בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#313 - די ברסלב'ע רעסעפי
תפילות אויף אידיש, מוסדות, הכרת הטוב, עסן

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


אשריך ואשרי חלקיך אז דו קאכסט פאר די מוסד, דו גרייטסט אן עסן פאר תינוקות של בית רבן שלא טעמו טעם חטא.


דו ווייסט דאך די ברסלב'ע רעסעפי, מיר האבן א ספייס פון תפילה והתבודדות; ווען מען נעמט דעם טאפ שעפשעט מען תפילות:


"הייליגער באשעפער, איך גיי יעצט קאכן, העלף מיר עס זאל זיין א געשמאקע מאלצייט, העלף מיר עס זאל מיר אנקומען גרינג, העלף מיר די קינדער זאלן דאס עסן, זיי זאלן שפירן א געשמאק אין די עסן.


רבונו של עולם, איך דאנק דיר פאר די זכי' צו ארבעטן אין בית המקדש, איך קען צושטעלן עסן פאר צאן קדשים, שיק מיר דיינע מלאכים זאלן מיר העלפן אז די ארבעט זאל מיר אנקומען גרינג, אמן".


דאס איז אונזער רעסעפי, די עסן קומט אויס דעלישעס, עס איז גאר אן אנדערע עסן ווען מען בעט.


יישר כח.

#312 - איר טוט אזויפיל פאר אונזער מוסד און די קהילה
מוסדות, הכרת הטוב, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך ווייס נישט ווי אנצוהויבן, איר טוט און איר טוט אזויפיל פאר אונזער מוסד און די קהילה. אנגעפאנגען מיט די מוסד, די אפיס; איר זענט די מוסד, איר טראגט די אחריות פון א' ביז ת' מיט אזא איבערגעגעבנקייט, און איר ווערט נישט זאט.


געווענליך א מענטש נאכן ענדיגן ארבעטן גייט מען אהיים און שוין, ביי אייך הויבט זיך אן א פרישע ארבעט אין די נאכט שעות, טהרתן של ישראל; איר האט גענומען די אחריות פון זיין די באקוקערן און זען אז אלעס זאל זיין גוט.


איך בעט דעם אייבערשטן פאר אייך און אייער מאן מיט די גאנצע משפחה. אייער מאן איז מיר אויך זייער געטריי; די גאנצע עול פון אומאן האט ער גענומען, אויך פון די הדפסה, און פון נאך צענדליגער זאכן.


דער אייבערשטער זאל אייך בענטשן מיט געזונט און נחת.

#311 - אין הימל איז זייער חשוב דער וואס העלפט דער רבי און זיינע מוסדות
מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


מיר זענען זייער צופרידן פון אייער ארבעט, מען געבט מיר איבער פון אפיס אז איר טוט די ארבעט גוט און שנעל.


מן הסתם איז דא ביי אנדערע פלעצער וואו מען צאלט אפשר שענער, אבער אויבן אין הימל איז זייער חשוב דער וואס העלפט דער רבי און זיינע מוסדות.

#310 - א זכי' צוצושטעלן עסן פאר תינוקות של בית רבן
מוסדות, הכרת הטוב, קליידער

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


וואס פאר א גוטע זאך האסטו געטון אז מען האט דיר אויסדערוועלט צו ארבעטן אין אזא הייליגע ארבעט? דו דארפסט טאנצן פאר שמחה אז דו האסט אזא טייערע אמט - צושטעלן עסן פאר תינוקות של בית רבן.


"אִם אֵין קֶמַח אֵין תּוֹרָה" (אבות ג, יז), אן עסן איז נישטא קיין תורה; די קינדער און בחורים האבן דורכדעם כח צו לערנען און דאווענען.


בלייב ארבעטן מיט דיין ציצית; האלט איין ציצית אין קאך, מיט דעם זאלסטו ארבעטן, און ווען דו ענדיגסט ארבעטן - זאלסטו זיך צוריק אנטון דיינע זויבערע קליידער, אבער בלייב מיט דיינע חסידי'שע קליידער; זיי שטאלץ מיט דיין בארד און פאות, קאפל און ציצית.

#309 - קארגט נישט קיין גוטע ווערטער פאר די קינדער
לערערין, קאמפלימענטס, חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן אזוי געטריי די מוסד; די מנהלת תחי' זאגט אז איר זענט גאר א גוטע טיטשער.


מיר פרייען זיך צו האבן אזעלכע איידעלע טיטשערס, איר קארגט נישט קיין גוטע ווערטער פאר די קינדער, איר פארגינט צו שמייכלען צו די קינדער.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן נחת ביי אייערע קינדער.

