בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו זאגסט יעדן טאג דעם 'יום תהילים'; מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זאגן תהילים, בפרט מיידלעך וואס דארפן גרויסע ניסים צו טרעפן אן ערליכער שידוך, אן ערליכער בחור מיט יראת שמים איז זייער א גרויסע זאך פאר זיי צו זאגן תהלים.

דאס וואס עס איז דיר שווער צו רעדן צו מענטשן וכו'; די עצה אויף דעם איז אסאך רעדן צום אייבערשטן, ווייל ווי מער מען געוואוינט זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן אלץ שטערקער ווערט אויפגעבויט די אמונה סיי אינעם אייבערשטן און סיי אין זיך, מען גלייבט אין זיך אז מען איז חשוב ביים אייבערשטן. נאכדעם איז מען שוין נישט אזוי פארנומען מיט זיך, מען טראכט נישט: 'וואס וועט מען טראכטן פון מיר?' 'וואס וועט מען זאגן אויף מיר?'

עס איז זייער געזונט צו הערן לעבעדיגע ניגונים; היינט איז דא א שפע פון ערליכע זינגערס וואס זינגען ניגונים פון אמונה. דאס פארטרייבט אלע שלעכטס פונעם מענטש.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אז אייער טאכטער זאגט אייך אז זי וויל נישט גיין אין גראסערי ווייל די גוים דארט פירן זיך אויף עקלדיג השם ישמרינו, דארפט איר אליינס פארשטיין אז עס איז גאר ביטער וד"ל. בפרט אין די גראסערי נעבן אייער שטוב, דארט זענען דאך די גוים זייער געמיינע חברה, זיי לאקערן טאג און נאכט אויף אידישע מיידלעך; עס איז אינטערעסאנט אז מען לאזט דאס אזוי אנגיין און קיינער זאגט נישט גארנישט.

וואס טראכט איר, ווי לאנג נעמט אז מען זאל פארלירן א קינד? אז א מיידל הערט נאר איינמאל ווי א גוי טמא זאגט איר: "זעסט אויס אזוי גוט", איז דאס שוין פונקט גענוג אז זי זאל פאלן א קרבן רחמנא לצלן.

דעריבער, אז אייער טאכטער זאגט אייך אז זי וויל נישט גיין אין גראסערי וואו די טמאים פירן זיך אויף זייער נידעריג און פראסט, זאל זי נישט גיין נאר ענדערש בלייבן העלפן אין שטוב מיט די שטוב ארבעט.

דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן אז אייערע קינדער זענען ערליך און איידל און זיי ווילן זיין גוט; געבט אכטונג אויף זיי ווי דעם שווארץ אפל פון אויג. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (במדבר רבה יא, ה): "וְיִשְׁמְרֶךָ בְּבָנוֹת", א מיידל דארף מער שמירה ווי א אינגל; בפרט אין די היינטיגע טעג וואס דער ס"מ שניידט שטיקער פון אידישע קינדער דארף מען זייער אכטונג געבן אויף זיי.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת שמות, ט"ו טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אז דו ווילסט נישט גיין וכו' מעגסטו זיך ארויסדרייען און זאגן: "איך האב נישט געקענט קומען", אבער זאלסט נישט זאגן: "איך האב נישט געקענט קומען ווייל איך האב זיך נישט גוט געשפירט", ווייל דער דיבור האט א כח, און וואס מען זאגט ארויס מיטן מויל קען נאכדעם פאסירן.

דעריבער ווען דו ווילסט זיך ארויסדרייען פון גיין וכו' און מען וועט דיר פארהאלטן פארוואס דו ביסט נישט געקומען זאלסטו זאגן סתם: "איך האב נישט געקענט קומען"; לאז יענעם טראכטן וואס יענער וויל, ווי איידער צו זאגן אויף זיך אז מען האט זיך נישט גוט געשפירט.

דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת שמות, ט"ו טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו פירסט זיך אויף מיט דרך ארץ צו דיינע טיטשערס. זאלסט זיך אייביג נאר חבר'ן מיט מיידלעך וואס פירן זיך איידל און דרך ארץ'דיג, מיט דעם וועסטו מאכן א נחת רוח פאר דיינע עלטערן און א גוטע נאמען פאר אונזער סקול 'בית פיגא'.

דאס וואס דו פרעגסט צי מען מעג טרינקען וואסער פאר קידוש; ביז דו ווערסט א בת מצוה מעגסטו טרינקען וואסער פאר קידוש (עיין מגן אברהם, סימן רסט סעיף קטן א).

זאלסט זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן און יעדע זאך וואס דו דארפסט זאלסטו בעטן פונעם אייבערשטן. דער הייליגער רבי פלעגט זייער אויסלויבן די אידישע פרויען וואס האבן אין זיך תמימות ופשיטות און זיי רעדן צום אייבערשטן אויף זייער מאמע לשון און וואס זיי דארפן בעטן זיי נאר פון אים.

דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויחי, ח' טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך האב זייער הנאה צו הערן אז דו זאגסט יעדן טאג תהלים און יעצט האסטו מסיים געווען די ערשטע מאל 'ספר תהילים'; דער הייליגער צמח צדק זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "ווען מענטשן וואלטן געוויסט דאס גרויסקייט פון זאגן תהלים וואלט מען שטענדיג עוסק געווען אין תהלים".

בנוגע אז יעדעס מאל ווען עס קומט אן עת רצון וואס מען קען דעמאלט פועל'ן ישועות גייסטו אריין אין א לחץ פון וועלן אויסנוצן די צייט וכו'; אויף דעם אליינס זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן, אז דו זאלסט נישט האבן קיין פרעשור פון גארנישט, און דו זאלסט קענען דינען דעם אייבערשטן בשמחה וטוב לבב.

געדענק וואס דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסט): "מַה צְרִיכִין לְהִתְבַּלְבֵּל? אֵיךְ שֶׁעוֹשִׂין עוֹשִׂין וּבִלְבַד שֶּׁלֹּא לַעֲשׂוֹת רַע חַס וְשָׁלוֹם", מען דארף זיך נישט מבלבל זיין פון גארנישט, "ווי מען טוט, טוט מען, אבי מען טוט נישט קיין שלעכץ חס ושלום"; און וואס רבי נתן האט געזאגט: "איך וויל דאווענען ותיקין, אבער נישט ווי א בייזער למדן"; דאס הייסט אפילו פון איין זייט איז דאווענען ותיקן זייער א גרויסע זאך אבער אויב דאס איז גורם לחץ און פרעשור, מען ווערט גערעגט אויף זיך וכו' איז דאס נישט וואס דער אייבערשטער וויל.

מען דארף זייער אכטונג געבן נישט אריין צו גיין אין א לחץ פון עבודת השם, דערפאר זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל זיין פרייליך און רואיג; איך זאל זיך פרייען מיט וואס איך טו און מיט וואס איך האב. העלף מיר טאטע זיסער אז ווען עס קומט א שיינע צייט ווי למשל א יום טוב זאל איך נישט ווערן בלחץ פון וועלן אריין כאפן ווי מער; העלף מיר אייבערשטער איך זאל אויסנוצן די צייט אן קיין פרעשור", אזוי זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן, וועסטו פטור ווען פון אלע פרעשור און לחץ.

