בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#257 - רעד צום קינד פון די הייליגקייט פון פיאות
קינדער, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, סבלנות, סיפורי צדיקים, בארד און פאות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויצא, ו' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע דיין זון נרו יאיר וכו'; ווערט נישט פארלוירן, עס מאכט זיך ביי קינדער אז זיי שפילן זיך מיט א שערל און שניידן אראפ אביסל פיאות, און אז דער מלמד האט אים שוין געגעבן אפאר פעטשלעך - זאלסטו נוצן די געווער, די מויל; רעד צו אים פון די הייליגקייט פון פיאות, ווי דער אייבערשטער האט ליב די פיאות, און אויב מען שניידט די פיאות - שניידט מען אפ די שכל.


חינוך הילדים איז א שווערע ארבעט, אבער עס לוינט זיך; מיט אסאך סבלנות און תפילה - איז מען זוכה צו שניידן שיינע פירות.


שטארק זיך מיט תפילה והתבודדות. אויך זאלסטו לאזן אפאר טרערן פאר די קינדער; זיי זאלן זיין ערליך, זיי זאלן אויסוואקסן צדיקים.


מען האט געפרעגט דעם הייליגן חתם סופר זכותו יגן עלינו ווי אזוי האט ער זוכה געווען צו אזעלעכע גוטע קינדער, האט דער הייליגער חתם סופר זכותו יגן עלינו געענטפערט: "יעדע נאכט בשעת איך האב געזאגט תיקון חצות האב איך אנגעפילט א כוס מיט טרערן, איך האב געבעטן פאר גוטע קינדער"; דאס איז דער וועג ווי אזוי מען איז זוכה צו ערליכע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#256 - אז די עלטערן זענען פרייליך, איז גוט פאר די קינדער
קינדער, שמחה, חינוך הילדים, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עלטערן כאפן נישט און לייגן נישט צו קאפ אז ווי אזוי זיי פירן זיך - אזוי גייען די קינדער זיך פירן; אז די עלטערן זענען פרייליך - דעמאלט איז גוט פאר די קינדער, און אז די עלטערן וויינען און רעדן זיך שטענדיג אפ - וועלן די קינדער אויך זיין אזוי. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה פ, א): "כְּאִמָּה בִּתָּהּ", אזוי ווי די מאמע פירט זיך - אזוי פירן זיך די טעכטער; אז די מאמע איז א פרייליכע - וועלן די קינדער אויך זיין פרייליכע.


דאס איז נוגע אויף אייער פראגע וכו'; פון איין זייט איז טאקע זייער וויכטיג די מוסדות וואס איר האט פאר אייערע קינדער דא, אבער אויב איר זענט נישט פרייליך דא - איז שוין ענדערש יא צוריקגיין וכו'. ווייל דאס וויכטיגסטע זאך פאר קינדער איז א פרייליכע מאמע; אז די מאמע איז פרייליך און צופרידן - איז גוט פאר די קינדער, און אז נישט - איז נישט גוט.


אויב קענט איר באווייזן צו זיין פרייליך דא - איז גוט, און אז איר זענט נישט פרייליך - איז ענדערש איר זאלט צוריקגיין און דארט אויפבויען א שיינע שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#255 - זאגן נעמען פון צדיקים, וועט דאס קינד זיין געזונט און שטארק
פחדים, קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, סגולות, רפואה, שמות הצדיקים, דאקטורים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זארג נישט, די דאקטורים דערשרעקן יעדן איינעם; לעצטנס איז געווארן אז זיי זאגן פאר כמעט יעדן איינעם אז מען גייט האבן חס ושלום א נישט געזונט קינד, און ביים סוף איז אלעס פיין.


זאג דיין ווייב זי זאל נישט מורא האבן און זיך נישט זארגן, זי זאל דאנקען דעם אייבערשטן אז זי האלט שוין דא, און בעטן אז אלעס זאל אריבערגיין גוט.


זאג דיין ווייב זי זאל זאגן שמות הצדיקים, קויף איר א ספר שמות הצדיקים. מוהרא"ש זאגט פאר פרויען וואס ווארטן אז זיי זאלן זאגן אין די חדשים "שמות הצדיקים" - נעמען פון צדיקים, און בעטן דעם אייבערשטן אז בזכות די הייליגע צדיקים זאל מען האבן גרינג דאס קינד. ווייל דער רבי זאגט (ספר המדות אות צדיק חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכ'ן דערמאנען די נעמען פון צדיקים - קען מען טוישן די טבע.


זאל דיין ווייב זאגן די נעמען פון צדיקים וואס איר געדענקט אויסנווייניג, צום ביישפיל: אברהם אבינו, יצחק אבינו, יעקב אבינו, משה רבינו, אהרן הכהן, יוסף הצדיק, דוד המלך, שלמה המלך, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב, מוהרא"ש מברסלב וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט, און נאכדעם זאל זי זאגן די תפילה:


"יְהִי רָצוֹן מִלְּפָנֶיךָ אָבִי שֶׁבַּשָׁמַיִם, אִין דִי זְכוּת וָואס אִיךְ הָאבּ דֶערְמַאנְט דִי נֶעמֶען פוּן דִי צַדִּיקִים, בִּזְכוּת זֵייעֶר תּוֹרָה, זֵייעֶרֶע מַעֲשִׂים טוֹבִים אוּן זֵייעֶר מְסִירַת נֶפֶשׁ, וִוי זֵיי הָאבְּן זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען פַאר דַיינֶעט וֶועגְן, זָאלְסְטוּ מִיר הֶעלְפְן אִיךְ זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְגֶערְהֵייט אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים; אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין אַרִיבֶּער צוּ גֵיין דִי אַלֶע טֶעג וָואס אִיךְ וַוארְט גְרִינְגֶערְהֵייט. נֶעם אַוֶועק פוּן מִיר אַלֶע מִינֵי עַיִן הָרַע'ס אַז קֵיינֶער זָאל מִיךְ נִישְׁט קֶענֶען שֶׁעדִיגְן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הִיט מִיךְ אוּן הִיט דָאס קִינְד, דִי דָאקְטוֹרִים שְׁרֶעקְן מִיךְ אָן אַז עֶפֶּעס טוֹיג נִישְׁט אוּן דָאס מַאכְט מִיר אַזֶעלְכֶע פְּחָדִים אַז אִיךְ הַאלְט דָאס מַמָּשׁ נִישְׁט אוֹיס, גֶעבּ מִיר אַ גֶעזוּנְט קִינְד, אַ לִיכְטִיג קִינְד, אַ הֵיילִיג קִינְד. רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק מַיין גַאנְצֶע לֶעבְּן, אִיך זָאל אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ, יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#254 - זיך נישט באשולדיגן, אלעס איז אנגעשריבן פון אויבן
קינדער, אמונה, רפואה, שולד געפילן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויצא, ד' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


שטארקט זיך מיט אמונה; ווי מער מען נעמט אריין אמונה - איז מען מער פרייליך.


מען טאר זיך נישט באשולדיגן; אלעס וואס האט פאסירט מיט אייך און מיט די קינדער ביז אהער - אלעס איז אנגעשריבן, דאס האט נישט מיט אייך. איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך נישט באשולדיגן, נעמט אריין אמונה, חזר'ט די ווערטער: "אלעס איז דער אייבערשטער און דער אייבערשטער איז אלעס, נישטא גארנישט אויסער דער הייליגער באשעפער; דומם, צומח, חי און מדבר, אלעס איז ער".


ביז דערווייל זאלט איר ווייטער נעמען די מעדעצין, און דער אייבערשטער זאל אייך שיקן א רפואה שלימה.


איך בעט פאר אייך איר זאלט האבן א בן זכר.

