בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#226 - נישט האבן מיט חברים וואס נעמען דראגס
חברים, התחזקות, אומאן, לימוד התורה, נ נח, דראגס

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ראה, כ"ד מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


געב זיך אכטונג נישט צו האבן מיט חברים וואס נעמען דראג"ס, ווייל מען קען ווערן אריינגעשלעפט אין דעם; מען הויבט אן א טראפ און דאס ציט אזוי שטארק אז מען קען זיך נישט ארויסזען פון דעם, ביז מען שטארבט השם ישמרינו.


עס זעט דיר אפשר אויס אינטערעסאנט אז איך שרייב דיר בכלל פון אזעלכע זאכן, אבער איך הער פון בחורים און אינגעלייט, זיי דערציילן וואס עס טוט זיך אפ אין די קאנטריס, ווי מענטשן זענען נעבעך אזוי צעבראכן און פארלוירן און מען נעמט דראגס בלי בושה, מען זוכט וואו צו אנטלויפן, מען זוכט ווי מען קען זיך אוועק נעמען די ווייטאג וכו', ווען באמת איז נישטא וואו צו אנטלויפן ווען מען האט חס ושלום א צרה; ווען א מענטש גייט אריבער שוועריקייטן קען ער אנטלויפן נאר צום אייבערשטן, נישטא ערגעץ אנדערש וואו צו גיין, אך און וויי אז מען לויפט צו דראגס, עס ווערט נאר ערגער, ווייל איינמאל מען פאלט אריין אין דראגס - איז זייער ביטער, מען פארלירט דעם מח מחשבה, ביז מען ווערט אויסגעריסן פון די וועלט און פון יענע וועלט.


רעד צו דיינע קינדער זיי זאלן וויסן זיך צו היטן פון דעם. א איד זאגט מיר, יעצט ער האט פארלוירן זיין זון, ער איז נעבעך געשטארבן פון נעמען דראגס. עס האט זיך אנגעהויבן מיט איין מאל נעמען, נאר אויף טועם זיין, עס האט זיך אנגעהויבן בטעות, און נעבעך נעבעך אוועק פון דער וועלט אן גארנישט, אן איבערלאזן דורות.


איך בעט דיר זאלסט נישט גיין צו פארטיס וכדומה וואו מען נעמט דארט דראגס, שטערקערע מענטשן פון דיר זענען געפאלן און האבן זייער לעבן גענדיגט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין כג.), די ערליכע אידן פון ירושלים – "לא היו נכנסין בסעודה אלא אם כן יודעין מי מיסב עמהן", זענען נישט געגאנגען צו קיין מסיבות נאר אז זיי האבן געוואוסט ווער עס וועט זיין דארט און מיט וועם זיי וועלן זיצן ביי איין טיש; זאלסטו אויך אזוי טון, נישט גיין צו גרילס, פארטיס וכו' - אן יראת שמים.


עס איז דא א דראג וואס נעמעט אוועק אלע ווייטאג; לערנען תורה. די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (עירובין נד.), די תורה איז סם חיים, א דראג וואס געבט לעבן; אנשטאט נעמען בלעטער און גראזן - נעם די בלעטער גמרא, זאג בלעטער גמרא וועסטו ווערן עכט פרייליך, דו וועסט זיך ליב האבן, דו וועסט נישט דארפן זוכן אנדערע זאכן זיך פרייליך צו מאכן.


מיר גרייטן זיך שוין צו אונזער נסיעה קיין אומאן, זיין ביים רבי'ן ראש השנה, אין צוויי און דרייסיג טעג פארן מיר קיין אומאן. אז דיינע עלטערן ווילן נישט זאלסט פארן אויף אומאן - זאלסטו זיך נישט טענה'ן, חס ושלום זיך טענה'ן מיט עלטערן, עלטערן דארף מען מכבד זיין, עלטערן דארף מען האלטן טייער. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קפב), "מען קריגט נישט אויף מיר, נאר מען האט זיך אויסגעשניצט א מענטש, און אויף אים קריגט מען; איך קריג אויך אויף דעם מענטש" - זאגט דער רבי, "אויף אזא מענטש וואס טוט אזעלכע זאכן וואס טויג נישט - קריג איך אויך"; דאס הייסט אזוי, מענטשן ווייסן נישט וואס ברסלב איז, מענטשן מיינען אז דאס איז א פלאץ פון משוגעים, און דערפאר, יעדע טאטע און מאמע וואלטן נישט געוואלט אז זייער קינד זאל זיך דרייען אויף א פלאץ פון משוגעים, און ליידער אין ברסלב אליין זענען דא מענטשן וואס זיי זענען גורם אז מען זאל מורא האבן פון ברסלב. דער רבי זאגט אז עס זענען דא מענטשן וואס דורך זייערע מעשים און זייערע דיבורים זענען זיי גורם אז מענטשן זאלן זיך דערווייטערן פונעם צדיק (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ע); בפרט די נייע אנשיקעניש פון "נא נח" וואס זיי זענען מבזה דעם רבי'ן, און מענטשן מיינען אז דאס איז ברסלב, און זיי זענען גורם אז מענטשן זאלן נישט קענען מקורב ווערן צום הייליגן רבי'ן. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות אות צדיק, סימן סט): "מִי שֶׁאוֹהֵב אֶת הַצַּדִּיק, צָרִיךְ לִשְׁמֹר אֶת הַצַּדִּיק שֶׁלֹּא יֵצֵא עָלָיו שֵׁם רָע", ווער עס האט ליב דעם צדיק זאל אכטונג געבן נישט צו מאכן קיין שלעכטע נאמען פארן צדיק; נאכדעם מיינען מענטשן אז דאס איז ברסלב, און צוליב דעם איז דא אזויפיל מחלוקת אויף חסידי ברסלב; זאלסטו זיך חס ושלום נישט טענה'ן מיט דיינע עלטערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#225 - רעד מיט זיי, שמועס מיט זיי, טרייב זיי נישט אוועק
חברים, קדושה, חינוך הילדים, תיקונים

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת דברים, ה' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט איז א גרויסע יארצייט, די יארצייט פון הייליגן אריז"ל. א איד איז געקומען צום הייליגן אריז"ל בעטן א תיקון אויף זיינע גראבע עבירות רחמנא לצלן, האט אים דער אריז"ל געזאגט ער זאל לערנען יעדן טאג פינף בלעטער תיקוני זוהר, דאס וועט זיין א תיקון פאר אים; זאלסטו זיך צוכאפן צו דעם, נעם דעם תיקון פאר דיר, מאך זיך א שיעור אין ספר תיקונים; דאס זאגן די ווערטער פון תיקונים איז מקדש ומטהר דעם נפש רוח ונשמה.


וואס ביסטו פארנומען מיט אלעס אויסער מיט וואס מען דארף זיין פארנומען? דאס וויכטיגסטע איז די קינדער, געב אוועק דיין צייט פאר דיינע קינדער; רעד מיט זיי, שמועס מיט זיי, טרייב זיי נישט אוועק פון דיר; ווען זיי ווילן זיין מיט דיר שיקסטו זיי אוועק... דיינע חברים זענען ביי דיר מער ווי זיי... די קינדער פרעגן מיר דאס, פארוואס ווען איך רוף מיין טאטע זאגט ער מיר איך האב א בי"פ, איך מוז אראפלייגן ווייל א צווייטער רופט; פארוואס זענען זיי וויכטיגער ווי מיך? זיי פרעגן גוט, זיי זענען גערעכט!


רעד צו דיינע קינדער פון זיך אכטונג געבן פון מניוולים. שיק זיי נישט וואו אימער, איידער דו ווילסט אוועק פארן, בפרט אויף א שבת - זאלסטו טראכטן פון דיינע קינדער, אויב עס לוינט זיי צו צוטיילן, אויב עס לוינט זיי מפקיר זיין. רעד צו זיי אז קיינער קען זיי נישט אנרירן, און ווען דו רעדסט צו זיי זאלסטו נישט רעדן מיט שרעק, אז זיי זאלן נישט באקומען א פחד פון קומען דיר דערציילן; איך האף דו פארשטייסט וואס איך זאג דיר.


