בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת תזריע מצורע, כ"ח ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי'

אוודאי זאל מען גיין צו די בעסערע שפיטאל, אפילו עס נעמט מער צייט צו פארן.

העיקר נישט ווערן דערשראקן און פארלוירן; די דאקטורים שרעקן אן, דאס איז זייער זאך. זיי פאסט נישט אויב עס וועט געבוירן ווערן א קינד מיט א פעלער אז זיי האבן דאס נישט פאראויס געוויסט, דעריבער זאגן זיי פאר יעדן איינעם אז עס קומט א נישט געזונט קינד השם ישמרינו. מען טאר נישט ווערן דערשראקן, מען דארף זיך איבערגעבן צום אייבערשטן און אסאך בעטן דעם אייבערשטן.

געבט אכטונג, גייט נישט אריין אין קיין לחץ. ווייל ווען עלטערן זענען בלחץ שפירן דאס גלייך די קליינע קינדער, זיי שפירן 'עפעס גייט פאר אין שטוב', 'עפעס גייט פאר מיט טאטע מאמע', און זיי ווערן זייער דערשראקן און צעמישט; דארפט איר זיך שטארקן מיט אלע כוחות, מיט אמונה און בטחון, זיך איבערגעבן צום אייבערשטן.

איך האב זייער אסאך מתפלל געווען פאר ענק. איך קום יעצט פון פוילן פון הייליגן רבי אלימלך זכותו יגן עלינו, פון הייליגן שינאווא רב זכותו יגן עלינו, פון הייליגן ראפשיצער רב זכותו יגן עלינו, פון הייליגן בני יששכר זכותו יגן עלינו, פון הייליגן רבי מענדעלע מרימנוב זכותו יגן עלינו, פון הייליגן צאנזער רב זכותו יגן עלינו, פון הייליגן רמ"א זכותו יגן עלינו, פון הייליגן תפארת שלמה זכותו יגן עלינו, ועוד צדיקים זכותם יגן עלינו; איך האב ביי יעדע ציון געבעטן פאר אייך בפרטיות, איך ווארט צו הערן גוטע בשורות.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת תזריע מצורע, כ"ח ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

קריג זיך נישט מיט דיינע עלטערן, רעד צו זיי מיט דרך ארץ. און אפילו די הלכה זאגט מען קען מאכן א שידוך אן עלטערן - טאר מען אבער נישט זיך קריגן מיט עלטערן און רעדן מיט חוצפה.

איך בין זיכער אז אויב דו וועסט רעדן מיט דרך ארץ, מיט הכנעה, זאגן: "טייערע טאטע, איך וויל זייער חתונה האבן, איך וועל דיר נאר ברענגען נחת" - וועט ער מסכים זיין. און אז ער טענה'ט: 'וואס וועט זיין מיט פרנסה? ווער וועט דיר העלפן מיט געלט?' זאלסטו אים דערמאנען וואס דער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן ג): "אֵין צָרִיךְ לָאָדָם לִדְאֹג עַל פַּרְנָסַת בָּנָיו", מען דארף זיך נישט זארגן פון וואו די קינדער וועלן האבן פרנסה, "כִּי כְּשֶׁהֵם גְּדֵלִים, גְּדֵלָה פַּרְנָסָתָם עִמָּהֶם", ווייל ווען זיי ווערן עלטער, זיי וואקסן אויף - דעמאלט וואקסט מיט זייער פרנסה.

ממש די ווערטער זאגט רש"י הקדוש אין מסכת עירובין (דף נד.) אויף די ווערטער וואס דער הייליגער רב האט געזאגט פאר זיין תלמיד רב המנונא: "בני אם יש לך", מיין קינד אויב האסטו געלט, "היטב לך", נוץ עס פאר דיר, "שאין בשאול תענוג", ווייל אין קבר האט מען נישט קיין הנאה פון געלט, "ואין למות התמהמה", און מען ווייסט נישט ווען מען גייט אוועק גיין פון דער וועלט, איז א שאד אוועק צו לייגן געלט. "ואם תאמר, אניח לבני חוק", אויב וועסטו טראכטן, איך וועל אוועק לייגן פאר מיינע קינדער זיי זאלן האבן עסן, קודם כל: "בשאול מי יגיד לך", ווער וועט דיר מודיע זיין אין קבר אז דיינע קינדער האבן טאקע די געלט און זיי נוצן דאס? און נאך א זאך, "בני האדם דומים לעשבי השדה", מענטשן זענען אזוי ווי גראז און בלומען, "הללו נוצצין", די שפראצן, "והללו נובלין", און די שטארבן. זאגט רש"י (דבור המתחיל הללו נוצצין): "כשהן גדילין", ווען די קינדער וואקסן, "גדילה פרנסתן", וואקסט זיי די פרנסה, "ועושרן עמהן", זיי ווערן רייך, "ואינך צריך להדאג עליהן", און מען דארף זיך נישט זארגן פאר דעם.

דו זיי ממשיך מיט תפילה והתבודדות, בעט דעם אייבערשטן אויף דיין שפראך: "הייליגער באשעפער, העלף מיר, איך וויל חתונה האבן און מיינע עלטערן ווילן נישט, זיי זאגן איך דארף ווארטן אפאר יאר. איך קען נישט ווארטן, איך וויל שוין חתונה האבן, איך וויל זיין א שומר הברית, אן ערליכער איד. איך פאל, איך האלט אין איין פוגם זיין. הייליגער באשעפער האב רחמנות אויף מיר", אזוי זאלסטו בעטן מיט עקשנות נאכאמאל און נאכאמאל.

אז דו וועסט רעדן שיין צו דיינע עלטערן - וועלן זיי מסכים זיין דיך חתונה צו מאכן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת תזריע מצורע, כ"ט ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

עס איז זייער א שווערע שאלה. פון איין זייט, ווי קען מען זאגן פאר א טאטע 'קום נישט צו מיר אין שטוב'? ווי קען מען ארויסווארפן א טאטע פון שטוב?! פון די אנדערע זייט זאגט איר דאך אליינס אז ער איז נישט געזונט, ער האט געטון עבירות מיט די אייגענע טעכטער השם ישמרינו, ער איז שוין געזיצן אין תפיסה; קען מען אים נישט לאזן דאס טון מיט אייערע טעכטער.

הדבר הראשון דארפט איר וויסן, מען דארף אנגרייטן קינדער זיך אכטונג געבן פון מניוולים, קראנקע מענטשן. איך זאג פאר מיינע קינדער, און איך זאג פאר די מלמדים ביי אונז אין מוסד און אזוי אויך די לערערינס אין בית פיגא - זיי זאלן רעדן מיט די קינדער קלארע ווערטער: "קיינער קען נישט אנרירן דיין גאנצע פאדערשטע חלק קערפער, פון די בויך ביז די פיס; קיינער מיינט קיינער, נישט טאטע, נישט מאמע, נישט א ברודער, נישט א שוועסטער, נישט א זיידע און נישט א באבע, אפילו א דאקטער קען דיך אויך נישט אנרירן אדער דיר אויסטון דיינע קליידער, נאר אז דיינע עלטערן וועלן זאגן 'דער דאקטער קען דיך באקוקן', און אויב איינער וויל דיך אנרירן זאלסטו טון דריי זאכן 'אנטלויפן', 'שרייען' און 'דערציילן'; ערשטנס אנטלויפט מען, צווייטנס, זאלסט שרייען און מאכן א געוואלד, אז יענער זאל דיך אפלאזן, דריטנס, גיי דערצייל דיינע עלטערן, דיינע מלמדים, דיינע לערערינס, זיי זאלן זיכער מאכן אז דו ווערסט נישט געטשעפעט נאכאמאל".

