בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#455 - די איינציגסטע וועג איז צו רעדן צו די קינדער נאכאמאל און נאכאמאל
קדושה, חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות, בריוו

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן א בילד אז מען האט פארבויט הינטער די טרעפ אין תלמוד תורה. עס וועט דיר נישט קיין סאך העלפן אז הינטער די טרעפ וועלן קינדער זיך נישט קענען באהאלטן, ווייל אויב דו וועסט נישט רעדן צו די קינדער פון קדושה, אויב מען וועט נישט רעדן נאכאמאל און נאכאמאל פון קדושת הברית - וועלן זיי נכשל ווערן אויף די טרעפ און אין די כתה רחמנא לצלן.


פאלג וואס אונזערע צדיקים האבן אונז געלערנט, מען זאל רעדן צו די קינדער, זיי אנגרייטן, סיי פאר זיך אליינס; זיי זאלן וויסן נישט אנצורירן, און סיי אויב חס ושלום א צווייטער וויל אנרירן - זאל מען טון דריי זאכן: אנטלויפן, שרייען און דערציילן.


טייערער ברודער, זוך נישט קיין פוילע וועגן, רעד צו די קינדער; נאר דאס איז די וועג.


נאך א זאך, איך האב דיר שוין געשריבן גאר אסאך בריוו; עס איז כדאי זאלסט דאס צאמנעמען און דאס דורכגיין כאטש איין מאל א חודש און בעט דעם אייבערשטן זאלסט קענען טון אלעס וואס שטייט דארט.


 

#454 - עלטערן דארפן מיטארבעטן מיט די מחנכים פאר די טובה פון די קינדער
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, שלום בית, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


דער מלמד פון דיין זון ... נרו יאיר זאגט מיר, ער מוטשעט זיך מיט אים; סיי מיט דרך ארץ, סיי מיט דאווענען. איך וויל דיר בעטן, סיי דו און סיי דיין ווייב - זאלן זיך שטענדיג אינטערעסירן ביים מלמד און מיט-ארבעטן מיט אים; א שאד אז די שיינע קינדער יארן פון דיינע קינדער זאלן אריבערגיין אזוי.


חינוך הבנים והבנות איז נישט גרינג, עס איז אן עבודה קשה, אבער עס לוינט זיך, עס צאלט זיך אויס.


איך בעט דיר און אויך דיין ווייב, לאמיר ארבעטן אינאיינעם. איר האט טייערע קינדער; ... נרו יאיר איז א גוט קינד, אנגעפילט מיט ענערגיע, איך האב אים זייער ליב; עס איז א שאד אז די יארן זאלן אריבערגיין אזוי.


גיי התבודדות יעדן טאג, דאנק און לויב דעם אייבערשטן און בעט פאר די קינדער.


אויך זאלסטו העלפן דיין ווייב.


 

#453 - אז דו ביסט נישט צייטליך, קענסטו נישט זיין א מלמד
מלמדים, מוסדות, פרנסה, היטן די צייט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


זיין א מלמד איז נישט קיין קינדער שפיל, עס איז א גרויסע אחריות. איך מוז דיר זאגן, פון איין זייט בין איך זייער צופרידן פון דיין ארבעט, אבער אז דו ביסט נישט צייטליך - קענסטו נישט זיין א מלמד.


דאס איז די לעצטע מאל וואס איך פרוביר מיט דיר, אויב דו וועסט ווייטער קומען שפעט - קענסטו מער נישט זיין ביי אונז א מלמד. ווייל אז דו בארגסט געלט פון מענטשן, אדער דו גנב'עסט געלט - קענסטו פאררעכטן און באצאלן, אבער אז דו קומסט שפעט און דו לאזט די קינדער הפקר - אויף דעם איז נישטא קיין כפרה.


מיר האבן מלמדים וואס איז נישטא אין אנדערע מוסדות, טייערע הארציגע וכו' וכו'; אבער די הפקירות פון קומען שפעט - דאס איז אויך נישטא אין ערגעץ, איך מוז יעצט אראפשטעלן א פוס און דאס פאררעכטן.


 

#452 - דארפסט רעדן צו די קינדער פון קדושה וטהרה
קדושה, חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויקרא, ראש חודש ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


דארפסט רעדן צו די קינדער פון קדושה וטהרה, בפרט אין כתה ...; דער מלמד איז ניי און ווייסט נישט ווי אזוי צו רעדן און איך ווייס אז עס זענען דא קינדער דארט וואס שפילן זיך נישט ערליך.


איך בעט דיר זייער, העלף מיר זיין אין שטעטל א שטיקל מנהל פאר אלע קלאסן, פאר אלע קינדער, נאך די פאר וואכן.


נעם אפיר די קינדער ..., ... און ... און רעד צו זיי פון די הארבקייט פון אנרירן דעם אות ברית קודש. יעצט זענען זיי נאך יונג, יעצט איז די צייט זיי אוועק צו שטעלן אויף די ריכטיגע וועג, זיי זאלן וואקסן צדיקים.


ברודער, אלע ארבעטן שווער, אלע מוטשען זיך, וואויל איז דעם מענטש וואס עס וועט בלייבן פון זיין מוטשען, עס וועט ארויסקומען כבוד שמים.


 

#451 - אלע קינדער זאלן צוהעלפן ביי בדיקת חמץ
קינדער, חינוך הילדים, מוסדות, מוהרא"ש, גמרא, ראש ישיבה, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמיני א', י"ג ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט נאכט איז בדיקת חמץ. ווען עס ווערט נאכט טאר מען גארנישט טון; נישט ארבעטן, נישט לערנען און נישט עסן קיין סעודות, מען דארף בודק חמץ זיין.


נעם דיינע קינדער זיי זאלן דיר העלפן ביי בדיקת חמץ, עס איז וויכטיג פאר די חינוך זיי זאלן זען ווי מען מאכט די מצוות. איך נעם אלע קינדער ביי בדיקת חמץ, יעדער זאל עפעס העלפן; איינער האלט די לעפל, איינער די פעדער, איינער די זעקל וואו מען לייגט אריין די ברעקלעך וואס מען טרעפט, איינער שלעפט מיט וואו איך גיי א קליין בענקל אויף וואס זיך אויפצושטעלן, איינער איז געשטעלט צו ציילן וויפיל ברעקלעך מען האט שוין געטראפן און וויפיל עס פעלט. ברוך השם מיר האבן א שטוב מיט אינגלעך דארף איך זוכן וואס צו געבן פאר יעדן איינעם, אלע זאלן העלפן מיט די מצוות.