#308 - די שמייכל וואס א תלמידה באקומט, דאס בויט איר אויף
לערערין, קאמפלימענטס, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


א גרויסן יישר כח פאר'ן לערנען מיט בית פיגא תלמידות, מיר זענען אייך זייער מכיר טובה פאר אלעס וואס איר טוט מיט זיי.


די שמייכל וואס א תלמידה באקומט פון א טיטשער, די גוט ווארט, די שטארקייט 'דו קענסט יא!' 'דו קענסט גוט!' דאס בויט זיי זייער אויף, עס שטארקט זיי פאר זייער לעבן; דאס באקומען זיי ביי אייך.

#307 - א כבוד פאר בית פיגא צו האבן אזעלכע לערערינס ווי אייך
לערערין, חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


עס קומט אייך א גרויסן יישר כח פאר'ן לערנען מיט בית פיגא תלמידות; די שיעורים וואס איר געבט איז פול מיט תוכן, פול מיט שכל; די קינדער האבן זייער הנאה, עס בויט זיי אויף פאר זייער לעבן.


עס איז א כבוד פאר בית פיגא צו האבן אזעלכע לערערינס אזוי ווי אייך.

#306 - ווי האט מען כח צו זיין א מנהלת?
לערערין, חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' מנהלת בית פיגא ברסלב, ליבערטי


יעצט ווען די יאר אין סקול בית פיגא איז אריבער, מיר האבן געענדיגט נאך א יאר בית פיגא - קומט אייך א גרויסן דאנק פאר'ן פירן די סקול מיט אזא געטריישאפט.


איך ווייס אז איר ארבעט בכלל נישט שווער, די ארבעט איז אייך זיס, איר האט ליב צו קומען לערנען מיט די קינדער, דאס איז די סימן פון א געטרייע טיטשער, א געטרייע מנהלת; מען וויל די ארבעט, מען וויל זיין מיט די קינדער, אזוי ווי א געטרייע מאמע וואס ווארט אויף די קינדער, און וויל די קינדער.


מענטשן פארשטייען נישט, ווי האט מען כח צו זיין א מנהלת? ווי האט מען כח פאר יענעמ'ס קינדער ווען מען האט נישט כח צו די אייגענע קינדער? די פראגע איז די ענטפער, טאקע די וואס האבן נישט קיין כח צו די אייגענע קינדער - די קענען דאס נישט פארשטיין, אבער א מחנך, א מחנכת קוקט אויף קינדער מיט אנדערע אויגן ווי סתם איינער; זיי זעען נשמות, ריינע נשמות פונעם אייבערשטן, וואס ווארטן איינער זאל זיי געבן ווארעמקייט און ליבשאפט.


איך וואונטש אייך הצלחה פאר'ן זומער; די זומער אין מחנה בית פיגא זאל זיין מיט גרויס הצלחה.

#305 - ענדערש מאכן איין גרויסע קלאס און נעמען א העלפער
לערערין, חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


מרת ... תחי' האט מיר געפרעגט וואס מען זאל טון זומער ווען עס קומען נאך מיידלעך, אויב מען זאל ענדערש צוטיילן אייער קלאס אויף צוויי?


איך האב איר געזאגט, ענדערש נישט צוטיילן, נאר מען זאל אריינשטעלן א העלפער, ווייל איך וויל אלע קינדער זאלן לערנען ביי אייך. דער אייבערשטער האט אייך געגעבן א פאך, א מתנה - ווי אזוי צו רעדן צו קינדער ווייך, שיין, מיט שכל און אין די זעלבע צייט זאל זיין א שטארקע דיסציפלין; דאס קען נישט יעדער באווייזן, דאס איז א מתנה; צו האבן ביידע כוחות, סיי עס זאל זיין סדר, און אויך איינגענעם - דאס איז א ריכטיגע מחנכת.


איך האף אז זומער וועט זיין גרינג פאר אייך, און אויב איר שפירט אז די ארבעט איז צו שווער - קען מען אלץ צוטיילן. איך טראכט מען זאל יא פרובירן מאכן א גרויסע קלאס און צונעמען נאך א טיטשער.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן הצלחה און סייעתא דשמיא.


איך בענק זיך נאך אייער מאן ... נרו יאיר; איך בין זיכער, ווען ער וואלט געוויסט ווי שטארק איך בענק זיך - וואלט ער אמאל זיך באוויזן פאר מיר.

#304 - אפילו די פארשפילטע קינדער, הערן יעדעס ווארט
לערערין, חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


עס קען זיך דאכטן פאר א טיטשער 'וואס טו איך שוין דען?' עס קען זיך דאכטן 'א שאד די ארבעט'.


