בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#282 - אפשערן א קינד אום ראש חודש
שטעטל, מנהגים, הלכה, אפשערן, ראש חודש

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


מזל טוב צו די גרויסע שמחה אז דו גייסט יעצט מאכן פאות פאר דיין זון נרו יאיר, דער אייבערשטער זאל העלפן ער זאל אויסוואקסן א גרויסער צדיק.


בנוגע שערן ראש חודש; עס איז א צוואת רבי יהודה החסיד זיך נישט צו שערן ראש חודש (צוואת רבינו יהודה החסיד, סימן מח). הגם עס זענען דא וואס זאגן אז מאכן פיאות פאר א דריי יעריג קינד - קען מען יא, אפילו ראש חודש, דאך זאלסטו אפשערן - אדער ערב ראש חודש, אדער א טאג נאך ראש חודש.


אגב, א כלה וואס האט חתונה ראש חודש ביינאכט שערט זיך אפ גלייך אינדערפרי, אום ראש חודש. אזוי אויך, ווען מען דארף זיך מטהר זיין וכו' - שערט מען זיך אפילו ראש חודש.


זיי שטארק מיט דיין אמט, זיין א גבאי אין שטעטל; זע אז אלעס אין שטעטל זאל זיך פירן אזוי ווי עס דארף צו זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#281 - איבער דרייסיג משפחות אראפגעסיינט פון טעקסט מעסידזש
חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, שטעטל, טעלעפאן, אידישע שטוב, ראש ישיבה, טעקסט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר וזוגתו תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז שוין איבער דרייסיג משפחות האבן זיך אראפגעסיינט פון די גרופס פון טעקסט מעסידזש, און זיי זענען אויף ענקער גרופ פון באקומען אלע הודעות פון די קהילה און שטעטל - אויפ'ן היים טעלעפאן; דאס איז זייער א גרויסע זאך וואס ענק טוען.


מענטשן מיינען אז נאר א סמארטפאון איז שעדליך אין א אידישע שטוב, אויך א פשוט'ע טעלעפאן מיט טעקסט מעסידזש קען זיין זייער נישט גוט פאר א אידישע מאמע, מען קען זיך פארטיפן אינעם טעלעפאן און פארגעסן פון מאכן די שטוב ארבעט; אנשטאט אנגרייטן עסן און מאכן די וועש - זיצט מען מיט די טעלעפאן און מען איז פארנומען מיט די מעסידזש.


איך דאנק ענק פאר'ן העלפן בויען די שטעטל, אז די עלטערן זאלן קענען מיט האלטן אלע אקטיוועטעטן אן האבן טעקסט מעסידזש.


אויב קען איך בעטן, אויב מען קען ארויפלייגן מיין היים נומער אויף די סיסטעם; מיר ווילן אויך באקומען אלע הודעות פון שטעטל. מיר וואוינען נאכנישט אין שטעטל, אבער די קאפ און הארץ איז שוין דארט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#280 - אשרינו אז מיר האבן א שיינע חינוך פאר אונזערע קינדער
תפילה והתבודדות, מקוה, חינוך הילדים, מוסדות, שטעטל, דרשות, ראש ישיבה, כעס, מנין

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נח, א' דראש חודש חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


גיי יעדן טאג אביסל זיך מתבודד זיין, אזוי וועסטו ווערן א רואיגער מענטש, דו וועסט זיך נישט אויפרעגן אויף יעדע זאך; רעדן צום אייבערשטן בארואיגט, עס ברענגט נאנט צום הייליגן באשעפער.


עס שטייט אין הייליגן זוהר (זוהר חדש, נח) דער הייליגער רבי שמעון בר יוחאי זאגט: "מִדַּת הַצַּדִּיק, קָשֶׁה לִכְעוֹס" א צדיק רעגט זיך נישט אויף אזוי שנעל, "וְנֹחַ לִרְצוֹת" און אויך איז זייער גרינג אים איבערצובעטן, "וְזוֹ הַמִּדָּה גְּדוֹלָה מִכּוּלָּם" און די מידה איז די גרעסטע און שענסטע מידה. "וּבָא הַכָּתוּב לְהוֹרוֹת" דאס קומט אונז די הייליגע תורה זאגן: "אֵלֶּה תּוֹלְדוֹת נֹחַ" זע צו לעבן מיט א רואיגקייט, "נֹחַ בְּדַעְתּוֹ" טראכט רואיג, "נֹחַ בְּדִיבּוּרוֹ" רעד רואיג, "נֹחַ בְּמַהֲלָכוֹ" גיי רואיג, "וּמִי עוֹשֶׂה זֶה" און ווער עס פירט זיך אזוי אויף - "אִישׁ צַדִּיק" איז א צדיק.


אשרינו אז מיר האבן א חינוך פאר אונזערע קינדער, א ברסלב'ער חדר און א ברסלב'ער מיידל שולע וואו אונזערע קינדער באקומען א חינוך פון אמונה און פון אלע זיסע עצות פון רבי'ן. נעכטן בין איך געווען אין שטעטל קרית ברסלב, דארט אין חדר און אין סקול שפירסטו גן עדן, די קינדער לעבן מיט אמונה און מיט תפילה. איך האב געגעבן א שמועס פאר די מלמדים און איינגעשטעלטע, וואס און ווי אזוי מען זאל לערנען און מחנך זיין די קינדער; איך בין געווען רוב טאג מיט די קינדער און מיט די מלמדים.


היינט הויב איך אן ישיבה, מיר גייען אריין אין די פופצנטע יאר, מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועט זיין יעדן טאג שיעורים, איך וויל פארלערנען גמרא און אויך א שיעור משניות, און נאכמיטאג, פינף אזייגער - א שיעור אין רבינ'ס ספרים.


איך וויל דו זאלסט זיך אויך באנייען, זאלסט גיין אין שול דאווענען די דריי תפילות יעדן טאג מיט מנין און מיט א סידור. מוהרא"ש האט אונז געזאגט מיר זאלן דאווענען דוקא פון א סידור, נישט אויסנווייניג, אזוי קען מען מער אינזין האבן דאס דאווענען.


אויך זאלסטו זיך באנייען צו גיין אין מקוה; דאס וואס דו גייסט נישט אין מקוה דאס קומט פון עצבות ועצלות. שטעל זיך פאר א מענטש גייט זיך נישט באדן פאר א לאנגע צייט, וואס פאסירט? מען קען נישט שטיין נעבן אים. און וואס איז מיט די נשמה? זי איז אזוי פארשמירט, זי דארף מען זאל איר אפבאדן; זאלסטו זיך באנייען מיט'ן גיין אין מקוה.


ברוך השם איך שפיר זיך שוין בעסער, איך היס נאך, אבער עס איז שוין נישט דער זעלבער היס פון זונטאג, עס איז מיט גרויסע חסדים.


