בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#38 - די עלטערן מוזן העלפן מחנך זיין די קינדער
חינוך הילדים, מוסדות, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת יתרו, י"ט שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר וזוגתו


איך דארף ענקער הילף; איך קען נישט אליינס זיך פארען מיט די קינדער, די עלטערן מוזן העלפן מחנך זיין.


איר דארפט אויסלערנען אייער טאכטער אז זי דארף האבן דרך ארץ פאר איר טיטשער, אזוי אויך האבן דרך ארץ פאר אייך. זי איז זיך מתחצף פאר די טיטשער, זי לאכט די טיטשער אין פנים אריין, זי זאגט נאך מיט געשפעט וואס די טיטשער זאגט; די טיטשער זאגט "קלאפ נישט", הייבט זי אן שטערקער קלאפן.


מיר גייט נישט אן אויב די קינדער לערנען און קענען, מיר לייגן נישט קיין דגוש אויף די זאכן; אבער אויף דרך ארץ לייגן מיר די שטערקסטע דגוש, אויב א קינד איז זיך מתחצף, פירט זיך אן דרך ארץ - האט דאס קינד נישט קיין פלאץ ביי אונז אין מוסד.


עס איז נישט קיין אונטערשייד וועמענס קינדער; זאל דאס זיין מיינע קינדער, וועלן זיי אויך נישט קענען לערנען אין ברסלב.


איך דארף ענקער הילף; איך ווארט צו הערן וואס ענקער פלאן איז.

#37 - פרעג דיין קינד יעדן טאג אויב זי פירט זיך מיט דרך ארץ אין שולע
סקול, חינוך הילדים, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בא, ו' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד משפחת ... שיחיו, קרית ברסלב ליבערטי


איך וואונדער זיך אויב דו פרעגסט דיין טאכטער יעדן טאג אויב זי איז דרך ארץ'דיג?


איך מוטשע זיך זייער מיט דיין טאכטער; זי עסט אויף די קישקעס פון איר טיטשער, איך מוטשע זיך זייער מיט איר. אז דו וועסט איר פרעגן יעדן טאג ווען זי קומט אהיים און אינדערפרי ווען זי גייט: "דו ביסט דרך ארץ'דיג? דו ביסט וואויל? איך קען פרעגן דיין טיטשער אויב דו ביסט דרך ארץ'דיג?" וועט זי צוביסליך אנהייבן כאפן וואס איז חשוב ביי דיר און זי וועט זיך צושטעלן.


איך טו דאס יעדן טאג מיט מיינע קינדער.

#36 - דרך ארץ הייבט זיך אן אין שטוב מיט טאטע מאמע
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, סקול, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויחי, ט"ז טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די תלמידות בית פיגא וויליאמסבורג און תלמידות בית פיגא ליבערטי שתחיו


איך בין זייער צופרידן צו הערן פון די מנהלת און די לערערינס גוטע גריסן פון אייך, בעיקר פון די דרך ארץ; ווייל ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ דאס ערשטע זאך. דער רבי האט געזאגט: "איך קען יעדן איינעם העלפן, איך קען יעדן ליידן - אויסער אן עזות פנים".


דרך ארץ הייבט זיך אן אין שטוב מיט טאטע מאמע; עלטערן זענען נישט קיין חברים, מען קען נישט רעדן צו עלטערן אזוי ווי מען רעדט צו חבר'טעס, מען דארף רעדן מיט דרך ארץ, אויסהערן וואס זיי זאגן און נישט גיין אין וויכוחים.


אזוי אויך אין סקול; מען מוז רעדן מיט דרך ארץ צו די לערערינס און צו די מנהלת, און אזוי ווייטער מיט יעדן דערוואקסענער מענטש. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו.) אויפ'ן פסוק (דברים ו, ה): "וְאָהַבְתָּ אֵת ה' אֱלֹהֶיךָ" - זאלסט זען עס זאל ארויסקומען א קידוש השם דורך דיר, דער אייבערשטער זאל באליבט ווערן דורך דיר. ווייל ווען א מענטש פירט זיך אויף ווי עס דארף צו זיין וואס זאגן מענטשן? "אַשְׁרֵי אָבִיו שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל זענען זיינע עלטערן וואס האבן אים געלערנט תורה; "אַשְׁרֵי רַבּוֹ שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל איז פאר זיין רבי וואס האט אים געלערנט תורה; "אוֹי לָהֶם לַבְּרִיוֹת שֶׁלֹא לָמְדוּ תּוֹרָה", וויי איז פאר די מענטשן וואס לערנען נישט קיין תורה; אויף איינעם וואס פירט זיך ערליך זאגט מען: קוקט אן דעם מענטש, וויבאלד ער לערנט תורה פירט ער זיך אויף אזוי ערליך, אויף אים זאגט דער פסוק (ישעיה מט, ג): "וַיֹּאמֶר לִי עַבְדִּי אָתָּה, יִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר בְּךָ אֶתְפָּאָר", דער אייבערשטער בארימט זיך מיט אזא איינעם.


ווען מען פירט זיך שיין איז דאס די גרעסטע הפצה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#35 - קלעב נישט קיין סטיקערס אויף די גאסן
הפצה, דרך ארץ, יונגע יארן

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מקץ, כ"ז כסליו, ג' דחנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמוד תורה היכל הקודש ברסלב, וויליאמסבורג


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער, קלעב נישט קיין סטיקערס; מאך נישט קיין שלעכטע נאמען אויפ'ן רבי'ן, עס טוט מיר וויי צו זען סטיקערס פונעם האטליין אנגעקלעבט אין אלע גאסן, קלעבן סטיקערס איז נישט די וועג.


אז דו ווילסט פארשפרייטן די נומער פונעם האטליין קענסטו געבן קארטלעך מיט'ן נומער; קלעב נישט קיין סטיקערס, דאס איז נישט אונזער וועג.


בכלל דארף מען זייער אכטונג געבן ווען מען גייט הפצה; דער רבי זאגט (ספר המדות, אות צדיק, סימן סט): "מִי שֶׁאוֹהֵב אֶת הַצַּדִּיק צָרִיךְ לִשְׁמֹר אֶת הַצַּדִּיק, שֶׁלֹּא יֵצֵא עָלָיו שֵׁם רָע"; מיר דארפן זיך אויפפירן מיט דרך ארץ, אלע זאלן זען ווי אזוי א ברסלב'ער חסיד פירט זיך, וואס דער רבי לערנט מיט זיינע תלמידים.