די אלע מחשבות זענען נישט וואר, יעדע ווארט וואס מען לערנט מיט קינדער - הערן זיי אויס, עס גייט אריין אין זיי; אפילו זיי זענען פארשפילט וכדומה - גייט דאס אריין אין זיי, און דאס מאכט זיי ערליך און וואויל.


די קינדער האבן זייער הנאה פון אייערע שיעורים, אלע אן אויסנאם.

#303 - זיין א לערערין איז ביטער שווער, אבער עס לוינט די הארעוואניע
לערערין, חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


א גרויסן יישר כח פאר'ן זיין א טיטשער ביי אונז אין סקול.


עס איז זייער א שווערע ארבעט צו זיצן מיט קינדער, א גאנצע קלאס; יעדן טאג קומט א צווייטע פרשה, קינדער זענען דאך קינדער, זיי ווילן נישט לערנען, זיי וויל זיך פירן מיט די נאטור זייערע וואס איז נאכנישט אויסגעארבעט.


זיין א טיטשער איז ביטער שווער, אבער עס לוינט זיך; עס לוינט די שווערע הארעוואניע.


לערנט אויס פאר די קינדער די מדה פון זיך באדאנקען, זיי זאלן זאגן שכוח פאר אנדערע און זיכער פאר'ן באשעפער.

#302 - מ'האט נאכנישט אריינגעלייגט עירקאנדישן ביי אייך אין אפיס
אמונה, מוסדות, הכרת הטוב, בין אדם לחבירו

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך בעט אייך זייער, איר זאלט נישט זארגן, דער אייבערשטער איז זייער גרויס, ער וועט מאכן גרויסע ניסים; דאנקט און לויבט אים אויף די חסדים וואס ער טוט מיט אייער משפחה.


עס איז אריבער א יאר אין בית פיגא, מיר דאנקען אייך פאר די ארבעט וואס איר לייגט אריין די גאנצע צייט, און זייט אונז מוחל אויף דעם וואס מיר זענען נאכנישט אנגעקומען צו לייגן אן עירקאנדישן ביי אייך אין אפיס, און איר ארבעט שווער אין די היצן. איך קען סך הכל בעטן, און נאכאמאל בעטן, איך ווייס נישט ווי אזוי מען לייגט אריין אן עירקאנדישן; איך בעט דעם אייבערשטן מען זאל אנקומען דאס צו טון.


שטארקט אייך, זייט נישט פאר'דאגה'ט; די וועלט האט א בעל הבית, דער אייבערשטער פירט די וועלט אזוי זיס און אזוי שיין, מיר דארפן נאר גלייבן און אים בעטן.

#301 - אריינגעלייגט יעדע טראפ בלוט פאר אידישע קינדער
חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות, הכרת הטוב, מוהרא"ש, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר מלמד תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב, ליבערטי


ווי שווער דו ארבעטסט, ווי אפגעמוטשעט דו ווערסט - איז נאכאלץ כדאי צו זיין א מלמד, ווייל יעדער איינער ארבעט ביטער שווער, יעדער ווערט אפגעמוטשעט, דער אונטערשייד איז אז דער מלמד וואס טוט זיין ארבעט בנאמנות - בויט אידישקייט, ער בויט כלל ישראל, ער נעמט מיט מיט זיך זיינע טעג און יארן.


ברודער, איך טו דאס פאר כמעט צוואנציג יאר, איך האב דאס געטון מיט דיר; ווען דו ביסט געווען א קינד האב איך געארבעט מיט דיר, געשוויצט מיט דיר, היינט זע איך שיינע פירות פון דיר און פון אנדערע תלמידים.


אויך, היינט ווען איך פלאג זיך טראכט איך 'וואס טו איך דא?' איך פאל פון מיינע כוחות, אבער ווען איך טראכט פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, ווי ער האט געטון און געטון מיט יעדע טראפ בלוט... מוהרא"ש האט מיר אמאל געזאגט: "איך האב נישט געהאט קיין אשר בנחל וואס זאל מיך מחזק זיין, אבער דו האסט דאך די התחזקות פון אשר בנחל, דארף דיר דאס זיין גרינגער".


ברודער, מיר זענען גליקליך אז מיר האבן אזא רבי.

#300 - ווען איך קום אין חדר, באקום איך כח אנצוגיין
חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב, סיפורי צדיקים, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר מלמד תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב, ליבערטי


איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין היינט ביי דיר אין כתה, לערנען מיט די קינדער די שיעור גמרא, די קינדער האבן זייער גוט מיט געהאלטן.


