בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#720 - ווי אזוי מעקט מען אויס עמלק?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שמחה, שלום בית, התחזקות, תשובה, ארץ ישראל, אחדות, פורים, שבת זכור, מגילה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויקרא, שבת זכור, י"ב אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים פון ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך בענק זיך זייער צו ענק, איך וויל זיך שוין טרעפן מיט יעדן איינעם פון ענק, בפרט מיט די תלמידים; סיי די בחורים אין ישיבה, און מיט די תלמידים פון חדר; איך באקום גוטע גריסן אויף די בחורים און אויף די קינדער, איך האלט מיט פון דערווייטנס אלעס, איך האב גרויס נחת.


איך וויל ענק שרייבן אפאר ווערטער וואס מיר האבן גערעדט דעם ליל שישי, מיר האבן גערעדט אז מיר דארפן זיך זייער פרייען אז די וואך זענען מיר זוכה, מיר זענען מקיים די מצוה פון אויסמעקן עמלק. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא תצא, ד): "אָמְרוּ יִשְׂרָאֵל", אידישע קינדער זאגן פארן אייבערשטן, "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אֵין אָנוּ יְכוֹלִין בּוֹ", הייליגער באשעפער דו זאגסט אונז מיר זאלן אויסמעקן עמלק, מיר קענען נישט, "אוֹמֵר לָהֶם הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, תִּהְיוּ אַתֶּם מַזְכִּירִין שְׁמוֹ מִלְּמַטָּה, וַאֲנִי מוֹחֵק שְׁמוֹ מִלְמַעְלָה", זאגט דער אייבערשטער, ענק זאלן ליינען די פרשה פון די מצוה פון אויסמעקן עמלק און איך וועל שוין טון דאס איבריגע, איך וועל אים אויסמעקן.


דאס איז מורא'דיגע חיזוק פאר אונז, ווען מיר זעען ווי שטארק די נסיונות זענען, מען שפירט ווי מען קען נישט באזיגן דעם יצר הרע און מען שרייט: "אֵין אָנוּ יְכוֹלִין בּוֹ", באשעפער איך קען נישט באזיגן דעם יצר הרע, דעם עמלק; דארף מען זיך מחזק זיין, דער אייבערשטער זאגט: "תִּהְיוּ אַתֶּם מַזְכִּירִין שְׁמוֹ מִלְּמַטָּה", דו בעט און בעט, דו שריי און שריי, "וַאֲנִי מוֹחֵק שְׁמוֹ מִלְמַעְלָה", און איך וועל דיר העלפן; דער אייבערשטער וויל נאר מיר זאלן רעדן צו אים, מיר זאלן אים בעטן.


אויך האבן מיר גערעדט אז עס קומט א הייליגע טאג, דער יום טוב פורים, מען זעט עפעס גרויסע זאכן טוט זיך פורים, אפילו מענטשן וואס א גאנץ יאר טאנצן זיי נישט און זענען נישט פרייליך, ווען עס קומט פורים - טאנצן אלע; אלע שמייכלען, אלע זינגען, אלע רעדן פון באשעפער, עס איז זייער א הייליגע טאג, אלעס קען מען פועל'ן מיט טאנצן און מיט שמחה, דער אייבערשטער זאל העלפן יעדער זאל פועל'ן אלעס וואס ער דארף; מיט שמחה, מיט פאטשן און טאנצן - קען מען אלעס פועל'ן.


איך וויל דיר בעטן איין זאך, געב אכטונג אויף דיין שלום בית, רעד מיט דרך ארץ אין שטוב, רעד שיין, ווייך און איידל. אויף שלום בית זאלט איר דאס מערסטע אכטונג געבן, ווייל נאר אזוי קען מען האבן א ריינעם מח, קדושת מרדכי ואסתר. מוהרא"ש האט אונז אויסגעלערנט אז מען קען דינען דעם אייבערשטן אין שטוב, מיט א ווייב, מיט קינדער. מוהרא"ש האט אונז אויסגעלערנט נישט האבן צוטון מיט די ווילדע מעשיות פון איבערלאזן די ווייב אליין אין שטוב, זיין אינדרויסן פון שטוב ביינאכט; דינט דעם אייבערשטן אין שטוב מיט די ווייב און קינדער.


נאך איין זאך, האטס ענק ליב, זוכט ליבשאפט, גייט שרייען צום אייבערשטן: "'כִּי נִמְכַּרְנוּ אֲנִי וְעַמִּי לְהַשְׁמִיד לַהֲרוֹג וּלְאַבֵּד' (אסתר ז, ד), הייליגער באשעפער המן וויל מיך הרג'ענען, הייליגער באשעפער איך בין אזא רחמנות, איך בין פארנומען מיט דעם, מיט יענעם, ווען איך אליין בין נאך אזוי ווייט! הייליגער באשעפער וואס וועט דא זיין מיט מיר? ווען וועל איך שוין זוכה זיין צו געדענקען אז איך בין דא א גאסט און נאך אביסל וועט מען מיך אוועק לייגן אין א ווינקל אין פעלד און עס וועלן וואקסן גראז אויף מיר, איז וואס בין איך פארנומען מיט דעם, מיט יענעם?" אזוי זאלט איר שרייען צום אייבערשטן טאג נאך טאג, און אזוי וועלן מיר זיך נישט דארפן שעמען.


די הייליגע מגילה, די זיסע מגילה, די ווערטער וואס אסתר בעט דעם קעניג - די ווערטער דארפן מיר בעטן דעם אייבערשטן (אסתר ח, ג): "'לְהַעֲבִיר אֶת רָעַת הָמָן הָאֲגָגִי, וְאֵת מַחֲשַׁבְתּוֹ', ווי קען מען אוועק נעמען די שלעכטע מחשבות, העלף מיר באשעפער, ראטעווע מיך פון עבירות".


אז מיר וועלן פאלגן דעם רבי'ן, מיר וועלן יעדן טאג גיין התבודדות, זיך אויסשמועסן מיטן אייבערשטן, אים בעטן ער זאל אונז מקרב זיין צו אים - וועלן מיר זוכה זיין צו קומען צו גאר שיינע זאכן בזה ובבא.


א פרייליכן שבת און א פרייליכן פורים.

#719 - חס ושלום צו גיין צו די קאנצערט בתערובות
צניעות, קדושה, שלום בית, מוזיק

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תשא, י"ט אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מאנסי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע די קאנצערט וואס גייט זיין קומענדיגע וואך וכו'; חס ושלום צו גיין צו די קאנצערט, עס גייט זיין בתערובות מענער און פרויען, ווי מעג מען גיין?! חס ושלום צו גיין צו די קאנצערט. וויפיל צרות קומען אויף די וועלט צוליב דעם וואס מען קומט זיך צוזאם בתערובות, מען זינגט אינאיינעם רחמנא לצלן, די גאנצע גזירה פון די צייטן פון מרדכי און אסתר וואס המן הרשע האט געוואלט אויס'הרג'ענען כלל ישראל - איז געקומען ווייל אידן זענען געגאנגען צו די קאנצערט פון אחשורוש, וואס איז געווען דארט עבירות.


