בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#115 - א מחי' צו זען ווי שיין דו פירסט זיך אויף
בחור, שידוכים, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


מוצאי שבת קודש פרשת בא, י"א שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


א מחי' צו זען ווי פלייסיג דו לערנסט און ווי דו פירסט זיך ביראת השם טהורה.


עס וועט נישט לאנג נעמען ביז דו וועסט טרעפן דיין שידוך.

#114 - מ'זאגט אזויפיל תהלים, פארוואס זעט מען נאכנישט די ישועה?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, אמונה, התחזקות, תהלים, קשיות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בא, ד' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אייער מאן איז געווען ביי מיר, ער האט מיר געבעטן איך זאל אייך שרייבן ענטפערס אויף די זאכן וואס שטערן אייך.


איר פלעגט זאגן זייער אסאך תהילים, אבער יעצט איז אייך שווער צו זאגן תהילים ווייל איר זעט ווען איר בעט אזויפיל פאר חולי ישראל, איר זענט אזויפיל מתפלל און איר זאגט תהילים - און למעשה איז דער חולה נישט געהיילט געווארן; איר פארשטייט נישט וואס גייט פאר, וואו גייען די אלע תפילות? איר דריידט זיך ארום מיט קשיות.


וויסן זאלט איר אז עס מוז זיין קשיות אויפ'ן אייבערשטן; דאס איז די שיינקייט, אז מיר פארשטייען נישט וואס טוט זיך אויף די וועלט. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן נב): "כָּךְ רָאוּי לִהְיוֹת דַּיְקָא, שֶׁיִּהְיוּ קֻשְׁיוֹת עַל הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ וְכָךְ נָאֶה וְיָפֶה לוֹ יִתְבָּרַךְ", אזוי דארף זיין, אזוי קומט עס זאל זיין און עס איז שיין עס זאל זיין - קשיות אויפ'ן אייבערשטן. דער רבי זאגט ווייטער: "אִם הָיָה הַנְהָגָתוֹ כְּפִי חִיּוּב דַּעְתֵּנוּ, אִם כֵּן הָיָה, חַס וְשָׁלוֹם, דַּעְתּוֹ כְּדַעְתֵּנוּ". ווייל אויב וואלט מען ווען פארשטאנען יעדע זאך וואס דער אייבערשטער טוט, וואלט דאך חס ושלום געווען אונזער שכל אזוי ווי דעם אייבערשטנ'ס פארשטאנד. אבער - האט דער רבי אויסגעפירט - וואויל איז דעם מענטש וואס האט נישט קיין שום קשיות אויפ'ן אייבערשטן, ער גלייבט אז אלעס וואס גייט אריבער אויף אים איז נאר פאר זיין טובה.


איך בעט אייך זייער איר זאלט ווייטער זאגן תהילים, איר זאלט ווייטער דינען דעם אייבערשטן מיט תמימות; זוכט נישט, ווילט נישט און ערווארטס נישט צו פארשטיין וואס דער אייבעשטער מאכט און טוט. עס איז נישט מעגליך אז מיר קליינע מענטשן זאלן פארשטיין דעם אייבערשטנ'ס וועגן, מיר דארפן גלייבן באמונה שלימה אז דער אייבערשטער פירט די וועלט מיט א פונקטליכקייט, אלעס וואס פאסירט איז נאר צום גוטן, אלעס איז ער און ער איז אלעס.


דאס איז געווען די גרויסקייט פון די אבות הקדושים. דער אייבערשטער האט זיי אויסגעפרואווט מיט ביטערע שווערע נסיונות און זיי האבן נישט געהאט קיין קשיות אויפ'ן אייבערשטן, זיי האבן ווייטער געדינט דעם אייבערשטן מיט תמימות ופשיטות. דערפאר האבן זיי זוכה געווען אז ביים דאווענען רופט מען דעם אייבערשטן: "אלקי אברהם, אלקי יצחק ואלקי יעקב", ווייל זיי האבן נישט געהאט קיין קשיות אויף די אמונה.


מיר דארפן בעטן דעם אייבערשטן מיר זאלן זוכה זיין צו האבן א שטארקע אמונה, א ריינע אמונה - אזוי ווי די אבות הקדושים, מיר זאלן נישט האבן קיין קשיות אויפ'ן אייבערשטן. דער הייליגער צדיק רבי אלימלך זכותו יגן עלינו פון ליזענסק האט געמאכט א תפילה וואס מען זאל בעטן פאר מען הייבט אן דאווענען, אין די תפילה בעט מען: "'וְתַשְׁפִּיעַ רוּחַ קָדְשְׁךָ עָלֵינוּ, שֶׁנִּהְיֶה דְבֵקִים בָּךְ', העלף מיר באשעפער, איך זאל זוכה זיין צו זיין איינס מיט דיר, 'וְשֶׁנִּשְׁתּוֹקֵק תָּמִיד אֵלֶיךָ יוֹתֵר וְיוֹתֵר', און איך זאל שטענדיג מער און מער גליסטן צו דיר, 'וּמִמַּדְרֵגָה לְמַדְרֵגָה תַּעֲלֵנוּ, שֶׁנִּזְכֶּה לָבוֹא לְמַעֲלַת אֲבוֹתֵינוּ הַקְּדוֹשִׁים, אַבְרָהָם, יִצְחָק וְיַעֲקֹב', און איך זאל זוכה זיין צו קומען צו די מדריגה פון די אבות הקדושים, אברהם אבינו, יצחק אבינו און יעקב אבינו, איך זאל האבן אזא שטארקע אמונה ווי זיי, 'וְתִקְבַּע אֱמוּנָתְךָ בְּלִבֵּנוּ תָמִיד בְּלִי הֶפְסֵק', איך זאל שטענדיג האבן א פעסטע אמונה, 'וּתְהֵא אֱמוּנָתְךָ קְשׁוּרָה בְּלִבֵּנוּ כְּיָתֵד שֶׁלֹּא תִמּוֹט', די אמונה זאל זיין אזוי שטארק אין מיר אזוי ווי א נאגל וואס איז גוט אריינגעהאקט אין דער ערד, אזוי שטארק זאל זיין מיין אמונה אין דיר אייבערשטער, איך זאל קיינמאל נישט פארגעסן פון דיר".


לייגט אריין די ווערטער אין הארץ וועט איר שפירן די זיסקייט פונעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#113 - מען קען לערנען פון א חבר מער וויפיל מען לערנט פונעם רבי'ן
חברים, התחזקות, חסידות ברסלב, מחלוקת, אחדות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וארא, כ"ח טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד אנשי שלומינו היקרים, טייערע חברים פון ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך פריי זיך זייער אז איר נעמט זיך צאם זיך מחזק זיין איינער מיט'ן צווייטן; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן לד) מען דארף האבן נקודת החבר, אויסער וואס מען לערנט אליינס ביים רבי'ן דארף מען זיך מחזק זיין מיט א גוטער חבר, ווייל דורך א חבר קען א מענטש איבער חזר'ן אלע תורות פונעם צדיק, מען קען מקבל זיין נאך מער שיינע זאכן ווי מען איז אליינס מקבל פון רבי'ן; מען קען לערנען פון א חבר מער וויפיל מען לערנט פונעם רבי'ן, אזוי ווי רבי חנינא האט געזאגט (תענית ז.): "הַרְבֵּה לָמַדְתִּי מֵרַבּוֹתַי, וּמֵחֲבֵרַי יוֹתֵר מֵרַבּוֹתַי", איך האב געלערנט אסאך תורה פון מיינע רבי'ס, אבער פון מיינע חברים האב איך געלערנט נאך מער ווי פון מיינע רבי'ס.


הלואי זאלט איר דאס אנהאלטן, זיין שטארק מיט דעם; זיך צאמקומען חברים תלמידי היכל הקודש, איבער חזר'ן און זיך מחזק זיין מיט די הייליגע עצות פון רבי'ן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית כג.): "אוֹ חַבְרוּתָא אוֹ מִיתוּתָא", אן א גוטער חבר איז מען ווי א טויטער מענטש, מען מוז האבן גוטע חברים מיט וועם מען פרישט זיך אויף; נאך זאגן אונז די הייליגע חכמים (אבות ב, ט): "אֵיזוֹהִי דֶרֶךְ יְשָׁרָה שֶׁיִּדְבַּק בָּהּ הָאָדָם", וואס איז די ריכטיגע וועג ווי אזוי א מענטש זאל זיך פירן? "רַבִּי יְהוֹשֻׁעַ אוֹמֵר, חָבֵר טוֹב", רבי יהושע זאגט ער זאל זיך נעמען א גוטער חבר, ווייל אז מען האט א גוטע חבר קען מען זיך מחזק זיין איינער דעם צווייטן.


בנוגע וואס איר זאלט לערנען בשעת מען קומט זיך צאם; עס איז נישט קיין חילוק וואס איר לערנט, דער עיקר איז עס זאל זיין געבויט אויף רעדן פון רבי'ן, פון די עצות, פון די שכל; אדער מאכט מען איינמאל אזוי און א צווייטע מאל אן אנדערע ספר, דאס איז נישט קיין חילוק, דער עיקר איז דער צאמקום זאל זיין געבויט אויף רעדן פון רבי'ן, אויב מען קומט זיך צאם סתם רעדן שטותים והבלים זאלט איר נישט אהין גיין, אז מען רעדט נישט פון תכלית, פון אייבערשטן - איז עס א מושב לצים, אויף דעם איז געזאגט געווארן וואס שטייט (תהלים א, א): "אַשְׁרֵי הָאִישׁ אֲשֶׁר לֹא הָלַךְ בַּעֲצַת רְשָׁעִים וּבְדֶרֶךְ חַטָּאִים לֹא עָמָד וּבְמוֹשַׁב לֵצִים לֹא יָשָׁב", וואויל איז דעם וואס גייט נישט אין די וועג פון שלעכטע מענטשן, ער שטייט נישט מיט זינדיגע מענטשן און זיצט נישט מיט לצים.