דאס איז מיין גאנצע נחת, דאס געבט מיר כח ווייטער אנצוגיין מיט די הייליגע ארבעט. איך האב אזויפיל אויפ'ן קאפ, אויסער די צרות וואס איך הער אויס טאג טעגליך פון אידישע קינדער, יעדער איינער זיין פעקל; אבער ווען איך קום אין חדר, איך זע די ליכטיגע קינדער, ווי זיי לערנען און דאווענען מיט א חיות, דאס איז דאך מער פון אלעס.


דערצייל פאר די קינדער מעשיות פון צדיקים; דו האסט דאך אסאך וואס צו דערציילן, דו ווייסט אסאך מעשיות פון צדיקים; דאס וועט זיי אויפפלאקערן זייערע ריינע הערצער צום אייבערשטן.

#299 - צינדט אן פאר די קינדער נאר ערליכע ניגונים
חינוך הילדים, ניגונים, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


יישר כח פאר'ן בעבי סיטן די קינדער פון די איינגעשטעלטע.


ווען איר צינדט אן מוזיק פאר זיי - זאל דאס נאר זיין אונזערע ניגונים, עס איז זייער שעדליך פאר קינדער צו הערן ניגונים פון נישט ערליכע זינגערס; צינדט אן נאר ניגונים פון ישיבה, "טאנץ מיט אמונה", אדער שטייטע ערליכע ניגונים.

#298 - רוף די קינדער מיט שיינע נעמען, "צדיק'ל", "זיסקייט", "ליכטיגקייט"
חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות, הכרת הטוב, דרייוון

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


דער אדמיניסטראטאר האברך ... נרו יאיר האט מיר זייער געבעטן איך זאל צושרייבן צו יעדן איינגעשטעלטער, אויפ'ן פעיראל סטאב - אפאר ווערטער.


אין אנהויב ווען מיר האבן געעפנט די מוסד האבן מיר געהאט געציילטע איינגעשטעלטע, פלעג איך צושרייבן צו יעדן איינעמ'ס געהאלט - אפאר ווערטער; היינט איז די מוסד זיך צואוואקסן, שרייב איך שוין נישט. היינט האט ער מיר זייער געבעטן, וועל איך יעצט נעמען דעם פעדער אין די האנט און צושרייבן פאר פופציג איינגעשטעלטע.


איך טראכט צו מיר, ווי קען איך זאגן אז עס איז מיר שווער, ווען די געטרייע איינגעשטעלטע האבן יא כח אריינצוקומען טאג איין טאג אויס, זיי טוען די ארבעט אזוי געטריי. דו ארבעטסט אזוי געטריי, דו דרייווסט די באס, טראגסט און ברענגסט די קינדער מיט א שמחה, מיט א געטריישאפט, און גלייך פון באס לויפסטו אריין צו די קינדער, דו לערנסט מיט זיי, דו דאווענסט מיט זיי, דו טאנצט מיט זיי, דו לייגסט אריין קדושה ויראת שמים אין זיי, און נאכדעם ווען דו האסט אפאר מינוט - גייסטו בודק זיין דעם עירוב; אשריך ואשרי חלקיך אז דיין מי און פלאג גייט אין גוטע זאכן.


מענטשן פלאגן זיך און מוטשען זיך מיט פלאג און מי וואס בלייבט נישט; זיין א מלמד איז דאך אזוי הייליג, זיין א מלמד איז זייער חשוב.


זע עס זאל זיין א פרייליכע אטמאספער אין קלאס, די קינדער זאלן ליב האבן צו קומען. לויב אויס די קינדער, רוף זיי מיט שיינע נעמען, צום ביישפיל: "צדיק'ל", "זיסקייט", "ליכטיגקייט"; און אפילו אויב חס ושלום מען פארלירט זיך און מען שרייט אויף א קינד - דארף ארויסקומען א דיימאנט; צום ביישפיל: "זאלסט מיר זיין געזונט", "אוי ביסטו א חכם"; נישט חס ושלום: "דו שוטה", "דו טיפש"; השם ישמרינו.

#297 - האט נישט מורא צו בעטן פון אלע עלטערן שכר לימוד
שכר לימוד, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן די מוסד מיט אזא געטריישאפט.


האט נישט מורא צו בעטן פון אלע עלטערן שכר לימוד; בעטס איינמאל און נאכאמאל, און א דריטע מאל; וואס קען מען טון, מענטשן זענען מזלזל אין שכר לימוד, מען לייגט שכר לימוד די לעצטע זאך, מען ווייסט נישט ווי די מלמדים און טיטשערס מוטשען זיך מיט די קינדער, אין צוגאב צו דעם דארפן זיי דאגה'נען ווי אזוי צו קענען לעבן...


אין די זכות פון העלפן די מוסד וועט איר האבן נחת ביי אייערע קינדער.

#296 - יישר כח פאר'ן העלפן די מוסד אזוי געטריי
מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן די מוסד אזוי געטריי.


בזכות העלפן די מוסד זאלט איר האבן שפע, ברכה און הצלחה.

#295 - געב אכטונג אויף יעדע פרוטה פון די מוסדות
חינוך הילדים, מוסדות, אידיש געלט, אפיס

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חקת, ז' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


קודם כל א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר העלפן מיט די מוסד; זייט דו ביסט אריינגעקומען אין אפיס - קען מען מיט'ן באשעפער'ס הילף צאלן די איינגעשטעלטע אין צייט, דער אייבערשטער זאל העלפן ווייטער.


איך בעט דיר ברחמים, זע די אפיס זאל זיך פירן אזוי ווי ווען איך האב עס געפירט. היינט בין איך שוין נישט אזוי באקאנט אין יעדע פרט אין אפיס, דאך וויל איך עס זאל זיך פירן אזוי ווי אלע יארן.


געב אכטונג אויף יעדע פרוטה, לאז נישט אויסגעבן קיין איין פרוטה אויב עס פעלט נישט אויס. ביי אונז זאל נישט זיין קיין הפקירות פון צושטעלן, קויפן און אויסגעבן; ענדערש זאלן די קינדער זיצן אויף מילך קעסטלעך און נישט זינקען און חובות, ווי איידער גיסן געלט און זיין שולדיג.


אונזערע קינדער דארפן גארנישט, אונזער חינוך איז נישט מתנות מיט שוואוילטאג, אונזער חינוך איז מלמדים און טיטשערס וואס רעכענען זיך מיט יעדן קינד; ביי דיר אין ביזנעס קענסטו טון וואס דו ווילסט מיט דיין געלט, ביי די מוסד זאלסטו ציטערן פון אויסגעבן איין איבריגע דאלער, קיינער אין די מוסד קען נישט זאגן אויסצוגעבן געלט אן רשות.


געדענק וואס איך בעט דיר, מיר קען מען נישט סטראשען, איך ווייס ברוך ה' פינקטליך וואס איך וויל; זאל די גאנצע אפיס אוועק גיין - וועט די מוסד נישט צעפאלן. ווער עס וויל מיר העלפן, ווער עס וויל ארבעטן פאר די מוסד - איז דאס זיין זכות.


נעם דעם בריוו, ווייז עס פאר ... און פאר אלע איינגעשטעלטע.


 

#294 - נישט קיין חילוק וואס מ'רעדט, דער עיקר ברענגען די קינדער צום אייבערשטן
חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ...


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע דיין שוויגער, דיין שווער, טאטע און מאמע; איך וועל דיר זאגן וואס איך וויל, איך וויל די קינדער ברענגען צום אייבערשטן, דאס איז ביי מיר דער עיקר; מיר אינטערעסירט גאר ווייניג וואס דער זאגט און וואס יענער זאגט.


איך האב נעכטן געזאגט פאר די מלמדים (איך בין אנגעקומען נעכטן נאכט אין שטעטל, נאך מעריב האב איך געשמועסט מיט די מלמדים), אז מיר גייט נישט אן וואס די עלטערן שמועסן צווישן זיך פונעם ראש ישיבה, מען פרובירט אויסצופארשן און פארשטיין וואס איז דער ראש ישיבה; אין די צייט וואס די עלטערן רעדן צווישן זיך ראש ישיבה ארויף, ראש ישיבה אראפ, פארוואס דער ראש ישיבה רעדט אזוי, מאכט אזוי - ביז דערווייל געב מיר די קינדער, איך וועל לערנען מיט זיי אמונה, תפלה און דעם רבינ'ס שכל.


דאס זאלסטו טון; דו שרייבסט מיר אז דו ווילסט מיר העלפן, לייג אריין וואס מער אין די קינדער, לייג אריין אין זיי אמונה, מידות טובות און א ליבשאפט צו זיין א איד, און בעט דעם אייבערשטן עס זאל דיר נישט שטערן וואס מענטשן זאגן אויף דיין ראש ישיבה.

#293 - די וואס בארגן פאר די מוסד, וועלן כאטש צוריקזען זייער געלט
צדקה, מוסדות, פרנסה, חובות, אינוועסטמענט

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר העלפן שאפן הלוואות צו קענען אפקויפן די קאנטרי; געב איבער פאר אלע וואס האבן געבארגט זיי זאלן זיך פרייען אז זיי האבן א חלק אין בויען די הייליגע מוסדות.


