בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#76 - מיט סבלנות וועט דיין ווייב אויפהערן קוקן מאוויס
שלום בית, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


                                                יום א' פרשת אמור, ז' אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


איך וויל דיר מחזק זיין דו זאלסט נישט אראפקוקן אויף דיין ווייב אז זי קוקט מאוויס וכו', זי איז נישט שולדיג, שולדיג זענען די סקול'ס וואו מען רעדט נישט צו די מיידלעך פון תכלית. רוב רובם פון די מיידלעך קוקן מאוויס און קיינער רעדט נישט צו זיי פון דאס שעדליכקייט וואס דאס ברענגט אין לעבן.


איך האב גערעדט מיט דיין ווייב תחי', זי האט זייער געוויינט אז זי לעבט באהאלטן וכו'; איך האב איר געזאגט אז זי זאל זיין אפן מיט דיר. דעריבער בעט איך דיר דו זאלסט קוקן אויף איר מיט א גוט אויג, זי איז א טייערע פרוי א צדיקת, זי וועט אויפהערן קוקן וכו'. דו דארפסט פארשטיין אז דאס איז א קלעבעדיגע נסיון, אזוי ווי מען כאפט אן א שטארקע קלעב (גלָ"א) נעמט צייט ביז מען קען פטור ווערן פון די קלעב, ווער רעדט נאך אז מען ווערט צוגעקלעבט מיט קרעיז"י גל"א, דאן איז זייער שווער דאס אראפצונעמען – דאס זעלבע איז מאווי"ס; אך און וויי איז פאר דעם וואס פאלט אריין אין דעם, דאס פאר'תמ'ט דעם קאפ, מען קען נישט לעבן, און דאס שאדט פאר אלעס.


איך בעט דיר זייער דו זאלסט איר נישט זאגן קיין מוסר, אזוי אויך זאלסטו נישט גיין יעצט אויף די פארקערטע וועג – אויך צו קוקן חס ושלום.


אז דו וועסט האבן סבלנות וועט זיך אלעס טוישן לטובה.


...

#75 - מ'קען ראטעווען דאס לעבן פון מענטשן מיט הפצה
שלום בית, הפצה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אמור, ז' אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


מזל טוב פאר'ן אפשערן פון אייער זון ... נרו יאיר; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט אים מגדל זיין מיט אלע דיינע קינדער געזונטערהייט מיט דיין ווייב אינאיינעם און זען פול נחת.


איך וויל דיר געבן אביסל חיזוק זאלסט זיך שטארקן צו עוסק זיין יעדן טאג אין "הפצה"; דו קענסט קיינמאל נישט וויסן... דו קענסט ראטעווען דאס לעבן פון א בחור, פון א מיידל זיי זאלן נישט גיין אויפן וועג וואס פירט צום טויט, נאר גיין אויפן וועג וואס פירט צום לעבן.


אידישע קינדער גייען יעצט אריבער דעם לעצטן נסיון פאר ביאת משיח, עס גייט א מבול, א מבול פון ניאוף און פון כפירות און אפיקורסות. אזוי ווי דער רבי האט שוין פאראויס געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רכ) אז פאר משיח וועט קומען, "יִהְיֶה אַפִּיקוֹרְסוּת גָדוֹל בָּעוֹלָם", עס וועט זיין ביטערע שווערע נסיונות, אזוי ווי עס שטייט (דניאל יב, י): "יִתְבָּרֲרוּ וְיִתְלַבְּנוּ וְיִצָּרְפוּ רַבִּים", דאס גייט ארויף אז פאר משיח וועט קומען וועט אראפגיסן א מבול, אלע וועלן ווערן באגאסן און אפילו די ערליכע וועלן ווערן אנגעשפריצט. און נאר די ספרים און קונטרסים וואס מוהרא"ש האט געשריבן מיט מסירות נפש זיין גאנצע לעבן – דאס ראטעוועט די בני הנעורים. וואויל איז פאר דער וואס איז עוסק אין די מצוה פון צוריק ברענגען אידישע קינדער צום אייבערשטן.


איך בעט דיר טייערער ... נרו יאיר, דער אייבערשטער האט דיר געגעבן א טייערע מתנה, א טייערע ווייב תחי'. זאלסטו אכטונג געבן אויף איר; זיי איר מחזק, הער אויס אירע שמועסן, פארברענג מיט איר, שפאציר מיט איר און שפיל מיט איר. דאס איז דער רצון פונעם אייבערשטן. געדענק, ביים רבי'ן איז געווען שלום בית א יסוד היסודות, ווייל אז מען לעבט מיט די ווייב בשלום האט מען א ריינע מח און אן א ווייב קען מען נישט האבן קדושת המחשבה.


שטארק איר און זיי איר מחזק, דאס בעסטע חיזוק פאר א פרוי איז ווען איר אייגענע מאן טרייסט איר און פארשטייט איר.


ווען איך זע דיר ארויפקומען אין ישיבה שעפ איך נחת פון דיר.


פון דיין ראש ישיבה.


...

#74 - דרוקן נאך א ספר, פארשפרייטן נאך א קונטרס
שלום בית, הפצה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אמור, ז' אייר, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק אז דו ביסט זוכה עוסק צו זיין בהדפסת ספרי מוהרא"ש וואס איז ארויסגענומען פון הייליגן רבינ'ס ספרים און פון דער גרויסער תלמיד רבי נתן זכרונו לברכה.


איך ווייס און איך בין זיכער אז דער ס"מ שפילט מיר דיר מער ווי ער שפילט מיט א צווייטן, ער איז דיר מחליש דעת, ער צעברעכט דיר און ווארפט דיר אראפ כסדר, עד כדי כך אז דו טראכסט צו זיך "אפצולאזן די הייליגע ארבעט", בעט איך דיר און איך בין דא דיר צו שטארקן אז דו זאלסט נישט טראכטן פאר קיין איין רגע אפצולאזן דאס דרוקן די הייליגע ספרים און קונטרסים וואס ראטעווען הונדערטער און טויזנטער און צענדיליגער טויזנטער אידישע קינדער, אדרבה, יעדעס מאל ווען דער ס"מ איז דא און ער אויף דיר – זאלסטו אים צוריק שלאגן מיט נאך א ספר דרוקן, מיט נאך א קונטרס פארשפרייטן, און מיט פארשפרייטן נאך א סידי וואס וועט אריינברענגען אמונה.


אהובי אחי, דו ווייסט דאך יא אביסל וואס גייט פאר אויף די וועלט, וויפיל טרפה'נע און שמוציגע מאוויס קומען ארויס יעדע רגע און יעדע מינוט, דו ווייסט אביסל וואו אידישע קינדער פאלן נעבעך אריין און נאר די ספרים, קונטרסים און גליונות וכו', וכו', העלפט זיי אז זיי זאלן צוריק קומען צום אייבערשטן. דעריבער זאלסטו נישט טראכטן קיין איין רגע אפצולאזן די הייליגע ארבעט, נאר טראכט אלע וועגן ווי אזוי מיר קענען שענער און בעסער מאכן אז דעם רבינ'ס זאך זאל אריינגיין אין די וועלט.


זע אנצוגרייטן ספרים און קונטרסים פאר ראש השנה; עס זעט אויס ווי עס איז נאך דא אסאך צייט אבער מען געבט זיך איין דריי און מען פארט שוין אין קעמפ, און נאך קעמפ פארן מיר צום הייליגן רבינ'ס ציון. דארט קומען זיך צוזאם א קיבוץ אידן מארבע כנפות הארץ – פונעם ארום דעם גאנצן גלאוב, דארפן מיר זיין גרייט מיט ספרים און קונטרסים צו קענען שפייזן אזויפיל מענטשן.