נעכטן האב איך פארקויפט די חמץ ביים דיין שליט"א. איך געב זיך א כאפ וויפיל בנינים איך דארף פארקויפן, ווי די קהלה האט זיך צואוואקסן אין די צוויי יאר... איך האב פארקויפט חמץ פון זיבן בנינים וואס באלאנגט פאר די קהילה; די מיידל סקול, די חדר, מחנה אילן החיים, מחנה בית פיגא, דער בנין פון די קיאסק, די בית המדרש אויף האשקי און דער בנין אין אומאן, דאס איז ממש וואס מוהרא"ש האט מיר געזאגט ביים עפענען די ישיבה; מוהרא"ש זאגט מיר: "יעצט ביסטו צעבראכן? עס ווארט נאך שיינע זאכן".


אויך ביים בויען דעם בנין הישיבה אין וויליאמסבורג אויף סקילמאן האב איך נישט געהאט קיין פרוטה צו באצאלן שבתי מזרחי, מיר האבן געהאט שווערע נסיונות. איך האב אים געבעטן, לאמיר גיין צו מוהרא"ש. איך האב געזאגט פאר מוהרא"ש, דער אינגערמאן וואס בויט די ישיבה וויל איבערלאזן די ארבעט אינמיטן בויען, האט מוהרא"ש געזאגט פאר שבתי: "אויב דו וועסט בלייבן בויען די ישיבה - ווארט דיר שיינע זאכן", און יעצט זעט מען שוין אביסל פון די שיינע זאכן.


כאפ ארויס אין די פארנומענע צייט א בלאט גמרא, זאג די ווערטער אפילו אן פארשטיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#450 - ווען דו קענסט, זאלסטו רעדן פון רבי'ן
חברים, מוסדות, חסידות ברסלב, שטעטל, רעדן, מוהרא"ש, סיפורי צדיקים, מנהגים, חדר, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויקרא, כ"ט אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בין נעכטן געווען אין חדר און אין בית פיגא אין שטעטל, איין זאך קען איך דיר זאגן: "מיר האבן זיך נישט וואס צו שעמען פון קיינעם נישט".


די ווערטער פלעגט מיר מוהרא"ש שטענדיג זאגן. ווען מוהרא"ש איז געקומען באזוכן די ישיבה פלעגט מוהרא"ש שמייכלען צו מיר און זאגן די ווערטער: "מיר האבן זיך נישט וואס צו שעמען פון קיינעם נישט"; די קינדער, די אינגלעך און מיידלעך - אזוי פרייליך, אזוי רואיג, אנגעפילט מיט אמונה, אנגעפילט מיט שמחה; איך בין ארויס פון דארט אזוי פרייליך.


איך בין געפארן כשר'ן מיין קאך, ווייל מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך זיין פסח אין שטעטל. איך האב גע'כשר'ט די קאך און אלעס איבערגעדעקט, מיר פירן זיך אפילו מען כשר'ט דעקט מען איבער אלע קאונטערס, סינקס און טיש, אלע פלעצער וואו מען עסט חמץ.


ווען דו קענסט - זאלסטו רעדן פון רבי'ן; אז דו קומסט אין שול, דו טרעפסט אנשי שלומינו, אדער אין שטוב מיט דיין ווייב, מיט דיינע קינדער - רעד פון הייליגן רבי'ן.


מוהרא"ש דערציילט, עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד א גרויסער צדיק, רבי אברהם שטערנהארץ זכרונו לברכה, אן אייניקל פון רבי נתן זכותו יגן עלינו, אויך אן אייניקל פון טשערינער רב זכר צדיק לברכה, ער האט געקענט דעם גאנצן ספר לקוטי מוהר"ן אויף אויסנווייניג. ער פלעגט אלץ רעדן נאר פון רבי'ן, אפילו אויף דער עלטער ווען ער איז געווען העכער די ניינציג יאר און ער איז געווען זייער שוואך - האט ער גערעדט נאר פון רבי'ן. מען האט אים געפרעגט: "רבי אברהם, וואס מוטשעט איר זיך אזוי צו רעדן פון רבי'ן, איר האט קוים כח?" האט ער געזאגט: "איך מוז רעדן פון רבי'ן, ווייל נאך אביסל קומט דער מלאך המות צו מיר, וויל איך ער זאל מיר צונעמען מיין נשמה אינמיטן רעדן פון הייליגן רבי'ן".


אז מען דריידט זיך אין ברסלב מיינט נישט אז מען האט שייכות מיטן רבי'ן, זוך חברים וואס רעדן פון רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.


 

#449 - מיר וועלן אם ירצה ה' עפענען א חדר היכל הקודש אין בני ברק
שלום בית, מוסדות, חדר

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויקהל-פקודי, כ' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דיין ווייב זאגט דיר זי איז מסכים וכו'; אויב אזוי, אז דיין ווייב איז מיט דיר בלב שלם - וועלן מיר עפענען אם ירצה ה' אלול אונזער חדר היכל הקודש אין בני ברק, און איך שטעל דיך אלס שליח פאר די הייליגע ארבעט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#448 - וועק דיך אויף, וואס בלייבט פונעם מענטש?
תפילות אויף אידיש, מוסדות, תכלית, חדר, פסח, מעביר סדרה, ניחום אבלים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ב אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעכטן נאכט בין איך געווען מנחם אבל זיין משפחת ..., זייער זון הבחור יוסף איז נפטר געווארן. ער האט געלערנט ביי אונז אין חדר אפאר יאר, ביז זיי האבן זיך אוועקגעצויגן פון וויליאמסבורג. דער בחור יוסף עליו השלום האט שטענדיג געזאגט תהילים און שטענדיג ליב געהאט צו דאווענען, ווען איך פלעג אים זען - האב איך אים געזאגט: "יוסי, דער רבי וואלט דיך אזוי ליב געהאט"; ווייל דער רבי האט ליב געהאט פשוט, פראסט. אזוי ווי רבי נתן ברענגט (חיי מוהר"ן, סימן תקכ): "היה אוהב מאוד את העבודות הפשוטות של האנשים הפשוטים יראי ה' וכו", דער רבי האט זייער ליב געהאט די וועג ווי אזוי פשוט'ע אידן דינען דעם אייבערשטן, "והיה אוהב מאד מי שיכול לומר הרבה תחנות ובקשות בתוך הסדורים הגדולים וכו", און דער רבי האט ליב געהאט די וואס זאגן אסאך תפילות אין די גרויסע גראבע סידורים.