מען קען זיך נישט פארשטעלן צו וואס מען קען זוכה זיין אויב וועט זיין צווישן אונז אחדות; דער צדיק רבי חיים וויטאל זכרונו לברכה דערציילט (ספר שבחי האר"י ז"ל): "בְּעֶרֶב שַׁבָּת פִּרְצָה מְרִיבָה בֵּין כַּמָה נָשִׁים", ערב שבת האט אויסגעבראכן א קריגעריי צווישן די ווייבער פון די תלמידים פון אריז"ל, "וְאָמַר הָאֲרִיזַ"ל", און דער אריז"ל האט געזאגט, "בְּקַבָּלַת שַׁבָּת בָּא אֵלַי הַמֶלֶךְ הָרָע, וְאָמַר לִי", אינמיטן קבלת שבת איז געקומען דער מלאך המות און ער האט מיר געזאגט, "גַם אַתֶּם גַם מַלְכְּכֶם תִּסָפוּ", אז איך גיי נפטר ווערן, "וְכָל זֶה בִּגְלַל הַקְּטָטָה שֶׁהָיְתָה בֵּינֵיכֶם הַיוֹם", אלעס צוליב די מחלוקה וואס איז היינט געשען צווישן אייך, "כִּי כָּל פַּעַם שֶׁהָיָה הַשָׁלוֹם שׁוּרָה בֵּינֵיכֶם לֹא הָיְתָה לְמַלְאָךְ הַמָוֶת דְרִיסַת רֶגֶל", ווייל ווי לאנג עס איז געווען שלום צווישן אייך האט דער מלאך המות נישט געהאט קיין שליטה אויף מיר, "כֵּן הָיָה בַּעֲווֹנוֹתֵנוּ הָרַבִּים בְּאוֹתוֹ זְמַן נִתְבַּקֵּשׁ בִּיְשִׁיבָה שֶׁל מַעֲלָה מוֹרֵנוּ וְרַבֵּנוּ עֲטֶרֶת רֹאשֵׁנוּ זַ"ל", וכך הוה, אז דער אריז"ל איז יענע יאר אוועק; זעט מען פון די מעשה ווי חשוב עס איז צו זיין באחדות. אז מיר וועלן פרובירן מיט אלע אונזערע כוחות צו זיין בשלום מיט יעדן איינעם וועלן מיר זוכה זיין צו ברענגען משיח במהרה בימינו.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#112 - די פייער פון רבי'ן זאל נישט אפבריען די טאטע מאמע
כיבוד אב ואם, התחזקות, חסידות ברסלב, אחדות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמות, כ"א טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די טייערע חברים, אנשי שלומינו פון בני ברק, ה' עליהם יחיו


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך זייער שטארקן; דער רבי האט אונז איבערגעלאזט אזויפיל גוטע עצות, מיר דארפן נוצן די עצות - וועט אונז גוט זיין. אז מיר וועלן פאלגן דעם רבי'ן, מיר וועלן זיין שטארק אין רעדן צום אייבערשטן און אין לערנען די הייליגע תורה, מיר וועלן זיך פרייען מיט פשטות יהדות, מיר וועלן זיך פרייען מיט די מצוות - וועלן מיר זוכה זיין צו גרויסע מדריגות.


געבט אכטונג נישט וויי צו טון די עלטערן. איר זענט אלע פרישע מקורבים, פרישע מקורבים איז א מחי'; ווייל די פרישע מקורבים ברענען זייער שטארק, יעדעס ווארט פון רבי'ן איז אזוי חשוב און טייער, אבער די פרישע מקורבים דארפן זייער אכטונג געבן אז די פייער פון רבי'ן זאל נישט אפבריען טאטע מאמע וכדומה. טאטע מאמע דארף מען מכבד זיין; מען דארף נישט רעדן צו טאטע מאמע פון רבי'ן, טאטע מאמע זענען זייער דערשראקן ווען זיי הערן אז זייער קינד איז אנגעקומען קיין ברסלב, פון אזויפיל לשון הרע וואס איז דא אויפ'ן רבי'ן. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קפב): "עָלַי אֵין חוֹלְקִים כְּלָל, רַק הֵם חוֹלְקִים עַל מִי שֶׁעָשָׂה כָּךְ כְּמוֹ שֶׁבּוֹדִים הַחוֹלְקִים עָלָיו, וְעַל אִישׁ כָּזֶה בְּוַדַּאי רָאוּי לַחֲלֹק", אויף מיר קריגן זיי נישט, זיי קריגן אויף דעם וואס מען זאגט אויף אים די אלע לשון הרע'ס - אויף אים דארף מען טאקע קריגן און אויף אים קריג איך אויך, נאך האט דער רבי געזאגט: "זֵייא הָאבִּין זִיךְ אוֹיס גִּישְׁנִיצְט אַ מֶענְטְשׁ, אִין קְרִיגְן אוֹיף אִיהם", אויף אים קריג איך אויך.


אונזער ארבעט איז אראפצונעמען דעם שלעכטן נאמען וואס איז דא אויפ'ן הייליגן רבי'ן און אויף תלמידי היכל הקודש; מיר דארפן טון אלעס וואס מיר קענען אז מען זאל ארויפקוקן א ברסלב'ער חסיד, מען זאל וויסן אז ברסלב'ע חסידים זענען די צדיקים פון אונזער דור. דער רבי זאגט (ספר המדות, אות צדיק, סימן סט): "מִי שֶׁאוֹהֵב אֶת הַצַּדִּיק", ווער עס האט ליב דעם צדיק, "צָרִיךְ לִשְׁמֹר אֶת הַצַּדִּיק", דארף אכטונג געבן אויפ'ן צדיק, "שֶׁלֹּא יֵצֵא עָלָיו שֵׁם רָע", עס זאל נישט ארויסגיין אויפ'ן צדיק א שלעכטע נאמען; מיר דארפן זיך אויפפירן מיט דרך ארץ, אלע זאלן זען וואס דער רבי לערנט מיט זיינע תלמידים, וואס ברסלב'ע חסידים זענען.


יעצט ווען איר זיצט אינאיינעם ביי די חבורה וויל איך מיט אייך לערנען א קליינע תורה אין ליקוטי מוהר"ן. מישט אויף דעם ליקוטי מוהר"ן, חלק א סימן קעא; דער רבי הייבט אן די תורה אויפ'ן פסוק וואס דער נביא זאגט (דניאל יב, ב): "וְרַבִּים מִיְּשֵׁנֵי אַדְמַת עָפָר יָקִיצוּ", פיל פון די טויטע וואס שלאפן אין די ערד וועלן זיך אויפוועקן צו תחיית המתים, "אֵלֶּה לְחַיֵּי עוֹלָם", די צדיקים וועלן אויפשטיין תחיית המתים צו אן אייביגע לעבן, "וְאֵלֶּה לַחֲרָפוֹת וּלְדִרְאוֹן עוֹלָם", און די רשעים וועלן אויפשטיין צו בושות און בזיונות.


זאגט דער רבי א נייע פשט אינעם פסוק, "עַל יְדֵי שֶׁנִּתְעוֹרֵר שֵׂכֶל חָדָשׁ בַּעֲבוֹדַת ה', מַה שֶּׁלֹּא הָיָה נוֹדָע עַד עַתָּה", ווען עס קומט א צדיק און אנטפלעקט א נייע וועג ווי אזוי צו דינען דעם אייבערשטן, א וועג וואס איז ניי, עס איז נאכנישט געווען ביז יעצט, "עַל יְדֵי זֶה 'רַבִּים מִיְּשֵׁנֵי אַדְמַת עָפָר יָקִיצוּ', איז דאס אזוי ווי תחיית המתים, מענטשן וועקן זיך אויף פון שלאף, "אַךְ 'אֵלֶּה לְחַיֵּי עוֹלָם וְאֵלֶּה לַחֲרָפוֹת וּלְדִרְאוֹן עוֹלָם'", אבער נישט אלע נעמען דעם וועג פאר אן אייביגע לעבן, "כִּי 'צַדִּיקִים יֵלְכוּ בָם' - שֶׁעוֹבְדִין עִם זֶה הַשֵּׂכֶל אֶת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", די צדיקים נעמען די נייע וועג פאר זיך צו לעבן, "'וּפוֹשְׁעִים יִכָּשְׁלוּ בָם', שֶׁאֵינָם עוֹבְדִין בָּזֶה אֶת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", ווידער די רשעים נעמען די וועג, נישט צו דינען דעם אייבערשטן, "רַק שֶׁעַל יְדֵי זֶה הֵם מְבַזִּין וּמְחָרְפִין אֶת הָעוֹלָם עַל שֶׁהֵם יוֹדְעִין מִזֶּה הַשֵּׂכֶל הֶחָדָשׁ, וְהָעוֹלָם אֵינָם יוֹדְעִין מִזֶּה", נאר אפצושפעטן פון אנדערע, 'נאר מיר ווייסן פונעם אמת', 'נאר מיר ווייסן פונעם צדיק', 'נאר מיר זענען ביים אמת'; זיי שפעטן אפ פון אנדערע, "וּכְמוֹ שֶׁשָּׁמַעְתִּי לַחֲרָפוֹת וּלְדִרְאוֹן עוֹלָם, הַיְנוּ לְחָרֵף וּלְבַזּוֹת הָעוֹלָם, כִּי אֵינָם מִשְׁתַּמְּשִׁין עִם זֶה הַשֵּׂכֶל הֶחָדָשׁ רַק לְבַזּוֹת וּלְחָרֵף הָעוֹלָם, עַל יְדֵי שֶׁהֵם יוֹדְעִים מִזֶּה, וְהָעוֹלָם הֵם רֵיקִים וַחֲסֵרִים מִזֶּה"; דאס איז פשט לַחֲרָפוֹת וּלְדִרְאוֹן עוֹלָם, זיי שפעטן פון די וועלט.


