בעזרת ה' יתברך
חג הפורים, ערב שבת קודש פרשת תצוה, י"ד אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן
ומשלוח מנות איש לרעהו
לכבוד הר"ר ... נרו יאיר
א גרויסן יישר כח פאר'ן זיך אפגעבן אזוי געטריי מיט אונזערע קינדער.
דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן אונזער גאנץ לעבן זיין באשעפטיגט מיט העלפן דעם רבי'ן, פארשפרייטן די אמונה, פלאנצן אין אידישע הערצער אמונה ויראת ה'.
שמחת פורים.
בעזרת ה' יתברך
חג הפורים, ערב שבת קודש פרשת תצוה, י"ד אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן
ומשלוח מנות איש לרעהו
לכבוד ... נרו יאיר, מנהל מוסדות היכל הקודש
דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן האבן די זכי' ווייטער צו טון פאר'ן רבי'ן; סיי מיט הפצת אור רבינו בעולם און סיי מיט'ן אויפשטעלן תלמידים ותלמידות, מיר זאלן זיך נישט דארפן שעמען פאר אונזערע עלטערן און רבי'ס; למען לא נבוש ולא נכלם ולא נכשל לעולם ועד, מיר זאלן בלייבן פארבינדן ביים רבי'ן אין זאק אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.
בעזרת ה' יתברך
חג הפורים, ערב שבת קודש פרשת תצוה, י"ד אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן
ומשלוח מנות איש לרעהו
לכבוד ... נרו יאיר וזוגתו תחי', קרית ברסלב ליבערטי
דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן ווייטער קענען העלפן בויען די בליענדיגע מוסדות, מצליח זיין מיט אלע תלמידות; אלע תלמידות בית פיגא ליבערטי זאלן אויפוואקסן גרויסע צדקניות, איר זאלט האבן כח ווייטער ממשיך זיין מיט די הייליגע ארבעט.
שטארקט אייך אינאיינעם ווייטער צו טון נאר פאר אנדערע.
שמחת פורים.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת משפטים, כ"ז שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן
משפחת ... שיחיו
אייער טאכטער ... תחי' שרייבט מיר אויב זי זאל יעצט מאכן לייסענס צו פירן א קאר; זי שרייבט אז איר ווילט זי זאל מאכן יעצט לייסענס.
מיר איז א גרויסע וואונדער אז איר זענט מסכים דערצו, א יונג מיידל פון זעכצן יאר זאל זיך לערנען דרייוון; איך בין נישט מסכים בשום פנים ואופן אז אונזערע תלמידות זאלן דרייוון.
אז איר האלט אנדערש זאלט איר זוכן פאר אייער טאכטער א צווייטע סקול, ביי אונז אין בית פיגא איז דאס נישט ערלויבט.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת יתרו, כ' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
א גרויסן יישר כח פאר אלעס וואס דו טוסט פאר די מוסד. א דאנק פאר'ן איבערנעמען די טראנספארטעישן; דו טראגסט די אחריות אז אלע זאלן זיין צייטליך און אכטונג געבן אויף די נכסים פון ישיבה, אלע עלטערן באדאנקען זיך פאר'ן מאכן טראנספארטעישן אין די טאג פון די שניי.
איך וויל דיר בעטן זאלסט העלפן דעם חתן ... נרו יאיר ער זאל קענען איינקויפן פאר זיין חתונה. ער האט חתונה אין צוויי וואכן ארום ואין בידו לפורטה אפילו שוה פרוטה, ער וואלט ווען געקענט האבן היינט אוועקגעלייגט געלט אזוי ווי אנדערע בחורים וואס זארגן פאר זיך און גייען ארבעטן, למעשה האט ער זיינע אלע יארן נאר געזארגט פאר די מוסד, אנגעהויבן מיט'ן זיין א מלמד, שפעטער געדרייווט, ועל כולם די לעצטע צוויי יאר, זייט מען האט געעפנט די שטעטל - האט ער זיך אוועקגעגעבן כל כולו פאר'ן שטעטל.
זע עס זאל זיין בדרך כבוד.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת יתרו, כ' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי, ניו יארק
ווען איך בין געווען פאריגע וואך אין סקול איז געקומען צו מיר טיטשער מרת ... תחי', זי האט געוויינט; זי זאגט אז איר זוכט אויף איר שלעכטס, זי האט מיר דערציילט אלעס וואס איר זאגט איר, ווי אזוי זי זאל זיך פירן אין קלאס און ווי אזוי זי זאל קומען אנגעטון ווען זי קומט אין סקול טיטשן.
איך האב איר געזאגט אז עס איז נישט אמת, איר זוכט נישט אויף איר שלעכטס. איך האב איר פרובירט צו בארואיגן זי זאל נישט אזוי טראכטן, איך האב איר געזאגט אז איך גיי רעדן צו אייך וכו'.
דעריבער בעט איך אייך איר זאלט איר איבערבעטן און איר געבן דעם גוטן געפיל, זי זאל שפירן ווי מען דארף איר און ווי מען שעצט איר; ווען א טיטשער שפירט ווי מען שעצט איר - באקומט זי כוחות צו קענען טון מער וויפיל סתם א מענטש קען טון.
זי האט נאך זאכן וואס שטערט איר, עס איז וויכטיג איר זאלט שמועסן מיט איר.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת יתרו, י"ט שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר וזוגתו
איך דארף ענקער הילף; איך קען נישט אליינס זיך פארען מיט די קינדער, די עלטערן מוזן העלפן מחנך זיין.
