בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#361 - אפילו עס גייט אריבער שווערע טעג, בלייבט מען געטריי דעם אייבערשטן
כיבוד אב ואם, לימוד התורה, דאווענען, קשיות, מנין, תמימות

 


בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ז טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, וויליאמסבורג


שטארק זיך מיט לערנען יעדן טאג מקרא, משנה, גמרא, הלכה ועוד, אויך זאלסטו זיין שטארק מיט דאווענען די דריי תפילות שחרית, מנחה און מעריב מיט מנין, בתמימות ופשיטות. די גרעסטע זאך איז דינען דעם אייבערשטן בתמימות ופשיטות, בלייבן געטריי דעם אייבערשטן אן קיין קושיות און אן קיין תרעומות; מיט אמונה פשוטה, אפילו עס גייט אריבער שווערע טעג – בלייבט מען געטריי דעם אייבערשטן.


 


זיי מכבד דיין ווייב, אויך דיין שווער און שוויגער זאלסטו מכבד זיין; ווען דו גייסט צו זיי זאלסטו זיך באדאנקען נאכאמאל און נאכאמאל, און חס ושלום קיינמאל נישט טענה'ען.


 

#360 - עס זאל דיך נישט שטערן אז דיין ווייב וויל נישט גיין צו די ארבעט
שלום בית, לימוד התורה, שכל

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת שמות, י"ט טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס זאל דיך נישט שטערן אז דיין ווייב וויל נישט גיין צו די ארבעט; א פרוי דארף נישט ארבעטן, זי מעג ארבעטן אבער זי דארף נישט ארבעטן; זאל דיר עס נישט אנגיין.


בלייב נישט אין שטוב אינדערפרי איר וועקן פאר שעות לאנג, גיי ארויס אינדערפרי דאווענען און לערנען און גיי ארבעטן, און אז זי בעט דיר הילף אויפצושטיין, זי בעט דו זאלסט איר וועקן - זאלסטו איר אויפוועקן, אבער נישט אויסדרייען דיין סדר היום.


דו זאלסט איר נאר פרייליך מאכן, זאלסט איר געבן אסאך גוטע ווערטער. גיי שפאצירן מיט איר, שפאצירן איז געזונט פארן גוף און נאך מער פארן נפש; ביים שפאצירן זאלסטו איר אויסלויבן, זאג איר שיינע ווערטער. אזוי ווי אדם הראשון האט געזאגט פאר חוה (בראשית ב, כג): "לְזֹאת יִקָּרֵא אִשָּׁה", זאגט דער זוהר הקדוש (בראשית מט:) אדם הראשון האט געזאגט פאר חוה: "דָּא הִיא דְּלָא יִשְׁתַּכַּח כַּוָּותָהּ, דָּא הִיא יְקָרָא דְּבֵיתָא, כֻּלְּהוֹן נָשִׁין גַּבָּהּ כְּקוֹפָא בִּפְנֵי בְּנֵי נָשָׁא", דו ביסט א ווייב, אלע אנדערע זענען בכלל נישט אינטערעסאנט, נאר דו ביסט שיין און טייער.


לערן יעדן טאג משניות און גמרא; דארפסט נישט פארשטיין וואס דו לערנסט, זאג די ווערטער, דאס וועט דיר געבן כוחות אנצוגיין אין לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#359 - א זכיה צו האבן א מאן וואס לערנט
חיזוק פאר פרויען, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער מעסעדזש.


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן אז איר האט א מאן וואס לערנט אזוי פלייסיג, טאנצט פאר שמחה אויף די זכי' צו האבן א מאן וואס נוצט אויס יעדע איבריגע מינוט פאר תורה.


וויפיל פרויען וויינען שטילערהייט צום אייבערשטן אז זייער מאן זאל לערנען, האבן א שיעור אין תורה. וויפיל פרויען האבן געהאט א חלום אלס מיידל צו האבן א שטוב געבויט אויף תורה, און ביזדערווייל ווארטן זיי און בעטן אויף דעם, און ביי אייך, אז אייער מאן ארבעט, ער ברענגט פרנסה, און יעדע איבריגע מינוט גייט פאר תורה, דארפט איר טאנצן פאר שמחה.


די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (ברכות יז.): "נָשִׁים בְּמַאי זָכְיָן", מיט וואס קענען זיך פרויען דערהאלטן? חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין ל.): "בָּנַי, בָּרָאתִי יֵצֶר הָרָע, וּבָּרָאתִי לוֹ תוֹרָה תַבְלִין", תורה איז די עצה פארן יצר הרע, און פרויען האבן נישט קיין תורה, איז וואס איז די עצה פאר זיי זיך צו קענען שטארקן אויף די נסיונות? ענטפערט די גמרא: "בְּאַתְנוּיֵי גֻבְרַיְהוּ בֵּי רַבָּנַן, וְנָטְרִין לְגֻבְרַיְהוּ עַד דְּאָתוּ מִבֵּי רַבָּנַן", בזכות דער מאן וואס לערנט און זיי העלפן דעם מאן לערנען תורה בטהרה, דאס העלפט זיי קענען בייקומען די נסיונות.

#358 - חנוכת הבית
לימוד התורה, מנהגים, דירה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער זון הרב ... נרו יאיר, קרית ברסלב


אז דו גייסט זיך יעצט אריינציען אין די דירה וואס דו האסט זיך יעצט געקויפט זאלסטו טון וואס דער רבי זאגט (ספר המידות אות בית, סימן יג): "מִי שֶׁרוֹצֶה לְהִכָּנֵס לְבַיִת לָדוּר בְּתוֹכוֹ", ווער עס וויל זיך אריינציען אין א נייע דירה, "יֹאמַר הַתּוֹרָה כֻּלָּהּ", זאל ער דורכזאגן די גאנצע תורה, "וְאַחַר כָּךְ יִכָּנֵס לָדוּר בְּתוֹכוֹ", און נאכדעם זיך אריינציען; אדער קענסטו עס אליינס טון, עס נעמט בערך אכט צי צען שעה, אדער קענסטו רופן א מנין אנשי שלומינו און יעדער נעמט א האלבע ספר און ביז א האלבע שעה, א דריי פערטל שעה – ענדיגט מען חמשה חומשי תורה.


העיקר זאלסטו לערנען תורה אין שטוב, אויסער וואס דו לערנסט אין כולל רוב טאג – זאלסטו לערנען אין שטוב. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עירובין יח:): "כָּל בַּיִת שֶׁנִּשְׁמָעִין בּוֹ דִּבְרֵי תוֹרָה בַּלַּיְלָה", יעדע שטוב וואס מען הערט דארט לערנען תורה ביינאכט, "שׁוּב אֵינוֹ נֶחֱרַב", ווערט נישט חרוב.


