בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#117 - קוק נישט אויף יענעם, פרוביר נאר צו רעדן צום אייבערשטן
תפילה והתבודדות, סקול, התחזקות, יענער

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער עיקר וואס דו זאלסט נעמען פאר דיין לעבן פון אונזער סקול בית פיגא – איז די זאך פון רעדן צום אייבערשטן, ווייל ווער עס רעדט צום אייבערשטן דער איז א געהאלפענער.


אפילו דו קענסט נאך נישט טון אלעס וואס דו הערסט אין סקול, דו קענסט נאך נישט טוישן דיין לעבן - זאלסטו אבער נישט ווערן צעפאלן; קוק נישט אויף אנדערע מיידלעך און טראכט נישט פון אנדערע מיידלעך, דו זאלסט בלייבן שטארק מיט דעם אז דו האסט דעם אייבערשטן און וואס דו דארפסט בעסטו נאר פון אים.


דאס איז אלעס פון ברסלב; ברסלב באשטייט פון איין זאך: 'אויסלערנען יעדן איינעם צו לעבן מיט'ן אייבערשטן; טראכטן פונעם אייבערשטן און וואס מען דארף זאל מען בעטן פונעם אייבערשטן'.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#116 - ליב האבן אידישקייט
תפילה והתבודדות, צניעות, שידוכים, עבודת השם, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נשא א', ב' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע צוזאמקום פון די מיידלעך אין ירושלים.


שטארקט אייך מיט די עצה פון התבודדות ותפילה; איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון רעדן צום אייבערשטן, נישט דא קיין שטערקערע זאך פון דעם. תפילה טוישט די טבע, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רנ): "הַטֶּבַע מְחַיֵיב כָּךְ וְהַתְּפִלָּה מְשַׁנֶּה אֶת הַטֶּבַע", אפילו די טבע זאגט איין זאך, קומט תפילה און דריידט אלעס איבער; פרובירט דאס אויס וועט איר נישט דארפן קיין חיזוק פון קיינעם, איר וועט זיך אליינס איבערצייגן און זען גרויסע ניסים.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך פירן איידל און זיך אנטון איידל; איר אלע ווילט דאך חתונה האבן און איר אלע ווילט זוכה זיין צו קינדער, איר ווילט און איר וועט מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף אויפשטעלן שיינע שטובער; דעריבער נעמט די ברכה און הבטחה פון הייליגן רבי'ן, דער רבי זאגט (ספר המדות, אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", א פרוי וואס געבט אכטונג אויף צניעות וועט זוכה זיין צו גוטע קינדער; מען זעט מענטשן מוטשען זיך היינט מיט קינדער, מען זוכט עצות פאר גוטע קינדער, קינדער פאלן אוועק פון אידישקייט השם ישמרינו, מען וויינט, מען שרייט און מען מאכט אסופות - וואס טוט מען מיט די קינדער? אז מען פירט זיך איידל זאגט דער רבי צו אז מען וועט האבן ערליכע קינדער; פרעג איך אייך, ווער פון אייך וויל נישט זוכה זיין צו די ברכה פון רבי'ן.


בעט דעם אייבערשטן איר זאלט ליב האבן אידישקייט, איר זאלט זען דאס שיינקייט פון זיין א איד, איר זאלט ליב האבן די איידעלע וועג; עס איז אזוי גוט צו זיין א איד, מיינט נישט אז דער נישט איד און דער וואס פירט זיך נישט ווי א איד - דער האט א לעבן, דער האט הנאה; פארקערט, די וואס טוען זיך אן שיין, רייך און איידל - די האבן א לעבן. אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (מדרש רות רבה ד, ט): פארוואס האט בועז געוואלט חתונה האבן מיט רות? ווייל ער האט געזען אויף איר אז זי איז אנדערש פון אלע מיידלעך; אלע מיידלעך וואס זענען געקומען צו אים אין פעלד קלויבן לקט שכחה און פאה פון די זאנגען האבן זיך אראפגעבויגן אויפצוהייבן פון די אראפגעפאלענע תבואה און ווען מען בייגט זיך אראפ הייבט זיך אויף די קלייד און דאס איז נישט צניעות'דיג, אבער רות האט זיך נישט אראפגעבויגן נאר זי האט זיך אראפגעזעצט אויף אן אופן אז איר קלייד זאל זיך נישט אויפהייבן. נאך זאגן חז"ל (שם) אז ער האט געזען ווי די מיידלעך לאכן ארום מיט די בחורים וואס האבן דארט געארבעט, אבער רות האט נישט גערעדט מיט פרעמדע מענער און נישט געלאכט פון זייערע ווערטלעך, דאס האט אים באאיינדרוקט אז די מיידל איז א גרויסע צדקת, און פון דעם פארפאלק איז ארויס געקומען דוד המלך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט אלע זוכה זיין אויפצושטעלן שיינע אידישע שטובער.

#115 - אז דו ווילסט מאכן א לעבן, ביסטו געזונט און פריש
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, בחור, כעס, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נשא א', ד' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הבחור החשוב ... נרו יאיר.


דיין טאטע שרייבט מיר זייער שיינע זאכן אויף דיר, אז דו ביסט א קלוג קינד, א פרייליך קינד, נישט קיין פארשלאפענער; איך האב הנאה צו הערן אז דו פארשטייסט אן עסק, דו ביסט ווייט פון זיין א בטלן, דאס איז א סימן פון א געזונט קינד, אז מען האט ליב צו מאכן א לעבן.


יעדע זאך וואס דו דארפסט אין לעבן זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן, וואס מען בעט דעם אייבערשטן באקומט מען; אמאל באקומט מען דאס נאך איין מאל בעטן, אמאל נאך צוויי מאל און אמאל דארף מען אביסל ווארטן, אבער ביים סוף זעט מען גרויסע ניסים, מען באקומט וואס מען בעט.


איך ווייס מעשיות פון אינגעלייט וואס האבן נישט געהאט קיין געלט, זיי האבן זיך זייער געפלאגט; זיי פלעגן יעדן טאג בעטן דעם אייבערשטן אויף זייער שפראך, אייגענע תפילות - אז דער אייבערשטער זאל זיי העלפן, ביז זיי זענען געווארן גרויסע עשירים, זיי האבן אלעס וואס זיי ווילן. אזוי אויך ווייס איך מעשיות פון ברסלב'ע חסידים וואס זיי האבן געוואלט האבן שיינע קארס, זיי האבן געבעטן דעם אייבערשטן און וואונדער איז געשען, זיי האבן שיינע באקוועמע קארס. אזוי זענען דא טויזנטער מעשיות פון אלע סארט בקשות ווי מען ווערט געהאלפן דורכ'ן בעטן דעם אייבערשטן.


זאלסט זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן ביי יעדע זאך; צום ביישפיל, ווען דו שפילסט א שפיל מיט דיינע חברים און דו ווילסט זייער שטארק אז דיין צד זאל געוואונען דעם שפיל, זאלסטו אינמיטן שפילן דעם שפיל בעטן א שטילע געבעט: "הייליגער באשעפער איך וויל געוואונען דעם שפיל, העלף מיר, העלף אונזער זייט מיר זאלן געוואונען", וועסטו זען עס וועט געשען וואונדער און דיין צד וועט געוואונען דעם שפיל. נאך א ביישפיל, אז דו ווילסט גיין אין א פלאץ שפילן און דו האסט נישט קיין וועג אהין צו גיין, אדער דיינע עלטערן ווילן נישט דו זאלסט גיין אהין, זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן: "אייבערשטער מאך א נס אז איך זאל האבן א וועג צו קענען גיין שפילן; העלף מיר אז מיינע עלטערן זאלן מיר לאזן גיין", וועסטו זען אז עס וועט געשען ניסים, דו וועסט האבן א וועג; דיינע עלטערן וועלן דיר העלפן, זיי וועלן מיט גיין מיט דיר.


אזוי אויך בעט דעם אייבערשטן אויף דיינע שוועריקייטן; דער רבי האט דערציילט (שבחי הר"ן, סימן כב) אז אין די יונגע יארן פלעגט ער זיך זייער שנעל אויפרעגן און ער פלעגט בעטן זייער אסאך דעם אייבערשטן אז ער זאל נישט האבן די מדה פון כעס, ער זאל זיך נישט אויפרעגן, ביז דער אייבערשטער האט אים געהאלפן אז ער האט אויסגעריסן זיינע שלעכטע נאטורן.