איך שרייב דיר דאס אלעס, דיר צו געבן א קיצל, א וועק אויף, זאלסט אנהויבן זען וואס בלייבט פונעם מענטש; די קאפיטלעך תהילים, די פרקים משניות - דאס נעמט מען מיט, עפעס אנדערש איז גארנישט אינטערעסאנט.


היינט האבן מיר געטאנצן אין ישיבה מיט אלע בחורים וואס האבן שוין זוכה געווען צו מסיים זיין ספר שמות, מיר האבן געטאנצן די ניגון פון "חזק חזק ונתחזק"; עס איז אזא שמחה ווען מען איז זוכה צו לערנען יעדן טאג אביסל חומש, תרגום און רש"י און מען ענדיגט די פרשה.


דאגה נישט פאר געלט אויף יום טוב פסח, געלט אויף פסח וועט זיין, ענדערש גיי שריי צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, ווי נעמט מען די קדושה פון פסח? ווי איז מען זוכה ארויסצוגיין פון אלע קטנות הדעת?"


איך דארף גיין צו די קינדער. אלע וואכן מיטוואך גיי איך אין תלמוד תורה אין וויליאמסבורג פראווען סיומים פון קינדער וואס זענען מסיים במשך די וואך משניות וכדומה.


איך וועל דיר שפעטער שרייבן נאך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#447 - א לערערין מוז נעמען די ארבעט זייער ערנסט
תפילה והתבודדות, לערערין, סקול, חינוך הילדים, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקהל-פקודי, י"ט אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס טוט מיר וויי צו הערן אז עס איז דא לערערינס וואס נעמען נישט ערנסט די ארבעט אין בית פיגא; מען קומט און מען גייט, מען טוט וואס מען וויל, לויט די באקוועמליכקייט.


פון היינט און ווייטער זאלט איר מיר שרייבן א באריכט פון יעדע לערערין וואס קומט נישט צייטליך. מיר גייען יעצט נאך פסח מחליט זיין ווער עס וועלן זיין קומענדיגע יאר די לערערינס אין בית פיגא, מיר וועלן נאר נעמען לערערינס וואס נעמען אן זייער ארבעט זייער ערנסט.


יעדן טאג זאלט איר גיין צום פענסטער פון אייער שטוב, ארויפקוקן צום הימל און רעדן אפאר ווערטער צום אייבערשטן. הויבט אן מיט דאנקען, דאנקט אים פאר אייער שיינע לעבן און בעטס אויף ווייטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#446 - די קראך פון די בענק
פחדים, אמונה, צדקה, מוסדות, פרנסה, פרויען צאמקום

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויקהל-פקודי, כ' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


יעצט טוט זיך אין די נייעס, צוויי בענק האבן געקראכט. מענטשן זענען דערשראקן ווי צום טויט, די גאנצע אמונה זייערע איז צעפאלן; מען לייגט זיך אוועק געלט אין באנק, מען פארלאזט זיך אויפן באנק אדער אויף די רעגירונג און פלוצלונג אין איין סעקונדע איז גארנישט דא, מענטשן גייען ארום אן א קאפ.


יעצט זעט מען ממש וואס דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): "הָעוֹלָם הַזֶּה מַטְעֶה אוֹתָנוּ לְגַמְרֵי", די וועלט נארט אונז זייער שטארק, "שֶׁמַּרְאֶה אֶל הָאָדָם כְּאִלּוּ הוּא מַרְוִיחַ בְּכָל פַּעַם", עס זעט אויס פאר'ן מענטש ווי ער פארדינט געלט, "וּבַסּוֹף אֵינוֹ כְּלוּם", און ביים סוף זעט מען אז מען האט גארנישט. "כַּאֲשֶׁר נִרְאֶה בְּחוּשׁ בְּרֹב בְּנֵי אָדָם", אזוי ווי מען זעט דאס קלאר ביי רוב מענטשן, "שֶׁעוֹסְקִים וְעוֹבְדִים יָמִים וְשָׁנִים בִּסְחוֹרוֹת וּמַשָּׂא וּמַתָּן", וואס זענען פארנומען זייערע טעג און יארן מיט ביזנעס און געשעפטן, "וּלְבַסּוֹף כְּשֶׁבָּאִין לְחֶשְׁבּוֹן אֵין נִשְׁאָר בְּיָדָם כְּלוּם", און ביים סוף זעט מען אז זיי האבן גארנישט, "וְאִם אֲפִלּוּ מַשִּׂיג מָעוֹת לוֹקְחִין אוֹתוֹ מִן הַמָּעוֹת", און אפילו מען האט יא עפעס פארדינט געלט, נעמט מען דעם מענטש אוועק פון די געלט, "וְהַכְּלָל: שֶׁשְּׁנֵיהֶם אֵין לָהֶם קִיּוּם בְּיַחַד, דְּהַיְנוּ הָאָדָם עִם הַמָּעוֹת", ווייל ביידע אינאיינעם בלייבן נישט, "רַק אוֹ שֶׁלּוֹקְחִין הַמָּעוֹת מִן הָאָדָם", אדער נעמט מען אוועק די געלט פונעם מענטש, "אוֹ שֶׁלּוֹקְחִין הָאָדָם מֵהַמָּעוֹת", אדער נעמט מען אוועק דעם מענטש פון די געלט, "וּמֵעוֹלָם לֹא נִמְצָא שֶׁיִּשָּׁאֵר אֶחָד עִם הַמָּעוֹת, רַק כַּנַּ"ל", עס איז נאכנישט געווען אזא זאך אין די וועלט אז דער מענטש זאל בלייבן מיט זיין געלט.


טייערער ברודער, זיי נישט דערשראקן אז די געלט איז נישט פארזיכערט, און רעד זיך נישט איין אז אויב די רעגירונג וועט קומען ראטעווען די באנק - דעמאלט זענען מיר יא פארזיכערט; פארזיכער זיך אויפ'ן אייבערשטן. וויי און ביטער ווער עס פארזיכערט זיך אויף געלט, ווייל אפילו אויב יעצט וועט קומען די רעגירונג אויסקויפן דעם באנק און ראטעווען אלע דעפאזיטס, וואס וועסטו טון מארגן ווען די רעגירונג וועט איינפאלן? וואו וועסטו דעמאלט לויפן?


וואויל איז דעם וואס פארלאזט זיך אויפ'ן אייבערשטן און ער פארזיכערט זיך אין אים, ער לייגט אוועק אין סעיווינגס פרקים משניות און בלעטער גמרא, דאס וועט קיינמאל נישט גיין קראכן; די פרקים משניות, די פסוקים חומש - דאס בלייבט אייביג.


