בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#203 - ארויסגערינען נישט איידעלע בילדער
חברים, תשובה, בזיונות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת במדבר, כ"ה אייר, מ' לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


יעצט ווען אייער חבר'טע האט אייך פארראטן און ארויס געגעבן נישט איידעלע בילדער פון אייך, זאלט איר דאס אננעמען פאר א תשובה. די הייליגע חכמים זאגן (ברכות יב:): "כל העושה דבר עבירה ומתבייש בו", ווער עס זינדיגט און ער פארשעמט זיך, "מוחלין לו על כל עוונתיו", איז אים דער אייבערשטער מוחל אלע זיינע זינד; ווי איז דא נאך א גרעסערע בושה ווי מען שיקט ארויס א בילד פון נישט גוטע זאכן וואס מען האט געטון, דאס איז די תשובה; נעמט דאס אן פאר א כפרה.


אויך זאלט איר זיך לערנען פון די מעשה א לימוד פארן לעבן, וואס מיינט א חבר'טע; וואס מוהרא"ש זאגט, נישטא אזא זאך ווי א חבר'טע, די נאנטסטע מענטשן טוען באגראבן דעם מענטש, נאר אן ערליכער איד - ער איז א חבר, נאר דער צדיק - ער איז דער אמת'ער חבר; ער האט נישט קיין שום אינטערעס, ער האט נאר איין אינטערעס, צו ברענגען דעם מענטש נאנט צום אייבערשטן און אים מאכן א גוט לעבן.


געדענקט וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט, מען טאר נישט קיינעם געטרויען, מען טאר נישט קיינעם גלייבן - נאר דעם ערליכן איד.


דער אייבערשטער זאל העלפן, מיט די בושה זאלט איר אפקומען אלע שלעכטס און זוכה זיין צו תשובה שלימה.

#202 - נעם נאר א חבר וואס בארעדט נישט אנדערע
חברים, טעלעפאן, לשון הרע

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת במדבר, כ"ז אייר, מ"ב לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


זוך אויף א גוטער חבר צווישן אנשי שלומינו און שמועס מיט אים, נעם נאר א חבר וואס רעדט נישט פון אנדערע, איינער וואס בארעדט נישט אנדערע, און שמועס מיט אים פון די תורות פון רבי'ן, א שיחה וואס דו האסט היינט געזען, ומקבלין דין מן דין מיט אהבה און מיט שמחה.


"אַל תַּשְׁכֵּ֖ן בְּאֹהָלֶ֣יךָ עַוְלָה" (איוב יא, יד), לאז נישט ביי דיר אין שטוב א כלי וואס מען קען זען עבירות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#201 - חברים איז א זאך וואס מען טוישט ווי אונטער וועש
חברים, שלום בית, שבת קודש, ל"ג בעומר, מירון, שוויץ

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת בהר, ט"ז אייר, ל"א לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שבת זאלסטו זיין נאר פרייליך און זאלסט זינגען ביי די סעודה "בר יוחאי" מיט דיין שטוב, ווייל שבת איז שוין א חלק פון ל"ג בעומר, און דו זאלסט אריינקוקן אין די ווערטער פון זוהר וואס רעדט פון דאס גרויסקייט פון די שבת סעודות (עס איז געדרוקט אין די זמירות), ווי רבי שמעון בר יוחאי איז געזיצן ביי די סעודות פרייליך און געזאגט אז די סעודות שבת איז א שטיק אמונה, די סעודות שבת ברענגט די ברכה פאר די גאנצע וואך.


היינט אינדערפרי האב איך געדאווענט שחרית אין די מערה, וותיקין. אין אנהויב האב איך געקלערט נישט ארויף צו גיין צוליב שמועות אז די פאליציי לאזן נישט און מען טראגט אוועק, אבער איך האב זיך געשטארקט דאס הארץ און יא ארויף דאווענען, און ברוך השם עס איז בכלל נישט געווען קיין פאליציי, מען האט געקענט דאווענען און זיך מתבודד זיין.


איך בעט פאר דיר און פאר דיין משפחה, איך בעט דיר נאר איין קליינע טובה, אז דו וועסט מיר דאס טון וועסטו מיר גאר פרייליך מאכן; בעט זיך איבער אין שטוב, געב א גוט ווארט, פארגין א שמייכל און לאז שוין אפ דיינע קינדערישע משוגעת פון חברים; נעם דיין ווייב פאר א חבר, נעם אריין אין קאפ אז חברים איז א זאך וואס מען טוישט ווי אונטער וועש; היינט איז ער א חבר און מארגן ווארפט ער דיר אראפ, ער באגראבט דיך; גיי נישט ארויס ביינאכט מיט קיינעם.


לאז אפ די נייע משוגעת פון גיין אין שוויץ מיט דעם און יענעם, ביסט מער פון דעם, ביסט קלוגער פון דעם, אז דו דארפסט א שוויץ - פארלעש די ערקאנדישן אין שטוב פאר אביסל און שוויץ. די משנה זאגט (אבות ג, ב): "הֲרֵי זֶה מוֹשַׁב לֵצִים", ווען צוויי זיצן צוזאמען און מען רעדט נישט קיין תורה, מען רעדט נישט קיין אמונה, קיין יראת שמים - איז דאס א מושב לצים.


איך בעט פאר דיר און דו טו מיר די טובה, נעם דיין ווייב, דיינע קינדער - פאר דיין לעבן.


א פרייליכן שבת.

#200 - זיך פירן צו מענטשן מיט גוטנס
חברים, אמונה, רעדן, תכלית, סיפורי מעשיות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת בהר, י"א אייר, כ"ו לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שבת אין ישיבה איז געווען זייער שיין, מען האט זיך זייער געשטארקט מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן.


שבת אינדערפרי ביי סיפורי מעשיות האבן מיר געלערנט מעשה ד, מעשה ניסים, אז דער קעניג וואס האט געפירט די מדינה שארף איז געשטארבן, און זיין זון איז געווארן קעניג און ער האט אנגעהויבן פירן די מדינה מיט גוטנס, ווייל ער האט געזען ווי מען האט געוואלט אויסרייסן זיין טאטע. מיר האבן גערעדט אז דער רבי וויל אונז דא לערנען אז מען זאל זיך פירן צו מענטשן מיט גוטנס, נישט מיט די שארפע וועג; סיי מיט די ווייב, סיי מיט די קינדער און מיט חברים, זיך פירן ווייך, זיס און גוט, ווייל מענטשן האבן מער ליב די וועג. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן כט): "טוב הכל חפצים", יעדער האט ליב צו הערן א גוט ווארט, יעדער האט ליב די פרייליכע וועג, די זיסע וועג, און אויב מען זעט אז מען האט יא גע'פועל'ט מיט שלעכטס, זאל מען וויסן אז מיט גוטן וואלט מען בעסער אנגעקומען.


