בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#119 - שיק מיר נאך קמיעות
סגולות, מוסדות, קמיע

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת מטות-מסעי, כ"ג תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


שיק מיר ארויס אין שטעטל דרייסיג קמיעות; עס זענען דא אסאך קינדער אין חדר און אין סקול וואס האבן נישט קיין קמיעות. איך וויל זיי אלע געבן קמיעות זיי זאלן זיין אפגעהיטן מיט א שמירה עליונה.


איך וועל דיר באצאלן דערויף.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#118 - פארן זייער פארזיכטיג אין שטעטל
שידוכים, מוסדות, הכרת הטוב, דרייוון, סיום הש"ס

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מטות-מסעי, כ"ב תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך דאנק דיר פאר'ן זיין אזוי געטריי, דו העלפסט א גאנץ יאר די מוסד מיט'ן ברענגען און אהיים טראגן די קינדער און יעצט זומער האסטו אראפ גענומען פון מיר דעם עול פון טראגן די קינדער - אינגלעך, מיידלעך און בחורים; אין דעם זכות זאלסטו זוכה זיין צו טרעפן א גוטע שידוך.


איך בעט דיר זייער זאלסט פארן זייער פארזיכטיג דא אין שטעטל; עס איז א גרויסע סכנה צו פארן שנעל, ווייל קינדער שפילן זיך אויפ'ן גאס און מען קען חס ושלום אראפ קלאפן א קינד השם ישמרינו. איך וויל מען זאל פארן נישט מער ווי צוואנציג מייל א שעה, איך האף אז דו וועסט טון מיין ווילן.


געב איבער פאר אלע בחורים וואס קומען דא מיט קארס אז זיי זאלן פארן שטייט און פארזיכטיג, עס איז נישט קיין קינדער שפיל.


איך האף אז דו וועסט ענדיגן ש"ס במשך דעם זומער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#117 - קריג זיך נישט מיט דיין ווייב, שיק נישט אויף ברסלב
חינוך הילדים, שלום בית, מוסדות, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


                               יום א' פרשת בהעלותך, ט"ו סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


קריג זיך נישט מיט דיין ווייב; אז זי וויל נאכנישט שיקן די קינדער אין ברסלב, זי שעמט זיך פון משפחה און פריינט – זאלסטו זיך נישט קריגן מיט איר.


בעט דעם אייבערשטן אז דו זאלסט זוכה זיין צו ערליכע דורות, יעדן טאג זאלסטו מאכן א צייט צו דאווענען פאר דיינע דורות; זוך אויף א שטילע פלאץ און דארט זאלסטו בעטן: "רבונו של עולם, העלף מיר אז מיינע קינדער און מיינע אייניקלעך ביז סוף כל הדורות זאלן זיין ערליכע אידן, העלף מיר אז איך און מיין ווייב זאלן זיך נישט שעמען מיט'ן הייליגן רבי'ן, מיר זאלן קיינמאל נישט פארגעסן וואס דער רבי האט פאר אונז געטון און וואס ער טוט מיט אונז, מיר זאלן לעבן א שיינע לעבן".


דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#116 - מיט'ן געבן פאר די רענט, ביסטו יוצא אלע צדקות פונעם מוסד
צדקה, מוסדות, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נשא ב', י' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר.


איך דאנק דיר פאר'ן העלפן חודש'ליך מיט די רענט פאר די מוסדות; מיט'ן געבן דיין מעשר, דיינע צדקות – פאר די רענט, ביסטו יוצא אלע צדקות פונעם מוסד, אנגעהויבן מיט די ישיבה, תלמוד תורה, מיידל סקול, כולל, הדפסה און אזוי ווייטער, אפילו די שטעטל – אלעס ווערט געטון אינעם בנין הישיבה; איך בין דיר זייער מכיר טובה אויף דעם.


איך בעט דיר נאכאמאל איבער אויף די מעשה וואס האט פאסירט; איך וועל אכטונג געבן עס זאל מער נישט פאסירן, איך האף אז דו ביסט מיר מוחל. איך וועל ווייטער געדענקען נאר די גוטס וואס דו האסט מיר געהאלפן אלע יארן און אלע טעג.


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך און זיי פרייליך, מאך פרייליך דיין ווייב און קינדער, טאנץ מיט זיי; געדענק די ניסים וואס דער אייבערשטער טוט מיט דיר.

#115 - ארויסהעלפן מיט די פרויען פארטי
חיזוק פאר פרויען, מוסדות, שלום

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נשא ב', ט' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך וויל אייך בעטן אויב איר וועט קענען ארויסהעלפן היי יאר מיט די פרויען פארטי; צאמנעמען אלע עלטערן פון די מוסד און אלע וואס האבן הנאה פונעם מוסד אז זיי זאלן העלפן די מוסד, כדי מיר זאלן קענען באצאלן די איינגעשטעלטע.