אויך זאלסטו געדענקען פון דיינע קינדער - זייערע מלמדים און טיטשערס; זיך באדאנקען און געבן אפאר דאלער. ווייז הכרת הטוב, ווייז זיי ווי דו ביסט זיי מחשיב, און אזוי אויך זאלסטו האבן הכרת הטוב פאר די מוסד, פאר די מנהל, אדמיניסטראטער, מענידזשער, באס דרייווער, קעכער, העלפערס; אזויפיל מענטשן ארבעטן פאר דיר פריוואט, אזויפיל מענטשן לייגן אריין הארץ, קאפ און מח - פאר דיינע קינדער, מען מוז האבן הכרת הטוב, מוהרא"ש זאגט הכרת הטוב ווייזט אויף אלע מידות, און כפיות טובה איז אזוי געפערליך, אזוי געמיין.


איך האב נאך אסאך צו שרייבן, איך דארף לויפן צו די בחורים, זיי ווארטן אויף מיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#224 - בלייב נישט אין גאס גאנצע נעכט
חברים, שלום בית, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת בלק, י"ד תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


איך בעט דעם אייבערשטן אז מיינע ווערטער זאלן נאר אויפטון, נאר מחזק זיין, און נישט חס ושלום דערווייטערן.


דיין ווייב ווארט אויף דיר נאכט נאך נאכט, דיין ווייב וויל לעבן מיט דיר, זי וויל רעדן מיט דיר, בלייב נישט אין גאס גאנצע נעכט, לאז איר נישט אויסגיין וכו', האב שכל און פארברען נישט דיינע נעכט מיט אזוי גערופענע חברים. גיי אהיים צו איר, רעד מיט איר, זי איז דיר אזוי געטריי, זי דארף דיך, זי ווארט אויף דיר, זי איז דאך אן אשת חיל, קומט איר נישט צו זיין אליין נאכט נאך נאכט.


איך האף דו וועסט אננעמען מיינע ווערטער גוט, ווייל איך וויל נישט מרחק זיין קיינעם, נאר מקרב זיין.

#223 - גיי נישט מיט חברים אין ערגעץ
חברים, שלום בית

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת אחרי קדושים, ז' אייר, כ"ב לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ווען וועסטו זיך אויפוועקן פון די דמיון פון זיצן און פארברענען טעג און נעכט מיט חברים? גיי אהיים, האסט א ווייב, האסט קינדער, וואס דרייסטו זיך אינדרויסן פון שטוב? ביינאכט איז די צייט פון די נישט גוטע, גיי אהיים, אדער לערן אין שטוב אדער לייג זיך שלאפן און שטיי אויף פרי, גיי נישט ארויס ביינאכט פון שטוב פאר קיין שום זאך.


גיי נישט מיט חברים אין ערגעץ, אפילו אויף קברי צדיקים. אינגעלייט גייען מיט חברים, מען פארט אוועק פון שטוב, מען רעדט זיך איין מען פארט אויף קברי צדיקים, מען פארט לִקְבֹר את הצדיקים, באערדיגן די צדיקים, מען באגראבט די הייליגקייט וואס צדיקים זאגן מען זאל נישט זיין אן די ווייב, מען זאל האבן שמירה.


וויפיל מאל האסטו געהערט פון מוהרא"ש 'נישטא קיין חברים'; מוהרא"ש בעט אונז: 'לערנט עס נישט אויף ענקער אייגענע הויט', 'גלייבט מיר, נישטא קיין חברים', 'אויב א חבר איז עס די ווייב, מער פון דעם איז אלעס דמיון'; איך האב דאס נישט געוויסט איידער איך האב דאס געהערט פון מוהרא"ש, איך האב אויך נעבעך אוועק געגעבן די צוויי דריי יאר, פון מיין חתונה ביז מיין התקרבות - אסאך שעות פאר חברים, און מוהרא"ש האט מיך געראטעוועט, מוהרא"ש האט מיר געגעבן שכל אז אלעס איז בלאף, ביים סוף וועלן די נאנטע חברים זיך אויסדרייען זייער פנים און זיי וועלן דיך באגראבן.


גיי אהיים, גיי צו דיין ווייב, ווארף אוועק דיין סאשעל מידיע, וועק זיך אויף פון דיין חלום; וועם קוקסטו? וועם הערסטו אויס? יעדער קרעציגער און יעדער קראנקער וואס לייגט ארויס סטעטוס? זיץ אין שטוב מיט א הויפן ספרים, מען האט יעצט אנגעהויבן א נייע מסכתא, זאלסטו זיך מיט כאפן און לערנען יעדן טאג.


איך וועל קומענדיגע וואך פארן קיין ארץ ישראל, זיין ל"ג בעומר ביי רבי שמעון. אויך דארף איך מחזק זיין אונזערע מוסדות, זיי ווארטן אויף מיר א גאנץ יאר, איך וועל דאווענען פאר דיר און פאר דיין משפחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#222 - לאז אפ ספרים חיצוניים; לערן משניות, גמרא און מדרשים
חברים, תמימות, דרך הלימוד

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויקהל, כ' אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בין זייער נייגעריג וואו און ווער האט דיך געשלעפט צו די ריכטונג, צו לערנען די סארט ספרים, וועלכע חברים האסטו געפונען? איך האף צום אייבערשטן דו האסט גוטע חברים, אז דו זאלסט נישט פארקריכן חס ושלום, זאלסט בלייבן ערליך מיט די וועג פון די הייליגע צדיקים.


לאז אפ די ספרים חיצוניים, לערן די הייליגע משניות, די הייליגע גמרא און מדרשים. קוק וואס דער הייליגער רבי ר' אלימלך זכותו יגל עלינו שרייבט אין הנהגות האדם, וואס מען זאל לערנען.


א. "הראשון: צריך האדם ללמוד גמרא ופירוש רש"י ותוספות ומפרשים, כל אחד לפי השגתו, והפוסקים אחריהם", דאס ערשטע לימוד זאל מען לערנען גמרא מיט רש"י און תוספות וכו', יעדער איינער לויט זיין פארשטאנד, "ומתחילה ילמוד שולחן ערוך אורח חיים", און מען זאל לערנען שולחן ערוך אורח חיים, "וצריך להתפלל להשם יתברך שיבוא על האמת", און מען זאל דאווענען צום אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו אמת, "כי חטאת נעורים של האדם הראשון מסמין עיניו שלא יראה", ווייל די עבירות פון פגם הברית פון די יונגע יארן מאכן בלינד די אויגן פון זען די אמת, "אף שיכול לפלפל ולהגיד לאחרים דינו", און אפילו מען קען זיך טענה'ן אין לערנען, מען קען זאגן א צווייטן וואס צו טון, "אבל הוא בעצמו שוכח ולא מקיימם באמת", אבער דער מענטש אליין פארגעסט און טוט עס נישט, "לכן צריך האדם להתחרט מאוד על עוונותיו", דעריבער דארף מען תשובה טון אויף די עבירות, "ולהתבודד עצמו קודם אור היום", און זיך אויסשמיסן דאס הארץ פארטאגס מיטן אייבערשטן, "שאז עת רצון לבכות על גלות השכינה פעמים הרבה עד אין חקר, ויבכה בדמעות", מען דארף וויינען מיט טרערן, "וגם ביום לפעמים יתבודד", אויך בייטאג זאל מען זיך פון צייט צו צייט מתבודד זיין, "ואז יראה בעצמו שעמדו עונותיו נגד עיניו", דעמאלט וועט ער זען וויפיל עבירות ער האט געטון, "ויזכור את חטאתיו ועוונותיו ופשעיו כהרים וגבעות", ער וועט זיך דערמאנען זיינע עבירות און זען זיינע עבירות ווי בערג און טאלן, אזויפיל – "אשר מעולם לא זכר אותם אם עשה ככה", וואס ער האט פון פארדעם בכלל נישט געוואוסט אז ער האט דאס געטון, "ככה יעשה לא פעם ולא שתים ולא מאה פעמים", אזוי זאל ער טון, נישט איין מאל, נישט צוויי מאל, נישט הונדערט מאל, "עד אשר ירחמו עליו מן השמים", נאר ביז מען וועט רחמנות האבן אויף אים פון הימל, "ויתפלל להשם יתברך שידריכהו בדרך", און מען זאל בעטן דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אים און אים פירן אויפן ריכטיגן וועג, "ויורהו דרכו שלא יבלה חיי חייו", עס זאל אים נישט אריבערגיין דעם לעבן מיט נארשיקייטן, "ואז השם יתברך ברחמיו וברוב חסדיו יאיר עיניו באור תורתו הקדושה", דעמאלט וועט אים דער אייבערשטער פירן אויפן ריכטיגן וועג, עס וועט זיך אים עפענען די שיין און ליכטיגקייט פון די תורה, "ויבין וישכיל תוכן הדבר לעשותו ולקיימו", און ער וועט זוכה זיין צו זיין אן ערליכער איד.