איר דארפט אויסלערנען אייער טאכטער אז זי דארף האבן דרך ארץ פאר איר טיטשער, אזוי אויך האבן דרך ארץ פאר אייך. זי איז זיך מתחצף פאר די טיטשער, זי לאכט די טיטשער אין פנים אריין, זי זאגט נאך מיט געשפעט וואס די טיטשער זאגט; די טיטשער זאגט "קלאפ נישט", הייבט זי אן שטערקער קלאפן.
מיר גייט נישט אן אויב די קינדער לערנען און קענען, מיר לייגן נישט קיין דגוש אויף די זאכן; אבער אויף דרך ארץ לייגן מיר די שטערקסטע דגוש, אויב א קינד איז זיך מתחצף, פירט זיך אן דרך ארץ - האט דאס קינד נישט קיין פלאץ ביי אונז אין מוסד.
עס איז נישט קיין אונטערשייד וועמענס קינדער; זאל דאס זיין מיינע קינדער, וועלן זיי אויך נישט קענען לערנען אין ברסלב.
איך דארף ענקער הילף; איך ווארט צו הערן וואס ענקער פלאן איז.
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת יתרו, י"ח שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, חבר הנהלה מוסדות היכל הקודש
אונזער הצלחה ליגט אין ענקערע הענט, אויב וועט זיין שלום צווישן די חברים וועלן מיר זייער שטארק מצליח זיין.
מיין פראבלעם איז נישט אויב ... וועט רעדן צו ... און ... צו א דריטן; איך ווער נישט צעפאלן ווען דער לאכט און דער שפעט, מען האט אלע יארן געשפעט און מען וועט ווייטער שפעטן, נישט דאס איז מיין פראבלעם, מיין פראבלעם איז ווען מיינע תלמידים, מיין הנהלה וואס איך געטרוי - האבן זיך נישט ליב, מען האט איינער אויפ'ן צווייטן, דאס איז נישט גוט.
ווען מען קומט זיך צוזאם איינמאל א וואך זאל מען זיך דורכרעדן, נישט האלטן אין זיך, נישט זיך אויפעסן; נאר אלעס ארויסגעבן אויף א שיינעם וועג.
אז מיר וועלן ארבעטן אינאיינעם וועלן מיר מצליח זיין - נישט סתם, מיר וועלן אויסטערליש מצליח זיין.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת בשלח, י"ב שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי', קרית יואל
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
איך פריי זיך זייער צו הערן גוטע גרוסן פונעם חדר; איך האף צום אייבערשטן צו עפענען א סקול פאר מיידלעך בקרוב.
בנוגע וואס איר ווילט העלפן מאכן די האר ביי חתונות אין ישיבה; ביטע זיך פארבינדן מיט אונזער מנהלת, זי טיילט איין די ארבעט ביי די עזרת נשים.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת בא, ז' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, מנהל מוסדות היכל הקודש ברסלב
וואס קען מען טון צו באצאלן די איינגעשטעלטע? שוין לאנגע וואכן וואס מען צאלט נישט קיין געלט פאר מלמדים.
איך ווייס נישט וואס גייט פאר.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת בא, ו' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי', טיטשער בית פיגא וויליאמסבורג
איך בין אייך זייער דאנקבאר פאר'ן העלפן די מוסד אזוי געטריי.
איר זענט זייער געטריי צו די תלמידות, איר געבט זייער אכטונג אויף זיי, איר באנעמט זיך מיט יעדעס קינד ווי אן איינציג קינד.
אויך דאנק איך אייך פאר'ן העלפן מיט די חתונות אין ישיבה, ביי די פרויען.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זוכה זיין צו בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצוות.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת בא, ה' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, יבנאל
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
אשריך ואשרי חלקך אז דו ביסט א מלמד פאר קינדער, דו געבסט זיך אפ מיט אזא שטארקע סבלנות, דו האסט א געפיל פאר יעדן איינציגסטן קינד.
מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון א מלמד; דא בזה העולם איז א מלמד נישט דער חשוב'סטער, אבער אין הימל איז א מלמד זייער חשוב. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תענית כד.): עס איז אמאל געווען א טרוקעניש - עס האט נישט גערעגנט פאר א לאנגע צייט, האט מען זיך צאמגענומען אין בית המדרש צו מתפלל זיין פאר רעגן, א פשוט'ער איד איז צוגעגאנגען צום עמוד און גלייך ווען ער האט געזאגט: "מַשִּׁיב הָרוּחַ, וּמוֹרִיד הַגֶּשֶׁם" - האט אנגעפאנגען צו רעגענען, האט מען אים געפרעגט: "וואס זענען די גוטע מעשים וואס דו טוסט?" האט ער געזאגט: "איך בין א מלמד דרדקי - איך לערן מיט אידישע קינדער און איך מאך נישט קיין אונטערשייד פון א קינד וואס דער טאטע צאלט מיר געלט אז איך זאל לערנען מיט'ן קינד אדער א קינד וואס דער טאטע צאלט מיר נישט; נאך א מנהג האב איך, אז ווען איך זע א קינד וואס וויל נישט לערנען, בין איך אים משחד; איך קויף אים אונטער, איך האב אין שטוב א פיש טאנק און איך בין אים משכנע אז אויב ער וועט לערנען וועל איך אים ווייזן די פישעלעך און דורכדעם הייבט ער אן לערנען"; זעט מען פון דעם אז אויב א מלמד, א טיטשער, געבן אכטונג אויף דעם אייבערשטנ'ס קינדער, האט מען א כח אין הימל און מען נעמט אן אלע תפילות.
