בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#163 - א שיינע תפלה פאר געזונטע ערליכע קינדער
קינדער, תפילות אויף אידיש, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


דא האט איר א שיינע תפלה צו זאגן יעדן טאג פון די חדשים:


"רבונו של עולם איך דאנק דיר פאר אלע חסדים וואס דו טוסט מיט מיר, איך דאנק דיר אז איך בין חתונה געהאט, איך האב א מאן, און יעצט ווארט איך בשעה טוב ומוצלחת א שמחה.


איך בעט דיר זייער, העלף מיר, מאך מיר א גרינגע לידה, העלף מיר עס זאל אלעס אריבערגיין גרינג, בנקל ובנחת. דער קינד זאל זיין געזונט ברמ"ח איברים ושס"ה גידים, דער קינד זאל אויסוואקסן א גרויסער צדיק.


העלף מיר בזכות די צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען זייער גאנץ לעבן פאר דיינעט וועגן, העלף מיר בזכות די אבות הקדושים אברהם אבינו, יצחק אבינו און יעקב אבינו, בזכות משה רבינו, אהרן הכהן, יוסף הצדיק און דוד המלך, בזכות דער גרויסער צדיק רבי יצחק לוריא אשכנזי און דער גרויסער צדיק רבי ישראל בעל שם טוב און בזכות רבינו נחמן בן פיגא ותלמידיו, ובזכות רבינו מוהרא"ש זכר צדיקים לברכה, יהיו לרצון אמרי פי והגיון לבי לפניך ה' צורי וגואלי".

#162 - הכנסת אורחים ראטעוועט פון שלעכטס
קינדער, צניעות, חינוך הילדים, שטעטל, הכנסת אורחים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר וזוגתו תחי' ברסלב, ליבערטי


אוודאי און אוודאי זאלט איר ארייננעמען געסט אויף סעודות שבת, עס זענען דא יונגע משפחות אין שטעטל וואס האבן נישט זייערע עלטערן דארט, זיי זוכן וואו צו עסן סעודות שבת; איז א גרויסע מצוה אריין צו נעמען געסט.


געב נאר אכטונג עס זאל זיין מיט יראת שמים; די מענער זיצן אויבן אן נעבן דיר און די ווייבער פון אונטן ביי די אנדערע זייט, אויך זאלסטו זען מען זאל רעדן פון מעשיות פון תפילה, מעשיות פון הפצה, מעשיות פון צדיקים וכדומה.


הכנסת אורחים ראטעוועט פון שלעכטס. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות הכנסת אורחים, חלק א', סימן ב): "עִיר שֶׁאֵין בָּהּ הַכְנָסַת אוֹרְחִים", א שטאט וואו עס איז נישטא קיין הכנסת אורחים, "בָּאִים לִידֵי גִּלּוּי עֲרָיוֹת", ברענגט דאס צו עבירות, "וְעַל יְדֵי גִּלּוּי עֲרָיוֹת בָּא עֲלֵיהֶם הֲרִיגָה", השם ישמרינו.


קינדער וואס וואקסן אויף מיט הכנסת אורחים – ווערן בעלי חסד. ביי מיינע עלטערן זעען שטענדיג געווען געסט, מען פלעגט איינקויפן ספעציעלע נאש און טרינקען ווען מיר האבן געהאט געסט; עס איז געווען אזא שמחה אין שטוב צו קענען מקיים זיין די מצוה פון הכנסת אורחים.

#161 - די שליסל פון קינדער ליגט אין דעם אייבערשטנ'ס האנט
קינדער, סגולות, רפואה, שטעטל, הכנסת אורחים, סבלנות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


זארג נישט וועגן קינדער, בארואיג דיין ווייב; זאג איר זי זאל נישט ווערן דערשראקן פון וואס דער דאקטער זאגט. דאס איז זייער זאך, זיי דערשרעקן מענטשן, זיי זאגן עתידות, זיי מיינען זיי ווייסן, זיי ווייסן גארנישט; קינדער האט מיט'ן אייבערשטן. די הייליגע חכמים זאגן (תענית ב.): "שְׁשָׁה מַפְתְּחוֹת בְּיָדוֹ שֶׁל הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא [...] מַפְתֵּחַ שֶׁל חַיָּה", די שליסל פון קינדער ליגט אין דעם אייבערשטנ'ס האנט.


פרעג דיין ווייב אויב זי איז וויליג אריינצונעמען געסט צו א סעודה, אויב זי איז מסכים - זאלסטו ארייננעמען בחורים וואס קומען אין שטעטל און האבן נישט וואו צו עסן. דער רבי זאגט (ספר המידות אות הכנסת אורחים, סימן ג): "הַכְנָסַת אוֹרְחִים מְזַכֶּה אֶת הָאִשָׁה לְבָנִים", די מצוה איז מסוגל פאר קינדער.


אויך זאלסטו געבן צדקה צו דרוקן ספרי רבינו ותלמידיו, דאס איז מסוגל פאר קינדער.


 

#160 - יעדן ליב האבן, יעדן געבן גוטע ווערטער
קינדער, חברים, מדות טובות, בריוו, חדר, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך הער זייער גוטע גרוסן פון דיין מלמד נרו יאיר אויף דיר, ער זאגט אז דו פירסט זיך אויף מיט דרך ארץ און דו לערנסט פלייסיג.


איך פריי זיך זייער צו הערן די גוטע גרוסן, איך האף צום אייבערשטן אז דו ביסט מקרב אלע קינדער, דו לעבסט בשלום מיט זיי אלע.


איינער פון די עלטערן האבן מיר געזאגט אז זיין קינד וויינט אינדערהיים אז מען טשעפעט אים אין חדר; איך האף אז עס איז נישט אמת, איך האף אז עס איז נישט דו, איך וועל רעדן צו יענער קינד, אפשר איז עס נאר אן איינרעדעניש.


על כל פנים, דיר בעט איך דו זאלסט יעדן ליב האבן, יעדן געבן גוטע ווערטער. דו ביסט א טייער קינד, איך האב דיר זייער ליב, איך האף דו וועסט אויסוואקסן א גרויסער צדיק.


מוהרא"ש זאגט, א צדיק ווערט מען ווען מען בייגט זיך איין פאר א צווייטן איד. די אות צדיק איז אזוי ווי אן איינגעבויגענע מענטש וואס טראגט א יוד אויף די פלייצע 'צ'.


אויך בעט איך דיר זייער זאלסט מיר שרייבן בריוו, אמאל פלעגסטו מיר שרייבן איין מאל א וואך; איך ווארט אויף דיינע בריוו.


 

#159 - הייב אויף די קינדער, געב זיי אן א שיעור גוטע ווערטער
קינדער, חינוך הילדים, סבלנות, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך פריי זייך צו הערן אז דיין זון נרו יאיר קען שוין ליינען, ער זאגט שוין תהילים. דאס איז א מורא'דיגער לימוד נישט צו אויפגעבן; אז מען גייט שטייטליך מיט סבלנות - קומט מען אן זייער ווייט.


דער עיקר זאלסטו אים אויפבויען, חס ושלום פארשעמען אדער וויי טון. מען כאפט זיך נישט, מען מיינט אז קינדער זענען אנדערש פון דערוואקסענע, מען מיינט אז מען קען טשעפען, שטעכן און פארשעמען; מען ווייסט נישט אז קינדער האבן די זעלבע געפילן ווי דערוואקסענע און אויב מען טוט זיי וויי, מען טשעפעט זיי, מען מאכט זיי אוועק - הרג'עט עס זיי, עס לאזט זיי נישט אויפוואקסן, זיי בלייבן דערשלאגן א גאנץ לעבן.


אלע נערווען צאמבראכן ה' ירחם קומען פון דעם וואס מען האט וויי געטון קינדער, זיי דערנידערט און פארשעמט.


הייב אויף דיינע קינדער, בפרט דעם קינד וואס מוטשעט זיך מיט'ן ליינען, געב אים אן א שיעור גוטע ווערטער, וועט ער אויפוואקסן געזונט.

#158 - געבט איבער דעם סוד ווי אזוי איר האט זוכה געווען צו אזעלכע חשובע קינדער
קינדער, חיזוק פאר פרויען, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תולדות, כו מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא מז.) "אָמְרוּ לָהּ חֲכָמִים: מַה עָשִֹיתָ שֶׁזָּכִיתָ לְכַּ?" די חכמים האבן געפרעגט די פרוי קמחית זי זאל אויסזאגן איר סוד ווי אזוי זי האט זוכה געווען אז אלע אירע קינדער זענען געווען כהנים גדולים אין בית המקדש.


איך מיין מען דארף אייך אויך פרעגן, וואס איז די סוד אז אלע אייערע קינדער, איינס ביי איינס - זענען כהנים גדולים? נאך העכער פון כהנים גדולים - זיי זענען אלע מלמדים ביי אונז אין תלמוד תורה, זיי זענען גוטע מלמדים, שכל'דיגע מלמדים, ווארעמע און הארציגע מלמדים, זיי בויען אויף די קינדער; אויך אייערע טעכטער זענען טיטשערס - וואס איז דער סוד?


ווער איז דען רייכער פון א אידישע מאמע וואס זעט אירע קינדער גיין אין די וועג פון די תורה? וואס נאך קען א מענטש האבן? וואס מער קען מען האבן? דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן און געבט איבער די סוד פאר אנדערע, זאלן אלע זוכה זיין צו קינדער וואס זענען כהנים גדולים.


 

#157 - די ארבעט פונעם מאן איז נאר צו בארואיגן
קינדער, אמונה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויצא, ד' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאג דיין ווייב אז זי דארף נישט מורא האבן פון האבן אין שפיטאל.


בעט דעם אייבערשטן אלעס זאל אריבער גיין בנקל ובנחת. מוהרא"ש זאגט מען זאל לערנען די תורה אין לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן ב, און זאגן די תפילה (לקוטי תפילות חלק ב', סימן ב) דאס איז מסוגל להולדה.


די ארבעט פונעם מאן איז נאר בארואיגן; ווי אזוי בארואיגט מען? ווען מען רעדט דבורי אמונה, מען זאגט: "דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער היט אונז, דער אייבערשטער איז מיט אונז"; יעדעס ווארט אמונה נעמט אוועק אלע שרעק און נארישע פחדים.


איך ווארט צו הערן גוטע בשורות.

#156 - זע צו דרייוון לויט די געזעץ
קינדער, צדקה, מוסדות, דרייוון, געזעץ

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"א מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


זע צו דרייוון לויט די געזעץ, נישטא קיין חכמות ביים דרייוון, בפרט ווען מען פירט קינדער – מוז מען זיין זייער פארזיכטיג.


געב צדקה פאר דו הייבסט אן פארן; בעט א תפלה, זאג תפילת הדרך; צופרי זאג דאס מיט די ברכה און נאכדעם זאג די תפילה אן די חתימה, אזוי זאגט מוהרא"ש.


זארג נישט, נאך אביסל וועסטו א חתן ווערן.


 


 


 

#155 - געב אכטונג דיינע קינדער זאלן בלייבן ערליכע אידן
קינדער, כיבוד אב ואם, שידוכים, מאוויס, בית דין, זיווג שני, גט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ז מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


בנוגע די מוסד וכו'; זאלסט פארלאנגען ביים בית דין אז דיינע קינדער זאלן גיין אין ערליכע מוסדות, זי זאל נישט לייגן די קינדער אין נישט פרומע מוסדות.


צווייטנס, זאלסט זען צו האבן די קינדער ביי דיר וואס מער; סתם אזוי ווען מען צעטיילט זיך השם ירחם גייען די קינדער צו די מאמע, אבער אז די מאמע וויל אוועק נעמען די קינדער פון די אידישע וועג - זאלסטו פרובירן מיט דיינע לויערס אויף אלע וועגן אז די קינדער זאלן זיין וואס מער ביי דיר.


בנוגע אויב דו מעגסט ווייזן פאר דיינע קינדער ווידיאוס פון שיעורים פון התחזקות; בדרך כלל איז נישט גוט צו ווייזן פאר קינדער קיין שום ווידיאו, אפילו פון גוטע זאכן; אבער ביי דיר איז א יוצא מן הכלל, אין דיין פאל ווען די מאמע ווייזט זיי נישט גוטע זאכן השם ירחם - זאלסטו זיי יא ווייזן שיעורי תורה, שיעורי חיזוק.


בנוגע וואס דו זאלסט זיי ענטפערן ווען די קינדער פרעגן דיר: "טאטי, פארוואס פירסטו זיך איין וועג און מאמי פירט זיך אן אנדערע וועג?" זאלסטו זיי זאגן: "מען דארף בעטן דעם אייבערשטן אז אלע אידן זאלן תשובה טון, אלע אידן זאלן גיין אין די וועג פון די תורה"; רעד נישט צו זיי קעגן זייער מאמע דירעקט, נאר: "מען דארף מתפלל זיין אז מאמי זאל תשובה טון".


בנוגע אויף וואס דו זאלסט קוקן ביי א שידוך, אויף וואס דו זאלסט זיך שטעלן, וואס קען מען פארקוקן וכו'; דאס איז נישט נוגע יעצט, כל זמן דו ביסט נאך חתונה געהאט איז נישטא אזא זאך רעדן פון א שידוך, נאך די גט וועט מען רעדן.


בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, אויף דיינע קינדער און אויף אלע אידן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#154 - מיר גייען יעדן טאג עפעס טון פאר'ן רבי'ן
קינדער, הכרת הטוב, חסידות ברסלב, נסיעה, משמש דעם רבי'ן, סיפורי צדיקים, בריוו, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"א מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


פאר געזונטערהייט און זאלסט צוריק קומען געזונטערהייט. איך וויל מיט דיר שיקן א מתנה פאר דער בר מצוה בחור, ...'ס זון. איך האב גרויס הכרת הטוב פאר משפחת ..., זיי האבן געעפנט ביי זיי אין שטוב דעם בית המדרש היכל הקודש ירושלים, אויך ביי זיי אין שטוב דרוקט מען די גליונות און די נייע ספרים עצתו אמונה איש אמונות, וואס אזויפיל מענטשן האבן ממש לעבן פון דעם.


אויך שיק איך דיר א זילבערנע ה, געב דאס פאר ..., אויך געב אים די בריוו. ער איז א גרויסער מפיץ, ער רוט נישט, ער איז א פלאם פייער, ער שטייט אונטער די אלע פרישע מקורבים.


לאז גריסן אלע חברים, דערצייל זיי וואס דא טוט זיך; דערצייל זיי ווי פארנומען איך בין, זיי האבן אסאך מאל חלישות הדעת אז איך ענטפער נישט זייערע בריוו, בפרט די חבורות בעטן יעדע וואך א בריוו, אויך די שול אין ירושלים בעטן יעדע וואך א בריוו און איך קום נישט אן אלץ זיי צו שרייבן, דערצייל זיי וואס ליגט אויף מיר, זיי זאלן מיר דן זיין לכף זכות.


דא האסטו א מעשה פאר די קינדער עצתו אמונה פרשת תולדות, די מעשה פונעם בענקל, ווי דער רבי האט הנאה געהאט אז דער שוחט האט געטראכט יעדן טאג פון רבי'ן א האלבע יאר אין איין צי.


די מלמדים און טיטשערס נעמען די עצתו אמונה פאר קינדער און ליינען דאס מיט די קינדער, אזוי וועלן זיי אריינלייגן אין די קינדער די זאך פון טון פאר'ן רבי'ן, אויך די עלטערן וועלן ארויסנעמען אן התעוררות, זיי וועלן אנהייבן טון עפעס פאר'ן רבי'ן יעדן טאג.


דא האסטו די מעשה:


ווער האט היינט געטראכט פון רבי'ן? ווער האט היינט עפעס געטון פאר'ן רבי'ן?


אלע קינדער וואונדערן זיך: 'וואס דארף מען טראכטן פון רבי'ן? וואס דארף מען טון פאר'ן רבי'ן?' די קינדער ווייסן שוין, יעצט גייט מען דערציילן א שיינע מעשה פון רבי'ן.


קינדער איר זענט גרייט?!


קינדער, קוקט וואס דער שוחט פון טעפליק שלעפט, ער שלעפט א גרויסע בענקל, אזא שיינע בענקל! קוק די שיינע בלומעלעך, די צוויי לייבן ביי די הענטלעך, דאס איז דאך עפעס הערליך שיין, אויסנאם שיין; דאס איז האנט ארבעט! איין שטיק וואונדער! אלע באוואונדערן דעם בענקל, מען קען זיך נישט גענוג אפזעטיגן פון קוקן אויף דעם בענקל, "מאכט פלאץ!" שרייען אלע, ער וויל אריינגיין צום הייליגן רבי'ן, ער האט געמאכט דעם בענקל פאר'ן רבי'ן.


דער איד עפנט אויף די טיר, ער שטייט שוין ביים רבינ'ס שטוב, ער זאגט: "רבי, איך האב געברענגט א מתנה, א בענקל! איך האב דאס אליינס געמאכט, איך האב דאס אויסגעשניצט מיט מיינע הענט!" דער רבי באטראכט דעם בענקל און פרעגט: "זאגט מיר, ווי לאנג האט אייך גענומען צו מאכן דעם שיינעם בענקל?" דער איד ענטפערט: "רבי, דער בענקל האט מיר גענומען צו מאכן א האלבע יאר", "א האלבע יאר?" - פרעגט דער רבי, "דאס האסטו געמאט א גאנצן טאג פאר א האלבע יאר אין איין צי?" זאגט דער איד: "ניין, איך האב נישט געארבעט א גאנצן טאג אויף דעם, איך האב יעדן טאג געארבעט איין שעה צו בויען דעם בענקל פאר א האלבע יאר", רופט זיך אן דער רבי: "אזוי? דו האסט געטראכט פון מיר יעדן טאג א שעה, א האלבע יאר אין איין צי?" דער רבי האט געשמייכלט, דער רבי האט זייער הנאה געהאט.


קינדער, איר ווייסט פון וואס דער רבי האט הנאה געהאט? פון די שיינע בענקל אדער פון דעם אז דער איד האט יעדן טאג געטראכט פון רבי'ן פאר א שעה? טייערע קינדער, מוהרא"ש זאגט אונז אז דער רבי האט מער הנאה געהאט פון דעם אז דער איד האט געטראכט יעדן טאג פון רבי'ן, ער האט יעדן טאג עפעס געטון פאר'ן רבי'ן - ווי פונעם בענקל אליינס... דער בענקל איז טאקע זייער א שיינע בענקל, איר אלע האט שוין געזען דעם בענקל, עס ליגט אין בית המדרש, מען מאכט דערויף ברית'ן, מען נוצט דאס פאר די כסא של אליהו; אבער דער וואס לעבט מיט א צדיק, טראכט פון צדיק און טוט עפעס יעדן טאג פאר'ן צדיק - דאס איז נאך מער חשוב ביים רבי'ן.


קינדער, מיר גייען יעדן טאג עפעס טון פאר'ן רבי'ן; די אינגלעך וועלן ריין מאכן די חדר, די מיידלעך וועלן ריין מאכן אין סקול, אלע וועלן אכטונג געבן צו האלטן ריין די באס, מיר וועלן העלפן אוועק פאקן די ספרים אין שול; ווייל אלעס וואס מען טוט אין שול, חדר און סקול - איז העלפן דעם רבי'ן. דער רבי קוקט פון גן עדן און זעט ווי מיר טוען פאר אים, ווי מיר טראכטן פון אים, ווי מיר זענען אים משמש; 'משמש' מיינט 'מיר באדינען אים'; דער רבי שמייכלט צו אונז, ער האט ליב ווען מען איז צוגעבינדן צו אים.


אלע קינדער, לאמיר זינגען: "אשרינו שזכינו ל'שמש' את רבינו, אשרינו! אשרינו!"


מאך א בילד ווי א איד האלט א בענקל אין דער הייעך, ער זאל נאך מאלן דעם בענקל וואס מיר האבן אין שול, דעם רבינ'ס בענקל; און פון דער זייט שטייען מענטשן און באוואונדערן זיך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#153 - ביי הפצה דארף מען פלאקערן און ברענען
קינדער, הפצה, סגולות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, ירושלים


איך האב יעצט א שליח קיין ארץ ישראל, שיק איך דיר א מתנה א זילבערנע קייטל מיט די אות ה געבענטשט פון מוהרא"ש זכרונו לברכה; דאס איז א סגולה פאר קינדער. דער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, חלק ב', סימן ח): "הֵא הַנַּעֲשֶׂה מִכֶּסֶף", א זילבערנע ה, "מְסֻגָּל לִפְרִיָּה וּרְבִיָּה", איז א סגולה פאר קינדער; דיין ווייב קען דאס אנטון ווי אזוי זי איז באקוועם, אפן אדער צוגעדעקט.


איך האב דיין ענוועלאפ פון פדיון נפש פון ערב ראש השנה אויף מיין טיש, איך זע דיין נאמען און דיין ווייב'ס נאמען; איך בעט פאר ענק איר זאלט זוכה זיין לזרע של קיימא במהרה.


העיקר זאלסטו ממשיך זיין בהפצה; געדענק וואס דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רנג) ווען אפאר מענטשן זענען געקומען בעטן פאר קינדער: "מָה הָרַעַשׁ הַזֶּה", וואס טומלט איר? "הֲלֹא עִקַּר תּוֹלְדוֹתֵיהֶם שֶׁל צַדִּיקִים מַעֲשִׂים טוֹבִים", דער עיקר קינדער ביי ערליכע אידן איז די גוטע מעשים, "בְּוַדַּאי אִם אֶפְשָׁר לִזְכּוֹת לְבָנִים בְּגַשְׁמִיּוּת בְּוַדַּאי מַה טּוֹב", אוודאי איז גוט צו האבן קינדער, "אֲבָל הָעִקָּר הוּא לָשׂוּם לֵב לְהִתְקָרֵב לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", דער עיקר דארף מען עוסק זיין בעבודת ה'.


דו וועסט נאך זוכה זיין צו א שטוב מיט קינדער, נאר שטארק זיך בהפצה, ווער נישט זאט; ביי גשמיות איז שייך צו ווערן זאט, נאך עסן ווערט מען זאט וכו' וכו', אבער ביי הפצה דארף מען פלאקערן און ברענען, נאך א איד מקרב זיין צום אייבערשטן, נאך א בחור זאל וויסן אז ער קען זיין א צדיק, נאך א שטוב זאל וויסן אז זיי קענען לעבן מיט שלום בית, מיט די שכינה הקדושה.


טייערער ..., איך האב דיר ליב באהבת נפש, איך בענק זיך נאך דיר, איך בעט פאר דיר.


 

#152 - אז דער טאטע דאווענט מיט מנין, וועלן די קינדער נישט ליידן צרות
קינדער, צניעות, סגולות, דאווענען, מנין

בעזרת ה' יתברך


ליל שישי פרשת וירא, ט"ז מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב זייער הנאה אז דו האסט זיך מקבל געווען צו דאווענען די דריי תפילות מיט מנין, דו ביסט זייער מקפיד צו גיין אין שול אלע דריי תפילות.


ווען א איד גייט אין שול דריי מאל א טאג דאווענען שחרית, מנחה און מעריב - היט אים דער אייבערשטער. אויך איז דאס א סגולה פאר קינדער, די קינדער ליידן נישט קיין צרות בזכות וואס דער טאטע דאווענט מיט מנין, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן נב): "יַקְדִּים וְיַחְשִׁיךְ לְבֵית הַכְּנֶסֶת, עַל יְדֵי זֶה יַאֲרִיךְ יְמֵי בָנָיו", אז מען גייט אין שול צופרי און ביינאכט - לעבן די קינדער; און פארקערט חס ושלום, אויב מען גייט נישט אין שול, זאגט דער רבי (שם אות תפלה, סימן לו): "גּוֹרֵם גָּלוּת לְבָנָיו", ווערן די קינדער פארטריבן.


איך וויל דיר בעטן א טובה, זאג מיר נישט אפ; זיי מחזק דיין ווייב זי זאל גיין אנגעטון איידל, זי דארף אביסל חיזוק, זי איז זייער וואויל אבער זי ווערט נאכגעשלעפט. דו דארפסט איר געבן גוטע ווערטער ווען זי טוט זיך אן איידל, זי איז געווען אלץ מיידל זייער איידל, יעצט ווערט זי צעפאלן פון די משפחה וכו'.


דו ווילסט דאך גוטע קינדער; נעם די עצה וואס דער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", א פרוי וואס פירט זיך איידל און צניעות'דיג וועט זוכה זיין צו גוטע קינדער.

#151 - מען דארף זיך דורכרעדן מיט אן ערליכע רב ווי אזוי זיך צו פירן
קינדער, רפואה, שאלות, מורה דרך

בעזרת ה' יתברך


ליל שישי פרשת וירא, ט"ז מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


שלמה המלך זאגט (קהלת ג, א-ג): "לַכֹּל זְמָן וְעֵת לְכָל חֵפֶץ תַּחַת הַשָּׁמָיִם, עֵת לָלֶדֶת וגו'", און אזוי ווייטער, יעדע זאך האט זיין צייט; עס איז דא א צייט פון האבן קינדער, "וְעֵת לִרְפּוֹא", און עס איז דא צייטן וואס מען היילט זיך אויס.


עס איז זייער וויכטיג צו פרעגן דעת תורה; זיך דורכרעדן, שמועסן - מיט אן ערליכער רב וויפיל כח און מח די ווייב האט, און אז דער רב זאגט יעצט איז די צייט פון "וְעֵת לִרְפּוֹא" - טוט מען דאס מיט שמחה, ווייל דאס איז רצון השם.


ווען דו זעסט אין די בריוו שארף געשריבן מען זאל נישט אליינס אפמאכן וכו', מען זאל פרעגן אן ערליכער רב, זאלסטו נישט פון דעם אויסטייטשן שלעכט, ווייל אויב דער רב פסק'נט "וְעֵת לִרְפּוֹא" - איז דאס רצון ה', עס איז נישט קיין שום פראבלעם, דער פראבלעם איז ווען מען גייט נישט פרעגן, מען מאכט זיך אליינס א "משפחה פלאן" וד"ל.


שטארק זיך אין דיין ארבעט, עבודות השם, מיט אויפשטעלן תלמידים און פארשפרייטן אמונה.

#150 - דאנק דעם אייבערשטן אז ער האט ענק געהיטן פון א נישט געזונט קינד
קינדער, תפילות אויף אידיש, תודה והודאה, צרות, אמונה, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חיי שרה, י"ט מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פארוואס טראכסטו אז דאס איז א שטראף? פארוואס טראכסטו נישט אז דער אייבערשטער האט ענק געהיטן פון א נישט געזונט קינד?!


ביי מיר איז געווען אזא מעשה, מיין ווייב האט פארלוירן וכו'; האט מיר מוהרא"ש געזאגט: "דאנק דעם אייבערשטן וואס ער האט ענק געהיטן פון א נישט געזונט קינד"; פון דעמאלט זאג איך פאר אלע וואס קומען מיר דערציילן אז זיי האבן פארלוירן וכו' - וואס מוהרא"ש האט אונז געזאגט: "דאנק דעם אייבערשטן אז ער האט ענק געהיטן פון א נישט געזונט קינד".


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות נד.): "חַיָּב אָדָם לְבָרֵךְ עַל הָרָעָה", א מענטש דארף דאנקען דעם אייבערשטן אויף שלעכטס, "כְּשֵׁם שֶׁמְּבָרֵךְ עַל הַטּוֹבָה", אזוי ווי ער דאנקט דעם אייבערשטן אויף גוטס; לכאורה, פרעגן אלע, ווי אזוי קען מען זאגן פאר'ן מענטש, זאג יישר כח אויף שלעכטס מיט די זעלבע שמחה וואס מען דאנקט אויף גוטס? נאר מען זאגט דעם מענטש 'דאנק אויף שלעכטס, ווייל עס איז נישט שלעכט, דו מיינסט אז עס איז שלעכט, ווייל עס איז גוט'; דו מיינסט אז דו האסט פארלוירן - ווען פון הימל היט מען דיר פון נישט גוטע זאכן.


חזר אמונה, זינג נגוני אמונה, זינג דעם ניגון: "אלעס וואס דער אייבערשטער טוט - איז דאך גוט, אפילו ווען עס זעט אויס שלעכט - ווייס איך ער איז גערעכט, איך דארף נאר איין זאך זען - איך זאל אייביג רעדן צו אים, איבערשמועסן יעדע זאך - וועט עס ווערן בעסער גלייך".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#149 - דאווענען מיט חיות און שמחה, נישט קאלט און טרוקן
קינדער, הפצה, הדפסה, בריוו, עצתו אמונה, דאווענען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וירא, י"ד מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך וויל דיר מחזק זיין, גיי אן מיט די הייליגע ארבעט; דו האסט נישט קיין אנונג וויפיל גוטס קומט ארויס פון דיין ארבעט, הונדערטער און טויזנטער אידן זענען זיך מחי' מיט די בריוו פון ספר עצתו אמונה און ספר איש אמונות.


מוהרא"ש זאגט, עס איז דא הונדערטער און טויזנטער ספרי שאלות ותשובות, אבער אזא ספר ווי אשר בנחל, וואס מענטשן פרעגן זייערע שאלות; שאלות פון צרות, שאלות פון יסורים, שאלות פון שאול תחתית, שאלות וואס זיי קענען נישט פרעגן א צווייטער רב - דאס איז נישטא; א ספר וואס זאל מחזק זיין מענטשן און זיי צוריק ברענגן צום אייבערשטן - איז נאר אשר בנחל, און דאס זעלבע איז מיט די ספרים עצתו אמונה, איש אמונות.


איך ווארט שוין צו זען ווען עס וועט ארויסקומען נאך חלקים געהעריג געבינדן, און אויך ווארט איך בכליון עיניים אויף ספרי איש אמונות פון שנת תש"פ און פון שנת תשפ"א. וואלסטו געוויסט וויפיל אידן גייען אן מיט'ן לעבן בזכות די בריוו - וואלסטו געטאנצן פאר שמחה אז דו האסט א חלק אין דעם.


איך שרייב דיר א מעשה פאר די 'קינדער עצתו אמונה', איך שרייב עס אויף א וועג פאר קינדער, אז די עלטערן, די טאטע אדער מאמע, און אזוי אויך די מלמד מיט די טיטשער - זאלן דאס קענען פארציילן, עס זאל אריינגיין אין די קינדער דעם רבינ'ס ווילן, דער וועג ווי אזוי דער רבי וויל מיר זאלן דאווענען, נישט ווי קאלטע מענטשן, טרוקענע מענטשן, נאר מיט א חיות, מיט א שמחה.


דא האסטו די מעשה:


איינגענומען ברסלב


"טאטי, איך האב געזען א לאכעדיגע זאך אין שול, איינער פאטשט ביים דאווענען, הא הא עס איז אזוי פאני!"


אלע קינדער לאכן; טאקע, טאקע, ער פאטשט; עס איז זייער לאכעדיג.


דער טאטע ווערט זייער ערנסט און זאגט: "טייערע קינדער, איך וועל ענק דערציילן א שיינע מעשה וואס איז געווען ביים רבי'ן, אבער פאר איך דערצייל די מעשה וויל איך אייך פרעגן א פראגע, ווער ווייסט וואס האט דער רבי געזאגט ווען ער האט זיך אריינגעצויגן אין ברסלב? "איך האב איינגענומען די שטאט דורך? ... "


קיינער ווייסט נישט?


קינדער טייערע, רבי נתן זכרונו לברכה דערציילט (חיי מוהר"ן, סימן עח) ווען איך בין מקורב געווארן צום רבי'ן האט דער רבי זייער אסאך גערעדט פון דאס גרויסקייט פון פאטשען ביים דאווענען, דער רבי איז געשטאנען ביים טיר פון שול און געזאגט: "רבותי, פארוואס הערט מען נישט פאטשען ביים דאווענען? פארוואס דאווענט מען אזוי פארשלאפן? איך וויל צוריק ברענגען דאס אמאליגע אידן פון דעם הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, זיי פלעגן דאווענען מיט א לעבעדיגקייט".


דער טאטע דערציילט: "דעמאלט איז געווען ביים רבי'ן א מעשה, צוויי אידן האבן געשפעט פון א איד וואס האט געדאווענט מיט א לעבעדיגקייט, יענער האט געפאטשט ביים דאווענען און די צוויי אידן האבן חוזק געמאכט; דער רבי האט זיי אנגעשריגן, דער רבי האט זיי געזאגט: 'איר ווייסט נישט דאס גרויסקייט פון פאטשן ביים דאווענען! ווען מען פאטשט ביים דאווענען ווערט א ריינע לופט, מען ברענגט צו זיך לופט פון ארץ ישראל, מען באקומט א ריינע מח, אלע שלעכטע מחשבות גייען אוועק', דער רבי האט זיי זייער גע'מוסר'ט זיי זאלן נישט שפעטן פון דעם".


קינדער, איר גייט נאך שפעטן ווען איר זעט איינעם דאווענען מיט א לעבעדיגקייט און מיט פאטשן? "ניין, מיר גייען נישט שפעטן, מיר גייען אויך פאטשן!" אבער איר זאלט וויסן קינדער, מוהרא"ש זאגט אז מען דארף נישט פאטשן אז יענער זאל הערן, מען קען פאטשן פאר זיך, דאווענען מיט א לעבעדיגקייט.


נאכדעם האט דער רבי געזאגט: "איך האב איינגענומען די שטאט ברסלב דורך פאטשן און טאנצן"; אלע מענטשן פון די שטאט האבן זיך מבטל געווען פאר'ן רבי'ן, מען האט געפאלגט דעם רבי'ן אזוי ווי מען פאלגט א קעניג, דאס איז געקומען דורך דעם וואס דער רבי האט צוריק געברענגט די וועג ווי אזוי אמאליגע אידן פלעגן דאווענען, מיט א לעבעדיגקייט.


לאמיר אלע אינאיינעם גיין א טענצל, קינדער קומט טאנצן און פאטשן: "שבת טי רי רי ריי רייי ריי ריי".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#148 - דארפסט דאנקען דעם אייבערשטן אז דו האסט אן ערליכע שטוב
קינדער, שלום בית, שערן די האר, פרנסה, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וירא, י"ד מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


וויפיל דארפסטו לויבן דעם אייבערשטן אז דו האסט א ווייב; אן ערליכע, א וואוילע, א צדקת; זי האט זיך אפגעשוירן איר האר.


לעצטנס ווערט מער און מער איינגעריסן ביים היימישן ערליכען עולם אז מען שערט זיך נישט די האר, עלטערן זענען אזוי צעבראכן צוקוקענדיג ווי די אייגענע קינדער גייען אוועק פון די ערליכע וועג, פון קדושה וטהרה. אז דיין ווייב שערט זיך דארפסטו דאנקען דעם אייבערשטן אז דו האסט אן ערליכע שטוב, און בעט יעדן טאג דעם אייבערשטן אז דיינע קינדער און אייניקלעך זאלן בלייבן ביי די ערליכע איידעלע וועג.


א סגולה פאר עשירות, רעד שיין און ווייך צו דיין ווייב; אויב דו וועסט קיינמאל נישט וויי טון דיין ווייב, דו וועסט איר מכבד זיין – וועסטו זיין א גרויסער עושר.

#147 - אז איר וועט ביידע ארבעטן אויף שלום, וועט איר האבן נאר געזונטע קינדער
קינדער, שלום בית, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת חיי שרה, י"ח מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס וואס דער דאקטער דערשרעקט, ער זעט א ווייסע פינטל אין הארץ, ער זאגט אז עס קומט א נישט געזונטע קינד, איר בעט איך זאל אייך צוזאגן א געזונט קינד; איך קען נישט צוזאגן, איך קען אייך נאר זאגן אזויפיל, אז אויב איר וועט זיך ליב האבן, איר וועט ביידע ארבעטן אויף שלום, איר וועט זיך נישט וויי טון - וועט איר האבן נאר געזונטע קינדער.


זאגט יעדן טאג שמות הצדיקים. דער רבי זאגט (ספר המדות אות צדיק, חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", אז מען זאגט די נעמען פון צדיקים קען מען טוישן די טבע; דעריבער זאגט מוהרא"ש, מען זאל אין די טעג, אין די חדשים - זאגן די נעמען פון צדיקים און בעטן דעם אייבערשטן מען זאל האבן א געזונט קינד.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#146 - נאך דיין ביטערע דורכגאנג, דארפסטו זיך שטארקן אנצוגיין ווייטער
קינדער, צרות, אמונה, שלום בית, התחזקות, נסיונות, ניחום אבלים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וירא, ט"ז מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ברוך דיין האמת, המקום ינחם אתכם בתוך שאר אבלי ציון וירושלים.


שטארק זיך מיט אמונה אינעם אייבערשטן, האב נישט קיין קשיות און קיין תרעומות חס ושלום אויפ'ן אייבערשטן.


מיר ווייסן גארנישט, מיר פארשטייען גארנישט, מיר ווייסן אז דער אייבערשטער פירט די וועלט בצדק ובמשפט. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן נב) דאס וואס מיר פארשטייען נישט דרכי המקום - דאס איז די גרויסקייט פונעם אייבערשטן, וואלטן מיר אלעס פארשטאנען - וואלט געווען כביכול די שכל פונעם אייבערשטן אזוי ווי אונזער שכל; מיר פארשטייען נישט דרכי המקום, מיר גלייבן באמונה שלימה אז אלעס וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט, אלעס איז בהשגחה, און מען דארף שטענדיג חזר'ן דעם פסוק (דברים לב, ד): "הַצּוּר תָּמִים פָּעֳלוֹ, כִּי כָל דְּרָכָיו מִשְׁפָּט, אֵל אֱמוּנָה וְאֵין עָוֶל, צַדִּיק וְיָשָׁר הוּא", אלעס וואס דער אייבערשטער טוט, איז מיט א פונקטליכער חשבון.


איך האב געהערט פון אנשי שלומינו, עס איז געווען א צייט ביי מוהרא"ש ווען מוהרא"ש איז אריבער שרעקליכע ביטערע יסורים אין לעבן, האט מוהרא"ש געהאט אויפגעשריבן אויף א פאפיר אויפ'ן טיש אין גרויסע ווערטער דעם פסוק (דברים לב, ד): "הַצּוּר תָּמִים פָּעֳלוֹ, כִּי כָל דְּרָכָיו מִשְׁפָּט, אֵל אֱמוּנָה וְאֵין עָוֶל, צַדִּיק וְיָשָׁר הוּא"; דאס האט מוהרא"ש געהאלטן פאר זיינע אויגן און דאס גע'חזר'ט: "דער אייבערשטער איז גערעכט, אלעס וואס ער טוט איז מיט גערעכטיגקייט, דער אייבערשטער איז באגלייבט, נישטא קיין גרייזן".


יעצט דארפסטו זיך אהער שטעלן מיט אלע כוחות צו זיין א טאטע פאר דיינע קינדער און א שטארקער מאן פאר דיין ווייב; באלד מאכסטו חתונה, דארפסטו טוישן די שטומע אין שטוב. אז דו ווילסט וויינען זאלסטו זיך באהאלטן; אז עס ווערט דיר שווער, דו דערמאנסט זיך פון דיין טייערע יונגע נשמה'לע וואס איז נפטר געווארן אזוי יונג, אזוי ריין - זאלסטו גיין אין די זייט וויינען; אין געגנווארט פון די קינדער זאלסטו זיין פרייליך.


אזוי אויך, ווען דיין ווייב וויינט זאלסטו איר שטארקן און זאגן: "מיר האבן נישט פארלוירן אונזער קינד, אונזער קינד איז אויבן אין גן עדן, מיר וועלן זיך שפעטער טרעפן מיט אים"; ביי אידן איז נישטא פארלוירן, ביי אידן איז דא די וועלט און נאך א וועלט, מען גייט אוועק פון די וועלט און מען גייט צום צווייטן וועלט, איינער גייט פריער און איינער גייט שפעטער; דיין זון איז אין גן עדן, דער אייבערשטער לערנט מיט אים תורה.


די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (אותיות דרבי עקיבא נוסח א, אות א): "בְּכָל יוֹם וָיוֹם יוֹשֵׁב מַטַ"ט שָׁלֹשׁ שָׁעוֹת בִּשְׁמֵי מָרוֹם", יעדן טאג זיצט דער גרויסער מלאך מט"ט אין הימל, "וְכוֹנֵס אֶת כָּל הַנְּשָׁמוֹת שֶׁל עֻבָּרִין שֶׁמֵּתוּ בִּמְעֵי אִמָּן", ער נעמט צוזאמען אלע קינדער וואס זענען געשטארבן אין די מאמע נאך פאר'ן געבוירן ווערן, "וְשֶׁל יוֹנְקֵי שָׁדַיִם שֶׁמֵּתוּ עַל שְׁדֵי אִמָּן", און ער נעמט צוזאמען די אלע נשמות פון די זייגעדיגע קינדער וואס זענען געשטארבן קליינערהייט, "וְשֶׁל תִּינוֹקוֹת שֶׁל בֵּית רַבָּן שֶׁמֵּתוּ עַל חוּמְשֵׁי תוֹרָה", און ער נעמט צוזאמען די קליינע קינדער וואס הייבן אן גיין אין חדר, "וּמֵבִיא אוֹתָן תַּחַת כִּסֵּא הַכָּבוֹד, [...] וּמְלַמְּדָן תּוֹרָה וְחָכְמָה, הַגָּדָה וּשְׁמוּעָה, וּמְסַיֵּם לָהֶן סֵפֶר תּוֹרָה", ער נעמט זיי צאם אונטער דעם כסא הכבוד פונעם אייבערשטן און לערנט מיט זיי תורה, ער ענדיגט מיט זיי די גאנצע תורה.


איך בעט דיר זייער, זיי שטארק און שטארק דיין גאנצע משפחה.

#145 - ווי אזוי רבי נתן איז געהאלפן געווארן מיט קינדער
קינדער, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וירא, י"א מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


די וואך זאלסטו לייגן די מעשה ווי אזוי רבי נתן איז געהאלפן געווארן מיט קינדער.


דא האסטו די מעשה:


ווען דער הייליגער צדיק רבי נתן, דער גרויסער תלמיד פון הייליגן רבי'ן איז געקומען צום רבי'ן איז ער געווען זייער צעבראכן ווייל ער האט נישט געהאט קיין קינדער, ער האט זייער לאנג געווארט צו האבן קינדער. דער רבי האט אלעס געזען מיט רוח הקודש, דער רבי האט אים געזאגט: "אז דו ווילסט האבן קינדער - דארפסטו געבן א פדיון".


ווער ווייסט וואס מיינט א פדיון? א פדיון מיינט אז ווען מען גייט צו א צדיק בעטן א ברכה - געבט מען א פדיון פאר'ן צדיק, מען געבט צדקה פאר'ן צדיק, אזוי איז מען זוכה צו האבן ישועות און רפואות. דאס האט דער רבי געזאגט פאר רבי נתן: "אויב דו ווילסט האבן א ברכה פאר קינדער - דארפסטו געבן א פדיון".


ווען רבי נתן האט דאס געהערט האט ער געזאגט דעם רבי'ן: "אודאי גיי איך געבן געלט פאר א פדיון, איך האב סיי ווי געטראכט אייך צו געבן געלט פאר א פדיון", האט אים דער רבי געזאגט: "געלט דארף איך נישט, ברענג מיר זעקס בענקלעך פאר א פדיון".


דער הייליגער רבי נתן איז געווארן זייער פרייליך, ער האט געברענגט זעקס בענקלעך פארן רבי'ן און ער האט זוכה געווען צו האבן זעקס קינדער, פינף זין און איין טאכטער.


לייג א בילד ווי א מענטש מיט א דאשיק ברענגט זעקס בענקלעך, און לייג די נעמען פון רבי נתן'ס קינדער אויף די בענקלעך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#144 - שיקן די קינדער אין א מוסד על טהרת הקודש
קינדער, חינוך הילדים, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וירא, י"א מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואס איז בכלל די שאלה? אודאי זאלט איר זוכן פאר די קינדער א מוסד וואס האבן נישט קיין שייכות מיט די ערב רב; וואס איז די גאנצע לעבן פון א איד? די גאנצע לעבן איז נאר די קינדער, אויפציען קינדער על טהרת הקודש, קינדער זאלן אויסוואקסן ערליכע אידן, נישט האבן צו טון מיט די מינים ואפיקורסים.


אייערע עלטערן זענען גערעכט, מען מוז געבן די קינדער אן ערליכע חינוך, א ריינע חינוך; א איד קוקט נישט וואו ער קען האבן א שיינע דירה, א גרויסע דירה, א ביליגע דירה; א איד וואוינט וואו ער קען געבן פאר זיינע קינדער דאס בעסטע, שענסטע און ריינסטע חינוך.


בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט מצליח זיין מיט די קינדער; תפילה איז די שטערקסטע זאך, בפרט ווען די מאמע טוט אירע מצוות, זי איז מפריש חלה, זי צינדט די שבת ליכט און אזוי ווייטער, דעמאלט איז אן עת רצון צו בעטן פאר די דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#143 - מ'שרייט "לכבוד שבת"
קינדער, שבת קודש, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נח, כ"ח תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דיין זכות וואס ווארט דיר אפ; טויזנטער אידן זענען זיך מחי' מיט די נייע קונטרסים "עצתו אמונה", "איש אמונות". וואו איך גיי און וואו איך שטיי זאגן מיר אלע אז די בריוו איז זיי אזוי מחזק, עס געבט כח אנצוגיין אין לעבן. צענדליגער משפחות אנשי שלומינו נעמען מער נישט אריין קיין צייטונגען און מאגאזינען וואס איז איין שטיק גרף של רעי אין שטוב - זייט זיי ליינען די וועכנטליכע קונטרסים.


אויך די עצתו אמונה פאר קינדער איז הערליך שיין; מען דערציילט דאס פאר די קינדער ביי די סעודה, אויך די מלמדים פון די יונגע כיתות דערציילן דאס פאר די קינדער, זיי מאכן גרויס דעם בילד און זיי דערציילן דאס, די קינדער ווארטן אזוי שטארק א גאנצע וואך פאר די קומענדיגע מעשה.


די וואך פרשת לך לך זאלסטו לייגן די פאלגענדע מעשה; עס איז נישט קיין מעשה בעצם, עס איז א ווארט, א טייער ווארט וואס מוהרא"ש ברענגט אין זמירות (זמירות ישראל, כל מקדש) פון הייליגן צדיק רבי שמחה בונם מפרשיסחא זכותו יגן עלינו, ווי ער האט געזאגט ווי שטארק ער איז מקנא דעם פשוט'ן קצב אדער פיש סוחר ווי ער שטייט א גאנץ דאנערשטאג און פריטאג און זאגט פאר אלע קונים: "קויפט לכבוד שבת"; צוויי טעג אין איין צי זאגן זיי נאר: "שבת! שבת!" און נאכדעם ווען עס קומט שבת ווי זיי פאלן פון די כוחות און זיי רוען זיך אפ און דאנקען דעם אייבערשטן אז מען קען רוען אביסל, ווי שטארק דער אייבערשטער פריידט זיך.


איך שיק דיר דאס אין א מעשה, ווייל קינדער דארפן עס אין א פארמאט פון א מעשה:


"פיש פאר שבת!!!" פיינע פיש לכבוד שבת!!!"


דער פיש סוחר שטייט שוין צוויי טעג אין א צי אין פיש סטאר, ער זעצט זיך נישט אראפ, זיינע פיס טוט אים וויי, אבער ער שטייט און שרייט: "פיש פאר שבת! ווער וויל קויפן פיינע פיש לכבוד שבת?" מענטשן קומען און מענטשן גייען און דער סוחר הערט נישט אויף זאגן: "לכבוד שבת! לכבוד שבת!"


קינדער, די מעשה האט מוהרא"ש דערציילט, אז דער הייליגער צדיק רבי בונם פון פרשיסחא זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "איך בין מקנא די סוחרים וואס דערמאנען א גאנצע צייט די הייליגע ווארט 'שבת', זיי ארבעטן שווער ביז עס ווערט דער זמן, און ווען עס ווערט שבת, ווען זיי קומען אהיים און זיי עסן די פיינע סעודה זאגן זיי 'שכוח אייבערשטער פאר שבת; אז מיר קענען זיך אביסל אפרוען, מיר דארפן נישט ארבעטן'; פון דעם האט דער אייבערשטער זייער הנאה, ווייל יעדעס מאל מען זאגט 'לכבוד שבת' ווערט א הייליגקייט אויפ'ן מענטש"; דעריבער וועלן מיר אלע קינדער געדענקען ווען מען עסט די פיינע חלה מיט די פיינע פיש, זופ און פלייש - גייען מיר אלע זאגן הויך: "לכבוד שבת!"


קינדער, אויב מען וועט אריינברענגען גוטע נאש וועט איר געדענקען צו זאגן: "לכבוד שבת"? אלע קינדער זאגן: "יא! אודאי! מיר גייען זאגן 'לכבוד שבת' אויף יעדע נאש באזונדער".


"אויב אזוי", זאגט די טאטע: "קען מען שוין אריינברענגען די נאש!"


אלע קינדער הייבן אן זינגען: "שבת, שבת עסט מען גוטע נאש, שבת שבת ליי לליי ללי, שבת איז שוין דא!"


לייג א בילד ווי א גרויסער מענטש האקט פיש און שרייט שבת.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#142 - אכטונג געבן צו וועלכע בעביסיטער מ'שיקט
קינדער, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואס איז בכלל די שאלה? אז די בעביסיטער טוישט נישט דאס קינד, זאלט איר מער נישט אהין שיקן דאס קינד.


איר האט צוויי ברירות, אדער זוכט א נארמאלע פרוי וואס וועט אכטונג געבן אויפ'ן קינד און ווען מען דארף טוישן דאס קינד וועט זי דאס טון, אדער לאזט אפ אייער ארבעט; וואס דארפט איר ארבעטן? איר דארפט זיין א מאמע פאר אייערע קינדער.


עס איז דא גוטע בעביסיטערס, אבער עס איז דא בעביסיטערס וואס טוען גארנישט, זיי לאזן די קינדער וויינען און שרייען, זיי פארשפארן די טיר; זיי אינטערעסירט נאר די פאר דאלער השם ישמרינו.


אויב איר ווילט בלייבן ארבעטן - זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן איר זאלט טרעפן א גוטע פלאץ וואו צו שיקן אייער קינד.

#141 - עס איז נישט גוט צו געבן אסאך נעמען פאר א קינד
קינדער, נאמען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געב נישט מער פון צוויי נעמען, מוהרא"ש זאגט עס איז נישט גוט אסאך נעמען, מער נעמען - מער פראבלעמען אין לעבן, השם ישמרינו; געב א נאמען נאכן הייליגן רבי'ן און לייג צו איין נאמען נאך א זיידע, נישט מער פון איין נאמען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים .

#140 - נישט חוזק מאכן פון קיין שום מענטש
קינדער, הדפסה, מדות טובות, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה, איש אמונות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת האזינו, י"א תשרי, מחרת יום הכיפורים, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט, מיט ארויסגעבן די הייליגע ספרים עצתו אמונה, איש אמונות. זיי זיך מזרז מיט'ן ענדיגן די ספרים איש אמונות פון שנת תש"פ; א שאד עס שלעפט זיך אזוי לאנג, דו האסט נישט קיין אנונג וויפיל דאס איז מחי' און מחזק אידישע קינדער.


איך האב יעצט באקומען פון ... די ספרים איש אמונות און עצתו אמונה פון שנת תשפ"א גרייט צו דרוקן; איך וויל וויסן אויב דו האסט דאס מגיה געווען, אויב יא - קען מען דאס שוין גלייך דרוקן.


דא האסטו א מעשה פאר עצתו אמונה פאר די קינדער פרשת נח:


קינדער, מען דארף זייער אכטונג געבן נישט חוזק מאכן פון קיין שום מענטש; מען קען קיינמאל נישט וויסן אויף א מענטש אויב יענער איז אן ערליכער איד, און אויב חס ושלום מען טשעפעט אן ערליכער איד באקומט מען א גרויסער שטראף.


הערט א מעשה וואס מוהרא"ש האט דערציילט (אשר בנחל חלק סא, מכתב י"ב שנב):


עס איז געווען אין שטאט אפטא א גרויסער צדיק, דער הייליגער רבי משה לייב סאסובער זכותו יגן עלינו, ער האט געהאט דארט א גרופע תלמידים הייליגע אידן. נאכדעם האט דער צדיק זיך אוועקגעצויגן קיין סאסוב מיט אלע תלמידים, איין תלמיד איז געבליבן אין אפטא, ער האט נישט געהאט קיין געלט זיך אריבער צו ציען קיין סאסוב, ער איז געווען זייער א גרויסער מענטש, זיינע ברכות פלעגן מקוים ווערן.


די גאנצע שטאט האט אנגעהויבן קומען צו אים פאר ישועות, אלע זענען געקומען צו אים בעטן ברכות; אבער דער חזן איז געווען א גרויסער לץ, א מחוצף, ער האט געזוכט ווי ער קען חוזק מאכן פון דעם איד. ווען עס איז געקומען פאר ראש השנה, ווען אלע אידן זענען געגאנגען זיך מזכיר זיין ביי דעם איד - האט דער חזן געשיקט זיין דינסט מיט די ציגעלע ער זאל געבן א ברכה פאר זיין ציגעלע, מיט די כוונה צו שפעטן. די דינסט קומט אריין און בעט הויך: "דער רבי זאל ווינטשן פאר די ציג א גוט געבענטשט יאר!" האט זיך דער צדיק אנגערופן: "יהי רצון מלפניך, עס זאל זיין דער ווילן פונעם אייבערשטן אז דער ציג זאל באקומען דעם שיינעם קול פונעם חזן און דער חזן זאל באקומען די קול פונעם ציג!"


און אזוי איז געשען; דער ציג האט אנגעהויבן זינגען מיט א שיינעם קול, און דער לץ, דער חזן - האט אנגעהויבן ברומען: "מעע...! מעע...! מעע...!" אלע האבן געלאכט פון אים! ער איז געווארן צו שאנד און צו שפאט; וואו ער איז געגאנגען האט ער געזאגט: "מעע...! מעע...!" פארשטייט זיך ער איז געווארן אויס חזן.


פון דעם זעען מיר אז מען טאר נישט חוזק מאכן פון אנדערע און זיכער נישט פון ערליכע אידן, ווייל מען קען באקומען א גרויסע שטראף.


מאך א בילד ווי א מענטש שטייט אויף זיינע הענט און פיס מיט א אפענע מויל און אלע קינדער לאכן, און פון דער זייט שטייט א דינסט מיט א ציג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גוט שבת און א פרייליכן יום טוב.

#139 - די גרויסע שמחה וואס דער רבי האט געהאט פונעם אתרוג
קינדער, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה, סוכות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נצבים, כ"א אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


לייג אריין אין די קונטרס עצתו אמונה פאר קינדער יום טוב סוכות די מעשה וואס האט פאסירט ביים רבי'ן יום טוב סוכות שנת תק"ע, ווען עס איז נישט געווען קיין אתרוגים, און ווען מען האט געברענגט אן אתרוג פאר'ן רבי'ן האט דער רבי געהייסן ברענגען מוזיק, דער רבי האט נישט געשפירט פאר דריי טעג די ווייטאג פון זיין מחלה (שיחות הר"ן, סימן קכה).


מאך א בילד ווי דער רבי האלט א שיינע גרויסע אתרוג און ביי די זייט שטייען דריי מענטשן מיט פייפערס, און די אנדערע זייט טאנצן צוויי מענטשן, ווי זיי כאפן זיך אן ביי די אקסלען.


אז דער בילד איז גוט און אינטערעסאנט - געדענקען די קינדער די מעשה פאר לאנגע יארן.


דא האסטו די מעשה געשריבן פאר קינדער:


מִיר דַארְפְן זִיךְ זֵייעֶר פְרֵייעֶן אַז מִיר זֶענֶען זוֹכֶה צוּ מְקַיֵים זַיין דִי מִצְוָה פוּן ד' מִינִים, מִיר הָאבְּן אַן אֶתְרוֹג, אַ לוּלָב, הֲדַסִּים אוּן עֲרָבוֹת; מִיר דַארְפְן טַאנְצְן פַאר שִׂמְחָה אַז מִיר קֶענֶען מְקַיֵים זַיין דֶעם וִוילְן פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן.


קִינְדֶער, וֶוער וִויל הֶערְן וָואס דֶער רֶבִּי הָאט גֶעטוּן וֶוען עֶר הָאט בַּאקוּמֶען אַן אֶתְרוֹג דִי יָאר וָואס אִיז נִישְׁט גֶעוֶוען קַיין אֶתְרוֹגִים? קִינְדֶער אִיר זֶענְט גְרֵייט?


דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי הָאט זִיךְ זֵייעֶר נִישְׁט גוּט גֶעשְׁפִּירְט, עֶס אִיז גֶעוֶוען שְׁנַת תק"ע, אַ יָאר פַאר דֶעם הֵיילִיגְן רֶבִּינְ'ס הִסְתַּלְקוּת, דֶער רֶבִּי אִיז גֶעוֶוען זֵייעֶר נִישְׁט גֶעזוּנְט, דֶער רֶבִּי הָאט גֶעהַאט אַ שְׁרֶעקְלִיכֶע קְרֶענְק אוֹיף דִי לוּנְגֶען הַשֵׁם יִשְׁמְרֵינוּ.


יֶענֶע יָאר אִיז נִישְׁט גֶעוֶוען קַיין אֶתְרוֹגִים, אִין דִי גַאנְצֶע גֶעגְנְט אִיז נִישְׁטָא קַיין אֶתְרוֹגִים, דֶער גַאנְצֶער עוֹלָם אִיז גֶעוֶוען זֵייעֶר בַּאזָארְגְט וָואס וֶועט זַיין, עֶס וֶוערְט נֶענְטֶער אוּן נֶענְטֶער צוּם הֵיילִיגְן יוֹם טוֹב סוּכּוֹת אוּן עֶס אִיז נָאכְאַלְץ נִישְׁטָא קַיין אֵיין אֶתְרוֹג אִין דִי גַאנְצֶע גֶעגְנְט; וואוּ מֶען גֵייט הֶערְט מֶען מֶענְטְשְׁן פְרֶעגְן אֵיינֶער דֶעם צְוֵוייטְן: "וָואס וֶועט זַיין? נִישְׁטָא קַיין אֶתְרוֹגִים! אוֹי וֵויי, מִיר וֶועלְן נִישְׁט קֶענֶען מְקַיֵים זַיין דִי מִצְוָה פוּן ד' מִינִים, וָואס וֶועט זַיין?!" אַלֶע הָאבְּן גֶעבֶּעטְן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן עֶס זָאל גֶעשֶׁען אַ נֵס עֶס זָאל זַיין אֶתְרוֹגִים, אוּן אַז מֶען בֶּעט דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן הֶעלְפְט דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער; עֶס אִיז גֶעשֶׁען אַ נֵס, עֶס אִיז אָנְגֶעקוּמֶען אֶתְרוֹגִים; מֶענְטְשְׁן הָאבְּן זִיךְ אַזוֹי שְׁטַארְק גֶעפְרֵיידְט, מֶען הָאט בַּאצָאלְט אַסַאךְ גֶעלְט צוּ קֶענֶען קוֹיפְן אַן אֶתְרוֹג.


אוֹיךְ פַארְ'ן רֶבִּי'ן הָאט מֶען גֶעבְּרֶענְגְט גָאר אַ שֵׁיינֶעם אֶתְרוֹג; דֶער רֶבִּי אִיז גֶעוָוארְן אַזוֹי פְרֵיילִיךְ, דֶער רֶבִּי הָאט גֶעזָאגְט מֶען זָאל בְּרֶענְגֶען מוּזִיק, מֶען הָאט גֶעטַאנְצְט אוּן גֶעשְׁפְּרִינְגֶען פַאר שִׂמְחָה אוֹיף דִי נֵס אַז מֶען הָאט דִי ד' מִינִים. פַאר גַאנְצֶע דְרֵיי טֶעג הָאט דֶער רֶבִּי זִיךְ גוּט גֶעשְׁפִּירְט, עֶר הָאט נִישְׁט גֶעשְׁפִּירְט דִי יְסוּרִים פוּן דִי שְׁרֶעקְלִיכֶע קְרֶענְק; דִי שִׂמְחָה אַז עֶס אִיז דָא אַן אֶתְרוֹג - הָאט אִים גֶעמַאכְט פַארְגֶעסְן אַלֶע יְסוּרִים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.