איך דארף אריינלויפן צו די בחורים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#279 - גרייט זיך אן א שיינע מעשה צו דערציילן ביים שבת טיש
כיבוד אב ואם, חברים, חינוך הילדים, שווער און שוויגער, הדפסה, שטעטל, קאמפיוטער, בית המדרש, לימוד התורה, סיפורי צדיקים, אידישע שטוב, ראש ישיבה, ניחום אבלים, שבת טיש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בראשית, מברכים החודש, כ"ו תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מאך שיינע שבת סעודות. עס דארף נישט זיין קיין לאנגע סעודות; דער עיקר, עס זאל זיין סעודות מיט זמירות און שיינע דיבורים פון אמונה, פון תפילה; גרייט זיך אן א שיינע מעשה - אדער פון תפילה אדער פון א צדיק.


געב אכטונג ווי אזוי דו רעדסט צו דיינע עלטערן; רעד מיט דרך ארץ און עהרע. עס איז גארנישט ווערד וואס מען טוט צו העלפן די עלטערן אויב מען רעדט מיט חוצפה, אפילו דו געבסט געלט פאר דיינע עלטערן, אויב טיילסטו זיי איין וואס צו טון - איז דאס גארנישט ווערד. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי פאה א, א): "יֵשׁ שֶׁהוּא מַאֲכִיל אֶת אָבִיו פַּטוּמוֹת" עס איז דא אמאל איינער וואס געבט צו עסן פאר זיינע עלטערן געשטאפטע גענז, "וְיוֹרֵשׁ גֵיהִנָם" און ער גייט אין גיהנום, אויב ער רעדט צו זיי מיט זלזול.


דאס זעלבע זאלסטו אכטונג געבן נישט צו רעדן אויף דיין שווער און שוויגער; כל שכן אז דו זאלסט נישט טשעפען דיין ווייב מיט אירע עלטערן. געב אכטונג אויף איר כבוד, און געב אכטונג אויף דיינע קינדער'ס געזונט; אז קינדער הערן ליצנות אויף זיידע און באבע - וואקסן זיי קרום.


דאס בעסטע איז אז דו זאלסט נעמען דעם רבינ'ס סדר דרך הלימוד (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), לערנען די הייליגע תורה אפילו אן פארשטיין - וועסטו ווערן אן ערליכער איד און א גרויסער צדיק. נעם א משניות, א גמרא - און הויב אן זאגן די ווערטער אפילו אן פארשטיין, לערן א פרק נאך א פרק, א בלאט נאך א בלאט; אלעס וועט זיך ביי דיר טוישן, דו וועסט ווערן אן ערליכער איד און א גרויסער צדיק; ווען מען לערנט די תורה ווערט מען צוגעקלעבט צום אייבערשטן.


נעכטן בין איך געווען א גאנצן טאג אין שטעטל. אויפ'ן וועג האב איך זיך אפגעשטעלט אין קרית יואל מנחם אבל זיין אונזער טייערער חבר, דער חשוב'ער מלמד ... וואס זיצט שבעה נאך זיין טאטע. עס איז געווען אזוי אינטערעסאנט, "בא לחזק" איך בין געקומען מחזק זיין, "ונמצא מחוזק" און איך בין ארויס מחוזק; ווען מען טרעפט זיך מיט אנשי שלומינו הויבט אן גיין פייער, מען פארגעסט וואס טוט זיך ארום זיך, מען רעדט פון אמונה מיט אזא פייער.


פון דארט בין איך געפארן קלאפן א מזוזה אינעם נייעם בנין וואס מיר גייען יעצט נוצן פאר א פלאץ וואו מען וועט קענען נוצן קאמפיוטערס צו קויפן זאכן און ערלעדיגן זאכן אן דארפן ארייננעמען א קאמפיוטער אין שטוב, אן דארפן ארייננעמען א טעלעפאן אין שטוב. דארט וועט אויך זיין א געשעפט פאר קליידער פאר יונג און אלט - פאר ממש בחינם; דאס איז ביי מיר זייער א חשוב'ע זאך, צו קענען צושטעלן פאר אנשי שלומינו א וועג צו לעבן אן קיין חובות.


פון דארט בין איך געגאנגען צום בנין הדפסה מחזק זיין די מדפיסים. ווען מען קומט אריין אין בנין הדפסה זעט דאס אויס ווי א חלום, עס שטייען אינגעלייט און דרוקן ספרים, קונטרסים; הונדערטער טויזנטער ספרים און קונטרסים וואס רעדן און פארשפרייטן אמונה, חיזוק און עצות פאר'ן לעבן.


פון דארט בין איך געפארן צום בנין התלמוד תורה. איך האב געדאווענט מנחה מיט די קינדער, נאכדעם בין איך געווען אין די כיתות, איך האב גערעדט מיט די קינדער. וואס זאל איך דיר זאגן, די קינדער זענען אזוי ליכטיג, אזוי טייער, אזוי ריין; אנגעפילט מיט אמונה, מיט תפילה. יעדער האט מעשיות פון תפילה, ווי נאר איך קום אריין אין חדר לויפן מיר די קינדער נאך מיט מעשיות פון תפילה.


איך בין געגאנגען קוקן דעם נייעם בנין התלמוד תורה; עס זעט שוין אויס כמעט פערטיג, איך האף צום אייבערשטן מען וועט אריינגיין אינעם נייעם בנין בקרוב.


פון דארט בין איך געגאנגען קוקן די נייע הייזער וואס מען בויט יעצט אין שטעטל, און געגאנגען קלאפן מזוזות ביי נייע הייזער; ביי מיין זון, און ביים גבאי פון דעם נייעם בית המדרש פעולת הצדיק אויף די גאס רע"ד קלי"ף. אויך בין איך געגאנגען קוקן דעם נייעם בית המדרש פעולת הצדיק; עס איז א שיינע ווארעמע ווינקל.


מיר זוכן צו בארגן א ספר תורה, (אויב דו ווייסט ווער עס קען מיר פארבארגן א ספר תורה פאר א שטיק צייט - לאז מיר וויסן, נאך אביסל ענדיגן מיר שרייבן פרישע דריי ספרי תורה).


פון דארט בין איך אהיימגעקומען און גלייך געגעבן די שיעור.


איך דארף דיר נאך שרייבן פון אונזער שיינע יום טוב וואס מיר האבן געהאט, ועוד חזון למועד.


דעם שבת וועל איך אם ירצה ה' זיין אין וויליאמסבורג.


א פרייליכן שבת.

#278 - מען דארף האבן פרישע אינגעלייט צו העלפן די קהלה
מוסדות, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום ה' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ט אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


נעכטן בין איך געזיצן כמעט צען שעה בלי הפסק מיט די חברי הנהלה; מיר האבן גערעדט פון זייער וויכטיגע זאכן. זיי האבן מיר געבעטן אז זיי דארפן נאך צוויי אינגעלייט, געטרייע אינגעלייט; געטריי פאר די מוסד, געטרייע פאר די קהילה; איך האב געבעטן דעם אייבערשטן און איך האב געטראכט פון דיר.