#253 - טרייבט ארויס אלע נעגאטיווע מחשבות
פחדים, קינדער, חיזוק פאר פרויען, רפואה, יבנאל, תהלים, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויצא, ד' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


מרת ... תחי', יבנאל


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זארגט נישט, איר וועט האבן א שיינע שטוב מיט קינדער, טרייבט ארויס אלע נעגעטיווע מחשבות. דאס איז א וועג פונעם יצר הרע צו דערשרעקן יונגע ווייבלעך אז זיי גייען נישט האבן קיין קינדער; אלע יונגע ווייבלעך האבן די זעלבע מחשבות, זיי פייניגן זיך אומזיסט. איך בעט אייך זייער, טרייבט ארויס די סארט מחשבות; איך זאג אייך איר וועט האבן א שיינע שטוב מיט קינדער.


זאגט דעם יום תהילים יעדן טאג, אזוי וועט איר ענדיגן יעדע וואך ספר תהילים, און יעדע מאל איר מאכט א סיום אויף תהילים שרייבט אריין ביים סוף ספר תהילים. ובנוגע אז ביז אהער האט איר נישט געהאלטן חשבון וכו'; קוקט נישט וואס איז געווען ביז אהער, הויבט אן פון יעצט א פרישע חשבון.


גייט ארויף צום ציון פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, בעטס דארט אלע אייערע בקשות. דארט איז א פלאץ וואס איז מסוגל פאר תשובה, דארט קען מען זיך גוט אויסגיסן דאס הארץ צום אייבערשטן, אויך בעט איך אייך, זייט מיך דארט מזכיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#252 - ווי מער מען בעט, אלץ מער נחת זעט מען
קינדער, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, שטעטל, נחת, מורה דרך, הלכה, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בנוגע אייער זון נרו יאיר, ער איז זייער וואויל און זייער טייער, ער פירט זיך מיט יראת שמים, ער לערנט פלייסיג, איך בין אים זייער מקרב.


בנוגע וכו'; אויב מאכט זיך אסאך שאלות וכו' - מאכט מען נאר די ערשטע און די לעצטע טאג.


בנוגע וכו'; וואו מען וואוינט איז גוט, עס איז גוט אין שטאט, עס איז גוט אין שטעטל; דער עיקר דארף מען קוקן וואו קענען די קינדער באקומען א גוטע חינוך, און וואו קען דער מאן האבן גוטע חברים, אן ערליכער רב, אן ערליכער דיין; נאר אויף דעם דארף מען קוקן.


עלטערן דארפן בעטן און בעטן אן אויפהער פאר אלע קינדער און קומענדיגע דורות, זיי זאלן זיין ערליך; ווי מער מען בעט - אלץ מער נחת זעט מען.

#251 - זיי זיך מקבל צו ליינען קריאת שמע שעל המטה
פחדים, קינדער, תפילה והתבודדות, צניעות, שלאפן, קבלה טובה, יונגע יארן, קריאת שמע, יום הולדת

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נח, א' דראש חודש חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שטארק זיך מיט דיין עבודת השם, מיט תורה ותפילה. גיי אן מיט א שטארקייט מיט דיינע שיעורים, חומש, משניות, גמרא וכו', אויך זאלסטו זיך שטארקן מיט תפילה והתבודדות.


וואויל איז דיר אז דו גייסט יעדן טאג אין פעלד זיך אויסרעדן דיין הארץ צום אייבערשטן, ביסט טאקע א יונג קינד פון אכט יאר, אבער דיין התנהגות איז אזוי ווי א דערוואקסענער, דו פירסט זיך אזוי ווי א גרויסער צדיק. גיי ווייטער התבודדות, האב נישט מורא צו גיין צווישן די ביימער און גראז רעדן צום אייבערשטן.


אזוי האט דער רבי זכותו יגן עלינו געטון, ער פלעגט זיך באהאלטן און וויינען צום אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אים און אים מאכן פאר א צדיק.


דו פרעגסט וואס דו זאלסט זיך מקבל זיין לכבוד דיין יום הולדת, דו ווערסט יעצט ניין יאר; זיי זיך מקבל צו ליינען קריאת שמע שעל המטה, איידער דו גייסט שלאפן זאלסטו ליינען קריאת שמע. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ה.): "כָּל הַקּוֹרֵא קְרִיאַת שְׁמַע עַל מִטָּתוֹ, מַזִיקִין בְּדֵילִין הֵימֶנּוּ", דער וואס ליינט קריאת שמע שעל המטה אנטלויפן פון אים אלע קליפות ומזיקין, ער איז אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס.


אויך זאלסטו זיך מתבודד זיין פאר איין מינוט. איידער דו שלאפסט איין זאג פארן אייבערשטן: "מארגן גיי איך זיין א צדיק", און בעט אים ער זאל דיר פארגעבן אויף וואס איז געווען.


אז דו ווערסט שוין ניין יאר ווערסטו שוין א גרויס קינד, זאלסטו זיך שוין מער נישט שפילן מיט מיידלעך פון דיין יארגאנג, פון דיין משפחה אדער שכנים, ווייל דו ווערסט שוין נאך אביסל א בר מצוה בחור, זאלסטו זיך שפילן מיט קינדער אינגלעך. אויך נישט מיט דיינע מומעס; קענסט באגרוסן דיינע מומעס אבער נישט שפילן מיט זיי.


נאכאמאל וויל איך דיר מחזק זיין זאלסט זיך ווייטער פירן מיט די הייליגע הנהגה פון גיין התבודדות יעדן טאג. גיי אונטער דיין שטוב, צווישן די ביימער און גראז און שמועס אויס דיין הארץ מיט'ן אייבערשטן, דערצייל אים אלעס, דערצייל אים אלע דיינע מחשבות, מעשים און דיבורים - וועסטו אויסוואקסן א גרויסער צדיק.


אויך בעט פאר מיר, יואל בן רייצא רעכיל.


זאלסט מצליח זיין און וואקסן א צדיק.

#250 - געבליבן מיט די הייליגע בארד און פיאות
קינדער, תפילה והתבודדות, הפצה, הדפסה, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה, מלחמה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


וואס גייט פאר מיט דיר? פארוואס ביסטו אזוי פארוואלוועלט? וואס ביסטו אזוי צעבראכן? דו ווייסט נישט אז דו ביסט עוסק אין די הייליגסטע זאך? דו ברענגסט אידן צום אייבערשטן, אזויפיל אידן האבן חיזוק אנצוגיין אין טאג טעגליכן לעבן צוליב דיר.


איך בעט דיר מיין טייערער ברודער, מיין הארציגער חבר, לאז אפ די עצבות ומרה שחורה; הויב אן זינגען און טאנצן "אשרינו מה טוב חלקינו אשר בנחל שם גורלינו", און שטארק זיך, און גיי ווייטער אן ביתר שאת וביתר עוז מחזק זיין אידישע קינדער מיט די שיינע ספרים, די ליכטיגע בריוו.


דא האסטו א מעשה פאר די קינדער עצתו אמונה, א מורא'דיגע מעשה וואס מוהרא"ש האט דערציילט פון רבי יצחק ברייטער זכרונו לברכה, פון גדולי אנשי שלומינו פון פולין, ווי ער האט געבעטן דעם אייבערשטן ער זאל בלייבן מיט די בארד און פיאות, מען זאל אים דאס נישט אפשערן.


בעט דעם מעלער ער זאל מאלן א בילד פון לאגער מיט די שטעכעדיגע דראט, און א שורה אויסגע'שורה'טע אידן מיט די געשטרייפטע בגדים מיט די געלע לאטעס, מיט די הענט אין די הייעך. א האלבע שורה זענען אפגעשוירן בארד און פיאות, און פון אינמיטן די שורה און ווייטער מיט בארד און פיאות, און ווי א נאצי ימח שמו האלט א גרויסער שערל און פרבירט דאס צו פאררעכטן.