אז דיין נאמען הייבט זיך אן מיט א גימ"ל און ענדיגט זיך מיט א למ"ד איז גוט צו זאגן ביים סוף פון שמונה עשרה – פאר יהיו לרצון אמרי פי וגו' - דעם פסוק (ישעיהו מז ד): "גֹּאֲלֵנוּ ה' צְבָאוֹת שְׁמוֹ קְדוֹשׁ יִשְׂרָאֵל", דער אייבערשטער זאל אונז שוין אויסלייזן פון גלות.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויגש, ג' טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך קען נישט קומען צו מיר פון ליינען אין דיין בריוו וואס דו מאכסט נעבעך מיט, אז דיין ווייב וויל נישט זיין צוזאמען מיט דיר השם ישמרינו, צוליב די טראומע וואס זי איז אריבער אין איר יוגנט פון א מניוול רחמנא לצלן.

ליידער רעדט מען נישט צו קינדער איבער די וויכטיגקייט זיך צו היטן פון שלעכטע מענטשן - בפרט ביי מיידלעך וואס זיי דארפן א ספעציעלע שמירה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא נשא, י): אויפן פסוק (במדבר ו, כד): "יְבָרֶכְךָ ה' וְיִשְׁמְרֶךָ", אז די ברכה פון "יְבָרֶכְךָ" מיינט מען "בְּבָנִים", דער אייבערשטער וועט דיר בענטשן מיט קינדער, און די ברכה פון "וְיִשְׁמְרֶךָ" מיינט מען "בְּבָנוֹת", אז דער אייבערשטער וועט אפהיטן דיינע טעכטער, ווייל מיידלעך דארפן האבן מער שמירה ווי זון; אח און וויי פאר די וואס ווערן געשעדיגט פון די סארט קראנקע מענטשן, דאס לויפט זיי נאך זייער גאנץ לעבן השם ישמרינו.

איך שיק דיר דא א בריוו פאר דיין ווייב מיט עצות פון הייליגן רבי'ן ווי אזוי מען קען ארויס קריכן פון די ביטערע פרשה; אז דיין ווייב תחי' וועט אננעמען דעם רבינ'ס עצות וועט זי זיך אינגאנצן ארויס דרייען פון דעם.

ביז דערווייל זאלסטו דיר שטארקן מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך - אפילו עס איז דיר זייער שווער; גלייב מיר, איך ווייס וואס דו גייסט אריבער, ווייל ליידער ביסטו נישט דער איינציגסטער מיט דעם פראבלעם אז די ווייב וויל נישט לעבן מיטן מאן ווייל מען האט איר באצווינגען מיט עבירות, איך הער די מעשיות נעבעך זייער פיל מאל. מענטשן וואונדערן זיך פארוואס מען רעדט אזוי שארף אויף די מניוולים, אזוי ווייט אז מוהרא"ש האט געזאגט אז איינער וואס טשעפעט קינדער דארף מען ארעסטירן און ער דארף ווערן פאר'משפט פאר לעבנסליכע תפיסה, און מער קיינמאל נישט זען די שיין פונעם זון; דאס איז ווייל די מניוולים זענען אויסערגעווענליכע רוצחים, די קינדער וואס גייען אריבער דעם טראומע ליידן דערפון במשך זייער גאנצע לעבן - השם ישמרינו.

בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר העלפן און העלפן דיין ווייב זי זאל פארגעסן פון איר עבר און זי זאל קענען אנהייבן א נייע לעבן.

...

לכבוד מרת ... תחי'.

אייער מאן האט מיר געשריבן איבער וואס איר זענט אריבער אין אייער יוגנט רחמנא לצלן, דאס איז גורם אז איר זאלט נישט האבן א לעבן מיט אים און דאס מאכט אייך בעצבות און מרה שחורה'דיג.

וויסן זאלט איר אז פון יעדע פראבלעם קען מען ארויס גיין 'אויב מען וויל'; עס איז נישט דא א פראבלעם וואס עס זאל נישט זיין פאר דעם א וועג ארויס.

געלויבט דעם אייבערשטן אויף די נס וואס ער האט אייך געמאכט אז איר האט געטראפן אזא טייערער מאן און איר האט שוין ליכטיגע קינדער; דארפט איר זיך זייער שטארק פרייען מיט די מתנות וואס דער אייבערשטער האט אייך געגעבן און נאר טראכטן פון אייער עתיד.

איר דארפט זיך זייער שטארקן און זיין זיכער מיט זיך (סעלפ-קאנפעדענס), ווייל די אלע וואס גייען אריבער דאס וואס איר זענט אריבער השם ישמרינו פארלירן זייער זעלבסט זיכערקייט (סעלפ-קאנפעדענס). דער דורכגאנג צעברעכט זיי אינגאנצן, עס ברענגט אריין אינעם מענטש א טיפע אינערליכע דיפרעשן און עס ברענגט צו ווערן שטענדיג אין כעס.

דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן אזעלכע ליכטיגע עצות, וואס ווער עס טוט די עצות קריכט ארויס פון אלע פראבלעמען. די ערשטע עצה איז שכחה; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "אֵצֶל הָעוֹלָם הַשִּׁכְחָה הִיא חִסָּרוֹן גָּדוֹל בְּעֵינֵיהֶם", ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, "אֲבָל בְּעֵינַי יֵשׁ בְּהַשִּׁכְחָה מַעֲלָה גְּדוֹלָה, כִּי אִם לֹא הָיְתָה שִׁכְחָה, לֹא הָיָה אֶפְשָׁר לַעֲשׂוֹת שׁוּם דָּבָר בַּעֲבוֹדַת ה'", אבער איך זאג אז שכחה איז א מורא'דיגע מעלה, ווייל ווען א מענטש וואלט געדענקט יעדע זאך וואס ער האט געטון וואלט ער נישט געקענט אנגיין ווייטער מיט זיין לעבן, ווייל עס וואלט אים געשטערט אלעס וואס ער האט געטון.

געדענקט דעם מאמר החכם: "הֶעָבָר אַיִן, וְהֶעָתִיד עַדַיִן, וְהַהוֹוֶה כְּהֶרֶף עַיִן, דַאֲגָה מִנַּיִן", וואס איז געווען איז געווען - איז דאך נישט ווערד זיך צו זארגן אויף וואס איז געווען; דער עיקר דארף מען קוקן אויף פאראויס, זוכן צו בויען א שיינע לעבן מיט אייער טייערער מאן און ליכטיגע קינדער.

געוואוינט אייך צו זיך אויס צו רעדן צום אייבערשטן; פארציילט אים אלעס וואס איר זענט אריבער. איר זאלט נישט דערציילן פאר קיינעם אייער עבר נאר פארן אייבערשטן אליינס, דאס וועט מאכן עס זאל ארויס גיין פון אייך. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ד) ווען א מענטש זינדיגט ווערן די עבירות אריין געקריצט אין זיינע ביינער, אזוי ווי עס שטייט (יחזקאל לב, כז): "וַתְּהִי עֲוֹנֹתָם עַל עַצְמוֹתָם" און דאס הרג'עט דעם מענטש, אזוי ווי עס שטייט (תהילים לד, כב): "תְּמוֹתֵת רָשָׁע רָעָה", די עבירות פונעם מענטש טוען אים הרג'נען; אבער ווען א מענטש איז זיך מתוודה פארן אייבערשטן, ער פארציילט פארן אייבערשטן יעדע זאך וואס ער האט געטון און בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אים, דאן גייען ארויס אלע עבירות פון זיינע ביינער. דעריבער, אז איר וועט דערציילן פארן אייבערשטן אלע אייערע אלטע מעשים וועט דאס צושטייטליך ארויסגיין פון אייך ביז איר וועט עס אינגאנצן פארגעסן, וואס דאס איז א סימן אז דער אייבערשטער איז אייך מוחל אויף אלעמען, ווייל איר זענט נישט שולדיג, מען האט אייך דאך באצווינגען וכו'.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, נר ז' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

וואויל איז דיר אז דו זאגסט תהילים און דו האסט יעצט געענדיגט די ערשטע מאל גאנץ ספר תהילים.

דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן כג): "וואויל איז דעם וואס טרינקט יעדן טאג אפאר קאפיטלעך תהילים"; איך האב געהערט פון א ברסלב'ער חסיד א שיין ווארט אויף דעם וואס דער רבי רופט אן 'תהילים' ווי א 'טרינק', ווייל מיר געפונען אין די גמרא אז די הייליגע חכמים פרעגן (ברכות ז:): "פארוואס ווערט רות אנגערופן מיט דעם נאמען? שֶׁזָּכְתָה וְיָצָא מִמֶּנָּהּ דָּוִד שֶׁרִיוָּהוּ לְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא בְּשִׁירוֹת וְתִשְׁבָּחוֹת, ווייל 'רות' איז א לשון פון טרינקען, און מיין רופט איר אזוי ווייל פון איר איז ארויסגעקומען דוד המלך וואס האט אנגעטרינקען דעם אייבערשטן מיט דעם ספר תהילים".

דאס וואס דו פרעגסט צי מען מעג הערן 'קול ברסלב' אין בית הכסא און צי מען מעג רעדן צום אייבערשטן אין בית הכסא; די בעסטע זאך איז נישט צו פארברענגען צו לאנג אין בית הכסא. דער הייליגער רבי האט זייער חוזק געמאכט פון די אלע וואס זיצן לאנג אין בית הכסא, אזוי ווי ר' נתן ברענגט (שיחות הר"ן, סימן ל): "עַל הַמְבַלִּים זְמַן בִּשְׁבִיל נְקִיּוּת וּמַאֲרִיכִין בְּבֵית הַכִּסֵּא הִקְפִּיד מְאֹד מְאֹד", דער רבי האט זייער מקפיד געווען אויף די וואס פארברענגען צייט אין בית הכסא, "וְהִתְלוֹצֵץ מֵאוֹתָן הָאֲנָשִׁים מְאֹד, וְהֶאֱרִיךְ הַרְבֵּה בְּעִנְיָן זֶה", און דער רבי האט אסאך חוזק געמאכט פון זיי און אסאך גערעדט אנטגעקן דעם. און נאכדעם וואס דער רבי האט געענדיגט דעם שמועס האט דער רבי געזאגט "איך פריי מיר זייער אז עס איז געווארן פון דעם א שמועס"; עד כדי כך האט דער רבי נישט געוואלט מען זאל זיצן לאנג אין בית הכסא. זעט מען פון דעם אז עס איז נישט כדאי זיך צו צוגעוואוינען צו ליינען און הערן האט-ליינס אין בית הכסא, און דער רבי פירט אויס דעם שיחה: "וַאֲפִילּוּ אִם לִפְעָמִים הוּא מֻכְרָח לְהַאֲרִיךְ, טוֹב לָצֵאת וְלַחֲזֹר מִלֵּישֵׁב הַרְבֵּה שָׁם", אפילו אויב מען דארף זיך פארזוימען וכו' זאל מען ענדערש ארויסגיין און נאכדעם צוריק גיין נאכאמאל.

א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, נר ז' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

עס איז נישט גוט אז דו זאלסט גיין אליינס צום ציון פון הייליגן סאטמאר'ער רבי זכותו יגן עלינו אין קרית יואל, אפילו עס איז זייער א גרויסע זאך צו גיין צו א ציון פון א צדיק.

ביי ברסלב'ע חסידים גייט מען אסאך אויף קברי צדיקים - סיי מענער און סיי פרויען, אבער ווי באלד אין קרית יואל ביי סאטמארע חסידים איז דאס נישט איינגעפירט – און זיכער נישט ביי פרויען, און נאכדערצו אז אויבן פונעם בארג, ממש ביים ציון געפונט זיך די סאטמארע ישיבה, איז אז דו וועסט ארויף גיין דעם בארג צום בית החיים וועלן זיי דאס נישט פארשטיין און עס וועט ארויס קומען פראבלעמען וד"ל.

אז דו ווילסט גיין צום ציון מתפלל זיין זאלסטו גיין נאר מיט דיין טאטע אדער מיט דיין מאמע מקיים צו זיין וואס עס שטייט (משלי ג, ד): "וּמְצָא חֵן וְשֵׂכֶל טוֹב בְּעֵינֵי אֱלֹקִים וְאָדָם", און די הייליגע חכמים דרש'נען אויף דעם (שקלים יד:): "אָדָם צָרִיךְ לָצֵאת יְדֵי הַבְּרִיּוֹת כְּדֶרֶךְ שֶׁצָּרִיךְ לָצֵאת יְדֵי הַמָּקוֹם", א מענטש דארף אכטונג געבן אז אנדערע מענטשן זאלן נישט טראכטן נישט גוטע זאכן אויף אים.

עס איז דא נאך א וועג ווי אזוי דו קענסט זיך מתבודד זיין ביי א ציון פון א צדיק; דו קענסט טון אזוי ווי אנשי שלומינו פירן זיך, צו עפענען א ספר פון א צדיק און דארט אויפן ספר איז מען זיך מתבודד צום אייבערשטן, דאס איז אזוי ווי מען געפונט זיך ביים ציון פונעם צדיק, ווייל דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצב) אז דער פנים, שכל און נשמה פונעם צדיק קען מען טרעפן אין זיין ספר.

מיר געפונען די זעלבע ווערטער אינעם ספר "ישמח לב" (מסכת שבת, דף תקיא) פונעם הייליגן צדיק רבי נחום מטשערנאביל זכותו יגן עלינו וואס ברענגט דאס בשם הבעל שם טוב זי"ע, אז ווען מען לערנט די ווערטער פון א צדיק איז אזוי ווי מען איז זיך משתטח אויפן קבר פון דעם צדיק, אזוי ווי עס שטייט (יבמות צז.): "שִׂפְתוֹתָיו דּוֹבְבוֹת בַּקֶּבֶר", אז דאס גייט ארויף ווען מען לערנט א דיבור פון א צדיק הייסט דאס ווי מען איז זיך משתטח ביי זיין קבר, עיין שם.

ענדערש זאלסטו זיצן אין שטוב און זיך מתבודד זיין אויפן תהילים און נאך יעדע קאפיטל תהילים וואס דו זאגסט זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן פאר דיר, דיינע עלטערן און פאר אלע אידן.

זארג נישט, נאך אביסל וועסטו טרעפן דיין שידוך.

א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, נר ז' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מיט דעם וואס דו פירסט זיך מיט דרך ארץ און דו ביסט צניעות'דיג מאכסטו א גרויסע נחת רוח פארן הייליגן באשעפער, אזוי אויך מאכסטו נחת פאר דיינע חשוב'ע עלטערן שיחיו און דו מאכסט א גוטע נאמען פאר ברסלב.

דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, סימן סט): "מִי שֶׁאוֹהֵב אֶת הַצַּדִּיק, צָרִיךְ לִשְׁמֹר אֶת הַצַּדִּיק, שֶׁלֹּא יֵצֵא עָלָיו שֵׁם רָע", ווער עס האט ליב דעם צדיק, דארף אכטונג געבן עס זאל נישט ארויס גיין א שלעכטע נאמען אויפן צדיק; מענטשן קוקן נאך יעדע ברסלב'ע חסיד און ווען מען זעט ווי שיין און איידל מיר פירן זיך גייט ארויס א גוטע נאמען אויפן רבי'ן.

