בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#147 - מ'קען נישט זאגן וואס צו טון, נאר צו גיין צום אייבערשטן
תפילה והתבודדות, תהלים, שאלות, ספיקות, הדרכות, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וירא, י"ד מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך ווייס נישט וואס איר ווילט פון מיר האבן; טאג און נאכט הערט איר נישט אויף מיר צו זאגן איך זאל אייך זאגן וואס צו טון, וואו איר זאלט וואוינען וכו' און וואס איך וועל אייך זאגן וועט איר טון.


דאס איז א זאך וואס איז אין ברסלב נישטא, מען זאגט נישט אין ברסלב פאר א צווייטן וואס צו טון, וואס צו מאכן און ווי אזוי זיך צו פירן וכו' וכו'; אין ברסלב איז מען בסך הכל מחזק דעם מענטש נאכאמאל און נאכאמאל ער זאל נישט פארגעסן אז עס איז דא איין איינציגער באשעפער וואס טוט אלעס, מאכט אלעס און פירט אלעס.


איר האלט מיר אין איין שרייבן איך זאל אייך זאגן וואס צו טון, וואו איר זאלט וואוינען וכו'; יעצט ווען איך בין ארויס פון מיין וועג פאר אייך, איך האב אייך געענטפערט קלאר וואס צו טון, הייבט איר אן מוטשען איך זאל אייך אנדערש זאגן; איך מוז אייך זאגן, איך ווייס נישט וואס איר ווילט פון מיר האבן, איך האב אייך געזאגט אין אנהייב איר זאלט טון ווי איר פארשטייט, איך זע אז איר ווייסט אליינס וואס איז גוט פאר אייך און וואו איר זאלט וואוינען, איז וואס ווילט איר פון מיר האבן?


שטארקט אייך מיט התבודדות; יעדע שאלה וואס איר האט זאלט איר אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן. אלע ספיקות און בלבולים זאלט איר אויסרעדן צום אייבערשטן, דורכדעם וועט אייך ווערן קלאר, איר וועט וויסן ווי אזוי זיך צו פירן. דאס איז די עצה, נאר דאס איז די וועג ארויסצוגיין פון בלבולים, ספיקות און נערוון וכדומה; רעדן צום אייבערשטן און בעטן דעם אייבערשטן.


אויך זאלט איר זאגן יעדן טאג תהילים. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן צח): תהילים איז אזוי ווי א משענת, אן אנלענער; עלטערע מענטשן וואס קענען נישט גיין אליינס, זיי האבן מורא פון אראפפאלן גייען זיי מיט אן אנלענער, זאגט דער רבי אז תהילים איז אן אנלענער פאר אונז וואס מיר האבן מורא אז אפשר טוען מיר נישט גוט, אפשר וועלן מיר פאלן, אפשר וועלן זיך זאכן נישט גוט אויסארבעטן, איז די עצה אויף דעם צו זאגן תהילים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#146 - בעט יעדע זאך פון אייבערשטן
תפילה והתבודדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת לך לך, י' מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


זיי מיר מוחל אויף דעם וואס איך ענטפער נישט גלייך דיינע בריוו; זיי מיר דן לכף זכות, איך בין זייער פארנומען, בפרט אנהייב יאר ווען איך דארף מסדר זיין די מוסד פאר'ן יאר.


איך וועל פרובירן דיר צו ענטפערן אויף דיינע שאלות.


דער עיקר זאלסטו זיך שטארקן; נעם אריין אין דיר אז דער אייבערשטער פירט די וועלט, אלעס קומט פון אים אליין, קיינער קען גארנישט טון פאר'ן מענטש, מען קען נישט שלעכטס טון און נישט גוטס טון - אן דעם אייבערשטן.


געוואוין זיך צו מיט די הייליגע הנהגה וואס דער רבי האט אונז געגעבן: "התבודדות ותפילה"; רעד צום אייבערשטן, בעט אים יעדע זאך, דאס וועט דיר ברענגען צו ווערן א גרויסער צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#145 - מען טאר נישט אויפהעצן א קינד קעגן א טאטע
קינדער, תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, מחלוקת

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת נח, ד' מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש ירושלים.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע דער אינגל וואס זיינע עלטערן לאזן אים נישט קומען; מען טאר נישט אויפהעצן א קינד קעגן א טאטע, און זיכער נישט אים זאגן ער זאל זיך קויפן א טעלעפאן; עס טוט מיט זייער וויי אז איר פירט זיך היציג אן שכל.


איר דארפט אים נישט ארויס ווארפן, אבער חס ושלום אים אויפהעצן צו גיין קעגן זיינע עלטערן.


איך שיק דיר א בריוו, ווען דו זעסט דעם קינד געב אים די בריוו.


...


בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת נח, ד' מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר.


אז דיין טאטע וויל נישט דו זאלסט זיך דרייען אין היכל הקודש זאלסטו נישט מאכן קיין מחלוקת, ענדערש זאלסטו נעמען די עצות פון רבי'ן און זיך מחי' זיין דערמיט אן קיין מחלוקת.


נעם די עצה פון רעדן צום אייבערשטן, יעדע זאך וואס דו דארפסט - זאלסטו שמועסן מיט'ן אייבערשטן אויף אידיש; דאס איז דער עיקר וואס דער רבי וויל פון אונז. דער רבי וויל אריין ברענגען אין אונז א קלארע לויטערע אמונה מיר זאלן לעבן מיט'ן אייבערשטן, דאס קענסטו טון אן קיין מחלוקת, נעם אריין דעם אייבערשטן אין יעדע זאך וואס דו טוסט.


אז דו וועסט פאלגן דעם רבי'ן, דו וועסט נאכמאכן דעם רבי'ן, דו וועסט אסאך רעדן צום אייבערשטן - וועסטו אויסוואקסן א גרויסער צדיק; א שאד זיך קריגן מיט א טאטע, ענדערש זאלסטו דאווענען מיט דיין טאטע, גיי מיט אים אין שול, זיי אים מכבד און פאר דיר אליינס זאלסטו לעבן מיט די לימודים פון רבי'ן. אז מען רעדט צום אייבערשטן ברענגט דאס נישט צו קיין מחלוקת, דאס איז א זאך וואס איז נאר צווישן דעם מענטש אינעם אייבערשטן.


בעט דעם אייבערשטן עס זאל שוין אנטפלעקט ווערן פאר אלעמען די גרויסקייט פון הייליגן רבי'ן, מען זאל שוין נישט זאגן אויף ברסלב אז דאס איז א נישט גוטע פלאץ.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#144 - די גרויסע ליבשאפט וואס וועט זיין צווישן אייך
תפילה והתבודדות, בית המדרש, ארץ ישראל, ירושלים, אחדות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת נח, ה' מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


                                             


לכבוד מיינע טייערע חברים, תלמידי היכל הקודש ירושלים, שיחיו.


איך בענק זיך זייער נאך אייך, איך פרוביר צו באקומען יעצט א רשות אריין צו קומען; קען זיין אין די נאנטע טעג וועל איך זיין אין ארץ ישראל. איך וועל זיין אין צוויי פלעצער, אין יבניאל, און איך קום צו אייך אין ירושלים, איך וויל זיך באקענען מיט אייך פון דער נאנט.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן וויפיל גרוסן מען הערט אויף די נייע בית המדרש אין ירושלים, אלע זאגן אז דאס איז א פריינטליכע פלאץ, מען נעמט אויף זייער שיין יעדן איינעם און אלע דיבורים איז נאר פון תורה, תפילה און גוטע ווערטער איינער פאר'ן צווייטן; דאס געבט מיר חיות ווייטער אנצוגיין, אז איך זע מען האט זיך ליב איינער דעם צווייטן.