דאס לערנט מען מיט אונזערע קינדער, און דאס דארפן אלע עלטערן לערנען מיט זייערע קינדער. ווייל אויב מען גרייט נישט אן די קינדער - איז לא ימלט אז די קינדער זאלן זיך נישט פארטשעפענען רחמנא לצלן. ביי אייך איז דאס אייער טאטע און ביי א צווייטן איז דאס א ברודער, א שוואגער, א שכן, אן ארבעטער וכדומה; מען דארף רעדן צו קינדער קלארע ווערטער, נישט זיי דערשרעקן, אבער גוט אנגרייטן.

נאכן רעדן מיט די קינדער ווי אזוי זיך אכטונג געבן פון נישט געזונטע מענטשן, דארפן די עלטערן וויסן אז דאס איז נאכנישט גענוג, די קינדער דארפן נאכאלץ אסאך שמירה, און ווען עלטערן זענען חושד איינעם, א נישט געזונטער דריידט זיך נעבן דאס קינד - וועלן דאך עלטערן נישט זיין רואיג. איז די עצה איר זאלט אים איינליידענען פאר א מלוה מלכה אדער א ראש חודש סעודה און אלע וועלן זיצן אינאיינעם, אין די ביסל צייט איז נישט צו שווער פאר די עלטערן צו עומד זיין על המושמר.

נישט לאנג צוריק האט מיך א אינגערמאן געפרעגט אן ענליכע פראגע. ער גייט צו זיין טאטע אויף שבת, זיין טאטע איז גע'גט, ער לעבט אליינס און עפעס שמעקט נישט גוט. ער זעט זיין טאטע גייט מיט זיין קינד אין שטילע ווינקלען און ווען ער קומט דארט אן ווערט דער טאטע דערשראקן, בקיצור דער אינגערמאן זאגט ער קען נישט גיין מער צו זיין טאטע אויף שבת, ער איז נישט רואיג וועגן זיינע קינדער.

פון איין זייט איז ער גערעכט, מען דארף זייער אכטונג געבן אויף די קינדער, אבער פון די אנדערע זייט, ווי קען מען אפהאקן מיט עלטערן... איך האב אים געגעבן אן עצה ער זאל גיין צו א מלוה מלכה אדער א נאכטמאל; אז מען גייט פאר א קורצע צייט און מען זיצט אלע אינאיינעם - איז כמעט נישט שייך עפעס שלעכט זאל פאסירן, אזוי איז מען יוצא די מצוה פון כיבוד אב ואם, און אזוי זענען די קינדער אפגעהיטן.

מיט אלע עצות, מיט אלע חכמה'לעך, מיט אלעס וואס מען טוט - איז מען נישט פארזיכערט, נאר אז מען בעט דעם אייבערשטן. עלטערן דארפן אסאך בעטן דעם אייבערשטן פאר די קינדער און פאר די אייניקלעך. ווען איר צינדט די ליכט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן פאר אייך, פאר אייער מאן און פאר אייערע קינדער; תפילה איז די עצה פאר אלעס.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי', תלמידה בית פיגא

איר קומט אין סקול אנגעטון זייער איידל, הלוואי זאלט איר גיין אנגעטון אזוי איידל אויך אינדרויסן פון בית פיגא; הלוואי זאלט איר זיך קענען שטארקן און טון וואס איז ריכטיג, נישט נאכטון אנדערע פרויען וואס זענען נישט פרייליך.

איר ווילט דאך ערליכע קינדער, איר ווילט דאך געזונטע קינדער; דאס קומט נישט פון זיך אליינס. דאס קומט נאר אז די מאמע לעבט איידל, טוט זיך אן איידל און אז מען בעט דעם אייבערשטן.

איך שרייב אייך ווייל איך וויל אייער גוטס; הלוואי זאלן מיינע ווערטער אריינגיין אין אייך און עס זאל זיין שטערקער פון די נישט גוטע חבר'טעס.

קורץ, געפאסט און אויסגעשניטן איז נישט ווערד זיך צו מוטשען מיט קינדער. איר האט דאך געזען וואס פאסירט אז מען היט נישט די תורה, מען פארלירט די קינדער רחמנא לצלן.

וואויל איז דעם וואס היט די תורה און פירט זיך איידל, וועט זוכה זיין צו שיינע דורות.

געבט א גרוס פאר אייער מאן, ... נרו יאיר

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת שמיני א', י"א ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן אז עס איז דא גוטע נייעס ביי ענק, דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל זיין בנקל ובנחת.

בנוגע וואס עס זענען די מנהגים פון די חדשים וכו'; די טעג דארף מען נאר איין זאך, נאר תודה והודאה, דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן און בעטן אז אלעס זאל זיין גוט.

אויך איז גוט אז דיין ווייב זאל זאגן שמות הצדיקים, קויף איר א ספר שמות הצדיקים. מוהרא"ש זאגט פאר פרויען וואס ווארטן אז זיי זאלן זאגן אין די חדשים "שמות הצדיקים" - נעמען פון צדיקים און בעטן דעם אייבערשטן אז בזכות די הייליגע צדיקים זאל מען האבן גרינג דאס קינד. ווייל דער רבי זאגט (ספר המדות אות צדיק חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכן דערמאנען די נעמען פון צדיקים - קען מען טוישן די טבע.

אויך זאל דיין ווייב זאגן די נעמען פון צדיקים וואס זי געדענקט אויסנווייניג, צום ביישפיל: אברהם אבינו, יצחק אבינו, יעקב אבינו, משה רבינו, אהרן הכהן, יוסף הצדיק, דוד המלך, שלמה המלך, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב, מוהרא"ש מברסלב וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט, און נאכדעם זאל זי זאגן די תפילה:

"יְהִי רָצוֹן מִלְּפָנֶיךָ אָבִי שֶׁבַּשָׁמַיִם, אִין דִי זְכוּת וָואס אִיךְ הָאבּ דֶערְמַאנְט דִי נֶעמֶען פוּן דִי צַדִּיקִים, בִּזְכוּת זֵייעֶר תּוֹרָה, זֵייעֶרֶע מַעֲשִׂים טוֹבִים אוּן זֵייעֶר מְסִירַת נֶפֶשׁ, וִוי זֵיי הָאבְּן זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען פַאר דַיינֶעט וֶועגְן, זָאלְסְטוּ מִיר הֶעלְפְן אִיךְ זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְגֶערְהֵייט אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים; אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין אַרִיבֶּער צוּ גֵיין דִי אַלֶע טֶעג וָואס אִיךְ וַוארְט גְרִינְגֶערְהֵייט. נֶעם אַוֶועק פוּן מִיר אַלֶע מִינֵי עַיִן הָרַע'ס אַז קֵיינֶער זָאל מִיךְ נִישְׁט קֶענֶען שֶׁעדִיגְן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הִיט מִיךְ אוּן הִיט דָאס קִינְד, דִי דָאקְטוֹרִים שְׁרֶעקְן מִיךְ אָן אַז עֶפֶּעס טוֹיג נִישְׁט אוּן דָאס מַאכְט מִיר אַזֶעלְכֶע פְּחָדִים אַז אִיךְ הַאלְט דָאס מַמָּשׁ נִישְׁט אוֹיס, גֶעבּ מִיר אַ גֶעזוּנְט קִינְד, אַ לִיכְטִיג קִינְד, אַ הֵיילִיג קִינְד. רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק מַיין גַאנְצֶע לֶעבְּן, אִיך זָאל אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ, יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".

דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמיני א', י"ג ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

היינט נאכט איז בדיקת חמץ. ווען עס ווערט נאכט טאר מען גארנישט טון; נישט ארבעטן, נישט לערנען און נישט עסן קיין סעודות, מען דארף בודק חמץ זיין.

נעם דיינע קינדער זיי זאלן דיר העלפן ביי בדיקת חמץ, עס איז וויכטיג פאר די חינוך זיי זאלן זען ווי מען מאכט די מצוות. איך נעם אלע קינדער ביי בדיקת חמץ, יעדער זאל עפעס העלפן; איינער האלט די לעפל, איינער די פעדער, איינער די זעקל וואו מען לייגט אריין די ברעקלעך וואס מען טרעפט, איינער שלעפט מיט וואו איך גיי א קליין בענקל אויף וואס זיך אויפצושטעלן, איינער איז געשטעלט צו ציילן וויפיל ברעקלעך מען האט שוין געטראפן און וויפיל עס פעלט. ברוך השם מיר האבן א שטוב מיט אינגלעך דארף איך זוכן וואס צו געבן פאר יעדן איינעם, אלע זאלן העלפן מיט די מצוות.

נעכטן האב איך פארקויפט די חמץ ביים דיין שליט"א. איך געב זיך א כאפ וויפיל בנינים איך דארף פארקויפן, ווי די קהלה האט זיך צואוואקסן אין די צוויי יאר... איך האב פארקויפט חמץ פון זיבן בנינים וואס באלאנגט פאר די קהילה; די מיידל סקול, די חדר, מחנה אילן החיים, מחנה בית פיגא, דער בנין פון די קיאסק, די בית המדרש אויף האשקי און דער בנין אין אומאן, דאס איז ממש וואס מוהרא"ש האט מיר געזאגט ביים עפענען די ישיבה; מוהרא"ש זאגט מיר: "יעצט ביסטו צעבראכן? עס ווארט נאך שיינע זאכן".

אויך ביים בויען דעם בנין הישיבה אין וויליאמסבורג אויף סקילמאן האב איך נישט געהאט קיין פרוטה צו באצאלן שבתי מזרחי, מיר האבן געהאט שווערע נסיונות. איך האב אים געבעטן, לאמיר גיין צו מוהרא"ש. איך האב געזאגט פאר מוהרא"ש, דער אינגערמאן וואס בויט די ישיבה וויל איבערלאזן די ארבעט אינמיטן בויען, האט מוהרא"ש געזאגט פאר שבתי: "אויב דו וועסט בלייבן בויען די ישיבה - ווארט דיר שיינע זאכן", און יעצט זעט מען שוין אביסל פון די שיינע זאכן.

כאפ ארויס אין די פארנומענע צייט א בלאט גמרא, זאג די ווערטער אפילו אן פארשטיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמיני א', י"ג ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי

אז אייער טעלעפאן האט זיך צעבראכן און איר ווילט וויסן וואס פאר א טעלעפאן איר זאלט זיך קויפן; קויפט זיך די פשוט'סטע טעלעפאן וואס האט גארנישט אויף דעם, נאר רעדן; אזוי וועט איר זיך נישט רייסן די האר פון קאפ פון אייערע קינדער, איר וועט האבן ערליכע קינדער.

אויך זאלט איר זיך זייער שטארקן. זייט פרייליך, לאזט נישט אריין די מחשבות פון חמץ, פון זיך אראפקלאפן. יעצט רוימט מען אויס די חמץ, זאלט איר ארויסטרייבן די שלעכטע מחשבות וואס דער יצר הרע ברענגט אייך צו זיך קלאפן; געדענקט, איר זענט באליבט ביים אייבערשטן, דער אייבערשטער בארומט זיך מיט אייך.

ווען איר עסט די מצה זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן איר זאלט ליב האבן אידישקייט, איר זאלט ליב האבן אז אייער מאן האט א בארד מיט פיאות, איר זאלט ליב האבן ציצית, איר זאלט ליב האבן איידעלע קליידער און זיך פארעקלען פון אויסגעשניטענע, קורצע און טייטע קליידער; ווען מען עסט די מצה קען מען דאס פועל'ן.

דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויקרא, כ"ט אדר, ערב ראש חודש ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי

א גרויסן יישר כח פארן העלפן אזוי געטריי אהערצושטעלן די מצה בעקעריי.

יעצט וויל איך דיר בעטן זאלסט מיר העלפן ענדיגן גראבן די מקוה ביים בית המדרש לקוטי מוהר"ן; איך מוז צושטעלן א מקוה פאר די נייע געגנט פאר שבת, איך וויל מיינע תלמידים זאלן גיין אין מקוה יעדן טאג, בפרט שבת קודש.

בעט איך דיר, העלף מיר ענדיגן מיט די מקוה. ווייז דעם בריוו פאר יואל הכהן. און אז דו דארפסט בחורים זאלן העלפן גראבן דעם גרוב - וועל איך דיר ארויסשיקן געטרייע בחורים זאלן העלפן. דאס וועט זיין א זכות פאר דיר פאר בנים ובני בנים, כידוע פון צדיקים אז ווער עס העלפט בויען א מקוה און אויך אן עירוב - איז דאס מסוגל פאר קינדער.

א פרייליכן כשר'ן פסח.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת צו, ז' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיינע ליבע טייערע ... נרו יאיר וזוגתו ... תחי'

זארגט נישט וועגן קינדער, איר וועט האבן א שיינע שטוב מיט קינדער.

די בעסטע סגולה פאר קינדער - איז דאנקען דעם אייבערשטן יעדן טאג אויף אלע זיינע חסדים וואס ער טוט, און נאכן דאנקען זאל מען בעטן: "הייליגער באשעפער געב מיר קינדער, ערליכע, געזונטע קינדער, קינדער וואס וועלן טון דיין ווילן".

ביים סדר נאכט זאלן ענק שטילערהייט בעטן נאכאמאל און נאכאמאל: "הייליגער באשעפער געב אונז געזונטע ערליכע הייליגע קינדער".