די פריערדיגע יארן האבן מיר מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף געהאט גרויס הצלחה מיט די פרויען פארטי; אלע עלטערן און אלע וואס האבן שייכות מיט די מוסד האבן געהאט אן אינטערעסע אז עס זאל זיין דערין הצלחה, איך האף צום אייבערשטן אז היי יאר וועט עס אויך זיין מיט הצלחה.


ווען איר רעדט צו די פרויען געבט זיי צו פארשטיין אז די צדקה וואס מען נעמט צאם פון באקאנטע און משפחה, די גאנצע געלט גייט פאר זיך אליין; מען טוט א טובה נאר פאר זיך, אז די קינדער זאלן האבן מלמדים און טיטשערס וואס ווערן באצאלט, זיי זאלן קענען לערנען מיט די קינדער אן קיין דרוק.


נאך איין זאך בעט איך אייך, אויב איר באקומט א בזיון, איינער עפנט א מויל אויף אייך - זאלט איר דאס האלטן פאר זיך און נישט מאכן פון דעם א געראטשקע, נאר אויף דעם אופן קענט איר ארבעטן פאר אונזער מוסד; אז איר רופט אן איינע פון די עלטערן און ביי יענעם איז יעצט פונקט א שלעכטע מינוט און יענער קען זיך נישט איינהאלטן און הייבט אן שרייען וכו', זאלט איר דאס אראפשלינגען און דאס קיינעם נישט דערציילן; נאר אזוי קען מען מצליח זיין מיט'ן בויען דעם מוסד.


מיין מאמע תחי' זאגט שטענדיג: "אויב דו האסט עפעס גוטס צו זאגן אויף א צווייטן זאלסטו דאס זאגן, און אויב איז דאס עפעס שלעכטס זאלסטו דאס אראפשלינגען - אפילו עס האט א ביין".

#114 - ווען איר העלפט דעם מוסד העלפט איר זיך אליינס
צדקה, מוסדות, פארטי

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת נשא ב', ח' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 מרת ... תחי'.


מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף מאכן מיר א פרויען פארטי זונטאג פרשת קרח, צאמצונעמען צדקה פאר אונזער מוסד; איך האף אז איר וועט העלפן אז די פארטי זאל זיין מיט הצלחה.


די גאנצע געלט פון די פארטי גייט פאר אייך צוריק; איר מיט אייער משפחה וועלן פון דעם הנאה האבן.


ביטע זיך פארבינדן מיט מרת ... תחי'.

#113 - ס'וועט גארנישט פעלן פאר די קינדער אז זיי וועלן נישט לערנען ענגליש
חינוך הילדים, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נשא א', ב' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


שיקטס אייערע קינדער אין די ערליכע מוסדות; עס וועט זיי גארנישט פעלן אז זיי וועלן נישט לערנען ענגליש. דא ביי אונז אין אמעריקע לערנט מען ענגליש ווייל די רעגירונג פארלאנגט דאס אבער די קינדער הערן זיך נישט צו, קיינער לערנט נישט די שפראך און שפעטער פעלט זיי גארנישט אין לעבן; איז זיכער אז אין ארץ ישראל דארפן זיי נישט לערנען ענגליש.


די אלע וואס שרייען און פארפירן אז מען האט זיי נישט געגעבן קיין געלעגנהייט צו קענען ענגליש און יעצט קענען זיי נישט מצליח זיין וכו', וכו' - דאס איז אלעס נארישקייטן; הונדערטער טויזנטער משפחות זענען זייער מצליח אין לעבן, זיי האבן גרויסע ביזנעסער אן דעם וואס זיי ווייסן ווי אזוי מען שרייבט ענגליש וכו', עס האט גארנישט צו טון מיט דעם.


דעריבער אז אייערע עלטערן ווילן אז די אייניקלעך זאלן לערנען אין די ערליכע מוסדות זאלט איר שיקן די קינדער דייקא אין די ערליכע מוסדות, עס וועט זיי גארנישט שאדטן אין לעבן.


בעטס דעם אייבערשטן אז אייערע קינדער זאלן אויסוואקסן ערליכע אידן; מוהרא"ש זכרונו לברכה האט דערציילט אז א איד איז אמאל געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו בעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט דער הייליגער חפץ חיים גענומען א תהלים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט, ער האט דאס געוויזן פאר דעם איד און אים געזאגט: "דאס איז דער תהלים פון מיין מאמע עליה השלום וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען צום אייבערשטן זי זאל זוכה זיין צו גוטע קינדער, אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער"; דערפאר דארפן עלטערן אסאך בעטן דעם אייבערשטן זיי זאלן זוכה זיין צו ערליכע און געזונטע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#112 - די זכות פון העלפן די מוסד
מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


מרת ... תחי'.