פרובירט צו באווייזן וואס קיינער האט נאך נישט באוויזן, ביי אייך זאל מקוים ווערן וואס דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רצב): "הָעוֹלָם רָאוּי שֶׁיִּתְמְהוּ עַצְמָן עַל הָאַהֲבָה שֶׁבֵּינֵינוּ", די וועלט וועט זיך וואונדערן אויף די גרויסע ליבשאפט וואס וועט זיין צווישן אייך; מוהרא"ש פלעגט זאגן, ליידער ליידער איז דער שיחה נאכנישט מקוים געווארן, פרובירט עס זאל מקוים ווערן ביי אייך, אלע זאלן זיך ליב האבן איינער דעם צווייטן.


עס איז נישט מעגליך אין די וועלט מען זאל זיך ליב האבן נאר ווען מען איז בטל ומבוטל צום אייבערשטן, כל זמן מען וויל נאך עפעס קען מען זיך נישט ליב האבן; דאס איז סיי אין בית המדרש און סיי מיט משפחה, מיט די ווייב און קינדער און סיי מיט זיך אליינס. ווען א מענטש וויל גארנישט, דארף גארנישט און האט גארנישט, דעמאלט הייבט ער אן שפירן די זיסע געשמאקע ליכטיגקייט פונעם אייבערשטן, דער מענטש קען ליב האבן זיך אליינס, זיין ווייב, זיינע קינדער, משפחה און אלעמען.


די וואך האבן מיר אין די פרשה אן עצה וואס מען קען טון ווען עס גייט א מבול. דער אייבערשטער זאגט פאר נח: מאך זיך א תיבה, נעם אריין דיין משפחה - אזוי וועסטו געראטעוועט ווערן פונעם מבול. די תיבה גייט ארויף אויף תפילה, אז מען וויל ווערן געראטעוועט פון שלעכטע זאכן דארף מען זיך אריין טון אין תפילה והתבודדות, בעטן דעם אייבערשטן פאר זיך און פאר די משפחה, אזוי ווערט מען געראטעוועט.


איך בעט אייך זייער טייערע חברים, טייערע ברידער, שטארקט אייך אין תפילה והתבודדות; געוואוינט זיך איין צו רעדן צום אייבערשטן אויף די פשוט'ע שפראך וואס איר זענט געוואוינט צו רעדן, רעדט צום אייבערשטן אזוי ווי איר רעדט צו א גוטע פריינט, גיסט זיך אויס דאס הארץ פאר אים.


מען קען זיך נישט פארשטעלן צו וואס מען איז זוכה דורך די הנהגה, מען באקומט אן אנדערע מח, מען באקומט אן אנדערע קוק אויפ'ן לעבן, אלעס טוישט זיך ווען מען נעמט זיך ארום מיט די תיבות התפילה, מען ווערט אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס.


א פרייליכן שבת.

#143 - גייט באזוכן אייערע עלטערן, אפילו ווען ס'איז שווער
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בראשית, כ"ז תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער הודעה.


קודם כל זייט מיר מוחל אז איך קום נישט אן אויפצוהייבן דעם טעלעפאן נאכן רופן אזויפיל מאל; רוב טאג זיץ איך מיט די בחורים אדער בין איך פארנומען מיט די חדר, סקול וכדומה. די גרינגסטע וועג צו באקומען א תשובה איז דורך שרייבן.


כיבוד אב ואם איז נישט קיין קינדער שפיל, כיבוד אב ואם איז פון די הארבסטע מצוות אין די תורה; דעריבער איז כדאי איר זאלט גיין באזוכן אייערע עלטערן פון צייט צו צייט. איך ווייס אז עס אייך זייער שווער, ווען איר גייט צו זיי קומט אייך ארויף אלטע זכרונות און איר זעט נייע סצענעס ווי די עלטערן קריגן זיך, דאס מאכט אייך זייער דעפרעסט וכו'; דאך זאלט איר גיין צו זיי, וואס איז אייער מאמע שולדיג, נישט גענוג איר מאן שרייט אויף איר און זידעלט איר אפ, קען זי נישט האבן אביסל נחת, זען די קינדער און אייניקלעך?


איך ווייס אז עס איז אייך זייער שווער צו זיין דארט און צוזען וכו', דאך זאלט איר גיין מזמן לזמן.


גייט אביסל התבודדות, גייט שפאצירן מיט'ן אייבערשטן; דער שטעטל איז א פלאץ פאר התבודדות, עס איז ליידיג, נישטא קיינער, נישטא קיין מענטשן; איר קענט רואיג שפאצירן, זיך מתבודד זיין; דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן.

#142 - אין ברסלב לערנט מען וואו צו גיין ווען מ'האט א צרה
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, סקול

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בראשית, כ"ד תשרי, אסרו חג סוכות, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב זייער הנאה געהאט פון די מעשה וואס דו האסט מיר דערציילט, וואס דו האסט געהאט מיט דיין חבר'טע פון די סקול וואו דו האסט געלערנט איידער דו ביסט אריינגעקומען לערנען אין "בית פיגא".


זי האט דיר געפרעגט וואס דו באקומסט אין ברסלב אז דו ביסט ארויס פון יענע סקול אין געגאנגען קיין ברסלב, האסטו איר געפרעגט וואס זי טוט ווען זי האט א צרה, זי האט געטראכט און געטראכט ביז זי האט דיר געזאגט: "איך גיי אין בעט, איך דרוק צו דעם קישן צום פנים און איך וויין", האסטו איר געזאגט וואס מען לערנט אין בית פיגא, אז ווען מען האט א צרה, ווען זאכן גייען נישט ווי אזוי מען וויל - זאל מען גיין צום אייבערשטן און צו אים וויינען, נישט וויינען צום קישן... האסט איר געזאגט מיט שטאלץ וואס מען לערנט ביי אונז, וואס דער רבי לערנט אונז, מיר זאלן שטענדיג געדענקען אז מיר זענען נישט אליינס, 'דער אייבערשטער איז מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר'.


שטארק זיך און שטארק אלע דיינע חבר'טעס פון דיין אלטע סקול, זיי זאלן אויך וויסן אז מען קען אויך לעבן א געשמאקע לעבן פול מיט פאן און פארגעניגן צוזאמען מיט'ן אייבערשטן.


דיין ראש ישיבה.

#141 - עס טוט זיך שמחות, און נאך אביסל וועסטו אויך א חתן ווערן
תפילה והתבודדות, בחור, שידוכים, תשובה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וזאת הברכה, מחרת יום הכיפורים, י"א תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


זיי נישט צעבראכן ווען דו הערסט יעדן טאג נאך א מזל טוב, נאך א שידוך, נאך א בחור פון ישיבה איז א חתן געווארן; פארקערט, דאס דארף דיר מחזק זיין אז עס טוט זיך שמחות און נאך אביסל וועסטו א חתן ווערן. איינער האט מיר דערציילט אז דו האסט זייער געוויינט ווען דו האסט געהערט אז דיין חבר איז א חתן געווארן.


דעריבער בעט איך דיר זייער דו זאלסט זיך שטארקן מיט דאס ביסל כח וואס דו האסט, גלייב באמונה שלימה אז דער אייבערשטער האט פאר דיר א שידוך. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ב.): "אַרְבָּעִים יוֹם קוֹדֶם יְצִירַת הַוָּלָד בַּת קוֹל יוֹצֵאת וְאוֹמֶרֶת בַּת פְּלוֹנִי לִפְלוֹנִי", פערציג טעג איידער מען ווערט באשאפן רופט מען אויס אויבן אין הימל: "בַּת פְּלוֹנִי לִפְלוֹנִי", די מיידל וועט זיין די כלה פאר דעם בחור.