ליל הסדר איז א צייט וואס מען קען פועל'ן ישועות, די הימלען זענען אפן, די מלאכים מיט די שכינה הקדושה קומען אראפ; וואויל איז דעם וואס נוצט אויס די הייליגע נאכט ווי עס דארף צו זיין.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת צו, ז' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

נעם דיינע קינדער מיט דיר, לאז זיי נישט אויף הפקר, נעם זיי מיט דיר באקן מצות, שעפן מים שלנו און אנדערע הכנות. עס איז וויכטיג אז די קינדער זאלן זיין פארנומען מיט די פסח הכנות, זיי זאלן אלעס מיטהאלטן. דיינע געלט זאכן וכו' - דארפן זיי נישט מיטהאלטן, און ווען דו גייסט נעמען די קאר פונעם דילער - איז נישט וויכטיג זיי זאלן מיטגיין, אבער מצוות און די הכנות פאר מצוות - זאלסטו זיי אלץ מיטנעמען מיט דיר.

אזוי אויך ווען דו גייסט צום דיין פארקויפן די חמץ - גיי מיט דיין זון, און ווען דו גייסט שעפן מים שלנו - נעם מיט דיין זון, און ביים באקן מצוות. אויך ביים פסח מאכן שפאן-אן די קינדער זיי זאלן אויפוואקסן מיט די הכנות פאר מצוות.

מוהרא"ש דערציילט, ער האט געזען איינעם פון אנשי שלומינו ווי ער גייט יעדן טאג מיט זיין זון ביים ארון קודש און שטייט דארט אפאר מינוט, האט ער אים געפרעגט: "וואס טוסטו דא?" זאגט ער: "איך לערן אויס מיין קינד צו רעדן צום אייבערשטן". (ווי עס זעט מיר אויס איז די מעשה געווען ביי מוהרא"ש אליינס).

בנוגע אוועקפארן; פסח איז א יום טוב וואס מען איז אין שטוב, מען מישט זיך נישט מיט קיינעם, מען גייט נישט צו קיינעם. פסח איז מען אדער ביי זיך אין שטוב אדער ביי די עלטערן.

איך יאג זיך זייער, איך דארף העלפן מיט די הכנות אריינצוברענגען דעם יום טוב.

דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר

איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן מיט דיין הייליגע ארבעט. דו ביסט מחי' די וועלט, אלע האבן חיזוק פון דיר, אלע זענען זיך מחי' מיט די בריוו פון עצתו אמונה. ווען דו וואלסט ווען געוויסט וואס פאר א זכות דו האסט, וויפיל מענטשן טוען תשובה בזכות דיר, וויפיל מענטשן הייבן אן לעבן מיט יראת שמים, מיט שלום בית, מיט לערנען און דאווענען וכו' וכו' - וואלסטו געטאנצן און נישט אויפגעהערט דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן.

די וואך וויל איך שרייבן פאר די קינדער די מעשה פונעם בן איש חי, פון כיבוד אב ואם. די מעשה ווערט געברענגט אין ספר בן יהוידע (על מסכת בבא מציעא דף לג).

קִינְדֶער יֶעצְט זֶענְט עֶטְץ דִי קִינְדֶער, אוּן נָאךְ אַבִּיסְל וֶועט אִיר זַיין דִי עֶלְטֶערְן. וִויל אִיךְ אַייךְ דֶערְצֵיילְן אַ מַעֲשֶׂה וָואס אִיר וֶועט זִיךְ לֶערְנֶען דֶערְפוּן אַז וִוי אַזוֹי מֶען פִירְט זִיךְ מִיט דִי עֶלְטֶערְן - אַזוֹי וֶועלְן דִי קִינְדֶער זִיךְ פִירְן מִיט עֶנְק.

עֶס אִיז גֶעוֶוען אַ גְרוֹיסֶער גְבִיר וָואס הָאט גֶעהַאט אַן אַלְטְן טַאטְן אַן אָרֶעמַאן, דֶער גְבִיר הָאט נִישְׁט אַכְטוּנְג גֶעגֶעבְּן אוֹיף זַיין טַאטֶע, עֶר הָאט אִים אַרוֹיסְגֶעוָוארְפְן פוּן שְׁטוּבּ אוּן עֶר הָאט גֶעדַארְפְט שְׁלָאפְן אִין גַאס מִיט אַנְדֶערֶע אָרֶעמֶעלַייט.

וַיְהִי הַיוֹם, עֶס אִיז גֶעוֶוען אִינְמִיטְן וִוינְטֶער, זֵייעֶר אַ קַאלְטֶע טָאג, וֶוען דֶער אַלְטֶער טַאטֶע אִיז גֶעזִיצְן אִין גַאס פְרִירְנְדִיג פַאר קֶעלְט, אִיז דָארְט אַרִיבֶּער זַיין אֵיינִיקְל - אַ זוּן פוּן דֶעם גְבִיר, הָאט דֶער זֵיידֶע גֶעבֶּעטְן זַיין אֵיינִיקְל: "אִיךְ בֶּעט דִיר, גֵיי בֶּעט דַיין טַאטֶע זָאל אוֹיף מִיר רַחְמָנוּת הָאבְּן אוּן מִיר שִׁיקְן אַ וַוארֶעמֶע מַלְבּוּשׁ אַז אִיךְ זָאל נִישְׁט אוֹיסְגֵיין פַאר קֶעלְט דָא אִין גַאס". דֶער אֵיינִיקְל אִיז אַהֵיים גֶעקוּמֶען אוּן גֶעבֶּעטְן: "טַאטֶע, הָאבּ רַחְמָנוּת אוֹיף זֵיידִי; זֵיידִי בֶּעט אַ וַוארֶעמֶע קְלֵייד", הָאט דֶער גְבִיר גֶעזָאגְט פַאר זַיין זוּן: "גֵיי אַרוֹיף אוֹיבְן אִין בּוֹידֶעם, דָארְט הָאבּ אִיךְ אַן אַלְטֶע קְלֵייד וָואס אִיךְ דַארְף סֵיי וִוי נִישְׁט, דָאס קֶענְסְטוּ טְרָאגְן פַארְן זֵיידְן".