אויך האבן מיר גערעדט פון דעם וואס דער מלך האט געפרעגט ביי די שטערן זעערס פון וואס ער זאל זיך היטן, האט מען אים געזאגט "פון אן אקס און פון א לעמעלע וכו'"; מיר האבן גערעדט אז מענטשן זוכן וועגן ווי מען קען זיין פארזיכערט צו בלייבן לעבן, פארזיכערט מיט געלט, פארזיכערט מיט די קינדער; די איינציגסטע וועג צו זיין פארזיכערט איז - אז מען גייט יעדן טאג אין שול אנטון טלית און תפילין, וואס ווערט געמאכט פון אן אקס און פון א לעמעלע, אזוי ווי דער רבי פירט אויס די מעשה, אז דאס איז די זאך פון שור ושה, נאר דאס איז זיכער; נאר טלית ותפילין, שחרית מנחה מעריב, תורה ותפילה - דאס איז וואס האלט די דורות הבאים.


שבת ביי שלש סעודות האבן מיר געלערנט די תורה (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן קפד): "כְּשֶׁאֶחָד מְדַבֵּר עִם חֲבֵרוֹ בְּיִרְאַת שָׁמַיִם נַעֲשֶׂה אוֹר יָשָׁר וְאוֹר חוֹזֵר", ווען מען רעדט מיט א חבר פון יראת שמים ווערט ליכטיג פאר דעם חבר און אויך ווערט אים אליין אויך ליכטיג, און אמאל קען זיין ווען דער חבר איז בקטנות הדעת און די דיבורים רעדן נישט צו יענעם, איז אבער דא דער אור חוזר, און פארן מענטש אליין ווערט זייער ליכטיג; מיר האבן זיך מחזק געווען מען זאל אין שטוב אלץ זאגן די ווערטער: "דער אייבערשטער וועט העלפן", און ווען די ווייב קרעכצט: "וואס וועט זיין?" זאל מען זאגן: "דער אייבערשטער וועט אונז נישט פארלאזן", און אז זי וויל נישט אננעמען די ווערטער - איז אויך כדאי, ווייל דער אור חוזר איז זייער וויכטיג, מען באקומט זייער אסאך חיזוק און אמונה, זייער אסאך בטחון - ווען מען זאגט פאר א צווייטן די יראת שמים ווערטער: "דער אייבערשטער וועט העלפן, דער אייבערשטער וועט אונז נישט פארלאזן", און דער רבי זאגט אינטערעסאנט: "אִם הָיָה מְדַבֵּר אֵלּוּ הַדִּבּוּרִים בֵּינוֹ לְבֵין עַצְמוֹ", וואלט דער מענטש געזאגט צו זיך אליינס 'דער אייבערשטער וועט העלפן', "יָכוֹל לִהְיוֹת שֶׁלֹּא הָיָה מִתְעוֹרֵר מֵהֶם כְּלָל", קען זיין עס וואלט אים נישט געשטארקט, עס וואלט אים נישט ליכטיג געמאכט, "וְעַל יְדֵי שֶׁדִּבְּרָם לַחֲבֵרוֹ, נִתְעוֹרֵר מֵהֶם", אבער ווען מען רעדט צו אנדערע, מען שטארקט יענעם מיט דיבורי אמונה - "אַף שֶׁחֲבֵרוֹ לא נִתְעוֹרֵר", אפילו דער חבר ווערט נישט איבערגענומען פון די שמועס, "כִּי חָזְרוּ אֵלָיו", קומט עס אבער צוריק צו אים, און ער ווערט א נייער מענטש פול מיט אמונה.


דאס איז וואס רש"י זאגט די וואכעדיגע פרשה, "אמור ואמרת, 'להזהיר גדולים על הקטנים'", להזהיר איז א לשון פון שיינען, פון ליכטיג ווערן; ווי אזוי קען מיר ווערן ליכטיג? ווי אזוי קען איך ארייננעמען אין מיר אז וואס איך גיי יעצט אריבער איז נישט עק וועלט? - להזהיר גדולים, ווי אזוי? על הקטנים, רעד צו א צווייטן, אפילו יענער איז בבחינת קטנים, קטנות הדעת - וועט דיר אבער ווערן ליכטיג.


טייערער ברודער, וויפיל זענען מיר שולדיג דעם אייבערשטן אים צו דאנקען און לויבן פאר די חסד אז מיר ווייסן פון רבי'ן, מיר קריגן נישט אויפן רבי'ן, מיר האבן די ספרים, די עצות, די תלמידים; מיר דארפן נאר פאלגן די עצות, לערנען דעם רבינ'ס ספרים און פאלגן - וועלן מיר זיין ערליכע אידן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#199 - זיך היטן פון לצים וואס דרייען זיך בתוכינו
חברים, היכל הקודש, ליצנות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת קדושים, כ"ט ניסן, י"ד לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


ווען מען ווערט מקורב צום הייליגן רבי'ן דארף מען זיך היטן פון איין זאך, פון לצים וואס דרייען זיך בתוכינו; נישט צו האבן קיין שייכות מיט זיי.


וואס איז דער סימן פון א לץ, פון וועם זיך צו היטן? דער וואס רעדט פון אנדערע, דער וואס טראגט און ברענגט לשון הרע; פון אזא איינעם דארף מען זיך היטן, ווייל ליצנות איז א געפערליכע קליפה; רבי נתן רופט דאס אן 'אבי אבות הטומאה' רחמנא לצלן.


בעט דעם אייבערשטן פאר גוטע חברים, און ער זאל דיך היטן פון שלעכטע חברים. די הייליגע חכמים האבן מתקן געווען (ברכות טז:) מען זאל בעטן יעדן אינדערפרי פאר א חבר טוב און זיך באהיטן פון א חבר רע, ווייל גוטע חברים קענען ברענגען דעם מענטש צו שיינע זאכן, און חברים לצים קענען אראפווארפן דעם מענטש אין נוקבא דתהומא רבא.


איך בין געווען די וואך פרייטאג באזוכן מיין טאטע שליט"א, רב דקארלסבורג, דערציילט ער מיר וואס טוט זיך אין אומאן; עס קומען אן צו אים די שווערע שאלות פון אומאן, די שאלות פון כהנים און פון מקוואות, זאגט ער מיר, דער רעדט אויף דעם און דער רעדט אויף יענעם, דער זאגט ער בויט א בנין אויף עצמות פון מתים און דער שרייט אויף דעם, זאגט מיר מיין טאטע שליט"א: "אמאל האט מען געוויסט, ווער עס האט געזוכט א ווינקל פון אמת איז געגאנגען קיין ברסלב, היינט זע איך אז אין ברסלב איז דא אזויפיל רייבערייען"... ער האט מיר עס געזאגט מיט ווייטאג.


לאמיר זען ביי אונזער ד' אמות זאל נישט זיין קיין שום ליצנות, קיין שום לשון הרע און רכילות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#198 - מקרב זיין יעדן, אבער מיט שכל
חברים, שכל, אחדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת אחרי-ב', כ"ד ניסן, ט' לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך וויל דיר נאכאמאל בעטן זאלסט האבן קשר מיט אנשי שלומינו, באגריס יעדן איינעם און רעד צו אלעמען, בעיקר מיט די שטילערע וואס רעדן נישט מיט קיינעם, זיי דארף מען באגריסן און מקרב זיין.


ודעת לנבון מען דארף האבן שכל ווי אזוי צו רעדן און וואס צו זאגן, נישט צו גיין אויף די נערווען, יענעם דענערווירן, ווייל נישט אלע ווייסן ווי אזוי צו מקרב זיין און מחזק זיין, מען דארף שמועסן סתם זאכן, יענער זאל שפירן אז ער האט מיט וועם צו רעדן, און נישט אנהויבן זאגן: "ביסט אזוי חשוב, ביסט אזוי גוט".


איך געדענק נאך גוט, ווען איך בין אנגעקומען אין היכל הקודש זענען געווען פון אנשי שלומינו וואס האבן מיך געוואלט מקרב זיין, אבער זיי האבן נישט געוואוסט ווי אזוי, און עס האט געפעלט א האר איך זאל אוועקגיין פון היכל הקודש צוליב זיי, זיי האבן מיך געגלעט און געזאגט ווי גוט איך בין און ווי חשוב איך בין, דאס האט אזוי נערוועז געמאכט.


איך האף דו וועסט מיר העלפן מיט דעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#197 - אז מען היט די אויגן, האט מען א געפיל צו די ווייב און קינדער
חברים, שלום בית, שמירת עינים, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת טהרה, י' ניסן, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


דיין ווייב האט מיר געבעטן איך זאל דיר שרייבן אביסל חיזוק, ווארעמע ווערטער פון הייליגן רבי'ן.


טייערער ברודער, דאנק און לויב דעם אייבערשטן אז דו האסט א ווייב, זי איז וואויל, זי איז געטריי, און געב אכטונג נישט צו קוקן אויף פרעמדע פרויען, ווייל נאר אז מען היט די אויגן - האט מען א געפיל אין שטוב צו די ווייב און קינדער.


טייערער ברודער געב זיך אכטונג פון נישט גוטע חברים, אויך פון א נישט גוטע סביבה ביי די ארבעט. עס לוינט נישט די פרנסה אויב מען ווערט אראפגעשלעפט פון יראת שמים, עס לוינט נישט דאס לעבן אן יראת שמים, ווייל אין אנהויב גלאנצט עס, אין אנהויב זעט אויס ווי די נישט ערליכע האבן די לעבן, אבער עס גייט אריבער א שטיק צייט און מען פארלירט די וועלט און יענע וועלט.


טייערער ברודער, דיין ווייב האט דיך אזוי ליב, ענק האבן געהאט אזא שיינע לעבן; א שאד פארלירן די שיינע אידישע לעבן, ענדערש זאלסטו אפלאזן די ארבעט, ווייל דו ווערסט אריינגעשלעפט אין א נישט גוטע וועג; דו ביסט אן איידעלע נשמה, דו ביסט טייער, דיר פאסט נישט צו רעדן ניבול פה, דיר פאסט נישט זיין מיט עבירות.


איך בעט דיר זייער, רעד ווייטער שיין צו דיין ווייב אזוי ווי ביז אהער, זי איז דיר עכט געטריי, זי זאגט זי בענקט צו די טעג וואס דו פלעגסט רעדן איידל און שיין, זי בענקט צו די טעג וואס דו האסט זיך געפירט איידל.


זי האט מיר געבעטן איך זאל דיר שרייבן, איך ווארט צו הערן פון דיר, איך וויל דו זאלסט האבן א גוט לעבן אויף די וועלט, און נאר דער וואס לעבט מיט די תורה - האט די לעבן אויף די וועלט. דער הייליגער רבי אבהם בן רבי נחמן האט געזאגט: "דער סמ"ך מ"ם ימח שמו פארגינט נישט דעם מענטש א לעבן בזה העולם", ער ווארפט אריין אין עבירות, אים צוצונעמען די וועלט און אויך יענע וועלט.


שרייב מיר צוריק.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#196 - ביי די בר מצוה ווערט מען ווי ניי געבוירן
חברים, התחזקות, סיום הש"ס, בר מצוה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תזריע, ב' ניסן, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר, ירושלים


מזל טוב פאר דיין בר מצוה! דער הייליגער זוהר זאגט (פרשת משפטים, צח.) דוד המלך, ווען ער איז געווארן בר מצוה, ער איז געווארן דרייצן יאר - האט ער געדאנקט דעם אייבערשטן אז ער ווערט א זון פארן אייבערשטן, און אויף די טאג פון די בר מצוה שטייט (תהלים ב, ז): "ה' אָמַר אֵלַי", דער אייבערשטער זאגט "בְּנִי אַתָּה", דו ביסט מיין זון, "אֲנִי הַיּוֹם יְלִדְתִּיךָ", היינט ווערסטו ניי געבוירן, היינט באקומסטו א הייליגע נשמה.


דער הייליגער רבי האט דערציילט (שבחי הר"ן, סימן ג), ווען ער האט בר מצוה געהאט איז געקומען דער הייליגער צדיק רבי משה חיים אפרים פון סידילקוב זכותו יגן עלינו - בעל מחבר ספר דגל מחנה אפרים, דעם רבינ'ס פעטער. ער האט געבענטשט דעם רבי'ן און אים געזאגט דעם פסוק (תהלים ב, ז): "אֲנִי הַיּוֹם יְלִדְתִּיךָ", און דער רבי האט געזאגט אז די ווערטער וואס זיין פעטער האט אים דעמאלט געזאגט - איז ביי אים געווען אזוי טייער, ממש ווי איינער טרעפט א גרויסער אוצר; ער האט געהאט פון די ווערטער גרויס חיזוק, ער האט פארשטאנען אז עס איז א גוטע צייט אנצוהויבן פונדאסניי דינען דעם אייבערשטן; אז דער אייבערשטער זאגט דעם בר מצוה בחור: "איך האב דיר היינט געבוירן, דו ביסט מיין קינד".