דיר בעט איך, שטארק זיך און זיי ממשיך צו העלפן די מוסד. באמת טוסטו א גרויסע טובה פאר אנשי שלומינו, אויסער די גרויסע מצוה וואס זיי האבן צו העלפן בויען מוסדות, בנוסף לזה, טוסטו זיי א טובה אז זיי וועלן צוריק זען זייער געלט; עס איז אזוי שרעקעדיג צו הערן איין מעשה נאכן צווייטן ווי אינגעלייט פארלירן זייער געלט דורך שווינדלער און גנבים.


די וואך האט מיר א אינגערמאן דערציילט מיט א רויטע פארשעמטע פנים אז איינער האט אים איינגערעדט ער זאל מאכן מיט אים א שותפות, ער גייט פארקויפן וכו'; ער האט אריינגעלייגט צוויי הונדערט טויזנט דאלער און לא דובים ולא יער, נישטא גארנישט; ער זאגט מיר מיט א פארשעמטע פנים: "איך שעם זיך פאר'ן טון אזא זאך אן קומען פרעגן וכו'".


ווען איך האב דאס געהערט האב איך גלייך געטראכט פון דיר, איך גיי דיר פארהאלטן היתכן א אינגערמאן ביי אונז זיצט מיט געלט און דו האסט עס נאכנישט געבארגט פאר די מוסד; לכל הפחות זאל יענער צוריק זען די געלט.


אזעלכע מעשיות הער איך כסדר; עס דרייען זיך ארום שווינדלערס מיט שמייכלדיגע, זיסע און האניגדיגע ווערטער און נארן ארויס געלט פון מענטשן.


וואויל איז דעם וואס העלפט בויען די מוסדות, ער העלפט בויען אידישקייט; וועט ער האבן די קרן און פירות אוועקגעלייגט בזה ובבא.

#292 - ווער קען אויפקומען מיט א וועג, מען זאל זיך קענען אויסקומען
מוסדות, מחלוקת, שלום

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר איינמעלדן וואס טוט זיך אין די מוסד; איר דארפט נישט מורא האבן מיר צו שרייבן אזעלכע זאכן, איך וויל וויסן פינקטליך וואס טוט זיך.


יעצט אויף למעשה.


מיר האבן אויפגענומען דעם אינגערמאן ... נרו יאיר ער זאל מענידזשן די מוסד; ער איז מיר זייער געטריי, ער טוט די ארבעט אזוי ווי עס דארף צו זיין.


פון די אנדערע זייט דארף איך אייך נישט זאגן וואס דער אינגעמאן ... טוט פאר אונזער מוסד; ער האט א חלק אין אלעס וואס מיר האבן, ער האט געבויט די ישיבה, ער האט געבויט די קעמפס אלע יארן, און יעצט די שטעטל האט ער געבויט, און בויעט עס ווייטער.


... ווייסט ווי געטריי ... איז, און ... ווייסט אז ... איז געטריי.


איך שטיי אין די זייט, איך ווארט צו זען ווער וועט זיין דער העלד און אויפקומען מיט א וועג אז ביידע זאלן קענען ארבעטן אינאיינעם.


זייט נישט דערשראקן, די מוסד צעפאלט נישט; איך לאך זיך גוט אויס, איך געב זיך איבער צום אייבערשטן.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן וואס איך גיי אריבער טאג טעגליך; איך האב שוין מיטגעהאלטן אן א שיעור פייערן וואס האט אויסגעבראכן צווישן מענטשן וואס האבן געהאט אייגענע אינטערעסן; דער וואס האט נישט קיין אייגענע נגיעות - דער בלייבט געטריי.


נעכטן האט אויך אויסגעבראכן א קריג צווישן די וואס דרוקן די וועכנטליכע ספרים; איך בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אונז, און שוין שיקן דעם גואל צדק.


אין שטעטל איז נישט מעגליך צו וואוינען נאר אז מען ארבעט אויס די מידות; ווען מען וואוינט צווישן פרעמדע מענטשן קען מען טראכטן 'דער איז שולדיג', 'יענער איז שולדיג', 'מיין לענדלארד איז א חי'', דער שרייט 'דער טענענט איז א רשע', איינער זאגט 'מיין שכן איז פאני', אבער אין שטעטל - דער לענדלארד מיט'ן טענענט מיט'ן שכן - אלע זענען פון די זעלבע מנין, אלע קומען זיך צוזאם אינאיינעם בייטאג און ביינאכט - איז נאר מעגליך צו וואוינען אויב מען ארבעט אויס די מידות.


ווערט נישט דערשראקן; איר קענט ווייזן דעם בריוו פאר אלע וואס ארבעטן אין מוסד.


עס וואלט נישט געווען געפערליך ווען ... וואלט געפרעגט ... וואס צו טון, און עס וואלט געווען שענער ווען ... וואלט צו אים שיין גערעדט.


נאכאמאל, ווערט נישט דערשראקן.

#291 - איך בעט דיר ברחמים, געב אכטונג אויף די כשרות פון די מוסדות אפיס
מוסדות, קאמפיוטער, אפיס

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בהעלותך, ט"ו סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


יעצט הער איך פון איינע פון די סעקריטעריס אז די קאמפיוטערס זענען נישט געפילטערט; איך ציטער פאר שרעק וואס גייט פאר ביי אונז אין מוסד.


איך בעט דיר ברחמים, געב אכטונג אויף די כשרות פון אפיס; איך וועל שרייבן פאר אלע איינגעשטעלטע זיי זאלן נישט קומען אין אפיס נאר אויב די קאמפיוטערס זענען כשר.

#290 - נישט רעדן אין שטותים צו די קינדער, פון חלומות, דמיונות און חזיונות
סקול, חינוך הילדים, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


ג' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך דאנק אייך פאר אלעס וואס איר טוט פאר אונזער סקול בית פיגא, עס איז נישטא קיין גרעסערע זאך ווי מחנך זיין אידישע טעכטער מיט אמונה, יראת שמים און ליבשאפט צום אייבערשטן.


ווען מען רעדט צו קינדער קען מען רעדן וויכטיגע זאכן, און מען קען רעדן נארישקייטן, און צומאל מאכן שאדן. דעריבער דארף מען זייער אכטונג געבן נאר צו רעדן פון אמונה, יראת שמים און מדות טובות, אזוי ווייסט מען אז מען רעדט ערליך און גוט, בפרט ווען מען רעדט פון אמונת חכמים דארף מען זייער אכטונג געבן עס זאל זיין מיט שכל.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רנה): "כְּשֶׁהָאָדָם הוּא מַאֲמִין בְּהַצַּדִּיק בְּלִי שׁוּם דַּעַת", ווען מען גלייבט אינעם צדיק אן שכל, "אֶפְשָׁר לוֹ לִפֹּל מֵהָאֱמוּנָה, כִּי מֵאֱמוּנָה לְבַד אֶפְשָׁר לִפֹּל", קען מען אראפפאלן פון דעם, "אֲבָל אִם יֵשׁ לוֹ גַּם דַּעַת, שֶׁמֵּבִין גַּם בְּהַדַּעַת", אבער אויב גייט עס מיט שכל, דעמאלט "אֲזַי אִי אֶפְשָׁר לוֹ לִפֹּל", קען מען נישט פאלן.


מען זאל נישט רעדן אין סקול שטותים צו די קינדער, פון חלומות, דמיונות און חזיונות; אין סקול זאל מען רעדן פונעם באשעפער און פון גוטע מידות.


עפעס א נייע צעדרייטע ווינט האט זיך אריינגעכאפט אין אונזער קהילה און עס בלאזט אין די ריכטונג פון די סקול. אין חדר און אין ישיבה בלאזט נישט די ווינט, נאר אין סקול; העלפט מיר ארויסטרייבן די ווינט.


 

#289 - ווי אזוי געבט מען זיך אן עצה מיט די קינדער
קינדער, תפילות אויף אידיש, חינוך הילדים, שלום בית, מוסדות, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איר פרעגט מיר וואס צו טון, אויב איר זאלט ארויסנעמען אייער קינד פון בית פיגא, ווייל מאמעס פון אנדערע קינדער דערציילן אייך אז אייער טאכטער איז נישט וואויל אין סקול, און איר ווייסט פון גארנישט, קיינער רופט אייך נישט פון סקול, ווילט איר וויסן וואס צו טון.


איך וואלט אייך געראטן א בעסערע עצה, אפשר זאלט איר מער נישט רעדן און אויסהערן די פרויען וואס קומען אייך מצער זיין, אזוי ווי רבי נתן זכרונו לברכה האט געזאגט פאר איינעם וואס פלעגט אים כסדר ברענגען לשון הרע, דערציילן וואס דער ... רב רעדט קעגן אים, האט אים רבי נתן געזאגט: "דער ... רב איז נישט מיין מתנגד, דו ביסט מיין מתנגד, דו מאכסט מיר משוגע, דו דערציילסט מיר זאכן וואס איך דארף נישט הערן".


