלים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וארא, י"ב שובבי"ם, כ"ו טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


המקום ינחם אתכם מתוך שאר אבלי ציון וירושלים.


איך האב געהערט די שרעקליכע נייעס אז אייער מאמע איז ליידער נפטר געווארן אין אייער לעצטע טאג פון די שבע ברכות. זאלט איר אבער וויסן אז אייער מאמע האט געהאט פון אייך גרויס נחת, זי האט נישט אויפגעהערט צו דאנקען דעם אייבערשטן פון די נחת וואס איר האט איר געברענגט יעצט ביי די חתונה. זי איז געווען אזוי פרייליך ביי די חתונה, זי האט אלעמען אזוי שיין באדאנקט, זאלט איר נישט האבן חס ושלום קיין שולד געפיל.


איך בעט אייך זייער, טרייבט ארויס אלע שולד געפילן, יעצט זאלט איר זי מאכן ווייטער א נחת רוח פאר איר נשמה. זי זיצט יעצט אין גן עדן און קוקט אויף אייך, צו זען ווי שיין איר פירט זיך. זי שעפט נחת פון אייער צניעות, פון אייער ערליכקייט, זי האלט אלעס ווייטער מיט פון די משפחה. ביי ערליכע אידן איז נישטא די זאך פון שטארבן; די נשמה לעבט, די נשמה זעט, די נשמה קוועלט פון נחת ווי די קינדער פירן זיך בדרך התורה.


זאגט יעדן טאג אביסל תהילים, וועט דאס זיין לעילוי נשמתה, און שטארקט זיך מיט אמונה פשוטה, אז וואס דער אייבערשטער טוט - איז גוט.

#193 - ווער זאל גיין שלאפן ביי די באבע?
כיבוד אב ואם, שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בשלח, כ"ג שובבי"ם, ט' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בנוגע שלאפן ביי אייער מאמע; דאס בעסטע איז מען זאל איינטיילן צווישן די אייניקלעך, די גרויסע מיידלעך זאלן גיין שלאפן ביינאכט מיט אייער מאמע. עס איז נישט כדאי איר זאלט גיין שלאפן ביינאכט און איבערלאזן אייער מאן און די קינדער; עס איז זייער שיין פון אייער מאן נרו יאיר אז ער זאגט אייך דאס צו טון, איר זאלט גיין שלאפן מיט אייער מאמע, כדי זי זאל נישט זיין דערשראקן וכו', אבער דאס איז נישט תורה'דיג.


אדער זאלן קינדער גיין שלאפן ביי די באבע, אדער קענט איר ארייננעמען אייער מאמע צו אייך אין שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#192 - העלפן דיינע עלטערן גיין צו די חתונה אן קיין חובות
כיבוד אב ואם, הפצה, צדקה, לימוד התורה, חובות, שמחות, חתן

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בשלח, כ"ג שובבי"ם, ט' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר, ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מזל טוב חתן, מזל טוב! דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט גיין צו די חתונה בשעה טובה ומוצלחת, אויפשטעלן א שיינע ערליכע שטוב, ליכטיגע דורות, אמן.


איך וויל דיך מחזק זיין זאלסט העלפן דיינע עלטערן גיין צו די חתונה אן קיין חובות, פון היינט און ווייטער זאלסטו גיין אביסל מער הפצה צו העלפן דיינע עלטערן דיך חתונה מאכן. ווען דו גייסט הפצה זאלסטו זאגן "הכנסת כלה" און די געלט זאלסטו געבן דיינע עלטערן. אין ישיבה טוען אלע בחורים אזוי, זיי גייען צו די חתונה אן דעם וואס זייערע עלטערן זאלן דארפן אריינלייגן די הענט אין טאש ארויסנעמען אפילו איין פרוטה, (אויסער די חתנים וואס די עלטערן זענען פארמעגליך).


יעצט זאלסטו זיך באפלייסן אין לערנען די הייליגע תורה. יעצט האסטו שוין אביסל רואיגקייט, האסט זוכה געווען צו א כלה נאה וחסידה, און דו גייסט אריין אין א חשוב'ע שטוב, דיין מחותן איז זייער א טייערער איד, ער איז זייער מחזק די אינגעלייט אין טברי', דארפסטו יעצט זיך באנייען; לערנען דיינע שיעורים כסדרן און זיך מתבודד זיין יעדן טאג.


לאז גרוסן אלעמען, בפרט די בחורים פון די ירושלימ'ער ישיבה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#191 - נישטא קיין איד וואס וויל זינדיגן
כיבוד אב ואם, בחור, וויכוחים, תשובה, ישיבה, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


חס ושלום צו זאגן אז איינמאל מען ווייסט פון די הייליגע תיקון הכללי וואס דער רבי האט אונז מגלה געווען צו מתקן זיין אות ברית קודש – איז גרינגער צו זינדיגן.


עס איז א טפשות אזוינס צו זאגן, ווער וויל זינדיגן? וויל דען א איד זינדיגן?! נישטא קיין איד וואס וויל זינדיגן. דער רבי קומט צו אונז און ווייזט אונז די רחמנות פונעם אייבערשטן, אז מיר זענען קיינמאל נישט פארפאלן, מיר זענען ווייטער זיינע קינדער, און כל זמן מען לעבט – קען מען תשובה טון, מען האט נאך אן האפענונג, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ט, א): "כל זמן שאדם חי", ווי לאנג מען לעבט, "יש לו תקוה", האט מען אן האפענונג.


די הייליגע תורה זאגט אז א מענטש זינדיגט – איז דא א מצוה פון תשובה; וועסטו אויף דעם אויך פרעגן די שאלה אז עס מאכט זינדיגן? חס מלהזכיר, א איד וויל נישט זינדיגן, א איד וויל זיין גוט, און דא האבן מיר א צדיק וואס האט רחמנות געהאט אויף אונזער דור, אונז אזוי מחזק און אונז געברענגט א תיקון וואס איז געווען באהאלטן פון אלע עולמות, פון אלע צדיקים, אז ווער עס וועט זאגן די צען קאפיטלעך תהילים [טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ] – וועט מתקן זיין דעם חטא הידועה.


די ערשטע חלק בריוו קען איך נאך אראפשלינגען, אבער דיין צווייטע פראגע – דאס איז שוין עפעס וואס הענט און פיס ציטערן, א בחור וואס לערנט אין א ישיבה למצויינים – זאל הייבן הענט און שלאגן א טאטע?! געוואלד און געשריגן, די תורה זאגט (שמות כא, טו): "וּמַכֵּה אָבִיו וְאִמּוֹ מוֹת יוּמָת", וואס איז מיט דיר אז דו שלאגסט א טאטע?!


גיי זאג שוין די צען קאפיטלעך תהילים און וויין צום אייבערשטן, זיי זיך מתוודה, טו תשובה מיט אן אמת. און אז דיין טאטע הויבט אן שלאגן און שרייען – זאלסטו חס ושלום נישט צוריק שלאגן, און חס ושלום צוריק שרייען; וועט דיך דער אייבערשטער מוחל זיין.


באהאלט דיין התקרבות צום רבי'ן, רייץ דיך נישט אין ישיבה מיט קיינעם, נעם די עצות און חיזוק פאר דיר אליין.

#190 - אריינלייגן אין די קינדער כיבוד אב ואם
כיבוד אב ואם, לערערין, חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויגש, ו' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


א גרויסן יישר כח פאר'ן קומען אין בית פיגא לערנען מיט די קינדער.


לייגט אריין אין זיי כיבוד אב ואם.

#189 - נאך אביסל וועלן די עלטערן זאגן אז ענק זענען זייער גרעסטע נחת
כיבוד אב ואם, שלום בית, מחלוקת, שווער און שוויגער, נסיונות, גמרא, מניעות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ד' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיי מחזק דיין ווייב און דאנק דעם אייבערשטן אז זי איז מיט דיר, זי איז פאר דיר אן "עזר". חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות סג.): "זָכָה, עוֹזַרְתּוֹ", עס איז א געווינס ווען מען האט א ווייב וואס שטייט מיטן מאן; און אז דיין שוויגער טשעפעט איר וכו' - זאלסטו איר מחזק זיין און נישט מאכן קיין מחלוקות.


וועסט זען, נאך אביסל וועלן דיינע עלטערן און אירע עלטערן זאגן מיט א פילע מויל אז ענק זענען זייער גרעסטע נחת. זייער אסאך תלמידי היכל הקודש זענען דאס אריבער, מען האט זיי געטשעפעט אין אנהויב און ביים סוף האבן זיי אלע מודה געווען אז דיקא תלמידי היכל הקודש פירן שיינע ערליכע משפחות.


לערן יעדן טאג דעם בלאט גמרא.

#188 - וואס וועסטו האבן פון דיין צעבראכנקייט?
כיבוד אב ואם, צניעות, שמחה, חנוכה, סיפורי צדיקים, עצבות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וואס גייט פאר מיט דיר? וואס ביסטו אזוי צעבראכן? א קונץ צו זיין צעבראכן? א קונץ איז צו זיין פרייליך, א קונץ איז זיך אויפצוהייבן און אנהויבן פונדאסניי. דער הייליגער רבי האט אמאל געזאגט: "א קונץ אראפצואווארפן א איד? א קונץ איז אויפצוהייבן א איד!" דאס מיינט מען אויך זיך אליין; מען דארף זיך אויפהייבן, און אז מען איז נאכאמאל געפאלן - הייבט מען זיך אויף נאכאמאל.


נס חנוכה ווייזט אונז מען זאל זוכן דאס גוטס, מען זאל זוכן דעם פך שמן און מאכן פון דעם א יום טוב, נישט זוכן די אנדערע שמנים וואס מען האט מטמא געווען; מען דארף זוכן אין זיך גוטע זאכן און זיך מחי' זיין מיט דעם.


וואס וועסטו האבן פון דיין צעבראכנקייט? וואס וועסטו האבן פון זיין באבלאזן? זיי פרייליך, גיי א טענצל - שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי! מוהרא"ש דערציילט אונז אזויפיל מאל די מעשה פון הייליגן קדושת לוי זכותו יגן עלינו, ווי ער האט זיך מחי' געווען מיט די שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי. די מעשה ווערט געברענגט פון דער הייליגער צדיק, הרב הקדוש רבי צדוק הכהן מלובלין זכותו יגן עלינו (פרי צדיק חג השבועות, אות יג). דער הייליגער קדושת לוי זכותו יגן עלינו פלעגט יעדן טאג זאגן די ברכות השחר הויך אויפ'ן קול, איין טאג האט ער פארפעלט צו זאגן די ברכה שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי, איז איינער צוגעגאנגען צו אים און געזאגט: "רבי, איר האט אויסגעלאזט א ברכה, די ברכה פון שלא עשני גוי", האט אים דער הייליגער קדושת לוי געזאגט: "איך האב שוין געמאכט היינט די ברכה! ווען איך בין אויפגעשטאנען אינדערפרי בין איך געווען זייער צעבראכן ביי מיר, איך האב נישט געקענט טרעפן קיין שום זאך מיט וואס איך זאל זיך קענען מחי' ומחזק זיין, האב איך געטראכט צו מיר: 'א איד בין איך דאך, איך בין נישט קיין גוי', און פון גרויס שמחה האב איך מיך נישט געקענט איינהאלטן, איך האב גלייך געמאכט די ברכה 'שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי', מיט דעם האב איך זיך מחי' געווען"; מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט אונז, איז דאך זיכער אז מיר פשוט'ע מענטשן דארפן זיך מחי' זיין מיט שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי.


בנוגע חנוכה מסיבות; געב אכטונג עס זאל זיין מיט יראת שמים, געב אכטונג נישט צו פארלירן די קדושת חנוכה; אז מען דארף גיין צוליב כיבוד אב ואם דארף דאס זיין אפגעהיטן וכו'.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#187 - אז ס'איז שווער צו גיין, קען מען אנרופן די עלטערן אויפ'ן טעלעפאן
כיבוד אב ואם

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


בנוגע כיבוד אב ואם וכו'; נישטא קיין שיעור וויפיל מען דארף מכבד זיין די עלטערן. די מצוה פון כיבוד אב ואם איז פון די הארבסטע מצוות, יעדע מאל מען איז מכבד די עלטערן איז מען מקיים נאך א מצוה.


נאר וואס דען, ווען די משפחה הויבט אן ווערן גרעסער - קומט אויס אז מען גייט ווייניגער, דעמאלט ווען עס איז שוין נישט אזוי גרינג צו גיין און קומען - קען מען מקיים זיין די מצוה דורך אנרופן אויפ'ן טעלעפאן; מען קען זיי אנרופן און שמועסן מיט זיי, און מזמן לזמן גייט מען אריבער צו זיי.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#186 - עס איז דא א וועג ארויס פון שלעכטע געוואוינהייטן
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, שמחה, וויכוחים, דרשות, תשובה, ספרי ברסלב, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אז דו ווילסט ארויסגיין פון דיין ביטערע מצב, דיין שרעקליכע פלאנטער וואו דו ביסט אריינגעפאלן, אין פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, רחמנא לצלן - זאלסטו אנהויבן לערנען דעם הייליגן רבינ'ס ספרים. מאך זיך א שיעור אין ספר לקוטי מוהר"ן, אין די שיחות און אין ספר המידות; דארט וועסטו געפונען עצות און חיזוק ווי אזוי אפצולאזן די שלעכטע מעשים, און עס וועט אריינבלאזן אין דיר א גרויסע האפענונג.


עס וועט ווערן גלייך א רעש, דיינע עלטערן וועלן אנהויבן פארפירן 'היתכן דו לערנסט די ברסלב'ער ספרים'; זאלסטו חס ושלום נישט ענטפערן, חס ושלום טענה'ן מיט זיי. דיינע עלטערן ווייסן נישט וואס עס גייט אויף דיר אריבער; וואלטן זיי געוויסט אז דו זינדיגסט אין די עבירה, דו ביסט פגום פון קאפ ביז פיס - וואלטן זיי דיך גענומען אויף די אקסל און דיך געברענגט צום הייליגן רבי'ן. דיינע עלטערן ווילן נאר דאס גוטס פון דיר, זיי ווייסן נישט וואס דו גייסט אריבער; קיין איין טאטע מאמע ווייסן נישט וואס זייערע קינדער ליידן, און ווי זיי פאלן אין קדושה.


אז דיין טאטע לאזט דיך נישט לערנען לקוטי מוהר"ן - זאלסטו זאגן מיט גרויס דרך ארץ: "טאטע, מיין גאנצע חיות, מיין גאנצע לעבן - איז דער ספר לקוטי מוהר"ן; אלעס וואס איך טו, און דאס וואס איך בין אייך מכבד - דאס אלעס קומט פון דעם ספר; מיין לערנען, מיין דאווענען - אלעס איז דער ספר"; אזוי וועלן זיי דיך אפלאזן, אבער דו זאלסט זיי נאר מכבד זיין און שעצן.


נאך א וויכטיגע זאך זאלסטו טון ארויסצוגיין פון די געפערליכע רגילות דיינע. גיי אין א ליידיגע פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט; עס קען זיין אין דיין צימער, עס קען זיין אין א בית המדרש, אין אן אפיס וכו' - און רעדט זיך אויס צום אייבערשטן אויף דיין שפראך, אויף פראסט אידיש; דערצייל דעם אייבערשטן וואס גייט אריבער, ווי דו פאלסט אין ניאוף, ווי דו פאלסט אין הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, וויין צו אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, ער זאל דיך מקרב זיין צו אים, שעם זיך נישט, דערצייל אים יעדע זאך.


והעיקר זאלסטו זיך זייער שטארקן צו זיין פרייליך; אפילו דו האסט גארנישט, דו זעסט זיך אזוי אפגעפאטשט - זאלסטו זיך פרייען מיט דעם וואס דו ביסט א אידיש קינד, דו ביסט גע'מל'ט, דו גלייבסט אינעם אייבערשטן, און נאך אסאך גוטע זאכן וואס דו האסט אין זיך.


דעם שבת וועל איך נישט זיין אין וויליאמסבורג, איך גיי מיט די בחורים וואס נעמען צאם געלט פאר די ישיבה; איך גיי מיט זיי אוועק פאר א שבת.


מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועט מארגן זיין די וועכנטליכע ליל שישי שיעור אין ישיבה; קום צום שיעור זיך אויפפרישן און זיך אנגרייטן אויף די הייליגע יום טוב חנוכה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#185 - מעג מען גיין מיט א האנט זייגער?
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, מוהרא"ש, מסורה, ראש ישיבה, יונגע יארן, היטן די צייט, האנט זייגער

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמוד תורה היכל הקודש טברי'


איך באקום גוטע גריסן אז דו לערנסט פלייסיג און דו פירסט זיך מיט דרך ארץ אין חדר.


יעצט אין די יונגע יארן איז די בעסטע צייט אין לעבן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קנד.): "יַנְקוּתָא כְּלִילָא דְוַרְדָא", די יונגע יארן איז די שענסטע חלק פונעם רויז, די בעסטע צייט אין לעבן; נוץ אויס די צייט פאר לערנען און דאווענען.


אויף דיין פראגע אויב עס איז א גוטע זאך צו טראגן א האנט זייגער אדער נישט; א טייל זאגן עס איז אזוי ווי א קידושין רינגל פאר'ן יצר הרע, אנדערע זאגן עס איז גאר גוט, עס העלפט מען זאל נישט מבטל זיין קיין צייט פון לערנען.


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו איז געגאנגען א האנט זייגער, געבויט אויף די בריוו וואס דער הייליגער רבי נתן שרייבט פאר זיין זון צוויי וואכן איידער זיין הסתלקות (עלים לתרופה יום א' וישב, שנת תר"ה): "אֲהוּבִי בְּנִי חֲבִיבִי" צו מיין טייערער ליבער זון, "יְקַבֵּל הַזֵּייגֶירִיל" נעם מיין זייגער, "וְיִשְׁתַּדֵּל שֶׁיְּתַקְּנוּ אוֹתוֹ מִיָּד" און זע עס צו פאררעכטן גלייך, "בְּאֹפֶן שֶׁיֻּחְזַר לְיָדִי הַיּוֹם עַל יְדֵי מוֹסֵר כְּתָב זֶה" און שיק עס מיר נאך היינט צוריק מיט דעם מענטש וואס געבט דיר איבער מיין בריוו, "וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יָאִיר עָלֵינוּ אוֹר קְדֻשַּׁת חֲנֻכָּה הַקָּדוֹשׁ הַבָּא עָלֵינוּ לְטוֹבָה", און מיר זאלן זוכה זיין אז דער אייבערשטער זאל אונז ליכטיג מאכן אונזערע אויגן אין די הייליגע טעג פון חנוכה, "וּבְחַסְדּוֹ יִשְׁלַח אוֹרוֹ וַאֲמִתּוֹ וְכוּ'" און אונז שיקן זיינע חסדים, "נָגִילָה וְנִשְֹמְחָה בִּישׁוּעָתוֹ" מיר זאלן זיך פרייען מיטן אייבערשטנס הילף.


"גַּם יְקַבֵּל מִכְתָּבִים מִטְּשֶׁעהרִין וְיִמְסְרֵם לְהַשַּׁיָּכִים אֲלֵיהֶם" אויך זאלסטו איבערנעמען אלע בריוו און דאס איבערגעבן פאר וועם מען דארף דאס איבערגעבן, "וְשָׁלוֹם לְכָל אַנְשֵׁי שְׁלוֹמֵנוּ בְּאַהֲבָה רַבָּה" און לאז גריסן אלע אנשי שלומינו.


"לְר' נַחְמָן נֵרוֹ יָאִיר אֲנִי מַזְהִיר" און רבי נחמן ווארן איך זייער אן, "שֶׁיְּבַלֶּה הַיּוֹם אֵיזֶה שָׁעוֹת וְיַעֲמֹד עַל הַזֵּייגֶיר מַאכֶיר" ער זאל פארברענגען אסאך צייט היינט ביים זייגער מאכער, "שֶׁיִּגְמֹר תִּקּוּן הַזֵּייגֶירִיל הַיּוֹם בְּכִי טוֹב" ער זאל היינט נאך צוענדיגן פאררעכטן די זייגער, "וְגַם אַתָּה תֵּלֵךְ עִמּוֹ וּתְבַקֵּשׁ מֵהַזֶּיגֶיר מַאכֶיר שֶׁיְּתַקְּנוֹ מִיָּד" און דו מיין טייערער זון זאלסט אויך אהין גיין און זען ער זאל דאס ענדיגן נאך היינט, "וּמִן הַסְּתָם תַּעֲשֹוּ עַל צַד הַיּוֹתֵר טוֹב" און דו וועסט זיכער זען ער זאל דאס גוט פאררעכטן, "כִּי יְדַעְתֶּם כַּמָּה מֻכְרָח לִי הַזֵּייגֶיר בְּכָל שָׁעָה" ווייל דו ווייסט זיכער ווי וויכטיג דער זייגער איז פאר מיר; געבויט אויף די ווערטער וואס רבי נתן שרייבט איז מוהרא"ש געגאנגען מיט א זייגער.


איך גיי נישט מיט א האנט זייגער ווייל ביי אונז אין די משפחה איז דאס נישט אנגענומען. דאס בעסטע איז זאלסט פרעגן דיין טאטע נרו יאיר, ער זאל דיר זאגן אויב דו זאלסט יא גיין דערמיט אדער נישט, אויב דאס איז א זאך וואס איז אנגענומען ביי אייך.


דער עיקר זאלסטו זיך צוגעוואוינען בעטן דעם אייבערשטן יעדע זאך אין דיין שפראך, אויף פראסט אידיש, און זאלסט שמועסן מיטן אייבערשטן אויף פראסט אידיש, וועסטו זוכה זיין צו ווערן א גרויסער צדיק.


שרייב מיר ווייטער אלע דיינע פראגעס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.