יישר כח פאר דיין ארבעט.


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן די זכות פון העלפן די מוסד; ביי מיר איז די מוסד דאס וויכטיגסטע פון אלעס.


אין דעם זכות זאלסטו זוכה זיין צו קינדער צדיקים.

#111 - איך פארלאז זיך נישט אויף קיינעם, נאר אויפ'ן אייבערשטן אליין
אמונה, מוסדות, בטחון

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בהר-בחקותי, כ"א אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך ווארט צו הערן פון דיר וואס עס הערט זיך מיט די געלט וואס די שטאט בארגט פאר מוסדות וכו', אזוי ווי מען הערט האבן אלע מוסדות באקומען יעצט צוליב די קאראנע גרויסע געלטער פון די שטאט מען זאל קענען באצאלן די איינגעשטעלטע. מיר שטייען און ווארטן לישועת ה'; מיר ווערן צעדריקט פון די הוצאות צו דעקן די איינגעשטעלטע וואס ארבעטן אזוי איבערגעגעבן פאר אונז און פאר אונזערע קינדער.


איך טראכט פארוואס מיר האבן נישט באקומען, ווייל דער אייבערשטער וויל הערן אונזערע תפלות, אונזער געבעט; דער אייבערשטער וויל אז מיר זאלן קוקן נאר צו אים און נישט אויף קיין שום מענטש, נישט דער פרעזידענט און נישט דער גאווערנאר קען אונז העלפן, נאר ער אליין.


איך קוק אויף צוריק, אז שוין צוועלף יאר וואס די ישיבה שטייט, עלעף יאר וואס מיר האבן די תלמוד תורה און ניין יאר וואס מיר האבן די מיידל שולע; ביז אהער האט מיר "נאר" דער אייבערשטער געהאלפן, ווייס איך אז ער וועט מיר ווייטער נישט פארלאזן; איך גיי נישט צו קיינעם, איך חנפ'ע נישט קיינעם, איך דארף נישט קיינעם, נאר דעם אייבערשטן.

#110 - אין הימל איז זייער חשוב דער וואס איז משמש דעם רבי'ן
מוסדות, זיכוי הרבים, חסד

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהר-בחקותי, כ' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


איך דאנק דיר פאר אלעס וואס דו העלפסט מיר מיט'ן בויען די שיינע מוסדות היכל הקודש.


דא זעט נישט יעדער דאס שיינקייט און גרויסקייט פון העלפן בויען דעם רבינ'ס מוסדות, אבער אויבן אין הימל איז זייער חשוב דער וואס איז משמש דעם רבי'ן; אלע זענען מקנא דעם וואס זוכה צו משמש זיין דעם רבי'ן, אזוי ווי דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן שיד ובהשמטות שם): "וִיקַנֵּא מְאֹד אֶת הַמְקֹרָבִים אֵלָיו", אלע וועלן מקנא זיין מיינע מקורבים, "מִכָּל שֶׁכֵּן אֶת מִי שֶׁזּוֹכֶה לְהוֹשִׁיט לוֹ אֵשׁ וְכוּ'", בפרט די וואס העלפן מיר אפילו נאר מיט'ן ברענגען פייער וכו'.


איך בין מקנא דיין זכות מיט די חסד וואס דו טוסט, דו זארגסט עס זאל זיין עסן פאר אנשי שלומינו און פאר די מלמדים; איך פערזענליך מיט מיין משפחה זענען זיך מחי' מיט די עסן.


זיי ממשיך מיט דיינע גוטע מעשים; לאז זיך נישט צעברעכן פון קיינעם און זיי זיך נישט מבלבל פון קיינעם - וועסטו זוכה זיין צו גרויסע נסים.


א גריס פון דיינע קינדער, זיי זענען ליכטיג און טייער.

#109 - פירט די סקול אין שטעטל אזוי ווי אין וויליאמסבורג
סקול, מוסדות, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי-קדושים, ג' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


געב איבער פאר די עלטערן וואס זייערע קינדער ברענגען מיט עסן אין סקול אז מען קען נישט שיקן מיט די קינדער עסן פאר מיטאג; די סקול געבט עסן פאר אלע קינדער און נאר דאס קענען זיי עסן, ווייל דאס ברענגט אז אנדערע קינדער פארלאנגען אין שטוב אז מען זאל זיי אויך שיקן מיט עסן וואס אנדערע ברענגען.


אויך וויל איך דיר בעטן עס זאל נישט פארקומען קיין געבורטס-טאג פארטי אין סקול.


