בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת האזינו, ז' תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, קרית יואל
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
איך בעט דיר דו זאלסט שטיין צו די האנט פון ר' ... נרו יאיר; וואס ער בעט דיר בנוגע העלפן די חדר און די סקול - זאלסטו זיין גרייט.
העלפן די חדר און העלפן די סקול - איז איין שטיק הפצה; אז ער בעט דיר זאלסט ברענגען די קינדער און אהיים טראגן די קינדער, אדער העלפן טיילן עסן פאר די קינדער; וואס ער בעט דיר - זאלסטו זיין גרייט.
דאס איז די בעסטע קבלה פאר'ן נייעם יאר.
א גמר חתימה טובה.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ט אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי
נעכטן בין איך געזיצן כמעט צען שעה בלי הפסק מיט די חברי הנהלה; מיר האבן גערעדט פון זייער וויכטיגע זאכן. זיי האבן מיר געבעטן אז זיי דארפן נאך צוויי אינגעלייט, געטרייע אינגעלייט; געטריי פאר די מוסד, געטרייע פאר די קהילה; איך האב געבעטן דעם אייבערשטן און איך האב געטראכט פון דיר.
וויל איך דיך פרעגן אויב דו ווילסט מיט ארבעטן מיט די הנהלה און זיי העלפן בויען די שטעטל.
לאז מיר וויסן.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ז אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, מנהל היכל הקודש ירושלים
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
וויסן זאלסטו, דער הייליגער רבי זכותו יגן עלינו פון סאטמער האט געזאגט פאר די עלטערן וואס זענען געקומען מיט א טענה מען זאל ארויסווארפן די קינדער פון חדר וואס די עלטערן האבן אין שטוב טעלעוויזיע: "איך שיק נישט ארויס די קינדער, און מען דארף נישט מורא האבן צו האבן די קינדער ביי אונז אין תלמוד תורה; אדער וועלן די קינדער באאיינפלוסן די עלטערן און זיי וועלן אויך ווערן ערליכע אידן, אדער וועלן די עלטערן ארויסנעמען די קינדער"; וכך הוה, צענדליגער און הונדערטער זענען היינט ערליכע אידן נאר ווייל דער רבי האט גענומען די קינדער און זיי געגעבן די הייליגע ריינע חינוך.
אזוי איז ביי אונז; מיר האבן געהאט קינדער און מיר האבן נאכאלץ קינדער וואס די עלטערן האבן נישט כשר'ע טעלעפאונס און קאמפיוטערס אין שטוב, מיר לייגן אריין אין די קינדער יראת שמים, סיי ביי די אינגלעך און סיי ביי די מיידלעך, און עס איז דא אן הבטחה פונעם אייבערשטן, פון ווען דער אייבערשטער האט געזאגט פאר משה רבינו ער זאל גיין רעדן צו די אידן - אז אידן וועלן אננעמען וואס מען רעדט צו זיי.
די מלמדים דארפן וויסן, ווען קינדער רופן זיך אן 'מיר האבן געקוקט ווי מיידלעך טאנצן' דארף דער מלמד רעדן צו די קינדער פון יראת שמים: "מען טאר נישט הערן מיידלעך זינגען און מען טאר נישט קוקן", און אז די קינדער שרייען צוריק: "מיין טאטע קוקט, מיין טאטע הערט!" דארף דער מלמד אכטונג געבן נישט צו בארעדן די עלטערן, אבער די ווערטער פון יראת שמים דאס זאגט מען נאכאמאל און נאכאמאל.
ווער נישט דערשראקן פון אזעלכע מעשיות; די מעשיות דארף דיר געבן מער כח אריינצולייגן אמונה און קדושה אין די קינדער.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.
בעזרת ה' יתברך
ערב שבת קודש פרשת כי תצא, י"ג אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיינע טייערע חברים, אנשי שלומינו תלמידי היכל הקודש בארץ ישראל, ה' עליהם יחיו
טייערע ברידער, טייערע חברים, אנשי ארץ ישראל, איך בענק זיך זייער צו ענק, איך האף זיך צו זען מיט ענק אין אומאן ביים הייליגן רבי'ן. די יאר איז נישט לייכט די נסיעה און אויך נישט ביליג; עס איז א שווערערע נסיעה, א טלטול הדרך, און עס איז טייער; איך האף איר שפרינגט אריבער אויף די אלע שוועריקייטן און איר שלעפט אייער גוף צום רבי'ן.
נעכטן ביים ליל שישי שיעור האבן מיר זיך מחזק געווען מיט'ן פסוק וואס די תורה זאגט: "כִּי תֵצֵא לַמִּלְחָמָה עַל אֹיְבֶיךָ, וּנְתָנוֹ ה' אֱלֹקֶיךָ בְּיָדֶךָ, וְשָׁבִיתָ שִׁבְיוֹ", אז מען גייט ארויס אין א מלחמה מיט'ן יצר הרע, מען שלאגט זיך - וועט מען ביים סוף מנצח זיין. כל זמן מען געבט נישט אויף, מען האלט אן די מלחמה - איז גוט, מען טאר נישט ווערן צעבראכן ווען מען פאלט אראפ חס ושלום, מען טאר נישט אויפגעבן ווען מען זעט ווי עס גייט אריבער אזא לאנגע צייט און מען האלט נאך ווייט פון עפעס א פינטעלע קדושה, מען דארף ווייטער מלחמה האלטן ביז מען איז מנצח.
ווי אזוי האלט מען מלחמה? אונזער געווער איז די מויל; יעדע מאל א איד זאגט ארויס די ווערטער: "רבונו של עולם איך וויל זיין אן ערליכער איד, איך וויל זיין אפגעהיטן, איך וויל נישט טון שלעכטס" - איז מען אין א גוטע וועג און מען וועט מנצח זיין, אפילו מען זעט נישט מיט די אויגן ווי וואס ווען ווי - מנצח זיין; אפילו עס איז לאכעדיג, אזויפיל מאל זאגן 'איך וויל זיין גוט' און גארנישט רוקט זיך נישט - דאך וועט מען מנצח זיין, מען וועט אלעס פאררעכטן.
טייערע חברים האלט אייך אינאיינעם. דער רבי האט געזאגט: "תִּרְאוּ לְהִתְקַבֵּץ יַחַד, וּלְהִתְפַּלֵּל יַחַד" איר זאלט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען צוזאמען, "כִּי אִם תִּתְפַּלְּלוּ בְּכַוָּנָה, אוּלַי תּוּכְלוּ לְהַמְשִׁיךְ אוֹתִי לְכָאן עוֹד הַפָּעַם", אויב איר וועט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען צוזאמען - וועט איר מיר קענען ממשיך זיין צו אייך (חיי מוהר"ן, סימן קפז), דארט וואו מען האלט זיך אינאיינעם און מען האט זיך ליב - איז דער רבי דארט.
מוהרא"ש האט אונז אלע יארן געזאגט: "ווען אנשי שלומינו וואלטן זיך שטארק ליב געהאט - וואלט מען געקענט די גאנצע וועלט צוריקברענגען צום אייבערשטן"; קוקט ווי שיין איר זענט מצליח, איר האט אנגעהויבן מיט א שול אין ירושלים, און פאריאר געעפנט א חדר, און יעצט א שולע, און מען רעדט שוין יעצט פון עפענען מוסדות אין גליל; דאס איז נאר אז מען האלט זיך באחדות.