ביי די צווייטע וועלט מלחמה האבן די נאציס ימח שמם גענומען אלע אידן, זיי אריינגעלייגט אין א פארמאכטע לאגער ארומגענומען מיט שטעכעדיגע דראטן, מען האט נישט געקענט ארויסלויפן פון דארט. זיי האבן אנגעטון אלע אידן מיט פארשעמטע קליידער, אזוי ווי מען טוט אן ארעסטאנטן אין תפיסה, אלע אידן האבן געדארפט האבן א געלע שמאטע מיט א מגן דוד, אויך האבן זיי אפגעשוירן אלע אידן די הייליגע בארד און די הייליגע פיאות.


עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד א גרויסער ערליכער איד מיט'ן נאמען רבי יצחק ברייטער זכרונו לברכה, מען האט אים געכאפט און גענומען אין די ווארשע לאגער, דארט האט מען יעדן אויסגע'שורה'ט און געזאגט אז מען גייט יעצט יעדן איינעם אפשערן די הייליגע בארד און די הייליגע פיאות. רבי יצחק האט געוויסט פון תפילה, ער האט געוויסט אז וואס מען בעט דעם אייבערשטן באקומט מען, האט ער אנגעהויבן זאגן: "הייליגער באשעפער, ראטעווע מיך מען זאל מיך נישט אפשערן די בארד און פיאות"; ער האט דאס איבערגעזאגט הונדערטער מאל.


דער נאצי ימח שמו קומט נענטער און נענטער, ער שניידט אפ פון די הייליגע אידן די הייליגע בארד און די הייליגע פיאות, און דער רבי יצחק הערט נישט אויף צו זאגן פאר'ן אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, ראטעווע מיך, מען זאל מיך נישט אפשערן מיין הייליגע בארד און הייליגע פיאות"; ער קומט שוין נענטער, ער שטייט שוין ביי רבי יצחק און... ב ו ו ו ם...! די שערל האט זיך צעבראכן.


דער עס עס ימח שמו ווערט גערעגט, ער הויבט אן שרייען, ער ווערט אין כעס, ער פרובירט צו פאררעכטן די שערל, אבער עס גייט נישט, רבי יצחק איז געבליבן מיט זיינע הייליגע פיאות און הייליגע בארד.


טייערע קינדער, וואס מיר ווילן און וואס מיר דארפן - גייען מיר בעטן דעם אייבערשטן, אפילו עס זעט אויס ווי דאס גייט מען נישט קענען באקומען.


לאמיר זינגען אינאיינעם: "א תפילה, א תפילה - אויף דיין אייגן שפראך, מיט תפילה מיט תפילה - באקומט מען יעדע זאך, מיט תפילה מיט תפילה - וועסטו ניסים זען, מיט תפילה מיט תפילה - ישועות וועט געשען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#249 - עס לוינט זיך אוועקצוגעבן די מאדעס, כדי צו האבן ערליכע דורות
קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, צניעות, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, סגולות, נחת, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ח מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די פראגעס מאכן מיך שוואך; וואס זאל איך דיר ענטפערן? נישטא קיין הלכות אויף צניעות, גיין אנגעטון איידל איז א געפיל זאך, און אז דיין ווייב וויל נאכמאכן די גוים, זיך מאכן נאך א לאך אין אויער פאר נאך אן אויערינגל - זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן עס זאל אריינגיין אין איר א רוח טהרה; נאר תפילה וועט דיר העלפן.


דיין ווייב איז באמת זייער א וואוילע טייערע פרוי; די פאר מאל וואס דו ביסט געקומען רעדן צו מיר מיט איר האב איך איינערקענט אז זי איז זייער וואויל. מעגסט איר זאגן אז דו ווילסט נישט, און זיי איר מחזק, אז מען גייט אנגעטון איידל - האט מען ערליכע קינדער, און אז מען גייט אנגעטון ווי א אידישע טאכטער גייט - וועלן די קינדער בלייבן אידן; עס לוינט זיך אוועק צו געבן די זאכן - צו האבן ערליכע דורות.


זיי איר מחזק, ווייז איר ווי שרעקעדיג די וועלט איז. קינדער לויפן אוועק, קינדער מישן זיך אויס מיט אומות העולם רחמנא לצלן, און אז מען פירט זיך איידל - זאגט דער רבי (ספר המדות אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים".


קענסט איר זאגן וואס דיין רצון איז, און זאלסט איר מחזק זיין. און אז זי וועט דאס סיי ווי מאכן - זאלסטו איר נישט טשעפען, נאר בעט דעם אייבערשטן אז דו, דיין ווייב און די קינדער - זאלן האבן א געפיל צו צניעות, און מיט סבלנות און תפילה וועט זי זיך ציען צו רעכטס און וועלן גיין אנגעטון אזוי ווי א בת ישראל.


ווער נישט פארלוירן, איך האב שוין געזען אסאך מעשיות ביי אנשי שלומינו וואס זיי האבן מיט תפילה והתבודדות גע'פועל'ט ניסים ונפלאות. דו בעט דעם אייבערשטן:


"רבונו של עולם, העלף מיר און מיין ווייב מיר זאלן זיין ערליך און אפגעהיטן פון חוקות העכו"ם, מיר זאלן ליב האבן די אידישע וועג, מיר זאלן ליב האבן צניעות. הייליגער באשעפער, איך דאנק דיר פאר מיין ווייב און קינדער, דו טוסט מיט מיר אזויפיל ניסים ביז אהער, העלף מיר אז מיין ווייב זאל וועלן גיין אנגעטון איידל, זי זאל נישט וועלן נאכמאכן די נייע מאדעס, איך בעט דיר, אנא ה' הושיעה נא, העלף מיר און מיין ווייב מיר זאלן וועלן טון נאר דיין ווילן און זוכה זיין צו ערליכע קינדער און אייניקלעך".


אז זי פרעגט דיר וואס איך זאג - קענסטו איר ווייזן דעם בריוו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#248 - רייס נישט אראפ דיין ווייב'ס איידלקייט און צניעות
קינדער, צניעות, בחור, שידוכים, שלום בית, צדקה, חסידות ברסלב, בזיונות, מסורה, אידישע שטוב, התנגדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, ערב ראש חודש כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אן ערליכע ווייב, אן איידעלע ווייב - איז מער ווערד פון אלעס אויף דער וועלט. קען זיין דו ביסט יונג, עס רייצט דיך וכו' וכו', אבער איך זאג דיר עס איז נישטא עפעס בעסערס פון איידל, באשיידן און צניעות'דיג.


איך בעט דיר, רייס נישט אראפ דיין ווייב'ס איידלקייט, ברענג איר נישט אריין נייע דערהערן פון די וועלט; עס וועט אריבערגיין די פאר יונגע היציגע יארן און דו וועסט אזוי חרטה האבן... איך זאג דיר, איך ווייס וואס איך רעד. איך האב אינגעלייט וואס וויינען צו מיר אז זייער ווייב גייט לינקס און זיי קענען גארנישט טון, ווען זיי אליינס האבן אין די עבר אראפגעריסן און חוזק געמאכט פון די איידעלע וועג.


אוי וויי, ווי שרעקעדיג די וועלט איז, אוי ווי ביטער עס ווערט ווען די ווייב ווערט אויס תמימות'דיג, זי וויל נישט נאכגיין די וועג פון צדיקים; עס ווערט אויס שטוב, עס ווערט אויס מאמע פאר די קינדער, אויס מיט אלעס.


מען קען פלאצן ווען בחורים ענטפערן מיר, זיי דארפן א ווייב וואס איז נישט פארפרומט. איך רעד שידוכים פאר בחורים און זיי ווייסן נישט גארנישט פון לעבן, זיי האבן די יונגע רייץ, און דעריבער זאגן זיי אפ שידוכים.