זע צו פירן די סקול בית פיגא אין שטעטל אזוי ווי עס פירט זיך בית פיגא אין וויליאמסבורג; עס איז גוט אז דו זאלסט רעדן מיט מרת ... תחי' די מנהלת פון וויליאמסבורג און איר פרעגן, פון איר וועסטו קענען ארויס האבן ווי אזוי צו פירן די סקול.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#108 - פרוביר צו העלפן די מוסדות מ'זאל קענען אנגיין
מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, י"ב אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


פרוביר נאכאמאל צו בעטן אז מיר זאלן באקומען די געלט וואס די רעגירונג פארטיילט יעצט פאר ביזנעסער און מוסדות, אין די צייט פון קאראנע.


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן ווי שווער די מצב איז יעצט; מיר זענען שולדיג די געהאלט פאר אלע מלמדים און טיטשערס שוין אסאך וואכן, מען האט אפגעשטעלט אלע פראגראמען וואס די שטאט געבט חודש'ליך פאר מוסדות, פון ווען די שטאט האט געהייסן פארמאכן די מוסדות.


איך פארלאז זיך נאר אויפ'ן אייבערשטן וואס האט מיר געהאלפן ביז אהער, ער וועט מיר ווייטער העלפן מיר זאלן קענען אנגיין מיט די מוסדות.


אין דעם זכות פון העלפן די מוסד זאלסטו זוכה זיין צו הצלחה.

#107 - אנגרייטן דעם מיידל קעמפ
מוסדות, קעמפ, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי-קדושים, ה' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


מיר שטייען געציילטע וואכן פאר'ן זומער הבא עלינו לטובה; איך בעט דיר זייער זאלסט מיר העלפן אנגרייטן דעם מיידל קעמפ.


פאריאר האבן מיר געהאט הבחור ... נרו יאיר, ער האט דאס גענומען אויף זיך צוזאמען מיט הבחור ... נרו יאיר. יעצט האט ער חתונה געהאט בשעה טובה ומוצלחת, וויל איך דו זאלסט רעדן צו הבחור ... נרו יאיר, אים זאגן וואס מען דארף אלץ טון אז עס זאל זיין גרייט צום באנוץ.


איך האב אים געבעטן ער זאל היינט ארויס פארן ענדיגן די אפיסעס און גלייך אנהויבן עפענען די מיידל קעמפ; איך האב אים געזאגט ער זאל נישט זיין פארנומען מיט'ן עירוב און מקוה אין שטעטל, ער זאל זיין פארנומען נאר מיט'ן קעמפ. אז דו דארפסט בחורים צו ענדיגן דעם עירוב וועל איך דיר ארויסשיקן אנדערע בחורים און אינגעלייט.


עס קען זיין אז מיר וועלן נוצן די מיידל קעמפ פאר די אינגלעך און יונגע בחורים, און די מיידלעך וועלן זיין אין א צווייטע קעמפ אם ירצה ה'.


איך זאג נאך גארנישט, מען דארף נאך אביסל ווארטן.


שטארק זיך, דיין זכות איז זייער גרויס.

#106 - זייט ממשיך צו בעטן דעם אייבערשטן, איר זעט דאך די שיינע פירות
מוסדות, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי-קדושים, ב' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך ברענג אייך א גריס פון אייער מאן נרו יאיר און אייערע קינדער; זיי פירן זיך ליכטיג און טייער.


אייער מאן נרו יאיר העלפט מיר זייער געטריי, ער האט א שטארקע געפיל פאר די מוסד און פאר די קהילה; אויך אייער זון נרו יאיר פירט זיך אויף מיט דרך ארץ און גוטע מדות.


דאס איז א חיזוק פאר אייך איר זאלט ווייטער ממשיך זיין מיט'ן דאווענען און בעטן דעם אייבערשטן, אויך זאלט איר ממשיך זיין מיט'ן מחזק זיין אנדערע; אלע דיבורים וואס מען רעדט מיט אנדערע זאל זיין געפלאכטן מיט אמונה און אמונת חכמים.


איך בעט פאר אייך שטענדיג און פאר אייער גאנצע משפחה.

#105 - דער כולל איז מיר א מתנה פונעם אייבערשטן
כולל, מוסדות, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי-קדושים, ב' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך וויל דיר געבן א גריס פון דיין זון ... נרו יאיר; ער לערנט זייער פלייסיג אין אונזער כולל גמרא און הלכה.


מיר הייבן אן דעם טאג אין כולל צען אזייגער; די ערשטע שיעור איז דער בלאט גמרא, נאכדעם אום עלף אזייגער לערנען זיי יעצט הלכות שבת ביז פיר אזייגער, נאכדעם אום פינף אזייגער לערנען זיי הלכות טהרה.


עס קען זיין אז איך האב א נגיעה און איך קען נישט מעיד זיין אויפ'ן כולל, אבער איך האלט אז דער כולל איז א גרויסער חידוש; די אינגעלייט לערנען זייער פלייסיג, אלע וואס זעען דעם כולל זאגן אז דאס איז א חידוש שבחידושים.