נוץ אויס דיינע יונגע יארן מיט התמדת התורה; מאך זיך שיעורים אין מקרא, משנה, גמרא, הלכה און אויך אינעם רבינ'ס ספרים. אפילו עס איז דיר שווער צו פארשטיין, דו כאפסט נישט אויף וואס דו לערנסט - זאלסטו ווייטער לערנען אויף דעם וועג. די לימודים וואס מען לערנט אין חדר זאלסטו לערנען מיט פארשטאנד, אויסהערן דיין מלמד און דאס גוט איבער חזר'ן, אין דיין איבריגע צייט זאלסטו לערנען שנעל אפילו אן פארשטיין.


אויך זאלסטו גיין התבודדות; זוך א פלאץ וואו קיינער געפונט זיך נישט, דארט זאלסטו גיין זיך אויסרעדן דיין הארץ צום אייבערשטן; בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, דו זאלסט זיין אן ערליכער איד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#34 - דאווענען מיט א הוט און רעקל
תפילה והתבודדות, דרך ארץ, פרנסה, בית המדרש

בעזרת ה' יתברך


א' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו האסט זוכה געווען צו לערנען און ענדיגן די זיבן און זיבעציגסטע מאל גאנץ ששה סדרי משנה; נישטא קיין גרעסערע זאך פאר'ן מענטש ווי לערנען משניות, משניות וואשט אפ די נשמה פון אלע עבירות און טומאות.


זייענדיג אין שטעטל די פאר טעג האב איך געזען אז דו דאווענסט אן א הוט און רעקל, איך וויל דיר מחזק זיין זאלסט יא דאווענען מיט א הוט און רעקל; מילא די אינגעלייט וואס ארבעטן און בויען, זיי ווערן שמוציג - זיי קענען נישט גיין מיט די הוט און רעקל א גאנצן טאג, זיי קומען פון די ארבעט און כאפן זיך אריין אין שול די לעצטע מינוט, איז איין זאך, אבער אז דיין ארבעט איז א ריינע ארבעט, דו זיצט אין אפיס - דארפסטו יא קומען אין שול מיט דרך ארץ, מיט הכנעה.


מוהרא"ש האט זייער מקפיד געווען אין יבנאל מען זאל קומען דאווענען מיט הכנעה, מיט דרך ארץ; אנגעטון ווי עס פאסט פאר'ן מלך מלכי המלכים.


איך האף דו וועסט נעמען די בריוו ערנסט, דו וועסט קומען דאווענען שחרית, מנחה און מעריב מיט דרך ארץ.


איך שרייב דיר, איך זאג דיר וואס צו טון נאר ווייל איך האלט דיר ווי מיין אייגן זון.

#33 - נעמט דעם רבי'ן פאר זיך פריוואט, נישט צו שטויסן די שולע
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, סקול, דרך ארץ, חסידות ברסלב, מדות טובות, התנגדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויצא, ט' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז איר וועט זיך פירן מיט דרך ארץ, איר וועט פאלגן וואס די מנהלת זאגט - וועט איר זיך מאכן א גוטע נאמען, איר וועט מאכן שיין דעם רבינ'ס נאמען.


דער רבי האט געזאגט: "ווען קיסרים און קעניגן וואלטן געוואוסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן פאר מיינע תלמידים, וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער צו מיר לערנען", דער רבי לערנט אויס דרך ארץ; ווען מען זיצט ביי יענעם איז מען שטיל, אז מען לערנט ביי יענעם אין מוסד דריידט מען נישט איבער יענעמס פלאץ.


קיין שום מנהלת גייט נישט אן ווער איז דער רבי פון די תלמידה, ווער איז דער דיין פון די תלמידה און ווער עס איז זייער מורה דרך, דער עיקר וואס די מנהלת ווילן איז - מען זאל פאלגן וואס די סקול זאגט; ווען מיידלעך הייבן אן זיך חוצפה'נען צו די לערערינס און צו די מנהלת - דעמאלט איז נישט גוט.


אויב די מיידל מארדעוועט, זי וויל נישט הערן וואס די מנהלת זאגט און וואס די לערערינס זאגן, זי פייפט זיך אן און זאגט: "איך בין ברסלב", דעמאלט פאסירן אלע התנגדות.


אלע התנגדות אויף ברסלב קומט פון עזות פנימ'ער און מחוצפים, ווייל אויף ברסלב איז נישטא וואס צו זאגן קיין איין ווארט שלעכט; מיר ליידן גענוג די אלע יארן פון דעם, מענטשן גלייכן נישט ברסלב - נאר צוליב די סיבה, קינדער חוצפה'נען זיך צו די עלטערן, תלמידות חוצפה'נען זיך קעגן זייער לערערין און בחורים פייפן אויף די מגידי שיעורים, נאכדעם מיינט מען אז דאס איז ברסלב.


איך בעט אייך זייער, רעדט נישט אין סקול מיט קיינעם פון רבי'ן, נעמט דעם רבי'ן פאר זיך פריוואט, נישט צו שטויסן די שולע.


אויך זאלט איר זען וואס מער צו העלפן אין שטוב; די שענסטע זאך איז העלפן די מאמע, זוכט נישט ארויס צו גיין טאג און נאכט אין גאס מיט חבר'טעס. בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט האבן א געפיל צו העלפן אין שטוב, וועט איר זוכה זיין אז אייערע קינדער וועלן אייך העלפן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#32 - כאפ א שפאציר און רעד צום אייבערשטן
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, דרך ארץ, נחת

בעזרת ה' יתברך


                   יום ג' פרשת תולדות, ראש חודש כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


דיין מאמע תחי' האט מיר געשריבן אז דו ביסט א נייע קינד, דו פירסט זיך אויף זייער דרך ארץ'דיג; קומסט אהיים פרייליך פון חדר, דו רעדסט זייער שיין צו דיין מאמע, זי האט אסאך נחת פון דיר.


שטארק זיך און גיי ווייטער מיט די וועג, זיי מכבד דיינע עלטערן; דו האסט זייער חשוב'ע עלטערן, זיי זענען זייער געטריי צו העלפן בויען די מוסדות פאר'ן רבי'ן.


וואס דו דארפסט - זאלסטו בעטן פונעם אייבערשטן, ביים אייבערשטן איז אלץ מעגליך, אין איין רגע קען מען זען גרויסע ניסים.


יעדן אינדערפרי זאלסטו גיין א שפאציר אינדרויסן פון דיין שטוב, זיך מתבודד זיין; בעטן פאר דיר און פאר דיין משפחה. אויך בעט פאר מיר, יואל בן ריצא רעכיל - איך זאל האבן כח און ווייטער פארשפרייטן די זיסע עצות.