איך בעט זיך ביי זיי, האט שכל, נעם א וואוילע איידעלע ווייב, נעם א באשיידענע ווייב, נעם א ריינע תמימות'דיגע ווייב, עס איז אזוי גוט אן ערליכע פרוי; זי וועט מחנך זיין דיינע קינדער, זי וועט ליינען קריאת שמע מיט זיי, זי וועט זיי וואשן נעגל וואסער; וואס האסטו מורא - אז זי וועט נישט וועלן נעמען א טעלעפאן וואס איז נישט כשר אין האנט? נאר דו וועסט דאך מרוויח זיין פון דעם, אבער די יונגע בחורים מיט די רייץ ווילן מיך נישט אויסהערן.


דיר בעט איך, האב רחמנות אויף דיין לעבן, מאך נישט אוועק צניעות, רייס נישט אראפ דיין ווייב. אז זי פרעגט דיר אויף א קלייד אויב עס איז גוט, אז זי זאגט דיר 'מיין מאמע זאגט מיר איך זאל נישט גיין מיט דעם' - לאך זיך נישט אויס און מאך א געשפעט, זאג איר: "פאלג דיין מאמע, גיי נישט מיט דעם, אזוי וועלן אונזערע קינדער אונז אויסהערן"; זאג איר: "וואס וועט זיין, אונזערע קינדער וועלן זיך אויסלאכן פון אונז, זיי וועלן מער נאכגיין די לינקע גאס".


אוי וויי, אוי ווי שרעקעדיג די וועלט איז; פארוואס זאלסטו זיך אליינס ברענגען די גיהנום? מאך נישט די טעותים ווייל שפעטער איז ביטער שווער.


בעט דיין ווייב זאל דיר דערציילן וואס מען האט נעכטן גערעדט ביים שיעור, מען האט געדערט אזעלכע וויכטיגע זאכן. מען קען זיצן אין גן עדן, מען קען שפירן אלע שי עולמות - ביז דער שלאנג קומט אן, ער הויבט אן רעדן קעגן וכו', ער פאר'סמ'ט מיט קשיות, מיט ליצנות.


נעכטן בין איך געגאנגען נאך געלט אין די שול'ן. איך בעט דעם אייבערשטן שוין א לאנגע צייט אז איך וויל גיין נאך געלט, איך וויל זוכה זיין צו מתקן זיין מיין נשמה, מוהרא"ש שרייבט אז גיין נאך געלט לויטערט אויס די נשמה. ברוך ה' איך האב געהאט די מעגליכקייט צו גיין אין שול'ן מיט א חתן וואס האט חתונה אין אפאר וואכן און האט נישט קיין געלט, וואס זאל איך דיר זאגן? איך האב געשפירט ווי עס פאלט שטיקער פון מיר, איך האב געשפירט א זיכוך, נאך יעדע שול האב איך געשפירט ווי איך ווער ניי געבוירן. איין פראבלעם האב איך געהאט, דער חתן האט געוואלט מאכן ווי מער געלט, און איך האב זיך מער געפריידט יעדע מענטש וואס האט נישט געגעבן, אזוי איז געווען די תיקון שטערקער.


גיי דו אויך נאך געלט, לכל הפחות איין מאל א וואך. אויב דו האסט נישט קיין צוועק - קען איך דיר געבן א חלק פון די קהילה, א פינטעלע פון די מוסד - וואס דאס זאל זיין דיין פראיעקט וכו'.


היינט ערב ראש חודש זאגט מען יום כיפור קטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#247 - דוד באזיגט גלית
קינדער, הפצה, הדפסה, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וירא, י"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט פון מזכה זיין את הרבים מיט די וועכנטליכע קונטרסים. מענטשן זענען זיך זייער מחי'; יעדן טאג קומען מיר מענטשן זאגן ווי די בריוו דערקוויקט זייער הארץ, עס פילט אן מיט יראת שמים, עס איז זיי מחזק צו זיין אן ערליכע איד.


דא האסטו א מעשה פאר די קינדער עצתו אמונה, די מעשה ווי דער קליינער בחור'ל דוד האט נישט מורא פונעם גרויסן באשעפעניש גלית, ער לויפט אים אנטקעגן מיט די אמונה.


בעט דעם מעלער זאל מאלן א גרויסער שרעקעדיגער מענטש מיט זעקס פינגער אויף יעדע האנט, מיט גרויסע כלי זיין, און אנטקעגן אים שטייט א בחור'ל מיט פיר שטיינער אין די לינקע האנט, אין איין שטיין מיט די צוויי פינגער פונעם רעכטן האנט, גרייט צו ווארפן. מאך דעם בחור מיט א שמייכל און דעם פארשוין מיט א פנים פון כעס.


מעשה:


אלע אידן וויינען, אלע באהאלטן זיך אין די הייזער מיט פארמאכטע פענסטער; 'וואס גייט דא זיין?' עס איז א פחד א שרעק, די פלשתים די אראבער וואס טשעפען אלע יארן די אידן - האבן א נייעם פלאן, זיי ווילן מאכן א פארמעסט. קינדער איר ווייסט וואס מיינט 'א פארמעסט'? מען נעמט צוויי מענטשן איינער אנטקעגן דעם צווייטן, די צוויי פארטרעטן אנדערע, זיי מאכן א מלחמה און ווער עס פארלירט מיינט אז אלע האבן פארלוירן.


די אראבער זאגן: "מיר וועלן ארויסשטעלן א גיבור און די אידן זאלן אויך ארויסשטעלן א גיבור, די צוויי זאלן זיך קריגן און אויב דער פלשתי וועט געווינען וועלן די אידן זיין אונטערדרוקט אונטער די אראבער און אויב דער איד וועט געווינען וועלן מיר זיין ענקערע קנעכט".


אומר ועושה, די אראבער האבן געטראפן א מין באשעפעניש, מען קען אים נישט אנרופן מענטש ווייל ער האט אויסגעזען אזוי שרעקעדיג, ער האט אויסגעזען מער ווי א פארציקנדע חיה ווי א מענטש, ער האט געהייסן "גלית", ער האט געהאט אויף יעדע האנט זעקס פינגער און ער איז געווען הויך טאפלט פון א ריז, צוועלף פיס. ער איז געווען אן אפיקורס, ער האט זיך ארויסגעשטעלט אויף א הויכע בארג און געשריגן צו די אידן, ער האט געלאכט פון די אידן און פונעם אייבערשטן.


אלע אידן האבן זיך באהאלטן, אויך דער קעניג "שאול המלך" איז באהאלטן. אלע וויינען, מען ציטערט, מען האט מורא פון דעם שרעקעדיגן באשעפעניש גלית.


איין קליין אינגל - מיט'ן נאמען "דוד" - זאגט פאר'ן אידישן קעניג: "אדוני המלך, דער קעניג זאל מיר געבן רשות, איך וועל גיין הרג'נען דעם פלשתי". דער קעניג וואונדערט זיך: "וואס? דו קליינער אינגל, דו קענסט זיך שלאגן מיט די ריזיגע חי?!" דוד זאגט: "אדוני המלך, איך גיי בעטן דעם אייבערשטן און דער אייבערשטער גייט מיר העלפן; דער אייבערשטער קען אלעס טון, ביי אים איז נישט קיין אונטערשייד"; דער קעניג געבט רשות.


דוד שפרינג ארויף אויפ'ן בארג, ער נעמט פינף שטיינער, די פינף שטיינער איז געווען די פינף ווערטער וואס מיר אידן זאגן יעדן טאג: "שמע ישראל ה' אלוקינו ה' אחד". איין שטיין איז "שמע ישראל", די צווייטע שטיין "ה'", די דריטע שטיין "אלוקינו", פערטער שטיין "ה'" און די פיפטע שטיין "אחד". ער זינגט צו זיך: "הערט אויס אלע אידן, דער אייבערשטער אונזער גאט, דער אייבערשטער איז איינער אליינס, נישטא גארנישט אויסער אים".