איך בעט דיר זייער זיי מכבד דיין ווייב, בפרט יעצט נאכ'ן געבוירן למזל טוב א ליכטיגע מיידל – דארף זי האבן כח. עס נעמט צייט אז א ווייב זאל קומען צו די כחות, און ווען דער מאן האט שכל און געבט איר חיזוק נעמט ווייניגער צייט זי זאל קומען צו די כחות. אז דו האסט איבעריגע צייט גיי אהיים צו איר און העלף איר, האב רחמנות אויף איר וועט דער אייבערשטער רחמנות האבן אויף דיר. דו האסט א טייערע ווייב, זע איר צו האלטן טייער.


פון דיין ראש ישיבה.


...

#73 - בנוגע מופן צו א צווייטע דירה
שלום בית, שאלות, דירה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת אחרי ב', מברכים החודש, כ"ח ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... וזוגתו ... שיחיו.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בנוגע מופן צו א צווייטע דירה היות איינער איז דארט געשטארבן רחמנא לצלן; דו דארפסט נישט מורא האבן פון די מעשה פון די פריערדיגע מענטש וואס זיין ווייב איז לא עלינו נפטר געווארן.


אבער בנוגע אז עס איז זייער שווער פאר דיין ווייב צו קריכן אזויפיל שטאק מיט די פיצלעך קינדער אן קיין עלעוועיטאר, צוליב דעם איז יא כדאי זיך אומצוקוקן פאר א דירה מיט ווייניגער טרעפ אז עס זאל נישט זיין אזוי שווער פאר איר אויפצוציען די קינדער.


זיי מחזק דיין ווייב, אזוי אויך זאלסטו איר העלף איר מיט די קינדער, און ווען דו העלפסט איר זאלסטו עס טון מיט הארץ, נישט זי זאל שפירן ווי דו טוסט איר א טובה און דו זוכסט יעדע רגע וואו דו קענסט זיך פטר'ן.


וואס דו דארפסט זאלסטו בעטן נאר פונעם אייבערשטן, וועסטו זען גרויסע ניסים.


לעת עתה בלייב וואונען אין קרית יואל.


א גוט שבת.

#72 - מזל טוב פאר דיין חתונה
שלום בית, חתונה, גמרא, שמחות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', אסרו חג, כ"ג ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


מזל טוב פאר דיין חתונה! איך האב געהאט בדעה צו קומען צו דיין חתונה, למעשה בין איך געווארן פארנומען און איך האב נישט געקענט ארויספארן צו די חתונה; וואונטש איך דיר יעצט אן אז דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט אויפשטעלן א בית נאמן בישראל, עס זאל זיין א בנין עדי עד און איר זאלט זוכה זיין אויפצושטעלן דורות נאמנים לה' ולתורתו, אמן.


זע צו לערנען יעדן טאג לכל הפחות א בלאט גמרא; אויב דו קענסט קובע זיין דעם שיעור אין שטוב – מה טוב ומה נעים, אזוי וועט דיין ווייב זען ווי דו לערנסט און זי וועט הנאה האבן, דורכדעם וועט זי דיר ארויף קוקן און שעצן.


אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט זאלסטו זיין שטארק מיט'ן לערנען א בלאט גמרא א טאג; גיי כסדרן א בלאט נאך א בלאט, און יעדעס מאל דו ביסט זוכה צו מסיים זיין א מסכתא זאלסטו דאס מיטטיילן מיט דיין ווייב, זי וועט דיר צוגרייטן א שיינע סאפער פאר א שיינעם סיום, אזוי וועסטו האבן א גוטע שלום בית. זי וועט דאס נאכדעם דערציילן פאר איר משפחה, אזוי וועלן אלע האבן נחת פון דיר.


געדענק טייערער ... צו זיין דער געבער אין שטוב; דו זאלסט געבן גוטע ווערטער פאר דיין ווייב, ווארט נישט אויף איר און מאך נישט חשבונות צי עס קומט אריין יעצט א ווארט פון ליבשאפט. אז דו וועסט ווארטן אז זי זאל אנהייבן און זי וועט ווארטן אז דו זאלסט אנהייבן – וועט איר נישט זיין צוזאמען וכו', נאר דו זאלסט שטענדיג זיין דער וואס הייבט אן געבן גוטע ווערטער וכו'.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה כ:): "רוֹצֶה אִשָׁה בְּקַב וְתִּפְלוּת, מִתִּשְׁעָה קַבִּין וּפְרִישׁוּת", א פרוי דארף גארנישט, נאר איין זאך: זיין צוזאמען מיט איר מאן. מער פון תִּשְׁעָה קַבִּין געלט און מתנות, וּפְרִישׁוּת, אבער נישט זיין צוזאמען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#71 - זע צו פאלגן דעם הייליגן רבי'ן מיט די עצה פון "התבודדות"
תפילה והתבודדות, שלום בית, לימוד התורה, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', אסרו חג, כ"ג ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


 לכבוד מיין טייערער תלמיד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


פסח האבן מיר זוכה געווען צו עסן די הייליגע מצה וואס דער זוהר הקדוש רופט אן (זוהר שמות, קפג:): "מֵיכְלָא דִּמְהֵימְנוּתָא", 'עסן וואס ברענגט אמונה', אזוי אויך רופט עס דער זוהר הקדוש אן (פרשת תצוה, קפג:): "מֵיכְלָא דְּאַסְוָותָא", 'עסן וואס ברענגט א רפואה'; זאל דער אייבערשטער דיר געבן און פאר אונז אלע - א רפואה.


איך וואונדער זיך זייער צי דו לערנסט נאך משניות און גמרא; אמאל פלעגסטו מיר זאגן דיינע סיומים, דאס האט מיר מחי' געווען הערנדיג אז דו כאפסט אריין עפעס אייביגע גוטס וואס וועט בלייבן מיט דיר.


זע צו פאלגן דעם הייליגן רבי'ן מיט די עצה פון "התבודדות"; נעם זיך אראפ אפאר מינוט א טאג ווען דו זאלסט גיין אויף א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט און דו זאלסט זיך אויסשמועסן דאס הארץ מיט'ן אייבערשטן. בעט אים אלעס וואס דו דארפסט און דערצייל אים אלעס וואס דער יצר הרע טוט מיט דיר במחשבה, דיבור ומעשה; דער רבי האט געזאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כה): "הִתְבּוֹדְדוּת הוּא מַעֲלָה עֶלְיוֹנָה וּגְדוֹלָה מִן הַכֹּל", די עבודה איז העכער פון אלעס, און אלע צדיקים זענען צוגעקומען צו זייערע מדריגות דורך די הנהגה פון התבודדות.


זע צו רעדן שיין צו דיין ווייב תחי'; דו האסט באקומען א מתנה פון הימל א טייערע ווייב, זאלסטו איר אויפהייבן מיט גוטע ווערטער וועט זי דיר זיין געטריי דיין גאנץ לעבן.


דאנק און לויב דעם אייבערשטן אויף די ליכטיגע קינדער וואס דו האסט; ווי מער דו וועסט דאנקען וועט דער אייבערשטער מאכן מיט דיר נאך ניסים.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיר זייער ליב.


...

#70 - די בעסטע זאך איז צו זיין אפן איינער מיט'ן צווייטן
שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שמיני, י"ז אדר ב', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד הכלה ... תחי'.


דיין טאטע האט מיר דערציילט וואס עס שטערט דיר וכו'


די בעסטע זאך איז אז איר אליינס זאלט אים זאגן שיינערהייט אז איר גלייכט בעסער ווען ער גייט אנגעטון מיט חסידי'שע קליידער וכו', ווייל איר ווילט אויפשטעלן א שיינע שטוב מיט קינדער וואס וועלן גיין אנגעטון ווי ערליכע אידן.