בעט איך אייך אלע טייערע חברים, פרישע מקורבים צום הייליגן רבי'ן, אז מיר האבן זיך יעצט ערוועקט, עס איז ביי אונז די בחינה פון תחיית המתים, מיר האבן זיך דערוויסט פון א נייע ליכטיגקייט, א וועג ווי אזוי מען קען לעבן מיט'ן אייבערשטן, מיר זענען זוכה צו טון עבודות וואס גרויסע צדיקים פון פריערדיגע דורות האבן זוכה געווען און יעצט קומען מיר פשוט'ע מענטשן צו צו אזא הויכע פלאץ, דארפן מיר געדענקען נישט צו נעמען דעם רבי'ן לַחֲרָפוֹת וּלְדִרְאוֹן עוֹלָם; חס ושלום וויי טון א טאטע, חס ושלום וויי טון א מאמע, חס ושלום זיך מתחצף זיין פאר אנדערע וואס ווייסן נישט פון רבי'ן.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו.) אויפ'ן פסוק (דברים ו, ה): "וְאָהַבְתָּ אֵת ה' אֱלֹהֶיךָ" - זאלסט זען עס זאל ארויסקומען א קידוש השם דורך דיר, דער אייבערשטער זאל באליבט ווערן דורך דיר. ווייל ווען א מענטש פירט זיך אויף ווי עס דארף צו זיין וואס זאגן מענטשן? "אַשְׁרֵי אָבִיו שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל זענען זיינע עלטערן וואס האבן אים געלערנט תורה; "אַשְׁרֵי רַבּוֹ שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל איז פאר זיין רבי וואס האט אים געלערנט תורה; "אוֹי לָהֶם לַבְּרִיוֹת שֶׁלֹא לָמְדוּ תּוֹרָה", וויי איז פאר די מענטשן וואס לערנען נישט קיין תורה; אויף איינעם וואס פירט זיך ערליך זאגט מען: קוקט אן דעם מענטש, וויבאלד ער לערנט תורה פירט ער זיך אויף אזוי ערליך. אויף אים זאגט דער פסוק (ישעיהו מט, ג): "וַיֹּאמֶר לִי עַבְדִּי אָתָּה, יִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר בְּךָ אֶתְפָּאָר", דער אייבערשטער בארימט זיך מיט אזא איינעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#111 - לכבוד שובבי"ם זאלט איר זיך באנייען אין זאגן תהילים יעדן טאג
שלום בית, התחזקות, תהלים, תשובה, בית המדרש, הדרכות, מעביר סדרה, שובבי"ם

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויחי, י"ז טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד אנשי שלומינו היקרים, טייערע חברים פון ירושלים שיחיו


איך בענק זיך זייער שוין צו קענען קומען קיין ארץ ישראל; איך וויל זייער שטארק זען מיט די אויגן די שיינע גרוסן וואס איך הער טאג טעגליך פון די פרישע מקורבים, פון דאס ליבשאפט צווישן אייך, דאס געטריישאפט צווישן אייך.


מען האט מסדר געווען איך זאל קענען זען אין אמעריקע ווי אזוי עס פירט זיך ביי אייך אין בית המדרש; איך האב זייער הנאה צו זען בחורים און אינגעלייט לערנען און דאווענען מיט דרך ארץ, ווי עס פאסט פאר תלמידי היכל הקודש.


איך האב געהערט פון מוהרא"ש מורא'דיגע חיזוק; די וואך ענדיגט מען ספר בראשית, מען שרייט אויס אלע אינאיינעם: "חזק חזק ונתחזק!" לאמיר נעמען דעם חומש און זען ווי אזוי די פרשה ענדיגט זיך (בראשית נ, כו): "וַיָּמָת יוֹסֵף בֶּן מֵאָה וָעֶשֶׂר שָׁנִים, וַיַּחַנְטוּ אֹתוֹ, וַיִּישֶׂם בָּאָרוֹן בְּמִצְרָיִם", און ביי די ווערטער שרייט מען "חזק חזק!" זאגט מוהרא"ש, אז א מענטש שפירט ביי זיך ער איז טויט, ער איז באגראבן אין טומאה, ער ליגט אין מצרים, אין ערות הארץ, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבא, פרק ז) די מצריים זענען די ערגסטע אין שמוץ; אזוי שטארק איז ער אראפגעפאלן, שרייט מען אים: "חזק חזק!" שטארק זיך, דו קענסט נאך ארויסגיין פון מצרים, דו קענסט נאך זוכה זיין צוצוקומען צו די גרעסטע קדושה.


טייערע חברים, מיר גייען יעצט אריין אין די ימי השובבי"ם; דער אר"י הקדוש שרייבט (שער רוח הקודש, תיקון כז) אז אין די טעג פון שובבי"ם קען מען פאררעכטן אלעס וואס מען האט פוגם געווען; דערפאר דארפן מיר אין די טעג תשובה טון אויף וואס מיר האבן פוגם געווען אין אונזער לעבן.


לכבוד שובבי"ם זאלט איר זיך באנייען אין זאגן תהילים יעדן טאג; רבי נתן פלעגט זאגן א גאנץ יאר יעדן טאג דעם יום תהילים און אין די טעג פון שובבי"ם האט ער געזאגט יעדן טאג צוויי מאל דעם יום תהילים, ווייל דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עג): "מִי שֶׁרוֹצֶה לִזְכּוֹת לִתְשׁוּבָה, יִהְיֶה רָגִיל בַּאֲמִירַת תְּהִלִּים, כִּי אֲמִירַת תְּהִלִּים מְסֻגָּל לִתְשׁוּבָה וכו'. וְהִנֵּה, הַכֹּל חֲפֵצִים לְיִרְאָה אֶת שְׁמֶךָ, וְאַף עַל פִּי כֵן לָאו כָּל אָדָם זוֹכֶה לַעֲשׂוֹת תְּשׁוּבָה, כִּי יֵשׁ אֶחָד שֶׁאֵין לוֹ הִתְעוֹרְרוּת כְּלָל לִתְשׁוּבָה", ווער עס וויל זוכה זיין תשובה צו טון זאל זאגן תהלים; יעדער איד וויל זיין אן ערליכער איד און טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן, אבער נישט יעדער איז זוכה אויסצופירן זיין ווילן אויף למעשה, ווייל ער האט בכלל נישט קיין שום התעוררות תשובה צו טון, "וַאֲפִילּוּ מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ הִתְעוֹרְרוּת לִתְשׁוּבָה, אֵינוֹ זוֹכֶה לְהַגִּיעַ אֶל הָאוֹת וְהַשַּׁעַר שֶׁל תְּשׁוּבָה הַשַּׁיָּךְ לוֹ", און אפילו איינער וואס האט שוין יא אן התעוררות תשובה צו טון, ווייסט ער נישט וואס ער זאל טון דאס צו קענען אויספירן, "וַאֲפִילּוּ אִם מַגִּיעַ לְשָׁם, יָכוֹל לִהְיוֹת שֶׁהַשַּׁעַר שֶׁל תְּשׁוּבָה סָגוּר, וּמֵחֲמַת כָּל זֶה אֵין הָאָדָם זוֹכֶה לִתְשׁוּבָה", און אפילו איינער וואס וואס האט יא אן התעוררות תשובה צו טון און ער ווייסט וואס מען דארף טון צו ווערן אן ערליכער איד, דארף ער נאך אויך זוכה זיין צו טון און נישט ווערן צעבראכן וכו' וכו', דערפאר איז נישט יעדער זוכה תשובה צו טון, "וְעַל יְדֵי אֲמִירַת תְּהִלִּים, אֲפִילּוּ מִי שֶׁאֵין לוֹ שׁוּם הִתְעוֹרְרוּת לִתְשׁוּבָה, הוּא מִתְעוֹרֵר לַעֲשׂוֹת תְּשׁוּבָה", פירט דער רבי אויס; אז א מענטש איז זוכה און ער זאגט תהלים, אפילו ער האט נישט קיין שום התעוררות, ווערט ער אבער נתעורר תשובה צו טון דורך דעם, "וְגַם זוֹכֶה עַל יְדֵי תְּהִלִּים לְהַגִּיעַ אֶל הַשַּׁעַר וְאוֹת הַשַּׁיָּךְ לוֹ, וְלִפְתֹּחַ הַשַּׁעַר; נִמְצָא שֶׁזּוֹכֶה עַל יְדֵי תְּהִלִּים לַעֲשׂוֹת תְּשׁוּבָה", און ער קען אנגיין מיט א מורא'דיגע שטארקייט וכו', ביז ער איז זוכה תשובה צו טון און ווערן אן ערליכער איד.


שטארקט אייך, דראפעט אייך; יעדער איינער האט זיינע נסיונות, מען פרובירט אויס יעדן איינעם, מען וויל זען ווי אזוי וועט ער זיך דערהאלטן; וואויל איז דעם וואס האט נישט קיין קשיות און קיין תרעומות, ער ווייסט אז אלעס איז פאר אים צום גוטן. דער זוהר הקדוש זאגט (הקדמה, ד.): יעדן טאג גייט ארויס א בת קול פון הימל וואס רופט אויס: "מָאן מִנְכוֹן דִּי חֲשׁוֹכָא מְהַפְּכָן לִנְהוֹרָא, וְטָעֲמִין מְרִירָא לְמִתְקָא עַד לָא יֵיתוֹן הָכָא", ווער פון אייך קען איבערדרייען און מאכן פון טונקל - ליכטיג און פון ביטער - זיס? "מָאן מִנְּכוֹן דִּמְחַכָּאן בְּכָל יוֹמָא לִנְהוֹרָא דְנָהִיר", ווער ווארט יעדן טאג עס זאל ליכטיג ווערן? דער מענטש וועט האבן א חלק לעולם הבא; ווייל ווען א מענטש איז זוכה, ער מאכט פון זיין ביטער לעבן א זיס לעבן, פון זיין טונקלקייט מאכט ער ליכטיג; ער ווייסט אז אין די טונקלקייט איז באהאלטן דער אייבערשטער, אין די ביטערניש איז באהאלטן דער זיסער באשעפער - דער איז א צדיק.