איך ווייס אז עס איז דיר ביטער שווער, איך ווייס אז דו ווערסט פארברענגט, דער יצר הרע פלאקערט און ברענט אין דיר, ער ווארפט דיר אראפ; דאך בעט איך דיר, נעם דעם רבינ'ס עצה פון התבודדות, גיי אין א ווינקל און רעד זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן, בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, ער זאל דיר מוחל זיין און געבן א שידוך.

#140 - וויפיל א פרוי דארף דאווענען
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר פרויען, שולד געפילן

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת האזינו ב', ו' תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


פרויען זענען פטור פון דאווענען די תפילות הקבועות, שחרית מנחה און מעריב; פרויען פירן זיך צו זאגן די ברכות אינדערפרי און בעטן אייגענע בקשות, מיט דעם זענען זיי מקיים די מצוה פון דאווענען.


א פרוי וואס האט צייט, זי האט שוין נישט קיין קליינע קינדער אין שטוב און זי וויל דאווענען די תפילות הקבועות - זאל זי דאווענען, ווייל די תפילות פון פרויען איז זייער חשוב אויבן אין הימל.


בנוגע זיך באשולדיגן ווען מען פארגעסט וכו'; דאס איז נישט ריכטיג, זי דארף זיך פרייען יעדעס מאל זי קען אריין כאפן נאך א דאווענען צום אייבערשטן אבער נישט זיך באשולדיגן ווען מען פארפאסט.


שנה טובה.


 

#139 - ווי אזוי צו פירן דעם בית המדרש "היכל הקודש"
תפילה והתבודדות, בית המדרש, מנהגים, תעניתים, גבאי, מועדים וזמנים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת האזינו ב', ו' תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש ירושלים.


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זיין א גבאי אין רבינ'ס שול; שטעל זיך פאר דו ביסט משמש דעם הייליגן רבי'ן אליינס, וואלסטו דאך דאס געטון מיט שמחה און זריזות; אז דו ביסט א גבאי אין רבינ'ס שול ביסטו משמש דעם רבי'ן אליינס.


בנוגע די געלט פון פדיון נפש; איך וועל שיקן א שליח צו נעמען דאס געלט.


בנוגע ארויסדינגען דעם בית המדרש וכו'; דאס ווענדט זיך אין אייך, אויב דאס שטערט נישט און עס איז אייך נישט שווער - קענט איר דאס טון, אויף דעם דארפט איר מחליט זיין.


בנוגע ווארטן אויף זמן רבינו תם; אז איר פאררופט זיך 'תלמידי היכל הקודש' דארפט איר האלטן זמן רבינו תם אן קיין דריידלעך, מוהרא"ש זכותו יגן עלינו איז געשטאנען אויף דעם זייער שארף. איר דארפט נישט ווארטן מיט מעריב אויף זמן רבינו תם, איר קענט שוין דאווענען מעריב פאר'ן זמן, אבער הבדלה און א מלאכה טאר מען נישט טון פאר'ן זמן.


אנדערע פאסט טעג קענט איר אויספאסטן פריער, ווייל ביי א דרבנן קען מען מקיל זיין און זיך פארלאזן אויף אנדערע שיטות. אבער ווען עס קומט שבת און יום כיפור איז נישטא קיין פשרות ביי דעם.


בנוגע די בעלי תפילות; איר זאלט נעמען די וואס דאווענען שיין, הארציג און נישט איילעדיג.


א גמר חתימה טובה.

#138 - נוץ אויס די פעלדער און וועלדער מיט התבודדות און תפלה
תפילה והתבודדות, שטעטל, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נצבים-וילך, י"ח אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


זיי נישט קיין בטלן, נוץ אויס די פעלדער און וועלדער מיט התבודדות און תפלה. דו וואוינסט אין די שענסטע פלאץ, אין קרית ברסלב; א שטעטל פון אמונה, א שטעטל פון תפלה; זאלסטו אויסנוצן די פלאץ מיט התבודדות.


גיי אביסל שפאצירן יעדן טאג און רעד זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן; זאג פאר'ן אייבערשטן ווי שטארק דו ווילסט זיין אן ערליכער איד, דערצייל אים אלעס מיט וואס דער יצר הרע מאכט דיר משוגע; נאר אזוי קען מען זיך ראטעווען פון אים.


טייערער ..., דאס טו איך; טאג נאך טאג גיי איך שפאצירן און איך בעט דעם אייבערשטן טויזנטער מאל: "איך וויל זיין א איד, איך וויל נאר לערנען און דאווענען", ביז דער אייבערשטער וועט אונז העלפן.


מאך זיך גרייט ווייל מיר פארן שוין קיין אומאן.

#137 - אז דו קענסט נישט זיין צניעות'דיג, כאטש בעט אויף דעם
תפילה והתבודדות, צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' לסדר כי תבוא לאומאן, י"א אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פארשטיי נישט פארוואס דו ביסט אזוי צעבראכן געווארן פון מיין בריוו; אויב דו קענסט נישט טון וואס איז ריכטיג, דו שפירסט ווי דו ווילסט נישט זיין צניעות'דיג, דו ווילסט טון זאכן וואס איז נישט ריכטיג - דארפסטו נישט ווערן פון דעם צעבראכן, דו קענסט בעטן דעם אייבערשטן זאלסט איין טאג וועלן זיין גוט און וועלן גיין איידל אנגעטון.


בנוגע פארבן די נעגל; איך זאג דיר נאכאמאל: 'נעיל פאליש איז א חציצה, א אידישע פרוי טאר נישט גיין מיט דעם', און אויב דו ווילסט יא לייגן נעיל פאליש זאלסטו כאטש וויסן וואס איז ריכטיג און אויף וואס צו בעטן. זאלסט בעטן דעם אייבערשטן דו זאלסט האבן די שטארקייט דאס נישט צו לייגן.


איך האב רחמנות אויף דיר; דו ווערסט צעריסן, פון איין זייט האסטו דעם רבי'ן, דו ווילסט האבן די לעבן פון רבי'ן, דו ווילסט שפירן א טעם אין לעבן, א פרייליכקייט אין לעבן, אבער פון די אנדערע זייט ווען דו גייסט אהיים און דיין משפחה מאכט חוזק פון צניעות, זיי מאכן אוועק די שיינע אידישע לעבן - ווערסטו אזוי צעריסן אז דו האסט נישט קיין כח זיך צו דערהאלטן.


איך בעט דיר זייער, קלאפ זיך נישט אראפ; אפילו דו פאלסט דורך וכו' וכו' - איז דער אייבערשטער ווייטער מיט דיר, ער האט דיך ליב און ער ווארט דו זאלסט רעדן צו אים און אים בעטן ער זאל שטענדיג זיין מיט דיר.


בנוגע דיין שידוך וכו'; מען ווארט אויף דיר און אויף דיינע עלטערן, ווייל די אנדערע זייט איז גרייט צו גיין ווייטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#136 - נוצטס אויס די שטעטל פאר התבודדות
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר פרויען, תהלים, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


א' לסדר כי תבוא לאומאן, י"א אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי


איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין אין שטעטל דורכאויס די זומער וואכן; עס איז א הייליג פלאץ, א ריינע פלאץ; עס איז נישטא נאך אזא פלאץ אין די וועלט, א פלאץ וואו יעדער איינער לעבט פאר זיך מיט'ן אייבערשטן.


יעדע דינסטאג נאכט וועט זיין א צאמקום פאר אלע פרויען פון שטעטל; איך האף אנצוגרייטן אפאר ווערטער, חיזוק פון רבי'ן וואס מען וועט אויפשפילן; דאס וועט אייך געבן חיזוק ווייטער אנצוגיין מיט אייער ארבעט מיט די קינדער.