#31 - נעם נישט קיין פרעשור אז דו דארפסט לערנען אסאך
דרך ארץ, משניות, לימוד התורה, גמרא, יונגע יארן

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמוד תורה היכל הקודש ברסלב, וויליאמסבורג.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיינע מלמדים אז דו ביסט א וואויל קינד, דו פירסט זיך מיט דרך ארץ. ביים הייליגן רבי'ן איז די ערשטע זאך געווען דרך ארץ; דער הייליגער רבי האט געזאגט: "וֶוען קֵסָרִין אוּן קֶענִיגְן וָואלְטְן גֶעוואוּסְט וָואס פַאר אַ דֶּרֶךְ אֶרֶץ אִיךְ לֶערְן מִיט מַיינֶע מֶענְטְשְׁן, וָואלְטְן זֵיי גֶעשִׁיקְט זֵיֶיערֶע קִינְדֶער לֶערְנֶען בַּיי מִיר דֶּרֶךְ אֶרֶץ"; אז דו וועסט זיך ווייטער פירן מיט דרך ארץ וועסטו מיר מאכן אסאך נחת.


אויף דיין פראגע וואס דו זאלסט ענדערש לערנען - משניות אדער גמרא; איך וויל דיר פרעגן, ווען דו קומסט צו א שמחה וואו עס איז דא א גרויסע אויסוואל פון אסאך סארטן עסן, צום ביישפיל אייער שפייז, טונא פיש און א סאלאט - פון וואס וואלסטו גענומען? איך מיין דו וואלסט גענומען פון אלעס אביסל, אזוי זאלסטו טון ווען עס קומט צו לערנען. די תורה איז אזוי ווי א טיש מיט עסן, "כְּשֻׁלְחָן הֶעָרוּךְ וּמוּכָן לֶאֱכֹל (רש"י שמות כא, א)"; זאלסטו נעמען אביסל משניות, אביסל גמרא און אויך אביסל תהילים.


נעם נישט קיין פרעשור אז דו דארפסט לערנען אסאך, לערן אביסל פון אלעס. רבי נתן פלעגט זאגן "פון ווען איך האב געהערט פון רבי'ן 'מְעַט גַם כֵּן טוֹב, אביסל איז אויך גוט'; פון דעמאלט האט איך זייער מצליח געווען".


ווייז דעם בריוו פאר אלע דיינע חברים, זיי זאלן האבן חיזוק פון דעם; זיי זאלן אלע אנהייבן לערנען גמרא און משניות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#30 - פרעג דיינע עלטערן וועלכע הכשרים צו עסן
כיבוד אב ואם, דרך ארץ, כשרות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמוד תורה היכל הקודש ברסלב, וויליאמסבורג.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיין מלמד אז דו פירסט זיך מיט דרך ארץ און מיט יראת שמים; דו ווייסט אז ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ דאס וויכטיגסטע זאך, דער רבי האט געזאגט: "אִם קֵיסָרִים וּמְלָכִים הָיוּ יוֹדְעִים אֵיךְ אֲנִי מְלַמֵּד אֶת אֲנָשַׁי דֶּרֶךְ אֶרֶץ, הָיוּ שׁוֹלְחִים אֶת בְּנֵיהֶם אֵלַי לִלְמוֹד דֶּרֶךְ אֶרֶץ", ווען קעניגן וואלטן געוואוסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן אויס מיינע תלמידים, וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער צו מיר איך זאל זיי אויסלערנען דרך ארץ.


בנוגע דיין פראגע וואס פאר א הכשר מעג מען עסן; איך ענטפער פאר מענטשן וואס האבן נישט קיין געהעריגע משפחה וכו', זיי ווייסן נישט ווי אזוי זיך צו פירן, פאר זיי ענטפער איך, אבער דו האסט דאך א טייערע טאטע און א טייערע מאמע, ערליכע וואוילע מענטשן; זאלסטו זיי פרעגן וואס איז א גוטע הכשר, וואס דו מעגסט עסן און אכטונג געבן נישט צו עסן קיין שוואכע הכשרים, ווייל ווען מען עסט נישט כשר'ע עסן ווערט די גאנצע בלוט פאר'סמ'ט, עס ווערט פארשטאפט די הארץ, מען פארלירט די אמונה.


בעט דיינע עלטערן זאלן דיר פונקטליך אנווייזן וואס פאר א הכשר איר עסט.


ווייז דעם בריוו פאר דיין טאטע מאמע.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#29 - א ריכטיגע ביישפיל פון א "בית פיגא תלמידה"
סקול, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וירא, ט"ז מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ליבערטי ניו יארק.


דו האסט נישט קיין אנונג וואס פאר א נחת איך האב פון דיר, מרת ... תחי' און דיינע טיטשערס זאגן מיר אז דו ביסט א ריכטיגע ביישפיל פון א "בית פיגא תלמידה".


דו ביסט איין שטיק דרך ארץ, איין שטיק איידלקייט; דו ביסט זייער קלוג און דערוואקסן, דו ווייסט אז פאלגן א טיטשער - דאס מאכט חשוב. הלואי זאלן דיר אלע מיידלעך נאכמאכן.


ווייז דעם בריוו פאר דיינע טייערע עלטערן.


דער ראש ישיבה.

#28 - איך בין פרייליך צו הערן אז דו ביסט דרך ארץ'דיג
סקול, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וירא, ט"ז מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע תלמידה בית פיגא ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי.


איך האב יעצט גערעדט צו מרת ... תחי', זי זאגט מיר פונקטליך וואס עס טוט זיך אין סקול, זי דערציילט מיר כמעט יעדן איינציגסטן טאג די אלע מיידלעך וואס זענען דרך ארץ'דיג און די מיידלעך וואס פירן זיך אויף ווי בעבי"ס, זיי לאכן און קלאס און זוכן ווי מען קען שטערן.


איך בין זייער פרייליך צו הערן דיין נאמען פון די מיידלעך וואס זענען דרך ארץ'דיג, איך האב נאך קיינמאל נישט געהערט אויף דיר עפעס נישט דרך ארץ'דיג.


איך האף דו וועסט רעדן צו די אנדערע מיידלעך זיי זאלן זיך נישט נאריש מאכן, לאכן אדער שטערן די טיטשער.


ווייז דעם בריוו פאר דיינע עלטערן, זיי זאלן האבן נחת פון דיר.


דיין ראש ישיבה.

#27 - אייער מיידל פירט זיך מיט דרך ארץ
סקול, דרך ארץ, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וירא, ט"ז מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי.