אזוי אויך איז ביי אייער פאל, איר שיקט אייערע קינדער אין אונזערע מוסדות, מיר האבן זייער איבערגעגעבענע לערערינס, און ווער רעדט נאך פון די מנהלת; וואו איז דא אזא מנהלת וואס יעדע קינד איז ביי איר ווי אן אייגן קינד.


מען געבט זיך אפ מיט אייער קינד ווי די טייערסטע זאך, און אז זאכן פאסירן און די מנהלת פארשטייט אז עס איז בעסער נישט איבערצוזאגן פאר די עלטערן, עס וועט נאר קאליע מאכן, איז וואס דארפט איר אויסהערן פרויען וואס האבן איבריגע מאס רייד, וואס ווייסן נישט ווען צו רעדן און ווען צו שווייגן?!


איר זענט די מאמע, איר האט די רעכט צו מאכן מיט אייערע קינדער ווי אזוי איר פארשטייט; אז איר ווילט ארויסנעמען קען איך אייך נישט אפשטעלן, אבער איך קען אייך זאגן זייער קלאר, מיר טוען פאר אייערע קינדער, פאר אלע, פון ארויף ביז אראפ, אינגלעך מיידלעך – דאס בעסטע, מען לייגט אריין אין זיי זייער אסאך כח.


צעברעכט זיך נישט, צעקלאפט זיך נישט; איר זענט א גוטע מאמע און אייערע קינדער זענען זייער טייער, אייער משפחה איז ביי מיר זייער חשוב, און אז אייערע קינדער פאלגן אייך נישט – איז גארנישט, מיינע קינדער ווילן אויך טון וואס זיי ווילן, און איך דארף זיי מחנך זיין, זיי פאלגן נישט מיין ווייב, מיט דעם ווייס איך אז זיי זענען נישט שלעכטע קינדער.


דאס וואס איר שרייבט מיר "מען דארף אוועקנעמען די קינדער פון מיר"; אלע מאמעס טראכטן אמאל אזוי 'אפשר דארף מען אוועקנעמען די קינדער?'


איך בעט אייך זייער, צעברעכט זיך נישט; איר זענט א גוטע מאמע און אייערע קינדער זענען טייערע קינדער, געבט זיי גוטע ווערטער, בויט זיי אויף.


איך האב אייך שוין געשריבן צוויי יאר צוריק א תפלה צו זאגן יעדן טאג, איך שיק אייך איבער נאכאמאל די אלטע בריוו, זעט צו זאגן יעדן טאג די תפלה:


"רבונו של עולם, העלף מיר אז היינט זאל איך נישט שרייען אויף מיינע קינדער. העלף מיר אז מיינע קינדער זאלן מיך פאלגן גלייך ווען איך בעט זיי, מיינע קינדער זאלן הערן ווען איך רעד צו זיי און זיי זאלן זיך נישט שפארן מיט מיר.


הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל רעדן שיין צו מיין מאן און צו מיינע קינדער, איך זאל זיי נישט פארשעמען און איך זאל חס ושלום נישט שרייען אויף זיי מיאוס'ע ווערטער.


הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל זיך נישט אויפרעגן ווען מיינע קינדער פאלגן נישט גלייך ווען איך זאג זיי עפעס צו טון, איך זאל געדענקען אז: 'קינדער זענען קינדער'; איך זאל זיי ליב האבן און איך זאל נישט ווערן פארלוירן און גערעגט אויב זיי פאלגן נישט.


איך געב זיך אינגאנצן איבער צו דיר הייליגער באשעפער, איך געב דיר איבער אלע מיינע מחשבות, אלע מיינע דיבורים און אלע מיינע מעשים פונעם היינטיגן טאג און פון אלע מיינע טעג. הייליגער באשעפער, העלף מיר אז איך זאל זיין גוט-מוטיג, ווייל ווען איך בין פרייליך איז מיין מאן פרייליך, און אז איך און מיין מאן זענען פרייליך וועלן די קינדער זיין רואיג און צופרידן.


הייליגער באשעפער, העלף מיר און העלף מיין מאן אז מיר זאלן קענען אויפציען א שיינע ערליכע שטוב, און מגדל זיין אונזערע קינדער צו תורה און צו עבודת השם יתברך.


רבונו של עולם, איך דארף גארנישט און איך וויל גארנישט - נאר ערליכע קינדער, איך וויל זוכה זיין צו קינדער וואס וועלן ליכטיג מאכן דער וועלט, קינדער וואס וועלן נאר טון דיין ווילן.


הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל קענען חתונה מאכן מיינע קינדער יונגערהייט און גרינגערהייט; מיינע קינדער זאלן זיין אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס און זיי זאלן האבן נאר ערליכע חברים".