בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#559 - טשעפע נישט דיין ווייב וועסטו ארויסגיין פון חובות און האבן פרנסה בשפע
שלום בית, פרנסה, חובות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויקרא, כ"ט אדר, ערב ראש חודש ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


ווען דו ביסט געווען ביי מיר זונטאג מיט דיין ווייב און זיך באקלאגט אויף דיינע חובות, אז וויפיל דו פרובירסט צו מאכן און שאפן נאך געלט - בלייבסטו אלץ אינעם גרוב פון חובות; איך האב פאר דיר אן ענטפער, איך האב נישט געוואלט רעדן צו דיר פון דעם אין פארנט פון דיין ווייב, וואס דארף זי הערן ווי איך געב דיר מוסר, איך האב אבער פאר דיר אן ענטפער.


אויב דו נעמסט זיך פאר נישט צו טשעפען דיין ווייב - זאג איך דיר צו אז דו וועסט ארויסגיין פון אלע דיינע חובות, דו וועסט האבן פרנסה בשפע, דו וועסט האבן אן אייגענע הויז וכו' וכו'.


א ווייב טאר מען נישט טשעפען, און אז מען האט זוכה געווען צו א ווייב מיט ספיקות - מאכט מען נישט שפאס פון איר, מען טאר נישט טשעפען, און אז מען האט זוכה געווען צו א ווייב וואס וויינט, שרייט און בייסט - טאר מען נישט טשעפען און זאגן: "גיי וויין!" "יעצט גייסטו וויינען אזוי ווי דיין מאמע?" וכו' וכו'.


איך דארף מקצר זיין, איך גיי זאגן יום כיפור קטן. איך מאך מיט דיר א געשעפט, אז דו וועסט מער נישט אוועקמאכן, אראפקלאפן דיין ווייב - קומט שפע מיט עשירות.


א פרייליכן פסח.


 

#558 - שווייג אפ אויף אלע וואס שפעטן און שרייען אויף דיר
כיבוד אב ואם, שלום בית, בזיונות, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת צו, ו' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעכטן ביים פסח'דיג מאכן מיינע ספרים טרעף איך א בריוו וואס מוהרא"ש האט מיר געשריבן ווינטער אין יאר תשס"ט (אשר בנחל חלק קעח, מכתב מ"ז אלף, רנו) ווען מען האט געווארפן פאשקעווילן אויף מיר אין וויליאמסבורג. מוהרא"ש ברענגט אינעם בריוו די ווערטער פון ספר נתיב מצוותיך וואס דער הייליגער קאמארנער זכותו יגן עלינו זאגט (נתיב מצוותיך שביל התורה שביל ב', אות ב'): "ווען איך וואלט ווען געווען אין די צייטן פון רבי יונתן אייבשיץ וואלט איך אים געזאגט, ברודער ברודער, שווייג אפ אויף אלע וואס שפעטן און שרייען אויף דיר"; מוהרא"ש פירט אויס: "איך בעט דיר אויך, שווייג אפ, מאך זיך נישט וויסנדיג, גיי ווייטער אן מיט דיין הייליגע ארבעט".


דאס זעלבע בעט איך דיר, שווייג אפ, ענטפער נישט ווען מען שרייט וכו', סיי דיינע עלטערן און סיי דיין ווייב; שווייג. דער רבי זאגט: "עִקַּר הַתְּשׁוּבָה", די עיקר תשובה איז, "יִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ", מען באקומט בזיונות, "יִדֹּם וְיִשְׁתֹּק", און מען ענטפערט נישט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו).


פסח נוצט מען נישט קיין בשמים נעגלעך מען ניצט הדסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#557 - אכטונג געבן עס זאל זיין נאר שלום אין שטוב
קדושה, שלום בית, פירושים, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


געב אכטונג אויף דיין שלום בית. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט בשם רבי נתן: "ווען מען האט שלום בית - איז דאס א תיקון הברית, און פארקערט חס ושלום, אז עס איז נישטא קיין שלום בית - איז דאס פגם הברית"; זאלסטו אכטונג געבן עס זאל זיין נאר שלום אין שטוב, בעט איבער דיין ווייב, וועסטו געראטעוועט ווערן פון שלעכטס.


מוהרא"ש זאגט, מען זעט ביי די סדר פון די קערה אז מען לייגט די "חסה" אנטקעגן די מידה פון "יסוד", וואס קומט דאס אונז ווייזן? אז ווען א מענטש איז זוכה אפצוהיטן מידת ה'יסוד' - איז דער אייבערשטער 'חס' אויף אים, מען היט אים אפ פון אלעם שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#556 - פרעגן יעדע זאך פון א דיין
תפילה והתבודדות, שלום בית, שאלות, הלכה, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת צו, ד' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


יעדע שאלה וואס דו האסט - זאלסטו פרעגן, שעם זיך נישט צו פרעגן. זיי נישט מזלזל אין הלכות טהרה וכו', פסק'ן זיך נישט אליינס, זיי נישט מדמה מילתא למילתא; אז מען האט דיר איינמאל גע'פסק'נט כשר - קענסטו נישט אליינס פסק'נען, פרעג יעדע שאלה דעם דיין.