דער פארציקנדער חי' ווערט פארשעמט, ער שרייט: "ו ו א א ס ס??? איך בין א הונט??? וואס דו קומסט צו מיר מיט קליינע שטיינדלעך?!" א הונט ווען מען וויל עס פארטרייבן - ווארפט מען קליינע שטיינער; "איך בין דער גרויסער גיבור, דער שטערקסטער אראבער! מיט די גרעסטע מעסער! און די גרעסטע גאן!!!"


דוד המלך האט נישט מורא, ער האט אמונה, ער ווייסט 'אלעס איז דער אייבערשטער, נישטא פון וואס מורא האבן'; ער הויבט אן שרייען: "שמע ישראל...!" און נעמט א שטיין און שיסט עס אריין אינעם קאפ פונעם פלשתי, דער ריזיגער פלשתי פאלט אראפ, ער חלש'ט! און דוד לויפט צו צו אים, ער כאפט זיין מעסער און שניידט אפ זיין קאפ.


אלע אראבער אנטלויפן, און די אידן האבן געווינען די מלחמה.


ווי אזוי האבן מיר געוואונען די מלחמה? מיט אמונה! מיט שמע ישראל!


טייערע קינדער, האט נישט מורא פון קיינעם, ווער עס האט א שטארקע אמונה - קען אים קיינער גארנישט טון, ווייל מיט אמונה קען מען יעדן איינעם באזיגן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#246 - אנטון א טיכל נאך די חתונה, און זוכה זיין צו קינדער צדיקים
קינדער, צניעות, סגולות, תהלים, סיפורי צדיקים, כלה, טיכל

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


הכלה ... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער אז איר זאגט תהילים און איר האט שוין געזאגט הונדערט מאל גאנץ ספר תהילים. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן צב) תהילים איז אזוי ווי א וואקער; ווען איינער קען נישט גיין חס ושלום, אדער מען איז עלטער און מען וויל נישט פאלן - כאפט מען זיך אן אין א וואקער, אויף א משענת; אזוי איז תהילים, אז מען זאגט תהילים פאלט מען נישט.


וואויל איז אייך כלה אז איר גייט אנטון א טיכל נאך די חתונה. די צדיקת אדל, דעם בעל שם טוב'ס טאכטער - איז געגאנגען מיט א טיכל. דער הייליגער רבי'ס מאמע, די צדיקת פיגא עליה השלום איז געגאנגען א טיכל. דער רבי'ס ווייב, די צדיקת סאשיא עליה השלום איז געגאנגען מיט א טיכל. אויך מוהרא"ש'ס מאמע, מלכה עליה השלום - איז געגאנגען מיט א טיכל; זיי האבן אלע זוכה געווען צו קינדער צדיקים.


איך וואונטש אייך א ברכה, דער אייבערשטער זאל אייך געבן ערליכע קינדער. מוהרא"ש דערציילט, ווען דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו איז געווען אויפ'ן וועג קיין ארץ ישראל איז ער געווען אין איסטאנבול אויף פסח, האט דער הייליגער בעל שם טוב געזאגט, ער האט געזען דארט אינגעלייט מיט זייער הייליגע נשמות, זיי האבן געהאט נשמות פון תנאים; אלס צוליב די צניעות פון זייערע מאמעס, די פרויען דארט זענען געווען זייער איידל; זעט מען וואס מען איז זוכה ווען מען גייט אנגעטון איידל.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#245 - א פראגראם פאר קינדער, דארף געטון ווערן ריכטיג
קינדער, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, לאנדאן


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר אז מען האט געטראפן א פלאץ פאר א שול.


בנוגע די פראגראם וואס דו ווילסט מאכן; געב אכטונג ווי אזוי דו מאכסט דאס, ווייל ווען מען מאכט א פראגראם מיט קינדער - דארף מען זייער אכטונג געבן עס זאל זיין ריכטיג, ווייל אויב איז דאס נישט ריכטיג - איז שוין ענדערש נישט צו מאכן דעם פראגראם.


געב די פראגעס פאר מלמדים, זיי זאלן דאס דורכקוקן איידער דו מאכסט אזא פראגראם; נאר אז דאס וועט זיין ריכטיג - וועל איך דאס לאזן ביי אונז אין תלמוד תורה.


אסאך שאלות זענען צו דער זאך און אפאר שאלות זענען נישט עפעס אזוי, צום ביישפיל, איינע פון די פראגעס פרעגסטו דעם קינד: "וויפיל שעה האסטו אויסגעהערט די האטליין?" און פאר יעדע האלבע שעה באקומט ער א פוינט; איך מיין אז די פראגע איז נישט ריכטיג, ווייל די ציל איז דאך נישט אז אונזערע קינדער זאלן זיצן מיט'ן טעלעפאן שעות. אזוי אויך די פראגע, אויב די קינדער האבן דורכגעלערנט די בלעטל בעיון רב - איז נישט ריכטיג, ענדערש פרעג די קינדער: "האסט געהיטן דיינע אויגן?" פרעג אים: "האסט זיך געפירט מיט דרך ארץ אין כתה?"


איך וויל דיר נישט מאכן חלישת הדעת, אבער ווען עס קומט צו מאכן א פראגראם פאר קינדער - וועל איך דאס נאר לאזן אויב דאס איז אויסגעהאלטן; עס דארף זיין מיט שכל מיט א 'ש', נישט סכל מיט א 'ס'.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#244 - מיט וואוילע טאטע און מאמע, ווערן די קינדער נאר בעסער
קינדער, שידוכים, דירה, זיווג שני

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בנוגע אז איר ווילט וויסן אינפארמעישן אויף האברך ... נרו יאיר; ער איז א גוטער מענטש, ממש כליל המעלות, איך בין זייער זייער איבערגענומען פון אים. יעדע מאל איך רעד מיט אים ווער איך פריש איבערגענומען פון אים, ער איז א שטיק איידלקייט, א שטיק ערליכקייט, א שטיק גוטע מידות; איך זאג אייך דעם אמת, עס איז נישטא צופיל מענטשן זיינ'ס גלייכן.


בנוגע אייער פראגע וואס וועט זיין מיט אייערע קינדער און זיינע קינדער? איר זארגט זיך פאר אייערע קינדער, אויב זיי וועלן האבן א ירידה דורך זיינע קינדער וכו' וכו'; מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועט עס נישט שאטן, אלע וועלן נאר שטייגן. א שטוב וואס איז דא דארט א וואוילער טאטע און א וואוילע מאמע - ווערן די קינדער נאר מערער און בעסער, ווידעראום א שטוב וואס איז ליידיג, עס איז נאר דא א טאטע אדער מאמע, ווי גוט די קינדער זענען - קענען זיי זיין נאך מער, און זיכער אין געזונט; אינו דומה קינדער וואס וואקסן אויף אין א געזונטע שטוב מיט א טאטע מאמע וואס לעבן מיט ליבשאפט - ווי קינדער וואס וואקסן אויף אליינס.


בנוגע זיך אריבערציען אין אן אנדערע שטאט וכו'; דאס ווייס איך נישט, איך קען אייך נישט ענטפערן; דאס דארפט איר פרעגן אייער רב.


כל טוב.

#243 - זאגן מיט סבלנות נאכאמאל און נאכאמאל פאר די קינדער
קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, תהלים, סבלנות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ"א מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די איינציגסטע וועג מצליח צו זיין מיט קינדער - איז זאגן נאכאמאל און נאכאמאל, נישט מיד ווערן פון זאגן. קינדער זענען נישט שלעכט; קינדער זענען גוט און וואויל, מען דארף זיי לערנען ווי אזוי זיך צו פירן.