דֶער זוּן אִיז אַרוֹיף אִין בּוֹידֶעם אוּן גֶעטְרָאפְן אַן אַלְטֶע קְלֵייד, פוּל מִיט רִיסְן אוּן גְרוֹיסֶע לֶעכֶער, עֶר אִיז גֶעוָוארְן זֵייעֶר אוֹיפְגֶערֶעגְט, עֶר הָאט גֶענוּמֶען אַ שֶׁערְל, אַיינְגֶעקְנֵייטְשְׁט דֶעם קְלֵייד אוּן דָאס צֶעשְׁנִיטְן אִין הַאלְבּ. וֶוען זַיין טַאטֶע - דֶער גְבִיר הָאט גֶעזֶען אַז דֶער זוּן קוּמְט נָאכְנִישְׁט אַרָאפּ, הָאט עֶר אַרוֹיפְגֶעשְׁרִיגְן צוּם בּוֹידֶעם: "וָואס טוּסְטוּ אַזוֹי לַאנְג אִין בּוֹידֶעם? גֵיי שׁוֹין מִיט דֶעם קְלֵייד צוּ מַיין טַאטֶע!" דֶער זוּן הָאט זִיךְ אָבֶּער וַוייטֶער פַארְזוֹימְט, עֶר הָאט גֶעעֶנְדִיגְט שְׁנַיידְן דֶעם קְלֵייד אוֹיף צְוֵויי שְׁטִיקְלֶעךְ אוּן אַרָאפְּגֶעקוּמֶען צוּ זַיין טַאטֶע מִיט אֵיין שְׁטִיקְל קְלֵייד, הָאט אִים דֶער טַאטֶע גֶעפְרֶעגְט: "פַארְוָואס הָאסְטוּ צֶעשְׁנִיטְן דֶעם קְלֵייד אוֹיף צְוֵויי שְׁטִיקְלֶעךְ?" הָאט עֶר גֶעזָאגְט פַאר זַיין טַאטֶע: "אֵיין שְׁטִיקְל לֵייג אִיךְ אַוֶועק פַאר דִיר, וֶוען דוּ וֶועסְט וֶוערְן אַן אַלְטֶער מֶענְטְשׁ וֶועל אִיךְ דִיךְ אַרוֹיסְוַוארְפְן פוּן שְׁטוּבּ, אוּן וֶוען עֶס וֶועט קוּמֶען וִוינְטֶער אוּן דוּ וֶועסְט זַיין קַאלְט - וֶועל אִיךְ דִיר שִׁיקְן דֶעם צְוֵוייטְן חֵלֶק פוּנֶעם קְלֵייד".

הָאט דֶער טַאטֶע זִיךְ גֶעכַאפְּט בַּיים קָאפּ וָואס עֶר הָאט גֶעטוּן אוּן עֶר הָאט אַהֵיים גֶערוּפְן זַיין אַלְטְן טַאטְן, עֶר הָאט אִים אַרַיינְגֶענוּמֶען אִין שְׁטוּבּ אוּן אִים אִיבֶּערְגֶעבֶּעטְן.

טֵייעֶרֶע קִינְדֶער, מִיר גֵייעֶן מְכַבֵּד זַיין טַאטֶע מַאמֶע אַזוֹי וִוי דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער הָאט גֶעהֵייסְן, אוּן וֶוען מִיר וֶועלְן חֲתוּנָה הָאבְּן וֶועט דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער אוּנְז בַּאצָאלְן מִיט נַחַת, מִיר וֶועלְן אוֹיךְ הָאבְּן קִינְדֶער וָואס וֶועלְן אַכְטוּנְג גֶעבְּן אוֹיף אוּנְז.

לָאמִיר זִינְגֶען: "שְׁכֹּחַ אֵייבֶּערְשְׁטֶער אַז דוּ הָאסְט מִיר גֶעגֶעבְּן אַזַא גוּטֶע טַאטֶע אוּן מַאמֶע".

בעט דעם מעלער ער זאל מאכן א בילד פון אן אלטער איד מיט צעריסענע קליידער, נעבן אים שטייט איינער אנגעטון ווי א גביר. דער אלטער איד שטרעקט אויס זיין האנט, ער בעט צדקה, און דער איד שטייט קאלטערהייט מיט די הענט אויף די לענדן, און אין די זייט א אינגל מיט א גרויסע שערל, שניידט א סחורה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת ויקהל-פקודי, כ' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן

... נרו יאיר, מלמד היכל הקודש ירושלים

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

ווען איך לערן פאָר אין ישיבה פאר די בחורים די בלאט גמרא בבלי און ירושלמי - קומען צומאל אריין מלמדים פון תלמוד תורה (די חדר און די ישיבה געפונען זיך אינעם זעלבן בנין), און האלטן מיט די גמרא. ווען איך זע ווי א מלמד פארטראכט זיך, זאג איך אים: "זעסט, אפילו א מלמד קען זיך פארטראכטן", ביז דער מלמד געבט א שמייכל און פארשטייט שוין, און נעמט דאס פאר חיזוק נישט צו ווערן פארלוירן ווען מען זעט ווי די קינדער ווערן פארטראכט און פארשפילט.

א מלמד טאר נישט נעמען פערזענליך ווען א קינד פארטראכט זיך אדער פארשפילט זיך, מיר אלע פארטראכטן זיך און פארשפילן זיך. וועסט זען ביים דאווענען אין שול ווי ערוואקסענע, און אמאל גאר מלמדים - שפילן זיך ביים דאווענען, נישט מיט קיין קליינע שפילצייג אזוי ווי קינדער, נאר מיט גרויסע שפילצייג; נעמען א גליון אינמיטן דאווענען איז אזוי ווי א שפילצייג. קען מען דען זאגן אז מען איז שלעכט? קען מען דען טראכטן 'דער אינגערמאן האלט ביי גארנישט'? ניין, חס ושלום; ער איז פארטראכט, ער איז פארשפילט. איז דאך אודאי קליינע קינדער, דארף מען זיי צוריקשלעפן מיט רחמנות און מיט ליבשאפט.

איך קען נאך אסאך שרייבן, איך דארף אבער אהיים לויפן העלפן מיין ווייב לייגן שלאפן די קינדער.

א גוטע נאכט.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת ויקהל-פקודי, כ' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מיין ליבער ... נרו יאיר

דיין ווייב בעט מיר איך זאל דיך מחזק זיין זאלסט נישט שלאגן די קינדער; ליבער ברודער, דו ווייסט דאך אז דער רבי האט אונז געזאגט נישט שלאגן די קינדער, ווער רעדט נאך שלאגן בחורים פון העכער די בר מצוה, דאס איז א לאו אין די תורה. עס ווערט גע'פסק'נט (ויקרא יט, יד): "וְלִפְנֵי עִוֵּר לֹא תִתֵּן מִכְשֹׁל" (יורה דעה סימן רמ, סעיף כ), אויך זאלסטו וויסן, אז מען גייט אריין אין א כעס - פארלירט מען דאס געלט.

בעט דעם אייבערשטן, גיי התבודדות, רעד זיך אויס דאס הארץ, בעט אויף דעם באזונדער, דו זאלסט זיך נישט אויפרעגן און חס ושלום שלאגן די קינדער, בעט:

"הייליגער באשעפער, ראטעווע מיך פון די שלעכטע מידה פון כעס. איך פארליר זיך אויף מיינע קינדער ביז איך פארליר מיין שכל, איך שלאג און צעברעך שטעקנס אויף זיי. הייליגער באשעפער ראטעווע מיך, העלף מיר איך זאל האבן א שטארקע אמונה, איך זאל זיך נישט פארלירן, איך זאל וויסן און געדענקען אז דו ביסט נעבן מיר, דו ביסט אין שטוב און דו זעסט אלעס וואס איך טו. העלף מיר איך זאל נישט נערוועז ווערן פון מיינע קינדער, אנא זיי מיר מוחל אויף מיינע עבירות, העלף מיר איך זאל זיך קענען שטארקן אויף די מידה מגונה פון כעס".

טייערער ברודער גיי התבודדות, האסט א שיינעם פעלד ארום דיין שטוב, גיי צווישן די גראז, שמועס מיטן אייבערשטן; דאס וועט דיר געבן א שטארקע אמונה, דו וועסט נישט ווערן פארלוירן און נערוועז פון קיינעם.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת כי תשא, י"ד אדר, פורים, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר

איך שיק דיר משלוח מנות פון די טיפעניש פון מיין הארץ פאר'ן מיר העלפן אין שטעטל מיט די קינדער.

היינט פורים קען מען זיין מער אפן פון א גאנץ יאר, היינט וועל איך דיר אויסזאגן דעם סוד פונעם שטעטל, וואס איך וויל מיט'ן שטעטל. איך וויל וויל נישט מער נאר די איין זאך, אונזערע קינדער זאלן אויסוואקסן געזונט בנפש מיט א שטארקע אמונה און מיט א געפיל, א ליבשאפט - צו אידישקייט. אויב קען איך דאס האבן האט מיר אלעס געלוינט, און אז נישט - דארפן מיר אנהויבן פון פריש דאס צו טון.

אויף דעם שיק איך דיר משלוח מנות, ווייל דו העלפסט מיר אזוי געטריי. דו פילעוועסט אן די קינדער מיט אמונה, אמונת חכמים, קדושה וטהרה און גוטע מידות.

ליבער ברודער, היינט איז זייער א גרויסער טאג, מען קען פועל'ן זוכה זיין צו קומען אויף אזא הויכע דרגא - ליב האבן די תורה און די וועג פון די תורה, און זיך פאר'מיאוס'ן, פארעקלען - פון עבירות. דאס איז פשט (מגילה ז:): "עַד דְלֹא יָדַע בֵּין אָרוּר הָמָן לְבָרוּךְ מָרְדְכַי", מען וויל נאר זיין מיט מרדכי הצדיק.

נעם די חדר, דאס זאל זיין דאס וויכטיגסטע זאך, העכער אלע עבודות. זיי מחזק די טייערע מלמדים מיט די קינדער, און לאך זיך גוט אויס, ווייל באלד וועלן מיר ליגן אין פעלד ביים עק, און נאר דאס וועט אונז באשיצן.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תרומה, כ"ח שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי'

זעט צו זאגן תהילים, אויך זאלט איר אריינפלעכטן אייערע אייגענע לויב ווערטער און געבעטן; אזוי וועלן ארויפגיין אייערע תפילות זייער הויך און די מלאכים וועלן מאכן דערפון שיינע באצירטע קרוינען פאר'ן אייבערשטן.

ווי מער תהילים א פרוי זאגט - וועלן די קינדער און אייניקלעך זיין ערליך און אפגעהיטן פון שלעכטס.

אויך זאלט איר געבן יעדן טאג אפאר פרוטות פאר צדקה, און ביים לייגן די פרוטות פאר צדקה - זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן פאר אייערע דורות.

פון דער ראש ישיבה.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת משפטים, ל"ח שובבי"ם, כ"ד שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי', לערערין אין בית פיגא ירושלים

דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים חלק ב', סימן ח'): "הֵ"א הַנַּעֲשָׂה מִכֶּסֶף מְסֻגָּל לִפְרִיָּה וּרְבִיָּה", א 'ה' פון זילבער איז מסוגל פאר קינדער; זאל דער אייבערשטער העלפן איר זאלט זוכה זיין צו בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצוות.

שטארקט אייך מיט אייער ארבעט; לייגט אריין אין די קינדער גוטע מדות, כיבוד אב ואם און יראת שמים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

פרוביר דו אליינס אויס א וואך צייט נישט אריין צו ברענגען דיין טעלעפאן אין שטוב און זאג מיר ווי אזוי דיין שלום בית וועט זיין? זאג מיר דו נאך א וואך צייט נישט האבן אין שטוב דעם סמארטפאון, טעבלעט וכדומה - ווי אזוי דיין קשר מיט די קינדער וועט ווערן? דיין יראת שמים?

איך בין שוין הייזעריג פון דיר זאגן נאכאמאל און נאכאמאל; איך האב אזוי רחמנות אויף דיר, אויף דיין ווייב און קינדער. זיי ווארטן אויף דיר, זיי ווילן הערן עפעס פון דיר, דו ביסט אבער נישט ביי זיך, דו ביסט איינגעטינקען אינעם טעלעפאן, מיט סטעטוס, מיט געימס וכו'.

מיין ליבער ברודער, שוין צייט זיך אויפצואוועקן, הויב אן לעבן, הויב אן לעבן עכט. מאך זיך שיעורים אין חומש, משניות, גמרא ועוד און גיי דאווענען אלע דריי תפילות מיט מנין, ובעיקר זאג אפאר ווערטער צום אייבערשטן.

רעד צום אייבערשטן אין אידיש, בעט אים: "רבונו של עולם, ווען וועל איך שוין אנהויבן לערנען און דאווענען? ווען וועל איך שוין זיין צוגעקלעבט צו דיר און נישט צום טעלעפאן? רבונו של עולם, עס קומען יעצט אזעלכע שיינע הייליגע טעג און איך ליג אין אזעלכע נארישקייטן, איך ליג אין דמיון, איך היט נישט מיינע אויגן, איך היט נישט מיין מח, העלף מיר שוין".

פורים נאכמיטאג זעקס אזייגער וועט זיין א סעודה אין ישיבה. מען וועט טאנצן, דאנקען דעם אייבערשטן אז מיר זענען מקורב צום הייליגן רבי'ן וואס לערנט אונז א גאנץ יאר די הייליגע אמונה, מיר זאלן נאר גיין צום אייבערשטן און נאר צו אים זיך צו ווענדן.

אויך שושן פורים וועט זיין א סעודה אין ישיבה אום זעקס אזייגער נאכמיטאג. דער רבי האט אמאל געזאגט פאר רבי נתן: "שושן פורים איז אויך פורים".

הלואי זאלסטו ליינען דעם בריוו, דאס ארייננעמען אין דיר און מקיים זיין וואס דא שטייט.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת תצוה, ט' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיין ליבער תלמיד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך בין אזוי בצער פון וואס דו גייסט אריבער, איך בין ממש אויסער זיך אז דא גייט זיין א גט.

בעט איבער דיין ווייב, שרייב איר א שיינעם בריוו; בעט איר, אפשר דאך קען מען בלייבן אינאיינעם למען יונקי שדים שלא חטאו, די קינדער זאלן נישט זיין פארוואגלט.

ביז דערווייל מאך זיך נישט וויסנדיג פונעם הזמנה לדין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת יתרו, ל"א שובבי"ם, י"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי

דיין מלמד נרו יאיר געבט מיר איבער זייער גוטע גרוסן, אז דו לערנסט און דו פירסט זיך מיט יראת שמים.

אויך האט ער מיר דערציילט זייער א שיינע זאך פון דיר, דו האסט אריינגעברענגט אן אינטערעסאנטע וועג פון שפילן צווישן די קינדער; איינער לויפט נאך די קינדער ביז ער געבט יענעם א ריר אן, און אויב יענער קען גלייך אויסשרייען א נאמען פון א צדיק - קען ער ווייטער לויפן. דער מלמד זאגט מיר, א גאנצע הפסקה הערט מען קינדער טאנצן און שפרינגען און שרייען נעמען פון צדיקים. איינער שרייט: "דער הייליגער חתם סופר!" א צווייטער שרייט: "דער הייליגער בעל שם טוב!" "דער הייליגער צאנזער רב!" עס איז א מחי' צו הערן ווי די קינדער לעבן בשעת'ן שפילן מיט צדיקים.

שטארק זיך מיט דיין עבודת הקודש.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת משפטים, ל"ה שובבי"ם, כ"א שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

וואס זאל איך דיר זאגן מיין ליבער ברודער, ווען איך האב געעפנט אונזער מוסד האב איך געהאט אסאך זאכן וואס האט מיך געשטערט. עס זענען געווען קינדער וואס זענען געקומען פון זייער גוטע משפחות וואס האבן גערעדט די זאכן מיט די קינדער; בעצם איז דאס נישט קיין שלעכטס, עס איז נישט קיין ניבול פה צו רעדן ווען עס גייט זיין א שמחה אין די משפחה, אבער ביי אונז איז דאס א זאך וואס מען רעדט נישט מיט די קינדער. מיר האבן גערעדט מיט די מלמדים און לערערינס אז ווען זיי הערן קינדער רעדן פון קומענדיגע שמחות זאל מען פארדרייען די שמועס און שיינערהייט רעדן צו די עלטערן אז מען זאל פרובירן נישט צו רעדן פון דעם ווייל אונזערע קינדער ווערן צעמישט.

דער אינגערמאן ... נרו יאיר איז א טייערער אינגערמאן, הלואי זאלן מיר האבן נאך אזעלכע אינגעלייט. אפשר איז כדאי זאלסט רעדן מיט אים, ער זאל צולייגן קאפ פאר ער רעדט די זאכן אין שול, אויב שטייען דארט אינגלעך און בחורים.

העיקר בעט איך דיר טייערער ברודער, שטארק זיך מיט דיין עבודות השם. זיי זיך מתבודד יעדן טאג און לערן דיינע שיעורים כסדרן, ווייל אז מען פאלגט דעם רבי'ן קומט מען אן צו זייער שיינע זאכן. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנד): "עַל שְׁנֵי כִּתּוֹת אֲנָשִׁים יֵשׁ לִי רַחֲמָנוּת גָּדוֹל עֲלֵיהֶם", אויף צוויי גרופעס מענטשן האב איך גרויס רחמנות, "עַל אֵלּוּ אֲנָשִׁים שֶׁהָיוּ יְכוֹלִים לְהִתְקָרֵב אֵלַי וְאֵינָם מִתְקָרְבִים", אויף די מענטשן וואס האבן געקענט מקורב ווערן צו מיר און זענען נישט מקורב געווארן, "וְעַל אֵלּוּ הַמְקֹרָבִים אֵלַי וְאֵינָם מְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי", און אויף די וואס זענען מקורב צו מיר און פאלגן מיך נישט; "כִּי אֲנִי יוֹדֵעַ, שֶׁיִּהְיֶה עֵת, בְּעֵת שֶׁיִּהְיֶה הָאָדָם מֻנָּח עַל הָאָרֶץ עִם רַגְלָיו אֶל הַדֶּלֶת, אָז יִסְתַּכֵּל עַל עַצְמוֹ הֵיטֵב, וְיִתְחָרֵט מְאֹד מְאֹד עַל שֶׁלֹּא זָכָה לְהִתְקָרֵב אֵלַי, אוֹ שֶׁלֹּא קִיֵּם אֶת דְּבָרַי. כִּי אָז יֵדְעוּ שֶׁאִם הָיוּ מְקֹרָבִים אֵלַי וּמְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי, לֹא הָיָה שׁוּם דַּרְגָּא בָּעוֹלָם שֶׁלֹּא הָיִיתִי מְבִיאָם לְאוֹתָהּ הַמַּדְרֵגָה, אֲבָל לֹא יוֹעִיל אָז", ווייל עס וועט קומען א צייט ווען דער מענטש וועט ליגן מיט די פיס צום טיר (דאס מיינט ווען מען וועט שטארבן - וואס דעמאלט לייגט מען אראפ דעם מענטש אויף דער ערד מיט די פיס אויסגעדרייט צום טיר), דעמאלט וועט זיך דער מענטש באטראכטן ווי אזוי ער זעט אויס און ער וועט חרטה האבן: 'פארוואס האב איך נישט געפאלגט דעם רבי'ן?! ווען איך וואלט ווען געפאלגט דעם רבי'ן וואלט איך זוכה געווען צוצוקומען צו די גרעסטע מדריגות אויף די וועלט', אבער דעמאלט וועט שוין זיין צו שפעט.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת יתרו, ל"ב שובבי"ם, י"ח שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

א נס אז איך בין אנגעקומען צו מוהרא"ש וואס ברענגט מיך צום הייליגן רבי'ן, וואס דערמאנט מיך יעדע מינוט נאכאמאל פונעם אייבערשטן, פון תכלית; וואו וואלטן מיר געווען און ווי וואלטן מיר אויסגעזן אן דעם הייליגן רבי'ן...

די ווערטער וואס מוהרא"ש שרייבט אונז אין די צוואה - דאס שטייט מיר פאר מיינע אויגן, און דאס זאלסטו לייגן פאר דיינע אויגן (צוואת מוהרא"ש, אות ח): "וְעַל כֵּן מַה לָכֶם לִדְאוֹג עַל עוֹלָם שֶׁאֵינוֹ שֶׁלָּכֶם", - דעריבער וואס דארפט איר זיך זארגן אויף א וועלט וואס באלאנגט נישט צו אייך? "וּמַה לָכֶם לְהִתְבַּלְבֵּל מֵאֲחֵרִים", וואס דארפט איר ווערן מבולבל פון אנדערע מענטשן?

עס כאפט מיר א שטארקע התעוררות פון די ווערטער, איך הויב אן דאנקען דעם אייבערשטן אז איך האב זוכה געווען צו וויסן פון א צדיק וואס שיינט אריין אין מיר אזא שכל: "וְעַל כֵּן מַה לָכֶם לִדְאוֹג עַל עוֹלָם שֶׁאֵינוֹ שֶׁלָּכֶם", דעריבער וואס דארפט איר זיך זארגן אויף א וועלט וואס באלאנגט נישט צו אייך? "וּמַה לָכֶם לְהִתְבַּלְבֵּל מֵאֲחֵרִים", וואס דארף איר ווערן מבולבל פון אנדערע מענטשן?

דאנק דעם אייבערשטן אז דיינע קינדער האבן א חדר, א סקול - וואס מען איז זיי מחנך פון קליינערהייט מיט די הייליגע אמונה, מיט א זיסקייט צו תורה און אידישקייט. דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רט): "אַייעֶרֶע קִינְדֶער זָאלְט אִיר מוֹדִיעַ זַיין וָואס דָא הָאט זִיךְ גֶעטוּן", און רבי נתן זאגט (שם): "וְאָמַר בְּרֶתֶת וְזִיעַ בְּהִתְלַהֲבוּת נוֹרָא", דער רבי האט דאס געזאגט מיט א מורא'דיגע פלאם און מיט א פלאקער; אז מיר זאלן צואוויסן טון פאר אונזערע קינדער אז עס איז דא א רבי אויף די וועלט וואס פארשטייט יעדן איינעם און העלפט יעדן איינעם מיט זיינע זיסע עצות.

היינט נאכט וועט זיין די וועכנטליכע שיעור אין בארא פארק'ער שול.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת בא, י"ח שובבי"ם, ג' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מזל טוב פאר דיין סיום ששה סדרי משנה, עס איז אזוי שיין צו הערן ווי א קינד נוצט אויס די יונגע יארן און לערנט משניות אויפ'ן סדר דרך הלימוד (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו); אפילו מען פארשטייט נישט דאס לערנען זאל מען זאגן די ווערטער, ביז מען וועט זוכה זיין צו פארשטיין דאס לערנען.

יעצט זאלסטו נאכאמאל אנהויבן משניות און נאכאמאל אריבערגיין ששה סדרי משנה, אזוי זאלסטו טון דיין גאנצע לעבן. ווייל דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כג): "וואויל איז דעם מענטש וואס עסט יעדן טאג משניות"; איז גוט זיך אריינצושטעקן די קאפ, זיין פון די וואס עס איז וואויל פאר זיי.

אויף דיין פראגע, וואס דו זאלסט טון אז קינדער פון דיין קלאס טשעפענען דיך אז דו זאגסט משניות; לעת עתה, אז דו לערנסט נאכנישט אין ברסלב - זאלסטו ענדערש זאגן משניות אין שטוב, אדער אין בית המדרש, אבער נישט אין חדר. די קינדער פון חדר ווייסן נישט פון רבינ'ס וועג פון לערנען אן פארשטיין, וועלן זיי חוזק מאכן, נו וואס פעלט דיר אויס מען זאל לאכן פון דיר? ענדערש זאלסטו אין חדר זיך פירן אזוי ווי אלע קינדער און אין דיינע זייטיגע צייטן - זאלסטו לערנען מיט גרויס התמדה.

אויך זאלסטו זיך צוגעוואוינען זיך אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן. דער הייליגער רבי, ווען ער איז געווען א קינד, האט ער אלץ געזוכט א ליידיגע פלאץ און דארט האט ער גערעדט, געשמועסט און געדאנקט דעם אייבערשטן, און ער האט געזאגט: "ווער עס וועט דאס טון - ווערן ווערן א גרויסער צדיק".

בעזרת ה' יתברך

א' פרשת יתרו, כ"ט שובבי"ם, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ג לפ"ק

... תחי', תלמידה בית פיגא

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אויף אייער פראגע, וואס קען מען טון זוכה זיין צו קינדער צדיקים? דער רבי זאגט דורך צניעות באקומט מען גוטע קינדער (ספר המדות אות בנים, סימן ט).

אויך דארף מען דאס ליב האבן; מען קען נישט גיין אנגעטון איידל און ליב האבן פריצות, מען קען נישט אויספאפן די קינדער, די קינדער טוען וואס די עלטערן האבן ליב; אז די עלטערן האבן ליב אידישקייט, זיי האבן ליב איידל, זיי האבן ליב באשיידן, עס איז דא א שמחה ביים טון די מצוות - וועלן די קינדער ליב האבן איידלקייט און טון מצוות.

זאגט יעדן טאג תהילים. מה טוב ומה נעים אויב איר קענט זאגן דעם יום תהילים, און אז נישט - זאגט וויפיל איר קענט.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת בשלח, כ"ה שובבי"ם, י"א שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן אלעס וואס דו שרייבסט; אז דו לערנסט פלייסיג, אז דו האסט ליב צו קומען אין חדר און דו האסט ליב דיין מלמד.

הער זיך גוט צו ווען מען לערנט הלכות. דער הייליגער רבי האט געהייסן לערנען הלכה (שיחות הר"ן, סימן כט); נאר אז מען לערנט הלכה - קען מען מקיים זיין אלע מצוות.

פיר זיך אויף מיט דרך ארץ און געוואוין זיך צו אז יעדעס מאל דיין מלמד ענדיגט לערנען, איידער דו גייסט זיך שפילן און זיך אפרוען - זאג א יישר כח פאר דיין מלמד, אזוי אויך זאלסטו זיך צוגעוואוינען מיט די גוטע מידה פון זיך באדאנקען פאר יעדן איינעם.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת בשלח, כ"ב שובבי"ם, ח' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

בנוגע דיין טאכטער וואס רעדט כמעט גארנישט, זי איז זייער צוריקגעצויגן; בוי איר אויף, געב איר אסאך גוטע ווערטער, אזוי וועט זי זיך עפענען.

מאך נישט קיין עסק פון איר נישט רעדן, פרעג איר נישט טויזנט מאל: "פארוואס רעדסטו נישט?" אזוי וועט זי זיך צוביסליך עפענען.

איך האב שוין געזען אסאך פעלער ווי פראבלעמען ביי קינדער זענען פארשווינדן געווארן ווען מען האט נישט געמאכט קיין עסק פון דעם. מיר האבן אין אונזער מוסד א קינד וואס עפנט נישט די מויל שוין פון אנהויב יאר, די לערערינס פרעגן מיר כסדר: "וואס טוט מען מיט די מיידל וואס עפנט נישט די מויל, זי זאגט ממש נישט ארויס א ווארט פון מויל?" איך בין זיי מחזק זיי זאלן נישט מאכן קיין עסק פון דעם, זיך נישט פארלייגן אויפ'ן קינד אז זי זאל דוקא יא רעדן. איך אליינס בין געווען אין סקול ביי די כיתה, איך האב פרובירט מיט חכמה איר צו פרעגן פראגעס, אבער די מיידל בלייבט שטיל, איך האב אזוי ארום געדריידט אז עס זאל זיך נישט אנזען ווי זי ענטפערט נישט.

יעצט שרייבט מיר איינע פון די מאמעס, זי קען זיך נישט גענוג אפוואונדערן פון די סבלנות פון די טיטשערס, זי דערציילט אינעם בריוו אז איר טאכטער שמועסט שוין איבער א שעה מיטן קינד אויפן טעלעפאן, אויך איז איר טאכטער אריבערגעגאנגען צו די מיידל'ס שטוב און זיי רעדן און לאכן כאילו לא הי'; דאס איז נאר די סבלנות פון די איבערגעגעבענע לערערינס פון בית פיגא וואס ארבעטן מיט אזעלכע מסירות נפש. אין קלאס רעדט זי נאכנישט, אבער נאך אביסל וועט זי שוין רעדן.

שטארק זיך, און מיט אסאך תפילה און סבלנות וועסטו זען גרויסע ישועות.