היינט נאכט וועט זיין א פרויען צאמקום אין שטעטל און מארגן וועט זיין אין ישיבה, זע דיין ווייב זאל קענען ארויסגיין פון שטוב זיך אנשעפן פרישע כוחות צו קענען ארייננעמען דעם יום טוב פסח.


אויך וויל איך דיר בעטן זאלסט עוסק זיין אין צדקה. גיי נאך געלט - אדער פאר דיר אדער פאר מיר; פאר מיר מיין איך נישט פאר 'מיר', איך דארף נישט דיין געלט, איך מיין 'די מוסד'; די מוסד קען זיך ביז דערווייל נישט דעקן, כל זמן א מלמד זיצט מיט אונטער צוואנציג קינדער קען מען זיך נישט דעקן.


דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן רנח): "איך זע איר זענט נישט עוסק אין מצוות", רבי נתן זאגט: "דער רבי האט געמיינט צו זאגן אין 'גיין נאך געלט".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#445 - יישר כח פאר יעדע גוט ווארט וואס איר פארגינט פאר די תלמידות
לערערין, סקול, חינוך הילדים, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת תצוה-זכור, י' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


יישר כח פאר'ן העלפן בית פיגא.


יישר כח פאר יעדע גוט ווארט וואס איר פארגינט פאר די תלמידות.

#444 - יישר כח פאר'ן זיך אוועק געבן פאר אונזער מוסד אין קרית ברסלב, ליבערטי
מוסדות, הכרת הטוב, שטעטל, משלוח מנות, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תשא, י"ד אדר, פורים, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


א גרויסן יישר כח פאר'ן זיך אוועק געבן מיט אזא איבערגעגעבנקייט פאר אונזער מוסד אין קרית ברסלב, ליבערטי.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#443 - א פרייליכע גיסטע ביי די קינדער
שמחה, חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות, ישיבה, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, ט' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט פון לערנען תורה מיט די קינדער. קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון א מלמד, אויבן אין הימל איז א מלמד זייער חשוב.


איך הער צוריק גוטע גרוסן פון די עלטערן, ווי צופרידן זיי זענען פון דיין איבערגעגעבנקייט. אויך האבן מיר כמה מענטשן דערציילט, זיי האלטן מיט ווי דו ווארטסט אפ די קינדער, דו שטייסט ביים טיר און באגרוסט יעדן איינציגסטן קינד ביים נאמען מיט א הויכע פרייליכע: "גוט מארגן!" עטליכע האבן מיר געזאגט אז עס טוישט אויך זייער מאָ"ד, עס מאכט זיי פרייליך; איז דאך זיכער אז די קינדער ווערן פרייליך און אויפגעלעבט.


מוהרא"ש פלעגט מיר שטענדיג מחזק זיין אויף די איינע זאך, ער האט מיר אלץ געזאגט די זעלבע ווערטער: "זע עס זאל זיין א פרייליכע אטמאספער צווישן די בחורים", ווייל וואו עס איז דא שמחה איז דא קדושה.


יהי חלקי עמכם.

#442 - יעצט איז די צייט זיך צו באנייען
בחור, שלום בית, התחזקות, צדקה, מוסדות, שטעטל, התחדשות, בית המדרש, חסד, סיפורי צדיקים, ישיבה, יאוש, פורים, שבת זכור

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, ט' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מיר שטייען יעצט אין זייער הייליגע טעג, עס קומט יעצט די הייליגע פורים טעג, עס אז א צייט וואס מען קען זיך באנייען; "קִיְּמוּ וְקִבְּלוּ הַיְּהוּדִים" (אסתר ט, כז), זאגן די הייליגע חכמים (שבת פח.): "הַדוּר קִבְּלוּהָ בִּימֵי אֲחַשְׁוֵרוֹשׁ", מען איז יעצט מקבל נאכאמאל די תורה; פארקערט וואס המן האט גע'טענה'עט (אסתר ג, ח): "יֶשְׁנוֹ עַם אֶחָד", זאגן חכמינו זכרונם לברכה (מגילה יג:) ווען המן האט פארגעשלאגן פאר אחשורוש צו הרג'ענען די אידן האט אחשורוש מורא געהאט, "אמר ליה מסתפינא מאלקיו", ער האט געזאגט איך האב מורא פונעם אייבערשטן, "דלא ליעביד לי כדעבד בקמאי", ער זאל נישט טון מיט מיר אזוי ווי ער האט געטון מיט אלע אנדערע וואס האבן געטשעפעט מיט די אידן, "אמר ליה ישנו מן המצות", האט המן געזאגט, דארפסט נישט מורא האבן, די אידן זענען אלט פון טון מצוות; דאס זאגט המן, דאס זאגט עמלק; אבער דער הייליגער רבי שרייט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עח): "גִיוַואלְד, זַייט אַייךְ נִישְׁט מְיַיאֵשׁ! קַיין יֵאוּשׁ אִיז גָארְנִישְׁט פַארְהַאנֶען!" הויב אן פונדאסניי.


קריג זיך נישט אין שטוב מיט דיין ווייב, זיי מותר, געב נאך; ביסט א ברסלב'ער חסיד - דארפסטו טון וואס דער רבי האט געזאגט. ווען בחורים פלעגן קומען צום רבי'ן פלעגט דער רבי אוועק שיקן, דער רבי פלעגט זאגן: "קום צוריק מיט א טלית". ווייל זוכה זיין צו טהרת המח והמחשבה איז נאר אז מען איז אן אדם השלם, מען איז חתונה געהאט. אויך האט דער רבי פארטריבן די וואס האבן נישט געהאט קיין שלום בית, ווייל ביים רבי'ן איז געווען זייער וויכטיג טהרת המח והמחשבה.


על כן בעט איך דיר זייער, לאז אפ די אלע מצוה'לעך וואס דו טוסט; לויף נישט אוועק פון שטוב מיטן אויסרייד אז דו גייסט טון חסד מיט דעם און מיט יענעם, בלייב אין שטוב, העלף דיין ווייב מיט די קינדער.


דעם שבת זאלסטו גיין אין שול, עס איז א חיוב צו הערן די קריאה פון שבת זכור, פון מחיאת עמלק. איך האב געזאגט אין שטעטל, אלע וואס דאווענען אין די שולן וואס מאכט זיך מזמן לזמן אז עס איז נישטא קיין מנין - דארפן די וואך מער אכטונג געבן עס זאל זיין מנין, און אז עס איז נישטא קיין מנין - דארף מען גיין צו א שול מיט מנין הערן די קריאה, עס איז א מצות עשה, און עס איז כדאי צו ברענגען די קינדער אפילו מען דארף גיין א ווייטע וועג.