זאג יעדן טאג תהילים; אין תהילים ליגן אלע ישועות.

א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, נר ז' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו פירסט זיך מיט דרך ארץ; אלע דיינע טיטשערס - סיי די אידישע טיטשערס און סיי די ענגלישע טיטשערס - זאגן אז דו ביסט א בעלת דרך ארץ.

נאר א מיידל וואס פירט זיך מיט דרך ארץ איז א ברסלב'ע מיידל, ווייל ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ די ערשטע זאך. דער הייליגער רבי האט געזאגט: "איך קען יעדן העלפן, אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פונעם אייבערשטן, חוץ אן עזות פנים"; אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, כ): "עַז פָּנִים לְגֵיהִנֹּם".

דאס וואס דו פרעגסט צי מען קען זאגן תהילים ביינאכט; מוהרא"ש ברענגט נאך פון ספר אשל אברהם פון הרב הקדוש מבוטשאטש זכרונו לברכה (אורח חיים, סימן רלח, סעיף ב) וואו ער פסק'נט אז מען קען זאגן תהילים ביינאכט, ווייל מען זאגט דאס צו מתפלל זיין און צו דאנקען דעם אייבערשטן.

א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, נר ז' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו חבר'סט זיך נאר מיט ערליכע מיידליך; זייער גוט האסטו געטון אז דו האסט אפגעלאזט די מיידל וואס דריידט זיך מיט בחורים, זאלסט נאר רעדן מיט מיידלעך וואס רעדן איידל. מוהרא"ש האט אונז אויסגעזאגט דעם סוד ווי אזוי מען קען זען אויף א צווייטן צי ער איז ערליך אדער נישט, אז מען זאל זיך צוהערן ווי אזוי ער רעדט, ווייל וואס דער מענטש איז און וואס ער טראכט - קומט ארויס ווען ער רעדט.

עס טוט מיר זייער וויי צו הערן וואס דו גייסט אריבער וכו'; איך בעט דיר זייער שטארק זיך און ווארט אויס אויף דיין ישועה. נאך אביסל וועסטו זוכה זיין צו טרעפן דיין שידוך און אויפשטעלן א בית נאמן בישראל.

חזר זיך כסדר די מעשה וואס דער רבי האט דערציילט (כוכבי אור, סיפורים נפלאים): עס איז געווען א גוי וואס האט זיך געדריידט מיט ארימעלייט און ער האט געהערט ווי די אידן שמועסן צווישן זיך אז נאך אביסל קומט שוין דער יום טוב פסח; האט ער זיך אינטערסירט וואס איז דאס פסח, האט מען אים דערציילט ווי שיין דער יום טוב איז, מען פראוועט א סדר, און אלע אידן - אפילו ארימלייט - עסן א געשמאקע רייכע סעודה; מען זיצט ביים טיש ווי קעניגן, מען עסט און מען טרינקט און מען איז פרייליך. די ארימעלייט האבן אים געזאגט אז עס לוינט זיך צו פאסטן אפאר טעג פאר יום טוב כדי מען זאל זיין גוט הונגעריג צום סדר. דער גוי האט געטראכט צו זיך: 'איך מוז דאס אויספרובירן; איך וועל זיך פארשטעלן ווי א איד אז איך זאל כאטש איין מאל אין לעבן האבן א גוטע סעודה'.

פסח ביינאכט האט זיך דער גוי איינגעלאדנט ביי א איד צו זיין ביי אים ביים סדר, ענדליך הייבט מען שוין די סדר, ער זיצט ביים סדר און ער ווארט צו עסן די שיינע סעודה, ווען עס איז געקומען צו מרור און ער האט שוין נישט אויסגעהאלטן זיין הונגער, האט ער געטראכט צו זיך אז מען האט אים דא זיכער אויסגעשפילט, ווייל ער ווארט אזוי לאנג אויף די סעודה און מען דרייט ארום מיט אים. האט ער זיך אויפגערעגט און אנטלאפן.

שפעטער ווען ער האט געטראפן זיינע חברים האט ער זיי דערציילט די גאנצע מעשה, אז מען האט אים געלאזט אויסהונגערן ביז מען האט אריין געברענגט א שארפע עסן וכו' וכו', האבן זיי אים געזאגט: "א שאד דו ביסט אנטלאפן פאר שלחן עורך, ווען דו ווארסט ווען אויס נאך אביסל וואלסטו געהאט א הערליכע סעודה".

ווארט אויס מיט געדולד וכו' אז דו זאלסט נישט אויסקוקן ווי דער גוי וואס איז אנטלאפן פאר שלחן עורך; נאך אביסל הייבסטו אן לעבן דיין לעבן און דו וועסט בויען א שטוב לשם ולתפארת. ווי מער דו וועסט בעטן דעם אייבערשטן פאר דיין שידוך וועט עס זיין שענער און בעסער.

א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

רעד שיין צו דיין חבר'טע, זאג איר אז אויב זי לאזט נישט אנדערע מיידלעך שפילן מיט אייך וועסטו אויך נישט שפילן מיט איר. שעם זיך נישט ווען עס קומט זיך אנצונעמען פאר די מיידלעך וואס מען שיקט זיי אוועק פון א געים און געב דאס איבער פאר אלע מיידלעך: "אויב מען שיקט אוועק א מיידל פון א געים זאלן אלע אוועק גיין פון די געים", איר זאלט נאר שפילן מיט מיידלעך וואס גרויסן זיך נישט אויף אנדערע.

דאס אז דו שעמסט זיך וכו'; בושה איז זייער א גוטע מידה. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות בושה, סימן ל): "מִי שֶׁאֵין לוֹ בּוּשָׁה, בְּיָדוּעַ שֶׁלֹּא עָמְדוּ רַגְלֵי אֲבוֹתָיו עַל הַר-סִינַי", בושה איז א סימן פון א איד; עס זענען דא צייטן ווען מען דארף אוועק לייגן די מידה פון בושה און זיין פעלזן פעסט מיט וואס מען טוט. ווען עס קומט צו אידישקייט, צו גיין אנגעטון בצניעות און אלע לאכן, דעמאלט דארף מען האבן עזות דקדושה אין זיך נישט צו ווערן איבערגערעדט פון די וואס לאכן, אזוי אויך ווען איינע פון די מיידלעך טשעפעט א צווייטן דארף מען לייגן די בושה אין דער זייט כדי זיך נישט נאכצושלעפן נאך די וואס פירט, הייסט און טשעפעט וכו', נאר טון וואס איז ריכטיג.

בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג דו זאלסט זיין שטארק מיט דיין אידישקייט און זיך נישט דערשרעקן פון קיינעם.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

ווען מען נעמט אראפ ניגונים פון א צווייטנס עס-די קארד דארף מען זייער אכטונג געבן אז עס זאל נאר זיין ערליכע ניגונים.

דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ג): "מִי שֶׁשּׁוֹמֵעַ נְגִינָה מִמְּנַגֵּן רָשָׁע קָשֶׁה לוֹ לַעֲבוֹדַת הַבּוֹרֵא, וּכְשֶׁשּׁוֹמֵעַ מִמְּנַגֵּן כָּשֵׁר וְהָגוּן, אֲזַי טוֹב לוֹ", ווער עס הערט ניגונים פון נישט אן ערליכער זינגער וועט אים אנקומען שווער צו דינען דעם אייבערשטן, און אויב מען הערט ניגונים פון אן ערליכן זינגער וועט עס אים צוהעלפן צו עבודת השם.