וויל איך דיך פרעגן אויב דו ווילסט מיט ארבעטן מיט די הנהלה און זיי העלפן בויען די שטעטל.


לאז מיר וויסן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#277 - ארויסהעלפן און מיטארבעטן מיט די חברי ההנהלה
שטעטל, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ט אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


די חברי הנהלה האבן מיר געבעטן אז זיי דארפן נאך צוויי אינגעלייט זאלן העלפן די שטעטל מיט'ן זיך נאנט האלטן מיט די שטאטישע באאמטע.


פאר די אמט קען מען נישט נעמען יעדן איינעם, ווייל אז מען נעמט אינגעלייט זאלן פארטרעטן די קהילה ביי די שטאטישע באאמטע - דארפן מיר נעמען אזעלכע אינגעלייט וואס זייער אינטערעסע איז 'פאלגן דעם ראש ישיבה'; אויב האבן זיי אנדערע אינטערעסן - איז דאס א פראבלעם פאר אונזער קהילה. פאר זיך בלייבן זיי פיינע אינגעלייט, אבער מיר קענען נישט נעמען אזעלכע אינגעלייט זאלן זיין פאן טרעגערס.


איך האב געגעבן פאר די חברי הנהלה דיין נאמען, איך האב טראסט אין דיר אז דו וועסט אויסנוצן דיינע קשרים פאר די טובה פון די קהילה, און אלעס דורכרעדן מיט די חברי הנהלה.


נאך א זאך וויל איך קלאר שטעלן פאר דיר און פאר אלע אנשי שלומינו. ווער עס ארבעט מיט מיט די חברי הנהלה - דער איז מיר געטריי, און דער וואס זוכט זיי אויסצושפילן און בארעדן - איז מיר נישט געטריי; אפילו ער זאגט פאר יעדן: "איך פאלג נאר דעם ראש ישיבה", און אפילו עס זעט אויס ווי ער איז נאנט - איז ער מיר נישט געטריי.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#276 - נישטא אזא זאך א פלאץ וואס דארט איז נישטא קיין נסיונות
שמחה, חינוך הילדים, שטעטל, נסיונות, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי', יבנאל


איך האב ערהאלטן אייערע בריוו.


די געפילן וואס וועקן זיך אויף אין אייך, איר הייבט אן טראכטן 'וואס טו איך דא? איך וויל צוריק גיין קיין אמעריקע, איך וויל גיין קיין שטעטל'; וואס מיינט איר, אין אמעריקע אין שטעטל איז מען אלץ פרייליך? וואס מיינט איר, אלע וואס זענען אין שטעטל זענען אלץ אין א גוטע גוסטע?


איך בעט אייך זייער, לאזט זיך נישט צעברעכן, בלייבט שטארק. די אלע וואס זענען אין שטעטל - דארפן זיך אויך שטארקן, און די תלמידות פון בית פיגא אין אמעריקע - דארפן זיך אויך שטארקן. עס איז נישט פארהאן א פלאץ אין די וועלט וואס דארט איז יעדער פרייליך, נישטא אזא זאך א פלאץ וואס דארט איז נישטא קיין נסיונות, איבעראל איז דא נסיונות, און אז מען שטארקט זיך, מען דערהאלט זיך - איז מען זוכה צו שיינע זאכן.


לייגט אריין אין אייערע תלמידות אמונה, און א ליבשאפט צו צניעות. אויב קינדער באקומען א גוטע חינוך, מען ווייזט זיי דאס שיינקייט פון אידישקייט - וועלן זיי קיינמאל נישט אפלאזן אידישקייט, זיי וועלן טון אידישקייט מיט זייער גאנצע ווילן; דעריבער זאלסטו אריינלייגן איידלקייט מיט א געפיל, מיט א געשמאק.


געבט א גרוס פאר ..., אינאיינעם זאלן ענק אויפבויען ענקערע תלמידות, און אריינלייגן אין זיי א שמחה.


א כתיבה וחתימה טובה.


...


געבט א גרוס פאר אייערע עלטערן.

#275 - דאווען אינעווייניג, רעד נישט ביים דאווענען, וועסטו האבן אסאך געלט
שטעטל, פרנסה, דאווענען, דירה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שופטים, ו' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר וזוגתו תחי'


דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל ארויפקומען נאך דירות אין שטעטל, וועסטו האבן א דירה.


זיי נישט ברוגז וואס האט פאסירט; איך האב געמאכט א טעות, איך האב געזאגט פאר נאך צוויי משפחות זאלן גיין קוקן די דירה וואס מען האט אפגעשמועסט דיר צו געבן; איך בין אזוי איבערגעשטרענגט אז איך אליינס האלט נישט קאפ.


איך האף דיר צו ברענגען א גוטע דירה בקרוב.


שטארק זיך מיט'ן דאווענען די דריי תפילות מיט מנין, און נעם זיך פאר נישט צו רעדן ביים דאווענען.


מען טאר נישט רעדן ביים דאווענען; אז מען רעדט ביים דאווענען פארשעמט מען דעם באשעפער, עס איז א חילול השם.


נעם זיך פאר צו דאווענען אין א סידור און נישט רעדן פון אנהויב דאווענען ביז'ן סוף, וועסטו האבן אסאך געלט.


א כתיבה וחתימה טובה.

#274 - סעודות פאר די משפחות אין שטעטל, ווען די מענער זענען אין אומאן
שטעטל, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום א' לסדר כי תבוא לאומאן, ט"ו אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


געב איבער אין שטוב, אם ירצה ה' ראש השנה אינדערפרי און אויך שבת פרשת נצבים וועט זיין שיינע סעודות אין האשקי שול פאר אלע משפחות וואס די מענער פארן צום הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה.


אויב דיין ווייב וויל מיטהאלטן די שיינע סעודות זאל זי זיך פארבינדן מיט מרת ... תחי'.


עס וועט זיין זייער געשמאק; די קינדער וועלן האבן מיט וועם צו פארברענגען, און די פרויען וועלן זייער הנאה האבן פון די געשמאקע אטמאספער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#273 - איך וויל דיר מחזק זיין זאלסט צולייגן נאך שיעורים
שטעטל, בית המדרש, לימוד התורה, גמרא, שיעורים כסדרן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


א שיינעם דאנק פאר די הערליכע גרוסן פון בית המדרש מקור השמחה, קרית ברסלב, ליבערטי; איך האב אזא נחת צו הערן פון א גאסט ווי שיין דער בית המדרש פירט זיך, און גוטע גרוסן אויף די צוויי געטרייע גבאים, ווי שיין זיי פירן די שול.


נאך מער פריי איך זיך אז דו האלסט שוין אן דאס לערנען דעם בלאט גמרא און מעביר סדרה זיין בכל יום שוין זעקס יאר, חק ולא יעבור; פון ווען דו האסט אנגעהויבן הערן די שיעורים אין ישיבה, דאס איז פאר מיר א גרויסע פרייד.


איך וויל דיר מחזק זיין זאלסט צולייגן נאך שיעורים; א שיעור משניות בכל יום, און א שיעור אין זאגן תהילים בכל יום. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כג): "וואויל איז דער מענטש וואס עסט יעדן טאג פרקים משניות און טרינקט יעדן טאג קאפיטלעך תהילים".


א שאד איך האב נישט געוויסט; ווען איך ווייס ווען אז דו ביסט שבת אין שטעטל - וואלט איך זיכער געמאכט דיך צו זען.


א כתיבה וחתימה טובה.

#272 - זע צו לערנען יעדן טאג דעם בלאט גמרא
אמונה, שטעטל, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ראה, כ"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


זע צו לערנען יעדן טאג דעם בלאט גמרא. דו קענסט זיך נישט פארשטעלן די טעם וואס מען באקומט אין לעבן ווען מען איז שטארק מיט לערנען יעדן טאג א בלאט גמרא; עס איז אן אנדערע טאג, אן אנדערע לעבן.


אז דו קענסט נעמען א חברותא, אדער אינדערפרי אדער ביינאכט - זיך קובע זיין צו לערנען דעם דף - מה טוב ומה נעים, אדער גיין צום שיעור גמרא, און אז נישט - זאלסטו לערנען פאר דיר אליינס, און אז דו פארשטייסט נישט - זאלסטו זאגן די ווערטער אן פארשטיין; וועסטו זיין אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס.


טייערער ברודער, איך בעט דיר זייער, העלף מיר בויען די שטעטל עס זאל זיין א פלאץ פון תורה ותפלה, אז דער בית המדרש וועט זיין א פלאץ וואו מען לערנט און דאווענט און מען שמועסט נאר פון התחזקות, מיט דעם העלפט מען מיר בויען דעם שטעטל; נאר דורך תורה ותפילה וועט דער שטעטל האבן א קיום.


א כתיבה וחתימה טובה.

#271 - וואוינסט אין שטעטל, דארפסטו זיך פירן מיט די עצות פון רבי'ן
תפילה והתבודדות, שטעטל, סדר דרך הלימוד, לימוד התורה, אינוועסטמענט

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ראה, כ"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


שטארק זיך ברודער, שטארק זיך מיט אלע דיינע כוחות. נעם די חיזוק פון רבי'ן, באנוץ זיך מיט די שכל, מיט די עצות. זיי זיך קובע נאך שיעורים, ווייל יעצט איז די צייט פון אינוועסטירן, אוועקלייגן פאר שפעטער.


דער רבי האט אונז געגעבן א גרינגע זיסע וועג צו לערנען און אנקומען צו כל התורה כולה; דורך זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו). אפילו מען פארשטייט נישט, אפילו מען קען נישט די עברי - דאך איז דאס זייער חשוב אויבן ביים אייבערשטן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שיר השירים רבה ב, טו) אויפ'ן פסוק (שיר השירים ב, ד): "וְדִלּוּגוֹ עָלַי אַהֲבָה", וְלִיגְלוּגוֹ, די גרייזן, עָלַי אַהֲבָה, איז ביי מיר זייער באליבט.


וואוינסט אין שטעטל, דארפסטו זיך פירן מיט די עצות פון רבי'ן. ביים רבי'ן איז געווען דאס ערשטע, לעצטע און וויכטיגסטע זאך - התבודדות; רעדן, שמועסן און דערציילן אלעס פאר'ן אייבערשטן. דו האסט א שיינע פעלד ארום דיין שטוב, זאלסטו גיין אביסל שפאצירן, דאנקען דעם אייבערשטן און בעטן פאר אלעס וואס דו דארפסט, ובעיקר אויף זיין אן ערליכער איד, און די קינדער און אייניקלעך זאלן זיין ערליכע אידן.


בנוגע וכו'; דאנק דעם אייבערשטן יעדן טאג דריי מינוט אין איין צו, וועסטו האבן א גרויסע ישועה.


א כתיבה וחתימה טובה.

#270 - אז מען זאגט שיינערהייט, גייען אריין די ווערטער און מען איז מקבל
דרך ארץ, שטעטל, בית המדרש, מוסר, בעל תפלה, גבאי, יום כיפור קטן, ימים נוראים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ראה, כ"ו מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש, קרית ברסלב ליבערטי


זיי מודיע פאר אנשי שלומינו אז דאנערשטאג וועלן מיר זאגן יום כיפור קטן אינאיינעם אום 8:15 אונטן אין ישיבה, אינאיינעם מיט די בחורים; זיך אויסבעטן ביים אייבערשטן מיר זאלן קענען אנקומען קיין אומאן אויף ראש השנה.


איך מוז דיר זאגן, איך בין זייער איבערגענומען פונעם שטעטל; עס איז מיר געווען אזא פארגענוגן דא צו זיין במשך דעם זומער, איך און מיין משפחה האבן זייער הנאה געהאט.


זיי נישט דערשראקן ווען איך זאג מוסר, אדער ווען דו זעסט אין די בריוון מוסר; דאס איז נאר בעסער צו מאכן. אזוי ווי מוהרא"ש ברענגט פונעם צדיק רבי מיכל'ע זלאטשובער זכותו יגן עלינו, איידער ער פלעגט זאגן א דרשה מיט מוסר, איז ער צוגעגאנגען צום ארון הקודש און געזאגט: "רבונו של עולם, דו האסט א טייער פאלק; אידישע קינדער זענען זייער וואויל, איך וויל זיי מאכן נאך בעסער, נאך וואוילער".


איך בעט דיר זייער זאלסט אכטונג געבן אויפ'ן בית המדרש עס זאל זיך פירן מיט כבוד, מיט דרך ארץ. מען זאל דאווענען צייטליך, מען זאל נישט שמועסן ביים דאווענען. א גבאי טראגט די אחריות אז דער בית המדרש זאל זיך פירן אזוי ווי עס דארף זיך פירן, האב נישט מורא צו זאגן ווען מען דארף איינעם זאגן; אז מען זאגט שיינערהייט - גייען אריין די ווערטער און מען איז מקבל.


ביי רבי נתן האט איינעם אנגעכאפט א שווייגעניש, ער האט געוואלט ווערן ערליך; האט רבי נתן געזאגט: "שווייגן איז נישט קיין עסק, מען דארף וויסן ווי אזוי צו רעדן"; אז מען רעדט מיט דעת - איז דאס בעסער פון שווייגן.


בנוגע די ימים טובים; ביז דערווייל זעט אויס אז תשרי וועל איך זיין אין שטאט, זאלסטו זען אנצוגרייטן בעלי תפילות פאר יום כיפור.


זיץ מיט די גבאים פון די אנדערע שולן, האברך ... גבאי אשר בנחל, האברך ... גבאי מקור השמחה, האברך ... גבאי עצתו אמונה - אויב מען זאל דאווענען יום כיפור אין אלע שולן באזונדער וכו', און בנוגע די בעלי תפילות.


מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך זיין מיט ענק נאך צוויי שבתים, ראה און שופטים, און נאך צוויי שבתים - כי תצא און כי תבא - אין וויליאמסבורג, און נצבים וועלן מיר זיין אין אומאן ביים הייליגן רבי'ן.


קוק זיך פאר מערבית פאר ראש השנה.


א כתיבה וחתימה טובה.

#269 - זיכער מאכן אז די קהלה גייט ארויס שטימען
שטעטל, משמש דעם רבי'ן, וואלן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


אפשר קענט איר העלפן אונזער קהילה, יעצט איז די צייט וואס מען וועלט וכו' און איז די קהילה וועט גיין שטימען קענען מיר האבן טובות פון זיי, און אז דאס זאל צושטאנד קומען דארף זיין איינער וואס שטייט אויף דעם. רופט יעדן איינעם, זיצט מיט א חשבון אויף יעדע משפחה, אזוי שטעלן זיי זיך צו און מיר וועלן קענען ווייטער בויען די ברסלב'ער שטעטל.


ביטע זאגט מיר נישט אפ, ביטע מאכט א גרופע פרויען וואס זאלן אייך העלפן; סיי מיט רופן יעדן איינעם, סיי מיט אלעס וואס פעלט זיך אויס.


יעדע זאך וואס מען טוט פאר'ן רבי'ן מיט'ן ציל צו העלפן פארשפרייטן דעם רבי'ן איז א גרויסע טובה פאר'ן נפש, רוח ונשמה, און דאס בלייבט אויף אייביג.


לאזט מיר וויסן יא אדער ניין, ווייל היינט הויבט זיך אן די שטימען.

#268 - פארוואס נאך די חתונה זענען דיינע נסיונות מער ווי אלס בחור
שלום בית, שטעטל, טעלעפאן, אינטערנעט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


דאס וואס דו קרעכצט אז יעצט נאך די חתונה זענען דיינע נסיונות מער ווי אלס בחור; דאס איז ווייל יעצט האסטו א גרויסע טעלעפאן מחובר צו אלע טומאות וזוהמות און אלס בחור אין ישיבה האסטו געהאט א כשר'ע טעלעפאן.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות סג:): "כיון שנשא אדם אשה", ווען מען האט חתונה, "עונותיו מתפקקין", פאלן אוועק די עבירות, און אלס בחור ווען מען איז א פלג גוף, א האלבער מענטש - איז מען נישט אפגעהיטן, דאס איז אן א טעלעפאן, אבער מיט א טעלעפאן אפן צו עבירות - פאלט מען אין שאול תחתית, סיי מיט א ווייב און סיי אן א ווייב.


ווארף אוועק די פארשאלטענע טעלעפאן, טעבלעט - וועסטו זען ווי גוט און זיס די לעבן וועט דיר זיין, די טעלעפאן און טעבלעט לאזט דיר נישט לעבן, עס נעמט דיר אוועק דיין מח, דו קענסט נישט לעבן. אז דו וועסט צוריק נעמען די טעלעפאן פון אלס בחור - וועסטו זען ווי גוט דאס לעבן וועט דיר זיין, בפרט ווען דו האסט א ווייב וואס וויל דיר און לויפט דיר נאך; זי איז געזונט און שטארק, זי וויל נאר דיר און נאר דיר און נאכאמאל דיר.


וואס קען איך טון אז וויפיל איך בעט זיך מען זאל מאכן א קיאסק - גייען מיינע ווערטער צו טויבע אויערן, אבער דאס איז נאכאלץ נישט קיין תירוץ פאר דיר צו האבן א טעלעפאן.


פאלג, וועסט נישט חרטה האבן.

#267 - נישט האבן קיין שייכות מיט איינעם וואס רעדט שמוציג
חברים, שידוכים, שטעטל, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך זאג דיר צו, אויב דו וועסט נישט האבן קיין שייכות מיט בחורים און אינגעלייט וואס רעדן שמוציג, ניבול פה - וועסטו בקרוב טרעפן דיין זיווג און אויפשטעלן א שיינע שטוב.


עס איז נישט גענוג אז מען רעדט נישט ניבול פה; אויב מען שטייט נעבן א מניוול, אדער מען האט אין קאר א מניוול - איז דאס אזוי שלעכט אזוי ווי מען רעדט ניבול פה.


איך ווייס זייער גוט וואס איך זאג, געלויבט דעם אייבערשטן די ישיבה שטייט שוין פערצן יאר, איך האב מיטגעהאלטן אסאך, איך האב געזען אסאך; די אלע בחורים וואס זענען געווען שטארק נישט צו רעדן שמוציג - האבן היינט א חיים טובים, פון זיי איז געבויט געווארן די שיינע ברסלב'ער שטעטל, און די וואס האבן זיך נישט געהיטן - די זענען נעבעך פארווארפן און פארוואגלט.


האב נישט מורא פון דעם בחור וואס סטראשעט דיר וכו', דו בלייב פעלזן פעסט.

#266 - א טעלעפאן סיסטעם צו מעלדן אלע מודעות פאר די פרויען
חיזוק פאר פרויען, שטעטל, טעלעפאן, פרויען צאמקום, טעקסט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר וזוגתו ... תחי' ברסלב, ליבערטי


ברוך אומר ועושה, געזאגט און געטון; איך פריי זיך זייער אז איר טוט למעשה, איר האט שוין געמאכט א טעלעפאן סיסטעם צו מעלדן אלע מודעות פאר די ווייבער.


ווייל ברוך השם מער און מער פרויען גייען אראפ פון טעקסט מעסעדזש, זיי ווילן האבן דאס ביסל צייט פאר די קינדער; אנשטאט אוועקגעבן טייערע מינוטן צו קוקן נאך איין טעקסט און שרייבן אויף נאך איין גרופ - ווילן זיי געבן די מינוטן פאר די מאן און קינדער, מיין ווייב תחי' האט שוין צוויי יאר צוריק פארמאכט איר טעקסט, יעצט האט איר געמאכט דעם סיסטעם אז די אלע זאלן אויך קענען מיטהאטלן ווען עס איז דא א שיעור, ווען עס איז דא עפעס צו מעלדן.


שטארקט אייך מיט אייערע גוטע מעשים, דער אייבערשטער זאל ענק העלפן מיט בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצוות.


אויך א גרויסן יישר כח פאר'ן מאכן א באזונדערע פרויען צאמקום ביי ענק אין בית המדרש עצתו אמונה; עס זענען דא משפחות וואס האבן מער הנאה צו זיין ביי א קלענערע פרויען פארברענג.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#265 - מען מוז האבן א קיאסק אין שטעטל
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שטעטל, טעלעפאן, אידישע שטוב, אינטערנעט

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ואתחנן, חמשה עשר באב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


אפשר דאך קענסטו מיר העלפן? איך וויל אזוי שטארק אז דא אין שטעטל זאלן די אינגעלייט זיין ריין און זויבער, זיי זאלן נישט האבן אין שטוב קיין שום כלים. גלייך ווען מיר האבן אנגעהויבן רעדן פון בויען די שטעטל, פון די ערשטע זאכן האב איך געבעטן די הנהלה אז איך דארף א קיאסק, איך וויל נישט אינגעלייט זאלן אריינברענגען אין שטוב קיינע כלים.


מיר האלטן יעצט דריי יאר פונעם שטעטל און עס איז גארנישט דא. איך בעט דיר, העלף מיר, וואס האב איך פון די שטעטל, וואס דארף איך א שטעטל? איך וויל דאך נאר דאס, אז מען זאל לעבן דא בקדושה ובטהרה.


יעדן צווייטן טאג הער איך אז נאך און נאך קויפן זיך טעלעפאונס, טעבלעט, ווייל זיי האבן נישט קיין וועג ווי אזוי צו לעבן; זיי זענען גערעכט, מען דארף קענען זען אימעילס, מען דארף קענען זען די באנק וכו' וכו'; אפשר דאך קענסטו זיין דער גוטער שליח.


די קיאסק וואס איז יעצט דא איז סתם חוזק געמאכט פון מענטשן און פון מיר; וואו קיאסק, וואס קיאסק... אפשר ווילסטו נעמען מיין דירה העכער דעם בית המדרש? איך וועל פרעגן מיין ווייב אויב עס איז אינטערעסאנט, אויב זי איז מסכים. עס האט געהייסן אז איך וועל מאכן די כולל ביי מיר אין די דירה, למעשה, דער דיין שליט"א, דער ראש הכולל - וויל ענדערש עס זאל בלייבן אונטן אין שול.


געדענק וואס איך זאג דיר, די אלע וואס פירן זיך בתמימות, זיי פאלגן צדיקים, פאלגן ערליכע אידן, נעמען נישט אריין אין שטוב קיין שום כלי וואס האט אינטערנעט - די וועלן בלייבן מיט ערליכע דורות, און די אויבער חכמים וואס מאכן חוזק פון די ווערטער פון צדיקים און האלטן זיך קלוגער, ווער ווייסט וואס וועט זיין מיט די דורות הבאים...


אזוי איז געווען מיט זעכציג יאר צוריק, די הייליגע צדיקים האבן געשטורעמט א וועלט מען זאל נישט האבן אין שטוב קיין טעלעוויזשן מיט ראדיא, די וואס האבן געפאלגט - די האבן אייניקלעך און איר אייניקלעך נאמנים לה', און די אידן וואס האבן געלאכט, זייערע אייניקלעך נעבעך זענען אויסגעמישט, השם ישמרינו.


אויך בעט איך דיר זייער, גיי אביסל שפאצירן, זיי זיך מתבודד; האסט דאך ארום דיין שטוב א שיינעם פעלד, קענסט ארומגיין אין דיין פעלד צווישן די גראז און זינגען צום אייבערשטן:


"טאטע, איך וויל זיין אן ערליכער איד, דער יצר הרע ברענט און בריט, ער לאזט מיר נישט אפ, ער ווארפט מיר כסדר אראפ; טאטע, וויפיל איך פרוביר, עס געבט זיך גארנישט קיין ריר, איך ווער נאר אלץ ווייטער און ווייטער פון דיר, טאטע זיסער, העלף מיר".


אוי ווי זיס, אוי ווי געשמאק - ווען מען רעדט זיך אויס דאס הארץ מיט'ן באשעפער, די לעבן ווערט א גוטע זאך, מען האט א וועג ארויס פון יעדע פראבלעם.


א גוט שבת.

#264 - פאר די ביסל האר, לוינט זיך צו ליידן אזויפיל צרות?
שמחה, צרות, חיזוק פאר פרויען, שטעטל, שערן די האר, מוהרא"ש, אידישע שטוב, ראש ישיבה, נעגל

בעזרת ה' יתברך


ליל שישי פרשת ואתחנן, חמשה עשר באב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך וויל אייך מחזק זיין איר זאלט בלייבן ווייטער מיט אייער הייליגקייט פון זיך שערן די האר. איך האב געהערט פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו אזויפיל מאל ווי ער האט געקרעכצט און געוויינט, ער האט געזאגט: "א שאד, פאר די ביסל האר האלט מען צוריק די גאולה; א שאד, פאר די ביסל האר איז דא אזויפיל צרות אויף די וועלט, א שאד פאר די ביסל לייזיגע האר זאל מען פארלירן די קינדער".


איך בעט אייך זייער, בלייבט שטארק מיט אייער אידישקייט. איך האב זיך מוסר נפש געווען פאר אייך, פאר אייער שידוך; איך האב באקומען נאר בזיונות און שפיכות דמים, מען רעדט אויף מיר כל דבר אסור כאחד הרקים; איך טו ווייטער, איך וויל אריינברענגען קדושה וטהרה ביי אידישע קינדער.


יעצט הער איך אז עס הויבט זיך אן א נייע זאך, עס זענען דא פרויען וואס מאכן זיך די נעגל. וויסן זאלט איר, מוהרא"ש האט געזאגט אז מען טאר דאס נישט טון, איך ווייס מעשיות פון יונגע פארפעלקער וואס מוהרא"ש האט זיי חתונה געמאכט און זיך געפארעט מיט זיי, ער האט זיך איינגעטונקען אין בלאטעס ארויס צו שלעפן טייערע אידישע נשמות וואס זענען נעבעך אראפגעפאלן, "הָאֱמֻנִים עֲלֵי תוֹלָע", טייערע אידישע קינדער, "חִבְּקוּ", האבן ליב באקומען, "אַשְׁפַּתּוֹת", מיסט (איכה ד, ה). מוהרא"ש האט זיך אזוי אראפגעלאזט צו זיי מיט אזא רחמנות, ביז די צוויי זאכן, די האר מיט די נעגל; מוהרא"ש האט געוויינט און זיך געבעטן: "געבט מיר די צוויי זאכן, שערט אייך אפ די האר און שמירט נישט די נעגל; איך זאג אייך צו די וועלט און יענע וועלט".


וואס זאל איך אייך זאגן, עס איז אריבער שוין צען יאר, די וואס האבן געפאלגט - די האבן הערליכע ליכטיגע משפחות. דא אין שטעטל וואוינען טייערע משפחות וואס האבן געהאט די נסיונות פון האר און שמירן די נעגל, אבער זיי האבן געפאלגט דעם צדיק, זייערע שטובער זענען ליכטיג, און ליידער זענען געווען געציילטע וואס האבן נישט געפאלגט, און עס איז שוין גארנישט געבליבן פון זייערע שטובער.


היינט האב איך געגעבן א שיעור פאר בית פיגא תלמידות, איך האב גערעדט צו זיי פון דעם ענין ביז איך האב געמוזט ענדיגן ווייל עס האט מיר אנגעהויבן דרוקן די הארץ פון דעם וואס איך הער יעצט אז מען וויל זיך שמירן די נעגל און מען וויל בלייבן מיט די האר.


איך האב געעפנט די שטעטל מיט בלוט און שווייס, מיין לעבן געב איך אוועק פאר די שטעטל; מיין ווייב, מיינע קינדער - אלעס האב איך געלייגט אין די זייט צו בויען א ליכטיגע פלאץ, יעצט ווען איך הער אז דא אין די קהילה איז אנגעקומען די צוויי שרעקעדיגע קליפות פון נעגל און האר - ווערט מיר פשוט שלעכט.


איך וויל אייך שטארקן איר זאלט נישט נאכגיין די וואס מאכן זיך די נעגל און די האר, עס וועט אייך גארנישט העלפן. אפשר מיינט איר אז מען ווערט פרייליך, מען ווערט צופרידן; ניין און נאכאמאל ניין! עס מאכט נישט פרייליך, עס מאכט גארנישט אויס, עס ברענגט נאר מער און מער עצבות און מרה שחורה.


איך בעט אייך זייער, שרייבט מיר צוריק.


 

#263 - הייליגער באשעפער, פארוואס ציט מיר צו נישט גוטע זאכן?
תפילות אויף אידיש, צניעות, תודה והודאה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, תהלים, שטעטל, שערן די האר, שבת ליכט, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ואתחנן, חמשה עשר באב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


געבט א קוק די ניסים וואס דער אייבערשטער האט געטון מיט אייך, וויפיל דארפט איר אים דאנקען און לויבן. זאגט אביסל תהילים יעדן טאג און אינצווישן די קאפיטלעך זאלט איר דאנקען און לויבן פאר אלעס וואס דער באשעפער טוט מיט אייך.


אייער מאן נרו יאיר באדאנקט זיך שטענדיג, ער זאגט מיר אלץ יישר כח פאר'ן זיין שדכן ביי ענק, ער איז אזוי צופרידן מיט די מתנה וואס דער אייבערשטער האט אים געגעבן - אייך פאר א ווייב.


ווען איר צינדט די שבת ליכט זאלט איר זיך אויסשמועסן דאס הארץ מיט'ן אייבערשטן. קודם הויבט אן דאנקען פאר אייער לעבן, אזוי וועט זיך עפענען אייער הארץ, ביז איר וועט זיך קענען גוט אויסבעטן, ווייל ווען א פרוי צינדט אן די שבת ליכט ווערט ארום איר א גרויסע קדושה, די שטוב ווערט זייער הייליג און ליכטיג, עס קומען הייליגע מלאכים און מען קען דעמאלט פועל'ן גרויסע זאכן.


זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן:


"הייליגער באשעפער, וואס איז מיט מיר געשען? איך וויל אזוי שטארק זיין ערליך און וואויל, איך וויל אויפשטעלן א ווארעמע ערליכע שטוב, אבער פון די אנדערע זייט ציט מיר נישט גוטע זאכן; באשעפער, וואס טו איך? איך ווער צעריסן, איין רגע וויל איך זיין גוט, א צווייטע רגע וויל איך נארישקייטן, הייליגער באשעפער, געב מיר א ריינע הארץ, געב מיר א ריינע מח מחשבה, הייליגער באשעפער, דו ווייסט דעם אמת וואס איך וויל טאקע, איך וויל זיין נאנט צו דיר, איך וויל טון דיין ווילן".


בעטס אויך פאר שלום בית, בעטס איר זאלט האבן חן ביי אייער מאן, און ער זאל האבן חן ביי אייך; עס זאל זיין ליבשאפט צווישן ענק.


מרת ... תחי', העלפט מיר אויפבויען די ברסלב'ע שטעטל. איך דארף אז יונגע ווייבלעך אזוי ווי אייך זאלן מיר העלפן בויען, און חס ושלום נישט שטערן; אז די יונגע ווייבלעך זאלן טון די ווילן פון מוהרא"ש, זיך נישט אנשמירן די נעגל מיט נעי"ל פאלי"ש, סיי מיט א קאליר, סיי דורכזיכטיג, און אז מען וועט זיך שערן די האר. ווייל איך האב אזוי מורא פון די צוויי שרעקעדיגע הונט; עס איז דא ביי די שדים, ביי די נישט גוטע - צוויי שרעקעדיגע קליפות, איינס איז נעגל און איינס איז האר, זיי ברענגען קרענק, זיי ברענגען צרות, ארעמקייט; אוי וויי ווי שרעקעדיג זיי זענען. דער הייליגער זוהר זאגט (פרשת קדושים דף עט ע"א; פנחס רמח:) אז די נעגל און האר וואס וואקסט אין די אומריינע טעג דארף מען אפשניידן און אוועקווארפן, ווייל עס ליגט אויף זיי א שטארקע טומאה, סיי פון די הענט און סיי פון די פיס.


איך בעט דעם אייבערשטן ער זאל שוין רחמנות האבן אויף אידישע קינדער, זיי זאלן נישט וועלן נאכטון די אומות העולם.


דער אייבערשטער זאל אויף מיר אויך רחמנות האבן, איך בין אזוי צעבראכן, איך האב שוין נישט קיין כח, איך ארבעט אזוי שווער בכלליות, ובפרטיות מיט די שטעטל; קיינער ווייסט נישט וואס איך גיי אריבער מיט'ן בויען דעם שטעטל, נאר כדי עס זאל זיין א פלאץ פון קדושה וטהרה, א פלאץ וואו מען לעבט מיט'ן אייבערשטן, און ווען איך הער אז עס זענען דא משפחות וואס גייען נישט אויף די וועג פון מוהרא"ש - גייט מיר דאס ביזן הארץ, נעכטן האט מיר אזוי געדרוקט ביים הארץ ווען צוויי משפחות ווילן זיך צוריק לאזן וואקסן די האר.


איך בעט אייך זייער, בעטס פאר מיר; איך האף צום אייבערשטן איר וועט זיין שטארק.


 


 

#262 - נאר אז מען האט שלום בית, קען מען זיין ערליך און הייליג
שלום בית, שטעטל, בית המדרש, דאווענען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מטות מסעי, כ"ו תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


די פאר וואכן וואס איך בין דא אין שטעטל זע איך אביסל דיין געטריישאפט און דיין איבערגעגעבנקייט, ווי דו רוסט נישט, דו שלאפסט נישט; דו ביסט אזוי איבערגעגעבן פאר די קהילה, אלעס זאל זיך פירן על צד היותר טוב.


איך האף דו ביסט אויך געטריי ביי דיר אין שטוב, דו העלפסט דיין ווייב תחי' מיט די קינדער. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט אונז געלערנט פון הייליגן רבי'ן (שיחות הר"ן, סימן רסד) מען זאל מכבד זיין די ווייב, מען זאל איר האלטן טייער; דאס איז עבודת השם, דאס איז דעם אייבערשטנ'ס ווילן.


ליידער לערנט מען דאס נישט מיט אינגעלייט, מענטשן ווייסן נישט אז שלום בית איז זייער וויכטיג; נאר אז מען האט שלום בית, מען רעדט שיין צו די ווייב, מען העלפט איר - קען מען זיין ערליך און הייליג.


זע צו דאווענען די דריי תפילות מיט דרך ארץ, מיט א הוט און רעקל. אז מען קומט אין שול דאווענען - דארף מען קומען מיט דרך ארץ, מיט יראת הכבוד.

#261 - ווען דו זעסט א מחלוקת-פייער צינדט זיך אן, דערשטיק עס
מוסדות, הכרת הטוב, מחלוקת, שטעטל, שלום, סכנה, גמרא, גבאי, גן עדן

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת פנחס, כ' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר העלפן מיט יעדן פרט; עס איז אזוי געשמאק צו זיין דא אין שטעטל צווישן אנשי שלומינו.


אינדערפרי אום 8:00 לערן איך פאר דעם בלאט גמרא הונטערן בית המדרש, צווישן די ביימער. עס קומען אנשי שלומינו מיט האלטן דעם שיעור גמרא, עס איז א מחי', עס האט אלע טעמים. איך זאג פאר די אינגעלייט אז דאס איז טעם גן עדן, פרעגט מיך איינער: "דער ראש ישיבה איז שוין געווען אין גן עדן, צו זאגן אז דאס איז טעם גן עדן?" זאג איך אים: "איך מיין צו זאגן אז איך האף צו שפירן דעם טעם אין גן עדן; די טעם פון לערנען גמרא מיט אנשי שלומינו הונטער ביימער"; נישטא עפעס בעסערס.


איך וויל דיר בעטן אויב דו קענסט פאררעכטן די לעקטער ביי די פארקינג לאט; עס איז וויכטיג, ווייל מען זעט נישט קיין מענטשן און קארס פארן. בפרט מאנטאג נאכט ביי די פרויען צאמקום, איז א סכנה.


אויך אויב דו קענסט ארויפלייגן א ספרינג אויף די טירן אין ישיבה, ווייל עס ארבעט די עירקאנדישן, עס קאסט אזויפיל די לעקטער; עס איז ממש א שאד אידיש געלט.


נאך א וויכטיגע זאך; ברענג אריין צווישן אנשי שלומינו ליבשאפט. ווען דו זעסט א פייער צינדט זיך אן - גיס וואסער אדער ווארף זאמד, דערשטיק די פייער עס זאל זיך נישט פארשפרייטן.


ווען אלע וואלטן אזוי געטון - וואלט גוט געווען; בפרט די וואס העלפן, די גבאים - די דארפן האלטן קאפ אויף דעם; דעמאלט וועלן מיר זייער מצליח זיין.

#260 - מען דארף האבן נאך א בנין פאר די מוסדות אין שטעטל
צדקה, מוסדות, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בלק, ט"ו תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


א גרויסן יישר כח פאר'ן צאלן רענט פאר אלע אונזערע בנינים מידי חודש בחדשו; שוין לאנגע יארן וואס דו מיט ... נרו יאיר נעמען צוזאם צדקה, מעשר, חומש פון אנשי שלומינו - פאר די בנייני המוסד. מאכסט מיר גרינגער צו קענען עוסק זיין מיט די בחורים מיט ישוב הדעת.


יעצט וויל איך דיר בעטן, היות די מוסד אין קרית ברסלב האט זיך אזוי שנעל צואוואקסן, עס איז שוין נישטא קיין פלאץ אין 39 טשעסטנאט סטריט, מיר האבן געקויפט נאך א בנין פינקט אנטקעגן איבער די ערשטע בנין, ממש פאר בחנם, דרייסיג טויזנט דאלער, אבער מען דארף אריינלייגן לכל הפחות דריי הונדערט טויזנט דאלער.


אפשר ווילסטו האבן די זכות צאמצונעמען פאר דעם בנין צדקה פון אנשי שלומינו, אפשר איז דא וואס ווילן קויפן זכותים פון כיתות; ווייל איך מוז שוין יעצט ענדיגן די ארבעט, מיר מוזן האבן דעם בנין גרייט אויף דעם קומענדיגן יאר, שנת תשפ"ג הבא עלינו לטובה.


שטארק זיך, זיי שטארק מיט לימוד משניות וגמרא; דאס איז נצחיות, דאס איז וואס מען נעמט מיט.


אויך ערלעדיג מיר די האלטערס פאר די זילבערנע ה.


יישר כח

#259 - איך וועל זיך נישט מישן וואו איר זאלט וואוינען
כיבוד אב ואם, מוסדות, הכרת הטוב, שטעטל, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חקת, ו' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן אין סקול אזוי געטריי, דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח און מח צו זיין א געזונטע מאמע מיט שטארקע נערווען.


בנוגע זיך אריבערציען אין שטעטל; דאס ווענדט זיך אין אייך, איך וועל זיך נישט מישן וואו איר זאלט וואוינען, איר זאלט טון וואס עס איז גוט פאר אייך און אייער מאן. מען קען זיין אין שטעטל, מען קען זיין ערגעץ אנדערש; מען דארף איבעראל רחמי שמים צו זיין דבוק צום אייבערשטן.


בנוגע וכו'; וואס די עלטערן געבן אייך זאלט איר נעמען מיט שמחה, נאך אביסל וועט איר אויך שפירן די טעם פון געבן מתנות פאר קינדער; עלטערן האבן נישט קיין אינטערעסע, זיי ווילן נאר עס זאל זיין גוט פאר די קינדער.

#258 - יעדע קינד זאל זיך שפירן ווי ער איז דער בעסטער קינד
חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות, הכרת הטוב, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת חקת, ד' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מלמד תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב


ברוכים הבאים בשם ה', מיר פרייען זיך זייער אז דו ביסט ארויסגעקומען וואוינען אין שטעטל, די גאנצע תלמוד תורה קוקט ארויס אויף דיר, דו וועסט אסאך צוגעבן פאר די הצלחה פון אונזערע קינדער.


א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר מעורר זיין איך זאל מער חזר'ן מיט מיין זון ..., אים העלפן קענען גוט די עברי. איך האב שוין אנגעפאנגען מער לערנען מיט אים, איך בין זיכער דו וועסט זען א גרויסע שנוי לטובה ביי זיין ליינען.


אז דו האסט מצליח געווען אלע יארן אין די וויליאמסבורג תלמוד תורה וועט יעצט זיין פי כמה; דא אין שטעטל איז די לופט אסאך ריינער, מען האט דא א קלארע קאפ, א ריינע הארץ, מען קען מער טראכטן פון תכלית.


די סוד פון א גוטער מלמד איז: יעדע קינד זאל זיך שפירן ווי ער איז דער בעסטער קינד, זיין מלמד האט אים ליב.