בנוגע וכו'; דאס קען מען אויך אויסלערנען, מיט סבלנות קען מען דאס אויך פועל'ן, נאר זיך נישט פארלירן; יעדעס מאל מען זעט די קינדער לייגן די הענט וכו', זאגט מען נאכאמאל רואיג זיי זאלן נישט לייגן דארט די הענט.


נאך א וויכטיגע זאך צו מצליח זיין מיט די קינדער: די עלטערן דארפן גלייבן אין זיך, זיי דארפן וויסן אז די אלע ווערטער וואס זיי לערנען די קינדער - גייט אריין אין זיי, אסאך מאל פריער און אסאך מאל שפעטער, און אפילו מען זעט נישט גלייך ווי זיי פאלגן - דארף מען זיך האלטן רואיג און זיך נישט פארלירן, נאר לערנען די קינדער נאכאמאל און נאכאמאל וואס איז ריכטיג און וואס איז גוט.


זאגט יעדן טאג אביסל תהילים, כאטשיג איין קאפיטל, און ביים זאגן תהילים בעטס דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, געב מיר ערליכע געזונטע קינדער".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#242 - דער רבי געבט גוטע עצות און סגולות פאר קינדער
קינדער, צניעות, שלום בית, סגולות, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חיי שרה, כ' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד משפחת ... שיחיו


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בנוגע גיין צום דאקטער וכו'; וואס זארגט איר? איר וועט האבן א שיינע שטוב מיט קינדער. זארגט נישט, איר האט נאך קוים חתונה געהאט, דער אייבערשטער וועט אייך נישט פארלאזן.


גייט נישט צום דאקטער, מען דארף נישט גיין צום דאקטער פאר צוויי דריי יאר נאך די חתונה.


קוקט אריין אין ספר המדות. דער רבי געבט גוטע עצות, שיינע סגולות זוכה זיין צו קינדער, דער רבי זאגט (אות בנים, סימן יח): "מַה יַּעֲשֶׂה אָדָם, וְיִהְיֶה לוֹ בָּנִים זְכָרִים", וואס זאל א מענטש טון צו האבן קינדער זכרים? "יִשָּׂא אִשָּׁה הַהוֹגֶנֶת לוֹ", ער זאל חתונה האבן מיט אן ערליכע פרוי, "וִיקַדֵּשׁ אֶת עַצְמוֹ בִּשְׁעַת תַּשְׁמִישׁ", און לעבן מיט איר בצניעות, "וִיבַקֵּשׁ מִמִּי שֶׁהַבָּנִים שֶׁלּוֹ", און מען זאל בעטן דעם אייבערשטן מען זאל האבן קינדער.


דער מקור פון דעם איז די ווערטער פון די הייליגע חכמים זכרונם לברכה (מסכת נדה, עא.) די גמרא פרעגט: "מאי קא משמע לן" אויב קינדער האט מיט תפילה - וואס פעלט אויס חתונה צו האבן מיט אן אשה הוגנת און זיך פירן איידל? ענטפערט די גמרא "דהא בלא הא, לא סגי", מען דארף ביידע, סיי זיך פירן איידל, און סיי בעטן דעם אייבערשטן.


נאך זאגט דער רבי (סם, סימן כב): "מַה יַּעֲשֶׂה אָדָם וְיִהְיֶה לוֹ בָּנִים", וואס זאל א מענטש טון צו האבן קינדער? "יְפַזֵּר מְעוֹתָיו לַעֲנִיִּים", ער זאל געבן צדקה פאר ארעמעלייט, "וִישַׂמַּח אֶת אִשְׁתּוֹ לִפְנֵי תַּשְׁמִישׁ", און פרייליך מאכן די ווייב בדבר מצוה; קוק די ווערטער פון דער הייליגער בן איש חי (בן יהוידע, מסכת בבא בתרא י) דאס גרויסקייט פון שמועסן מיט די ווייב און איר פרייליך מאכן לדבר מצוה; אפילו דער גרויסער צדיק רב, וואס שלא שח שיחת חולין, ער האט קיינמאל נישט געשמועסט סתם זאכן, אבער מיט זיין ווייב האט ער יא גערעדט, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (ברכות סב.) רב כהנה האט געהערט דשח ושחק, ווי רב שמועסט און איז פרייליך מיט זיין ווייב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#241 - מען דארף זיך פירן איידל אין שטוב
קינדער, צניעות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חיי שרה, כ' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע זייגן צווישן די קינדער; אודאי דארף דאס זיין איידל, צוגעדעקט וכו', אבער זיך גיין איינשפארן אין שטוב - איז איבעריג; עס איז נישט קיין פראבלעם אז קינדער זאלן זען ווי די מאמע געבט צו זייגן, עס איז נישטא קיין שום ענין זיך צו באהאלטן מיט דעם; פארקערט ענדערש זאלן קינדער אויפוואקסן מיט דעם, מכמה טעמים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#240 - עס וואקסן אויף געזונטע קינדער, אן קיין מעדעצין
קינדער, חינוך הילדים, רפואה, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישט שייך צו ענטפערן פונדערווייטנס און זאגן אויב מען דארף יא געבן ריטעלין פאר'ן קינד - אדער נישט, אבער דאס קען איך אייך יא זאגן, מיר האבן אין אמעריקע דריי תלמוד תורה'ס און דריי מיידל סקולס און קיין איין קינד באקומט נישט קיין ריטעלין וכדומה, קיין איין קינד איז נישט אויף קיין שום מעדעצין (על כל פנים מטעם המוסד; וואס עלטערן טוען שטילערהייט מיט די קינדער - ווייס איך נישט).


עס זענען דא ביי אונז קינדער וואס זענען נישט סתם ווילד און הייפעראקטיוו, זיי באקומען נישט קיין מעדעצין. מיר האבן מלמדים און טיטשערס וואס מיט שטארקע סבלנות און מיט געבן אסאך גוטע ווערטער, און פארשטייט זיך אויך מיט שטרענגקייט - וואקסן די קינדער אויף געזונט און שטארק, אזוי ווי אלע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#239 - הערליכע דורות, בזכות וואס איר העלפט אין בית פיגא סקול
קינדער, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, ט"ז מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דער אייבערשטער זאל אייך בענטשן מיט געזונטע קינדער, ערליכע קינדער, הערליכע דורות - בזכות וואס איר העלפט אין בית פיגא סקול, איר האט א חלק אין אויפשטעלן אידישע דורות.

#238 - דוד המלך מיט'ן פראש
קינדער, תודה והודאה, הפצה, הדפסה, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בראשית, כ"ד תשרי, אסרו חג, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וואויל איז דיר אז דו פארברענגסט דיינע טעג און דיינע יארן מיט הפצה והדפסה. עס איז אריבער נאך א יאר און יעדע מינוט און יעדע סקונדע פון יאר האסטו אויסגענוצט פאר'ן אייבערשטן, להתודע ולהגלות כי הוא מלך, אריינשיינען אין אידישע קינדער אמונה, און א זיסקייט צו די תורה.


בנוגע זיך אנהויבן רוקן שנעלער מיט די ספרים; איך האף דו וועסט נעמען נאך אינגעלייט זאלן דיר העלפן מיט ארויסגעבן די ספרים. די ספרים זענען מחי' יעדן איינעם; דו ווייסט נישט וויפיל טויזנטער מענטשן זענען זיך מחי' וועכנטליך, סיי רבנים, דיינים, מגידי שיעורים, כולל אינגעלייט - אלע נעמען זייער חיות פון די ספרים, אלע לעבן אויפ'ן רבי'ן.


עס איז כדאי ארויסצושטעלן א בקשה צו אנשי שלומינו, ווער עס קען די מלאכה פון מגיה זיין אדער שרייבן, טייפן וכדומה. עס איז זיכער דא צווישן אנשי שלומינו באהאלטענע כוחות וואס פארשטייען צו די זאכן, זיי ווארטן מען זאל זיי בעטן.