דער כולל איז מיר א מתנה פונעם אייבערשטן; דאס איז ביי מיר די חשוב'סטע זאך פון די קהילה. איך קוק ארויס אויף דעם, אז מיר וועלן זוכה זיין צו האבן דיינים וואס וועלן פסק'ענען שאלות פאר די קהילה.


 

#104 - מ'העלפט אויפשטעלן מוסדות פון תורה און אמונה
מוסדות, תכלית

בעזרת ה' יתברך


יום ג' לסדר טהרה, כ"ז ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי',


איך האף אז אלעס איז אין ארדענונג אין אפיס; איך בין גרייט צו העלפן מיט וואס מען דארף. אויב דארף מען מסדר זיין זאכן, מען דארף מיין הילף – זייטס מיר מודיע, ווייל פאר מיר איז א זכות יעדן טאג וואס מען קען נאך משמש זיין דעם רבי'ן.


א רחמנות אויף מענטשן וואס ארבעטן טאג און נאכט פאר זיך, מען איז פארנומען אוועק צו לייגן פאר זיך, קויפן פאר זיך און בויען פאר זיך; א רחמנות אויף זיי, ווייל פלוצלינג אינמיטן בויען, קויפן, מאכן, טון – קומט די צייט וואס מען דארף אלעס איבערלאזן דא פאר פרעמדע און 'מען גייט, מען גייט'... אזוי פאסירט מיט יעדן מענטש.


ווען מען האט די זכי', דער אייבערשטער העלפט אז מען איז זוכה צו טון גוטס, בפרט אויפשטעלן מוסדות התורה, מוסדות וואס פארשפרייטן אמונה, מוסדות וואס ווייזן א וועג פאר אנדערע ווי צו לערנען, מוסדות וואס זאגן אז עס איז יא דא א וועג צו לעבן מאן און ווייב בשלום ובשלוה – דאס בלייבט, דאס נעמט מען מיט אויף יענע וועלט.

#103 - נישט רעדן פון שידוכים ביז ווי לאנג ס'ווערט
שידוכים, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תשא-פרה, י"ז אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


כל הכבוד פאר אייך אז איר פרובירט צו מאכן שידוכים ביי אונז אין די קהילה.


איך וויל אייך בעטן מיט שיינעם איר זאלט אכטונג געבן וואס איר טוט; אז איר רעדט א שידוך וכו' דארף דאס זיין פריוואט, מען קען נישט רעדן צו קיינעם פונעם שידוך ביז דער שידוך ווערט, און אז עס ווערט נישט טאר קיינער נישט וויסן דערפון.


קיינער דארף נישט מיט האלטן אייערע זיסע חלומות בעניני שידוכים; אז איר חלומ'ט פון מאכן א שידוך דארפט איר דאס נישט רעדן און פלוישן פאר אנדערע. עס עקלט מיר צו הערן פון די בחורים אין ישיבה אז דער ווערט א חתן מיט דעם און דער ווערט א חתן ביי דעם, יעצט האט זיך דאס אויך אנגעהויבן אין סקול; די מיידלעך רעדן פון שידוכים צווישן זיך און דאס אלעס קומט פון אייך. איר פארציילט אייערע חלומות נאר פאר אייער שוויגער און אייער שוויגער פארציילט דאס נאר פאר דעם, און דער פאר דעם. איך האב שוין געהאט צו טון מיט איינעם ביי אונז אין די קהלה וואס האט זיך אהער געשטעלט ווי א שדכן מיט א לויזע מויל, איך האב אים געדארפט לייגן אין די זייט; יעצט איז מיר געקומען א פרישע צרה אין ווייבער שול.


איך בעט איך מיט שיינעם: אדער פארמאכט איר דאס מויל און איר רעדט נישט מיט קיינעם אייערע חלומות, אדער שטייט ווייט פון מיינע תלמידים און תלמידות.

#102 - מ'וועט אלץ געדענקען וואס איר האט זיך אוועקגעגעבן צו בויען מוסדות התורה
חינוך הילדים, אמונה, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תצוה, ה' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון העלפן אויפשטעלן מוסדות אויפ'ן רבינ'ס נאמען; מוסדות התורה וואו קינדער ווערן נתחנך צו לעבן מיט אמונה פשוטה, וואו קינדער וואקסן אויף מיט די זיסע וועג וואס מיר האבן מקבל געווען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, די וועג פון הייליגן רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן כח ווייטער ממשיך זיין מיט אייער ארבעט, יעדן טאג און יעדע מינוט וואס איר לייגט אריין אין די מוסד וועט בלייבן א זכות פאר אייך און פאר אייערע דורות.


עס וועט פארשריבן ווערן אינעם ספר הזכרונות אז איר האט אוועקגעגעבן פון אייער באקוועמע לעבן צו העלפן בויען מוסדות התורה, איר וועט פארשריבן ווערן מיט אלע נשים צדקניות וואס האבן געבויט אידישקייט.