איך וויל דיר בעטן, היות די בחורים אין ישיבה העלפן מיר זייער, זיי גייען פורים צאמנעמען געלט פון די וואס האבן א געפיל צו די ישיבה; אויב דו ווייסט פון חברים, משפחה און באקאנטע וואס נעמען אויף געלט גייערס און האבן א געפיל - זאלסטו זיך פארבינדן מיט שמעון פיש נרו יאיר, וועסטו מיר זייער העלפן.


עס קומט יעצט פסח מיר דארפן באצאלן די איינגעשטעלטע אויך דארף איך באצאלן חובות וואס איך האב געבארגט פאר די מוסד. בעט איך דיר, אויב דו קענסט העלפן מיט ברענגען אדרעסן - איז דאס זייער חשוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#441 - יעדע זאך וואס מען טוט פאר די ישיבה איז א געוואלדיגע זכות
תפילה והתבודדות, הפצה, צדקה, מוסדות, בית המדרש, משמש דעם רבי'ן, ישיבה, ראש ישיבה, דאווענען, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


רעד אפאר ווערטער צום אייבערשטן. אויבן אין הימל איז זייער חשוב יעדע ווארט וואס א איד זאגט פאר'ן אייבערשטן, אלע מלאכים זענען מקנא. בעט פאר אלעס וואס דו דארפסט, פאר אלעס וואס דרוקט דיך פריוואט; שעם זיך נישט, דערצייל אלעס.


גיי אין שול יעדן טאג דאווענען שחרית מנחה מעריב; אין דעם ליגט דיין הצלחה, דיין פרנסה, דיינע קינדער; אלעס.


איך ווייס נאכנישט וועגן פורים, אויב איך וועל אויפנעמען ביי מיר אין שטוב; איך וויל און איך ווארט זיך צו טרעפן פורים מיט מיינע תלמידים, איך פריי זיך אז דו וועסט מיר ברענגען משלוח מנות; אבער אז אלע בלייבן אין שטוב - איז נישטא קיין פלאץ.


א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן די בחורים מיט אדרעסן וואו זיי וועלן קענען גיין פורים און מען וועט זיי געבן צדקה פאר די ישיבה. יעדע זאך וואס דו טוסט פאר די ישיבה איז א גרויסע זכות פאר דיר און פאר דיינע דורות.


דעם שבת וועל איך נישט זיין אין וויליאמסבורג, איך פאר אוועק מיט די בחורים וואס גייען הפצה און גייען צאמנעמען צדקה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#440 - העלף מיר טאטע! נעם מיך ארויס פון מיין בלאטע!
תפילה והתבודדות, צדקה, מוסדות, עבירות, נסיונות, פרויען צאמקום, פורים, בית נצחי, ירושלמי

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שריי צום אייבערשטן, דאס איז די וועג ארויס צו קריכן פון די בלאטע; אפילו דו זינקסט טיפער און טיפער אין בלאטע, דו פאלסט אין עבירות - זיי זיך נישט מיאש, נאר שריי: "העלף מיר טאטע! נעם מיך ארויס פון מיין בלאטע!"


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קכט): "וְאֲפִלּוּ כְּשֶׁנּוֹפְלִין לִפְעָמִים לְתוֹךְ רֶפֶשׁ וָטִיט, שֶׁקָּשֶׁה לוֹ מְאֹד לָצֵאת מִשָּׁם", אפילו מען פאלט אריין אין א בלאטע וואס עס איז שווער ארויס צו גיין דערפון, "צוֹעֲקִין, וְצוֹעֲקִין, וְצוֹעֲקִין!" וְאָמַר בִּלְשׁוֹן אַשְׁכְּנַז בְּזוֹ הַלָּשׁוֹן (רבי נתן ברענגט אראפ דעם לשון אין אידיש אזוי ווי דער רבי האט דאס געזאגט): "אוּן אֲפִלּוּ אַז מֶען פַאלְט אִין אַ בְּלָאטֶע אַרַיין, שְׁרַייט מֶען, אוּן מֶע שְׁרַייט, אוּן מֶע שְׁרַייט"; דאס איז די עצה ווי אזוי מען קען ארויסקריכן פון עבירות, מען זאל שרייען צום אייבערשטן נאכאמאל און נאכאמאל און נאכאמאל: "הֶעלְף מִיר טַאטֶע, נֶעם מִיךְ אַרוֹיס פוּן מַיין בְּלָאטֶע, נֶעם מִיךְ אַרוֹיס פוּן מַיינֶע עֲבֵירוֹת".


מען הויבט היינט אן א פרישע מסכתא אין ירושלמי, מסכת דמאי; עס איז גוט אז דו זאלסט מאכן א פרישע התחלה, לערנען יעדן טאג א בלאט בבלי און א בלאט ירושלמי און א פרק תוספתא, בוי זיך א ב'י'ת' נצחי, אויך איז דאס מסוגל צו האבן אן אייגענע הויז.


אויב דו ווייסט פון גוטע אידן וואס טיילן צדקה פורים און האבן א געפיל צו אונזער מוסד - זאלסטו פרעגן אויב די בחורים קענען קומען פורים, און זיי מודיע פאר שמעון פיש נרו יאיר, אזוי וועסטו העלפן די ישיבה, מען קען אמאל מער העלפן אזוי ווי מיט די אייגענע געלט.


היינט נאכט וועט זיין א צאמקום אין שטעטל פאר די פרויען, מען וועט רעדן וויכטיגע זאכן, מארגן וועט דאס זיין אין שטאט; זע דיין ווייב זאל קענען קומען זיך מחזק זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#439 - דורך די עבירה פון רעדן ניבול פה, קומען צרות און נייע גזירות
מוסדות, בית המדרש, חובות, ראש ישיבה, דאווענען, עונשים, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תצוה, ה' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אז דו וועסט זיין שטארק אין דאווענען די דריי תפילות, שחרית מנחה מעריב מיט מנין - וועסטו זען גרויסע ישועות, דו וועסט האבן פרנסה בשפע און הצלחה.