אז עס איז ביטער דארפן מיר לויפן צו די תורה; עס איז נישט דא קיין בעסערע פלאץ וואו צו אנטלויפן ווען מען האט א צרה - ווי צו די הייליגע תורה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבא, פרק ו): "אִם רָאִיתָ שֶׁהַיִּסּוּרִין מְמַשְׁמְשִׁין וּבָאוֹת עָלֶיךָ, רוּץ לְחַדְרֵי דִּבְרֵי תּוֹרָה, וּמִיָּד הַיִּסּוּרִין בּוֹרְחִין מִמְךָ", אויב דו זעסט אז עס קומען אויף דיר צרות און יסורים, אנטלויף צו די הייליגע תורה.


נאך איין זאך בעט איך אייך, איר זאלט אכטונג געבן אויף די כבוד פון די ווייב; מען מוז שיין רעדן אין שטוב, מען מוז רעדן מיט ווייכקייט, מיט איידלקייט; מען קען נישט שאפן אדער שטעכן חס ושלום. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא נט.): "לְעוֹלָם יְהֵא אָדָם זָהִיר בְּאוֹנָאַת אִשְׁתּוֹ", א מענטש זאל אכטונג געבן נישט צו טשעפען די ווייב, "שֶׁדִּמְעָתָהּ מְצוּיָה", ווייל א פרוי וויינט זייער שנעל; מוהרא"ש פלעגט זייער אסאך רעדן צו אונז פון שלום בית, אז מען זאל זיין א וותרן אין שטוב, זיין א סבלן און דאס איז פון די יסודות אין "היכל הקודש".


איך וויל זייער שטארק קומען צו אייך און אייך מדריך זיין ווי אזוי צו לעבן אין שטוב; ליידער פארפירט מען חתנים וכלות מיט פאלשע לימודים, פאלשע הדרכות פון חומרות ופרישות וואס איז קעגן די הייליגע תורה.


א פרייליכן שבת.

#110 - איך האף דו וועסט קומען זיך מחזק זיין ביים יארצייט סעודה פון רבי נתן
תפילה והתבודדות, התחזקות, מוהרנ"ת ז"ל

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת מקץ, ראש חודש טבת, ו' דחנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך טראכט אסאך פון דיר, איך האף אז אלעס איז אין בעסטן ארדענונג ביי דיר און ביי דיינע קינדער.


וואס דו דארפסט - בעט דעם אייבערשטן, נוץ דיין מויל צו רעדן צו אים, רעד צו אים אויף דיין פשוט'ע שפראך. רעד צום באשעפער כדבר איש אל רעהו, אזוי ווי מען רעדט צו א חבר, א גוטע פריינט; בעט אים דו זאלסט זוכה זיין צו לערנען און דאווענען און זיין אן ערליכער איד.


קומענדיגע וואך, ליל שישי פרשת ויגש וועט זיין די יארצייט סעודה פון מורינו רבי נתן זכותו יגן עלינו, אין ישיבה; איך האף דו וועסט קומען זיך מחזק זיין אינאיינעם מיט אנשי שלומינו.

#109 - נוצן די עצות פון הייליגן רבי'ן
התחזקות, חסידות ברסלב, עצות, מוהרנ"ת ז"ל

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת מקץ, ראש חודש טבת, ו' דחנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


קומענדיגע וואך פרייטאג געפאלט די יארצייט פון מורינו רבי נתן זכותו יגן עלינו, מיר וועלן מאכן א סעודה ליל שישי פרשת ויגש אין ישיבה.


מוצאי שבת פרשת ויגש גיי איך קיין לעיקוואד, מחזק זיין אנשי שלומינו אין לעיקוואד מיט די זיסע עצות, מים מתוקים פונעם נחל נובע מקור חכמה; איך וויל דיר פרעגן אויב דו וועסט מיר קענען טראגן אהין און צוריק, איך וועל דיר באצאלן.


רבי ישראל בער זכרונו לברכה האט געוויינט צו זיין רבי, רבי ישראל קארדונער זכרונו לברכה, האט אים רבי ישראל געזאגט: "דער חילוק צווישן אונז איז אז דו ווייסט די עצות פון רבי'ן, דו נוצט עס אבער נישט, איך ווייס די עצות און איך נוץ עס"; אז דו וועסט נוצן די עצה פון התבודדות וועט דיר אלעס גיין אנדערש, אלעס וועט גיין כסדרן.


לאז מיר וויסן אויב דו קענסט מיר טראגן.

#108 - מאך נישט קיין עסק פונעם פראבלעם, וועט עס אוועקגיין
קינדער, תפילות אויף אידיש, חינוך הילדים, התחזקות, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וישב-מברכים טבת, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר וזוגתו תחי'


א גרוס פון דיינע ליכטיגע קינדער, זיי פירן זיך אויף זייער דרך ארץ'דיג, זיי זענען ליכטיג און טייער.


איך וויל דיר העלפן מיט א גוטע עצה בנוגע דיין טאכטער וואס זי גייט יעצט אריבער, זי מאכט אינטערעסאנטע פאקסן, זי בלינקט אסאך מיט די אויגן. איין טאג האט זי געוויינט צו איר טיטשער אז איר זיידע זאגט זי האט א קראנקהייט אין איר אויג ווייל זי בלינקט אסאך, איר טיטשער האט איר געזאגט אז זי איז וואויל און געזונט, זי האט איר פרובירט צו בארואיגן אבער זי האט זיך נישט געלאזט, זי האט גע'טענה'ט: "איך האב א מחלה", וכו', וכו'; אונזערע טיטשערס זענען זייער פארזיכטיג נישט חוזק צו מאכן אדער אראפקלאפן, זי זאגט פאר דיין טאכטער: "איך זע נישט ווי דו בלינקסט", און זי לייגט צו: "קוק, איך בלינק אויך", אבער עס האט נישט געהאלפן, דיין טאכטער האט געזאגט מיט געוויין: "איך ציטער", וכו', וכו'. ווי איך פארשטיי, איר אלס עלטערן פרובירן צו טון דאס בעסטע, איר ווילט נישט זי זאל בלייבן מיט די פאקס וכו', איר טראכט אז אויב מען וועט איר דערשרעקן אדער דאס גלייכן וועט עס אוועק גיין.


איך ווייס אז עס וועט נאר ערגער מאכן; וואס יא? איך האב אן עצה פאר אייך פון מוהרא"ש.


איך האב געהאט ביי איינע פון מיינע קינדער אן ענליכע זאך, איינער פון מיינע קינדער האט אנגעהויבן מאכן אינטערעסאנטע פאקסן מיט זיינע ליפן און פינגערס, יעדע מאל ער פלעגט הערן איינעם רעדן פלעגט ער אנהייבן פארמאכן און אויפמאכן די ליפן, און אנהייבן טאפן מיט די פינגער אין די לופט; איך ווייס נישט אויב דו וועסט כאפן וואס איז געווען, אבער גלייב מיר, עס האט אויסגעזען זייער שרעקעדיג.


איך און מיין ווייב זענען געווען אביסל דערשראקן, איך האב געפרעגט מוהרא"ש זכותו יגן עלינו: "וואס טו איך מיט מיין זון?" איך האב נאכגעמאכט פאר מוהרא"ש ווי אזוי מיין זון האט געמאכט מיט די ליפן און מיט די פינגערס, און געפרעגט וואס צו טון. מוהרא"ש ברוב חכמתו האט מיר געזאגט: "מאך נישט קיין עסק, זאג נישט גארנישט וועט עס אוועק גיין", וכך הוה.


בעט איך דיר, אויב דו ווילסט אראפנעמען פון דיין טאכטער'ס פנים די פאקסן זאלסטו איר נישט דערשרעקן; מאך נישט קיין עסק דערפון, וועט עס אוועק גיין.


איך ווייס אז עס איז זייער א שווערע זאך, עס שטערט פאר טאטע מאמע צו זען אויפ'ן קינד אינטערעסאנטע פאקסן, דאך בעט איך דיר, פארבייס די ליפן, בעט שטילערהייט: "רבונו של עולם, העלף מיין טאכטער זאל נישט מאכן די פאקס, זי זאל נישט בלינקען אזוי אינטערעסאנט", וועסטו זען ווי עס וועט אוועק גיין.


איך קען דיר דערציילן אסאך אזעלכע מעשיות פון אנשי שלומינו וואס זיי האבן געהאט מיט די קינדער; קינדער וואס האבן געהאט צוטון מיט גיין אין בית הכסא, פחדים מיט נערוון וכו', וכו', זיי זענען געווען פארלוירן, זיי האבן מיר געפרעגט וואס צו טון, האב איך זיי געגעבן די עצה פון מוהרא"ש, נישט מאכן קיין עסק, נישט זיך קריגן מיט'ן פראבלעם נאר עס איגנארירן; זיי האבן געבעטן דעם אייבערשטן ביז דאס איז אוועק געגאנגען.


אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר האבן א מתנה, א מוסד פאר אונזערע קינדער וואו די מלמדים און טיטשערס געבן זייער שטארק אכטונג אויף יעדן קינד; דאס איז ביי זיי דער עיקר, אכטונג געבן אויף די קינדער'ס געפילן, אז די קינדער זאלן זיין קאנפידענט, זיכער מיט זיך, מען זאל נישט לאכן פון זיי, מען זאל נישט חלומ'ען אז עפעס גייט אריבער אויף זיי, כדי זיי זאלן אויסוואקסן געזונט און שטארק.


איך וואלט דיר דאס געקענט זאגן פערזענליך, דאך האב איך דאס געשריבן ווייל נאך אסאך עלטערן וועלן קענען נוצן דעם בריוו און נישט שעדיגן זייערע קינדער, ווייל דערשרעקן העלפט נישט, עס מאכט נאר ערגער.


א פרייליכן חנוכה.

#107 - פון וואו נעמסטו די שטארקייט ווען דיין משפחה מאכט חוזק פון דיר
שידוכים, התחזקות, עבודת השם, משפחה, התנגדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך שטיי און איך שטוין פון וואו דו נעמסט די שטארקייט צו בלייבן אן ערליכער איד בשעת דיין משפחה מאכט חוזק פון דיר, אלע אינאיינעם לאכן און שפעטן; דאס אלעס ווארפט דיר נישט אראפ, דו האלסט זיך שטארק מיט אמונה.