אין אמת'ן אריין וואלט איך אייך געדארפט שרייבן יעדן טאג א בריוו פון חזוק, אבער איך בין אזוי פארנומען אז איך קום נישט אן.

#101 - דרייוון מיט אחריות
מוסדות, דרייוון

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת משפטים, כ"ד שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד אלע חשובע בחורים נרם יאיר, וואס דרייוון פאר די מוסד.


צום ערשט וויל איך ענק דאנקען פאר'ן העלפן דעם מוסד; איר קענט זיך נישט פארשטעלן די גרויסע זכות פון העלפן דעם מוסד, דער אייבערשטער זאל אייך העלפן איר זאלט אלע זוכה זיין געבענטשט צו ווערן מיט אלע ברכות.


איך וויל איר זאלט וויסן דאס אחריות פון דרייוון בכלל און דרייוון קינדער בפרט; מען מוז האלטן די געזעצן, אז מען האלט נישט די געזעצן ביים דרייוון איז דאס סכנת נפשות, און אז עס פאסירט א שלעכטע זאך און איינער ווערט געשעדיגט איז יענעמס בלוט אויפ'ן חשבון פונעם דרייווער.


ווער רעדט נאך אז מען טראגט קינדער, דארף מען פארן זייער פארזיכטיג און פאלגן אלעס וואס דער געזעץ פארלאנגט; אז דער געזעץ פארלאנגט אז אלע קינדער דארפן זיך צובינדן דארף מען דאס פאלגן, מען טאר נישט טראגן קינדער אן זיי צובינדן, דער אייבערשטער זאל אפהיטן אז עס פאסירט עפעס שלעכטס, מען שטעלט זיך פלוצלינג אפ, אויב די קינדער זענען נישט צוגעבינדן קענען זיי חס ושלום ווערן געשעדיגט.


דעריבער בעט איך אייך און איך ווארן אייך; איך בעט אייך מיט שיינעם, איר העלפט מיר זייער געטריי, איר טראגט און איר ברענגט די קינדער פון חדר און צום חדר, דארפט איר פארן פארזיכטיג און האלטן אלע געזעצן. אז איר געפונט זיך אין א פלאץ וואו מען קען זיך נישט אוועקדרייען, דארפט איר פארן ווייטער און פאלגן דעם געזעץ, מען טאר זיך נישט איינדרייען אין א פלאץ וואו דער געזעץ ערלויבט נישט זיך צו דרייען, בפרט ווען מען טראגט קינדער איז דער דרייווער אחריות אויף די קינדער.


אויך אסר איך צו רייכערן אין די ישיבה באס און אין די ישיבה ווענס; נישט קיין חילוק ווען מען טראגט קינדער אדער ווען מען פארט אן קינדער, קיינער קען נישט רייכערן אינעם ישיבה באס און אינעם ישיבה ווען.


פאר איר פארט ארויס דארפט איר מאכן זיכער אז אלע קינדער זיצן און זענען צוגעבינדן, נאר אזוי קען מען אנהויבן פארן, אויב א קינד פאלגט נישט זאלט איר דאס איבערגעבן אין אפיס. אויב א קינד בינדט זיך אויף אינמיטן וועג זאלט איר זיך אוועק שטעלן אין די זייט פארמאכן דעם מאטאר און ווארטן ווי לאנג די קינדער וועלן פאלגן, זאל עס נעמען ווי לאנג עס וועט נעמען, שפעטער וועט איר דאס איבערגעבן פאר'ן מנהל.


פון היינט און ווייטער איז געענדיגט די זאך פון גיין צום לויער האברך היקר לי ... נרו יאיר, וואס העלפט מיר און ער נעמט אראפ אלע טיקעטס פון ישיבה; איך וועל רעדן צו אים און אים זאגן אז פון היינט אן זאל ער נישט אראפנעמען קיין טיקעט אויב דאס איז געכאפט געווארן דורך פארן ווילד און נישט געזעצליך.


איך האף איר וועט אננעמען מיינע ווערטער, איר וועט זיך נישט שפילן מיט לעבנ'ס פון קינדער, איר וועט פארן מיט פארזיכטיגקייט; וועט דער אייבערשטער אייך היטן.

#100 - נישט קויפן פאר טייערער פון די ווערד
מוסדות, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאג פאר דעם בעל הבית פונעם פארעם אז ער קען עס פארקויפן פאר וועם ער וויל; מיר וועלן דאס נישט קויפן פאר איין דאללער מער וויפיל עס איז ווערד, איך וועל אכטונג געבן אז מיר זאלן קענען וואוינען פאר ביליג, אינגעלייט זאלן קענען לעבן מיט ישוב הדעת.


האב נישט מורא; אז דו וועסט האבן געדולד וועסטו זען ווי אלע הייזער וועלן פארקויפט ווערן פאר זייער ביליג, אבער נאר אז דו וועסט האבן געדולד, דו וועסט אויסווארטן און זיך נישט לאזן וכו'.