געב איבער פאר האברך ... נרו יאיר אז ער האט געמאכט א הערליכע ארבעט מיט די דרשות פון כל נדרי און הושענא רבה, מענטשן האבן זיך זייער דערקוויקט מיט דעם. איך האף ער וועט אויך ארויסגעבן די שיינע דיבורים וואס מיר האבן גערעדט צווישן איין הקפה און צווייטן.


דא האסטו א מעשה פאר די עצתו אמונה פאר קינדער:


קִינְדֶער וֶוער וִויל הֶערְן אַ מַעֲשֶׂה מִיט אַ פְרָאשׁ?


אַלֶע קִינְדֶער קוּמֶען צוּ לוֹיפְן, וֶוער וִויל דֶען נִישְׁט הֶערְן אַ מַעֲשֶׂה מִיט אַ פְרָאשׁ...


הֶערְט אוֹיס טֵייעֶרֶע קִינְדֶער, עֶס בְּלָאזְט אַ לַייכְטֶע וִוינְטְל, דִי הִימְל אִיז שְׁוַוארְץ, עֶס אִיז שְׁפֶּעט בַּיינַאכְט, אַלֶע שְׁלָאפְן, עֶס שַׁיינְט דִי לְבָנָה מִיט דִי פִּינְטְלֶעךְ שְׁטֶערְנְס, נָאר דִי צַדִיקִים זֶענֶען אוֹיף, זֵיי שְׁטֵייעֶן אוֹיף דִינֶען דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן.


אִין דִי שְׁטָאט טְבֶרְיָה, נִישְׁט וַוייט פוּן דִי בְּרֶסְלֶבְ'עֶ שְׁטֶעטְל יַבְנְאֵל, בַּיים יַם כִּנֶּרֶת - שְׁפַּאצִירְט זִיךְ דָוִד הַמֶּלֶךְ, עֶר זִינְגְט אוּן רֶעדְט צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, עֶר דַאנְקְט אוּן לוֹיבְּט דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן פַאר זַיין לֶעבְּן.


דָוִד הַמֶּלֶךְ הֵייבְּט אוֹיף זַיינֶע אוֹיגְן צוּם הִימְל אוּן זָאגְט: "הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, אִיז דֶען דָא אִין דִי וֶועלְט אֵיינֶער זָאל דִיךְ אַזוֹי דַאנְקֶען אַזוֹי וִוי אִיךְ דָוִד דַאנְקְט דִיךְ...?" דָוִד הַמֶּלֶךְ פְלֶעגְט אַלְץ רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, עֶר הָאט יֶעדֶע זַאךְ גֶעבֶּעטְן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אוּן אוֹיף יֶעדֶע זַאךְ גֶעלוֹיבְּט דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן.


פְּלוּצְלוּנְג שְׁפְּרִינְגְט אַרוֹיס אַ פְרָאשׁ פוּנֶעם יַם כִּנֶּרֶת, נִישְׁט אַ פִּיצִי פְרָאשׁ, אַ רִיזִיגֶע פְרָאשׁ! דִי פְרָאשׁ הוֹיבְּט אָן קְוִויטְשֶׁען. דָוִד הַמֶּלֶךְ דֶערְשְׁרֶעקְט זִיךְ נִישְׁט, דָוִד הַמֶּלֶךְ לֶעבְּט מִיט אַ שְׁטַארְקֶע אֱמוּנָה. אוֹיךְ קִינְדֶער וָואס וֵוייסְן אַז 'דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער אִיז דָא, קֵיינֶער קֶען מִיר גָארְנִישְׁט טוּן' - וֶוערְן אוֹיךְ נִישְׁט דֶערְשְׁרָאקְן פוּן גָארְנִישְׁט.


דִי פְרָאשׁ קוּמְט נֶענְטֶער אוּן נֶענְטֶער צוּ דָוִד הַמֶּלֶךְ אוּן הוֹיבְּט אָן רֶעדְן צוּ דָוִד... דִי פְרָאשׁ קְוִויטְשֶׁעט: "דָוִד, דוּ זָאגְסְט אַז אִין דִי וֶועלְט אִיז נִישְׁטָא נָאךְ אֵיינֶער וָואס זָאל אַזוֹי דַאנְקֶען דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אַזוֹי וִוי דוּ, לִיגְנְט! אִיךְ מִיט אַלֶע פְרֶעשׁ דַאנְקֶען דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אַסַאךְ מֶער פוּן דִיר; מִיר שְׁלָאפְן נִישְׁט, מִיר דַאנְקֶען דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אַ גַאנְצְן טָאג אוּן אַ גַאנְצֶע נַאכְט, אוֹיךְ זֶענֶען מִיר מֶער גֶעטְרֵיי פַארְ'ן אֵייבֶּערְשְׁטְן, מִיר זֶענֶען אַרַיינְגֶעשְׁפְּרִינְגֶען אִין מִצְרַיִם אִין דִי בְּרֶענֶעדִיגֶע אוֹיוְון, צוּ טוּן דִי רָצוֹן פוּן אֵייבֶּערְשְׁטְן!"


דָוִד הַמֶּלֶךְ נֶעמְט אַרוֹיס זַיין פִידְל אוּן הוֹיבְּט אָן זִינְגֶען (תְּהִלִים, קַאפִּיטְל קלה): "ה'", אֵייבֶּערְשְׁטֶער, "לֹא גָּבַהּ לִבִּי", מַיין הַארְץ גְרוֹיסְט זִיךְ נִישְׁט, "וְלֹא רָמוּ עֵינַי", מַיינֶע אוֹיגְן דֶערְהֵייבְּן זִיךְ נִישְׁט מִיט גַּאֲוָה... דֶעמָאלְט הָאט דָוִד הַמֶּלֶךְ גֶעזִינְגֶען דֶעם קַאפִּיטְל.


קִינְדֶער, מִיר לֶערְנֶען זִיךְ פוּן דִי מַעֲשֶׂה צוּ דַאנְקֶען אוּן לוֹיבְּן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, אַזוֹי וִוי דִי הֵיילִיגֶע צַדִיקִים טוּעֶן, אוּן אַזוֹי וִוי דִי גַאנְצֶע וֶועלְט, אַלֶע בַּאשֶׁעפֶענִישְׁן - טוּעֶן; וֶועלְן מִיר אוֹיךְ דַאנְקֶען אוּן לוֹיבְּן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן.


אַלֶע קִינְדֶער הוֹיבְּן אָן זִינְגֶען: "שְׁכֹּחַ אֵייבֶּערְשְׁטֶער - פַאר מַיין שֵׁיינֶע לֶעבְּן, שְׁכֹּחַ בַּאשֶׁעפֶער - וָואס דוּ הָאסְט מִיר גֶעגֶעבְּן!"


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#237 - איך וויל זיין א איד
קינדער, תפילה והתבודדות, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת האזינו, י"א תשרי, [גאט'ס נאמען], שנת תשפ"ג לפ"ק


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך מוז דיר זאגן, עס איז אזוי שיין די מעשה'לעך פאר קינדערלעך; די מפיצים זאגן נישטא נאך א זאך וואס מענטשן זאלן אזוי כאפן! אפילו די וואס נעמען נישט די ספרים - אבער דאס נעמט יעדער איינער. איך קען שוין קוים ווארטן עס זאל ארויסקומען נאך חלקים.


דא האסטו א מעשה פאר קינדער. בעט דעם מעלער ער זאל מאלן ווי א איד ליגט מיט'ן פנים צו דער ערד און וויינט, און פון די זייט עפנט זיך די טיר און איינער קוקט אריין מיט א שרעק.


