בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת שמיני, כ"ז ניסן, מברכין החודש, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיינע טייערע חברים, אנשי שלומינו, תלמידי היכל הקודש פון ירושלים שיחיו

איך ווארט א גאנצע וואך איינער פון אייך זאל בכלל בעטן פאר א בריוו, למעשה היינט איז שוין ערב שבת און קיינער פון אייך האט נישט געבעטן פאר א בריוו, וועל איך אייך שרייבן אומגעבעטן, ווייל איך טראכט א גאנצע וואך פון אייך, איך בענק זיך נאך אייך.

איך האף צום אייבערשטן אז איר זענט זיך נאך ווייטער מחזק; קען זיין איר בעט נישט פאר א בריוו, איר מיינט אז איך בין פארנומען, איר מיינט אז איך בין דערשראקן, עס גייען ארום פאלשע קלאנגען אז עפעס טוט זיך וכו' וכו'.

איך וועל אייך דערציילן וואס טוט זיך; עס טוט זיך אזוי, מיר האבן אנגעהויבן נאך א זמן אין ישיבה מיט א שטארקע פרישקייט, עס איז שוין די דרייצנסטע יאר וואס דער אייבערשטער האט מיר געגעבן די זכיה צו זיצן מיט בני הנעורים, אריינלייגן אין זיי די שכל פון רבי'ן מיט מוהרא"ש'ס וועג, עס זענען צוגעקומען פרישע תלמידים, די בחורים לערנען מיט א שטארקע התמדה ח"י פרקים משניות, אויך לערנט מען אסאך גמרא.

נאך א זאך טוט זיך יעצט; די חדר, סיי אין וויליאמסבורג סיי אין קרית יואל און אין קרית ברסלב - גייט אן מיט א שטארקייט, די מלמדים לייגן אריין אין די קינדער יראת שמים, מיר האבן מלמדים וואס איז נישטא אין די וועלט, זייער לעבן איז אמונה, אזוי קענען זיי דאס אריינלייגן אין די קינדער.

אויך טוט זיך יעצט, די סקול בית פיגא גייט ווייטער אן, מען גרייט אן די תלמידות וואס דאס לעבן איז; זיי זאלן מכבד זיין די עלטערן, זיי זאלן דאנקען יעדע זאך דעם אייבערשטן.

נאך טוט זיך, עס בויט זיך א שטעטל לשם ולתפארת; מיר האלטן שוין נאנט צו זעכציג משפחות וואס לעבן א באשיידענע לעבן, אלע לעבן מיט'ן אייבערשטן, וואס מען דארף בעט מען דעם אייבערשטן.

נאך טוט זיך, מיר ענדיגן יעצט נאך א שטאק אינעם בנין אין אומאן; עס זענען דא אזויפיל פרישע מקורבים וואס ווילן זיין אינאיינעם ראש השנה מיט תלמידי היכל הקודש, ענדיגט מען יעצט אויפבויען נאך א שטאק.

נאך טוט זיך, עס ווערן געדרוקט וועכנטליך צענדליגער טויזנטער ספרים, קונטרסים און גליונות אין אלע שטעט; תלמידי היכל הקודש גיין אן מיט הפצה, מען פארשפרייט דאס אין אלע שול'ן. אסאך שול'ן ווארפן דאס אוועק, א טייל לייגן די גליונות אין בית הכסא מיט זלזול, א טייל צערייסן דאס, אבער מיר קענען נישט קוקן אויף דעם, מיר דארפן טון וואס מיר דארפן טון, וואס דער רבי האט אונז געהייסן, מיר פארשפרייטן ווייטער די הייליגע זיסע ליכטיגע עצות פון רבי'ן פאר אנדערע, און אז מען ווארפט דאס אוועק וועלן פון די מיסט מקורב ווערן פרישע מקורבים; מיר אליינס האבן דא גרויסע מפיצים וואס זענען מקורב געווארן פון קונטרסים אין שמות, פון גליונות אין בית הכסא.

מער פון דעם טוט זיך נישט, עס טוט זיך אפשר ביי מענטשן וואס האבן נישט דעם סדר דרך הלימוד און לעבן נישט מיט זכרון פון עלמא דאתי; ביי זיי טוט זיך עפעס אין מח, מען רעדט וכו' וכו', אבער ביי תלמידי היכל הקודש טוט זיך נאר פון תכלית.

מיר ענדיגן די וואך מאנטאג, ראש חודש אייר - מסכת שקלים און מען הייבט אן מסכת יומא, איך בעט אייך טייערע חברים, זייט נישט קיין בטלנים, כאפט איך מיט מיט'ן באן, עס פארט א רכבת יעדן טאג פון מקרא, משנה, גמרא, מדרש, הלכה ואגדה; א שאד מען זאל נישט זיין אויף די רכבת, אויף די באן. דער רבי האט אונז געגעבן א גרינגע וועג ווי אזוי יעדער איינער קען מצליח זיין ארויסכאפן אביסל גוטס יעדן טאג, אפילו די פארנומענע טעג; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו) אז מען דארף נישט פארשטיין דאס לערנען, מען דאף זאגן די ווערטער; בעט איך אייך טייערע ברידער, עפנט די הייליגע גמרא יעדן טאג און לערנט גמרא, משניות און דעם רבינ'ס ספרים, וועט איר זוכה זיין צו ווערן ערליכע אידן.