אויך זאלסטו פרעגן דעם דיין ווי אזוי צו כשר'ן דיין קאך, זאלסט חס ושלום נישט נכשל ווערן מיט איסור חמץ.


ווען מען רוימט אויס די חמץ זאלסטו נישט פארגעסן פון די חמץ אין מח, בעט דעם אייבערשטן זאלסט זוכה זיין צו האבן א ריינעם מח מחשבה, נישט האבן קיין שום קשיות אויפן אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#555 - לאז שוין אפ די מחלוקת, קנאה און שנאה, הויב אן דאנקען דעם אייבערשטן
שמחה, תודה והודאה, שלום בית, מחלוקת, שבת קודש, קנאה, שלום, ביקור חולים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויקרא, ב' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ווי אזוי מען איז מקבל שבת - אזוי וועט מען מקבל זיין די נשמה ווען מען וועט נפטר ווערן; אז מען איז מקבל שבת מיט שמחה, מיט ליבשאפט - וועט מען אויפנעמען די נשמה אויך מיט שמחה און ליבשאפט, סיי דער מאן און סיי די ווייב. און חס ושלום אז מען איז בעצבות און מרה שחורה - איז וויי און ביטער בזה ובבא. אזוי זאגט דער הייליגער זוהר (תיקוני זוהר, דף כג): "מָאן דִּמְקַבְּלִין אוּשְׁפִּיזִין", ווער עס נעמט אויף די געסט, "דְּאִינוּן נִשְׁמָתִין יְתֵרִין", דאס מיינט מען די נשמה יתירה, "דְּאִינוּן מַרְכִּיבִין עֲלַיְיהוּ בְּעֶרֶב שַׁבָּת", וואס קומט צום מענטש יעדן ערב שבת - "בְּאַנְפִּין צְהוּבִין", מיט א ליכטיגע פנים, "בְּחֶדְוָה", מיט פרייד, "בְּעִנּוּגָא", מיט א פארגעניגן - "בְּהַאי עָלְמָא", אויף די וועלט. "כַּד נִשְׁמָתָא וְרוּחָא וְנַפְשָׁא נָפִיק מִן גּוּפֵיהּ מֵהַאי עָלְמָא", ווען עס וועט קומען די צייט וואס זיין נשמה וועט ארויפגיין פון די וועלט - "הָכִי מְקַבְּלִין לוֹן בְּעָלְמָא דְאָתֵי", אזוי וועט מען איר מקבל זיין אויף יענע וועלט, "וְאִתְּמַר בְּהוֹן", אויף דעם שטייט אין פסוק (תהלים פד, ד) "גַּם צִפּוֹר מָצְאָה בַיִת וכו'".


על כן זאלסטו זיך אנגרייטן גענוג פרי, גיי אין מקוה אין צייט, זיי גרייט אין שטוב ווען דיין ווייב צינדט אן די שבת ליכט. העלף ארויס אז עס זאל זיין רואיג אין שטוב, און עס זאל חס ושלום נישט זיין קיין כעס און קיין מחלוקות.


נעכטן נאכט נאכן שיעור בין איך געווען מבקר חולה זיין א אינגערמאן. ווען איך בין געזיצן דארט האב איך געטראכט נאר פון דיר, דו ביסט אזא רחמנות, דו הערסט נישט אויף קרעכצן, דו פירסט חשבונות מיט דעם און מיט יענעם; וואלסטו געזען וואס פאסירט מיט א מענטש, וואלסטו געזען וואס איך האב נעכטן געזען... א אינגערמאן געזונט און שטארק, יונגער פון דיר, וואס פירט א ביזנעס, ער איז מצליח מער פון דיר און פון איין טאג אויפ'ן צווייטן קען ער זיך נישט רירן, ער ליגט איינגעפאלן, א פחד דאס צו זען, די דאקטורים שרעקן אים אן מיט דאס ערגסטע, איך האב נאר געוואלט זיך אויפשטעלן און דיר אנרופן זאלסט אריבערקומען זען וואס גייט פאר. איך זאג דיר נאכאמאל: "איך האב אזוי רחמנות אויף דיר, דו כאפסט נישט וואס דאס לעבן איז; לאז שוין אפ די מחלוקות, לאז שוין אפ די קנאה שנאה, הויב אן דאנקען דעם אייבערשטן אז דו ביסט געזונט און נעם אויף דעם גאסט - דעם שבת קודש - מיט שמחה".


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


א פרייליכן שבת.


 

#554 - וואו איז דיין אידיש הארץ, פארוואס טשעפעסטו דיין ווייב?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שלום בית, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויקרא, כ"ט אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שעם זיך, וואו איז דיין אידיש הארץ? וואו איז דיין שכל?! אז דיין ווייב וויינט, זאגסטו איר: "ביסט פונקט ווי דיין מאמע?!" אז דיין ווייב איז נישט קלאר וואס צו טון, זי איז פול מיט ספיקות - שטעכסטו איר מיט שפאס?! זאסט איר: "יעצט פירסטו זיך ווי דיין מאמע!" "יעצט גייסטו וויינען א גאנצע נאכט אזוי ווי דיין מאמע?" אזוי רעדט א איד?!