געלויבט דעם אייבערשטן אז היינט זענען דא אסאך טעיפס און סידי'ס פון ערליכע אידן וואס ענטהאלטן ווארימע חסידי'שע ניגונים, דאס איז גוט צו הערן און אויך געבן פאר קינדער צו הערן. ווידעראום זענען דא אסאך ניגונים פון זינגערס וואס זענען נישט קיין ערליכע אידן, אז מען הערט דאס שטערט דאס צו עבודת השם.

מוהרא"ש זאגט אז א זינגער וואס שניידט די בארד און פיאות זאל מען נישט הערן.

דערפאר זאלסטו אכטונג געבן ווען דו נעמסט אן עס-די קארד פון א חבר'טע צו קאפיען זאלסטו וויסן וואס דו קאפיסט, עס זאל נישט ליגן אויף דיין סענסע ניגונים וואס דער רבי לאזט נישט הערן. אזוי אויך זענען דא פילע קאלעקשנס פון בדחנים און ליצים; דארף מען זייער אכטונג געבן נישט צו הערן קיין ליצנות פון לצים נאר אויב די בדחנות זענען געזאגט געווארן מיט די תנאים פון רבי'ן.

דער רבי האט געזאגט אז מען קען זאגן ווערטלעך מיט די פאלגענדע דריי תנאים: "1 - אן קיין ניבול פה; 2 - נישט אויף א צווייטנס חשבון; 3 - מען זאל נישט מיינען זיך", און דער רבי האט אויסגעפירט: "היינט גייט זאגט ווערטלעך".

איינער וואס רעדט ניבול פה - זאגט דער רבי (ספר המידות, אות ניבול פה, סימן א) - איז א סימן אז זיין הארץ איז פול מיט זינד; מען דארף אנטלויפן פון מנובלות אזוי ווי מען אנטלויפט פון פייער, דאס שאדט נאך אסאך מער פארן מענטש ווי ניגונים וכו'.

איך פריי זיך זייער שטארק צו הערן אז דו האסט מסיים געווען די דרייסיגסטע מאל 'ספר תהילים'.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט בקרוב טרעפן דיין זיווג און אויפשטעלן א בית נאמן בישראל.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו זאגסט תהלים יעדן טאג.

מען האט אמאל פארציילט פאר ר' נתן זכרונו לברכה אז עס זענען דא געוויסע חסידים וואס פירן זיך צו לייגן פארן גיין שלאפן אונטער זייער קישן א פלאש ברוינפן, און ווען זיי וועקן זיך אויף פרעגן זיי: "משיח איז נאך אלץ נישט דא?" דאן הייבן זיי אן טרינקען ביז זיי ווערן שיכור און שלאפן נאכאמאל איין, זייער צוגאנג איז אז ווי לאנג משיח איז נאכנישט דא דארף מען איינשלעפן דעם יצר הרע, ווייל ווען מען שלאפט זינדיגט מען נישט. האט ר' נתן געזאגט: "דאס איז נישט קיין עצה; מען דארף לייגן א 'תהילים' אונטערן קישן און ווען מען וועקט זיך אויף און מען זעט אז משיח איז נאך אלץ נישט דא, זאל מען אפיר נעמען דעם תהילים, זאגן אפאר קאפיטלעך און שרייען צום אייבערשטן".

וואס דו דארפסט זאלסטו בעטן פונעם אייבערשטן אויף דיין אייגענע שפראך - אויף אידיש, עס איז נישט דא קיין גרעסערע זאך ביים אייבערשטן ווי תפילה והתבודדות.

פאלג דיינע עלטערן; דו האסט זייער חשוב'ע עלטערן, וואס זיי זאגן דיר זאלסטו פאלגן מיט שמחה און פרייד.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

זאלסט יעדן טאג דאנקען דעם אייבערשטן אויף די ניסים וואס ער האט געטון מיט דיר, אז ער האט דיר געראטעוועט פון זיך דערטרענקען אינעם טייך ה' ירחם.

מען הערט אזויפיל מעשיות ווי מענטשן גייען שיפלען און ווערן דערטראנקען; דערפאר אז דער אייבערשטער האט דיר געראטעוועט, מען האט דיר ארויס געשלעפט פון טייך און דו לעבסט, דו ביסט געזונט און שטארק - זאלסטו נישט אויפהערן דאנקען דעם אייבערשטן.

אז דו ווילסט אז די שרעק זאל אוועק גיין פון דיר זאלסטו מער נישט מורא האבן פון וואסער. וויסן זאלסטו אז די שרעק וואס דו האסט יעצט פון וואסער איז א נארמאלע זאך, ס'איז נארמאל אז א מענטש האט מורא פון א זאך וואס איז געווען א סכנה פאר אים.

בעט דעם אייבערשטן אז דו זאלסט נישט האבן קיין שום פחדים און שרעק; געוואוין זיך צו נישט צו חנפ'נען קיינעם וועסטו זוכה זיין צו וואס דער רבי זאגט (ספר המידות, אות אמת, חלק ב', סימן ו): "מִי שֶׁאֵינוֹ מְדַבֵּר אֶחָד בַּפֶּה וְאֶחָד בַּלֵּב, אֵינוֹ מִתְיָרֵא מִטְבִיעַת מַיִם", ווער עס פירט זיך מיט אמת, ער זאגט וואס ער האלט און ער פאפט נישט קיינעם, דער מענטש האט נישט מורא פון ווערן דערטראנקען אין וואסער; עס איז גוט דו זאלסט נעמען דעם 'ספר המידות' וואו דו וועסט זען אין "אות פחד" פיל עצות און סגולות וויאזוי מען קען לעבן א רואיגע לעבן אן קיין פחדים.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט לעבן רואיג און צופרידן.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו האלסט מיט די לימודים אין סקול און דו לערנסט גוט דורך הלכות שבת וואס מען לערנט אין סקול; אזוי וועסטו וויסן ווי אזוי צו זיין א אידישע מאמע און פירן א אידישע שטוב אויסגעהאלטענערהייט.

דער הייליגער צדיק רבי יונתן אייבשיץ זכר צדיק לברכה שרייבט (יערות דבש חלק ב', ב): "ווער עס האט נישט דורכגעלערנט הלכות שבת אפאר מאל איז נישט מעגליך ער זאל נישט עובר זיין אויף הלכות שבת", עיין שם. דעריבער איז זייער וויכטיג מיט צו האלטן דעם לימוד אין סקול.

איך וועל דיר ענטפערן מיטן אייבערשטנס הילף אויף אלע שאלות וואס דו פרעגסט:

א – צי מען מעג גיין שבת מיט שפיציגע שיך אויף דער ערד אלץ חורש וכו'; מען מעג גיין אויף דער ערד אפילו די שיך איז שפיציג און עס וועט מאכן א גריבל, ווייל עס איז א דבר שאינו מתכוון, מען האט נישט אינזין צו אקערן ממילא איז דאס נישט אסור. אפילו עס איז א זיכערע זאך אז עס וועט מאכן א קריץ (פסיק רישיה) דאך מעג מען דאס טון, ווייל דאס אז דער וועג ווי אזוי מען גייט, דעריבער האבן די חכמים נישט גוזר געווען אויף דעם (עיין משנה ברורה סימן שכ, סעיף קטן לט).