ועל כולם גייט אביסל התבודדות, גייט אביסל צו מאמע רחל מזמן לזמן, כאפט אייך אריבער צו שמואל הנביא, שמעון הצדיק; ביי די פלעצער איז דאך אזוי גוט זיך מתבודד זיין; בעטס אויך פאר מיר יואל בן ריצא רעכיל, איך דארף אסאך תפילות.

א פרייליכן שבת.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת שמיני, כ"ה ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן

טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב

איך האב זייער הנאה געהאט יום טוב פסח אין שטעטל. איך האב דיר אביסל באטראכט, איך האב געזען אין דיר יראת שמים; דו דאווענסט אזוי ווי מען דארף דאווענען, דו שמועסט נישט, דו האלסט דיינע זונען נעבן דיר, אויך האב איך געזען ווי דו ביסט קובע עתים לתורה.

שטארק זיך, גיי ווייטער אן מיט דיין עבודת ה'. איך וויל דיר נאכאמאל בעטן און מחזק זיין זאלסט לערנען דעם בלאט גמרא; אדער אינדערפרי ביים שיעור פון הר"ר ..., אדער נאך מנחה מעריב ביים שיעור פון הר"ר ..., אדער זאלסטו נעמען א חברותא און לערנען דעם בלאט גמרא. איך וויל אזוי שטארק דער שטעטל זאל זיין א מקום פון תורה און תפלה.

איך האף צום אייבערשטן צו זיין יום טוב שבועות אין שטעטל.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך קען זיך נישט בארואיגן פון וואס דו האסט מיר דערציילט היינט, דו האסט געענדיגט ששה סדרי משנה די צוויי הונדערט און דריי און צוואנציגסטע מאל; וואו אין די וועלט איז דא אזא זאך, א אינגערמאן זאל זוכה זיין צו לערנען און חזר'ן אזוי סאך מאל מאל ששה סדרי משנה...

 די משניות, די מסכתות און די פרקים – וועט דיר באגלייטן בזה ובבא; דאס וועט דיר היטן פון אלעם שלעכטס, דאס וועט דיר ברענגען צו אלעס גוטס; וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק.

איך האב דיר זייער ליב.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת צו, ח' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן

מרת ... תחי', קרית ברסלב

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

מען מעג בעטן דעם מאן זאל העלפן אין שטוב, אז מען בעט דעם מאן ער זאל העלפן - איז דאס נישט ביטול תורה; איר זענט נישט מבטל זיין תורה מיט דעם וואס איר בעט אים הילף.

עס איז דא א מצוה פון לערנען און אויך איז דא א מצוה פון מקיים זיין וואס שטייט אין די תורה; ווען מען העלפט אין שטוב, מען ציט אויף אן ערליכער שטוב - איז דאס אויך תורה, עס איז קיום התורה.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויקרא, ראש חודש ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן

צו מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר

איך הער אז דו האסט זיך אוועק געצויגן פון דא, דו ביסט געגאנגען קיין ...; וויל איך דיר ווינטשן, דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה, זאלסט האבן גרויס שפע און זאלסט האבן נחת פון דיינע ליכטיגע קינדער, אמן.

איך האף אז דו לערנסט נאך דיינע שיעורים כסדרן על פי סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו); היינט הייבט מען אן א נייעם ספר, 'ספר ויקרא', א נייע סדרה; כאפ זיך מיט, לערן יעדן טאג אביסל חומש, משניות און בעיקר זאלסטו נישט פארפעלן צו לערנען יעדן טאג דעם בלאט גמרא - וועסטו האבן הצלחה.

בעזרת ה' יתברך

אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

טייערער חתן ...

דער הייליגער רבי האט געזאגט אז נ"ך איז זיין מוסר ספר; ווען מען לערנט נ"ך וועקט מען זיך אויף צוריק צו קומען צום אייבערשטן.

זאלסט האבן הצלחה

פון דיין ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת תרומה, ה' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער הארציגער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה

מזל טוב אז דו האסט מסיים געווען מאה פעמים ואחד מסכת תענית.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (חגיגה ט:): "אֵינוֹ דוֹמֶה שׁוֹנֶה פִרְקוֹ מֵאָה פְעָמִים", עס איז נישט גלייך דער וואס לערנט זיין פרק הונדערט מאל, "לְשּׁוֹנֶה פִרְקוֹ מֵאָה פְעָמִים וְאַחַת", צו דעם וואס לערנט זיין פרק הונדערט און איין מאל.

יעצט אז דו האסט שוין א גאנצע מסכתא אין דיין האנט - זאלסטו נעמען א צווייטע מסכתא און דאס חזר'ן נאכאמאל און נאכאמאל, ביז דו וועסט דאס אויך מסיים זיין מאה פעמים ואחד.

מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט געשריבן א בריוו פאר אלע תלמידי הישיבה געציילטע שעה פאר זיין הסתלקות, מען זאל לערנען א מסכתא הונדערט און איין מאל לטובת נשמתו; ווער עס וועט דאס טון וועט ער א טובה טון אויבן אין הימל.