זיי מכבד דיין טאטע מאמע, אזוי ווי די תורה זאגט (שמות כ, יא): "כַּבֵּד אֶת אָבִיךָ וְאֶת אִמֶּךָ, לְמַעַן יַאֲרִכוּן יָמֶיךָ", ווער עס איז מכבד זיינע עלטערן וועט עסן פון די שכר אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#114 - האסט מיר דערפרייט אז דו האסט פארמאכט דיין "סטעטוס"
תפילה והתבודדות, סמארטפאון, ישיבה, סאשעל מידיא

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נשא א', ב' סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דו ווייסט נישט ווי שטארק דו האסט מיר דערפרייט דעם שבת נאכמיטאג ווען דו האסט מיר געזאגט אז דו האסט פארמאכט דיין סטעטו"ס, דו האסט געכאפט א גוטע קיצל פונעם בריוו פאריגע וואך (מכתב יומי - יום ג' פרשת במדבר, כה אייר) ווי איך פרעג דיר: 'אויב דו דארפסט טאקע האבן דיין טעלעפאן, וויל איך וויסן אויב דו דארפסט אויך טאקע קוקן סטעטו"ס, איך בין זייער נייגעריג צו הערן אויב דו דארפסט עס טאקע'; האסט מיר ממש מחי' געווען, איך האב באקומען פרישע כוחות.


וועסט זיך אודאי וואונדערן: 'וואס גייט גייט אן דעם ראש ישיבה וואס איך טו? וואס באדערט דעם ראש ישיבה אז איך קוק סטעטו"ס?' וואס זאל איך דיר זאגן, דו וועסט דאס סיי ווי נישט פארשטיין; איך האב געלערנט מיט דיר אין ישיבה אסאך יארן, איך האב אזויפיל אוועק געגעבן אז דו זאלסט זיין אן ערליכער איד. דו וועסט קיינמאל נישט וויסן וויפיל מסירות נפש ליגט אונטער די אלע יארן וואס דו לערנסט אין ישיבה; אלעס טו איך נאר ווייל איך וויל דו זאלסט זיין אן ערליכער איד, דו זאלסט האבן א גוט לעבן. און ווען איך זע ווי אינגעלייט ווערן צוגעקלעבט צום טעלעפאן און ווי מען קילט זיך אפ פון יראת שמים איז דאס זייער שווער פאר מיר, אבער ווען איך הער אזא גוטע נייעס אז דו האסט פארמאכט דיין טעלעפאן פון נארישקייטן - געבט דאס מיר כח ווייטער ממשיך צו זיין מיט די הייליגע ארבעט.


שטארק זיך מיט תפילה והתבודדות; גיי שפאצירן אביסל יעדן טאג, שמועס זיך אויס דאס הארץ מיט'ן אייבערשטן. דו וואוינסט אין שטעטל, אזא ריינע פלאץ, אזא געשמאקע פלאץ; נוץ אויס די פעלדער און וועלדער פאר תפילה והתבודדות, וועסטו זוכה זיין צו ווערן אן ערליכער איד און אויפציען ערליכע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#113 - גיי אין א שטילע געסל און שמועס זיך אויס דיין הארץ מיט'ן אייבערשטן
תפילה והתבודדות, תודה והודאה, אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת במדבר, כ"ז אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


קודם כל בעט איך דיר איבער אז איך האב דיר נישט גלייך צוריק געשריבן, עס איז מיר כמעט אוממעגליך צו ענטפערן גלייך אויף אלע צענדליגער בריוו וואס קומען אן טעגליך.


איך וועל שרייבן א בריוו פאר דיין ווייב, איר צו שטארקן און ענטפערן אירע פראגעס.


דיר בעט איך זייער דו זאלסט זיך שטארקן מיט אמונה; נעם אריין אמונה אין דיר וועט דיר גרינגער ווערן דיין לעבן. ווי מער מען חזר'ט זיך איין אז 'אלעס איז דער אייבערשטער, גארנישט קען צו מיר פאסירן נאר אז דער אייבערשטער הייסט; מיין געלט, מיין געזונט, מיינע קינדער, מיין ווייב, מיין אלעס - אלעס איז דער אייבערשטער', דעמאלט איז אלעס גרינגער.


פאלג די עצה פון רבי'ן און גיי אביסל שפאצירן; כאפ א שפאציר אליינס און שמועס מיט'ן אייבערשטן. גיי אין א שטילע געסל און שמועס זיך אויס דיין הארץ אויף אידיש, זאג פאר'ן אייבערשטן אלע דיינע ווייטאגן, דערצייל אים אלעס וואס שטערט דיר און פארשטייט זיך דער עיקר זאלסטו אים אנהייבן דאנקען אויף יעדע פרט אין דיין לעבן, וועסטו זען פלוצלינג א נייע וועלט פאר דיר, אלעס וועט ווערן גוט, אלעס וועט ווערן פיין; די צער וועט אוועק גיין.


שרייב מיר נאך; איך וועל פרובירן דיר צו ענטפערן פון היינט און ווייטער גלייך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#112 - צום אייבערשטן מעג מען רעדן אינמיטן דעם קאפיטל
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת במדבר, כ"ז אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון אייך אז איר לעבט מיט אמונה און אז איר זאגט יעדן טאג אביסל תהלים.


ווען איר זאגט תהלים זאלט איר בעטן שטילערהייט דעם אייבערשטן פאר אייער טאטע און מאמע זיי זאלן מצליח זיין אין זייערע וועגן, זיי זאלן האבן פרנסה און קענען גרינג מגדל זיין די קינדער.


ווען מען זאגט תהלים רעדט מען נישט אויס ביז מען ענדיגט דעם קאפיטל, אבער צום אייבערשטן מעג מען רעדן אינמיטן דעם קאפיטל; נישט נאר מען מעג רעדן נאר עס איז זייער געשמאק ווען מען זאגט תהלים און מען רעדט צום אייבערשטן צווישן די ווערטער אויף אידיש.


איך וועל זיך זייער פרייען אז איר וועט אמאל קומען באזוכן אונזער סקול בית פיגא און זיך מאכן נייע חבר'טעס מיט אונזערע תלמידות.

#111 - קודם דאווענען אדער קודם זאגן תהלים?
תפילה והתבודדות, שידוכים, חיזוק פאר פרויען, תהלים, ספרי ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת במדבר, כ"ז אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז זייט איר האט זיך דערוואוסט פון הייליגן רבינ'ס וועג האט זיך אייער לעבן געטוישט; איר לעבט מיט'ן אייבערשטן און איר שפירט זיך נענטער צו אים.


בנוגע וואס איר זאלט ענדערש טון, זאגן תהילים אדער דאווענען שחרית און מנחה; קודם קומט דאווענען. אינדערפרי זאלט איר דאווענען שחרית, נאכדעם זאלט איר זאגן תהלים; אז איר האט צייט פרובירט צו זאגן דעם יום תהלים און אז איר האט נישט קיין צייט זאלט איר זאגן וויפיל איר קענט.


אלע ישועות ליגן אין ספר תהלים; דער הייליגער צמח צדק זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "ווען מענטשן וואלטן געוואוסט דאס גרויסקייט פון זאגן תהלים וואלט מען שטענדיג עוסק געווען אין תהלים".


דעם רבינ'ס ספרים איז אויך פאר פרויען און מיידלעך.


בנוגע א שידוך; בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט זוכה זיין אויפצושטעלן אן ערליכע שטוב, ערליכע דורות; מיט תפילה וועט איר אלעס באקומען.

#110 - מ'זאל נישט פארברענען די צייט ביי דיר
תפילה והתבודדות, בחור, היטן די צייט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך בעט דיר זייער זאלסט אכטונג געבן עס זאל נישט ווערן אין שטעטל ביי דיר אין שטוב אן עיר מקלט; לאז נישט בחורים זיך דרייען ביי דיר, נישט דא אזא זאך אז בחורים זאלן זיצן ביי דיר און פארברענען די צייט.


איך האב ארויסגעשיקט צוויי דריי בחורים וועלכע העלפן מיר בויען דעם עירוב, אויף זיי בין איך אחריות וואס זיי טוען וכו' וכו', אבער סתם אזוי זאלסטו אכטונג געבן עס זאל נישט זיין ביי דיר א פלאץ וואו מען פארברענט די צייט.


זיי זיך מתבודד, גיי אביסל שפאצירן אין דיין פעלד, זינג דארט צום אייבערשטן; שמועס זיך אויס מיט'ן אייבערשטן אלע דיינע ספיקות וועסטו ממתיק זיין פון דיר אלע דינים, דו וועסט וויסן ביי יעדע זאך ווי אזוי זיך צו פירן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#109 - גיי שפאצירן צווישן די גראז און שמועס זיך אויס מיט'ן אייבערשטן
תפילה והתבודדות, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת במדבר, כ"ו אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תושב קרית ברסלב ליבערטי, ניו יארק.


דו וואוינסט אין אזא שיינע פלאץ, עס שפירט זיך ממש ווי יבנאל; אין שטעטל איז גרינג צו פאלגן דעם רבי'ן, צו מאכן התבודדות צווישן די גראז.