רעד נישט קיין ניבול פה. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות ניבול פה, סימן ג): "בַּעֲווֹן נִבּוּל פֶּה", דורך די עבירה פון רעדן ניבול פה, "צָרוֹת וּגְזֵרוֹת מִתְחַדְּשׁוֹת", קומען צרות און נייע גזירות; "וּבַחוּרֵי יִשְׂרָאֵל מֵתִים חַס וְשָׁלוֹם", יונגע קינדער שטארבן חס ושלום, "וִיתוֹמִים וְאַלְמָנוֹת צוֹעֲקִים וְאֵינָם נַעֲנִין", נאך זאגט דער רבי (שם, סימן ד): "הַמְנַבֵּל פִּיו, אֲפִילּוּ חוֹתְמִין עָלָיו גְּזַר דִּין שֶׁל שִׁבְעִים שָׁנָה לְטוֹבָה, הוֹפְכִין עָלָיו לְרָעָה", ווער עס רעדט ניבול פה, אפילו מען האט אים פארזיגלט א גוטע גזירה פאר זיבעציג יאר - צערייסט מען די גוטע גזירה און ער ברענגט אויף זיך שלעכטס, "גַּם מַעֲמִיקִין לוֹ גֵּיהִנּוֹם", אויך אז מען רעדט ניבול פה מאכט מען זיך טיפער דעם גיהנום.


אויב דו קענסט מיר בארגן געלט פאר די מוסד, לאז מיר וויסן; איך דארף זייער וויכטיג האבן גרויס געלט צו קענען ווייטער אנגיין. קענסט זיך נאכפרעגן ביי אנשי שלומינו אויב איך באצאל; איך האב שוין געבארגט דורכאויס די יארן פון ווען די ישיבה האט זיך געעפנט - מיליאנען דאלער, און געלויבט דעם אייבערשטן איך האב געקענט שטענדיג באצאלן אין צייט.


די וואך ליל שישי וועט זיין דער שיעור אין לעיקוואד, איך האב דארט א חתונה פון א תלמיד הישיבה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#438 - א באזוך אין שטעטל
מוסדות, שטעטל, סיפורי צדיקים, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת תרומה, ג' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


זיי מיר מוחל אז איך האב דיר נישט געשריבן ביז יעצט, איך בין זייער פארנומען, מיט די ישיבה און מיט די מוסדות.


נעכטן בין איך געווען אין שטעטל. איך בין שוין ארויסגעפארן מיטוואך נאכט, איך בין געווען מנחם אבל זיין אונזער חבר יואל נרו יאיר, וואס איז געזיצן שבעה נאך זיין טאטע. איך קום אים אסאך הכרת הטוב, ער האט מיר געהאלפן ביי די פרשה וואס איז געווען פאר צוויי יאר צוריק וכו'.


אינדערפרי ביים דאווענען איז געווען א קריאת השם ביים מלמד האברך בערל נרו יאיר, ויקרא שמה בישראל פיגא, נאכן רבינ'ס מאמע. נאכדעם איז געווען א ברית ביי הרב יחזקאל שליט"א פון די כולל אינגעלייט, אן אייניקל פון הרב רבי יצחק שליט"א, זיין טאטע הרב אלימלך שליט"א איז געקומען צו פארן פון יבנאל, דער זיידע הרב רבי דניאל שליט"א איז געווען סנדק. מיר האט ער געבעטן צו זאגן די ברכות און דעם נאמען, ויקרא שמו בישראל משה נאך זיין זיידע. איך האב אים זייער גוט געקענט, ער איז געווען א טייערער איד, איך האב אים געזען ווי ער פלעגט זיך מתבודד זיין מיט אזא פשטות און תמימות.


פון דארט בין איך געגאנגען קוקן ווי מען גיסט נאך א מקוה אין שטעטל אין די נייע געגנט ירושלים. שבתי נרו יאיר האט מנדב געווען די מקוה לזכר נשמת זיין שוועסטער עליה השלום וואס איז יעצט ממש נפטר געווארן, עס אז נאך אין די שלושים, און ער האט געגאסן א שיינע גרויסע מקוה, נישט מיט א צמצום ווי די ערשטע. דער דיין שליט"א מיט די חברים פון כולל וואס האבן גוט דורכגעלערנט הלכות מקוואות זענען געקומען געבן די הכשר פאר די מקוה.


עס קומט א גרויסן יישר כח פאר שבתי פארן זיך אזוי אוועקגעבן פאר אונזער שטעטל, דו האסט נישט קיין איינונג וואס ער טוט פאר מיר און פאר אונז אלע; פון אינדרויסן זעט אויס ווי עס קומט אים אן גרינג, דו ווייסט נישט וואס ער טוט אלץ פאר אונז. נאכדעם בין איך געגאנגען צו א מיטינג פאר פרישע הייזער, מיר גרייטן שוין אן שטחים פאר די קומענדיגע דור, פאר אונזערע קינדער.


פון דארט בין איך געגאנגען צום מצה בעקעריי. איך האב אזוי הנאה אז מיר האבן אונזערע מצות; עס איז גאר אנדערש א מצה וואס א ברסלב'ער חסיד מאכט. דער קנעטער, דער וואסער גיסער, זייערע ליפן שעפשען תפילות. די ווייבלעך מיט די גרעסטע מאס צניעות וועלגערן מיט שמחה, מיט אמונה, מיט תפילה והתבודדות. דער רעדלער, דער שיבער און דער פאקער; אלע תלמידי ותלמידות היכל הקודש. די הכשר געבט דער דיין שליט"א. איך האב אראפגענומען חלה און געדאווענט מנחה מיט די אינגעלייט.


איך וויל בעטן, אויב דו ווייסט ווער עס וויל קומען ארבעטן ביי די מצות, אפשר דיין ווייב ווייסט איינער ווער עס וויל קומען ארבעטן; איך דארף נאך וועלגערערס.


פון דארט בין איך געפארן צום חדר און צו בית פיגא, דארט איז ממש א טעם גן עדן; ווען איך גיי אהין פארגעס איך פון אלע מיינע שווערע ארבעט. די קינדער מיט אזא תמימות, מיט אזא שמחה; סיי אין חדר און סיי אין בית פיגא, אלע מיט אזא דרך ארץ. די מלמדים – איז נישטא דאס ווארט וואס צו זאגן, געטריי איז נישט דאס ווארט; זיי ארבעטן מיט די קינדער מיט זייער גאנצער מח, מיט יעדע טראפ בלוט. אזוי אויך אין סקול, די מנהלת מיט די לערערינס זענען אזוי איבערגעגעבן; ווער עס איז נישט דארט צווישן די פיר ווענט פון חדר און בית פיגא - האט נישט קיין השגה וואס פאר א ארבעט מען לייגט אריין אין די קינדער, מיט סבלנות, מיט אזויפיל חכמה.


איך האב געוואלט גיין אין כולל און אויך צום הדפסה, אבער עס איז געווארן שפעט, איך האב געדארפט אהיימגיין העלפן מיין ווייב מיט די קינדער און גיין צום שיעור.