שטארק זיך; איך וואונטש דיר זאלסט טרעפן בקרוב ובניקל דיין שידוך און אויפשטעלן א בית נאמן בישראל, ליכטיגע אידישע דורות.

דיין ראש ישיבה וואס האט דיר זייער ליב.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תרומה, ב' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה

אשריך ואשרי חלקיך אז דו האסט זוכה געווען צו לערנען און ענדיגן מסכת תענית הונדערט און איין מאל; דו האסט געטון די סגולה וואס מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט געזאגט, מען זאל לערנען אין די פערציג טעג פון חמשה עשר באב ביז ראש השנה, יעדן טאג, די מסכתא, אזוי אויך אין די פערציג פון די ימי השובבי"ם יעדן טאג די גאנצע מסכתא - דורכדעם וועט מען טרעפן די ריכטיגע שידוך.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט זוכה זיין צו טרעפן שנעל און גרינג דיין שידוך און אויפשטעלן א אידישע ליכטיגע שטוב, ערליכע אידישע דורות.

ביז דיין שידוך קומט אן און נאך דיין שידוך, דיין גאנץ לעבן - זאלסטו נישט אפלאזן די הייליגע תורה; לערן ש"ס כסדרן איין מאל און נאכאמאל, דאס ברענגט דעם מענטש נאנט צום אייבערשטן. דער אייבערשטער, די תורה און דער איד - איז איין זאך, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (זוהר הקדוש אחרי, עג.): "קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא, אוֹרַיְתָא וְיִשְׂרָאֵל חַד"; נאר דורך תורה קען דער איד זיין ביים אייבערשטן.

דיין ראש ישיבה.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת יתרו, כ' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, מאנטריאל

איך האב ערהאלטן דיין הודעה.

א מחי' צו הערן דיינע שיעורים אין נ"ך, משניות, גמרא, הלכה - משנה ברורה און תהלים; וואויל איז דיר אז דו נוצט אויס די צייט. אנשטאט זיצן ביי לימודי חול - לערנסטו סדר דרך הלימוד, דו בטל'סט נישט קיין צייט.

איך האף אז דו העלפסט אויך אין שטוב; העלפן די מאמע איז זייער א גרויסע מצוה. אז דו קומסט אהיים פריער פון אלע קינדער, דו גייסט נישט צו לימודי חול - זאלסטו פרעגן דיין מאמע וואס דו קענסט העלפן אין שטוב, און אויב זי זאגט דיר אז עס איז נישטא וואס צו העלפן - זאלסטו לערנען דיינע שיעורים כסדרן.

אויך זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין התבודדות; מאך א קביעות יעדן טאג צו רעדן צום אייבערשטן אפאר מינוט. גיי אריין אין דיין צימער, פארמאך די טיר און רעד צום אייבערשטן אפאר מינוט, בעט אים וואס דו דארפסט; דער עיקר זאלסטו אים בעטן דו זאלסט זיין א צדיק.

שיק א גרוס פאר דיינע עלטערן.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת יתרו, כ' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה

איך פריי זיך זייער אז דו האסט זוכה געווען היינט צו לערנען און ענדיגן הונדערט און איין מאל מסכת תענית.

די הייליגע חכמים זאגן (חגיגה ט:) אויפ'ן פסוק (מלאכי ג, יח): וְשַׁבְתֶּם וּרְאִיתֶם בֵּין צַדִּיק לְרָשָׁע, בֵּין עֹבֵד אֱלֹהִים לַאֲשֶׁר לֹא עֲבָדוֹ, "אֵינוֹ דוֹמֶה שׁוֹנֶה פִרְקוֹ מֵאָה פְעָמִים לְשּׁוֹנֶה פִרְקוֹ מֵאָה פְעָמִים וְאַחַת", מען וועט זען דער אונטערשייד פון דער וואס האט זוכה געווען צו לערנען א מסכתא הונדערט און איין מאל.

יעצט זאלסטו נעמען נאך א מסכתא און דאס לערנען איין מאל און נאכאמאל, ביז דו וועסט דאס אויך ענדיגן מאה פעמים ואחד.

די בלעטער גמרא וועלן דיר באגלייטן דיין גאנץ לעבן בזה ובבא, עס וועט דיר היטן פון אלעם שלעכטס; עס וועט דיר ברענגען נענטער און נענטער צום אייבערשטן, עס וועט דיר אפוואשן פון אלע דיינע פגמים און דיר מתקן זיין מיט א גאנצע תיקון.

טייערער ליבער ... נרו יאיר, זארג נישט פאר דיין שידוך, ביי מיר איז קלאר אז דו וועסט אויפשטעלן א שיינע שטוב; איך זע ווי דו שטארקסט זיך מיט אלע כוחות איינער אליין, דו ביסט כסדר מנצח דעם יצר הרע, דו ברעכסט דורך אלע פינסטערנישן. דו ביסט א גרויסער חידוש, רוב בחורים וואס האבן די שווערע נסיונות, די שטוב איז צעפאלן - האבן נישט די כוחות, זיי אליינס פאלן אינמיטן זייער מלחמה, און דו ביסט אנדערש, דו האסט יא כח, דו שלאגסט זיך איינער אליינס; איך בין זיכער אז דו וועסט מצליח זיין.