ב – צי מען מעג אויפהייבן שבת קודש עפלעך וואס איז אראפגעפאלן פון בוים; עס ווענדט זיך, אויב זענען די פירות אראפגעפאלן פון בוים אום שבת קודש דעמאלט טאר מען דאס נישט אנרירן; עס איז נישט קיין חילוק איינס אדער מער – ווייל עס איז מוקצה, אבער אויב מען ווייסט קלאר אז די פירות זענען אראפגעפאלן ערב שבת, דעמאלט איז די הלכה אז מען מעג אויפהייבן נאר איינס אויפאמאל דאס צו עסן, ווייל אויב מען הייבט אויף מער ווי איינס איז דאס אסור אלץ די מלאכה פון מעמר.

ג – צי מען מעג שפילן שבת מיט קליקס; מען מעג שפילן מיט קליקס, לעגאו וכדומה און עס איז נישט דא ביי דעם די איסור פון בונה, ווייל דאס איז נישט געמאכט עס זאל בלייבן אויף א לענגערע צייט, דאס איז בלויז געמאכט צו בויען און צו צענעמען, און אפילו עס וועט יא בלייבן פאר א שטיק צייט איז אויך נישט דא ביי דעם קיין איסור.

איך האב זייער הנאה צו הערן אז דו זאגסט תהילים און דו האסט מסיים געווען דעם ספר תהילים די ערשטע מאל אין דיין לעבן; יעצט זאלסטו נאכאמאל אנהייבן ספר תהילים און דיין גאנץ לעבן זאלסטו זאגן תהילים, וועסטו האבן א גוט לעבן.

ווייז דעם בריוו פאר דיין טיטשער מרת ... תחי'.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויצא, ג' כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו האלסט מיט די לימודים אין סקול און דו לערנסט גוט דורך הלכות שבת וואס מען לערנט אין סקול; אזוי וועסטו וויסן ווי אזוי צו זיין א אידישע מאמע און פירן א אידישע שטוב אויסגעהאלטענערהייט.

דער הייליגער צדיק רבי יונתן אייבשיץ זכר צדיק לברכה שרייבט (יערות דבש חלק ב', ב): "ווער עס האט נישט דורכגעלערנט הלכות שבת אפאר מאל איז נישט מעגליך ער זאל נישט עובר זיין אויף הלכות שבת", עיין שם. דעריבער איז זייער וויכטיג מיט צו האלטן דעם לימוד אין סקול.

איך וועל דיר ענטפערן מיטן אייבערשטנס הילף אויף אלע שאלות וואס דו פרעגסט:

א – צי מען מעג גיין שבת מיט שפיציגע שיך אויף דער ערד אלץ חורש וכו'; מען מעג גיין אויף דער ערד אפילו די שיך איז שפיציג און עס וועט מאכן א גריבל, ווייל עס איז א דבר שאינו מתכוון, מען האט נישט אינזין צו אקערן ממילא איז דאס נישט אסור. אפילו עס איז א זיכערע זאך אז עס וועט מאכן א קריץ (פסיק רישיה) דאך מעג מען דאס טון, ווייל דאס אז דער וועג ווי אזוי מען גייט, דעריבער האבן די חכמים נישט גוזר געווען אויף דעם (עיין משנה ברורה סימן שכ, סעיף קטן לט).

ב – צי מען מעג אויפהייבן שבת קודש עפלעך וואס איז אראפגעפאלן פון בוים; עס ווענדט זיך, אויב זענען די פירות אראפגעפאלן פון בוים אום שבת קודש דעמאלט טאר מען דאס נישט אנרירן; עס איז נישט קיין חילוק איינס אדער מער – ווייל עס איז מוקצה, אבער אויב מען ווייסט קלאר אז די פירות זענען אראפגעפאלן ערב שבת, דעמאלט איז די הלכה אז מען מעג אויפהייבן נאר איינס אויפאמאל דאס צו עסן, ווייל אויב מען הייבט אויף מער ווי איינס איז דאס אסור אלץ די מלאכה פון מעמר.

ג – צי מען מעג שפילן שבת מיט קליקס; מען מעג שפילן מיט קליקס, לעגאו וכדומה און עס איז נישט דא ביי דעם די איסור פון בונה, ווייל דאס איז נישט געמאכט עס זאל בלייבן אויף א לענגערע צייט, דאס איז בלויז געמאכט צו בויען און צו צענעמען, און אפילו עס וועט יא בלייבן פאר א שטיק צייט איז אויך נישט דא ביי דעם קיין איסור.

איך האב זייער הנאה צו הערן אז דו זאגסט תהילים און דו האסט מסיים געווען דעם ספר תהילים די ערשטע מאל אין דיין לעבן; יעצט זאלסטו נאכאמאל אנהייבן ספר תהילים און דיין גאנץ לעבן זאלסטו זאגן תהילים, וועסטו האבן א גוט לעבן.

ווייז דעם בריוו פאר דיין טיטשער מרת ... תחי'.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

היות דו ביסט שוין ניין יאר, דו ביסט שוין א גרויס מיידל און דו ביסט שוין מער נישט קיין קליין קינד, זאלסטו זיך שפילן נאר מיט מיידלעך און נישט מיט קיין אינגלעך.

אויך די אלע שפילערייען וואס קליינע קינדער נוצן, ווי למשל רולערבלעידס (רעדלעך אויף די שיך) איז נישט קיין צניעות פאר גרויסע מיידלעך.

דו האסט חשוב'ע עלטערן אויף וועם ארויף צו קוקן און וואוילע געשוויסטער וועם נאך צו מאכן; פאלג דיינע עלטערן און ברענג זיי נחת.

ווען דו קומסט אהיים פון שולע זאלסטו העלפן דיין מאמע; זוך נישט ארויס צו לויפן צו די שכנים וכו'. העלפן א מאמע איז זייער א גרויסע מצוה און מען באקומט אויף דעם זייער אסאך שכר.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת פרשת חיי שרה – מברכים החודש, כ"ד מר-חשון שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך האף אז דו פירסט זיך מיט דרך ארץ אין שטוב צו דיינע עלטערן און אין שולע צו דיינע טיטשערס. ביים רבי'ן איז געווען א יסוד היסודות דרך ארץ; דער רבי האט געזאגט: "איך קען יעדן העלפן, חוץ אן עזות פנים"; פאר אן עזות פנים איז דא איין עצה – גיהנום, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, כ): "עַז פָּנִים לְגֵיהִנֹּם".

ווען דו לייגסט צדקה אין פושקע זאלסטו לייגן די געלט מיט ביידע הענט און בעטן דעם אייבערשטן פאר הצלחה; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדקה, סימן כז): "יִתֵּן לִצְדָקָה בִּשְׁתֵּי יָדַיִם, וְיִהְיֶה תְּפִלָּתוֹ נִשְׁמַעַת", מען זאל געבן צדקה מיט ביידע הענט, וועט אנגענומען ווערן די תפילה.

פאלג אלעס וואס דיינע טיטשערס און מנהלת הייסן.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת חיי שרה, כ"א מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך האב זייער הנאה געהאט צו ליינען וואס דו שרייבסט וכו'; זייער גוט טוסטו אז ווען דו גייסט אין גאס צווישן מענער גייסטו אויף די זייט בצניעות וכו' און דו געבסט אכטונג צו זיין ווי מער באשיידן, אין דעם זכות וועסטו זכה זיין צו ערליכע קינדער. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות, אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה, מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", א פרוי וואס פירט זיך איידל און צניעות'דיג וועט זוכה זיין צו גוטע קינדער; דאס איז שייך ווען מען איז נאך א מיידל און אויך ווען מען האט חתונה, אז מען היט זיך אפ צו זיין איידל און ערליך איז מען זוכה צו קינדער און איינקלעך ערליכע אידן.