איך בין אזוי פארשעמט אז דו פירסט זיך אזוי אויף, בעט שוין איבער דיין ווייב און גיי אין פעלד שרייען: "רבונו של עולם, וואס טו איך מיט מיינע שלעכטע בלוט? וואס טו איך מיט מיינע פארדארבענע מידות? וואס וועט דא זיין? וואו איז מיין שכל? איך פליק און שטעך אן קיין רחמנות"


גיי שריי אויס דיינע הייסע שלעכטע בלוט.


 

#553 - דאווען מיט מנין און טשעפע נישט דיין ווייב, וועסטו האבן שפע
שלום בית, תשובה, פרנסה, דאווענען, פסח, מנין, יום כיפור קטן, ערב ראש חודש

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויקרא, כ"ט אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט ערב ראש חודש ניסן איז א צייט פון תשובה. מיר זאגן אלע חדשים יום כיפור קטן, אבער היינט ערב ראש חודש ניסן, און ערב ראש חודש אלול - זאגן אלע יום כיפור קטן, בעט איך דיר זייער זאלסט זיך בארעכענען און תשובה טון, סיי אויף בין אדם למקום און סיי אויף בין אדם לחבירו. נעם זיך פאר צו דאווענען מיט מנין און נישט טשעפען דיין ווייב; ביי די צוויי זאכן דארפסטו א גרויסער תיקון, דו דאווענסט טאג איין טאג אויס ביחידות, און דו פליקסט און שטעכסט דיין ווייב; די צוויי זאכן נעמט אוועק די שפע.


איך שרייב דיר דאס, עס איז מיר נישט גרינג. איך האף דו וועסט אננעמען מיינע ווערטער און אנהויבן דאווענען מיט מנין אלע דריי תפילות און נישט נעמען דעם טעלעפאן ביים דאווענען, און זיך פארמאכן דאס מויל אין שטוב, נישט ענטפערן; וועסטו האבן גרויס שפע, דו וועסט נישט זיין קיין נצרך לבריות.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#552 - העלפן דעם מאן זאל מצליח זיין אין לערנען, איז א גרויסע מצוה
כולל, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, סדר היום

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ב אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


העלפט אייער מאן אויפשטיין פרי, וועקט אים אויף; אזוי וועט ער קענען זיין אין כולל. ווען דער מאן בעט די ווייב הילף אויפצושטיין אין צייט - איז דאס נישט קיין שלעכטע זאך, דאס איז א גרויסע טובה פאר ביידע.


מיטן העלפן דעם מאן אין עבודת השם - ווערט מען נישט א משגיח אדער א פאליס לעדי - ווי איר רופט עס, העלפן דעם מאן זאל מצליח זיין אין לערנען - דאס איז א גרויסע מצוה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות יז.) אין די שכר וואס די פרויען העלפן דעם מאן גיין לערנען און ווארטן אפ דעם מאן ווען ער קומט אהיים פון לערנען - דאס איז די שכר, די גן עדן פאר זיי; שרייען אויפ'ן מאן, אראפקוקן דעם מאן ווען ער איז נאכנישט אויסגעארבעט - דאס איז נישט גוט.


וועקט אויף אייער מאן אינדערפרי, העלפט אים קומען אין כולל אין צייט, דאס וועט אים פרייליך מאכן. ווייל ווען מען שטייט אויף פרי, מען דאווענט פרי, מען איז צייטליך אין כולל - איז מען אין א גוטע גוסטע, און פארקערט, ווען מען שטייט אויף שפעט, מען קומט שפעט - איז מען צעבראכן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#551 - ענדערש גיי שלאפן פרי און שטיי אויף פארטאגס לערנען
שלאפן, שלום בית, סיפורי צדיקים, סדר היום

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויקהל-פקודי, כ' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער זון הרב ... שליט"א


ענדערש גיי שלאפן פרי און שטיי אויף פארטאגס לערנען און דינען דעם אייבערשטן, ווי איידער בלייבן אויף שפעט ביינאכט. גלייך נאך מעריב גיי אהיים און גיי שלאפן, אלע דיינע שיעורים זאלסטו לערנען פארטאגס און במשך דעם טאג.


אויך זאלסטו מאכן צייט צו שמועסן און פארברענגען מיט דיין ווייב. האסט א מתנה פון הימל, אן אשת חיל; זאלסטו שמועסן און פארברענגען מיט איר.


נאכאמאל, ביינאכט זאלסטו גארנישט טון. מוהרא"ש דערציילט איינע פון די שיינע זאכן וואס ער האט געזען ביי הרב החסיד רבי לוי יצחק בענדער זכר צדיק לברכה; נאך מעריב האט מוהרא"ש אים באגלייט ביזן שטוב, ער האט געוואלט הערן שיחות, און ווען ער איז אנגעקומען צו זיין שטוב האט רבי לוי יצחק געשמייכלט און אים געזאגט: "א גוטע נאכט". מוהרא"ש זאגט, דאס אליינס איז ביי אים געווען א לימוד, והבן למעשה.