פון דיין ראש ישיבה.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת בשלח, י"ג שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד די טייערע חברים, אנשי שלומינו פון בני ברק, ה' עליהם יחיו.

חמשה עשר בשבט איז די יום הולדת פון רבי נתן; אנשי שלומינו פלעגן זיך צאמקומען מיט רבי נתן מאכן א סעודה, דאנקען דעם אייבערשטן אויף די מתנה אז מיר האבן אזא תלמיד ווי רבי נתן.

בדרך כלל מאכט מען נישט קיין עסק ביי אידן פון א יום הולדת, דאס איז ווייל מען ווייסט נישט וואס וועט זיין מיט דעם מענטש, אפשר וועט ער חרוב מאכן די וועלט, אפשר וועט ער שעדיגן די וועלט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שמות רבה מח, א) אויפ'ן פסוק (קהלת ז, א): "טוֹב שֵׁם מִשֶּׁמֶן טוֹב", א גוטע נאמען גייט ווייטער ווי גוטע בשמים, "וְיוֹם הַמָּוֶת מִיּוֹם הִוָּלְדוֹ", און דער טאג וואס מען שטארבט איז בעסער פונעם טאג וואס מען ווערט געבוירן; זאגן די הייליגע חכמים א משל, ווען א שיף פארט ארויס פונעם פָּארט אנגעפילט מיט סחורה, דעמאלט פייפט מען נישט מיט טראמפייטערס, ווייל מען ווייסט נישט צי דער שיף וועט אנקומען אדער נישט, אבער ווען מען זעט אז דער שיף קומט אן בשלום צום פָּארט, דעמאלט קומט מען מיט טראמפייטערס, מען שאלט און מען פריידט זיך מיט גרויס שמחה.

דאס זעלבע איז ווען א מענטש ווערט געבוירן, מען ווייסט נאכנישט וואס וועט זיין מיט אים, צי ער וועט צוגעבן צו די וועלט אדער פארקערט, דערפאר מאכט מען נישט קיין 'יוֹם הֻלֶּדֶת', מה שאין כן ביי א יארצייט, מאכט מען אן עסק און מען מאכט א יארצייט סעודה, אבער א צדיק וואס מאכט ליכטיג די וועלט - דאנקט מען דעם אייבערשטן אויף דעם טאג וואס דער צדיק איז אראפגעקומען אויף די וועלט.

איר זענט אלע פרישע מקורבים, בעט איך אייך זייער, געבט אכטונג מען זאל אייך נישט פארפירן; איך וויל איר זאלט וויסן וואס איז ביים רבי'ן דער עיקר.

דער רבי שרייבט פאר זיין איידעם (מכתבי רבינו ז"ל בתחלת ספר עלים לתרופה, מכתב ב): "בִּקַּשְׁתִּי מֵאֲהוּבִי חֲתָנִי", איך בעט דיר מיין ליבער איידעם, "שֶׁתִּלְמוֹד בְּכָל יוֹם שִׁיעוּר גְּמָרָא וּפוֹסֵק", זע צו לערנען יעדן טאג גמרא און הלכה, "שֶׁלֹא תַּעֲשֶׂה חַס וְשָׁלוֹם מִטָּפֵל עִקָּר", מאך נישט פון נישט וויכטיגע זאכן אן עיקר, "רַק אֶת הָאֱלֹקִים יְרָא", האב מורא פונעם אייבערשטן, "כִּי זֶה כָּל הָאָדָם", פאר דעם זענען מיר באשאפן געווארן; פון די קליינע בריוו וואס דער רבי שרייבט פאר זיין איידעם רבי יוסקא, זעט מען וואס דער רבי וויל פון אונז; נאר תורה, תפילה ויראת שמים, דער רבי וויל מיר זאלן לערנען, מיר זאלן האבן שיעורים בכל התורה כולה.