טייערער ליבער ..., האלט זיך ווייטער שטארק, די שוועריקייטן וועלן אריבערגיין, באלד וועסטו חתונה האבן, דו וועסט אויפשטעלן אידישע דורות און פון די וואס שפעטן וועט גארנישט בלייבן.


שרייב מיר יעדע מאל דו ענדיגסט א מסכתא און ווען דו ענדיגסט משניות.


איך האב דיר זייער ליב, איך בעט פאר דיר; איך האף צו זיין דיין שדכן.

#106 - דער עיקר איז זיך דערהאלטן טראץ די יסורים און שוועריקייטן
כיבוד אב ואם, צרות, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, כ"ב כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער ווייטאגליכע בריוו.


שטארקט זיך, געדענקט: 'דער אייבערשטער איז מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר', לעבט מיט די תורה פון (תהלים ד, ב): "בַּצָּר הִרְחַבְתָּ לִּי (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצה)"; דער רבי האט אונז געגעבן א וועג ווי אזוי צו לעבן אין שווערע טעג, מיר זאלן זוכן דאס גוטס, מיר זאלן זוכן די חסדים פונעם אייבערשטן.


עס טוט מיר זייער וויי אז איר גייט אריבער אזא פרשה, דער אייבערשטער זאל שיקן א רפואה שלימה פאר אייער מאמע; עס איז זייער שווער צו לעבן מיט א מאמע וואס האט געכאפט א נערוון צאמבראך לא עלינו, אבער אז מען געדענקט אז דער אייבערשטער - ער אליינס מאכט אלעס, ער אליינס איז אלעס דעמאלט איז גרינגער צו נעמען די יסורים.


די קלאפ קומט פון אויבן, די פאטש קומט פון אויבן - אבער די עגמת נפש און די ווייטאג - דאס מאכט זיך דער מענטש. מען זעט אמאל אין א כתה, צוויי קינדער כאפן א פאטש פונעם מלמד, איינער גייט ווייטער און דער צווייטער ליגט אויף דער ערד, ער וויינט, שרייט און פארפירט; וואס איז געשען? דער צווייטער האט דען געכאפט א שטערקערע קלאפ? ניין, ביידע האבן געכאפט די זעלבע זאך נאר דער צווייטער נעמט עס מער צום הארצן.


איך בעט אייך איר זאלט זיך דערהאלטן, נעמט עס נישט צו שטארק צום הארצן.


איך בעט פאר אייך.

#105 - דאס גרויסקייט פון זיין א געטרייע לערערין
לערערין, חינוך הילדים, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישלח, ט"ו כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', לערערין בית פיגא ברסלב.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זיין א געטרייע לערערין.


איך ווייס ווי שווער עס איז צו זיין א געדולדיגע לערערין; איך אליין זיץ מיט קינדער שוין איבער זעכצן יאר, אסאך מאל קען מען שפירן ווי מען הייבט אויף די הענט, מען וויל אלעס אפלאזן; דאך דערמאן איך זיך פון די פילע חיזוק וואס מוהרא"ש ברענגט אין אשר בנחל, דאס גרויסקייט פון א מלמד, א טיטשער.


שטארקט אייך מיט אייער הייליגע ארבעט.

#104 - ס'איז דא עצות ווי אזוי צו ווערן אן ערליכער איד
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, קדושה, התחזקות, תשובה, משניות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך הער דיין געשריי ווי דו וויינסט אז דו ווילסט זיין ערליך און דו האלסט אין איין אראפפאלן אין די עבירה פון פגם הברית רחמנא לצלן.


וויסן זאלסטו אז דער הייליגער רבי איז א מתנה פאר אונזער דור, בפרט פאר די אלע וואס פאלן אראפ אין די עבירה, זיי ווערן נעבעך נכשל אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, צו זיי קומט דער רבי און איז זיי מחזק זיי זאלן נישט אויפגעבן; זיי זאלן צוריק קומען צום אייבערשטן, זיי זאלן זיך מתודה זיין פאר'ן אייבערשטן - ביז דער אייבערשטער וועט זיי מוחל זיין.


טייערער ... נרו יאיר, פאלג דעם רבי'ן; זוך א פלאץ, א שטילע פלאץ, א פלאץ וואס קיינער איז נישט דארט; גיי אהין און גיס זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן, דערצייל אים אלעס וואס גייט אריבער אויף דיר און אלע שלעכטע מחשבות וואס דער יצר הרע ברענגט אריין אין דיר, בעט אים: "רבונו של עולם האב רחמנות אויף מיר, איך וויל זיין אן ערליכער איד; וואס זאל איך טון אז איך האלט אין איין אראפפאלן, איך האלט אין איין פוגם זיין אין פגם הברית הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, די תאות ניאוף פלאקערט אין מיר, איך ווער ממש פארברענט; איך האב שלעכטע מחשבות, איך בין אזוי צעבראכן, דאס לעבן איז מיר נמאס".


איך בעט דיר טייערער ... נרו יאיר, שטארק זיך מיט אלע דיינע כוחות, הער נישט אויף בעטן דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר. מוהרא"ש זאגט, עס איז דא א מלאך הקדוש "עזריאל" וואס ער איז געשטעלט אין הימל ארויפצוטראגן די תפילות פון בחורים און מיידלעך וואס וויינען און שרייען און בעטן דעם אייבערשטן זיי זאלן חתונה האבן און אזוי ארום ניצול ווערן פון עבירות. עס איז דא אין דעם גרויסע סודות וואס מען קען נישט אנטפלעקן, ווער דער מלאך איז און וואס זיין זאך איז (קוק עס נאך אין ספר ארך אפים פרק ד', סבלנות לבחור).


אויך זאלסטו אנהייבן לערנען אסאך משניות; משניות רייניגט דעם מענטש, "מִשְׁנָה" איז די אותיות "מְשַׁנֶה"; ווי מער א מענטש זאגט משניות איז ער זיך מְשַׁנֶה אינגאנצן. משניות שלעפט ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע בלאטע, מִשְׁנָה איז די ראשי תיבות (תהלים ל, ד): "הֶ'עֱלִיתָ מִ'ן שְׁ'אוֹל נַ'פְשִׁי", אז מען זאגט משניות נעמט עס ארויס דעם מענטש פון אלע פראבלעמען וואו דער מענטש איז נעבעך אריין געפאלן. פרוביר צו זאגן אכצן פרקים משניות; אז מען זאגט ח"י פרקים משניות קומט צוריק די מח מחשבה, ווייל ווען א מענטש זינדיגט אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן ווערט אים אויסגעריסן זיין מח מחשבה, ווייל די זרע קומט פונעם מח, און אז מען זינדיגט ווערט דער מח אויסגעטרוקנט וכו', און ווען מען זאגט אסאך פרקים משניות באקומט מען צוריק א קלארן מח.


זיי שטארק אין די צוויי עצות פון רבי'ן וועסטו זוכה זיין צוצוקומען צו שיינע זאכן אין לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#103 - די שווערע טעג וועלן אריבערגיין, און דערנאך וועט איר זיין פיל נחת
צרות, התחזקות, מחלוקת, שמחות, נחת

בעזרת ה' יתברך


                                יום ד' פרשת תולדות, ב' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האף אז דו גייסט צו די שמחה מיט א שמחה; וויפיל דו ביסט צופרידן פונעם חתן וועסטו זען נאך די חתונה אז ער איז נאך אסאך מער ווי דו מיינסט, ער איז א טייער קינד, א דיאמאנט.


דאס וואס גייט אריבער יעצט, מען קען זיך נישט אויסקומען, די מחותנים וכו' וכו' - דאס איז אזוי ווי חבלי לידה. ווען א פרוי גייט האבן א קינד, פון איין זייט איז דאס זייער שווער, אבער זי ווייסט אז די ווייען גייען אריבער און מען באקומט א ליכטיג קינד פונעם אייבערשטן. דאס זעלבע זאג איך דיר, דו און דיין ווייב תחי' גייען יעצט אריבער שווערע טעג, איר קענט נישט אנגיין מיט אייער לעבן פון די אלע רייבערייען וכו'; דאס איז נאר די פאר וואכן, באלד באקומט איר א זיסער ליכטיגער איידעם וואס וועט אייך ברענגען נאר נחת.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#102 - נישטא קיין גרעסערע ווייטאג ווי אז די קינדער גייען אוועק פון אידישן וועג
קינדער, תפילות אויף אידיש, חיזוק פאר פרויען, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


                                יום ד' פרשת תולדות, ב' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


מרת ... תחי', ירושלים.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ווי קען איך אייך טרייסטן? נישטא קיין גרעסערע ווייטאג פאר א מאמע ווי אז אירע קינדער גייען אוועק פון אידישן וועג, דאך וועל איך אייך שרייבן אפאר ווערטער פון חיזוק, איך האף איר וועט דאס אננעמען.


שטארקט אייך אין תפילה, בעטס ווייטער דעם אייבערשטן טאג נאך טאג אז אייערע קינדער זאלן אלע זיין ערליכע אידן; תפילה איז זייער א שטארקע זאך, מיט תפילה קען מען זען ניסים ונפלאות, שידוד הטבע ממש. איר ווייסט זיכער וואס רבי נתן זכרונו לברכה האט געזאגט פאר זיין חבר רבי נפתלי זכרונו לברכה ווען ער האט מתפלל געווען אז זיין זון זאל שטארבן נאכדעם וואס ער האט נישט געקענט צוקוקן ווי זיין זון איז אוועק פון אידישן וועג: "אז דו האסט יא אזא כח, דו קענסט פועל'ן מיט'ן דאווענען, פארוואס האסטו געבעטן ער זאל שטארבן? וואלסט געדארפט בעטן ער זאל תשובה טון, וואלט ער זיך צוריקגעקערט צום אייבערשטן!"


איר וועט מיר זיכער ענטפערן אז איר דאווענט שוין לאנג אויף דעם, איר בעט יעדן טאג, איר וויינט און זאגט תהילים און איך האב אייך גארנישט מחדש געווען אינעם בריוו; איך זוך נישט צו מחדש זיין, איך זיך צו מחזק זיין, איך וויל אייך שטארקן איר זאלט ווייטער דאווענען, איר זאלט ווייטער בעטן.