איך וויל אייך ברענגען א נחת גרוס פון אייער טאכטער ... תחי'; איך האב יעצט גערעדט מיט מרת ... תחי', זי זאגט מיר מיט א פולן מויל אז אייער טאכטער איז פון די געציילטע מיידלעך וואס זענען דרך ארץ'דיג, זי איז א בת פיגא תלמידה; זי לאכט נישט, זי פירט זיך דערוואקסן.


עס קומט איר זאלט איר כסדר אויסרימען און אויסלויבן זי זאל וויסן איר חשיבות; זאגט פאר אייער טאכטער אז איך האב אייך געשריבן, זאגט איר אז זי געבט מיר נחת.


אויך זאלט איר דאנקען מרת ..., זי געבט זיך אוועק פאר די קינדער בלב ונפש.

#26 - רעדן צו די קינדער צו זיין דרך ארץ'דיג אין קלאס
סקול, חינוך הילדים, מוסדות, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נח, א' דראש חודש מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך וויל אביסל הילף פון אייך, יעדן אינדערפרי ווען איר באגלייט אייער טאכטער צו סקול זאלט איר זי זאגן: "איך בעט דיר זייער זאלסט זיין דרך ארץ'דיג צו דיינע טיטשערס", און ווען זי קומט אהיים פון סקול זאלט איר זי פרעגן: "ביסט געווען וואויל? ביסט געווען דרך ארץ'דיג?" און ווען זי ענטפערט: "יא", זאלט איר זי ווייזן א גרויסן שמייכל און זאגן הויך: "יישר כח אייבערשטער אז מיינע קינדער זענען דרך ארץ'דיג"; זאגט עס הויך אז אייער טאכטער זאל עס הערן, אזוי וועט זי זען אז דאס איז אן עיקר ביי איר מאמע, וועט זי זיך פירן מיט דרך ארץ.


אזוי אויך, ווען איר טרעפט די טיטשערס און איר באקומט גוטע ווערטער אויף איר, זאלט איר מאכן אן עסק דערפון, איר זאלט שמועסן מיט אייער מאן ווען אייער טאכטער הערט: "ברוך ה' איך האב געטראפן די טיטשער און זי זאגט אז אונזער טאכטער איז זייער וואויל".


איך שרייב עס אייך, נישט אייך צו מרמז זיין אז אייער טאכטער דארף זיך פאררעכטן; אייער טאכטער איז ברוך ה' זייער וואויל, נאר ווי איך זע האב איך נאך אסאך ארבעט אין סקול; איך וויל האבן קינדער, מיידלעך - וואס וועלן זיין פעלזן פעסט מיט דרך ארץ, נישט נאכגעשלעפט ווערן פון די וואס זוכן צו שטערן וכו'. איך וויל אז אייער טאכטער זאל זיין א ביישפיל פון א בית פיגא תלמידה און דאס קען נאר זיין ווען די עלטערן שטייען אויף דעם.


 

#25 - זיך פירן מיט דרך ארץ און האלטן ריין דעם בית המדרש
קינדער, דרך ארץ, ריינקייט, בית המדרש

בעזרת ה' יתברך


מוצאי שבת קודש פרשת בראשית, א' דראש חודש מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע תלמידים פון תלמוד תורה היכל הקודש ברסלב, קרית ברסלב ליבערטי ניו יארק, ה' עליהם יחיו.


איך בין יעצט אהיימגעקומען פון שטעטל, עס איז געווען א הערליכע שבת; איך האב זייער הנאה געהאט צו זען ווי שיין איר דאווענט און אייער אויפפירונג.


איך בעט ענק זייער איר זאלט זיך פירן מיט דרך ארץ, איר זאלט פאלגן ענקער מלמד שליט"א; איר ווייסט דאך אז 'דרך ארץ' איז ביים רבי'ן פון די גרעסטע און חשוב'סטע זאכן.


אויך זאלט איר שטענדיג רייניגן דעם בית המדרש און ארום דעם בית המדרש; ווען איר ענדיגט לערנען זאלט איר אוועקלייגן די ספרים פונעם בית המדרש און מסדר זיין די טישן און בענקלעך און אזוי ווייטער. די הייליגע חכמים זאגן (ברכות ז:): "גְּדוֹלָה שִׁמּוּשָׁהּ יוֹתֵר מִלִּמּוּדָהּ", באדינען דעם רבי'ן איז נאך גרעסער פון לערנען.


איך האף איר וועט אננעמען מיינע ווערטער, איר וועט זיך פירן מיט דרך ארץ און האלטן ריין דעם בית המדרש; וועט איר זוכה זיין אז דער אייבערשטער וועט רוען ביי אייך און איר וועט זוכה זיין צו ווערן גרויסע צדיקים.


ענקער ראש ישיבה


 

#24 - דער יסוד פון מלמדות איז דרך ארץ
חינוך הילדים, מלמדים, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וזאת הברכה, מחרת יום הכיפורים, י"א תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד דער טייערער מלמד אין מוסדות היכל הקודש ... נרו יאיר.


וואויל איז דיר אז דיין פרנסה איז צו זיין א מלמד; עס קען זיין אז עס זענען דא בעסערע פרנסות, מענטשן פארדינען מער געלט, אבער תכלית איז דאס. וואס בלייבט פונעם מענטש? נאר דאס וואס מען כאפט אריין תורה ותפלה און אז מען בויט אויף אידישע קינדער, דאס נעמט מען מיט אויף יענע וועלט.


דער יסוד פון מלמדות איז דרך ארץ; קינדער מוזן האבן דיסציפלין, קינדער קענען נישט ארומטאנצן א גאנצן טאג. דאס ווענדט זיך אינעם מלמד, דער מלמד דארף אויסלערנען די קינדער דרך ארץ; אז מען מוז פאלגן, מען מוז זיצן אויפ'ן פלאץ ווען מען דארף זיצן (יעדע כתה לויט זיין שטייגער).


דעריבער בעט איך דיר זייער, יעצט נאך סוכות ווען מען הייבט אן די נייע זמן, מען גייט אריבער פון איין כתה צום צווייטן, זאלסטו איינפארעמען די קינדער זיי זאלן מיט דרך ארץ; אויב דו וועסט אריינלייגן כוחות אין דעם, בפרט אנהייב זמן - וועט די גאנצע יאר גיין גרינגער.

#23 - ווי אזוי "בית פיגא" תלמידות דארפן זיך פירן
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, סקול, שידוכים, דרך ארץ, בין אדם לחבירו

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ראה, כ' מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד די טייערע בית פיגא תלמידות שתחיו.