ביים שיעור האבן מיר בעיקר גערעדט פון זיך האלטן ביים רבי'ן. אזוי ווי דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט פאר זיין תלמיד דער צדיק רבי נחמן הורודענקער זכותו יגן עלינו, וואס האט געוואלט פארן קיין ארץ ישראל. ער איז געגאנגען זיך טובל'ן, שפעטער האט אים דער בעל שם טוב געפרעגט: "וואס האסטו געזען ביים זיך טובל'ן?" ער האט געזען ארץ ישראל, ירושלים, דעם הר הבית, ביזן קודש הקדשים, אבער דער ארון האט ער נישט געזען, האט אים דער הייליגער בעל שם טוב געזאגט: "דער ארון איז אין מעזיבוזש"; האט ער פארשטאנען נישט צו פארן קיין ארץ ישראל, נאר בלייבן נעבן זיין רבי.


די וואך האבן מיר אין די פרשה, דער אייבערשטער זאגט אונז (שמות כה, ח): "וְעָשׂוּ לִי מִקְדָּשׁ וְשָׁכַנְתִּי בְּתוֹכָם", מאכט מיר א פלאץ וואו צו וואוינען; יעדער איד דארף דאס טון, מאכן א פלאץ פאר השראת השכינה, און אז מען האט א צדיק, מען האט דעם רבי'ן - האט מען דעם ארון.


איך בין אביסל אפגעמאטערט, איך דארף מקצר זיין. איך וויל דיר איינליידענען, מוצאי שבת וועט זיין א מסיבה אין ישיבה, א מסיבה פון הכרת הטוב. די גבאים שבתי און אשר בער זיי העלפן מיר א גאנץ יאר מיט די רענט, ווילן מיר אפגעבן אן הכרת הטוב פאר אלע וואס העלפן דורכאויס דעם יאר מיטן רענט קאמפיין.


זאלסט האבן א פרייליכן שבת.

#437 - אן אינטערעסאנטע וועג פון שפילן צווישן די קינדער
קינדער, חינוך הילדים, מוסדות, אמונת חכמים, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת יתרו, ל"א שובבי"ם, י"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


דיין מלמד נרו יאיר געבט מיר איבער זייער גוטע גרוסן, אז דו לערנסט און דו פירסט זיך מיט יראת שמים.


אויך האט ער מיר דערציילט זייער א שיינע זאך פון דיר, דו האסט אריינגעברענגט אן אינטערעסאנטע וועג פון שפילן צווישן די קינדער; איינער לויפט נאך די קינדער ביז ער געבט יענעם א ריר אן, און אויב יענער קען גלייך אויסשרייען א נאמען פון א צדיק - קען ער ווייטער לויפן. דער מלמד זאגט מיר, א גאנצע הפסקה הערט מען קינדער טאנצן און שפרינגען און שרייען נעמען פון צדיקים. איינער שרייט: "דער הייליגער חתם סופר!" א צווייטער שרייט: "דער הייליגער בעל שם טוב!" "דער הייליגער צאנזער רב!" עס איז א מחי' צו הערן ווי די קינדער לעבן בשעת'ן שפילן מיט צדיקים.


שטארק זיך מיט דיין עבודת הקודש.

#436 - א מנהל און מנהלת דארפן מחזק זיין די מלמדים און לערערינס
חינוך הילדים, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ל' שובבי"ם, ט"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש


מזל טוב פאר די שמחה ביי דיר אין די משפחה, דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן נחת פון אלע דיינע קינדער, עס זאל זיך ציען שיינע אידישע ערליכע דורות.


איך וויל דיך מחזק זיין זאלסט צוריק אנהויבן געבן וועכנטליכע שיעורים פאר די מלמדים, דער עיקר ארבעט פון א מנהל און מנהלת איז - מחזק זיין די מלמדים און לערערינס. רעד צו די מלמדים יעדן טאג, אינטערעסיר זיך וואס מען לערנט און ווי אזוי אלעס גייט אין כתה, אינטערעסיר זיך אויף יעדן קינד.


איך בעט דיר מיין טייערער ליבער ברודער, נעם די חדר פאר די ערשטע און וויכטיגסטע זאך; אונזערע קינדער זענען וויכטיגער פון אלעס אין די וועלט. נעם נישט נאך ארבעט אויף דיר איידער די חדר קלאפט א מיליאן פראצענט, ברענג אריין א חיות אין די קינדער.

#435 - א מלמד דארף האבן א שטארקע אחריות צו זיין צייטליך
מלמדים, מוסדות, שטעטל, היטן די צייט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת משפטים, ל"ו שובבי"ם, כ"ב שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מלמד בתלמוד תורה היכל הקודש


איך האב הנאה אז דו שרייבט מיר וואס טוט זיך אין חדר אין שטעטל.


איך וויל דיר בעטן זאלסט קומען צייטליך, און אפאר מינוט פריער. זיין א מלמד איז א גרויסע אחריות, און אז מען נעמט אראפ אפילו איין מינוט פון די צייט וואס מען דארף געבן פאר די קינדער - קען מען דאס נישט באצאלן.


דיין ברודער ר' ישראל יוסף נרו יאיר זאגט מיר, עס איז אים זייער שווער אינדערפרי אליינס ווען די מלמדים קומען נישט אין צייט. איך בעט דיר זייער, שטיי אים צו די האנט, ער זאל נישט פאלן פון די כוחות. איך האף בקרוב וועט איר האבן א גוטע מנהל, ר' מרדכי, וואס וועט ענק קענען מחזק זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#434 - די סגולה פון שמחה איז העכער אלע סגולות
שמחה, חינוך הילדים, סגולות, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת משפטים, ל"ו שובבי"ם, כ"ב שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


זוכסט א גוטע סגולה? מוהרא"ש זאגט: "די סגולה פון שמחה איז העכער אלע סגולות!" ווייל אלע צרות קומט נאר פון דעם וואס מען איז נישט פרייליך, און וואס מער מען איז פרייליך - אלץ מער ווערט מען פטור פון צרות און יסורים.


פריי זיך מיט 'שלא עשני גוי', פריי זיך אז דו האסט אנגעטון היינט תפילין, האסט געדאווענט, האסט א מזוזה, האסט א כשר'ע קאך מיט כשר'ע עסן.