מיין ליבער ברודער, אנטלויף פון די אלע חכמות, דמיונות וכו'; נעם דעם רבינ'ס וועג וואס האט אונז געלערנט וואס איז א איד, א איד איז דער וואס טוט די מצוות פונעם אייבערשטן בתמימות ופשיטות, און דער וואס לערנט די הייליגע תורה. דער הייליגער רבי האט זייער אסאך גערעדט מיט אונז מיר זאלן דינען דעם אייבערשטן בתמימות ובפשיטות, מיר זאלן נישט נאכגיין אונזער שכל, ווייל אויב מען גייט נאך דעם שכל - קען מען פארקריכן. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יב): "כְּשֶׁאָדָם הוֹלֵךְ אַחַר שִׂכְלוֹ וְחָכְמָתוֹ, יוּכַל לִפֹּל בְּטָעוּתִים וּמִכְשׁוֹלוֹת רַבִּים, וְלָבוֹא לִידֵי רָעוֹת גְּדוֹלוֹת, חַס וְשָׁלוֹם", ווען א מענטש גייט נאך זיין שכל און זיין חכמה קען ער צוקומען צו מאכן גרויסע טעותים און צו גרויסע פראבלעמען, "וְיֵשׁ שֶׁקִּלְקְלוּ הַרְבֵּה, כְּגוֹן הָרְשָׁעִים הַגְּדוֹלִים מְאֹד הַמְפֻרְסָמִים, שֶׁהִטְעוּ אֶת הָעוֹלָם וְהַכֹּל הָיָה עַל יְדֵי חָכְמָתָם וְשִׂכְלָם", עס זענען געווען גרויסע רשעים וואס האבן פארדרייט די וועלט, און אלעס האט זיך אנגעהויבן ווייל זיי זענען נאכגעגאנגען נאך זייערע חכמות; דער רבי זאגט דארט ווייטער: "וְעִקָּר הַיַּהֲדוּת הוּא, רַק לֵילֵךְ בִּתְמִימוּת וּבִּפְשִׁיטוּת, בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת, וּלְהִסְתַּכֵּל בְּכָל דָּבָר שֶׁעוֹשֶׂה שֶׁיִּהְיֶה שָׁם הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", דער עיקר פון אידישקייט איז, מען זאל פאלגן די הייליגע תורה בתמימות ובפשיטות, און פאר מען טוט א זאך זאל מען קוקן צי דאס איז דער רצון פונעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#221 - ווארפסט אוועק די טעלעפאן, ווערסטו א חתן ביז א יאר
חברים, בחור, שידוכים, טעלעפאן

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


א שאד אז דו קומסט מער נישט אין ישיבה, זייט דו האסט א שטילע באהאלטענע סמ'טעלעפאן קומסטו מער נישט, דו ביסט אויף גאנצע נעכט און דיינע יארן גייען דיר אריבער מיט גארנישט.


קום צוריק אין ישיבה, איך האב דיך ליב, איך וועל דיר העלפן מיט א גוטע שידוך, איך וויל דיין תכלית, דו זאלסט גוט חתונה האבן און אויפשטעלן א שיינע שטוב.


געב זיך אכטונג פון שלעכטע חברים וואס זענען נישט אין ישיבה און פארגינען נישט דיך צו זען ווי דו קומסט אין ישיבה, און בעיקר ווארף אוועק דיין טעלעפאן אין פייער, ווייל דאס איז די טיר צום גיהנום, א שאד פאר דיר און פאר דיין נשמה.


אז דו ווארפסט אוועק דיין טעלעפאן זאג איך דיר צו דו ווערסט א חתן ביז א יאר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#220 - דיינע קינדער זעען וויפיל געדולד דו האסט צו זיי
חברים, חינוך הילדים, חמשה עשר בשבט

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת יתרו, י"ד שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט נאכט איז חמשה עשר בשבט, זאלסטו מאכן א סעודה מיט דיין משפחה, קויף אביסל פירות און זיץ מיט דיינע קינדער. דערצייל זיי די חסדים פונעם אייבערשטן, געב זיי אביסל צייט.


דיינע קינדער זענען נישט נאריש, זיי זעען ווי סאך געדולד דו האסט צו זיי, א אינגערמאן דערציילט מיר, א קינד פון צוועלף יאר פרעגט אים: "פארוואס ווען דו רעדסט צו מיין טאטע רעדט ער אזוי שיין צו דיר, און ווען איך פרעג אים עפעס, זאגט ער אָן געדולד 'נו, וואס ווילסטו? וואס פרעגסטו? ענדיג שוין!'" דער אינגערמאן דערציילט, עס האט אים געגעבן א גוטע קיצל, ער זאל זיך מאכן א חשבון פאר זיך, אז קינדער האלטן אלעס מיט, קינדער קען מען נישט נארן.


געב פאר דיינע קינדער אביסל צייט, הער זיי אויס זייערע מעשיות, זייערע חלומות און דערצייל זיי אמונה, אמונת חכמים און תפילה. ווייז זיי נישט גארנישט פון דיין טעלעפאן, ווייז זיי נישט קיין קליפס, לאז זיי וואקסן געזונט און שטארק. אויך דיין ווייב זאלסטו נישט עפענען די אויגן מיט די טעלעפאן, ווייל ווען א פרוי עפנט די אויגן - איז גאר ביטער, און מען קען עס נישט צוריק דרייען. די מעלה און די שיינקייט פון א אידישע פרוי איז די צניעות און תמימות, און ווי נאר מען עפנט די אויגן צו די גוי'אישע וועלט - איז מער נישטא די אידישע מאמע השם ישמרינו, דאס איז נישט קיין ווערטל, דאס איז וואס מיינע אויגן האבן ליידער געזען, ווי טייערע אינגעלייט האבן געמיינט אז א תמימות'דיגע ווייב וואס וויל לעבן פשוט, איידל, פריוואט און באשיידן, איז נישט אינטערעסאנט, און ווען זיי האבן דאס אראפגעריסן האט זיך עס שטארק צעריסן און עס איז גארנישט געבליבן פון זייער לעבן.


גיי נישט פארברענגען מיט דיין חבר'ס ווייב, גיי נישט עסן ביי חברים, סעודות שבת איז נישט קיין פארטי; מען קען גיין צו א טאטע מאמע אדער שווער שוויגער, זיידע באבע, אבער צו פריינט (אן די אות ר') - איז נישט גוט, עס קען זיך ענדיגן זייער ביטער, קען זיין דו וועסט נישט האבן מער ווער עס זאל וואשן דיינע וועש, ווער עס זאל דיר מאכן עסן וכו'.


די וואך שבת געפאלט די יארצייט פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, מיר וועלן מאכן א יארצייט סעודה מוצאי שבת נעבן שטעטל, אינעם ראלי האטעל, מיר האבן א גרויסע ירושה וואס מיר וועלן אויסטיילן ביים מעמד, מיר ווילן זיך צוטיילן אייניג מיט די ירושה. איך האף דו וועסט קומען מיט דיין משפחה און אינאיינעם וועלן מיר אויספירן די ירושה פון מוהרא"ש, צו דרוקן און פארשפרייטן זיינע הייליגע ספרים וואס האט די כח צו מחזק זיין יעדן איד און מיט דעם ברענגען די גאולה.


שבת יתרו קבלת התורה וועל איך זיין אם ירצה ה' אין קרית ברסלב, איך וועל דאווענען אין בית המדרש רחוב ירושלים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#219 - א מענטש מיט אביסל שכל, אינוועסטירט אין זיין שטוב
חברים, חינוך הילדים, שלום בית

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת יתרו, י"ג שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וואס פארברענגסטו ביינאכט אינדרויסן פון שטוב? האסט חתונה געהאט, האסט א ווייב - דארפסטו אהיים גיין, נישטא אזא זאך ווי זיין ביינאכט אינדרויסן, דאס איז פון די א-ב אין היכל הקודש; אפילו ליל שישי אז דו קומסט צום שיעור - זאלסטו אהיים גיין וואס פריער, און אויך אז דו גייסט דאווענען מעריב און דו גייסט לערנען ביי א שיעור - זאלסטו נישט בלייבן אינדרויסן פון שטוב; האסט א ווייב, גיי אהיים און שמועס מיט איר, פארברענג מיט איר, און אז דו ווילסט לערנען - זאלסטו לערנען אין שטוב.


פארברען נישט דיינע נעכט מיט חברים וואס דארפן דיך נישט, זיי דארפן דיך נאר פאר זייער נוצן, ווען וועסטו שוין אויסוואקסן די קינדערישקייט, ווען וועסטו זיך כאפן אז עס לוינט צו אינוועסטירן אין שטוב מיט די ווייב און קינדער? ביסט שוין דערוואקסן, שוין צייט אויסצוטון די קינדער שיך, קליינקעפיגע אינגעלייט, די זענען פארנומען מיט חברים, א מענטש מיט אביסל שכל אינוועסטירט אין שטוב.


גיי אהיים, געב א שמייכל אין שטוב, געב א גוט ווארט אין שטוב, מיינסט מען דארף פארן ביז א תפיסה מחי' צו זיין א איד? אויך אין שטוב קען מען באזוכן, מען קען זיין אין שטוב און מען איז אין תפיסה, די ווייב איז איינגעשפארט, זי האט נישט וואו צו גיין, זי האט נישט מיט וועם צו רעדן, זי איז פארקלעמט; גיי אהיים, זיי איר מחזק, געב איר א גוט ווארט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#218 - אכטונג געבן די קינדער זאל נישט האבן שייכות מיט לצים
חברים, חינוך הילדים, מעביר סדרה, ליצנות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויחי, ז' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


די וואך וועלן מיר אינאיינעם אויסשרייען: "חזק, חזק ונתחזק!" איך האף דו לערנסט יעדן טאג חומש, דו ביסט מעביר סדרה יעדן טאג, און דו ענדיגסט אויך ספר בראשית די וואך; עס איז גאר אנדערש די וואך, די טאג, די לעבן - ווען מען לערנט תורה, מען לערנט אביסל חומש, תרגום מיט רש"י יעדן טאג, עס נעמט אינגאנצן אפאר מינוט, און אלעס גייט אנדערש.


ביים רבי'ן איז דער עיקר תמימות ופשיטות, אן קיין חכמות, אן קיין דריידלעך; און ווי מער מען קען פטור ווערן פון די ליצנות, חכמות וכו' - אלץ מער איז מען זוכה צו נעמען פון רבי'ן. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן לג): "אֵצֶל הָעוֹלָם אֱמוּנָה הוּא דָּבָר קָטָן, וְאֶצְלִי אֱמוּנָה הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", ביי די וועלט איז אמונה א קלייניקייט, אבער ביי מיר איז דער עיקר אמונה, "וְעִקַּר הָאֱמוּנָה הִיא בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת וַחֲקִירוֹת כְּלָל", דער עיקר אמונה איז אן קיין חקירות און אן קיין חכמות, "רַק בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר כְּמוֹ שֶׁהַנָּשִׁים וְהַהֲמוֹן עַם הַכְּשֵׁרִים מַאֲמִינִים", נאר אזוי ווי פרויען און פשוט'ע מענטשן וואס לעבן בתמימות ובפשיטות, מיט אמונה - גלייבן אינעם אייבערשטן און גייען אין די וועגן פון די תורה.


זוך אויף צווישן אנשי שלומינו א גוטער חבר צו שמועסן שיחות און התחזקות פון הייליגן רבי'ן, און אנטלויף פון לצים, מען קען נישט זיין מקורב צום רבי'ן אויב מען האט אין זיך ליצנות. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות צדיק, סימן קלד): "הַלֵּיצָנוּת אֵינוֹ מַנִּיחַ אֶת הָאָדָם לֵילֵךְ לְצַּדִּיקִים", ליצנות האלט צוריק דעם מענטש פון גיין צום צדיק, און פון פאלגן די עצות פון צדיק.


אויך זאלסטו אכטונג געבן אויף דיינע קינדער זיי זאלן נישט האבן מיט חברים וואס האבן אין זיך ליצנות, אפילו קליינע קינדער דארף מען אכטונג געבן זיי זאלן האבן גוטע חברים און זיך שפילן נאר אין שטובער וואס איז ריין פון ליצנות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#217 - זיך מחזק זיין מיט א גוטער חבר
חברים, היכל הקודש

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


זיי זיך מחזק מיט גוטע חברים צווישן אנשי שלומינו, וואס רעדן פון רבי'ן און אטעמען דעם רבי'ן. ווייל דער בעל דבר לאקערט אויף יעדן איינעם פון אנשי שלומינו, אים מחליש דעת זיין, אים אוועקשלעפן פון רבי'ן; איינער האט חלישות הדעת פון זיך, איינער פון א צווייטן; מען מוז זיך מחזק זיין, האבן חברים וואס רעדן און אטעמען דעם רבי'ן, נאר אזוי בלייבט מען ביים רבי'ן, און אן דעם פאלט מען ביים סוף אוועק.


דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן ער זאל רעדן מיט מענטשן (חיי מוהר"ן, סימן שכה), און אזוי פלעגט זיך רבי נתן פירן, און אויב איז קיינער נישט געקומען רעדן צו אים פון רבי'ן - איז ער ארויס אין גאס זוכן צו וועמען ער קען רעדן פון רבי'ן; היינטיגע טעג קען מען דורכן רעדן אויפן טעלעפאן זיך מחזק זיין מיט א גוטער חבר.


 וואויל איז דעם וואס זוכט עצות צו בלייבן פריש און דינען דעם אייבערשטן מיט תמימות.

#216 - ענדערש בלייבן אליין, ווי צו האבן א נישט גוטע חבר'טע
חברים, חיזוק פאר מיידלעך, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - מוצאי שבת קודש פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואס איז די פראגע בכלל? אודאי זאלט איר נישט רעדן מיט די חבר'טע, ענדערש זאלט איר בלייבן אליין, נישט האבן קיין חבר'טע - ווי צו האבן א נישט גוטע חבר'טע וואס רעדט צו אייך פון בחורים און פון חתונה האבן וכו', א נישט גוטע חבר'טע קען פארלעשן די לעבן, און נאכדעם מוטשעט מען זיך זייער.


רעדט נישט מיט די שכינה, געבט אכטונג פאר אייער שיינע לעבן וואס ווארט אייך, א שאד צו רעדן מיט מיידלעך וואס זענען געפאלן און רעדן פון זאכן וואס איז נישט געמאכט צו רעדן; אלעס וואס איר דארפט וויסן פארן לעבן - וועלן אייערע עלטערן רעדן מיט אייך ווען איר וועט עס דארפן וויסן, אויך אייערע לערערינס וועלן רעדן מיט אייך ווען איר וועט א כלה ווערן און אויך שפעטער נאך די חתונה. געבט אייך אכטונג פון די געפאלענע שכנ'טע וואס מאכט אייך קראנק מיט רעדן פון בחורים וכו'.


איך האף איר וועט מיך פאלגן, ווייל איך וויל נאר אייער גוטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#215 - בעט אויף איין זאך, אויף פרייליכקייט, רואיגקייט, און שלוות הנפש
חברים, שמחה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת לך לך, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


אלעס האסטו – חוץ איין זאך; האסט א הערליכע פאמיליע, א טייערע ווייב, ליכטיגע קינדער, האסט פרנסה, שוין אזויפיל יאר וואס דו לייגסט ברויט אויפן טיש, מען הונגערט נישט ביי דיר, מען האט קליידער אנצוטון, האסט אלעס, האסט א רבי וואס גייט פאר אונז, וואס וועט אונז מתקן זיין, האסט ממש אלעס, אויסער איין זאך, ביסט נישט פרייליך; מען זעט נישט לעצטנס דיין שמייכל, אמאל פלעגסטו זיין רואיג, שמייכלען, זיין פאזעטיוו; עפעס לעצטנס איז אלעס פארשווינדן, אפשר זייט דו האסט אינוועסטירט אין נכסים און עס ווערט מקוים (אבות ב, ז): "מַרְבֶּה נְכָסִים, מַרְבֶּה דְאָגָה", ווי מער מען האט פארמעגן אלץ מער זארגט מען, אדער אפשר אמאל האסטו געהאט בעסערע חברים, מער תמימות'דיגע, מער צופרידענע, אפשר איז דאס משפיע.


אין אלענפאלס, איך בעט דיר זייער זאלסט זיך פארלייגן ביי התבודדות צו בעטן אויף די איינצעלהייט, אויף פרייליכקייט, אויף רואיגקייט, אויף שלוות הנפש, ווייל אויב מען האט דאס – איז אלעס פיין און וואויל, און אז מען האט נישט שמחה – האט מען גארנישט.


אויך זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן פאר גוטע חברים, פרייליכע חברים, חברים וואס זענען נישט בעלי גאווה, חברים וואס זענען תמימות'דיג, אויך פאר אמת'ע חברים, וואס מיינען דיין גוטס, נישט וואס שמייכלען אין פנים און שטעכן א מעסער אין רוקן.


איך האב נאך אסאך צו שרייבן, אבער איך דארף נאך מאכן התבודדות אויב שרייבן און ווי אזוי צו שרייבן.

#214 - מען האט פארלוירן א מאמע, מען קען נישט בארואיגן די ווייטאג
חברים, אמונה, משניות, ניחום אבלים, יתום

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וזאת הברכה ב', י"א תשרי, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב יעצט געהערט די ביטערע נייעס אז דיין מאמע איז נפטר געווארן, דו ביסט געבליבן א יתום; איך וויל דיר שיקן מיינע טרייסט ווערטער: "המקום ינחם אתכם מתוך שאר אבלי ציון וירושלים", דער אייבערשטער זאל דיך טרייסטן, דו זאלסט נישט וויסן פון קיין צער.


טייערער ... נרו יאיר, האלט זיך שטארק מיט יראת שמים, האב שייכות מיט דיינע גוטע חברים תלמידי היכל הקודש, האב נישט קיין תרעומות אויפן אייבערשטן; גלייב באמונה שלימה אז דער אייבערשטער מאכט נאר גוטס, און אז מען גייט אריבער שווערע טעג, מען האט פארלוירן א מאמע, עס ציפט אין הארץ, מען קען נישט בארואיגן די ווייטאג - דארף מען געדענקען אז דער אייבערשטער מאכט נישט קיין שלעכטס, דער אייבערשטער מאכט נאר גוטס.


טייערער ... נרו יאיר, מאך א נחת רוח פאר דיין מאמע, לערן יעדן טאג משניות אויפן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן אפילו בלי הבנה (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), פרוביר צו זאגן אכצן פרקים משניות, און אז דו קומסט נישט אן צו אכצן - זאלסטו זאגן וויפיל דו קענסט, דאס וועט מאכן גוט פאר איר נשמה, זי וועט ארויפגיין העכער און העכער אין גן עדן; אויבן אין הימל ווארטן די נשמות זייער שטארק אויף א משנה און א פרק.


דער אייבערשטער זאל טרייסטן דיין צעבראכענע הארץ און דיין צעבראכענע משפחה, און אונז אלע טרייסטן, ווייל מיר אלע זענען צעבראכן, יעדער איינער דארף ישועות.


וואויל איז דער וואס פארלירט נישט די אמונה, ער גלייבט אז אלעס איז פאר זיין טובה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#213 - די סמ'טעלעפאון קלעבט מער ווי די שטערקסטע קלעב
חברים, טעלעפאן, אידישע שטוב, פרויען צאמקום

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נצבים וילך, כ"ב אלול, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס שטערט מיר און עס שטערט אויך אנדערע ווען מען קומט זיך צוזאמען צו די פרויען צאמקום, מען הערט שיינע חיזוק ווי אזוי מוהרא"ש און אלע צדיקים לערנען ווי א אידישע שטוב זאל זיך פירן, אז א אידישע מאמע זאל נישט האבן קיין סמארט-טעלעפאון; וואלט ווען געווען דרך ארץ'דיג אז מען זאל כאטשיג נישט ארויסנעמען גלייך נאכן שיעור און ביים שיעור די סמ'טעלעפאון, און זיכער נישט זיך צאמזעצן מיט אפאר פרויען מיט סמ'טעלעפאונס, עס קען זיך אנזען פאר אנדערע פרויען ווי מען גרינגשעצט אין די דיבורים.


וואס מען טוט אין שטוב איז איין זאך, און אודאי ווען מען האט די שווערע נסיון פון זיך אפגעוואוינען פון די סמ'טעלעפאון וואס קלעבט מער ווי די שטערקסטע קלעב, און אפילו נאכן הערן דרשות ווארפט זיך עס נישט אזוי גרינג אוועק, מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל האבן א ריינע שטוב געבויט אויף יראת שמים, אבער ביי א צאמקום, און אודאי ווען מען האט יעצט גערעדט חיזוק מיט אזויפיל יראת שמים, אז די סמ'טעלעפאון שטערט פון האבן אמת'ע ליבשאפט, די סמ'טעלעפאון שטערט פון זיין א וואוילע פרוי, אן איבערגעגעבענע מאמע, און אז נאכן שיעור נעמט מען ארויס די טעלעפאונס - טוט מיר דאס וויי, עס קען זיך אויסזען ווי מען גרינגשעצט אין די צאמקום.


איך האף צום אייבערשטן איר וועט אננעמען די בריוו פאזיטיוו, נישט ווי איך וויל מוסר זאגן, אדער צעקלאפן, אדער חס ושלום אוועק שטופן פון היכל הקודש, איך שרייב עס נאר ווייל איך ווייס איר מיינט נישט קיין שלעכטס, איר כאפט נישט וואס איר טוט.


יעצט קומט א נייע יאר, זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך וויל זיין הייליג, איך וויל פאלגן צדיקים, איך וויל האבן גוטע פרענדס, איך וויל האבן א שיינע שטוב מיט אמת'ע שלום בית", עס איז דא שטיבער וואס האבן אפשר שלום בית, אבער עס איז דא אמת'ע שלום בית, אמת'ע ליבשאפט; דאס איז נאר ווען מען האט יראת שמים, מען האט תמימות, און אמונת חכמים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#212 - גיי א טענצל אפאר מאל א טאג
חברים, שמחה, טאנצן

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ראה, כ"ה מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב זייער הנאה געהאט צו פארברענגען מיט דיר, הלואי וואלסטו געקומען מער אפט, וואלטן מיר זיך געקענט מער מחזק זיין מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן; אז מען האלט זיך נאנט בדיבוק חברים - קען מען זוכה זיין צו גאר שיינע זאכן.


פארלייג זיך אויף די איין זאך, אויף זיין פרייליך, גיי א טענצל אפאר מאל א טאג, טאנץ נאך שחרית, טאנץ ביי די ארבעט, און אויך ווען דו קומסט אהיים גיי א טענצל. צינד אן לעבעדיגע מוזיק, ניגונים פון אמונה; ממלא כל עלמין וסובב כל עלמין, אלעס איז דער אייבערשטער און דער אייבערשטער איז אלעס; דאס זאל זיין דיין זאך, נאר שמחה.


איך פריי זיך יעדעס מאל איך זע דיך אדער ווען איך זע דיין שריפט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#211 - עס קומט חודש אלול, וואו האלט איך אויף דער וועלט?
חברים, חינוך הילדים, טעלעפאן, לימוד התורה, תכלית, חודש אלול

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ראה, כ"ב מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


חודש אלול איז שוין ביים טיר, מען דארף זיך מאכן א חשבון, וואס איז מיין עיקר אין לעבן? וואס איז דאס מערסטע חשוב ביי מיר? מיין געלט? מיינע חבירים? די תורה? וואס איז חשוב'ער און וואס ווייניגער?


אנשטאט פארברענגען און פארברענען צייט מיט חברים, גיי אהיים צו דיינע קינדער, און נעם נישט מיט דיין אפיס (די סמ'-טעלעפאון) אין שטוב, אזוי וועסטו האבן סבלנות צו זיי, דו וועסט קענען שמועסן מיט זיי, און חס ושלום נישט שלאגן; ווייל שלאגן קינדער איז נישט קיין חינוך, שלאגן קינדער איז אויסבלאזן די נערוון.


שלאג נישט דיינע קינדער, און זיכער נישט ווען דו ביסט איבערגעשטרענגט, ווייל אויב מען שלאגט די קינדער ווען מען איז איבערגעשטרענגט - קען דאס זיין א גרויסע סכנה, מען קען זיי מאכן בעלי מומין פאר זייער גאנץ לעבן. עס איז דא אסאך מעשיות צו דערציילן פון עלטערן און מלמדים וואס האבן געמאכט זייערע קינדער בעלי מומין פאר א גאנץ לעבן, לא עלינו.


חודש אלול דארף מען זיך מאכן א חשבון הנפש 'ווי האלט איך אויף דער וועלט? וואס טו איך אויף דער וועלט? וואס וועל איך ענטפערן אויף יענע וועלט?' וואס וועל איך ענטפערן ווען מען וועט מיך פרעגן די שווערע פראגע (תנא דבי אליהו רבה, א): "עֲמוֹד וַעֲרוֹךְ מִקְרָא שֶׁקָרִיתָ" הויב אן זאגן מקרא וואס דו האסט געלערנט, "עֲמוֹד וַעֲרוֹךְ מִשְׁנָה שֶׁשָׁנִיתָ" הויב אן זאגן משניות וואס דו האסט געלערנט; נעם א משניות און יעדן טאג לערן אביסל תורה אפילו אן פארשטיין, נעם א גמרא און זאג די ווערטער פון די תורה; דאס וועט דיך רייניגן, אזוי וועסטו נישט פארשעמט ווערן בזה ובבא.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#210 - די זומער איז אריבער, וואס איז דער פלאן אויף ווייטער?
תפילה והתבודדות, חברים, אמונה, תכלית, אמונת חכמים, חודש אלול, ביזנעס

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ראה, כ"א מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


די זומער איז אריבער, מען פאקט שוין די פעקלעך אהיים צו פארן, 'עבר קציר כלה קיץ', דעם קומענדיגן שבת איז שוין 'שבת מברכים אלול'; עס כאפט שוין א ציטער, מען גרייט זיך צום יום הדין, מען דארף זיך מאכן א חשבון, ווי האלט מען? וואס טוט מען? וואס איז דער פלאן אויף ווייטער?


גיי א שפאציר אליין מיטן אייבערשטן, שמועס זיך אויס דיין הארץ, קרעכץ זיך אויס, דערצייל דעם אייבערשטן ווי שטארק דו ווילסט זיין גוט און ווי דו ביסט פארכאפט אינעם נעץ ביים יצר הרע, בעט אים ער זאל דיך מקרב זיין צו אים.


רעד נישט מיט מענטשן וואס רעדן קעגן די אמונה, אויך אין ביזנעס זאלסטו נישט רעדן מיט די וואס פרעגן קשיות וכו' און מאכן ליצנות אויף די הייליגע אמונה. דער רבי זאגט (ספר המדות אות ליצנות, סימן ד): "עַל יְדֵי לֵיצָנוּת בָּאִים יִסּוּרִים", דורך ליצנות קומט יסורים אויפן מענטש, אויך פארלירט מען די פרנסה, אזוי ווי דער רבי זאגט (שם): "הַמִּתְלוֹצֵץ מְזוֹנוֹתָיו מִתְמַעֲטִין", מען פארלירט די געלט דורך ליצנות.


ווילסט שפע, ווילסט האבן אסאך געלט? דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקיג): "עַל יְדֵי אֱמוּנַת צַדִּיקִים אֲמִתִּיִּים זוֹכֶה לְמָמוֹן הַרְבֵּה", דורך אמונת חכמים איז מען זוכה צו האבן אסאך געלט, עיין שם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#209 - ס'דארף נישט וויי טון אז מ'האט נישט קיין בעסטע חבר'טע
חברים, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת דברים, ראש חודש מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי', תלמידת בית פיגא


עס זאל אייך נישט וויי טון אז איר האט נישט קיין בעסטע פרענד, עס איז נאר א מעלה אז מען האט נישט א חבר'טע וואס איז צו נאנט, אזוי וועט איר קענען נאנט ווערן מיט אייער מאן וכו'.


נעמט אייך דעם ספר תהלים פאר אייער בעסטע פריינד; זאגט יעדן טאג תהלים, און פלעכטס אריין אייערע אייגענע לויב ווערטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#208 - אז מ'הערט די שיעורים און מ'לערנט די בריוו, איז מען פארזיכערט
חברים, ראש השנה, חמשה עשר באב

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ואתחנן, י"א מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס הויבט שוין אן בלאזן די ווינטל פון ראש השנה, די הייליגע חכמים זאגן (תענית לא.): "מחמשה עשר באב ואילך תשש כחה של חמה" פון פופצן טאג אין אב ווערט אפגעשוואכט די הייסקייט פון די זון; דער הייליגער מנחת אלעזר זכותו יגן עלינו זאגט (שער יששכר חודש אב, מאמר יום תבר מגל, אות ד), די הייסקייט פון די זון איז מרמז אויף די קליפות קטב ומרירי, וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן מען זאל נישט גיין שפאצירן אין די דריי וואכן ווייל דעמאלט זענען שולט די קליפות, ער זאגט אן אינטערסאנטע זאך, מען זעט אז די פליגן קומען דארט וואו די זון ברענט, אבער ווען עס ווערט קיל אדער אונטער א שאטן - קומען נישט די פליגן, ווייל זבוב איז מרמז אויף קליפות עמלק און עשיו, דאס איז די ראשי תיבות פון ז'כרון ב'ספר ו'שום ב'אזני, און פון ט"ו אב הויבט זיך אן די ימי הרחמים והרצון.


איך וויל דיר בעטן זאלסט אנהויבן מאכן א חשבון הנפש ווי די יאר איז אריבער. בעט דעם אייבערשטן אויף גוטע חברים, זאג נישט דיר וועט עס נישט שאטן, ביסט נישט קלוגער פון שלמה המלך וואס זאגט אונז (משלי יז, יב): "פָּגוֹשׁ דֹּב שַׁכּוּל בְּאִישׁ" עס איז בעסער זיך צו באגעגענען מיט א פארציקנדע בער, "וְאַל כְּסִיל" ווי צו באגעגענען א נאר, "בְּאִוַּלְתּוֹ" וואס שפעט און מאכט חוזק; מען קען אלעס פארלירן.


אויך זאלסטו זען דיין ווייב זאל האבן ערליכע און גוטע חבר'טעס; אז דו זעסט אז נאכן רעדן מיט די און די חבר'טעס לעשט זיך אויס די געפיל צו יראת שמים - זאלסטו שיין רעדן מיט איר און איר געבן צו פארשטיין זי זאל נישט האבן מיט די חבר'טעס.


דו זע צו קומען יעדע וואך צום ליל שישי שיעור און אויך זאלסטו אלעס טון אז דיין ווייב זאל הערן די וועכנטליכע פרויען שיעורים, און אז מען דארף האבן ווער עס זאל אכטונג געבן אויף די קינדער - זאלסטו בלייבן אין שטוב זי זאל קענען גיין זיך אנזאפן מיט יראת שמים, מיט חיזוק; קיינער איז נישט נאנט אין היכל הקודש, קיינער איז נישט פארזיכערט, נאר דער וואס לעבט מיט די עצות פון רבי'ן, דער וואס הערט די שיעורים און לערנט די בריוו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#207 - פארברענגען נאר מיט די ערליכע פון דיין משפחה
כיבוד אב ואם, חברים, משפחה, יראת שמים, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בלק, ט' תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


ביסט ביי מיר אזוי טייער, איך האב דיך זייער ליב, דערפאר בעט איך דיר זאלסט אכטונג געבן צו האבן גוטע חברים און אויך פארברענגען נאר מיט די ערליכע פון דיין משפחה. ווייל די חברים - און די מיט וועם מען פארברענגט - האבן א שטארקע איינפלוס, און אפילו דער איידעלער אינגערמאן, אויב זיצט ער מיט שוואגערס וואס רעדן ניבול פה, און מיט חוצפה צו די עלטערן - וועט נישט נעמען לאנג ביז די גאנצע יראת שמים וועט ווערן אפגעקילט.


איך ווייס אז דו ביסט איידל, ערליך וכו', איך געדענק דיך פון ישיבה, דיין יראת שמים, אויך קומסטו פון אן ערליכע שטוב, דיינע עלטערן און דיינע געשוויסטער זענען ערליכע און איידל, וויל איך נישט דו זאלסט ווערן אפגעקילט פון דיין ווייב'ס געשוויסטער.


טייערער ... עס גייט מיר אין לעבן דיין יראת שמים.

#206 - צניעות היט פון אלעם שלעכטס
חברים, צניעות, חיזוק פאר פרויען, שמירה

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת חקת, ג' תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך פריי זיך זייער צו הערן די גוטע נייעס, אז עס קומט א שמחה ביי ענק; דער אייבערשטער זאל העלפן די חדשים זאלן אריבערגיין גרינג, און איר זאלט האבן בנקל ובנחת.


בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט האבן גוטע חבר'טעס און זיך דרייען צווישן א גוטע סביבה וואס צניעות איז נישט א נעבעכדיגע זאך, איר זאלט ליב האבן די שיינע אידישע איידעלע רייכע וועג, נישט ווי די פעלקער וואס האבן גע'הרג'עט אונזערע זיידעס און באבעס.


גייט נישט ארויס פון שטוב אן טייץ, גייט אנגעטון איידל, וועט איר זיין געזונט, אן קיין מחלות חס ושלום.


צניעות היט פון אלעם שלעכטס.

#205 - אז מען קוקט מאוויס ווערט מען א חולה נפש
חברים, מאוויס, יראת שמים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת בהעלותך, י' סיון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, בני ברק


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


חבר זיך מיט ערליכע בחורים, נאר ווער עס רעדט איידל. קוק נישט קיין מאוויס, מאוויס רייסט אויס די מח מחשבה, אז מען קוקט מאוויס ווערט מען א חולה נפש. די היינטיגע דור, כמעט אלע דארפן מעדעצין פארן נפש, מען זיצט אפ ימים ושנים ביי מטפלים; דאס קומט פון מפקיר זיין די אויגן, דאס צעטומלט דעם מענטש.


איך בעט דיר זייער זאלסט האבן נאר חברים וואס האבן נישט די כלים, און וואס זענען שטארק אין יראת שמים.


איך האב דיך ליב, און איך בענק זיך זייער צו דיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#204 - פון די ווערטלעך ארום די זאך, זעט מען דעם אמת
חברים, התחזקות, שטעטל, עבודת השם, אומאן, מדות טובות, היכל הקודש, קשיות, דרך הלימוד, ליצנות, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת בהעלותך, י' סיון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שבת אין שטעטל איז געווען הערליך שיין, א שבת מיט אנשי שלומינו האט אלע טעמים. מיר האבן זיך זייער מחזק געווען מיט די אוצרות וואס מיר האבן פון רבי'ן.


שבת אינדערפרי האבן מיר געלערנט סידור עת רצון, די שטיקל פון פרשת התמיד. מוהרא"ש רעדט דארט, אנהויב ווען מען הויבט אן דינען דעם אייבערשטן - שפירט מען א געשמאק, א ברען, אבער נאך א שטיק צייט - הויבט זיך אן זייער שווערע עבודות, מען שפירט ווי מען וועט שוין קיינמאל נישט זוכה זיין צו קומען צו די קדושה. אזוי ווי ווען מען ווערט מקורב צום רבי'ן, אין אנהויב איז מוחין דגדלות, מען שפירט א ברען, א פייער, און ערגעץ ווי ווערט פארלאשן די פלאקער און ברען, מען דארף שווער ארבעטן, ווייל מען שפירט נישט און מען זעט נישט, מען זעט נאר פארקערט. מוהרא"ש איז דארט זייער מחזק מען זאל זיך אנהאלטן מיט אלע כוחות, מען זאל גלייבן אז דאס איז פארן תיקון פונעם מענטש, וואס מען דארף אלעס פאררעכטן.


שבת אינדערפרי ווען איך בין אין שטעטל גלייך איך צו לערנען אונטן אין וואלד צווישן די ביימער, מען הערט דארט די געזאנג פון די פייגלעך, עס איז זייער אנגענעם דארט צו לערנען, און דארט לערנען מיר די שיעורים פון פאַרן דאווענען.


אינדערפרי נאכן דאווענען האבן מיר געלערנט די מעשה פון דעם מלך ועניו (סיפורי מעשיות, מעשה ו). דער רבי זאגט דארט, ווען מען וויל וויסן א זאך דארף מען הערן די קאטאוועס (ווערטלעך) פון די זאך, מיר האבן גערעדט די כלל אין לעבן, ווי אזוי ווייסט מען מיט וועם זיך צו דרייען? ווער איז א גוטער חבר? ווער איז א פארלעסליכער צו מאכן מיט יענעם געשעפטן? גוטע שכנים - וכדומה? דורך הערן יענעמ'ס ווערטלעך קען מען וויסן יענעמ'ס פנימיות; אז איינער מאכט ווערטלעך פון טשעפען און פארשעמען, ער פליקט און שטעכט און זאגט ער מאכט נאר א ווערטל - זאלסטו וויסן אז יענער איז א שלעכטער, שטיי ווייט פון אים, און אז מען הערט איינעם מאכן שמוציגע ווערטלעך השם ישמרינו - ווייסט מען אז יענער איז איין שטיק שמוץ. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות אות ניבול פה, סימן א): "מִי שֶׁמְּדַבֵּר נִבּוּל פֶּה, בְּיָדוּעַ שֶׁלִּבּוֹ חוֹשֵׁב מַחֲשָׁבוֹת אָוֶן", ווער עס רעדט ניבול פה איז א סימן אז זיין גאנצע קאפ איז אים פארדארבן רחמנא לצלן, און אז מען הערט ווערטלעך אויף זאכן וואס צדיקים זאגן - איז א סימן אז דער גלייבט נישט אין צדיקים, ער וויל באמת רעדן אויף די צדיקים נאר ער האט מורא - רעדט ער אויף זאכן וואס דער צדיק טוט; דארף מען זיך זייער אכטונג געבן.


מיר האבן גערעדט פון דעם אז מען דארף זיך זייער אכטונג געבן מיט וועם מען פארברענגט און מיט וועם מען דרייט זיך, ווייל דורך נישט גוטע חברים קען מען אלעס פארלירן, און אז מען פארברענגט אינאיינעם מיט לצים, מען גייט אין שוויץ מיט לצים - קען מען אלעס פארלירן. אפילו איינער דארף גיין אין שוויץ פאר זיין געזונט, פאר זיינע ביינער וכו' - זאל ער נישט גיין מיט אינגעלייט און בחורים וואס זייערע ווערטלעך זענען אויף ערליכע זאכן, ווייל עס נעמט נישט לאנג צו פארלירן די תמימות, עס נעמט נישט לאנג צו ווערן אפגעקילט.


ווייל וויסן זאלסטו, דער סמ"ך מ"ם טוט אלעס צו ברענגען קשיות און ספיקות אויפן אייבערשטן און אויף צדיקים וואס זענען מגלה ומפרסם די הייליגע אמונה, ער טוט אלעס אוועק צו נעמען דעם מענטש פון היכל הקודש, ער האט פיינט דעם רבי'ן און נאכמער היכל הקודש, ווייל אין היכל הקודש - דארט איז דער רבי.


אונזער שול אין בארא פארק האט זיך יעצט אריבערגעצויגן צו א פרישע פלאץ, מען האט זיך אויסגענומען קלאר אז זיי וועלן לאזן לייגן א טאוול "בית המדרש היכל הקודש". יעצט זענען געקומען שכנים און דאס אראפגעפליקט, זיי זאגן מען קען לייגן א טאוול "בית המדרש חסידי ברסלב", אבער די ווארט מוהרא"ש און די ווארט ראש ישיבה – "דאס וועלן מיר נישט צולאזן עס זאל שטיין"; זעסטו שוין קלאר די פיינטשאפט פון די טומאה צו היכל הקודש.


ביי שלש סעודות האבן מיר גערעדט פון די פרשה, דער פסוק זאגט (במדבר ה, יב): "אִישׁ אִישׁ כִּי תִשְׂטֶה אִשְׁתּוֹ", וואס איז די לשון 'תשטה'? זאגט רש"י עס איז ווערטער פון די הייליגע חכמים (סוטה ג.; תנחומא נשא, ה): "אין אדם עובר עבירה", א מענטש טוט נישט קיין עבירות, "אלא אם כן נכנס בו רוח שטות", נאר אז עס גייט אריין אין אים א משוגעת, זאגט די תורה, דער מאן זאל איר נעמען צום כהן און דער כהן נעמט ארויס די משוגעת; דער צדיק געבט אונז עצות ווי אזוי ארויסצוטרייבן די שגעונות וואס איז דא אין אונז. מיר האבן געלערנט נאכאמאל די שיחה פון רבי'ן (שיחות הר"ן, סימן יט) ווי דער רבי זאגט: "שֶׁאֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון די קדושה - ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם", אפילו אזא מענטש קען די תורה אויך העלפן, די תורה האט אזא כח אז עס קען אים ארויסנעמען פון די עבירות, "וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה; בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג 'כך וכך', וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, "כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


אך בין צוריק געפארן קיין וויליאמסבורג צו די ישיבה, מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועלן מיר ענדיגן דעם זמן קומענדיגע וואך מיטוואך, מיר פארן שוין ארויס קומענדיגע וואך דאנערשטאג פרשת שלח, מיר וועלן זיין זומער אין קרית ברסלב פאר די חדשים תמוז און אב, זיך גרייטן אויף די הייליגע טעג. קומענדיגע וואך בענטשט מען שוין ראש חודש תמוז, דאס דערמאנט אונז שוין פון די הייליגע טעג. תמו"ז איז די ראשי תיבות: ז'מני ת'שובה מ'משמשין ו'באין, עס קומט שוין ראש השנה, מען דארף זיך שוין גרייטן מיט אונזער נסיעה צום רבי'ן. מאך דיר דיינע פלענער ווען צו פארן און ווי אזוי צו פארן, עס איז דא כמה דרכים צו פארן, אדער דורך די טשארטער וואס אלי קנאלל מאכט, אדער דורך פוילן אדער טערקיי; ווארט נישט אויף די לעצטע מינוט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#203 - ארויסגערינען נישט איידעלע בילדער
חברים, תשובה, בזיונות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת במדבר, כ"ה אייר, מ' לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


יעצט ווען אייער חבר'טע האט אייך פארראטן און ארויס געגעבן נישט איידעלע בילדער פון אייך, זאלט איר דאס אננעמען פאר א תשובה. די הייליגע חכמים זאגן (ברכות יב:): "כל העושה דבר עבירה ומתבייש בו", ווער עס זינדיגט און ער פארשעמט זיך, "מוחלין לו על כל עוונתיו", איז אים דער אייבערשטער מוחל אלע זיינע זינד; ווי איז דא נאך א גרעסערע בושה ווי מען שיקט ארויס א בילד פון נישט גוטע זאכן וואס מען האט געטון, דאס איז די תשובה; נעמט דאס אן פאר א כפרה.


אויך זאלט איר זיך לערנען פון די מעשה א לימוד פארן לעבן, וואס מיינט א חבר'טע; וואס מוהרא"ש זאגט, נישטא אזא זאך ווי א חבר'טע, די נאנטסטע מענטשן טוען באגראבן דעם מענטש, נאר אן ערליכער איד - ער איז א חבר, נאר דער צדיק - ער איז דער אמת'ער חבר; ער האט נישט קיין שום אינטערעס, ער האט נאר איין אינטערעס, צו ברענגען דעם מענטש נאנט צום אייבערשטן און אים מאכן א גוט לעבן.


געדענקט וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט, מען טאר נישט קיינעם געטרויען, מען טאר נישט קיינעם גלייבן - נאר דעם ערליכן איד.


דער אייבערשטער זאל העלפן, מיט די בושה זאלט איר אפקומען אלע שלעכטס און זוכה זיין צו תשובה שלימה.

#202 - נעם נאר א חבר וואס בארעדט נישט אנדערע
חברים, טעלעפאן, לשון הרע

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת במדבר, כ"ז אייר, מ"ב לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


זוך אויף א גוטער חבר צווישן אנשי שלומינו און שמועס מיט אים, נעם נאר א חבר וואס רעדט נישט פון אנדערע, איינער וואס בארעדט נישט אנדערע, און שמועס מיט אים פון די תורות פון רבי'ן, א שיחה וואס דו האסט היינט געזען, ומקבלין דין מן דין מיט אהבה און מיט שמחה.


"אַל תַּשְׁכֵּ֖ן בְּאֹהָלֶ֣יךָ עַוְלָה" (איוב יא, יד), לאז נישט ביי דיר אין שטוב א כלי וואס מען קען זען עבירות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.