איך בעט אייך זייער איר זאלט אכטונג געבן איינער אויפ'ן צווייטן, איר זאלט טראכטן פאר איר רעדט און ווי אזוי איר רעדט; איר זאלט קיינמאל נישט שטעכן א צווייטן.


נוצט אויס די וואכן וואס איר געפונט זיך צווישן די בערג און ביימער, איר וועט זיך בענקען א גאנץ יאר צו די צייט. דער זומער גייט פארביי, מען פארט שוין צוריק - יעדער צו זיין וואוינארט; איר וועט זיך בענקען צו דעם שיינעם זומער.


שפאצירט מיט'ן אייבערשטן; יעדע מיידל זאל זיך מאכן אביסל צייט צו שפאצירן אין קעמפ מיט'ן אייבערשטן. דער רבי האט אונז געגעבן א מתנה התבודדות, מען זאל שמועסן מיט'ן אייבערשטן אויף מאמע לשון, אים אלעס דערציילן, אזוי ווי מען רעדט צו א גוטע פריינט.


ווען מען געוואוינט זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן דארף מען שוין גארנישט אויף די וועלט; מען שפירט זיך מער נישט אליין, מען שפירט זיך ארום גענומען מיט'ן אייבערשטן, מען שפירט א זיסע טעם אין לעבן, מען איז פרייליך און צופרידן.


איך בעט אייך נאכאמאל רעדט נישט צווישן זיך פון בחורים, מאכט אייך נישט קיין אייגענע שידוכים; איך ווייס אז איר ווילט שוין זייער חתונה האבן, איר ווילט אנהייבן לעבן, איר זענט קלוג און שארף צו וויסן אז לעבן איז נישט חבר'טעס, איר שפירט ווי איר קענט מער נישט; דאך בעט איך אייך איר זאלט זיך פירן איידל און נישט רעדן צווישן זיך פון שידוכים. אז עס פאלט אייך איין א שידוך קענט איר דאס דורך רעדן מיט אייערע עלטערן אדער מיט אייער חשוב'ע מנהלת; צווישן זיך זאלט איר רעדן נאר קלוגע זאכן און שיינע איידעלע רייד.


נישט אלעס וואס מען זעט פון אינדרויסן איז אזוי ווי עס זעט אויס, א זאך קען אמאל אויסזען גלאנציג און בליטשקעדיג פון אינדרויסן אבער אינעווייניג איז עס נישט געזונט, עס איז פארפוילט. איך געדענק ווי מוהרא"ש האט אמאל גערעדט מיט א מיידל וועגן א שידוך אבער די מיידל האט נישט געוואלט דעם שידוך, זי האט געוואלט עפעס שענערס וכו', האט מוהרא"ש איר געזאגט: "איך בעט דיר, געב אכטונג זאלסט נישט ווערן אריינגענארט מיט א מאן וואס וועט דיר נישט פארגינען דאס לעבן, ער וועט דיר נישט פארגינען א באטל סאודע..." שפעטער האט זיך דאס ווייבל גע'גט ווייל זי האט גענומען וואס איז שיין פון אינדרויסן, אבער באמת איז דאס געווען א באטל ווערעם, ער האט איר געפייניגט און געשלאגן.


נאך איין זאך בעט איך אייך, איר דארפט אהיים רופן יעדן טאג. כיבוד אב ואם איז נישט קיין קליינע מצוה, כיבוד אב ואם איז זייער א גרויסע מצוה און ווען מען איז נאך קינדעריש כאפט מען נישט דאס גרויסקייט פון די מצוה.


איך האף אז איר שעמט זיך נישט מיט אייערע עלטערן; בעט דעם אייבערשטן איר זאלט ליב האבן אייער מאמע, נישט קוקן אויף איר ווי זי איז אלטמאדיש. וואס וועט איר טון ווען אייערע קינדער וועלן קוקן אויף אייך ווי אלטמאדישע מענטשן, זיי וועלן נישט וועלן רעדן מיט אייך, זיי וועלן נישט וועלן גיין צו שמחות וואו איר זענט, זיי וועלן זיך שעמען מיט אייך? וואס וועט איר טון? דעמאלט וועט איר טראכטן: 'א שאד איך האב דאס געטון צו מיין מאמע'.


איר דארפט יעדן טאג אהיים רופן, און די מיידלעך וואס וואוינען דא אין שטעטל דארפן בעטן רשות יעדן טאג אהיים צו גיין העלפן די עלטערן מיט די שטוב ארבעט; דאס איז אונזער קעמפ, דאס איז אונזער פארגעניגן - צו העלפן די עלטערן.


איך וועל זיך פרייען אז איר וועט מיר שרייבן בריוו.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#22 - פירן דעם בית המדרש אזוי ווי מוהרא"ש האט אוועקגעשטעלט
תפילה והתבודדות, דרך ארץ, אומאן, בית המדרש, היכל הקודש, מוהרא"ש, ראש חודש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת עקב, י"ז מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, ליבע ברידער, תלמידי היכל הקודש ירושלים שיחיו.


געלויבט דעם אייבערשטן, שהחיינו וקיימנו והגיענו לזמן הזה, מיר האבן זוכה געווען צו עפענען דעם שבת א ברסלב'ער בית המדרש אין ירושלים; א בית המדרש וואו מען וועט רעדן די ווערטער וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט פון הייליגן רבי'ן, א בית המדרש וואס וועט ליכטיג מאכן די גאנצע וועלט.


איך בעט אייך זייער איר זאלט האלטן דעם פלאץ זייער ריין; ריין פון לצים און פון נישט געזונטע מענטשן. עס זאל זיין ריינע ד' אמות וואו מען וועט רעדן דעם רבינ'ס דיבורים אן קיין חכמות, אן קיין ליצנות. יעדער וואס קומט אריין זאלט איר מחזק זיין, גייט נישט מיט קיינעם אין קיין ויכוחים; עס אז דא א גרויסער יצר הרע אויף דעם, ווען מען הערט רעדן קעגן רבי'ן, קעגן מוהרא"ש - צו וועלן ענטפערן און אויפווייזן, אבער איך בעט אייך גייט נישט אין קיין ויכוחים מיט קיינעם; נעמט דעם רבינ'ס ווערטער פאר אייך צו לעבן דערמיט און מחזק זיין אנדערע.


יעדער איינער זאל צולייגן א האנט אז דער בית המדרש זאל זיין שיין און ריין; א בית המדרש היכל הקודש דארף זיין מסודר, נישט אנגעלייגט מיט אלטע טליתים און שמות. נאכן דאווענען זאל מען מסדר זיין דעם בית המדרש עס זאל זיין שיין און אלע ספרים אוועק געלייגט; יעדער איינער זאל קוקן אויפ'ן שול ווי דאס איז א חלק פון זיין שטוב, אזוי ווי מען האלט ריין די שטוב דארף מען האלטן ריין דעם שול.