געבט אכטונג אויף די קינדער, זייט ווייטער ווארעם און געטריי צו זיי; דער הייליגער באר מים חיים זכותו יגן עלינו האט געהאט א זון וואס איז אראפ פון אידישן וועג רחמנא לצלן, מיט דעם אלעם פלעגט דער הייליגער באר מים חיים אים געבן עסן, קליידער און אים געהאלטן אין שטוב וכו'. יעדן צופרי ווען דער הייליגער באר מים חיים זכותו יגן עלינו איז אויפגעשטאנען, האט ער געזאגט פאר'ן באשעפער: "רבונו של עולם, קוק וואס איך טו מיט מיין זון, אפילו ער פירט זיך נישט אויף אזוי ווי עס דארף צו זיין, דאך געב איך אים עסן און אלע זיינע הצטרכות'ער; איך בין נאר א בשר ודם, איז דאך זיכער אז דו רבונו של עולם, וואס דו ביסט דער אב הרחמן, טוב ומטיב ורב חסד, זאלסטו זיכער העלפן אידישע קינדער מיט אלעס וואס זיי דארפן, אפילו זיי פירן זיך נישט אויף אזוי ווי עס דארף צו זיין".


מיט דעם טייטשט דער הייליגער רבי מאיר'ל מפרימישלאן זכותו יגן עלינו (דברי מאיר, פרשת תולדות) דעם פסוק (בראשית כה, כח): "וַיֶּאֱהַב יִצְחָק אֶת עֵשָׂו כִּי צַיִד בְּפִיו"; ווי קען מען זאגן אויף יצחק אבינו אז ער האט ליב געהאט עשו הרשע? זאגט ער, אז יצחק אבינו האט דאס געטון, נאר "כִּי צַיִד בְּפִיו", ער זאל קענען מיט דעם מנצח זיין דעם אייבערשטן, ער האט געזאגט: "רבונו של עולם, קוק ווי איך געב פאר עשו וואס ער דארף, איך האב אים ליב אפילו ער גייט נישט בדרך הישר, זאלסטו אודאי העלפן אידן מיט וואס זיי דארפן, אפילו זיי פירן זיך נישט אויף ווי עס דארף צו זיין", עיין שם; זעט מען ווי אזוי צדיקים האבן זיך געפירט מיט זייערע קינדער ווען זיי זענען נישט געגאנגען בדרך הישר.


דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף זיי, זיי זאלן זוכה זיין צו תשובה טון מיט אלע אידן אינאיינעם.

#101 - ווער נישט צעבראכן אז דו האסט פארלוירן דיין חשק צו לערנען
תפילה והתבודדות, התחזקות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


                   יום ג' פרשת תולדות, ראש חודש כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, אלעד.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר, שוין א לאנגע צייט וואס איך ווארט צו הערן פון דיר; פון דיין התמדת התורה, פון דיינע סיומים. האסט מיר ממש דערפריידט מיט די גוטע נייעס אז דו לערנסט ווייטער אויפ'ן רבינ'ס דרך הלימוד, דו האסט שוין מסיים געווען משניות און אפאר מסכתות אין ש"ס.


טייערער ..., ווער נישט צעבראכן אז דו האסט פארלוירן דיין חשק צו לערנען, ווער נישט צעקלאפט אז דו האסט נישט די חשק פון אמאל. וויסן זאלסטו אז אלע גרויסע מענטשן, אלע גדולי ישראל - זענען דאס אריבער; קוק וואס דער רבי זאגט (שבחי הר"ן, אות ח): "וְסִפֵּר שֶׁכָּל לִמּוּדוֹ בָּא לוֹ בִּיגִיעָה גְּדוֹלָה", דער רבי האט דערציילט אז עס איז אים זייער שווער אנגעקומען צו לערנען ווען ער איז געווען יונג, עס איז אים נישט אנגעקומען גרינג.


דעריבער בעט איך דיר זייער זאלסט ווייטער לערנען פלייסיג, ווארט נישט ביז דו וועסט האבן חשק, לערן אן חשק; מאך זיך כאילו דו האסט חשק, די חשק התורה וועט שפעטער קומען. מאך זיך א סדר וויפיל פרקים משניות און בלעטער גמרא דו לערנסט יעדן טאג, נישט קיין חילוק יא חשק נישט חשק, וועסטו אויסוואקסן א גרויסער צדיק.


נאך איין זאך, זיי זיך מתבודד יעדן טאג; זיך א פלאץ וואו קיינער געפונט זיך נישט, גיי אהין פאר אפאר מינוט און רעד זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן, בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר מאכן א חשק צו לערנען און דאווענען, זאג אים: "רבונו של עולם העלף מיר, איך וויל זיין אן ערליכער איד"; דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו אלע מדריגות. דער רבי האט אונז געזאגט כמה פעמים, מען קען נישט זיין קיין ערליכער איד נאר דורך די הנהגה פון התבודדות.


שרייב מיר נאך בריוו; שרייב מיר אלע דיינע סיומים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#100 - דער בית המדרש דארף האבן א באזונדערע קאסע פון הפצה
התחזקות, הפצה, חסידות ברסלב, בית המדרש, גבאי

בעזרת ה' יתברך


                        יום ב' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די גבאים פון בית המדרש היכל הקודש ירושלים, ה' עליהם יחיו.


איך בעט אייך זייער איר זאלט ווייטער ממשיך זיין מיט אייער הייליגע ארבעט; איר קענט זיך נישט פארשטעלן וואס פאר א זכיה דאס איז, צו קענען משמש זיין דעם הייליגן רבי'ן, וואס מען שפארט זיך איין מיט'ן משמש זיין דעם רבי'ן.


חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (עירובין נד.): "תַּלְמִיד אֶחָד הָיָה לוֹ לְרֶבִּי אֱלִיעֶזֶר שֶׁנִּתְחַיֵּב שְׂרֵפָה לַמָּקוֹם", דער הייליגער תנא רבי אליעזר האט געהאט א תלמיד וואס האט געטון אן עבירה און עס איז ארויס אויף אים א גזירה אז ער גייט פארברענט ווערן השם ישמרינו, "אָמְרוּ הַנִּיחוּ לוֹ", האט מען געזאגט אין הימל מען זאל אים גארנישט טון, "אָדָם גָדוֹל שִׁמֵּשׁ", בזכות וואס ער באדינט זיין הייליגער רבי; זעט מען דאס גרויסקייט פון משמש זיין א צדיק, מען ווערט ניצול פון שווערע שטראפן.


איך בעט אייך זייער איר זאלט אכטונג געבן דער בית המדרש זאל זיין שיין און מסודר, מען זאל זיך פירן מיט גרויס דרך ארץ. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, סימן סט): "מִי שֶׁאוֹהֵב אֶת הַצַּדִּיק, צָרִיךְ לִשְׁמֹר אֶת הַצַּדִּיק, שֶׁלֹּא יֵצֵא עָלָיו שֵׁם רָע", ווער עס האט ליב דעם צדיק דארף אכטונג געבן עס זאל נישט ארויס גיין א שלעכטע נאמען אויפ'ן צדיק; מוהרא"ש האט זייער מקפיד געווען עס זאל זיין סדר אין בית המדרש.


מישט נישט קיין יוצרות; געלט פון הפצה גייט פאר הפצה און דער בית המדרש דארף האבן א באזונדערע קאסע. שטעלט א צעטל: "ווער עס וויל די זכות צו העלפן דעם רבינ'ס שול" און מאכט א טאוול ווער עס איז מנדב די קידוש אדער די שלש סעודות; אויך קען מען פרעגן משפחות אויב איינער וויל ברענגען מזונות פאר'ן קידוש און עסן פאר שלש סעודות. ביי אונז זענען דא משפחות וואס מאכן מזונות פאר די קידוש, עס זענען דא פרויען וואס זיי זענען נישט מוותר אויף די זכות, זיי ווילן האבן די זכיה צו באקן א קוכן פאר'ן רבי'ן, אויך איז דא וואס מאכן עפעס פאר שלש סעודות.


דער עיקר זאלט איר זיך שטארקן אינאיינעם; געבט א קוק וואס איר האט אויפגעטון אין אזא קורצע צייט, נישט צום גלייבן! מיר תלמידי היכל הקודש אין אמעריקע שטייען און שטוינען וואס איר טוט, ווי שטארק איר זענט. מיר זענען אלע מקנא אייער הפצה, ממש נישט משיג צו זיין וואס אפאר חברים, אפאר אינגעלייט - קענען אלץ מאכן, איז דאך זיכער אויב איר וועט זיך האלטן אינאיינעם, איר וועט ארבעטן אינאיינעם, זיך ליב האבן איינער דעם צווייטן - וועט איר זוכה זיין צו גאר שיינע זאכן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#99 - זייט א רוקן ביין פאר אלע געשוויסטער
התחזקות, ניחום אבלים

בעזרת ה' יתברך


                        יום ב' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


ברוך דיין האמת.


יעצט האב איך געהערט די ביטערע נייעס אז אייער טאטע איז נפטר געווארן; עס איז זייער א שווערע בשורה פאר אלעמען, בפרט פאר אייך מיט אייערע געשוויסטער, אלע זענט איר זייער צעשאקלט. בעט איך אייך זייער איר זאלט זיך נישט פארלירן, שטעלט אייך ארויס ווי א העלד, זייט א רוקן ביין פאר אלע געשוויסטער - זיי מחזק זיין און זארגן פאר זיי; אייערע געשוויסטער זאלן שפירן ווי זיי האבן אן אפענעם טיר, א פלאץ אין אייער הארץ.


דער הייליגער רבי נתן האט געפרעגט דעם רבי'ן וואס ער זאל טון צו מאכן א נחת רוח פאר זיין מאמע'ס נשמה, האט אים דער רבי געזאגט ער זאל זאגן די ברכה פון אשר יצר מיט כוונה; ווייל יעדע זאך, אפילו וואס זעט אויס פאר אונז ווי א קלייניקייט - איז זייער חשוב אויבן אין הימל, די עלטערן גייען ארויף אלץ העכער און העכער.


דער אייבערשטער זאל אייך טרייסטן און אונז אלע טרייסטן, מיר זאלן שוין זוכה זיין צו משיח צדקינו שיבוא ויגאלינו במהרה בימינו אמן.

#98 - ארבעטן פאר'ן רבי'ן איז נישט קיין גרינגע זאך
התחזקות, חסידות ברסלב, חלישות הדעת, בלבולים

בעזרת ה' יתברך


                       יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן, איר זאלט מיר ווייטער העלפן אין אפיס; דאס וואס איר שרייבט מיר איז נישט קיין נייעס פאר מיר. זייט די ישיבה שטייט, זייט מיר האבן געעפנט די מוסדות גיי איך אריבער טאג טעגליך די אלע סארט זאכן; זיין א שמש פאר'ן רבי'ן איז נישט קיין גרינגע זאך, עס גייט אריבער אן א שיעור בלבולים און חלישות הדעת ווען מען טוט פאר'ן רבי'ן, בפרט ווען מען שטעלט אויף מוסדות התורה וואו מען איז מחנך קינדער צו לעבן מיט ריינע אמונה, מיט יראת שמים, מיט די הקדמות פון הייליגן רבי'ן; דארט ווערט דער סמ"ך מ"ם זייער ווילד און זוכט ווי ער קען צעברעכן די וואס בויען דאס.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן וואס גייט אריבער אויף מיר יעדע שעה; א נארמאלער מענטש וואלט שוין לאנג אפגעלאזט ווען עס וואלט אריבער א פראצענט וואס גייט אויף מיר אריבער, דאך בין איך ביי מיר פעלזן פעסט נישט אפצולאזן מיין ארבעט, נאר ווייטער אנגיין און צולייגן נאך און נאך גוטע זאכן.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן ישוב הדעת, איר זאלט שטענדיג געדענקען וועם איר זענט משמש; איר זאלט האבן די זכיה צו קענען בלייבן געטריי פאר'ן רבי'ן און איר זאלט האבן די כח דערצו (דניאל א, ד): "וַאֲשֶׁר כֹּחַ בָּהֶם לַעֲמֹד בְּהֵיכַל הַמֶּלֶךְ", נישט צעבראכן ווערן וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#97 - דיין ישועה איז זייער נאנט, ווארט עס אויס
חינוך הילדים, צרות, ישועות, שלום בית, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


זיי מיר דן לכף זכות, איך האב נישט געזען דיינע הודעות.


וויסן זאלסטו, עס גייט נישט אריבער א טאג וואס איך זאל נישט בעטן פאר דיר, פאר דיין מאן און דיינע קינדער. מיין הארץ איז צעריסן פאר דיר, איך ווייס דיר נישט וואס צו זאגן, יעדעס מאל איך טראכט פון דיינע ווייטאגן טרעט עס מיר ממש צו צום הארץ.


איך גלייב באמונה שלימה אז אחר הרע יבוא הטוב, דיין ישועה איז זייער נאנט, כִּי בֹא יָבֹא לֹא יְאַחֵר (חבקוק ב, ג).


זיי שטארק, זיי א מאמע פאר דיינע קינדער און פרוביר אביסל צו זיין א ווייב פאר דיין מאן, אפילו אביסל.


דיין ראש ישיבה.

#96 - מ'דארף האבן התחזקות פון גוטע חברים
חברים, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וירא, י"ט מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, תלמידי היכל הקודש ירושלים.


איינער איז מיר געקומען זאגן אז ער קען מיר שאפן א וועג צו קומען קיין ארץ ישראל, איך האב זיך שוין געגרייט צו קומען פאריגע וואך זונטאג, למעשה זע איך אז (תהלים קח, יג): "שָׁוְא תְּשׁוּעַת אָדָם", עס איז אומזיסט זיך צו פארלאזן אויף א מענטש, "בֵּאלֹקִים נַעֲשֶׂה חָיִל", דער אייבערשטער, נאר ער אליינס קען העלפן, מען דארף זיך פארלאזן אויפ'ן אייבערשטן.


שטארקט אייך אינאיינעם; עס איז זייער וויכטיג צו האבן א גוטער חבר. דער אייבערשטער האט זיך באוויזן פאר אברהם אבינו אין די פלאץ פון ממרא, זאגט רש"י (בראשית יח, א): "הוּא שֶׁנָתַן לוֹ עֵצָה עַל הַמִּילָה", ער האט אים געגעבן די עצה זיך צו מל'ן; אלע שטעלן זיך אויף דעם און פרעגן: וואס? אברהם אבינו דארף אנקומען צו ממרא, דער אייבערשטער האט אים געזאגט זיך צו מל'ן, וואס דארף ער ממרא?!


עס איז דא כמה תירוצים, אבער וואס מיר קענען ארויסנעמען פאר אונז, אז דא זעט מען, אפילו א גרויסער צדיק דארף אויך האבן חיזוק. אברהם אבינו האט גענוצט די חיזוק, די גוטע ווערטער פון ממרא, איז דאך זיכער אז אונז אנשים פשוטים, אדער ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיב:) ניטאמאל אנשים זענען מיר, נאר חמורים זענען מיר - דארפן האבן גוטע חברים וואס זאלן מחזק זיין צו פאלגן דעם אייבערשטן און פאלגן וואס צדיקים זאגן. אזוי ווי דער הייליגער רבי האט דערציילט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן מח): "וְשָׁמַעְנוּ מִצַּדִּיק אֲמִתִּי שֶׁאָמַר, שֶׁאִלּוּ הָיָה אוֹמֵר לוֹ אֶחָד, יִהְיֶה מִי שֶׁיִּהְיֶה, בְּעֵת שֶׁעָסַק בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם בִּתְחִלָּתוֹ: אָחִי, חֲזַק וֶאֱחֹז עַצְמְךָ - הָיִיתִי רָץ וּמִזְדָּרֵז מְאֹד בַּעֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ, כִּי גַּם עָלָיו עָבַר כָּל הַנַּ"ל, וְלֹא הָיָה שׁוֹמֵעַ שׁוּם הִתְחַזְּקוּת מִשּׁוּם אָדָם", איך האב געהערט פון אן אמת'ן צדיק, אז ער האט נישט געהאט קיין חבר וואס זאל אים מחזק זיין און זאגן: "בְּרוּדֶער, שְׁטַארְק זִיךְ אוּן דֶערְהַאלְט זִיךְ"; אויב וואלט אים איינער געזאגט די ווערטער: "בְּרוּדֶער, שְׁטַארְק זִיךְ אוּן דֶערְהַאלְט זִיךְ", וואלט ער געקענט אסאך מער אנקומען בעבודת השם, אבער קיינער האט אים דאס נישט געזאגט; עס איז באוואוסט אז דער רבי האט געמיינט מיט דעם זיך אליינס. זעט מען פון דעם אז אפילו דער גרעסטער צדיק דארף אויך התחזקות.


בפרט אויף אמונת חכמים דארף מען האבן גרויס התחזקות. דער הייליגער חתם סופר זאגט (שאלות ותשובות חתם סופר, חלק אורח חיים, סימן רח): "פארוואס ווערט אנגערופן די נסיון פון די עקידה אויף די נאמען פון יצחק - 'עקידת יצחק', פארוואס נישט אויף אברהם? די נסיון איז דאך געווען ביי אברהם אבינו, נאר אברהם אבינו - ער האט דאס געהערט פונעם אייבערשטן, דארט איז דער נסיון נישט אזוי גרויס, אבער יצחק אבינו - ער האט דאס געהערט נאר פון אברהם אבינו, ער האט שוין געדארפט האבן אמונת חכמים, גלייבן אין תורה שבעל פה, דאס איז א גרעסערע נסיון ווי דער וואס ווייסט דאס פונעם אייבערשטן, ווייל עס איז דא אויף דעם זייער אסאך בלבולים ווי אזוי מען זאל זיך פירן"; אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצ) אז משה רבינו האט געקענט געבן די תורה נאר מיט די זאך פון 'הוסיף משה יום אחד מדעתו', צו ווייזן אז מען מוז גלייבן אין תורה שבעל פה, מען מוז צעברעכן אלע חכמות און אלע בלבולים.


שטארקט אייך טייערע ברידער, אפילו עס קאכט און ברענט אין אייך אלע תאוות, עס איז ממש (בראשית יח, א): "כְּחֹם הַיּוֹם" - זאלט איר בלייבן זיצן, "ישֵׁב פֶּתַח הָאֹהֶל"; גייט נישט אוועק פון די פתח הקדושה, ישֵׁב איז א לשון פון ווארטן, אז מען ווארט, מען דערהאלט זיך - איז מען זוכה צו "וַיֵּרָא אֵלָיו ה'", דער אייבערשטער באווייזט זיך צום מענטש.


געדענקט, א שטארקער מענטש איז נישט איינער וואס איז נישט אראפגעפאלן, שטארק מיינט, אז ווען מען פאלט הייבט מען זיך אויף, איינער וואס פאלט און הייבט זיך אויף - דער איז א שטארקער מענטש.


דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה האט געהאט א תלמיד רבי שאול מטעפליק זכרונו לברכה, ער איז געווען א גרויסער עובד ה', ער האט געדאווענט און געלערנט מיט א געוואלדיגע ברען. איינמאל איז רבי נתן געווען אין טעפליק, און צוזעענדיג זיינע עבודות, ווי ער דינט דעם אייבערשטן מיט אזא התלהבות, האט אים רבי נתן געזאגט: "שאול שאול, איך האב פון דיר נאכנישט קיין הנאה; ווען איך וועל זען ווי שאול פאלט אראפ און הייבט זיך צוריק אויף און דינט ווייטער דעם אייבערשטן, דעמאלט וועל איך הנאה האבן"; רבי נתן האט אים געוואלט אנגרייטן פאר'ן לעבן. ווייל נישט אייביג קען מען ברענען צום אייבערשטן ברציפות, עס קומט אמאל א צייט ווען מען פאלט אראפ, און דעמאלט - אויב מען איז שטארק - איז מען א ריכטיגער העלד.


עס איז א גרויסער טעות דאס וואס מענטשן טראכטן אויף זיך: 'פון מיר וועט שוין גארנישט זיין', וואס איז א תוצאה פון דאס וואס מען קוקט זיך אן און מען זעט זיך אנגעפילט מיט פראבלעמען, נסיונות, נפילות, וכו' וכו', מען טראכט: 'וואס וועט שוין זיין פון מיר?' דאס איז אבער א שטארקער טעות, ווייל דוקא א מענטש וואס פאלט אראפ און ער הייבט זיך אויף, דער מענטש איז א העלד. איינער וואס האט נישט קיין שווערע נסיונות, דער איז בכלל נישט שטארק, שטארק איז דער וואס הייבט אן פונדאסניי, ער קוקט נישט אויף גארנישט, ער איז ביי זיך שטארק ווי א לייב אז וואס עס זאל נאר זיין וועט ער נישט אפלאזן דעם אייבערשטן.


מיינט נישט איר זענט שוין פארפאלן, טראכט נישט: 'צדיקים האבן נישט שווערע ביטערע נסיונות', מיינט נישט אז זיי האבן נישט קיין נפילות וכו', נאר דער חילוק איז, די צדיקים שטארקן זיך, זיי הייבן זיך אויף, אזוי ווי עס שטייט (משלי כד, טז): "כִּי שֶׁבַע יִפּוֹל צַדִּיק - וָקָם", אפילו ער פאלט אראפ הייבט ער אן פונדאסניי; ער קוקט נישט אויף צוריק, אויף וואס איז געווען, ער קוקט אויף פאראויס. דערפאר זענען זיי זוכה צו שיינע זאכן, ווייל זיי שטארקן זיך.


א פרייליכן שבת.

#95 - שטארק זיך און דערהאלט זיך
תפילה והתבודדות, שידוכים, התחזקות, נסיונות, בריוו, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה ברסלב.


א שאד דו ליינסט נישט די וועכנטליכע בריוו פון ספר עצתו אמונה און די וועכענטליכע בריוו פון ספר איש אמונות; עס ליגט אזויפיל חיזוק אין די בריוו, אזויפיל עצות און שכל אין די בריוו. שכל פון מוהרא"ש, שכל פון הייליגן רבי'ן; דו וועסט וויסן ווי אזוי זיך צו פירן אין דיין לעבן.


איך בעט דיר זייער טייערער ... נרו יאיר, דערהאלט זיך, שטארק זיך; נאך אביסל וועסטו חתונה האבן, דו וועסט אויפשטעלן דורות. יעצט איז טאקע שווער, ביסט אליינס, דו האסט שווערע נסיונות; דער יצר הרע קומט צו דיר יעדן טאג מיט אן אנדערע וועג דיר אראפ צו ווארפן, עס ברענט אין דיר די נסיונות - דאך בעט איך דיר טייערער ..., הייב זיך אויף, קום צוריק.


דער רבי האט אונז געגעבן א וועג ווי אזוי מיר קענען זיך אויפהייבן, ווי אזוי מיר קענען ווייטער גיין; די וועג פון תפילה והתבודדות, די וועג פון אונזערע אבות הקדושים - אברהם, יצחק און יעקב, זיך אויסרעדן דאס הארץ צום אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך.


טו דאס, פיר זיך מיט די עצה; גיי יעדן טאג אין א שטילע פלאץ, שמועס מיט'ן אייבערשטן, זאג אים ווי שטארק דו ווילסט זיין גוט, זאג אים ווי שטארק דו ווילסט זיין ערליך; דערצייל אים דיינע נסיונות. דו וועסט זיך שפירן אזוי גוט, דו וועסט שפירן א טעם וואס דו האסט נאך קיינמאל נישט געשפירט; די טעם וואס מען שפירט ווען מען רעדט צום אייבערשטן איז א טעם פון גן עדן.


מאך זיך א שיעור אין די בריוו, דו וועסט טרעפן פונקט די בריוו וואס איז נוגע פאר דיר.


איך דארף ענדיגן דעם בריוו, איך דארף אריין גיין צו די בחורים, זיי ווארטן אויף מיר.


איך האב דיר ליב.

#94 - שטארק זיך אויף דיינע איבערגייאכץ
התחזקות, סיום, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א גוט ווארט האט מען אלץ ליב צו הערן; איך הער פון די טיטשערס, זיי רעדן פון דיין טאכטער ..., פון איר גוט הארץ - אויסנאם שיין. זיי דערציילן מיר ווי זי קען אפילו וויינען ווען זי זעט א צווייטע מיידל איז בצער, זי האט זייער א ווייכע הארץ, זי איז זייער געבעדיג.


שטארק זיך אויף דיינע איבערגייאכץ; יעדן איינעם פרואווט מען אויס, יעדער איינער גייט אריבער שווערע נסיונות אין לעבן, נאר ווייל מען וויל זען ווי אזוי דער מענטש וועט זיך דערהאלטן, ווי אזוי ער וועט זיך פירן, צו וועם ער וועט לויפן.


אמאל פלעגסטו מיר שרייבן פון צייט צו צייט דיינע סיומים; איך האב זיך זייער מחי' געווען. אז דו וועסט מיר ווייטער שרייבן דיינע סיומים וועסטו מיר פריש מחי' זיין.


איך בענק נאך דיר.

#93 - זיך שטארקן אפילו ווען מ'שפירט נישט קיין טעם און חשק
התחזקות, עבודת השם

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האף אז דו שטארקסט זיך בעבודת ה' מיט לערנען און דאווענען; קוק נישט אויף דעם צי דו האסט א טעם און א חשק, דו לערן און דאווען אפילו אן א טעם.


איך האב געהערט פון א ברסלב'ער חסיד וואס מען קען ארויסנעמען פון די אנגייענדיגע קאראנע וויירוס, זייער אסאך מענטשן האבן פארלוירן די טעם און ריח, זיי שפירן נישט קיין טעם און שמעקן נישט קיין שום שמעק, דאך האט זיך קיינער נישט אפגעהאלטן פון עסן, יעדער ווייסט אז מען דארף עסן, מען קען נישט אנגיין אין לעבן אן עסן, אוודאי וויל מען שפירן א טעם אין די עסן, אבער דאס נישט שפירן א טעם האלט נישט אפ וכו'.


אזוי איז מיט לערנען און דאווענען, מען דארף וויסן אז מען דארף לערנען יעדן טאג די הייליגע תורה, מען דארף דאווענען דריי מאל א טאג; אוודאי וויל יעדער שפירן א טעם אין לערנען, א טעם אין דאווענען, אבער מען קען נישט ווארטן אויף א טעם, מען דארף דינען דעם אייבערשטן אין יעדן פאל.


שטארק זיך; געדענק וואס די בת מלך האט געזאגט פאר'ן שני למלכות (סיפורי מעשיות, מעשה א): "דו קענסט מיר נישט ארויסנעמען פון די נישט גוטע, נאר אז דו וועסט א גאנץ יאר, ווען דו האסט נאר צייט, זאלסטו בענקען און וועלן און האפן מיר ארויס צו נעמען פון די נישט גוטע, אזוי וועסטו מיר ארויסנעמען".


זאג פאר'ן אייבערשטן דיינע רצונות, דיין ווילן, דיין בענקשאפט, ווי שטארק דו ווילסט זיין גוט.

#92 - קיינער קען דיר גארנישט געבן, קיינער קען דיר גארנישט צונעמען
חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, התחזקות, תהלים, סבלנות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך בעט דיר זייער, זיי נישט צעבראכן און פארלוירן; איך זאג דיר איך האב פאר דיר א גוטער בחור א ירא שמים, איך האף בקרוב צו מאכן א שידוך פאר דיר. אבער דו דארפסט זיין פרייליך, דו דארפסט זיך דערהאלטן.


נעם אריין דעם אייבערשטן אין דיין קאפ, גלייב מיט א שטארקע אמונה אז קיינער קען דיר גארנישט געבן, קיינער קען דיר גארנישט צונעמען, אלעס אלעס איז דער אייבערשטער אליינס; אז דו וועסט חזר'ן אמונה - וועט דיר ליכטיג ווערן.


איך האף די פאר ווערטער וועט דיר זיין פאר חיזוק.


איך האף דו זאגסט יעדן טאג אביסל תהילים, ווען דו מאכסט א סיום זאלסטו מיר שרייבן.

#91 - טראץ די אלע שוועריקייטן, וועסטו צום סוף טרעפן דיין שידוך
שידוכים, התחזקות, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נח, ג' מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


טייערער ליבער ... נרו יאיר.


שטארק זיך זייער מיט אמונה פשוטה, גלייב וואס די הייליגע חכמים זאגן (סוטה ב.): "אַרְבָּעִים יוֹם קוֹדֶם יְצִירַת הַוָּלָד", פערציג טעג איידער מען ווערט געבוירן, "בַּת קוֹל יוֹצֵאת וְאוֹמֶרֶת", גייט ארויס א בת קול פון הימל און זאגט, "בַּת פְּלוֹנִי לִפְלוֹנִי", דער וועט חתונה האבן מיט דעם.


איך ווייס דיין צער, ווי שטארק דו וויינסט און ווי דו פייניגסט זיך אז דו ביסט נאך אלץ אליינס; שוין אזויפיל יאר וואס דו מיינסט און ווארסט 'אט אט ווער איך א חתן' און עס איז נאכאלץ נישט געקומען, ביסט שוין ארויס מיט מיידלעך וכו' און ביים סוף איז פון אלעס גארנישט געווארן.


נעם די עצה פונעם הייליגן רבי'ן, די עצה פון התבודדות; גיי אין א שטילע פלאץ און גיס זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן, בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, דו זאלסט שוין טרעפן דיין שידוך; ביז דו וועסט טרעפן דיין שידוך.


איך פריי זיך ווען דו קומסט אין ישיבה, יעדעס מאל איך זע דיר פריי איך זיך.