נוצטס אויס די שטעטל פאר התבודדות; יעצט איז נאך נישט קאלט, עס איז שיינע וועטערס, זעצט אייך ארויס אויפ'ן פעלד נעבן שטוב מיט א תהילים און זינגטס די שיינע געזאנגען וואס דוד המלך האט געזינגען צום אייבערשטן. בעטס דעם אייבערשטן וואס איר דארפט וועט איר זען וואונדער וואס ער וועט טון מיט אייך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#135 - לערנען יעדן טאג אינדערפרי
תפילה והתבודדות, שטעטל, פרנסה, לימוד התורה, מנין

בעזרת ה' יתברך


א' לסדר כי תבוא לאומאן, י"א אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע תלמידים שיחיו, תושבי קרית ברסלב ליבערטי


איך האב זיך זייער מחי' געווען צו זיין צווישן אייך דורכאויס די זומער וואכן צוזאמען מיט די בחורים; אין בין צוריק געפארן קיין וויליאמסבורג אבער איך וועל ווייטער זיין מיט אייך.


איך וויל זייער שטארק בעטן אלע אינגעלייט מען זאל קומען לערנען אינדערפרי פאר'ן דאווענען. מען וועט דאווענען יעדן טאג זיבן אזייגער; איך וויל אייך מחזק זיין איר זאלט אלע קומען לערנען אינדערפרי, דער טאג איז אן אנדערע טאג ווען מען לערנט אינדערפרי, דער טאג איז אן אנדערע טאג ווען מען הייבט דאס אן מיט לערנען און דאווענען און א מקוה, עס איז דא א ברכה אינעם טאג; אמאל קען מען ארבעטן ביטער שווער א גאנצן טאג אבער עס איז נישטא קיין ברכה אינעם טאג, אבער אז מען הייבט אן דעם טאג מיט תורה ותפילה איז דא א ברכה אין די ארבעט.


נאכן דאווענען זאלט איר טאנצן; צינדט אן לעבעדיגע מוזיק פאר אפאר מינוט און טאנצט: "אשרינו מה טוב חלקינו שזכינו להתקרב לרבינו!" ווי גליקליך זענען מיר אז מיר ווייסן פון רבי'ן, ווי גליקליך זענען מיר אז מיר האבן א רבי וואס לערנט אונז ווי אזוי זיך צו דערהאלטן, נישט ווערן פארלוירן ווען עס גייט נישט ווי מען וויל.


אויך זאלט איר קומען דאווענען מנחה מעריב און מיט האלטן דעם שיעור גמרא, אבער נישט בלייבן ביינאכט שמועסן; ביינאכט דארף מען זיין אין שטוב מיט די ווייב און קינדער, מען קען נישט בלייבן אינדרויסן שמועסן.


נוצט אויס די פעלדער און וועלדער מיט התבודדות; עס איז אזוי געשמאק צו שפאצירן אין שטעטל מיט'ן אייבערשטן, זיך אויסשמועסן דאס הארץ און אים בעטן מען זאל נישט פארפאלן ווערן, מען זאל זיין ערליך.


שרייבט מיר וואס איר ווילט פרעגן און וויסן, איך וועל אייך גלייך ענטפערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#134 - מיר זענען ווייטער מתפלל פאר דיר
תפילה והתבודדות, אומאן, תפיסה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת כי תצא, ז' אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער פריינט ... נרו יאיר.


חסדי השם כי לא תמנו! איך האב געהערט די גוטע נייעס אז דו ביסט ארויס פון די גרוב, מען האט דיר ענדליך באפרייט פון די תפיסה בתוך תפיסה.


איך וויל דו זאלסט וויסן אז די קינדער, סיי אין תלמוד תורה, סיי אין מיידל סקול - בעטן יעדן טאג פאר דיר דו זאלסט שוין אינגאנצן ארויסקומען פון תפיסה.


איך וועל אם ירצה ה' שיקן א בחור זאל אהיים ברענגען דיין משפחה פון קאנטרי.


מיר אלע זענען יעצט זייער באזארגט אז מיר זאלן קענען זיין אין אומאן אויף ראש השנה; עס גייען ארום שמועסן אז מען וועט נישט קענען פארן אויף ראש השנה, מיר האפן און בעטן אז מיר זאלן קענען זיין ראש השנה ביים רבי'ן און פועל'ן אלעס גוטס פאר גאנץ כלל ישראל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#133 - צניעות ביים ארבייטס פלאץ
תפילה והתבודדות, צניעות, חיזוק פאר פרויען, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת כי תצא, ז' אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


געבטס זיך זייער אכטונג איר זאלט ארבעטן בצניעות, געבטס אכטונג נישט צו רעדן פריינטליך מיט קיין שום פרעמדע מאן; אלע שאלות וואס האט צו טון מיט די ארבעט זאלט איר ענטפערן קאלט און טרוקן, קורץ און שארף, נישט מער און נישט ווייניגער.


איך ווייס נישט וואס די מצב איז דארט ביי די ארבעט, דאס דארפט איר אליינס וויסן, אויב איז דאס גוט פאר אייך אדער נישט; ווייל אויב פירט מען זיך נישט איידל - איז נישט ווערד די גאנצע דשאב, עס לוינט נישט צו פארלירן די גאנצע לעבן פאר די פאר דאלער, עס לוינט נישט צו פארלירן יענע וועלט פאר די פאר דאלער.


בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט זיין אין א גוטע פלאץ, איר זאלט נישט האבן צו טון מיט פרעמדע מענער, איר זאלט זיין אין א ריינע פלאץ; מאכטס התבודדות איר זאלט וויסן ווי אזוי זיך צו פירן, ווייל דורך התבודדות שווימט ארויף די אמת. ווען מען שמועסט מיט'ן אייבערשטן, מען דערציילט אים אלע פרטים - שווימט ארויף די אמת, מען ווייסט נאכדעם ווי אזוי זיך צו פירן.


טוטס וואס יוסף הצדיק האט געטון ווען ער האט געדארפט ארבעטן ביי דעם גוי טמא פוטיפר, ער האט א גאנצן צייט געבעטן שטילערהייט דעם אייבערשטן ער זאל אים היטן פון שלעכטס, ביז דער גוי טמא פוטיפר האט געזען ווי דער אייבערשטער איז מיט אים. אזוי ווי די הייליגע חכמים דערציילן (בראשית רבה פו, ה) יוסף הצדיק פלעגט רעדן צום אייבערשטן און שטענדיג האבן זיך זיינע ליפן געשאקלט, ביז פוטיפר האט אים איינמאל געפרעגט: "זאג מיר, וואס שאקלסטו מיט דיינע ליפן, דו מאכסט כישוף?!" האט אים יוסף הצדיק געענטפערט: "ניין, איך איך בין נישט קיין כישוף מאכער, איך האב א גרויסן באשעפער, וואס איך בעט אים איך זאל נישט צוקומען צו שלעכטס".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#132 - דערצייל אלעס פאר'ן אייבערשטן, וועסטו ווערן שטארק ביי זיך
פחדים, תפילה והתבודדות, שידוכים, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תצא, ה' אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שמועס מיט'ן אייבערשטן; דערצייל אים נאכאמאל און נאכאמאל אלעס וואס דו ביסט אריבער, שעם זיך נישט אים צו דערציילן אלע דיינע מחשבות, אלע דיינע שרעק און אלע דיינע געפילן, דורכדעם וועסטו ווערן זייער שטארק ביי זיך, דו וועסט מער נישט מורא האבן פון קיין שום זאך אויף די וועלט.


זארג נישט אז דו נעמסט מעדעצין דו זאלסט זיין א רואיגע מיידל, עס וועט דיר גארנישט שאטן פאר דיין שידוך; איך האף מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף צו זיין דיין שדכן. נאך דיין חתונה וועט זיך אלעס טוישן, דו וועסט מער נישט דארפן די מעדעצין.