איך בעט אייך זייער, איך וויל האבן שייכות מיט אייער חבורה, איך וויל זיין א חלק פון די קהלה; אויב איר זענט מסכים וויל איך זיין א גבאי ביי אייך אין שול, איך בין גרייט צו הערן פון אלע חברים און מתפללים וואס מען האט צו זאגן. די גרינגסטע וועג צו רעדן מיט מיר איז דורך בריוו; איר קענט מיר שרייבן בריוו, סיי טענות און וואס מען דארף בעסער מאכן און איך וועל פרובירן פירן די שול אזוי ווי מוהרא"ש האט מיר געלערנט, איך ווארט צו הערן פון אייך אויב איר ווילט מיר נעמען פאר א גבאי. אין ישיבה אין וויליאמסבורג בין איך גבאי און אויך אין קרית ברלב ליבערטי בין איך גבאי, איך פיר עס אזוי ווי מוהרא"ש האט מיר געלערנט, איך לייג נישט צו און איך נעם נישט אראפ.


מוהרא"ש האט מיר געלערנט ווילאנג עס דארף נעמען דאס דאווענען; מוהרא"ש האט מיר גענומען פאר א בעל תפילה אין אומאן צו דאווענען ראש השנה, קודם האט מיר מוהרא"ש געבעטן צו דאווענען שחרית און די לעצטע יאר האט מיר מוהרא"ש געזאגט: "איך וויל דו זאלסט אויך דאווענען מוסף", מוהרא"ש האט מיר געזאגט א גענויע צייט ווי לאנג עס זאל נעמען דאס דאווענען; עס איז געווארן א גאנצע גערודער אין שול, עס זענען געווען געוויסע וואס זענען געקומען צו לויפן צו מיר: "היתכן דו דאווענסט שנעל?" איך האב זיי נישט געענטפערט אז מוהרא"ש האט מיר אזוי געזאגט, איך האב גארנישט געזאגט, זענען זיי געגאנגען צו מוהרא"ש מיט טענות. (מוהרא"ש האט געהאט זיין וועג ווי אזוי צו רעדן מיט מענטשן; ער וואלט געקענט זאגן גלייך: "אזוי וויל איך! איך האב אים געבעטן דאווענען אזוי און אזוי!" אבער מוהרא"ש האט געהאט זיין כוונה ווי אזוי צו רעדן מיט יעדן איינעם, ער האט זיי געזאגט אז ער וועט רעדן צו מיר, ער וועט זען וואס ער קען טון). מוהרא"ש האט מיר געזאגט: "דו הער נישט אויס קיינעם, טו וואס איך זאג דיר".


זאלט איר אויך אוועק שטעלן א זמן פאר'ן דאווענען; נישט אפכאפן דאס דאווענען און נישט אויסציען די קישקעס, נאר דאווענען שיין געלאסן. עס זענען דא מענטשן וואס קומען נישט אין שול נאר ווייל זיי קענען נישט נעמען די לאנגע טירחה וואס מען איז מטריח דעם עולם, אזוי אויך אז מען ציט אויס דאס דאווענען און מען פעניעט מאכט דאס מען זאל שמועסן.


די גבאים האבן מיר געפרעגט אויב מען זאל שרייבן אויפ'ן שילד אז דאס איז א ברסלב'ע שטיבל, א טייל זאגן מען זאל נישט שרייבן דאס ווארט "ברסלב", ווייל מענטשן האבן מורא פון די ווארט "ברסלב". ליידער ליידער איז ברסלב היינט א פלאץ פון הפקירות, א פלאץ פון עזות פענימער; עס פעלט דער ראש בית וואס זאל אכטונג געבן. עס האט זיך אריין געכאפט אין ברסלב צעדרייטע מענטשן, מען פארפירט אינגעלייט, מען פארפירט בחורים, זיי שטעלן זיך אהער ווי עובדי השם, מען מאכט משוגע דעם יוגענט מיט עבודות משונות.


אין ארץ ישראל איז ברסלב א מין צעמישעניש, דעריבער שטייען מענטשן ווייט, מען האט מורא פון דעם; דארפט איר זען צוריק צו קערן דאס שיינקייט פון ברסלב, אלע זאלן וויסן וואס ברסלב איז. א פלאץ פון רעדן שיין, א פלאץ פון מכבד זיין עלטערן, ברסלב לערנט אויס אז מען קען זיין אין שטוב, זיין מיט די ווייב און קינדער און אין די זעלבע צייט זיין דבוק צום אייבערשטן מיט אזא דביקות מיט וואס פריערדיגע צדיקים האבן געלעבט. אז איר וועט זיך פירן אזוי ווי דער רבי לערנט אונז וועט איר שיין מאכן דעם הייליגן רבינ'ס נאמען.


איך ארבעט יעצט צו באקומען רשות צו קומען קיין ארץ ישראל; זייט מתפלל מען זאל מיר געבן רשות. איך וויל שוין זיין מיט אייך, זיך מחזק זיין צוזאמען מיט'ן הייליגן רבינ'ס עצות אויף די וועג ווי מוהרא"ש האט אונז געלערנט.


א פרייליכן שבת.

#21 - לערן משניות, וועסטו האבן שכל ווי אזוי זיך צו פירן
דרך ארץ, משניות, שכל

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ואתחנן, ט' באב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


אויב דו ווייסט נישט אליינס אז מען גייט נישט אריין אין א הויז פון א צווייטן אן רשות און זיכער נישט אין א שלאף שטוב פון מאן און ווייב - קענסטו נישט ארבעטן פאר מיר, ווייל איך ווייס נישט וואס נאך דו ווייסט נישט.


איך האב גרויס צער ווען איך הער אויף בחורים אין ישיבה אז מען ווייסט נישט דאס א' ב' פון דרך ארץ און נארמאלקייט.


פון היינט וועל איך נעמען מער פארשטענדליכע בחורים וואס האבן נאך א טראפ שכל צו וויסן אז מען גייט קיינמאל נישט אריין צו יענעם אין שטוב אן רשות, אפילו מען דארף עפעס פאררעכטן.


זע צו לערנען משניות, דאס וועט דיר געבן שכל זאלסט וויסן ווי אזוי זיך צו פירן, צו זיין איידל און צו זיין אן ערליכער איד.