פון דיין טאטע וואס בעט שטענדיג פאר דיר.

#357 - נאר אז מען לערנט תורה איז מען פרייליך און צופרידן
שמחה, לימוד התורה, שיעורים כסדרן, סיפוק, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב גאר גוטע זכרונות פון דיר אין ישיבה, ווי דו לערנסט דיינע שיעורים; חומש איינגעטיילט אויף די וואך, משניות און תהילים.


איך האף צום אייבערשטן אז דו האלסט אן דאס לערנען תורה; חומש, משניות און תהילים.


טייערער ברודער, נאר אז מען לערנט תורה – איז מען פרייליך, נאר אז מען לערנט תורה איז מען צופרידן מיט זיך אליינס, מיט די ווייב און קינדער.


אויך זאלסטו רעדן צום אייבערשטן יעדן טאג אפאר ווערטער אין דיין שפראך – אידיש; בעט פאר דיר און פאר דיין משפחה.


איך בענק נאך דיר.

#356 - לערן דעם רבינ'ס ספרים, און בעט דעם אייבערשטן צו פאלגן די עצות
תפילה והתבודדות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


מאך זיך א שיעור אין רבינ'ס ספרים, און נאכן לערנען זאלסטו מאכן תפילה פון די תורה. ווייל דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כה): "כְּשֶׁלּוֹמֵד תּוֹרָה מִצַּדִּיק הָאֱמֶת", ווען מען לערנט א תורה פונעם אמת'ן צדיק, "יַעֲשֶׂה מִזֶּה תְּפִלָּה", זאל מען מאכן פון דעם תפילה, "מִזֶּה נַעֲשֶׂה שַׁעֲשׁוּעִים גְּדוֹלִים מְאֹד לְמַעְלָה", און דער אייבערשטער האט א פארגענוגן פון די סארט תפילות.


אזוי אויך זאלסטו לערנען אשר בנחל און עצתו אמונה און זיך מתבודד זיין, בעטן דעם אייבערשטן זאלסט קענען פאלגן די עצות.


איך באקום זייער גוטע גריסן אויף דיר, דיין שווער און שוויגער רעדן פון דיר, פון דיין דרך ארץ, זיי האבן גרויס נחת.

#355 - בזכות לערנען אין שול פארטאגס, זאלסטו זוכה זיין צו בנים ובני בנים
קינדער, לימוד התורה, נחת

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך הער אזעלכע שיינע גרוסן אויף דיר, דו זיצט פארטאגס אין שול און דו לערנסט מיט התמדה; דאס איז מיר אזא תענוג ונחת רוח, איך בין אזוי צופרידן פון דעם, הלוואי זאלן אלע קומען פארטאגס לערנען.


בזכות לערנען אין שול פארטאגס – זאלסטו זוכה זיין צו בנים ובני בנים. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן סה): "הַשִּׁירוֹת וְהַתִּשְׁבָּחוֹת, שֶׁאוֹמְרִין קֹדֶם אוֹר הַיּוֹם", ווער עס זינגט און לויבט דעם אייבערשטן פארטאגס איידער עס ווערט ליכטיג - "הוּא סְגֻלָּה לְבָנִים", איז דאס א סגולה פאר קינדער, אויך פאר שלום בית, עיין שם.


שרייב מיר פון דיין עבודת השם – וועסטו מיך מחי' זיין, שרייב מיר אויך אויב דו גייסט יעדן טאג התבודדות און ווי לאנג, ווייל איך ווארט אזוי שטארק צו זען ביי די תלמידי הישיבה אז מען פאלגט דעם רבי'ן.

#354 - מאך א שיעור צו לערנען מיט דיין זון יעדן טאג פאר עטליכע מינוט
לימוד התורה, מנין

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


בעט דיין זון ... נרו יאיר צו לערנען מיט דיר יעדן טאג פאר צען מינוט, לערן מיט אים עין יעקב אדער קיצור שלחן ערוך.


אז מען האט א שיעור אין לערנען תורה יעדן טאג – זעט מען ניסים און ישועות אין יעדע פלאץ; אין פרנסה, אין שלום בית, אין יראת שמים, אין אלעס.


מען דארף נישט מאכן לאנגע שיעורים, צען מינוט א טאג מיט א קביעות וועט מאכן וואונדער.


זיי מקפיד אויף שחרית, מנחה, מעריב מיט מנין – וועסטו זען גרויסע ניסים אין לעבן.


 

#353 - מיט א ווייב רעדט מען און מען שמועסט אויס
שלאפן, חינוך הילדים, שלום בית, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מאך נישט קיין עסק פון דעם, עס וועט אריבערגיין. אזוי גייט עס ביי א טייל קינדער, זיי קומען אינמיטן די נאכט אין די מאמע'ס בעט, און מיט די צייט גייט עס אוועק.


שטארק זיך בלימוד התורה הקדושה, אויך זאלסטו שמועסן אין שטוב מיט דיין ווייב. מען דארף רעדן מיט די ווייב, אזוי קען מען דאווענען און לערנען, טון רצון השם. מיר געפינען ביי יעקב אבינו, ווען דער אייבערשטער האט אים געזאגט (בראשית לא, ג): "שׁוּב אֶל אֶרֶץ אֲבוֹתֶיךָ וּלְמוֹלַדְתֶּךָ וְאֶהְיֶה עִמָּךְ", גיי אוועק פון לבן, גיי צוריק צו די לאנד פון דיינע עלטערן, האט יעקב גערופן זיינע ווייבער און געשמועסט מיט זיי, אזוי ווי עס שטייט (שם, ד): "וַיִּשְׁלַח יַעֲקֹב וַיִּקְרָא לְרָחֵל וּלְלֵאָה הַשָּׂדֶה אֶל צֹאנוֹ", יעקב האט גערופן זיינע ווייבער אין פעלד און גערעדט מיט זיי; לכאורה, וואס איז דא צו רעדן? מען טוט וואס דער אייבערשטער הייסט; יעקב וואלט ווען געקענט זאגן "מען גייט" און שוין, אן רעדן, אן שמועסן; נאר די תורה לערנט אונז די וועג ווי צו טון וואס דער אייבערשטער הייסט, מיט א ווייב רעדט מען און מען שמועסט אויס, און אזוי קען מען טון וואס דער אייבערשטער הייסט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#352 - נעם זיך מיט א זעקל ספרים, וועלן דיינע אויגן בלייבן אפגעהיטן
לימוד התורה, שמירת עינים, שמירה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די בעסטע זאך איז - זאלסט מיטנעמען א משניות, א גמרא - און זיין פארנומען מיט גורס זיין פרקים משניות און בלעטער גמרא, אזוי וועסטו זיך קענען היטן די אויגן.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית י:): "תלמידי חכמים שמהלכים בדרך ואין ביניהן דברי תורה ראויין לישרף", אז מען גייט אונטערוועגנס אן לערנען תורה - איז מען אין א סכנה פון ווערן פארברענט, אז מען היט נישט די אויגן אונטערוועגנס - ווערן די אויגן פארברענט, אבער מיט תורה ווערט מען נישט פארברענט. "למיגרס", זאגן תורה אויפן וועג - היט דעם מענטש פון אלעם שלעכטס.