היינט נאכט וועט זיין אין שטעטל און מארגן אין וויליאמסבורג, פאר די מאמעס מיט די לערערינס אין סקול - אן אסיפה. זע צו בלייבן אין שטוב אז דיין ווייב זאל קענען קומען, דאס איז פאר די טובה פון די קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#433 - פארוואס זיך זארגן אויף א וועלט וואס באלאנגט נישט צו אייך?
קינדער, חינוך הילדים, מוסדות, חסידות ברסלב, היכל הקודש, מוהרא"ש, דאגות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת יתרו, ל"ב שובבי"ם, י"ח שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


א נס אז איך בין אנגעקומען צו מוהרא"ש וואס ברענגט מיך צום הייליגן רבי'ן, וואס דערמאנט מיך יעדע מינוט נאכאמאל פונעם אייבערשטן, פון תכלית; וואו וואלטן מיר געווען און ווי וואלטן מיר אויסגעזן אן דעם הייליגן רבי'ן...


די ווערטער וואס מוהרא"ש שרייבט אונז אין די צוואה - דאס שטייט מיר פאר מיינע אויגן, און דאס זאלסטו לייגן פאר דיינע אויגן (צוואת מוהרא"ש, אות ח): "וְעַל כֵּן מַה לָכֶם לִדְאוֹג עַל עוֹלָם שֶׁאֵינוֹ שֶׁלָּכֶם", - דעריבער וואס דארפט איר זיך זארגן אויף א וועלט וואס באלאנגט נישט צו אייך? "וּמַה לָכֶם לְהִתְבַּלְבֵּל מֵאֲחֵרִים", וואס דארפט איר ווערן מבולבל פון אנדערע מענטשן?


עס כאפט מיר א שטארקע התעוררות פון די ווערטער, איך הויב אן דאנקען דעם אייבערשטן אז איך האב זוכה געווען צו וויסן פון א צדיק וואס שיינט אריין אין מיר אזא שכל: "וְעַל כֵּן מַה לָכֶם לִדְאוֹג עַל עוֹלָם שֶׁאֵינוֹ שֶׁלָּכֶם", דעריבער וואס דארפט איר זיך זארגן אויף א וועלט וואס באלאנגט נישט צו אייך? "וּמַה לָכֶם לְהִתְבַּלְבֵּל מֵאֲחֵרִים", וואס דארף איר ווערן מבולבל פון אנדערע מענטשן?


דאנק דעם אייבערשטן אז דיינע קינדער האבן א חדר, א סקול - וואס מען איז זיי מחנך פון קליינערהייט מיט די הייליגע אמונה, מיט א זיסקייט צו תורה און אידישקייט. דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רט): "אַייעֶרֶע קִינְדֶער זָאלְט אִיר מוֹדִיעַ זַיין וָואס דָא הָאט זִיךְ גֶעטוּן", און רבי נתן זאגט (שם): "וְאָמַר בְּרֶתֶת וְזִיעַ בְּהִתְלַהֲבוּת נוֹרָא", דער רבי האט דאס געזאגט מיט א מורא'דיגע פלאם און מיט א פלאקער; אז מיר זאלן צואוויסן טון פאר אונזערע קינדער אז עס איז דא א רבי אויף די וועלט וואס פארשטייט יעדן איינעם און העלפט יעדן איינעם מיט זיינע זיסע עצות.


היינט נאכט וועט זיין די וועכנטליכע שיעור אין בארא פארק'ער שול.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#432 - זיך נישט אריינמישן אין די חינוך פון די קינדער
חינוך הילדים, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בא, י"ט שובבי"ם, ד' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


מיר זענען זייער צופרידן פון דיין איבערגעגעבענע ארבעט פאר די מוסד, איך האב ממש נישט קיין ווערטער דיך צו דאנקען, ווי דו טראגסט דעם גאנצן עול פון טרענספארטעישן, פון רוימען דעם בנין און מאכן זיכער אז אלעס קלאפט.


איך וויל דיר אבער בעטן און אויך ווארענען, מיש זיך נישט אריין אין חינוך; איך האב דיך נישט אויפגענומען פאר חינוך. אז קינדער צעברעכן עפעס - האט דאס נישט מיט דיר, דו קענסט נישט קומען שרייען אויף א קינד און פארשעמען פאר אלע קינדער אז דאס קינד האט עפעס צעבראכן; דו קענסט רעדן צום מנהל אדער מנהלת, אדער צו מיר, און אז דו זעסט אז מען רעדט צו טויבע אויערן - דארף דיר דאס נישט אנגיין.


דו טו דיין דזשאב בשלמות; זע עס זאל זיין ריין, זע מיר זאלן נישט דערלייגן געלט און פאררעכט וואס מען דארף פאררעכטן; מיש זיך נישט און זיי נישט מחנך די קינדער.


אזוי אויך זאלסטו אכטונג געבן ווי אזוי דו רעדסט צו די מלמדים און טיטשערס אין פארנט פון די קינדער. אז דו שרייסט אויף א מלמד אדער טיטשער און קינדער זעען דאס - וועלן די קינדער זיין מחוצפים, זיי וועלן נישט האבן מער דרך ארץ.


שטארק זיך מיט דיין ארבעט, און אז קינדער מאכן שמוציג און צעברעכן וכו' - קענסטו רעדן צו די מנהלת תחי' אדער מנהל נרו יאיר, אבער דו זאלסט נישט שרייען אויף די קינדער.


איך בעט דיר זייער, נעם אן מיינע ווערטער; באליידיג זיך נישט, טו דיין ארבעט בשלימות.


אויך זאלסטו זיך נישט צו סאך דרייען ביי די קינדער, אזוי וועסטו נישט ווערן אנגעצויגן ווען א קינד גיסט וואסער אדער שפריצט וואסער. די מלמדים זענען געלערנט ווי אזוי צו רעדן צו די קינדער און ווי אזוי אפצושטעלן דאס גיסן וואסער. און נישט שרייען, שלאגן און דערשרעקן; איך האב נישט געעפנט די מוסדות פאר שרייען, שלאגן, דערשרעקן און פארשעמען.

#431 - אריינלייגן ווארעמקייט אין די קינדער
חינוך הילדים, מוסדות, עבודת השם

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת יתרו, ל"א שובבי"ם, י"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מלמד בקרית ברסלב


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


לייג אריין אין די קינדער זיי זאלן דאווענען אויפ'ן קול און זיך שאקלען ביים דאווענען, זיי זאלן נישט שמועסן מיט חברים ביים דאווענען.


איך וויל זאלסט אריינלייגן ווארעמקייט אין די קינדער, זיי זאלן זיין ווארעם צו די מצוות, נישט קאלט און טון די מצוות מיט א קאלטקייט. זיי זאלן דאווענען מיט א ברען, אזוי ווי דער רבי האט געוואלט. ווען דער רבי איז געקומען אין ברסלב וואוינען, האט ער געזאגט: "איך וויל צוריק מחדש זיין די וועג ווי אזוי די אמאליגע חסידים האבן געדאווענט, מיט א פייער און א פלאקער".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.