דא האסטו די מעשה:


דֶער רֶבִּי לִיגְט אוֹיף דֶער עֶרְד אוּן וֵויינְט... "אִיךְ וִויל זַיין אַ אִיד, אִיךְ וִויל זַיין אַ אִיד!"


דֶער גֶעטְרֵייעֶר תַּלְמִיד רֶבִּי נָתָן עֶפְנְט דִי טִיר פוּנֶעם צִימֶער, עֶר וִויל זֶען דֶעם רֶבִּי'ן, עֶר וִויל שְׁמוּעֶסְן מִיט'ן רֶבִּי'ן, אוּן עֶר בְּלַייבְּט שְׁטֵיין! עֶר זֶעט עֶפֶּעס שְׁרֶעקְלִיךְ; דֶער רֶבִּי לִיגְט אוֹיף דֶער עֶרְד אוּן וֵויינְט צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן.


רֶבִּי נָתָן הֶערְט זִיךְ צוּ, עֶר וִויל הֶערְן, וָואס וֵויינְט דֶער רֶבִּי? וָואס גֵייט פָאר? "אִיךְ וִויל זַיין אַ אִיד", "אִיךְ וִויל זַיין אַ אִיד!" רֶבִּי נָתָן פַארְשְׁטֵייט נִישְׁט וָואס גֵייט פָאר, וָואס וֵויינְט דֶער רֶבִּי...? רֶבִּי נָתָן וַוארְט.


דֶער רֶבִּי הוֹיבְּט זִיךְ אוֹיף אוּן זֶעט רֶבִּי נָתָן שְׁטֵיין דָארְט. רֶבִּי נָתָן פְרֶעגְט דֶעם רֶבִּי'ן: "רֶבִּי, וָואס וֵויינְט דֶער רֶבִּי 'אִיךְ וִויל זַיין אַ אִיד'? דֶער רֶבִּי אִיז דָאךְ אַזוֹי גְרוֹיס, אַזוֹי הֵיילִיג! אָט נִישְׁט לַאנְג צוּרִיק הָאט דֶער רֶבִּי אוּנְז מְגַלֶה גֶעוֶוען אַזֶעלְכֶע הֵיילִיגֶע תּוֹרוֹת, וָואס וֵויינְט יֶעצְט דֶער רֶבִּי 'אִיךְ וִויל זַיין אַ אִיד'"?!


עֶנְטְפֶערְט אִים דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי: "מֶען דַארְף אַלְץ בֶּעטְן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אַז מֶען זָאל זַיין אַ אִיד, וַוייל וִויפִיל מֶען אִיז זוֹכֶה צוּ וִויסְן אוּן צוּ פַארְשְׁטֵיין - אִיז דָאס נָאךְ גָארְנִישְׁט פוּנֶעם גְרוֹיסְקֵייט פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן".


אַלֶע קִינְדֶער, לָאמִיר אִינְאֵיינֶעם זִינְגֶען: "הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אִיךְ וִויל זַיין אַ אִיד, הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אִיךְ וִויל זַיין אַ אִיד!"


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#236 - זען נאר דאס גוטס אין די קינדער, איידעמער און שנירן
קינדער, חיזוק פאר פרויען, רפואה, דאקטורים, אידיש, א גוט אויג

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בראשית, כ"ד תשרי, אסרו חג, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


פארמאכט אייך אייערע אויגן, נישט אלעס דארף מען זען; עס איז נישט אייערע געשעפטן ווען אייער איידעם שטייט אויף שבת אינדערפרי.


אייער טאכטער און איידעם זענען אזוי וואויל און אזוי ערליך, וואס פעלט אויס צו זוכן פון אונטער דער ערד אויף וואס זיך אויפצועסן? א שאד אויפעסן די קישקעס; הלואי פאר אנדערע אזעלכע ערליכע קינדער וואס איר האט.


בעטס דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל זען נאר גוטס אין מיינע קינדער, איידעמער און שנירן".


בנוגע וכו'; ענדערש נעמען א פרויען דאקטער, און אז מען האט נישט קיין פרויען דאקטער קען מען נעמען א מאן דאקטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#235 - אז מען שערט די האר, וועלן די קינדער זיין צדיקים
קינדער, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, סגולות, שערן די האר

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בראשית, כ"ד תשרי, אסרו חג, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אייער מאן נרו יאיר דארף נישט אייער האר, ער דארף אייך; ער איז פול מיט פרייד אז ער האט אייך געטראפן, ער דארף בכלל נישט קיין ווייב מיט האר.


די מחשבות וואס קומען אייך אריין 'אפשר זאל איך לאזן צוריקוואקסן מיינע האר פאר מיין מאן?' די מחשבות זענען נישט פון קדושה, אייער מאן דארף נישט האר, און נישט קיין לייז; בלייבט אזוי, בלייבט הייליג.


וואויל איז אייך אז איר טוט רצון השם, איר גייט אין די פיס טריט פון צדיקים; וועלן אייערע קינדער אויך זיין צדיקים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#234 - קינדער איז א ברכה, קינדער געבט לעבן
קינדער, תודה והודאה, רפואה, מדות טובות, יענער

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


קינדער איז א ברכה, קינדער געבט לעבן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדרים סד:): "כל אדם שאין לו בנים חשוב כמת", ווער עס האט נישט קיין קינדער - איז די לעבן קיין לעבן.


ווען א פרוי איז שוואך; שוואך פיזיש אדער שוואך גייסטיש, דעמאלט דארף מען זיך באראטן מיט א גרויסער ערליכער רב, ער זאל מדריך זיין ווי אזוי אויסצושטעלן די שטוב.


אז דער אייבערשטער האט אייך געבענטשט מיט כח - זאלט איר אים דאנקען און לויבן אויף די שיינע מתנות וואס ער האט אייך געשאנקען, און זיך איבערגעבן אין זיינע הענט.


טרייבט ארויס די שולד געפיל וכו'; און ווען איר באקומט נעגעטיווע קאמענטס פון אנדערע וכו', מען מאכט אייך שפירן כאילו איר זענט א פארברעכער פאר'ן האבן כך וכך קינדער אין כך וכך יאר - זאלט איר דאס נישט נעמען פערזענליך, איר זאלט ווייטער טון רצון ה', און נישט אויפהערן דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף יעדע פרט פון לעבן.


אגב, דאנקען דעם אייבערשטן ארבעט בעסער פון אלע ווייטאמינען און פון אלע סגולות; דאנקען דעם אייבערשטן מאכט שטארקע נערווען.


א כתיבה וחתימה טובה.

#233 - נאכ'ן ערשטן קינד הויבט זיך אן א נייע לעבנ'ס שטייגער
קינדער, תודה והודאה, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אזוי איז ביי אלעמען, נאכן ערשטן קינד דארף מען זיך צוגעוואוינען צום נייעם לעבנ'ס שטייגער. ביז יעצט איז מען נישט געווען צוגעבינדן צו גארנישט, מען איז געקומען און געגאנגען ווען מען האט געוואלט און וואס מען האט געוואלט, יעצט, מיט א קינד - גייט זיך נישט און עס קומט זיך נישט, עס איז דא א נייע סדר; דער קינד מאכט סדר, ווען ער וויל נישט שלאפן וועקן זיך אויף די עלטערן, און ווען דאס קינד איז נישט רואיג ווערן אלע אומרואיג, דאס איז א נייע זאך פאר א יונגע מאמע'לע.


אבער דאס איז נישט שלעכט אדער שווער, עס איז פשוט אנדערש פונעם לעבן ביז אהער, און ווען עס וועט אריבערגיין אביסל צייט און איר וועט שוין זיין צוגעוואוינט צום נייעם לעבן - וועט איר נאר וועלן נאך קינדער.


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן אז איר האלט אין די האנט א געזונט קינד; אייערע ליפן זאלן נישט אויפהערן זאגן: "שכוח אייבערשטער!"


א כתיבה וחתימה טובה.