נעם זיך מיט א זעקל ספרים; א חומש, משניות, גמרא, תהילים ועוד - וועסטו צוריק קומען בשלום אן קיין איין שלעכטע קוק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#351 - ווי אזוי איז מען מצליח צו געדענקען און גוט קענען דאס לערנען?
כולל, תפילה והתבודדות, לימוד התורה, הלכה

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


אז דו ווילסט מצליח זיין אין לערנען, דו ווילסט געדענקען דאס לערנען, און ווען דו ענדיגסט א סימן אין שלחן ערוך, א מקצוע – צו קענען די הלכות קלאר – זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם; ביים דאווענען ביי אהבת עולם אינדערוואכן, און ביי אהבה רבה - זאלסטו זיך אפשטעלן און בעטן: "ותן בלבינו בינה להבין ולהשכיל וכו'". "והאר עינינו בתורתיך" – זאלסטו בעטן מיט טרערן אז עס זאל דיר ליכטיג ווערן די אויגן אין די תורה; אנשטאט זיצן אויף איין סעיף א לאנגע צייט און קוועטשן אזוי לאנג - זאלסטו דאווענען און וויינען צום אייבערשטן אז דו זאלסט זוכה זיין לכתרה של תורה.


גיי התבודדות יעדן טאג צופרי, אינמיטן טאג און ביינאכט, און בעט אסאך פאר דעם; זאלסט פארשטיין די תורה, און זוכה זיין ללמוד וללמד לשמור ולעשות.


ווייז דעם בריוו פאר אלע כולל אינגעלייט.

#350 - ארויסהעלפן א מקוה, א סגולה פאר זרע של קיימא
קינדער, מקוה, הפצה, סדר דרך הלימוד, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תולדות, ב' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


פרעג דיין ווייב אויב זי וויל האבן די זכות פון רייניגן די מקוה טהרה צוויי מאל א וואך, דאס איז א גרויסע זכות צו נפקד ווערן בזרע של קיימא. צווינג עס נישט ארויף, פרעג איר אויב זי האט צייט און כח זיך מתנדב זיין פאר די הייליגע ארבעט.


דו זיי ממשיך צו לערנען קצת עיון מיט דיין חברותא, טור בית יוסף און שלחן ערוך. אין די איבריגע צייט זאלסטו לערנען חומש רש"י איינגעטיילט אויפן וואך, צוויי קאפיטלעך נ"ך, אכצן פרקים משניות, יום תהילים, די בלאט גמרא בבלי און ירושלמי, א פרק תוספתא, א פרק רמב"ם כסדרן, און טייל איין די תיקונים דאס צו ענדיגן יעדן חודש, אזוי אויך ליקוטי מוהר"ן, און נאכדעם גיי הפצה.


גיי שלאפן פרי, שטיי אויף לערנען פארטאגס, דעמאלט קען מען זייער מצליח זיין.


לאז מיר וויסן וועגן דיין ווייב.

#349 - מען שטייט אויף פארטאגס לערנען, דאס געבט מיר כוחות
שטעטל, עבודת השם, לימוד התורה, נחת

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך הער צוריק גוטע גריסן אויף דיר און אויפן שטעטל, אז דו און נאך אינגעלייט זיצן פארטאגס פינף אזייגער אין שול און מען לערנט פלייסיג, איך בין זייער פרייליך, און דאס געבט מיר פרישע כוחות ווייטער צו טון.


ווי דו ווייסט איז די שטעטל נישט געווען קיין גרינגע זאך אויפצושטעלן, און וויפיל דו ווייסט – ווייסטו נאכנישט אלעס; עס עפנט זיך נישט קיין שטעטל אזוי גרינג... עס ליגט אין דעם אסאך פלאג און מי, און מיין גאנצע כוונה איז – אויפשטעלן א מקום תורה ויראת שמים, א פלאץ וואס מען וועט לעבן אויף די וועג וואס מיר האבן מקבל געווען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו.


איז דאס אז דו שטייסט אויף פארטאגס און נאך אינגעלייט, און מען זיצט און מען לערנט א צוויי שעה פארן דאווענען – איז מיר א גרויסע נחת און געבט מיר אסאך כוחות.


 

#348 - די גרויסקייט פון פרויען וואס לאזן דעם מאן לערנען די הייליגע תורה
כולל, חיזוק פאר פרויען, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תולדות, ג' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


מרת ... תחי'


מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון די אידישע פרויען וואס לאזן דעם מאן לערנען די הייליגע תורה, און זיי זענען מוותר אויף אלעס אבי דער מאן זאל לערנען די הייליגע תורה. די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (ברכות יז.) בזכות וואס א פרוי איז מוותר וכו' אז דער מאן זאל לערנען - וועט זי זוכה זיין צו שכר אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.


איר ווייסט נישט ווי גליקליך איר זענט; איר ווייסט וויפיל פרויען וויינען צום אייבערשטן אז זייער מאן זאל האבן א שייכות מיט תורה? איר ווייסט וויפיל פרויען האבן נישט קיין רוה, זייער חלום איז געווען צו האבן א תורה שטוב, זיי ווארטן 'ווען וועט דער חלום מקוים ווערן...?' און אז איר האט זוכה געווען צו א מאן וואס לערנט מיט גרויס התמדה - זאלט איר דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן, און וואס מער מחזק זיין אייער מאן צו לערנען און דאווענען.


אין אנהויב איז שווער, מען פארברענגט ווייניג וכו', און מען האט נישט קיין געלט, מען קען נישט קויפן וכו' - אבער שפעטער איז זייער זיס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#347 - טשעפע נישט דיין ווייב, אפילו זי עסט דיר אויף דיינע קישקעס
שמחה, שלום בית, עבודת השם, סבלנות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת נח, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


טשעפע נישט דיין ווייב, אפילו זי עסט דיר אויף דיינע קישקעס. איך האב איר געשריבן א בריוו, זי איז גרייט זיך צו טוישן, ווארט מיט סבלנות, עס גייט נישט אין איין מינוט.