#20 - שטארקט אייך איינער דעם צווייטן, און האלט אייך צוזאמען
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, דרך ארץ, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע ברסלב'ע מקורבות תחיו בירושלים עיר הקודש.


שטארקט אייך מיט די עצה פון התבודדות; וואס איר דארפט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אויף פראסט אידיש. תפילה איז אזוי שטארק אז עס טוישט די טבע. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רנ): "הַטֶּבַע מְחַיֵּב כָּךְ, וּתְפִלָּה מְשַׁנָּה הַטֶּבַע", תפילה איז משנה די טבע.


אויך זאלט איר זיך שטארקן מיט דרך ארץ; ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ א וויכטיגע זאך, דער רבי האט געזאגט: "ווען קיסרים און קעניגן וואלטן געוואוסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן מיט מיינע מענטשן, וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער לערנען צו מיר". איר זאלט מכבד זיין אייערע עלטערן און אייערע לערערינס, איר זאלט רעדן מיט יעדן איינעם שיין און געלאסן, וועט איר מקדש שם שמים זיין; מען וועט קוקן אויף ברסלב שיין און דאס וועט גורם זיין אז אלע זאלן מקורב ווערן צום רבי'ן.


ליידער ליידן מיר זייער שטארק פון דעם אנשיקעניש וואס רופט זיך: "נַ נַח"; מענטשן מיינען אז דאס איז ברסלב און דאס מאכט אז מענטשן זאלן נישט לאזן זייערע קינדער קומען צום רבי'ן, און ווען עלטערן דערוואוסן זיך אז זייער קינד האט שייכות מיט ברסלב וכו' רודפ'ט מען דאס קינד; מען טיילט אפ משפחות איינער פון צווייטן, מען קומט נישט צו די קינדער'ס שמחות וכו' וכו', דאס אלעס קומט אלס רעזולטאט פון דעם וואס מען מיינט אז ברסלב איז א צעווילדעוועטע זאך, א פלאץ פון מופקרים וכו'.


די מחלוקת אויף ברסלב איז נישט קיין נייע זאך; אויפ'ן הייליגן רבי'ן אליינס איז שוין אויך געווען מחלוקת. ווען עס האט זיך אנגעהויבן די מחלוקת האט דעמאלט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קפב): "מען קריגט נישט אויף מיר, זֵייא הָאבִּין זִיךְ אוֹיס גֶעשְׁנִיצְט אַ מֶענְטְשׁ, אִין קְרִיגְן אוֹיף אִיהם, איך קריג אויך אויף דעם מענטש, - אויף אזא מענטש וואס טוט אזעלכע זאכן וואס טויגן נישט קריג איך אויך"; מענטשן ווייסן נישט וואס ברסלב איז. מען מיינט אז דאס איז א פלאץ פון משוגעים, א פלאץ פון עזות פנימ'ער. דאס מאכט אז יעדע קלוגע טאטע און מאמע זאלן נישט מסכים זיין אז זייער קינד זאל זיך דרייען אויף א פלאץ פון עזות פנימ'ער, וואס באמת האט דאס נישט צוטון מיט ברסלב, ווייל איבעראל זענען דא עזות פנימ'ער.


איך בעט אייך איר זאלט זיך האלטן צוזאמען און זיך שטארקן איינער דעם צווייטן, וועט איר זען אז איר וועט אלע טרעפן שידוכים.

#19 - זיי ממשיך מיט דיינע שיעורים, און רעד זיך אויס צום אייבערשטן
דרך ארץ, ספרי ברסלב, שיעורים כסדרן, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת יתרו, י"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד ת"ת היכל הקודש ברסלב ליבערטי.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב הנאה צו הערן פון דיר דיינע שיעורים, ווי פלייסיג דו לערנסט; דו ביסט מעביר סדרה יעדן טאג שנים מקרא ואחד תרגום, משניות, האסט א שיעור אין גמרא חוץ פונעם דף גמרא און דו זאגסט יעדן טאג דעם יום תהלים.


הויב אן א שיעור אין ספר המידות; דער הייליגער רבי האט געזאגט פאר זיין תלמיד רבי נפתלי זכרונו לברכה (ער איז איינער פון די צוויי עדות וואס דער רבי האט גענומען פאר'ן תיקון הכללי, אז ווען ער וועט נסתלק ווערן און מען וועט קומען צו זיין ציון קיין אומאן, און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיינעט וועגן און זאגן די צען קאפיטלעך תהילים, די "תיקון הכללי", אפילו מען האט געטון עבירות רחמנא לצלן, וועט ער אים ארויסצוען פון שאול תחתית), בזה הלשון האט אים דער רבי געזאגט: "מיין ליבער טייערער חבר, אט דער ספר האט מיך געמאכט פאר א איד".


זיי נישט קיין בטלן, גיי יעדן טאג אביסל שפאצירן אויפ'ן פעלד אונטער דיין שטוב, גיי שמוסן מיט'ן אייבערשטן, בעט אים דו זאלסט זוכה זיין צו זיין א צדיק, איך שרייב דיר א קליינע תפילה וואס דו זאלסט בעטן יעדן טאג אין פעלד: "הייליגער באשעפער העלף מיר, איך וויל זיין א צדיק; איך וויל נאר טראכטן פון דיר, איך וויל נישט מסיח דעת זיין קיין איין רגע פון דיר, העלף מיר אייבערשטער איך זאל נישט מורא האבן פון קיין שום זאך אויף די וועלט, איך זאל לעבן מיט דיר און געדענקען אז דו ביסט נעבן מיר".


געב א גרוס דיין טאטע'ן; דו האסט טייערע עלטערן, זאלסט זיי העלפן און ברענגען נחת.

#18 - מיט'ן זאגן תהלים און זיך פירן מיט דרך ארץ, וועסטו באקומען א גוטע שידוך
חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, תהלים, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת יתרו, י"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן אז דו זאגסט יעדן טאג תהלים; דו פרובירסט צו זאגן דעם "יום תהלים", אז דו האסט נישט קיין צייט זאגסטו וויפיל דו קענסט און יעצט האסטו געענדיגט די עלפטע מאל תהלים.


אז דו וועסט ווייטער זאגן תהלים און דו וועסט זיך פירן איידל מיט דרך ארץ וועסטו באקומען א גוטע שידוך, אן ערליכער מאן וואס וועט דיר מכבד זיין דיין גאנץ לעבן.


די בילדער וואס דו מאלסט אויפ'ן בריוו איז זייער שיין; יעדעס מאל דו ענדיגסט נאך אמאל תהלים, שרייב מיר א בריוו מיט שיינע בילדער.