א שאד זיך אויפצועסן אינעווייניג און נישט לעבן אפן איינער מיטן צווייטן; איך זאג אייך ארויס קלאר, אייער וועג וואס איר האט גענומען נישט צו רעדן וכו' און איר עסט זיך אויף אינעווייניג - איז נישט גוט און בכלל נישט געזונט, דאס בעסטע איז ווען מען שמועסט און מען איז אפן איינער מיטן צווייטן.


אייער חתן ... נרו יאיר איז טייער און ליכטיג; איך קען אים גוט, ער האט זייער גוטע מידות. דאס וואס ער טוט זיך אן אזוי וכו' דאס קומט פון קטנות הדעת וכו' - נישט פון שלעכטיגקייט. אז ער וועט הערן פון אייך אז איר ווילט נישט די מאדנע קליידער וועט ער אלעס אוועק ווארפן.


דער עיקר זאלט איר אסאך בעטן דעם אייבערשטן איר זאלט אויפשטעלן ערליכע אידישע דורות; בפרט אז איר גייט שוין חתונה האבן זאלט איר בעטן אויף גוטע קינדער און אויף אלעס גוטס.


איר ווייסט דאך די מעשה אז דעם רבינ'ס טאכטער איז געקומען צום רבי'ן זיך באקלאגן אז איר דינסט האט איר איבערגעלאזט און זי דארף א דינסט צו העלפן אין שטוב, האט איר דער רבי געפרעגט: "האסט געבעטן דעם אייבערשטן פאר א דינסט ווען דו ביסט געשטאנען אונטער די חופה?" זעט מען וואס פאר א כח חתן כלה האבן ביום חופתם; מען קען אין דעם טאג אלעס פועל'ן.

#69 - ס'לוינט צו צאלן מער געלט פאר א כשר'ע טעלעפאן
שלום בית, סמארטפאון, אידיש געלט

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת פקודי, כ"ו אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס וואס דו פרעגסט בנוגע א סעלפאון פאר דיין ווייב תחי', אז זי האט באקומען בחנם א סעלפאון וואס מען קען נישט פילטערן וכו'; בעט איך דיר טייערער ליבער תלמיד, געב אכטונג זאלסט נישט כאפן קיין מציאות וואס קען דיר אומגליקליך מאכן. דו ווייסט אליינס נישט ווי שעדליך א סעלפאון וואס האט אינטערנעט איז, מען קען דורכדעם אלעס פארלירן. אז מען קוקט אפאר מינוט שלעכטע זאכן קען מען אלעס פארלירן, ממש וואס דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן קח): "אַ מֶענְטְשׁ פוּן אֵיין תַּעֲנוּג'ל וֶועגְן פוּן אַ פֶערְטְל שָׁעָה, קָאן עֶר אָן וֶוערְן גָאר דֶעם עוֹלָם הַזֶּה מִיט דֶעם עוֹלָם הַבָּא".


אז דו פרעגסט מיר וואס צו טון, זאג איך דיר זאלסט קויפן א כשר'ע סעלפאון, אפילו עס קאסט געלט. ווייל אזוי איז די הלכה, אזוי ווי עס ווערט געברענגט אין די פוסקים (רשב"א בבא קמא ט.; ר"ן על הרי"ף סוכה טז.; רמ"א יורה דעה סימן קנז, סעיף א) אז א מענטש איז מחויב אוועק צו געבן זיין גאנצע פארמעגן נישט עובר צו זיין אויף א לא תעשה; אז מען האט א טעלעפאון וואס מען קען דערויף זען עבירות איז דאך זיכער אז מען דארף צאלן אלע געלטער אבי נישט צו האבן א סעלפאון וואס מען קען זיך מחבר זיין דערמיט מיט די אינטערנעט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#68 - מען דארף אנקומען צום אייבערשטן
פחדים, אמונה, שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב דערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה; יישר כח.


זיי בודק דיינע מזוזות, אויך זאלסטו רופן א מומחה בודק זיין צי עס איז דא ביי דיין הויז א נעסט פון מאוקאשעס פאר די רואיגקייט פון דיין ווייב תחי', וועט זי מסכים זיין צוריק אהיים צו קומען.


די גאנצע מעשה וואס האט פאסירט איז מן השמים דיר צו ווייזן אז מען דארף אנקומען צום אייבערשטן; מען קען זיך קויפן א הויז און דאס שיין מאכן און פלוצלינג כאפט זיך אריין א קליינע חי'לע, א מאוקאש'ל און דיין ווייב און קינדער זענען שוין אנטלאפן צו אירע עלטערן און זי וויל נישט וויסן פונעם נייעם הויז וכו'.


זעט מען פון דעם אז מען דארף שטענדיג צוקומען צום אייבערשטן און זיך צו אים איבערגעבן, און אז מען פארגעסט פון אים וכו' נוצט נישט גארנישט.


איך וועל שרייבן א בריוו פאר דיין ווייב איר צו בארואיגן וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסטו האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#67 - האב רחמנות אויף דיין ווייב
שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


דיין ווייב איז געווען ביי מיר היינט; זי זאגט אז זי האט דיר זייער ליב, זי שעצט דיר זייער און זי האלט פון דיר זייער אסאך. איך האב איר געזאגט אז איך געדענק דיר פון אלץ בחור ווי דו ביסט געווען א ווייכע הארץ און א באליבטער מענטש פאר אלעמען.


זי זאגט נאר אז אסאך מאל שפירט זי ווי מען דארף איר נישט; זי שפירט ווי זי איז איבעריג, דאס מאכט איר זי זאל זיין זייער פארקלעמט און צעבראכן.


בעט איך דיר טייערער ..., רעד צו איר שיין און האב רחמנות אויף איר; נאר דו וועסט מרוויח זיין פון דעם. זי וועט אויפלעבן און זי וועט אלעס טון פאר דיר, זי וועט זיכער גיין וואוינען וואו דו ווילסט ווען זי וועט שפירן אז זי איז ווערד.


זיי געזונט און א גרויסן יישר כח פאר דיין כסדר'דיגע הילף וואס דו העלפסט די ישיבה.


איך האף אז דו וועסט אננעמען מיינע ווערטער מיט א פאזעטיווער בליק; איך וויל גארנישט, נאר העלפן 'דיין' ווייב.


יואל בן ריצא רעכיל

#66 - שטיין ווייט פונעם געוועזענעם מאן
שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת משפטים, כ"ד שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישט כדאי צו גיין צו די חתונה; בכלל זאלט איר נישט רעדן מיט אים נאר וואס איז נוגע פאר די קינדער. דער אייבערשטער זאל אייך העלפן איר זאלט טרעפן בקרוב א ערליכער מאן וועט איר מיט אים רעדן און פארברענגען.


דאס איז נישט קיין סתירה צו וואס איך האב אייך געשריבן (ד' שופטים תשע"ח) אז איר זאלט זיך נישט קריגן מיט אים פאר די טובה פון די קינדער; נישט קריגן מיינט צו זאגן לעבן צוזאמען, דאס מיינט אבער נישט אז איר זאלט גיין צו זיין חתונה.


נעמט אים ארויס פון אייער קאפ און דאס וועט זיין דער שלום, אזוי ווי דער בעל הטורים זאגט אויפן פסוק (בראשית יג, יא): "וַיִּפָּרְד'וּ אִי'שׁ מֵעַ'ל אָחִי'ו", אז די סופי תיבות איז דאס ווארט 'שלום'; אברהם אבינו האט זיך אפגעטיילט פון לוט כדאי ער זאל זיין מיט אים בשלום. אמאל דארף מען זיך אפטיילן עס זאל זיין שלום, בפרט אז ער האט יעצט חתונה מיט א צווייטע פרוי זאלט איר מיט אים נישט האבן קיין שום מגע ומשא, נאר דאס ביסל וואס מען דארף פאר די קינדער.


דאס וואס ער זאגט אז ער העלפט מענטשן; וואס קען מען טון אז יעדער וואס דארף הילף ווערט א טערעפיסט. נעבעך פאר אידישע קינדער אז די מנהיגים זענען פסיכאלאגן.


דאס וואס ער זאגט אז ער האט נישט קיין הונט וכו' און ער לייגט צו: "הלואי וואלט איך געהאט וכו'", זאלט איר אליינס פארשטיין אז ער זאגט אייך ליגנט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט טרעפן שנעל אייער באשערטע בן זוג און מיר קענען בקרוב מבשר זיין די גוטע בשורה.

#65 - ווען ס'גייט שווער די פרנסה
שלום בית, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת משפטים, כ"ד שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז עס גייט דיר שווער אין פרנסה האב איך פאר דיר אן עצה, זאלסט זיך אויסוויינען צום אייבערשטן און אים בעטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, וועסטו זען גרויסע ניסים.


מוהרא"ש זכרונו לברכה האט דערציילט אז אין ירושלים איז געווען א באוואוסטער מגיד רבי בנציון יאדלער זכרונו לברכה וואס ער פלעגט ארום גיין אין בתי מדרשים האלטן דרשות; איינמאל איז צוגעקומען צו אים א איד און אנגעהויבן וויינען: "איך האב נישט קיין פרנסה, מיינע קינדער גייען אויס פאר הונגער, זיי וויינען פאר ברויט און איך האב זיי נישט וואס צו געבן וכו' וכו'", האט אים ר' בנציון געזאגט: "וָואס וִוילְסְטוּ פוּן מִיר? דוּ הָאסְט דָאךְ אַ רַייכֶע טַאטֶע, בֶּעט אִים עֶר זָאל דִיר הֶעלְפְן אוּן רַחְמָנוּת הָאבְּן אוֹיף דִיר", דער איד קוקט אן ר' בנציון מיט וואונדער און זאגט: "מיין טאטע וואס וואוינט אין צפת? וואס קען ער מיר שוין העלפן? ער האט קוים פאר זיך צו לעבן?" און ער הייבט אן וויינען: "פארוואס מאכט איר חוזק פון מיר?!" זאגט אים ר' בנציון: "איך מיין נישט דיין טאטע פון צפת, איך מיין דיין טאטע אין הימל - דער גרויסער באשעפער - ער קען דיר העלפן! בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר".


דאס זעלבע זאג איך דיר: "דוּ הָאסְט דָאךְ אַ רַייכֶע טַאטֶע, בֶּעט אִים עֶר זָאל דִיר הֶעלְפְן אוּן רַחְמָנוּת הָאבְּן אוֹיף דִיר"; פרנסה האט נישט צו טון צי מען איז געלונגען אדער אויב מען האט א גוטן קאפ; פרנסה קומט פונעם אייבערשטן.


אז דיין ווייב וויל דיר העלפן מיט פרנסה איז נישט קיין פראבלעם; עס איז אמת וואס דו זאגסט אז דער מאן איז דער וואס האט זיך מתחייב געווען צו ברענגען פרנסה, דאס מיינט אז מען קען נישט מחייב זיין די ווייב זי זאל ארבעטן, אבער אז זי וויל דיר העלפן זאלסטו איר דאנקען פאר דעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן דו זאלסט זוכה זיין צו האבן גרויס שפע.

#64 - וועגן לייגן "נעיל פאליש"
צניעות, שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פ' יתרו, י"ז שבט, יומא דהילולא של מוהרא"ש זצוק"ל שנת תשע"ט לפ"ק


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


יישר כח פאר'ן העלפן די ישיבה מיטן צושטייער געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז בזכות די מצוה פון צדקה זאלסטו מצליח זיין אין אלע ענינים.


דו האסט מיר געפרעגט בשם דיין ווייב תחי' צי זי מעג לייגן "נעיל פאליש" כאטשיג אויף די נעגל פון איר פוס.


די שאלה איז צי דיין ווייב וויל וויסן וואס איך זאג, צי דו ווילסט וויסן; אויב וויל זי בכלל נישט הערן וואס איך זאג, אין אנדערע ווערטער זי וויל דאס סיי ווי טון, דאן איז נישט כדאי צו שטעלן א ווידערשטאנד, ענדערש זיך נישט קריגן ווייל עס וועט נאר ערגער מאכן, אבער אז "זי" וויל וויסן וואס איך זאג זאלסטו איר זאגן אז דער ראש ישיבה זאגט "ענדערש נישט".


מוהרא"ש האט קלאר געזאגט פאר די פרויען פון אנשי שלומינו אז זיי זאלן נישט לייגן "נעיל פאליש" מכמה טעמים וואס איז נישט נוגע צו וויסן; אבער אז זי וועט דאס סיי ווי טון איז נישט כדאי זיך צו שפארן.


טייערער ... נרו יאיר, שטארק זיך און מאך פרייליך דיין ווייב, לעב מיט איר אזוי ווי דו האסט געלערנט פון מוהרא"ש, אן חומרות און אן פרישות וכו' וכו', און געב איר ליבשאפט.


זייער אסאך מאל קומט דאס פון א שווערע יוגענט, דערפאר ווילן זיי יעצט שפירן "זעלבסטשטענדיג" וכו', וכו'.


איך האב זייער הנאה פון דיין התנהגות.

#63 - צניעות ברענגט גוטע קינדער
צניעות, שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע דאס וואס דו ווילסט אז דיין ווייב זאל זיך אנטון א טיכל, דו שרייבסט מיר אז אין אנהייב האט זי אויך געוואלט נאר יעצט שעמט זי זיך פון א שכינה, ווילסטו אן עצה וואס דו זאלסט טון.


פון איין זייט איז זייער חשוב צו גיין אפגעבינדן מיט א טיכל אן א שייטל, מען זעט אין די גמרא די מעשה וואס די הייליגע חכמים דערציילן (יומא מז.): "שִׁבְעָה בָּנִים הָיוּ לָהּ לְקִמְחִית", עס איז געווען א פרוי וואס האט געהייסן קמחית און זי האט געהאט זיבן קינדער, "וְכֻלָּן שִׁמְּשׁוּ בִּכְּהוּנָה גְדוֹלָה", און אלע זענען געווען כהנים גדולים. "אָמְרוּ לָהּ חֲכָמִים: מַה עָשִֹיתָ שֶׁזָּכִיתָ לְכַּךְ?" האבן די חכמים איר געפרעגט: וואס האסטו געטון אז דו האסט זוכה געווען צו דעם? "אָמְרָה לָהֶם: מִיָּמַי לֹא רָאוּ קוֹרוֹת בֵּיתִי קְלָעֵי שַׂעֲרִי", האט זי געזאגט פאר די חכמים: איך האב אייביג אכטונג געגעבן אז די ווענט און די דאך פון מיין הויז זאלן נישט זען מיין האר; זעט מען פון דעם אז ווען מען פירט זיך מיט צניעות האט מען נאכדעם נחת פון די קינדער, אבער מען קען דאס נישט ארויפצווינגען אויף די ווייב, דאס דארף קומען מיט אסאך ישוב הדעת און אסאך סבלנות.


דערפאר בעט איך דיר טייערער ... נרו יאיר, זיי מכבד דיין ווייב און באצווינג איר נישט וכו'; דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט א ערליכע ווייב, א איידעלע ווייב וואס וויל טון דיין ווילן וכו', אבער פון די אנדערע זייט איז איר שווער פון איר משפחה און שכנים וכו' און זי ווערט צעריסן צווישן דיר און זיי. אויב זי איז מסכים זיך צו טוישן וכו' איז זיכער אז א טיכל איז מער צניעות'דיג, און אין דעם זכות וועט איר זוכה זיין צו די ברכה וואס דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", א פרוי וואס פירט זיך איידל און צניעות'דיג וועט זוכה זיין צו גוטע קינדער.


דער עיקר זאלסטו זען צו לעבן בשלום; אויב דו וועסט לעבן בשלום מיט איר, דו וועסט איר מכבד זיין, לויבן און געבן כסדר לויב ווערטער, וועסטו זוכה זיין אז דער אייבערשטער וועט רוען ביי דיר אין שטוב און דו וועסט זוכה זיין צו אלע ברכות און צו אלעס גוטס.

#62 - א שאד זיך צו קריגן
שמחה, שלום בית, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת יתרו, י"ט שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


מרת ... תחי'.


איך האב געשריבן א בריוו פאר אייער מאן נרו יאיר וואו איך האב אים געבעטן ער זאל שוין אפלאזן אלע טענה'רייען וכו'; וויל איך אייך בעטן איר זאלט אים העלפן שלום מאכן, ווייל ער וויל און ווארט צו זיין מיט אייך וכו' נאר עס פאסט אים נישט אנצוהייבן, ער ווייסט נישט ווי אזוי זיך ארויס צו זען פון זיין מיינונג. בעט איך אייך איר זאלט אים ווייזן א שמייכל אזוי וועט זיך אלעס טוישן. אפילו ער איז נישט גערעכט זאלט איר נישט קוקן אויף דעם, נאר איר זאלט זיין קלוג; יעצט איז נישט קיין צייט פון וועלן ווייזן ווער עס איז גערעכט, יעצט איז א צייט צו זיין קלוג און זיכער מאכן אז די שטוב צעפאלט נישט. ווייזט אים א שמייכל וועט איר זען ווי ער וועט זיך פרייען צו דעם, ער וועט צוריק שמייכלען און אנהייבן צו רעדן שיין.


ווי לאנג איז דען די גאנצע לעבן אז עס זאל זיין ווערד זיך צו קריגן... חכמינו זכרונם לברכה זאגן (חולין נט.) אז עס איז דא א פליג וואס הייסט "בַּקָא" וואס לעבט אינגאנצן איין טאג און אנשטאט זיך צו פרייען מיט'ן פאר - קריגן זיי זיך און בלאזן איינער אויפן צווייטן, די נקיבה זאגט פאר'ן זכר: "חֲזִיתֵיהּ לְבַר מְחוֹזָא דִּסְחָא בְּמַיָּא וּסְלִיק וְאִיכָּרַךְ בִּסְדִינִין, וְאוֹתִיבַת עֲלֵיהּ וּמְצַת מִינֵיהּ וְלָא הוֹדַעַת לִי", איך האב געזען ווי דו האסט געביסן א מענטש וואס איז געשווימען אין וואסער און דו האסט מיר נישט גערופן איך זאל אויך האבן בלוט צו עסן, דערפאר גיי איך נישט רעדן מיט דיר פאר זיבן יאר! זיי לעבן קוים איין טאג און זיי קריגן זיך פאר זיבן יאר... אזא פנים האבן נעבעך מענטשן וואס קריגן זיך, מען מיינט אז מען בלייבט דא אויף דער וועלט פאר אייביג בשעת דאס גאנצע לעבן איז אזוי קורץ. שוין יוצא געווען אלע שיטות זיך צו קריגן, יעצט דארף מען זען צו בויען די שטוב; זוכט נישט צו זיין גערעכט, נאר זעט צו זיין קלוג און זיין דער וואס בעט ערשט איבער און רעדט שיין.


איך בעט אייך מרת ... תחי', ווייזט א שמייכל פאר אייער מאן און זאגט אים שיינע ווערטער, זאגט אים: "איך האב דיר ליב", וועט איר זען אז ער וועט אייך צוריק געבן גוטע ווערטער; דאס לעבן איז אזוי ווי א שפיגל, אז מען 'שמייכלט צו א שפיגל זעט מען ווי איינער שמייכלט צוריק און אז מען ווייזט א זויערע פנים צום שפיגל זעט מען צוריק א זויערע פנים. זייט'ס פרייליך און ברענגט'ס אריין א פרייליכע אטמאספער אין אייער שטוב; אז די מאמע איז פרייליך איז יעדער פרייליך - די קינדער, דער מאן, אלע זענען פרייליך.


איך ווייס אז עס קומט נישט אן גרינג צו זיין פרייליך, בפרט פאר א אידישע מאמע וואס איז באפארעט מיט די שטוב ארבעט וכו' וכו', דאך זאלט איר פרובירן מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך, בעט'ס דעם אייבערשטן אז איר זאלט זיין אין א גוטע גוסטע און אייביג זיין גוט אויפגעלייגט. בעט'ס: "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם הֶעלְף מִיר אִיך זָאל זַיין אִין אַ גוּטֶע מָאד אוּן גוּט אוֹיפְגֶעלֵייגְט; רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל זַיין פְרֵיילִיךְ אוּן נִישְׁט זַיין אַזוֹי דֶעפְּרֶעסְט, וַוייל אַלֶעס וֶוענְדְט זִיךְ אִין מִיר; וֶוען אִיךְ בִּין נִישְׁט גוּט אוֹיפְגֶעלֵייגְט גֵייט אַלֶעס פַארְקֶערְט וִוי אִיךְ וִויל, מַיין מַאן אוּן מַיינֶע קִינְדֶער וֶוערְן אַזוֹי צֶעבְּרָאכְן אוּן פַארְקְלַאפְּט צוּלִיבּ מִיר. הֶעלְף מִיר אֵייבֶּערְשְׁטֶער, אִיךְ וִויל תְּשׁוּבָה טוּן, אִיךְ וִויל מֶער נִישְׁט שְׁרֵייעֶן אוּן בְּלָאזְן וְכוּ' וְכוּ'".


ווען איר צינדט אן די שבת ליכט זאלט איר שטיין ביי די שבת ליכט מיט די הענט ארויפגעלייגט אויף אייער פנים און בעט'ס און וויינט'ס צום אייבערשטן, ווייל יעדע תפילה וואס איר בעט פאר אייך, פאר אייער מאן און קינדער וכו' הערט דער אייבערשטער.


איך וואונטש אייך איר זאלט האבן א פרייליכן שבת.

#61 - אזוי פירט זיך נישט אויף א אידישע פרוי
שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בשלח - שירה, י"ב שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך מוז אייך זאגן אז איר זענט נישט גערעכט, ווייל אזוי פירט זיך נישט אויף א אידישע פרוי, מען טאר נישט רעדן אזוי צום מאן.


איך בעט אייך, עסט נישט אויף אייער מאנ'ס קישקעס. אז אייער מאן איז אזוי וואויל צו אייך און גיבט אייך אלעס נאך וואס איר דארפט; ער העלפט אייך, און ער איז באמת א וואוילער איד, וואס דארפט איר אים אזוי אויף עסן די יארן?! עס איז א גרויסע עבירה פאר א פרוי צו פייניגן דעם מאן.


איך בעט זייער, זעט צו מאכן שלום; בעט'ס אייך איבער יעצט נאך פאר שבת, אז איר זאלט אריין גיין אינעם שבת מיט א פרייליכקייט און מיט שלום.

#60 - אז דו וועסט לערנען, וועט דיין ווייב דיר ארויפקוקן
שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בא, ד' שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א איד איז אמאל געקומען צום הייליגן צמח צדק פון ליובאוויטש זכותו יגן עלינו און זיך באקלאגט אז זיין ווייב גרויסט זיך אויף אים, זי דערנידערט אים און זי טשעפעט אים. האט דער הייליגער צדיק אים געזאגט: די תורה זאגט (בראשית ג, טז): "וְאֶל אִישֵׁךְ תְּשׁוּקָתֵךְ, וְהוּא יִמְשָׁל בָּךְ", דער אייבערשטער האט געזאגט פאר חוה אז זי וועט גליסטן נאכ'ן מאן און דער מאן וועט געוועלטיגן איבער איר, און דער צמח צדק האט אויסגעפירט: "דאס גייט אינאיינעם, און אויב טוישט מען אויף דעם ערשטן חלק, מען גליסט צו איר, דאן טוישט זיך דער צווייטער חלק און זי ווערט די געוועלטיגער".


אז דו וועסט נאכלויפן דיין ווייב וכו' וועט זי באלעבאטעווען אויף דיר; אבער אז דו וועסט זיך אריין טון אין תורה, תפלה און בעיקר אין הפצה דאן וועט זי דיר ארויפקוקן.


איך האף אז דו פארשטייסט אויפן ווינק וואס איך שרייב דיר דא; אז דו וועסט זיך אזוי פירן וועט דיר גוט זיין און דו וועסט האבן א גליקליך לעבן.


איך וועל נאך רעדן מיט דיר פנים בפנים.

#59 - שטיי אויף צופרי לערנען תורה
שלום בית, לימוד התורה, גמרא, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בא, ב' שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א גרויסן דאנק פארן העלפן די ישיבה מיטן צושטייער געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; בזכות די מצוה פון צדקה זאלסטו מצליח זיין אין אלע ענינים.


איך וויל דיר מחזק זיין דו זאלסט קומען אינדערפרי צום שיעור גמרא; יעצט ווען דו האסט חתונה געהאט אין דו ביסט אין שנה ראשונה, דארפסטו זען צו קומען צום שיעור יעדן אינדערפרי.


א יונגערמאן דארף אויפשטיין אינדערפרי לערנען תורה; דאס איז א סגולה פאר שלום בית. דאס ברענגט חן, אזוי ווי עס שטייט (משלי ה, יט): "אַיֶּלֶת אֲהָבִים וְיַעֲלַת חֵן", דרש'נען די חכמים (עירובין נד:): "שֶׁמַּעֲלַת חֵן עַל לוֹמְדֶיהָ", ווען מען לערנט תורה באקומען מען חֵן.


דעריבער זאלסטו זיך שטארקן און ווייטער קומען אינדערפרי לערנען דעם דף גמרא; ביי מיר איז מיין גאנצע חיות דער לימוד הדף בבלי און ירושלמי; ווען איך ענדיג פארלערנען אינדערפרי דעם דף בבלי און דעם דף ירושלמי שפיר איך ווי איך האב שוין אפגענומען מיין טאג.


איך ווארט צו הערן פון דיר אז דו וועסט זיך צוריק באנייען און קומען לערנען; פארגעס נישט אז יעצט זענען דיינע שענסטע יארן, יעצט קענסטו לערנען תורה בטהרה.

#58 - זיי מחזק דיין ווייב
שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בא, ב' שבט, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיי מיר מוחל אז איך האב דיר נישט צוריק געשריבן; עס איז מיר אונטער געקומען אנדערע זאכן און עס איז מיר ארויס פון קאפ.


נעכטן נאכמיטאג האב איך געשריבן א בריוו פאר דיין ווייב, און שפעטער ווען איך בין אהיים געקומען האב איך ערהאלטן נאך א בריוו פון איר וואו זי האלט מיר פאר פארוואס איך לייג אייך אין דער זייט און איך ענטפער אייך נישט; זי איז גערעכט, איך האב אייך שוין פון לאנג געדארפט ענטפערן, וואס זאל איך אבער טון אז עס איז אונטער געקומען אנדערע זאכן.


איך בעט דיר זייער: שטארק דיר טייערער ברודער און שטארק דיין ווייב תחי'; בדרך כלל ווען א ווייב גייט אריבער שוועריקייטן און זי גיסט זיך אויס איר הארץ פאר'ן מאן טאר דער מאן זיך נישט פארלירן און ווייזן פארלוירנקייט, נאר אפילו ווען די מצב זעט אים טאקע אויס פארלוירן, דארף ער מיט אלע כוחות רעדן ווערטער פון אמונה און חיזוק, אפילו עס זעט אויס ווי זי נעמט עס נישט אן.


דעריבער בעט איך דיר ליבער ברודער, טייערער ... נרו יאיר; ווען דיין ווייב גיסט זיך אויס איר הארץ פאר דיר זאלסטו איר אויסהערן און טרייסטן. רעד צו איר פשוט'ע ווערטער פון אמונה; זאג איר: "דער אייבערשטער איז דא, מיט אונז ביי אונז און נעבן אונז, און אלעס וואס פאסירט אויף דער וועלט איז מיט א חשבון".


עס איז א שאד זיך צו פייניגן מיט מחשבות פון שטארבן, ווייל ווען עס קומט די מינוט וואס מען דארף צוריק גיין צום אייבערשטן וועלן מיר אלע צוריק גיין, דערפאר איז א שאד זיך צו זארגן. ענדערש צינד אן לעבעדיגע ניגונים ביי דיר און שטוב, דאס וועט אוועק נעמען אלע פחדים. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות, אות פחד, סימן יד): "מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ פְּחָדִים, יְזַמֵּר זֶמֶר שֶׁל שִׂמְחָה", ווער עס האט מורא זאל זינגען פרייליכע ניגונים, וועט אוועק גיין די פחד.


עס איז כדאי דו זאלסט דרוקן א באנד 'אשר בנחל'; דו קענסט איבער געבן די געלט פאר דעם שליח וואס גיבט דיר איבער דעם בריוו. מוהרא"ש פלעגט בעטן פינף הונדערט דאללער פאר א זכות צו דרוקן אשר בנחל.


איך בין מתפלל פאר דיר און דיין ווייב; איך ווארט צו הערן פון אייך אז עס איז אייך שוין גרינגער געווארן.

#57 - מאך פרייליך דיין ווייב
שלום בית, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וארא, כ"ג טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א גרויסן יישר כח פארן העלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; בזכות די צדקה זאלסטו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


מאך פרייליך דיין ווייב; דו האסט באקומען א מתנה פון הימל א טייערע פרוי, דארפסטו איר האלטן טייער.


שטארק איר זי זאל זיך גרויסן ווי זי גייט אנגעטון, זי זאל נישט קוקן אויף קיינעם וכו', זי זאל נאר טראכטן: 'וואס זאגט דער באשעפער אויף מיר?'


מוהרא"ש פלעגט שטענדיג חזר'ן מיט אונז דעם ווארט פונעם פשוט'ן איד וואס האט געוויינט פסח ביינאכט ביים סדר: "תָּם מָה הוּא אוֹמֵר?" וואס זאגט מען אויב אין הימל אויף מיר (ווייל אויף רוסיש מיינט 'תָּם' דארט), און עס זאל נישט אנגיין וואס אנדערע טראכטן און זאגן.


אז דו זוכסט מופתים פון מוהרא"ש קוק זיך אליינס אין שפיגל און זאג: "א מופת בין איך"; קוק וואס פאסירט ווען מען פאלגט א צדיק. א ווארט פון א צדיק האט אזא כח אז עס ווערט מקוים.


ווען איך זע דיר זע איך א לעבעדיגע מופת פון מוהרא"ש.


א גוטן טאג.

#56 - איך האף בקרוב וועסטו צוריק גיין צו דיין ווייב
שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וארא, כ"ב טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך בענק מיר נאך דיר; ווען איך זע דיין זון ... נרו יאיר דערמאן איך זיך פון די גוטע צייטן ווען מיר האבן פארברענגט אינאיינעם.


איך האף אז בקרוב וועסטו צוריק גיין צו דיין ווייב און אויפציען א געזונטע שטוב אינאיינעם.


איך ליידן דיר איין פאר שבת.

#55 - לאז דיין ווייב רעדן צו איר מאמע און געשוויסטער
שלום בית, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ה' ויגש, ה' טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א דאנק פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אין דעם זכות זאלסטו האבן הצלחה אין אלע ענינים.


איך האף אז דו און דיין ווייב האבן הנאה געהאט פונעם שמועס וואס מיר האבן גערעדט.


דיר בעט איך זייער אז עס זאל דיר נישט באדערן אז דיין ווייב רעדט צו אירע געשוויסטער און צו איר מאמע; קודם כל איז נישט אויסגעהאלטן אז א מאן זאל נישט צולאזן זיין ווייב רעדן מיט איר מאמע און געשוויסטער. צווייטנס, דאס איז נישט קיין שכל'דיגע זאך, ווייל נישט דאס מאכט אז דער מאן זאל זיין בעל הבית אין שטוב, אז ער טיילט איין וכו'. בפרט אז דיין ווייב איז דיר אזוי געטריי און זי האט דיר אזוי ליב; עס באדערט איר אז דיר באדערט ווען זי גייט צו איר מאמע און געשוויסטער.


אויך בעט איך דיר דו זאלסט נישט זיין א קמצן אויף איר חשבון; אמת, מען טאר נישט אויסגעבן געלט וכו', אבער אז זי דארף א קלייד פאר די חתונה וכו' קענסטו איר נישט זאגן זי זאל אנטון א קלייד וואס דו האסט געשאפט אויב זי שפירט זיך נישט גוט אין דעם; עס איז נישט געפערליך צו קויפן א קלייד פאר הונדערט און פופציג דאללער אז דיין ווייב זאל זיין צופרידן.


און ווען דו גיבסט איר דאס געלט זאלסטו איר דאס געבן מיט הארץ, נישט ווי מען ווארפט א ביינדל פאר א הונט, זאגנדיג: "שוין, דא האסטו געלט! דאס וועט דיר פרייליך מאכן?!" זיי נישט נאריש ווען דו האסט באקומען אזא מתנה פונעם אייבערשטן.


איך וועל דיר נאך שרייבן מער; דער הייליגער רבי נתן האט געזאגט: "אינעם ענין פון שלום בית וואלט איך געדארפט שרייבן אכט מאל מער ווי דעם גאנצן ליקוטי הלכות".


...


 

#54 - מ'קען נאר העלפן איינעם וואס לאזט זיך העלפן
שלום בית, מורה דרך

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויגש, ו' טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס טוט מיר זייער וויי צו הערן וואס דו שרייבסט, אבער וויסן זאלסטו אז מען קען נאר העלפן איינעם וואס וויל זיך לאזן העלפן; זאל א מענטש האבן דער גרעסטער פראבלעם - אויב וויל ער זיך העלפן - קען ער פון יעדע פראבלעם ארויס גיין. אבער אז מען וויל זיך נישט העלפן, למשל אז מאן און ווייב קומען זיך נישט אויס און זיי ווילן ענדערש באהאלטן זייער פראבלעם און ליידן וכו' אבי קיינער זאל זיי נישט העלפן און איינטיילן וכו' קען מען גארנישט טון נאר מתפלל זיין צום אייבערשטן ער זאל אריין לייגן אין זיי א הייליגקייט.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן סז): "עִקַּר שִׁגָּעוֹן שֶׁל כָּל הַמְשֻׁגָּעִים הוּא רַק מֵחֲמַת שֶׁהוּא אֵינוֹ מְצַיֵּת וְשׁוֹמֵעַ לְדִבְרֵי הַבַּעֲלֵי שֵׂכֶל, כִּי הַמְשֻׁגָּע - אִם הָיָה שׁוֹמֵעַ וְצַיָּת לְדִבְרֵי אֲחֵרִים שֶׁהֵם הַבַּעֲלֵי שֵׂכֶל, בְּוַדַּאי לֹא הָיָה מְשֻׁגָּע כְּלָל", פארוואס ווערט א מענטש משוגע? ווייל ער פאלגט נישט אן אמת'ן חכם און אן אמת'ן צדיק, ווייל ווען דער מענטש וואלט געפאלגט א חכם וואלט ער געווארן אויס משוגע.


א מענטש מוז האבן א רבי - א מורה דרך - מיט וועם ער שמועסט זיך דורך זיין לעבן (בפרט ווען מען איז נאך יונג), ווייל א מענטש אליינס איז אין א סכנה. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ח.): "לְעוֹלָם יָדוּר אָדָם בִּמְקוֹם רַבּוֹ, שֶׁכָּל זְמַן שֶׁשִּׁמְעִי בֶּן גֵּרָא קַיָּם, לֹא נָשָׂא שְׁלֹמֹה אֶת בַּת פַּרְעֹה", א מענטש זאל וואוינען נעבן זיין רבי וועט ער זיין אן ערליכער איד, אזוי ווי מען זעט ביי שלמה המלך; אבער אויב מען וויל זיך נישט העלפן איז נישט דא וואס צו טון.


בעט פאר זיי אז זיי זאלן האבן שלום בית און פאלגן וואס די תורה זאגט, זיי זאלן נישט אריין ברענגען קיין סמארט-פאון אין שטוב ווייל אזוי ווי זיי פירן זיך יעצט זעט אויס ווי עס וועט זיך נישט האלטן - השם ישמרינו.

#53 - דער יסוד אין שלום בית איז צו זיין אפן איינער מיטן אנדערן
שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויגש, ו' טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וויסן זאלט איר אז דער יסוד היסודות אין שלום בית איז צו זיין אפן איינער מיטן אנדערן; אויב עפעס באדערט דארף מען דאס אויסרעדן, זיך עסן פון אינעווייניג איז נישט קיין עסק.


מען האט אמאל דערציילט פאר רבי נתן אז עס איז דא אין שטאט א איד א גרויסער צדיק, ממש די גאנצע שטאט רעש'ט זיך מיט אים, און איינע פון זיינע גרויסע מדריגות איז אז ער איז א "שותק" - ער שווייגט. ער רעדט נישט, מען הערט נישט פון אים קיין ווארט; האט ר' נתן געזאגט: "דער רבי האט אונז געלערנט אז מען דארף נישט שווייגן, מען זאל יא רעדן, נאר מען דארף וויסן ווי אזוי צו רעדן"; דאס זעלבע זאג איך אייך, אז מען וויל האבן שלום בית דארף מען רעדן, מען דארף נאר וויסן ווי אזוי צו רעדן.


איר האט א טייערע מאן, ער איז אייך אזוי געטריי און איז מיר זייער געטריי, אז עס טוט אייך עפעס וויי פון אים טארט איר זיך נישט ארום דרייען מיט די ווייטאג און עס האלטן ביי אייך אין הארץ, ווייל דאס קען חרוב מאכן די גאנצע ליבשאפט צווישן אייך.


איר האט מיר געבעטן איך זאל אייך שרייבן עטליכע טיפס ווי אזוי מען קען פועל'ן ביי זיך יא צו רעדן ווען מען שפירט אז עס רעדט זיך נישט; מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן אז מען זאל זיין אפן איינער מיטן צווייטן ווייל אסאך מאל טוט מען אסאך מער וויי ווען מען רעדט נישט.


איך וועל אייך געבן א משל; למשל עס באדערט פאר די פרוי אז די מאן מאכט ווערטלעך אויף איר חשבון, אבער אסאך מאל כאפט ער ניטאמאל אז דאס באדערט פאר זיין ווייב, ווייל ער קומט פון א משפחה וואס דאס איז דער וועג ווי אזוי מען רעדט, מען ווערטלט זיך איינער אויפן צווייטן ברבים אין פארנט פון אנדערע משפחה מיטגלידער, און ער כאפט נישט אז מען רעדט נישט אזוי צו א ווייב, ער ווייסט ניטאמאל אז דאס טוט איר וויי. אין אזא פאל דארף די פרוי שיין רעדן מיט אים, נישט אים פארהאלטן, נאר זיך מאכן כאילו זי איז דער פראבלעם און אים זאגן: "איך בין צו האקל"; אזוי וועט ער וויסן זיך אכטונג צו געבן און ארבעטן אויף זיך.