מיין טייערע ברודער, וואס וועט שוין זיין ווען דיין ווייב וועט לעבן מיט דיר אזוי ווי דו ווילסט וכו' וכו'? וועסטו נאכאלץ בלייבן הונגעריג וכו' וכו', דו וועסט וועלן עפעס אנדערש, און אז זי וועט דיר נאכגעבן - וועסטו ווייטער בלייבן הונגעריג וכו' וכו'. רבי נתן האט געזאגט: "די וועלט איז נישט און מען קען איר נישט באקומען, תורה תפילה איז יא און מען קען איר יא באקומען", די וועלט מאכט נישט זאט, אלעס אויסער תורה ותפילה - מאכט נישט זאט, ווען מען האט דאס נישט מיינט מען 'דאס פעלט' און 'נאך דאס פעלט', אבער באמת ווערט מען נאר זאט, פרייליך און צופרידן - פון תורה ותפילה. נאר אז דו וועסט זיך קובע זיין שיעורי תורה; א שיעור אין גמרא, א בלאט גמרא יעדן טאג, א פרק משניות וכו' וכו' - וועסטו זיין זאט, צופרידן און פרייליך.


איך דארף מקצר זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#346 - נאר אז מען האט א צדיק וואס חזר'ט אמונה, קען מען זיך ראטעווען
אמונה, צדיקים, חסידות ברסלב, לימוד התורה, תכלית, חשבון הנפש, לשון הרע, ליצנות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת נח, ה' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיינע ליבע ברידער פון ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


פרשת נח איז א לימוד פאר אונז ווי אזוי מען קען זיך ראטעווען פון די מבול אין יעדן דור, דער מבול איז נישט נאר געווען אין נח'ס צייט, דער מבול איז אין יעדע דור בכלליות און ביי יעדע מענטש בפרטיות, און נאר אז מען האט א צדיק וואס חזר'ט מיטן מענטש אמונה - קען מען זיך ראטעווען.


מיינע טייערע ברידער, עס איז א גרויסע נס יעדן טאג וואס מיר זענען נאך אלץ מקורב און מיר האבן די תמימות, מיר לערנען און פאלגן וואס דער רבי לערנט אונז. מען דארף יעדן טאג דאנקען דעם אייבערשטן אז מיר זענען מקורב צום הייליגן רבי'ן, מען דארף יעדן טאג טאנצן: "אשרינו שזכינו להתקרב לרבינו", און ווען מיר זעען א חבר זיך אפקילן פון רבי'ן, מיר זעען ווי דער האט מער נישט די געפיל, און דער איז שוין ביי די לצים, און מען וואונדערט זיך 'ווי קען זיין אזא זאך? ווי קען זיין זיך אפקילן?' דארף מען זיך ענדערש וואונדערן 'ווי קען זיין אז איך האב נאך יא די זכי' צו זיין ביים צדיק? ווי קען זען אז איך וואס איך דארף נאך אזויפיל תשובה טון - האב די זכי' צו וויסן פון אזא רבי?' אזוי פלעגט רבי נתן זיך אלץ פארוואונדערן, "ואני – איך ווי אזוי איך בין און ווער איך בין, וואס עפעס לאזט מען מיר קומען צו אזא רבי? דאס איז ברוב חסדך אבוא ביתך – דאס איז חסדים פונעם אייבערשטן".


טייערע חברים, טייערע ברידער, אז איר הערט לשון הרע אויף צדיקים זאלט איר זיך גוט אויסוויינען צום אייבערשטן. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן ה) דאס וואס מען הערט רעדן אויף צדיקים לשון הרע, אויף צדיקים וואס זענען מגלה ומפרסם די הייליגע אמונה - דאס איז נאר ווייל מען וויל דעם מענטש צוריק האלטן פון קענען תשובה טון צוליב זיינע פיל זינד. אזוי ווי מוהרא"ש דערציילט (פעלת הצדיק, סימן תכא), דער שווער פון הייליגן רבי נתן זכר צדיק וקדוש לברכה, הרב הגאון המפורסם רבי דוד צבי אויערבאך זכר צדיק לברכה פלעגט פארן צו צדיקים, קודם איז ער געווען ביים הייליגן צדיק רבי פנחס קאריצער זכותו יגן עלינו, עס איז אים זייער געפאלן די הנהגה פון דעם צדיק, אבער עס האט אים געשטערט פארוואס די חסידים דארט רעדן קעגן דעם צדיק רבי מיכל זלאטשובער זכותו יגן עלינו, עס האט אים זייער געשטערט. האט ער געטראכט אז ער וויל גיין צום צדיק רבי מיכל זלאטשובער זכותו יגן עלינו, ער וויל זען וואס דארט טוט זיך. ווען ער איז אנגעקומען צו רבי מיכל זלאטשובער זכותו יגן עלינו און צוגעזען זיין עבודה איז אים זייער געפאלן זיין התנהגות, אבער עס האט אים זייער געשטערט צו הערן פון זיינע חסידים לצנות אויף רבי פנחס קאריצער זכותו יגן עלינו; ער האט געזען אז דער איז אפגע'פסק'נט מיט זיינע מענטשן וכו' און דער איז אפגע'פסק'נט מיט זיינע מענטשן, האט ער אויפגעהערט צו גיין צו צדיקים און ער האט אנגעהויבן רעדן קעגן אלע צדיקים. ער פלעגט יעדן טאג מאכן א סעודה מיט זיינע קינדער און זיי אנווארענען זיי זאלן נישט האבן צוטון מיט צדיקים, און ווען רבי נתן האט חתונה געהאט פלעגט ער אויך מיטהאלטן די סעודות און הערן פעך און שוועבל אויף צדיקים.


עס האט זייער געשטערט פאר רבי נתן, פארוואס רעדט מען אויף צדיקים? וואס איז די מחלוקות, וואס פעלט דאס אויס? און ווען ער איז געקומען דעם ערשטן ראש השנה צום רבי'ן, האט ער געהערט די תורה וואס דער רבי האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ה), דעמאלט איז אים פארענטפערט געווארן די שטארקע קשיא וואס האט אים לאנגע יארן געשטערט, דער רבי זאגט דארט: "וְתַאֲמִין, כִּי כָּל מַצּוּתָא וּמְרִיבָה שֶׁיֵּשׁ בֵּין הַצַּדִּיקִים הַשְּׁלֵמִים אֵין זֶה אֶלָּא כְּדֵי שֶׁיְּגָרְשׁוּ סִטְרִין אָחֳרָנִין", דו דארפסט גלייבן אז אלע מחלוקות וואס איז דא צווישן די צדיקים איז נאר ווייל מען וויל דיך פארטרייבן פון זיי, "כְּשֶׁאַתָּה שׁוֹמֵעַ מְרִיבוֹת שֶׁבֵּין הַצַּדִּיקִים תֵּדַע, שֶׁזֶּה מַשְׁמִיעִין אוֹתְךָ תּוֹכָחָה עַל שֶׁפָּגַמְתָּ בְּטִפֵּי מֹחֲךָ", ווען דו הערסט רעדן אויף צדיקים זאלסטו וויסן אז דאס איז נאר ווייל מען וויל דו זאלסט תשובה טון אויף וואס דו האסט פוגם געווען; רבי נתן האט געזאגט: "ווען איך האב געהערט די תורה פון רבי'ן איז מיר גלייך פארענטפערט געווארן פארוואס מען רעדט אויף צדיקים און מען קריגט זיך השם ישמרינו, נאר מיך צו פארטרייבן, אז איך בין נישט ראוי צו זיין צווישן זיי".