אזוי איז געווען אין אלע דורות, ברסלב'ע חסידים האבן געלערנט און געלערנט מיט א גרויסע התמדה; ווען מען לערנט אויפ'ן סדר דרך הלימוד (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו) דעמאלט לערנט מען אן א שיעור, מען האט אלץ געוויסט אז די וואס לערנען אסאך בלעטער גמרא - זענען ברסלב'ע. רבי נתן שרייבט אין א בריוו (עלים לתרופה, מכתב קעד): "גַּם פֹּה נִמְצָא מִתְנַגֵּד אֶחָד", עס געפונט זיך דא א מתנגד, "שֶׁבְּנוֹ הִתְחִיל קְצָת לְהִתְקָרֵב לְאַנְשֵׁי שְׁלוֹמֵנוּ, וְלָמַד הַרְבֵּה גְּמָרָא וּפוֹסְקִים", וואס זיין זון איז מקורב צו אנשי שלומינו און ער האט אנגעפאנגען צו לערנען פלייסיג, "וְעַתָּה, מַכְרִיחִים אוֹתוֹ אַנְשֵׁי בְּלִיַּעַל, הַמְכַנִּים עַצְמָם בְּשֵׁם חֲסִידִים, וּמוֹנְעִים אוֹתוֹ בְּעַל כָּרְחוֹ מִלִּלְמֹד גְּמָרָא וּפוֹסְקִים, וְאוֹמְרִים שֶׁטּוֹב יוֹתֵר לְדַבֵּר עִמָּהֶם", די מתנגדים רעדן אים אפ פון לערנען גמרא ופוסקים, זיי זאגן אים אז ער זאל ענדערש פארברענגען מיט זיי ווי צו לערנען, "וְאָבִיו צָעַק עַל בְּנוֹ הַנַּ"ל, אֲנִי נוֹתֵן לְךָ לֶאֱכֹל עַל מְנָת שֶׁלֹּא תִּלְמַד רַק דַּף גְּמָרָא אֶחָד בְּכָל יוֹם, לֹא יוֹתֵר! כִּי מִי שֶׁלּוֹמֵד כָּל הַיּוֹם הוּא בְּרֶסְלְבֶר וְכוּ'", זיין טאטע שרייט אויף אים ער זאל אויפהערן צו לערנען אזוי סאך, ווייל ווער עס לערנט אסאך איז א ברסלב'ער, און דער טאטע זאגט אים אז ער גייט אים אויפהערן געבן עסן אויב לערנט ער מער ווי איין דף גמרא; זאגט רבי נתן א מורא'דיגער לשון: "הַכְּלָל, שֶׁאֵין הַמִּתְנַגְּדִים עוֹמְדִים לִמְנֹעַ מִלִּלְמֹד סִפְרֵי רַבֵּנוּ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה, רַק פְּנִימִיּוּת כַּוָּנַת הָרַע שֶׁבְּלִבָּם הוּא לְבַטֵּל מִיִּשְׂרָאֵל כָּל הַתּוֹרָה כֻּלָּהּ, כִּי יָדוּעַ לָכֶם מַעֲשֵׂי בְּנֵי הַנְּעוּרִים, בִּפְרָט בַּדּוֹר הַזֶּה, וְאֵין שׁוּם הַצָּלָה כִּי אִם עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, וְאֵין מִי שֶׁיַּכְנִיס לִמּוּד הַתּוֹרָה וְקִיּוּם הַתּוֹרָה בָּעוֹלָם כְּמוֹ אֲדוֹנֵנוּ מוֹרֵנוּ וְרַבֵּנוּ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה, עַל יְדֵי אֲמִתַּת דְּרָכָיו הַקְּדוֹשִׁים שֶׁגִּלָּה עַל יָדֵינוּ, וּבִסְפָרָיו הַקְּדוֹשִׁים", די מתנגדים ווילן נישט אז מען זאל נישט לערנען דעם רבינ'ס ספרים, זיי ווילן אויסרייסן די גאנצע תורה; ווייל עס איז אייך באוויסט די מעשי בני הנעורים פונעם דור, און עס איז נישט דא קיין שום וועג זיי צו ראטעווען נאר דורך לימוד התורה, און עס איז נישט דא ווער עס זאל אריינברענגען לימוד התורה נאר דער הייליגער רבי.

ווער עס פאלגט דעם הייליגן רבי'ן און לערנט אויפ'ן סדר דרך הלימוד וואס דער רבי האט אונז געגעבן, איז זוכה ביז א קורצע צייט צו ענדיגן כל התורה כולה; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "נִכְסַפְתִּי מְאֹד לְהַמְשִׁיךְ אֶת הָעוֹלָם אֶל עֲשִׂיָּה, שֶׁיִּהְיֶה חִיּוּב אֵצֶל כָּל אֶחָד וְאֶחָד לִלְמוֹד כָּךְ וְכָךְ, בְּכָל יוֹם וְלֹא יַעֲבֹר, וְכַיּוֹצֵא", דער רבי האט זייער געוואלט אריינברענגען אין מענטשן אז מען זאל לערנען יעדן טאג און דער רבי האט געזאגט (שם): "שֶׁאֲפִילוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְדוּשָׁה מְאֹד, שֶׁנִלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם, אַף עַל פִּי כֵּן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָדוֹל כָּל כַּךְ, עַד שֶׁיְכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם; וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חוֹק קָבוּעַ וְחִיוּב חָזָק לִלְמוֹד בְּכָל יוֹם וְיוֹם כַּךְ וְכַּךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָדוֹל מְאֹד", אפילו איינער וואס איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג 'כך וכך', וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון די תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.

ווען דער רבי האט געזאגט די שיחה האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן צי עס גייט אויך ארויף אויף איינעם וואס איז אריינגעפאלן אין פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, האט דער רבי געשריגן אויף אים און געזאגט: "דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז?! תורה איז העכער פון אלעס (חיי מוהר"ן, סימן תקעג)"; זעט מען פון דעם אז דער רבי האט געוואלט מען זאל לערנען, ווייל תורה איז די עצה אז מען זאל ווערן נאנט צום אייבערשטן.

ליידער אין ברסלב אליינס מאכט מען חוזק פונעם סדר דרך הלימוד; מען רעדט פון טפל זאכן, מען דערציילט שיחות פון זקנים וכו' וכו', אבער אין היכל הקודש איז דער שיחה איינע פון די עיקרים אין ברסלב'ע חסידות.

איך בעט אייך זייער, טענה'ט נישט מיט קיינעם; אנשטאט טענה'ן זאלט איר אריינכאפן נאך א משנה, נאך א בלאט גמרא.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת בא, ז' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך האף אז דו אינוועסטירסט אין גוטע פלעצער, אין פלעצער וואס וועט דיר ברענגען זיכערע פארדינסטן; אז מען גייט יעדן טאג אין שול דאווענען - דאס איז זיכערע רווחים, אז דו וועסט עפענען די גמרא, בלעטערן די הייליגע גמרא - דאס איז זיכערע פארדינסטן, די חומש און משניות - דאס איז זיכערע פארדינסטן.

איך בעט דיר זייער, נעם אן די פאר ווערטער; מאך די ריכטיגע חשבונות, נעם זיך צאם, זע עס זאל עפעס איבערבלייבן, ווייל נאר דאס וועט איבערבלייבן; נאר תורה ותפלה.

פון דיין ראש ישיבה.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת בא, ה' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, אנטווערפן

איך האב ערהאלטן דיין מעסידזש.

איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו נוצט אויס דיינע יונגע יארן מיט'ן לערנען משניות; דו ביסט א קינד פון צען יאר און דו לערנסט משניות אין דיינע זייטיגע צייטן.

ווען מענטשן וואלטן ווען געוויסט דאס גרויסקייט פון לערנען משניות - וואלטן אלע געלערנט משניות; משניות האט א סגולה, עס ברענגט אריין אינעם מענטש א שטארקע רייץ און א גליסט צו לערנען די גאנצע תורה, פלוצלונג וויל מען מאכן שיעורים אין גמרא, ברייתות און תוספתות, הלכה ואגדה - און אזוי ווייטער די גאנצע תורה.

זיי ממשיך צו לערנען ווייטער, וועסטו זוכה זיין צו ווערן א גרויסער צדיק.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת בא, ה' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד הילד החשוב ... נרו יאיר

איך האב זייער הנאה צו הערן אז דו ביסט זיך מחזק מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן; דו ליינסט און דו לערנסט די בריוו פון עצתו אמונה. דו האסט ארויסגענומען חיזוק אז דער רבי אלס קינד האט געלערנט משניות און ער האט נישט פארשטאנען די משניות, האט ער געבעטן דעם אייבערשטן און דער אייבערשטער האט אים געהאלפן (שבחי הר"ן, סימן ח; קונטרס עצתו אמונה פרשת ויחי, ה'תשפ"א).

מאך נאך דעם רבי'ן; בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר העלפן דו זאלסט פארשטיין וואס דו לערנסט.

פון דיין ראש ישיבה.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת ויגש, ט' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך דאנק דיר פאר'ן העלפן די ישיבה; עס איז זייער שיין צו זען ווי מענטשן זענען מכיר טובה, זיי העלפן די ישיבה - די פלאץ וואס העלפט זיי.

זייער אסאך זענען געהאלפן געווארן דורכ'ן רבי'ן, זייער אסאך נעמען זייער גאנצע חיות פון רבינ'ס ווערטער אין אלע הינזיכטן, אבער נישט אלע געדענקען צו העלפן מיט זייער צדקה די פלאץ וואס געבט זיי דעם רבי'ן, זיי זוכן זיך אלע סארטן צדקות, זיי פארגעסן אז די גרעסטע צדקה איז פארשפרייטן די ליכטיגע עצות פאר די גאנצע וועלט.

איך בעט דיר זייער, זיי זיך קובע צו לערנען יעדן טאג אביסל חומש רש"י מיט'ן תרגום, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער.

אויך מאך זיך א שיעור אין משניות, זאג פרקים משניות; משניות וואשט אויס און רייניגט פון אלע שמוץ.

ועל כולם זאלסטו לערנען גמרא; א בלאט גמרא מוז מען לערנען אזוי ווי מען לייגט תפילין, מען קען זיך נישט פטר'ן מיט קיין תירוצים; נאר דאס בלייבט פונעם מענטש, נאר דאס וועט מיט קומען מיט אונז לנצח נצחים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן, אויפ'ן עראפלאן פארנדיג קיין אומאן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

יעצט אז דו האסט זוכה געווען האסט חתונה געהאט - קענסטו ווערן א גרויסער צדיק. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים קיב ע"ב; עיין יומא עב ע"ב): "מִצְוָה וְגוּף טָהוֹר, נוֹשֵׂא אִשָׁה וְלוֹ בָּנִים", ווען מען האט חתונה קען מען לערנען תורה מיט א ריינקייט.

זיי זיך קובע צו לערנען שיעורים בכל התורה; מקרא, משנה, גמרא, מדרש, הלכה ואגדה; שפעטער הייבט זיך אן טירדות, יעצט איז די שענסטע צייט; דיין ווייב וועט דיר נישט שטערן, זי וועט נאר הנאה האבן יעדע מינוט וואס דו וועסט לערנען.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן די ישיבה; די שענסטע מדה איז הכרת הטוב, ווען מען געדענקט ווער עס האט געהאלפן ווען מען איז געווען א בחור, ווער האט מיר געעפנט די טיר, ווער האט מיר אריינגענומען אין ישיבה; שפעטער ווען מען איז שוין מסודר, מען האט חתונה געהאט און מען געדענקט און מען העלפט - איז דאס א הערליכע זאך.