 

#550 - מיר וועלן אם ירצה ה' עפענען א חדר היכל הקודש אין בני ברק
שלום בית, מוסדות, חדר

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויקהל-פקודי, כ' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דיין ווייב זאגט דיר זי איז מסכים וכו'; אויב אזוי, אז דיין ווייב איז מיט דיר בלב שלם - וועלן מיר עפענען אם ירצה ה' אלול אונזער חדר היכל הקודש אין בני ברק, און איך שטעל דיך אלס שליח פאר די הייליגע ארבעט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#549 - אפהאלטן פון שלאגן די קינדער מיט כעס
חינוך הילדים, שלום בית, כעס

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויקהל-פקודי, כ' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויף אייער פראגע אויב איר מעגט אפהאלטן אייער מאן פון שלאגן וכו'; אודאי זאלט איר פרובירן צו באשיצן די קינדער, ווייל ווען מען גייט אריין אין כעס, מען פארלירט די שכל - קען דאס זיין זייער שעדליך, און אז אייער מאן גייט אריין אין א כעס, עד כדי כך צו שלאגן מיט שטעקנס די קינדער - זאלט איר זיי באשיצן.


איך וועל אים מחזק זיין ער זאל דאס מער נישט טון.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#548 - עס איז נישט חסרון אמונה צו וויינען ווען עפעס טוט וויי
תודה והודאה, אמונה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, קשיות, וויינען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויקהל-פקודי, כ' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישט חסרון אמונה צו וויינען ווען עפעס טוט וויי. עס איז נארמאל און געזונט צו וויינען ווען מען האט ווייטאג, דאס מיינט נישט חסרון אמונה; חסרון אמונה איז ווען מען ווערט ברוגז חס ושלום אויפ'ן אייבערשטער, מען האט קשיות אויף די אמונה; וויינען איז נישט חסרון אמונה, עס מעג וויי טון.


שטארקט זיך, דאנקט דעם אייבערשטן אויף די מתנה אז איר האט א מאן א תלמיד חכם אן ערליכער איד, טאנצט פאר שמחה אז איר האט זוכה געווען צו דעם, און אפילו עס קומט אייך צו וויינען אז מען האט זיך נארוואס געענדיגט רייניגן און שוין נאכאמאל וכו' - זאלט איר וויינען שטילערהייט, און ווען אייער מאן קומט אהיים - זאלסטו זיך אפוואשן די טרערן און מאכן א שמייכל.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#547 - מען מעג זאגן ליגנט כדי עס זאל זיין שלום
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, שווער און שוויגער, שלום, שייטל, טיכל

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקהל-פקודי, י"ט אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאג דיין ווייב זאל גיין צו דיינע עלטערן אזוי ווי זי גייט אין שטוב. אפילו די וואס גייען מיט א שייטל - גייען אין שטוב מיט א טיכל; זאל זי אזוי גיין, אזוי וועלן זיי איר אויפנעמען שיין.


עס איז וויכטיג זאלסט וויסן וואס דער רבי זאגט (ספר המידות אות אמת, סימן ב): "מֻתָּר לְשַׁנּוֹת בִּדְבַר הַשָּׁלוֹם", מען מעג זאגן ליגנט כדי עס זאל זיין שלום; זאג פאר דיינע עלטערן ווי שטארק דיין ווייב האט זיי ליב, און פאר דיין ווייב זאלסטו זאגן אז דיין מאמע האט איר ליב און זי בענקט זיך צו איר, אזוי וועט ווערן שלום.


גיי התבודדות, בעט דעם אייבערשטן עס זאל זיין שלום צווישן דיר און דיינע עלטערן; מיט תפילה וועסטו פועל'ן ניסים גלויים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#546 - געב גוטע ווערטער
קאמפלימענטס, אמונה, שלום בית, משניות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקהל-פקודי, י"ט אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז מיר שווער צו שרייבן פון דברים שבינה לבינו, אז מיר וועלן זיך טרעפן וועל איך רעדן מיט דיר פנים בפנים.


דו געב גוטע ווערטער, און דיין קאפ, דיין מח מחשבה - זאל טראכטן פון באשעפער, און ווען דו האסט איבריגע צייט זאלסטו גורס זיין נאך א פרק משניות און נאך א פרק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#545 - נישט נאכזאגן ווערטער וואס איך זאג פאר יחידים צו טון
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, רעדן, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת כי תשא, ט"ז אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ירושלים


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישט קיין פראבלעם צו שמועסן די זאכן צווישן פרויען וכו'.


איך בעט אייך, מען זאל נישט נאכזאגן ווערטער וואס איך זאג פאר יחידים צו טון, זאל מען נישט זאגן אז דאס דארפן אלע טון; אז די פרוי וויל דאס טון קען זי דאס טון, און אז דער מאן וויל זאל זי דאס טון, אבער אויב די האר שטערט נישט פאר די מאן און ווייב דארף מען דאס נישט טון.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#544 - א תפילה פאר שלום בית
תפילות אויף אידיש, שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, ט' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דא האט איר א תפילה פאר שלום בית, זאגט די תפילה יעדן טאג:


"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זִיךְ נִישְׁט קְרִיגְן מִיט מַיין מַאן, אִיךְ זָאל רֶעדְן שֵׁיין צוּ מַיין מַאן אוּן חַס וְשָׁלוֹם אִים אַוֶועק מַאכְן אוּן צֶעבְּרֶעכְן, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל נִישְׁט נֶערְוֶועז וֶוערְן פוּן אִים, אִיךְ זָאל שְׁטֶענְדִיג שְׁמֵייכְלֶען צוּ אִים אוּן זֶען דָאס גוּטְס אִין אִים.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער טַאטֶע זִיסֶער, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין פְרֵיילִיךְ, וַוייל נָאר אַזוֹי אִיז מֶעגְלִיךְ צוּ הָאבְּן שָׁלוֹם בַּיִת. נָאר מִיט שִׂמְחָה קֶען מֶען לֶעבְּן בְּשָׁלוֹם, וַוייל וֶוען מֶען אִיז פְרֵיילִיךְ שְׁטֶערְט נִישְׁט אוּן עֶס בַּאדֶערְט גָארְנִישְׁט, אוּן אוֹיבּ מֶען אִיז בְּעַצְבוּת - וֶוערְט פוּן יֶעדֶע רִיר אַ קְרִיגֶערַיי; בֶּעט אִיךְ דִיר זֵייעֶר טַאטֶע זִיסֶער, דֶערְבַּארֶעם זִיךְ אוֹיף מִיר, נֶעם אַוֶועק פוּן מִיר דִי בִּיטֶערְקֵייט אוּן פוֹילְקֵייט, אִיךְ זָאל נָאר זַיין פְרֵיילִיךְ אוּן אִיךְ זָאל שְׁטֶענְדִיג פְרֵיילִיךְ מַאכְן אַנְדֶערֶע, אוּן בִּזְכוּת שִׂמְחָה זָאל אִיךְ זוֹכֶה זַיין נִכְלָל וֶוערְן אִינְגַאנְצְן אִין דִיר, אִיךְ זָאל מֶער נִישְׁט זֶען פַאר מַיינֶע אוֹיגְן נָאר דִיךְ בַּאשֶׁעפֶער, אִיךְ זָאל זֶען אוּן שְׁפִּירְן וִוי דוּ בִּיסְט אַלֶעס אוּן עֶס אִיז מֶער גָארְנִישְׁט דָא אוֹיף דִי וֶועלְט נָאר דוּ אַלֵיינְס, אוּן זוֹכֶה זַיין צוּ תְּשׁוּבָה שְׁלֵימָה, מֵעַתָּה וְעַד עוֹלָם אָמֵן סֶלָה".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#543 - פרוביר אויס א וואך צייט אן דעם טעלעפאן אין שטוב, און זע דער חילוק
קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, שלום בית, עבודת השם, קאמפיוטער, טעלעפאן, לימוד התורה, יראת שמים, פורים, שושן פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


פרוביר דו אליינס אויס א וואך צייט נישט אריין צו ברענגען דיין טעלעפאן אין שטוב און זאג מיר ווי אזוי דיין שלום בית וועט זיין? זאג מיר דו נאך א וואך צייט נישט האבן אין שטוב דעם סמארטפאון, טעבלעט וכדומה - ווי אזוי דיין קשר מיט די קינדער וועט ווערן? דיין יראת שמים?


איך בין שוין הייזעריג פון דיר זאגן נאכאמאל און נאכאמאל; איך האב אזוי רחמנות אויף דיר, אויף דיין ווייב און קינדער. זיי ווארטן אויף דיר, זיי ווילן הערן עפעס פון דיר, דו ביסט אבער נישט ביי זיך, דו ביסט איינגעטינקען אינעם טעלעפאן, מיט סטעטוס, מיט געימס וכו'.


מיין ליבער ברודער, שוין צייט זיך אויפצואוועקן, הויב אן לעבן, הויב אן לעבן עכט. מאך זיך שיעורים אין חומש, משניות, גמרא ועוד און גיי דאווענען אלע דריי תפילות מיט מנין, ובעיקר זאג אפאר ווערטער צום אייבערשטן.


רעד צום אייבערשטן אין אידיש, בעט אים: "רבונו של עולם, ווען וועל איך שוין אנהויבן לערנען און דאווענען? ווען וועל איך שוין זיין צוגעקלעבט צו דיר און נישט צום טעלעפאן? רבונו של עולם, עס קומען יעצט אזעלכע שיינע הייליגע טעג און איך ליג אין אזעלכע נארישקייטן, איך ליג אין דמיון, איך היט נישט מיינע אויגן, איך היט נישט מיין מח, העלף מיר שוין".


פורים נאכמיטאג זעקס אזייגער וועט זיין א סעודה אין ישיבה. מען וועט טאנצן, דאנקען דעם אייבערשטן אז מיר זענען מקורב צום הייליגן רבי'ן וואס לערנט אונז א גאנץ יאר די הייליגע אמונה, מיר זאלן נאר גיין צום אייבערשטן און נאר צו אים זיך צו ווענדן.


אויך שושן פורים וועט זיין א סעודה אין ישיבה אום זעקס אזייגער נאכמיטאג. דער רבי האט אמאל געזאגט פאר רבי נתן: "שושן פורים איז אויך פורים".


הלואי זאלסטו ליינען דעם בריוו, דאס ארייננעמען אין דיר און מקיים זיין וואס דא שטייט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#542 - בעט איבער דיין ווייב, אז די קינדער זאלן נישט זיין פארוואגלט
קינדער, שלום בית, גט

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, ט' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער תלמיד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בין אזוי בצער פון וואס דו גייסט אריבער, איך בין ממש אויסער זיך אז דא גייט זיין א גט.