#17 - די מיידלעך זאלן אריינקומען צו די פלעי
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, דרך ארץ, שטעטל, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב, קרית ברסלב ליבערטי.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך הער זייער גוטע גריסן אויף דיר פון דיינע טיטשערס; זיי זאגן מיר ווי שיין דו פירסט זיך מיט דרך ארץ, דו זיצט אין כתה מיט כבוד, דו רעדסט נישט ווען דיינע טיטשערס רעדן און אזוי ווייטער.


... תחי', שפיל זיך שיין מיט דיינע חבר'טעס, שפיל מיט יעדע מיידל, מאך נישט קיין אויסנאם, דו זיי יעדן איינעם'ס חבר'טע, וועסטו מיר מאכן א נחת רוח.


איך וויל זייער שטארק אז די עלטסטע קלאס פון בית פיגא ליבערטי זאלן אריין קומען זונטאג אין שטאט צו די פלעי וואס די מיידלעך פון בית פיגא וויליאמסבורג שטעלן פאר, די מעשה פונעם בערגער מיט'ן ארעמאן, די מעשה וואס דער הייליגער רבי האט דערציילט. איך וועל זארגן פאר ענק איר זאלט האבן פלעצער און א וועג אהין און צוריק אהיים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#16 - דרך ארץ'דיג צו די טיטשערס
סקול, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בא, ב' שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד די טייערע תלמידות פון בית פיגא ליבערטי, שתחיו.


אייערע טיטשערס האבן מיר געזאגט אז איר ווארט איך זאל קומען צו אייך אין סקול; זאלט איר זיין דרך ארץ'דיג צו די טיטשערס.


דער הייליגער רבי האט געזאגט: "אִם קֵיסָרִים וּמְלָכִים הָיוּ יוֹדְעִים אֵיךְ אֲנִי מְלַמֵּד אֶת אֲנָשַׁי דֶּרֶךְ אֶרֶץ", ווען קעניגן וואלטן געוואוסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן אויס מיינע תלמידים, "הָיוּ שׁוֹלְחִים אֶת בְּנֵיהֶם אֵלַי לִלְמוֹד דֶּרֶךְ אֶרֶץ", וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער צו מיר איך זאל זיי אויסלערנען דרך ארץ; אז איר וועט זיין דרך ארץ'דיג, איר וועט זיך אויפפירן שיין וועל איך קומען צו אייך.

#15 - פרעג דיין מאמע זי זאל דיר זאגן וואס איז ריכטיג
כיבוד אב ואם, צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וישלח, ט"ו כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


גיי ווייטער צו דיין באבע און פיר זיך מיט דרך ארץ אזוי ווי דו לערנסט אין "בית פיגא"; ווען דיין באבע רעדט זאלסטו נישט איבער האקן נאר אויסהערן מיט כבוד, און פארשטייט זיך ווען דו ענטפערסט איר זאל עס זיין מיט גרויס דרך ארץ. אז דיינע קאזינס רעדן מיט שאנד און שפאט זאלסטו זיי נישט נאכמאכן, דו גיי דיר דיין וועג ווי אזוי דו לערנסט אין "בית פיגא".


בנוגע די קלייד וואס איז קורץ און דו ווילסט וויסן אויב מען קען גיין מיט דעם ביי א חתונה נאר צווישן פרויען; עס איז שווער צו ענטפערן ווען מען זעט עס נישט פון דער נאנט; פרעג דיין מאמע, זי זאל דיר זאגן אויב דאס איז צניעות'דיג, זי איז אן ערליכע פרוי, זי וועט דיר לערנען פונקטליך ווי אזוי צו גיין אנגעטון איידל.


ווען מען וואשט געשיר און מען באדט קינדער קען מען ארויף ציען די ערמל עס זאל נישט נאס ווערן.


דו קענסט אלעס דערציילן פאר דיין מאמע, דו דארפסט זיך נישט באהאלטן פון איר; זי איז זייער א קלוגע ערליכע פרוי, זי וועט דיר נאר העלפן אין לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#14 - אן עצה צו קענען איינשלאפן
חיזוק פאר מיידלעך, שלאפן, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו פירסט זיך מיט דרך ארץ; אלע דיינע טיטשערס - סיי די אידישע טיטשערס און סיי די ענגלישע טיטשערס - זאגן אז דו ביסט א בעלת דרך ארץ.


נאר א מיידל וואס פירט זיך מיט דרך ארץ איז א ברסלב'ע מיידל, ווייל ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ די ערשטע זאך. דער הייליגער רבי האט געזאגט: "איך קען יעדן העלפן, אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פונעם אייבערשטן, חוץ אן עזות פנים"; אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, כ): "עַז פָּנִים לְגֵיהִנֹּם".


אויף דיין פראגע וואס דו זאלסט טון אז דו קענסט נישט איינשלאפן; דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תלא): "מִי שֶׁרוֹצֶה לִישֹׁן וְאֵינוֹ יָכוֹל לִישֹׁן", ווען מען וויל שלאפן און מען קען נישט איינשלאפן, "הָעֵצָה לָזֶה לְבַל לְהַכְרִיחַ עַצְמוֹ כָּל כַּךְ לִישֹׁן", איז די עצה מען זאל זיך נישט דרוקן איינצושלאפן, "כִּי כָּל מַה שֶׁמַכְרִיחַ עַצְמוֹ יוֹתֵר לִישֹׁן, מִתְגַבֵּר עָלָיו בְּיוֹתֵר מְנִיעוֹת הַשֵּׁנָה", ווייל ווי מער מען דרוקט זיך איינצושלאפן אלץ מער קען מען נישט איינשלאפן, "וְעִנְיַן זֶה גַם בְּכָל הַדְבָרִים שֶׁבָּעוֹלָם לִבְלִי לְהַכְרִיחַ עַצְמוֹ בְּיוֹתֵר", און אזוי איז מיט יעדע זאך וואס מען וויל טון, זאל מען זיך נישט דרוקן דוקא צו טון די זאך, "כִּי כָּל מַה שֶׁמַכְרִיחִין עַצְמוֹ בְּיוֹתֵר לְאֵיזֶה דָּבָר, מִתְגַבֵּר עָלָיו בְּיוֹתֵר הַהֵפֶךְ דַּיְקָא", ווייל ווי מער מען דרוקט זיך צו טון די זאך אלץ מער גייט עס נישט.


זיי שטארק מיט דיין צניעות, שעם זיך נישט פון קיינעם; מיט דיין צניעות וועסטו זוכה זיין צו באקומען אן ערליכער חתן, א בחור מיט יראת שמים און גוטע מידות און קענען אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב.