בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#258 - פארוואס זאל דיר נישט אינטערעסירן מסדר צו זיין די זאכן פאר די מוסדות?
מוסדות

בעזרת ה' יתברך


ב' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד ...


איך קום יעצט פון א תנאים, טרעף איך ...; דערציילט ער מיר אז דו ברענגסט אים יעצט די צעטל וואס זאגט פאר אז דו דארפט נאכאמאל אריינגעבן צו באקומען די געלט פון די שטאט פאר שכר לימוד; ער זאגט מיר, היתכן צו זיין אזוי נאכגעלאזט.


וואס זאל איך דיר זאגן, עס טוט מיר זייער וויי צו הערן די זאך; דו האסט נישט קיין השגה ווי איך מוטשע זיך יום יום צו קענען אנגיין מיט די מוסדות. עס ליגט אויף מיין קאפ די שווערע לאסט פון צאלן געהאלט פאר די מסירות נפש'דיגע מלמדים און טיטשערס; ווי קען זיין עס זאל דיר נישט אנגיין קיין ריר אונזערע מוסדות?! אז עס קומט אן א צעטל פון די שטאט אז דיינע וואוטשערס גייען אפלויפן, דו דארפסט גארנישט טון, נאר בסך הכל טראגן א צעטל פון דיין פאסט קעסטל ביז מיסטער ..., - דאס קענסטו שוין אויך נישט?! עס אינטערעסירט דיר נישט דיינע קינדער? זינגען ניגונים אויף שיחות חברים און האלטן שיינע שמועסן ווען מען האט צו טון זאכן וואס איז וויכטיג פאר'ן לעבן – איז בכלל נישט אינטערעסאנט.


איך ווייס נישט וואס צו זאגן, איך ווייס נישט וואס צו טראכטן; ווי אזוי קען איך אנגיין מיט די מוסד ווען עס אינטערעסירט נישט פאר די עלטערן אפילו צו טראגן א צעטל וכו'?


איך זאג דיר דעם אמת, איך האב געהאט בדעה צו זיצן מיט דיר היינט נאכט פאר לאנגע שעות, ענדיגן וכו'; איך קען נישט, איך וויל נישט זיין אחד בפה ואחד בלב.


 

#257 - אפשר וואלסטו געוואלט העלפן די מוסד?
מוסדות

בעזרת ה' יתברך


ב' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך זיץ און טראכט: 'ווער וואלט געווען פאסיג צו העלפן די מוסדות, שטיין אויף אלע עלטערן וואס קענען באקומען הילף פון די שטאט, וואוטשער"ס פאר שכר לימוד?' די שטאט האט א פראגראם צו העלפן עלטערן צאלן שכר לימוד; היות אסאך עלטערן ווייסן נישט וויאזוי מען טוט דאס, מען האט נישט דאס ביסל געפיל פאר'ן מוסד אראפצוגיין איין מאל, צוויי מאל וכו', דארף מען האבן איינער זאל שטיין אויף דעם.


ביז פאריאר פלעגט עס טון האברך ... נרו יאיר, ער האט דאס געטון זייער געטריי, דעמאלט האבן כמעט אלע עלטערן געהאט די פראגראם, למעשה יעצט טוט דאס קיינער נישט; וואס געשעט איז, משפחות וואס האבן שוין דעם פראגראם פארנאכלעסיגן דאס. איז מיר אריין אין מיין מחשבה דיין נאמען, אפשר וואלסטו געוואלט העלפן די מוסד?


איך ברעך אונטער, איך דארף גרויסע ניסים; מיר צאלן יעצט איבער הונדערט טויזנט דאלער געהאלט חודש'ליך פאר מלמדים און טיטשערס, מיר דארפן די הילף פון די עלטערן.


אויב דו ווילסט זיין א חלק פונעם מוסד – זאלסטו זיך פארבינדן מיט די אפיס, מיט מר. ... און מרת ....


די זאך איז אז מען קען מצליח זיין נאר אויב מען האט אן אינטערעסע, מען זאל נאכלויפן די עלטערן.


מיינע אויגן זענען געוואנדן צום אייבערשטן, איך פארלאז זיך נאר אויף אים.


 

#256 - מיין מח מחשבה איז מיט אייך אין ירושלים
קינדער, מוסדות, ירושלים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד משפחת ... שיחיו, ירושלים


איך בין נישט אין ירושלים, מיין גוף איז נישט דארט, אבער מיין מח מחשבה איז דארט. איך טראכט פון אונזער בית המדרש יעדן טאג, איך פרעג זיך נאך וואס דארט טוט זיך. אויך ווען איך הער אז איינער פארט קיין ארץ ישראל - זאג איך יענעם ער זאל גיין באזוכן אונזער שול און זיך מחזק זיין מיט תלמידי היכל הקודש.


בנוגע די חדר היכל הקודש; איך בין זייער פרייליך פאר ענק, איר וועט יעצט האבן א פלאץ פאר ענקערע קינדער און אייניקלעך זאלן אויפוואקסן ערליכע אידן, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנח): "אזוי ווי איך מיין אן ערליכער איד"; זיי וועלן אויפוואקסן מיט אמונה, און ליב האבן דעם אייבערשטן און די תורה.


איך וועל ענק העלפן מיט געלט, איך זוך יעצט אויפצונעמען א גבאי צדקה וואס זאל זיין געשטעלט צו העלפן די מוסדות אין ירושלים.

#255 - אין דעם זכות פון טון פאר די מוסד וועסטו האבן גרויס שפע
מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


אז דו האסט אמאל איבריגע צייט ווען דו ארבעטסט נישט - זאלטו פרעגן אונזער מענידזשער ... נרו יאיר אויב ער קען נוצן דיין הילף, איך ווייס אז ער ארבעט איבער זיינע כוחות פאר די חדר און סקול.


אמאל ווען די מוסד איז געווען קליין האט יעדער געשפירט א חלק דערפון, אלע האבן געהאלפן, אזוי ווי מען העלפט פאר זיך אליין; יעצט ווען די מוסד ווערט גרעסער - ווערט עס פרעמד, נישט אלע שפירן ווי די מוסד איז זייער פריוואטע זאך.


איך שרייב עס דיר, אבער איך מיין אלעמען; דו ווייס איך אז דו ביסט מיר געטריי, דו וועסט העלפן די מוסד דיין גאנצע לעבן.


אין דעם זכות פון טון פאר די מוסד וועסטו האבן גרויס שפע.


...


נ.ב. איך האב שוין גערעדט צו אים, ער ווארט אז דו און אנדערע זאלן זיך מתנדב זיין צו קומען העלפן.

#254 - איך ווארט צו הערן אויב דו ווילסט מיר העלפן מיט די מוסדות
מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


איך ווארט צו הערן תשובה פון דיר אויב דו ביסט וויליג מיר צו העלפן מיט די מוסדות; הן מיט די שכר לימוד - העלפן די אפיס ווי אזוי זיי זאלן ארויסבאקומען שכר לימוד פון די עלטערן, הן ברענגען צדקות און נדבות פון אנשי שלומינו און פון אנדערע. ווייל די מוסדות האבן זיך צואוואקסן, איך דארף יעצט האבן חודש'ליך איבער הונדערט טויזנט דאלער פאר מלמדים און טיטשערס; דו ווייסט דאך אז ביים סוף פאלט אלעס אויף מיר, איך דארף דיין הילף.


איך האב דיר שוין אמאל געשריבן אז איך בין גרייט אפילו ארום צו גיין מיט דיר אין שול'ן און אין הייזער צאמנעמען געלט צו קענען באצאלן די מלמדים און טיטשערס.


יעצט איז צוגעקומען נאך א חדר אין ירושלים; אז עס איז אונטער מיין נאמען, דאס מיינט איך דארף שאפן געלט עס זאל קענען אנגיין. לאז מיר וויסן וואס דיין מיינונג איז.


...


מאך התבודדות, שמועס אויס מיט'ן אייבערשטן די נקודות וואס מיר האבן גערעדט; בעיקר די נקודה אז דו האסט אנגעהויבן - זאלסטו נישט אפלאזן אינדערמיט וכו'.

#253 - איבער עפענען א ברסלב'ע שחיטה
מוסדות, שטעטל, חתונה, כשרות, שחיטה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בשלח, י"א שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


וויפיל זאל איך דיר איבערזאגן נאכאמאל און נאכאמאל, איך גיי נישט עפענען א בוטשער צו פארקויפן יענעמ'ס פלייש - אפילו עס איז אן הכנסה פאר די מוסד. סאטמאר רבי זכותו יגן עלינו האט נישט געעפנט א בוטשער אלס הכנסה פאר די מוסד, ער האט געעפנט די בוטשער עס זאל זיין כשר'ע פלייש, מהודר'דיגע פלייש און עס זאל זיין אונטער די מוסד.


אויב דו ווילסט קענסטו מעודד זיין די דריי אינגעלייט ..., ... און מיין זון ..., א שאד אז זיי פארזוימען זיך אזוי לאנג; אז זיי וועל ארויסנעמען א קבלה, זיי וועלן קענען די מלאכה - וועלן מיר עפענען א בוטשער, און דעמאלט וועל איך עסן נאר פון די פלייש, און אלע - די גאנצע קהילה - וועלן עסן פון די שחיטה, ווייל אינו דומה א ברסלב'ער חסיד - א שוחט, ווען די גאנצע צוגאנג איז מיט'ן אייבערשטן, מיט תשובה און תפילה והתבודדות.


אדרבה, זיי מחזק די דריי אברכים; דעמאלט וועלן מיר עפענען "ברסלב'ער פלייש", און עס וועט אויך זיין הכנסה פאר די מוסד.


בנוגע מאכן חתונות אין שטעטל; אם ירצה ה' ווען די ישיבה וועט זיך ארויסצוען אין שטעטל - וועט מען קענען מאכן חתונות בחנם. דאס קען נאר ארבעטן מיט א ישיבה; סיי די בחורים האבן וואס צו טון, און סיי עס קאסט נישט קיין געלט.

#252 - נישט חוזק מאכן פון אנדערע
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, מוסדות, מחלוקת, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא קרית ברסלב


ווען מיידלעך מאכן חוזק פון אנדערע - זאלט איר פארדרייען די שמועס.


עס איז נישט שיין חוזק צו מאכן פון אנדערע, בפרט פון די וואס ארבעטן פאר די מוסד; מען דארף שעצן די וואס ארבעטן פאר די מוסד, מען דארף העלפן די מוסד, נישט זוכן ווי מען קען לאכן אדער חוזק מאכן.


וויסן זאלט איר, די וואס מאכן חוזק פון דעם און יענעם, די מאכן חוזק פון דיר אויך; אונטער אייער רוקן, ווען איר וועט נישט הערן - וועלן זיי חוזק מאכן פון אייך. דעריבער זאלט איר אכטונג געבן נישט צו נעמען א טייל ווען מען מאכט חוזק פון אנדערע.


הלואי זאלן די תלמידות זיין א חלק פון די מוסד, זוכן צו העלפן מיט וואס מען קען און זיך באדאנקען פאר אלע וואס ארבעטן אזוי שווער; פאר די דרייווערס, פאר דעם מענידזשער, פאר יעדן איינעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#251 - יישר כח פאר'ן זיך צוריק כאפן און ווערן דרך ארץ'דיג
חיזוק פאר מיידלעך, חינוך הילדים, מוסדות, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בשלח, י' שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון אייך און פון אייער טאכטער'ס טיטשערס אז זי האט זיך צוריק געכאפט, זי איז צוריק דרך ארץ'דיג.


די קרעדיט קומט אייך, איך האב געזאגט די טיטשערס אז פאר אייך קענען זיי זאגן דעם אמת; אייער משפחה, איר מיט אייער מאן - זענען פארשטענדליך, איר וועט העלפן די קינדער וואקסן, איר וועט נישט ווארפן די גאנצע מיסט אויפ'ן מוסד.


איך שיק אייך א בריוו פאר אייער טאכטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


...


... תחי', תלמידה בית פיגא קרית ברסלב ליבערטי


יעצט דערציילן מיר אייערע טיטשערס אז איר זענט צוריק די אלטע ... תחי'; איר זענט אזוי וואויל, אזוי פאלגעדיג און אזוי דרך ארץ'דיג, איר פירט זיך אויף אזוי נארמאל און דערוואקסן, איר זענט פון די קינדער וואס קוקן אויפ'ן טיטשער און וואס די טיטשער וויל - דאס טוט איר.


דערפאר שרייב איך אייך, איך וויל אייך זאגן א גרויסן יישר כח.


וואס איר דארפט זאלט איר בעטן פונעם אייבערשטן - וועט איר זען גרויסע ניסים.

#250 - מזל טוב פאר די עפענונג פון די תלמוד תורה היכל הקודש אין ירושלים עיר הקודש
התחזקות, מוסדות, חדר

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בשלח, י"א שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע חברי הנהלה היכל הקודש בארץ ישראל, ... נרו יאיר, ... נרו יאיר, ... נרו יאיר, ... נרו יאיר און ... נרו יאיר


מזל טוב פאר די עפענונג פון די תלמוד תורה היכל הקודש אין ירושלים עיר הקודש; דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין מיט די חדר, איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע מעשים.


איך שיק אייך א בריוו וואס מוהרא"ש האט מיר געשריבן ביים עפענען אונזער מוסד בית פיגא, מוהרא"ש דערציילט ווי אזוי עס האט זיך געעפנט די סאטמאר מוסדות, אזוי ווי דער חדר אין ירושלים מיט צוויי קינדער, און היינט איז דאס די גרעסטע מוסד אין די וועלט; ווייל אז מען גייט מיט'ן אייבערשטן לשם שמים איז דא הצלחה.


איך וויל קלארשטעלן אז אונזער מוסד זאל נישט האבן קיין שום שייכות מיט די רעגירונג, איך וויל נישט נעמען קיין פרוטה פון זיי, אויך זאל מען לערנען אין אונזערע מוסדות נאר אידיש.


איך וועל אם ירצה ה' ממנה זיין א גבאי אין אמעריקע וואס וועט צאמנעמען געלט פאר די מוסדות אין ארץ ישראל; זארגט נישט, איך וועל ענק העלפן.


שרייבט מיר די חשבונות וואס עס קאסט יעצט א חודש, איך וויל ענק העלפן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#249 - ווי ווייט מען דארף זיך אכטונג געבן פון לצים
שלום בית, צדיקים, יבנאל, מוסדות, הכרת הטוב, וויכוחים, מוהרא"ש, לימוד התורה, לצנות, תמימות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בשלח-שירה, י"ב שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד מיינע טייערע חברים אנשי שלומינו, תלמידי היכל הקודש תושבי ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


ווען מען לערנט די פרשה, פרשת בשלח; ווי די תורה דערציילט וואס האט זיך געטון מיט די אידן ווען זיי זענען ארויס פון מצרים, זעט מען א שרעקעדיגע זאך, א זאך וואס מען קען נישט פארשטיין, מוהרא"ש פלעגט רעדן פון דעם יעדעס יאר ביים ליל שישי שיעור.


די תורה זאגט (שמות יג, יז): "וְלֹא נָחָם אֱלֹקִים דֶּרֶךְ אֶרֶץ פְּלִשְׁתִּים כִּי קָרוֹב הוּא", דער אייבערשטער האט נישט געוואלט אריינטראגן די אידן קיין ארץ ישראל דורך די לאנד פלשתים, ווייל עס קען זיין אז די אידן וועלן צוריקגיין קיין מצרים; עס איז זייער שווער, ווי קען זיין די אידן זאלן וועלן צוריקגיין קיין מצרים? נאכן לערנען די סדרות פון פרשת שמות וארא ווי די תורה דערציילט די שרעקליכע פיין וואס די אידן האבן געליטן אין מצרים, מען האט זיי געפייניגט מיט שרעקליכע גזירות, זיי האבן געוויינט און געשריגן צום אייבערשטן, דער אייבערשטער האט אויסגעהערט זייערע תפילות און געשיקט משה רבינו זאל זיי אויסלייזן, ווער זאל וועלן צוריקגיין צו שלעק? ווער זאל וועלן מען זאל אריינווארפן זיינע קינדער אין וואסער? מען זאל שלאגן מיט מכות רצח?!


פלעגט מוהרא"ש זאגן: די פלשתים זענען געווען גרויסע לצים, ליצנות פארשטעלט אלעס; דו קענסט אריינברענגען אינעם מענטש גילוי אלקות, קענסט אים ווייזן די גרעסטע זאכן, מיט דעם אלעם, אויב קומט א לץ - קען ער יענעם אוועקרייסן פון דעם אלעם! לצנות איז שטערקער פון אלעמען! דעריבער האט דער אייבערשטער נישט געוואלט טראגן די אידן קיין ארץ ישראל דורך די פלשתים ווייל מיט לצנות וועלן זיי באווייזן חוזק צו מאכן פון משה רבינו און פונעם אייבערשטן; דערפון דארפן מיר ארויסלערנען אכטונג צו געבן פון לצים.


דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן לג): "שָׁמַעְתִּי בְּשֵׁם הַבַּעַל שֵׁם טוֹב, שֶׁאָמַר, אוֹי וַאֲבוֹי! כִּי הָעוֹלָם מָלֵא מְאוֹרוֹת וְסוֹדוֹת נִפְלָאִים וְנוֹרָאִים, וְהַיָּד הַקְּטַנָּה עוֹמֶדֶת בִּפְנֵי הָעֵינַיִם, וּמְעַכֶּבֶת מִלִּרְאוֹת אוֹרוֹת גְּדוֹלִים", איך האב געהערט נאכזאגן פון הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, וואס ער האט געזאגט: "גיוואלד! די וועלט איז פול מיט ליכט, פול מיט וואונדערליכע סודות, און דער קליינער האנט פארשטעלט אלעס"; מוהרא"ש פלעגט דאס שטענדיג חזר'ן מיט אונז, ווען מען ווערט מקורב צום רבי'ן, מען הייבט אן לעבן, מען הערט די וואונדערליכע עצות פון רבי'ן, מען האט חיזוק אנצוגיין אין לעבן, מען האט כח אריבערצוגיין אלע שוועריקייטן, שוועריקייטן פון פרנסה, שוועריקייטן מיט א ווייב, מיט קינדער, שוועריקייטן פון וכו' וכו', - ביז עס קומט דער קליינער הענטעלע און פארשטעלט אלעס, מען טרעפט א לץ, ער פרעגט: "וואו דרייסטו זיך?" נאכן ענטפערן: "איך דריי זיך אין היכל הקודש", מאכט דער לץ מיט די האנט אזא תנועה פון ביטול, דער מענטש באקומט פון דעם חלישות הדעת, דער קליינער מאך מיט די האנט פארשטעלט אלעס, אויף דעם האט דער הייליגער בעל שם טוב געשריגן: "געוואלד!" און אויף דעם דארף מען טאקע שרייען: "געוואלד!"


מוהרא"ש פלעגט זיך וואונדערן, ווי קען זיין א מענטש זאל אפלאזן די הערליכע לעבן וואס ער האט געפונען ביים רבי'ן צוליב א מאך מיט די האנט? צוליב א דריי מיט די נאז, ווי קען זיין אזא זאך?! עס האט דאך נישט קיין שכל! דו געדענקסט דאך ווי אזוי דו האסט געטראכט, ווי אזוי דו האסט געלעבט, בעסער געזאגט נישט געלעבט; ווי אזוי איז געווען דיין גוסטע? דיין שלום בית, דיין כיבוד אב ואם, דיין מהלך מחשבה, און וואס נישט... און ווען דו האסט געטראפן דעם הייליגן רבי'ן האט זיך געגעבן א דריי איבער אלעס לטובה, וואס זאלסטו אפילו קוקן אויף די קליינע הענטעלע? וואס זאלסטו קוקן אויף יענעמ'ס נאז ווי אזוי ער מאכט א פאקס?


רבי נתן זאגט, ליצנות איז אבי אבות הטומאה; ווייל עס נישטא נאך אזא טומאה וואס פארשטעלט גילוי אלקות פונעם מענטש ווי די טומאה פון ליצנות, אזוי ווי מען זעט, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו:): "הַבָּא לִיטַּמֵא פּוֹתְחִין לוֹ", איינער וויל אוועקגיין פונעם אייבערשטן, העלפט מען פון הימל ער זאל אוועקגיין, שנאמר (משלי ג, לד): "אִם לַלֵּצִים הוּא יָלִיץ", זאגט רבי נתן, וואס האט מען אנגעכאפט דוקא דעם פסוק? ווייל אז א מענטש וויל טון עבירות, ברענגט מען אים א לץ און ער לאכט אפ פון אלעס וואס צדיקים זאגן, אזוי פאלט ער ממילא אראפ רחמנא לצלן.


טייערע חברים פרישע מקורבים, שטארקט אייך מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן, הן בתורה; יעדער איינער פון אייך מיט זיינע שיעורים כסדרן, מקרא, משנה, גמרא, מדרש, הלכה ואגדה וכו' וכו'. הן בתפילה והתבודדות, און מיט שמחה, און געבט אכטונג אין שטוב מכבד זיין די ווייב, אזוי ווי דער רבי האט אונז געזאגט.


טענה'ט נישט מיט קיינעם און שטייט נישט אין ווארט מיט לצים - וועט איר האבן א חיים טובים. מוהרא"ש האט מיר געזאגט הונדערטער מאל: "יואל, מאך נישט די טעות וואס איך האב געמאכט, טענה נישט מיט קיינעם"; מוהרא"ש האט געזאגט: "אין אנהייב האב איך געמיינט אז אויב איך וועל צוריק טענה'ן, איך וועל אויפווייזן, איך וועל מסביר זיין - וועלן זיי אננעמען, ביים סוף האב איך געזען אז עס א שאד די צייט, הנצחון אינו סובל את האמת, עס איז נישט כדאי צו ענטפערן, נאר טון וואס מען האט צו טון".


די שמחה ביי אונז איז זייער גרויס אז מען האט געעפנט א חדר אין ירושלים; מיר האבן אזוי געעפנט אונזער חדר שנת תש"ע מיט געציילטע קינדער. דעמאלט איז דאס געווען דער גרעסטער חוזק; נישט חוזק פון די גאס, חוזק פון היכל הקודש! קיינער האט נישט אריינגעשיקט די קינדער, איך האב געפרעגט מוהרא"ש אויב איך קען אויפהענגען א צעטל אין בארא פארק שול ביי מוהרא"ש, מוהרא"ש האט געהאט די שליסל פון די בולעטי"ן באר"ד וואו מען הענגט די צעטלעך, מוהרא"ש האט געעפנט די טיר און מיט א שמייכל מיר געהייסן אריינלייגן די צעטל, מוהרא"ש האט פארראכטן צוויי ווערטער; איך בין געווען זיכער אז אלע גייען אריינלייגן די קינדער, איך בין געווען צו שאנד און צו שפאט, אלע האבן געלאכט...


איך האב אויף קיינעם נישט געקוקט, איך האב סיי ווי נישט געהאט קיין ברירה, איך האב געדארפט א מוסד פאר מיינע קינדער; היינט קוק איך צוריק, זאג איך איין ווארט: "שכוח אייבערשטער!"


די וואך קומט אויס דער יארצייט פון מוהרא"ש, גייט קיין יבנאל צום ציון, גייט מיט אייערע קינדער; עס איז נישט קיין ביטול תורה, גיין צו א ציון פון א צדיק איז קיום התורה.


זייט אויך מתפלל פאר מיר, יואל בן רייצא רעכיל; דערציילט פאר'ן אייבערשטן איין גוטע זאך וואס איר האט באקומען דורך מיר, עס זאל זיין א זכות פאר מיר.


אויך זאלט איר מאכן א סעודה ביי אייך אין שול, זיך מחזק זיין מיט די עצות וואס מוהרא"ש האט אונז איבערגעלאזט, די וועג וואס ער האט אונז אויסגעפלאסטערט, די שכל וואס ער האט אונז געגעבן.


א פרייליכן שבת.

#248 - געב אכטונג צו שרייבן אזוי ווי די ערליכע אידן שרייבן
מוסדות, שרייבן, גליון

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בשלח, י"א שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה צו זען דעם שיינעם גליון "א בליק" וואס די חדר געבט ארויס.


איך האב באמערקט אינעם גליון געשריבן די ווארט "חדר" מיט צוויי יוד"ן: "חיידר"; געב אכטונג צו שרייבן אזוי ווי די ערליכע אידן שרייבן; מען שרייבט אזוי "חדר" נישט "חיידר". אזוי אויך "רבי", נישט "רעבע". "שבת", נישט "שאבעס"; געב זייער אכטונג אז אונזערע זאכן זאלן זיין ריין פון די אלע זאכן...


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#247 - קריג זיך נישט מיט די מוסד פון דיינע קינדער
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, רפואה, מוסדות, שבת ליכט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בשלח, י' שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


הדבר הראשון קריג זיך נישט מיט די מוסד, אז דו וועסט זיך קריגן מיט זיי וועלן זיי פארשיקן דיינע קינדער.


אויב איז אזוי ווי דו זאגסט, דיין טאכטער תחי' איז א געזונט קינד, עס פעלט איר גארנישט, די מוסד זוכט צו מאכן פון איר א קעיס, אזוי ווי אלע מוסדות זוכן ווי מער קינדער זאלן זיין אויף מעדיקעישן וכו' וכו', - זאלסטו טון אזוי, דו מיט דיין ווייב זאלן יעדן טאג בעטן דעם אייבערשטן פאר איר און פאר אלע קינדער, אז די קינדער זאלן אויסוואקסן ערליכע אידן און האבן גוטע מידות, און ווען די איינגעשטעלטע פון די מוסד רעדן צו דיר זאלסטו זיי אויסהערן און זיך נישט טענה'נען מיט זיי. זאג זיי אז דו פאלגסט, דו האסט איר גענומען צו א גרויסער דאקטער און זי נעמט די מעדעצין וואס דער דאקטער געבט איר. עס איז נישט קיין ליגנט, ווייל דו גייסט דאך טאקע צום גרויסן דאקטער, דער אייבערשטער איז דאך דער רופא נאמן, און דאס אז זי נעמט מעדעצין איז אויך נישט קיין ליגנט ווייל תפילה איז מעדעצין; אזוי וועט מען דיר אפלאזן.


אז זיי וועלן דיר פרעגן דעם נאמען פונעם פראפעסאר זאלסטו זאגן: "דר. פעלדמאן", דאס איז אונזער פראפעסאר; 'פעלדמאן' אין אידיש איז 'איש שדה' - א מענטש וואס גייט אין פעלד רעדן צום אייבערשטן.


זאג דיין ווייב אז בשעת זי צינדט די שבת לעכט זאל זי נישט אראפנעמען די הענט פון פנים, זי זאל בעטן און בעטן פאר די קינדער מען זאל זיי נישט צעקלאפן אין חדר און אין סקול, און זיי זאלן אויסוואקסן צדיקים וצדקניות; די תפילות פון עלטערן איז אזוי שטארק, מען זעט קלאר וואך ביי וואך ווי די קינדער ווערן בעסער און בעסער, ווי זיי וואקסן שענער און שענער.


קריג זיך נישט מיט זיי - וועט מען דיר נישט טשעפען; די מוסדות דארפן הכנעה, ווען עלטערן ווייזן הכנעה און זענען מכיר טובה וואס זיי טוען מיט די קינדער - מישן זיי זיך נישט אריין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#246 - א גמ"ח פון שמייכלען
מוסדות, שטעטל, חסד

בעזרת ה' יתברך


ב' פרשת בשלח, ט' שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


שרייבט מיר כאטשיג איינמאל א וואך א בריוו פון אלעס וואס טוט זיך אין די מוסד, אויך זאכן וואס מען דארף פאררעכטן, און אויך פון אייערע קינדער וכו'.


זייט שטארק און שטארקט אלעמען מיט גוטע ווערטער, מיט שמייכלען. אין שטעטל איז שוין כמעט אלעס דא, גמ"ח'ן פאר יעדע זאך, יעצט זוכט מען א גמ"ח פון שמייכלען, טון גמילות חסד מיט אנדערע, שמייכלען און געבן גוטע ווערטער בחנם, אפילו ווען עס קומט נישט.

#245 - עלטערן וואס ווילן נישט אונזער חינוך, דארפן מיר נישט האלטן די קינדער
שכר לימוד, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בשלח, ז' שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן איינקאסירן די שכר לימוד פון די עלטערן. די מוסד ווערט גרעסער, מיר דארפן היינט צאלן חודש'ליך בלויז פאר מלמדים און טיטשערס הונטערט טויזנט דאלער; נאר בזכות די עלטערן וואס צאלן שכר לימוד - קען מען אנגיין און צאלן די מלמדים און טיטשערס.


בנוגע משפחת ... פון ...; זאגט פאר'ן אדמיניסטראטאר זאל אנרופן די עלטערן זאגן אז מען וועט מער נישט אויפנעמען די קינדער, איך ווייס נישט פארוואס מיר האבן לכתחילה אריינגענומען די קינדער. עלטערן וואס מאכן ליצנות, זיי ווילן נישט אונזער חינוך, ער זאגט קלאר אז ער ווארט די קינדער זאלן עלטער ווערן און זיי שיקן קיין ..., און אז ער מאכט חוזק פון אייך, יעדן טאג זאגט ער מארגן - דארפן מיר נישט האלטן די קינדער.

#244 - איך בין דאנקבאר פאר די אפיס ארבייטער וואס האלטן די גאנצע מוסדות
מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בשלח, ז' שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


א גרויסן יישר כח פאר'ן ארבעטן אזוי געטריי אין אפיס.


געבט איבער פאר אלע סעקרעטעריס אז איך בין זיי זייער דאנקבאר, איך בעט פאר אייך.


אן די אפיס איז גארנישט דא; די זכות פון די תורה ותפלה וואס קומען ארויס פון אונזערע מוסדות איז צו פארדאנקען די געטרייע סעקרעטעריס.


 

#243 - יישר כח פאר'ן טון פאר'ן חדר און סקול מיט דיין גאנצע הארץ
מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בא, ד' שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


יישר כח ... פאר'ן טון פאר'ן חדר און סקול; דו ביסט זייער געטריי, איך ווייס דו טוסט עס מיט דיין גאנצע הארץ.


דאס וועט בלייבן מיט אונז, מיר וועל דאס מיטנעמען אויף יענע וועלט.

#242 - א שאד אוועק צו געבן טייערע צייט פאר זאכן וואס בלייבט נישט
מלמדים, מוסדות, היטן די צייט, שרייבן

בעזרת ה' יתברך


ה' פרשת שמות, כ' טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט, סיי מיט'ן תלמוד תורה; זיי מחזק די מלמדים, געב זיי א גוטע געפיל. עס איז דאך א ביטערע שווערע ארבעט צו זיין א מלמד; פון איין זייט בין איך זייער מקנא א מלמד, די שכר פון מלמדים איז דאך אין לשער, פון די אנדערע זייט בין איך זיי גארנישט מקנא, די ביטערע שווערע ארבעט מיט די קינדער ווען קיינער איז נישט מכיר אין די ארבעט.


דעריבער בעט איך דיר זייער, געבן יעדן מלמד די געפיל אז מיר פארשטייען און ווייסן זייער ארבעט. אויב איז דא זאכן צו פאררעכטן - זאלסטו זיי זאגן, אבער אויך געבן חיזוק און א גוטע געפיל.


שטארק זיך אין דיין הייליגע ארבעט פון פארשפרייטן דעם הייליגן רבי'ן, סיי מיט די הערליכע גליון און מיט די שאלות ותשובות אויפ'ן וועבסייט, מיט די אידישע קונטרסים און מיט די האטליין קול ברסלב. בעט דעם אייבערשטן זאלסט וויסן וואס איז וויכטיג, אין וואס און וואו לוינט זיך אריינצולייגן די טייערע צייט, למען לא ניגע לריק ולא נלד לבהלה.


א שאד אוועק צו געבן טייערע צייט פאר זאכן וואס בלייבט נישט, מוהרא"ש האט געהאט אויפ'ן טיש אויפגעשריבן א צעטל: "הדיבור הולך אל הרוחות", רעדן גייט צו די לופט, "והכתב נשאר לדורות", און געשריבענע זאכן בלייבט פאר שפעטער; אנשטאט אוועקגעבן צייט פאר אלע שיינע זיסע געדאנקען פון די חברים - וואלסטו אין די צייט געקענט ענדיגן אשר בנחל, און איבערטייטשן האלף לך שלמה - די טויזנט קונטרסים וואס מוהרא"ש האט אונז איבערגעלאזט.


איך זאג נישט וואס צו טון, איך וויל זיך נישט מישן; איך זאג נאר, זיי זיך מתבודד אויב עס פעלט אויס אוועק צו געבן די טייערע מינוטן פאר דעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו טון פאר אידישע קינדער אונזער גאנצע לעבן, אלע אונזערע דורות זאלן אויך טון פאר אנדערע, מיר זאלן זוכה זיין צו משמש זיין דעם רבי'ן בנאמנות; גארנישט מיינען נאר טון פאר אנדערע.

#241 - זאלסט פרעגן אלע שאלות פונעם דיין שליט"א
מוסדות, שאלות, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וארא, כ"ג טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


א גרויסן ישר כח פאר'ן מיר העלפן אזוי געטריי אין די מוסד.


בנוגע די שאלה וועגן כשר'ן וכו'; איך האב אויפגענומען א דיין פאר די קהילה, וויל איך דיר בעטן זאלסט פרעגן אלע שאלות פונעם דיין שליט"א; סיי דיינע פריוואטע שאלות און סיי די שאלות בנוגע די מוסד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#240 - וואויל איז דעם וואס האט שכל צו נוצן זיין געלט אין גוטע אינוועסטמענטס
מוסדות, הדפסה, אומאן, פרנסה, אידיש געלט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויחי, י"א טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך דארף האבן געלט צו ענדיגן דעם בנין אין אומאן, און צו ענדיגן אפקויפן די בנין פאר הדפסה; איך דארף א האלב מיליאן דאלער.


איך טראכט אסאך פון וועם צו בארגן, יעצט טראכט איך אז אפשר קענסטו מיר פארבארגן א האלב מיליאן דאלער פאר דריי יאר, ביז חנוכה תשפ"ה; לאז מיר וויסן אויב דו קענסט מיר העלפן - וועסטו האבן א חלק אין די הייליגע זאכן וואס מיר טוען.


וואויל איז דעם וואס האט שכל צו נוצן זיין געלט אין גוטע אינוועסטמענטס, אין זיכערע אינוועסטמענטס; וועט ער זיך נישט דארפן שעמען מיט זיין געלט ווען משיח וועט קומען.


 


 

#239 - מלמדים און לערערינס דארפן האלטן די זמנים
לערערין, חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות, עברי

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שמות, ט"ו טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מלמד תלמוד תורה היכל הקודש קרית יואל


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אשריך ואשרי חלקיך אז דו ביסט זוכה צו זיין א מלמד, דיין לעבן גייט אריבער מיט גוטע זאכן; דיין פלאג און דיין מוטשע איז אויף אויפצובויען קינדער, אריינלייגן אין זיי די ריינע אמונה, די הייליגע תורה און יראת שמים. אנדערע מוטשען זיך מיט אויפשטעלן א ביזנעס, מען ארבעט ביטער שווער צו בויען א ביזנעס - פארוועם? פארוואס? פאר ווען? ווי לאנג לעבט מען דען? ווי לאנג איז מען דא? מען גייט דאך באלד אהיים, וואס בלייבט פון די ביזנעס...? אבער אז מען לערנט מיט קינדער, מען לערנט תורה - דאס איז א נצחיות.


בנוגע דער מלמד ... נרו יאיר, ער קומט נישט צייטליך וכו'; אויב איז אזוי ווי דו זאגסט, ער קומט נישט צייטליך - זאלסטו אים אוועק שיקן, א מלמד אדער טיטשער וואס האלטן נישט די זמנים זאל זוכן א צווייטע פאסטן, דער רמב"ם שרייבט (פרק ב' מהלכות תלמוד תורה, הלכה ד): "מְלַמֵּד תִּינוֹקוֹת שֶׁהוּא מַנִּיחַ אֶת הַתִּינוֹקוֹת וְיוֹצֵא, אוֹ שֶׁהוּא עוֹשֶׂה מְלָאכָה אַחֶרֶת עִמָּהֶן, אוֹ שֶׁהוּא מִתְרַשֵׁל בְּתַּלְמוּדָן - הֲרֵי הוּא בִּכְלַל 'אָרוּר עוֹשֶׂה מְלֶאכֶת ה' רְמִיָּה' (ירמיה מח, י)"; דערפאר האט דער רבי נישט געוואלט זיינע מענטשן זאלן זיין מלמדים; דער רבי האט אמאל געפרעגט א מלמד: "וויפיל פארדינסטו א וואך שכר לימוד? צעטייל דיין געלט אויפ'ן טאג און אויפ'ן שעה, וויפיל קומט דיר אויס צו מאכן א מינוט? ממש קליין געלט, פארוואס זאלסטו פארלירן יענע וועלט פאר בלויז אפאר דאלער; ווייל ווען מען גנב'עט געלט פון א צווייטן קען מען דאס באצאלן און יענער קען דאס מוחל זיין, אבער ווען מען איז מבטל תורה פון קינדער קען מען דאס נישט באצאלן און מען קען דאס נישט מוחל זיין (שיחות הר"ן, סימן רמ)".


בנוגע די קינדער פון משפחת ..., אז דער קינד קען נישט קיין עברי און מען דארף צולערנען מיט אים, מען דארף דינגען א מלמד פאר אים; רעד מיט'ן טאטן, ער דארף באצאלן.


אז מען רעדט שוין פון די משפחה, וויל איך דו זאלסט זאגן פאר האברך היקר לי ... נרו יאיר, ער זאל וויסן אז מיר מוטשען זיך ביטער שווער מיט די קינדער פון די משפחה. דער מלמד האברך ... נרו יאיר - ווערט ממש קראנק פון דעם קינד; ער זאל וויסן אז ווען ער זוכט צו ברענגען קינדער צום תלמוד תורה - אז דאס איז בכלל נישט אזוי פשוט, ענדערש זאל ער שתדל'ן אריין צו לייגן די קינדער אין גרויסע מוסדות.


בנוגע דעם קינד ...; נישט מאכן קיין אויסנאם אין די שעות פון חדר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#238 - מיט'ן העלפן די מוסדות, האסטו א גלייכע חלק אין אלע גוטע זאכן
צדקה, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


מוצאי שבת קודש פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן, פה ירושלים עיר הקודש


 


לכבוד ...


א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן אונזערע מוסדות אין אמעריקע, מוסדות היכל הקודש; דו האסט א גלייכע חלק אין אלע גוטע זאכן וואס עס קומט ארויס פון דעם הייליגן פלאץ.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט דיין גאנץ לעבן בלייבן געטריי צום הייליגן רבי'ן.


פון דיין ראש ישיבה.

#237 - מיר זוכן מלמדים וואס טויגן צו קינדער, נישט צו די עלטערן
מלמדים, צדקה, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


מוצאי שבת קודש פרשת ויגש, א' טבת, ז' דחנוכה, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


בנוגע דער מלמד פון דיין זון נרו יאיר; אסאך עלטערן זאגן מיר אז ווען מען רעדט צו אים לאזט ער נישט אויסרעדן, ער באווייזט זיך אז ער פארשטייט בעסער. מיר זוכן נישט מלמדים וואס פארשטייען צו עלטערן, מיר זוכן מלמדים וואס טויגן צו די קינדער.


איך האב שוין גערעדט כמה פעמים מיט אים, ער זאל אויסהערן אלע עלטערן; איך וועל נאכאמאל רעדן צו אים. ער איז א גוטער מלמד, ער ארבעט ביטער שווער מיט די קינדער, ער שלאגט נישט, ער פארשעמט נישט און ער קלאפט נישט די קינדער, ער בויט זיי אויף; הלוואי זאלן מיר האבן נאך אזעלכע מלמדים, די איינע חסרון מאכט אים נישט ווייניגער.


בזכות די צדקה, די צען טויזנט דאלער וואס דו האסט מיר געברענגט – זאלסטו זען א גרויסע ישועה; דו, דיין ווייב און קינדער זאלן זיין געזונט און שטארק און זען ליכטיגע דורות.

#236 - העלף מיר מיט וואס דו קענסט אין חדר
מוסדות, שטעטל, חדר, עברי

בעזרת ה' יתברך


מוצאי שבת קודש פרשת ויגש, א' טבת, ז' דחנוכה, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מלמד ברסלב ליבערטי


לעת עתה האב איך נישט קיין מנהל אין שטעטל, בעט איך דיר זייער העלף מיר; רעד מיט דיין ברודער, קוק אויב אלעס איז פיין.


ער זאגט מיר אז דער אינגל ... כאפט נישט אויף די א-ב; אפשר קענסטו זען אויב עס איז טאקע אזוי, אויב דער קינד איז נאך יונג, אדער אפשר איז דא א וועג אים יא אויסצולערנען; איך וויל נישט אראפשטעלן דעם אינגל א כתה, איך וויל פרובירן אים צו האלטן אין די כתה.


איך בעט דיר זייער, העלף מיר מיט וואס דו קענסט אין חדר, איך קען נישט אלעס אליינס טון, איך שפיר ווי איך פאל פון מיינע כוחות, איך דארף תלמידים זאלן אראפנעמען פון מיר ארבעט.


א פרייליכן חנוכה מיט אלע ישועות.

#235 - שריי אויס יעדע קינד'ס נאמען הויך מיט א גוט מארגן
חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות, דרייוון, חדר

בעזרת ה' יתברך


ד' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר מלמד בתלמוד תורה היכל הקודש ברסלב, ליבערטי


זע עס זאל זיין א פרייליכע אטמאספער ביי דיר אין כתה, אויך אין די גאנצע תלמוד תורה, און אויך א שטארקע דיסציפלין.


מלמדות איז א חכמה, די חכמה איז עס זאל זיין סיי דרך ארץ און סיי פרייליך; די מלמדים וואס ווארפן א שטארקע פחד און שרעק - די זענען נישט קיין גוטע מלמדים, און די וואס לאזן אלעס אויף הפקר - די זענען בכלל נישט קיין מלמדים; די חכמה איז ביידע אינאיינעם, סיי פרייליך און סיי דרך ארץ, אזוי ווי דו האסט געזען אלע יארן אין ישיבה; אלע בחורים האבן ליב די ישיבה, עס איז א לופטיגע מצב, און פון די אנדערע זייט איז דא א שטארקע יראה און דרך ארץ.


ווען דו דרייווסט זאלסטו האלטן דיינע אויגן אפן, קוקן וואס טוט זיך אויפ'ן באס, די קינדער זאלן זיין ערליך; ווען דו זעסט קינדער בייגן זיך אראפ ביי א ווינקל, עס זעט אויס פארדעכטיגט - זאלסטו דאס איבערגעבן פאר די מלמדים.


אויך זאלסטו געבן א ריזיגע שמייכל פאר יעדן קינד, שריי אויס יעדע קינד'ס נאמען הויך מיט א "גוט מארגן!" דאס איז זייער געזונט און וויכטיג פאר קינדער, ווייל אסאך קינדער כאפן אזעלכע קולות און יללות פאר זיי קומען אין חדר און אין סקול. ביי א טייל משפחות שטייט מען אויף נאך די לעצטע מינוט און מען טרייבט ארויס די קינדער פון שטוב אזוי ווי מען טרייבט בהמות און חיות ה' ישמרינו; דארף מען געדענקען צו געבן א שמייכל מיט א גוט מארגן פאר יעדן באזונדער.


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט, איך פריי זיך צו האבן אזא גוטער סאלדאט ווי דיר אין מיין ארמיי.

#234 - זיבעציג יאר געטון מיט אידישע קינדער
חינוך הילדים, מוסדות, עבודת השם, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


ד' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


דער מענידזשער, האברך היקר לי ... נרו יאיר זאגט מיר אז דו ארבעטסט זייער געטריי, דו ארבעטסט איבער דיינע כוחות אנצוגרייטן די עסן פאר די קינדער.


איך וויל דיר מחזק זיין מיט ווערטער וואס מוהרא"ש האט מיר מחזק געווען. מוהרא"ש האט מיר געזאגט: "וואס וואלסטו געטון ווען דו ארבעטסט דיין גאנץ לעבן אין א געשעפט וואס פארקויפט בעקיטשעס און דו גייסט אוועק פון די וועלט, דו קומסט פאר'ן בית דין של מעלה, מען פרעגט דיר, וואס האסטו געטון, און דו ענטפערסט וכו', וועט מען דיר פרעגן: 'זיבעציג יאר געשניטן סחורה?! זיבעציג יאר געשטאנען אין קלייט?!' אבער יעצט וועסטו זאגן 'זיבעציג יאר געטון מיט אידישע קינדער'".


דאס זעלבע זאג איך דיר, טייערער ברודער, בלייב מיט די עבודת הקודש, בלייב דיין גאנץ לעבן מיר העלפן אויפשטעלן מוסדות וואו מען איז מחנך אידישע קינדער מיט אמונה ויראת שמים.


אויך בעט איך דיר, שמייכל צו יעדן קינד, גרוס יעדן קינד. דו קענסט קיינמאל נישט וויסן וואס איין שמייכל, איין גוט ווארט - טוט מיט א צווייטן; קען זיין דאס געבט אים ווילן צו לעבן.