די מנהלת תחי' רעדט פון דיר זייער שיין; זי האט דיר זייער ליב און זי זאגט מיר אלץ שיינע זאכן פון דיר. אזוי אויך דיינע לערערינס און קאונסלערס דערציילן מיר אז דו פירסט זיך זייער איידל און דו רעדסט זייער שיין צו יעדע מיידל.


בית פיגא שטאלצירט מיט דיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#131 - זאלסט זיך ווייטער פירן ערליך
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, קעמפ

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שופטים, א' דראש חודש אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו ביסט אין קעמפ; מיט תפילה ביסטו אנגעקומען.


די מנהלת תחי' זאגט אויף דיר זייער שיינע זאכן, זי זאגט אז דו ביסט טייער און וואויל.


איך האף צום אייבערשטן אז דו וועסט זיך ווייטער פירן ערליך, איידל און וואויל, וועסטו מאכן א נחת רוח פאר דיינע עלטערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#130 - בעט אויף דיין שידוך מיט שמחה
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, שמחה, שידוכים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שופטים, א' דראש חודש אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען דו בעסט דעם אייבערשטן אויף דיין שידוך זאלסטו עס בעטן מיט שמחה, נישט מיט עצבות און מרה שחורה. זייער אסאך מענטשן וואונדערן זיך אז זיי בעטן און בעטן און זעען נישט וואס פאסירט מיט די תפילות, דאס איז ווייל מען בעט דאס מיט עצבות און מרה שחורה, מען וויינט פון דערביטערטקייט; אז מען בעט מיט שמחה, מען וויינט פון פרייד - איז דאס זייער חשוב אויבן אין הימל.


איך בין שוין געווען איין מאל שדכן ביי דיר, איך האב דיר משדך געווען דו זאלסט לעבן מיט'ן אייבערשטן; איך האף צו זיין שדכן ביי דיר דו זאלסט באקומען א גוטע שידוך, א בחור א ירא שמים מיט גוטע מידות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#129 - באשעפער, שבת איז מיין ערגסטע טאג
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, שבת קודש, משפחה, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ראה, כ"ב מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער זאלסט פרובירן מיט אלע דיינע כוחות צו זיין פרייליך; א מיידל אין די יארן פון שידוכים דארף זיין פרייליך, שטענדיג ארום גיין מיט א שמייכל.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כד): ווען מען איז פרייליך ווערט מען געזונט, אלע ווייטאגן גייען אוועק. ווען מען איז פרייליך איז מען נאנט צום אייבערשטן, דער אייבערשטער האט זייער ליב פרייליכע מענטשן, ער האט נישט ליב ווען מען איז טרויעריג; אפילו ווען מען וויינט צום אייבערשטן טאר דאס נישט זיין פון טרויער מען דארף וויינען צו אים פון פרייליכקייט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קעה).


וואס דו דארפסט זאלסטו בעטן פונעם אייבערשטן; שמועס מיט אים, דערצייל אים דיין ווייטאג; דערצייל אים אלעס וואס באדערט דיר אין שטוב פון דיינע עלטערן, דערצייל אים אז דו האסט נישט ליב צו זיין אין שטוב שבת; זאג אים: "הייליגער באשעפער איך האב נישט ליב צו זיין אין שטוב שבת; שבת אין שטוב איז מיין ערגסטע טאג, עס איז מיר זייער שווער צו זיין אין שטוב, הייליגער באשעפער איך וויל שוין חתונה האבן".


בנוגע דעם בחור וכו'; דו בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט האבן א גוטער מאן, א וואוילער מאן, א הארציגער מאן, א מאן וואס וועט דיר ליב האבן, א מאן וואס וועט רעדן שיין צו דיר, א מאן וואס וועט זארגן פאר דיר; עס איז נישט גוט אריין צו נעמען א בחור אין קאפ און זיך אויסמאלן 'ער גייט זיין מיין חתן'; קודם כל ווער זאגט יענער איז בכלל מסכים. צווייטנס, ווער זאגט אז דאס איז גוט פאר דיר; די בעסטע זאך איז ווען מען שמועסט עס אויס מיט'ן אייבערשטן.


גיי יעדן טאג אביסל אין פעלד שפאצירן און זאג פאר'ן אייבערשטן די גאנצע געשיכטע מיט'ן בחור... און בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר העלפן.


איך ווארט צו הערן דיינע סיומים ווען די ענדיגסט תהילים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#128 - זיך דורכרעדן מיט'ן מנהל אדער מנהלת
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, מוסדות, בריוו

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ראה, כ"א מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז איר האט א פראבלעם מיט אייערע זון'ס מלמד, אייער זון וויל נישט גיין אין חדר - דארפט איר רעדן צום מנהל הר"ר ... שליט"א. איך האב אים אויפגענומען ער זאל זיין פאראנטווארטליך אויף אלעס אין חדר, אזוי אויך אז מען האט א פראבלעם אין סקול דארף מען רעדן מיט די מנהלת.


אויב איר שפירט אז איר ווילט יא רעדן מיט מיר, איז די גרינגסטע וועג איר זאלט שרייבן אייערע זאכן וואס איר ווילט וויסן וואס צו טון און מיט'ן אייבערשטנס הילף וועל איך אייך ענטפערן.


פארלירטס אייך נישט; יעדע זאך וואס עס שטערט אייך, יעדע זאך וואס באדערט אייך - זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#127 - ווי אזוי "בית פיגא" תלמידות דארפן זיך פירן
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, סקול, שידוכים, דרך ארץ, בין אדם לחבירו

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ראה, כ' מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד די טייערע בית פיגא תלמידות שתחיו.


איך בעט אייך זייער איר זאלט אכטונג געבן איינער אויפ'ן צווייטן, איר זאלט טראכטן פאר איר רעדט און ווי אזוי איר רעדט; איר זאלט קיינמאל נישט שטעכן א צווייטן.


נוצט אויס די וואכן וואס איר געפונט זיך צווישן די בערג און ביימער, איר וועט זיך בענקען א גאנץ יאר צו די צייט. דער זומער גייט פארביי, מען פארט שוין צוריק - יעדער צו זיין וואוינארט; איר וועט זיך בענקען צו דעם שיינעם זומער.


שפאצירט מיט'ן אייבערשטן; יעדע מיידל זאל זיך מאכן אביסל צייט צו שפאצירן אין קעמפ מיט'ן אייבערשטן. דער רבי האט אונז געגעבן א מתנה התבודדות, מען זאל שמועסן מיט'ן אייבערשטן אויף מאמע לשון, אים אלעס דערציילן, אזוי ווי מען רעדט צו א גוטע פריינט.


ווען מען געוואוינט זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן דארף מען שוין גארנישט אויף די וועלט; מען שפירט זיך מער נישט אליין, מען שפירט זיך ארום גענומען מיט'ן אייבערשטן, מען שפירט א זיסע טעם אין לעבן, מען איז פרייליך און צופרידן.


איך בעט אייך נאכאמאל רעדט נישט צווישן זיך פון בחורים, מאכט אייך נישט קיין אייגענע שידוכים; איך ווייס אז איר ווילט שוין זייער חתונה האבן, איר ווילט אנהייבן לעבן, איר זענט קלוג און שארף צו וויסן אז לעבן איז נישט חבר'טעס, איר שפירט ווי איר קענט מער נישט; דאך בעט איך אייך איר זאלט זיך פירן איידל און נישט רעדן צווישן זיך פון שידוכים. אז עס פאלט אייך איין א שידוך קענט איר דאס דורך רעדן מיט אייערע עלטערן אדער מיט אייער חשוב'ע מנהלת; צווישן זיך זאלט איר רעדן נאר קלוגע זאכן און שיינע איידעלע רייד.