שטארק זיך, זע צו לערנען יעדן טאג די הייליגע תורה; מאך זיך א קביעות מעביר סדרה זיין יעדע וואך פון זונטאג. הייב אן זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער.

נאכדעם מאך זיך א שיעור אין משניות, זאג די ווערטער אפילו אן פארשטיין.

ועל כולם גמרא; א דף גמרא - דאס דארף זיין א חלק פון לעבן.

יישר כח נאכאמאל פאר די שיינע נדבה.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי

יעצט אז דו זאגסט מיר ווי חשוב די בריוו איז ביי דיר, דו לייגסט עס אוועק און דו ליינסט עס כסדר איבער, עס איז דיר מחזק - וועל איך דיר שרייבן נאך בריוו.

איך האב זייער הנאה געהאט צו זען ביי דיר אין שטוב דיינע ספרים, ווי דו האסט שיעורים בכל התורה כולה. דו האסט מיר געוויזן אלע ספרים ביים סוף וואו דו שרייבסט אריין יעדע סיום, סיימתי עוד הפעם, סיימתי עוד הפעם וכו'; האסט מיר זייער מחי' געווען, ווייל דאס איז די גאנצע ציל מיט די ישיבה, אריינברענגען לימוד התורה, ווייזן א וועג פאר יעדן איינעם אז מען קען לערנען.

א רחמנות אויף מענטשן וואס ווייסן נישט פון דעם זיסן וועג; מען קען זיצן אין שטוב מיט א הויפן ספרים, לערנען און לערנען; מען שפירט די זיסע טעם פון די הייליגע תורה, מען ווערט נאנט צום אייבערשטן.

ווען מענטשן וואלטן ווען געוואוסט פון רבינ'ס דרך הלימוד (שיחות הר"ן, סימן עו), אז מען קען לערנען אפילו מען פארשטייט נישט, מען קען לערנען די תורה גייענדיג אויף א סדר פון אנהייב ביז'ן סוף און נאכאמאל אנהייבן און ענדיגן און נאכאמאל אנהייבן - וואלטן אלע געלערנט און זוכה געווען צו אלע מדריגות, אבער היות מען ווייסט נישט פון דעם - לערנט מען נישט.

אשרינו מה טוב חלקינו ומה נעים גורלינו.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה ברסלב

איך בין יעצט אויפ'ן וועג קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ציון, איך בין געפארן מיט מיין זון ... נרו יאיר פאר ער ווערט זיבן יאר, אריינצוכאפן די הבטחה פון רבי'ן אז אויב מען נעמט צו אים א קינד פאר די זיבן יאר וועט ער גיין צו די חתונה מיט א ריינעם העמד; אין איינוועגס וועל איך שוין אויך זוכה זיין צו האבן א תיקון, יעדעס מאל מען איז זוכה צו קומען צום רבי'ן איז דאס א תיקון פאר די נשמה.

איך בעט דיר זייער דו זאלסט אויסנוצן דיינע יונגע יארן מיט תורה און יראת שמים. חבר זיך נאר מיט איידעלע בחורים, אויב דו הערסט רעדן נישט איידל זאלסטו אנטלויפן פון דארט. נעם דיר גוטע חברים, נעם דיר דעם משניות פאר א חבר, די גמרא פאר א חבר, דעם רבינ'ס ספרים פאר חברים - די זענען די בעסטע חברים.

גיי אינדערפרי אין מקוה; זיי זיך מקבל נישט צו רעדן אין מקוה, עס איז נישט איידל צו רעדן אין מקוה.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן, אויפ'ן עראפלאן קיין אומאן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

פאלג דעם רבי'ן, נעם א משניות און הייב אן לערנען אויף א סדר, א פרק נאך א פרק; אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט, אפילו דו קענסט קוים ארויסזאגן די עברי - זאלסטו זאגן די ווערטער פון תורה מיט א געשמאק.

דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "שֶׁאֲפִילוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְדוּשָׁה מְאֹד, שֶׁנִלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם, אַף עַל פִּי כֵּן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָדוֹל כָּל כּךְ, עַד שֶׁיְכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם; וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חוֹק קָבוּעַ וְחִיוּב חָזָק לִלְמוֹד בְּכָל יוֹם וְיוֹם כַּךְ וְכַּךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָדוֹל מְאֹד", ווער עס לערנט תורה יעדן טאג - דער ווערט א גרויסער צדיק, אפילו איינער וואס איז נעבעך אראפגעפאלן אין עבירות, אפילו אין עבירות חמורות, ער איז פוגם בברית - וועט אויך ווערן א צדיק, אויב ער וועט נעמען די תורה און דאס לערנען מיט א שטארקייט.

טייערער ..., א שאד אז דו נוצט נישט די עצה פון רבי'ן; א שאד דו זאגסט נישט משניות יעדן טאג. עס איז נישט שווער צו לערנען אויף דעם וועג (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), עס איז אסאך שווערער צו גיין ליידיג; אן תורה איז מען א גרויסער רחמנות, אן תורה איז מען זייער דערביטערט. נאר תורה מאכט פרייליך, נאר תורה מאכט צופרידן.

אז דו וועסט לערנען יעדן טאג משניות וועסטו ווערן מיט די צייט א גרויסער צדיק.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת מקץ, ג' טבת, זאת חנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

שטארק זיך און שטארק דיין ווייב. קוק אויף די גרויסע ניסים וואס דער אייבערשטער האט געטון מיט ענק; בעט דעם אייבערשטן זאלסט שטענדיג געדענקען וואס און ווי אזוי מיר זענען געווען בעפאר'ן מקורב ווערן צום הייליגן רבי'ן, מיר זאלן אלץ זיין דאנקבאר.

דיין ווייב איז נישט באקוועם מיט איר דאקטער; זי איז גערעכט, נעם איר צו אן אנדערע דאקטער, א פרויען דאקטער, אזוי וועט זי זיין באקוועם.

איך ווארט צו הערן וואס פאר א נייע שיעור דו האסט אנגעהויבן לכבוד חנוכה; מיר פסק'ענען כשיטת בית הלל, מוסיף והולך. מען דארף אלץ גיין מער און מער, נישט זיך באגנוגן מיט די אלטע שיעורים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת מקץ, ראש חודש טבת, ו' דחנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

דו האסט פארשעמט די גאנצע קהילה, קיינער האט דאס נאכנישט באוויזן, צו לערנען און ענדיגן גאנץ ליקוטי מוהר"ן אין צוויי חדשים אויפ'ן באס.

זיי נישט ברוגז אז איך האב דיר אויפגעשטעלט אינמיטן סיפורי מעשיות, איך האב נאר געוואלט ווייזן פאר אלע אינגעלייט זיי זאלן זען אז מען קען לערנען און זיין א באס דרייווער אינאיינעם, מען קען זיצן אויפ'ן באס א גאנצן טאג און לערנען אויפ'ן סדר דרך הלימוד.

אנשי שלומינו זאגן: ס'י ד'י על' (די ראשי תיבות פון די לייסענס וואס מען דארף האבן צו קענען פירן א באס) איז ראשי תיבות ס'דר ד'רך הל'ימוד; מען קען זיין א ס'י ד'י על' דרייווער און אז מען לערנט אויפ'ן ס'דר ד'רך הל'ימוד קען מען זוכה זיין צו לערנען און ענדיגן כל התורה כולה.

דיין ווייב האט מיר געפרעגט פון ווען מען דארף מקפיד זיין אפצוגיסן די קינדער "נעגל וואסער"; זאג איר אז ביי אונז גיסט מען אפ פונעם געבוירן.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת מקץ, ראש חודש טבת, ו' דחנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן חודש'ליך די ישיבה; מיט דעם וואס דו העלפסט די ישיבה האסטו א חלק אין די תורה ותפלה וואס קומט ארויס פון דעם פלאץ.

זיי שטארק אין לערנען א בלאט גמרא יעדן טאג, דאס וועט פארברענען אלע שלעכטס.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת מקץ, ראש חודש טבת, ו' דחנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי

איך האב הנאה אז דו האסט געכאפט א קיצל פון אלע שיעורים און דרשות דורכאויס שבת חנוכה אין שטעטל; דאס האב איך דאך געוואלט, מחזק זיין אנשי שלומינו, אלע זאלן האבן א חלק אין "הפצה".

דו פרעגסט מיר וואס דו קענסט טון פאר הפצה, איך האב פאר דיר וואס צו טון; די וואך האבן מיר געעפנט דעם "בית הדפוס" אין שטעטל, פארבינד זיך מיט ... און ... נרם יאיר, זיי העלפן מיר מיט'ן דרוקן די ספרים, טראג זיך אן צו העלפן דרוקן. ווען דו וועסט האבן צייט זאלסטו דרוקן ספרים; מיט דעם וועסטו האבן א חלק אין די הייליגע ארבעט, אין מקרב זיין די גאולה.

לאז מיר וויסן אויב דו ווילסט א חברותא צו לערנען הלכה אדער גמרא אינדערפרי אדער ביינאכט, איך וויל זייער דו זאלסט האבן א שיעור קבוע.

בעזרת ה' יתברך

ג' פרשת מקץ, ראש חודש טבת, ו' דחנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי

איך האב זייער הנאה אז דו לערנסט פלייסיג די הייליגע תורה, דו נוצט אויס די יונגע יארן מיט תורה; איך פריי זיך צו האבן אין אונזער כולל אזעלכע פלייסיגע אינגעלייט ווי דיר.

האברך ... נרו יאיר זאגט מיר אז ער האט נישט זיין חברותא פארטאגס, וויל איך דיר פרעגן אויב דו ווילסט לערנען מיט אים פארטאגס, פון זעקס אזייגער ביז'ן דאווענען, גמרא רש"י תוספות; לאז מיר וויסן אויב דו וועסט לערנען מיט אים.

מיט דיין תורה העלפסטו מיר בויען דעם שטעטל; א שטעטל בויט מען נישט מיט עשירים, נאר מיט תורה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ו, ט): "אֵינִי דָר אֶלָּא בִמְקוֹם תּוֹרָה".