אויך אין שטוב דארף מען זייער אכטונג געבן עס זאל זיין א שטארקע ליבשאפט. דער רבי האט זייער מקפיד געווען אויף שלום בית, מען האט נישט געקענט קומען צום רבי'ן נאר אז מען איז חתונה געהאט און מען לעבט מיט ליבשאפט; ווייל נאר אז מען איז חתונה געהאט און מען קריגט זיך נישט - קען מען האבן א ריינע מח מחשבה.
אמאל איז דער רבי געזיצן ביים טיש מיט זיינע תלמידים, אינמיטן האט זיך דער רבי אנגערופן: "וִוי וַואגְט זִיך צוּ קוּמֶען צוּ מַיין טִישׁ אֵיינֶער וָואס הָאט נִישְׁט קַיין רֵיינֶע מַחְשָׁבוֹת?!" דער רבי האט זיך אויפגעשטעלט, איבערגעלאזט דעם טיש מיט'ן עולם, אריין אין זיין צימער און מער נישט געוואלט זיצן ביים טיש. ווען דער אינגערמאן - אויף וועם דער רבי האט זיך באצויגן - האט געזען ווי דער רבי גייט אריין אין צימער, האט ער זיך אויפגעשטעלט, ער איז צוגעגאנגען צום רבינ'ס צימער און אנגעהויבן זייער צו וויינען און זיך איינגעבעטן ביים רבי'ן אז דאס גייט מער נישט פאסירן, ביז דער רבי איז צוריק ארויסגעקומען און ווייטער ממשיך געווען מיט'ן זאגן תורה.
וואס איז געווען די מעשה? דער אינגערמאן האט זיך געקריגט אין שטוב מיט די ווייב; זעט מען ווי שטארק דער רבי האט מקפיד געווען מען זאל האבן שלום בית, ווייל אז מען קריגט זיך אין שטוב האט מען נישט קיין מח, און אז מען האט נישט קיין מח איז מען נישט קיין מענטש, וואס דאס ברענגט אז מען זאל אראפפאלן אין א טיפע גרוב רחמנא לצלן.
איך קען נישט מער מאריך זיין, איך דארף אנגרייטן דעם שבת.
א פרייליכן שבת.
א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן
מרת ... תחי'
אייער מאן נרו יאיר זאגט מיר, עס זענען דא זאכן וואס עס שטערט אייך פון אונזערע מוסדות. וויל איך אייך בעטן, איר דארפט נישט מורא האבן צו קומען רעדן צו מיר, אדער צום מנהל און מנהלת. מיר זענען גרייט צו הערן, און וואס מען דארף פאררעכטן - וועלן מיר בעזרת השם פאררעכטן; עס איז ממש א שאד זיך אויפצועסן - ווען מען קען ווען קומען רעדן און מאכן דאס בעסטע פאר די קינדער.
אייער מאן נרו יאיר זאגט מיר אז איר דערציילט אים בשם זייער אסאך פרויען וואס זענען נישט צופרידן פון געוויסע זאכן, אבער מען האט מורא צו קומען רעדן וכו' וכו'. דאס איז נישט גערעכט, ווייל מיר - די מוסד מיט די עלטערן - זענען שותפים, מיר זענען דא צו מחנך זיין די קינדער מיט אמונה, יראת שמים און מדות טובות, און אז עס איז דא זאכן וואס עס שטערט פאר די מוסד פון די עלטערן און די מוסד שפירט אז מען וועט רעדן צו די עלטערן וועט ווערן בעסער פאר די קינדער - טוען מיר דאס ריכטיגע, אפילו עס איז נישט אזוי באקוועם, אזוי אויך דארפן די עלטערן רעדן צו די מוסד איבער זאכן מיט וואס מען איז נישט צופרידן.
וואלט דאס געווען זאכן וואס די עלטערן זענען נישט איינשטימיג מיט די מוסד אין פרינציפ - איז נישטא וואס צו רעדן, דארפן די עלטערן זוכן א מוסד וואס שטימט מיט זייערע פרינציפן. איז דאס דער צוגאנג פון די זאך; צום ביישפיל, דער מלמד שלאגט, דער מלמד פארשעמט, דער מלמד איז א נערוועזער, אדער אין סקול; די טיטשער רעדט שטותים, זי רעדט פון אירע חלומות און זי מאכט פון דעם אמונות טפלות, אדער אנדערע שטותים, זי רעדט פון די רוח הקודש פון מיר - דארף מען דאס קומען דערציילן.
פאריאר ווען איר זענט געקומען רעדן צו מיר אז אייער טאכטער קומט אהיים מיט דמיונות, האב איך אנגעהויבן נאכזוכן פון וואו דאס קומט און פארראכטן דעם פראבלעם, די טיטשער האט פארשטאנען אז זי אליינס איז פארדרייט געווארן מיט דמיונות, חלומות וכו'. און ווען אייער מאן האט דערציילט אז אייער זון קומט אהיים, מען זעט אויף אים אז ער האט נישט קיין מלמד, האב איך געשריבן פאר'ן מלמד ער זאל מיר נישט העלפן מיט קיין שום זאך אין די צייט פון מלמדות. איך בין דא נאר גוט צו מאכן פאר די קינדער; איז דאס נישט גערעכט אז מען רעדט צווישן זיך שלעכט אויף די מוסד, ענדערש דארף מען קומען רעדן צום מנהל, מנהלת אדער צו מיר.
אייער מאן נרו יאיר האט מיר געזאגט א נאמען פון א פרוי וואס האט זיך אויך אפגערעדט צו אייך, און פון דעם זענט איר אזוי צעבראכן. איך בעט אייך זייער, אויב איז דא זאכן וואס שטערן אייך, איך בין גרייט צו הערן; איר קענט מיר שרייבן, איר קענט אריבערקומען מיט אייער מאן זיך דורכרעדן, אדער רופן, און איך וועל מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף פארבעסערן.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי
עס איז א שאד אז דו ווילסט נישט מיט ארבעטן מיט מיר; פון איין זייט העלפסטו טאקע זייער געטריי, אבער די זאך פון נישט וועלן מיט ארבעטן מיט מיר - איז ממש א שאד.
בכן בעט איך דיר זאלסט מיר מודיע זיין וואס דיין פלאן איז. איך וועל זיך זייער פרייען אויב דו ווילסט בלייבן ארבעטן פאר אונזערע מוסדות, אבער דאס קען נאר ארבעטן אז דו וועסט מיט ארבעטן מיט ... נרו יאיר און ... נרו יאיר.
איך בייס מיר מיינע ליפן א גאנץ זומער, יעדן טאג טראכט איך 'אפשר היינט, אפשר היינט וועלן זיך זאכן אנהויבן רוקן'; יעצט וויל איך א תשובה, יא אדער ניין; איך וועל זיך נישט באליידיגן אז דו גייסט ארויס, און איך וועל זיך פרייען אז דו בלייבסט דא מיט נארמאלקייט.
זע צו לערנען יעדן טאג לכל הפחות דעם בלאט גמרא, אויך אפאר פרקים משניות; דאס וועט דיר געבן אן אמת'ע שמחה, דו וועסט שפירן גליקליך.
א כתיבה וחתימה טובה.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
מיר דארפן דו זאלסט זיך נעמען צו די עבודה, צאמנעמען צדקה פאר אונזערע מוסדות אין ירושלים על טהרת הקודש.
היינט האט זיך געעפנט די סקול "בית פיגא" אין ירושלים, דארפן מיר צאלן סיי מלמדים און סיי טיטשערס; בעט איך דיר זייער דו זאלסט צאמנעמען צדקה מען זאל קענען צאלן צייטליך די איינגעשטעלטע.
איך ווייס אז דו מאכסט חתונה אין צוויי וואכן ארום, דו ביסט טרוד מיט דיין שמחה, אבער געב א טראכט וויפיל וואלט דיר געקאסט חתונה צו מאכן דיין קינד אן מוהרא"ש און וויפיל קאסט דאס דיר יעצט...? די גאנצע שמחה, הכל בכל מכל כל - קאסט דיר נישט קיין צען טויזנט דאלער; האסטו דאך כח און צייט צו העלפן דעם רבינ'ס מוסדות.
מיר נעמען נישט קיין געלט פון די ערב רב, מיר האבן נישט קיין שטיצע פון קיינעם; אונזער גאנצע הכנסה איז פון אנשי שלומינו וואס האבן א געפיל אין בויען נאך מוסדות היכל הקודש ארום און ארום די וועלט.
א כתיבה וחתימה טובה.
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת שופטים, ב' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי
ערשטנס א גרויסן יישר כח פאר'ן אראפנעמען פון מיר די גרויסע יאך פון די מוסדות, דו העלפסט מיר זייער געטריי אז די מוסד זאל זיך פירן גוט, און מען זאל צאלן די איינגעשטעלטע אין צייט.
בנוגע נעמען פון די שטאט געלט פאר טייטל-1; איך וויל נישט בשום אין אופן נעמען געלט פון טייטל-1, איך וויל נישט די שטאט זאל זיך מישן אין אונזער הייליגע חינוך. טייטל-3 קענסטו נעמען, אבער טייטל-1 וויל איך נישט נעמען. מיין זיידע קארלסבורגער רב זכרונו לברכה האט גע'פסק'נט אז דאס איז אסור, און אויך מיין עלטער פעטער, מאנטיווידעא רב זכרונו לברכה האט גע'פסק'נט אז דאס איז אסור צו נעמען.
אונזערע מוסדות וויל איך עס זאל זיין אויסדרוקליך על טהרת הקודש; נישט נאר געשריבן אויף זיי צעטלעך: "מוסדות על טהרת הקודש". אויך ביי אונזערע מוסדות אין ארץ ישראל וויל איך נישט נעמען קיין איין פרוטה פון די רשעים, פון די ערב רב.
זארג נישט, דער אייבערשטער וועט העלפן מיר וועלן קענען צאלן ווייטער די איינגעשטעלטע. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט מיר שטענדיג געמוטיגט - ווען איך פלעג קומען פרעגן וואס וועט דא זיין? מיר האבן נישט קיין איין פרוטה - מיט די ווערטער: "באלד וועט זיין גרויס שפע".
א כתיבה וחתימה טובה.
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת שופטים, ב' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי
אין דעם זכות פון העלפן קויפן דעם נייעם בנין פאר'ן בית הדפוס אין קרית ברסלב ליבערטי, וואו מען דרוקט טויזנטער ספרים, קונטרסים און גליונות, ועוד ועוד, זאלסטו האבן א גוט געבענטשט יאר, זאלסט האבן נחת פון דיינע קינדער און גרויס שפע.
מענטשן אינוועסטירן דא און דארט פאר א ספק ספיקא צי מען וועט מרוויח זיין, און אפילו מען איז מרוויח - איז דאס אלעס פאר צייטווייליג, אבער אז מען אינוועסטירט אין בויען מוסדות התורה, בויען א בנין צו דרוקן ספרים פון אמונה, ספרים וואס ברענגען צוריק צום אייבערשטן - דאס איז א וודאי ריווח בזה ובבא.
א כתיבה וחתימה טובה.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת שופטים, ד' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מלמד תלמוד תורה היכל הקודש ירושלים
איך הער צוריק זייער גוטע גרוסן פון די עלטערן און פונעם מנהל, אז דו לייגסט אריין דיין גאנצע הארץ, כח און מח - אין די קינדער. דו לערנסט מיט זיי אמונה, קדושה; אלעס מיט א שמחה, מיט א געשמאק און מיט א זיסקייט, אזוי ווי עס שטייט (משלי ג, יז): "דְּרָכֶיהָ דַרְכֵי נֹעַם".
שטארק זיך מיט די הייליגע ארבעט. דאנק דעם אייבערשטן אז עס איז אריבער א יאר מיט אזא הייליגע ארבעט, דו האסט מיט וואס צו קומען צום רבי'ן אויף ראש השנה, דו האסט וואס צו דערציילן דעם רבי'ן, ווי דו האסט א גאנצע יאר פארברענגט פון אינדערפרי ביז שפעט ביינאכט מיט תינוקות של בית רבן. דו האסט געלערנט מיט זיי אמונה, האסט אריינגעווארצלט אזא שטארקע אמונה אין די קינדער. עלטערן דערציילן מיר אז די קינדער - בשעת זיי שפילן, זיי זענען פארטיפט מיט די שפילצייג - רעדן זיי צום אייבערשטן; זיי בעטן, זיי שמועסן, זיי דאנקען אים.
האסט אריינגעלייגט אין די קינדער קדושה; איך ווייס מעשיות ביי דיר אין כתה וואס די עלטערן האבן מיר דערציילט ווי דו האסט זיי פשוט אפגעראטעוועט די קינדער פון מניוולים, משחיתים; די קינדער זענען געווען אומוויסנד, אזוי ווי אלע קינדער; און דו רעדסט מיט זיי אז מען טאר נישט גיין מיט א פרעמדער מענטש, און מען טאר נישט לייגן די הענט וכו' - זענען זיי ניצול געווארן.
וויפיל איך דערצייל דיר - וועסטו נישט גלייבן וואס טוט זיך אין די וועלט, ווי קינדער פאלן קרבנות - אפילו פון אייגענע משפחה; מען שיקט א קינד צום פעטער, צום שוואגער, אפילו צום זיידן - און מען שחט אים, מען איז אים מטמא; דער קינד האט מורא צו דערציילן, אזוי בלייבט עס בסוד, ביז מען קען שוין נישט לעבן; לויפט מען צום מטפל, און דארט דערציילט מען וויפיל יאר מען ליידט.
דו האסט אזויפיל זכותים מיט וואס צו קומען ראש השנה.
שטארק זיך טייערער ...; רעד צו די קינדער אסאך פון דרך ארץ און פון כיבוד אב ואם.
איך ווארט שוין דיך צו זען אין אומאן.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת שופטים, ד' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש ירושלים
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
אשריך ואשרי חלקך אז דו האסט גענומען אויף דיר דעם גאנצן עול פון די תלמוד תורה און מיידל שולע וואו מיר זענען מחנך די קינדער מיט די זיסע עצות וואס מיר האבן מקבל געווען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו.
איך וועל אם ירצה ה' שרייבן פאר די מלמדים און טיטשערס חיזוק און הדרכה.
בנוגע אראפרעכענען געלט פון די איינגעשטעלטע פאר'ן קומען שפעט; איך וועל דיר זאגן ווי אזוי מיר מאכן אין אמעריקע. אונזערע מלמדים אין אמעריקע קומען נישט אין חדר צוליב זייער געהאלט, זיי קענען מאכן אסאך מער געלט ערגעץ אנדערש, אין אמעריקע מאכט א מלמד זיבן-אכט הונדערט דאלער א וואך, דאס איז זייער ווייניג אנטקעגן וואס מען צאלט פאר אנדערע ארבעט. אונזערע מלמדים זענען מלמדים ווייל זיי ווילן לערנען מיט קינדער תורה, יראת שמים און מידות טובות, זיי האבן בכלל נישט אינזין די געלט; מיר געבן א געהאלט פאר די איינגעשטעלטע ווייל זיי דארף לעבן, אבער זיי קומען בכלל נישט פאר דעם.
אויב מיר וועלן אראפרעכענען געלט פאר'ן מלמד וועט אים דאס נישט מאכן קומען מער צייטליך, עס וועט אים נאר אוועק נעמען די אפעטיט פון ארבעטן מיט'ן מנהל, הנהלה און אפיס. אז א מלמד קומט שפעט - רעדט מען צו אים, מען הערט אים אויס, מען לייגט זיך אריין אינעם מצב אים צו פארשטיין; אפשר קען ער נישט קומען, אפשר גייט ער עפעס אריבער, און מען ארבעט אויס עס זאל נישט שאטן פאר די קינדער.
ווען דער מלמד קומט אריין פאר די געלט - דעמאלט קען ארבעטן אראפנעמען די געלט, ווייל דאס איז די איינציגסטע סיבה פארוואס ער ארבעט בכלל.
לויט וואס איך הער זענען אונזערע מלמדים אין ירושלים - מלמדים וואס קומען נישט צו די ארבעט פאר די געהאלט, זיי קומען ווייל זיי ווילן בויען מוסדות היכל הקודש, מוסדות וואו מען וועט מחנך זיין קינדער מיט די זיסע וועג פון רבי'ן, די קינדער זאלן באקומען א ליבשאפט צום באשעפער, א ליבשאפט צו די תורה; איז דעמאלט נישט כדאי צו שפילן מיט די מינוטן וואס מען קומט שפעט, ענדערש דארף מען זיי מחזק זיין צו קומען צייטליך און אז זיי קענען נישט - דארף מען זען די קינדער זאלן נישט זיין אן קיין השגחה.
איך וויל זייער האבן איינגעשטעלטע ביי אונזער מוסד אין ירושלים וואס קומען נישט פאר די געהאלט, נאר וואס זענען איבערגעגעבן בלב ונפש, זייער גאנצע מח איז נאר צו בויען סאלדאטן פאר'ן אייבערשטן; אין אזא פאל, אז דער מלמד איז אן איבערגעגעבענער, א געטרייער, און עס מאכט זיך אן אונס - איז נישט כדאי אראפצונעמען פון זיין געהאלט.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת שופטים, ד' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן
מרת ... תחי'
מיר הערן ביז אמעריקע די גוטע נייעס וואס קומט אריין פון די נייע שולע בית פיגא אין ירושלים, מיר הערן זייער גוטע גרוסן, און אויך דערציילט מיר דער מנהל אז די ארבעט איז נישט גרינג.
עס דערמאנט מיר צוריק ווען מיר האבן געעפנט בית פיגא אין אמעריקע, או איז דאס געווען שווערע ארבעט; סיי מיט די קינדער און סיי מיט די עלטערן. אונזער מנהלת מרת ... תחי' האט אנגעהויבן מיט אפאר קינדער, די קינדער זענען געווען צאמגעשטעלט פון אלע יארגענג, עס איז נישט גרינג געווען די ארבעט מיט זיי, ועל כולם מיט די עלטערן. די עלטערן האבן נאר געהאט טענות, מען האט איר געביסן און געשטאכן; מיר האבן זיך זייער געשטארקט, ביז מיר זענען איבערגעקומען אלעס און מיר האלטן שוין ביי דריי בית פיגא שולעס אין אמעריקע.
איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן מיט אייער גאנצע כח, עס איז טאקע אין אנהויב שווער, אבער עס וועט נאר גרינגער ווערן.
איך שיק אייך א בריוו וואס איך האב געשריבן פאר אונזער מנהלת דריי חדשים נאכן עפענען בית פיגא, פון די חיזוק פון די בריוו וועט איר זען וואס איז אריבער אויף איר פון די קינדער און פון די עלטערן; דאס וועט פאר אייך זיין א שטארקע חיזוק.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.
פאלגנד איז דער בריוו:
בעזהשי"ת
אשריך מרת ... תחי' עמו"ש, וואס איר האט זוכה געווען זיך מוסר נפש זיין אריינצוברענגען די ליכט פונעם הייליגן רבי'ן אין אונזערע קינדער, אשריך בעולם הזה וטוב לך לעולם הבא ולנצח נצחים.
ארבעטן ביים רבי'ן איז נישט קיין גרינגע זאך, ווייל מען זעט נאר איין טריט, און ווייטער טאפט מען א וואנט, אבער ווער עס איז זוכה - איז זוכה.
דער הייליגער תנא זאגט (אבות ה, יח): "כָּל הַמְזַכֶּה אֶת הָרַבִּים, אֵין חֵטְא בָּא עַל יָדוֹ"; ווי איז נאך דא אזא מזכה את הרבים ווי צו ארבעטן און פירן א סקול וואו מען איז מחנך הייליגע טייערע יונגע נשמות וואס ווייסן נאכנישט פון קיין שלעכטס, און מען פילט זיי אן מיט אמונה, התבודדות און צניעות.
ווען מען איז עוסק מיט מענטשן דארף מען געדענקען אז נישט אלע מענטשן זענען פרייליך און צופרידן, זוכן זיי וועם צו בלעמען און אריין זאגן. א קלוגער מענטש נעמט עס נישט צום הארצן, מען לאכט זיך אויס, בפרט איינער וואס האט צוטון מיט א רבים, ווי א "מנהלת" - טאר זיך נישט נעמען צום הארצן פון יעדע צעבראכענע מאמע וואס איז אויסגעמוטשעט און זוכט וועם צו בלעמען.
מען דארף זיך אויסלערנען שווייגן און שאקלען מיט'ן קאפ, און מען טוט ווייטער די הייליגע ארבעט (חוץ אויב זאגט יענער א גוטע זאך, דעמאלט דארף מען עס טאקע פאררעכטן).
בנוגע וכו'; איך וויל אייך מפייס זיין, איך האף צו באצאלן צייטליך יעדע וואך, איך בעט יעדן טאג דעם אייבערשטן, נישט איינמאל, נישט צוויי מאל - אז איך זאל קענען באצאלן אלע איינגעשטעלטע.
ווער עס איז משמש דעם רבי'ן באצאלט אים דער רבי, דער הייליגער רבי זאגט (ספורי מעשיות, מעשה יג): "ביי וועם איך נעם געב איך", בפרט אויב איינער געבט אוועק זיין בלוט, מח, הארץ, מארעך - באקומט מען פון רבי'ן אזעלכע מתנות וואס מען קען זיך גארנישט פארשטעלן.
איר דארפט זיך זייער שטארקן און ווייטער אריינלייגן אין די מיידלעך אמונה, שמחה, צניעות און קדושה.
מרת ... מיר דארפן מיידלעך העלדן. וואס וועלן גארנישט דארפן, נאר וואס דער רבי זאגט. עס איז נאך קיינמאל נישט געווען א ברסלב'ע סקול. א סקול איז זייער וויכטיג, נאך וויכטיגער פון אלעס ווייל מען קען ארבעטן מיט אינגלעך, מיט בחורים און אינגעלייט, אבער אז די ווייב איז פארביסן קעגן ברסלב - קען מען גארנישט טון, דעריבער אז מיר האבן געעפנט די בית פיגא סקול און איר געבט זיך אזוי אוועק, איז אין אנחנו יכולים להודות לך ... פשוט כמשמעו.
איך האב נישט געקענט טראכטן אז אין די דריי חדשים וואס די סקול שטייט זאל עס שטיין אזוי שיין, און איך זאג אייך מרת ... עס וועט נאך ווערן שענער און שענער, נאר איין זאך איז וויכטיג: שטארק! שטארק, מען דארף זיין שטארק און נישט טראכטן פון צוריק גיין.
מוהרא"ש האט מיר געזאגט (ווען איך האב אים געזאגט אז איך עפן א חדר): "איין זאך דארפסטו וויסן, אז מען הויבט אן קען מען נישט צוריק גיין".
ווען איך בין געווען א מלמד אין ... און מאמעס פלעגן כסדר זיך אפרעדן אז מען דארף גיין פריער און אהיימקומען שפעטער, און מען פלעגט קומען זאגן ראיות פון אנדערע מוסדות: "די מוסד גייט אהיים שפעטער", "אין די מוסד קומט מען פריער אין חדר" - האט דער מנהל געזאגט אז מיט די צייט וועט מען שיקן די קינדער מיט פאדזשאמעס אין חדר און זיי אהיים שיקן שפעט ביינאכט, און די מלמדים וועלן זיי אנטון פאדזשאמעס, אזוי וועלן די מאמעס הנאה האבן; ווייל ליידער זענען די מאמעס אזוי צעבראכן, מען פארגעסט וואס איז דער עיקר, מען איז ווייט פונעם אייבערשטן; אנשטאט שמועסן מיט די קינדער און הנאה האבן פון די בא'חן'טע קינדער וואס דער אייבערשטער האט געשאנקען - ווערט מען נערוועז פון די קינדער, און אזוי וואקסן די קינדער אויף.
מרת ... מען מאכט זיך נישט וויסנדיג... אויב איינער האט טענות, אדער נישט טענות, נאר עפעס זאגן (איר פארשטייט וואס איך מיין, ווען איינער קומט און זאגט און שטעכט: איך האב נישט קיין טענות, אבער... ) קען מען איר שיקן צו די הנהלה, אדער צו מיר.
איך פערזענליך האלט אז קינדער, בפרט עלטערע, דארפן נישט האבן קיין היים ארבעט, די היים ארבעט זאל זיין העלפן אין שטוב, העלפן די מאמע אינדערהיים. איך האף אז איר האלט אויך אזוי און איר טוט אזוי.
אז מען איז שטארק איז מען מצליח. מענטשן האבן ליב א שטארקע מענטש, וואס ווייסט וואס ער וויל.
קיינער טוט נישט קיין טובה פאר אונז מיט דעם וואס ער שיקט זיין טאכטער אדער קינד אין די מוסד, פארקערט!! איך טו אים א טובה אז איך שטעל אים צו א פלאץ וואו מען לייגט אריין אמונה, אמונת צדיקים, צניעות; אמת'דיגע צניעות, נישט אויסגעטראכטע דמיונות וכו' וכו', רעדן צום אייבערשטן, מעשיות פון תפילה וכו'.
איך האף אז מיינע שורות וועלן טון די ריכטיגע פעולה, דאס וועט אייך מחזק זיין און שטארקן.
עס איז מיר שווער צו רעדן, עס איז גרינגער צו שרייבן.
דער אייבערשטער זאל אייך ווייטער געבן כח און שטארקייט אנצוגיין אין אייער עבודות הקודש, אריינברענגען אין טויזנטער טויזנטער מיידלעך עצות פון משיח.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת ראה, כ"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי
עס איז מיר אינטערעסאנט אז דו באהאלסט זאכן פון מיר, דו דערציילסט מיר נישט אז מען האט אפגעהאלטן גרויס געלט צוליב דעם אינגערמאן ...
וויל איך דיר זאגן, הישמר והיזהר צו טון עפעס פאר'ן מוסד וואס איז נישט געזעצליך. לאז זיך אפ פון דעם קרו"ק, ברענג מיר נישט קיין געלט פון גניבות, איך דארף נישט די סארט געלט.
איך בין זייער דערשראקן פון די גאנצע מעשה און נאכמער - פון דעם וואס דו באהאלסט פון מיר זאכן, איך ווייס נישט וואס נאך דו באהאלסט פון מיר.
קענסט ארבעטן פאר מיר נאר אז דו באהאלסט גארנישט פון מיר, און דו וועסט מיך פרעגן יעדע זאך.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיינע בריוו.
איך וועל דיר דערציילן וואס איך האב בייגעוואוינט ביי מוהרא"ש זכותו יגן עלינו. מיר האבן געעפנט די חדר היכל הקודש אין אמעריקע אין יאר תש"ע, אין אמעריקע טראגט מען די קינדער מיט באסעס אין חדר. איך האב דעמאלט נישט געקענט נעמען אינגעלייט זאלן ארבעטן פאר די מוסד און זיי באצאלן, ווייל מיר האבן געהאט צען צוואנציג קינדער, וואס קען ניטאמאל דעקן די קאסט פון די רענט פון די דירה וואו מיר האבן אנגעהויבן די חדר, און זיכער נישט די מלמדים; האבן מיר גענומען בחורים צו העלפן די חדר און דרייווען די באסעס, און אזוי ווייטער.
מיר האבן געהאט זייער געטרייע בחורים וואס האבן געטראגן די קינדער און געברענגט די קינדער מיט זייער גאנצע הארץ; מיר האבן קיינמאל נישט געגעבן קיין געהאלט פאר בחורים, זיי האבן דאס געטון מיט די גרעסטע שמחה צו העלפן בויען די מוסדות. דעמאלט האבן מיר נישט געהאט די פאר דאלער צו קענען אנפילן די באסעס און די ווענס מיט געז, איינער פון די בחורים איז געווען אזוי געטריי, ער האט געלייגט זיין אייגענע געלט פאר געז.
ויהי היום, זיין טאטע איז געקומען צו מוהרא"ש זאגן אז דאס וואס עס מאכט זיך נישט קיין שידוך פאר אים - איז ווייל ער דרייווט די באס פאר ברסלב, דעריבער גייט אים נישט קיין שידוך. מוהרא"ש האט נישט גע'טענה'ט מיט עלטערן, מוהרא"ש האט אים געגעבן גערעכט. שפעטער האט מיר מוהרא"ש געזאגט: "דער טאטע מיינט אז ברסלב איז די אפהאלט פאר זיין שידוך, וואס וועט זיין יעצט ווען ער וועט אים אוועקנעמען פון ברסלב, וועט ער דען יא האבן א שידוך?!" למעשה איז זיין שידוך אנגעקומען נאר פון ברסלב.
ווען מוהרא"ש איז נסתלק געווארן איז דער בחור געפארן צו די לוי' און ווען מען האט געעפנט מוהרא"ש'ס דירה אין יבנאל איז שוין געלעגן די צוואה אנגעגרייט אויפ'ן טיש, מען האט גלייך געמאכט קאפיס פאר אלעמען. דער בחור האט געזען אין די צוואה ווי מוהרא"ש איז מבטיח, ווער עס וועט קומען צו זיין ציון און אויסזאגן תהילים זאגט ער צו מיט א הבטחה חזקה אז ער וועט נישט רוען ביז ער באקומט זיין שידוך; אומר ועושה, ער האט אויסגעזאגט תהילים און אויפ'ן וועג אהיים, אויפ'ן פליגער, איז געווען א פארפאלק וואס זענען געפארן צו די לוי', זיי וואוינען היינט אין שטעטל; די פרוי זאגט פאר'ן מאן: "מיר געפעלט דער בחור, איך טראכט א שידוך", און אפאר טעג שפעטער איז געווארן די שידוך.
צוריק צום מעשה, דעמאלט בין איך געגאנגען מיט א צווייטע בחור צו מוהרא"ש, דער בחור האט געוואלט א ברכה פאר א שידוך. איך האב געזאגט פאר מוהרא"ש אז דער בחור נעמט איבער דעם אנדערן בחור, האט מוהרא"ש אים געזאגט: "אז דו וועסט דרייווען פאר די רבי'ס מוסדות וועט דאס דיר גארנישט שאטן פאר דיין שידוך", עס איז געווען א שווערע נסיון פאר'ן בחור; זיינע חברים, נאנטע חברים - האבן אים אפגערעדט, מען רעדט פון חברים פון ישיבה; זיי האבן אים געזאגט: "עד כאן, מען דארף טאקע העלפן דעם רבי'ן, אבער זיך ארויפזעצן אויף א גרויסע געלע באס און ארום פארן אין שטאט, וואס יעדער קוקט ווי אזוי א יונגער וואוילער בחור, א בחור א ירא שמים, א בחור א מתמיד מיט א הוט און רעקל - דרייווט א באס, דאס וועט מאכן א שלעכטע רושם".
למעשה דער בחור האט געהאט די שטארקייט און דאס גענומען מיט'ן גאנצן הארץ. דאס איז בכלל נישט קיין גרינגע ארבעט, ווייל ווען מען פארשלאפט איז אויס חדר; ווען דער מלמד פארשלאפט - קען מען זיך אן עצה געבן, מען קען נעמען א במקום. ווען דער ראש ישיבה פארשלאפט גייט אויך אלעס אן, אבער ווען מאמעס רייסן זיך ארויס אינדערפרי טראגן די קינדער אויפ'ן באס און די באס קומט נישט צייטליך - איז געפערליך! משפחות וועלן אפילו ארויסנעמען די קינדער פון איין מוסד און לייגן ביי א צווייטע מוסד - אויב די באס איז נישט צייטליך.
וואס איז די סוף פון די מעשה? דער בחור האט געטראפן א גוטע שידוך, מוהרא"ש איז געווען זיין שדכן. מוהרא"ש האט די לעצטע חנוכה צוגערופן א אינגערמאן וואס האט געלערנט אין ישיבה און אים געזאגט: "איך האב א גוטע שידוך פאר דיין שוועסטער", און די חברים וואס האבן אים אפגערעדט האבן געדארפט אסאך ווארטן צו טרעפן זייער שידוך.
איך שרייב דיר דאס אז דו זאלסט האבן חיזוק ווען דיינע עלטערן שרייען אויף דיר אז דו האסט נישט קיין שידוך וועגן דאס, וועגן יענץ; א קינד טאר נישט ענטפערן פאר עלטערן, אבער איך מעג דיר מחזק זיין און דיר זאגן אז העלפן דעם רבי'ן וועט דיר נישט שאטן פאר דיין שידוך, עס וועט דיר העלפן בזה ובבא.
איך זאג דאס פאר אלע בחורים: "וואס דו טוסט פאר'ן רבי'ן, פון רייניגן - ביז דרייווען א גרויסער טראק - וועט דיר דאס גארנישט שאטן פאר דיין שידוך, און פאר גארנישט, עס וועט דיר נאר העלפן; וואס דו טוסט פאר געלט - דאס ווענדט זיך שוין וואס, ווען און וואו".
נעם די זיסע עצה פון רבי'ן, גיי אין א ליידיגע פלאץ און וויין זיך אויס, בעט: "רבונו של עולם איך דארף מיין שידוך, איך קען נישט מער, רבונו של עולם, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן פז): 'חֹדֶשׁ אֱלוּל שֶׁאָז יְכוֹלִין לְתַקֵּן זֶה, אֲזַי מוֹצֵא זִוּוּגוֹ', אלול איז מסוגל פאר א שידוך, דער רבי זאגט אז מען איז פוגם בברית פארלירט מען די שידוך, און דער זעלבער רבי זאגט אז אן א שידוך איז מען פוגם בברית, אין הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אן א ווייב פאלט מען אראפ; איז דאס א רעדל וואס דריידט זיך אויף נישט די גוטע וועג, אויף צוריק; ווייל פגם הברית רחמנא לצלן שטופט אוועק מיין שידוך, און אז מען האט נישט קיין שידוך איז מען פוגם בברית; טאטע זיסער, ווי אזוי קען מען אפשטעלן די רעדל וואס דריידט זיך אויף צוריק? איינס שלעפט דאך די צווייטע! רבונו של עולם, נאר דו קענסט אפשטעלן די רעדל פון זיך דרייען אויף די נישט ריכטיגע וועג, דו קענסט מיר געבן א שידוך אז דער רעדל זאל זיך אנהויבן דרייען אויף די גוטע וועג, דו וועסט מיר געבן מיין שידוך, אזוי וועל איך מער נישט פוגם זיין - אזוי וועל איך נישט פארלירן מיין שידוך, איך וועל האבן שלום בית, און אז איך וועל האבן מיין שידוך און שלום בית - וועל איך נישט פוגם זיין.
רבונו של עולם קוק מיין הארץ, אַתָּה חוֹפֵשׂ כָּל חַדְרֵי בָטֶן וּבוֹחֵן כְּלָיוֹת וָלֵב, אֵין דָּבָר נֶעְלָם מִמֶּךָּ וְאֵין נִסְתָּר מִנֶּגֶד עֵינֶיךָ, דו ווייסט מיין הארץ ווי שטארק איך וויל זיין גוט, אבער דער יצר הרע ווארפט מיך אראפ, בעט איך דיר, געב מיר מיין שידוך און וְטַהֵר לִבֵּנוּ לְעָבְדְּךָ בֶּאֱמֶת, אמן.
א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן
מרת ... תחי'
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
עס איז גוט איר זאלט רעדן מיט מרת ... תחי'; זי וועט אייך גוט מדריך זיין, זי וועט אייך מדריך זיין ווי אזוי זיך צו פירן אין שטוב מיט'ן מאן וכו' און אויך ווי אזוי צו זיין א גוטע טיטשער.
זי איז ביי אונז אין סקול פון די ערשטע טאג, פון ווען מיר האבן געעפנט בית פיגא.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
אונזער מנהלת מרת ... תחי' פארט קיין ארץ ישראל פאר די הייליגע טעג, זי קען אסאך צוגעבן; סיי די טיטשערס פון בית פיגא קענען נעמען פון איר גאר אסאך, און סיי די תלמידות קענען נעמען פון איר גאר אסאך.
יעצט איז נאך אביסל פרי, דאך שרייב איך דיר, אז דו זאלסט מסדר זיין זי זאל איבערגעבן פאר די מיידלעך און ווייבלעך חיזוק, שכל און עצות.
ביטע איבערגעבן פאר מרת ... תחי' זי זאל פרעגן אלע אירע פראגעס בנוגע סקול פון מרת ... תחי'.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת ראה, כ"ד מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן
מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי
וואויל איז אייך אז איר העלפט אונזער סקול "בית פיגא", איר באקוקט די האָר פון די מיידלעך אויב זיי האבן לייז וכו'.
עס איז זייער א חשוב'ע פאסטן. אפשר אז מען קוקט אויף דעם אליין קען מען פארלירן די חשק, אבער אז מען נוצט די שכל אין מח, מען טראכט: 'פארוואס, פארוועם, פאר וואו - ארבעט איך? איך ארבעט פאר'ן רבי'ן! איך העלף די סקול בית פיגא, איך העלף אונזער קהילה היכל הקודש', דעמאלט איז א קליינע חילוק וואס מען טוט, דעמאלט איז חשוב דאס באקוקן לייז פון קינדער - אזוי ווי זיין די מנהלת אדער היי סקול טיטשער.
עס איז כדאי אפצושמועסן מיט די אפיס איבער אלע קינדער וואס מען טרעפט ביי זיי לייז; ענדערש זאל די אפיס אנרופן די עלטערן ווי איידער איר זאלט דאס טון, ווייל נישט אלע עלטערן ווייסן אפצושאצן ווען מען וויל זיי העלפן. עס זענען דא וואס וועלן זיך באליידיגן אז מען זאגט אזא זאך אויף זייער'ס א קינד, אז דאס קינד האט לייז... אזא חוצפה! ווי ווייגט מען זיך צו זאגן אז מיין קינד האט לייז?! וועט פאסירן אז מען וועט אייך וויי טון. אבער אז די אפיס רופט - איז דאס נישט פערזענליך, וועט איר נישט ווערן פון קיינעם וויי געטון.
געבט אכטונג אז קיינער פון די קינדער, קיינער קיינער - זאל וויסן ווער עס האט לייז; דאס איז פריוואט, נאר פאר די עלטערן.
איך בעט אייך זייער איר זאלט אייך זייער שטארקן מיט אייער זאך וואס איר העלפט בית פיגא, ווייל דאס וועט אייך בלייבן פאר א זכות בזה ובבא.
זאגט יעדן טאג אביסל תהילים.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת ראה, כ"ה מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי
איך בין אזוי פרייליך אז דו לעבסט בשלום מיט דיין ווייב, עס איז דא ליבשאפט צווישן ענק. איך זע דו געבסט לעצטנס אסאך צדקה, סיי פאר די רענט, פאר די כולל און פאר הדפסה; יעצט פארשטיי איך שוין פון וואו די שפע קומט, דער רבי זאגט דאך (ספר המדות אות שלום, סימן יח): "הַבְּרָכָה בָּא עַל יְדֵי שָׁלוֹם", דורך שלום איז דא ברכות, (שם, סימן כב): "הַשָּׁלוֹם סִימָן לְשֹבַע", שלום ברענגט זעטיגקייט.
געב איבער פאר דיין ווייב א דאנק פאר'ן העלפן אנגרייטן די פארשטעלונג, די פלעי, וואס בית פיגא האט געמאכט.
יעדע זאך וואס וואס מען העלפט די סקול, די חדר - איז א גרויסע זכות פאר יעצט, פאר שפעטער און פאר אייביג.
איך האף וואס שנעלער צו באצאלן מיינע טיקעטס און די טיקעטס פון מיינע קינדער, און א יישר כח פאר'ן מיר מאכן די טיקעטס אויף בארג.
א כתיבה וחתימה טובה.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
דעם פארגאנגענעם שבת אינדערפרי בין איך געגאנגען דאווענען אין קאנטרי "אילן החיים", מיר האבן געהאט א שיינע שפאציר מיט די בחורים.
אויפ'ן וועג האט מען מיר דערציילט צוויי שיינע מעשיות פון דיר, איך האב געהאט אזא נחת צו הערן די שיינע מעשיות.
איינס, אז עס איז אנגעקומען א דעליווערי צום תלמוד תורה, פון ברויט, און די טראק האט זיך צעבראכן. דער דרייווער, א איד מיט א ווייסע בארד האט זיך פארלוירן און געשריגן א מיאוס'ע ווארט, דו האסט אים געפרעגט: "אזוי רעדט א איד?!" דער דרייווער האט נאך אזוינס נישט געהאט, א אינגערמאן וואס איז אנגעטון מיט א שווארצע ארבעטס העמד, זאל אים פארהאלטן אויף ניבול פה...
די צווייטע מעשה, א בחור איז געקומען צום מנהל נרו יאיר דערציילן אז דער קעכער האט אים געשלאגן און ארויסגעווארפן פון קאך, דער מנהל זאגט אים: "דאס קען נישט זיין, אונזער קעכער שלאגט נישט, אונזער קעכער איז פון די איידלסטע תלמידי הישיבה"; ביז דער בחור האט דערציילט אז ער האט גערעדט שמוציג, ער האט גערעדט ניבול פה - האסטו אים ארויסגעווארפן.
איך בין אזוי צעבראכן אז עס איז דא אין ישיבה אפאר בחורים וואס רעדן ניבול פה; וויפיל איך רעד ביי די שיעורים פון דאס הארבקייט, די סכנה דערפון - קען איך דאס נישט פועל'ן. דו זאלסט זיין פעלזן פעסט, נישט לאזן ביי דיר אין קאך בחורים אן יראת שמים.
שרייב מיר א בריוו, וועסטו מיר מחי' זיין.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת עקב, כ' מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין ווייב'ס בריוו.
איך נעם אן וואס עס שטייט אינעם בריוו, איך גיי רעדן צו די מנהל און מנהלת מען זאל אכטונג געבן אז די קינדער - די אינגלעך און מיידלעך - זאלן זיין אפגעהיטן ביים פארן, מיט גרויס קדושה.
איך פריי זיך צו הערן פון די עלטערן וואס מען קען פאררעכטן און וואס מען קען בעסער מאכן.
נאך אביסל וועלן מיר האבן באזונדערע באסעס פאר די אינגלעך און מיידלעך, און אויך באזונדערע בניינים.
זאג יעדן טאג אפאר קאפיטלעך תהלים און בעט פאר דיינע קינדער, אויך דיין ווייב זאל זאגן אביסל תהלים פאר ערליכע דורות.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת ואתחנן, י"ד אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש ירושלים
איך פריי זיך אז דו האסט געטראפן א פלאץ פאר די מיידל שולע בית פיגא; נעם ארויס די דירה, הויב אן קליין; די רֵאשִׁית וועט זיין מִצְעָר, אבער וְאַחֲרִיתְךָ יִשְׂגֶּה מְאֹד (איוב ח, ז).
אויך ביטע לאזן מיין טייערער תלמיד ... פון ... קומען מאכן פאות פאר זיין זון. ער האט געלערנט ביי מיר, ער איז א טייערער אינגערמאן, ער האט נישט יעצט קיין חדר פאר אים, ווייל דארט וואו ער שיקט די קינדער איז יעצט בין הזמנים, ער וויל זייער שטארק קומען מיט זיין זון זאגן די א' ב' ביי אונז אין תלמוד תורה על טהרת הקודש. ביי אונז אין אמעריקע איז אויך דא אסאך מאל ווען מענטשן קומען מאכן חאלאקע, זאגן די א' ב' ביי אונז אין תלמוד תורה, אפילו דער קינד לערנט נישט ביי אונז.
אונזער זאך איז לקרב ולא לרחק.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב באקומען צוויי קאמפלעינס, איינס אויף דיר, אז דו פארסט צו שנעל; די קינדער און די טיטשערס זאגן עס איז סכנת נפשות, זיי קומען אן אינגאנצן אויפגעשאקלט.
די צווייטע איז אויף איינער פון די דרייווערס, אז ער פירט זיך אויף אביסל צו העפליך שקורין היימיש - מיט די מיידלעך. וויל איך דיר בעטן, סיי דו געב אכטונג צו פארן פארזיכטיג, און אויך זאלסטו רעדן מיט אלע דרייווערס זיי זאלן זיך פירן מיט דרך ארץ און מיט יראת שמים.
אויך זאלסטו רעדן מיט די בחורים וואס דרייווען, זיי זאלן אכטונג געבן אויף דעם רבינ'ס געלט; אז מען איז מפסיד די ישיבה'ס געלט - טשעפעט מען דעם רבינ'ס געלט.
דער רבי האט אמאל פארטריבן זיין תלמיד רבי שמעון זכרונו לברכה ווייל ער האט מזלזל געווען אין זיין געלט.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת דברים, ה' מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
דיין זכות איז זייער גרויס מיט'ן העלפן די מוסד וואס איז על שם רבינו, וואו מען לערנט מיט די קינדער די ריינע אמונה על טהרת הקודש.
איך בעט דיר זייער, נעם נישט קיין אמט פון ארויסשיקן מענטשן, פארטרייבן מענטשן - בפרט מיינע טייערע מלמדים.
אז מען זאגט דיר: "לאז נישט אריין קיין מלמדים אין קאך" זאלסטו שיינערהייט זאגן אז דאס איז נישט פאר דיר, דו ווילסט ענדערש העלפן קאכן און רייניגן; לאז א צווייטן טון די ארבעט.
אויך ווען דו וועסט גיין ארבעטן וואו אימער און מען וועט דיר מכבד זיין מיט די ארבעט פון פארטרייבן מענטשן אדער אפזאגן ארבעטערס - זאלסטו דאס בשום אין אופן טון.
נאך אביסל ווערסטו א חתן און מן הסתם וועסטו שיקן דיינע קינדער ביי אונזער מוסד, נו, ווי אזוי וועסטו קענען קומען צו דיין זון'ס מלמד און רעדן מיט אים, ווען דו האסט אים נעכטן ארויסגעווארפן פון קאך...
ברענג אריין ליבשאפט אין תלמוד תורה, מען זאל זיך ליב האבן, מען זאל ארבעטן אינאיינעם, מען זאל געדענקען 'פארוואס און פארוועם ארבעט איך דא? איך בין דא משמש דעם רבי'ן, איך בין דא אין בית המקדש'; איין כהן איז אויפ'ן מזבח, איין כהן איז אין קאך, איין כהן מאכט תרומת הדשן, ער טראגט ארויס די מיסט, און אלע קומען זיך צאם אין לשכת הגזית ליינען קריאת שמע, אויסשרייען אז עס איז דא איין באשעפער (תמיד ד, ג).
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת דברים, ה' מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי
שלום עליכם פאר'ן זיך ארויסציען אין אונזער הערליכע שטעטל "קרית ברסלב". איך פריי זיך זייער אז דו ביסט געקומען וואוינען דא, אויך פרייען זיך אלע אז דו ביסט געקומען וואוינען דא, זיין מלמד פאר אונזערע קינדער.
בנוגע וואס דו פרעגסט מיר וואס גייט פאר דא אין חדר, דו ווילסט אביסל זאלץ פאר די קינדער - שרייט מען דיר אן: "גיי ארויס פון קאך", נאכדעם קומסטו מיט די קינדער צום באס - שרייט מען אויף דיר, אז דו קומסט נישט - לאזט מען דיר איבער וכו' וכו'.
וויל איך דיר בעטן דו זאלסט מיט חכמה אריבערגיין די אלע זאכן. דו ביסט גענוג קלוג צו קענען כאפן די מוחות און הערצער פון אלע קינדער ביי דיר אין כתה, אלע עלטערן זענען זייער צופרידן פון דיין ארבעט, דארפסטו אויך קענען מאכן א גוטע לופט אין חדר צווישן אלעמען.
אז דו וועסט דאס טון וועסטו מיר מאכן א גרויסע נחת, איך וויל נישט קיין מחלוקות, און אויך וויל איך נישט עס זאל ווערן שלום; אוודאי וויל איך שלום, איך וויל אבער נישט די סארט שלום ווען יעדער ווערט איינגעגעסן אין זיך און פון אינדרויסן זאגט מען אז אלע זענען בשלום.
איך האלט אז דו קענסט דאס באווייזן.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת מטות מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
זאלסט זיין געבענטשט מיט אלע ברכות פאר'ן גיין אין חדר זיין א במקום מלמד יעדע מאל וואס עס פעלט זיך אויס. זיין א מלמד איז פון די חשוב'סטע עבודות, עס איז חשוב'ער פון די העכסטע זאכן.
היות צוויי מלמדים האבן זיך אוועק געצויגן פון וויליאמסבורג קיין שטעטל, טראכט איך, אויב דו ביסט מסכים צו ווערן מלמד פאר די קומענדיגע יאר הבא עלינו לטובה. אלע דיינע ברודער זענען מלמדים, בארעכן זיך אויב דו ווילסט אויך זיין א מלמד.
איך האף עס וועט נישט נעמען לאנג, דו וועסט טרעפן דיין שידוך און אויפשטעלן א שיינע ליכטיגע שטוב.