בעט איבער דיין ווייב, שרייב איר א שיינעם בריוו; בעט איר, אפשר דאך קען מען בלייבן אינאיינעם למען יונקי שדים שלא חטאו, די קינדער זאלן נישט זיין פארוואגלט.


ביז דערווייל מאך זיך נישט וויסנדיג פונעם הזמנה לדין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#541 - יעצט איז די צייט זיך צו באנייען
בחור, שלום בית, התחזקות, צדקה, מוסדות, שטעטל, התחדשות, בית המדרש, חסד, סיפורי צדיקים, ישיבה, יאוש, פורים, שבת זכור

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, ט' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מיר שטייען יעצט אין זייער הייליגע טעג, עס קומט יעצט די הייליגע פורים טעג, עס אז א צייט וואס מען קען זיך באנייען; "קִיְּמוּ וְקִבְּלוּ הַיְּהוּדִים" (אסתר ט, כז), זאגן די הייליגע חכמים (שבת פח.): "הַדוּר קִבְּלוּהָ בִּימֵי אֲחַשְׁוֵרוֹשׁ", מען איז יעצט מקבל נאכאמאל די תורה; פארקערט וואס המן האט גע'טענה'עט (אסתר ג, ח): "יֶשְׁנוֹ עַם אֶחָד", זאגן חכמינו זכרונם לברכה (מגילה יג:) ווען המן האט פארגעשלאגן פאר אחשורוש צו הרג'ענען די אידן האט אחשורוש מורא געהאט, "אמר ליה מסתפינא מאלקיו", ער האט געזאגט איך האב מורא פונעם אייבערשטן, "דלא ליעביד לי כדעבד בקמאי", ער זאל נישט טון מיט מיר אזוי ווי ער האט געטון מיט אלע אנדערע וואס האבן געטשעפעט מיט די אידן, "אמר ליה ישנו מן המצות", האט המן געזאגט, דארפסט נישט מורא האבן, די אידן זענען אלט פון טון מצוות; דאס זאגט המן, דאס זאגט עמלק; אבער דער הייליגער רבי שרייט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עח): "גִיוַואלְד, זַייט אַייךְ נִישְׁט מְיַיאֵשׁ! קַיין יֵאוּשׁ אִיז גָארְנִישְׁט פַארְהַאנֶען!" הויב אן פונדאסניי.


קריג זיך נישט אין שטוב מיט דיין ווייב, זיי מותר, געב נאך; ביסט א ברסלב'ער חסיד - דארפסטו טון וואס דער רבי האט געזאגט. ווען בחורים פלעגן קומען צום רבי'ן פלעגט דער רבי אוועק שיקן, דער רבי פלעגט זאגן: "קום צוריק מיט א טלית". ווייל זוכה זיין צו טהרת המח והמחשבה איז נאר אז מען איז אן אדם השלם, מען איז חתונה געהאט. אויך האט דער רבי פארטריבן די וואס האבן נישט געהאט קיין שלום בית, ווייל ביים רבי'ן איז געווען זייער וויכטיג טהרת המח והמחשבה.


על כן בעט איך דיר זייער, לאז אפ די אלע מצוה'לעך וואס דו טוסט; לויף נישט אוועק פון שטוב מיטן אויסרייד אז דו גייסט טון חסד מיט דעם און מיט יענעם, בלייב אין שטוב, העלף דיין ווייב מיט די קינדער.


דעם שבת זאלסטו גיין אין שול, עס איז א חיוב צו הערן די קריאה פון שבת זכור, פון מחיאת עמלק. איך האב געזאגט אין שטעטל, אלע וואס דאווענען אין די שולן וואס מאכט זיך מזמן לזמן אז עס איז נישטא קיין מנין - דארפן די וואך מער אכטונג געבן עס זאל זיין מנין, און אז עס איז נישטא קיין מנין - דארף מען גיין צו א שול מיט מנין הערן די קריאה, עס איז א מצות עשה, און עס איז כדאי צו ברענגען די קינדער אפילו מען דארף גיין א ווייטע וועג.


איך וויל דיר בעטן, היות די בחורים אין ישיבה העלפן מיר זייער, זיי גייען פורים צאמנעמען געלט פון די וואס האבן א געפיל צו די ישיבה; אויב דו ווייסט פון חברים, משפחה און באקאנטע וואס נעמען אויף געלט גייערס און האבן א געפיל - זאלסטו זיך פארבינדן מיט שמעון פיש נרו יאיר, וועסטו מיר זייער העלפן.


עס קומט יעצט פסח מיר דארפן באצאלן די איינגעשטעלטע אויך דארף איך באצאלן חובות וואס איך האב געבארגט פאר די מוסד. בעט איך דיר, אויב דו קענסט העלפן מיט ברענגען אדרעסן - איז דאס זייער חשוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#540 - נישט מעגליך אויסצוהאלטן די שוועריקייטן אן די חיזוק פון רבי'ן
שלום בית, התחזקות, סיפורי צדיקים, ספרי ברסלב, גמרא, אשר בנחל

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תרומה, ב' דראש חודש אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


א שאד אז דו לערנסט נישט דעם הייליגן רבינ'ס ספרים, ווייל עס איז נישט מעגליך צו קענען אויסהאלטן די שוועריקייטן בזה העולם נאר אז מען האט די חיזוק פון רבי'ן, ווייל יעדער איינער גייט אריבער ביטערע שווערע נסיונות, און מען דארף אסאך חיזוק.