אז דיין ווייב בעט דיר צו גיין - זאלסטו איר זאגן אז דו ווילסט נישט קיין צרות אין לעבן, דו גייסט נישט אויף די פלעצער, און אז זי הערט דיך נישט אויס, זי זאגט זי גייט אליין - זאלסטו איר נישט טשעפען, נאר גיי אין א ליידיגע שול, עפן די ארון הקודש און וויין צום אייבערשטן עס זאל אריינגיין א רוח טהרה אין איר, און ענק זאלן לעבן מיט יראת שמים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#718 - ווי אזוי לערנט מען זיך אויס צו געבן גוטע ווערטער
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, רעדן, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת כי תשא, י"ז אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז ענק לעבן א שיינע לעבן מיט שלום און ליבשאפט, א פארפאלק וואס לעבן מיט שלום און מיט ליבשאפט - רועט דער אייבערשטער צווישן זיי, און אלע ברכות, ישועות און רפואות זענען דא.


אויף די פראגע וואס טוט מען ווען מען קומט פון א שטוב וואס מען האט נישט געגעבן גוטע ווערטער מיט ליבשאפט, ווי אזוי קען מען נאך די חתונה זיך טוישן צו קענען געבן גוטע ווערטער און זיך קענען ארויסברענגען די געפילן צום מאן?


ביים רבי'ן איז געווען א מעשה, א איד איז געקומען צום רבי'ן, ער האט זייער געוואלט זיך אויסרעדן, זיך ארויסברענגען זיינע געפילן, זיין ווייטאג וכו' וכו', אבער ער האט נישט געהאט די שטארקקייט זיך צו קענען אנרופן זיינע זאכן, זיך ארויסגעבן זיינע געפילן. אמאל ערב שבת קודש איז ער געווען ביים רבי'ן, ער האט געטראכט 'יעצט גיי איך רעדן'; דער רבי איז דעמאלט געווען אויפן וועג אהיים פון מרחץ זיך באדן לכבוד שבת, דער רבי האט אים געבעטן ער זאל אים געבן די שיך אנצוטון, און דער רבי זעט און פארשטייט וואס דא גייט פאר, און ער זאגט דעם איד: "געוואוין זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן, וועסטו קענען רעדן מיט מיר".


דאס איז די עצה, צו בעטן יעדן טאג דעם אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך, אזוי ווי מען רעדט צו א גוטער פריינד, בעטן און בעטן ביז מען ארבעט אויס די נאטור.


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן פאר די מתנה וואס איר האט באקומען, א מאן א ירא שמים, אן ערליכער איד; זעט ער זאל בלייבן ערליך, ער זאל בלייבן מיט זיין ריינקייט, מיט זיין תמימות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#717 - דיין ווייב ווארט פאר דיין גוט ווארט
קאמפלימענטס, שלום בית, פרנסה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת כי תשא, י"ז אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך וויל דיר מחזק זיין זאלסט געדענקען צו געבן ליבשאפט אין שטוב, דיין ווייב ווארט פאר דיין גוט ווארט, זי לעבט אויף ווען דו קוקסט אויף איר און דו געבסט איר די געפיל מיט די גוט ווארט וכו'.


איך בין זיכער, אז דו וועסט געדענקען פון איר, דו וועסט איר געבן ליבשאפט – וועט דיר ווערן גרינגער מיט פרנסה. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן סט): "עִקַּר הַמָּמוֹן שֶׁל הָאָדָם בָּא לוֹ עַל יְדֵי בַּת זוּגוֹ", די פרנסה קומט בזכות די ווייב; אז דו וועסט געדענקען איר צו געבן ליבשאפט – וועסטו זען ווי עס וועט דיר גרינגער ווערן.


מיין טייערער ליבער ברודער, הויב אן דיין טאג מיט א קליינע שפאציר אויפן פעלד ארום דיין שטוב, מיט תפילות; הויב אן מיט דאנקען און לויבן, אויך זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן עס זאל זיין שלום אין שטוב, נחת פון די קינדער, און בעיקר אויף שמחה.

#716 - אפשר דאך קען איך מאכן שלום צווישן ענק
שלום בית, גט

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ב אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דיין ווייב שרייבט מיר זי ליידט, זי האלט נישט אויס. איך וויל נישט אויסהערן איין צד, אפשר ווילסטו קומען רעדן צו מיר מיט דיין ווייב? לויט ווי זי שרייבט זעט אויס ווי זי גייט כאפן א נערווען בראך, זי זאגט זי קען מער נישט.


ביטע מיר לאזן וויסן אויב איך קען עפעס העלפן, איך בין נישטא צו מאכן קיין גיטין, איך וויל נאר מאכן שלום; אפשר דאך קען איך מאכן שלום צווישן ענק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#715 - מזלזל זיין אין די הלכות, ענדיגט זיך זייער טראגיש
קינדער, שלום בית, טהרת המשפחה

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מזל טוב פאר די חתונה, דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל זיין א בית נאמן בישראל, ענק זאלן זיך קיינמאל נישט קריגן, עס זאל זיין ליבשאפט און שלום צווישן ענק.


בנוגע וכו'; וויסן זאלט איר, עס איז נישט קיין קינדער שפיל, עס איז א שפיל מיט פייער, אויב חס ושלום מען היט נישט די הלכות פון א אידישע שטוב - כאפט מען שרעקליכע קלעפ. איך זאג אייך עס לוינט נישט, עס לוינט צו היטן הלכות, צו בלייבן געזונט און צו האבן געזונטע קינדער, אויב חס ושלום מען הויבט אן מזלזל זיין אין די הלכות - ענדיגט זיך דאס זייער טראגיש.


בעט איך אייך, האט רחמנות אויף אייך, אויף אייער מאן און אויף אייערע דורות הבאים; די צייט וכו' - איז נישטא קיין מעשיות, נישטא קיין תירוצים 'איך האב פארגעסן', 'איך האב נישט געוואוסט וכו'', היטס די הלכות וועט אייך גוט זיין.