יעצט אין די צייט וואס די גראז הייבן אן צו שפראצן זאלסטו גיין יעדן טאג אביסל שפאצירן צווישן די גראז און זיך אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן; דאנק אים און לויב אים אויף אלע גוטס וואס ער טוט מיט דיר. דער רבי האט געזאגט אמאל בשעת ער איז געווען אויף א שפאציר מיט זיינע תלמידים (שיחות הר"ן, סימן קסג): אִם הָיִיתָ זוֹכֶה לִשְׁמֹעַ אֶת קוֹל הַשִּׁירוֹת וְהַתִּשְׁבָּחוֹת שֶׁל הָעֲשָׂבִים, אֵיךְ כָּל עֵשֶׂב וְעֵשֶׂב אוֹמֵר שִׁירָה לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ בְּלִי פְּנִיָּה, וּבְלִי שׁוּם מַחֲשָׁבוֹת זָרוֹת, וְאֵינָם מְצַפִּים לְשׁוּם תַּשְׁלוּם גְּמוּל, כַּמָּה יָפֶה וְנָאֶה כְּשֶׁשּׁוֹמְעִין הַשִּׁירָה שֶׁלָּהֶם", ווי געשמאק איז צו גיין צווישן די גראז, צו הערן ווי זיי זינגען שירות ותשבחות צום אייבערשטן, אן קיין שום שלעכטע מחשבות; זיי ווארטן נישט אויף קיין שכר וכדומה, ווי גוט איז צו זיין צווישן זיי.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#108 - נישט רעדן ביים דאווענען
תפילה והתבודדות, בית המדרש, נסים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת בהר-בחקותי, כ"א אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך וויל דיר בעטן א זאך וואס גייט דיר זיין זייער שווער צו טון, אבער אז דו וועסט עס טון וועסטו זען זייער גרויסע ניסים: "נישט רעדן ביים דאווענען".


זיי זיך מקבל נישט צו רעדן אין שול בשעת מען דאווענט; אויב עס פאסירט אז דו דארפסט זייער וויכטיג רעדן, מען רופט דיר וכו', מען פרעגט דיר וכו' – זאלסטו ארויסגיין אינדרויסן פון שול און דארט ענטפערן, אבער אין שול זאלסטו נישט רעדן.


דאס איז נישט קיין גרינגע זאך, בפרט ווען מען איז צוגעוואוינט פאר צענדליגער יארן צו רעדן, שמועסן און פלוישן ביים דאווענען; אבער אז דו וועסט פרובירן נישט צו רעדן, דו וועסט בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם – וועסטו דאס קענען באווייזן.


איך שרייב דיר דאס נאר ווייל איך ליב דיר, איך זוך דיין הצלחה.


דער בריוו איז נישט סתם געשריבן, דאס איז אן הבטחה.

#107 - עס איז נאר דא איין וועג געהאלפן צו ווערן
תפילה והתבודדות, אמונה, הפצה, צדיקים, תכלית, אמונת חכמים, קאראנע וויירוס

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת אחרי-קדושים, ז' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, תלמידי היכל הקודש ירושלים עיר הקודש, ה' עליהם יחיו.


געלויבט דעם אייבערשטן אז מיר האבן זוכה געווען צו וויסן פון הייליגן רבי'ן; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ח): "כִּי כָּל הַמִּתְקָרְבִים לְמַנְהִיג אֲמִתִּי, זוֹכִין לֶאֱמוּנָה יְשָׁרָה דִּקְדֻשָּׁה", אלע וואס זענען מקורב צו אן אמת'ן צדיק זענען זוכה צו האבן א קלארע אמונה; מען לעבט מיט אמונה, מען גלייבט אז קיין שום זאך איז נישט קיין פערצופאל נאר אלעס איז דער אייבערשטער. אן א צדיק ווערט מען אלץ נאכגעשלעפט נאך די נייעס, מען זאל מיינען אז די וועלט פירט זיך באופן טבעי אן קיין בעל הבית, מען מיינט אז עס פאסירט זאכן פון זיך אליין; למשל יעצט ווען מיר דארפן רחמי שמים אז אידישע קינדער זאלן זיין געזונט און שטארק, אידישע קינדער זאלן האבן פרנסה; אז מען הערט די נייעס ווערט מען דערשראקן, מען מיינט אז די וועלט פירט זיך אן א בעל הבית, חס ושלום.


וויסן זאלט איר אז קיינער איז נאך נישט געשטארבן פון קורונה, קורונה קען נישט הרג'ענען קיין מענטשן, קורונה איז א קליינטשיגע באג, זי קען גארנישט טון, די אלע מענטשן וואס זענען יעצט אוועק פון דער וועלט, איז ווייל יעצט איז געקומען די צייט וואס זיי האבן געדארפט צוריק גיין צום אייבערשטן; יעדער מענטש פאר ער ווערט געבוירן באקומט ער פון הימל א געוויסע מאס יארן וויפיל ער גייט לעבן, ווען עס קומט די צייט מען זאל זיך צוריק קערן צום אייבערשטן נעמט דער אייבערשטער צוריק די נשמה - נישט קיין חילוק צי עס איז דא קורונה אדער עס איז נישט דא קורונה; יעדן איינעם אויף אן אנדערע וועג. מיר אידן גלייבן באמונה שלימה אז דער אייבערשטער געבט לעבן ווי לאנג ער וויל געבן און קיינער אנדערש קען נישט געבן לעבן אדער צונעמען לעבן.


אז מען וויל א ישועה איז דא איין זאך: "תפילה!" דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רנ): "הַטֶּבַע מְחַיֵּב כָּךְ, וּתְפִלָּה מְשַׁנָּה הַטֶּבַע", תפילה איז משנה די טבע; אלע דאקטורים זאגן איין זאך און נאכדעם זעען זיי אז זיי ווייסן גארנישט, בפרט יעצט ביי די קורונה זאגן זיי אלע אז זיי ווייסן גארנישט, זיי מוזן מודה זיין אז עס איז דא א באשעפער אויף די וועלט, זיי זאגן איין זאך און פלוצלינג זעט מען ווי מענטשן היילן זיך דורך תפילה, דורכדעם ווערן זיי פארשעמט; אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן א'): "כִּי כְּשֶׁנִּגְאֶלֶת הַתְּפִלָּה, אָז נוֹפְלִים כָּל הָרְפוּאוֹת, כִּי נִתְרַפְּאִין עַל יְדֵי דְבַר ה'", ווען מען דאווענט צום אייבערשטן פאלן אוועק אלע רפואות, ווייל מען ווערט אויסגעהיילט פונעם אייבערשטן אליין, "וַאֲזַי כָּל הַדָּאקְטוֹרִים מִתְבַּיְּשִׁין בָּרְפוּאוֹת שֶׁלָּהֶם", דעמאלט שעמען זיך אלע דאקטורים מיט זייערע רפואות. "כִּי אֲזַי אֵין כֹּחַ לְשׁוּם רְפוּאָה, כִּי כָל הָעֲשָׂבִים חוֹזְרִים כֹּחָם לְתוֹךְ הַתְּפִילָּה", ווייל אלע כוחות וואס ליגט אין די מעדעצין גייט אריין אין די ווערטער פון תפילה און מען ווערט אויסגעהיילט דערמיט.


שטארקט אייך אין הפצה. האט רחמנות אויף אידישע קינדער, האט רחמנות אויף בחורים און מיידלעך; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ז): "כִּי עִקָּר הָרַחֲמָנוּת הוּא כְּשֶׁיִּשְֹרָאֵל עַם קָדוֹשׁ נוֹפְלִין, חַס וְשָׁלוֹם, בַּעֲווֹנוֹת, רַחֲמָנָא לִצְלָן, כִּי זֶהוּ הָרַחֲמָנוּת הַגָּדוֹל מִכָּל מִינֵי רַחֲמָנוּת", דער עיקר רחמנות איז ווען אידישע קינדער פאלן אראפ אין עבירות רחמנא לצלן, דאס איז דער גרעסטע רחמנות פון אלע רחמנות. און דער רבי איז מסביר: "וּבֶאֱמֶת, מֵהֵיכָן בָּאִים לַעֲווֹנוֹת, חַס וְשָׁלוֹם", ווי אזוי קען מען ארויס נעמען אידישע קינדער פון עבירות? ווייל באמת, פון וואו קומט בכלל צו א מענטש ער זאל זינדיגן חס ושלום? "הוּא רַק עַל יְדֵי שֶׁאֵין לוֹ דַּעַת", דאס איז נאר ווייל ער ווייסט נישט אז דער אייבערשטער איז מיט אים, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ג.): "אֵין אָדָם עוֹבֵר עֲבֵרָה אֶלָּא אִם כֵּן נִכְנַס בּוֹ רוּחַ שְׁטוּת", א מענטש זינדיגט נישט נאר נאכדעם וואס עס גייט אריין אין אים א רוח שטות, ער מיינט אז דער אייבערשטער זעט נישט וואס ער טוט, ער מיינט אז ער איז שוין סיי ווי פארפאלן וכו', "וְזֶהוּ הָרַחֲמָנוּת הַגָּדוֹל מִן הַכֹּל, שֶׁצְּרִיכִין לְרַחֵם עָלָיו לְהַכְנִיס בּוֹ דַּעַת", ממילא איז דאס די גרעסטע רחמנות, מען זאל אריין ברענגען אין אים דעת, ער זאל וויסן אז דער אייבערשטער האט אים נאך אלץ ליב און ער קען נאך תשובה טון, אזוי ווי עס שטייט (תהלים מא, ב): "אַשְׁרֵי מַשְֹכִּיל אֶל דָּל", וואויל איז דעם וואס ברענגט אריין שכל אין אן ארעמאן, "כִּי 'אֵין עָנִי אֶלָּא מִן הַדַּעַת (נדרים מא.)' וּצְרִיכִין לְרַחֵם עָלָיו, לְהַכְנִיס בּוֹ דַּעַת", ווער איז אן ארעמאן? דער וואס האט נישט קיין שכל, אויף די דארף מען רחמנות האבן און אריין ברענגען אין זיי שכל.


בעט איך אייך מיינע טייערע ברידער, תלמידי היכל הקודש פון ירושלים; גייט הפצה - יעדער אויף זיין אופן מיט וואס מען קען נאר. עס איז א צייט וואס מען קען נישט שלאפן, יעדער דארף טון וואס ער קען נאר צו ראטעווען נאך איין איד.


איך האף אז איר וועט אננעמען מיינע ווערטער.


איך בענק זיך נאך אייך.


א גוט שבת.

#106 - עס וועט אוועק גיין אלע מחלות וחלאים רעים
תפילה והתבודדות, רפואה, דאגות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי-קדושים, ד' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואס דארף מען זארגן ביז דעמאלט; דער אייבערשטער וועט העלפן עס וועט אוועק גיין אלע מחלות וחלאים רעים, מען וועט קענען אנגיין מיט'ן לעבן אזוי ווי אמאל.


איך ווייס נישט צי אייער שוועסטער וועט אננעמען וואס איר זאגט, בפרט אז איר זענט יונגער פון איר; אז איר ווילט איר העלפן זי זאל זיין רואיג, פרייליך און חתונה האבן - זאלט איר דאווענען פאר איר.


בעטס דעם אייבערשטן עס זאל שוין בטל ווערן אלע גזירות, משיח זאל אונז שוין אויסלייזן פון גלות.


זעטס צו זאגן יעדן טאג דעם יום תהילים.

#105 - נעם זיך פאר א קבלה נישט צו שמועסן בשעת מען דאווענט
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי-קדושים, ב' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


ווען איך בין געווען אין שטעטל דעם פארגאנגענעם יום טוב פסח האב איך באמערקט אז דו דארפסט אביסל חיזוק אינעם גרויסקייט פון דאווענען; וועל איך דיר שרייבן אפאר ווערטער וואס מיר האבן מקבל געווען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו.


מוהרא"ש שרייבט כמה פעמים אז אויב מען שמועסט ביים דאווענען וואקסן די קינדער אויף מיט א שטארקע זלזול אינעם ענין פון דאווענען, ווען די קינדער וועלן גרויס ווערן וועלן זיי בכלל נישט קומען אין שול דאווענען.


איך בעט דיר מיין טייערער ... נרו יאיר, נעם זיך פאר א קבלה נישט צו שמועסן בשעת מען דאווענט, זיץ מיט דיינע קינדער און רעד נישט מיט קיינעם; לאז דיינע קינדער אויפוואקסן מיט דרך ארץ אין שול.


ביי יעדע קדיש זאלסטו קוקן אויף זיי און זיי אויסלערנען צו זאגן "אמן"; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין קי:): "קָטָן מֵאֵימָתַי בָּא לָעוֹלָם הַבָּא? תָּנָא מִשּׁוּם רֶבִּי מֵאִיר מִשָּׁעָה שֶׁיֹּאמַר אָמֵן", פון ווען א קינד זאגט "אמן" איז ער א בן עולם הבא; אזוי אויך ווען מען זאגט קדושה זאלסטו זיי אויסלערנען צו זאגן: "קדוש, קדוש, קדוש".


א שאד אז בשעת אלע אנשי שלומינו דאווענען אזוי שיין שמועסטו אוועק דעם גאנצן דאווענען; איך האב בעיקר רחמנות אויף דיינע קינדער.


איך האף אז איך האב גע'פועל'ט.

#104 - פרשת פרה רייניגט מען זיך אויף יום טוב פסח
תפילה והתבודדות, קדושה, תשובה, לימוד התורה, פסח

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תשא-פרה, י"ז אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע חבורה תלמידי היכל הקודש ברסלב בירושלים עיר הקודש, ה' עליהם יחיו.


איך שרייב אייך אפאר ווערטער, דאס זאלט איר לערנען צוזאמען ביי שלוש סעודות.


איך וויל אייך זייער בעטן אז בשעת מען לערנט פאר זאל מען נישט שמועסן; עס דארף זיין שטיל, מען דארף זיצן מיט דרך ארץ, נאר אזוי קען מען מקבל זיין די גוטע עצות.


די וואך שבת איז זייער א גרויסער שבת, מען ליינט די פרשה פון טהרת ישראל, די פרשה פון פרה אדומה; מיט דעם איז מען מקיים (הושע יד, ג): 'וּנְשַׁלְּמָה פָרִים שְׂפָתֵינוּ', דאס איז די הכנה צו קענען מקבל זיין דעם הייליגן יום טוב פסח, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן עד): "אַחַר פּוּרִים קוֹרִין פָּרָשַׁת פָּרָה שֶׁהִיא הֲכָנָה לְפֶסַח, כִּי פָּרָשַׁת פָּרָה קוֹרִין כְּדֵי שֶׁיִּהְיוּ נִזְהָרִין לִטָּהֵר מִטֻּמְאַת מֵת, כְּדֵי שֶׁיִּהְיוּ טְהוֹרִין לַעֲשׂוֹת הַפֶּסַח", ווי אזוי איז מען זיך מטהר פון טמאת מת? דורך: 'וּנְשַׁלְּמָה פָרִים שְׂפָתֵינוּ', מיט'ן רעדן צום אייבערשטן, אזוי ווי דער פסוק זאגט (הושע, שם): "קְחוּ עִמָּכֶם דְּבָרִים וְשׁוּבוּ אֶל ה', אִמְרוּ אֵלָיו כָּל תִּשָּׂא עָוֹן וְקַח טוֹב, וּנְשַׁלְּמָה פָרִים שְׂפָתֵינוּ"; אז מען רעדט צום אייבערשטן, מען דערציילט אים אלעס וואס גייט אריבער, דורכדעם ווערט מען ריין פון אלעס אויף וואס מען דארף תשובה טון, און דער אייבערשטער איז מוחל אויף אלעס.


דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן א מתנה וואס הייסט 'התבודדות'; א מענטש זאל גיין אין א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט און זיך אויסרעדן זיין הארץ צום אייבערשטן אויף זיין אייגענע שפראך, ער זאל דערציילן פאר'ן אייבערשטן אלעס וואס גייט אריבער אויף אים. ווען א מענטש זאגט פאר'ן אייבערשטן אז ער וויל זיין ערליך; ער וויינט צו אים: "רבונו של עולם, וואס זאל איך טון אז דער יצר הרע ווארפט מיר אראפ נאכאמאל און נאכאמאל? וויפיל מאל איך נעם זיך פאר צו זיין וואויל פאל איך נאכאמאל אראפ!" דורכדעם נעמט ער אראפ פון זיך אלע עונשים; דער אייבערשטער איז אים מוחל און נעמט אים צוריק.


בפרט א מענטש וואס דער יצר הרע האט אים געפאנגען אין זיין נעץ, ער זינדיגט אין די מיאוס'ע עבירה פון פגם הברית, זאל ער נעמען די עצה פון התבודדות און זאגן דעם אייבערשטן וואס ער וויל באמת טון, ער זאל זאגן: "רבונו של עולם, באמת וויל איך זיין ערליך, ריין און הייליג, אבער עס גייט מיר נישט, איך האלט אין איין אראפפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, עס איז מיר נמאס דאס לעבן"; ווען מען טוט דאס, מען קומט צום אייבערשטן און מען גיסט זיך אויס דאס הארץ, נעמט דער אייבערשטער אלע זיינע תפילות און ער איז זוכה דורכדעם אויסצומעקן אלע קליפות ומשחיתים וואס ער האט באשאפן דורך זיינע מעשים.


איך וויל אייך מחזק זיין איר זאלט לערנען יעדן טאג; יעדער זאל לערנען זיינע שיעורים כסדרן על פי סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (שיחות הר"ן, סימן עו), אביסל חומש רש"י מיט'ן תרגום, אביסל משניות און אסאך בלעטער גמרא. גמרא פארברענט דעם יצר הרע; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ריד): "תַּלְמוּד בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ 'לִילִית', עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", 'תלמוד' באטרעפט די זעלבע ווי די נאמען פון די קליפה וואס מאכט א מענטש זינדיגן אין פגם הברית, ווען מען לערנט גמרא איז מען מכניע די קליפה; דערפאר האט דער סמ"ך מ"ם זייער מורא פון א דף גמרא, אלעס וועט ער לאזן דעם מענטש טון, אבי נישט עפענען א גמרא.


איך בין נאך נישט געווען ביי אייך אין שול אין ירושלים, אבער מיין הארץ איז מיט ענק; איך טראכט פון ענק און איך בעט פאר ענקער הצלחה.


מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף, ווען איך וועל זיין אין ארץ ישראל וועל איך קומען צו אייך זיך מחזק זיין אינאיינעם.

#103 - פיר גוטע דאקטורים
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, שמחה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך הער אזעלכע שיינע גריסן פון דיינע לערערינס און פון דיין מנהלת, אז דו ביסט זייער א וואוילע מיידל; אז דו וועסט זיך ווייטער פירן אזוי וועסטו מיר מאכן א נחת רוח.


דיין נאמען דערמאנט מיר פון מוהרא"ש; מוהרא"ש האט דערציילט (חלק כ"ז, מכתב ד' אלפים, שי"ט) עס איז געווען אמאל ווען ער האט זיך נישט גוט געשפירט און אלע דאקטורים האבן אים געזאגט אז ער גייט שטארבן, מוהרא"ש שרייבט דארט: "ברוך השם איך לעב שוין אזוי צוואנציג יאר, ווייל איך האב גוטע דאקטורים וואס איך ריר זיך נישט אן זיי", מוהרא"ש רעכנט אויס זיינע פיר דאקטורים: "דער ערשטער דאקטער איז דר. פרייליך; דער צווייטער דאקטער - דר. פעלדמאן; דר. לערנער און דר. וואסערמאן".


דר. פרייליך לערנט מיר צו זיין פרייליך; דר. לערנער זאגט מיר איך זאל לערנען יעדן טאג; דר. פעלדמאן שטארקט מיר איך זאל מאכן התבודדות אויפ'ן פעלד – פעלדמאן איז א מענטש וואס גייט יעדן טאג אין פעלד; און דר. וואסערמאן הייסט מיר גיין אין מקוה יעדן טאג. – א מענטש וואס גייט יעדן טאג אין וואסער איז א וואסער מאן.


איך בעט פאר דיר יעדן טאג דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#102 - די צער פון א אידישע מאמע ווען א קינד פירט זיך נישט ערליך
קינדער, תפילה והתבודדות, צרות, חיזוק פאר פרויען, נסיונות, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן און גלייבן אינעם אייבערשטן אז דער אייבערשטער פירט די וועלט און קיין שום זאך איז נישט א פערצופאל, נאר אלעס אלעס פירט זיך מיט א פונקטליכקייט.


ווי קען איך אייך מחזק זיין, ווען איר גייט אריבער אזויפיל פיין און צער פון אייער זון וואס פירט זיך יעצט נישט בדרך התורה? ווער קען פארשטיין די פיין און ווייטאג פון א מאמע'ס הארץ וואס איר קינד פירט זיך נישט בדרך התורה? עס איז נישט דא נאך אזא פיין און ווייטאג אויף די וועלט ווען מען זעט אז עס גייט אריבער א יאר נאך א יאר, מען בעט אזויפיל פאר'ן קינד, מען טוט אלע סארט סגולות און אסאך גוטע מעשים - אלעס לזכות אז דאס קינד זאל זיך צוריקקערן און מען זעט נישט ווי עפעס רירט זיך, ביז מען שפירט ביי זיך אז עס וועט שוין נישט קומען א ישועה.


עס איז זייער שווער, עס איז זייער פארווייטאגט; דאך דארפן מיר זיך שטארקן און גלייבן אינעם אייבערשטן, מיר דארפן חזר'ן די פשוט'ע ווערטער: "מיר ווייסן גארנישט, מיר פארשטייען גארנישט און מיר ווילן נישט פארשטיין; מיר גלייבן אז דער אייבערשטער פירט דער וועלט מיט א פונקטליכקייט און מיר גלייבן אין תפילה; מיר גלייבן אז יעדע תפילה, יעדע געבעט - גייט ארויף צום אייבערשטן, קיין שום תפילה ווערט נישט פארפאלן, דער אייבערשטער הערט אויס יעדעס ווארט, יעדעס געבעט"; אזוי ווי מיר זאגן יעדן טאג די ברכה: "כִּי אַתָּה שׁוֹמֵעַ תְּפִילַת כָּל פֶּה עַמְּךָ יִשְׂרָאֵל בְּרַחֲמִים, בָּרוּךְ אַתָּה ה' שׁוֹמֵעַ תְּפִלָּה...", דער אייבערשטער הערט אויס יעדעס ווארט פון אידישע קינדער מיט רחמנות.


עס איז מיר זייער שווער צו שרייבן דעם בריוו ווען איך טראכט פון די ווייטאג וואס איר האט; א מאמע וואס האט געטראגן וכו' און געבוירן וכו' און געהאדעוועט אזויפיל יארן א קינד, און פלוצלינג האט דאס קינד אפגעלאזט זיין ווארעמע היים, לעת עתה פירט ער זיך נישט בדרך התורה - ווערט מיר זייער שווער, איך שפיר זייער שלעכט; דאך שרייב איך אייך אפאר ווערטער, ווייל מיר מוזן זיך שטארקן, מיר מוזן אנגיין מיט אונזער לעבן און נאר מיט אמונה קען מען אנגיין ווייטער מיט'ן לעבן, נאר מיט אמונה קען מען זיין שטארק און שטארקן אנדערע.


געבטס א קוק וואס פאר א טייערע דור איר האט אויפגעשטעלט; טייערע קינדער, ליכטיגע אייניקלעך און מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועט איר נאך האבן נחת פון דעם קינד. און אפילו יעצט זעט מען נישט ווי די תפילות העלפן זאלט איר וויסן אז יעדע תפילה גייט ארויף צום אייבערשטן און עס ווערט פון דעם שיינע זאכן; אייערע אייניקלעך און אור-אייניקלעך און אור-אור-אייניקלעך וועלן זיך קענען האלטן אין דעם ביטערן גלות בזכות די תפילות, סגולות און מעשים טובים וואס איר טוט פאר דעם קינד.


דאס ווייסט איר אז דער רבי האט אונז געזאגט מיר זאלן ברענגען קינדער אויף די וועלט אפילו אין צייטן וואס מען וועט זיך נישט קענען האלטן מיט די תורה, ווייל ווען משיח וועט קומען וועלן אלע אידן תשובה טון, אלע וועלן דינען דעם אייבערשטן; אלע מאמעס וואס האבן געוויינט און געבעטן דעם אייבערשטן אויף זייערע דורות וועלן דעמאלט ווערן פאראייניגט מיט זייער קינד מיט א גאנצע הארץ.


דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף אונז און שיקן דעם גואל צדק, ער זאל צוריק ברענגען אלע אידן, אזוי ווי עס שטייט (מלאכי ג, כב-כג): "הִנֵּה אָנֹכִי שֹׁלֵחַ לָכֶם אֵת אֵלִיָּה הַנָּבִיא לִפְנֵי בּוֹא יוֹם ה' הַגָּדוֹל וְהַנּוֹרָא, וְהֵשִׁיב לֵב אָבוֹת עַל בָּנִים וְלֵב בָּנִים עַל אֲבוֹתָם".

#101 - שטארקט אייך איינער דעם צווייטן, און האלט אייך צוזאמען
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, דרך ארץ, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע ברסלב'ע מקורבות תחיו בירושלים עיר הקודש.


שטארקט אייך מיט די עצה פון התבודדות; וואס איר דארפט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אויף פראסט אידיש. תפילה איז אזוי שטארק אז עס טוישט די טבע. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רנ): "הַטֶּבַע מְחַיֵּב כָּךְ, וּתְפִלָּה מְשַׁנָּה הַטֶּבַע", תפילה איז משנה די טבע.


אויך זאלט איר זיך שטארקן מיט דרך ארץ; ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ א וויכטיגע זאך, דער רבי האט געזאגט: "ווען קיסרים און קעניגן וואלטן געוואוסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן מיט מיינע מענטשן, וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער לערנען צו מיר". איר זאלט מכבד זיין אייערע עלטערן און אייערע לערערינס, איר זאלט רעדן מיט יעדן איינעם שיין און געלאסן, וועט איר מקדש שם שמים זיין; מען וועט קוקן אויף ברסלב שיין און דאס וועט גורם זיין אז אלע זאלן מקורב ווערן צום רבי'ן.


ליידער ליידן מיר זייער שטארק פון דעם אנשיקעניש וואס רופט זיך: "נַ נַח"; מענטשן מיינען אז דאס איז ברסלב און דאס מאכט אז מענטשן זאלן נישט לאזן זייערע קינדער קומען צום רבי'ן, און ווען עלטערן דערוואוסן זיך אז זייער קינד האט שייכות מיט ברסלב וכו' רודפ'ט מען דאס קינד; מען טיילט אפ משפחות איינער פון צווייטן, מען קומט נישט צו די קינדער'ס שמחות וכו' וכו', דאס אלעס קומט אלס רעזולטאט פון דעם וואס מען מיינט אז ברסלב איז א צעווילדעוועטע זאך, א פלאץ פון מופקרים וכו'.


די מחלוקת אויף ברסלב איז נישט קיין נייע זאך; אויפ'ן הייליגן רבי'ן אליינס איז שוין אויך געווען מחלוקת. ווען עס האט זיך אנגעהויבן די מחלוקת האט דעמאלט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קפב): "מען קריגט נישט אויף מיר, זֵייא הָאבִּין זִיךְ אוֹיס גֶעשְׁנִיצְט אַ מֶענְטְשׁ, אִין קְרִיגְן אוֹיף אִיהם, איך קריג אויך אויף דעם מענטש, - אויף אזא מענטש וואס טוט אזעלכע זאכן וואס טויגן נישט קריג איך אויך"; מענטשן ווייסן נישט וואס ברסלב איז. מען מיינט אז דאס איז א פלאץ פון משוגעים, א פלאץ פון עזות פנימ'ער. דאס מאכט אז יעדע קלוגע טאטע און מאמע זאלן נישט מסכים זיין אז זייער קינד זאל זיך דרייען אויף א פלאץ פון עזות פנימ'ער, וואס באמת האט דאס נישט צוטון מיט ברסלב, ווייל איבעראל זענען דא עזות פנימ'ער.


איך בעט אייך איר זאלט זיך האלטן צוזאמען און זיך שטארקן איינער דעם צווייטן, וועט איר זען אז איר וועט אלע טרעפן שידוכים.

#100 - תפילה איז נישט קיין סתירה צו אמונה
תפילה והתבודדות, אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת יתרו, י"ח שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מיין טייערע טאכטער ... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


תפילה איז נישט קיין סתירה צו אמונה; ווען מען בעט דעם אייבערשטן אויף א זאך מיינט דאס נישט צו זאגן אז מען גלייבט נישט אז דער אייבערשטער מאכט דאס און דאס איז גוט, תפילה גייט נאר מיט אמונה, איך גלייב אז אלעס וואס גייט אריבער אויף מיר קומט פונעם אייבערשטן און עס איז נאר פאר מיין טובה, איך דאווען צו אים ווייל דער אייבערשטער האט אונז געהייסן דאווענען פאר אים, אים בעטן מיר זאלן זען דאס גוטס.


תפילה איז נישט קיין סתירה צו וואס דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה פלעגט זאגן: "ווען א מענטש רעדט זיך אפ, זאגט דער אייבערשטער: 'קוקט אן דעם מענטש, איך געב אים גוטס און דאך רעדט ער זיך אפ, איך וועל אים ווייזן וואס מיינט שלעכט'"; די אפטייטש פון תפלה איז נישט אז איך רעד זיך אפ, תפילה מיינט בעטן, מען בעט פונעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך וויל חתונה האבן, הייליגער באשעפער איך וויל אן ערליכער מאן, איך וויל אויפשטעלן א שיינע שטוב מיט קינדער צדיקים"; ווען דער אייבערשטער הערט ווי מען בעט פון אים זאגט ער נישט: 'איך וועל דיר ווייזן וואס שלעכטס מיינט', נישט דאס זאגט רבי נתן, רבי נתן זאגט אז ווען מען רעדט זיך אפ, מען האט נישט קיין אמונה, דעמאלט וועט דער מענטש מער ליידן אבער תפילה איז עפעס אנדערש, תפילה דאס איז דאס חשוב'סטע זאך ביים אייבערשטן; דורך רעדן און בעטן דעם אייבערשטן ווערט מען איינס מיט'ן אייבערשטן.


וועגן זאגן תהלים וכו'; דו קענסט זאגן די ווערטער אן א קול.

#99 - די פאר ווערטער וואס מען בעט שטילערהייט טוישט די טבע
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, רפואה, סיפורי צדיקים, תפלות אויף אידיש, האר

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דעם אייבערשטן אז דיינע האר זאלן נישט ארויספאלן; איך בין זיכער אז דער אייבערשטער וועט דיר העלפן דו וועסט האבן געזונטע האר ביז דיין חתונה.


בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג: "אייבערשטער העלף מיר אז מיינע האר זאלן נישט ארויספאלן", וועסטו זען אפענע ניסים; תפילה איז שטערקער פון אלצדינג, די פאר ווערטער וואס מען בעט שטילערהייט טוישט די טבע.


הער א מעשה וואס האט פאסירט ביים הייליגן רבי'ן (חיי מוהר"ן, סימן תלט), ווען דער רבי איז שוין געווען זייער נישט געזונט, דעם לעצטן ראש השנה פון רבינ'ס לעבן, שנת תקע"א, איז געווען ביים רבי'ן אן אייניקל – ישראל'יק, א זון פון שרה דעם רבינ'ס טאכטער - דער אייניקל איז אריין געגאנגען צום רבי'ן אין שטוב און דער רבי האט אים געבעטן: "דאווען פאר מיר איך זאל זיין געזונט", האט ער געפרעגט דעם רבי'ן: "וואס וועל איך באקומען פאר דעם?" האט דער רבי געשמייכלט און געזאגט פאר די תלמידים: "ער פירט זיך שוין ווי א גוטער איד", (אזוי פלעגט מען דעמאלט רופן א רבי – 'א גוטער איד'), האט אים דער רבי געגעבן זיין גאלדענעם זייגער; ישראל'יק האט גענומען דעם זייגער און געזאגט הויך אויפן קול: "גאט גאט! לאז מיין זיידע זיין געזונט", און אלע מענטשן וואס זענען דארט געווען האבן זיך צולאכט, האט זיך דער רבי אנגערופן צו זיי און געזאגט: "וואס לאכט איר, וואס דען איז תפילה?!" זיי האבן געלאכט מיינענדיג צו פרעגן: 'דאס מיינט תפילה? אויף דעם האסטו באקומען א זייגער?!' האט דער רבי זיי געזאגט: "וואס דען איז תפילה?!" דאס איז תפילה! פשוט'ע ווערטער פאר'ן אייבערשטן, אן קיין שום צוגעלייגטע זאכן וכו'.


שטארק זיך; זיי נישט דערשראקן, שעם זיך נישט פון קיינעם.

#98 - טערעפי איז איין שטיק ליצנות
תפילה והתבודדות, רפואה, משניות, טערעפי, שכחה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


טערעפי איז איין שטיק ליצנות; די טערעפיסטן קענען זיך אליינס נישט העלפן, איז ווי אזוי קענען זיי העלפן א צווייטן...


די בעסטע טערעפי איז דעם רבינ'ס עצות; דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן אזעלכע ליכטיגע עצות, וואס ווער עס טוט די עצות קריכט ארויס פון אלע פראבלעמען. די ערשטע עצה איז שכחה; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "אֵצֶל הָעוֹלָם הַשִּׁכְחָה הִיא חִסָּרוֹן גָּדוֹל בְּעֵינֵיהֶם", ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, "אֲבָל בְּעֵינַי יֵשׁ בְּהַשִּׁכְחָה מַעֲלָה גְּדוֹלָה, כִּי אִם לֹא הָיְתָה שִׁכְחָה, לֹא הָיָה אֶפְשָׁר לַעֲשׂוֹת שׁוּם דָּבָר בַּעֲבוֹדַת ה'", אבער איך זאג אז שכחה איז א מורא'דיגע מעלה, ווייל ווען א מענטש וואלט געדענקט יעדע זאך וואס ער האט געטון וואלט ער נישט געקענט אנגיין ווייטער מיט זיין לעבן, עס וואלט אים געשטערט אלעס וואס ער האט געטון.


געוואוין זיך צו זיך אויס צו רעדן צום אייבערשטן; דערצייל אים אלעס וואס דו ביסט אריבער. דערצייל נישט פאר קיינעם דיין עבר, נאר פאר'ן אייבערשטן אליינס, דאס וועט מאכן עס זאל ארויס גיין פון דיר. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ד) ווען א מענטש זינדיגט ווערן די עבירות אריין געקריצט אין זיינע ביינער, אזוי ווי עס שטייט (יחזקאל לב, כז): "וַתְּהִי עֲוֹנֹתָם עַל עַצְמוֹתָם" און דאס הרג'עט דעם מענטש, אזוי ווי דער פסוק זאגט (תהילים לד, כב): "תְּמוֹתֵת רָשָׁע רָעָה", די עבירות פונעם מענטש טוען אים הרג'נען; אבער ווען א מענטש איז זיך מתוודה פאר'ן אייבערשטן, ער דערציילט פאר'ן אייבערשטן יעדע זאך וואס ער האט געטון און בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אים, דאן גייען ארויס אלע עבירות פון זיינע ביינער. אז דו וועסט דערציילן פאר'ן אייבערשטן אלע דיינע אלטע מעשים וועט דאס צושטייטליך ארויסגיין פון דיר ביז דו וועסט עס אינגאנצן פארגעסן, וואס דאס איז א סימן אז דער אייבערשטער איז דיר מוחל אויף אלעס.


נאך אן עצה ארויסצוקריכן פון די אלטע מעשים איז "זאגן משניות"; דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם, רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפ געפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד". אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך" וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


זאגן משניות איז די עצה פאר אלע וואס זענען נעבעך אריין געפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן; נאר דאס קען העלפן דעם מענטש. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגט (מכילתא דויסע, פרשה א) דער אייבערשטער זאגט פאר די אידן, אָמַר לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּך הוּא לְמשֶׁה: אֱמוֹר לָהֶם לְיִשְׂרָאֵל, "דִּבְרֵי תּוֹרָה שֶׁנָּתַתִּי לָכֶם רְפוּאָה הֵם לָכֶם, חַיִּים הֵם לָכֶם", שֶּׁנֶּאֱמַר: כִּי חַיִּים הֵם לְמוֹצָאֵיהֶם, וְאוֹמֵר: רִפְאוּת תְּהִי לְשָׁרֶךָ וְשִׁקּוּי לְעַצְמוֹתֶיךָ, אז מען לערנט תורה ווערט מען אויסגעהיילט פון אלע מחלות וחלאים רעים.


קיינער קען דיר נישט העלפן און קיינער וועט דיר נישט העלפן, נאר דו אליינס קענסט זיך העלפן, אויב דו וועסט נעמען דעם רבינ'ס ווערטער און עס מקיים זיין, דו וועסט זאגן משניות אפילו אן פארשטיין, וועסטו ארויס קריכן פון דיין שרעקליכן פלאנטער אין וואס דו ביסט אריין געפאלן. כל שכן אז דו וועסט זאגן יעדן טאג ח"י פרקים משניות, חַ"י חַ"י הוּא יוֹדֶךָ כָּמוֹנִי הַיּוֹם - וועסטו זוכה זיין צו ווערן אן ערליכער איד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#97 - ווי מער מ'בעט פאר די קינדער, אלץ מער זענען זיי מצליח
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מוהרא"ש האט דערציילט, אמאל איז א איד געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו און ער האט געבעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט דער הייליגער חפץ חיים זי"ע גענומען א תהילים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט און דאס געוויזן פאר דעם איד, און אים דערביי געזאגט: "דאס איז דער תהלים פון מיין מאמע עליה השלום, וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער, אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער".


דערפאר זאלסטו אסאך בעטן דעם אייבערשטער אז דו זאלסט זוכה זיין צו קינדער וואס וועלן באלייכטן די וועלט; מיין נישט אז איר קענט נישט זוכה זיין צו האבן קינדער וואס וועלן זיין גרויסע צדיקים, עס זענען געווען גרויסע צדיקים וואס האבן ליכטיג געמאכט די גאנצע וועלט און זיי האבן געהאט פשוט'ע עלטערן. בעט דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם העלף מיר אז איך זאל זוכה זיין צו קינדער און אייניקלעך וואס וועלן לערנען די הייליגע תורה און וועלן נאר דיך דינען; רבונו של עולם, הער אויס מיינע פשוט'ע תפילות וואס איך בעט דיר און געב מיר קינדער וואס וועלן ליכטיג מאכן די וועלט, קינדער וואס וועלן זיין דבוק צו דיר. העלף מיר אייבערשטער אז איך זאל וויסן ווי אזוי צו מחנך זיין מיינע קינדער, מיינע קינדער זאלן וועלן זיין ערליך און חסידי'ש און זיי זאלן נישט זוכן צו זיין קאלט וכו'".


ווי מער מען בעט דעם אייבערשטן און ווי מער א מאמע וויינט פאר אירע קינדער - באוואסערט זי איר גארטן. פונקט אזוי ווי ביימער און גראז וואקסן שיין נאר דורכדעם וואס מען באוואסערט עס, אזוי אויך - און נאך מער וואקסט אויף א שיינע דור ערליכע אידן אז מען זאגט יעדן טאג תהילים און מען בעט דעם אייבערשטן.


בנוגע דיין פראגע וכו'; עס איז נישט כדאי צו נוצן בילדער פון די קינדער פאר עדוועטייזמענטס צוליב כמה סיבות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#96 - לערנען פלייסיג די הייליגע גמרא
תפילה והתבודדות, לימוד התורה, גמרא

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בשלח, ח' שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הילד הנחמד ... נרו יאיר.


דיין טאטע האט מיר געשריבן אז דו לערנסט פלייסיג די הייליגע גמרא. וואויל איז דיר; דו האסט שכל און דו נוצט אויס דיינע יונגע יארן, ביי די ניין יאר אלט לערנסטו ש"ס.


אפילו דו פארשטייסט נישט די ווערטער פון די גמרא זאלסטו זאגן די הייליגע ווערטער און דו זאלסט בעטן דעם אייבערשטן דו זאלסט זוכה זיין צו פארשטיין. טו וואס דער הייליגער רבי האט געטון ווען ער איז געווען א קינד, אזוי ווי דער רבי האט דערציילט (שבחי הר"ן, אות ח): עס איז אים זייער שווער אנגעקומען צו לערנען ווען ער איז געווען יונג, "כִּי בִּתְחִלָּה הָיָה לוֹמֵד מִשְׁנַיוֹת וְלֹא הָיָה מֵבִין לִמּוּדוֹ", ער האט געלערנט משניות אבער ער האט נישט פארשטאנען וואס ער לערנט, "וְהָיָה בּוֹכֶה הַרְבֵּה לִפְנֵי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ שֶׁיָּאִיר עֵינָיו", וואס האט ער געטון? ער האט זייער אסאך געוויינט צום אייבערשטן אז ער וויל זוכה זיין צו פארשטיין, "וְהָיָה בּוֹכֶה וּבוֹכֶה כָּל כָּךְ עַד שֶׁזָּכָה שֶׁיּוּכַל לִלְמוֹד מִשְׁנַיוֹת", איך האב אזוי סאך געוויינט צום אייבערשטן - זאגט דער רבי - ביז איך האב זוכה געווען צו קענען לערנען און פארשטיין משניות. "וְכֵן אַחַר כָּךְ לָמַד שְׁאָר סְפָרִים וְלא הָיָה מֵבִין גַּם כֵּן", נאכדעם האט דער רבי געלערנט אנדערע ספרים און ער האט נישט פארשטאנען וואס ער לערנט, "וְהָיָה בּוֹכֶה וּבוֹכֶה גַּם כֵּן הַרְבֵּה מְאֹד עַד שֶׁזָּכָה לַהֲבִינָם", האט ער ווייטער געוויינט צום אייבערשטן ער זאל זוכה זיין צו פארשטיין, ביז דער אייבערשטער האט אים געהאלפן אז ער האט פארשטאנען אלעס וואס ער האט געלערנט.


געב א גרוס פאר דיין טאטע.

#95 - נישט זיך 'אפרעדן', נאר זיך 'אויסרעדן' צום אייבערשטן
תפילה והתבודדות, אמונה, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בא, ג' שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב נישט ליב דאס ווארט וואס דו האסט מיר געשריבן, אז דו האסט זיך היינט אינדערפרי זייער "אפגערעדט" צום אייבערשטן וכו'; אפשר מיינסטו צו זאגן אז דו האסט זיך היינט אינדערפרי זייער "אויסגערעדט" דאס הארץ צום אייבערשטן וכו', ווייל "אפגערעדט" און "אויסגערעדט" זענען צוויי אנדערע וועלטן. אפרעדן טאר מען זיך נישט, מען טאר זיך נישט אפרעדן אויף גארנישט; אפילו א מענטש גייט אריבער ביטערע שווערע נסיונות דארף ער וויסן און געדענקען אז דער אייבערשטער פירט די וועלט מיט א פונקטליכע חשבון און זיך נישט אפרעדן חס ושלום, מען דארף וויסן אז וואס דער אייבערשטער טוט - דאס איז גוט, מען דארף זיך חזר'ן דעם פסוק (דברים לב, ד): "הַצּוּר תָּמִים פָּעֳלוֹ כִּי כָל דְּרָכָיו מִשְׁפָּט, אֵל אֱמוּנָה וְאֵין עָוֶל, צַדִּיק וְיָשָׁר הוּא".


אויסרעדן צום אייבערשטן דאס יא; דאס איז די גרויסע מדריגה וואס צדיקים טוען, ווען עס גייט אריבער אויף זיי שווערע ביטערע נסיונות רעדן זיי צום אייבערשטן מיט הכנעה, זיי האבן נישט קיין קשיות חס ושלום אויפ'ן אייבערשטן, זיי פרעגן קיינמאל נישט: "פארוואס?" זיי ווייסן אז דאס קומט זיי, דערפאר לעבן זיי שטענדיג מיט תשובה. זיי טוען תשובה, זיי נעמען זיך פאר אלעס צו פאררעכטן, דער צדיק בעט ברחמים ובתחנונים דעם אייבערשטן אז ער זאל רחמנות האבן אויף אים.


הויב אן א נייע וועג אין דיין לעבן, פון היינט אנגעפאנגען; אז עס גייט אריבער אויף דיר שוועריקייטן זאלסטו חס ושלום זיך נישט אפרעדן, חס ושלום נישט האבן קיין קשיות און פרעגן "פארוואס?" נאר גלייבן באמונה שלימה אז וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט און וואס עס גייט אריבער איז מיט א פונקטליכער חשבון.


זאלסט זיך אויסרעדן דיין הארץ צום אייבערשטן; גיי אין א זייט, זוך דיר א פלאץ וואו קיינער געפונט זיך נישט, דארט זאלסטו זיך עפענען פאר'ן אייבערשטן און אים זאגן: "הייליגער באשעפער, איך האב נישט קיין קשיות אויף דיר, איך גלייב אז אלעס וואס גייט אריבער אויף מיר איז מיט א חשבון פון דיר, איך בעט דיר טאטע זיסער, העלף מיר, ווייז מיר אז דו הערסט מיר אויס, ווייז מיר אז דו ביסט מיט מיר, העלף מיר איך זאל קענען אהיים ברענגען פרנסה פאר מיין ווייב און קינדער".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#94 - בעטן דעם אייבערשטן פאר אן ערליכן חתן
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בא, ב' שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


פארוואס זאלט איר זיך עקשנ'ען פאר א בחור פון ישיבה? עס איז נישט גוט זיך צו עקשנ'ען ווען עס קומט צו א שידוך - אויף קיין שום זאך, מען דארף זיך עקשנ'ען נאר אויף איין זאך, בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם איך וויל חתונה האבן מיט אן ערליכער בחור, וואס מיר וועלן קענען אינאיינעם אויפשטעלן ערליכע אידישע דורות".


חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (מועד קטן יח:) רבא האט אמאל געהערט ווי איינער דאווענט פאר א געוויסע שידוך, האט אים רבא געזאגט: "נישט אזוי בעט מען דעם אייבערשטן, דו בעט דעם אייבערשטן אז דו זאלסט טרעפן א גוטע שידוך; זאלסט האבן א גוט לעבן, אן ערליכער מאן וואס מיט אים וועסטו קענען אויפשטעלן א ערליכע שטוב".


היינטיגע צייטן איז זייער שרעקעדיג, מען ווייסט נישט פון אינדרויסן וואס דער מענטש איז, אסאך מענטשן שפילן א טאפלטע לעבן; מען קען אויסקוקן אינדרויסן א וואוילער בחור און קיינער קען נישט חלומ'ן וואס ליגט אונטערן שיינע רעקל, אונטערן שיינעם היט, מען איז אייגעטונקען אין עבירות וואס דאס ברענגט צו כפירה רחמנא לצלן, מען קען אריינפאלן מיט איינעם וואס וויל נישט לעבן א אידישע לעבן.


דערפאר דארף א מיידל בעטן איר גאנץ לעבן: "הייליגער באשעפער געב מיר א מאן וואס איז ערליך, א מאן מיט אמונה, א מאן וואס וועט זיין גוט צו מיר, מיר וועלן לעבן א גוט לעבן, א זיס לעבן, א אידישע לעבן; א מאן מיט וועם איך וועל קענען אויפשטעלן א ערליכע שטוב, בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצוות".


מיינטס נישט אז יעדער בחור וואס דריידט זיך אין ישיבה האט א שייכות מיט'ן רבי'ן, נישט יעדער וואס דריידט זיך אין ברסלב איז ברסלב; מען קען זיין ביים צדיק און אלעס איז פארלאשן. דער רבי ברענגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן יז) דעם זוהר (פרשת חיי שרה, דף קכח.) אז עפרון האט געהאט די מערת המכפלה, פאר אים איז דאס געווען א טונקעלע פלאץ, ער האט דאס אנגעקוקט ווי א שלעכטע פלאץ, ער האט געוואלט פטור ווערן פון דעם, ווידער אברהם אבינו האט געזען דאס ליכטיגקייט דערפון, ער האט געזען די שיין וואס קומט ארויס פון דעם פלאץ, אז דאס איז דער טויער פון גן עדן, האט ער דאס אפגעקויפט; זעט מען פון דעם אז א מענטש קען זיין ביים צדיק און פאר אים איז דאס א טונקעלע פלאץ.


עקשנ'ט זיך נישט פאר א בחור פון אונזער ישיבה, עקשנ'ט זיך נאר אויף איין זאך: נישט אפלאזן דעם אייבערשטן, נישט אפלאזן דעם צדיק - דער הייליגער רבי; אויף דעם דארף מען זיין פאר'עקשנ'ט, אז דער רבי זאל בלייבן אונזער רבי אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.

#93 - רעד זיך אויס צום אייבערשטן וועסטו זוכה זיין צו ניסים
תפילה והתבודדות, שלום בית, התחזקות, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


ג' פרשת בא, ג' שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


שטארקטס אייך און שטארקטס אייער מאן; נוצט אייער כח זיך צו האלטן שטארק, נוצט נישט אייער כח זיך צו צעברעכן און צעברעכן אייער מאן.


שלמה המלך זאגט (משלי יד, א): "חַכְמוֹת נָשִׁים בָּנְתָה בֵיתָהּ, וְאִוֶּלֶת בְּיָדֶיהָ תֶהֶרְסֶנּוּ", א קלוגע פרוי בויט אויף איר שטוב און א נארישע פרוי צעברעכט עס מיט אירע אייגענע הענט; א פרוי מיט שכל ווארט אפ איר מאן, זי שרייט נישט אויף אים, פארקערט, זי הייבט אויף זיין מוט און זי געבט אים גוטע ווערטער, בפרט ווען דער מאן מוטשעט זיך מיט פרנסה און ארבעט ביטער שווער, און ווען ער קומט אהיים איז ער אפגעמוטשעט, ווארט זי אים אפ מיט א שמייכל אזוי ווי די ערליכע פרויען האבן געטון אין מצרים, זיי האבן אויפגעשטעלט א כלל ישראל אין די שווערסטע אומשטענדן, און אזוי ווי די ערליכע פרויען טוען ביז'ן היינטיגן טאג, זיי ווארטן אפ זייערע מענער מיט א שמייכל און גוטע ווערטער.


אז עס איז אייך ביטער, איר שפירט ווי איר ווערט דערווארגן (געטשאוקט) פון אלעס וואס גייט אריבער אויף אייך, זאלט איר ווארטן ווען אייער מאן איז נישט אין שטוב און ווען די קינדער שלאפן אדער זענען אין חדר און אין סקול, דעמאלט זאלט איר נעמען א תהילים און זיך אויסוויינען צום אייבערשטן, שמועסן מיט אים אויף אידיש, אים בעטן: "הייליגער באשעפער, איך שפיר ווי איך קען נישט מער, איך שפיר ווי איך פארליר מיין אטעם, עס איז מיר פינסטער וכו' וכו'", דערציילן אלעס פאר'ן אייבערשטן, אלעס וואס מען טראכט און וואס מען שפירט; דורכדעם וועט איר זען גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.