מאך זיך א שיעור אין רבינ'ס ספרים, בפרט אין די בריוו פון ספר הקדוש אשר בנחל - וועסטו נישט פאלן. אויך וועט דיך דאס דערמאנען פון תכלית, פון אריינכאפן יעדן טאג אביסל תורה און גיין דאווענען דריי מאל א טאג די דריי תפילות.


אמאל איז דאקטער לאנדא פון אומאן אריין צו רבי נתן אין שטוב און געהערט ווי רבי נתן רעדט פון תכלית, ער הערט זיך צו וואס רבי נתן רעדט, "אָדָם לְעָמָל יוּלָד" (איוב ה, ז), מענטשן מוטשען זיך פאר גארנישט, נאר תורה ותפילה איז תכלית, נאר דאס איז ווערד, נאר דאס בלייבט איבער פונעם מענטש. דער דר. לאנדא טראכט צו זיך: 'וואס ווייסט דען רבי נתן וואס מיינט גוט אז ער רעדט פון גוטס? ווייסט ער דען ווי גליקליך איך בין, אז היינט האב איך פארדינט אסאך געלט און געקויפט א טייערע צירונג פאר מיין ווייב, וואס האט דען רבי נתן אפילו אן אנונג וואס גוטס מיינט?' און רבי נתן זאגט ווייטער: "א מענטש קען פארדינען געלט און אפילו קויפן א טייערע צירונג פאר זיין ווייב, און ער קומט אהיים און געבט איר די מתנה, און זי איז נישט צופרידן, עס ווערט א גאנצע מחלוקה פון דעם, ער אנטלויפט פון שטוב און זוכט נאר ווי אזוי זיך צו הרג'ענען"; ווען דער דר. לאנדא האט דאס געהערט האט ער געטראכט: 'א בטלן דער רבי נתן, וואס רעדט ער? וואס ווייסט ער פון זיין לעבן צו זאגן...?'


דער דאקטאר לאנדא איז אהיים, ער האט געגעבן פאר זיין ווייב די מתנה וואס ער האט איר געקויפט און זי האט דאס נישט ליב געהאט. עס האט זיך אנגעהויבן א קריגעריי צווישן זיי, ביז ער איז ארויסגעלאפן פון שטוב. עס איז אים געווארן אזוי ביטער אז ער האט אנגעהויבן טראכטן פון זיך הרג'ענען. ער איז געלויפן צו רבי נתן און געזאגט: "איי ווי גוט האט איר צוגעטראפן; פינקט די ווערטער פון דעם שמועס האט ביי מיר פאסירט", און רבי נתן האט אים ווייטער מחזק געווען, ביז ער האט אים ארויסגעטריבן די שלעכטע מחשבות פון זיך הרג'ענען, והבן למעשה.


נעם א גמרא און לערן דעם בלאט גמרא, דאס איז תכלית; אנדערע זאכן איז קיין תכלית.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#539 - ווי לאנג ס'איז נישט קעגן די הלכה, טוט מען אלעס פאר שלום בית
שלום בית, סיפורי צדיקים, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תרומה, א' דראש חודש אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער אז מען ליינט די בריוו וואס איך שיק אייך פאר שלש סעודות, און אז דאס איז אייך מחי' און מחזק. גלייב מיר, איך האב קוים צייט צו אטעמען, איך קום נישט אן צו מיין ארבעט. אבער פון ווען איך בין געווען דעם ווינטער אין ארץ ישראל און געזען די דורשטיגקייט און הונגעריקייט פון אנשי שלומינו צו די חיזוק, שכל און הדרכה פון מוהרא"ש, וואס געבט אונז איבער פון הייליגן רבי'ן - פרוביר איך מיט אלע כוחות צו שרייבן פאר אייך א בריוו.


בנוגע וכו'; איך ווייס נישט ווי שטארק דיין ווייב תחי' שטעלט זיך אויף דעם וכו', איך קען דיר נאר דערציילן וואס אונזער רבי מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט דערציילט, עס איז געווען א צדיק נסתר, א באהאלטענער צדיק, וואס ביי זיין חתונה האט ער זיך ארויפגעדריידט זיינע פיאות צוליב שלום בית, ווייל זיין כלה האט נישט געהאט אן השגה און דאס גרויסקייט פון גיין געקרייזלטע פיאות, זי האט דאס אנגעקוקט ווי א חניאקישע זאך; האט דער צדיק ברוב ענותנותו ארויפגעדריידט די פיאות. אויך האט דער צדיק שוין געהאט א בארד ביי די חתונה און די כלה האט געבעטן ער זאל דאס אריינדרייען, האט דער צדיק נסתר דאס געטון.