נישט אלעס וואס מען זעט פון אינדרויסן איז אזוי ווי עס זעט אויס, א זאך קען אמאל אויסזען גלאנציג און בליטשקעדיג פון אינדרויסן אבער אינעווייניג איז עס נישט געזונט, עס איז פארפוילט. איך געדענק ווי מוהרא"ש האט אמאל גערעדט מיט א מיידל וועגן א שידוך אבער די מיידל האט נישט געוואלט דעם שידוך, זי האט געוואלט עפעס שענערס וכו', האט מוהרא"ש איר געזאגט: "איך בעט דיר, געב אכטונג זאלסט נישט ווערן אריינגענארט מיט א מאן וואס וועט דיר נישט פארגינען דאס לעבן, ער וועט דיר נישט פארגינען א באטל סאודע..." שפעטער האט זיך דאס ווייבל גע'גט ווייל זי האט גענומען וואס איז שיין פון אינדרויסן, אבער באמת איז דאס געווען א באטל ווערעם, ער האט איר געפייניגט און געשלאגן.


נאך איין זאך בעט איך אייך, איר דארפט אהיים רופן יעדן טאג. כיבוד אב ואם איז נישט קיין קליינע מצוה, כיבוד אב ואם איז זייער א גרויסע מצוה און ווען מען איז נאך קינדעריש כאפט מען נישט דאס גרויסקייט פון די מצוה.


איך האף אז איר שעמט זיך נישט מיט אייערע עלטערן; בעט דעם אייבערשטן איר זאלט ליב האבן אייער מאמע, נישט קוקן אויף איר ווי זי איז אלטמאדיש. וואס וועט איר טון ווען אייערע קינדער וועלן קוקן אויף אייך ווי אלטמאדישע מענטשן, זיי וועלן נישט וועלן רעדן מיט אייך, זיי וועלן נישט וועלן גיין צו שמחות וואו איר זענט, זיי וועלן זיך שעמען מיט אייך? וואס וועט איר טון? דעמאלט וועט איר טראכטן: 'א שאד איך האב דאס געטון צו מיין מאמע'.


איר דארפט יעדן טאג אהיים רופן, און די מיידלעך וואס וואוינען דא אין שטעטל דארפן בעטן רשות יעדן טאג אהיים צו גיין העלפן די עלטערן מיט די שטוב ארבעט; דאס איז אונזער קעמפ, דאס איז אונזער פארגעניגן - צו העלפן די עלטערן.


איך וועל זיך פרייען אז איר וועט מיר שרייבן בריוו.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#126 - פירן דעם בית המדרש אזוי ווי מוהרא"ש האט אוועקגעשטעלט
תפילה והתבודדות, דרך ארץ, אומאן, בית המדרש, היכל הקודש, מוהרא"ש, ראש חודש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת עקב, י"ז מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, ליבע ברידער, תלמידי היכל הקודש ירושלים שיחיו.


געלויבט דעם אייבערשטן, שהחיינו וקיימנו והגיענו לזמן הזה, מיר האבן זוכה געווען צו עפענען דעם שבת א ברסלב'ער בית המדרש אין ירושלים; א בית המדרש וואו מען וועט רעדן די ווערטער וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט פון הייליגן רבי'ן, א בית המדרש וואס וועט ליכטיג מאכן די גאנצע וועלט.


איך בעט אייך זייער איר זאלט האלטן דעם פלאץ זייער ריין; ריין פון לצים און פון נישט געזונטע מענטשן. עס זאל זיין ריינע ד' אמות וואו מען וועט רעדן דעם רבינ'ס דיבורים אן קיין חכמות, אן קיין ליצנות. יעדער וואס קומט אריין זאלט איר מחזק זיין, גייט נישט מיט קיינעם אין קיין ויכוחים; עס אז דא א גרויסער יצר הרע אויף דעם, ווען מען הערט רעדן קעגן רבי'ן, קעגן מוהרא"ש - צו וועלן ענטפערן און אויפווייזן, אבער איך בעט אייך גייט נישט אין קיין ויכוחים מיט קיינעם; נעמט דעם רבינ'ס ווערטער פאר אייך צו לעבן דערמיט און מחזק זיין אנדערע.


יעדער איינער זאל צולייגן א האנט אז דער בית המדרש זאל זיין שיין און ריין; א בית המדרש היכל הקודש דארף זיין מסודר, נישט אנגעלייגט מיט אלטע טליתים און שמות. נאכן דאווענען זאל מען מסדר זיין דעם בית המדרש עס זאל זיין שיין און אלע ספרים אוועק געלייגט; יעדער איינער זאל קוקן אויפ'ן שול ווי דאס איז א חלק פון זיין שטוב, אזוי ווי מען האלט ריין די שטוב דארף מען האלטן ריין דעם שול.


איך בעט אייך זייער, איך וויל האבן שייכות מיט אייער חבורה, איך וויל זיין א חלק פון די קהלה; אויב איר זענט מסכים וויל איך זיין א גבאי ביי אייך אין שול, איך בין גרייט צו הערן פון אלע חברים און מתפללים וואס מען האט צו זאגן. די גרינגסטע וועג צו רעדן מיט מיר איז דורך בריוו; איר קענט מיר שרייבן בריוו, סיי טענות און וואס מען דארף בעסער מאכן און איך וועל פרובירן פירן די שול אזוי ווי מוהרא"ש האט מיר געלערנט, איך ווארט צו הערן פון אייך אויב איר ווילט מיר נעמען פאר א גבאי. אין ישיבה אין וויליאמסבורג בין איך גבאי און אויך אין קרית ברלב ליבערטי בין איך גבאי, איך פיר עס אזוי ווי מוהרא"ש האט מיר געלערנט, איך לייג נישט צו און איך נעם נישט אראפ.


מוהרא"ש האט מיר געלערנט ווילאנג עס דארף נעמען דאס דאווענען; מוהרא"ש האט מיר גענומען פאר א בעל תפילה אין אומאן צו דאווענען ראש השנה, קודם האט מיר מוהרא"ש געבעטן צו דאווענען שחרית און די לעצטע יאר האט מיר מוהרא"ש געזאגט: "איך וויל דו זאלסט אויך דאווענען מוסף", מוהרא"ש האט מיר געזאגט א גענויע צייט ווי לאנג עס זאל נעמען דאס דאווענען; עס איז געווארן א גאנצע גערודער אין שול, עס זענען געווען געוויסע וואס זענען געקומען צו לויפן צו מיר: "היתכן דו דאווענסט שנעל?" איך האב זיי נישט געענטפערט אז מוהרא"ש האט מיר אזוי געזאגט, איך האב גארנישט געזאגט, זענען זיי געגאנגען צו מוהרא"ש מיט טענות. (מוהרא"ש האט געהאט זיין וועג ווי אזוי צו רעדן מיט מענטשן; ער וואלט געקענט זאגן גלייך: "אזוי וויל איך! איך האב אים געבעטן דאווענען אזוי און אזוי!" אבער מוהרא"ש האט געהאט זיין כוונה ווי אזוי צו רעדן מיט יעדן איינעם, ער האט זיי געזאגט אז ער וועט רעדן צו מיר, ער וועט זען וואס ער קען טון). מוהרא"ש האט מיר געזאגט: "דו הער נישט אויס קיינעם, טו וואס איך זאג דיר".


זאלט איר אויך אוועק שטעלן א זמן פאר'ן דאווענען; נישט אפכאפן דאס דאווענען און נישט אויסציען די קישקעס, נאר דאווענען שיין געלאסן. עס זענען דא מענטשן וואס קומען נישט אין שול נאר ווייל זיי קענען נישט נעמען די לאנגע טירחה וואס מען איז מטריח דעם עולם, אזוי אויך אז מען ציט אויס דאס דאווענען און מען פעניעט מאכט דאס מען זאל שמועסן.