ווייזט דעם בריוו פאר אייער מאן נרו יאיר וועט ער אויך האבן חיזוק צו זיין שטארק מיט די הלכות פון א אידישע שטוב, און ביידע וועלן זיך שטארקן איינער דעם צווייטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#714 - פארוואס גייט מיר אלעס פארקערט?
תפילות אויף אידיש, חברים, שלום בית, רצונות, סבלנות, תשובה, היכל הקודש, סיפורי מעשיות, ביטול

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תצוה, שובבי"ם, ט' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס איז זייער וויכטיג זאלסט זיך האלטן מיט אנשי שלומינו, ווייל מען קען נישט מצליח זיין בלייבן ביים רבי'ן נאר מיט גוטע חברים וואס לעבן מיטן רבי'ן, זוך דיר אויף א גוטע חבר און יעדן טאג זאלסטו רעדן מיט אים אפאר ווערטער פון רבי'ן. ווייל מוהרא"ש זאגט, נאר מיט א גוטע חבר קען מען מצליח זיין ביים רבי'ן, און די אלע וואס האבן געהאט נקודות החבר, זיי האבן זיך מחזק געווען מיט גוטע חברים, יעדן טאג גערעדט פון רבי'ן, פון די זיסע ליכטיגע עצות - די האבן זייער מצליח געווען.


שבת אין ישיבה איז געווען זייער שיין, שבת אינדערפי ביי ספורי מעשיות האבן מיר געלערנט (ספורי מעשיות, מעשה ג) ווי דער חיגר האט געטראפן א דיימאנט, דער רבי זאגט דעם לשון: "דערווייל האט ער א קוק געטון אויף דעם דיימאנט אויף דער אנדערע זייט האט ער געזען וכו'"; האבן מיר זיך זייער מחזק געווען מען זאל וויסן אז עס איז דא א דיימאנט אויך אויף די אנדערע זייט, מיין נישט אז נאר די וועג ווי דו ווילסט גיין - דאס איז די דיימאנט, און אז עס גייט פארקערט, עס גייט אנדערש - איז שוין נישט גוט; אז מען ווייסט, מען זעט אויך ביי די אנדערע זייט א דיימאנט - דעמאלט קומט מען צו די וועג וואס היילט אויס.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן פב): "זֶה שֶׁאָנוּ רוֹאִים שֶׁלִּפְעָמִים הוֹלֵךְ לְהָאָדָם שֶׁלֹּא כְּסֵדֶר", דאס וואס מען זעט אז אלעס גייט פארקערט ווי מען וויל, "שֶׁאוֹמֵר 'אֲנָּא אֶמְלֹךְ'", דאס קומט צוליב דעם וואס מען זאגט איך וויל דוקא עס זאל זיין אזוי און אזוי, "בָּזֶה הוּא מְחַלֵּק וּמַפְרִיד אוֹתָהּ מֵהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", מיט דעם רייסט מען זיך אפ פונעם אייבערשטן, "וּכְשֶׁהוּא מְחַלֵּק אֶת מַלְכוּת לְעַצְמוֹ, אֲזַי הוֹלֵךְ לוֹ שֶׁלֹּא כְּסֵדֶר", און אז מען איז אפגעשיידט פונעם אייבערשטן - גייט אלעס פארקערט, אבער אז מען איז זיך מבטל צום אייבערשטן, מען וויל גארנישט - דעמאלט גייט אלעס כסדר.


מיר האבן זיך מחזק געווען מיט וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (די וואך אין די פרשה, שמות רבה לג, ח): "בְּשָׁעָה שֶׁאָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא לְמשֶׁה עַל עִסְקֵי הַמִּשְׁכָּן", ווען דער אייבערשטער האט געזאגט פאר משה רבינו ער זאל בעטן אלע אידן נדבות צו בויען א משכן, "אָמַר לְפָנָיו, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם יְכוֹלִין הֵם יִשְׂרָאֵל לַעֲשׂוֹתוֹ", האט משה רבינו געפרעגט דעם אייבערשטן, קענען דען אידישע קינדער בויען א שטוב פארן אייבערשטן?! "אָמַר לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אֲפִלּוּ אֶחָד מִיִּשְׂרָאֵל יָכוֹל לַעֲשׂוֹתוֹ", האט דער אייבערשטער געזאגט, אפילו איינער אליין קען אויך בויען א משכן, "שֶׁנֶּאֱמַר", אזוי ווי עס שטייט (שמות כה, ב): "מֵאֵת כָּל אִישׁ אֲשֶׁר יִדְּבֶנּוּ לִבּוֹ". האבן מיר גערעדט, מען זאל נישט ווערן צעפאלן אויב די ווייב איז נישט וויליג צו אננעמען דעם רבי'ן וכו', מען זאל נישט ווערן צעבראכן און טראכטן 'ווי וועל איך קענען בויען א בית המקדש? ווי וועל איך קענען מצליח זיין מיט די קינדער?' אויף דעם זאגט דער אייבערשטער, אפילו איינער אליין קען בויען א משכן און מצליח זיין מיט די קינדער.


ביי שלש סעודות האבן מיר גערעדט פון דאס גרויסקייט פון 'רצון', פון 'ווילן'; אז מען זעט מען איז ווייט פון דאווענען, ווייט פון לערנען, ווייט פון קדושה - זאל מען אבער וועלן און נישט אפלאזן די רצון, אזוי בויעט מען די משכן. אזוי ווי עס שטייט (שמות כה, ב): "יִדְּבֶנּוּ לִבּוֹ", און רש"י זאגט: "לשון רצון טוב", א גוטע ווילן; מען זאל זאגן פארן אייבערשטן: "איך וויל זיין גוט, איך וויל זיין וואויל".


אז מען זעט מען פאלט אין קדושה, מען היט נישט די אויגן, מען קוקט עבירות רחמנא לצלן; זאג אבער פארן אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך וויל הייליגע אויגן, איך וויל ריינע אויגן, העלף מיר, העלף מיר איך זאל זיך קענען צוריק כאפן, תשובה טון, ווערן ערליך", אז מען ווערט בכעס, מען רעגט זיך, מען רעדט לשון הרע, רכילות - ווער נישט צעפאלן און טראכט 'איך בין פארפאלן, איך קען שוין נישט זיין א צדיק', שריי ארויס דיין הארץ, ידבנו לבו, לשון רצון טוב, זאג: "אייבערשטער איך וויל זיין גוט".


עס איז דא אסאך צו שרייבן וואס טוט זיך אפ א שבת אין ישיבה צווישן אנשי שלומינו, איך דארף מקצר זיין, איך דארף גיין צו די בחורים.


נאכאמאל למען השם, האב א גוטער חבר; מען מוז האבן א גוטער חבר זיך אויסצושמועסן און זיך דערנענטערן צום אייבערשטן מיט די עצות פון רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין א

#713 - טון אסאך חסד, נישט אויפ'ן חשבון פון ווייב און קינדער
שלום בית, חסד, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ג אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


ערשטנס וויל איך וויסן אויב דו באקומסט מיינע בריוו וואס איך שרייב דיר און צו דו האסט הנאה, איך האב דיר שוין אסאך געשריבן און גארנישט צוריק געהערט, איך האף די בריוו זענען דיר מחי' ומחזק, און עס ווייזט דיר א וועג צו קענען לעבן.


איך וויל דיר שרייבן וועגן שלום בית, איך ווייס דו האסט שלום בית, דאך וויל איך דיר שרייבן ווייל די מענטשן וואס זענען עוסק בעסקנות, עוסק אין העלפן מענטשן – דארפן ספעציעל חיזוק, עס זאל נישט גיין אויפן חשבון פון די ווייב און קינדער.


טייערער ברודער, טו ווייטער חסד מיט יעדן איינעם, זאלסט וויסן אז חסד איז פון די סימנים פון אידישע קינדער. די הייליגע חכמים זאגן (יבמות עט.): "שלשה סימנים יש באומה זו, הרחמנים והביישנין וגומלי חסדים", אבער אין די זעלבע צייט זאלסט זייער אכטונג געבן עס זאל נישט גיין אויפן חשבון פון דיין ווייב; חס ושלום אז מען פארגעסט צו העלפן אין שטוב, מען העלפט יעדן איינעם און מיט די ווייב שלאגט מען כפרות; קען מען אלעס פארלירן חס ושלום.


גיי התבודדות, שמועס אויס מיטן אייבערשטן ווען און וויפיל און ווי אזוי די חסד זאל צוגיין, און וויפיל און ווען זאלסט זיין אין שטוב, ווייל די גרעסטע צדקה איז זיין א טאטע פאר די קינדער און א מאן פאר די ווייב.


דורך התבודדות ווייסט מען פינקטליך ווי אזוי זיך צו פירן.

#712 - האלטן חשוב און טייער די ווייב
אמונה, שלום בית, קשיות, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת תרומה, שובבי"ם, ג' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, דערהאלט זיך מיט אלע כוחות, נעם אריין אין דיר אמונה, אז דער אייבערשטער מאכט אלעס, טוט אלעס און איז אלעס, עס איז נישט דו און נישט יענער, עס איז נאר דער אייבערשטער אליינס, קיינער מאכט נישט, קיינער טוט נישט, אלעס איז ער אליינס; דומם, צומח, חי, מדבר - אלעס אלעס איז דער אייבערשטער.


אז דו וועסט האלטן חשוב און טייער די מתנה וואס דער אייבערשטער האט דיר געגעבן, דיין ווייב; זי וועט זיין די חשוב'סטע זאך ביי דיר, דו וועסט רעדן שיין צו איר, דו וועסט זוכן דאס גוטס ביי איר - וועט דיין שטוב זיין א פלאץ פאר די שכינה הקדושה, און אלע ברכות וועט זיין אין שטוב.


לערן יעדן טאג דעם בלאט גמרא אפילו בגירסא, אפילו אן פארשטיין; זיי נישט מוותר אויף דעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#711 - לעבן אין שטוב באהבה אחוה ושלום ורעות
שמחה, שלום בית, תיקונים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תרומה, שובבי"ם, ד' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערע ... נרו יאיר, קרית ברסלב


דיין ווייב האט מיר געשריבן אז עס איז א מחי' צווישן ענק, עס איז צוריק דא שלום, מען האט זיך ליב, מען לעבט מיט ליבשאפט.


איך פריי זיך זייער, איך באקום פרישע כחות יעדע מאל איך הער אז מען לעבט בשלום און מיט ליבשאפט.


טייערער ליבער ברודער, טו אלעס עס זאל אזוי בלייבן, מען זאל זיך ליב האבן מען זאל רעדן שיין איינער צום צווייטן.


שלום בית איז תיקון הברית; אז מען לעבט מיט די ווייב באהבה אחוה ושלום ורעות – איז מען אלעס מתקן.


אויך שמחה איז סליחה וכפרה.

#710 - עס איז נישט גוט אז יונגע קאפלעך זאלן זיך צוזאמקומען
קדושה, שלום בית, שטעטל

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת משפטים, שובבי"ם, כ"ו שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך וויל דיר זייער בעטן זאלסט נישט גיין פרייטאג צו נאכטס מיט דיין ווייב צו באטעס וואס יונגע קאפלעך קומען זיך צוזאם, עס איז נישט קיין גוטע זאך, עס איז נישט געזונט; בלייב אין שטוב מיט דיין ווייב פריוואט בקדושה ובטהרה.


די שטעטל האב איך געבויט עס זאל זיין א פלאץ פאר יראת שמים, אינגעלייט זאלן קענען לעבן מיט די ווייב הייליג און ריין, יעצט אז איך הער אז מען קומט זיך צוזאם אינאיינעם קאפלס - מאכט מיר דאס טראכטן 'א שאד מיין הארעוואניע', עס מאכט מיר טראכטן פון אפלאזן רעדן מיט תלמידים און אויפהערן אוועק געבן מיין צייט פאר דעם.


איך בעט דיר זייער, גיי נישט אריין אין א פרעמדע שטוב; אז עס איז דיר אומעטיג אין שטוב (באורד) - קענסטו גיין צו דיינע עלטערן, אדער צו דיין ווייב'ס עלטערן, אדער צו א זיידע אדער א באבע, אבער נישט צו קיין חברים, עס איז א גרויסע סכנה; עס זעט אויס ווי א נישט שלעכטע זאך, אבער עס ענדיגט זיך זייער ביטער.


ביטע מיר צוריק שרייבן אז דו גייסט לעבן פריוואט מיט דיין ווייב, און נישט אריינמישן קיין חברים אין דיין לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#709 - וויינט נישט ווען ער זעט, נאר שמייכלט
שמחה, שלום בית, וויינען

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת משפטים, שובבי"ם, כ"ז שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז איר שפירט ווי איר ווילט קייכן (וויינען שטארק) – זאלט איר דאס חס ושלום נישט טון ווען אייער מאן זעט, ער קען זיך זייער דערשרעקן, ער איז שוין אביסל דערשראקן פון אייך זען קייכן.


איר האט א טייערע וואוילע ערליכע מאן, וויינט נישט ווען ער זעט, נאר שמייכלט און שמייכלט און שמייכלט.


שרייבט מיר יעדע וואך א בריוו.

#708 - געב זיך אכטונג פון פארדארבענע מדריכים
שלום בית, עבירות, חמרות ופרישות, תאוות, חכמות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת יתרו, שובבי"ם, י"ט שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווער האט דיר פארדרייט דיין קאפ אז לעבן מיט א ווייב איז תאוות? ווער האט דיר איינגערעדט די זאכן?! לעבן מיט די ווייב איז נישט קיין תאוות; אז מען היט די הלכות, און מען לעבט מיט די ווייב מיט שלום און מיט ליבשאפט - איז מען נישט קיין בעל תאוה.