וואס מיינט איר, ווער רעדט אויף צדיקים? ווער זענען די וואס רעדן אויף צדיקים וואס זענען זיך מוסר נפש צו ברענגען אידישע קינדער צום אייבערשטן, זיי זענען גרייט אלעס צו פארלירן, אבי נאך א איד זאל לעבן א זיסע לעבן, לערנען די הייליגע תורה, זיך מתבודד זיין און פירן א שטוב מיט קדושה וטהרה? ווער רעדט? נאר בעלי עבירה. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן סא) ווער עס רעדט אויף צדיקים וואס זענען מגלה ומפרסם דעם אייבערשטן אויף די וועלט - איז א סימן אז דער מענטש איז א בעל עבירה. דער רבי זאגט, דאס איז פשט וואס די הייליגע חכמים זאגן (עירובין כא:): "הלועג על דברי חכמים", ווער עס שפעט אויף צדיקים, "נידון בצואה רותחת", וועט באשטראפט ווערן מיט די סארט גיהנום; זאגט דער רבי פשט, "הלועג על דברי חכמים", ווער עס שפעט אויף צדיקים - "נידון בצואה רותחת" איז א סימן אז דער מענטש איז ווייט פונעם אייבערשטן, זיין מח איז פול מיט שלעכטע זאכן.


מיינע ליבע ברידער, איך בענק זיך זייער צו ענק, איך וויל שוין קומען אייך באזוכן, איך האף צום אייבערשטן איך וועל אייך נאך טרעפן, איר וועט אכטונג געבן פון לצים וואס רעדן קעגן הייליגע צדיקים. טענה'ט נישט מיט קיינעם, מאכט אייך א חשבון 'ווער ברענגט מיך צו די תורה, ווער שלעפט מיך צום חומש, צום משניות, צו די הייליגע גמרא? ווער שלעפט מיך אין שול דאווענען? ווער איז מיך מחזק ווי צו רעדן אין שטוב? ווער לערנט מיך חכמת החיים ווי זיך אכטונג געבן פון מענטשן? זיך אכטונג געבן פון חובות, וויסן ווי צו לעבן, און נאך טויזנטער טויזנטער זאכן? זאל איך גיין אויסהערן לצים וואס ווילן באמת רעדן קעגן דעם אייבערשטן?' דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן לח) אויפן פסוק (תהלים עג, ט): "שַׁתּוּ בַשָּׁמַיִם פִּיהֶם", זיי לייגן זייער מויל אין הימל, "וּלְשׁוֹנָם תִּהֲלַךְ בָּאָרֶץ", און זייער צינג גייט אויף דער ערד, די וואס רעדן אויף צדיקים - זיי ווילן רעדן אויפן אייבערשטן, אבער זיי שעמען זיך צו רעדן קעגן דעם באשעפער, רעדן זיי אויף צדיקים. דאס איז פשט אין פסוק "שַׁתּוּ בַשָּׁמַיִם פִּיהֶם", דאס וואס זיי רעדן מיטן מויל - ווילן זיי רעדן אויפן אייבערשטן, נאר זיי שעמען זיך צו רעדן אויפן אייבערשטן - "לְשׁוֹנָם תִּהֲלַךְ בָּאָרֶץ", רעדן זיי אויף צדיקים, אבער באמת "שַׁתּוּ בַשָּׁמַיִם פִּיהֶם".


מיינע הארציגע ברידער, שטארקט אייך מיט די עצות פון רבי'ן, גייט יעדן טאג אביסל שפאצירן און זייט אייך מתבודד, רעדט צום אייבערשטן אויף אייער שפראך. בעט אים אלעס וואס שטערט, אלעס וואס באדערט, דערצייל אלעס, און אנטלויפט צו די הייליגע תורה. מאכט אייך שיעורים אין חומש, משניות, גמרא וכו' וכו', און רעדט נישט מיט די אפגעקילטע חסידים, וועט אייך גוט זיין בזה ובבא, און אז נישט איז א גרויסע רחמנות. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנד): "עַל שְׁנֵי כִּתּוֹת אֲנָשִׁים יֵשׁ לִי רַחֲמָנוּת גָּדוֹל עֲלֵיהֶם", אויף צוויי גרופעס מענטשן האב איך גרויס רחמנות, "עַל אֵלּוּ אֲנָשִׁים שֶׁהָיוּ יְכוֹלִים לְהִתְקָרֵב אֵלַי וְאֵינָם מִתְקָרְבִים", אויף די וואס האבן געקענט מקורב ווערן צו מיר און ווערן נישט מקורב, "וְעַל אֵלּוּ הַמְקֹרָבִים אֵלַי וְאֵינָם מְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי", און אויף די וואס זענען מקורב צו מיר און פאלגן מיך נישט; "כִּי אֲנִי יוֹדֵעַ, שֶׁיִּהְיֶה עֵת, בְּעֵת שֶׁיִּהְיֶה הָאָדָם מֻנָּח עַל הָאָרֶץ עִם רַגְלָיו אֶל הַדֶּלֶת, אָז יִסְתַּכֵּל עַל עַצְמוֹ הֵיטֵב, וְיִתְחָרֵט מְאֹד מְאֹד עַל שֶׁלּא זָכָה לְהִתְקָרֵב אֵלַי, אוֹ שֶׁלֹּא קִיֵּם אֶת דְּבָרַי. כִּי אָז יֵדְעוּ שֶׁאִם הָיוּ מְקֹרָבִים אֵלַי וּמְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי, לֹא הָיָה שׁוּם דַּרְגָּא בָּעוֹלָם שֶׁלֹּא הָיִיתִי מְבִיאָם לְאוֹתָהּ הַמַּדְרֵגָה, אֲבָל לֹא יוֹעִיל אָז", ווייל עס וועט קומען א צייט ווען דער מענטש וועט ליגן מיט די פיס צום טיר, דאס מיינט ווען מען וועט שטארבן – (וואס דעמאלט לייגט מען אראפ דעם מענטש אויף דער ערד מיט די פיס אויסגעדרייט צום טיר), און דער מענטש וועט זיך דעמאלט אנקוקן ווי אזוי ער זעט אויס, און ער וועט חרטה האבן: 'פארוואס האב איך נישט געפאלגט דעם רבי'ן? ווען איך וואלט ווען געפאלגט דעם רבי'ן וואלט איך זוכה געווען צו צוקומען צו די גרעסטע מדריגות אויף דער וועלט', אבער עס וועט שוין זיין צו שפעט.


איך ווארט צו הערן פון די מצב המלחמה, אויב עס איז א צייט איך זאל קומען.


א גוט שבת.

#345 - זיי מוחל די וואס האבן דיר וויי געטון
אמונה, מחלוקת, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת האזינו א', א' סליחות, כ"ד אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס איז כדאי צו לערנען יעצט פאר די הייליגע טעג מסכת ראש השנה, מסכת יומא און מסכת סוכה. מוהרא"ש זאגט, אויסער די שיעורים קבועים וואס מיר האבן - איז גוט צו לערנען די מסכתא פונעם יום טוב וואס קומט, מוהרא"ש פלעגט דאס אנרופן א באקשיש (א באנוס רופט מען אין אראביש באקשיש).


זיי מוחל אלע וואס האבן דיר וויי געטון, האלט נישט קיין האס אין זיך, האלט נישט קיין פיינטשאפט אין זיך; חזר אמונה, אלעס וואס איז אריבער - איז פונעם אייבערשטן, עס איז נישט דער און נישט יענער.


אז מיר וועלן רייניגן אונזער הארץ פון שנאה, פון נקמה - וועט דער אייבערשטער אונז מוחל זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#344 - מאך נישט קיין פלענער, טו צו דער זאך
שטעטל, לימוד התורה, תכלית

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נצבים וילך, כ' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


ברוכים הבאים בשם השם, מיר פרייען זיך זייער פאר אזא חשוב'ע משפחה ביי אונז אין שטעטל, דער אייבערשטער זאל ענק באגליקן ענק זאלן קענען ערציען אין שטעטל ענקערע קינדער לתורה ויראת שמים.


טייערער ..., זיי זיך קובע צו לערנען פארטאגס; אין שטעטל איז דא צוויי וועגן, אדער קען מען זיין א גרויסער צדיק, אדער א גרויסער ליידיגגייער; אזוי האט רבי נתן געזאגט: "אין וואלד קען מען זיין אדער א גרויסער צדיק, זיך מתבודד זיין און עוסק זיין אין לימוד התורה, אדער זיין א גרויסער הולטיי"; בעט איך דיר זאלסט גיין שלאפן פרי און אויפשטיין פארטאגס, אז מען גייט שלאפן פרי – קען מען נאך זאגן תיקון חצות פארטאגס, נאכדעם לערנען אפאר שעה שיעורים כסדרן און נאכדעם אנהויבן דעם טאג.


מאך נישט קיין פלענער, טו צו דער זאך. עס זענען דא אינגעלייט וואס וואוינען שוין פיר יאר אין שטעטל און קענען זיך נישט צוזאמנעמען אויפצושטיין לערנען; טו צו דער זאך, זיי זיך קובע צו גיין שלאפן פרי, טו גארנישט ביינאכט.

#343 - ארויסהעלפן מיט'ן ענדיגן דעם בית החיים און די נייע מקוה
שטעטל, לימוד התורה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת נצבים וילך, י"ט אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


א גרויסן יישר כח פארן העלפן די מוסד מיט שאפן געלט מיר זאלן קענען אנגיין און נישט צוזאמברעכן.


יעצט דארף איך האבן געלט צו ענדיגן דעם בית החיים, מיר דארפן פינף און זיבעציג טויזנט דאלער פאר די בית החיים. אויך דארף איך צוויי הונדערט טויזנט דאלער פאר די מקוה טהרה אין די נייע געגנט פון שטעטל.


עס איז דא נאך זאכן, אבער די צוויי זאכן דארף איך וויכטיג אויף יעצט.


לאז נישט אפ דיינע שיעורים; אין שטוב זאלסטו מאכן צייט צו העלפן און צו שמועסן מיט דיין ווייב, און שטיי אויף פארטאגס; זיי זיך קובע א צייט פארטאגס צו לערנען אין שול. פארטאגס איז גאר אנדערש, נישטא וואס צו ערלעדיגן, מען קען לערנען מיט א רואיגקייט.


אויך בעט איך דיר, גיי התבודדות; וואוינסט אין שטעטל, טו כאטשיג אין שטעטל וואס דער רבי זאגט, וואס האט מען פון שטעטל אז מען גייט נישט התבודדות צווישן די גראז צווישן די ביימער...


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#342 - זאגן משניות און גמרא נעמט אוועק אלע פראבלעמען
משניות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס איז דא עפעס בעסער'ס ווי לערנען די הייליגע תורה; עס היילט אויס דעם מענטש פיזיש און גייסטיש, בפרט מיטן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו) מען זאל לערנען אפילו אן פארשטיין, מען זאל זאגן פרקים משניות און בלעטער גמרא - איז דאך ממש א מחי'; דאס לעבן ווערט אזוי גוט און אזוי געשמאק.


זאגן משניות און גמרא נעמט אוועק אלע פראבלעמען; א שאד די וועלט ווייסט נישט פון די זיסע עצה פונעם סדר דרך הלימוד פון רבי'ן, אז מען קען לערנען אן פארשטיין, מען קען לערנען דורך זאגן די הייליגע ווערטער, מען קען לערנען אפילו מען פארגעסט. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "וְדַע שֶׁלֶּעָתִיד מַזְכִּירִין אֶת הָאָדָם כָּל מַה שֶּׁלָּמַד, אַף אִם שָׁכַח", אויף יענע וועלט דערמאנט מען די נשמה אלעס וואס זי האט געלערנט און פארגעסן, "גַּם בְּנֵי אָדָם הַשּׁוֹמְעִים הַתּוֹרָה שֶׁל הַצַּדִּיק הָאֱמֶת וְאֵינָם מְבִינִים אוֹתָהּ", אזוי אויך, אויב מען האט נישט פארשטאנען וואס מען לערנט - "לֶעָתִיד, בָּעוֹלָם הַבָּא, יָבִינוּ", וועט מען אויף יענע וועלט זוכה זיין דאס צו פארשטיין, "כִּי עִקַּר הַתּוֹרָה הִיא לְהַנְּשָׁמוֹת", ווייל דער עיקר וואס מען לערנט תורה איז פאר די נשמה, "שֶׁבָּעוֹלָם הַבָּא יִהְיוּ הַנְּשָׁמוֹת בְּקִיאִים וּמַשִּׂיגִים הֵיטֵב אֶת הַתּוֹרָה שֶׁלָּמַד וְשָׁמַע הָאָדָם בָּעוֹלָם הַזֶּה", אז אויף יענע וועלט זאלן די נשמות פארשטיין די תורה וואס זיי האבן געלערנט אויף די וועלט, "אַשְׁרֵי הַמְבַלֶּה יָמָיו בְּתוֹרָה וַעֲבוֹדָה הַרְבֵּה", וואויל איז דעם מענטש וואס פארברענגט זיינע טעג און יארן מיט תורה און מיט עבודת השם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#341 - האלט מיט זיך שטענדיג א קליינע שפריצער
משניות, עבירות, היכל הקודש, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת קרח, ב' תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס תורה טוט פאר'ן מענטש; אפילו א מענטש זאל זיין רחמנא לצלן אין שאול תחתית, אויב ער נעמט אויף זיך צו לערנען יעדן טאג תורה - וועט די תורה אים ארויסנעמען פון זיינע עבירות, און דער אייבערשטער וועט אים מוחל זיין אויף אלע זיינע עבירות. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ראש השנה פרק ד, הלכה ח): "כֵּיוָן שֶׁקִּבַּלְתֶּם עֲלֵיכֶם עוֹל תּוֹרָה, מַעֲלֵה אֲנִי עֲלֵיכֶם כְּאִילוּ לֹא חֲטָאתֶם מִיְמֵיכֶם", ווען א מענטש איז מקבל אויף זיך דעם עול תורה, דאס הייסט ער נעמט זיך פאָר צו לערנען יעדן טאג די הייליגע תורה – זאגט דער אייבערשטער: "רעכן איך אים כאילו ער האט קיינמאל נישט געזינדיגט".


לערן יעדן טאג א פרק משניות, דאס וועט דיך אויסוואשן און אראפנעמען פון דיר אלע פלעקן.


מענטשן פרעגן דיך כסדר: "איך הער אז דו ביסט א היכל הקודש'ניק..." ענטפער נישט "יא"; קודם נעם א משניות, זאג א פרק משניות און נאכדעם גיי זאג אים: "יא, איך בין א היכל הקודש'ניק, איך בין א תלמיד פון מוהרא"ש".


די וואס ליידן אויף אסטמא האלטן מיט זיך שטענדיג א קליינע שפריצער, וואס אויב זיי פארלירן דעם אטעם - געבן זיי זיך גלייך א שפריץ אריין פון די מעדעצין, אזוי קענען זיי אטעמען. משניות איז ממש דער זאך, מען דארף דאס טראגן מיט זיך צו קענען אנגיין מיטן לעבן, נישט ווערן פארכאפט אין עבירות.


אם ירצה ה' מארגן וועט זיין די וועכנטליכער ליל שיש שיעור אין שטעטל אין קרית ברסלב, עס וועט זיין נאך מעריב, אום צען אזייגער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#340 - דאקטער לערנער לאזט נישט ארבעטן נאך פינף אזייגער
פרנסה, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


זיי זיך קובע א צייט צו לערנען אינדערפרי און ביינאכט, ווייל נאר אז מען האט א שיעור אין די הייליגע תורה אינדערפרי און ביינאכט - האט מען לעבן.


זאג פאר דיין בעל הבית אז דו האסט באקומען א בריוו פון דיין דאקטער אז דו קענסט נישט ארבעטן נאך פינף אזייגער, שפעטסטנ'ס זעקס אזייגער.


אז ער וועט דיר פרעגן דעם נאמען פונעם דאקטער, זאג: "דאקטער לערנער"; מוהרא"ש איז נאך געגאנגען צו דעם דאקטער.


פינפע צייט אדער זעקסע זאלסטו אהיים גיין, טו זיך איבער די ארבעט'ס קליידער און טו זיך אן שיינע קליידער. זאג פאר דיין ווייב און קינדער אז דו האסט א חתונה, דו מיט די תורה גייען חתונה האבן; גיי אין שול און זיי זיך קובע צו לערנען און לאך זיך גוט אויס, און זיי גרייט אז יעדן טאג גייען אונטערקומען א זייער זייער וויכטיגע זאך צו ערלעדיגן; זאלסטו זיך נישט לאזן פארדרייען, נאר גיי באהאלט זיך אין שול מיט די הייליגע משניות, גמרא און הלכה.

#339 - זיי שטארק מיט צוויי זאכן, ח"י פרקים משניות און מקוה יעדן טאג
מקוה, משניות, טעלעפאן, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך וויל דיך מחזק זיין זאלסט צוריק אנהויבן לערנען משניות.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (משניות קנים ג, ו) דער וואס לערנט, "כָּל זְמַן שֶׁמַּזְקִינִין", ווי עלטער ער ווערט, "דַּעְתָּן מִתְיַשֶּׁבֶת עֲלֵיהֶן", ווערט ער קלוגער, "זִקְנֵי עַם הָאָרֶץ", און די וואס לערנען נישט, "כָּל זְמַן שֶׁמַּזְקִינִין", ווי עלטער ער ווערט, "דַּעְתָּן מִטָּרֶפֶת עֲלֵיהֶן", ווערט ער נארישער און נארישער; ווייל נאר די תורה מאכט צופרידן, נאר די תורה געבט סיפוק.


טייערער ברודער, נעם צוריק דעם משניות, באניי זיך, אנשטאט האלטן דעם טעלעפאן און זוכן און קוקן נארישקייטן - נעם די הייליגע משניות און זאג נאך א משנה, נאך א פרק, דאס וועט דיר געבן חן; ווער עס לערנט תורה - באקומט חן, אזוי ווי עס שטייט (משלי ה, יט): "'אַיֶּלֶת אֲהָבִים וְיַעֲלַת חֵן', שֶׁמַּעֲלַת חֵן עַל לוֹמְדֶיהָ" (עירובין נד:).


אויך זאלסטו יעדן טאג גיין אין מקוה, זיי שטארק מיט די צוויי זאכן, ח"י פרקים משניות און זיך טובל'ען יעדן טאג אין מקוה. אז דו וועסט זיין שטארק אין דעם - וועסטו זייער מצליח זיין.

#338 - ווען דו האסט אפאר מינוט, זאלסטו גורס זיין משניות
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, משניות, לימוד התורה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


נעם מיט דיר שטענדיג א משניות'ל, און ווען דו האסט אפאר מינוט - זאלסטו גורס זיין משניות.


משנה איז די אותיות נשמה; משניות לייטערט אויס די נשמה. משנה איז די אותיות משנה; אז מען לערנט משנה - איז דאס משנה דעם מענטש, מען ווערט אן ערליכער איד.


אויך זאלסטו זיך יעדן טאג מתבודד זיין. רעד צום אייבערשטן אין דיין שפראך - אידיש; בעט דעם אייבערשטן:


"קרבנו לתורתך, זיי מיך מקרב צו די תורה, איך זאל לערנען תורה, איך זאל פארשטיין תורה, למדנו מצוותיך, לערן מיך דיינע מצוות, הורינו דרכיך, ווייז מיר דיינע וועגן, הט לבנו ליראה את שמך, בייג מיר צו דיר, בייג מיין הארץ איך זאל וועלן זיין גוט".


אין די צוויי עצות זאלסטו זיך שטארקן, תורה ותפילה - וועסטו קענען מנצח זיין די שווערע מלחמת היצר.

#337 - היכל הקודש איז נישט דער אדער יענער, נאר די שכל פון מוהרא"ש
תפילות אויף אידיש, היכל הקודש, סדר דרך הלימוד, מוהרא"ש, לימוד התורה, שיעורים כסדרן, לצנות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שלח, כ"ו סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט נאכט וועט נאך זיין דער ליל שישי שיעור אין ישיבה אין וויליאמסבורג, קומענדיגע וואך וועלן שוין די שיעורים זיין אין שטעטל, איך פאר שוין ארויס פארן זומער, זיין אין שטעטל, ביז די הייליגע טעג; ביז'ן נסיעה קיין אומאן. איך האף דו וועסט בלייבן, קְבִיעִין כֵּן תֶּהֱווּן בְּהַנְהוּ חֲבוּרָתָא, דו וועסט נישט פארכאפט ווערן בעצת מרגלים.


מען דארף האבן גרויס רחמי שמים צו ניצול ווערן פון לשון הרע, רכילות, ליצנות וכדומה; מען דארף בעטן דעם אייבערשטן:


"רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל שטענדיג געדענקען וואס דער רבי האט געטון מיט מיר, וואס היכל הקודש האט מיט מיר געמאכט".


משה רבינו האט געגעבן א ברכה פאר יהושע בן נון ער זאל געראטעוועט ווערן פון די מרגלים, און כלב איז געלאפן צום מערת המכפלה דאווענען ער זאל געראטעוועט ווערן פון די לשון הרע; אזעלכע גרויסע צדיקים האבן אויך געדארפט רחמי שמים, תפילות און ברכות - צו בלייבן מיט משה רבינו, איז דאך כל שכן אונז, וואס מיר זענען אזוי ווי מיר זענען, מיר זענען אנגעשמירט פון קאפ ביז פיס מיט עבירות - דארפן מיר דאך זיכער רחמי שמים ניצול צו ווערן פון ליצנות.


געב זיך אכטונג פון א חסיד שנפל. דער הייליגער רבי נתן זאגט: "שמעתי מאדמו"ר", איך האב געהערט פון רבי'ן, אז א "חסיד שנפל גרוע ממשומד", א חסיד וואס האט זיך אפגעקילט - איז ערגער פון איינער וואס האט זיך גע'שמד'ט; ווייל איינער וואס האט זיך גע'שמד'ט וועט קיינער נישט אויסהערן, אבער איינער וואס זעט אויס ווי א חסיד און פון אינעווייניג איז ער פארלאשן, פול מיט ליצנות, אזא איינער הערט מען אויס און מען קען אלעס פארלירן.


היכל הקודש איז נישט דער און נישט יענער, היכל הקודש זענען די ספרים פון מוהרא"ש, די שכל פון מוהרא"ש, די עצות און חיזוק פון מוהרא"ש. אז מען לערנט יעדן טאג די בריוו, די קונטרסים און מען האט גוטע חברים מיט וועם מען איז זיך מחזק - אזא איינער פאלט נישט, אויב מען לערנט נישט די ספרים, די בריוו און קונטרסים, מען קוקט אויף דעם און מען קוקט אויף יענעם - אזא איינער קען אלעס אפלאזן.


זיי קלוג, הויב צוריק אן דיין שיעור אין משניות און גמרא, זאג די ווערטער אפילו אן קיין הבנה, און טענה נישט מיט קיינעם. מוהרא"ש זאגט אין די צוואה (צוואת מוהרא"ש, אות יג): "וֶוען אִיר וֶועט אָנְקוּמֶען אוֹיפְן עוֹלָם הָאֱמֶת דַאן וֶועט אִיר זִיךְ אַלֵיין אִיבֶּערְצַייגְן אִין דִי רִיכְטִיגְקֵייט פוּן דֶעם 'סֵדֶר דֶרֶךְ הַלִימוּד' וָואס דֶער רֶבִּי הָאט אוּנְז גֶעגֶעבְּן. עֶס אִיז אַ שָׁאד דִי צַייט זִיךְ צוּ טַעֲנָה'עֶן מִיט מֶענְטְשְׁן אִיבֶּערְן 'סֵדֶר דֶרֶךְ הַלִימוּד'. 'טַעֲמוּ וּרְאוּ כִּי טוֹב ה'' - פְּרוּבִּירְט עֶס אַלֵיין אוֹיס, וֶועט אִיר זֶען וִוי גֶעשְׁמַאק אוּן זִיס דָאס אִיז. וֶוען אִיר וֶועט זִיךְ צוּגֶעוואוֹינֶען צוּ לֶערְנֶען אוֹיפְן 'סֵדֶר דֶרֶךְ הַלִימוּד' וֶועט אִיר שְׁפִּירְן אַלֶע גוּטֶע טַעֲמִים דֶערִין, דָאס וֶועט אַייךְ גֶעבְּן אַ חִיוּת אוֹיף דִי וֶועלְט אוּן אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט.


וואוֹיל אִיז דֶעם וָואס לָאזְט זִיךְ נִישְׁט נַארְן, עֶר וֵוייסְט אַז דֶער עִיקָר פַארְוָואס מֶען לֶערְנְט תּוֹרָה אִיז נָאר צוּ טוּן דִי וִוילְן פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, מֶען לֶערְנְט כְּדֵי מְקַיֵים צוּ זַיין דִי מִצְוֹת פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, צוּ מַאכְן אַ נַחַת רוּחַ פַארְן אֵייבֶּערְשְׁטְן. אוּן דַאן אִיז דָאס גַאנְצֶע לֶערְנֶען מַמָשׁ 'תּוֹרָה לִשְׁמָהּ' מֶען לֶערְנְט נָאר פַארְן אֵייבֶּערְשְׁטְן אוּן נִישְׁט אוֹיף צוּ בַּאקוּמֶען כָּבוֹד פוּן מֶענְטְשְׁן, צוּ הֵייסְן אַ רָב, אַ לַמְדָן, אַ צַדִיק אָדֶער אַ בַּעַל מְקוּבָּל, מֶען לֶערְנְט נָאר פָּשׁוּט פַארְן אֵייבֶּערְשְׁטְנְ'ס וֶועגְן, עֶס אִיז נִישְׁטָא קַיין גְרֶעסֶערֶע זַאךְ פוּן דֶעם. אוֹיבּ וֶועט אִיר מִיר פָאלְגְן מִיט דֶעם וֶועט אִיר בִּכְלַל נִישְׁט חֲרָטָה הָאבְּן, נִישְׁט אוֹיף דִי וֶועלְט אוּן נִישְׁט אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.