די גבאים האבן מיר געפרעגט אויב מען זאל שרייבן אויפ'ן שילד אז דאס איז א ברסלב'ע שטיבל, א טייל זאגן מען זאל נישט שרייבן דאס ווארט "ברסלב", ווייל מענטשן האבן מורא פון די ווארט "ברסלב". ליידער ליידער איז ברסלב היינט א פלאץ פון הפקירות, א פלאץ פון עזות פענימער; עס פעלט דער ראש בית וואס זאל אכטונג געבן. עס האט זיך אריין געכאפט אין ברסלב צעדרייטע מענטשן, מען פארפירט אינגעלייט, מען פארפירט בחורים, זיי שטעלן זיך אהער ווי עובדי השם, מען מאכט משוגע דעם יוגענט מיט עבודות משונות.


אין ארץ ישראל איז ברסלב א מין צעמישעניש, דעריבער שטייען מענטשן ווייט, מען האט מורא פון דעם; דארפט איר זען צוריק צו קערן דאס שיינקייט פון ברסלב, אלע זאלן וויסן וואס ברסלב איז. א פלאץ פון רעדן שיין, א פלאץ פון מכבד זיין עלטערן, ברסלב לערנט אויס אז מען קען זיין אין שטוב, זיין מיט די ווייב און קינדער און אין די זעלבע צייט זיין דבוק צום אייבערשטן מיט אזא דביקות מיט וואס פריערדיגע צדיקים האבן געלעבט. אז איר וועט זיך פירן אזוי ווי דער רבי לערנט אונז וועט איר שיין מאכן דעם הייליגן רבינ'ס נאמען.


איך ארבעט יעצט צו באקומען רשות צו קומען קיין ארץ ישראל; זייט מתפלל מען זאל מיר געבן רשות. איך וויל שוין זיין מיט אייך, זיך מחזק זיין צוזאמען מיט'ן הייליגן רבינ'ס עצות אויף די וועג ווי מוהרא"ש האט אונז געלערנט.


א פרייליכן שבת.

#125 - זאלסט נישט טענה'ען מיט דיין ווייב
תפילה והתבודדות, שלום בית, הפצה, אומאן, פרנסה, סיפורי צדיקים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, ז' מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער זאלסט נישט טענה'ען מיט דיין ווייב.


בנוגע אומאן, אז דו ווילסט אזוי שטארק קומען צום הייליגן רבי'ן זוכה זיין צו אלע תיקונים אבער דיין ווייב וויל נישט, זי זאגט אז דו זאלסט אפילו נישט טראכטן דערפון; דו ווילסט וויסן וואס צו טון.


דו בעט דעם אייבערשטן אן א שיעור מאל אז דו זאלסט זוכה זיין צו קומען צום רבי'ן; מיט דיין ווייב זאלסטו נישט טענה'ען, עס וועט גארנישט העלפן, מיט כח האט נאך קיינער נישט געוואונען די ווייב.


רעד צו איר שיינערהייט; זאג איר ווי שטארק דיין לעבן האט זיך געטוישט. ווען דו רעדסט מיט איר זוך נישט איר צו אויפווייזן אז זי איז נישט גערעכט, דו זאלסט נאר רעדן פון דיר, ווי שטארק דו ווילסט גיין.


אז דו וועסט זיין שטארק מיט די צוויי נקודות, דו וועסט בעטן דעם אייבערשטן אן א שיעור מאל און דו וועסט זיין שטארק מיט נישט טענה'ען מיט איר און נישט זוכן איר צו אויפווייזן אז זי איז נישט גערעכט, דו וועסט איר מכבד זיין - וועט זי זיך ברעכן פאר דיר, זי וועט דיר שיקן צום רבי'ן מיט שמחה.


בנוגע הפצה; יעצט ווען דיין ווייב איז נאך א שטארקע מתנגדת וכו' - זאלסטו איר נישט דערציילן אלע דיינע פלענער פון הפצה, זי פארשטייט נאך נישט וואס מיינט הפצה, דו זאג איר אז דו גייסט ערלעדיגן דיינע זאכן און אזוי זאלסטו מאכן הפצה.


עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד וואס האט נישט געהאט קיין פרנסה, ער האט געטון וואס שטייט אין שלחן ערוך (יורה דעה, סימן רנג) אז ווער עס האט נישט קיין פרנסה מעג צאמנעמען צדקה פאר זיך; זיין ווייב האט נישט געוואלט ער זאל גיין נאך געלט, זי האט זיך געשעמט, זי פלעגט פארלאנגען ער זאל ברענגען געלט אן צו גיין נאך געלט. רוב טאג איז ער געזעצן און געלערנט בהתמדה רבה און נאכמיטאג איז ער אהיים געקומען און זיך אנגעטון זיין טייערן רעקל, ער פלעגט זאגן אז ער גייט צום פריץ, ער האט געשעפטן מיט'ן פריץ. זי איז געווען מלא שמחה אז איר מאן איז אזא פערזענליכקייט, ער מאכט געשעפטן מיט'ן פריץ; ער איז ארום געגאנגען אין די הייזער צאמנעמען געלט, אזוי האט ער זיך געפירט זיין גאנץ לעבן אן דעם וואס זיין ווייב זאל וויסן וואס ער טוט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#124 - שטארק זיך, וועסטו טרעפן שנעל דיין ריכטיגער שידוך
תפילה והתבודדות, שידוכים, צדקה, תפלות אויף אידיש, גט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת דברים, כ"ט תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער הארציגער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן מיט אלע כוחות נישט צו ווערן צעפאלן; אמת, דו גייסט יעצט אריבער שווערע טעג אין לעבן נאכדעם וואס דו האסט זיך געדארפט גט'ן; דו האסט דאס געטון על פי תורה, מוהרא"ש וואלט אויך געהייסן מאכן א גט. עס איז דיר יעצט ביטער שווער צו זיין אליין, קיינער קען נישט פארשטיין די צער וואס דו גייסט יעצט אריבער, דאך דארפסטו זיך שטארקן מיט די גוטס וואס דער אייבערשטער טוט מיט דיר; וואס ווייסטו וואס דו דארפסט מתקן זיין וכו' וכו', ווער ווייסט וואס פאר א גזירות עס איז נגזר געווארן אויף דיר און יעצט קומסטו אפ מיט דעם.


איך בעט דיר זייער זאלסט אויפזוכן דאס גוטס וואס דער אייבערשטער טוט מיט דיר און אים דאנקען דערויף; יעדן טאג זאלסטו נעמען אפאר מינוט, זוך א שטילע פלאץ, דארט זאלסטו זיך מתבודד זיין. זאלסט אנהייבן מיט תודה והודאה, דאנק דעם אייבערשטן אויף די גוטס וואס ער טוט מיט דיר. איך ווייס אז דו גייסט יעצט אריבער שווערע טעג, דאך דארפסטו געדענקען וואס דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצה), די עצה פון "בַּצָּר הִרְחַבְתָּ לִּי", די עצה פון אויפזוכן גוטס אין די צרה. דער רבי זאגט אז דוד המלך האט שטענדיג געזוכט עפעס גוטס אויף וואס ער קען דאנקען דעם אייבערשטן, אפילו ווען דער אייבערשטער האט געברענגט אויף אים שלעכטס האט ער געזוכט אין די שלעכטס עפעס גוטס, אזוי ווי עס שטייט (תהלים ד, ב): "בַּצָּר הִרְחַבְתָּ לִּי - רבונו של עולם איך דאנק דיר אויף דעם וואס אין די צרה האסטו מיר ברייט געמאכט".