די אלע וואס קויפן פאר טייער און הייבן די פרייז וועט דער אייבערשטער דאס מאנען פון זיי, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (בבא בתרא צ:): "מַפְקִיעֵי שְׁעָרִים - עֲלֵיהֶן הַכָּתוּב אוֹמֵר (עמוס ח, ז): "נִשְׁבַּע ה' בִּגְאוֹן יַעֲקֹב אִם אֶשְׁכַּח לָנֶצַח כָּל מַעֲשֵׂיהֶם", די אלע וואס הייבן די פרייזן, אויף זיי זאגט דער אייבערשטער: "איך שווער אז איך וועל נישט פארגעסן זייערע שלעכטע מעשים".


יעצט הער איך אז האברך ... גייט אונטער אונזער רוקן, ער וויל קויפן ...'ס הויז; זאג איך דיר קלאר אז מיר וועלן נישט אריין נעמען אין די מוסדות קינדער פון די משפחות וואס קויפן אליינס וכו', אין די מוסדות וועלן נאר קענען זיין קינדער פון די וואס קויפן דורך די וועד פונעם שטעטל.


געדענק, א ווארט איז א ווארט.

#99 - געלויבט דעם אייבערשטן אז איך האב געקענט באצאלן די חוב פון צען טויזנט דאלער
צדקה, מוסדות, חובות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וארא, כ"ה טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


געלויבט דעם אייבערשטן אז איך האב דיר געקענט באצאלן די חוב פון צען טויזנט דאלער נאך פאר'ן זמן הפרעון.


עס ווערט אויסגעשמועסט אין די פוסקים אויב מען מעג זאגן "יישר כח" ווען מען באצאלט א חוב אדער מען טאר נישט צוליב דעם איסור ריבית.


דאס איז אבער זיכער אז אין זכות וואס דו האסט געהאלפן די מוסד פון רבי'ן וועסטו געבענטשט ווערן, ווייל ווען מען טוט צדקה מיט'ן צדיק אמת ווערט מען געבענטשט, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ע): "אִם נוֹתְנִין צְדָקָה לְזֶה הַצַּדִּיק", אז מען געבט צדקה פאר'ן אמת'ן צדיק, "הוּא מִתְבָּרֵךְ מִיָּד", ווערט מען גלייך געבענטשט, "אֲבָל אִם נוֹתֵן צְדָקָה לְמִי שֶׁאֵינוֹ בְּחִינַת עָפָר כְּלָל, אֵינוֹ עוֹשֶׂה פֵּרוֹת", אבער אז מען געבט צדקה פאר א פלאץ וואס איז נישט וכו', האט מען גארנישט דערפון.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן געבן אונזערע צדקות פאר'ן הייליגן רבי'ן, פאר זיינע ספרים און מוסדות וואס טוען פארשפרייטן זיינע עצות.

#98 - געב אכטונג אויף די ריינקייט אין תלמוד תורה
מוסדות, ריינקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וארא, כ"ה טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה.


געב אכטונג אויף די ריינקייט אין תלמוד תורה; א פלאץ וואו מען לערנט תורה דארף זיין ריין.


ווען איך בין געווען א מלמד פלעג איך אליינס רייניגן די כתה, ווייל ריינקייט ברענגט צו אלע מדריגות. די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (עבודה זרה כ:): "זְרִיזוּת מְבִיאָה לִידֵי נְקִיּוּת, נְקִיוּת מְבִיאָה לִידֵי פְרִישׁוּת, פְּרִישׁוּת מְבִיאָה לִידֵי טַהֲרָה, טַהֲרָה מְבִיאָה לִידֵי קְדוּשָׁה", און אזוי ווייטער ביז די גרעסטע מדריגה.


א טיש וואו מען לערנט אדער מען עסט קערט מען נישט אויס מיט א בעזעם; דו דארפסט אליינס פארשטיין אז א בעזעם איז געמאכט נאר צו רייניגן די ערד, אויך זאלסטו אכטונג געבן אז די קינדער זאלן נישט שפילן מיט'ן בעזעם, דאס אויפהייבן וכו'; א בעזעם איז געמאכט צו קערן די ערד, נישט טישן און בענקלעך.


שטארק זיך; זיי ממשיך צו העלפן די חדר און סקול. אלע בחורים און מיידלעך וואס האבן געהאלפן די חדר און סקול האבן שיין חתונה געהאט. די וואך אליינס האבן מיר דריי חתנים אין ישיבה, אלע דריי העלפן און האבן געהאלפן זייער געטריי אלע זייערע יארן, קוק ווי דער רבי באצאלט זיי אזוי שיין.


נאך אביסל וועסטו האבן דיין שידוך.