איך האף אז איר וועט ארויס נעמען פון דעם בריוו שכל און חכמה ווי אזוי צו רעדן און וואס צו רעדן.

#52 - פון יעדע פראבלעם קען מען ארויס גיין 'אויב מען וויל'
חיזוק פאר מיידלעך, קדושה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויגש, ג' טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך קען נישט קומען צו מיר פון ליינען אין דיין בריוו וואס דו מאכסט נעבעך מיט, אז דיין ווייב וויל נישט זיין צוזאמען מיט דיר השם ישמרינו, צוליב די טראומע וואס זי איז אריבער אין איר יוגנט פון א מניוול רחמנא לצלן.


ליידער רעדט מען נישט צו קינדער איבער די וויכטיגקייט זיך צו היטן פון שלעכטע מענטשן - בפרט ביי מיידלעך וואס זיי דארפן א ספעציעלע שמירה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא נשא, י): אויפן פסוק (במדבר ו, כד): "יְבָרֶכְךָ ה' וְיִשְׁמְרֶךָ", אז די ברכה פון "יְבָרֶכְךָ" מיינט מען "בְּבָנִים", דער אייבערשטער וועט דיר בענטשן מיט קינדער, און די ברכה פון "וְיִשְׁמְרֶךָ" מיינט מען "בְּבָנוֹת", אז דער אייבערשטער וועט אפהיטן דיינע טעכטער, ווייל מיידלעך דארפן האבן מער שמירה ווי זון; אח און וויי פאר די וואס ווערן געשעדיגט פון די סארט קראנקע מענטשן, דאס לויפט זיי נאך זייער גאנץ לעבן השם ישמרינו.


איך שיק דיר דא א בריוו פאר דיין ווייב מיט עצות פון הייליגן רבי'ן ווי אזוי מען קען ארויס קריכן פון די ביטערע פרשה; אז דיין ווייב תחי' וועט אננעמען דעם רבינ'ס עצות וועט זי זיך אינגאנצן ארויס דרייען פון דעם.


ביז דערווייל זאלסטו דיר שטארקן מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך - אפילו עס איז דיר זייער שווער; גלייב מיר, איך ווייס וואס דו גייסט אריבער, ווייל ליידער ביסטו נישט דער איינציגסטער מיט דעם פראבלעם אז די ווייב וויל נישט לעבן מיטן מאן ווייל מען האט איר באצווינגען מיט עבירות, איך הער די מעשיות נעבעך זייער פיל מאל. מענטשן וואונדערן זיך פארוואס מען רעדט אזוי שארף אויף די מניוולים, אזוי ווייט אז מוהרא"ש האט געזאגט אז איינער וואס טשעפעט קינדער דארף מען ארעסטירן און ער דארף ווערן פאר'משפט פאר לעבנסליכע תפיסה, און מער קיינמאל נישט זען די שיין פונעם זון; דאס איז ווייל די מניוולים זענען אויסערגעווענליכע רוצחים, די קינדער וואס גייען אריבער דעם טראומע ליידן דערפון במשך זייער גאנצע לעבן - השם ישמרינו.


בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר העלפן און העלפן דיין ווייב זי זאל פארגעסן פון איר עבר און זי זאל קענען אנהייבן א נייע לעבן.


...


 


לכבוד מרת ... תחי'.


אייער מאן האט מיר געשריבן איבער וואס איר זענט אריבער אין אייער יוגנט רחמנא לצלן, דאס איז גורם אז איר זאלט נישט האבן א לעבן מיט אים און דאס מאכט אייך בעצבות און מרה שחורה'דיג.


וויסן זאלט איר אז פון יעדע פראבלעם קען מען ארויס גיין 'אויב מען וויל'; עס איז נישט דא א פראבלעם וואס עס זאל נישט זיין פאר דעם א וועג ארויס.


געלויבט דעם אייבערשטן אויף די נס וואס ער האט אייך געמאכט אז איר האט געטראפן אזא טייערער מאן און איר האט שוין ליכטיגע קינדער; דארפט איר זיך זייער שטארק פרייען מיט די מתנות וואס דער אייבערשטער האט אייך געגעבן און נאר טראכטן פון אייער עתיד.


איר דארפט זיך זייער שטארקן און זיין זיכער מיט זיך (סעלפ-קאנפעדענס), ווייל די אלע וואס גייען אריבער דאס וואס איר זענט אריבער השם ישמרינו פארלירן זייער זעלבסט זיכערקייט (סעלפ-קאנפעדענס). דער דורכגאנג צעברעכט זיי אינגאנצן, עס ברענגט אריין אינעם מענטש א טיפע אינערליכע דיפרעשן און עס ברענגט צו ווערן שטענדיג אין כעס.


דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן אזעלכע ליכטיגע עצות, וואס ווער עס טוט די עצות קריכט ארויס פון אלע פראבלעמען. די ערשטע עצה איז שכחה; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "אֵצֶל הָעוֹלָם הַשִּׁכְחָה הִיא חִסָּרוֹן גָּדוֹל בְּעֵינֵיהֶם", ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, "אֲבָל בְּעֵינַי יֵשׁ בְּהַשִּׁכְחָה מַעֲלָה גְּדוֹלָה, כִּי אִם לֹא הָיְתָה שִׁכְחָה, לֹא הָיָה אֶפְשָׁר לַעֲשׂוֹת שׁוּם דָּבָר בַּעֲבוֹדַת ה'", אבער איך זאג אז שכחה איז א מורא'דיגע מעלה, ווייל ווען א מענטש וואלט געדענקט יעדע זאך וואס ער האט געטון וואלט ער נישט געקענט אנגיין ווייטער מיט זיין לעבן, ווייל עס וואלט אים געשטערט אלעס וואס ער האט געטון.


געדענקט דעם מאמר החכם: "הֶעָבָר אַיִן, וְהֶעָתִיד עַדַיִן, וְהַהוֹוֶה כְּהֶרֶף עַיִן, דַאֲגָה מִנַּיִן", וואס איז געווען איז געווען - איז דאך נישט ווערד זיך צו זארגן אויף וואס איז געווען; דער עיקר דארף מען קוקן אויף פאראויס, זוכן צו בויען א שיינע לעבן מיט אייער טייערער מאן און ליכטיגע קינדער.


געוואוינט אייך צו זיך אויס צו רעדן צום אייבערשטן; פארציילט אים אלעס וואס איר זענט אריבער. איר זאלט נישט דערציילן פאר קיינעם אייער עבר נאר פארן אייבערשטן אליינס, דאס וועט מאכן עס זאל ארויס גיין פון אייך. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ד) ווען א מענטש זינדיגט ווערן די עבירות אריין געקריצט אין זיינע ביינער, אזוי ווי עס שטייט (יחזקאל לב, כז): "וַתְּהִי עֲוֹנֹתָם עַל עַצְמוֹתָם" און דאס הרג'עט דעם מענטש, אזוי ווי עס שטייט (תהילים לד, כב): "תְּמוֹתֵת רָשָׁע רָעָה", די עבירות פונעם מענטש טוען אים הרג'נען; אבער ווען א מענטש איז זיך מתוודה פארן אייבערשטן, ער פארציילט פארן אייבערשטן יעדע זאך וואס ער האט געטון און בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אים, דאן גייען ארויס אלע עבירות פון זיינע ביינער. דעריבער, אז איר וועט דערציילן פארן אייבערשטן אלע אייערע אלטע מעשים וועט דאס צושטייטליך ארויסגיין פון אייך ביז איר וועט עס אינגאנצן פארגעסן, וואס דאס איז א סימן אז דער אייבערשטער איז אייך מוחל אויף אלעמען, ווייל איר זענט נישט שולדיג, מען האט אייך דאך באצווינגען וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.