די אלע שידוכים וואס מען טראגט דיר אן און עס ווערט נישט - דאס איז אלעס שידוכים פאר דיר; יעדע שידוך וואס מען רעדט נאר, מען טראגט עס אן - איז אויך א שידוך. עס איז דא אמאל וואס מען טרעפט זיך, מען רעדט איינער מיט'ן צווייטן, עס זעט שוין אויס ווי עס גייט ווערן א שידוך, למעשה ווערט נישט דער שידוך; זאגט דער רבי (ספר המידות, אות חתון, סימן ז) אז דאס איז אויך א שידוך, און ווען דעם רבינ'ס ווייב איז נפטר געווארן און דער רבי איז געווען אין ראדוויל בעפאר'ן א שידוך טון מיט זיין צווייטע ווייב, זענען געקומען אסאך פרויען זיך משדך זיין מיט אים, האט דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקצה): "אלע זענען מיינע שידוכים, און יעדער מענטש האט כמה וכמה זיווגים, ביי יעדן איינעם גייט עס אנדערש", אלע שידוכים וואס מען רעדט איז שוין אויך א בחינה פון א שידוך, אפילו עס ווערט נישט אויסגעפירט.


דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, שם): מענטשן שמועסן ביי זיך אין שטוב: "דער בחור וואלט גוט געווען פאר די מיידל"; אפילו ווען דער שידוך זאל זיך נישט אנהייבן און נישט ענדיגן איז דאס אויך א בחינה פון א שידוך. "וְלִפְעָמִים נוֹסְעִים לַעֲשׂוֹת הַשִּׁדּוּךְ וּבְעֵת הַגְּמָר נִפְרָדִים מֵאֵיזֶה סִבָּה, וְלִפְעָמִים נִגְמָר הַשִּׁדּוּךְ וְאַחַר כָּךְ מַפְסִיקִים הַקֶּשֶׁר שֶׁל תְּנָאִים, וְלִפְעָמִים בָּאִין לִידֵי נִשּׂוּאִין וְאַחַר כָּךְ בְּסָמוּךְ נַעֲשֶׂה גֵּט בֵּינֵיהֶם. וְלִפְעָמִים אֵינוֹ נַעֲשֶׂה הַגֵּט עַד אַחַר אֵיזֶה זְמַן וְכַיּוֹצֵא בָּזֶה כַּמָּה בְּחִינוֹת שֶׁיֵּשׁ בְּעִנְיְנֵי הַשִּׁדּוּכִים וְהַזִּוּוּגִים שֶׁאֵינָם נִגְמָרִים אַחַר כָּךְ, אֲבָל כֻּלָּם הֵם בְּחִינַת זִוּוּגִים שֶׁלּוֹ. כִּי כָּל אֶחָד יֵשׁ לוֹ כַּמָּה זִוּוּגִים, רַק שֶׁאֵצֶל זֶה נִגְמָר אֵיזֶה זִוּוּג שֶׁלּוֹ עַל יְדֵי אֵיזֶה דִּבּוּר בְּעָלְמָא שֶׁמְּדַבְּרִים מִזֶּה הַשִּׁדּוּךְ, וְלִפְעָמִים עַל יְדֵי אֵיזֶה דִּבּוּר יוֹתֵר אוֹ עַל יְדֵי אֵיזֶה הִתְקַשְּׁרוּת אוֹ נְסִיעָה אוֹ עֻבְדָּא בִּשְׁבִיל הַשִּׁדּוּךְ לְפִי שָׁעָה וְכוּ' כַּנַּ"ל"; זעט מען פון דעם אז יעדע זאך וואס מען טוט פאר א בחור און פאר א מיידל כדי זיי זאלן טרעפן זייער שידוך - אפילו עס ווערט נישט - איז דאס אויך עפעס, ווייל עס ווערט נענטער זייער ריכטיגער שידוך, עיין שם.


נאך אביסל וועסטו טרעפן א גוטע שידוך און אויפשטעלן א שיינע שטוב.


מאך זיך א צדקה פושקע וואס דארט וועסטו געבן יעדן טאג צדקה כמנין די תפילה וואס דו בעסט, דער רבי זאגט (ספר המדות אות צדקה, חלק ב', סימן יד): "יֵשׁ תְּפִילּוֹת שֶׁאֵינָם נִתְקַבְּלִים לְמַעְלָה אֶלָּא עַד שֶׁנּוֹתְנִים כָּל כָּךְ מָעוֹת לִצְדָקָה כְּפִי מִסְּפַּר הָאוֹתִיּוֹת שֶׁל הַתְּפִילָּה הַשַּׁיָּךְ לְזֶה הַדָּבָר", עס איז דא תפילות וואס ווערן אנגענומען אויבן אין הימל נאר ווען מען געבט פאר צדקה די סכום פרוטות וויפיל די תפילה באטרעפט, "לְמָשָׁל, כְּשֶׁמִּתְפַּלֵּל אֵלּוּ הַתֵּבוֹת: 'תֵּן לִי בָּנִים'", צום ביישפיל, ווען מען בעט תֵּן לִי בָּנִים - געב מיר קינדער, "צָרִיךְ לִתֵּן צְדָקָה כְּמִסְפַּר אוֹתִיּוֹת תֵּן לִי בָּנִים", דארף מען געבן צדקה וויפיל עס באטרעפט די תפילה פון תֵּן לִי בָּנִים - געב מיר קינדער; אזוי זאלסטו טון, זאלסט מאכן א פושקע און אריינלייגן יעדן טאג פינף דאלער מיט צוויי און צוואנציג פרוטות בעטנדיג דערביי: "רבונו של עולם, תן לי זיווג, געב מיר מיין פאר"; די געלט זאלסטו מיר ברענגען, איך וועל דרוקן דערמיט דעם רבינ'ס ספרים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#123 - וויפיל מסירות נפש דו האסט אריינגעלייגט אינעם עירוב
תפילה והתבודדות, שטעטל, שבת קודש, לימוד התורה, עירוב

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פנחס, ט"ז תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך בין געווען מאנטאג בודק זיין דעם עירוב מיט הרב שטיינמעץ שליט"א, איך קען זיך נישט איבער קומען פונעם עירוב; וויפיל מסירות נפש דו האסט אריינגעלייגט אינעם עירוב, צענדליגער וואכן און חדשים וואס דו האסט געבויט דעם עירוב, אנגעהויבן ווינטער אין די שנייען און רעגן און יעצט זומער אין די ברענעדיגע היצן.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, יח): "כָּל הַמְזַכֶּה אֶת הָרַבִּים - אֵין חֵטְא בָּא עַל יָדוֹ", נישטא נאך אזא מזכה את הרבים ווי מאכן אן עירוב אז מענטשן זאלן נישט נכשל ווערן אין חילול שבת; עס איז זייער שווער אין שטעטל - סיי מיט'ן חלק פון טראגן און נאכדעם מיט תחומים, סיי ביי די איינוואוינער און סיי ביי די געסט, ממילא יעצט ווען דו האסט מתקן געווען דעם עירוב האסטו געהאלפן אלע זאלן זיין אפגעהיטן פון חילול שבת - וועט דער אייבערשטער דיר אפהיטן פון שלעכטס.


נאך אביסל וועסטו טרעפן א גוטע שידוך, דו וועסט אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב.


אפילו יעצט ווען דו העלפסט מיר אזוי געטריי פון פארטאגס ביז אויף דער נאכט צו ענדיגן דעם עירוב - דארפסטו האבן שכל אראפ צו כאפן אביסל חומש רש"י יעדן טאג, אביסל משניות יעדן טאג, אביסל גמרא און אזוי ווייטער, א טאג אן תורה איז קיין טאג נישט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.