#97 - ברענגען אין חדר נאר ערליכע הכשרים
חינוך הילדים, מוסדות, כשרות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיין חלק אז דו ביסט א מלמד, דו לערנסט תורה און אמונה מיט אידישע נשמות. טאנץ פאר שמחה אז דאס איז דיין חלק, דו ווערסט נישט פארשווארצט אויף די וועלט מיט זאכן וואס בלייבט נישט; יעדע רגע וואס דו זיצט מיט די קינדער איז א זכות פאר דיר לנצח נצחים.


בנוגע א"ו י"ו ד"י (OU-D) וכו'; רעד צו די קינדער זיי זאלן אכטונג געבן ווען זיי בעטן א עסן אדער א טרינקען פון א חבר אז זיי זאלן דאס בודק זיין אויב עס איז כשר, אויב עס האט אן ערליכן הכשר; ווייל אז מען טרינקט אדער מען עסט חלב עכו"ם ווערט די בלוט פאר'סמ'ט און פארטאמט רחמנא לצלן.


איך האב געשריבן פאר'ן מנהל ער זאל נאכאמאל אהיים שיקן צעטלעך פאר אלע עלטערן אז זיי זאלן נישט שיקן עס און טרינקען מיט די א"ו י"ו הכשר און זיכער נישט א"ו י"ו ד"י.


אז א קינד זאגט אז ביי זיי אין שטוב נוצט מען דעם הכשר זאלסטו נישט אוועק מאכן זיינע עלטערן, נאר זאגן קלאר אין זיכער: "דא אין חדר קען מען דאס נישט ברענגען, דא אין חדר פירט מען זיך אזוי ווי עס שטייט אין אשר בנחל, אז מען זאל נישט עסן א"ו י"ו".

#96 - יעדער מוטשעט זיך, וואויל איז דעם מוטשעט זיך מיט גוטע זאכן
הפצה, מוסדות, בריוו

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


וויפיל דארפן מיר דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די זכי' אז מיר האבן די זכות צו משמש זיין דעם רבי'ן, פארשפרייטן דעם רבי'ן פאר די גאנצע וועלט.


עס איז שווער, עס איז נישט גרינג, אבער אז מען קוקט מיט אן אמת'דיגע אויג זעט מען אז די גאנצע וועלט מוטשעט זיך; די גאנצע וועלט – יעדער איינער מקטן ועד גדול גייט אריבער שווערע ביטערע נסיונות, צרות און יסורים. וואויל איז אונזער חלק אז מיר מוטשען זיך מיט גוטע זאכן; מיט'ן אויפשטעלן מוסדות וואס ברענגען אריין די עצות פון רבי'ן, די עצות פון משיח - פאר די גאנצע וועלט.


זיי מחזק דיין ווייב תחי' אז זי זאל נישט ווערן צעפאלן ווען איך ענטפער נישט גלייך וכו', וכו'; יעדע בריוו וואס מען שרייבט מיר זע איך און איך ענטפער. אמאל קען איך נישט ענטפערן גלייך, בפרט יעצט ווען איך בין אביסל אפגעשוואכט. איך האף צום אייבערשטן ער זאל מיר געבן כח ווייטער אנצוגיין.


גיי יעדן טאג אינדערפרי אין מקוה, דורכדעם וועסטו מבטל זיין אלע דינים.


איך האב דיר ליב; דו ביסט ביי מיר איינגעקריצט אין מיין הארץ, דו מיט דיין גאנצע משפחה.

#95 - האלט אין איין העלפן, וועסטו בלייבן פריש און פרייליך
בחור, מוסדות, התחדשות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה.


איך בעט פאר דיר יעדן טאג אז דו זאלסט טרעפן דיין שידוך און האבן הצלחה.


ביז דערווייל, ביז דו באקומסט דיין שידוך זאלסטו העלפן דעם מוסד; דאס וועט דיר האלטן אז דו זאלסט נישט ווערן קיין אלטער בחור. מען קען זיין יונג אין יארן און מען איז דיפרעסט, און מען קען זיין עלטער אין יארן און אויסזען יונג; מען איז פרייליך און צופרידן אזוי ווי דו.


אז דו וועסט העלפן די מוסדות מיט וואס מען דארף, בכל פרט ופרט; דו וועסט אליינס טון, דו וועסט נישט ווארטן אויף קיינעם וואס זאל דיר נאכלויפן – וועסטו בלייבן פריש און פרייליך, און דאס וועט דיר צוניץ קומען דיין גאנצע לעבן.


דאס וויכטיגסטע – זאלסטו זען אז די שול זאל זיין ריין, אזוי אויך די חדר און די סקול. א ריינע פלאץ איז א פלאץ פאר השראת השכינה, ווידער א שמוציגע פלאץ קען נישט זיין א מקום פאר השראת השכינה.


איך בעט פאר דיר און איך ווארט אויף דיין הצלחה.