בנוגע דעם קינד וכו'; אז די עלטערן ווילן נישט מיט ארבעטן, זיי ווילן נישט געבן פאר'ן קינד אביסל ריטעלין - איז נישטא וואס צו טון, זאלן זיי זיך אליינס מטפל זיין מיט'ן קינד. ער איז נישט קיין בן יחיד אין כיתה, עס איז דא א גאנצע כיתה און אז אלע כאפן מכות פון אים און ער רעדט ניבול פה, ער שלאגט יעדן איינעם, ער שלאגט דעם מלמד; דו אליינס האסט געכאפט מכות - זאלן זיי זיך אליינס מטפל זיין מיט אים.
קוק די צענדליגער בריוו אין אשר בנחל ווי מוהרא"ש שרייבט פאר די מלמדים אין יבנאל וואס ליידן פון אזעלכע קינדער וואס קומען פון עלטערן וואס ווילן נישט מיט ארבעטן; צענדליגער און הונדערטער בריוו פאר משפחות אין יבנאל וואו מוהרא"ש שרייבט זיי און ווארנט זיי, זיי זאלן מיט ארבעטן מיט די מוסד, אז נישט וועלן די קינדער נישט קענען קומען אין חדר.
דעריבער זאלסטו רופן די עלטערן און זיי זאגן קלאר אז דער קינד קען קומען אין חדר נאר אויב ער רעדט נישט קיין ניבול פה און אז ער וועט נעמען אביסל ריטעלין זיך צו בארואיגן.
בנוגע דיין שוואגער וכו'; איך בעט דעם אייבערשטן ער זאל טרעפן א גוטע שידוך. ער איז א טייערער בחור, ער האט גוטע מידות, איך האף אז ער וועט בקרוב טרעפן זיין שידוך.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת בא, ה' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
האסט מיר זייער דערפריידט; איך בין זייער פרייליך.
... טייערער, איך קוק ארויס אויף דיר אז דו גייסט מיר העלפן; איך האב א פלאן צו עפענען א חדר אין ירושלים בקרוב, איך טראכט אז דו וואלסט מיר געקענט העלפן. דו ווייסט ווי אזוי איך וויל די חדר זאל זיך פירן, דו ביסט געווען מלמד ביי אונז אין וויליאמסבורג.
לאז מיר וויסן דיינע פלענער.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת וארא, כ"ז טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי'
איך האב גערעדט מיט אייער שוואגערס מלמד ער זאל אכטונג געבן אויף אים; נישט שרייען אויף אים.
זייער גוט אז איר האט מיר מודיע געווען אז דער מלמד שרייט אויף אים, אויב איז דא נאך זאכן וואס באדערט אים קענט איר מיר מודיע זיין.
איך וויל אייך בעטן איר זאלט אים זאגן אז ער זאל נישט קומען אין חדר מיט'ן טעלעפאן; עס פעלט נישט אויס ער זאל האבן אזוי יונג א טעלעפאן. אלע קינדער האבן נישט - זאל ער זיין אזוי ווי אלע; אויב דארף ער אהיים רופן קען ער בעטן ביים מלמד ער זאל אים בארגן א טעלעפאן.
איך האף איר וועט אים דאס זאגן און ער וועט פאלגן.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן, אויפ'ן וועג קיין אומאן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה ברסלב
א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר העלפן מיט די ישיבה, מיט די חדר און מיט אלעס, איך פאר יעצט קיין אומאן, איך וועל בעטן פאר דיר דו זאלסט שוין טרעפן דיין שידוך.
געב איבער פאר אלע דרייווערס זיי זאלן אכטונג געבן ביים טראגן און ברענגען די קינדער; דרייוון איז נישט קיין שפיל, בפרט דרייוון קינדער.
איינער האט מיר אנגערופן זאגן, ער האט געזען ווי איינער פון אונזערע ווענס לייגט אראפ א קינד און ווען דער קינד איז נאך געשטאנען אויפ'ן גאס איז די ווען אוועקגעפארן; עס איז געווען פאריגע וואך דאנערשטאג ווען עס איז געגאנגען א שניי, ניסי ניסים אז דער איד האט זיך אפגעשטעלט העלפן דעם קינד אהיימגיין. מען טאר נישט אנהייבן פארן איידער מען זעט די קינדער אויפ'ן סיידוואק.
איך וויל רעדן צו אלע בחורים וואס דרייוון; זיי מסדר אלע זאלן קומען צו מיר אין שטוב קומענדיגע וואך.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן, אמסטערדאם, אויפ'ן וועג קיין אומאן
לכבוד משפחת ... שיחיו, קרית ברסלב ליבערטי
איך האב ערהאלטן אייער בריוו מיט די צדקה.
איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר לעבט בשלום ובאהבה, אויך פריי איך זיך צו הערן אז איר זענט צופרידן פון די מלמדים און פון די טיטשערס; מיר האבן אויסנאם מלמדים און אויסנאם טיטשערס, זיי לייגן אריין גרויסע כוחות אין די קינדער און זיי געבן זייער אכטונג אויף די געפילן פון די קינדער.
געוואוין איין דיין זון ... ער זאל רעדן צום אייבערשטן אין פעלד; האסט א שיינע פריוואטע פעלד, שיק אים ארויס רעדן צום אייבערשטן. ער איז שוין א גרויס קינד, פינף יאר; יעצט איז די צייט דאס אריינצולייגן אין אים. דער רבי האט געזאגט: "ווען איך וואלט געהאט א זון וואלט איך נישט מורא געהאט אים צו שיקן קליינערהייט אין פעלד רעדן צום אייבערשטן".
בעזרת ה' יתברך
ב' פרשת מקץ, כ"ט כסליו, ה' דחנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי
אז אייער קינד קומט אהיים פון חדר צעווילדעוועט, ער שלאגט אייך און דריידט איבער, דארפט איר אדער אייער מאן - רעדן צום מלמד; מיר האבן אויסערגעווענליכע מלמדים, זיי וועלן בעזר השם העלפן אייער קינד.
בכלל איז וויכטיג צו האבן קשר מיט'ן מלמד, זיך אינטערעסירן כסדר און זיך באדאנקען; די מלמדים ארבעטן מיט מער חשק ווען זיי זעען אז די עלטערן אינטערעסירן זיך און באדאנקען זיך.
איך בין גרייט צו העלפן, צו טון אלעס פאר אייערע קינדער, איך זוך זיך נישט ארויסצודרייען, אבער די ריכטיגע וועג איז אז איר אליינס אדער אייער מאן זאל רופן וועכנטליך דעם מלמד איבערשמועסן אלעס לטובת די קינדער.
בעזרת ה' יתברך
ערב שבת קודש פרשת וישב-מברכים טבת, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר וזוגתו תחי'
א גרוס פון דיינע ליכטיגע קינדער, זיי פירן זיך אויף זייער דרך ארץ'דיג, זיי זענען ליכטיג און טייער.
איך וויל דיר העלפן מיט א גוטע עצה בנוגע דיין טאכטער וואס זי גייט יעצט אריבער, זי מאכט אינטערעסאנטע פאקסן, זי בלינקט אסאך מיט די אויגן. איין טאג האט זי געוויינט צו איר טיטשער אז איר זיידע זאגט זי האט א קראנקהייט אין איר אויג ווייל זי בלינקט אסאך, איר טיטשער האט איר געזאגט אז זי איז וואויל און געזונט, זי האט איר פרובירט צו בארואיגן אבער זי האט זיך נישט געלאזט, זי האט גע'טענה'ט: "איך האב א מחלה", וכו', וכו'; אונזערע טיטשערס זענען זייער פארזיכטיג נישט חוזק צו מאכן אדער אראפקלאפן, זי זאגט פאר דיין טאכטער: "איך זע נישט ווי דו בלינקסט", און זי לייגט צו: "קוק, איך בלינק אויך", אבער עס האט נישט געהאלפן, דיין טאכטער האט געזאגט מיט געוויין: "איך ציטער", וכו', וכו'. ווי איך פארשטיי, איר אלס עלטערן פרובירן צו טון דאס בעסטע, איר ווילט נישט זי זאל בלייבן מיט די פאקס וכו', איר טראכט אז אויב מען וועט איר דערשרעקן אדער דאס גלייכן וועט עס אוועק גיין.
איך ווייס אז עס וועט נאר ערגער מאכן; וואס יא? איך האב אן עצה פאר אייך פון מוהרא"ש.
איך האב געהאט ביי איינע פון מיינע קינדער אן ענליכע זאך, איינער פון מיינע קינדער האט אנגעהויבן מאכן אינטערעסאנטע פאקסן מיט זיינע ליפן און פינגערס, יעדע מאל ער פלעגט הערן איינעם רעדן פלעגט ער אנהייבן פארמאכן און אויפמאכן די ליפן, און אנהייבן טאפן מיט די פינגער אין די לופט; איך ווייס נישט אויב דו וועסט כאפן וואס איז געווען, אבער גלייב מיר, עס האט אויסגעזען זייער שרעקעדיג.
איך און מיין ווייב זענען געווען אביסל דערשראקן, איך האב געפרעגט מוהרא"ש זכותו יגן עלינו: "וואס טו איך מיט מיין זון?" איך האב נאכגעמאכט פאר מוהרא"ש ווי אזוי מיין זון האט געמאכט מיט די ליפן און מיט די פינגערס, און געפרעגט וואס צו טון. מוהרא"ש ברוב חכמתו האט מיר געזאגט: "מאך נישט קיין עסק, זאג נישט גארנישט וועט עס אוועק גיין", וכך הוה.
בעט איך דיר, אויב דו ווילסט אראפנעמען פון דיין טאכטער'ס פנים די פאקסן זאלסטו איר נישט דערשרעקן; מאך נישט קיין עסק דערפון, וועט עס אוועק גיין.
איך ווייס אז עס איז זייער א שווערע זאך, עס שטערט פאר טאטע מאמע צו זען אויפ'ן קינד אינטערעסאנטע פאקסן, דאך בעט איך דיר, פארבייס די ליפן, בעט שטילערהייט: "רבונו של עולם, העלף מיין טאכטער זאל נישט מאכן די פאקס, זי זאל נישט בלינקען אזוי אינטערעסאנט", וועסטו זען ווי עס וועט אוועק גיין.
איך קען דיר דערציילן אסאך אזעלכע מעשיות פון אנשי שלומינו וואס זיי האבן געהאט מיט די קינדער; קינדער וואס האבן געהאט צוטון מיט גיין אין בית הכסא, פחדים מיט נערוון וכו', וכו', זיי זענען געווען פארלוירן, זיי האבן מיר געפרעגט וואס צו טון, האב איך זיי געגעבן די עצה פון מוהרא"ש, נישט מאכן קיין עסק, נישט זיך קריגן מיט'ן פראבלעם נאר עס איגנארירן; זיי האבן געבעטן דעם אייבערשטן ביז דאס איז אוועק געגאנגען.
אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר האבן א מתנה, א מוסד פאר אונזערע קינדער וואו די מלמדים און טיטשערס געבן זייער שטארק אכטונג אויף יעדן קינד; דאס איז ביי זיי דער עיקר, אכטונג געבן אויף די קינדער'ס געפילן, אז די קינדער זאלן זיין קאנפידענט, זיכער מיט זיך, מען זאל נישט לאכן פון זיי, מען זאל נישט חלומ'ען אז עפעס גייט אריבער אויף זיי, כדי זיי זאלן אויסוואקסן געזונט און שטארק.
איך וואלט דיר דאס געקענט זאגן פערזענליך, דאך האב איך דאס געשריבן ווייל נאך אסאך עלטערן וועלן קענען נוצן דעם בריוו און נישט שעדיגן זייערע קינדער, ווייל דערשרעקן העלפט נישט, עס מאכט נאר ערגער.
א פרייליכן חנוכה.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת וישלח, ט"ו כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד די חשוב'ע מרת ... תחי', מנהלת בית פיגא וויליאמסבורג.
די מיידלעך און די ווייבלעך, אלע געבן איבער גאר שיינע גריסן פונעם "שבת התוועדות", זיי הערן נישט אויף צו דערציילן ווי שיין און תוכן'דיג דאס איז געווען.
מיר דארפן טראכטן פון מאכן נאך אזא שבת פאר די תלמידות בית פיגא.
דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח איר זאלט קענען אנגיין מיט די הייליגע ארבעט.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת ויצא, י' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.
א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן די מוסד אזוי געטריי; וויפיל מיר וועלן נאר טון פאר'ן רבי'ן - וועלן מיר נישט קענען באצאלן אויף וואס מיר האבן באקומען פון רבי'ן.
בנוגע דעם קרן וואס דו ווילסט מאכן; עס זאל זיין א פלאץ וואו אינגעלייט לייגן אריין געלט און מען אינוועסטירט עס וכו' וכו' און די רווחים וועט גיין פאר די ישיבה; איך האב עס איבערגעטראכט, איך וויל נישט האבן מיט דעם.
בנוגע לייגן בילדער אין די מאגאזינען; דאס וואס איך האב דיר געגעבן רשות איז נאר ווייל (חסר); יעצט הער איך אז דו נעמסט צאם געלט, וויל איך דיר בעטן, פון היינט און ווייטער שטיי ווייט פון דעם, איך וויל נישט ליגן אין זייער בית הקברות; איך האב א חלקה פאר מיר וואו איך וויל ליגן.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, מנהל מוסדות היכל הקודש ברסלב.
וואס איז די זאך אז מען געבט טשעקס פאר די איינגעשטעלטע און מען שרייבט מען זאל דאס נאך נישט נוצן?!
איך בעט דיר נאכאמאל, אויב איז נישטא קיין געלט אין די ישיבה קאסע זאל מען נישט געבן קיין טשעקס; געבן טשעקס און שרייבן אז מען קען דאס נאכנישט נוצן - איז א משוגעת, עס איז ענדערש בכלל נישט צו געבן, דעמאלט שפירט מען אין אפיס אן התחייבות צו באצאלן - ווי איידער באצאלן און זאגן אז מען קען דאס נישט נוצן.
איך בין גרייט צו גיין נאך געלט, איך וועל דיר העלפן מען זאל קענען באצאלן די איינגעשטעלטע; זאג מיר וויפיל געלט דו דארפסט האבן אויסצוצאלן די מלמדים און טיטשערס און איך וועל פרובירן צו העלפן שאפן די סכום.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
ערב שבת קודש פרשת תולדות, ד' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב, ליבערטי.
פרעג דיין ווייב אויב מען קען מאכן אן אויסנאם פאר די איינגעשטעלטע אין די מוסדות, זיי זאלן נישט דארפן צאלן פאר זייערע קינדער ביים איבערזוכן די האר פון לייז; די מלמדים ווערן באצאלט א קליינעם געהאלט, אויך באקומען זיי דאס נישט צייטליך, ביז דערווייל פלאגן מיר זיך, אויב קען מען זיי געבן די זאך אז זייערע טעכטער זאלן קענען קומען אין סקול, מען וועט זיי בודק זיין בחינם.
מוהרא"ש זכרונו לברכה האט מיר מבטיח געווען אז עס וועט זיין גרויס שפע אין סקול; איך בין געדולדיג, איך ווארט. איך גלייב אז נאך אביסל וועלן מיר זיין אויסגעצאלט, די מלמדים און טיטשערס.
דער אייבערשטער זאל העלפן דו און דיין ווייב זאלן זען אסאך נחת פון אייערע קינדער.
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת ויצא, ו' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
מען דארף זיך רעכענען מיט די משפחות וואס האבן נישט קיין טעקסט מעסידזשעס; אויב מען וויל מאכן א טויש מיט די טראנספארטעישן דארף מען מודיע זיין פאר די משפחות וואס האבן נישט קיין טעקסט.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת ויצא, ו' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
איך וועל פרובירן צו ענטפערן אויף דיין ווייטאג.
עס טוט מיר זייער וויי אז דו און דיין ווייב שפירן זיך גע'קנס'עט אז דער מנהל שליט"א האט גערופן זאגן אז דיין זון ני"ו קען נישט קומען אין חדר וכו'; פארוואס זאלט איר טראכטן שלעכטס אז מיר טוען דאס אויף צו סטראשען די עלטערן?! מיר ווילן נאר מחנך זיין דיין זון, מיר ווילן נאר ער זאל פון היינט אכטונג געבן וכו'. ווען מיינע קינדער ווערן גע'קנס'עט און אהיים געשיקט, אפילו איך פארשטיי נישט פונקטליך פארוואס, לייג איך אלע מיינע פריוואטע געפילן אין דער זייט; איך געב אכטונג אויף זייער חינוך, צו זיין איינשטימיג מיט זייערע מלמדים.
פארוואס נעמסטו עס ווי א סטראשע? וואס וועט געשען אז דיין זון וועט רופן איבערבעטן? וואס וועט פאסירן אז דיין זון וועט זען אז ער דארף אנהייבן פאלגן? וואו קומט אריין אין בילד אנדערע קינדער? לאמיר זאגן אז אנדערע קינדער זענען אויך שולדיג, וואס האט דאס מיט דיר? פריי זיך אז מען בויט אויף "דיין" קינד, מען לערנט אים אויס ווי אזוי זיך צו פירן.
עס שטערט מיר דאס וואס דו שרייבסט אז מען האט גענומען דיין קינד פאר א "כפרה הינדל"; דער מנהל און די מלמדים ארבעטן זייער געטריי, זיי געבן זייער אכטונג נישט צו נעמען א קינד פאר א ביישפיל אדער ווי דו רופסט עס "כפרה הינדל", און אז מען האט אים געזאגט ער קען נישט קומען וכו' - דארפסטו מיט דיין ווייב מיט ארבעטן מיט זיי אז דיין זון ני"ו זאל פון יעצט אכטונג געבן.
אז עלטערן לאכן זיך אונטער ווען דער מנהל אדער מלמד שיקט אהיים זייער קינד, דער קינד שפירט ווי ער האט א פלאץ וואו זיך ארויסצודרייען - דעמאלט איז א שאד דאס שיקן אין חדר; דער קינד קען נישט מקבל זיין, ער ווייסט ביי זיך 'מיין טאטע מאמע לאכן פונעם מנהל און מלמד'.
איך האב געהאט די זעלבע מעשה פאריגע וואך, איך האב געדארפט אהיים שיקן פינף מיידלעך פון אונזער סקול "בית פיגא" ווייל זיי האבן זיך נישט געפירט מיט דרך ארץ; די מיידלעך וואס די עלטערן האבן מיט געארבעט מיט'ן מוסד און עס נישט גענומען פערזענליך, זיי האבן געזאגט פאר די קינדער אז זיי גייען זוכן אן אנדערע סקול ווייל אין ברסלב קענען זיי מער נישט גיין, אין ברסלב ביים רבי'ן מוז זיין דרך ארץ; זיי האבן געוויזן א ווייטאג אויף זייער פנים און די קינדער האבן געשפירט ווי עס טוט באמת וויי פאר די עלטערן ווי אזוי זיי פירן זיך, די עלטערן האבן נישט געגעבן גערעכט פאר די קינדער ווען זיי האבן גענוצט תירוצים וכו', - די מיידלעך וועלן מצליח זיין, די מיידלעך זענען שוין מצליח, מען זעט עס שוין אן אויף זיי, טאג טעגליך ווערן זיי מער און מער דרך ארץ'דיג אין סקול און זיי וועלן זיך פירן א גאנץ לעבן - אויך צו זייערע עלטערן - מיט דרך ארץ.
די אנדערע מיידלעך וואס די עלטערן זענען באליידיגט געווארן, זיי האבן גערופן מיט אן א שיעור טענות, פארוואס זאגט מען נישט? פארוואס זאגט מען יא? פארוואס שיקט מען אהיים? פארוואס שיקט מען נאר "מיין" טאכטער אהיים? די און די מיידל איז אויך נישט דרך ארץ'דיג, פארוואס איר שיקט מען נישט אהיים? מיין טאכטער איז בכלל נישט שולדיג! מיט נאך טויזנט קשיות; די וועלן זיך מוטשען מיט זייערע קינדער, ווייל קינדער וואס זענען נישט מחונך ווי אזוי זיך צו פירן אין סקול - די פירן זיך צו די עלטערן אויך מיט חוצפה. מיר וועלן זיך נישט אזוי לאנג מוטשען מיט זייער דרך ארץ, עס גייט אריבער אפאר יאר און זיי וועלן אלע ארויסגיין פון סקול, אבער צו די עלטערן וועלן זיי זיך חוצפה'נען א גאנץ לעבן.
דאס וואס דו ביסט פארווייטאגט אז דו האסט נישט מיט וועם צו רעדן, יעדעס מאל דו רופסט די מוסד מיט א טענה זאגט מען דיר 'קענסט ארויסנעמען דיינע קינדער', דאס איז א שטארקע טענה; איך האב נישט געוואוסט פון דעם, דאס איז נישט די וועג און מען טאר נישט אזוי ענטפערן. אויב דו זעסט ביי דיר אז עס נישטא צו וועם צו רעדן קענסט זיך ווענדן צו מיר, קענסט מיר שרייבן יעדן טאג אפאר ווערטער, איך בין גרייט צו הערן און פארבעסערן די מוסד אין יעדע הינזיכט.
איך באקום זייער אסאך בריוו; איך קום טאקע נישט אן צו ענטפערן יעדע בריוו, אבער איך ליין זיי אלע, און וואס עס האט צוטון מיט חינוך הבנים והבנות איז ביי מיר דאס ערשטע. איך וועל פאררעכטן יעדע קלייניקייט, אזוי ווי איך האב געטון גלייך ווען איך האב געהערט וואס טוט זיך אין חדר האב איך גערופן דעם מנהל שליט"א און אים דערציילט פון די פרשה וכו' און מען האט אהיים געשיקט דיין זון; דאס קומט פון מיר, דאס האט גארנישט מיט'ן מנהל.
איך וועל פאררעכטן דאס וואס דו שרייבסט אז דו בעטסט שוין חדשים דעם מענידזשער פון די טרענספארטעישן און ער שאקלט מיט'ן קאפ, מען טוט נישט גארנישט; א שאד צו רעדן צו אים, ער איז בסך הכל מענידזשער אויף די טעכנישע זאכן, פאררעכטן, אויל טשענדזש, ווער עס זאל דרייוון וכו'. אויב איז דא זאכן וואס מען איז נישט צופרידן דארף מען רעדן מיט'ן מנהל, א שאד איר רעדט צום נישט ריכטיגן מענטש.
בנוגע די ווייטאג אז דיין זון קען נישט די גמרא; איך ווייס נישט פון וואס דו רעדסט, דיין זון קען גוט די גמרא. ווען עס קומט מיר אויס רעד איך מיט אים אין לערנען און איך זע אז ער קען זייער גוט, ער האט א שארפע קאפ און פארשטייט זייער גוט דאס לערנען; הלואי זאלן אלע קענען אזוי קלאר ווי ער קען די גמרא.
דאס וואס עס שטערט דיר אז ווען דו רעדסט מיט'ן מלמד, דו זאגסט אים אז דיין זון פארשטייט נישט אזוי גוט, זאגט ער דיר צוריק מיט ביטול: "דער עיקר ער זאל זיין אן ערליכער איד"; דאס איז דאך טאקע דער עיקר, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת לא.) רבה בר רב הונא זאגט: "כָּל אָדָם שֶׁיֵּשׁ בּוֹ תּוֹרָה וְאֵין בּוֹ יִרְאַת שָׁמַיִם", ווען א מענטש האט נאר תורה, ער האט נישט קיין יראת שמים - "דּוֹמֶה לְגִזְבָּר שֶׁמָּסְרוּ לוֹ מַפְתֵּחוֹת הַפְּנִימִיּוֹת וּמַפְתֵּחוֹת הַחִיצוֹנוֹת לֹא מָסְרוּ לוֹ", איז ער צוגעגליכן צו א גבאי וואס האט די אינעווייניגסטע שליסלען אבער ער האט נישט די שליסלען אריין צו קומען פון אינדרויסן, "בְּהֵי עָיִיל", קען ער נישט אריין קומען, נאך זאגן חז"ל (שם): "חֲבָל עַל דְּלֵית לֵיהּ דַּרְתָּא וְתַרְעָא לְדַרְתָּא עָבִיד", א שאד פאר דער וואס האט נישט קיין גארטן און מאכט א טויער אריין צו גיין, ער האט דאך נישט וואו אריין צו קומען... נאך זאגן חז"ל (יומא עב:) רבא האט געזאגט פאר זיינע תלמידים: "בְּמָטוּתָא מִינַּיְיכוּ, לָא תֵּירְתוּן תַרְתֵּי גֵיהִנָּם", איך בעט ענק איר זאלט נישט האבן צוויי מאל דעם גיהנום, איין מאל אויף די וועלט ווען איר פלאגט זיך, איר האט נישט קיין הנאה פון די וועלט און נאכדעם אויף יענע וועלט וועט איר גארנישט האבן, ווייל עס איז אן קיין יראת שמים, וועט גארנישט בלייבן פון דעם.
יעצט צום צווייטן ווייטאג, עס טוט דיר וויי פארוואס דיין טייערער חבר האברך ... נרו יאיר קען נישט קיין שטיקל גמרא; ערשטנס ער האט נישט געלערנט אין אונזער חדר, ער האט געלערנט אין א "געהעריגע", "מסודר'דיגע" און "נארמאלע" תלמוד תורה; וואס האט דאס מיט אונזער חינוך צוטון?! צווייטנס, איך האב געמיינט דו גייסט מיר זאגן אז עס טוט דיר זייער וויי ווען דו קוקסט ארום זעסטו ווי אן א שיעור בחורים גייען ארויס לתרבות רעה, זיי לייגן נישט קיין תפילין און היטן נישט קיין שבת - מיט'ן קענען לערנען גוט א שטיקל גמרא; אויף דעם דארף מען זיין פארווייטאגט, אויף דעם דארפן מיר אלע ציטערן, 'וואס וועט זיין מיט אונזערע קינדער?' 'ווער ווייסט וואס גייט זיין?' אנשטאט דעם ביסטו פארווייטאגט אז דיין חבר קען נישט קיין שטיקל גמרא; דיין חבר איז א רחמנות? ער איז נישט קיין רחמנות. ער איז א דוגמא פון א תלמיד הישיבה, ער איז אריין געקומען צו מיר ביי די פערצן יאר, נישט נאר ער האט נישט געקענט לערנען, ער האט נישט געקענט זיין נאמען און ווייל ער האט געלערנט אין ישיבה, ער האט געהערט אזויפיל דרשות פון חיזוק, פון יראת שמים - האט זיך אין אים אנגעצינדן א פייער פון עבודת השם און ער דינט דעם אייבערשטן מיט א ריינקייט, מיט א תמימות; ער לערנט א גאנצן טאג אויפ'ן רבינ'ס סדר דרך הלימוד (שיחות הר"ן, סימן עו), נאך אביסל וועט ער זוכה זיין צו דיבור בדעה, ער וועט אנקומען צו שמחת תורה (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן עד), ער איז נישט קיין רחמנות, ער וועט זוכה זיין צו זיין א גדול בתורה; זייער אסאך גדולי ישראל האבן זוכה געווען צו וואס זיי האבן זוכה געווען נאר ווייל זיי האבן געהאט א שטארקע חשק און רצון, אפילו זיי האבן נישט פארשטאנען וכו' - האבן זיי ביים סוף פארשטאנען.
נעכטן נאכט האבן מיר מסיים געווען מסכת עירובין; ביסט דאך געווען ביים סיום האסטו אודאי געזען דעם אויבן אן, דער אויבן אן איז געווען אינגעלייט תלמידים פון ישיבה, תלמידים פון תלמוד תורה "היכל הקודש"; זיי לערנען יעדן טאג פאר שיעורים אין גמרא, זיי לערנען פאר דעם בלאט גמרא; איינער אין בארא פארק, איינער אין קרית יואל, בלומינגראוו און ליבערטי; אונזער חדר האט ארויסגעגעבן גרויסע תלמידי חכמים, נאך אביסל וועלן מיר האבן דיינים - תלמידים פון אונזער חדר.
איך האף אז דו וועסט ארויסנעמען די ווייטאג פון הארץ, דו וועסט האבן אן אנדערע בליק אויף די תלמוד תורה און אויב עפעס שטערט דיר זאלסטו נישט ווארטן א לאנגע צייט ביז דו שרייבסט - נאר גלייך שרייבן אדער רופן, אזוי וועלן מיר אינאיינעם קענען מחנך זיין אונזערע קינדער און שניידן די שיינע פרוכט.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי.
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
עס טוט מיר זייער וויי צו הערן אז דאס האט געקענט פאסירן, מען האט פארגעסן אייער טאכטער; געלויבט דעם אייבערשטן אז זי איז אנגעקומען בשלום אהיים, איך וועל רעדן אין סקול מען זאל זיין מער פארזיכטיג.
אינדערפרי ווען מען שיקט די קינדער אין חדר און אין סקול דארף מען בעטן דעם אייבערשטן ביי די מזוזה: "הייליגער באשעפער, העלף די קינדער זאלן אהיים קומען געזונט. הייליגער באשעפער, העלף מיינע קינדער זאלן לערנען און זיך פירן מיט יראת שמים, הייליגער באשעפער היט מיינע קינדער און אלע אידישע קינדער זיי זאלן האבן נאר גוטע חברים, גוטע חבר'טעס"; מען ווייסט נישט וואס קען פאסירן גייענדיג אין חדר און אין סקול און אזוי אויך קומענדיג פון חדר און פון סקול, און וואס די קינדער טוען אין חדר און אין סקול.
מוהרא"ש שרייבט (סדור עת רצון) ווען מענטשן וואלטן געוואוסט ווי חשוב און וויכטיג די קליינע תפילה איז וואלט מען דאס געזאגט מיט גרויס כוונה, ווייל אלע פראבלעמען וואלט מען ווען געקענט איינשפארן ווען מען בעט אינדערפרי דעם קליינעם יהי רצון: "יְהִי רָצוֹן מִלְּפָנֶיךָ ה' אֱלֹקַי וֵאלֹקֵי אֲבוֹתַי", איך בעט דיר אייבערשטער, "שֶׁתַּצִּילֵנִי הַיּוֹם וּבְכָל יוֹם", אז דו זאלסט מיך אפהיטן, "מֵעַזֵּי פָנִים", פון עזות פנימ'ער, "וּמֵעַזּוּת פָּנִים", און איך זאל נישט זיין קיין עזות פנים צו אנדערע. "מֵאָדָם רָע", פון א שלעכטן מענטש, "מִיֵּצֶר רָע", פון דעם יצר הרע, "וּמֵחָבֵר רָע", פון א שלעכטן חבר, "וּמִשָּׁכֵן רָע", פון א שלעכטן שכן, "וּמִפֶּגַע רָע", און פון א שלעכטע באגעגעניש, "מֵעַיִן הָרָע", פון מענטשן וואס קוקן שלעכט, "מִלָּשׁוֹן הָרָע", פון מענטשן וואס רעדן שלעכט, "מִמַּלְשִׁינוּת", קיינער זאל מיר נישט מסר'ן, "מֵעֵדוּת שֶׁקֶר", מען זאל נישט מאכן אויף מיר קיין פאלשע עדות. "מִשִּׂנְאַת הַבְּרִיּוֹת", פון פיינט האבן מענטשן, "מֵעֲלִילָה", פון פאלשע באשולדיגונגען, "מִמִּיתָה מְשֻׁנָּה", פון אומנאטירליכן טויט, "מֵחֳלָיִם רָעִים", פון שלעכטע קראנקהייטן, "מִמִּקְרִים רָעִים", פון שלעכטע פאסירונגען, "וּמִשָּׂטָן הַמַּשְׁחִית", פון דעם שלעכטן שטן, "מִדִּין קָשֶׁה", פון א שווערן דין, "וּמִבַּעַל דִּין קָשֶׁה", פון א שווערן בעל דין, "בֵּין שֶׁהוּא בֶן בְּרִית", סיי אויב ער איז א איד, "וּבֵין שֶׁאֵינוֹ בֶן בְּרִית", און סיי ווען ער איז נישט קיין איד, "וּמִדִּינָהּ שֶׁל גֵּיהִנֹּם", און פונעם עונש פון גיהנם.
נאך איין קלייניקייט, ווען עס פאסירט אמאל אז די באס פארשפעטיגט דעמאלט קומט ארויס דאס געטריישאפט פון אונזערע דרייווערס, דאס מסירת נפש פון הבחור ... ווי ער טראגט און ברענגט די קינדער מיט אזא מסירות נפש, אן קיין שום באצאלונג; ער דארף גארנישט און וויל גארנישט, ער וויל נאר העלפן דעם רבי'ן. און ווען מען פארגעסט א מיידל אין סקול דעמאלט קומט ארויס די איבערגעגעבנקייט פון אונזערע טיטשערס וואס זיי לייגן אריין זייער לייב און לעבן פאר אונזער סקול; דארף מען געדענקען זיך שטענדיג באדאנקען פאר אלע וואס העלפן די מוסד.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