א באזונדערע מזל טוב פאר דיין סיום הש"ס, איך בין אזוי פרייליך צו הערן אז דו האסט זוכה געווען צו ענדיגן גאנץ תלמוד בבלי לכבוד דיין בר מצוה. איך געדענק ווען מוהרא"ש פלעגט זיך אלץ בארימען ביי די ליל שישי שיעורים אז אין יבנאל האט ער א תלמוד תורה וואס אלע קינדער גייען צו די בר מצוה מיטן ענדיגן גאנץ ש"ס, מיר פלעגן דאס אזוי מקנא זיין, מיר פלעגן מתפלל זיין ווען וועלן מיר שוין אויך האבן אזא זאך, אז אונזערע קינדער וועלן גיין צו די בר מצוה מיטן ענדיגן לערנען גאנץ ש"ס, און יעצט - געלויבט דעם אייבערשטן - האלטן מיר דא, אז נאך א תלמיד הישיבה גייט צו די בר מצוה מיטן ענדיגן לערנען גאנץ ש"ס.


נעם זיך גוטע חברים, נאר ערליכע בחורים. שלמה המלך זאגט (משלי יג, כ): "הוֹלֵךְ אֶת חֲכָמִים יֶחְכָּם", דער וואס גייט צום חכם ווערט א חכם, "וְרֹעֶה כְסִילִים יֵרוֹעַ", און דער וואס דרייט זיך מיט שלעכטע מענטשן - ווערט א נאר; בעט איך דיר זייער, לכבוד דיין בר מצוה נעם זיך נאר גוטע חברים וואס רעדן ערליך און איידל, חברים וואס לעבן מיטן רבי'ן, חברים וואס אטעמען די עצות פון רבי'ן; ווייל אלעס איז אנגעהאנגען אין דעם, אז מען האט גוטע חברים ווערט מען אן ערליכער איד. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ילקוט משלי, רמז תתקנ) א מענטש גייט אריין אין א געשעפט פון גוטע בשמים (פערפיום), אפילו ער קויפט נישט קיין בשמים - קלעבט זיך אן אין אים א גוטע גערוך, עס גייט אריין אין זיינע קליידער א גוטע שמעק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#195 - פארן אויף וואקאציע מיט חברים אדער די ווייב?
חברים, שלום בית, וואקאציע

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת שמיני, כ"א אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שבת אין ישיבה איז געווען הערליך שיין, מען האט זיך זייער מחזק געווען מיטן הייליגן רבינ'ס תורות. דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן רצז): "הַשַּׁבָּתִים שֶׁשּׁוֹבְתִים אֶצְלִי הֵם גְּדוֹלִים וְטוֹבִים יוֹתֵר מִשִּׁבְעָה פְּעָמִים תַּעֲנִית מִשַּׁבָּת לְשַׁבָּת", די שבתים וואס מען קומט צו מיר איז מער און גרעסער ווי פאסטן זיבן מאל פון אנהויב וואך ביז סוף וואך; מוהרא"ש זאגט, דאס איז אויך היינט, ווען מען קומט דאווענען אין א שטיבל וואו מען רעדט נאר דעם רבינ'ס ווערטער לעובדא ולמעשה איז דאס אזוי גרויס, מען איז זוכה צו באקומען אסאך קדושה.


איך בעט דיר זייער, לאז זיך אפ פון די קינדערישע מעשיות, לאז זיך אפ מיט די קליינקעפלדיגקייט פון "ארויסגיין פארברענגען מיט חברים"; מוהרא"ש לערנט אונז: "אויב איז דא אזא זאך ווי א חבר - איז דאס די ווייב"; מיט איר זאל מען רעדן און פארברענגען, און זייער אכטונג געבן אויף האבן א גוטע שלום בית. ביים רבי'ן איז דאס געווען פון די וויכטיגסטע זאכן, מען זאל מכבד זיין די ווייב, איר געבן גוטע ווערטער. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסג): "זֶה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר, שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים, כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", דער יצר הרע זוכט צו מאכן א קריגעריי צווישן מאן און ווייב, ער וויל נאר מען זאל זיך צעטיילן, ווייל אזוי קען ער גרינגער אראפווארפן דעם מענטש אין עבירות, "כִּי הוּא אוֹרֵב עַל זֶה מְאֹד, לְתָפְסָם בִּנְעוּרֵיהֶם עַל יְדֵי קִלְקוּל הַשְּׁלוֹם בַּיִת חַס וְשָׁלוֹם, שֶׁגּוֹרֵם בְּעַרְמוּמִיּוּתוֹ לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁבֵּינֵיהֶם", דער יצר הרע לאקערט אויף יונגע פארפעלקער זיי צו צעטיילן, אזוי ווארפט ער זיי אראפ אין שמוציגע עבירות.


איך וואונדער זיך אויף די וואס פארן אויף וואקאציע מיט חברים; ווי קען מען זיין אזוי נאריש, אזוי קינדיש - איבער צו לאזן א ווייב און גיין מיט חברים אויף אן אויספלוג אויף וואקאציע?! די חברים זענען חברים פאר א האלבע טאג אדער א האלבע וואך, נאכדעם ווערן זיי נעלם, נישט נאר נעלם נאר זיי באגראבן דעם מענטש אויף א מיאוס'ן אופן; ווי קען מען זיין אזוי נאריש, זיך פירן ווי א קליין קינד; די ווייב איז א שמאטע, זי איז גארנישט ווערד; מען לויפט צו חברים, אן קיין שכל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#194 - מיט גוטע חברים, בלייבט מען ביים צדיק
חברים, היכל הקודש, ליצנות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ויקהל, כ"ו אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


 עס איז זייער וויכטיג צו האבן גוטע חברים, א גוטער חבר מיינט מען איינער וואס האט א תמימות און אמונת חכמים, און ער איז ווייט פון ליצנות. א גוטער חבר איז נישט די לבוש; אזא הוט, אזא גארטל, אזא זאקן; א גוטער חבר איז איינער וואס איז ווייט פון ליצנות.


געב זיך אכטונג פון די וואס האבן זיך אפגעקילט, א חסיד שנפל איז נישט קיין גוטער חבר, א "חסיד שנפל" - זאגט דער רבי א שארפע לשון - "גרוע ממשומד", א פחד פון א לשון. רבי נתן ברענגט עס כמה פעמים (לקוטי הלכות ראש חודש הלכה ז', אות נב): "ולא יהיה מהחסידים הנפולים שהם גרועים ממשומדים רחמנא ליצלן", אויך אין הלכות שלוחין (הלכה ה', אות יז): "מה שקורין חסידים נפולים רחמנא ליצלן, שזה גרוע מהכל, כמו ששמעתי מפיו הקדוש".


ברודער, איך האב זיך אלץ אכטונג געגעבן פון די איין זאך, פון לצים. ווען איך בין אנגעקומען אין היכל הקודש האב איך זיך אלץ דערווייטערט פון די וואס זענען פארנומען מיט דעם, מיט יענעם, מיט ליצנות; איך האב געזוכט די תמימים, דאס איז די סוד ווי אזוי מען קען זיך אנקניפן און בלייבן ביים צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#193 - פארוואס גייט מיר אלעס פארקערט?
תפילות אויף אידיש, חברים, שלום בית, רצונות, סבלנות, תשובה, היכל הקודש, סיפורי מעשיות, ביטול

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תצוה, שובבי"ם, ט' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס איז זייער וויכטיג זאלסט זיך האלטן מיט אנשי שלומינו, ווייל מען קען נישט מצליח זיין בלייבן ביים רבי'ן נאר מיט גוטע חברים וואס לעבן מיטן רבי'ן, זוך דיר אויף א גוטע חבר און יעדן טאג זאלסטו רעדן מיט אים אפאר ווערטער פון רבי'ן. ווייל מוהרא"ש זאגט, נאר מיט א גוטע חבר קען מען מצליח זיין ביים רבי'ן, און די אלע וואס האבן געהאט נקודות החבר, זיי האבן זיך מחזק געווען מיט גוטע חברים, יעדן טאג גערעדט פון רבי'ן, פון די זיסע ליכטיגע עצות - די האבן זייער מצליח געווען.


שבת אין ישיבה איז געווען זייער שיין, שבת אינדערפי ביי ספורי מעשיות האבן מיר געלערנט (ספורי מעשיות, מעשה ג) ווי דער חיגר האט געטראפן א דיימאנט, דער רבי זאגט דעם לשון: "דערווייל האט ער א קוק געטון אויף דעם דיימאנט אויף דער אנדערע זייט האט ער געזען וכו'"; האבן מיר זיך זייער מחזק געווען מען זאל וויסן אז עס איז דא א דיימאנט אויך אויף די אנדערע זייט, מיין נישט אז נאר די וועג ווי דו ווילסט גיין - דאס איז די דיימאנט, און אז עס גייט פארקערט, עס גייט אנדערש - איז שוין נישט גוט; אז מען ווייסט, מען זעט אויך ביי די אנדערע זייט א דיימאנט - דעמאלט קומט מען צו די וועג וואס היילט אויס.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן פב): "זֶה שֶׁאָנוּ רוֹאִים שֶׁלִּפְעָמִים הוֹלֵךְ לְהָאָדָם שֶׁלֹּא כְּסֵדֶר", דאס וואס מען זעט אז אלעס גייט פארקערט ווי מען וויל, "שֶׁאוֹמֵר 'אֲנָּא אֶמְלֹךְ'", דאס קומט צוליב דעם וואס מען זאגט איך וויל דוקא עס זאל זיין אזוי און אזוי, "בָּזֶה הוּא מְחַלֵּק וּמַפְרִיד אוֹתָהּ מֵהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", מיט דעם רייסט מען זיך אפ פונעם אייבערשטן, "וּכְשֶׁהוּא מְחַלֵּק אֶת מַלְכוּת לְעַצְמוֹ, אֲזַי הוֹלֵךְ לוֹ שֶׁלֹּא כְּסֵדֶר", און אז מען איז אפגעשיידט פונעם אייבערשטן - גייט אלעס פארקערט, אבער אז מען איז זיך מבטל צום אייבערשטן, מען וויל גארנישט - דעמאלט גייט אלעס כסדר.


מיר האבן זיך מחזק געווען מיט וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (די וואך אין די פרשה, שמות רבה לג, ח): "בְּשָׁעָה שֶׁאָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא לְמשֶׁה עַל עִסְקֵי הַמִּשְׁכָּן", ווען דער אייבערשטער האט געזאגט פאר משה רבינו ער זאל בעטן אלע אידן נדבות צו בויען א משכן, "אָמַר לְפָנָיו, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם יְכוֹלִין הֵם יִשְׂרָאֵל לַעֲשׂוֹתוֹ", האט משה רבינו געפרעגט דעם אייבערשטן, קענען דען אידישע קינדער בויען א שטוב פארן אייבערשטן?! "אָמַר לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אֲפִלּוּ אֶחָד מִיִּשְׂרָאֵל יָכוֹל לַעֲשׂוֹתוֹ", האט דער אייבערשטער געזאגט, אפילו איינער אליין קען אויך בויען א משכן, "שֶׁנֶּאֱמַר", אזוי ווי עס שטייט (שמות כה, ב): "מֵאֵת כָּל אִישׁ אֲשֶׁר יִדְּבֶנּוּ לִבּוֹ". האבן מיר גערעדט, מען זאל נישט ווערן צעפאלן אויב די ווייב איז נישט וויליג צו אננעמען דעם רבי'ן וכו', מען זאל נישט ווערן צעבראכן און טראכטן 'ווי וועל איך קענען בויען א בית המקדש? ווי וועל איך קענען מצליח זיין מיט די קינדער?' אויף דעם זאגט דער אייבערשטער, אפילו איינער אליין קען בויען א משכן און מצליח זיין מיט די קינדער.


ביי שלש סעודות האבן מיר גערעדט פון דאס גרויסקייט פון 'רצון', פון 'ווילן'; אז מען זעט מען איז ווייט פון דאווענען, ווייט פון לערנען, ווייט פון קדושה - זאל מען אבער וועלן און נישט אפלאזן די רצון, אזוי בויעט מען די משכן. אזוי ווי עס שטייט (שמות כה, ב): "יִדְּבֶנּוּ לִבּוֹ", און רש"י זאגט: "לשון רצון טוב", א גוטע ווילן; מען זאל זאגן פארן אייבערשטן: "איך וויל זיין גוט, איך וויל זיין וואויל".


אז מען זעט מען פאלט אין קדושה, מען היט נישט די אויגן, מען קוקט עבירות רחמנא לצלן; זאג אבער פארן אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך וויל הייליגע אויגן, איך וויל ריינע אויגן, העלף מיר, העלף מיר איך זאל זיך קענען צוריק כאפן, תשובה טון, ווערן ערליך", אז מען ווערט בכעס, מען רעגט זיך, מען רעדט לשון הרע, רכילות - ווער נישט צעפאלן און טראכט 'איך בין פארפאלן, איך קען שוין נישט זיין א צדיק', שריי ארויס דיין הארץ, ידבנו לבו, לשון רצון טוב, זאג: "אייבערשטער איך וויל זיין גוט".


עס איז דא אסאך צו שרייבן וואס טוט זיך אפ א שבת אין ישיבה צווישן אנשי שלומינו, איך דארף מקצר זיין, איך דארף גיין צו די בחורים.


נאכאמאל למען השם, האב א גוטער חבר; מען מוז האבן א גוטער חבר זיך אויסצושמועסן און זיך דערנענטערן צום אייבערשטן מיט די עצות פון רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין א

#192 - זייט קלוג, דערציילט נישט פריוואטע זאכן
חברים, חיזוק פאר פרויען, תהלים

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת משפטים, שובבי"ם, כ"ח שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן פאר אזא טייערער מאן, אייער מאן האט געלערנט ביי מיר, ער איז א ירא שמים, אן ערליכער, מיט אלע מעלות; איר דארפט דאנקען דעם אייבערשטן.


בנוגע וכו'; אז אייער חבר'טע רעדט צו אייך אירע פריוואטע זאכן וכו' - זאלט איר נישט צוריק דערציילן אייערע פריוואטע זאכן, זייט קלוג נישט צו דערציילן פון אייער מאן און פון אייער לעבן.


עס זענען דא ביי פרויען וואס זוכן אריינצוקריכן אין א צווייטנ'ס פריוואטע זאכן, קראצן א צווייטנ'ס קישקעס; מען דארף זיין קלוג נישט צו ווערן אריינגעדרייט מיט זיי, קיינמאל נישט דערציילן פריוואטע זאכן צווישן מאן און ווייב.


זאגט יעדן טאג תהלים, בעטס דעם אייבערשטן אויף שמחה און אויף געזונטע ערליכע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#191 - לאז דיך נישט פון קיינעם פארדרייען די קאפ, שטיי ווייט פון מחלוקת
תפילות אויף אידיש, חברים, מחלוקת, היכל הקודש, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ז טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


רעד נישט מיט קיין בעלי מחלוקות, אויך נישט מיט בעלי לשון הרע; נעם גוטע חברים וואס טוען חסד איינער מיטן צווייטן און זוכן ווי מען קען יענעם העלפן.


ווער האט כח פאר מחלוקות, ווער האט צייט פאר די זאכן; די אלע וואס זענען פארנומען דערציילן פון יענעמ'ס פריוואטע לעבן און פון יענעמ'ס דורכפעלער... ווי איז דא צייט? ערשט דארף מען זיך אליינס פאררעכטן, ווי איז דא צייט צו זיין פארנומען מיט יענעמ'ס זאכן...


קריג זיך נישט מיט קיינעם, זיכער נישט בים רבינ'ס חדר. רבי נתן פלעגט זאגן: "ווען איך זע צוויי אידן קריגן זיך - שפיר איך ווי איינער שטעכט מיר מיט א מעסער, איך קען עס נישט דערהייבן"; ביים רבינ'ס חדר אין היכל הקודש טאר נישט זיין קיין פיינטשאפט, זאלסט זיך נישט לאזן פון קיינעם פארדרייען די קאפ, שטיי ווייט פון מחלוקות.


גיי שרייען צום אייבערשטן: "רבונו של  עולם, העלף מיר, וואס טו איך מיט מיין הייסע בלוט וואס ציט צו נצחון, צו קנאה, צו שנאה, רציחה?! ראטעווע מיך".


גיי אין א ליידיגע פעלד אדער א ליידיגע צימער און שריי זיך אויס, עס זאל ארויס גיין די בלוט וואס ציט צו נישט גוטס, און זאלסט זוכה זיין צו ווערן א צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#190 - געב אכטונג אויף דיינע טעכטער, נעם נישט אריין יעדן אין שטוב
קינדער, חברים, חינוך הילדים, הכנסת אורחים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


געב אכטונג אויף דיינע טעכטער, ברענג נישט אין שטוב קיין בחורים; עס איז טאקע זייער א גרויסע מצוה – די מצוה פון הכנסת אורחים, אבער כל זמן דו האסט גרויסע טעכטער אין שטוב – דארפסטו אכטונג געבן אויף זיי.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים קיג.): "בתך בגרה", אויב דיין טאכטער ווערט דרייצן יאר, "שחרר עבדך ותן לה", זאלסטו אפילו באפרייען דיין קנעכט און איר געבן דעם קנעכט פאר א מאן, ווייל אז נישט וועט זי חס ושלום אראפפאלן אין עבירות; זעט מען ווי שטארק מען דארף היטן די טעכטער.


היט אויף דיינע קינדער אזוי ווי מען היט אויפן שווארץ אפפעל פון אויג.


...


אויך זאלסטו זיך שטענדיג אינטערעסירן ווער אירע חבר'טעס זענען, זי זאל האבן נאר ערליכע איידעלע חבר'טעס.

#189 - בלייבט אין שטוב ביינאכט, גייט נישט צו חבר'טעס
כיבוד אב ואם, חברים, חיזוק פאר מיידלעך

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא קרית ברסלב ליבערטי


בלייבט אין שטוב ביינאכט, גייט נישט צו חבר'טעס; אפילו איר האט גאר גוטע חבר'טעס - איז בעסער איר זאלט בלייבן אין שטוב העלפן מיט די שטוב ארבעט.


איר האט נאך די מעגליכקייט צו העלפן אין שטוב בלויז א קורצע צייט, ווייל אט אט גייט איר א כלה ווערן און בויען אייער אייגענע שטוב; איז בעסער איר זאלט בלייבן אין שטוב העלפן מיט די שטוב ווירטשאפט.


געדענקט, נישטא גרעסערס ווי העלפן א מאמע, נישטא בעסערס ווי מאכן א פארגענוגן פאר די מאמע.


בזכות העלפן די מאמע אפילו ווען עס איז נישט גרינג - וועט איר האבן א גוטע און זיסע לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#188 - גיין נאך געלט צו קויפן נארישקייטן, איז ריכטיג גניבה
חברים, שידוכים, צדקה, גניבה, ישיבה, קיאסק

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תולדות, ג' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


עס איז א גרויסע גניבה דאס וואס דו טוסט, גיין נאך געלט צו קויפן א מאטער סייקל, מאטער סקוטער, ביבי גאן וכו'; דאס איז ריכטיג גניבה, און אז דו וועסט נישט באצאלן די אלע געלטער פאר עכטע צדקה – וועסטו דארפן מגולגל ווערן.


עס איז א פרעכע זאך גיין קלאפן אין הייזער 'צדקה פאר אן ארעמע משפחה' און נעמען דאס געלט פאר זיך; ווי שעמסטו זיך נישט צו טון אזא זאך?!


טו תשובה, מאך זיך א חשבון וויפיל געלט דו האסט גע'גנב'עט פון מענטשן און באצאל אלעס פאר צדקה.


איך ארבעט אזוי שווער פאר דיר, איך וויל דו זאלסט האבן א גוט לעבן, איך וויל דיר ברענגען א גוטע שידוך, אבער מיט גניבה איז זייער שרעקעדיג. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות גניבה וגזילה, סימן א): "מִי שֶׁנִּפְתָּה לִבּוֹ לִגְזֹל", ווער עס גזל'ט, "וְכֵיוָן שֶׁהִתִּיר לְעַצְמוֹ גְּזֵלַת חֲבֵרוֹ, הֲרֵי הוּא מוּכָן לְכָל חֵטְא וְעָוֹן", איז א סימן אז ער וועט טון אלע עבירות רחמנא לצלן, "וְאֵין תַּקָּנָה לַהֲסִירוֹ מִדַּרְכּוֹ הָרָעָה", און עס איז זייער שווער זיך אפצוגעוואוינען פון דעם.


זוך גוטע חברים, חברים וואס גייען טון חסד מיט אידישע קינדער, חברים וואס נעמען נישט קיין איין פרוטה פון צדקה. אויך זאלסטו נישט גיין אין קיאסק, וואס דארפסטו פראבלעמען? נוץ אויס דיינע יארן אין ישיבה.א


איך וויל דיך זייער העלפן מיט א שידוך, אבער נאר בתנאי אז עס ענדיגט זיך מיט די גניבה וגזילה.


איך ווארט אויף אן ענטפער.

#187 - גוטע חברים וואס האבן תמימות, וואס שפעטן נישט פון צדיקים
חברים, שכנים, ליצנות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תולדות, ראש חודש כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


זיי מחזק דיין שטוב מען זאל נישט האבן צוטון מיט לצים, די ווייב און די קינדער זאלן נאר האבן ערליכע פריינד, זיך באפריינדן מיט גוטע שכנים וואס האבן תמימות, וואס שפעטן נישט פון צדיקים און פון זייערע רייד. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות אות צדיק, סימן קלד): "הַלֵּיצָנוּת אֵינוֹ מַנִּיחַ אֶת הָאָדָם לֵילֵךְ לְצַּדִּיקִים", ליצנות האלט צוריק דעם מענטש פון גיין צום צדיק.


אז מען האט צוטון מיט לצים ווערט זייער ביטער. דער רבי זאגט (שם אות ליצנות, סימן ד): "עַל יְדֵי לֵיצָנוּת בָּאִים יִסּוּרִים", דורך ליצנות קומט יסורים; מען פארלירט אלעס. מען דארף זיך זייער היטן פון מענטשן וואס שפעטן פון די רייד פון צדיקים.


איך דארף מקצר זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#186 - בעטן דעם אייבערשטן פאר גוטע שכנים און חברים מיט אמונת חכמים
חברים, שכנים, ליצנות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


"אִם לַלֵּצִים", אויב א מענטש דרייט זיך מיט לצים, "הוּא יָלִיץ", וועט ער אויך ווערן א לץ, "וְלַעֲנָוִים", און אז מען דרייט זיך מיט ערליכע אידן, - "יִתֶּן חֵן", וועט ער אויך ווערן אן ערליכער איד און געפונען חן אינעם אייבערשטנ'ס אויגן (משלי ג, לד).


ווייל א מענטש ווערט נאכגעשלעפט נאך חברים און שכנים, דעריבער דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן פאר גוטע שכנים און גוטע חברים; שכנים און חברים וואס האבן אמונת חכמים, וואס שפעטן נישט פון ערליכע אידן, און אויב מען הערט שפעטן פון צדיקים וואס זענען מגלה ומפרסם דעם אייבערשטן – זאל מען אנטלויפן פון זיי, און וויינען צום אייבערשטן מען זאל נישט אננעמען די ליצנות, לשון הרע – אויף צדיקים, נאר זיין מיט ערליכע חברים, והבן למעשה.

#185 - זאג דיין ווייב אז עס איז נישט כדאי זי זאל רעדן מיט די פרוי
חברים, לשון הרע, ליצנות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת נח, ה' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


האסט מיר נעכטן דערציילט אז דיין ווייב רעדט מיט ..., וויל איך דיר זאגן, פאר דיין טובה, געב זיך אכטונג; זאג דיין ווייב אז עס איז נישט כדאי זי זאל רעדן מיט די פרוי. ווייל דער הייליגער רבי נתן זאגט: "שמעתי מאדמו"ר", איך האב געהערט פון רבי'ן, "חסיד שנפל", א חסיד וואס האט זיך אפגעקילט, "גרוע ממשומד", איז ערגער פון איינער וואס האט זיך גע'שמד'ט.


מיט איינער וואס האט זיך גע'שמד'ט רחמנא לצלן וואלט מען נישט געשמועסט, מען וואלט זיך זייער אכטונג געגעבן; זאגט דער רבי, נאך אסאך מער דארף מען זיך אכטונג געבן פון א חסיד שנפל.


יעצט וועסטו פארשטיין דאס געוויין פון רבי נתן וואס האט געוויינט: "די בחירה איז אזוי גרויס, מען האט געגעבן אזעלכע כוחות פארן סמ"ך מ"ם, אזוי צו קענען פארשטעלן דעם הייליגן רבינ'ס ליכטיגקייט".


ווייז דעם בריוו אין שול פאר אלע דיינע חברים, ווייל אלע דארפן די חיזוק.


א גוט שבת.

#184 - איינער מאכט מיט די הענט, און פון דעם האט מען חלישות הדעת
חברים, צדיקים, היכל הקודש, חלישות הדעת, לשון הרע, ליצנות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת נח, ה' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


האסט מיר דערציילט אז דיין ווייב איז זייער צעמישט, זי האט זיך צוגעהערט צו לשון הרע וכו'; יעצט איז זי אריינגעפאלן אין א מרה שחורה השם ישמרינו.


מיין ליבער ברודער, צו מיר האבן גערעדט גרויסע מענטשן קעגן היכל הקודש, גרויסע מענטשן, נישט נארישע פרויען, איך פלעג אזוי וויינען צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר אנקומען צום אמת, איך וויל זיך נישט נארן"; נישט איך פלעג וויינען, איך וויין נאכאלץ צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף איך זאל מיך נישט נארן".


קוק ווי גרויס די בחירה איז; קוק וואס היכל הקודש האט ענק געגעבן, מאך זיך א חשבון וואס מען באקומט ביים צדיק; וויפיל תורה, וויפיל תפילה, וויפיל שלום בית, און וועגן א דערביטערטע פרוי וואס שטייט און העצט אז היכל הקודש איז טומאה און קליפות - זאלט איר אלעס אפלאזן?


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קלג): "שָׁמַעְתִּי בְּשֵׁם הַבַּעַל שֵׁם טוֹב", איך האב געהערט נאכזאגן פון הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, "שֶׁאָמַר", וואס ער האט געזאגט: "אוֹי וַאֲבוֹי, כִּי הָעוֹלָם מָלֵא מְאוֹרוֹת וְסוֹדוֹת נִפְלָאִים וְנוֹרָאִים, וְהַיָּד הַקְּטַנָּה עוֹמֶדֶת בִּפְנֵי הָעֵינַיִם, וּמְעַכֶּבֶת מִלִּרְאוֹת אוֹרוֹת גְּדוֹלִים", גיוואלד! די וועלט איז פול מיט ליכט און וואונדערליכע פארכטיגע סודות, און דאס קליין הענטעלע פארשטעלט אלעס.


מוהרא"ש זאגט, דאס גייט ארויף ווען איינער קומט צום צדיק, ער באקומט עצות און התחזקות ווי אזוי מען קען לעבן א שיינע לעבן און ווי אזוי מען קען זיך דערהאלטן - סיי מיט זיך אליין; סיי מיט פרנסה; סיי מיט א ווייב און קינדער, און מיט וואס נישט וכו' וכו'; ווייל דער רבי האט עצות אויף טריט און שריט, אבער – "אוֹי וַאֲבוֹי, הַיָּד הַקְּטַנָּה עוֹמֶדֶת וּמְעַכֶּבֶת מִלִּרְאוֹת אוֹרוֹת גְּדוֹלִים", דאס קליינע הענטעלע פארשטעלט אלעס. דאס הייסט אז איינער פרעגט אים: "וואו דרייסטו זיך?" און ווען מען ענטפערט ביים הייליגן רבינ'ס לייט, מאכט יענער מיט די הענט א תנועה פון ביטול, און פון דעם האט מען חלישות הדעת וכו'. אויף דעם האט דער הייליגער בעל שם טוב געשריגן: "גיוואלד"; און אויף דעם דארף מען טאקע שרייען: "גיוואלד, גיוואלד!"


נאר דורך התבודדות וועט איר זיך קענען האלטן ביים אמת.


טראג דעם בריוו שבת ביי ענק אין שול, ווייל אלע דארפן גרויס חיזוק.


א גוט שבת.

#183 - רעדן נאר איידל
חברים, משניות, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת האזינו ב', ה' תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, יבנאל


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו לערנסט משניות און יעצט האסטו זוכה געווען צו מסיים זיין גאנץ ששה סדרי משנה די ערשטע מאל אין דיין לעבן; דאס איז א גרויסע שמחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט אויסוואקסן א גרויסער צדיק און דיינע עלטערן זאלן זען פון דיר אסאך נחת.


חבר זיך מיט די קינדער וואס רעדן איידל און טשעפען נישט אנדערע.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גמר חתימה טובה.

#182 - קום טרינקען פון הייליגן רבינ'ס קוואל
חברים

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נצבים וילך, כ' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך בענק זיך נאך דיר, איך האב דיר שוין אזוי לאנג נישט געזען; פארוואס קומסטו מער נישט טרינקען פון הייליגן רבינ'ס קוואל? איך וויל זיך מיט דיר מחזק זיין, קום צו די שיעורים, קום צום דאווענען, שטופ אריין דעם קאפ צווישן תלמידי היכל הקודש.


שטארק זיך מיט די עצות פון רבי'ן – התבודדות ותפילה און שיעורים בכל התורה כולה, על פי סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו). גיין מיט די ווערטער פון רבי'ן, פון "אחד הי' אברהם", מען קען נאר דינען דעם אייבערשטן אז מען קוקט נישט אויף קיינעם, מען דינט דעם אייבערשטן, מען טוט וואס מען דארף טון.


כתיבה וחתימה טובה.

#181 - ראש השנה איז נישט קיין צייט צו פארברענגען
חברים, שלום בית, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נצבים וילך, י"ט אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


זיי מחזק דיין ווייב זי זאל זיין ראש השנה ביי אירע עלטערן; אז דו פארסט אויף אומאן צום הייליגן רבי'ן דארפסטו זארגן פאר איר, קענסט איר נישט איבערלאזן און אנטלויפן.


ראש השנה איז נישט קיין צייט פון פארטי'ען, ראש השנה זענען אפן אויבן די ספרים פון לעבן און די ספרים פון טויט, עס איז נישט קיין צייט צו נעמען א דירה פון אפאר חברט'עס און פארברענגען; זי האט חשוב'ע עלטערן, זאלסט איר מחזק זיין צו גיין צו זיי.


ביסט אזוי טייער, ביסט אזוי וואויל, בעט איך דיר דו זאלסט רעדן צו דיין ווייב שיין און ווייך, זי איז א צדיקת.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#180 - נישט צו האבן צוטון מיט אינשי דלא מעלי
חברים, אמונה, פרנסה, ליצנות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תבא לאומאן, י"ג אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דארפסט זיך יעצט פארנעמען נישט צו האבן צוטון מיט אינשי דלא מעלי. דאס אליין אז דו ביסט געגאנגען ארבעטן ביי אן אפיקורס, א איד וואס מאכט חוזק פון די תורה, מאכט חוזק פון תחיית המתים - איז נישט אויסגעהאלטן, האסט געדארפט אליין וויסן אז ער וועט דיר ביים סוף בא'גנב'ענען און אומגליקליך מאכן; ווייל א איד וואס לאכט זיך אויס פון די תורה, ער שפעט פונעם אייבערשטן - אזא איינער איז נישט קיין מענטש וועם מען קען געטרויען; יעצט זעסטו אין וואס פאר א פלאנטער דו ביסט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#179 - וואס קוקסטו אויף מענטשן? קיינער וועט דיר נישט העלפן אין דיין צרה
חברים, אמונה, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ראה, כ"ג מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס קוקסטו אויף מענטשן? קיינער וועט דיר נישט העלפן אין א צייט פון א צרה, און אפילו נאנטע מענטשן וואס וואלטן דיר יא געוואלט העלפן - קענען דיר אויך נישט העלפן; איז וואס קוקסטו אויף דעם און יענעם? דער רבי קען דיר אבער יא העלפן און ער וועט דיר העלפן.


יעדן טאג ווערן אוועקגעריסן יונגע מענטשן, מענער און פרויען, יונגע קינדער בלייבן אן עלטערן ה' ירחם; די שפיטעלער זענען אנגעפילט מיט אידישע קינדער השם ירחם, און דא איז דא א צדיק וואס האט צוגעזאגט אז ראש השנה קען ער יעדן איינעם העלפן, ער קען אונז אלע מתקן זיין; איז וואס איז די פחד פון קומען צום רבי'ן? קוק וואס רבי נתן שרייבט - וואס דער רבי האט אים געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תז): "אָמַר, שֶׁיְּכוֹלִין אָז אֲנָשִׁים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה לֹא הָיָה בְּאֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם תִּקּוּן בְּשׁוּם אֹפֶן, אַף עַל פִּי כֵן בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה יְכוֹלִין אֲפִילּוּ הֵם לְקַבֵּל תִּקּוּן. אַף עַל פִּי שֶׁבְּכָל הַשָּׁנָה אֲפִילּוּ הוּא בְּעַצְמוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לֹא הָיָה יָכוֹל לְתַקְּנָם, אֲבָל בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה גַּם הֵם יְכוֹלִים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים, כִּי אָמַר שֶׁהוּא עוֹשֶׂה בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה עִנְיָנִים וְתִקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה גַּם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לַעֲשׂוֹת", אפילו מענטשן וואס דער רבי קען א גאנץ יאר נישט העלפן - אבער ראש השנה קען ער יעדן איינעם פאררעכטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.