געב זיך אכטונג פון די פארדארבענע מלמדים וואס לערנען מיט חתנים קעגן די תורה, זיי לערנען חומרות ופרישות, און נאכדעם פאלט מען אין ביטערע עבירות. אזוי ווי דו אליינס דערציילסט, אז דו ביסט נעבעך אזוי געפאלן אז דו גייסט מיט גוי'טעס רחמנא לצלן רחמנא לישזבן, וואלסטו געלעבט ווי די תורה לערנט - וואלסטו געהאט א שמירה.


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט, משיח וועט הענגען אלע מדריכים ומדריכות וואס לערנען פאר חתנים און כלות - חומרות ופרישות, מוהרא"ש האט יעדן איינעם מחזק געווען, מוהרא"ש האט נישט געהאנגען קיין מענטשן, אבער ווען מען רעדט פון פארפירערס וואס פירן אראפ כלל ישראל; זיי זענען עתיד ליתן את הדין.


מאך זיך נישט נאריש מיט די זאכן, לעב אזוי ווי די תורה זאגט, לעב אזוי ווי דער אייבערשטער זאגט צו לעבן, מאך נישט קיין חכמות. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מד): "גַּם מֵחָכְמוֹת שֶׁיֵּשׁ בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם בְּעַצְמוֹ צָרִיךְ לְהַרְחִיק מְאֹד", מען דארף זיך זייער היטן פון חכמות, "כִּי כָל אֵלּוּ הַחָכְמוֹת שֶׁל הָעוֹלָם שֶׁיֵּשׁ לְהַנִּכְנָסִין וּמַתְחִילִין קְצָת בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם, אֵינָם חָכְמוֹת כְּלָל וְהֵם רַק דִּמְיוֹנוֹת וּשְׁטוּתִים וּבִלְבּוּלִים גְּדוֹלִים", ווייל די אלע חכמות וואס מען האט ווען מען הויבט אן דינען דעם אייבערשטן - זענען בכלל נישט קיין חכמות, דאס איז דמיונות, שטותים און קאפ דרייענישן, "וְאֵלּוּ הַחָכְמוֹת מַפִּילִין מְאֹד אֶת הָאָדָם מֵעֲבוֹדַת הַשֵּׁם", דאס מאכט אז דער מענטש זאל אפלאזן זיין עבודת השם, "וְעַל אֵלּוּ הַמְדַקְדְּקִים וּמַחְמִירִים בְּחֻמְרוֹת יְתֵרוֹת עֲלֵיהֶם נֶאֱמַר 'וְחַי בָּהֶם, וְלֹא שֶׁיָּמוּת בָּהֶם' כִּי אֵין לָהֶם שׁוּם חִיּוּת כְּלָל", די אלע וואס זענען פארנומען מיט חכמות און ספיקות - זענען אלץ מסופק צי זיי האבן יוצא געווען די מצוה צי נישט - די האבן נישט קיין שום חיות, "וְתָמִיד הֵם בְּמָרָה שְׁחֹרָה מֵחֲמַת שֶׁנִּדְמֶה לָהֶם שֶׁאֵינָם יוֹצְאִים יְדֵי חוֹבָתָם בְּהַמִּצְווֹת שֶׁעוֹשִׂין וְאֵין לָהֶם שׁוּם חִיּוּת מִשּׁוּם מִצְוָה מֵחֲמַת הַדִּקְדּוּקִים וְהַמָּרָה שְׁחֹרוֹת שֶׁלָּהֶם", זיי זענען שטענדיג דיפרעסט, זיי לעבן שטענדיג אין ספיקות, און די חומרות ווארפט זיי אריין אין מרה שחורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#707 - זיי א העלד, בעט זיך איבער מיט דיין ווייב
שלום בית, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - ג' פרשת יתרו, שובבי"ם, כ"א שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך וויל דיך מחזק זיין זאלסט לעבן מיט דיין ווייב בשלום און מיט ליבשאפט. האסט א וואוילע ווייב, רעד צו איר שיין מיט דרך ארץ, אזוי ווי א ברסלב'ער חסיד רעדט; אפילו זי האט דיך בא'עוולה'ט - זאלסט נאכאלץ שיין רעדן צו איר.


טו מיר די טובה, מאך מיר די טובה; ווי נישט האסטו באקומען פון מיר עפעס גוטס, איך האב זיך אפגעגעבן מיט דיר אין ישיבה און שפעטער, איך האב דיך ליב, איך בעט נאר די איין זאך, זאלסט רעדן שיין צו דיין ווייב און איר מכבד זיין; ווייל איך ווער קראנק צו הערן אז מען קריגט זיך, עס קאסט מיר א שטיק געזונט. איך זאג דיר דעם אמת, יעדעס מאל איך באקום א טעלעפאן רוף פון א פארפאלק אז מען קריגט זיך – ווער איך שוואך.


זיי א העלד, בעט זיך איבער און האלט נישט קיין רוגזא, מיש אריבער דעם בלעטל און הויב אן א פרישע בלאט אין לעבן.


הלוואי וועסטו אננעמען מיינע ווערטער פון הארץ און לעבן בשלום און מיט ליבשאפט.


פון דיין ראש ישיבה וואס ליבט דיך זייער

#706 - אז דער מאן שפירט אז זיין ווייב שעצט אים, דארף ער נישט קיין שלעכטס
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, שכל

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת בא, שובבי"ם, ז' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז אייער מאן וויל איר זאלט קוקן מיט אים זאכן – זאלט איר אים חס ושלום נישט געבן דעם געפיל אז איר זענט מער פון אים, דאס וועט אים זייער צעברעכן און אים אראפקלאפן; נאר מיט חכמה זאלט איר אים מאכן שפירן גוט און חשוב. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה מה:): "נתן הקדוש ברוך הוא בינה יתירה באשה יותר מבאיש", א פרוי האט מער פארשטאנד פונעם מאן, און מיט חכמה קען מען אלעס מאכן גוט.


מאכט פילן אייער מאן ווי ער איז דער צדיק, ער איז חשוב, ווי ער איז ערליך, געבט אים די גוטע געפיל - וועט ער אליינס אפלאזן די זאכן וכו'; ווייל די רגע וואס דער מאן שפירט ווי ער איז עפעס ווערד, ער שפירט ווי זיין ווייב שעצט אים - דארף ער שוין נישט קיין שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#705 - א טערעפיסט קען נישט היילן, אבער דער מאן קען אויסהיילן
קינדער, שמחה, אמונה, שלום בית, טערעפי

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בא, שובבי"ם, ה' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דיין ווייב איז יעצט אין א דעפרעסיע - דארפסטו איר היילן, א טערעפיסט קען נישט היילן, אבער דער מאן קען אויסהיילן. די הייליגע חכמים דערציילן (שבת קכט.): "בְּרַתֵּיהּ דְּרַב חִסְדָּא טָבְלָה בְּגוֹ תְּלָתִין יוֹמִין שֶׁלֹא בִּפְנֵי בַּעְלָהּ וְאִצְטְנִיאַתְּ", רבא'ס ווייב האט זיך פארקילט און זי איז קראנק געווארן, רבא איז דעמאלט נישט געווען אין שטוב, ער איז געווען אין ישיבה אין פומבדיתא (דעמאלט איז געווען דער סדר אז מען פלעגט אוועק פארן פאר א לאנגע צייט לערנען תורה), "וְאַמְטוּי לְעַרְסָה בַּתְרֵיהּ דְּרָבָא לְפוּמְבַּדִיתָא", האט מען איר געטראגן מיט איר בעט קיין פומבדיתא אין די ישיבה וואו רבא איז געווען ראש ישיבה און זי איז אויסגעהיילט געווארן; קוק נאך די גמרא, ודו"ק.


מיט שמחה קעסטו איר היילן, מיט ווערטלעך, מיט גוטע ווערטער, און בעיקר מיט אויסהערן, איר געבן די געפיל אז דו ביסט מיט איר און דו פארשטייסט איר.


אויך זאלסטו רעדן מיט איר אסאך ווערטער פון אמונה, דאס איז די איינציגסטע מעדעצין פאר דעפרעסיע; ווי מער מען חזר'ט 'אין עוד מלבדו, עס אזי גארנישט דא אויסער דעם אייבערשטן, אלעס איז דער אייבערשטער, ער מאכט אלעס, ער טוט אלעס, גארנישט פאסירט פון זיך אליינס, אז מען געבוירט א קינד איז דאס פונעם אייבערשטן, און אז מען איז מפיל איז דאס אויך פונעם אייבערשטן' - דער ווערט פרייליך, און אז מען פארגעסט פון אייבערשטן, מען טראכט 'איך מאך, איך טו, איך קען, איך ברענג קינדער, איך בין שולדיג' - דאס ווארפט אריין אין א דעפרעסיע.


יעצט איז נישט קיין צייט פון האבן קינדער, יעצט איז א צייט פון ווארטן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים כב:): "כְּשֵׁם שֶׁקִּבַּלְתִּי שָׂכָר עַל הַדְּרִישָׁה, כָּךְ קִבַּלְתִּי שָׂכָר עַל הַפְּרִישָׁה", יעדע זאך האט זיין צייט; עס איז דא עת ללדת, און עס איז דא צייטן פון מאכן זיכער אז די ווייב איז געזונט פיזיש און גייסטיש.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#704 - מאכט זיך א גדר נישט צו קוקן אייער בעל הבית אין פנים
קדושה, שלום בית, פרנסה, שמירת עינים, אפיס

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ט טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בנוגע וכו'; מאכט זיך א גדר נישט צו קוקן אייער בעל הבית אין פנים, נאר ווען איר דארפט אדורכרעדן מיט אים זאכן פון די ביזנעס – זאלט איר אראפקוקן און בשום אין אופן קוקן אויף אים; ביי פרויען איז אויך דא די מצוה פון זיך היטן די אויגן.


וואס פעלט אייך אויס צו גיין ארבעטן? איר זאגט דאך אליינס אז אייער שלום בית איז נישט ווי אמאל, איר טראכט פונעם בעל הבית מער ווי פון אייער מאן השם ישמרינו; ענדערש בלייבט אין שטוב און טראכטס פונעם אייבערשטן און פון אייער מאן.


אז איר וועט זיך מאכן די גדר פון נישט קוקן אין אפיס דעם בעל הבית אין פנים - וועט צוריק ווערן אייער שלום בית אזוי ווי אמאל; אייער מאן וועט שיינען פאר אייך מיט אלע חן פון דער וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#703 - דער יצר הרע לאקערט אויף יונגע פארפעלקער זיי צו צעטיילן
שלום בית, התחזקות, עבירות

 


בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת בא, שובבי"ם, ט' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


טו אלעס אבי עס זאל זיין שלום אין שטוב, בייג זיך אראפ אבי עס זאל זיין שלום, זיי מוחל דיין ווייב, האלט נישט קיין רוגזא אין דיר; ווייל אלע זאכן וואס שטערט דיך פון דיין ווייב - דאס איז אלעס מעשה שטן, ער וויל צעשטערן די שלום אין שטוב.


נעכטן זאגט מיר א אינגערמאן אז עפעס טוט זיין ווייב און עס שטערט אים זייער, עד כדי כך אז ער עקלט זיך פון איר; זאג איך אים: "טייערער ברודער, עס איז נישט דאס און נישט יענץ, עס איז מעשה שטן, דיך שטערט דאס, א צווייטן שטערט עפעס אנדערש"; יעדער האט עפעס א זאך וואס דאס שטערט אים, ווען באמת איז אלעס אונטערגעשטעלט פונעם שטן, חרוב מאכן די שלום בית.


נישט איך זאג דאס, דער רבי זאגט דאס, און מוהרא"ש האט דאס טויזנטער מאל גע'חזר'ט פאר אונז, די ווערטער פון רבי'ן. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסג): "זֶה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר, שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים, כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", דער יצר הרע זוכט ווי ער קען אוועק נעמען די ליבשאפט צווישן מאן און ווייב, ער וויל נאר מען זאל זיך צעטיילן, ווייל אזוי קען ער גרינגער אראפווארפן דעם מענטש אין עבירות, "כִּי הוּא אוֹרֵב עַל זֶה מְאֹד, לְתָפְסָם בִּנְעוּרֵיהֶם עַל יְדֵי קִלְקוּל הַשְּׁלוֹם בַּיִת חַס וְשָׁלוֹם, שֶׁגּוֹרֵם בְּעַרְמוּמִיּוּתוֹ לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁבֵּינֵיהֶם", דער יצר הרע לאקערט אויף יונגע פארפעלקער זיי צו צעטיילן, אזוי ווארפט ער זיי אראפ אין שמוציגע עבירות.


א פרייליכן שבת.


 

#702 - מיט סבלנות און מיט איר אויפבויען וועט דאס אריבערגיין
שלום בית, סבלנות, שנה ראשונה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ב טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך מיט אלע דיינע כוחות, ווער נישט צעפאלן, עס נעמט צייט ביז זאכן זענען זיך מסדר, אזוי גייט עס ביי אסאך יונגע ווייבלעך, זיי וויינען גאנצע טעג און נעכט, דאס מיינט נישט אז מען איז אריינגעפאלן.


דיין ווייב איז א טייערע פרוי, זי וויינט טאקע אסאך, אבער זי איז א גוטע און א וואוילע, מיט סבלנות און מיט איר אויפבויען וועט דאס אריבערגיין.


די הייליגע חכמים זאגן (סנהדרין כב:): "אֵין הָאִשָׁה כּוֹרֶתֶת בְּרִית, אֶלָּא לְמִי שֶׁעֲשָׂאָהּ כְּלִי", א פרוי ווערט איינס מיטן מאן וואס מאכט איר פאר א כלי, וואס בויט איר אויף און האט אסאך סבלנות.


ברודער, גיי יעדן טאג התבודדות, שריי זיך אויס צום אייבערשטן, דערצייל אים דיין גאנצע הארץ, וועסטו זען ישועות.

#701 - ווייז נישט ארויס פאר דיין ווייב קיין שום דאגות חס ושלום
שלום בית, פרנסה

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ח טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


יעצט ווען דו האסט נישט קיין פרנסה – דארפסטו נאכמער אכטונג געבן די וועג ווי דו רעדסט צו דיין ווייב, עס זאל זיין מיט די גרעסטע מאס כבוד און דרך ארץ. ווייל דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן סט): "כִּי עִקַּר הַמָּמוֹן שֶׁל הָאָדָם בָּא לוֹ עַל יְדֵי בַּת זוּגוֹ", די געלט קומען דורך די ווייב, "כִּי עַל יְדֵי אוֹר נַפְשָׁהּ, מִזֶּה בָּא לוֹ הַמָּמוֹן"; דארפסטו זייער אכטונג געבן איר מכבד צו זיין, אזוי וועסטו האבן פרנסה.


ווייז נישט ארויס פאר איר קיין שום דאגות חס ושלום, זיי קלוג נישט צו פארלירן דיין שטוב, ווייל אסאך מאל קען פאסירן אז מען פארלירט די פרנסה און מען שטארקט זיך נישט – פארלירט מען נאך זאכן.


זיי שטארק מיט תורה ותפילה, און דער אייבערשטער זאל דיר געבן פרנסה בריווח.





 


 





 

#700 - פארוואס זאל איך מוותר זיין, אפשר זאל מיין ווייב מוותר זיין?
שלום בית, התחזקות, תשובה, פרנסה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ב טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פארוואס קריגסטו זיך מיט דיין ווייב טאג און נאכט? וואס איז די שכל פון זיך קריגן?! דו פארטרייבסט די שכינה הקדושה פון שטוב און עס קומט עניות און אלע פראבלעמען.


דו פרעגסט פארוואס דו דארפסט אלץ זיין דער וואס איז מוותר, זאל זי מוותר זיין; טייערער ברודער, מוותר זיין איז נישט קיין עונש, מוותר זיין איז נישט קיין קנס, דער קלוגער איז מוותר; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית טז.): "עלוב ושאינו עלוב", ווען צוויי מענטשן קריגן זיך און איינער איז קלוג און קען דערהייבן ווען מען פארשעמט אים און דער אנדערערע נישט, "מי נדחה מפני מי", ווער דארף נאכגעבן? אודאי דער וואס קען מער פארנעמען; דערפאר זאגט דער הייליגער רבי (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רב) מען זאל שטענדיג מוותר זיין פאר די ווייב, דער רבי זאגט (שם) מען זאל זיך נישט טענה'ן, מען זאל זיי נאכגעבן; ווייס איך נישט פארוואס דו ביסט ברוגז אז דו דארפסט אלץ מוותר זיין.


געב נאך אין שטוב, זיי א וותרן; דער רבי זאגט (ספר המדות אות כעס, סימן ו): "הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אוֹהֵב לְמִי שֶׁאֵינוֹ כּוֹעֵס", דער אייבערשטער האט ליב דער וואס רעגט זיך נישט אויף, "וּלְמִי שֶׁאֵינוֹ מַעֲמִיד עַל מִדּוֹתָיו", און אויך האט דער אייבערשטער ליב דעם וואס געבט נאך; פארדעם אליין איז ווערד נאך צו געבן, צו ווערן באליבט ביים אייבערשטן.


אז דו וועסט נאכגעבן אין שטוב וועט דער אייבערשטער דיר נאכגעבן. דער רבי זאגט (שם אות תשובה, סימן צח): "מִי שֶׁמַּעֲבִיר עַל מִדּוֹתָיו, מַעֲבִירִין לוֹ עַל כָּל פְּשָׁעָיו", ווער עס געבט נאך איז דער אייבערשטער אים מוחל אויף אלע זיינע זינד; וויפיל דארפן מיר תשובה טון אויף אונזערע מעשים... און דא האבן מיר א וועג ווי מיר קענען אלעס אפווישן; עס איז ווערד צו שווייגן אין שטוב זוכה זיין צו תשובה.


בזכות דעם וואס דו וועסט סובל זיין אין שטוב, דו וועסט מוותר זיין אין שטוב - וועט דער אייבערשטער אננעמען דיינע תפילות. אזוי ווי דער רבי זאגט (שם אות תפילה, סימן כ): "מִי שֶׁמַּעֲבִיר עַל מִדּוֹתָיו, תְּפִלָּתוֹ נִשְׁמַעַת", ווער עס געבט נאך, ווערן זיינע תפילות אנגענומען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#699 - זיך איבערבעטן און זיין נאר פרייליך אום שבת קודש
שמחה, שלום בית, שבת קודש, חמרות ופרישות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויחי, י"ז טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ווען שבת קומט דארפן מיר זיך זייער פרייען, שבת דארף מען זיין זייער פרייליך. דער רבי האט אונז אנגעזאגט אויף דעם, צו זיין גאנץ שבת פרייליך (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז), און חס ושלום זיך קריגן אדער זיין בכעס.


דער חיד"א זאגט (עבודת הקודש מורה באצבע סימן ד, אות קמ), ערב שבת קומט דער שטן אין יעדע שטוב און ער מאכט עס זאל ווערן א מחלוקה צווישן מאן און ווייב, ער האט זייער מורא ווען מאן און ווייב פארטראגן זיך, בעיקר שבת קודש; ווייל ווען די מאן און ווייב פארטראגן זיך און לעבן צוזאמען באהבה ושלום - דעמאלט האט ער נישט קיין שום שליטה אויף זיי.


בעט איבער דיין ווייב, זאג איר בפה מלא: "זיי מיר מוחל"; זאג עס מיט הארץ, נישט אונטער די נאז. זיי נישט קיין אויבער חכם, עס לוינט נישט צו ליידן א גאנץ לעבן וועגן אביסל גאווה, שוין גענוג געליטן פון די פארשטונקענע גאווה, פון נישט פּאסטן צו איבערבעטן, פון נישט פּאסטן צו רעדן שיין ווי אן ערליכער איד דארף רעדן, בעט איר איבער און געב איר גוטע ווערטער, פיר זיך ערליך און הייליג.