שלום בית איז זייער א הייליגע זאך און זייער א וויכטיגע זאך פאר עבודות השם, און עס איז כדאי אלעס צו טון - פרייליך צו מאכן אין שטוב. (פארשטייט זיך, ווען עס קומט צו זאכן קעגן די הלכה - דעמאלט איז נישטא וואס צו רעדן, דעמאלט איז [משלי כא, ל]: "אֵין חָכְמָה וְאֵין תְּבוּנָה וְאֵין עֵצָה לְנֶגֶד ה'", און [סנהדרין פב.]: "אין חולקין כבוד אפילו לרב").


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#538 - ארויסקלאפן פון קאפ די זאך פון זיך גט'ן
שלום בית, גט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תרומה, א' דראש חודש אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


נאכן רעדן מיט אייך און נאכן זיך אריינטון אין די גאנצע פרשה, וויל איך אייך זייער בעטן איר זאלט ארויסקלאפן פון אייער קאפ דער זאך פון 'זיך גט'ן'; עס איז א גרויסע אחריות צו גיין צעברעכן א שטוב מיט אזויפיל קינדער.


איך האב זיך אביסל אריינגעטון צו מברר זיין וואס איז די מעשה מיט אייער מאן נרו יאיר; איך פארשטיי אז מען דארף פארקוקן אויף די זאכן וכו', אבי עס זאל בלייבן די שטוב.


איר זענט מקורב געווארן צו היכל הקודש; ביי מוהרא"ש איז געווען צעברעכן א שטוב דאס ארגסטע זאך, מוהרא"ש פלעגט זיצן צען שעה מיט מאן און ווייב - אבי עס זאל זיין שלום בית, אבי נישט צו מאכן קיין גט.


איך האף איר וועט אננעמען די בריוו און פאלגן וואס שטייט דא - וועט איר נישט דערלייגן און איר וועט נאר פארדינען. מאכט שלום מיט אייער מאן און קלאפט ארויס די שלעכטע מחשבה פון 'זיך גט'ן', ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (גיטין צ:): "כָּל הַמְגָרֵשׁ אֶת אִשְׁתּוֹ, אֲפִילוּ מִזְבֵּחַ מוֹרִיד דְּמָעוֹת", ווען מאן און ווייב גט'ן זיך וויינט דער מזבח, פארוואס וויינט דוקא דער מזבח? זאגט מוהרא"ש זכרונו לברכה: "דער מזבח וויינט, ווי צו זאגן: 'מען איז שוין מקריב אויף מיר גענוג קרבנות, פארוואס פעלט אויס מען זאל ברענגען נאך קרבנות', ווייל ווען עלטערן גט'ן זיך ווערן די קינדער קרבנות, די קינדער ווערן גע'שחט'ן השם ישמרינו".


איך האף צו זיין אין ארץ ישראל בקרוב, וועל איך רעדן מיט אייער מאן פנים בפנים.


איך ווארט צו הערן אויב איר האט באקומען דעם בריוו.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#537 - חסד הויבט זיך אן ביי די ווייב און קינדער
שלום בית, חסד, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תרומה, כ"ח שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


געב אכטונג אויף דיין ווייב, העלף איר, האב רחמנות אויף איר. ביסט פארנומען צו טון חסד מיט יעדן איינעם, חסד הויבט זיך אן ביי די ווייב און קינדער; עס טאר נישט גיין אויף איר חשבון.


איך בעט דיר לאז אפ אלעס, גיי אהיים העלף אין שטוב; דאס איז עבודת השם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#536 - מען דארף גיין צו די מאנ'ס עלטערן, אפילו עס איז נישט באקוועם
שמחה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, שווער און שוויגער, אידישע שטוב, עצבות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תרומה, כ"ט שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר דארפט יא גיין צו אייער מאן'ס עלטערן; עס איז נישט גערעכט נישט צו גיין. אז אייך איז נישט באקוועם - איז דאס נישט גערעכט, אייער מאן וויל יא גיין, ער בענקט זיך צו זיינע עלטערן - דארפט איר גיין פון צייט צו צייט.


ווי אזוי וועט איר שפירן ווען אייער זון וועט נישט אריינטרעטן ביי אייך ווען זיין ווייב, אייער שניר - וועט אים נישט לאזן קומען צו אייך מיט אירע קאמפלעקסן?


בנוגע וכו'; מיט שמחה קען מען ציען דעם מאן'ס הארץ און מיט וויינען און זיין טרויעריג - קומט מען אין ערגעץ נישט אן. א מאן האט נישט קיין כח פאר די ווייב'ס מרה שחורה און עצבות, ער אליינס האט שוין גענוג זיינע אייגענע נסיונות, איר דארפט אים נאר פרייליך מאכן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#535 - שלום אין שטוב וועט ברענגען אלע ישועות און אלע רפואות
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, תפלין

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תרומה, כ"ט שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז אייער מאן וויל נישט קויפן די טייערע תפילין פאר ענקער זון - זאלט איר זיך נישט מיט אים צעקריגן. איר קענט רעדן מיט אים שיינערהייט, מיט ליבשאפט און מיט א שמייכל, אבער חס ושלום זיך קריגן.


געבט אכטונג נישט צו מאכן פון עיקר - טפל און פון טפל - עיקר; דער עיקר איז עס זאל זיין שלום אין שטוב צווישן אייך און אייער מאן, דאס וועט ברענגען אלע ישועות און אלע רפואות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.