זארג נישט פאר דיין שידוך; דו וועסט מיטן אייבערשטנס הילף טרעפן א גוטע שידוך. איך הער זייער גוטע גריסן אויף דיר, אז דו פירסט זיך מיט גוטע מידות. מוהרא"ש זאגט אויף דעם וואס מיר זאגן ביים דאווענען (פרשת הקטורת; כריתות ו:): "אִם כְּמִדָּתָהּ - כְּשֵׁרָה לַחֲצָאִין", אִם כְּמִדָּתָהּ - איינער וואס האט גוטע מידות, איז שוין א סימן: כְּשֵׁרָה - אז ער איז אן ערליכער איד; ווייל מידות איז א זאך וואס מען קען זיך נישט טוישן אויף דער עלטער.

דערפאר אז איך הער פון די מנהלת תחי' און פון דיינע טיטשערס אז דו פירסט זיך מיט דרך ארץ און מיט איידלקייט וועסטו זיכער באקומען א בחור מיט יראת שמים; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ב.): "אֵין מְזַוְּגִין לוֹ לְאָדָם אִשָּׁה אֶלָּא לְפִי מַעֲשָׂיו", דער אייבערשטער מאכט שידוכים לויט ווי אזוי דער מענטש איז, ווייל (מכות י:): "בַּדֶּרֶךְ שֶׁאָדָם רוֹצֶה לֵילֵךְ בָּהּ מוֹלִיכִין אוֹתוֹ", אויף דעם וועג וואס א מענטש וויל גיין, אויף דעם וועג פירט מען אים.

ווען מען ווארט פאר א שידוך דארף מען האבן סבלנות, מען דארף בעטן דעם אייבערשטן און ווארטן אז עס זאל קומען די ריכטיגע מינוט ווען די שידוך וועט ווערן; דאס מיינט נישט אז מען זאל אויפהערן צו דאווענען און בעטן פאר א שידוך, מען דארף בעטן און בעטן און נישט אויפהערן בעטן דעם אייבערשטן מען זאל באקומען א גוטע שידוך, אבער מען טאר נישט אריין פאלן אין א פאניק אז עס מוז היינט ווערן וכו' און מען דארף אכטונג געבן נישט צו זיין א דוחק את השעה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות סד.): "כָּל הַדּוֹחַק אֶת הַשָּׁעָה - הַשָּׁעָה דוֹחַקְתּוֹ", ווער עס עקשנ'ט זיך - ער זאגט 'עס מוז יעצט געשען דאס וואס ער וויל', דער וועט ווערן זייער אנטוישט און צעבראכן, נאר מען דארף ווארטן און גלייבן אז די ישועה וועט קומען בקרוב.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת וירא, י"ז מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך האב זייער הנאה צו הערן פון דיר די אלע שיינע זאכן וואס טוט זיך אין סקול; די מיידלעך לעבן באחדות, עס הערשט נישט קיין אנגעצויגנקייט צווישן די מיידלעך ווער עס קען זיין שענער אנגעטון, נאר מיידלעך קומען מיט גענוצטע קליידער. מען שעמט זיך נישט צו קומען אין סקול מיט א מאנטל וואס מען האט באקומען בירושה פון א צווייטן און מען זוכט נישט צו געפעלן מיט די קליידער פאר א צווייטן.

נאך מער פריי איך מיר צו הערן אז אלע מיידלעך שפילן זיך אינאיינעם; עס פאסט פאר א מיידל צו גיין און קומען מיט אן אנדערע מיידל אפילו זי איז יונגער וכו' און מען שפילט מיט אלעמען אינאיינעם.

דו שרייבסט מיר: "ביי אונז אין סקול איז צניעות א זאך וואס איז ארויפגעקוקט"; מיט דעם האסטו מיר געגעבן לעבן. ווייל איך וויל זייער שטארק אויפשטעלן א קהילה וואס פירט זיך בצניעות, אז די פרויען און מיידלעך זאלן נישט אנקוקן צניעות ווי א קנס אדער א שטראף וכו' נאר קוקן אויף צניעות ווי א שיינע זאך, אן איידעלע זאך און א חשוב'ע זאך. די געפיל צו צניעות זאל זיין אז יעדעס מאל מען האט א ספק אויף צניעות זאל מען זיך אליינס פסק'נען לחומרה; צום ביישפיל אויב מען האט א ספק אויף א קלייד צי עס איז א משהו קורץ אדער נישט, זאל מען אליינס מחליט זיין אז מען טוט עס נישט אן; אזוי אויך ביי יעדע זאך.

איך שרייב דיר א שרעקעדיגע זאך וואס מוהרא"ש שרייבט אין א בריוו פאר אלע פרויען (יום ג' לסדר וארא, כ"ב טבת, ה'תשע"ה): "וַאֲנִי מְאֹד מְאֹד מְבַקֵּשׁ אוֹתָךְ שֶׁתִּתְחַזְּקִי יוֹתֵר וְיוֹתֵר בְּעִנְיָנֵי צְנִיעוּת", איך בעט דיר זייער דו זאלסט אכטונג געבן אויף צניעות, "כִּי זֶה הַמִּשְׁמָר שֶׁלָּנוּ שֶׁשּׁוֹמֵר אֶת נְשׁוֹת יִשְׂרָאֵל מִכָּל מִינֵי מַחֲלוֹת וָחֳלָאִים רָעִים", ווייל ווען מען פירט זיך בצניעות ווערט מען אפגעהיטן פון אלע ביטערע מחלות - השם ישמרינו, "וַאֲנִי תּוֹלֶה אֶת מַחֲלַת אִשְׁתִּי תִּחְיֶ' [עָלֶיהָ הַשָּׁלוֹם] מִפְּנֵי שֶּׁלֹא עוֹרַרְתִּי אוֹתָךְ יוֹתֵר וְיוֹתֵר בְּעִנְיָנֵי צְנִיעוּת", איך האלט אז דאס וואס מיין ווייב איז קראנק געווארן מיט די ביטערע מחלה השם ישמרינו קומט מיר ווייל איך האב דיר נישט גענוג מעורר געווען אויף צניעות.

ווען איך האב געליינט דעם בריוו האט מיר געגעבן א ציטער אין מיינע ביינער. איך האב געטראכט צו מיר: 'ווער האט נאך אזוי סאך מעורר געווען אויף צניעות ווי מוהרא"ש?' ווער עס לערנט אין 'אשר בנחל' די בריוו וואס מוהרא"ש שרייבט פאר אנשי שלומינו און פאר די ווייבער, זעט מען כאטש איין מאל א וואך ווי מוהרא"ש איז מעורר אויף צניעות, מיט דעם אלעם שרייבט מוהרא"ש אז מען דארף נאך מער רעדן פון דעם; דעריבער אז דו שרייבסט מיר אז ביי אייך אין קלאס ביי די עלצטע כתה איז צניעות א חשוב'ע זאך פריי איך מיר זייער.

ווייז די בריוו פאר אלע מיידלעך פון דיין קלאס; זאלן זיי וויסן וואס מוהרא"ש האט געוואלט און וואס איז חשוב ביים אייבערשטן.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת וירא, י"ז מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו האלסט מיט די לימודים אין סקול, דו שרייבסט מיר אז מען האט געלערנט די וואך וועגן דאס גרויסקייט פון טון א טובה פאר א צווייטע איד, אז דאס איז גרעסער פון קבלת פני השכינה; דאס איז די גרעסטע זאך ביים אייבערשטן: צו טון א טובה פאר א צווייטן איד.

דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "א נשמה קומט אראפ אויף די וועלט און עס גייט אריבער אויף איר וואס עס גייט אריבער, אבער אלעס לוינט זיך אבי א טובה צו טון פאר א צווייטן איד".

גיי נישט מער אין די געשעפט וואו די גוים רעדן צו דיר און שמייכלען צו דיר רחמנא לצלן; וויסן זאלסטו אז מען דארף אוועק שטיין פון גוים, בפרט די ביליגע גוים וואס ארבעטן אין די גראסעריס, זיי זענען זייער געמיינע מענטשן און זוכן ווי זיי קענען פארכאפן א מיידל; קודם רעדט ער שיינע ווערטער און נאכדעם וועט ער דיר הרג'נען. זאלסט זיין אפן מיט דיין מאמע תחי', ווען זי הייסט דיר גיין אין די גראסערי וואו דער גוי שמייכלט און רעדט צו דיר אויף די שפראך וואס דו פארשטייסט, זאלסטו זאגן: "מאמע איך קען נישט גיין דארט ווייל גוים זוכן מיר צו טשעפען".

זיי אפן מיט דיין טיטשער מרת ... תחי'; זי וועט דיר העלפן דו זאלסט זיין אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס.

איך פריי מיר זייער אז דו זאגסט תהילים; נאך אביסל וועסטו טרעפן א גוטע שידוך.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת וירא, י"ד מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך געב דיר א מתנה דעם 'ספר תהילים', זע צו זאגן יעדן טאג אביסל תהילים; אלע ישועות ליגן אין תהילים און ווער עס זאגט תהילים ווערט זיין אמונה געשטארקט. עס ליגט א גרויסע קדושה אין די ווערטער פון תהילים און ווען מען זאגט תהילים איז אזוי ווי דוד המלך האט דאס געזאגט.

מוהרא"ש האט דערציילט, א איד איז געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו בעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט דער הייליגער חפץ חיים גענומען א תהלים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט, ער האט דאס געוויזן פאר דעם איד און אים געזאגט: "דאס איז דער תהילים פון מיין מאמע עליה השלום, וואו זי פלעגט זיך יעדן טאג אויסוויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער, אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער"; זעט מען פון דעם דאס גרויסקייט פון זאגן תהילים, מען איז זוכה צו האבן קינדער וואס וועלן ליכטיג מאכן די וועלט.

וואויל איז דעם מענטש וואס פירט זיך בתמימות ופשיטות, ער טרינקט אפאר קאפיטלעך תהילים יעדן טאג (שיחות הר"ן, סימן כג); וועט אים גוט זיין אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת וירא, י"ג מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

וואויל איז דיר אז דו פירסט זיך בצניעות; איך בין זיכער אז דו האסט שוין געזען די בריוו וואס מוהרא"ש האט געשריבן ממש אפאר שעה פאר ער איז נסתלק געווארן. איך ברענג דיר דא די בריוו דיר מחזק צו זיין נאכאמאל צו זען וואס מוהרא"ש האט געוואלט פון אונז, און אלע מיידלעך וואס לערנען אין די סקול וואס מוהרא"ש האט אויפגעשטעלט זאלן וויסן ווי אזוי זיך צו פירן.

שָׁלוֹם רַב צוּ אַלֶע טֵייעֶרֶע פְרוֹיעֶן פוּן אַנְשֵׁי שְׁלוֹמֵינוּ

אִיךְ גֵיי שׁוֹין אַוֶועק פוּן דִי וֶועלְט, אוּן דֶערִיבֶּער בֶּעט אִיךְ אַייךְ אַז אִיר זָאלְט זִיךְ פָארְנֶעמֶען זִיךְ צוּ שְׁטַארְקְן אִין צְנִיעוּת. קוּקְט וואוּ אַ מֶענְטְשׁ קוּמְט אָן צוּם סוֹף, אוּן נֶעמְט אַייךְ פָאר צוּ זַיין צְנִיעוּת'דִיג, אוּן מִיט דֶעם וֶועט אִיר מַאכְן אַ גְרוֹיסְן נַחַת רוּחַ פַארְן אֵייבֶּערְשְׁטְן אוּן פַאר מִיר. דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער וָואס הָאט מִיר גֶעהִיטְן מַיין גַאנְץ לֶעבְּן פוּן דִי אַלֶע וֶועלְכֶע הָאבְּן מִיר גֶעוָואלְט שְׁלֶעכְטְס טוּן, זָאל אַייךְ אוֹיךְ אָפְּהִיטְן פוּן אַלֶעם שְׁלֶעכְטְס. אִיךְ בֶּעט אַייךְ אַז אִיר זָאלְט קוּמֶען צוּ מַיין קֵבֶר אִין יַבְנְאֵל, אִיךְ וֶועל אַייךְ דַאנְקְבַּאר זַיין פַאר דֶעם, אוּן וָואס אִיר וֶועט בֶּעטְן בַּיי מַיין קֵבֶר, וֶועט אִיר בַּאקוּמֶען פוּן הִימְל.

אִיךְ וואוּנְטְשׁ אַייךְ בְּרָכָה אוּן הַצְלָחָה.

ווען מען ליינט די בריוו זעט מען וואס איז געליגן פאר מוהרא"ש אין די לעצטע מינוטן פון זיין לעבן; עס איז אים ממש געגאנגען אין לעבן אז אלע פרויען זאלן זיך פירן בצניעות. מוהרא"ש האט זיך שוין נישט געקענט רירן, ער האט געהייסן מען זאל אים ברענגען דעם אינגערמאן וואס פלעגט טייפן די בריוו, מוהרא"ש האט גערעדט און יענער האט געטייפט דריי בריוו, איינס פאר אלע מענער, און נאכדעם פאר בחורים און פאר די פרויען.

הויזן איז א פריצות פאר א מיידל, נישט קיין חילוק ווען וואס און וואו. הויזן איז פאר א מאן; אפילו בשעת'ן מאכן עקסערזייז זאלסטו נישט אנטון קיין הויזן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו זאגסט תהילים; אלע ישועות ליגן אין תהילים. אזוי אויך אז איינער זאגט תהילים ווערט זיין אמונה געשטארקט, ער פארלאזט זיך אויפן אייבערשטן און אלע פחדים גיין צוביסלעך אוועק פון אים. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות בטחון, סימן א'): "מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ בִּטָּחוֹן, אֵין לוֹ שׁוּם פַּחַד", ווער עס האט בטחון האט נישט קיין פחדים פון קיינעם; מען לעבט מיט די מחשבה אז דער אייבערשטער איז מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר; איך ליג אין זיינע הענט, אזוי ווי דוד המלך זאגט (תהלים קלא, ב): "כְּגָמֻל עֲלֵי אִמּוֹ כַּגָּמֻל עָלַי נַפְשִׁי", איך בין ווי א קינד וואס פארלאזט זיך אויף די מאמע אן קיין שום דאגות און אן קיין שום פחדים.

וואויל איז דעם מענטש וואס פירט זיך בתמימות ופשיטות, ער טרינקט אפאר קאפיטלעך תהילים יעדן טאג (שיחות הר"ן, סימן כג); דורך דעם וועט אים זיין גוט אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.