זיך אפשיידן וכו' - דאס איז נישט די תורה וועג, נישט אהיים קומען - דאס איז נישט די וועג, ביים רבי'ן הערן מיר הייליגע לימודים, מען זאל יא לעבן אינאיינעם וכו'.


בעט דעם אייבערשטן עס זאל דיר גארנישט אנגיין אין שטוב, זאלסט נישט מקפיד זיין אין שטוב, זאלסט זיין פרייליך, טאנצן און זינגען א גאנץ שבת.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן שבת.

#698 - עס זאל דיך נישט שטערן אז דיין ווייב וויל נישט גיין צו די ארבעט
שלום בית, לימוד התורה, שכל

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת שמות, י"ט טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס זאל דיך נישט שטערן אז דיין ווייב וויל נישט גיין צו די ארבעט; א פרוי דארף נישט ארבעטן, זי מעג ארבעטן אבער זי דארף נישט ארבעטן; זאל דיר עס נישט אנגיין.


בלייב נישט אין שטוב אינדערפרי איר וועקן פאר שעות לאנג, גיי ארויס אינדערפרי דאווענען און לערנען און גיי ארבעטן, און אז זי בעט דיר הילף אויפצושטיין, זי בעט דו זאלסט איר וועקן - זאלסטו איר אויפוועקן, אבער נישט אויסדרייען דיין סדר היום.


דו זאלסט איר נאר פרייליך מאכן, זאלסט איר געבן אסאך גוטע ווערטער. גיי שפאצירן מיט איר, שפאצירן איז געזונט פארן גוף און נאך מער פארן נפש; ביים שפאצירן זאלסטו איר אויסלויבן, זאג איר שיינע ווערטער. אזוי ווי אדם הראשון האט געזאגט פאר חוה (בראשית ב, כג): "לְזֹאת יִקָּרֵא אִשָּׁה", זאגט דער זוהר הקדוש (בראשית מט:) אדם הראשון האט געזאגט פאר חוה: "דָּא הִיא דְּלָא יִשְׁתַּכַּח כַּוָּותָהּ, דָּא הִיא יְקָרָא דְּבֵיתָא, כֻּלְּהוֹן נָשִׁין גַּבָּהּ כְּקוֹפָא בִּפְנֵי בְּנֵי נָשָׁא", דו ביסט א ווייב, אלע אנדערע זענען בכלל נישט אינטערעסאנט, נאר דו ביסט שיין און טייער.


לערן יעדן טאג משניות און גמרא; דארפסט נישט פארשטיין וואס דו לערנסט, זאג די ווערטער, דאס וועט דיר געבן כוחות אנצוגיין אין לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#697 - א פרוי נאר אז איר מאן זאל רעדן שיין, איר אויסהערן און פארשטיין
שלום בית, טעלעפאן

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמות, שובבי"ם, כ' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שלום בית איז נישט דאס ארויסגיין עסן אין טייערע פלעצער וכו', שלום בית איז רעדן שיין, שלום בית איז זוכן דאס גוטס איינער ביים צווייטן. שלמה המלך זאגט (משלי טו, יז): "טוֹב אֲרֻחַת יָרָק וְאַהֲבָה שָׁם מִשּׁוֹר אָבוּס וְשִׂנְאָה בוֹ", עס איז בעסער צו עסן אביסל גרינצייג - אן ארעמע מאלצייט - ווען עס איז דא ליבשאפט דארט - ווי שטיקער פלייש און מען האט זיך פיינט.


דיין ווייב דארף נישט זאלסט איר ארויסנעמען וכדומה, א פרוי דארף איין זאך, אז איר מאן זאל רעדן שיין צו איר, און דו זאלסט איר אויסהערן און פארשטיין. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה כ:): "רוֹצֶה אִשָׁה בְּקַב וְתִּפְלוּת", א פרוי וויל ענדערש ווייניג עסן און זיין נאנט מיט איר מאן, "מִתִּשְׁעָה קַבִּין וּפְרִישׁוּת", ווי איידער אסאך עסן און זיין אפגעטיילט.


נעם אראפ פון דיין טעלעפאן אלע זאכן וואס זענען נישט פאר די ביזנעס; גיי אהיים נאכן ארבעטן און לעב מיט דיין ווייב, רעד שיין צו איר - וועסטו אריינברענגען די שכינה אין שטוב, עס וועט זיין אלע ברכות און אלע ישועות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#696 - רעד נישט מיט דיין שוועגערין
תפילה והתבודדות, שלום בית, עבירות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויגש, עשרה בטבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דיין ווייב זאגט אז דו ביסט זייער היימיש מיט איר שוועסטער, דו רעדסט מיט איר שעות אויף שעות. זיי נישט נאריש, טו נישט אזעלכע זאכן, רעד נישט מיט דיין שוועגערין, האסט א ווייב - רעד מיט איר. עס איז עקלדיג און גרויליג צו רעדן מיט פרעמדע; האסט א ווייב, רעד מיט איר; זי וויל אזוי שטארק האבן א ווארעמע שטוב, הייליג און ריין, דו טראכסט פון איר זי טראכט פון דיר, און ביידע טראכטן פונעם אייבערשטן.


עס איז א גרויסע מצוה צו גיין צו עלטערן אויף שבתים, ימים טובים וכו', אבער אויב עס ווערט א מצב פון חמור-אייזל פוטער-אייזל השם ישמרינו - בלייבט מען אין שטוב אפגעהיטן.


זאג נישט 'מען קען מיינען, וואס איז דער פראבלעם? מען שמועסט נאר, מען טוט גארנישט שלעכט, מען לאכט נאר, מען שמייכלט נאר'; שלמה המלך זאגט (משלי ו, כז): "הֲיַחְתֶּה אִישׁ אֵשׁ בְּחֵיקוֹ וּבְגָדָיו לֹא תִשָּׂרַפְנָה", קען דען א מענטש האלטן פייער אויפן שויס און זיינע קליידער וועלן נישט פארברענט ווערן? "אִם יְהַלֵּךְ אִישׁ עַל הַגֶּחָלִים וְרַגְלָיו לֹא תִכָּוֶינָה", קען דען א מענטש שפאצירן אויף ברענעדיגע קוילן און זיינע פיס זאלן נישט פארברענט ווערן? "כֵּן הַבָּא אֶל אֵשֶׁת רֵעֵהוּ, לֹא יִנָּקֶה כָּל הַנֹּגֵעַ בָּהּ", דאס זעלבע סוף וועט זיין מיט א מענטש וואס זאגט 'איך שמועס נאר, איך פארברענג נאר'; רחמנא לצלן.


גיי יעדן טאג התבודדות, שריי צום אייבערשטן: "רבונו של עולם איך בין אין א סכנה, איך רעד מיט פרעמדע, איך טראכט פון פרעמדע, ראטעווע מיך איך זאל שוין אפלאזן פרעמדע".


א גוט שבת.